Plak
Kü çü kken kamyonumuzla
NİHAT
Kop Dağ ı’nı aştıktan sonra
Bayburt dü zlü klerinde
başıboş (yılkı) atlar dere
GENÇ
boyu arabamızla yarışa
giderdi. Atlardan korkar babama sö yleyemezdim,
birazcık dur da sahipsiz elma ağ açlarını talan
edercesine toplayalım. Atlarla ilgili kü çü k kü çü k
çok hikâ yem var ama yazamadım. Gü ya
bü yü yü nce romanını yazacağ ım bir başka at
hikâ yesini ne yapalım birkaç satırla anlatayım.
Gençler bilmez şimdiki taksi durakları eskiden
dolmuş duraklarıydı ve 60’lı yıllarda faytonlar da
olurdu. Ö nde at, arkada kanepe gibi oturma yeri
olan yaylı araba. Impalalar şavroleler
çoğ aldıkça faytonlar turistik oldu ve kayboldu.
İsmet amcanın at arabası vardı ve arabasını
faytona çevirmişti. At çok yaşlıydı, ö ldü ö lecek,
sur’un dibine, bağ lamasa da, ağ zına yem torbasını
koymasa da at hiç oynamadan kımıldamadan
akşama kadar miskin miskin ö yle durur. Çevik
kaslı bir tay almaya parası da yok. Yaşlı yorgun at
halsiz bıkkın, kü çü k yokuşlara vurduğ unda
salyaları kö pü k kö pü k yerlere kadar uzanır,
çatlar tö kezler çıkamaz. Mü şteriler ‘yazıktır
yorma hayvanı’ dedikçe İsmet amca kızgınlıkla
kırbacı hayvanın sağ rısına kü fü rlerle acımasızca
indirir. Her yıl ö nce panayırcılar sonra lunapark
işine dö ndü Trabzon’a gelip giderler. Bir
lunaparkçı sonbaharda mevsim dö nü p lunapark
kaldırılırken bembeyaz tayı ki, gü zelliğ ini
gö rseniz aklınız çıkar, İsmet amcaya, hadi senin
olsun diye bağ ışladı. İsmet amca bambaşka bir
adam oldu, nasıl sevindi, tay’ı teslim aldığ ı gü n
sevincinden bayram giysileri gibi fiyakalı giyindi.
Ve ekmek teknesi eski ihtiyar yorgun ata daha da
haşin davranmaya başladı. Beyaz at’ı arabanın
ö nü ne sevinçle tö renle bağ ladı, bağ larken
dizginlerini gemini koltuğ un yırtılmış meşin
derisini de değ iştireceğ im sö zü verdi. Çok tuhaf
bir şey oldu. Hayvan tek adım atmıyor, alnını
sağ rısını okşuyor, kulağ ına yalvarıyor, yok.
Etraftakiler teskin eder gibi umutla ‘alışmadı
sahibine alışmadı’ dediler. Bir daha dehledi
olmadı, hü ü ü kü ü ü ü , hadi kızım hadiii, olmadı,
etraftan arkadaşları bu hayvan hiç yü k araba
taşımamış bu ‘sirk’ atı, işin zor dedi. Bir başkası
‘eğ itilmesi lazım’ dedi. İsmet amca tekrar ihtiyar
atı sur dibinden çö zü p arabasına bağ ladı. Boş
zamanlarında elinde şeker, elma, beyaz atı
okşuyor kokluyor ö pü yor yularından tutup
birlikte koşuyor eğ itiyor, nafile. Beyaz at yeni
dü ştü ğ ü bu dü nyaya kü smü ş gibi ya da
kü çü msü yor, hiç hareket etmiyor.
Tam ü midini kesiyordu ki
dü nyada olmayacak bir
tesadü f, fayton bir
dolmuşun arkasına sıra
olmuştu ve şavrole
dolmuşun içinde mü zik sesi yü kseldi. Beyaz at
mü ziğ i duyar duymaz ayaklarını bir kedi gibi
yumuşacık ve estetik dü zende atmaya başlayıp,
mü zikle akrobatik bir gö steriye başlamıştı.
Kahvede kâ ğ ıt oynayanlar, dü kkâ ncılar, yoldan
geçenler, herkes beyaz at’ın etrafına toplandı ve
alkışlamaya başladı. Etraftakiler: ‘İsmet amca bu
hayvan sirk hayvanı, müziksiz yürümez bu, sen iyisi
mi faytona bir radyo al.’ dedi. İsmet amca kendi
kendine ‘ulan nasıl düşünmedik bunu’ deyip,
sevinçle bir radyo aldı, yetmedi teyp aldı. Ancak
radyonun teybin sesini ne kadar açarca açsın,
hayvan yine kımıldamadı. ‘Yahu ne oldu, bu
hayvan müzikle oynamıştı, siz de hepiniz burada
gördünüz, şimdi niye kımıldamıyor…’ İsmet amca
gelene gidene dert yanıyor, bu eşsiz gü zellikteki
tay’ın hiçbir işe yaramaması onu kahrından
ö ldü rü yor. Ve yanına her gelene yeniden ispat
etmek için ‘herkes gördü, müziği duyunca yürüdü,
oynadı, hatta şaha bile kalktı, herkes gördü yaa…’
Sonra sonra arkadaşları İsmet amcayı
sakinleştirmek için ‘güzel bir atın oldu daha ne
istiyorsun?’ dediler, İsmet amca: ‘Güzel güzel de
ne? Çalışmıyor yürümüyor, bu süslü böceği akşama
kadar bedava mı doyuracağım…’ diye yakınmaya
başladı. Birkaç gü n geçti, beyaz at’ın gü zelliğ ini
karşıdan seyreden yaşlı kö ylü teyze, ki, İsmet
amcanın akrabasıydı, at’ı bir gü zel sü zdü kten
sonra, ‘bu at buranın atı mı?’ dedi, İsmet amca:
‘yok, lunaparkçılar dışarıdan getirmişti.’. Yaşlı
teyze kö ylü şivesiyle: ‘buranın atı değildur dersun,
senin çaldığın ne, bizim türkü, kemence.’ İsmet
amcanın karışmış kafası aydınlanıyordu, sorgular
gibi: ‘Eeeee teyzecuğum...’ Yaşlı teyze: ‘Bu at bizim
kemençeyle oynamaz.’ Teyzenin dediğ i doğ ruydu
ama hangi mü ziğ e oynar, işte onu bir tü rlü
bulamadılar, İsmet amca, beyaz at’ı sur dibine ve
yaşlı yorgun atını tekrar arabaya bağ ladı. Bu sefer
dü men vites yerine kırbaç değ il ıslıklarıyla
yorgun atına daha mü şfik davranıyordu. Hatta
kü p kü p şekerler de vermeye başlamıştı. Yoldan
geçenler sur dibindeki beyaz tayı hayran hayran
seyrettikçe sahibini soruyor, İsmet amca, hiç oralı
olmadan, ‘güzel at güzel at, lafım yok, ancak
plağını bulamadık’. “Plağını bulamadık” lafı
sö ylene sö ylene nerdeyse bir atasö zü olup
çıkıverdi. Aradan kırk yıl geçti, bu kü çü k hikâ yeyi
unutmadım.