ΚΛΑΣΜΑ - ΚΛΑΣΜΑΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ

ΠΏΣ ΒΡΙΣΚΩ ΤΗΝ ΚΛΑΣΜΑΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΕΝΟΣ ΑΡΙΘΜΟΥ

 1 αντικείμενο ή 1 ομάδα αντικειμένων είναι 1 ακέραιη μονάδα.
1
Π.χ. Για να βρω το των 12 μήλων, διαιρώ το 12 δια 3
3
1 καρπούζι: 1 σχολική τάξη: (χωρίζω τα 12 μήλα σε 3 μέρη και παίρνω το 1).

12 : 3 = 4
1
 Ένα κομμάτι της ακέραιης μονάδας λέγεται κλασματικός αριθμός Το των 12 μήλων είναι 4 μήλα.
3
ή κλάσμα*.
Π.χ.
Τα 3 από τα 4 ίσα κομμάτια που έκοψε η για- Το 1 από τα 17 παιδιά της τάξης
3 1
γιά το καρπούζι είναι τα του καρπουζιού. είναι το της τάξης.
4 17 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΚΛΑΣΜΑΤΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ
Ανάμεσα σε δύο κλασματικές μονάδες:
μικρότερη είναι εκείνη που έχει τον μεγαλύτερο παρονομαστή.

Δείχνει πόσα κομμάτια θα πάρω. 1 1

5 3
Δείχνει σε πόσα κομμάτια έχω χωρίσει την
μονάδα.
1 1
<
5 3
Το ένα κομμάτι από όλα τα κομμάτια στα οποία εχω χωρίσει την μονάδα, Όσο μεγαλύτερος είναι ο παρονομαστής,
λέγεται κ λ α σ μ α τ ι κ ή μ ο ν ά δ α . δηλ σε όσο περισσότερα κομμάτια κόψω την πίτσα,
Π.χ. τόσο μικρότερο θα είναι το κάθε κομμάτι.
Η τάξη έχει 17 παιδιά.
1 Π.χ.
Το 1 παιδί, δηλαδή το της τάξης, είναι μία κλασματική μονάδα.
17 1 1 1 1 1 1
< < < < <
12 9 7 4 6 2

______________________________
* Η λέξη «κλάσμα» μάς έρχεται από τα αρχαία και σημαίνει «κομμάτι».
 ΓΝΗΣΙΑ - ΚΑΤΑΧΡΗΣΤΙΚΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ
ΚΑΘΕ ΚΛΑΣΜΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΡΑΦΕΙ ΩΣ ΔΙΑΙΡΕΣΗ Τα κλάσματα που έχουν αριθμητή μικρότερο από τον παρονομαστή,
Θέλω να μοιράσω 3 σοκολάτες σε 4 παιδιά. Για να βρω πόση σοκολάτα θα πάρει το είναι μικρότερα από την μονάδα (<1) και λέγονται γ ν ή σ ι α .
κάθε παιδί, πρέπει να κάνω την διαίρεση 3 : 4.
2
Το είναι ένα γνήσιο κλάσμα (σημαίνει πως έχω χωρίσει την
3
μονάδα σε 3 μέρη και έχω πάρει τα 2).

Μπορώ όμως να χωρίσω κάθε σοκολάτα σε 4 ίσα μέρη, για να πάρει το κάθε ένα Όλα τα γνήσια κλάσματα βρίσκονται
παιδί το 1/4 από κάθε σοκολάτα. μεταξύ του 0 και του 1.
1 3
Επειδή οι σοκολάτες είναι 3, το κάθε παιδί θα πάρει 3 φορές από , δηλ. .
4 4 Τα κλάσματα που έχουν αριθμητή ίσο με τον παρονομαστή,
3 3 είναι ίσα με την μονάδα (=1).
Βλέπω ότι 3 : 4 = . Επομένως και = 3: 4.
4 4 3
Το είναι η μονάδα (σημαίνει πως έχω χωρίσει την μονάδα σε 3
3
μέρη και έχω πάρει και τα 3, δηλαδή ολόκληρη την μονάδα).

ΔΕΚΑΔΙΚΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ Τα κλάσματα που έχουν αριθμητή μεγαλύτερο από τον

Είναι τα κλάσματα που έχουν ως παρονομαστή το 10, το 100, παρονομαστή, είναι μεγαλύτερα από την μονάδα (>1)
το 1.000, κλπ. και λέγονται κ α τ α χ ρ η σ τ ι κ ά .
Αρκετά κλάσματα μπορώ να τα μετατρέψω σε δεκαδικά. 5
Το είναι ένα καταχρηστικό κλάσμα (σημαίνει πως
3
Για να μετατρέψω ένα απλό κλάσμα σε δεκαδικό, διαιρώ τον αριθμητή δια τον έχω πάρει 2 μονάδες, τις έχω χωρίσει σε 3 ίσα μέρη την κάθε μία, και έχω πάρει
3 75 όλη την μία μονάδα και 2 μέρη από την δεύτερη).
παρονομαστή: = 3 : 4 = 0,75. Όμως ξέρω ότι: 0,75 = .
4 100
3 75
Επομένως: = 3 : 4 = 0,75 = .
4 100 ΚΑΘΕ ΦΥΣΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΡΑΦΕΙ ΩΣ ΚΛΑΣΜΑ
 Βάζω παρονομαστή το 1, και αριθμητή τον αριθμό.
5 26
ΑΝΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΚΛΑΣΜΑΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ Π.χ. 5=
1
, 26 =
1
Όπως και με τους φυσικούς αριθμούς, έτσι και με τα κλάσματα, όταν ξέρω μια
ποσότητα (ένα κλάσμα) ενός αριθμού και θέλω να βρω μια άλλη ποσότητα (ένα
 Βάζω παρονομαστή οποιονδήποτε αριθμό, και αριθμητή το
άλλο κλάσμα), κάνω α ν α γ ω γ ή σ τ η ν κ λ α σ μ α τ ι κ ή μ ο ν ά δ α .
γινόμενο του παρονομαστή με τον αριθμό που έχω.
Π.χ.
3 1 20
Για να βρω τα των 12 μήλων, θα βρω πρώτα το των 12 μήλων (12:4 = 3 μήλα), Π.χ. 5 = (παρονομαστής: π.χ. 4, αριθμητής: 4 x 5 = 20)
4 4 4
θα κάνω δηλαδή αναγωγή στην κλασματική μονάδα, 35
5= (παρονομαστής: π.χ. 7, αριθμητής: 7 x 5 = 35)
και μετά θα πολλαπλασιάσω επί 3: 3 x 3 = 9 μήλα. 7
 ΜΕΙΚΤΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ ΙΣΟΔΥΝΑΜΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ
Μ ε ι κ τ ο ί λέγονται οι αριθμοί που αποτελούνται από ένα ακέραιο μέρος και από
ένα κλασματικό. Ισοδύναμα λέμε τα κλάσματα
που έχουν την ίδια αξία· που
5
Π.χ. Ο αριθμός 2 είναι μεικτός. εκφράζουν την ίδια ποσότητα.
8
Αποτελείται από 2 μονάδες και
5 Την μονάδα πάνω δεξιά την
από τα μιας τρίτης μονάδας. έχουμε χωρίσει σε 4 μέρη.
8
Την μονάδα κάτω δεξιά την
έχουμε χωρίσει σε 8 μέρη.
1 2
5 Το της πάνω μονάδας και τα της κάτω μονάδας εκφράζουν την ίδια ποσότη-
ΜΕΤΑΤΡΕΠΩ ΕΝΑΝ ΜΕΙΚΤΟ ΑΡΙΘΜΟ ( 2 ) 4 8
8 τα, παρ’ όλο που έχουν διαφορετικούς όρους.
21
ΣΕ ΑΠΛΟ -ΚΑΤΑΧΡΗΣΤΙΚΟ- ΚΛΑΣΜΑ ( ) 1 2
8 Λέμε ότι: Τα κλάσματα και είναι ισοδύναμα.
 Πολλαπλασιάζω τις ακέραιες μονάδες (το 2) με τον παρονομαστή (το 8). 4 8
 Στο γινόμενο που θα βρω (το 16) προσθέτω τον αριθμητή (το 5).
 Τον αριθμό που βρίσκω (21) τον βάζω αριθμητή.
 Παρονομαστή αφήνω τον ίδιο (το 8).
Έτσι: 2
5
= 21 ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΩ ΤΑ ΙΣΟΔΥΝΑΜΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ
8 8 για να εντοπίζω “κρυμμένους” αριθμούς
(2 x 8 = 16, 16 + 5 = 21)
2 3
Π.χ. Μεταξύ τού και του δεν φαίνεται να υπάρχει άλλος αριθμός.
5 5

21  Αν όμως πάρω π.χ. τα διπλάσιά τους, δηλαδή το 4 και το 6 ,

ΜΕΤΑΤΡΕΠΩ ΕΝΑ ΑΠΛΟ -ΚΑΤΑΧΡΗΣΤΙΚΟ- ΚΛΑΣΜΑ ( ) 5
τότε εμφανίζεται άλλος ένας : το .
10 10
8
10
5
ΣΕ ΜΕΙΚΤΟ ΑΡΙΘΜΟ ( 2 )  Αν πάρω π.χ. τα εικοσαπλάσιά τους, δηλαδή το
40
και το
60
, τότε
8 100 100
 Διαιρώ τον αριθμητή δια τον παρονομαστή ( 21 : 8 ). ανάμεσά τους εμφανίζονται άλλα 19 κλάσματα.
 Το πηλίκο που θα βρω (δηλαδή το 2) είναι οι ακέραιες μονάδες. 2 3
 Το υπόλοιπο (αν υπάρχει - εδώ είναι το 5) είναι το κλάσμα που περισσεύει. 0 5 5 1
21 5
Δηλαδή: = 2 0 40 60 100
8 8
(21 : 8 = 2, και υπόλοιπο 5) 100 100

Το ίδιο πράγμα μπορεί να συνεχίζεται άπειρες φορές και να μας δίνει άπειρα
Χρησιμοποιώ μεικτό αριθμό ή απλό κλάσμα, “καινούρια” κλάσματα.
ανάλογα με το τι με βολεύει κάθε φορά.
 ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΖΩ ΙΣΟΔΥΝΑΜΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ: ΑΠΛΟΠΟΙΩ ΕΝΑ ΚΑΤΑΧΡΗΣΤΙΚΟ ΚΛΑΣΜΑ
 Π ο λ λ α π λ α σ ι ά ζ ο ν τ α ς τους όρους του κλάσματος με τον ίδιο αριθμό: Το κλάσμα
25
είναι καταχρηστικό, δηλαδή είναι μεγαλύτερο από 1 μονάδα.
6
Για να το απλοποιήσω, δηλαδή για να βγάλω τις μονάδες που κρύβει:
διαιρώ τον αριθμητή δια τον παρονομαστή.
25 1
25 : 6 = 4, και υπόλοιπο 1. Επομένως: =4
6 6

 Δ ι α ι ρ ώ ν τ α ς τους όρους του κλάσματος με τον ίδιο αριθμό:

ΟΜΩΝΥΜΑ - ΕΤΕΡΩΝΥΜΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ
Ο μ ώ ν υ μ α λέγονται τα κλάσματα που έχουν κοινούς (ίδιους) παρονομαστές.
2 5 3 6 10 20
Π.χ. , , , , ,
8 8 8 8 8 8
Ε τ ε ρ ώ ν υ μ α λέγονται τα κλάσματα που έχουν διαφορετικούς παρονομαστές.
2 4 3 2 4 12
Π.χ. , , , , ,
3 5 9 10 7 4
ΕΛΕΓΧΩ ΕΑΝ ΔΥΟ ΚΛΑΣΜΑΤΑ ΕΙΝΑΙ ΙΣΟΔΥΝΑΜΑ
Πολλαπλασιάζω τους όρους τους “χιαστί”, δηλαδή σταυρωτά:
Αριθμητή α΄ επί παρονομαστή β΄ και παρονομαστή α΄ επί αριθμητή β΄. Αν τα ΜΕΤΑΤΡΕΠΩ ΕΤΕΡΩΝΥΜΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ ΣΕ ΟΜΩΝΥΜΑ
σ τ α υ ρ ω τ ά γ ι ν ό μ ε ν α είναι ί σ α , τα κ λ ά σ μ α τ α είναι ι σ ο δ ύ ν α μ α . Θέλω να μετατρέψω τα ετερώνυμα κλάσματα
3
και
2
σε ομώνυμα.
4 12 4 10
Π.χ. , . 4 x 15 = 60, 5 x 12 = 60. Τα σταυρωτά γινόμενα (τα γινόμενα
5 15 1 . Βρίσκω το Ε.Κ.Π. (Ελάχιστο Κοινό Πολλαπλάσιο) των παρονομαστών.
4 12 Ε.Κ.Π.(4, 10) = 20.
χιαστί) είναι ίσα. Τα κλάσματα και είναι ισοδύναμα.
5 15 Άρα, το 20 θα είναι ο κοινός παρονομαστής των τελικών κλασμάτων.

3 2
2. Βάζω “καπελάκια” πάνω από τα κλάσματα: ,
ΑΠΛΟΠΟΙΗΣΗ - ΑΝΑΓΩΓΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ 4 10
Όταν διαιρώ (και τους δύο) τους όρους του κλάσματος με κάποιον αριθμό,
φτιάχνω ένα άλλο κλάσμα, ισοδύναμο με το αρχικό, αλλά με μικρότερους όρους. 3 . Μέσα στα καπελάκια γράφω τέτοιους αριθμούς, έτσι ώστε όταν πολλαπλασια-
Κάνω δηλαδή α π λ ο π ο ί η σ η . στούν με το 4 και με το 10, αντίστοιχα, να δίνουν το Ε.Κ.Π., δηλαδή το 20.
5 2
Όταν οι όροι του κλάσματος δεν μπορούν να διαιρεθούν άλλο, λέμε οτι το κλάσμα 4. Στο α΄ καπελάκι γράφω 5 (αφού 5 x 4 = 20). 3 2
,
είναι α ν ά γ ω γ ο . Στο β΄ καπελάκι γράφω 2 (αφού 2 x 10 = 20). 4 10
20 1
Π.χ. Το κλάσμα απλοποιήθηκε και έγινε . 5. Πολλαπλασιάζω τους όρους του α΄ κλάσματος με το 5, και του β΄ με το 2.
60 3
1 3 2 15 4
Το δεν απλοποιείται άλλο. Είναι ανάγωγο. 6. Τα αρχικά κλάσματα , γίνονται : , .
3 4 10 20 20
 ΣΥΓΚΡΙΝΩ ΚΛΑΣΜΑΤΑ: α) ΟΜΩΝΥΜΑ ΣΥΓΚΡΙΝΩ ΚΛΑΣΜΑΤΑ: γ) ΕΤΕΡΩΝΥΜΑ,
ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΥΣ ΑΡΙΘΜΗΤΕΣ
Ο μ ι κ ρ ό τ ε ρ ο ς α ρ ι θ μ η τ ή ς δ ε ί χ ν ε ι μ ι κ ρ ό τ ε ρ ο κ λ ά σ μ α , αφού τα Παρατηρώ την σχέση που έχουν οι όροι μεταξύ τους.
κλάσματα με μικρότερους αριθμητές περιέχουν λιγότερα μέρη της μονάδας. 1 4 5 12 7
Π.χ. Έχω τα κλάσματα , , , , .
8 5 10 20 16
α . Στο 1 ο αριθμητής είναι πολύ μικρότερος από τον παρονομαστή.
8
Άρα, στην αριθμογραμμή 0 - 1 βρίσκεται πιο κοντά στο 0.
2 3 5 6 10 0 1/8 1/2 1
8 8 8 8 8

2 3 5 6 10
Επομένως: < < < <
8 8 8 8 8 β . Στο 4 ο αριθμητής απέχει πολύ λίγο από τον παρονομαστή.
5 Άρα, στην αριθμογραμμή 0 - 1 βρίσκεται αρκετά κοντά στην μονάδα.
0 4/5 1/2 1

ΣΥΓΚΡΙΝΩ ΚΛΑΣΜΑΤΑ: β) ΕΤΕΡΩΝΥΜΑ, ΜΕ ΙΔΙΟΥΣ ΑΡΙΘΜΗΤΕΣ

Όταν οι αριθμητές είναι ίδιοι, συγκρίνω τους παρονομαστές.
γ . Στο 5 ο αριθμητής είναι ακριβώς ο μισός από τον παρονομαστή.
Ο μεγαλύτερος παρονομαστής δείχνει μικρότερο κλάσμα. 10 Άρα, στην αριθμογραμμή 0 - 1 βρίσκεται ακριβώς στην μέση.
Οι αριθμητές είναι ίδιοι, άρα κάθε κλάσμα δείχνει ίδιο αριθμό κομματιών. Οι 0 5/10 1/2 1
μεγαλύτεροι παρονομαστές δείχνουν πως η μονάδα έχει χωριστεί σε περισσότερα
κομμάτια, άρα και μικρότερα.
2
 δ . Στο 12 ο αριθμητής είναι λίγο πιο μεγάλος από το μισό του παρονομαστή.
12
20 Άρα, στην αριθμογραμμή 0 - 1 βρίσκεται λίγο πιο μετά από το μισό.
2

10 0 12/20 1/2 1
2

8
2
 ε . Στο 7 ο αριθμητής είναι λίγο πιο μικρός από το μισό του παρονομαστή.
7 16 Άρα, στην αριθμογραμμή 0 - 1 βρίσκεται λίγο πιο πριν από το μισό.
2
 0 7/16 1/2 1
5
2

3
2 2 2 2 2 2 1 7 5 12 4
< < < < < Επομένως: < < < < .
12 10 8 7 5 3 8 16 10 20 5
 ΠΡΟΣΘΕΤΩ ΟΜΩΝΥΜΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ ΠΡΟΣΘΕΤΩ ΕΤΕΡΩΝΥΜΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ

+ = ?
+ =

5 2 7
+ =
8 8 8
+ =
Στα ομώνυμα κλάσματα απλώς π ρ ο σ θ έ τ ω τ ο υ ς αριθμητές.
Παρονομαστής μένει ο ίδιος.
2 3
2 1 4 3 7
+ = + =
6 4 12 12 12

ΠΡΟΣΘΕΤΩ ΜΕΙΚΤΟΥΣ ΑΡΙΘΜΟΥΣ Τα ετερώνυμα κλάσματα τ α μ ε τ α τ ρ έ π ω σ ε ο μ ώ ν υ μ α και κάνω

(που έχουν ΟΜΩΝΥΜΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ) την πρόσθεση.

+
ΠΡΟΣΘΕΤΩ ΜΕΙΚΤΟΥΣ ΑΡΙΘΜΟΥΣ
1
2
+ 2
7 (που έχουν ΕΤΕΡΩΝΥΜΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ)
8 8
 Μετατρέπω τους μεικτούς αριθμούς σε απλά κλάσματα,
 Μετατρέπω τους μεικτούς αριθμούς σε απλά κλάσματα:
τ α μ ε τ α τ ρ έ π ω σ ε ο μ ώ ν υ μ α και κάνω την πρόσθεση:
2 7 10 25 35 3 3 4
1 + 2 = + = , που με την απλοποίηση γίνεται: 4
8 8 8 8 8 8 2 4 18 10 54 40 94 22 11
Π.χ. 2 + 1 = + = + = =3 = 3
8 6 8 6 24 24 24 24 12
 Προσθέτω ξεχωριστά
ακέραιο με ακέραιο και κλάσμα με κλάσμα:
1
2 7 9
+ 2 = 3 .
 Προσθέτω ξεχωριστά ακέραιο με ακέραιο και ξεχωριστά τα
8 8 8 κλάσματα, αφού τα μετατρέψω σε ομώνυμα.
9 1 3 4
 Απλοποιώ το και γίνεται 1 .
8 8 2 4 6 16 22 11
9 1 3 2 + 1 = 2 + 1 = 3 = 3
 Άρα το 3 γίνεται 3  1 , δηλαδή: 4 8 6 24 24 24 12
8 8 8
 ΑΦΑΙΡΩ ΟΜΩΝΥΜΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ
ΚΑΙ ΜΕΙΚΤΟΥΣ ΑΡΙΘΜΟΥΣ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ
Είναι οι αριθμοί που

Κάνω τα ίδια ακριβώς όπως και στην πρόσθεση. αν πολλαπλασιαστούν μεταξύ τους, το γινόμενό τους είναι το 1.
1 3 4 5 12
Οι αριθμοί 2 και , και , και , κλπ. είναι αντίστροφοι,
2 4 3 12 5
1 3 4 5 12
διότι: 2 x =1 , x = 1, x =1
ΑΦΑΙΡΩ ΜΕΙΚΤΟΥΣ ΑΡΙΘΜΟΥΣ, ΣΤΟΥΣ ΟΠΟΙΟΥΣ 2 4 3 12 5
ΤΟ β΄ ΚΛΑΣΜΑ ΕΙΝΑΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΑΠΟ ΤΟ α΄
2 5
Π.χ. Έχω την αφαίρεση 4 − 1 .
6 6 ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΖΩ ΚΛΑΣΜΑΤΑ
— Κλάσμα επί κλάσμα: 2 x
3
4 5
Πολλαπλασιάζω αριθμητή με αριθμητή και παρονομαστή με παρονομαστή.
2 5 2 3 2 x3 6 3
4 1 x = = =
6 6 4 5 4 x5 20 10
Αν αφαιρέσω ξεχωριστά τους ακέραιους και ξεχωριστά τα κλάσματα, βλέπω πως
η αφαίρεση 4 - 1 γίνεται, όμως η αφαίρεση 2 - 5 (έκτα) δεν γίνεται. Κλάσμα επί ακέραιο: 2 x 4
4
Έτσι: Πολλαπλασιάζω τον αριθμητή με τον ακέραιο, και παρονομαστή αφήνω τον
6 2 2 2x 4 8
Παίρνω 1 μονάδα από το 4, την κάνω έκτα ( ) και την προσθέτω στα . ίδιο: x 4= = = 2
6 6 4 4 4
2 8 6 2
Οπότε, το 4 γίνεται 3 και τα γίνονται (  ).
6 6 6 6 Πολλαπλασιασμός με μεικτό αριθμό: 1 4 x 5
2 8 6
Δηλαδή, το 4 γίνεται 3 .
6 6 Μετατρέπω τον μεικτό σε απλό κλάσμα και κάνω κανονικά τον πολλαπλασιασμό:
4 10 10x 5 50 2 1
1 x 5 = x 5 = = = 8 = 8
6 6 6 6 6 3
—

8 5
3 1
6 6 ΒΡΙΣΚΩ ΤΟ ΚΛΑΣΜΑ ΕΝΟΣ ΑΡΙΘΜΟΥ
Για να βρω το κλάσμα ενός αριθμού, πολλαπλασιάζω το κλάσμα με τον
Οπότε η αφαίρεση αλλάζει μορφή και γίνεται ως εξής:
αριθμό.
2 5 8 5 3 1 3 3 3x12 36
4 − 1 = 3 − 1 = 2 , που με την απλοποίηση γίνεται: 2 . Π.χ. του 12 = x 12 = = = 9
6 6 6 6 6 2 4 4 4 4
 ΔΥΟ ΝΕΟΙ ΟΡΙΣΜΟΙ για ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟ και ΔΙΑΙΡΕΣΗ
ΔΙΑΙΡΩ ΚΛΑΣΜΑΤΑ
1 . Δ ι α ί ρ ε σ η ο μ ώ ν υ μ ω ν κ λ α σ μ ά τ ω ν : 12 : 6 α. Πολλαπλασιασμός
20 20 Μέχρι τώρα ήξερα πως, όταν ξέρω την αξία του ενός και ψάχνω την αξία των
Σε διαίρεση με ομώνυμα κλάσματα απλώς διαιρώ τους αριθμητές. πολλών, κάνω πολλαπλασιασμό.
Από τώρα και στο εξής αντί για τα “πολλά”, θα έχω στο μυαλό μου “κάποια άλλη
12 6
: = 12 : 6 = 2 ποσότητα”.
20 20 Δηλαδή:

ΟΤΑΝ ΞΕΡΩ ΤΗΝ ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ (το 1) ΚΑΙ ΨΑΧΝΩ

4 2
ΝΑ ΒΡΩ ΚΑΠΟΙΑ ΑΛΛΗ ΠΟΣΟΤΗΤΑ (τα 3, τα , τα ,
2. Διαίρεση ετερωνύμων κλασμάτων: 3 : 2 6 9
4 3 κλπ.):
Σε διαίρεση με ετερώνυμα κλάσματα:
Αντιστρέφω τον διαιρέτη (τον β΄ αριθμό) και κάνω πολλαπλασιασμό. Πολλαπλασιάζω την ποσότητα με την αξία της μονάδας.
3 2 3 3 3x 3 9 1 3
: = . = = = 1 Π.χ. : Το 1 κ. μήλα κοστίζει 2 €. Πόσο κοστίζουν τα
του κιλού;
4 3 4 2 4 x2 8 8 4
3 3x2 6 2 1
Λύση: Κοστίζουν x 2 = = = 1 = 1
4 4 4 4 2

3. Διαίρεση με μεικτούς αριθμούς: 2 1 : 1 2 β. Διαίρεση

5 9 Μέχρι τώρα ήξερα πως, όταν ξέρω την αξία των πολλών και ψάχνω την αξία τού
Μετατρέπω τους μεικτούς σε απλά κλάσματα και κάνω την διαίρεση, όπως ενός, κάνω πολλαπλασιασμό.
παραπάνω. Από τώρα και στο εξής αντί για τα “πολλά”, θα έχω στο μυαλό μου “κάποια άλλη
1 2 11 11 11 9 9 4 ποσότητα”.
2 :1 = . = : = = 1
5 9 5 9 5 11 5 5 Δηλαδή:

ΟΤΑΝ ΞΕΡΩ ΤΗΝ ΑΞΙΑ ΜΙΑΣ ΠΟΣΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΨΑΧΝΩ ΝΑ

ΒΡΩ ΤΗΝ ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ, ΚΑΝΩ ΔΙΑΙΡΕΣΗ:
3
4. Διαίρεση με ακέραιο διαιρέτη ή διαιρετέο: 4 : 2 ή 5 : 7 Π.χ. : Τα της απόστασης Αθήνα Ρώμη (σε ευθεία γραμμή είναι περίπου 750 χμ.
5 9 4
Μετατρέπω τον ακέραιο σε κλάσμα και κάνω την διαίρεση, όπως παραπάνω. Πόσα χιλιόμετρα είναι όλη η απόσταση;
Λύση:
4 4 1 4 x1 4 2
:2 = . = = = 3
5 5 2 5 x2 10 5 Ξέρω μια ποσότητα (τα ) και ψάχνω να βρω όλη την ποσότητα (την μονάδα):
7 1 9 9 4
5: = . = 3 4 3000
9 5 7 35 750 : = 750 . = = 1.000 χμ.
4 3 3