Professional Documents
Culture Documents
Ú jrK y;rla iys; nyqjrK m%Yak 40lska iukaú; fõ' tu tla tla
m%Yakhg ° we;s ^1&" ^2&" ^3&" ^4& jrKj,ska ksjer† fyda jvd;a .e<fmk
jrKh f;a¯u wfmalaId flfr®'
m%Yak ms<s;=r m%Yak ms<s;=r
wxlh wxlh
2
01. ''''''''' 1
21. '''''''''
3
02. ''''''''' 22. 3
'''''''''
3
03. ''''''''' 23. 4
'''''''''
4
04. ''''''''' 24. 4
'''''''''
3
05. ''''''''' 25. 3
'''''''''
1
06. ''''''''' 26. 2
'''''''''
1
07. ''''''''' 27. 1
'''''''''
4
08. ''''''''' 28. 2
'''''''''
2
09. ''''''''' 29. 1
'''''''''
2
10. ''''''''' 2
30. '''''''''
1
11. ''''''''' 3
31. '''''''''
2
12. ''''''''' 3
32. '''''''''
4
13. ''''''''' 4
33. '''''''''
3
14. ''''''''' 1
34. '''''''''
2
15. ''''''''' 2
35. '''''''''
1
16. ''''''''' 4
36. '''''''''
3
17. ''''''''' 1
37. '''''''''
4
18. ''''''''' 3
38. '''''''''
4
19. ''''''''' 1
39. '''''''''
2 ''
20. ''''''' 1
40. '''''''''
j.=j 6
90
- 19 -
43% 42% f,dal b;sydih
myiq;dj
39% 40% 39%
40
30%
30
2'1'4 I m;%hg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯ÈK - úIh fÈa;% wkqj
20
0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
,xld b;sydih
YS% ,xld b;sydih f,dal
f,da l b;sydih
b;sydih
m%Yak wxlh
myiq;dj jeä u m%Yak myiq;dj wvq u m%Yak
úIh fCIa;% m%Yak ixLHdj
wxlh yd tys myiq;dj wxlh yd tys myiq;dj
60
70
64%
64%
59%
59%
50
60
50
myiq;dj
40
40
30
30
20
20
10
10
00
YS% ,xld b;sydih
,xld b;sydih f,daf,dal
l b;s ydih
b;sydih
úIh fCIa;%h
2017 jir b;sydih I m;%h ieliSfï ° YS% ,xld b;sydih fldgig m%Yk
a 31la o" f,dal b;sydih
a 09la o" we;=<;a ù we;' YS% ,xld b;sydih iuia; myiq;dj 59%la yd f,dal b;sydih
fldgig m%Yk
iuia; myiq;dj 64%la o nj wkdjrKh fõ'
m%Yak ksjer† tla tla jrKh f;dard we;s YsIH m%;sY;h m%;spdr
wxlh jrKh 1 2 3 4 fkd±lajQ
1 2 15.7% 81.5% 1.4% 1.4% 0.1%
2 3 19.2% 3.5% 58.5% 18.6% 0.2%
3 3 22.3% 6.1% 43.1% 28.2% 0.3%
4 4 4.4% 9.3% 9.8% 76.1% 0.4%
5 3 10.8% 16.4% 66.1% 6.4% 0.3%
6 1 67.1% 22.8% 6.2% 3.8% 0.2%
7 1 67.9% 11.1% 9.8% 11.0% 0.3%
8 4 10.7% 16.2% 14.1% 58.4% 0.6%
9 2 18.3% 66.4% 10.5% 4.5% 0.3%
10 2 13.6% 29.6% 45.9% 10.5% 0.5%
11 1 64.7% 21.0% 6.9% 7.3% 0.2%
12 2 9.9% 67.1% 9.5% 13.2% 0.3%
13 4 21.1% 18.4% 20.9% 39.3% 0.4%
14 3 12.1% 3.4% 77.7% 6.7% 0.1%
15 2 16.8% 72.8% 3.9% 6.2% 0.3%
16 1 81.3% 6.6% 6.6% 5.4% 0.2%
17 3 5.7% 7.9% 81.8% 4.7% -
18 4 8.8% 21.4% 8.6% 60.9% 0.3%
19 4 7.8% 10.9% 14.5% 66.5% 0.4%
20 2 24.7% 60.5% 8.1% 6.5% 0.3%
21 1 56.6% 17.2% 19.1% 7.0% 0.2%
22 3 9.0% 24.3% 39.6% 26.6% 0.6%
23 4 17.4% 14.0% 19.6% 48.5% 0.4%
24 4 13.9% 19.5% 17.0% 49.2% 0.3%
25 3 25.6% 26.9% 39.2% 8.1% 0.2%
26 2 9.3% 66.3% 12.2% 12.0% 0.3%
27 1 63.2% 12.0% 16.1% 8.4% 0.3%
28 2 14.1% 48.3% 23.4% 13.7% 0.6%
29 1 75.7% 7.2% 12.0% 4.8% 0.3%
30 2 20.6% 42.5% 15.9% 20.5% 0.7%
31 3 11.7% 19.4% 62.7% 5.9% 0.3%
32 3 10.2% 9.2% 68.2% 12.3% 0.2%
33 4 9.5% 7.9% 11.5% 70.8% 0.3%
34 1 49.3% 14.6% 20.4% 15.3% 0.4%
35 2 11.5% 56.0% 18.5% 13.7% 0.3%
36 4 9.9% 11.4% 28.3% 50.0% 0.5%
37 1 58.9% 7.4% 27.5% 5.9% 0.4%
38 3 12.2% 15.7% 52.6% 19.2% 0.3%
39 1 55.8% 15.4% 9.0% 19.7% 0.2%
40 1 49.2% 15.3% 14.1% 21.1% 0.3%
j.=j 7
tla tla m%Yakh hgf;a ksjer† jrKh f;dard we;s YsIH m%;sY;h w∫re lr olajd we;'
I m%Yak m;%fha myiq;dj 60% blau jQ m%Yak .Kk 21ls' Y%s ,xld b;sydifhka m%Yak 19la
o" f,dal b;sydifhka m%Yak 02la o Bg we;=<;a fõ' YS% ,xld b;sydih fldgfia 1, 16 iy 17 hk
m%Yakj, myiq;dj 80% blaujd we;' 1 jk m%Yakh foaYSh idys;H uQ,dY% weiq˙ka o" 16 jk m%Yakh
mer◊ úoHdj yd ;dCIKh weiq˙ka o" 17 jk m%Yakh uq,a fM;sydisl hq.h weiq˙ka o ilia lr
we;' tu m%Yakj,g iïnkaO úIh lreKq ;yjqre ùu flfrys fm<fmd; m˙YS,kh yd .=rejreka
úiska Ndú; lrk ,o ksr®udKd;aul bf.kqï b.ekaùï l%ufõo úIh oekqu ;yjqre ùug n,md
we;s nj is;sh yel'
YS% ,xld b;sydihg w∞< j 40%g wvq myiq;djla fmkajd we;af;a 10, 13, 25 hk m%Yak
;=k mu◊' thska wvq u myiq;djla fmkajd we;af;a 10 jk m%Yakhhs' th 30%ls' tu m%Yakh YS%
,xldj ckdjdi ùu" uq,a fM;sydisl hq.h weiq˙ka ilid we;' ckdjdi jHdma;sh iy tu l,dm
ms<sn| wjfndaOh YsIHhd ;=< jeä †hqKq úh hq;= h' fuys ° fm<fmd; m˙yrKhg Wkka≥ lrùu
yd .x.d ksïk wdY%s; ckdjdi ìysùu ms<sn| ±kqu ;yjqre ls¯u i|yd úúO ksr®udKd;aul
bf.kqï l%ufõo Ndú;fhka idOk uÜgï by< kxjd .; yels nj fmkajd †h yels h'
I m;%fhys f,dal b;sydih fldgig we;=<;a m%Yak 09ka myiq;dj 50% blau jQ m%Yak
ixLHdj 06ls' tys jeä u myiq;dj fmkakqï lrkafka 33 m%Yakh jk w;r" isiqkaf.ka 71%la
ksjer† jrKh f;dard f.k we;' 34 iy 40 m%Yak fol i|yd 49%l wvq myiq;djla fmkajhs'
tu m%Yak i|yd ksjer† jrKh f;dardf.k we;af;a isiqkaf.ka 49%l ms˙ils' fuys ° w∞< mdvï
ms<sn| ±kqu jeä †hqKq ls¯u iy m%Yak ilia lrk úúO m%fNao ms<sn| yqrej ,nd °u wjYH nj
fmfka'
I m;%fha f,dal b;sydih fldgfia m%Yak úYaf,aIKh ls¯fï ° 71% iSudfõ myiq;dj
fmkajd we;af;a 33 jk m%Yakh mu◊' wfkl=;a ishÆ u m%Yak 49% isg 59% olajd mrdihl
myiq;dj fmkakqï ls¯u iqúfYaIS fõ' by; m%Yak ilia fldg we;af;a 11 fY%a◊h fm<fmdf;a
f,dalfha lemS fmfkk úma,j iy f,dal uyd ix.%du iy iïuq;ska hk wjidk mdvï weiq˙ks'
fuu úIh ud;Dld ms<sn| .=re isiq wjOdkh jeä jYfhka fhduq ls¯u wjYH fõ'
m<uqjk m;%h ms<sn| by< idOk uÜgula ,nd °u i|yd bf.kqï b.ekaùï úIh
lreKqj,g w∞< j mska;+r" is≥ùï or®Yk" is;shï" j.= igyka Ndú; ls¯u" w∞< úIh ud;Dld
ms<sn| fCIa;% fmd;a ilia lrùu" flá m%Yak ieliSu" rcjrekaf.a md,k iuh ta yd iïnkaO
is≥ùï j.= .; ls¯u" ±kqu ñkqu ;r. meje;aùu" N=ñld rx.k" ms%hukdm bf.kqï m˙irhla we;s
ls¯u jeks ls%hdldrlï ;=<ska idOk uÜgï jeä †hqKq l< yels h'
I fldgi
m<uqjk m%Yakh wksjdr®h m%Yakhls' tys ^w& yd ^wd& jYfhka fldgia folls'
^w& fldgi - is;shï ,l=Kq ls¯u - ,l=Kq 18hs'
^wd& fldgi - ft;sydisl isoaê yd mska;+r wdY%s; fldgia ;=klska iukaú; h'
,l=Kq 12hs'
,l=Kq 18 + 12 = 30
II fldgi
jHqy.;" wr®O jHqy.; yd rpkd jr®.fha m%Yak 6lska iukaú; h' bka 4lg
ms<s;=re iemhsh hq;= h' fuu m%Yak" ksmqK;d uÜgïj,g fjka lr we;s ld,Éf√o
ixLHdjg wkql+, j my; mdvï tallj,ska ilia lr we;'
10 fY%aKsh - 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10
11 fY%aKsh - 2, 3, 4, 5, 6 ,l=Kq 18 × 4 = 72
III fldgi
jHqy.;" wr®O jHqy.; yd rpkd jr®.fha m%Yak 2lska iukaú; h' bka tllg
ms<s;=re iemhsh hq;= h' fuu m%Yak" ksmqK;d uÜgïj,g fjka lr we;s ld,Éf√o
ixLHdjg wkql+, j my; mdvï tallj,ska ilia lr we;'
10 fY%aKsh - 9
11 fY%aKsh - 1, 7, 8 ,l=Kq 18 × 1 = 18
'
˚˚ m;%fhys tla tla m%Yakh i|yd ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK m%ia;dr 2" 3" 4'1" 4'2" yd 4'3
weiqfrka b†˙m;a lr we;' m%Yakhg w∞< m%ia;dr fldgi ta ta m%Yakfha ks¯CIK yd ks.uk
iu. olajd we;'
I fldgi
1 m%Yakh
^,l=Kq 10&
^,l=Kq 08hs&
(ii) 1. - fidfrdõj
2. - c,h ksl=;a ls¯u
3. - jej
4. - lÆ.,a$ .fvd,a ^,l=Kq 01 × 04 = 04hs&
(iii) 1. - neiaà,h
2. - me˙ia
3. - isrlrejka
4. - m%xY úzma,jh ^,l=Kq 01 × 04 = 04hs&
m%Yakh i|yd ,l=Kq ,nd we;s wdldrh 01 m%Yakh wksjdr®h jqj o ms<s;=re imhd we;af;a
98.68%ls' fuu m%Yakh i|yd ,l=Kq 30la ysñ fõ'
90
80 74%
68% 68%
70
59% 59%
60 54% 56%
54%
myiq;dj
50
42% 41%
38%
40 34%
30 27%
20 17%
10
0
A B C D 1 2 3 4 1 2 3 4
^w&
(a) ^wd&
(b)
1 m%Yakfhys fldgia
1 yd wkq fldgia
Ú fuu m%Yakfha jeä u myiq;djhla fmkajd we;af;a ^w& fldgfia (i) C jk w;r" tys myiq;dj
74%la fõ' wvq u myiq;dj olajd we;af;a ^wd& (iii) 2 fldgig h' tys myiq;dj 17%ls'
^wd& (i) fM;sydisl mska;+r yd iïnkaO 1 iy 4 fldgia 68%l myiq;dj ,nd we;s w;r"
2 yd 3 fldgia 59%, 41%l myiq;dj fmkakqï lr we;'
^wd& (ii) fldgfia A, B, C yd D ms<sfj<ska 27%, 38%, 74%, 54% f,i myiq;d uÜgïj, mj;S' fuys °
C yd D fldgiaj, myiq;dj by< uÜgul we;af;a fjk;a úIhhkaf.a yd my< fY%a◊j,ska
,nd.;a ±kqu wod< ùu h'
^wd& (iii) f,dal b;sydihg w∞< m%Yak tys 1, 3 yd 4 fldgia 50% by< myiq;dj fmkakqï
lrhs' thg fya;=j mska;+r wOHhk Ndú;h ksisf,i fhd∞ .ekSu hs'
mdvïj,g w∞< rEmj, iqúfYaIS ,CIK y∫kdf.k ta ms<sn| j iEu †klu mdvug m%fõYhla
f,i w∞< mska;+rhla y∫kajd °u rEm yd mska;+r mka;s ldurh ;=< m%or®Ykh lrùu wd†h ;=<ska
by< myiq;dj ,nd .; yels h' ì;a;s mqj;am;a i;sm;d m%or®Ykh ls¯u" 10, 11 úIh ksr®foaYhg
w∞< rEm we;=<;a fmd;a msxp ilia lr w∞< lreKq we;=<;a ls¯u ;=<ska by< myiq;dj ,nd °u'
fuu m%Yakfha myiq;dj jeä †hqKq ls¯u i|yd ksrka;rfhka iEu mdvula wjidkfha
úáka úg fM;sydisl ia:dk ,l=Kq lr kï lrùu" is;shï wNHdi fmd;la yd mska;+r
fmd;la m˙yrKh ls¯ug wjia:djla ,nd °u fhda.H fõ' óg wu;rj Y%jH oDYH WmlrK o
fhd∞ .; yels h'
wNsu;dr®:h : Y%S ,xldfõ m%d.a ft;sydisl udkjhd Ndú;d l< fuj,ï" Tjqkaf.a „jk rgdfõ
lemS fmfkk ,laIK iy mQr®j ft;sydisl hq.h" tl, Ndú; ;dlaIKh yd wNspdr
úê ms<sn| ±kqu yd wjfndaOh ms˙laiSu'
2. (i) - ñksyd.,alkao
- nqkao,
- m;srdcfj,
- wÆ.,af.a
- Wvu<, ^,l=Kq 01 × 03 = 03hs&
(iii) (a) ÷ m%d.a fM;sydisl hq.fha wjidkh;a" fM;sydisl hq.fha wdrïNh;a w;r
ld, m˙Éf√oh
^ls%'mQ 2400 - ls%s'mQ 450 w;r ld,h&
m%Yakh i|yd ,l=Kq ,nd we;s wdldrh 02 m%Yakh f;dardf.k we;s ms˙i 91.70%ls' fuu
m%Yakh i|yd ,l=Kq 18la ysñ fõ'
90
72%
70
60
49%
50
42%
myiq;dj
40
34%
30
22%
20
10
0
(a) (b)
Ú fuu m%Yka hg wh;a wkqfldgia 5 w;=frka myiq;dj jeä u wkqfldgi (ii) jk w;r tys myiq;dj
72%ls' tfiau myiq;dj wvq u fldgi (i) jk w;r tys myiq;dj 22%ls'
fuys (i) jk fldgfia myiq;dj 22%ls' by< myiq;dj ,nd °u i|yd YS% ,xld wdlD;s
is;h
s ul m%d.a fM;sydisl ia:dk ,l=Kq lr kï ls¯u" j.= igyka u.ska ia:dk fjkalr
y∫kd .ekSu u.ska YsIHhdg u`.fmkaúh yels h' ;j o (ii) jk fldgfia myiq;dj 72%ls'
fm<fmd; m˙yrKh i|yd orejka fhduq l< hq;= w;r" lKavdhï lsh
% dldrlï yd ì;a;s mqj;am;a
u.ska f;dr;=re m%or®Ykh ls¯u ;=<k
s a o myiq;dj jeä≥rg;a jr®Okh lr .ekSug YsIHhd fhduq
l< yels h'
3 m%Yakh
wNsu;dr®:h : Y%S ,xldfõ uOH.; rdcH md,kh yd iïnkaO ks,;, yd ne∫K ldr®hhka" iqúfYaI
rcjreka" .ul md,k is≥ jQ wdldrh iy foaYSh yd úfoaYSh fjf<odu ms<sn| ±kqu
yd wjfndaOh m¯laId ls¯u'
(ii) A - mKavqldNh rc
B - ≥gq.euqKq rc
C - jiN rc
D - ,S,dj;S /‚K ^,l=Kq 01 × 04 = 04hs&
(iii) ÷ kdhl;ajh
- .ï m%OdkSka zz.ñlZZ kñka ye¢kaùu
- .Dym;Ska w;˙ka .ñl f;dard .ekSu
- .ñl" fmd≥ úYajdih †kd .;a Okj;a" n,j;a wfhl= ùu
÷ ldr®hhka
- .fï fmd≥ lghq;=j, ° kdhl;ajh .ekSu
- jeõ kv;a;= ls¯u'
- c,h fnod ye¯u'
- .fï wdrjq,a úi£u'
- .ï w;r iqyo;ajh yd iy„jkh mj;ajd .ekSu
^,l=Kq 02 + 02 + 01 = 05hs&
÷ úfoaY fjf<|du
- úfoaY fjf<| ixúOdk
- fjf<| ino;d meje;a jQ rgj,a
- fjf<| jrdhhka
- yqjudre øjH
- ;Sre n≥ wh ls¯u
^hg;a ms˙fihska foaYSh fjf<|du yd úfoaY fjf<|du ms<sn| j tla lreKlaj;a we;=<;a jk
fia lreKq 03la olajd ;sìh hq;= h'& ^,l=Kq 03 + 03 = 06hs&
14-18 0-4
bka ,l=Kq 00 - 04 m%dka;rfha 22%la o
20% 22% ,l=Kq 05 - 09 m%dka;rfha 33%la o
,l=Kq 10 - 13 m%dka;rfha 25%la o
,l=Kq 14 - 18 m%dka;rfha 20%la o
10-13 ,l=Kq ,ndf.k we;'
25%
5-9
33%
fuu m%Yakh i|yd ,l=Kq 14la fyda Bg jeäfhka
,nd.;a ms˙i 20%la jk w;r" 22%la ,ndf.k
we;af;a ,l=Kq 04la fyda Bg wvqfjks'
90
90% 9 w;=frka myiq;dj jeä u fldgi (i) B
jk w;r" tys myiq;dj 90%ls' myiq;dj
80
39%ls'
70
66% 64%
60%
60
56%
53%
myiq;dj
50
46%
40
39%
30
20
10
0
A B C A B C D
3 m%Yakfhys fldgia
3 yd wkqfldgia
YS% ,xldfõ uOH.; rdcH md,kh yd iïnkaO ks,;, yd ne∫Kq ldr®hhka" iqúfYaI
rcjreka" .ul md,kh is≥ jQ wdldrh yd foaYhS yd úfoaYh
S fjf<πu ms<n
s | j ±kqu yd wjfndaOh
ms˙laiu
S fuu m%Yk a fhka n,dfmdrd;a;= fõ'
(ii) fldgfia ishÆ u wkqfldgia 50%lg jvd by< myiq;dj ,nd we;'
wNsu;dr®:h : wkqrdOmqr hq.fha b† l< uy jeõ yd tajd b† ls¯fï wruqKq iy Ndú; ;dlaIKh
ms<sn| ;=<kd;aul wjfndaOh ms˙laiSu'
(b) ÷ hlv iys; iajdNdúl .,a len,s ueá W≥kl oud" urx w`.=re fhdod iajdNdúl iq<x
wdOdrfhka hmia WKq fldg hlv ksiaidrKh ls¯u ^iuk,jej&
÷ foys.ywe<lkao m%foaYfha hlv W≥ka ±,aùug wjYH iq<x n,h uhskyul wdOdrfhka
,nd .ekSu ^,l=Kq 02 + 04 = 06hs&
m%Yakh i|yd ,l=Kq ,nd we;s wdldrh 04 m%Yakh f;dardf.k we;s ms˙i 90.50%ls' fuu
m%Yakh i|yd ,l=Kq 18la ysñ fõ'
70 66%
60
58% 57%
51%
myiq;dj
50
39%
40
32%
30
20
10
0
A B C D (a) (b)
4 m%Yakfhys fldgia
4 yd wkqfldgia
(ii) fldgig w∞< wkqfldgiaj, myiq;dj by< w.hla f.k we;' tys ° w;S;fha mej;s
mer◊ ;dCIKh yd iïnkaO ksru
® dK y∫kd .ekSug yd ms<;
s r
= e jryka ;=<k
s a f;dard .ekSug yels
ùu by< myiq;dj .ekSug fya;= ù we;' ;j o 6 - 11 fY%◊
a j,° o fuu ;dCI◊l ksru
® dK ms<n
s |
±kqu ,nd f.k we;' fuu WmlrK" Ñ;% yd rEm igyka u.ska fmkaùu ;=<k
s a o myiq;dj ;j;a
jr®Okh lr .; yels h'
(iii) fldgig ,nd f.k we;s myiq;dj 57%ls' w;S; jd˙lr®udka; b†ls¯u yd uyjeõ
b†ls¯ug n,mE fya;= fjk fjk u y∫kd f.k ixl,am is;h
s ï j.= igyka u.ska fmkakï
q ls¯u
;=<k
s a myiq;dj ;j ≥rg;a jr®Okh lr .; yels h'
(iv) fldgfia myiq;dj (a) 39%la o (b) 32%la o jYfhka olakg ,enq◊' w;S; YS% ,xldfõ
†hqKq hlv ksii
a drK ;dCIKhla ;snQ njg mqrd úoHd;aul f;dr;=re ,efnk ia:dk fol ksYÑ
a ;j
y∫kdf.k hlv ksii
a drKh is≥ lrk wdldrh ms<n
s | j j.= igykla u.ska ±kqu ,nd †h yel'
tfia u w;S; hlv lr®udka; wdY%;
s úoHq;a udOH jevigyka keröu yd Bg wod< fl!;=ld.dr
oeln,d .ekSu ;=<k
s a o myiq;dj ;j≥rg;a jr®Okh lr .; yels h'
wNsu;dr®:h : Y%S ,xldfõ m<uq kd.¯lrK wjêhg wh;a k.r yd tajd m˙ydkshg fya;= jQ lreKq
ms<sn| oekqu o fojk kd.¯lrK wjêfha iqúfYaI rcjre yd wdr®:ßl rgdfõ we;s
jQ fjkialï ms<sn| ;=<kd;aulj we.hSfï yelshdj m˙laId ls¯u'
5. (i) - wkqrdOmqrh
- fmdf<dkakrej
- ud.u
- iS.s˙h ^,l=Kq 01 × 03 = 03hs&
m%Yakh i|yd ,l=Kq ,nd we;s wdldrh 05 m%Yakh f;dardf.k we;s ms˙i 42.73%ls' fuu
m%Yakh i|yd ,l=Kq 18la ysñ fõ'
80
m%Yakfha fldgiaj, myiq;dj
70
65%
60%
60
50
43%
myiq;dj
40
30 27%
20
10
0
(i) (ii) (iii) (iv)
5 m%Yakfhys5 fldgia
a hg wh;a fldgia 4 w;=frka myiq;dj jeä u fldgi (i) jk w;r tys myiq;dj 65%ls'
Ú fuu m%Yk
tfiau myiq;dj wvq u fldgi (iv) jk w;r tys myiq;dj 27%ls'
ms<sfj<ska (i) fldgi i|yd 65%l myiq;dj o (ii) fldgi i|yd 60%l myiq;dj o
(iii) fldgi i|yd 43%l myiq;dj o (iv) fldgi i|yd 27%l myiq;dj o olajd we;' m<uq
kd.¯lrKh yd fojk kd.¯lrK ms<sn| ixikaokd;aul f;dr;=re j.=.; ls¯u" m%Yakdj,shla
ieliSu" is;shïj, w∞< ia:dk ,l=Kq ls¯u u.ska by< myiq;dj i|yd <`.d úh yels h'
(ii) fldgi 60%l myiq;dj ,nd we;s w;r" fuu myiq;dj N+ñld rx.k yd fCIa;%
pd˙ld ;=<ska f;dr;=re /ialr ;j≥rg;a by< myiq;dj i|yd <`.d úh yels h'
(iii) fldgi 43%l myiq;djh ,nd we;s w;r" fuh by< kxjd,Su i|yd w∞< ld,"
mqoa.,hka" is≥ùï yd rdcH md,k hq. j.= .; ls¯u yd wE`°ï ^hd ls¯ï& jr®.fha m%Yakj,g
ms<s;=re iemhSfï wNHdij, ksr; lrùu jvd;a iq≥iq h'
(iv) fldgi 27%l myiq;dj ,nd we;s w;r" YS% ,xldfõ wdr®:ßl rgdfõ fjkialï
fjkaj jgyd fkd.ekSu ms<sn| j" rEmigyka wdY%h fldgf.k idlÉPd ls¯u ;=<ska yd w∞<
fjkialï fjkaj y∫kd .ekSu i|yd wjldY ie,iSug wjYH wNHdi lrùu jvd;a iq≥iq h'
wNsu;dr®:h : uykqjr rdcHfha N+f.da,sh msysàu" iqúfYaI md,lhka" m%dfoaYSh md,k ixúOdk iy
iudc ixúOdkfha lemS fmfkk ,laIK ;=<kd;aulj ms˙laiSu
m%Yakh i|yd ,l=Kq ,nd we;s wdldrh 06 m%Yakh f;dardf.k we;s ms˙i 28%ls' fuu
m%Yakh i|yd ,l=Kq 18la ysñ fõ'
100
m%Yakfha fldgia yd wkqfldgiaj, myiq;dj
90
85%
80
70
60
50
myiq;dj
40
35%
32% 30%
30 28%
26%
21% 22%
20
10
0
(a) (b) A B C D
(i) (ii) (iii) (iv)
6 m%Yakfhys fldgia
6 yd wkqfldgia
a hg wh;a fldgia yd wkqfldgia w;=frka myiq;dj jeä u wkqfldgi (i) (a) jk w;r
Ú fuu m%Yk
tys myiq;dj 85%ls' tfiau myiq;dj wvq u wkqfldgi (ii) C jk w;r tys myiq;dj 21%ls'
fuu m%Yakfha (ii) fldgiska uykqjr rdcOdksfha rcjre yd Tjqka iu. mej;s ,kafoais
in|;d ms<sn| ±kqu úuid ne,Su is≥ fõ' wkqfldgiaj, myiq;djh ms<sfj<ska A - 26%, B - 35%,
C - 21%, D - 28%la fõ' ta wkqj myiq;dj ;j≥rg;a by< kexùug fujeks úIhh fldgiaj,
f;dr;=re uqøs; yd úoHq;a udOH u.ska o" Ñ;%mg yd fg,skdgH u.ska o" ±k.ekSug bv m%ia;dj
,nd °u l< yels h' j.= u.ska f;dr;=re /ia ls¯u ;=<ska by< myiq;dj <`.d lrúh yels h'
(iii) fldgfia myiq;dj 22%la jk w;r" tjeks úIhh fldgiaj, ±kqu by< kxjd
jeä myiq;djg <`.d ùu Wfoid is;shï u.ska ia:dk yd m%foaY ms<sn| wNHdi lrùu" N+ñld
rx.kfhka ;k;=re y∫kajd °u" OQrdj,s u.ska úúO;d y∫kd.ekSu bf.kqï-b.ekaùï ls%hdj,sfha
° Ndú; l< yels h'
(iv) fldgfia myiq;djh 30%ls' lreKq meye†,s j b†˙m;a ls¯u yd ksoiqka iemhSfï
wNHdi lrùu" l:ßl" újdo ;r." lKavdhï ls%hdldrlïj, ksr; lrùu" ì;a;s mqj;am;aj,
m%or®Ykh ls¯u fCIa;% fmd;a ksr®udKh ls¯u by< myiq;dj <`.d ùug Wmld¯ jkq we;'
7 m%Yakh
wNsu;dr®:h : flda,anDDla wdKavq l%u m%;sixialrK u.ska is≥ lrk ,o fjkialï iqúfYaI fldg
Y%S ,xldfõ we;s jQ wdKavql%u m%;sixialrK ms<sn| ±kqu o ì%;%dkH md,k iufha
iud„h fjkialï ms<sn|j yd ksoyfika miq we;s lrk ,o nyq ldr®h ixjr®Ok
l%u wdr®:ßl ixjr®Okhg odhl jQ wdldrh o úur®Ykd;aulj ú.%y ls¯u'
÷ wdr®:ßl fjkialï
- wksjdr®h fiajd rdcld¯ l%uh wfydais ls¯u
- rcfha fjf<| taldêldrh wfydais ls¯u
- j;= j.dj jHdma; ls¯ug wkq.%y ±laùu
- b;s˙ ls¯fï nexl=jla msysgqùug lghq;= ls¯u ^,l=Kq 02 + 02 = 04hs&
(iv) - .,aTh
- uyje,s
m%Yakh i|yd ,l=Kq ,nd we;s wdldrh 07 m%Yakh f;dardf.k we;s ms˙i 50.64%ls' fuu
m%Yakh i|yd ,l=Kq 18la ysñ fõ'
70
m%Yakfha fldgia yd wkqfldgiaj, myiq;dj
60 57% 57%
52%
50
39% 38%
40
31%
myiq;dj
30
20
10
0
A B C
(i) (ii) (iii) (iv)
7 m%Yakfhys fldgia
7 yd wkqfldgia
(i) fldgig w∞< iuia; myiq;dj 55.3%ls' ì%;dkH md,k iufha foaYmd,k fjkialï
is≥ jQ" wdKavql%u m%;sixialrK ms<sn|j fjk fjk u y∫kd .; hq;= h' j.= igykla Wmfhda.S
lrf.k tu ±kqu jr®Okh lr .; yel' ;j o flá ,sÅ; m%Yakj,g ms<s;=re ,sùu u.ska ±kqu
;j≥rg;a jr®Okh lr úh yels h'
(ii) fldgig w∞< j myiq;dj 39%la fõ' ì%;dkH md,k iufha flda,anDDla m%;sixialrK
fhdackd ud,dfõ m˙md,k fjkialï yd wdr®:ßl fjkialï ms<sn| fjku y∫kdf.k fkdue;s
ksid lKavdhï ls%hdldrlï u.ska ±kqu ;j;a jr®Okh lr .; yels h' m˙md,k yd wdr®:ßl
fjkialï fjk fjk u ì;a;s mqj;am;a u.ska m%or®Ykh ls¯u ;=<ska myiq;dj jr®Okh lrúh
yels h'
(iii) fldgig w∞< myiq;dj 38%ls' fï i|yd ì%;dkH md,k iufha is≥ jQ iudchSh
fjkialï ms<sn| y∫kd.; hq;= h' fï i|yd j.= igyka Wmfhda.S lr .; yel' ;j o ì%;dkH
md,k iufha is≥ jQ iudchSh fjkialï ms<sn|j kdgHdkqidrfhka b†˙m;a ls¯u ;=<ska isiqka
;=< m%fndaOd;aulj ±kqu jr®Okh l< yel'
(iv) fldgfiys myiq;dj 31%ls' ksoyiska miq YS% ,xldfõ wdrïN lrk ,o nyqldr®h
ixjr®Ok fhdackd l%u furg wdr®:ßl ixjr®Okhg ∞hljQ wdldrh ms<sn| ksis ±kqula ,nd
.ekSu u.ska myiq;dj jr®Okh l< yels h' tys ° isiqka wOHdmk pd˙ldjlg iyNd.S lrf.k
uyje,s c,dY ±l n,d .ekSu ;=<ska ±kqu jr®Okh lr .; yels h' tfia u ã'tia' fiakdkdhl
w.ue;s;=ud ms<sn| orejkag wjfndaOhla ,nd °fuka .,aTh ixjr®Ok jHdmdrh ms<sn| ±k
.ekSug o wjia:dj ,efí' tu.ska fuu m%Yakh i|yd myiq;dj ;j;a jr®Okh l< yel'
wNsu;dr®:h : ldr®ñl úma,jh is≥ jQ fCIa;%" kj ksmehqï" iud„h fCIa;%hg is≥ jQ n,mEï
ms<sn| ±kqu" wjfndaOh yd ldr®ñl úma,jfha wdNdIh Y%S ,xldjg n,mE wdldrh
;=<kd;aulj ms˙laiSu'
(ii) A - ikaksfõok
- fudar®ia ú≥,s mKsjqv l%uh
- ≥rl:kh
- .=jka ú≥,s hka;%h
- rEmjdysksh
B - m%jdyk
- uelvï l%uh
- ≥ï˙h tka‚u
- ≥ï fndaÜgqj
- ≥ï kej
- fudagr® r:h
- .=jka hdkh ^,l=Kq 02 + 02 = 04hs&
(iii) ÷ kd.¯lrKh
÷ „jk ;;a;ajh jeä†hqKq ùu
÷ kj /lshd wjia:d ìys ùu
÷ mka;s iys; iudchla we;s ùu
÷ ldr®ñl k.r ckdlSr®Kùu;a iu. tajdfha uqvqlal=" me,am;a ksjdi ìysùu
÷ Y%uh iQrdlEu'
÷ ldka;djka yd <uqka wkdrlaIs;j lïy,aj, fiajfha fhoùu
÷ m˙ir ¥IKh iy ixialD;sl m˙ydksh
÷ iudc iqnidOk lghq;= ms<sn|j rchkaf.a wjOdkh fhduq ùu ^,l=Kq 02 + 03 = 05hs&
m%Yakh i|yd ,l=Kq ,nd we;s wdldrh 08 m%Yakh f;dardf.k we;s ms˙i 71.49%ls' fuu
m%Yakh i|yd ,l=Kq 18la ysñ fõ'
89%
90
80 78%
70
60
myiq;dj
50
44%
41%
40
30
20
10
0
(i) (ii) (iii) (iv)
8 m%Yakfhys fldgia
8
a hg wh;a fldgia 4 w;=frka myiq;dj jeä u fldgi (i) jk w;r tys myiq;dj 89%ls'
Ú fuu m%Yk
tfiau myiq;dj wvq u fldgi (iv) jk w;r tys myiq;dj 41%ls'
m%Yakfha (i) fldgiska ì%;dkHfha ldr®ñl úma,jh jHdma; jQ m%Odk lr®udka; fCIa;% ;=k
y∫kdf.k kï ls¯u wfmaCIs;h' fuu úIh lreKq ms<sn| ±kqu by< uÜgul mj;sk ksid
89%l myiq;dj ,nd we;'
m%Yakfha (iii) fldgiska ldr®ñl úma,jh ksid f,dalfha iudc fCIa;%fha yg.;a fjkialï
folla kï fldg úia;r ls¯u wfmaCId flfr®' fuys myiq;djh 44%ls' fuhg fya;= ù we;af;a
ms<s;=re iemhSfï ° iudc fCIa;%fha fukau wdr®:ßl yd foaYmd,k fCIa;%fha yg.;a fjkialï
o ie,ls,a,g f.k ms<s;=r i|yd fhdodf.k ;sîuhs' fuu lreKq ksrjq,aj ;yjqre ls¯u i|yd
fjka fjka jYfhka j.=.; ls¯u" iei£u" f;a¯u" m%or®Ykh ls¯u jeks úúO ls%hdldrlï Ndú;
ls¯u fhda.H fõ'
m%Yakfha (iv) fldgiska ldr®ñl úma,jh YS% ,xldj flfrys n,mE wdldrh ksoiqka ;=kla
olajñka meye†,s ls¯u wfmaCId flfr®' iuia; m%Yakfha wju myiq;dj fuu fldgig ysñ ù
we;s w;r" th 41%ls' ì%;dkH md,k iuh ;=< is≥ jQ jeú,s wdY%s; lr®udka; weröu" lr®udka;
Yd,dj, hka;% iQ;% Ndú; ls¯u" uelvï l%uh ,xldjg y∫kajd °u jeks lreKq ldr®ñl
úma,jh iy .e<mSug wfmdfydi;a ùu myiq;dj wvq ùug fya;= ù we;' fuu úIh lreKq
idOkfha ° ldr®ñl úma,jfha m%;sM, f,i ì%;dkH md,k iuh ;=< YS% ,xldfõ is≥ jQ fjkialï
ms<sn| wOHhkh ls¯u ;=<ska myiq;dj jr®Okh l< yels h'
wNsu;dr®:h : f,dal uyd ix.%duhkays mdr®Yjlrejka jQ rgj,a iqúfYaI mqoa.,hka ;=vq ≥ka fya;=
yd úkdYld˙ m%;sM, ms<sn|j úur®Ykh ls¯fï yelshdj ms˙laiSu'
9. (i) - m%xYh
- wfu˙ld tlai;a ckmoh
- reishdj
- uyd ì%;dkH ^,l=Kq 01 × 03 = 03hs&
m%Yakh i|yd ,l=Kq ,nd we;s wdldrh 09 m%Yakh f;dardf.k we;s ms˙i 24.87%ls' fuu
m%Yakh i|yd ,l=Kq 18la ysñ fõ'
80
m%Yakfha fldgia yd wkqfldgiaj, myiq;dj
70 68%
65%
60 57%
56%
54%
52%
50
40 36%
myiq;dj
30
20
10
0
A B C D
(i) (ii) (iii) (iv)
a hg wh;a wkqfldgia 7 w;=frka myiq;dj jeä u wkqfldgi (ii) B jk w;r tys myiq;dj
Ú fuu m%Yk
68%ls' tfiau myiq;dj wvq u fldgi (ii) D jk w;r tys myiq;dj 36%ls'
fuu m%Yakfha (i) fldgiska m<uq f,dal uyd ix.%dufha ñ;% ms<g wh;a rgj,a 03la kï
ls¯u n,dfmdfrd;a;= jQ w;r tys myiq;dj 65%ls'
(iii) fldgfia myiq;dj 57%ls' fuys ° fojk f,dal uyd ix.%duhg ;=vq≥ka fya;=
úia;r ls¯ula n,dfmdfrd;a;= fõ' ;j≥rg;a fuys myiq;djh by< kxjd .ekSu i|yd f,dal
ix.%duj,g wod< lreKq ixikaokd;aulj .e<mSu" lreKq ms<sfj<ska fm<.eiaùu fya;= ms<sn|
nqoaê uKav, idlÉPd meje;aùu jeks Wml%u Ndú; l< yels h'
(iv) fldgfiys myiq;dj 54%ls' bka úuid we;af;a fojk f,dal uyd ix.%dufha
úkdYld¯ m%;sM, ms<sn| lreKq meye†,s ls¯uls' fuys myiq;d ;j≥rg;a jr®Okh lr .ekSu i|yd
f,dal uyd ix.%duj, m%;sM, ms<sn| w;sfr®l lshùï i|yd fhduq ls¯u" w∞< or®Yk" PdhdrEm
keröug ie,iSu" isiqka w;r újdo" idlÉPd ixúOdkh jeks ls%hdldrlï is≥ l< yels h'
50
44% 45%
42% 60
57%
40 60
50
57%
m%;sY;h
50
40
40
42%
42%
44%
44%
45%
45% ,xld
,xld b;sydih
,xld
30
30
f,da
30
20
f,dal b;sydih
20
10
f,da
ll
20 10
0
I II II III
0
I II II III
10
0
I II III
II m%Yak m;%fha fldgia
I fldgi
m<uq jk fldgig m<uq m%Yakh muKla wh;a jk w;r th wksjdr®h fõ' fuu m%Yakh
ilia ù we;af;a ^w& (i), (ii) yd ^wd& (i), (ii) yd (iii) hk wkqfldgiaj,sks' fuu m%Yakhg
,l=Kq 30la ysñ fõ' YS% ,xld b;sydihg w∞< jkafka ^w& (i)" (wd) (i) B, C o" (ii) mu◊'
f,dal b;sydihg w∞< f;dr;=re ksfhdackh jkafka ^w& (ii) yd ^wd& (i) A yd D yd ^wd& (iii)
hk wkqfldgiaj,sks' m<uq m%Yakfha myiq;dj YS% ,xld b;sydifha 42%la jk w;r f,dal
b;sydihg 44%la fõ'
YS% ,xld b;sydih yd iïnkaO m%Yak w;˙ka jeäu myiq;dj ^w& fldgfia (i) C wkqfldgigh'
th 74%ls' thska úuid nef,kafka .,afmd; Ys,d ,smsh lrjQ fmdf<dkakre md,lhd ms<sn|
f;dr;=re h' fuu rEmh ms<sn| j isiqkag 6 fY%a◊fha isgu ±k.ekSu ;=<ska by; m%Yakhg
jeä myiq;dj ysñ lr .ekSug fya;= fõ'
f,dal b;sydi fldgiska jeäu myiq;dj ysñ lr f.k we;af;a ^wd& (iii) 4 wkqfldgig h'
th 59%la fõ' bka úuid we;af;a m%xY úma,jh yd iïnkaO neiaà,a ysrf.or ms<sn|jhs'
idudkH ±kSu ;=<ska yd mqrjeis wOHdmkh úIh ;=<ska ,nd .kakd ,o myiq;dj by<
w.hla .ekSug fya;= jkakg we;'
YS% ,xld b;sydih fldgfia wvq u myiq;djh ysñlr f.k we;af;a ^wd& (i) A fldgig h'
th 27%ls' fuu wvq myiq;djg fya;= ù we;af;a fm<fmdf;a f;dr;=re m%udKj;a fkdùu
úh yels h'
is;shï ,l=Kq ls¯u yd iïnkaO myiq;dj ,xldj yd f,dalfha fldgia foflau 86%ls'
is;shï ,l=Kq ls¯fï ° is;shï úoHdjg w∞< uQ,sl isoaOdka; ms<sn| ±kqu yd ukd
wjfndaOh" ia:dk ms<sn| j ksYaÑ;j ,l=Kq ls¯u i|yd wNHdij, ksr;ùu fuu by<
myiq;dj flfrys n,md we;' bf.kqï b.ekaùï ls%hdj,sfha ° mdvug m%fõYhla f,i
is;shï wNHdij, ksr; ùu jeks iqúfYaIs wOHhkhkag fhduq ùu by< myiq;dj <`.d lr
.ekSug fya;= fõ'
II fldgi
,xld b;sydihg w∞< fuu fldgfia myiq;dj 45%ls' fuu fldgfia m%Yak 06la we;'
bka m%Yak 4lg ms<s;=re iemhsh hq;= h' m%Yak f;dard .ekSu 2-7 olajd ms<sfj<ska (2) - 92%,
(3) - 90%, (4) - 91%, (5) - 43%, (6) - 28% iy (7) - 51%l wd† jYfhks' fuys m%Yak f;dard
.ekSfï ° 2, 3 iy 4 hk m%Yak 90% uÜgfï myiq;djhla fmkajhs' thska 2 m%Yakfha
myiq;dj 92%ls' bka úuid nef,kafka YS% ,xldfõ ckdjdi yd wkqrdOmqr hq.fha jd˙
lghq;=" uOH md,kh yd iïnkaOjhs' 2 m%Yakfha (iii) fldgfia A iy B wkqfldgia i|yd
úia;rd;aul ms<s;=rla wjYH fkdùu;a" tu m%Yakh f;dardf.k by< myiq;dj <`.d lr
.ekSug fya;= úh'
iuyr m%Yakj, wkqfldgiays jryk ;=< ,nd ° we;s ms<s;=rej,ska f;dardf.k ksjer†
ms<s;=re iemhSu is≥ l< hq;= h' tu wkqfldgia i|yd by< myiq;djla <`.d lr f.k ;sîu
lemS fmfka' fuys ° ,nd ° we;s ms<s;=re lshùu ;=<ska u;lh wjê ùu" ir, nj yd ksrjq,a
nj by< myiq;djhla ,nd.ekSug fya;= ù we;'
fuu fldgiska wvq u myiq;dj we;af;a 6 jk m%Yakhg h' tys myiq;dj 28%ls' fuu.ska
uykqjr rdcOdksfha N+f.da,Sh msysàu" iqúfYaIs md,lhka" m%dfoaYSh md,kh yd ixúOdkfha
lemS fmfkk ,CIK ms˙laid nef,a' fuu m%Yakh ;=<ska wfmaCIlhkag ms<s;=re ,sùu i|yd
iyhla olajd fkdue;s ùu ckms%h;djh wvq ùug fya;= ù we;'
uykqjr rdcOdksh yd iïnkaO úIh lreKq ixlSr®K neúka wvq wjOdkhla fhduqùug
fya;= jQ ksid f;dard .ekSu iSñ; ù we;'
ixl,am is;shï" j.= igyka" iei∫ï m;% f;a¯ï" nqoaê uKav," idlÉPd" Y%jH oDYH WmlrK"
Ndú; ls¯u" w;sfr®l lsheùï ;=<ska by< myiq;dj <`.d lr .; yel'
f,dal b;sydi fldgfia myiq;dj 57%ls' tys m%Yak folla we;s w;r" fuu m%Yak
fol w;=frka jeä u f;a¯u jkafka 8 jk m%Yakhhs' thg 71.49%l ;rï by< m%;spdrhla
olajd we;' thg idfmaCIj 9 jk m%Yakfha f;a¯u 24.87%ls'
fuu m%Yakh jeä ms˙ila f;dard .ekSug fya;= jkakg we;af;a iSñ; lreKq
m%udKhla we;=<;a ùu yd ir,j b†˙m;a lr ;sîuhs' úIh ksr®foaYfha fï ms<sn| jeä
wjOdkhla fhduqlr ;sîu;a úIh lreKq myiqfjka wOHhkh l< yels ùu;a" ldr®ñl
úma,jfha n,mEï ,xldfõ olakg ,eîu;a fuu f;a¯ug fya;= úh yels h'
iuia; m%Yak m;%h ;=< wvq u ckms%h;djhla ysñ ù we;af;a fuu m%Yakhg hs' tys
myiq;djh 24.87%ls' fuu m%Yakhg w∞< úIh lreKq 11 jk fY%a◊fha fm<fmdf;a
wjidk mdvug we;=<;a jk neúka jeä wjOdkhla fhduq fkdùu ckms%h;djh wvq ùug
fya;= úh yels h' ;j o" ksjer† ms<s;=re iemhSu wju ùug úIh lreKq ksjer† j
.%yKh fkdùu o" n,md we;' myiq;dj jr®Okh i|yd fuu úIh ud;Dldj ms<sn| j jeä
wjOdkhla fhduq ls¯u;a b.ekaùfï ° PdhdrEm ùäfhda or®Yk" m%or®Yk" ±kqu ñkqu ;r.
jeks ksr®udKYS,S bf.kqï b.ekaùï l%ufõo flfr® wjOdkh fhduq l< hq;= h'
fmd≥ Wmfoia (
Ú m%Yak m;%fha ° we;s uQ,sl Wmfoia lshjd fyd¢ka f;areï f.k ms<s;=re iemhsh hq;=h' tkï
tla tla fldgiska fldmuK m%Yak ixLHdjlg ms<s;=re iemhsh hq;= o" l=uk m%Yak wksjdr®h o"
fldmuK ld,hla ,efí o" fldmuK ,l=Kq ,efí o" hk lreKq ms<sn|j ie,ls,su;a úh
hq;= w;r m%Yak fyd¢ka lshjd ksrjq,a wjfndaOhla we;s lr f.k m%Yak f;dard .; hq;=h'
Ú ˚ m;%fha m%Yakj,g ms<s;=re iemhSfï° ksjer† fyda jvd;a .e<fmk fyda ms<s;=r f;dard .;
hq;=h' ;jo meye†,sj tla l;sr ,l=Kla muKla fh†h hq;=h'
Ú ˚˚ m;%fha m%Yakj,g ms<s;=re iemhSfï° iEu m%Yakhla u wÆ;a msgqjlska wdrïN l< hq;=h'
Ú ksYaÑ; flá ms<s;=re ,sùug wjYH wjia:dj,° °r®> úia;r we;=<;a fkdls¯u fukau
úia;rd;aul ms<s;=re iemhsh hq;= wjia:dj,° flá ms<s;=re iemhSu o fkdl< hq;=h'
Ú m%Yakh wid we;s wdldrh wkqj ;r®ldkql+,j yd úYaf,aIKd;aulj lreKq b†˙m;a l<
hq;=h'
Ú ˚˚ m;%fha tlsfkl fldgiaj,ska kshñ; m%Yak ixLHdjg muKla ms<s;=re iemhSug ld,h
ñvx.= l< hq;= w;r" jeämqr m%Yakj,g ms<s;=re iemhSug ld,h jeh fkdl< hq;=h'
úfYaI Wmfoia (
Ú is;shï ,l=Kq ls¯fï ° ie,ls,su;a úh hq;= lreKq (
÷ k.r ,l=Kq ls¯fï ° ksjer† ia:dkh meye†,sj ;s;a ,l=Kla fhdod ,l=Kq lr kï ls¯u
÷ jeõ ,l=Kq ls¯fï ° ksjer† jej f;dardf.k udhsï ;=< m%foaYh w∫re lr kï ls¯u
÷ .x.d iy l∫jeá ,l=Kq ls¯fï ° ksjer†j y∫kd.; yelsjk f,i kï ls¯u
Ú úIh ixjr®Okh i|yd jdr®Isl ie,iqï ilia ls¯ug yd tajd ls%hd;aul ls¯ug wjYH u.fmkaùu
yd wkq.%yh ;j≥rg;a mqΩ,a whq˙ka ,nd †h hq;= h'
Ú .=rejrekaf.a úIh ixjr®Okh i|yd fldÜGdi" l,dm yd wud;HdxY uÜgñka mj;ajk jevuqΩ
i|yd iEu .=reNj;l= u iyNd.S lrùug ldre◊l úh hq;= h'
Ú bf.kqï b.ekaùï ls%hdj,sh ;j≥rg;a ixjr®Okh ls¯u i|yd mdi,a mdol .=re ixjr®Ok
jevigyka ie,iqï lr ls%hd;aul ls¯ug wjYH mshjr .; hq;= h'
Ú ld,igyka ,nd °fï ° úIh m%ùK;djh iys; .=reNj;=kag uQ,sl;ajh ,nd °u w;HdjYH h'
Ú .=reNj;=kag ;u úIh ms<sn| j.lSu mejfrk m˙† úIh ud,dj ls%hd;aul ls¯u wjia:dj ,nd
°u' ^tla YsIH lKavdhula jir lSmhla tla .=reNj;l=f.a úIh Ndrldr;ajhg iïnkaO ls¯u&
Ú jdr®Islj ;Hd." iy;slm;a ,nd °u jeks we.hSï ls%hdudr®. ms<sn|j wjOdkh ;j≥rg;a fhduq
lrùu
Ú b;sydih úIh ixjr®Okh i|yd mdif,a mj;sk iïm;aj,g .e<fmk m˙† ia:dkhla" WmlrK"
wdY%s; .%ka:" is;shï ,nd °u wd† wjYH mshjr .ekSug ;j≥rg;a ldre◊l úh hq;= h'
Ú úúO úIhhka i|yd mqyqKqj fyda m;aùï ,enQ .=reNj;=kaf.a ld, igyk iïmQr®K ls¯fï
wfmaCIdfjka b;sydih úIh bf.kqï b.ekaùï yd we.hSï i|yd fhduq fkdl< hq;= h' th
úIhg fukau isiqkag o lrk n,j;a ydkshls'
Ú yels;dla ≥rg bf.kqï wdOdrl ;=<ska ixl,am idOkhg wjia:d i,id †h hq;= h'
Ú wvq idOk uÜgï fmkakqï flfrk úIh fldgia i|yd idOk uÜgu ixjr®Okh ls¯ug úfYaI
jevuqΩ" l|jqre" jHdmD;s" mejreï jeks ls%hdldrlï fhd∞ .; yelsh'
Ú udisl m¯CIK" jdr m¯CIK" mdi,a mdol we.hSï jeks ls%hdldrlï ;=<ska isiqkaf.a idOk
uÜgï y∫kdf.k úIh ixjr®Ok ie,iqï ilia fldg ls%hd;aul ls¯u'
bf.kqï b.ekaùï yd we.hSï l%shdj,sh ;=<ska m%;sM, ixjr®Okh i|yd ls%hd;aul l<hq;=
fhdackd (
÷ isiq ksr®udK ^úIhhg wod<& mka;sfha m%or®Ykh ls¯u ^ ì;a;s mqj;am;a" iÛrd" m%fya,sld"
flá m%Yak yd ms<s;=re ix.%y ilia ls¯u&
÷ b;sydih úIhh i|yd ldurhla$ m%foaYhla fjka lr ixjr®Okh ls¯u
÷ bf.kqï wdOdrl jYfhka ksjer† is;shï Ndú; ls¯u yd is;shï ix.%y ilia lrùu
÷ nqoaê uKav, idlÉPd" úúO mdi,a ;=< yd mdi,a w;r ixúOdkh ls¯u