Uniwersytet Rolniczy w Krakowie

Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji

Rok akademicki 2019/2020

Sprawozdanie 2
z modułu „Planowanie przestrzenne”

Martyna Rogozik,
Studia niestacjonarne magisterskie
rok I grupa 2
 1. Wstęp i cel ćwiczenia

Celem ćwiczenia było obliczenie lub podanie dla powiatu krakowskiego:

• Liczby ludności
• Gęstości zaludnienia
• Struktury płci – współczynnik feminizacji
• Współczynnika urodzeń (ilość urodzeń na mieszkańców)
• Współczynnika zgodnów (ilość zgonów na mieszkańców)
• Współczynnika przyrostu natrualnego
• Salda migracji
• Struktury ludności wg wieku – piramida wieku
• Wskaźnika obciążenia demograficznego

Następnie należało sporządzić kartogram ukazujący jeden ze wspólczynników w wybranym

powiecie.

Kolejnym krokiem było opisanie problematyki demograficznej w powiecie (wystosowanie

komentarzy do wskaźników i tabel), przestrzenne zróżnicowanie wybranego zagadnienia
demograficznego oraz wytłumaczenie zaistniałej sytuacji.

2. Opracowanie danych

Na podstawie danych zamieszczonych na stronie internetowej Głównego Urzędu Statycznego1

oraz Banku Danych Lokalnych2odczytano następujące dane dla powiatu krakowskiego za rok 2017:

• Liczba ludności ogólem: 274 843 [os.]

• Liczba mężczyzn: 134 524 [os.]
• Liczba kobiet: 140 319 [os.]
• Gęstość zaludnienia: 223 [os./km2]
• Współczynnik feminizacji: 1,04 [%] (104 kobiety przypadające na 100 mężczyzn)
• Współczynnik urodzeń: 10,6 na 1000 ludności
• Współczynnik zgonów: 9,4 na 1000 ludności
• Współczynnik przyrostu naturalnego: 1,1 na 1000 ludności
• Saldo migracji: 7,5 na 1000 ludności
• Wskaźnik obciążenia demograficznego: 29,52 [%] (liczba ludności w wieku
poprodukcyjnym = 50 247 / liczba ludności w wieku produkcyjnym = 170 191)
• Struktura ludności według wieku:

1
www. krakow.stat.gov.pl
2
https://bdl.stat.gov.pl/BDL/start
 Piramida wieku dla powiatu krakowskiego, 2017
85+
80-84
75-79
70-74
65-69
60-64
55-59
50-54
45-49
40-44
35-39
30-34
25-29
20-24
15-19
10-14
5-9
0-4
-15000 -10000 -5000 0 5000 10000 15000

Mężczyźni Kobiety

Piramida została opracowana w programie Excel na potrzeby ćwiczenia, na podstawie danych

dla powiatu krakowskiego za rok 2017:

Liczba Liczba
Wiek
kobiet mężczyzn
0-4 6846 7440
5-9 7910 8522
10-14 7154 7560
15-19 7605 7560
20-24 7867 8202
25-29 9588 9583
30-34 7867 8202
35-39 11681 11628
40-44 10 987 10 989
45-49 9075 9396
50-54 8426 8282
55-59 9065 8786
60-64 9221 8743
65-69 7757 6825
70-74 5212 4033
75-79 4015 2669
80-84 3684 1883
85+ 3517 1431
 Kolejnym krokiem było opisanie problematyki demograficznej w powiecie.

Liczba mężczyzn 134 524 [os.] w powiecie jest niższa od liczby kobiet: 140 319 [os.]. Gęstość
zaludnienia na poziomie 223 [os./km2] jest na wysokim poziomie w porównaniu do wartości dla całej
Polski. Jest to spowodowane bliskim usytuowaniem powiatu do jednego z największych miast kraju,
Krakowa. Współczynnik feminizacji 1,04 [%] jest nieco niższy dla powiatu krakowskiego niż dla Polski,
który wynosi obecnie 1,07%. Świadczy to o mniejszym zróżnicowaniu w ilości kobiet w stosunku do
liczby mężczyzn. Współczynnik urodzeń na poziomie 10,6 na 1000 ludności jest wyższy niż
współczynniku zgonów 9,4 na 1000 ludności, co bezpośrednio przyczynia się do dodatniej wartości
współczynnika przyrostu naturalnego. Saldo migracji, które wynosi 7,5 na 1000 ludności daje
informację o tym, iż więcej ludzi imigruje do powiatu niż emigruje. Jest to związane z niewielką
odległością powiatu od miasta Krakowa, które jest ośrodkiem szkolnictwa i zatrudnienia. Natomiast
w powiecie znajduje się więcej przestrzeni zielonych, które pod kątem miejsca zamieszkania staje się
co raz bardziej atrakcyjne i doceniane przez współczesnych ludzi. Również wysoko rozwinięty jest
transport i komunikacja pomiędzy tymi dwoma ośrodkami. Wskaźnik obciążenia demograficznego
wynosi 29,52 [%]. Chcąc zachować wzrost gospodarczy wskaźnik ten powinien maleć, niestety na
przestrzeni kilku minionych lat ten wskaźnik pozostaje w tendencji wzrostowej. Struktura ludności
według wieku wskazuje że największa ilość osób w powiecie występuje w wieku 35 – 39 lat. Można
wnioskować że są to potomkowie osób które były urodzone w okolicach 1955 roku, kiedy wyniosła
najwyższa liczba urodzeń w Polsce.

W kolejnej części zadania należało przestrzennie zobrazować wybrane zagadnienie

demograficzne i wyjaśnić zaistniałą sytuację. Wybrano gęstość zaludnienia. Dla powiatu
krakowskiego za rok 2017 wygląda ona następująco:

≤ 123 os/km2
123 – 145 os/km2
245-370 os/km2
≥ 370 os/km2
 Największa gęstość zaludnienia (≥370 os/km2 ) jest w gminie Skawina, Świątniki Górna oraz
Zielonki. Jest to związane z atrakcyjnością tych gmin pod względem lokalizacji oraz rozwojem. Gmina
Skawina jest rozwiniętym powiatem, który oferuje dużą ilość miejsc pracy a jednocześnie jest
obecnych sporo terenów zielonych co dla wielu czyni go atrakcyjnym miejscem do osiedlenia się.
Wszystkie z wymienionych gmin są dobrze skomunikowane z Krakowem, kursują tam miejskie
autobusy.
Najmniejsza gęstość zaludnienia ≤ 123 os/km2
występuje w gminach Sułoszowa, Igołomnia-Wawrzeńczyce oraz Słomniki. Jest to związane z wysoko
rozwiniętym sektorem rolnictwa na tych teranch, któremu sprzyja dobre ukształtowanie terenu oraz
jakość gleb.
W pozostałych gminach obserwuje się średnią wartość gęstości zaludnienia, jednak można
dostrzec regułe, że im bliżej gminy są w położeniu miasta Kraków, tym gęściej są zaludnione.