You are on page 1of 73
Cap.3.Deteg antepredicamen, nifio ab Ariftot.pofita, Albertusdiciheile generisin fuasfpeciessfed Paulus Venerus negat.V eriim{olucio patet:fiippofito fub guadrimébridinifioné treslateres bres, Prima naturarG, alia per fet ftens:vt fubltantia. Alia inexiftens,vt acci dens, &heceft analogiin fuaanalogatareo guodens dicitur analogice defubltatia,S accidente.Alveradiuifio eft naturara: alia yniuerlalis, alia fingularis:& hac eft fubi Aiin accidentiainamefle yninerfile natu- rx cOuenit,nonde perfesled p operations intellegtus. Tertia dinilio eft predicato- rum,feu vninerfalium : aliud eft in natura fubftatie,alind in naeura accidétis, &charc elt divitio generis in fpecies:nahoc quod eft quidditating preedicari, yniuocum elt fiilani ge ereu cd levee lain, folutum, quéd dinifia illa pofita ab Avi- fote.g fit analogt in fita analogata, &fab éti in accidétia, & generis in fpecies thas. §Contrapredicia eit argumentum. Al quacttnaturs, &tamennon comprehédi turinaliquomembro divifionis:ergonon elbfitticieter pofitadiilioDatet de diffe rentiaclfentiaii,vtly rationale:quiayelin= cluditur obnatuca acciclentis,Sthocnon, cum effengialiterdiexterdehomine:vel in cluditur fib fubGantia:S hoenon:quia in harerevidetur fnbieéto : nam ficut fo materie aduenitsic differentia generi. Negue elt vniuerfale: quia nom habetali- quid inferius, dequo quidditaciué praedi- cctur saeceftlingulare: quia predicatur effentialiter de fpecie, & deindividuis pe ici:Sficnon videtne comprehendi in di- _ uilione. ‘Adrgom. GAdbocargumenté aliquirelpondétsdif 2.Solutio. feretiam eile yniveriale,& pracdicatiifub= Rantie:quia dicidealiquo,ett effentialiter pradicarnEt aquissationale predicate of fentialiter de{pecie, & de omnibus indiné diuis,equitur effe vniuerfale. Sed meliuisclt dicere adintentioné.Ari= flowin prvdictadinilionefion comprehen dlidifferentia:quia folum voluitloquideil Jis,qui per hnea reétiponunturin predica mento:ebid feut hicnon meminit deprg dicacionedenominatiua,quiaiuftusdiuft tia.keneq; meminit deillis, quead|atus oniterin codé pradicamentoslicutnon diffinmuit pantes naturgfabitatig:puti for ma gue incltmaterie, fed perfeaia fublta tidsfiencque predicata differétix:quacad datus ponituria predicamentofubftantig. Etxatio ciuselt: quiafolumvoluit declara ‘Argumé.. 'a-Solutio. “a réid quodelt pravdicatiifinpliciter quid~ ditatineinfericris:quod non cuenitditte rétia-Nonn. habet quidditative inferius: naliceeprediceé eflentialivende homiine,& de Petrosion ta ia quid, fed ia qualerquia non ell fpeciesnecgenns, fed differentia. qAdhuceffe pollet vaum arguinentit co traillud quod dicitur,cp fb{ancia dicieur defubicéto. Ei Arilt. authoritas.7.Meta, tex.com.4édiectis, {ubftancia no dicitur defubieéto:ergo male digti eft in primo, Arguméas Anil. membrodinitionis, quod dicitur de fiabie &o,licétnon fitin fubicéto. : ineffentia fab 2s eflcalidaynegs rt @Preterea. Accidens icétizquia nec hum: 1 fibih stergo fequitur quod accidnsnbeft infubicéto. Ettic (ecunduin membrumdi Argomég: uifionisnoneft bene poiitum, [Refpondcturad fecundum, cdcedendo 44> Avifloquutum Metaphylice:quia Meta phyficeloqnendo, fubllantia nondiciear de fubieco:quiaibind eff fermo de predi catione,(ed'de reicffentia:& non conuenit cifecundim hane rationein ¢flein fubie= i &o, nee dici de fiubieéto , fed per fe tare. Sed hicloquitur Dialedticé,vbid tionibus,S¢ vaiuerfalib? fermo eft. Btideo optimé digium fib ftantia dici detubieétor quia yriuerfaledicitnr de fio quoddicati- Uéinferiori.S. Thom. in loco illo allegavo- sarhom: Adtertiumdicendumnonefleinconue Ad.z-prh niens concederc, accidens eflcin eflentia; Solutio. namgratiam poninus in anime effentias Item quialicét non dediretto, excdfequé tiponiturin effeatiarvt quia albedoin ho mine,& ea homo dicituralbussficetia con fequenterdicantur pouiin effentiar quia sotutio, x. in hhomine cuiuseft; Vel dicendun,& me~ ius, quod perly efleia fubiecto, non, Hielelleneflentia, ed effin feo ¢ to,quodeltfubiectum, Coane Te Let. De regulis antepradica- mentorum. as tur, vedel Pot caqux de to dicuntur, dicentui bi fubieéto:ve homo de quodahs- mine predicacuranimal auté de homine predicatur: igicurant- mal de quodam etia homine pre dicacur: quidam enim homo & homo eft,& ctiam animal. Regus. , §Eorum que funcdinerfa genes re,& non ita (ehabet,vealterum fub altero collocetur , diuerfe funt {pecie,8 differentia,vt ani- malis,atq, [cienti¢. Animalisnan g; differétig fant,grefsibile, 8 bi- cs, & volatile, degésq;in aqu cientivcro nulla ex his eft diffe rentia, Non enim hoc (eientiaa fcientiadiffert,quodficbipes. §Eorumverd generum quorum altri {ub alcero collocatur,eaf- demeffe differétias nihil obftat: fupera cnim de fuuis inferis predi » cantur, Quare quotquot differé tie pradicati func, totidem erat & fubiedi. 1Cponit Arift.duasregu | lasantepraedicamentales: ni quiain fuperiori capi- tulo egit depraedicatis, & fubieétis:quando aliquid ibe dicitur de aliquo taquam defobieéo:iniftisregulisvoluitdeclarare natnram predicati,s& fubieéti, gnomodo id quod diciturde predicato, debeat ctia defubiekto dici:vt fi homo eftanimal: & a nimal eft frbftantia: homo fit fubftantia. Primaregula,(cilicet.chm quippiamde qro- 4 pldpredicatir ut defubietto,ca que de praedicatodi culntursdicuntur etiam defubiefo : A dinerlisdi- Boctius ucrfimodé exponit. Sed quia Boctijexpo | tio magis ad intentionem Arift.hane Bey emms,qua Sfequimur. Ait enimipte, uando aliquid de sliquo, fen alterumde dicaturylicut de fubietto: id eft éxquicquid preedicabitur quid radicito, pradicabitur &de homo eft animal, &animal Cap.3.Dereg-antepredicamen. eft yinens,homo ctid cft viuts:vt'videatur regulaintelligi (oli delineareéta predic: mentali,&non (eextendatad differentiass equiain ecunda regulaiddeclarauit. FQuod oporteat regula intelligerein pre dicationc eflentialivtrobiq; patet.Naaliis nontenetsquiade Tone pzedicatur homo eflentialitersloanneselt homo; &de homi ne preedicatur fapienshomoelt fapiés ‘quidid.n6 eflentialiter, fed accidentalite: ly fapiens,iion preedicaturde loanne. it quide licer Arift.hicnon demodoar- gumentadiloquatur, quia folim defimplt Gibus vocibusell fermo,taméinhacregula fandatur illemodns,qui dicitur,Deprime advitimum.&c-Quicquid fequitiradcon fequens bone conlequentix, fequiturad antecedens:nam fihomo eft animal: & ani mal eft fenlitiuum: fequitur de primo ad yitimum,qp homo fitfenfitinus.Sicetiaelt homozergoeft animal:eltanimal: ergo fen fitintifequitur eft homo: ergofenfitiuus. Hicobiter(alibi ex propolito )con{iders di clt,huiufmodi argumentationes gratia materi valerenon enim funt formales co fequentig:na fiin predicationibusacciden talibus ftimantur,nd tenet:vediximus part Ioanté.N6 enim valet,Petrus eft homo; & homo elt calidus:ergo Petrus eft calidussli ect pollet probari,vtctiam eflet bonus mo dusarguendi,in virtute regula,etiam fie fentaccidentalia predicatavthi vniuerfi- liter capiatur praedicatiisic. Homo eft ani mal:Scomneanimaleltirigidam:ergo ho- mocftfrigidusJodnes elt homo: & omnis homoeftimftussergo Loannes eftiuitus.Si pridicatum in fecunda propolitionev: uerfaliter praedicetur,quicquid de codici= tur,dicetur Sede fubiceto. Gite modusarguédi, qin virtute predidg regula portenere,aliquadoctt phiribusin termedijs propolitionibus:aliquando fol, yna:na potelt fic contingere:Petrus eft ho mo:Xhomoelt animal:& animalelt viu &yinens eft corpus: corpus eft fubfkan~ tia:ergo Petrus eft fub ftantia. Velfi folim fiat lic. Homo eftanimal: & animal ft fab rgohomoeit fubftanaa. q] * Adhocergoquod arguinentatio tee neat,oportet nonnulla feruare: printum arguasin predicatis per fe: quia nd fequit yedixim*sSortes eft homog ha eft albus ergo Sortes cit alb?.Sectido vt fit argnns tit in predicatis per fe,& primeintéribais: noneniin fequitur homo eft animal zaenid maleft genusergohomo eft genusiquia genus * Cap3.Deregul.ante predicam. genus eft ,terminns fecunde intentionis: tertiit eft requifitum:vt fit preedicatio dire Gaymaximé infecida propofitione: nam fequitur homo eft animal: animal eftali- nusergo homo eft Afinus: quartii quod non fit vtraque propofitio negatinamd fe quitur homo non elt afinus:alinustion eft rationalis: ergohomo non eft rationalis: quinto vt teneantur termini inytrag; pro politione vniformitér non fequiturhomo eltalbns:album eft accidens: ergo homo eftaccidens:homo eft animal: animal eft trifyllabum.ergo homoeft trifyllabus,z7u tatur fuppofitioformalis,in materialé.Scc. Echwc deprimaregula. Secunda regula.Borli que fit diverfa genes reser non ivafe hbent,ubalterum fab alterocolloa ceturshinerfefant pec differentie. Veanimalis, atgsfientie. Hacregula duas habet partes, Prima, quod genera,que non fant fabal- ternatim pofita,habent differentias fpecie difflerétes:Scideonon debetlegi,ficut pal un legitur, dinerfe funt fpecies,vtly fpe= cies fit nominatiuns, fed diverfz:funt fpe= ciedifferentix:ytly differenti¢,fit nomina tinus pluralis-Etifteerror cOprobatur ex Grxco originali. a Secunda pars regulee eft-Forum nerdgene- um, quornmaleerum fib altero.collacatu: nil probibeteafdemelfe differentias: veanimaté eft differentia viuentis: &etiameft animalis, quiaanimal poniturfub animatusa.Et fen fitiuum eft differentia animalis , &elt di ferentiahominis. ‘GOporterlatis verand; partéregule de clarareexéplis. Ipfe ponit exéplumde ani muali; & {cientia. Animal habet volatile, Grelsibilé,Reptile, Aquatile. &c. Scientia habet, Sermotionalé,Ethica. Metaphyfi- ci. &cc. Certivelt differentiasinter feiltora generum differrefpeciedte.Ineodé predi camétofubftantie, corpus animatum: & corpusinanimattisquia non adinuiee funt fubalternatim pofitasdifferiit differentia: ni inanimatiadinidit in calefte, & elemé tare:& animatum, infenfibile,&ininfeni bile:ifte differentizefpecie differunt. Dobtem. Sed cft dubii pro prima parteregule:de. quibusdifferentijsloquatur, de diuifiuis, autde conllitutinis.Sunt quidicat, loqua tum dediuifinis:quia ficoftendunt exem- Tieelman « pla,Sic Titelman? in fuadialedtica: & pro Solatio. s. hatrquiafi de confticutinis, ndtenet verti nain loquendode gencribusfuperiaribus, animal,&plita non fubalternatim ponun turjcumnec fub planta animal,nequefub 75 animali planta: tamen habentea(dem dif. ferentias cOftitatinasinempe, anim: &corporeum. {Sed alij dicunt Arift. loquatum indiffe sototio. 22 renterde difterentijs tam divilitis, quim conftitutiuis, Intelligendo tamen de diffe rentijs proprijsimmediaté cé ftitnentibus: namtuncetiam eit yerum, quod fifint ge neranon fabalternatim pofita, non folim diuifina diffexentix fpecie dilerunt, fed etiam conftitutine : vt patetirexemplo allato ¢ Titelmano:nam propria differen nimalis conftitutiua; queettfenfibile, xt A propria,quaeft conftitutina pla tayqueceftinfenfibile: animatianté cum infenfibile,plantam conftituit, ficut fenfi« bilecum animato,animal. Hic etiam eft confiderandum, regulam Nota: nointelligi de generibus generalifsimis: fi quidem cum generalifsima predicamento riinon habeant fupra fe genus, nequepro priaschfferentias: ob id licetnonfintfubal ternatim pofita, nonhabent differentias — ~ Secpteraee @Adhucpoteft cffeargumentum contra Argum: primam regulam: quia fecundiim opinio~ nem Stoicorum,ful{titia corporea,Sclub Mantiaincorporea, {unt duo gencranon fabalternatim pofita: tamen dillerctix nd differunt{pecie-Patet,quiarationaleditfe seaclsjealedutiaal.dtntsteett pacirue. uaangeli:ergo. @ Adhocreipondeturabaliquibns, illa ef Solus fe genera fubalternatim pofita. £ fab fub- ftantia:quia corporeum, &incorporeum,. fuub fubltatia: & ficnon eflet inconueniés: Retjcienr. fedhocnonyalet: quia veré non fubalter- Selsto- natim ponuntur,é lic dicendum,quodil- Inopinio Stoicorum eft falfa. q[Seciidaregula ficdecla-atux. Quia cum Declarztio fuperiorafemper deinferioribus prdicé Ream tur, fequitur quod differctia (uperioris po terit efleinferiotis:nam fideanmali,fenft bile, &etiam dehomine diectur: Stamen quiadicit Ariftot. noninconueniteadem effec, kc, datintelligere, non eile necefla- rium eadem eife: quia potelt etiam efle dinerfasnam auis,écanimal,fiant genera fig balternatim polita:quia fib animali poni= mn, tur auis, differentia animalis funt,volas : tile, aquatile, greBibile, dc. tumenfola : vnafuperioris,cOucnitinferioni.volatiles | quedifferentia eft conftitutinainfesionls, &diuifiua {uperioris, exit veram,quoddi- maa uifiua fuperioris pot conftitutiua inferiorisrytin exemple pofito :etfidicas mus Ca.4-Dé decempradic.generatim. snus, quod differétia animati dinifitia,quee eftfenfitiuum, eft conftitutina inferioris, {cilicet,dely animal, regula manetdeclara ta,quod quando duo gehera funt fubalter natim polita:noninconuenit cadem diffe rentiam,que eft fperioris diuifiuaye(fein feriorisconftitutiuam: Sdiuifiuainferio~ ris,potefle diuifiua fuperioris, nadaequa~ tétamen:vtrationale,Scirrationale, que diuiduntanimal,diuiduntviuens ,fedinas dequaté. qx Obiter hic nota ex fecunda regula, non fequi quin vna cademres,pofsit in di+ uerfis gdiesen aes poni:namidem Ari fote.3. Phyfic.dicit mommm locariin pre dicamento aétionis,& preedicamento pal fionis: &feientia in predicaméto qualita tis,Screlationis ficut & fenfius:fedintedit Avill.quodeadéres fubeadératione, non potelt locariindiuerfis pradicamentis : 8 quando aliquidponiturin dinerfis,cft fab ratione diuerfa,vtferentia,in quatum qua litas,in pravdicamento qualitatiss&in qua tum diciturin ordinead feibilein preedica mento rélationis. Et fimilirationecorpus, etiam fi fit {pecies {abalterna,ponitur Sin, predicamento fabftantix :Sinpradica- mento quantitatis,quia no fecundum’ean dem rationem: fed quafiequivoce:nam corpus, vt eft fubflatia:nd abftraéta i qua titate & materia: eft in praedicamento fub ftantia,yt auté eft trina diméfio, eftin pre dicamento quantitatis. Ce Pr TTT, De decem predicamen- tis generatim. Orum que nulla complexione di- cicur,fingulaaue fubftatiam fignifi “A cant, aut quatita té,aucqualitaté, auc aliquid, aut ybi,aut quido, aut ficd efle, aut habere,aut agere aut pati. Eft au tem ae cans fum ~ ma dicamus? ut homo, equus: quanticas autem , vt bicubicum; ticubicum: qualitasve album, grammaticum:ad aliquid,vtdu- plum,dimiditin, maius: vbive- ro, in foro,in Lycio: quando au- temi,vt heri, fuperiore anno: fi- tumvero effle,vtiacer,{eder: ha- bere autem,ve calecatum efle,ar matum cfle:agere vero vt fecare, vrere:pati,ve lecari, vii. Singula igitut eortim qua: di- Ga fant, ipfa quidem fecundim fe nulla cumatfirmatione, nega- tione ve dictitur. Horum autem ad fe inuicem complexione, aut affirmatio,aut negatio fit. Vide- tur enim omnis affirmatio vel yera,vel falfa effe. Eorum aurem quz fecundiim complesionem nullam dicuntur,nihil neque ve rum,neque falfum eft: vt homo, album, currit,vincit. Ofitis queepertinent adan Cao j {tote.deipfis pradicamen- tistragétat. Et reiedtis illis, qux fecundimeomplexia~ e nemdicuntur,inquibus af firmatio, vel negatio eft, diniditilla, quae incomplexa fant: in decem genera gene ralifsima, in quibus omnia mundi enti: continen tur. Et dicit. Aut fignificant fabs fantiamsaut quantitate. &c.Etlicet via deaturhic Ariltotel.devocibus loqni, eo Te yocesfint, quz fine complexione icuntur, & qux lignificant: tamen ( ve nos alias diximus) lic de vocibus loquis tunyt prinaipaliterderebus per voces fi- gpificatas: quod patet in esremplisab eo pohuenliera, Ait enim. Significatfub-, fantiam,ythomo,equus: fed céltat quod voxhomo,non fignificat fabltantiamzers godereloquitur, & non de yocibus: ob id aliquando fermo erit derehus, aliquanda devocibus,vtipfeidem Arilot. Tamen ft quan= Quaftr.An ens fitgenusad decem predi nando devoeibus, non crit principaliter esiates pro quanto res ipfas fignificat, &important. jIn predicamento non ‘ponitur aliquod complexum, fed fohim incomplexa. Qua propter ante diuifionem in decem genera, dicit. Gf illorum que fue complexionedicuntur.Et pro- bat folim iftaponiin predicamento,qux incomplexa funt: quiain eis non eftatfir= matiovel negaviosquianon eft diuifioyavt compotitio,fed famuntur fimplicesvoces fe , vel fimplices res taquim nee ta imenta prinia,in quibus confideratio to= tius logic videtur virtute contineri: imd non folim ad ipfam dialeéticam facit talis confideratio,fed ad omnem aliam (cientia, vein difeuru pacebit. [x Quatuor ergo conditiones fant requi fiew,ad hoc quod aliquid ponaturin pres dicaméto:prima quod fitin complexuin: fecunda quod fit vniuerfale, tertia quod fieres extra intelleétit: Scrion res figtavel imaginata:qurarta quod fit ens limitate na tura,ideft quodfi eft fubftatia,nd fit qua- titas:& fi quantitas, non qualitas:ob quod 6.tranfcendentia,non ponunturin preedi- camentis:{ed fant fuperiora: nam fubftan tia, Sequititas,& qualitas unt ens:verum bonum,aliquid.&e. QV ESTIO PRIMA, Anens fir genusad decem predicamenta. ‘Vearitprimd, an diui- fio pofitaab Arift. en tis in dece pradicamé ta, fit generis, in fhas | fpecies, velanalogisin fia analogies. Hie . queftioin partetraéa taeltin fuperioribus,quando de predica- bilibusagebamus-fed taméilla quae ibind funt didtaerunt adducenda. Etvidetur @ ly ens,fit genns ad decem predicamenta: AArgum. & fic litdinifio generis in fuas {pecies. Ens vniuoce preditatur de decem pradicamé tis, 8c quidditatiné:quia ens fignificat efsé- tiam in generaliné hangvelillam : & hoc Aso. eft deeflentia cuinflibet rei.vt Atift.4.Me ta.cémen.4.infinuat: ergo eft genus ado- mania, Patet confequentia ex definitione Seneris fupra polita, Item: quia find ellet b 77 es genus,&né eft{pecies,necdifferentia que proprifi,neq; accidens, &eft vninerfa lesfequereturqd daretursliquod vniuerfa lewvitraillaquingue pofitaa Porphyrio. Sie eae etne el) catered bean! +-Argun: tiamsqaia proprig, & quidditatiué dicitur ens:ergo datoadalia omnia praedicamen= talyensgenusnon cilet, eller ad fubltan- tiamfaltim, Scfic ens genus dicendum. jin contrarium eft: quianon dicitur vni uoce de fubftantia & accidente, fed potiis analogicé, (vefupra diximus ) ergo genus honelt ad decem predicamenta. Ad quattioné refpodetur negatiué.Ens nd elt genus ad decem predicamentaHec eft céclufio omni Philofophorti: &aper técam in ito lgcoinfinuat.Na cum genus generalifsimi ft, fupra quod nd eft aliud genusfiellet generalifsimi, dece predica inéteab co politand eflent generalitsimas a fed fuunt generalilsima,&ficab Arilt.yoca turtergo ens nb eft generalifsima fupraca. Scciindd. Quod a6 vniuocepradicatur dealiquibus; non potelt ad eaellegenus: fed ens non predicatur vainoce de fubita~ tia, &accidentesfed analogice(vt fupra di- dumelt) ergondeft genus ad fubftantia, &accidens. F F[Fertio Onnisfpeciee gems faperatin« lifferentia(vt dictum eftin tertio praedica bili)fednulla ett differétia fpecieialicuius, velalicuius predicamenti, quand imme- diaté, & explicité includatur in ente: cam €o peft,ens eritilequitur ergo g ens no clt genusadaliapredicameta.t Arift.3.Me- Ratio Arif ta,commen.ro,probat conclulioné. Quia omne genus eft extra eflentia Sc quidditas te differétie: fed enseft deellentia &quid ditate reri omninm: ergo non eft genus. Certum eft q animal eft extra cffentiam , rationalis:quiain ordine ad rationale fe ha bet velut materia, & perrationalecéteahi- tunratio animalis,ad fpeciem hominis: & quodens fit de eflentia cuiuflibet rei,patet inloco citato. &. 4. Topicorum cap. 6.8 10.Meta,commen.6.8-.8.Mera.commen. 16. probatens non intrare definitionem aliquam quidditatinam:quia.non dict ipe cialem gradum quidditatis non inclufam in diferentalled eusselefitutis quidditatt uaconftetex generesfequiturquodfiens non poteft conftituere definitionem quid Acar Tn cotrarifs Adquettio: Condlutio, 1 Ratio. a.Ratlos 3-Ratlos ¢ ditatiuam,quéd non eft genus, Adargumenta incontrariwm.Ad prima Ad atetfolutio,tam ex didtisin predicabili= jus,quim inijtoloco:nd ¢niin dicitur a wos eS 24 Ada 78 nocd ensde fubftantia, Scaccidente: obid non habet rationem generis. ‘@Ad{ecundumdicendum,quodfi yniuer file capiatureomodo quoin predicabili- Jusyetantum valeat ficut predicabile,yni noce defuis inferioribus,noneft vnitierfa- Je:quianon eft pradicabile vaiuocésfi ta~ mé vaiterfale dicaturid quod de pluribus dicitur, fine vninocésfimeanalogicé, ensv- ninerfaleeft. Nec eltiniconueniens quod non fitaliquod illoram quing; ibi polito~ rum:& dato ly ens;non fitgenusad decem predicamenta, fed comune ommibusdecé, in quantiaétualitatem dicicrerum:potett ponireduétine in predicaméto fubftantig: quia aétualitas propricad {ubftatiam perti net, & obhoc dicitS. Tho,efle preedicacit fubftantiale :quia a€tualitatem imp ortat, que videtefle frbftatigaétus, vel effeétus. uEcaduertenda ch ensdividatur infub- flantia &quantitaté,Scad aliquid, & quali tatean, Scala predicamentarnonvt genus neq; veyninoci fed vt analogumsvtin.4- Metaph.probatur: fequitur quod motus, no erit extra ptaedicameéta:cti fit ens quod affirmatPhilo.in:;.Phyficort: quido mo tun diffnit. Sed quia coparatur ad faum termind,vtimperfeeti, ad perfeetitz inillo pradicaméco debet poni,in quo eft termi hus ciusredudtiuesficutparsjeft redudtine in predicameritoin quo eft fuumtotit:8 fic generatio, &ccorruptio, in fenfa quo fant motus:poniitur in predicamento fub flantic:quiaterminuseft(ubftantiax&au- gmentum,poneturin prdicaméto quan UitatissBefiedealjsptadicamentisdequo etiam pleniusin.s. Phyficora &in.3-Phy ficoruin.$.Tho.motum fumédo prout elt aétusimperfedtusiam receptusinmobilit -eftin omnibus praedicamétis in quibus eft terminus acquilibilisper motum. QVSTIO SECVNDA Virim (ufficienter numeren tur.10.predicamenta. ‘Veriturfecidd,vtrum fufficienter ab Arift. di uifio fadka fuit,rert om niuminpradicamenta J} decé. Videturg non. IVA q[Erultca fiunt per plu ra, qua poflunt «qué Sj Queft.2.Defufficier0.predicamen. bene fieri per pauciora:fed omnia miidien tiaincludunturinhoc g eft cfleens perfe, &ens peraccidens sergo non opuselt po- neredecem precdicamenta, qSecado. Omnianouem coprchendiitur fubyno accidente:ego frultra funt pofita Patet.Omnia efsétialiter inhoc coueniiit, uddieftin alio effe,&non perfe: ergo fo>, Tumyno coceptuomniaintelliguncur: cit Acduenientia eflentialiitabftrahibilis <6 ‘ceptus communis. extio. In entibusrationis reperitur or- lo fuperioritatis, &fubieétionisséctamen non ponitur aliquod preedicametum pro enterationis:ergonon fufficienter polita eff divilio. Maior patetex ipfisvniuerfali~ buspreedicabilibus. A [In contrariumtamen eft Ariftotelis au- thoritas, ponentisfolium decem voces sin guibus omnia mundientia continentur. @Profolutione queltioniseft notandum, Platoné (enfiffe vniifolum efle generalifsi imiomnia, quod deomnibus vniuoce , & ad quod omnia haberent ordinem,&redu cerentur:8cid vocabat ens.Quz opinio re ie€ta eft in fuperioribus, 8 reprobatur 3 Porphytio. cap.defpecie, Sab Ariftot.3- Meta. toxt.10. qPythagoras ti multiplicauit predicame tavtnoncotentusillis. 10} vocibuspofue rit.2o.decem politina,& decem priuativa. Qua opinio etiamreijciturab Arift.1.Me tancef-quam & S, Tho-ibileétione.8.rele~ gat.Aftis fuppofitis,fit prima conclufio. ‘@Predicametadece ab Arifto.pofita,funt fufficienter enumerata Sneqs plura,neq; paucioraefic debétina fuppolito ens dicit primo, principaliterde fubstantia, Semi ius principaliter per attuibutioné deacci- dente:prima predicament [ub(tatiactt: q[Statim diuiditur ens, in ens rationis, & ensreale. Entisrationis fint tres gradus, negatio,prinatio,& fecundainteatio.Ne~ pittonchauiares fide(vtChimata)nd ha ent entitate. Priuationes, quiadicunt pri uationem in fubieéto, ponatur redudting, yt politinaforma.Sccundaintention6 po niturin aliquo decem: manct ergo folum ens reale ponibilein predicaméto.Et quia nonem modis cbtingit ens reale, quod pet fenon fticelle alte pommotat lama em pradicamenta:s vnum fubftatia: 8 ficfolimfunt decem. Argomal Arguma5:p In ctrl ora. Plat.oplnte Py thagore opinio. 1,Conelat, Ad cuius fafficientiam notandum,quod Suffictentia infubftantia tria f{untnotida: materia, for 10.pradi ™** ftantias fol alioram omnitifpe cies, gencraque fecunde fubftan tie Textus. 5. Cap.5.Defubftantia. 83 tie dicuntur:Solaenimheceora que pradicacur, prima fubtana indicant: quendam enim homi- nem fiquis edifferat quid fir, {pe ciem quam genus accommoda- tids demonftrabir:& manifeftiis quid fit faciet, hominem quam animal ateribuendo.Aliorum ve r6 omnium quicquid attribuae quis, tribuet extraned: velut al- bum,autcurric, aut aliud quod- cun@; huiufmodi depromendo. Quare meritd ha folz aliorti fe- cundz fubftatie dicittur. Adhec prima fubftantix coq alijs om- nibus fbijciunctr;s omniaalia deillis vel predicacur,velin ipfis fant proprijfsimé dicuntur{ub= ftantia. Sicut autem prime fub= ftantie ad omnia fe habent cate ra, ita genera & anesies primaris fubftantiard ad reliqua onmnia le habent:de his emreliqua omnia predicieur. Quendam cnimho miné dices Gramaticum effe:ert go& hominem,& animal Gram: maticum dices efle: fimiliver au= tem & in alijse Comune autem omnifubftans tia eft,in fubicéto né efle. Prima “nang fubftantia nec in fubic ho éeftynecde fubiecto eft, necde fabieé&o aliquo dicitur. Seciida+ rum vero fabftantiarum conftac quidé etiam fic, in fubietonul+ lam efle. Homovin de {ubiegéo! quidé homine quoda diciturim fubieéto vero nullo cftinecenity inquoda hominc homo est. Six militer autem & animal de fubie &o quidem dicitur quodahomi ne, non etia eft animal in quoda homine.Preterea.Eorum qu¢in fubiecto funt, noméquidem de fubiecto pradicari interdiinihil prohibet,rationé vero, eftimpof pofibile. Secundara vers fubita tiarum de ftibie€@.o,& ratio,& no men predicatur,rationem enim hominis de quoda homine pre. dicabis,& animalis fimiliter-qua renon etiteorum fubftatia,que funcinfubiedo. Noneft aurem proprium fubftatie hoc quippe, & differentiacorumeft, quein fubiecto non funt:bipes enim, & grefsibile de fubieG&o quidem hominequoda dicitur, infubie- &o yerdef nullo: nec eminho- minebipes eft, nequegrefsibile. Ratio quoq, differetie¢de illo pre dicacut,deiquocun¢ ipfa differé tiadici¢: vélut fi gre{sibiledeho mine predicarur,& ratio grefsibi lis de homine predicabiturielt e- nim homo grefsibilis. Neq; nos vero fubftantiarum partes con- turbentyquafique in toro fune, etiamin (ubftancia fint, que ita in roto quali in fubicétofint,nec forte cas non effe {ubstantias fa~ tericogamur Non enim ficin fubicéto quippiam effe quemad. modumparcem effe dicitur, nett autem fubltantijs, differe 7 tijs,Gjomnes vatuace ve predicé cur-Omniaenim qua ab his pre dicata fumuncur, aut de indimt> Fa duis, Tex. 7- 84 duis,aut de fpeciebus predican- tur.Aprimanang fubttantia,pre dicatio nullaeft: denullo enim fubieéto dicitur.Secundari verd fubftaciarum fpecies quidem de indiaiduo pradicatur.genusan- té & defpecie predicatur,écde in dividuo. Sumiliterauré & differe tiz,& de fpecicbus, & de indiai- duis predicantur. lam vero 61a tionem prima fabfantie {pecte rum generum@ue fulcipine, & {pecies generis. Quacunguee- nim de preedicato dicuntur,eadé & de fubiecto dicétur. Similicer autemrationem differentiaram fulcipiunt {pecies, & indiuidua. Vniuocaautem fuat,quorum & nomen commune eft,& ratio ea dem. Quareomnia quz afabita tijs,differentyjsque funt,yniuoce predicantur. Omnis aorem fubftiria hoc ali quid aneate videt, In primis igitur fubftantijs indubirabile,id verumque eft, hocaliquid ipfas fignificare. Indiuidud enim voit numero eft,quod fignificatur. In fecundis vero fubftantijs, imi Jiter quidem propterappellatio- nis figuram hocaliquidfignifica revidetur, cf quisauthominé, autanimal dixerit,snontamen elt verum: fed quale quid potiis fi- nificat: non eftenimvaum ip- fam fubictum, vtipfa fubfan- tia primazfed de pluribus ipfe ho mo, animal dicitur,,verum nd quale quid abfolure fignificar, Ca.5.Defubftantia. perinde ac album: nihil enima- Jind albit quam quale fignificar, Aclpecies,& genus circa fubftan tiam quale iptum definiune: qua Jem enim quandam fubftatiam fanéfignificant. Genere tamen amplior definitio quam {pecie ficti folet,qui nanque animal di- cit,is plura cople&titur: quainis quihominem dicit. €Copetic preterea fubfkantijs & nihil ipfis contrariumefle. Prime naag fabftatie,vtalicuihomini, autaltcuianimali quidnam con- trariti fucrit? ants prorfus his aduerfatur.At neque ipfiho- mini, velanimalicécrarinm quic udm effe videtur. Non tamen hoc fubltantie proprium eft: & alijs enim competit,vt quantita- ti. Bicubito enim, aut tricubito nihil contrarium efle videtur:ne queipfisdecem, neq; talinm cui capenniagiem aduerfatur.Ni- rquifpiam multum pauco, aut magnum paruo dixcrit efle con warium. Attamen nihil eorum que definite funt quantiratis eviquam protfus aduerfari vide tur. GAtverd fubfantia ns fulcipere gtadus videtur, ve fit magis min? ve talis, Atque non dico {ubftan tianon magis fabltantiam fle: hoc enim 1am dixinaus ita effe: fed quandsfubftantiagn id ipfm nod elt,n6 dici magis,ac minus efle:veluti fi fubftatiacademho- mo fitnoncft magis, ac minus, aut ‘Textus.s, Testun Text’. 10. Cap.5.Defubltantia,s «> 85 aut fe ip{o,auralio,homo: Non enimalins alio magis homo eft; per inde atque albumalind alio magis,ac minus eft albtitt. Cor- pus enim alba magis alba nunc g tits, &calidum magistiunc calida acminusdicicur elle: fub- ftantia vero non magis dicitur, nec mints, neque homo magis nic homoquam pris dicicur ef fe,neqcaterorit quicquamom- nino qua fubftantia fubeuntra- tionem. Quare pater fubftatiam gtadus fufcipere no poffe, vtma gis fic ynquam id quodelt , atq, minus. @Maximé vero fubstatie propritt hoc effe viderur, idem (in quam) vnum 4, numero permanens, co trariorumeffe fufceptiud: quale nibilinijs que fubftantia non fabeunt rationem proferre pof- fis,quod yaum numero clim fic, reciperein fe fimulcontrariapof fie, vecolor vas idéq; numero, albusidem,ac niger, negotili ve idem numero,bont,malamque vedicatur,acin caterisfimiliter, quecique fubftantia non fun. Subftacia autem vna, ¢ademque numero contrariorum eft fulce- ptiua: veluci quidé homo vnus, acidem interdum fitalbus,inter dum niger, & calidus,atque frigi dus,& vitiofus,ac fludiofus. Ada lia verd nullaidipfum accommo dari videtur, nifi forcaffe quifpia inftaret,orationem,opinioncm- § dicens contrariorum effe fu- {ceptiuas.Eaden} enim oratio fal fa, veragsefle videtur sn afi vera efthéc oratio, quempidinquam federe;fiillefurgar, cade hac oratio fala erit. Idé & inopinio- ne fierividetur:Nam fiquifpiam opinatur.qiempia federe,fi fur gaville, falfo nimirum opinabi- tur,quideillo eandem habet o- pinioné, Enimuero fi quifpiam & hisillud accomodatum duxe- rivefle, in modo ramen, habebit vtique differentiam. Subftantia enimipfe fai mutatione contra- riorifunefalceprrices:fifitenim ex calido quippiafugidum,mu- ratur fané, alteratur enim ve pa- retsEt fimiliter fi nigrumexalbo fit, ftudiofum ¢ vitiofo gin eg terisfimilimodo, vaum quidg matationem fulcipiens, contra- siorum eftfufcepriuum. In ora~ tione yer, arque opinionenon ita fit, fed iplx quidé immobiles penitusmanétifiresantémouea tur,ibitamen euadunt circa eas cétraria: oratio nang; eadem ma nét:quempiain quam federe: re auté mota,interdum vera, inter- dum falla fit. Eadem circa opinio nem etiam fitit. Quare falte hoc quidé modo fabftantie propridt erit, ipfam fai mutatione fulce- ptricem cotrarioram effe.Quod fi quifpiam & hoc acceptet, opi- nionem vt putet j/orationem vt fuleeprinasconctariort effe, (cia idipfum verum non effe,Oratio nan que opinio ye,non quiafulei FS piunt 86 Nora. Queft.1.Defubantia. piuntaliquid,ideo fafceptiua cd trariorum efledicunturiedquia circa quippiam aliud acidic ali- quid.Exeo nang vera, vel falfa oratio,ac opiniodici? ele, quia res ipfa cftautnoneft: non quia ipfe conttariorum funtfafcepti ug.Simpliciterem a nullarepror fus,aut oratio,aut opinio moue- tur:quare no erat fufceptiua pro fecto cotratiors, fi palsio ioe nullaefficiatur. Ac fubftatia hoc fufceptiua contrariorum dicitur efle,quodcétraria (ulcipiaripfa. Morbumenim,& fanitacem, ni- gredinem, atque albedinem fu- {eipit sarqy vaumquod4; taliam ipfa fufcipiens;fufceptrix contra niorum dicicur effe.Quare faba tie propriterit,ipfam vnt,idem numero pefmanentem, muta tione fuifulceprricem effe cotra riorum.Sed desub{tatia quidem hagtenus. Inca textus declarationé aliqua’ veninnt notanda. Infectido textu ponit d ferétianr inter vniuerlalia CEP Cublansie ,Xvainertalia SSeS accidentis: quod vninerfa fabflantiae pracdieantus de lis inferio~ bus,nomine, &ratione : accidentiave- rodefuibftantiaquatdam , neque nomine preedicanturneque ritione: S tur:quod (abltantix, contenirenon elle in fubieéto tam primz, quam fecundc: heceft communitas,& proprietas, refpe- tudinterforum: eft commmnitas quianon folifabftantix:{ed omni conuenit :inquo fenfirdicimus rifibile effe commune homi iz Tis tana Quett.: De fubftantia. ni: quiaomnihomini &dicitur propric- tas,& quando Arift. at elle proprium fab fantiz quia conuenit diflerentijsfubftan tialibus:non excludit eas. Sed tamen aon facitmentionemde eis,quiahabentmodi qualitatis,S quia non ordinatur per lined reétam,{ed lateraliter,in prdicaméto fab flantie: & Anift. intendit fold fignare pro prietates eorum que locantur direéte,in li nea predicamental Secundo cofidera:quod quando Arift.di- cit aullamn al haaeeamm eli ia fubiedioria telligit defubieéo inhefionis:in quofen- fafolit accidens eltin fubieéto: &non ob- flat quod partes fubftitie fint in fubieéo, quiahocné per fe,fedintotohabent effe. ‘{Tertioaduerte, quod vt fubftantize pre dicamentum diftinguatur predicamétis alijs,quz accidentium funt:fubftatice diffi nitio hac fignanda eft: eft enshonin fub- icétoin herefer cxiftens, inefle participa to.Inherenter dicitur,quialicet forma fub ftantialis,fitin materiasfubftantia dicitur: vt firo loco dicetur. Sed ti noninheréte: fed accidens eftin herenter. In effe partici pato dicitur ,ytexeludatura prima caufa, effein predicaméto: quia Denseft faa ef fentias&nd habeteffe participatit : Schaec Uiflinitio eopeticfubltatiecopleteintpe ie fua:nam gue habet rationem partiun eflentialiumiyt forma, & materiasfiue inte graliii vt caput,Sepedes, nd conuenit pri- mo eflefubfantiam:& reduétiue, funt in predicamento fubftantiz. [Quarto céliderandi quod fubltitia, ab Arilvtex.;.Metaph. coftat,quatuor mo disfumitur, primus &famolus eft vt dica~ tur de primis corporibus fimplicibus.f.cle mentis:&.quiaexeisaliaconitant, dicitur fub{tantia,deomnibuscorporibus cépofi tis, homogeéneis, & etherogencis, & d animalibus,de cord partibuss materiali bus,de carne offenerno.éce.Hxe oja fith- flantia fungaquiand diciiturde fubietto.i. deinferiori,quia funtindiuidue-fedalia di cuntdecis,vbifecidas declarat fubftatias: vedicit com.s.Meta.com. 15.8cin hoc pri amo modo includitur materia, quia per e& omaes prima fubftantie indiuiduantur: inchuditur ingua teduétin qSeciidofubitantia eapieorpetey quod elt caufsintrinfeca,exiflendi aéufubltan tas eft forma fublantialis. 4 Tertio dicieur fubititia de quo quid eft iidequidditate, &eflentia cuiullibet reise eftfignilicati diffinitionis: & fic appli 87 amento,& aceidentifi: quiaac cidentia etia habent quidditaté : & inilo fenfaaccepit Avift.faprain ante pracdica. quidedshtauaheaagbquamnoreels vniiyratio vero fub{tatie eadé:nam equi- noca,évnitioca,in accidentibus inucnii~ tursficut in fabftantia, Quarto modo fub/tatia famitur fectid antiquos, pro terminis corporiinataraliiiz vepunttus,linea,luperficies,vnitas, nume rus: fundatiin hoc, quod.ca viderenerem. fenfibile , conttare no pofle finciftis, dixe runt eflererii fubftantias, quia res fenibi- lis,n6 potelt coftate fine diméionibr omne ensaut elt ynii,ant plura.&c.Sed de ceptifunt:na non co quod aliquid eft infe patabile,cftde cflentiarcisrifibile eft infe- parabile ab homing, &ndelt eins ellentia fed proprifi:& calor abigne. &e. obidhic modus loquendi de fubfantia,reli@us eft ab Arif. cang falls, &fundamétthabes in ignorantia nature rei omnesmodireddu- cantur&ad hoc quod{it fubftatia vicimat fiabicétil:quod eft fubltatia prima: & ad fe cundii moda fubftantia dicaturfpecies & formarei: & per fpecié intelligaimus quid ditaté,&per formam,forma partis quedat, efleagtuzque fubiitiadicitadfenfi dicta. OV 2 Sr 1.1. Circatextum fubftantie. gage Rimd quaritur, vera dint f foquatubtttia in prin &fecundadiuiditur, febe ne polita:Scdefinitionesta | prima fubftantiz,g(ecun= 3 dx,bene aftignataEtvide tur ¢ non Primd.Deuseft fublt men in co nd potelt diftingui pinta, & ciida fabftatiasergo diuifio eftinfaflicigs. [eed firmacur: quia Chriflus in quaeum homo,quandoquidem eft yerushomo,po Confemas niturin predicamento fubltativ, Stamé tur, neq; elt prima,neq; fecuudafubltatia. Pri mo,non elt fecunda, quiacltindiuiduum nature humang Neg elt primafub(tatia. quia prima eftin (ecida, ficut pars quiddi tatineinferior in toto vuiuerfali:fed Chri- feus non eftquidditatiue inferior ad homi nem:eo quod humanitas inclufainhomi= _ nenoneftdeeflentia Chrifti:ergo now ele prima fubttantia. ne ‘Seciido.Sidiuifio effet bona , vel diuidi- Mees turfubltatiave generalifsimum ft:Sch nonzquia ciim generalifsimum fit ecu fabltantia,diuifum cOuerteretux cumvnt Fa me) las€cta= Prteyam at = gumentum 83 membrodivifionis.Autaccipiturfubftan tia,vecomuneeltad primam , &fectidam: &hocnon:quianon potelt eflevnacomu nisintentioprina, & fecida, cum primg, ficeflefubiccta, &fecide eflepradicatt, Confmma . @ Et cofirmatur: quia aut inter prima, Scfe eundi fubfantia, eft diftinétioex natura rei fine operatione intelleéius-aut foli eft per opetsticnem intelleétns «fed necharc, nequeillaeft..Non prima;quiafic,fecenda fub{antiand pradicarctur formaliter de prima:& neque eflet fpecies,neque genus refpe€iuiphius. Quéd autemnon fola ope rationcintelledusdiNtent :paterex Ant. quiait. puimamfublantiam,cfle pincipa- iter fal Rantiam: fecundam vero nen efle fullantiam:nifi arm additodtéquia pri- qa igrabcathoeabausesectecundaqeale quidiergo nen folim per operationam in _ tellectusdiflingounturs In c6uatli € Tn contrarii elt autliori tis fubftantia in prima,& {ecidam’ Vocansindiuiduuni:fecundam fpecies, vel gencraque deindiuiduispredicantur. | Hicoportet ante folutioné quaftionis minalestotd capitulit intellige- fitdinifionisfenfus. Sub- fantiarii deft terminort abfolutefignifi- cantiti fubflantiaalia ell prima,&alia fect daideft dius eft terminus fingulaciter fi- gnifcisfubfatiaivtly Petrusalinstomu Diter fignificans {ubflantiamevely heme. Sed quicgd litdeveritate opinionis nd viclefad mentéAnift. qderebus loquitur, gui do dicit,{ubftantis primamaximefub flare: verti eft non loquiturde termino Nota.2, TPro yuo notanda, fubltantia ad fenfim Arift.tipliciter famipefle. Primo modo, pro gene.ralifsimo fubftatia-Secundo mo dovediftinguiturcOtraaccidens, Sficin cludit partes fubfatig. Tertio modo, pro coguodeftinrega linea primi pradica~ mentivt exclitit differetias,& partes fub flantiz:Sincludit omne illud, de quo ge- neralifsimum pradicatur. adqvati GAdGuxttioné fe coclufioLicerfubftan Conlulio « tia,capiédo primo,& feciido modo,nopof | fitdividiin prima, & fecuncam,reéte tamé _- diwidif,capiedote tic medo.Probatur pri Ratonp} in parsina cxpicdo fuibMtantia primo mo- ee cpro generalifimnosvt bene probat argu [mdti,t16 poteftflare:quialic, ynti mébrit idiuidescoucrteretur etidiuifo. Nec fi fect lomodo:ga ciimateria, &formafintfub~ -— -Pantiaforma,yel materia diceretur indiui ee Wrasveliiciceelgextvel per fellate Et Anitt, Netz.1. Quek.1.Defobftantia. caputin homine effet fubMantia, & perfe ftas,Seffetaniinal:qdappareteflefalfum, Probaturfecunda pars conelufionis :nam fabftantia diuiditur in primam,, &fecun- dam:& non capitur fubiantiaprimo ,ne- quefecundo modo:ergo capiturtertio. Scciido.Arill loquensde reétalinea pre Secunda, * dicomentali,vultponereilla gue néfunt in fubieéto,dicuntur tamen:& qu neque fantnequedicuntur: fedheeelt fubltan tiddiniderein prima,Sefecundamsergo fut ficienter ponitur talis diuifio, : @Tertio.Arift.hicloquitur dereb?,prout prxdicantur mediantibusterminis:fed in infubftantia contingit przdicari,yel {ubij cifolum:& hoc efteiletecundam, vel pri mam fubftatiam:ergo fufficiéterab Arilt, polita ett talis diuifto. ln primoargumnétotagiturynaqueftio, gu difpfari folet,nofoliia Dialceticisin iMoloce,fed ena A Thcologin. me d.8.¥ um Deusponaturin prxdicamen Viré Deus to.Etratiodubitandi cft: co quod cum res que poniturin prxdicamento cx genere, &differentiaconftet,& compofitioné po natscrm Deuslit fimplicifiimus, videtur qnodnon debeat pom. Dequeftione fant varigopiniones,Olchot.Gregorius Atimi Gre nen.& Gabriel.8.di.primi tenet parté afr, Ochot Tenis. matiua. Non reputitincdueniensdiccre, Gabriel, _, Denm poniin predicaméto.Quod &pro Ratio Gre= bant:gnia hocnomen fubltantia,vninioce fOr # fuiftan oti, de Deo, & creaturisdicitur: ciim ergo crea tura ponaturin preedicamento, & creator etiam. Item quia {piritus etiam vniuoce di citurde Deo, &angelis: ergo ciiangelica natura ponatur in praedicainento fubftan tix,&ctiamponetur Deus. siaiaal qSecundo. Pater, & fits dicupturin Di- ninis,& ponuntur in predicaméto relatio nis, cum diflinétio realis perfonari folim fit per relationem orieinis yniusab aliosfe quitur quéd Deus ponetur in predicamé to,feilicetrelationis, €Seciida opinio eft hnic cdtraria, qtenet: Opitods Deummullo modo poniinpradicameto. | Heceft Magiftriin.1.d.8.8:ei{equiturdo Mepis Gorlabsbidé.g.3.&-dodor-S. 1.p.q.g.ar. Scott s-Selt Theologori cOmunisfencétia. Ee STHO™ dato Scot? teneatens vninocedicideDeo, &creaturis,vtfupridisxianus, hon tamen audet dicere, Deum poniin pradicamen- tos’ cum ipfefitinfinitus, &illumitates, nonelt fignandi aliquod genus,quod pot fitcum cotinere,Slimitare. Prodecifione clara queftionis fint conclufiones- ‘qDeus Queft.t.Defubftantia. Céctuh, 1. FDeusin nullo predicaméto ponitur,fiue vninocé nobifcum,fiuexquinoce.Proba- Arito. turauthositate Arifl.3.Met,tex.9. &15. Species cdfcat ex genere,quod fehabetve miateria,& differentia,quae fehabet vt for maifed omnis talis cpolitiorepugnat Di uinz /implicitati: ergoin Deo non datur species neque genusiled vbineque genus, nequefpecies,neqs predicatio erit pradi- camentalis:& fic neque predicamentum. Hacratio eft multum notadaina eoquod Deus fivinfinitus, non habet vnde polsit ficti aliquacontrattio,vellimitatio:on fo Jamrealiter,fed neque per operationéin- telleétuspotolt id fieri.In quo decept? eft Gregorius Arimi, @Sccundo. SiDeus ponercturin genere, maxime fibly ensfed ensndeft genus,vt diGiveft:ergononponiturin genere,Et ra tio efl:quiati deberet poniin genere non deberetnifiin genere entis:quiaingenere fubftatiz nullomedo, cumnonfubltet ac cidentibus:quiain Deonullitaccidensfub icétaturnec potelt fubicétari.Ité quia fub ftantiadicitaliquid limicata, feilicet qnod diftinguitur abaccidente,&tamen ens nd dicithoe: ob id f deberee poni in genere, fub ente eflet,&nonfub fubftantia.. [Secunda conclutio.Licetfolum duopre dicamentadicantur de Deo,proprié. fib fantia,&relatio;nullumn tamen attributit Dei,quod in nobiseft accidens,poniturin aliquopredicaméto. Hac coclufio eit D. Auguiliniin.;.de Trinitate, qui dicit, fub Rutio.. Conclut>. D. Avgod, ftuntiam, &relationem diciin Diuiniss&., ca.psimo dicit fecundam partem.Deumef fe bonumfine qualitate, & magnum fine quantitate:pratentem finefieu,Sefinc hae bitu omnia continentemslineloco, vbids totum :finetempore: fempiternum:fine vilifiti mutatione,mutabilia faciencemsni hilduepatientem. Ex quo apparet, quod qquantitas,qualitas.&cde Deonon dicun- tur nifi metaphorice. ¢[Exiftis manifelte foluitur argumétum, Deiind poniin predicaméto: licet emde codicatur fubliatia,& relatio, Ad tamé po niturin predicaméto :na dato itafit, pnd firnecellartiig res, que ponuncurin pre einrescajcenpr este Dhy lee ex mate- ria, &forina,debet tamen comp oniex ge~ nete,& differentia: & ficerit res, cuius elle non rit deeius quidditate: icut funt om= nes creature. Et quia Deus haber efle, quodeft de cius eflentia, non potelt pont in psedicamento. Et tenendo hanc fen» 8 tentiam,foluitur argumétum Gregorij ,¢i Ad argum! cendo,qudd quanuisnomen fubltantia,& Gres ee saa spaen deDeo, & no bissnon tamen elt vniuoce Neg; ly pater, de Deo,& ereaturisdieitur yninoce: quia in ereatoris dicitur accidentaliter,in Dini nisnonelkaccidens elle patré: quia, veait pat-Auguftinus ,in Deo nihil eft permo- dum accidentis, fed relationés dinina:funt Angufs fubliftérestvtdocet $Lho.pri.piq.29-at. Adargiom. 4-Etdicédum de diteétoad argumenti in $.Thom. Contrarium,¢ ficnt Deusnon eftin precdi catnento,ita neque por ieprima, neque fecunda fubftanpift@leberdici:vtloquitur Arift.quianequenécidétibus fubflat, nec eft illic ratio vninierfilis generis, vel {pe= ciciaut ratio praedicabilis deplutibusper indifferentiam. [Ad confirmationem primi argumenti, aa confe! gus tangisvesily homoin quantuin pro i hrifto fapponit, it termnipus connotati- uus,vel abfolut?, relia opinione nomina Ii, quitenent homing efle cdnotatiunm, 4 ctiappro nobis fumpto(de quo alids in ter- minisdidtiell)quia fignifieat copofitt ex: corpore,&anima , connotande qudd per fefubfittat:S-dicunt,quod guado de Chri Mo-dicitur homo, famitur connotatiue: quialigaificataliquid connotando futti- neathutnanitatem& quia hoc ficit Chri- Rus, dicunt connotatiuefinni. Sed qui quid fedehoc,tenédum eft abfoluté diet jominem tam de nobis,quam de Chrifto, &-vninocé: quandoquidem fides abfolute concedit Cliriftumeile hominem ,&pro priéconcedie; ficut iftam, Petrus eft ho- mo.Etficprobat San, Thom. 5. fenten. diftingt.7.quaeft. artic. r.adtertium. Et $.Thom, docerPaulusad Philippen-Habitwinuen- Plulipp,, >» tus vt homo. Et ad confirmationem ne gatur quod Chriftusnon fit quic inferior ad ly homo . Nec requiritur ad hoc quod{fit quidditatiueinferior, quod humanitas fitde eflentia fiabie¢ti, fed tis eft pradicatum dicaenaturam fable tialent, in qua fappofitum fubfiltit: & fe fl qusd CHRIST VStabifticinha juanitate. % ot [Ad fecundum patet folutio ex di@isad AER quaftionem, cad conficmationem,quo- modo diftinguanturprimafub(tatia, fe cunda: dicitns, quoe prina fabfea eae fecunda funt eadem res {ed differuneper operationé intellectus. Homo enim vepe intelleétumabftrahitura céditionibns in diuiduansbu,llipecies & quantum by Nota. @f Hic obiter notac S.Thom. ¢j,,ytdocct $. Thom. 90 ¥ Quett.2.De fubltantia. firahiturd eSditionibus fpecierumzett ge~ nus.Et inquanta idem homio eft cognitus hotitiafingulari eft prima fubftantia s 8 hacratione elt fubiettii reffpeétu fpeciei,S generis.Hec diftinctio eft fufficiésad hoc, uudd fpecies,& genera dicantur fecunda: fhibftantiaesindiuidua dicantur prima. Corollarit, qrPx

You might also like