[Akışkanlar Mekaniği, Frank M.

White (Türkçesi: Kadir Kırkköprü, Erkan Ayder), sayfa 913]

Problem:11.6 15 oC’deki suyu bir depodan 36.576 m yukarıdaki diğer bir depoya pompalamak
için 81.28 cm çapında ve 1170 dev/dak ile çevrilen pompa kullanılacaktır. Depolar birbirlerine
457.2 m uzunluğunda, 40.64 cm iç çapında, sürtünme kayıp katsayısı f=0.030 olan boru ile
bağlanmıştır. Pompanın çalışma noktasındaki verimi ne olacaktır?

Depolardaki hızlar sıfırdır, bu nedenle sistem direnci basma yüksekliği

𝑉 2 𝑓𝐿 𝑉 2 0.030 (457,2𝑚)
𝐻𝑚 = 𝐻s= 𝑧2 − 𝑧1 + = 36.576 + olur.
2𝑔 𝐷 2𝑔 0.4064𝑚

𝑄 𝑄
Borudaki süreklilikten, 𝑉 = 𝐴 = 𝜋𝐷2
= 𝑄/(𝜋 0.40642 /4) yazılır ve V’yi yukarıdaki
4
denklemde yerine koyarak,

𝐻𝑆 = 36.576 + 1.335 𝑄 2 sistem karakteristik denklemini elde ederiz.

Elde edilen sistem denkleminin eğrisini Şekil 11.7a’nın üzerine çizerek, Şekil Ö11.6’dakine
benzer olarak, 81.28 cm’lik pompaya ait olan yük eğrisini nerede kestiğine bakarız.

Grafiksel çözüm:

H=130 m Q=946 m3/s değerlerini verir. Verim yaklaşık % 82 olup maksimum verimden çok az
farklıdır.
Şekil 11.7a

Eğer, pompanın basma yüksekliği eğrisini (pompa karakteristiği eğrisini) eğri uydurma
yöntemi ile bir parabol olarak ifade edersek, analitik çözüm mümkün olur.

𝐻𝑝𝑜𝑚𝑝𝑎 = 149.352 − 20.43𝑄 2

149.352 − 20.43𝑄 2 = 36.576 + 102.22 𝑄 2

149.352−36.576
𝑄2 = 20.43+102.22
= 0.919 → 𝑄 = 0.959 𝑚3 ⁄𝑠

𝐻 = 149.352 − 20.43 (0.959)2 = 130.56 𝑚 elde edilir.