MINGGU

KEENAM

SA’IE, BERCUKUR ATAU BERGUNTING DAN

TERTIB PADA KEBANYAKAN RUKUN
TALBIAH
Lafaz & Makna
 CARTA ALIRAN PEKERJAAN HAJI
RUKUN HAJI WAJIB HAJI
1- NIAT IHRAM HAJI 2- NIAT DI MIQAT

4- WUQUF 3- LARANGAN IHRAM

5- BERMALAM (MABIT) DI
10-TAWAF MUZDALIFAH

6- MELONTAR JAMRAH
11- SA’IE KUBRA PADA 10 ZUHIJJAH

7-BERGUNTING / 8- BERMALAM (MABIT)

BERCUKUR DIMINA 11,12,13 ZULHIJJAH

12-TERTIB PADA 9- MELONTAR KETIGA-TIGA

JAMRAH PADA 11,12,13
KEBANYAKKAN RUKUN ZULHIJJAH
 SA’IE

PENGERTIAN

BERJALAN ULANG- ALIK DI ANTARA

BUKIT SAFA DAN BUKIT MARWAH MENURUT
DENGAN SYARAT-SYARATNYA

SYARAT-SYARAT SA’IE SUNAT-SUNAT SA’IE

 TEMPAT SA’IE DI TINGKAT ATAS (SUTOH)

SAFA

MARWAH
 PETUNJUK
(LALUAN KE
TEMPAT SA’IE
BUKIT SAFA)
 BUKIT SAFA
(TEMPAT PERMULAAN SA’IE)
 BATU BUKIT SAFA
(TEMPAT PERMULAAN SA’IE)
TINGGALAN BATU
DI BUKIT SAFA
 KAKI BUKIT SAFA
MENUJU KE BUKIT MARWAH

LALUAN KERUSI
RODA

KE LALUAN SA’IE DARI BUKIT SAFA KE BUKIT MARWAH

LAMPU HIJAU
(BERLARI ANAK- SUNAT BAGI JEMAAH HAJI LELAKI )
PERMULAAN
LAMPU HIJAU TERDAPAT DI LALUAN ANTARA BUKIT SAFA KE
LAMPU HIJAU
BUKIT MARWAH DAN BUKIT MARWAH – KE BUKIT SAFA

DAN

TAMAT LAMPU
HIJAU
 KAKI BUKIT SAFA
MENUJU KE BUKIT MARWAH

KE LALUAN SA’IE DARI BUKIT SAFA KE BUKIT MARWAH

 BUKIT MARWAH
(TEMPAT BERAKHIR SA’IE)
TINGGALAN BATU
DI BUKIT MARWAH
KAKI BUKIT MARWAH MENUJU
KE BUKIT SAFA

TANDA BERMULA
MARWAH

KAWASAN BUKIT MARWAH

 KAKI BUKIT MARWAH MENUJU
KE BUKIT SAFA

LALUAN KERUSI RODA SA’IE DARI BUKIT MARWAH KE BUKIT SAFA

 SYARAT SAH SA’IE

1. DILAKUKAN SAMAADA SELEPAS TAWAF HAJI / TAWAF QUDUM

(IFRAD / QIRAN)

2. BERMULA DI BUKIT SAFA DAN BERAKHIR DI BUKIT MARWAH

3. CUKUP 7 KALI DENGAN YAKIN DIKIRA SEKALI DARIPADA BUKIT SAFA

KE BKT MARWAH DAN SEKALI DARIPADA BKT MARWAH KE BKT SAFA

4. HENDAKLAH SAMPAI KE PENGHUJUNG TEMPAT SA’IE DI KAKI

BUKIT SAFA DAN DI KAKI BUKIT MARWAH ( ADA PAPAN TANDA )

5. HENDAKLAH SA’IE DI BATNULWADI (TEMPAT YANG TERMAKLUM)

6. MENGEKALKAN NIAT SA’IE

 BANGUNAN KAWASAN SA’IE
MARWAH

420 METER
BABUS SALAM

MAQAM IBRAHIM
HIJIR TANDA HIJAU
ISMAIL

TANDA HIJAU

KAABAH

PINTU MASUK KE MAS’A SAFA

 TEMPAT SA’IE DI TINGKAT ATAS (SUTOH)

SAFA

MARWAH
PERHATIAN:
1– KAWASAN TEMPAT LALUAN UNTUK PENGGUNA KERUSI
RODA MEMBUAT PUSINGAN DI KAKI BUKIT SAFA DAN
MARWAH TELAH DIKIRA SAMPAI KE KAKI BUKIT TERSEBUT
(TIDAK SEMESTINYA MEMANJAT KE KAWASAN TINGGI)

2- JEMAAH YANG BERHENTI MINUM AIR ZAMZAM KETIKA

SA’IE DISYORKAN AGAR MELANGKAH SEDIKIT KEBELAKANG
DARI TEMPAT BERHENTI (MINUM AIR ZAMZAM) SEBELUM
MEMULAKAN SAMBUNGAN SA’IE

3- BERHATI-HATI DENGAN KUMPULAN YANG MENGAMBIL

KESEMPATAN MENGUNTING RAMBUT JEMAAH DAN
MENGENAKAN BAYARAN YANG TINGGI

4- TIDAK ADA NIAT IKTIKAF/SOLAT TAHAYYAT MASJID DI

KAWASAN SA’IE KERANA BUKAN KAWASAN MASJID.
WANITA HAID BOLEH BERADA DIKAWASAN SA’IE (ANTARA
SAFA DAN MARWAH)

5- TIDAK ADA IBADAT SA’IE SUNAT

PERHATIAN:

1– BOLEH MENCUKUR ATAU MENGGUNTING SAMA ADA

RAMBUT SENDIRI ATAU RAMBUT ORANG LAIN APABILA
TELAH MASUK WAKTUNYA

2- AFDAL MENCUKUR ATAU MENGGUNTING RAMBUT

SENDIRI TERLEBIH DAHULU SEBELUM MELAKUKANNYA
UNTUK ORANG LAIN

3- KETIKA BERGUNTING JEMAAH HAJI WANITA

HENDAKLAH MENJAGA AURATNYA

4- HUJUNG RAMBUT JUGA DIKIRA SAH UNTUK

DIGUNTING

5- JEMAAH HAJI JUGA BOLEH BERGUNTING DITEMPAT

PENGINAPAN

6- BAGI JEMAAH HAJI LELAKI YANG BOTAK LICIN SUNAT

DILALUKAN MATA PISAU DI ATAS KEPALA
 SUNAT DALAM MENGERJAKAN SA’IE

1. DALAM KEADAAN WUDUK

2. DILAKSANAKAN SELEPAS MENGERJAKAN TAWAF

3. KELUAR KE TEMPAT SA’IE DARI PINTU SAFA (BAB AL-SAFA)

4. MENAIKI BUKIT SAFA DAN BUKIT MARWAH BAGI LELAKI SAHAJA

5. MENGADAP KE ARAH KAABAH SAMBIL BERTAKBIR

6. MUWALAT (BERTURUT-TURUT)
7. MELAKUKAN RAMAL (BERLARI-LARI ANAK APABILA SAMPAI DI
KAWASAN YANG BERTANDA LAMPU HIJAU BAGI LELAKI SAHAJA
8. BERIDTIBA’ PADA SEMUA PUSINGAN (LELAKI)
9. BERDOA

10. BERJALAN KAKI

 BABUS SAFA
(LALUAN KE
TEMPAT SA’IE
 PENGERTIAN BERCUKUR ATAU BERGUNTING
MENANGGALKAN/MENGHILANGKAN SEKURANG –
KURANGNYA 3 HELAI RAMBUT DI KEPALA DENGAN
MENURUT SYARAT-SYARAT SAHNYA :

1– MASUK WAKTU
2- RAMBUT DIKEPALA 3- TIDAK KURANG DARI 3 HELAI
RAMBUT

WAKTU BERCUKUR ATAU BERGUNTING

IA DILAKUKAN SELEPAS SEPARUH MALAM,

MALAM
10 ZULHIJJAH BAGI ORANG YANG
MENGERJAKAN HAJI.
PERHATIAN:

1– BOLEH MENCUKUR ATAU MENGGUNTING SAMA ADA

RAMBUT SENDIRI ATAU RAMBUT ORANG LAIN APABILA
TELAH MASUK WAKTUNYA

2- AFDAL MENCUKUR ATAU MENGGUNTING RAMBUT

SENDIRI TERLEBIH DAHULU SEBELUM MELAKUKANNYA
UNTUK ORANG LAIN

3- KETIKA BERGUNTING JEMAAH HAJI WANITA

HENDAKLAH MENJAGA AURATNYA

4- HUJUNG RAMBUT JUGA DIKIRA SAH UNTUK

DIGUNTING

5- JEMAAH HAJI JUGA BOLEH BERGUNTING DITEMPAT

PENGINAPAN

6- BAGI JEMAAH HAJI LELAKI YANG BOTAK LICIN

SUNAT DILALUKAN MATA PISAU DI ATAS KEPALA
 TAHALLUL IALAH
MELEPASKAN DIRI
DARIPADA LARANGAN
DALAM MASA IHRAM
 TAHALLUL TAHALLUL HAJI
UMRAH

TAHALLUL AWWAL
TAHALLUL UMRAH

TAHALLUL THANI
TAHALLUL AWWAL TERHASIL APABILA JEMAAH HAJI
SELESAI MENGERJAKAN 2 DARI 3 PERKARA :
1. MELONTAR DI JAMRAH KUBRA
2. TAWAF RUKUN DAN SA’IE
3. BERGUNTING/ BERCUKUR
JEMAAH HAJI YANG TELAH TAHALLUL AWWAL, BOLEH
MELAKUKAN PERKARA-PERKARA YANG DILARANG
SEMASA IHRAM KECUALI 3 PERKARA :
1. NIKAH DAN PERKARA YANG BERKAITAN
2. MUKADIMAH PERSETUBUHAN
3. BERSETUBUH
 MEMAKAI PAKAIAN MENEBANG /
1 BERSARUNG ATAU 9
MEMOTONG /
BERJAHIT DAN MENCABUT POKOK-
BERCANTUM (LELAKI) POKOK DI TANAH
HARAM
MENUTUP KEPALA
2 ATAU SEBAHAGIAN
DARIPADANYA MEMBURU BINATANG
10 BURUAN
MENUTUP MUKA
3 MEMAKAI MINYAK DI
(WANITA) BERKAHWIN /
KEPALA ATAU 11 MENGAHWINKAN /
MEMAKAI SARUNG 6 JANGGUT DAN SELAIN
MENERIMA WAKIL
4 TANGAN (LELAKI & DARIPADA YANG
KAHWIN
WANITA) TUMBUH DI PIPI & DAHI
MELAKUKAN
MEMAKAI BAU-BAUAN 12 PENDAHULUAN
SAMA ADA DI BADAN, MENANGGALKAN
7 PERSETUBUHAN
PAKAIAN, MAKANAN RAMBUT ATAU BULU
5
MINUMAN ATAU MELAKUKAN
MENGHIDUNYA KE MENGERAT ATAU 13
8 PERSETUBUHAN
DALAM HIDUNG MEMOTONG KUKU
TAHALLUL THANI TERHASIL APABILA SELESAI
MENGERJAKAN SEMUA AMALAN BERIKUT :
1. MELONTAR DI JAMRAH KUBRA
2. TAWAF DAN SA’IE
3. BERGUNTING/ BERCUKUR

SETELAH SELESAI TAHALLUL THANI

TIADA LAGI LARANGAN IHRAM
TAHALLUL AWAL TERHASIL DENGAN MELAKUKAN DUA DARI TIGA
PERKARA 1. TAWAF DAN SA’IE 2. BERGUNTING/ BERCUKUR
3. MELONTAR DI JAMRAH KUBRA

1. MELONTAR 1. TAWAF IFADAH 1. MELONTAR

JAMRAH KUBRA DAN SA’IE JAMRAH KUBRA
2. BERGUNTING / 2. BERGUNTING / 2. TAWAF IFADAH
BERCUKUR BERCUKUR DAN SA’IE

TAHALLUL AWAL TAHALLUL AWAL TAHALLUL AWAL

TERHASIL TERHASIL TERHASIL DI
DI MINA DI MAKKAH MAKKAH

APABILA TERHASIL TAHALLUL AWAL, 10 PERKARA LARANGAN

DALAM IHRAM DAPAT DILAKUKAN MELAINKAN1. BERKAHWIN/
MENGAHWINKAN / MENERIMA WAKIL KAHWIN
2. MELAKUKAN PENDAHULUAN PERSETUBUHAN 3. BERSETUBUH
 CARTA BAGI TAHALLUL AWAL DAN
TAHALLUL THANI

WUQUF DI ARAFAH

MABIT DI MUZDALIFAH

DI MINA DI MAKKAH
MELONTAR JAMRAH TAWAF IFADAH & SA’IE
KUBRA
DIMINA /
DI MINA / TAHALLUL AWAL DI MANA-MANA
DI MANA-MANA TERHASIL BERCUKUR /
BERCUKUR / BERGUNTING
BERGUNTING 1. SA’IE – JIKA HAJI
TAMATTU’
DI MAKKAH 2. SA’IE – JIKA BELUM
TAWAF IFADAH SA’IE BAGI HAJI
IFARAD
DI MINA
MELONTAR JAMRAH
KUBRA
TAHALLUL THANI
TERHASIL
RUKUN HAJI HENDAKLAH DIKERJAKAN DENGAN TERTIB
PADA KEBANYAKAN RUKUN IAITU:-

DIDAHULUKAN NIAT IHRAM DARI RUKUN-RUKUN YANG

LAIN, DI DAHULUKAN WUQUF DARI TAWAF IFADAH
DAN DIDAHULUKAN TAWAFDARI SA’IE.

TETAPI SA’IE HAJI BOLEH DIKERJAKAN SEBELUM WUQUF

DAN TAWAF RUKUN BAGI MEREKA YANG MENGERJAKAN
HAJI IFRAD DAN QIRAN IAITU SELEPAS TAWAF QUDUM

BEGITU JUGA BERCUKUR/BERGUNTING BOLEH

DILAKUKAN SELEPAS WUQUF APABILA TELAH MASUK
WAKTU DAN SEBELUM TAWAF RUKUN.
 WASSALAM

Semoga semua jemaah

haji yang dikasihi
Diberikan oleh Allah swt
akan kesabaran dan
ketenangan
serta didoakan mendapat
sebaik-baik ganjaran

HAJI DAN UMRAH

YANG MABRUR