Klucz odpowiedzi Dział. V.

Kręgowce stałocieplne Liczba punktów 147

Grupa A

1 A. W części ogonowej.   B. Na całej powierzchni ciała. Autor: Nowa Era

(0-3 p.)
2 Ptaki potrzebują do latania bardzo dużej ilości energii. Uzyskują ją dzięki workom Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
powietrznym, które są połączone z płucami. Taka budowa układu oddechowego sprawia,
że powietrze bogate w tlen przepływa przez płuca ptaka zarówno w czasie wdechu, jak
i podczas wydechu.
3 Skreślone: pęcherzykowatych, tlenowymi, trzykrotnie, małą. Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
4 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
5 toki Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
6 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
7 A. Zagniazdownik.     B. Gniazdownik. Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
8 Podkreślone: wróbel, jaskółka, dzięcioł, sikorka. Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
9 Skreślone: większość ptaków, zewnętrzne, skórzastą, wilgotność. Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
10 1D, 2A, 3B Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
11 Stanowi ochronę i źródło wody dla rozwijającego się organizmu. Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
12 Pióra ptaków nie nasiąkają wodą, ponieważ są natłuszczane wydzieliną z gruczołu Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
kuprowego.
13 1. Chorągiewka.  2. Stosina.  3. Dutka. Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
14 1C, 2A, 3B Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
15 Znak X w kratce przy rysunku z prawej strony. Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
16 1P, 2F, 3P, 4F Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
17 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
18 A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
19 B, C Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
20 Kończyny przednie przekształcone w skrzydła, ciało pokryte piórami, płuca połączone z Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
workami powietrznymi, kości wypełnione powietrzem.
21 Kość jest wypełniona powietrzem, dzięki czemu ciało ptaków jest lekkie. Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
22 1C, 2B, 3D, 4A Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
23 A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)

strona
1 z 6
24 Autor: Nowa Era
Część ciała Funkcja (A–F) (0-6 p.)

powieki C
gruczoł kuprowy F
kończyny przednie E
dziób A
pazury B
kończyny tylne D
25 Worki powietrzne.
Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Worki powietrzne są połączone z płucami. Dzięki temu zarówno podczas wdechu, jak
i podczas wydechu przez płuca ptaka przepływa świeże powietrze. Taka budowa układu
oddechowego umożliwia uwalnianie ogromnej ilości energii niezbędnej do latania.
26 Na przykład: zdobywanie pożywienia, obrona, budowa gniazda, pielęgnacja piór. Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
27 Skreślone: skrzydeł, nawilżania. Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
28 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
29 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
30 1B, 2C, 3D Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
31 1B, 2C, 3A Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
32 A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
33 Znaczenie w przyrodzie: regulują liczbę osobników innych gatunków, są pokarmem dla Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
innych zwierząt, uczestniczą w rozsiewaniu nasion.

Znaczenie dla człowieka: dostarczają pożywienia, zjadają szkodniki, dostarczają pierza.

34 Ten ptak jest gniazdownikiem, ponieważ rodzice opiekują się pisklętami po wykluciu. Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
35 A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
36 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
37 Autor: Nowa Era
Element budowy ssaków Funkcja (0-4 p.)

włosy Chronią przed zimnem i urazami.

ogon Pomaga utrzymać równowagę podczas skoków.
małżowina uszna Umożliwia wychwytywanie dźwięków z otoczenia.
pazury Ochraniają palce i ułatwiają poruszanie się.
38 1P, 2F, 3P, 4F Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
39 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
40 A, C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
41 Podkreślone: kopyta, rogi, pazury, paznokcie, włosy. Autor: Nowa Era
(0-5 p.)
42 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
43 1D, 2C, 3B Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
44 Skreślone: jajorodne, zewnętrzne, połogiem. Autor: Nowa Era
(0-3 p.)

strona
2 z 6
45 Jest to narząd, który umożliwia wymianę różnych substancji między matką a Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
rozwijającym się organizmem. Za pośrednictwem łożyska organizm otrzymuje m.in. tlen
oraz wszystkie potrzebne składniki odżywcze.
46 1–2. tlen, składniki odżywcze, 3. dwutlenek węgla Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
47 Uczestniczy w rozsiewaniu nasion. Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
48 Autor: Nowa Era
Znaczenie dla człowieka Przedstawiciele ssaków (0-4 p.)

Dostarczają mięsa. świnia, owca

Są środkiem transportu. wielbłąd, koń
Służą jako zwierzęta laboratoryjne. mysz, szczur
Żywią się szkodnikami upraw. łasica, nietoperz
49 Niszczenie siedlisk, kłusownictwo. Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
50 Na przykład: A. sarna, B. wilk, C. niedźwiedź. Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
51 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
52 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
53 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
54 A. delfin, B. nietoperz, C. małpa, D. kret. Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
55 Opływowy kształt ciała, kończyny przekształcone w płetwy. Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
56 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
57 Podkreślone: wytwarzanie mleka, pokrycie ciała włosami, obecność małżowiny usznej, Autor: Nowa Era
(0-5 p.)
występowanie łożyska, żyworodność.
58 Na przykład: ostre pazury, umięśnione kończyny, świetny węch, ostro zakończone zęby. Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
59 1E, 2A, 3B, 4C Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
60 1P, 2P, 3F, 4F Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
61 Skreślone: rozpuszczonym w wodzie, skrzela, zewnętrzne, składa jaja, nie jest. Autor: Nowa Era
(0-5 p.)
62 Podkreślone: orka, niedźwiedź polarny. Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
63 Od lewej: ryś, zebra, kret. Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
64 nietoperz Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
65 Ssaki zjadają inne organizmy, dzięki czemu zapobiegają ich nadmiernemu Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
rozprzestrzenianiu się.
66 Na przykład: stanowią pokarm, dostarczają skór, są środkiem transportu. Autor: Nowa Era
(0-2 p.)

Grupa B Liczba punktów 147

1 A. Na krawędziach skrzydeł.     B. Na całej powierzchni ciała. Autor: Nowa Era

(0-3 p.)
2 Ptaki potrzebują do latania bardzo dużej ilości energii. Uzyskują ją dzięki workom Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
powietrznym, które są połączone z płucami. Taka budowa układu oddechowego sprawia,
że powietrze bogate w tlen przepływa przez płuca ptaka zarówno w czasie wdechu, jak
i podczas wydechu.
3 Skreślone: pęcherzykowatych, tlenowymi, trzykrotnie, małą. Autor: Nowa Era
(0-4 p.)

strona
3 z 6
4 A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
5 toki Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
6 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
7 A. Zagniazdownik.     B. Gniazdownik. Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
8 Podkreślone: wróbel, jaskółka, dzięcioł, sikorka. Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
9 Skreślone: większość ptaków, zewnętrzne, skórzastą, wilgotność. Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
10 1A, 2B, 3D Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
11 Stanowi główne źródło substancji pokarmowych dla rozwijającego się organizmu. Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
12 Pióra ptaków nie nasiąkają wodą, ponieważ są natłuszczane wydzieliną z gruczołu Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
kuprowego.
13 1. Dutka.  2. Chorągiewka.  3. Stosina. Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
14 1D, 2B, 3A Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
15 Znak X w kratce przy rysunku z lewej strony. Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
16 1F, 2P, 3F, 4P Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
17 A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
18 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
19 A, D Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
20 Kończyny przednie przekształcone w skrzydła, ciało pokryte piórami, płuca połączone z Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
workami powietrznymi, kości wypełnione powietrzem.
21 Kość jest wypełniona powietrzem, dzięki czemu ciało ptaków jest lekkie. Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
22 1B, 2C, 3A, 4D Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
23 A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
24 Autor: Nowa Era
Część ciała Funkcja (A–F) (0-6 p.)

gruczoł kuprowy F
powieki C
dziób A
kończyny przednie E
kończyny tylne D
pazury B
25 Worki powietrzne.
Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Worki powietrzne są połączone z płucami. Dzięki temu zarówno podczas wdechu, jak
i podczas wydechu przez płuca ptaka przepływa świeże powietrze. Taka budowa układu
oddechowego umożliwia uwalnianie ogromnej ilości energii niezbędnej do latania.
26 Na przykład: zdobywanie pożywienia, obrona, budowa gniazda, pielęgnacja piór. Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
27 Skreślone: skrzydeł, nawilżania. Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
28 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
29 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)

strona
4 z 6
30 1A, 2D, 3C Autor: Nowa Era

(0-3Era
Autor: Nowa p.)
31 1A, 2D, 3B
(0-3 p.)
32 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
33 Znaczenie w przyrodzie: regulują liczbę osobników innych gatunków, są pokarmem dla Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
innych zwierząt, uczestniczą w rozsiewaniu nasion.

Znaczenie dla człowieka: dostarczają pożywienia, zjadają szkodniki, dostarczają pierza.

34 Ten ptak jest gniazdownikiem, ponieważ rodzice opiekują się pisklętami po wykluciu. Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
35 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
36 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
37 Autor: Nowa Era
Element budowy ssaków Funkcja (0-4 p.)

ogon Pomaga utrzymać równowagę podczas skoków.

włosy Chronią przed zimnem i urazami.
pazury Ochraniają palce i ułatwiają poruszanie się.
małżowina uszna Umożliwia wychwytywanie dźwięków z otoczenia.
38 1F, 2P, 3F, 4P Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
39 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
40 B, D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
41 Podkreślone: kopyta, rogi, pazury, paznokcie, włosy. Autor: Nowa Era
(0-5 p.)
42 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
43 1C, 2D, 3A Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
44 Skreślone: jajorodne, zewnętrzne, połogiem. Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
45 Jest to narząd, który umożliwia wymianę różnych substancji między matką a Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
rozwijającym się organizmem. Za pośrednictwem łożyska organizm otrzymuje m.in. tlen
oraz wszystkie potrzebne składniki odżywcze.
46 1–2. tlen, składniki odżywcze, 3. dwutlenek węgla Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
47 Uczestniczy w rozsiewaniu nasion. Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
48 Autor: Nowa Era
Znaczenie dla człowieka Przedstawiciele ssaków (0-4 p.)

Są środkiem transportu. wielbłąd, koń

Dostarczają mięsa. świnia, owca
Żywią się szkodnikami upraw. łasica, nietoperz
Służą jako zwierzęta laboratoryjne. mysz, szczur
49 Niszczenie siedlisk, kłusownictwo. Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
50 Na przykład: A. sarna, B. wilk, C. niedźwiedź. Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
51 A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
52 A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
53 A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)

strona
5 z 6
54 A. nietoperz, B. delfin, C. kret, D. małpa. Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
55 Opływowy kształt ciała, kończyny przekształcone w płetwy. Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
56 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
57 Podkreślone: wytwarzanie mleka, pokrycie ciała włosami, obecność małżowiny usznej, Autor: Nowa Era
(0-5 p.)
występowanie łożyska, żyworodność.
58 Na przykład: ostre pazury, umięśnione kończyny, świetny węch, ostro zakończone zęby. Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
59 1A, 2D, 3C, 4B Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
60 1P, 2P, 3F, 4F Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
61 Skreślone: rozpuszczonym w wodzie, skrzela, zewnętrzne, składa jaja, nie jest. Autor: Nowa Era
(0-5 p.)
62 Podkreślone: orka, niedźwiedź polarny. Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
63 Od lewej: kret, zebra, ryś. Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
64 wieloryb Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
65 Ssaki zjadają inne organizmy, dzięki czemu zapobiegają ich nadmiernemu Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
rozprzestrzenianiu się.
66 Na przykład: stanowią pokarm, dostarczają skór, są środkiem transportu. Autor: Nowa Era
(0-2 p.)

strona
6 z 6