ADINIZ SOYADINIZ: Ezgi UĞURLU

BÖLÜM: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi

ÖĞRENCİ NO: 16091070
RAPOR: 2017 ve 2020 yönetmeliklerinin değerlendirilmesi

YÖNETMELİK DEĞERLENDİRME RAPORU

2017 ve 2020 yönetmeliklerine genel olarak baktığımda dikkatimi ilk çeken
rehberliğin yanına psikolojik danışma ibaresinin eklenmesi oldu. Yeni yönetmelik başlığı da
Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri olarak değiştirilmiş. Eski yönetmelik toplamda
yedi bölümden, yeni yönetmelik ise sekiz bölümden oluşuyor. Yeni yönetmelikte ayrıyeten
Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Programına değinilmiş. Ben değerlendirme yazımı 2020
yönetmeliğinin bölümlerini 2017 yönetmeliği ile kıyaslayacak şekilde yazdım.
İlk bölümde amaç, kapsam, dayanak ve tanımlar yer alıyor. İki yönetmeliğe de
baktığımda, amaç ve kapsam kısmında rehberlik hizmetleri yerine rehberlik ve psikolojik
danışma hizmetleri yazması dışında bariz bir fark yok. Eğitim kurumlarını, özel ve resmi olarak
vurgulama gereği duymuş yeni yönetmelik. Dayanak kısmında, eski yönetmeliğe ek olarak
2020 yönetmeliğinde Devlet Memurları Kanunu, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu, Özel
Barınma Hizmeti Veren Kurumlar vb. birçok yeni dayanaklandırmalar var. Kişisel verilerin
korunması kanunu, gizlilik ilkesi için önemli bir konu. Birinci bölümde tanımlarda fazla
değişiklik olmuş. Eski yönetmelikte yazan bölüm, bölüm başkanı gibi bazı tanımlar yeni
yönetmelikte yok. Yeni yönetmelikte bireyi tanıma teknikleri, e-rehberlik sistemi, hesap
verebilirlik gibi yeni tanımlar eklenerek daha çağdaş ve şeffaf bir sistem olma yolunda adımlar
atılmış. Ayrıca psikolojik danışma gibi bazı kavramların da tanımları genişletilmiş.
İkinci bölümde amaçlarına baktığımda “…kendini gerçekleştirmelerini amaçlar”
şeklinde biten eski yönetmeliğe “...sosyal duygusal, akademik ve kariyer gelişimlerini
desteklemeyi amaçlar.” olarak düzenlenme gelmiş. Yeni maddeye baktığımda kendini
gerçekleştirme kavramından ne kastedildiği anlaşılsın diye böyle detaylı yazıldığını
düşünüyorum. İlkelerde çok değişiklik görmedim. Hesap verilebilirlik kavramına
değinilmesiyle mesleği icra eden kişilerin çalışma verilerini objektif bir şekilde sunmaları
sağlayabilir. Ayrıca yeni yönetmelikte öğrencinin gelişimi üzerinde ilkeler daha fazla
gözüküyor.
Üçüncü bölümde Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmet Türlerine değinilmiş. Yeni
yönetmelikte gelişim alanlarına ve öğretim kademelerine olmak üzere toplamda 2 başlık var.
Gelişim alanlarına baktığımda sosyal duygusal, akademik ve kariyer gelişim alanlarından
bahsedilmiş. Öğretim kademelerine göre hizmetler iki yönetmelikte de beşe ayrılıyor. Yeni
yönetmelikte okul öncesi dönemde hizmetlerde rehberliğin ilk amacı olan bireyin kendini
tanıması ilk ifade olarak yer alıyor. Eski yönetmelikte buna değinilmemiş. Yeni yönetmelikte
Rehberlik Hizmetleri Kapsamında Yürütülen Faaliyetlerin detayları yazılmamış. Bence
yazılması faaliyetleri açıklamak için gerekliydi.
Dördüncü bölüm Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Programı 2017
yönetmeliğinde olmayan bir kısım. İhtiyaç analizi, hedeflerin belirlenmesi, okul rehberlik ve
psikolojik danışma programının hazırlanması, uygulama ve değerlendirme adımlarını içeriyor.
Bana göre program süreçlerinin açıklanması sürecin nasıl ilerlediğini ifade ettiği için üzerinde
durulması gereken bir konu ve yeni yönetmelikte yer alması mantıklı bir karar olmuş.
 Beşinci bölümde İl Danışma Komisyonu yerine İl Yürütme Komisyonu yazıyor. Bu
iki kavram, yürütmenin daha uygulamaya dönük olduğunu çağrıştırdı bana. Yeni yönetmeliğe
göre bu komisyon sadece il millî eğitim müdürü başkanlığında yürütülüyor. Böylece daha resmi
ve tek elden yürütülen bir süreç olacaktır. Yeni yönetmelikte e-rehberlik sistemi oluşturulduğu
ve böylece eğitim öğretim yılına ait verileri incelendiği yazıyor. Bana göre, çalışmaların e-
rehberlik sistemi üzerinden yürütülmesi süreçte verimliliği artıracak, kolay takip fırsatıyla daha
sistemli bir yapı olmasını sağlayacaktır.
Altıncı bölümde Rehberlik ve Araştırma Merkezleri başlığında yeni yönetmelikte pek
bilgi verilmemiş. Eski yönetmelikte “rehberlik ve araştırma merkezleri; rehberlik hizmetleri
bölümü ile özel eğitim hizmetleri bölümünden oluşur.” denilerek ilgili bölümler hakkında
açıklamalar yer alıyordu. Yeni yönetmelikte bu kısmın olmaması nedenini anlayamadım,
açıklanması daha uygun olurdu.
Yedinci bölümde Eğitim Kurumlarında Rehberlik ve Psikolojik Danışma
Hizmetlerinin Yürütülmesi başlığında rehberlik ve psikolojik danışma servisinin amaç dışı
kullanılmaması eklenmiş. Eğitim kurumları, önceden servisi amacı dışında kullanabiliyormuş
ki bu durumun olmaması için bu cümle önemle vurgulanmış. Komisyonun sürekli üyeleri
olarak rehber öğretmen/psikolojik danışmanın yanına eğitim kurumu müdürü, müdür
yardımcıları da eklenmiş. Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yürütme komisyonunun
görevleri madde olarak artırılmış. Okulda gerçekleştirilecek psikososyal koruma, önleme ve
krize müdahale çalışmalarına değinilmesi önemli ve üzerinde durulması gereken konular
olduğu için yeni yönetmelikte olması doğru bir karar olmuş. Müdür yardımcılarının ve
koordinatör rehber öğretmen/psikolojik danışmanın görevlerinde yeni yönetmelikle birlikte
gelen farklılıklar gözlemleyemedim. Ancak rehber öğretmen/psikolojik danışmanın görevleri
gelişimsel ve önleyici hizmetler, iyileştirici hizmetler ve destek hizmetler olarak üç ana başlığa
ayrılmış ve detaylandırılmış. Yeni yönetmelikte gelişimsel ve önleyici hizmetlere vurgu
yapılarak sorunlar ortaya çıkmadan önlem çalışmaları amaçlanmış. Bu bölümde benim en
dikkatimi çeken madde “Eğitim kurumu müdürünün vereceği rehberlik ve psikolojik danışma
hizmetleri ile ilgili diğer görevleri yapar.” maddesi oldu. Bu madde de psikolojik danışmanın
her işi değil sadece alanıyla ilgili işleri yapacağı net bir çizgiyle ifade edilmiş. Bir diğer önemli
madde rehber öğretmen/psikolojik danışmanlara nöbet görevi verilemeyeceği oldu. Bu konuyu
derste konuştuğumuzu hatırlıyorum. Öğrenciler her zaman rehber öğretmenle iletişime
geçebilmeli. Nöbet görevinde öğrenciyle ilgilenmesi kısıtlanır bu yüzden kaldırılması doğru bir
yaklaşım olmuş. Bir diğer alt başlık benim kafamı karıştıran bir başlıktı. Sınıf rehber
öğretmeninin görevleri ile ilgili eski yönetmeliği okuduğumda o kafa karışıklığı devam
ediyordu ama yeni yönetmelik sınıf rehber öğretmenin hangi durumlarda ne yapıp ne
yapmayacağını açıkça ortaya koymuş.
Son bölümde çalışma saatleri ve izinler ele alınmış. Yeni yönetmelikte ilk dikkat çeken
bir iş saatinin 60 dakika olduğunun eklenmesiydi. Okulda ders saati 40 dakika diye biliyorum.
Rehber öğretmenlerde ders saati yerine iş saati kavramının olduğunu ve bunun 60 dakika olarak
hesaplandığını çıkardım ben bu bilgilendirmeden. Eski yönetmelik tatil ve izinler konusunda
tam bir sınırlama yapmamış sanırım. Yeni yönetmelikte rehber öğretmen/psikolojik
danışmanların yaz tatilleri bir aydan az olamayacağının eklenmesi yapılmış ve tatil süresine bir
netlik kazandırılmış.
Ben yeni yönetmelikte rehber öğretmen/psikolojik danışman unvanı vurgusunun
yapılması, eski yönetmelikte net olmayan konulara açıklık getirilmesi ve e- rehberlik sistemi
vb. ile rehberlik ve psikolojik danışman hizmetlerinin hesap verilebilirlik içerisinde daha
sistemli ele alınması için çalışmalar yapıldığını anladım.