Hukukun Temel Kavramları

DİKKAT!
Bu testte 20 soru bulunmaktadır.
Cevaplarınızı, cevap kâğıdınızın Hukukun Temel Kavramları testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.

1. Aşağıdakilerden hangisi hukuki bir olay değildir?
A) Başkasına ait bir malı işleme
B) Nişanlanma
C) Zina yapan eşi affe ğini açıklama
D) Borçluya temerrüt ihtarı gönderme
E) Boş bir araziye yıldırım düşmesi
Cevap Açıklama: (E)
5. Tüzel kişilerin ehliyetleri ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
doğrudur?
A) Tüzel kişiler, gerçek kişilerin aksine, fiil ehliye ne sahip
değildir.
B) Tüzel kişilerin hak ehliye yoktur; organların hak ehliye
vardır.
C) Tüzel kişiler de hak ve fiil ehliye ne sahip r.
D) Bir topluluğun hak ehliye ne sahip olmasına, tüzel kişilik
kazanıldıktan sonra, ilgili kamu kurumu tara ndan karar
verilir.
E) Tüzel kişilerin hak ehliye vardır fakat fiil ehliyetleri yoktur.

Cevap Açıklama: (C) Kişi ve mal toplulukları tüzel kişilik

kazanmakla birlikte hak ehliye ne sahip olurlar. Tüzel kişiler,
kanuna ve kuruluş belgelerine göre gerekli organlara sahip
olmakla, fiil ehliye ni de kazanırlar.

2. Aşağıdakilerden hangisi hukuki işlemlerin hükümsüzlük 6. Bir tüzel kişinin ehliye nin amacı ile sınırlı olması ilkesi
türlerinden biri değildir? aşağıdakilerden hangisiyle adlandırılır?
A) Yokluk A) Yerleşim yeri
B) Hapis cezası B) Fiil ehliye
C) Kesin hükümsüzlük C) Ultra vires
D) İptal edilebilirlik D) Norma f sistem
E) Nispi etkisizlik E) Özgüleme

Cevap Açıklama: (B) Cevap Açıklama: (C)

3. Tek zorunlu organının yöne m organı olduğu medeni hukuk 7. Bütçe Kanunu'na ilişkin olarak aşağıdakilerden hangisi
tüzel kişisi aşağıdakilerden hangisidir? doğrudur?
A) Dernek A) Kendiliğinden yürürlükten kalkmaz.
B) Devlet B) Süreli bir normdur.
C) Anonim şirket C) Bütçe kanunu geçmişe yürüme ilkesinin pik bir örneğidir.
D) Vakıf D) Bütçe Kanunu kural olarak zımni ilga yöntemi ile
E) Üniversite yürürlükten kalkar.
E) Bütçe kanunları Resmî Gazete’de yayım tarihinden i baren
Cevap Açıklama: (D) altmış gün sonra yürürlüğe girer.

Cevap Açıklama: (B)

4. Aşağıdakilerden hangisi hukuki işlemin iptalini gerek ren
sebeplerden biridir?
A) Bir sözleşmede bir tara n irade açıklamasının yanılma
nedeniyle sakatlanmış olması
B) İrade açıklamasında bulunan kişinin tam ehliyetsiz olması
C) Hukuki işlemin konusunun emredici hukuk kurallarına,
kamu düzenine, genel ahlaka, kişilik haklarına aykırı veya
imkânsız olması
D) Hukuki işlemin geçerlilik şekline uyularak yapılmamış olması
E) Sebebe bağlı tasarruf işlemlerinde, buna temel teşkil eden
geçerli bir borçlandırıcı işlemin bulunmaması
Cevap Açıklama: (A) Bir sözleşmede bir tara n irade açıklaması
yanılma, aldatma veya korkutma nedeniyle sakatlanmışsa, bu
kişi başlangıçtan beri hukuki işlemle bağlı olmaz. Bu kişi,
kanunda öngörülen süre içerisinde iptal hakkını kullanmazsa
veya henüz süre bitmeden iptal hakkından feragat ederek
işleme onay verir ise işlem baştan i baren geçerli hâle gelir.
8. Aşağıdakilerden hangisi bir hukuki fiildir?
A) Sını a kalan öğrencinin, hocasının arabasının camını
kırması
B) Balıkçı Ali’nin teknesinin r nada alabora olması
C) Aziz’in yıldırım çarpması sonucu ölmesi
D) Bir kadının kocasının ölümüyle dul kalması
E) Bir kişinin 18 yaşını doldurması
Cevap Açıklama: (A) Kendilerine hukuki sonuç bağlanmış olan
insan fiilleri birer hukuki olay oluşturup bunlara hukuki fiil
denilir. O hâlde geniş anlamda hukuki olay deyimi hukuki fiili
de kapsamaktadır. Ancak diğer olaylardan farklı olarak
insanların kendi iradeleri ile gerçekleş rdikleri ve kendilerine
hukuki sonuç bağlanmış davranışlarına hukuki fiil adı verilir.
Hukuki fiiller, hukuka uygun veya hukuka aykırı olabilirler.

1
9. Barolar ve Türk Tabipler Birliği gibi oluşumlar aşağıdaki tüzel 13. "Yerleşim yeri bir kimsenin sürekli kalma niye yle oturduğu
kişilerden hangisini oluşturur? yerdir." hükmünün niteliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Özel hukuk tüzel kişisi A) Tamamlayıcı hukuk kuralı
B) Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşu B) Emredici olmayan hukuk kuralı
C) Kamu idaresi C) Yedek hukuk kuralı
D) Kamu kurumu D) Tanımlayıcı hukuk kuralı
E) Kamu ik sadi teşebbüsü E) Yorumlayıcı hukuk kuralı

Cevap Açıklama: (B) Cevap Açıklama: (D) Bir hukuki kurumun veya kavramın
tanımını yapan, bu kurumun veya kavramın unsurlarını
belirleyen hukuk kurallarına tanımlayıcı hukuk kuralları denir.

10. Kişinin kişi olarak hak ve borçlara sahip olabilme ik darına ne 14. Uzun zamandan beri sürekli şekilde tekrarlanan ve toplumun
ad verilir? kendilerine uyulmasını zorunlu saydığı sosyal davranış kuralları
A) Hak ehliye aşağıdakilerden hangisidir?
B) Haksız fiil ehliye A) Ahlak kuralları
C) Hukuki işlem ehliye B) Din kuralları
D) Fiil ehliye C) Görgü kuralları
E) Ak f ehliyet D) Örf ve âdet kuralları
E) Hukuk kuralları
Cevap Açıklama: (A) Hak ehliye açısından geçerli olan ilkeler
başlığı al nda yer almaktadır. Cevap Açıklama: (D)

11. I. Takas 15. Aşağıdaki hukuk dallarından hangisinde hâkimin hukuk

II. Mirasın reddi yaratması söz konusu olamaz?
III. Kira sözleşmesi A) Medeni hukuk
IV. Ortaklık sözleşmesi B) Ticaret hukuku
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri tek taraflı hukuki C) İş hukuku
işlem niteliğinde değildir? D) Ceza hukuku
A) Yalnız I E) Borçlar hukuku
B) Yalnız III
C) Yalnız IV Cevap Açıklama: (D) Ceza yargılamasında hâkim, hukuk
D) II ve IV yaratamaz. Zira ceza hukukunda “kanunsuz suç ve ceza olmaz
E) III ve IV ilkesi” (TCK m.2) geçerlidir. AY m.38/1’e göre, “Kimse, işlediği
zaman yürürlükte bulunan kanunun suç saymadığı bir fiilden
Cevap Açıklama: (E) Vakıf kurma (TMK m.102), vasiyetname dolayı cezalandırılamaz”. Mali hukuk ve anayasa hukuku
yapma (TMK m.514 vd.), sözleşmenin feshedilmesi tek taraflı alanında da hâkim kanun koyucu gibi hareket ederek hukuk
hukuki işlemlerdir. yaratamaz. Zira “ergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülükler
kanunla konulur, değiş rilir veya kaldırılır” (AY m.73/3).

12. Aynı amaca yönelik, bir dizi toplumsal ilişkiyi düzenleyen 16. Aşağıdakilerden hangisi üst-soy alt-soy kan hısımlığı örneğidir?
hukuk kurallarının oluşturduğu kümeye ne ad verilir? A) Yaşça büyük kardeş ile yaşça küçük kardeş arasındaki
A) Hukuki fiil hısımlık ilişkisi
B) Hukuki kurum B) Eşlerden biri ile diğerinin babası arasındaki hısımlık ilişkisi
C) Hukuki olgu C) Büyükbaba ile torunu arasındaki hısımlık ilişkisi
D) Hukuki yap rım D) Yeğen ile amca arasındaki hısımlık ilişkisi
E) Hukuki sonuç E) Kuzenler arasındaki hısımlık ilişkisi

Cevap Açıklama: (B) Aynı amaca yönelik, bir dizi toplumsal
ilişkiyi düzenleyen hukuk kurallarının oluşturduğu gruba
hukuki kurum adı verilir.
Cevap Açıklama: (C) Kan hısımlığı birbirinden üreyen veya
ortak bir asıldan üreyenlerin aralarındaki bağı ifade eder. TMK
m.17 bu anlamda iki tür kan hısımlığını ayırmaktadır: Biri
diğerinden gelen altsoy ile üstsoydaki kişiler arasında üstsoy-
altsoy hısımlığı (mesela anne baba ile çocuk, büyükanne ve
büyükbaba ile torun),

2
17. Hukuk kuralının anlamının belirlenmesinde kuralın amacını 19. Anayasa'ya göre yüce divana sevk edilen Cumhurbaşkanı'nın
dikkate alan yorum yöntemi aşağıdakilerden hangisidir? yargılanmasının ek süre dâhil azami ne kadar sürede
A) Söze göre yorum tamamlanması gerekir?
B) Gai yorum A) 3 ay
C) Sistema k yorum B) 6 ay
D) Bilimsel yorum C) 1 yıl
E) Tamamlayıcı yorum D) 18 ay
E) 3 yıl
Cevap Açıklama: (B) Hukuk kuralının anlamının
belirlenmesinde normun amacını dikkate almayarak, sadece Cevap Açıklama: (B) Yüce Divan yargılaması Anayasa
kuralın lafzını dikkate alan lafzi yorum metodu, her zaman adil Mahkemesi tara ndan yapılır ve üç ay içinde tamamlanır.
ve doğru sonuç vermez. Hukuk kuralının anlamının Yargılama bu sürede tamamlanamazsa üç aylık ek süre verilir.
belirlenmesinde kuralın amacını dikkate alan yoruma amaca Yargılamanın bu süre içerisinde bi rilmesi zorunludur.
göre (gai) yorum adı verilir.

18. Gerçek kişiliğin sona ermesi bakımından aşağıdakilerden
hangisi yanlış r?
A) Gerçek kişiliğin olağan sona erme hâli ölümdür.
B) Kişinin, hayat tecrübelerine göre ölümüne kesin gözle
bakılacak bir durum içinde (kazada) kaybolması ve cesedin
bulunamamış olması durumunda ölüm karinesi geçerli olur.
C) Birden fazla kişiden hangisinin önce veya sonra öldüğü
belirsiz ise, bunların aynı anda öldüklerinin kabul edilmesine
birlikte ölüm karinesi denir.
D) Gaipliğine karar verilen kişi için ölmüş gibi işlem yapılır.
E) Gaiplik kararının alınabilmesi için bir kişiden iki yıldır haber
alınamaması tek başına yeterli olur.
Cevap Açıklama: (E)
20. Bir hukuk kuralının yorumlanması ile ilgili aşağıdaki
ifadelerden hangisi yanlış r?
A) Yorumda ilk başvurulacak dayanak noktası kuralın lafzıdır.
B) Yorumda başvurulacak araçlardan biri de hükmün
amacıdır.
C) Yorum yapılırken kuralın mevzua a bulunduğu yer ve diğer
hükümlerle olan ilişkisi de nazara alınmalıdır.
D) Yorumda yorumun yapıldığı zamandaki şartlar ve ih yaçlar
da nazara alınmalıdır.
E) Hâkim yorumu bizzat yapmak zorunda olduğundan diğer
mahkemelerin iç hatlarından yararlanamaz.
Cevap Açıklama: (E) Hâkim yorum yaparken, mahkeme
iç hatlarından da yararlanır (TMK m.1/3)

CEVAP ANAHTARI
1. E 2. B 3. D 4. A 5. C 6. C 7. B 8. A 9. B 10. A 11. E 12. B 13. D 14. D 15. D 16. C 17. B 18. E 19. B 20. E