SPISANE RZECZY, NA KTÓRE WARTO

ZWRÓCIĆ UWAGĘ DO EGZAMINU Z

FARMAKOGNOZJI 2020

by Gosia, Martyna, Magda i Ania

TAK ZAZNACZONE LUB W TAKIEJ RAMCE - Z PREZENTACJI O ZIOŁACH MNIEJ

ZNANYCH

1. OD GOSI

1. Alkaloidy pirolizydynowe

Alkaloidy pirolizydynowe
Surowce zawierające alkaloidy pirolizydynowe (PA) są od lat
stosowane w lecznictwie.PA znajdują się w tradycyjnie
stosowanych surowcach, jak podbiał pospolity (Tussilago farfara),
ogórecznik lekarski (Borago officinalis), żywokost lekarski
(Sympythum officinale). Dane naukowe wskazują na właściwości
toksyczne:
• hepatotoksyczne (zażółcenie powłok ciała, bolesna
hepatomegalia, narastające wodobrzusze)
• powoduje chorobę zarostową żył
• nadciśnienie płucne
• choroba zarostowa żył wątrobowych u płodu
Testy:
• brak metody farmakopealnej
• test na oznaczenie alkaloidów pirolizydynowych:
HPLC- UV
• test na potwierdzenie kwasu arystocholowego: HPLC-MS

2. Tymianek (dlaczego max 3 miesiące i 6

tabletek)
3. Kofeina
4. Kodeina
5. Papaweryna
 6. Coś o jakichś zmiennościach, że trudno się
oznacza alkaloidy, bo są niejednolite
Alkaloidy : zmienność składu chemicznego surowców

Działanie alkaloidów
 2. LISTY/KARTECZKI/PYTANIA NA KONIEC
WYKŁADÓW

WYKŁAD 1 - 7.10.19

LISTA - NIE BYŁO

KARTECZKA - BYŁA

1. TEN SKRÓT OD SUBSTANCJI CZYNNEJ - ACTIVE PHARMACEUTICAL

INGREDIENT

API
2. INTRAKT , Z JAKICH SUROWCÓW

WYTRAWIANIE ŚWIEŻEGO SUROWCA 70% ETANOLEM, NP. JEŻÓWKA

3. COŚ, ŻE LICZBA METOD W PROCESIE REJESTRACJI PRODUKTÓW

LECZNICZYCH ZAWIERAJĄCYCH JAKO SUBSTANCJE AKTYWNE EKSTRAKTY
ROŚLINNE

rejerstracja produktów leczniczych zawierających jako substancjeaktywne ekstrakty

roślinne
WYKŁAD 2 - 14.10.19

LISTA - NIE BYŁO

KARTECZKA - BYŁA

1. ILE WYNOSI DOPUSZCZALNE STĘŻENIE ZANIECZYSZCZEŃ W PRÓBKACH?

2% (m/m)
 2. JAKIE BADANIE ZAWSZE SIĘ ROBI DLA PRÓBEK ROŚLINNYCH?

MAKROSKOPOWE
 3. CO ZBIERA SIĘ W ZIMIE? zasady zbioru roślin leczniczych

IGLASTE (ŚWIERK, SOSNA ITD.), NIE MODRZEW

TYLKO OWOCE ZIMNOLUBNE (JEMIOŁA, CIS POSPOLITY)

WYKŁAD 3 - 21.10.19

LISTA - NIE BYŁO

KARTECZKA - BYŁA

1. PO CO SIĘ SUSZY? ZNACZENIE PROCESU SUSZENIE

UZNAWANE → CZYSTOŚĆ MIKROBIOLOGICZNA

 2. ALKALOIDY PIROLIZYDYNOWE - JAKIE ZNACZENIE?

HEPATOTOKSYCZNE
Test na oznaczanie alkaloidów pirolizydynowych - technika HPLC - UV
3. PYTANIA NIE ZAPISAŁAM

ODPOWIEDZI NIE ZAPISAŁAM

WYKŁAD 4 - 28.10.19

LISTA - NIE BYŁO

KARTECZKA - BYŁA

1. CEL LECZNICZY MANNITOLU - synteza witaminy C w warunkach przemysłowych (

mannitol, sorbitol)
2. PYTANIA NIE ZAPISAŁAM, ALE COŚ O CELU LECZNICZYM CZEGOŚ

ODPOWIEDZI NIE ZAPISAŁAM, ALE COŚ O CELU LECZNICZYM CZEGOŚ

3. CEL LECZNICZY AKARBOZY

→JEST TEŻ O TYM DOKŁADNIEJ

NIŻEJ W PLIKU, TAM TEŻ WIĘCEJ
INFORMACJI!!!
WYKŁAD 5 - 4.11.20

LISTA - NIE BYŁO

KARTECZKA - BYŁA

1. OPIS BYŁ I CO TO

CYKLODEKSTRYNY

→JEST TEŻ O TYM DOKŁADNIEJ

NIŻEJ W PLIKU, TAM TEŻ WIĘCEJ
INFORMACJI!!!
 2. W POROŚCIE ISLANDZKIM porost islandzki

NAPISAĆ: LICHENINA LUB IZOLICHENINA

→JEST TEŻ O TYM DOKŁADNIEJ

NIŻEJ W PLIKU!!!
 3. COŚ O ENZYMACH desaturazy elongazdy

NAPISAĆ JEDNO Z: ELASTAZY → TEGO NIE MOGŁAM ZNALEŹĆ W WYKŁADZIE, ALE

ZNALAZŁAM ELONGAZY, MOŻE O TO CHODZIŁO LUB DESATURAZY

WYKŁAD 6 - 18.11.19
LISTA - NIE BYŁO
KARTECZKA - BYŁA

1. FENOLOKWASY

POCHODNE KWASU CYNAMONOWEGO - KWAS FERULOWY, KWAS SYNAPINOWY,

KWAS P-KUMAROWY, KWAS KAWOWY
I MOŻE BYŁA KONTYNUACJA NA WYKŁADZIE NR 7, ALE NIE MAMY ZDJĘĆ

2. NORMA FITOSTEROLI

2 G (NA KTÓRYMŚ SLAJDZIE 2-3 G)

3. ENZYMY KTÓRYCH DZIAŁANIE JEST MODYFIKOWANE W LECZENIU
PRZEROSTU PROSTATY 5-alfa-reduktaza aromataza
WYKŁAD 7 - 25.11.19

LISTA - NIE BYŁO

KARTECZKA - BYŁA

1. DLACZEGO KURKUMA NIE POWINNA BYĆ SPOŻYWANA?

SŁABO WCHŁANIANA
ULEGA KONWERSJI?
KRÓTKI CZAS T1/2
NISKA BIODOSTĘPNOŚĆ?

2. ENZYM

MIROZYNAZA MOŻE W GLIKOZYDACH? enzym katalizujący rozkład glukozynolatów

NIE WIEM, CZY TO DOBRZE USŁYSZAŁAM

3. GAZ ZWIĄZANY Z OLEJKAMI CZOSNKOWYMI?

SIARKOWODÓR?

JA TAK PISAŁAM NA KARTECZCE, NIE WIEM, CZY O TO CHODZIŁO

WYKŁAD 8 - 2.12.19

LISTA - BYŁA (NR 1)

KARTECZKA - NIE BYŁO

WYKŁAD 9 - 9.12.19

LISTA - BYŁA (NR 2)

KARTECZKA - NIE BYŁO

WYKŁAD 10 - 16.12.19

LISTA - BYŁA (NR 3)

KARTECZKA - NIE BYŁO

WYKŁAD 11 - 13.01.20

LISTA - BYŁA (NR 4)

KARTECZKA - NIE BYŁO

WYKŁAD 12

LISTA - BYŁA (NR 5)

KARTECZKA - BYŁA

1. SZAFRAN

1. ADHD /JA DAŁAM WRZODY ŻOŁĄDKA, ALE POWINNO BYĆ RACZEJ ADHD/
 2. W STEWII

REUBADIOZYD A

3. W KOZŁKU LEKARSKIM

WYKŁAD 13 - 27.01.20

LISTA - BYŁA (NR 6)

KARTECZKA - BYŁA

1. PYTANIA NIE ZAPISAŁAM, ALE COŚ O CELU LECZNICZYM CZEGOŚ

ODPOWIEDZI NIE ZAPISAŁAM, ALE COŚ O CELU LECZNICZYM CZEGOŚ

2.METODA OZNACZANIA OLEJKÓW ETERYCZNYCH

. GAZOWA ??
3. APARAT POLSKI

DERYNGA
WYKŁAD 14

LISTA - BYŁA (NR 7)

KARTECZKA - BYŁA

1. 1-6 TYG PODBIAŁ DZIAŁANIE

HEPATOTOKSYCZNE

NIE MOGĘ TEGO ZNALEŹĆ W WYKŁADZIE

JEST O TYM WIĘCEJ WYŻEJ I NIŻEJ W PLIKU

2. CO TO ALKALOIDY

ORGANICZNE ZASADY ROŚLINNE ZAWIERAJĄCE ATOM AZOTU N W PIERŚCIENIU

HETEROCYKLICZNYM WYKAZUJĄCE WYRAŹNE DZIAŁANIE NA UKŁAD NERWOWY
kolchicyna, salamandryna, efedryna, kapsaicyna, kolchicyna, galegina

3. KODEINA - DZIAŁANIE
PRZECIWKASZLOWE

WYKŁAD 15 - 10.02.20

LISTA - BYŁA (NR 8)

KARTECZKA - BYŁA

1. COŚ O IMBIRZE
CHYBA COŚ O GINGEROLACH ALBO SZOGAOLACH PISAŁYŚMY

2. ZWIĄZKI THC

ZWIĄZKI THC ???

3. RECEPTORY

CB2
endokanabinoidy fitokanabinoidy syntetyczne kanabinoidy
niedobór endokannabinoidów - migreny

JESZCZE INNE RZECZY Z TEGO

WYKŁADU:

→ PSYCHOGENNY SKŁAD
KANNABINOIDÓW
aktywność biologiczna CBD
aktywność biologiczna thc

→ PRZECIWZAPALNY SUROWIEC →
CHODZI O IMBIR, JEST O NIM WIĘCEJ NIŻEJ W
PLIKU

3. ZAPISZCIE SOBIE → INFORMACJE OD MARIKI

Z DYSKU GR → TU JUŻ NIE TRZEBA NIC
OPRACOWYWAĆ

WYKŁAD NR 1
OD MARIKI - ZAPISZCIE SOBIE
WYKŁAD NR 2
OD MARIKI - ZAPISZCIE SOBIE
 4. ZS - ZAPISZCIE SOBIE, E - EGZAMIN, T - TEST,
NA CO PANI ZWRACAŁA UWAGĘ PODCZAS
WYKŁADÓW

ZDJĘCIA → ONE I TAK SĄ POTEM PODZIELONE NA

POSZCZEGÓLNE PYTANIA!!!

WYKŁADY NR 1-15

*NIEZACHOWANA KOLEJNOŚĆ WYKŁADÓW W ZDJĘCIACH

ZDJĘCIE 1
ZDJĘCIE 2
ZDJĘCIE 3
ZDJĘCIE 4
ZDJĘCIE 5

ZDJĘCIE 6
ZDJĘCIE 7
ZDJĘCIE 8
ZDJĘCIE 9
ZDJĘCIE 10
WYCINKI Z WYKŁADÓW DO PYTAŃ ZE ZDJĘĆ WYŻEJ
 NA ZIELONO → ZAZNACZONE, ŻE JUŻ BYŁY UZUPEŁNIONE NA KARTCE, ALE
ZAWSZE MOŻNA JESZCZE DOSZUKAĆ NA SLAJDACH, KTÓRE TO BYŁY
WYCINKI Z WYKŁADÓW
NA CZERWONO → ZAZNACZONE, ŻE NIE BYŁY UZUPEŁNIONE NA KARTCE
NA RÓŻOWO → ZAZNACZONE, ŻE SĄ UZUPEŁNIONE JUŻ PRZEZ NAS
NA POMARAŃCZOWO → ZAZNACZONA INFORMACJA, ŻE COŚ NIE
OBOWIĄZUJE

ZDJĘCIE 1

PYTANIE 1 → OGÓLNIE WARTO BY BYŁO WKLEIĆ INFORMACJE O TYM DER

to było w pliku 125 str.

w internecie było coś takiego:

Pan Tabletka rzecze:

PYTANIE 2 - CZY UV ZAPEWNIA SELEKTYWNOŚĆ JAKICHŚ SUROWCÓW? → ODP.
NIE!!!, BO ZAWSZE JEST SUMA

PYTANIE 3 → DWIE SYTUACJE, GDY TRZEBA WYKONAĆ CHROMATOGRAFIĘ GAZOWĄ

PYTANIE 4 → PRZEKLEJONE SLAJDY O TYCH SKŁADACH MIESZANEK ZIOŁOWYCH,

BYŁY WŁAŚNIE TAKIE SLAJDY, GDZIE BYŁY POKAZANE PRZYKŁADY TAKICH
MIESZANEK
Z pliku 125 stron:
PYTANIE 5 → PRZEKLEJONY FRAGMENT SLAJDU O LAKTULOZIE laktuloza

Z internetu:

Laktuloza jest syntetycznym dwucukrem składającym się z galaktozy połączonej z

fruktozą. Jest oporna na działanie enzymów trawiących dwucukry w jelicie cienkim; jest
wchłaniana w niewielkim stopniu. W niezmienionej postaci dociera do jelita grubego,
gdzie pod wpływem flory bakteryjnej zostaje rozłożona do dwutlenku węgla i kwasów
organicznych, które na drodze osmotycznej zwiększają ilość wody w jelicie grubym,
pobudzają jego perystaltykę oraz zmiękczają masy kałowe. Laktuloza powoduje
zakwaszenie treści jelita grubego, przez co przyspiesza reakcję przekształcania jonów
amonowych do amoniaku oraz zmniejsza wchłanianie amoniaku do krwi. Prowadzi to do
zmniejszenia stężenia amoniaku we krwi. Działanie laktulozy rozpoczyna się 24–48 h po
podaniu doustnym. W pierwszych tygodniach leczenia mogą wystąpić wzdęcia i
dyskomfort w jamie brzusznej, najczęściej ustępujący przy kontynuacji leczenia.
Wskazaniami do stosowania laktulozy są: objawowe leczenie przewlekłych zaparć,
leczenie i zapobieganie niewydolności wątroby, encefalopatii wątrobowej i śpiączce
wątrobowej, zmiękczanie stolca w przypadku guzków krwawniczych odbytu lub stanów
po zabiegach operacyjnych na jelicie grubym i odbycie. Laktuloza może być stosowana
przewlekle. Laktuloza w dawkach terapeutycznych nie powoduje podrażnienia nabłonka
jelitowego, nie wpływa na procesy wchłaniania substancji zjonizowanych ani nie
wywołuje utraty białka. 0,1–1,2% dawki laktulozy wchłania się do krążenia
systemowego, a następnie jest wydalane w formie niezmienionej z moczem.
PYTANIE 6 → PRZEKLEJONY SLAJD O AKARBOZIE

Z prezentacji z chemii leków:

Z internetu:

Akarboza jest lekiem przeciwcukrzycowym, inhibitorem α-glukozydazy. Jest to

enzym wytwarzany w kosmkach jelitowych, rozcinający wiązania pomiędzy
cząsteczkami glukozy w cukrach złożonych, co jest warunkiem wchłonięcia cukru do
organizmu. Zablokowanie enzymu przez akarbozę skutkuje zahamowaniem i
spowolnieniem końcowego enzymatycznego etapu trawienia wielocukrów, oligocukrów i
niektórych dwucukrów (maltozy, sacharozy), zmniejszeniem glikemii poposiłkowej oraz
poposiłkowej insulinemii i zmniejszeniem syntezy triglicerydów. Lek stosowany jest w
terapii cukrzycy typu 2, zwłaszcza u osób otyłych, u których stosowanie
niefarmakologicznych metod leczenia (dieta, wysiłek fizyczny) nie zapewnia
wystarczającej kontroli glikemii. Modyfikacja trybu życia musi być zachowana również w
trakcie leczenia akarbozą. Obejmuje ona m.in. dietę cukrzycową, w tym unikanie
spożywania alkoholu i systematyczny wysiłek fizyczny. Lek może być stosowany w
monoterapii lub jako element leczenia skojarzonego. Akarboza działa wyłącznie w
przewodzie pokarmowym, z którego wchłania się jedynie w niewielkim odsetku (<2%
dawki). Metabolizowana jest przez enzymy żołądkowo-jelitowe i całkowicie wydalana z
kałem w ciągu 96 h od przyjęcia dawki. Część wchłonięta z przewodu pokarmowego w
niewielkim stopniu wiąże się z białkami osocza, nie ulega metabolizmowi i jest szybko
wydalana przez nerki.

ZDJĘCIE 2

PYTANIE 1 - EKSTRAKCJA W WARUNKACH NADKRYTYCZNYCH

metody ekstrakcji składników czynnych z surowca roślinnego

Z pliku 125 str.
właściwości nadkrytycznego CO2
PYTANIE 2 - TECHNIKI SPEKTROSKOPOWE I TECHNIKI CHROMATOGRAFICZNE

Z pliku 125 str:

PYTANIE 3 → OGÓLNIE WARTO BY BYŁO WKLEIĆ INFORMACJE O TYM DER

drugi raz to samo, o DER-ze było już wyżej :)

ZDJĘCIE 3

PYTANIE 1 - FRUKTOOLIGOSACHARYDY I PREBIOTYKI

Z pliku 125 stron:

PYTANIE 2 - BUDOWA SKROBI

PYTANIE 3 → 7 RODZAJÓW SKROBI W PRZEMYŚLE FARMACEUTYCZNYM

NIE WIEM CZY TO OBOWIĄZUJE XD BO MIAŁAM POD TYM, CO JEST WYŻEJ, ŻE “NIE
OBOWIĄZUJE: BUDOWA SKROBII”, TO NIE WIEM, CZY TO TEŻ NIE OBOWIĄZUJE,
PYTANIE 4 - CYKLODEKSTRYNY

→ WPISANE INFORMACJE
I O DEKSTRYNACH I
CYKLODEKSTRYNACH

tu jest slajd o dekstrynach:

DEKSTRAN płyn krwiozastępczy
Z PYTAŃ OD MAGDY:

21. Cyklodekstryny - kształt torusa, podstawowe struktury alfa beta gamma, mają w
środku wnęki, na zewnątrz grupy OH (działają jako solubilizatory) mogą modyfikować
rozpuszczalność, trwałość API, dostępność farmaceutyczną, wchłanianie, biodostępność
profil działania farmakologicznego, odczuwanie smaku API, oddziaływanie API - EXP

PYTANIE 5 - DEKSTRAN
PYTANIE 6 - LICHENINA I IZOLICHENINA
PYTANIE 7 - INFORMACJE ZE SLAJDÓW O:

- MORSZCZYNIE PĘCHERZYKOWYM
- POROŚCIE ISLANDZKIM
- PERZU WŁAŚCIWYM
● MORSZCZYN PĘCHERZYKOWATY
● PERZ WŁAŚCIWY
● POROST ISLANDZKI
Z PYTAŃ OD MAGDY:
Porost islandzki lichenina i izolichenina - substytut surowców zawierających alkaloidy

ZDJĘCIE 4

PYTANIE 1 - FRAKCJA NIEZMYDLAJĄCA JEST MATRYCĄ DLA WITAMIN

ROZPUSZCZALNYCH W TŁUSZCZACH, KAROTENOIDÓW, FLAWONOIDÓW ORAZ
FITOSTEROLI
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ZDJĘCIE 5

PYTANIE 1 - MODYFIKACJE STRUKTURALNE W STRUKTURZE FENOLOKWASÓW

- 1 lub 2 grupa metoksylowa w pierścieniu

- estryfikacja grupy fenolowej (wzrost aktywności przeciwutleniającej)
- podstawienie w pozycji orto grupy z donorem elektronów alkilowej lub metoksylowej
(zwiększenie stabilności kwasów fenolowych)

POCHODNE KWASU CYNAMONOWEGO - KWAS FERULOWY, KWAS SYNAPINOWY,

KWAS P-KUMAROWY, KWAS KAWOWY
I MOŻE BYŁA KONTYNUACJA NA WYKŁADZIE NR 7, ALE NIE MAMY ZDJĘĆ

PYTANIE 2 - ZWIĄZKI CHEMIOPREWENCYJNE

Z internetu:

FANTASTYCZNY 12-STRONICOWY ARTYKUŁ, KTÓREMU ANIA NIE MOGŁA SIĘ

OPRZEĆ! <3 POLECAM SERDECZNIE JEGO LEKTURĘ!
ANECZKA

ale wybaczcie, zapomniałam wkleić link do niego xd

PYTANIE 3 - NOVEL FOOD → TEGO W SUMIE NIE BYŁO JAKOŚ OSOBNO NA

WYKŁADACH, TYLKO PANI O TYM MÓWIŁA, PRZY SUROWCACH LECZNICZYCH,
KTÓRE ZOSTAŁY JAKBY WPROWADZONE DO DIETY
Nowa żywność – rodzaj żywności, która definiowana jest jako żywność innowacyjna,
wytworzona przy pomocą nowoczesnych technologii i procesów produkcyjnych. W
terminologii UE tym terminem określa się również żywność tradycyjnie spożywaną poza
obszarem Unii Europejskiej

Co to jest Novel Food?

Nowa żywność jest definiowana jako żywność, która nie została w znacznym stopniu spożyta
przez ludzi w UE przed 15 maja 1997 r., Kiedy weszło w życie pierwsze rozporządzenie w
sprawie nowej żywności.

„Nowa żywność” może być nowo opracowaną, innowacyjną żywnością, żywnością

wytwarzaną przy użyciu nowych technologii i procesów produkcyjnych, a także żywnością
tradycyjnie spożywaną poza UE.

Przykłady nowej żywności obejmują nowe źródła witaminy K (menachinon) lub ekstrakty z
istniejącej żywności (olej z kryla antarktycznego bogaty w fosfolipidy z Euphausia superba),
produkty rolne z krajów trzecich (nasiona chia, sok owocowy noni) lub żywność pochodzącą
z nowej produkcji procesy (żywność poddana działaniu promieniowania UV (mleko, chleb,
grzyby i drożdże).

PYTANIE 4 - FLAWONOIDY “WZÓR OGÓLNY”

ZDJĘCIE 6

PYTANIE 1 - FLAWONOIDY - “WZÓR OGÓLNY”

15 ATOMÓW WĘGLA
PYTANIE 2 - CECHY WSPÓLNE DOTYCZĄCE DZIAŁANIA FLAWONOIDÓW

budowa chemiczna flawnoidów a ich działanie

PYTANIE 3
Aktywność farmakologiczna flawonoidów
PYTANIE 4 - DIOSMETYNA
 diosmina
ZDJĘCIE 7

PYTANIE 1 - WITEKSYNA
PYTANIE 2 - KAMFEROL

Z internetu
Kemferol – organiczny związek chemiczny pochodzenia naturalnego, należący do
flawonoidów. Ze względu na obecność przy węglu C3 grupy hydroksylowej zaliczany jest do
pochodnych flawonolu. W cząsteczce kemferolu występują jeszcze trzy takie grupy – w
pozycjach 5, 7 i 4′. Szeroko rozpowszechniony w świecie roślinnym, obecny w liściach
herbaty[4], kwiatach tarniny, kwiatach ostróżeczki polnej. Często występuje jako aglikon
glikozydów. Wykazuje działanie spazmolityczne, przeciwzapalne, przeciwalergiczne i
przeciwgrzybicze. Wpływa także na kiełkowanie ziarn pyłku i wzrost łagiewek pyłkowych w
kukurydzy i petunii

W PREZENTACJI Z ZIÓŁ MNIEJ ZNANYCH KEMFEROL ZAWIERAŁY:

 - ZIELE RZEPIKU - AGRIMONIAE HERBA (gdzie m.in. kemferol działa m.in.
antyoksydacyjnie, moczopędnie, uspokajająco, ochronnie i regenerująco na miąższ
wątroby)
- KORZEŃ RÓŻEŃCA GÓRSKIEGO - RHODIOLAE ROSEAE RADIX
- NASIONA SZAŁWI HISZPAŃSKIEJ - SALVIAE HISPANICAE SEMEN (jako
przeciwuleniacz)
- LIŚĆ MORWY BIAŁEJ - MORI ALBI FOLIUM
- KWIAT BŁAWATKA - CYANI FLOS
- WYCIĄG Z PESTEK GREJPFRUTA
- ZIELE MARUNY - CHRYSANTHEMI HERBA
→ MA POCHODNE METOKSYLOWE 6-HYDROKSYKEMFEROLU
- LIŚĆ HERBATY - CAMMELIAE SINENSIS FOLIUM
- KORZEŃ, LIŚĆ SZCZECI - DIPSACI RADIX, FOLIUM
- OWOC ROKITNIKA - HIPPOPHAE RHAMNOIDES FRUCTUS

● TO OGÓLNIE FLAWONOID (DOKŁADNIEJ FLAWONOL)

PYTANIE 3 - KWERCETYNA
W PREZENTACJI Z ZIÓŁ MNIEJ ZNANYCH KWERCETYNĘ ZAWIERAŁY:

- ZIELE RZEPIKU - AGRIMONIAE HERBA

→ ZAWIERA GLIKOZYDY KWERCETYNY, które (m.in. one) działają m.in.
antyoksydacyjnie, moczopędnie, uspokajająco, ochronnie i regenerująco na miąższ
wątroby
- NASIONA SZAŁWI HISZPAŃSKIEJ - SALVIAE HISPANICAE SEMEN (jako
przeciwutleniacz)
- LIŚĆ MORWY BIAŁEJ - MORI ALBI FOLIUM
(liście morwy białej zawierają dużą ilość kwercetyny, która również obniża poziom
glukozy we krwi; Morwa biała jest także rośliną bogatą w związki
flawonoidowe (głównie kwercetyna) i antocyjany obniżające poziom LDL w surowicy krwi
i obniżające ciśnienie tętnicze krwi oraz podwyższające poziom korzystnie wpływających
na zdrowie lipoprotein. Przyczynia się do zmniejszenia prawdo-
podobieństwa zachorowalności na choroby układu wieńcowego, w tym miażdżycę,
niwelując jej dwie najczęstsze przyczyny powstawania, czyli obniżanie poziomu LDL
oraz odkładanie złogów cholesterolowych w tętnicach.)
- KWIAT BŁAWATKA - CYANI FLOS
- WYCIĄG Z PESTEK GREJPFRUTA
- ZIELE MARUNY - CHRYSANTHEMI HERBA
→ MA KWERCETAGETYNĘ (COKOLWIEK TO JEST :) )
- LIŚĆ HERBATY - CAMMELIAE SINENSIS FOLIUM
- LIŚĆ CZARNEJ PORZECZKI - RIBIS NIGRI FOLIUM
- ZIELE GRYKI - FAGOPYRI HERBA
- KORZEŃ, LIŚĆ SZCZECI - DIPSACI RADIX, FOLIUM
- OWOC ROKITNIKA - HIPPOPHAE RHAMNOIDES FRUCTUS
- KWIAT PEREŁKOWCA JAPOŃSKIEGO - SOPHARAE JAPONICAE FLOS
→ ZAWIERA FLAWONOIDY POCHODNE KWERCETYNY (RUTYNA?)

● TO OGÓLNIE FLAWONOID (DOKŁADNIEJ FLAWONOL)

PYTANIE 4 - FLAWANONY
PYTANIE 5 - FLAWANOLE CHYBA ?

PYTANIE 6 - IZOFLAWONY
PYTANIE 7 - OWOC CYTRYŃSKA CHIŃSKIEGO → TRZEBA BY BYŁO ZNALEŹĆ O NIM
SLAJD

Cytryniec chiński to roślina, której właściwości i lecznicze

działanie wykorzystuje się od tysiącleci w medycynie
naturalnej Dalekiego Wschodu. Jednak coraz częściej
znajduje zastosowanie w lecznictwie innych krajów świata.
Czerwone, kuliste jagody cytryńca chińskiego są znane
jako środek na wątrobę, przemęczenie, a także jako
afrodyzjak. Sprawdź, jakie jeszcze działanie ma cytryniec
chiński i wypróbuj przepis na nalewkę z tych owoców.

Cytryniec chiński to roślina, której właściwości i lecznicze działanie

wykorzystuje się od tysiącleci. Opis rośliny oraz otrzymywanych z niej
surowców został zamieszczony już w pierwszej farmakopei chińskiej z
roku 250 p.n.e., a w medycynie chińskiej owoce cytryńca są
wykorzystywane od ponad 2000 lat p.n.e.¹

W medycynie naturalnej zastosowanie znalazły nasiona oraz dojrzałe

czerwone, kuliste jagody o soczystym miąższu i cytrynowym zapachu,
które po wysuszeniu mają barwę bladoczerwoną i wyglądem
przypominają pieprz.

Nazwa chińska rośliny oznacza owoc pięciu smaków, ponieważ słodki i

kwaśny smak występują w skórce i miąższu, a cierpki, gorzki i słony w
nasionach.

Cytryniec chiński na wątrobę

W cytryńcu chińskim znaleziono substancje o nazwie lignany, które
działają ochronnie na wątrobę, zapobiegania jej uszkodzeniom i
przyspiesza regenerację, m.in. w przebiegu wirusowego zapalenia
wątroby i stanów zapalnych wątroby wywołanych czynnikami
chemicznymi. Lignany działają ochronnie na wątrobę dlatego, że
aktywują enzymy w komórkach wątroby, które produkują glutation –
najmocniejszą substancję antyoksydacyjną. Poza tym ligniany niszczą
substancje chemiczne, które przyczyniają się do powstania stanów
zapalnych w różnych komórkach organizmu człowieka.

Z badań wynika, że wyciąg otrzymany z owoców cytryńca obniża w

surowicy krwi zwierząt doświadczalnych podwyższony (działaniem
czynników chemicznych) poziom transaminazy glutaminowo-alaninowej
(SGPT) oraz, że wydzielone z wyciągu lignany (schizandrole i
schizandryny) zatrzymują postępującą martwicę hepatocytów (komórek
wątroby). W rezultacie szeroko zakrojonych badań farmakologicznych
oraz klinicznych z wyciągami oraz wyizolowanymi z nich związkami,
preparaty z cytryńca wprowadzono w Chinach do leczenia wirusowych
zapaleń wątroby.²

Cytryniec chiński wzmocni kondycję psychiczną i

fizyczną
Cytryniec chiński pomoże w stanach zmęczenia fizycznego i
psychicznego, osłabienia, rozdrażnienia i niepokoju. Cytryniec -
podobnie jak żeń-szeń - wspomaga łagodzenie stanów przemęczenia,
poprawia kondycję psychiczną i fizyczną. Za takie działanie cytryńca
odpowiedzialne są lignany, które stymulują centralny układ nerwowy,
przyczyniając się do poprawy sprawności fizycznej i umysłowej.

Poza tym cytryniec chiński pomaga budować siłę i wytrzymałość

mięśniową, a u sportowców podnosi wydolność organizmu, nie będąc
zaliczanym do środków dopingujących.³
Cytryniec chiński na serce
Współczesna fitoterapia poleca stosowanie cytryńca chińskiego
osobom, które mają problemy zdrowotne z sercem. W Chinach owoce
cytryńca stanowią składnik preparatu „Shengmai San”, stosowanego w
chorobie wieńcowej serca, w Korei są wykorzystywane od dawna w
leczeniu objawów sercowo-naczyniowych związanych głównie z
okresem menopauzalnym.¹

Cytryniec chiński normalizuje poziom cholesterolu i

cukru we krwi

Cytryniec chiński reguluje poziom cukru oraz obniża wysoki poziom

cholesterolu. Poza tym działa przeciwkrwotocznie, przeciwalergicznie,
hamuje rozwój bakterii, m.in. gronkowca złocistego, pałeczki ropy
błękitnej i pałeczki duru brzusznego.

Cytryniec chiński jako afrodyzjak

Cytryniec wspomaga aktywność seksualną u mężczyzn i kobiet, działa
jak afrodyzjak. Można go stosować w celu poprawy aktywności
seksualnej, aby zwiększyć pożądanie.

Cytryniec chiński - zastosowanie w kuchni i

kosmetyce
Owoce cytryńca chińskiego można spożywać suszone, robić z nich
nalewki, soki, dżemy. Sok z owoców cytryńca chińskiego wzbogaca
aromat herbaty i wina.
Cytryniec chiński znalazł zastosowanie także w kosmetyce. Olejek
eteryczny pozyskiwany z kory tej rośliny jest wykorzystywany w
przemyśle perfumeryjnym. Z kolei wyciągi z owoców mają działanie
przeciwzapalne, ujędrniające, zmiękczające naskórek i regeneracyjne,
dlatego na bazie cytryńca wytwarza się kremy.

Cytryniec chiński - przeciwwskazania i skutki uboczne

Owoce cytryńca są bezpieczne i dobrze tolerowane przez ludzi i nie

wykazują efektów ubocznych. Nie powinny ich jednak spożywać osoby
będące w stanie nadpobudliwości nerwowej, zmagające się z
bezsennością, nadciśnieniem tętniczym oraz z zaburzeniami pracy
serca. Według niektórych źródeł przeciwwskazaniem może być także
ciąża.

PYTANIE 8 - SUPLEMENTACJA ROŚLIN DZIAŁA NA OSTEOKLASTY/OSTEOBLASTY, BO

NA ZDJĘCIU BŁĄD, ŻEBY BYŁO OSTEOPLASTY :) → ROZWÓJ OSTEOPOROZY
ZDJĘCIE 8

PYTANIE 1 - PYTANIE Z REJESTRACJI DIF ? I GIF → JEST NIŻEJ W PYTANIACH MAGDY

PYTANIE 2 - GRAS
Z PYTAŃ MAGDY:

GRAS - określa dana substancję chemiczną lub substancję dodawaną do żywności jako
bezpieczną przez ekspertów dzięki czemu nie podlega ona federalnej ustawie o żywności

PYTANIE 3 - KALENDULOZYDY → PRZEKLEJONY SLAJD O KWIECIE NAGIETKA

PYTANIE 4 DZIAŁANIE NIEPOŻĄDANE GLIKOZYDÓW NASERCOWYCH - ŻÓŁTE
WIDZENIE

ZDJĘCIE 9
PYTANIE 1 - OGRANICZENIA STOSOWANIA RESWERATROLU - MOŻE BYŁBY GDZIEŚ
SLAJD O TYM RESWERATROLU
PYTANIE 2 - TRZYMANIE RESWERATROLU W USTACH POZWALA NA JEGO WNIKNIĘCIE
PRZEZ BŁONY ŚLUZOWE (OMINIĘCIE EFEKTU PIERWSZEGO PRZEJŚCIA CHYBA W
WĄTROBIE)
PYTANIE 3 - KŁĄCZE PLUSKWICY GRONIASTEJ
PYTANIE 4 - FSA - GŁÓWNY INSPEKTORAT SANITARNY ??? - NIE WIEM, O CO TUTAJ
CHODZIŁO, NAWET W INTERNETACH NIE MOGĘ ZNALEŹĆ :D
GIS - główny inspektorat sanitarny
30. Pytanie o rejestrację leku:
GIS - rejestracja suplementów diety
GIF - produkt leczniczy

PYTANIE 5 - KOMPENDIUM BOTANIKALIÓW

PYTANIE 6 - WAŻNIEJSZE ANTOCYJANY - MOŻNA BY DOSZUKAĆ Z JAKICH TO JEST

DOKŁADNIE SUROWCÓW
PYTANIE 7 - GRANATOWIEC WŁAŚCIWY - MOŻNA BY ZNALEŹĆ SLAJD O NIM
PYTANIE 8 - UROLITYNA A (NA ZDJĘCIU WYŻEJ)

Z INTERNETU:

Urolityna A, związek o właściwościach przeciwstarzeniowych, pomyślnie przeszła testy

na ludziach

Testy z udziałem ludzi pokazały, że urolityna A (UroA), metabolit wytwarzany przez

bakterie jelitowe z polifenoli granatów i jagód, może spowalniać związany ze starzeniem
proces utraty siły i spadku masy mięśniowej. Dzieje się tak, bo UroA wywiera korzystny
wpływ na "fabryki" energetyczne komórek - mitochondria.

Jakieś badania pokazały również, że spożywanie urolityny A nie stwarza ryzyka dla
ludzkiego zdrowia.

Okazało się, że urolityna A stymuluje biogenezę mitochondriów w taki sam sposób, jak
regularne ćwiczenia.

UroA to jedyny znany związek, który "rewitalizuje" zdolność komórek do recyklingu

wadliwych mitochondriów. U młodych ludzi proces ten zachodzi naturalnie. W miarę
starzenia nasz organizm traci jednak zdolność oczyszczania dysfunkcyjnych
mitochondriów, co przyczynia się do sarkopenii (utraty masy mięśniowej) i osłabienia
innych tkanek.

Warto przypomnieć, że wcześniejsze badania z 2016 r. wykazały, że UroA wydłuża

życie nicieni z ok. 20 do 30 dni (czyli o 45%). U starych myszy 2-tygodniowa terapia
urolityną poprawia zaś wytrzymałość podczas biegu (wzrost jest znaczny, bo 40%).
Na początku br. pisaliśmy też o tym, że UroA może niwelować objawy i zapobiegać
nieswoistym zapaleniom jelit (ang. inflammatory bowel disease, IBD), np. chorobie
Leśniowskiego-Crohna.

PYTANIE 9 - GRANAT /JUŻ W PYTANIU 7 TEŻ O NIM JEST)

ZDJĘCIE 10

PYTANIE 1 - PODZIAŁ TERPENÓW

PYTANIE 2 - SYNERGIZM DZIAŁANIA KORZEŃ WALERIANY Z SZYSZKAMI CHMIELU I
(LUB LIŚCIEM MELISY)
PYTANIE 3 - MECHANIZM KONTAKTOWEGO UCZULENIA (KONTAKTOWEGO ODCZYNU
ALERGICZNEGO) NA SESKWITERPENY
PYTANIE 4 - PYTANIE O SUROWCE (CHYBA Z SEKSWITERPENAMI)
LIŚĆ KARCZOCHA → TO W INNYM WYKŁADZIE MOŻNA BY ZNALEŹĆ SLAJD Z NIM

35. Coś z roślin - korzeń mniszka, ziele piołunu, liści bylicy rocznej, ziele i liść maruny,
karczoch

SUROWCE Z SESKWITERPENAMI Z WYKŁADU BYŁY TAKIE:

PANI MÓWIŁA, ŻE ZAPYTA O TE SUROWCE, KIEDY BYŁ PREZENTOWANY SLAJD O
MARUNIE:
PYTANIE 5 STEWIA → REBAUDIOZYD - MOŻNA BY ZNALEŹĆ SLAJD DO TEGO
PYTANIE 6 - SZAFRAN
PYTANIE 7 - SZAFRAN - ADHD

NIE MOGŁAM ZNALEŹĆ SLAJDU O SZAFRANIE I ADHD

37. Coś o szafranie: szafran ma domniemane działanie przy ADHD, znajduję się w nim
krocyna, otrzymuje się go ze znamion słupka krokusa uprawnego, działanie
przeciwdepresyjne (wzrost serotoniny i dopaminy w OUN), przeciwzapalne, stosowany
we wrzodach żołądka, antyoksydacyjne, przy bezpłodności męskiej i przy zespole
napięcia przedmiesiączkowego, przy demencji i napięciu nerwowym
PYTANIE 8 → 0,01% OLEJKU MASY → ZA SUROWCE OLEJKOWE UWAŻA SIĘ TE,
KTÓRE ZAWIERAJĄ POWYŻEJ 0,01% OLEJKU; MOŻNA BY TO ZNALEŹĆ NA SLAJDZIE
> 0,01%
>0,01%
>0,01 %
> 0,01 %

PYTANIE 9 - CHROMATOGRAFIA GAZOWA - OLEJKI

* TE DERYNGA I CLEVENGERA TO APARATY

* TEN DERYNGA TO POLSKI APARAT

GAZOWA ??

TO SLAJDY DOTYCZĄCE TYCH METOD OTRZYMYWANIA OLEJKÓW ETERYCZNYCH I

TYCH APARATÓW
PYTANIE 10 - KONKRET, ABSOLUT, POMADA, APARAT SOXHLETA
Konkret - zatężony ekstrakt rośliny olejkodajnej uzyskany rozpuszczalnikami
niepolarnymi
Absolut - jeśli konkret rozpuści się w rozpuszczalniku polarnym (najczęściej etanol),
wymrozi i odfiltruje nielotne substancje parafinowe
Pomada - Następnie z tłuszczu (zwanego pomadą), poprzez użycie alkoholu, ekstrahuje
się substancje aromatyczne. Później alkohol jest odparowywany.
Z zeszytu Magdy: po kilkukrotnej maceracji + etanol
PYTANIE 11 METODA Z WYBORU, (ANALIZA) JAKOŚCIOWA - HPLC

PYTANIE 12 IMBIR - WPŁYWA JAKOŚ NA (CYTOCHROM) CYP 450, MOŻE ZMIENIAĆ

FARMAKOKINETYKĘ INNYCH LEKÓW
PYTANIE 13 (KONWERSJA GINGEROLI W SZANGEOLE)
Pytania od Magdy

LEGENDA:
CZERWONE -> DO ZROBIENIA
ZIELONA -> JUŻ BYŁA GOTOWA ODP.
NIEBIESKI -> JEST ROZWIĄZANE WYŻEJ
POMARAŃCZOWY -> ANIA ZROBIŁA, SPRAWDŹCIE CZY TYLE STARCZY

07.10. WYKŁAD 1

1. perkolacja i maceracja - ?
2. W procesie rejestracji produktów leczniczych zawierających jako substancje
aktywne ekstrakty roślinne wyróżnia się: oryginalne produkty lecznicze, produkty
lecznicze roślinne o ugruntowanym zastosowaniu medycznym (WEU), tradycyjne
produkty lecznicze roślinne (THMP)
3. WEU, THMP - definicje?
4. Umieć uporządkować! metabolity pierwotne i wtórne
Przykłady pierwotnych:
-cukry proste
-białka
-tłuszcze
-skrobia
-aminokwasy
-chlorofil
 - kwasy nukleinowe

Wtórne:
- alkaloidy
- glikozydy cyjanogenne
- taniny
- kumaryny
- chinolony
- chinony
- terpenoidy
- fenylopropanoidy
- glukozynolany

14.10. WYKŁAD 2
5. Czy jest możliwe, żeby lek był w postaci parenteralnej? -Nie ma takiej opcji :)
6. Rośliny pozyskiwane ze stanowisk naturalnych
-jałowiec pospolity
-brzoza
-dzika róża
-lipa
 -pokrzywa zwyczajna
-borówka czernica
-krwawnik pospolity
-mniszek lekarski
-podbiał pospolity

7. Coś o zbieraczu ziół - zbieracze ziół muszą być przeszkoleni (np. że nie można
zebrać wszystkiego z danego miejsca)
8. Zasady zbioru substancji roślinnych (faza wzrostu rośliny, pora roku, pora dnia)
ziele herba - w początku lub w pełni kwitnienia, ponieważ wtedy najwięcej ciał
czynnych
liście - w okresie powstawania pąków kwiatowych albo w okresie kwitnienia roślin
albo przed kwitnieniem
liście drzew i krzewów zbieramy wiosną,
igliwie drzew zbieramy zimą z wyjątkiem modrzewia - WYJĄTEK BO WIOSNĄ
kwiat - w początkowym okresie kwitnienia, są bogate w substancje aktywne, nie
osypują się i nie tracą koloru w procesie suszenia
owoce i nasiona - gdy dojrzałe
kora - wiosną lub jesienią
pączki - wczesną wiosną w fazie zimowej
korzenie - jesień i wiosna gdyż mają substancje cenne
kłącza i cebule - jesień i wiosna
zimą - jemioła cis pospolity bo owoce zimnolubne
wilgoć jest wskazana przy zbiorze korzeni
jesień: od września do zamarznięcia ziemi (korzenie)
9. Czynniki zmienności zawartości substancji czynnej w roślinach zielarskich:
a) genetyczna
b) rozwojowa
c) środowiskowa (klimat, warunki glebowe)
żal
10. Co sadzi się obok czego?
pokrzywa odstrasza mszyce,
mniszek lekarski rozwijając się pod jabłoniami pozytywnie wpływa na jej owocowanie
bylica piołun to roślina ochronna dla porzeczki
11. Allelopatie
12. Surowce (korzeń, kłącze, kora - największa próbka potrzebna do badań)
średnia ilość potrzebna do badań - liście kwiaty nasiona owoce
mało - pokruszone lub połamane surowce

14. Zawartość zanieczyszczeń to maksymalnie 2%

 4. ILE WYNOSI DOPUSZCZALNE STĘŻENIE ZANIECZYSZCZEŃ W PRÓBKACH?

2% (m/m)

15. Pestycydy badamy HPLC

16. Wskaźnik pęcznienia w monografiach dla surowców śluzowych

17. Aflatoksyny technika oznaczania HPLC - DAD

18. Kryteria akceptacji czystości mikrobiologicznej oznaczamy:

-ogólna liczba drobnoustrojów tlenowych
-ogólna liczba drożdzy i pleśni
-bakterie Gram-ujemne tolerujące żółć
-E.Coli i Salmonella ?

19. Kwas arystolochowy- test na oznaczanie technika HPLC - UV

test potwierdzający obecność HPLC MS

20. Ekstrakcja w warunkach nadkrytycznych z użyciem CO2 → JEST WYŻEJ JUŻ

OPISANE

21. Cyklodekstryny - kształt torusa, podstawowe struktury alfa beta gamma, mają w
środku wnęki, na zewnątrz grupy OH (działają jako solubilizatory) mogą modyfikować
rozpuszczalność, trwałość API, dostępność farmaceutyczną, wchłanianie, biodostępność
profil działania farmakologicznego, odczuwanie smaku API, oddziaływanie API - EXP →
JEST WYŻEJ JUŻ OPISANE I DODAŁAM TAM INFORMACJE, KTÓRE TEŻ SĄ TUTAJ,
WIĘC TAM JUŻ BĘDZIE WSZYSTKO RAZEM

22. Porost islandzki lichenina i izolichenina - substytut surowców zawierających

alkaloidy → JEST WYŻEJ JUŻ OPISANE I DODAŁAM TAM INFORMACJE, KTÓRE TEŻ SĄ
TUTAJ, WIĘC TAM JUŻ BĘDZIE WSZYSTKO RAZEM

WYKŁAD 10 16.12.19
23. Garbniki - działanie przeciwzapalne, ściągające, powodują kurczenie naczyń, działają
przeciwobrzękowo i przeciwwysiękowo

O DZIAŁANIU FARMAKOLOGICZNYM BYŁY TE SLAJDY;

UWAGA: NIE WKLEJAŁAM TUAJ JUŻ SLAJDÓW O WYSTĘPOWANIU, PODZIALE,

BUDOWIE CHEMICZNEJ, WŁAŚCIWOŚCIACH FIZYKOCHEMICZNYCH, ANI SUROWCÓW
24. Korzeń pelargonii
25. Liść oczaru - działanie ściągające na skórę i błony śluzowe

26. Wzory psolaren i angelicyna

Psoleran zwiększa uczulenie na światło, stosowany w leczeniu bielactwa skóry
SOLERAN → PSOLAREN:
ANGELICYNA:

27. Piranokumaryny - wzory 2, ale nie wiadomo czego xD

O PIRANOKUMARYNACH BYŁY TYLKO TE DWA SLAJDY, NO TO COŚ Z NICH PEWNIE
28. Aflatoksyny oznaczanie HPLC

29. Działanie kumaryn - przeciwnowotworowe, mogą hamować angiogenezę

O DZIAŁANIU FARMAKOLOGICZNYM BYŁY TE SLAJDY;

UWAGA: NIE WKLEJAŁAM TUTAJ JUŻ SLAJDÓW O WYSTĘPOWANIU, PODZIALE,

BUDOWIE CHEMICZNEJ, WŁAŚCIWOŚCIACH FIZYKOCHEMICZNYCH, ANI
METABOLIZMU, ANI SUROWCÓW
30. Pytanie o rejestrację leku:

GIS - rejestracja suplementów diety

GIF - produkt leczniczy, jego standard

GRAS - określa dana substancję chemiczną lub substancję dodawaną do żywności jako
bezpieczną przez ekspertów dzięki czemu nie podlega ona federalnej ustawie o żywności

→ JEST WYŻEJ JUŻ OPISANE I DODAŁAM TAM INFORMACJE, KTÓRE TEŻ SĄ TUTAJ,
WIĘC TAM JUŻ BĘDZIE WSZYSTKO RAZEM

WYKŁAD 13.01.20

31. Działania niepożądane glikozydów nasercowych widzenie żółto-zielone

WYKŁAD 20.01.20

32. Terpeny są promotorami wchłaniania

33. Synergizm działania kozłek lekarski - synergizm działania z szyszkami chmielu i/lub
liśćmi melisy → JEST TEŻ WYŻEJ OPISANE
34. Kontaktowy odczyn alergiczny - mechanizm → ZDJĘCIE JEST JUŻ WYŻEJ

35. Coś z roślin - korzeń mniszka, ziele piołunu, liści bylicy rocznej, ziele i liść maruny,
karczoch → ZDJĘCIE JEST JUŻ WYŻEJ

36. Glikozydy stewiolowe - rebaudiozyd A (najsłodszy)

WYKŁAD 27.01.20

37. Coś o szafranie: szafran ma domniemane działanie przy ADHD, znajduję się w nim
krocyna, otrzymuje się go ze znamion słupka krokusa uprawnego, działanie
przeciwdepresyjne (wzrost serotoniny i dopaminy w OUN), przeciwzapalne, stosowany
we wrzodach żołądka, antyoksydacyjne, przy bezpłodności męskiej i przy zespole
napięcia przedmiesiączkowego, przy demencji i napięciu nerwowym → ZDJĘCIE JEST
JUŻ WYŻEJ

38. Za surowce olejkowe uważa się te które zawierają 0,01% olejku

39. Chromatografia gazowa - metoda wyboru do analizy olejków eterycznych

40. Pojęcia konkret, absolut, pomada

konkret - zatężony ekstrakt rośliny olejkodajnej
absolut - konkret i składnik ? SPRAWDZIĆ
Pomada - po kilkukrotnej maceracji + etanol JEST WYŻEJ

41. Olejki są promotorami wchłaniania

WYKŁAD 03.02.20 ALKALOIDY

42. Podział alkaloidów

WYKŁAD 10.02.20

43. Modyfikacja aktywności cytochromu C450 może zmienić farmakokinetykę leków

44. Coś o imbirze - kłącze imbiru przeciwzapalne i przeciwwymiotne

45. Konwersja gingeroli w szogaole (IMBIR)
46. Kanabinoidy - THC nie przekracza 0,2% w przeliczeniu na suchą masę

47. Metoda kontroli jakości - HPLC (kanabinoidy)

48. Efekt Entourage = kanabinoidy + terpeny (działanie synergistyczne, terpeny

zwiększają biodostępność kanabinoidów)
Z INTERNETU:
 JESZCZE JAKIEŚ CUDA OD ANECZKI
cz. 1 (wykłady 1,2,3,4,5,6)
WYKŁAD 1

1. dodatkowa inf do zadania o metabolitach pierwotnych i wtórnych - już wyżej jest

to rozpisane - ZROBIONE

2. DO ZNALEZIENIA (P1)
Komitet ds Produktów Leczniczych Roślinnych

3. DO ZNALEZIENIA (P2)
produkty lecznicze
 4. DO ZNALEZIENIA (P3)
metoda HPLC

6. JUŻ ZROBIONE
wskaźnik pęcznienia dla roślin śluzowych

7. DO ZNALEZIENIA (P4)
aflatoksyny

8. JUŻ ZROBIONE

alkaloidy pirolizydynowe
WYKŁAD 2

9. DO ZNALEZIENIA (P5)
mechanizmy powstawania metabolitów wysokospecjalizowanych

10. DO ZNALEZIENIA (P6)

Badania
11. TO JUŻ UZNAJMY CHYBA ZA ZROBIONE, SKORO NIBY WYSTARCZY POMYŚLEĆ,
CHYBA, ŻE KTOŚ ZNAJDZIE SLAJD O JAKICHŚ WARUNKACH GLEBOWYCH (P7)

WYKŁAD 3

12. DO ZNALEZIENIA (P8)

aflatoksyny

13. JUŻ JEST WYŻEJ

badanie mikrobiologiczne

WYKŁAD 4

-------------------------------------

WYKŁAD 5

-------------------------------------

WYKŁAD 6

14. DO ZNALEZIENIA (P9)

działanie niepożądane fitosteroli

15. DO ZNALEZIENIA (P10)

działanie delta 7 steroli blokują receptory androgenowe przez dihydrotestosteron co chroni

przed komórki prostaty przed nadmiernym ich namnażaniem

16. DO ZNALEZIENIA (P11)

korzeń łopianu - zawiera poliacetyleny

17. JUŻ JEST ODP., CHYBA, ŻE JESZCZE CHCEMY COŚ WIĘCEJ O TYM (P12)
olej kakaowy - stan stały
18. ZROBIONE

optymalna dawka fitosteroli 2 g (2 - 3 g)

2 G (NA KTÓRYMŚ SLAJDZIE 2-3 G)

19. DO ZNALEZIENIA (P13)

kwas chlorogenowy, kwas rozmarynowy

20. DO ZNALEZIENIA (P14)

depsydy i depsydony

21. DO ZNALEZIENIA (P15)

fenolokwasy

22. DO ZNALEZIENIA (P16)

glikozydy fenolowe

23. DO ZNALEZIENIA (P17)

???

24. DO ZNALEZIENIA (P18)

kwas m-digalusowy, chlorogenowy, rozmarynowy, cetrarowy

 JESZCZE JAKIEŚ CUDA OD ANECZKI
cz. 2 (wykłady 7,8,9,10,11,12,13,14,15)

WYKŁAD 7

25. DO ZNALEZIENIA (P19)

mechanizm działania przeciwutleniającego fenolokwasów

26. DO ZNALEZIENIA (P20)

działanie farmakologiczne fenolokwasów

27. JUŻ JEST I JUŻ WYŻEJ O TYM SZUKAŁYŚMY

Novel food
WYKŁAD 8

28. JUŻ JEST ODP.

stilbeny, resweratrol
29. JUŻ SZUKAŁYŚMY O TYM WYŻEJ
owoc cytryńca chińskiego

WYKŁAD 9

30. JUŻ CHYBA JEST ODP.

FSA - Główny Inspektorat Sanitarny

31. JUŻ JEST ODP I COŚ TAM WYŻEJ TEŻ JUŻ O TYM BYŁO

osteoporoza
32. JUŻ JEST ODP.

granat, choroba Alzheimera

WYKŁAD 10

33. JUŻ JEST WYŻEJ

Korzeń pelargonii - Pelargonii radix

34. DO ZNALEZIENIA (P21)

Barszcz Sosnowskiego

35. JUŻ JEST ODP.

arcydzięgiel litwor, angelicyna

36. JUŻ JEST ODP. I JEST JUŻ WYŻEJ

Novel food

WYKŁAD 11

37. JUŻ JEST ODP.

Surowce FP musiały 10-20 lat sobie pobyć na rynku

37. JUŻ CHYBA JEST WYŻEJ

Pyt o rejestracji: DIF, GIF

38. JUŻ JEST WYŻEJ I JUŻ JEST ODP.

GRAS

WYKŁAD 12

-------------------------------------

WYKŁAD 13

39. DO ZNALEZIENIA (P22), CHYBA, ŻE JUŻ JEST O TYM ADHD WYŻEJ?

znamiona słupków szafranu

ADHD
apokaroteiny

40. JUŻ JEST ODP.

0,01 % masy olejku

41. JUŻ JEST ODP.

Olejki eteryczne to promotory wchłaniania

WYKŁAD 14

-------------------------------------

WYKŁAD 15

42. CHYBA TU O TEN IMBIR CHODZIŁO, ALE NIE WIEM, ALBO O TEN CYP450, NIE WIEM,
ALE ODP. JUŻ JEST xd

43. JUŻ JEST WYŻEJ OPISANE TO

Z jakiego imbiru konwersja gingeroli w szangeole

44. DO ZNALEZIENIA (P23)

Metoda z wyboru HPLC

45. JUŻ JEST ODP.

Można wyp. w wodzie, bo kanabinoidy nie są rozpuszczalne w wodzie

 EGZAMIN FARMAKOGNOZJA I TERMIN (17.06.2019r.)

1. Jaką strukturę ma linalol?: monoterpeny acykliczne

2. Wybrać surowiec który NIE zawiera garbników:

a) Rutae folium

B) Agrimoniae herba

C) Hamamelidis Cortex (albo folium)

D) Quercus Cortex

3. Kwiaty oddzielone od osadników, zawierające kaledulozyd od A-F o działaniu

przeciwzapalnym i 2 inne działania: CALENDULAE FLOS - kwiat nagietka

Saponozydy triterpenowe typu oleananu (kalendulozydy A-F), triterpeny( α i β-amaryna,

arnidol), glikozydy izoramnetyny i kwercytyny, sekwiterpeny, fitosterole

Działanie: zmniejsza przepuszczalność ścian naczyń włosowatych, łagodzi stany zapalne,

przyspiesza procesy ziarninowania i tworzenia naskórka oraz działa bakteriobójczo i
przeciwrzęstkowo, pomocniczo w stanach zapalnych śluzówki przewodu pokarmowego,
działanie rozkurczowe i słabe żółciopędne

4. Surowiec możemy uznać za olejkowy, gdy olejku jest: >0.01% (zawierają powyżej 0,01%
olejków)

5. Saponozydy nie wykazują działania: SPRAWDZIĆ (str. 221-222 podr.; może źle spisane
pytanie, bo ogólnie na pewno WYKAZUJĄ: wykrztuśne; NIE WYKAZUJĄ:
przeciwbiegunkowego, przeciwcukrzycowego i immunostymulujące nie wiemy, bo
DZIAŁAJĄ p/grzybicze i p/wirusowo i wzmacniają organizm, ale to chyba nie do końca
immunostymulujące); może pytanie brzmiało, które WYKAZUJĄ → to by pasowało:
wykrztuśne

a) przeciwbiegunkowego ? Przejrzałam slajdy i nic o tym nie było

b) wykrztuśnego wykazują

c) przeciwcukrzucowego ? Raczej nie Przejrzałam slajdy i nic o tym nie było

d) immunostymulujace W slajdach jest coś takiego: “działanie hemolityczne
(immunostymulujące?)” i potem tylko w jednym surowcu coś o tym widziałam: Kora mydłoki
- “aktywne immunologicznie, stymuluje cytokiny”

Więc myślę, że pewnie chodziło o “wykazują” i będzie to działanie wykrztuśne, bo to

immunostymulujące nie jest pewne.

6. Cechą charakterystyczną olejków eterycznych jest: nie rozpuszczają się w wodzie, mają
zapach, różne barwy

Właściwości: Ciecze o oleistej konsystencji, czasami zestalającej się; Lotne z parą wodną –
zawierają składniki o tem. wrzenia 50-320˚C; Lipofilne tem. 18 ˚C; Bezbarwne,
brunatnawe, ciemnoniebieskie i zielone; O charakterystycznym zapachu; Optycznie
czynne; Nierozpuszczalne w wodzie, rozpuszczalne w alkoholu etylowym i
rozpuszczalnikach tłuszczowych

7. Prawdą jest że:

A. saponiny tworzą roztwory rzeczywiste amfifilowe Związki amfipatyczne (efekt obecności

części polarnej – glikonu i apolarnej – aglikonu) - w kontakcie z wodą tworzą pianę FAŁSZ

B. Saponiny są zbudowane z aglikonu (sapogeniny) i glikonu (cukru) +(coś jeszcze było

w tej odpowiedzi)

zawierają w swojej strukturze część aglikonu - sapogeniny (sapogenol) i glikonu – sacharydu

(cukru) -> więc by się zgadzało, jeśli później nie byłoby jakiegoś błędu

C. Saponozydy to pochodne saponin nierozpuszczalne w wodzie FAŁSZ

D. Saponiny to związki zasadowe rozpuszczalne w kwasach (mają charakter kwasowy) FAŁSZ

8. Badania olejków metodą headspace odp. chromatografia gazowa

9. Działanie bakteriobójcze olejków: przenika przez błonę i zaburza homeostazę

WŁAŚCIWOŚCI PRZECIWBAKTERYJNE są związane z:

- Łatwością przenikania przez lipofilną błonę komórkową bakterii i zaburzeniem jej
integralności
- Koagulacją cytoplazmy bakteryjnej i utratą jonów obniżającą funkcjonowanie bakteryjnych
błon biologicznych

10.

11. Saponiny tritepenowe to pochodne: Kwasu oleanowego i ursanowego

Najczęściej są one typu: Kwasu oleanowego (pochodne β-amyryny), Kwasu ursanowego

(pochodne α-amaryny), Damnaranu, Lanostanu
12. Co to jest: surowiec to suche liście i zawiera eukaliptol: liść eukaliptusa

13. Depsydy to : ESTROWE połączenia fenolokwasów

Depsydony. Połączenie eterowe fenolokwasów

14. Alkaloidy zawierające atom N w pierścieniu to : Alkaloidy purynowe

Inne: tropanowe, chinolinowe, izochinolinowe, chinolizydynowe, indolowe, pochodne ergoliny,

pirolizydynowe, purynowe, imidazolowe, pirolidynowe, pirydynowe i piperydynowe,
pochodne indenobenzazepiny

15. Z ilu jednostek izoprenu składają się tetraterpeny: 8

16. Co się dzieje, gdy laktony seskwiterpenowe połączą się z L-cysteiną białek skóry: odczyny
alergiczne

17. Co odpowiada za słodki smak stewii: Rebaudiozyd A

18. Preparaty galenowe to: nalewki, wyciąg

Lek galenowy – zwyczajowa nazwa leku aptecznego, sporządzonego z surowców roślinnych,

zwierzęcych i/lub mineralnych według przepisu zamieszczonego w farmakopei lub receptariuszu

19. Jaką drogę do rejestracji musi przejść surowiec

oryginalne leki roślinne wymaga: określonej dawki terapeutycznej leku np. Ostropest plamisty
(problem biodostępności); składniki czynne; składniki kierunkowe mieszanek ziołowych
(działanie plejotropowe)

produkty lecznicze o ugruntowanym zastosowaniu medycznym WEU /well establish use/:

krótka ścieżka bez badań, tylko na podstawie wcześniejszych substancja czynna
znajdowała się 10 lat na rynku

tradycyjne produkty lecznicze THMP /traditional herbal medicinal products/ 30 lat

stosowana na świecie, 15 lat w UE, nie jest szkodliwy, do stosowania doustnie, zewnętrznie
i poprzez inhalacje np. Cis pospolity

20. Well establish use WEU produkty lecznicze o ugruntowanym zastosowaniu medycznym
WEU /well establish use/: krótka ścieżka bez badań tylko na podstawie wcześniejszych,
substancja czynna znajdowała się 10 lat na rynku

tradycyjne produkty lecznicze THMP /traditional herbal medicinal products/ 30 lat stosowana na
świecie, 15 lat w UE, nie jest szkodliwy, do stosowania doustnie, zewnętrznie i poprzez
inhalacje np. Cis pospolity

21. Co nie należy do metabolitów pierwotnych: alkaloidy, glikozydy cyjanogenne, tanin,

kumaryny, chinolony, terpenoidy (METABOLITY WTÓRNE)
METABOLITY PIERWOTNE: cukry, tłuszcze, skrobia, chlorofil, aminokwasy, kwasy nukleinowe

METABOLITY WTÓRNE: alkaloidy, glikozydy cyjanogenne, tanin, kumaryny, chinolony,

terpenoidy

22. Która roślina pochodzi ze stanowiska naturalnego?: Lipa drobnolistna

Inne:
-jałowiec pospolity
-brzoza
-dzika róża
-lipa
-pokrzywa zwyczajna
-borówka czernica
-krwawnik pospolity
-mniszek lekarski
-podbiał pospolity

23. Jak się nazywa zjawisko oddziaływania roślin między sobą?: Allelopatia

24.

25. Do oznaczania mykotoksyn wykorzystujemy:

W sumie aflatoksyny, to rodzaj mykotoksyn, to może byłaby tam też taka odp:

Aflatoksyny technika oznaczania HPLC - DAD

a) wysokosprawna chromatografie cieczowa w odwroconym ukladzie faz

b) wysokosprawna chromatografie cieczowa w normalnym ukladzie faz

c)

d)

26. W jakim surowcu znajdują się alkaloidy pirolizydynowe?: podbiał pospolity

27.

28.

29. Przemiana gingeroli w szogaole, która warunkuje działanie p/zapalne surowca występuje u
: Zingiberis rhizoma - Kłącze imbiru

30. Co to jest maceracja

 Maceracja polega na zaabsorbowaniu na gorąco (50-70 C) substancji zapachowych przez
tłuszcze. Służy głównie do otrzymywania na skalę przemysłową absolutu z jaśminu, fiołka,
kwiatów akacji, bzu, róży i żonkili.Jako absorbent stosuje się mieszaninę świeżych,
bezwonnych, stopionych tłuszczów, np. łój, smalec, oliwa, stosowany jest także olej
parafinowy i benzoesan benzylu. Surowiec jest przez kilka godzin mieszany z tłuszczem, który
następnie jest filtrowany. Po kilkukrotnej maceracji uzyskuje się pomadę, którą miesza się z
etanolem. Z ekstraktu oddestylowuje się metanol, uzyskując absolut. Jest to metoda
niezmienna od lat, czaso- i pracochłonna, ale umożliwia wyizolowanie labilnych składników
lotnych.

31. Surowcem zawierającym flawonoidy jest: Sambuci flos (kwiat bzu czarnego)

Surowce zawierające flawonoidy:

Aurantii amari flos – kwiat pomarańczy gorzkiej
Betulae folium – liść brzozy
Calendulae flos – kwiat nagietka
Carthami flos – kwiat krokosza
Crataegi folium cum flore – kwiatostan głogu
Equiseti herba – ziele skrzypu
Fagopyri herba – ziele gryki
Ginkgonis folium – liść miłorzębu
Hyperici herba – ziele dziurawca
Leonuri cardiacae herba – ziele serdecznika
Matricariae flos – kwiat rumianku
Orthosiphonis folium – liść ortosyfonu
Passiflorae herba – ziele męczennicy
Polygoni avicularis herba – ziele rdestu ptasiego
Sambuci flos – kwiat bzu
Solidaginis virgaureae herba – ziele nawłoci
Scutellariae baicalensis radix – korzeń tarczycy bajkalskiej
Violae tricoloris herba – ziele fiołka trójbarwnego

32. Surowcem bogatym w flawonolignany jest: Sylibini mariani fructus- owoc ostropestu

33. Roślina bogata w antocyjany: Aroniae fructus (owoc aroni)

Inne surowce:
Hibisci sabdoriffae flos ( kwiat hibiskusa)
Malvae flos ( kwiat ślazu)
Myrtilli fructus recens ( owoc borówki czernicy)
 Sambuci flos ( kwiat bzu czarnego)
Cyani flos ( kwiat bławatka habra)
Aroniae fructus (owoc aroni)

34. Jaki olej jest stały i wykorzystywany w TPL: masło kakaowe

35. Wskaźnik pęcznienia wykorzystujemy do badania: śluzy

36. Fałszywe o garbnikach:

a. są odporne na działanie enzymów bakteryjnych FAŁSZ

(ulegają hydrolizie kwasowej, zasadowej,enzymatycznej pod wpływem tanaz wytwarzanych

przez Sterigmatocytis nigra)

b. Chelatują jony metali ciężkich PRAWDA |

c. Denaturują białka PRAWDA

37. Kapsaicyna wykazuje działanie: przeciwreumatyczne

38. Przemiana alliny w allicynę dotyczy: przemian zachodzących w cebulach czosnku Allii
Sativi bulbus – cebula czosnek (Alliina pod wpływem allinazy ulega przekształceniu do
nietrwałej allicyny (prekursor wielu przemian w tym zapachu czosnku).

39. Alkaloidy: Zawierają atom azotu w pierścieniu heterocyklicznym, wykazują znaczne

działanie na układ nerwowy

40. Surowiec zawierający antocyjany: Aroniae fructus (owoc aroni)

41. Fitosterole są stosowane w: PRZEROŚCIE GRUCZOŁU KROKOWEGO

42. Aparat Derynga: do destylacji z parą wodną (polska odmiana)

Destylacja z parą wodną: aparat Clevengera, a polską odmianą aparat Derynga

43. Jakie działanie wykazuje kodeina? PRZECIWKASZLOWE

44. Prawda o antocyjanach jest że: są pochodnymi flawonoidów o budowie C6-C3-C6 / Są

to pochodne flawanu o 15 węglowej strukturze aglikonu C6-C3-C6.

Antocyjany są związkami wielofenolowymi, o 15-węglowej strukturze aglikonu (C6-C3-C6),

pochodnymi flawanu, spokrewnionymi z katechinami i proantocyjanidynami. Często zalicza
się je do grupy flawonoidów.

45.

46. Boldyna wykazuje działanie: żółciopędne i żółciotwórcze

47. Jaka metoda w oznaczaniu aflatoksyn

Oznacza się je metodą HPLC-DAD, wrażliwe na uv i odporne na działanie ciepła. W UV

fluoryzują na niebiesko i zielono. [tak było w tym pliku: Pytania z wykładów z 2018 i 2019 roku]

48. Stabilizacja surowców poprzez suszenie po to: żeby nie było zanieczyszczeń
mikrobiologicznych i działania hydrolaz

Cele:
- unieczynnienie działania enzymów roślinnych (do zawartości wody w surowcu: 5-12%)
- uniemożliwienie rozwijania się mikroorganizmów

49. Mirozynaza to: enzym katalizujący rozkład gluozynolatów, produkowany przez rośliny
z rodziny Brassicaceae (Kapustowate)

50. Charakterystyczną cechą budowy glikozydów nasercowych są: Steroidowy aglikon typu
steranu =cyklopentanoperhydrofenantrenu, Nienasycony pierścień laktonowy przy
C17, Reszta cukrowa przy C3

EGZAMIN FARMAKOGNOZJA

1. API – składniki aktywne odpowiedzialne samodzielnie lub w układach za działanie

farmakognostyczne

> duży koszt wprowadzenia na rynek

> konieczność zdefiniowania dawki leczniczej

2. Substancje pomocnicze:

> wypełnienie postaci leku

> modyfikacja właściwości fizykochemicznych ( rozpuszczalności, smaku, zapachu, modyfikacja

miejsca uwolnienia, właściwości biologicznych)

3. Metabolity pierwotne: Spotykane w każdej roślinie, pełniące podstawowe funkcje

fizjologiczne (zapasowe, budulcowe) np. cukry proste, cukry złożone, tłuszcze, skrobia,
aminokwasy, białka

4. Metabolity wtórne: pozostałe związki chemiczne, które pozwalają roślinom przetrwać w

środowisku ( np. alkaloidy)

5. Mechanizmy powstawania metabolitów wtórnych:

> konstytutywna akumulacja substancji obronnych, roślina gromadzi w newralgicznych
miejscach
 > konstytutywna akumulacja substancji obronnych w formie nieaktywnej i odpowiednich
enzymów zdolnych do hydrolizy związku do formy aktywnej. Enzym i substrat są
gromadzone w różnych komórkach, a kontrakt je uaktywnia.
6. Synergizm- lek nie może występować w formie parenteralnej

7. Synergizm działania składników aktywnych w wybranym gatunku rośliny

> mieszanek ziołowych
> rośliny leczniczej i leków syntetycznych
> rośliny leczniczej i pożywienia = antagonizm
np. konopia sativa

8. Pozyskiwanie roślin leczniczych:

> ze stanowisk naturalnych ( jałowiec pospolity, brzoza, róża dzika, pokrzywa zwyczajna,
lipa, mniszek lekarski, borówka czernica)
> z upraw
> z udziałem rozwiązań biotechnologicznych

9. Największa powierzchnia upraw :

> Mięta pieprzowa / Menthae piperitae
> Rumianek pospolity / Chamomilla recutita
> Tymianek pospolity / Thymus vulgaris
> Kozłek lekarski / Valerianae radix
> Ostropest plamisty / Silybum marianum
> Melisa lekarska / Melissae officinalis

10. Alleopatia: szkodliwy lub korzystny wpływ substancji chem. Wydzielanych przez rośliny lub
grzyby danego gatunku lub pochodzących z rozkładu tych roślin
> Zioła stymulują wzrost drzew,
> pokrzywa odstrasza mszyce
> mniszek lekarski wpływa pozytywnie na owocowanie jabłoni
> bylica piołun ochronna dla porzeczki

11. Badania tożsamości substancji roślinnych:

> makroskopowe
> mikroskopowe
> dodatkowe ( chromatografia cienkowarstwowa)

12. DER ( drug extract ratio) – Stosunek ilości substancji roślinnej użytej do wytworzenia
wyciągu do ilości otrzymanego wyciągu

13. UV – nie zapewnie selektywności ( zawiera tylko sumę związków)

14. Chromatografię gazową stosuje się do :

> bezpośredniej analizy składników o danej lotności
> sprawdzenia pozostałych lotnych rozpuszczalników
15. Laktuloza – zbudowana z D-galaktozy i D-fruktozy, działa jako łagodnie osmotyczny środek
przeczyszczający, nie wchłania się w j. cienkim, a w jelicie grubym rozkłada się do kwasów,
które absorbują wodę.

16. Akarboza- inhibituje alfa-glukozydazę jelitową, przez co zapobiega rozkładaniu cukrów

złożonych i wchłanianiu ich jako cukrów prostych

17. Fruktooligosacharydy – stosowane jako prebiotyki

18. GLUKANY:
> Dekstran to polimer glukozy wytwarzany ze śluzu pokrywającego komórki bakterii
Leuconostoc mesenteroides
> celuloza
> wata bawełniania oczyszczona – ma zdolność wchłaniania wody i płynów ustrojowych
>lichenina
>izolichenina
>chityna -----DEACETYLACJA---àChitosan (wykazujący działanie: antybakteryjne,
przeciwzapalne, mukoadhezyjne, stosowany w hipercholesterolemiach)

19. Morszczyn ma zdolność wyłapywania jodu

20. Kwas erukowy- składnik oleju rzepakowego, uszkadzający mięsień sercowy i nerki

+
21. Kwas rycynowy – składnik oleju otrzymywany z nasion rącznika ( olej działa drażniąco na
błonę śluzową jelita cienkiego )

22. Olej kakaowy – ma konsystencję stałą

23. 2g ( optymalna dawka steroli)

24. Korzeń łopianu – zawiera poliacetyleny

25. Visci herba ( ziele jemioły ) – oligopeptydy

26. Salicyna, salicylopopulina, spireozyd – glikozydy fenolowe

27. Modyfikacje fenolokwasów zwiększające działanie:

> gr. Metoksylowa
> estryfikacja zwiększa aktywność utleniającą

28. Główne działanie fenolokwasów:

> zapobiegają degradacji kolagenu
> działanie przeciw fotouszkodzeniom

29. Składniki olejków czosnkowych: siarczki, disiarczki, sulfotlenki alkilowe

30. Novel food – nowa żywność. Rodzaj żywności, która definiowana jest jako żywność
innowacyjna, wytworzona przy pomocy nowoczesnych technologii i procesów produkcyjnych.

31. Flawonoidy – 15 at. Węgla ułożone w szeregu : C6-C3-C6

32. Zachwiana równowaga w ilości wydzielanych estrogenów: osteoporoza

33. Stilbeny- fotolabilne, krótki czas trwania

34. Kłącze pluskwicy groniastej – IZOFLAWONOIDY- łagodne dolegliwości menopauzalne

35. Granatowiec złocisty – UROLITYNA A- spadek mitochondriów na poziomie komórkowym;

przeciwzapalnie; chroniące na układ nerwowy

36. Dikumarol – tworzy się w gnijącym zielu nostrzyka ( zastępca wit.K)

37. Aflatoksyny – budowa kumaryn

> mają charakter mykotoksyn
> powstają przy nieprawidłowym suszeniu
> oznacza się za pomocą HPLC – DAD w ciemnym miejscu

38. Szafran – tetraterpeny

> Wadą niestwierdzoną – ADHD

39. Chromatografia gazowa à olejki eteryczne ( analiza)

40. Konkret – zatężony ekstrat rośliny olejkodajnej uzyskany rozpuszczalnikami niepolarnymi

41. Po maceracji kilkugodzinnej otrzymuje się POMADĘ / olejki

42. Nawanianie- metoda absorpcji składników wonnych, na zimno/ olejki

43. Wytłaczanie na zimno – olejki cytrusowe ( cytrynowy, bergamotowy)

44. Składniki olejków należące do monoterpenów ( mentol, limonen) – zmieniają strukturę

warstwy rogowej naskórka, zwiększają przenikalność, np. mentol jako promotor wchłaniania
chlorowodorku efedryny

45. Działania niepożądane olejków eterycznych:

> drażniąco na błony śluzowy
> działanie neurotoksyczne
> zaburzenia krzepnięcia krwi ( krwawnik)

46. Aktywność kosmetyczna olejków:

 > REPELENTY(Związki odstraszające owady, np. ol.eukaliptusowy, melisowy,
rozmarynowy)
> BIOPESTYCYDY
>SUBSTANCJE KONSERWUJĄCE

47. Maść majerankowa, krople miętowe, wyciąg płynny z rumianku à Preparaty galenowe na
bazie olejków

48. Pomarańcza bergamota – może redukować poziom cholesterolu

49. Eukaliptus:
> modyfikator cytochromów CYP 450
> zmiana farmakologiczna innych leków

50. Kłącze imbiru à przeciwzapalnie( hamowanie COX-2 bez wpływu na COX-1)

> COX-2 występuje w stanie zapalnym

51. KONOPIE:
> Kanabinoidy: THC ( psychogenne) CBD ( NIE jest psychogenne)
> >0,2 (surowiec farmaceutyczny); <=0,2 ( surowiec narkotyczny)
> Metodą z wyboru do kontroli jakości : HPLC
> Kanabinoidy + terpeny = Efekt Entourage
> Punkty uchwytu konopii: Receptory CB1 i CB2
> CB1- występują głównie w OUN i narządach obwodowych
> CB2 – występują głównie w układzie immunologicznym
> THC ma duże powinowactwo do receptorów CB1

52. W procesie rejestracji produktów leczniczych jako substancje aktywne, ekstrakty roślinne,
wyróżnia się:

a. oryginalne produkty lecznicze roślinne

b. produkty lecznicze roślinne o ugruntowanym zastosowaniu w
medycynie. Well established use[P1] .
c. tradycyjne produkty lecznicze roślinne (THMP)

[P1]W tej procedurze wystarczy, aby substancja czynna leku znajdowała się ponad 10 lat na
rynku. Wtedy rejestracja może być oparta na danych bibliograficznych.

• Psolaren
• Terpeny metabolity wtorne
• Synergizm działania terpenów z kanabinoidami
• Terpeny są promotorem i wchlaniania
• synergizm działania z kozlkiem
• kontaktowy odczyn alergiczny sekswiterpenow
• najslodszy diterpen stewii
• Alkaloidy pirolizydynowe podbialu - działania heoatotoksyczne
• Działanie spazmolityczne w kaszlu
• Modulator CYP450 liść eukaliptusa - może zmieniać farmakodynamike leku
• Klacze imbiru ma badania kliniczne
• Działanie przeciw zapalne imbiru - gienrole zmieniają się w szogaole podczas przeróbki i
przechowywania (zdjęcie)
• Imbir działanie przeciweymiotne
• chmiel działanie na receptory estrogenowe
• Szpitale polowe były w lasach sosnowych bo olejek sosnowy działal pbakteryjnie
• Kanada i USA największą produkcja konopii, w Izraelu największe skupisko lekarzy i coś tam najlepsze
leczenie
• 8 kanabinoidow działających na dane jednostki chorobowe
• Nie ma lepszego podania konopii jak droga zwiewna
• Tłuszcze konopii nie zawierają cbd I thc
• Hplc do badania bo nie trzeba podwyższyć temp
• Efekt entourage - nic nie działa jak połączenie terpenów I kanabinoidow. Terpeny zwiększają
biodostepnosc kanabin. Cb1 receptory w mózgu, duże powinowactwo do thc, ale nie receptory w pniu
mozgu! Są w jadrach migdalowatych. Będzie poprawa nastroju!!! Cb2 - pobudza układ immunologiczny,
cbd tu działa.
• Receptor kanabinoidowy jest podobny do opioidowego, ale różnią się tym, że kanabinoidowy że produkt
hamuje zwrotne ? Wtf. Ale nie jesteśmy w stanie przedawkowac fizjologicznych kanabin.
• Potrzebujemy 12 dni na wypiekanie thc. Najlepsze badania z moczu. Po 2 dniach brak objawów
psychomotorycznych

1. Metabolity wtórne: pozwalają przetrwać w środowisku, ich synteza jest odpowiedzią na zagrożenie
(alkaloidy, terpeny, taniny, cyklodekstryny, kumaryny, chinony, glikozydy cyjanogenne)

2. Lek roślinny nie funkcjonuje w formie parenteralnej

3. Kryteria zbierania ziół

-pora roku:

wiosna (od kwietnia -> korzenie, kłącza, pąki)

lato (połowa maja-koniec września -> liście, zioła, owoce, nasiona)

jesień (od września do zamarznięcia ziemi -> korzenie, kłącza)

zimna (jemioła, cis)

-faza rozwoju:

igliwia -> zima (oprócz modrzewia -> wiosna)

ziele -> kwiecień

liście -> gdy powstają pąki

pączki -> wczesna wiosna (nieotwarte)

kłącze i cebule -> jesień/wiosna

korzenie -> jesień/wiosna

owoce -> dojrzałe

kora -> wiosna/ jesień (po opadnieciu liści)

-pora dnia: suche, pogodne dni; godziny południowe i wczesne popołudniowe (gdy nie ma rosy);
niektóre owoce wczesnym rankiem, przy dużej wilgoci (ze względu na osypywanie); korzenie- przy
dużej wilgoci

4. Czynniki zmienności:

-genetyczna

-rozwojowa (przyrost masy, ilość substancji czynnej)

-środowiskowa (klimat, gleba, nawożenie, sąsiedztwo roślin)

5. Wskaźnik pęcznienia: objętość (ml) jaką zajmuje 1g substancji po spęcznieniu w roztworze przez 4h

6. Ekstrakcja w fazie nadkrytycznej CO2

-krótszy czas, lepsza wydajność

-wybiórcza izolacja zespołów związków czynnych

-niska lepkość

-wysoka dyfuzyjność (lepsza penetracja surowca)

-brak korozyjności, niepalność, nietoksyczność

-wysoka lotność

-niski koszt

-bardzo niskie napięcie powierzchniowe

-zapobiega rozwojowi mikroorganizmów

-brak negatywnego wpływu na środowisko

7. DER= Drug Extract Ratio; stosunek ilości substancji roślinnej (użytej do otrzymania wyciągu) do
otrzymanego wyciągi

8. Czy UV zapewnia selektywność oznaczania związków? Nie (daje sumę)

9. Chromatografia gazowa GC: bezpośrednia analiza składników o danej lotności

10. Laktuloza: łagodnie przeczyszczająco, nie zwiększa perystaltyki jelita (tylko ciśnienie)
Akarboza: zapobiega rozkładowi cukrów złożonych do cukrów prostych, przeciwhiperglikemicznie na
poziomie jelita, hamuja alfa-glukozydazę (polisacharydy)

11. Fruktooligosacharydy: prebiotyki- inulina, lewan, nystoza, 1-kestoza

12. Cyklodekstryny

-wiązania alfa-1,4-acetalowe

-kształt toroidu

-modyfikacja rozpuszczalnośći API

-trwałość API, smak, oddziaływanie z substancjami pomocniczymi

13. Dekstran: polimer glukozy ze śluzu bakterii, płyn krwiozastępczy, ma wysoki ciężar cząsteczkowy,
zmniejsza lepkość krwi i zapobiega aglutynacji krwinek

14. Fucus vel Ascophyllum: w niedoborach jodu; standaryzacja jodu

-kwas alginowy

-polisacharydy: laminaryna, fukoidyna

-sacharydy: mannitol

-barwniki: floroglucyna

-śladowe ilości bromu

15. Lichen islandicus: lichenina (na ból gardła), gorzkie kwasy (fumaroprotocetarowy)

16. Graminis rhizoma:

-fruktan=trytycyna

-monosacharydy: mannitol, inozytol

-olejek eteryczny: kapilen

-moczopędny, przeczyszczający, bakteriobójczy

17. Olej kakaowy

-glicerydy kwasów stearynowego, palmitynowego, oleinowego

-do czopków i globulek

-sterole, alkohole triterpenowe, tokoferole

-postać stała

18. Niepożądane fitosteroli:

-fitosterolemia (kumulacja złogów w ścianach naczyń) -> genetyczne

-niekorzystnie wpływają na poziom beta-karotenu i Wit. E

-nie u dzieci: zaburzają stężenie cholesterolu -> nieprawidłowa budowa ściany komórkowej ->
nieprawidłowy rozwój

19. Fitosterole 2-3 g dziennie: nie ma zależności liniowej, więcej nie osiągniemy

20. Kukurbitacyny (triterpeny): blokują receptory DHT (w dyni)

21. Korzeń łopianu(Bardanae radix):

-poliacetyleny (arktinon,arktinal)

-lignany (arktygenina,arktyina)

-przeciwzapalnie (hamuje NOS)

- inhibicja alfa-glukozydazy -> przeciwcukrzycowo

-moczopędnie

-zwiększa wydzielanie soku żołądkowego

22. Visci herba: ziele jemioły; na nadciśnienie, immunostymulująco, cytotoksycznie

23. Spireozyd wzór

24. Kwas cynamonowy:

Pochodne: ferulowy, kawowy, synapinowy, p-kumarowy

25. Depsydy= estrowe połączenia fenolokwasów (galusowy, chlorogenowy, rozmarynowy) depsydony=

eterowe połaczenia fenolokwasów (cetrarowy)
26. Fenolokwasy:

-blokują kancerogeny (kawowy, chloro genowy, ferulowy, algowy, galusowy)

-chronią LDL przed utlenieniem (hydroksycynamonowe)

-przeciwzapalnie (chlorogenowy)

-żółciopędnie (kawowy, ferulowy, chlorogenowy)

-hamują przemiany GABA w OUN

-przeciwbakteryjnie (kawowy, wanilinowy, p-kumarowy, p-hydroksybenzoesowy)

-antyseptyczne, ściągające, przeciwpotne (galusowy)

-stymulują produkcję IgG

-zapobiegają degradacji kolagenu

-przeciwdziałają uszkodzeniom skóry (chroniąco przed UV)

27. Budowa fenolokwasów

-gr –OH

-pierścień

-grupy metoksylowe (zwiększają akt)

-w pozycji orto estryfikacja grupy fenolowej (zwiększa akt)

28. Olejki czosnkowe: siarczki, disiarczki, sulfotlenki allilowe (allina -> allicyna)

29. Novel Food: przed 15.03.1997

-substancje: Synsepalum dulcificum (Synsepal słodki) -> glikoproteid mirakulina, nie odczuwamy
kwaśnego smaku

-źródło: Panax ginseng (otrzymywanie biotechnologiczne)

-procesy: zmiany w żywności (chleb napromieniowany UV, banany ze skórką)

-surowce: Salvia hispanica (neuroprotekcyjnie); Lonicera caerulea (Jagoda kamczacka-inhibitor
tyrozynazy, oobniza poziom cukru?)

30. Allelopatia: oddziaływanie pomiędzy dwoma gatunkami roślin

-pokrzywa odstrasza mszyce

-mniszek pozytywnie wpływa na owocowanie jabłoni

-bylica chroni porzeczkę

31. Budowa flawonoidów (atomy węgla ułożone w szeregu C6-C3-C6, układ heterocykliczny
gamma-pironu)

32. Dikumarol: anagonista witaminy K, przeciwcelulitowo (kumaryna)

33. Psoralen (kumaryna) wykorzystywany w terapii fotodynamicznej

34. Aflatoksyny badamy HPLC-DAD w ciemności (bo są fotolabilne)

35. Kumaryny przeciwnowotworowo: mają grupy katecholowe; w nowotworze jelita grubego, płuc;
hamują proliferację komórek nowotworowych nerki i prostaty)

36. Kava-kava rhizoma: kłącze pieprzu metystynowego

-kawaspirony (laktony)

-uspokajająco, przeciwlękowo (rozp w tłuszczach- przechodzą do OUN)

-rozluźnia mięśnie
-inh. COX -> przeciwzapalnie

-60-120 mg

-p.bakteryjnie, p.grzybiczo

-w krwawieniach miesiączkowych

-niepożądane: zaburzenia akomodacji, suchość

37. Rejestracja leków

-GIF: leki

-GIS: suplementy

-GRAS: generalny recognised as safe (substancja bezpieczna, nie podlega federalnej ustawie o
żywności, lekach i kosmetykach)

- 8+2+1

38. W nagietku są: kalendulozydy (saponozydy triterpenowe)

39. Saponiny: hemolitycznie- wiążą się z cholesterolem i uszkadzają błonę; mogą stanowić alternatywę
dla hormonów płciowych i kortykosteroidów?

40. Działania niepożądane glikozydów nasercowych: widzenie na żółto

41. Terpeny

-mono: olejki, irydoidy

-seskwi: olejki, laktony

-di: laktony, estry, glikozydy

-tri: steroidy, saponiny, glikozydy

-tetra: karotenoidy

-poli: kauczuki

42. Paklitaksel (taxol): z cisu, lek na nowotwór piersi i białaczkę (alkaloid terpenowy)

43. Irydoidy

-5cio członowy pierścień i alfa-piron

-gorzkie (polepszają trawienie, przeciwbólowo, przeciwzapalnie)

-złożone: aukubina (Plantago) przeciwwirusowo, w zatruciu muchomorem, przeciwzapalnie

-ziele świetlika (Euphrasiae herba) przeciwbakteryjnie, przeciwzapalnie, przeciwalergicznie, w stanach
zapalnych spojówek i powiek

44. Synegizm: korzeń kozłka i szyszki chmielu/liście melisy; 60+40 mg

45. Działanie alergiczne laktonów seskwiterpenowych: przyczyną jest nieodwracalna reakcja addycji
między egzocykliczną grupą metylową laktonu a sulfhydrylową grupą i L-cysteiny lub innych
aminokwasów i białek

46. Liść karczocha: cynaropikryna (lakton seskwiterpenowy), kwas chloro genowy; żółciopędnie i
żółciotwórczo, w zaburzeniach trawienia, obniża poziom cholesterolu

47. Stewia: glikozydy stewiolowe, rebaudiozyd A najsłodszy

48. Szafran na ADHD: krocyna, krocetyna (tetraterpeny) 30 mg/dzień; zmniejsza objawy PMS, zwiększa
poziom serotoniny i dopaminy, przeciwzapalnie

49. Otrzymywanie olejków:

-destylacja: aparat Derynga, Clevengera

-ekstrakcja: Soxhleta

-maceracja

-analiza fazy nadpowierzchniowej (headspace)

-techniki sorpcyjne (mikroekstrakcja fazy stałej)

-wytłaczanie na zimno (cytrusy)

50. Apiol w pietruszce: poronny (olejek)

51. Eukaliptus: modyfikuje aktywność p450

52. Imbir: gingerole -> szogaole (fenyloalkany)

53. Teofilina (alkaloid): przeciwastmatycznie, spazmolitycznie

54. Kanabinoidy: do 0,2% sub.psychoaktywnych

55. Kontrola jakości kanabinoidów: HPLC (nie wymaga wysokiej temperatury)

56. Receptory CB1- głównie w mózgu, w jadrach migdałowatych; THC; poprawa nastroju

Receptory CB2- obwodowe; przeciwzapalne, immunostymulujące

57. Maceracja: zalanie rozpuszczalnika i pozostawienie na 7 dni, odsączenie i odciśnięcie; wytrawianie

substancji czynnych

Perkolacja: na zimno, powolny przepływ rozpuszczalnika przez surowiec umieszczony w perkolatorze;

wytrawianie silnie działających surowców roślinnych
58. Rośliny pozyskiwane ze stanowisk naturalnych:

-jałowiec pospolity (Juniperus communis)

-brzoza (Betula pubescens)

-dzika róża (Rosa canina)

-pokrzywa zwyczajna (Urtica dioica)

-lipa (Tilia cordata)

-borówka czernica (Vaccinium myrtillis)

-krwawnik pospolity (Achillea millefolium)

-mniszek lekarski (Taraxacum officinalis)

-podbiał pospolity (Tussilago farfara)

59. Korzeń łopianu:

-kosmetyki do włosów

-przeciwzapalnie

-wewnętrznie: przeciwcukrzycowo (zwiększa wydzielanie insuliny; zawiera inulinę i kwas arktygenowy)

60. Ogarniczenia stilbenu (w resweratrolu)

-fotolabilny

-efekt pierwszego przejścia

-krótki czas półtrwania

61. Urolityna A: w granacie -> metabolit wytwarzany przez bakterie jelitowe z polifenoli; przeciwzapalnie,
neuroprotekcyjnie (ch.Alzheimera)

62. Kumaryny badamy w HPLC w ciemności; stosowane w terapii fotodynamicznej; psoralen=podstawa

budowy (są zawarte w barszczu Sosnowskiego)

63. Surowce olejkowe > 0,01 % olejku

64. Monoterpeny= promotory wchłaniania ALE drażnią błonę śluzową (mentol, limonen, terpenol)

65. Efekt Entourage= kanabinoidy + terpeny ( większa biodostępność)

66. API= active pharmaceutical ingredient

67. WEU= Well Estabilished Use; produkty lecznicze o ugruntowanym zastosowaniu medycznym
(badania tylko na podstawie poprzednich, substancja czynna znajdowała się 10 lat na rynku)
68. Badania:

-zanieczyszczenia mikrobiologiczne i radioaktywne

-zawartość wody

-sucha pozostałość wyciągów

-metale ciężkie

-popiół całkowity, nierozpuszczalny w kwasie solnym

-wskaźnik pęcznienia

-aflatoksyna B1 (Aspergillus)

-strata masy po suszeniu

-pestycydy (HPLC, GC)

-wskaźnik goryczy

-ochratoksyna

-substancje ekstrahowane

69. Kwas arystocholowy (kokornak): nefropatia, kancerogenny, genotoksyczny (TLC, HPLC-uV,

HPLC-MS)

70. Alkaloidy pirolizydynowe:

-podbiał (Tussilago farfara)

-ogórecznik lekarski (Borago officinalis)

-żywokost lekarski (Symphytum officinale)

71. Związki polipeptydowe:

-jemioła (Viscum album)

-tasznik (Capsella bursa pastoris)

-fasola (Phaseolus vulgaris) moczopędnie, obniża poziom cukru

72. Glikozydy fenolowe:

-arbutyna, metyloarbutyna

-salicyna

-salicynopopulina
-spireozyd

-echinakozyd

73. EFSA (European Food Safety Authority= Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żwyności) umieściło
bazę botanikaliów= zawiera substancje, które obecne w żywności/suplementach diety mogą stanowić
potencjalne zagrożenie dla zdrowia (dostępne na stronie GIS)

74. Kurkuma: przyjmować w połączeniu z pieprzem (piperyną)

-niska biodostępność

-efekt pierwszego przejścia (rozkładana w wątrobie)

-krótki okres półtrwania

75. Beta-karoten: 7-15mg z innymi przeciwutleniaczami, 6-7mg solo

GRAS - GENERALLY RECOGNISED AS SAFE

Czym jest GRAS?

● oznaczenie FDA określające daną substancję chemiczną lub substancję dodawaną do żywnośći
jako bezpieczną przez ekspertów, dzięki czemu nie podlega ona federalnej ustawie o żywności,
lekach i kosmetykach (FFDCA)

● pojęcie wprowadzono w 1958 roku, po tym roku wszystkie nowe substancje chemiczne były
oceniane według nowych standardów

● oryginalna ustawa zawierała listę 700 substancji spożywczych, które zostały zwolnione z
nowego wymogu testowania dodatków do żywności na podstawie doświadczenia opartego na
powszechnym stosowaniu

STAN NA ROK 2020

● począwszy od roku 1998 FDA zatwierdziło 849 substancji

● na zatwierdzenie aktualnie oczekuje 35 nowych substancji

● wniosek o zatwierdzenie może zostać zatwierdzony bez pytań ze strony FDA, zatwierdzony z
dopiskiem FDA (może to być np. ograniczone zastosowanie), wycofany przez wnioskodawcę lub
nie zatwierdzony przez

FDA GRAS A PRZEMYSŁ FARMACEUTYCZNY

● główne wykorzystanie w przypadku substancji pomocniczych pochodzenia roślinnego

● substancja posiadająca status GRAS nie będzie wymagała dodatkowych testów, co będzie
pozwalało na redukcję kosztów oraz samo w sobie może stanowić argument za użyciem danych
substancji pomocniczych
● przy rejestracji nowego leku FDA będzie wymagało dodatkowych badań dla substancji
pomocniczych w przypadku, kiedy nie posiadają one statusu GRAS, w celu potwierdzenia
bezpieczeństwa stosowania