25 Turk Istiklal Harbine Katilan Komutanlar Ikinci Cilt

T.C.
GENELKURMAY BAŞKANLIĞI
ANKARA
TÜRK İSTİKLAL HARBİ’NE

KATILAN ALAY VE TUGAY
KOMUTANLARININ
BİYOGRAFİLERİ
CİLT II
Genelkurmay Askerî Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları
ANKARA 2010
ISBN: 978-975-409-580-7 (Tk.)
978-975-409-582-1
NSN: 7610270495942
Yayın Kurulu Başkanı

Korg.Abdullah ATAY
Yayın Kurulu
Kur.Alb.İskender ÖZBAY
Öğ.Yb.F. Rezzan ÜNALP
Tar.Uzm.Betül TURAN
Tar.Uz.Nurcan ASLAN
Tar.Uzm.Zafer ERZAN
Düzelti/Sayfa Düzeni
Düz.Uzm.İlkay SARIKAYA
2
SUNUŞ
Kurtuluş Savaşı, Osmanlı Hükûmetine rağmen İtilaf devletlerine karşı
Anadolu’nun olanakları ile yürütülmüş bir mücadeledir. Bu savaş öncesinde
birbiri ardınca süregelen Trablusgarp, Balkan ve Birinci Dünya Savaşları ile
Osmanlı İmparatorluğu yıpranmış ve tükenmiştir. Birinci Dünya Savaşı’nın
sonunda imzalanan Mondros Ateşkes Anlaşması’na göre, İtilaf devletlerine
bağlı ordular tarafından ülkenin önemli stratejik noktaları işgal edilmiştir.
Mütarekenin tek taraflı uygulanmasının son safhasında; İzmir’e 15 Mayıs
1919’da Yunanlar girmiştir.
Tarihi boyunca hür ve bağımsız yaşamış, işgal ve esarete alışık
olmayan bir ordu - milletin mensubu olan Türkler, tüm bu gelişmeler
karşısında yer yer bölgesel direnişleri başlatmıştır. Ancak tüm Türkiye
topraklarının kurtuluş mücadelesini; Mustafa Kemal ATATÜRK’ün 19 Mayıs
1919’da 9’uncu Ordu Müfettişi unvanıyla Samsun’a çıkması ateşleyecektir.
Geleceğin komutan ve yöneticilerinin işgal altındaki İstanbul’da tasarladıkları
mücadele, işte bu süreçten sonra koşulların elverişliliği oranında yavaş
yavaş açığa çıkacaktır. Kuvayımilliye teşkilatının ardından düzenli orduya
geçiş ile Millî Mücadele ivme kazanacaktır.
Trablusgarp, Balkan ve Birinci Dünya savaşlarında görev yapmış
subayların pek çoğu Millî Mücadele’ye katılmak için Anadolu’ya geçerek
Mustafa Kemal Paşa’nın yanında yer almıştır. Bu komutanların, Osmanlı
ordusunda görev yapmış olmalarına rağmen şimdi Millî Mücadele’ye katılmış
olmaları sebebiyle Osmanlı Hükûmeti ve ordusunca isyancı sayılarak
gıyaplarında tutuklama hatta idama mahkûmiyet kararı alınmıştır.
İstiklal Savaşı süresince Mustafa Kemal ATATÜRK’ün önderliğinde;
komuta kademesi, askeri ve sivili ile topyekûn olarak Anadolu’nun üç
cephesinde atılan her başarılı adım, kazanılan her muharebe yeni Türk
Devleti’ne giden yolu açmış; 600 yıllık Osmanlı İmparatorluğu ise çöküş
döneminden yıkılış dönemine geçmiştir. Türkiye Cumhuriyeti Devleti, bu
yıkılan imparatorluğun enkazından yeniden yaratılmış bir eserdir.
Hazırlanan bu kitap ile bizden önceki kuşakların görev aşkını, vatan
sevgisini, yurt için canını severek feda etmek ve bağımsız bir ülke için her
türlü güçlüğe göğüs germek ananesini göstermek, İstiklal Savaşı’nda görev
yapmış alay ve tugay komutanlarının manevi portrelerini çizmek yoluyla
onları yeni kuşakların hafızalarında canlandırmak ve bu vatansever insanlara
bir nebze olsun vefa borcumuzu ödemek amaçlanmıştır.
Eser iki cilt hâlinde hazırlanmış olup sıralama yapılırken sicil numara
sırası yani Harp Okulundan mezun oluş tarih sırası dikkate alınmıştır. İki
ciltte de İstiklal Savaşı’na katılan alay ve tugay ile eşiti birliklere komuta
etmiş subayların aile durumu, öğrenim durumu, terfi tarihleri, askerî ve sivil
görevleri, katıldıkları savaşlar, nişan ve madalyaları gibi bilgilere yer
verilmiştir. Eserin birinci cildi, Harp Okulundan Rumi 1304 (Miladi 1888) -
Rumi 1313 (Miladi 1897) tarihleri arasında mezun olan subayları, ikinci cildi
ise Rumi 1314 (Miladi 1898) - Rumi 1330 (Miladi 1914) tarihleri arasında
mezun olan subayları kapsamaktadır.
“Türk İstiklal Harbi’ne Katılan Alay ve Tugay Komutanlarının
Biyografileri” adlı eser, Askerî Tarih ve Etüt Merkezi Başkanlığı Askerî Tarih
Şube Müdürlüğü’nde görevli Tar.Uzm.Betül TURAN, Tar.Uzm.Nurcan
ASLAN ve Tar.Uzm.Zafer ERZAN tarafından hazırlanmıştır. Ayrıca bu eserin
arşiv çalışması aşamasında büyük emeği geçen (E)Alb.Özden ÇALHAN ve
Tar.Uzm.İnci SARAÇ’a teşekkür ederiz.
Eserin, İstiklal Savaşı dönemi tarihi ile Türk askerî tarihi konusunda
çalışma yapacak olan araştırmacılara önemli bir kaynak olacağı
değerlendirilmektedir. Emeği geçenlere teşekkür eder, eserin bilim
dünyasına yararlı olmasını dilerim.
Abdullah ATAY
Korgeneral
ATASE ve Dent. Başkanı
2
İÇİNDEKİLER
SUNUŞ .............................................................................................................
İÇİNDEKİLER ................................................................................................... III
GİRİŞ ................................................................................................................ XI
BİYOGRAFİLER ............................................................................................... 1
Mehmet İrfan DURUKAN (1314 - P.10) .......................................................... 3
Ali Saim SEÇİK (1314 - P.31) .......................................................................... 6
Hafız Halit UZEL (1314 - P.43) ........................................................................ 8
Mümtaz KAYNAK (1314 - P.55) ...................................................................... 11
Mustafa Saffet (1314 - P.65) ........................................................................... 14
Mehmet Şevki DOĞAN (1314 - P.69) ............................................................. 17
Recep YAZICIOĞLU (1314 - P.71) ................................................................. 20
Süleyman Hulusi ERKONUK (PALA) (1314 - P.80) ........................................ 22
Mehmet Sait (1314 - P.85) .............................................................................. 24
İsmail Hakkı SAYBERK (1314 - P.86) ............................................................. 26
Mehmet Ruşen (1314 - P.103) ........................................................................ 28
Mehmet Fehmi TINAZTEPE (1314 - P.123) .................................................... 31
Mehmet Rahmi (1314 - P.127) ........................................................................ 33
İhsan BÜRÜMCEKÇİ (1314 - P.158) .............................................................. 35
Hüseyin Hüsnü UZEL (1314 - P.160) .............................................................. 38
İbrahim Hulusi (1314 - P.191) .......................................................................... 40
Mehmet Veysi GAZİOĞLU (1314 - P.196) ...................................................... 42
Abdülbaki KORUKOĞLU (1314 - P.206) ......................................................... 45
Ali Rıza YALÇINALP (1314 - P.209) ............................................................... 47
İsmail Rahmi (1314 - P.264) ............................................................................ 49
Ömer Kirâmi TUZ (1314 - P.294) .................................................................... 51
Ali ÇETİNKAYA (1314 - P.345) ....................................................................... 54
Mehmet Sami (1314 - P.349) .......................................................................... 58
Mustafa Asım (1314 - P.360) ........................................................................... 60
Ali Asım BARUT (1314 - P.370) ...................................................................... 62
Ahmet Fazıl (1314 - P.372) ............................................................................. 64
III
Ali Rıza (1314 - P.380) .................................................................................... 66
Ahmet Ziya (1314 - P.391) .............................................................................. 68
Abdülcelil (1314 - P.455) ................................................................................. 70
Ali Niyazi (1314 - P.642) .................................................................................. 72
Salih Zeki KIZANLIK (1314 - İs.1) ................................................................... 74
Mehmet Sıtkı ÜKE (1314 - İs.505) ................................................................... 76
Mustafa Hıfzı (1314 - Sv.22) ............................................................................ 78
Abdürrahim ATAKLI (1314 - Sv.29) ................................................................. 81
İbrahim Ethem (1314 - Sv.32) ......................................................................... 82
Necmettin DOĞULU (1314 - Sv.37) ................................................................ 84
Yusuf Kâmil (1314 - Sv.49) .............................................................................. 87
İbrahim Muzaffer ERELİ (1314 - Sv.50) .......................................................... 89
Celal BORAZAN (1314 - Sv.68) ...................................................................... 91
Halil Kemal KOÇER (1314 - Top.2) ................................................................. 93
M. Münir ALTUĞ (1314 - Seyyar Top 10) ....................................................... 96
Mehmet Sıtkı (1314 - Sahra Top.15) ............................................................... 98
Adil (1314 - Top.29) ......................................................................................... 100
Mehmet Emin SALCIOĞLU (1314 - J.97) ....................................................... 102
Hüseyin Hicrâni (1314 - J.166) ........................................................................ 104
Mustafa Şevket ELBİZİM (1314 - J.270) ......................................................... 106
Mehmet Rüştü (1315 - P.7) ............................................................................. 108
Bekir Sami GÜNSAV (1315 - P.17) ................................................................. 110
İsmail Refii EVİNÇ (1315 - P.45) ..................................................................... 112
Mehmet Arif KÖKSAL (1315 - P.46) ................................................................ 115
Mehmet Murat (1315 - P.51) ........................................................................... 117
Rahim (1315 - P.53) ........................................................................................ 120
Mehmet Şahin (1315 - P.74) ........................................................................... 121
Yusuf Ziya (1315 - P.202) ................................................................................ 123
Ahmet Kemal (1315 - P.223) ........................................................................... 125
Osman (Kasap Osman) (1315 - P.256) ........................................................... 128
İsmail Hakkı (1315 - P.297) ............................................................................. 130
IV
Salim Nuri GÜREL (1315 - P.365) .................................................................. 133
Ahmet Cemal (1315 - P.384) ........................................................................... 135
Demir Ali SOMDEMİR (1315 - P.416) ............................................................. 136
Şevki SAVAŞÇI (1315 - P.428) ....................................................................... 138
Mehmet Nezir (1315 - Sv.61) .......................................................................... 141
Ali Hulusi (1315 - Sv.65) .................................................................................. 144
M. Fuat PEKÖZER (1315 - Top.5) .................................................................. 146
Mehmet Nuri YARKIN (1315 - Ağ.Top.5) ........................................................ 149
Ahmet Şükrü BÜTTEN (1315 - Ağır Top.7) ..................................................... 152
Mustafa Muammer TAYLAN (1315 - Sahra Top.8) ......................................... 154
Ömer Faruk GÖZE (1315 - Top.9) .................................................................. 156
Hüseyin Hüsnü SIDAL (1315 - Sahra Top.25) ................................................ 158
Mehmet Ziya (1315 - J.179) ............................................................................ 160
Rüştü (1315 - J.230) ........................................................................................ 161
Mehmet İzzettin SARGIN (1316 - P.26) .......................................................... 162
Remzi YALÇINTOKLU (YALÇINTEPE) (1316 - P.27) .................................... 165
Hüseyin Avni (1316 - P.36) .............................................................................. 167
Necip Kadri DEMİRKAZIK (1316 - P.43) ......................................................... 169
Ahmet Cevat KURAN (1316 - P.46) ................................................................ 172
Atıf ULUSOĞLU (1316 - P.54) ........................................................................ 173
Salih AVGIN (1316 - P.62) .............................................................................. 176
Mehmet Avni ARIDURU (1316 - P.94) ............................................................ 179
Ömer Hilmi GÜR (1316 - P.104) ...................................................................... 181
Mehmet Necmettin İNCESU (1316 - P.164) .................................................... 184
M.Tevfik ERDÖNMEZ (1316 - P.212) ............................................................. 187
Şerif (1316 - P.235) ......................................................................................... 188
Ali Demir (1316 - P.242) .................................................................................. 190
Osman (1316 - P.265) ..................................................................................... 193
Ahmet İhsan (1316 - P.287) ............................................................................ 195
Ahmet Galip (1316 - P.288) ............................................................................. 197
Mehmet Tevfik ALGAN (1316 - P.358) ............................................................ 200
V
Hacı Şükrü AYDINDAĞ (1316 - P.380) ........................................................... 202
Ömer (1316 - 409) ........................................................................................... 205
İlyas Zeki AYDEMİR (1316 - P.428) ................................................................ 206
Hadi (1316 - P.430) ......................................................................................... 209
Nazmi YİĞİTSUBAY (1316 - Sv.14) ................................................................ 211
Abdurrahman Eşref EBİRBAHRİOĞLU (1316 - Sv.32) ................................... 214
Emin Hüsnü GÖRKER (1316 - Sv.35) ............................................................ 216
Ali Rıza YALIM (1316 - Sv.37) ......................................................................... 218
Mehmet Suphi KULA (1316 - Sv.57) ............................................................... 221
Hasan Tahsin SANLI (1316 - Sv.66) ............................................................... 223
Mehmet İzzet (1316 - Top.3) ........................................................................... 226
Ahmet Fevzi (1316 - e.Top.4) .......................................................................... 229
Mustafa Kâzım BAKIROĞLU (1316 - Top.7) ................................................... 231
Osman Şevki AKARSU (1316 - Top.Sani.7) ................................................... 233
İsmail Hakkı (1316 - Top.8) ............................................................................. 235
Ragıp (1316 - e.Top.9) .................................................................................... 237
Abdülkerim SUNDAY (1316 - Top.12) ............................................................. 239
İsmail Hakkı AYTUNA (1316 - Top.13) ........................................................... 241
Hüseyin Ragıp GÜLER (1316 - Sah.Top.Evvel.15) ........................................ 243
Ahmet Fikri TOPERİ (1316 - Top.16) .............................................................. 245
Ali Şükrü ÜNLÜOĞLU (1316 - Seyyar Top.Evvel.17) ..................................... 247
Ziya Vehbi (1316 - Sahra Top.Evvel.18) ......................................................... 249
Mehmet Kemal DOĞAN (1316 - Sahra Top.22) .............................................. 252
Mehmet Şükrü TETİK (1316 - Top.Evvel 23) .................................................. 255
Sabri (1316 - Sahra Top.31) ............................................................................ 258
Mehmet Şükrü ELTUTAR (1316 - Top.37) ...................................................... 259
Süleyman Nazmi (1316 - Sahra Top. Evvel 39) .............................................. 261
Ahmet Hamdi SÖNMEZ (1316 - J.168) ........................................................... 263
Ahmet Müfit ÖZDEŞ (1317 - P.9) .................................................................... 265
Mustafa Süreyya KARAKAPLAN (1317 - P.56) .............................................. 268
Ahmet Fuat BULCA (1317 - P.80) ................................................................... 270
VI
Mehmet Cemal (1317 - P.90) .......................................................................... 273
İsmail Hakkı BÖREKÇİOĞLU (1317 - P.138) ................................................. 275
Ali Vasfi (1317 - P.189) .................................................................................... 277
Firuz HATUNOĞLU (1317 - P.203) ................................................................. 279
Ahmet Hamdi (1317 - P.214) ........................................................................... 281
Ahmet Rafet TANSU (1317 - P.236) ............................................................... 283
Mehmet Salih (1317 - P.304) ........................................................................... 286
Ahmet Nadir (1317 - P.353) ............................................................................. 288
İsmail Hakkı ARAT (1317 - P.395) .................................................................. 290
Ahmet Nadir (1317 - c.P.344) .......................................................................... 292
Ali Reşat AYMAN (1317 - Sv.10) ..................................................................... 294
Mehmet Cemal (1317 - Sv.19) ........................................................................ 296
Ahmet Rıfat (1317 - Sv.24) .............................................................................. 299
Mehmet Murat AZAK (1317 - Sv.28) ............................................................... 301
Ali Tevfik VARDAR (1317 - Ağır Top.1) .......................................................... 303
Zihni TOYDEMİR (1317 - Top.10) ................................................................... 306
Mehmet Nusret BÜYÜK BAŞARAN (1317 - Sahra Top.18) ............................ 309
Remzi OMAY (1317 - J.298) ........................................................................... 312
Salim Cevat AYALP (1318 - P.13) ................................................................... 314
Hasan Tahsin BEŞTEPE (1318 - P.61) ........................................................... 317
Hasan Faik ALSAÇ (1318 - P.71) ................................................................... 319
İsmail Hakkı (1318 - P.83) ............................................................................... 321
Hüseyin Hilmi (1318 - P.168) ........................................................................... 323
Ahmet Hamdi (1318 - P.214) ........................................................................... 325
Necmettin SARANA (1318 - P.301) ................................................................ 327
Mehmet Halis (1318 - P.307) ........................................................................... 329
Mehmet İhsan (1318 - P.360) .......................................................................... 331
Mehmet Rıfat ÇULPAN (1318 - P.449) ........................................................... 332
Ali Rıza TOKUŞ (1318 - P.478) ....................................................................... 335
Halil GÜCER (1318 - Sv.2) .............................................................................. 337
Ahmet Kemal ÖZSU (1318 - Sv.14) ................................................................ 339
VII
İbrahim Derviş ÖZKURT (1318 - Sv.24) .......................................................... 342
Mehmet Şevket (1318 - Sv.62) ........................................................................ 345
Ali Haydar ÖZCANDARLI (1318 - Sv.68) ........................................................ 347
Osman Behçet ÇELİK (1318 - Sahra Top.3) ................................................... 350
Ahmet Seyfettin AYKUTER (1318 - Top.8) ..................................................... 353
İsmail Hayri (1318 - Sahra Top.19) ................................................................. 356
Mahmut Cemal (1318 - Sahra Top.35) ............................................................ 358
Mehmet Edip (SARI EFE) (1318 - J…) ............................................................ 360
Mahmut (1318 - J.320) .................................................................................... 361
İsmail Hakkı ULUÇINAR (1319 - P.6) ............................................................. 362
Şakir GÜLEŞ (1319 - P.19) ............................................................................. 365
Hüsnü Rıza ÜNSAL (1319 - P.22) ................................................................... 366
Ali Hayri ARIBURUN (1319 - P.45) ................................................................. 369
Mehmet Şerif (1319 - P.70) ............................................................................. 371
Mehmet Talat OĞAN (1319 - P.120) ............................................................... 373
İsmail Hakkı ALPAN (1319 - P.129) ................................................................ 376
Ali Cevat (1319 - P.248) .................................................................................. 379
Ahmet Hakkı ÖZGENER (1319 - P.278) ......................................................... 382
Ali Sakıp ÖZAKIN (1319 - P.289) .................................................................... 384
Halis (1319 - P.289) ......................................................................................... 387
Reşat BAŞKAYA (1319 - P.414) ..................................................................... 388
Ahmet Şükrü OĞUZ (1319 - P.474) ................................................................ 391
Hacı Şevket (1319 - P.585) ............................................................................. 393
Halil (1319 - Sv.7) ............................................................................................ 394
Hüseyin Hüsnü AYKUT (1319 - Sv.28) ........................................................... 396
Mehmet Muzaffer SÜRAL (1319 - Sv.38) ........................................................ 399
Muharrem Rasim AKTOĞU (1319 - Sahra Top.6) .......................................... 401
Hasan Kâzım ERAK (1319 - Top.9) ................................................................ 404
Yaşar (1319 - Top.30) ..................................................................................... 406
Hüseyin Hüsnü KILKIŞ (1320 - P.10) .............................................................. 407
Esat Faik ŞEN (1320 - P.15) ........................................................................... 410
VIII
Kemal ERGÜDEN (1320 - P.25) ..................................................................... 411
Burhanettin DENKER (1320 - P.28) ................................................................ 414
Ali Rıza ARTUNKAL (1320 - P.34) .................................................................. 417
Hüseyin Vehbi KOCAGÜNEY (1320 - Top.4) ................................................. 419
Osman Zati KOROL (1320 - Ağır Top.1) ......................................................... 421
Mehmet Ata ÖZGEN (1320 - Top.15) ............................................................. 423
Akif DİKYAR (1320 - Top.17) .......................................................................... 425
Mustafa Nazmi İNAN (1320 - Top.32) ............................................................. 427
Mehmet Fahri ULUĞ (1321 - P.9) ................................................................... 430
Ali Galip TÜRKER (1321 - P.13) ..................................................................... 433
Mehmet Sabit NOYAN (1321 - P.30) .............................................................. 436
Hüseyin Hüsnü DEMİRTEPE (1321 - P.38) .................................................... 439
Ömer Halis BIYIKTAY (1321 - P.44) ............................................................... 441
Ahmet TURAN (1321 - P.444) ......................................................................... 443
İsmail Hakkı (1321 - 540) ................................................................................ 444
Fevzi AKINCILAR (1321 - Sv.20) .................................................................... 445
Mehmet Hayri (1321 - Sv.61) .......................................................................... 448
İsmail Mümtaz AKTAY (1322 - P.1) ................................................................. 449
Veysel ÜNÜVAR (1322 - P.7) .......................................................................... 452
İsmail Hakkı KARATAYLI (1322 - P.11) .......................................................... 455
Rüştü AKIN (1322 - P.15) ................................................................................ 457
Hüseyin Rahmi APAK (1322 - P.28) ............................................................... 459
Cemil ÜLGEN (1322 - P.86) ............................................................................ 462
Osman Nuri TUFAN (Aydınoğlu Tufan Bey) (1322 - P.138) ........................... 465
Galip (1322 - Sv.44) ........................................................................................ 468
Ömer Adil TÜRER (1322 - Top.2) ................................................................... 470
Mehmet Nazım YÜCEL (1323 - P.3) ............................................................... 472
Mehmet Sabri BEŞE (1323 - P.17) .................................................................. 474
İdris (1323 - P.17) ............................................................................................ 476
Ali Hamit DOĞRUER (1323 - Sv.1) ................................................................. 477
Ali Rıza BENLİ (1323 - Sv.6) ........................................................................... 480
IX
Aziz ÇORUH (1323 - Sv.55) ............................................................................ 482
Kâzım TUZCUOĞLU (1323 - Sv.57) ............................................................... 484
Yusuf Ziya (1324 - P.16) .................................................................................. 486
Ali Rıza ÜLGENALP (1324 - Sv.23) ................................................................ 487
Hasan İskender AKKOÇ (1324 - Sv.32) .......................................................... 489
Galip TÜTEN (1324 - Sv.40) ........................................................................... 492
Ali Saip URSAVAŞ (1324 - Sv.756) ................................................................ 495
Ali Necdet TAN (1324 - Top.13) ...................................................................... 497
Faik SÖZER (1324 - İs.1) ................................................................................ 499
Ali KILIÇ (Asaf KILIÇ) (1325 - P.502) .............................................................. 502
Esat AVCI (1325 - Sv.20) ................................................................................ 504
Şerafettin İZMİR (1325 - Sv.67) ....................................................................... 506
Şerif GÜRALP (1326 - Sv.18) .......................................................................... 509
Ali Avni GÜNDÜZ (Avni Baba) (1326 - Sv.34) ................................................ 512
Osman Kâmil (1326 - Sv.89) ........................................................................... 514
Recep Hulki İNÖNÜTEPE (1327 - Sv.6) ......................................................... 516
Mahmut Necmettin ATSÜ (1327 - Sv.13) ........................................................ 518
Salih Nail (1327 - Top. 39) ............................................................................... 521
Ramiz ÖZALP (1328 - Sv.4) ............................................................................ 522
Ali Rıza (1328 - c.Top.36) ................................................................................ 524
Yahya Nüzhet (1330 - P.5) .............................................................................. 525
Halit BAYRAK (1330 - Top.1) .......................................................................... 526
Osman Ağa (Topal Osman) (Milis - P.342) ..................................................... 527
İbrahim (... - Sv..) ............................................................................................. 530
Ali Rıza TEMİR (... - J.85) ................................................................................ 531
İsmail Hakkı YÜCE (... - J.129) ........................................................................ 532
Ömer Lütfü (... - J.530) .................................................................................... 533
KAYNAKLAR .................................................................................................... 534
DİZİN ................................................................................................................ 536
X
GİRİŞ
Birinci Dünya Savaşı’nda birçok cephede dört yıldır sürdürülen savaş,
büyük bir bozgunla sonuçlanmış, 30 Ekim 1918’de imzalanan Mondros
Mütarekesi ile İngiltere, Fransa ve İtalya Anadolu’yu yer yer işgale
başlamıştı. İzmir’e yapılan Yunan çıkarması ile de Türkiye toprakları daha
büyük bir tehlike içine girmişti.
Mütareke gereğince Osmanlı ordusu silahsızlandırılarak ordunun bazı
birlikleri lağvedilmiş, geriye kalan 9 kolordu ve 20 tümenden oluşan birlikler
ise kuvve sayısı azaltılarak içi boşaltılmış iskelet kadrolar şeklinde
bırakılmıştı. Anadolu’daki diğer birliklerle genel ordu mevcudu 400.0001 iken
şimdi sadece iç güvenliği sağlayacak 50.000 kişi ile sınırlandırılmıştı.2
Yine mütareke ile Osmanlı donanması ve deniz gücü tamamen etkisiz
hâle getirilmiş, subay ve erler terhis edilerek işe yarayabilecek zırhlılar
Haliç’e çektirilmişti. Birinci Dünya Savaşı sonunda zaten çok kısıtlı olan hava
gücümüz de erimişti. Mütareke ile Türk askerî havacılığı teşkilatsız,
personelsiz, araç ve gereçsiz bırakılmış; diğer bir deyişle Osmanlı dönemi
Türk havacılığı da sona ermişti. Bununla birlikte Türk havacı personeli,
Birinci Dünya Savaşı’ndan kalan uçaklarla yokluklar içinde Millî Mücadele’ye
katılmış;3 ancak hava gücü faaliyetleri oldukça sınırlı kalmıştır. Özetle;
mücadele denizde ve havada değil, karada yürütülecektir…
Böylesine güçsüz bırakılmış bir ordu ile uzun sürecek bir savaşa
girmek imkânsız görünüyordu. Büyük Türk ulusu için çok ağır olan bu durum
karşısında birçok vatansever, kurtuluş çaresi aramaya başlamış, yer yer
Müdafaa-i Hukuk cemiyetleri çatısı altında toplanmıştı.4 Bu yararlı
cemiyetlerin aksine memleketin içine düştüğü durumdan çıkar sağlamaya
çalışan Rumlar ve Ermeniler, Kürt Teali Cemiyeti ve İngiliz Muhipler Cemiyeti
gibi bozguncu çabalar içinde olan pek çok grup mevcuttu.
Memleketin, mütareke sonrası hazin tablosu genel çizgileri ile
böyleydi. Durumun vehametini, Mustafa Kemal Paşa Samsun’a çıktığı
günlerde Nutuk’ta şöyle anlatmaktadır: “...Farkında olmadan başsız kalmış
1
Zekeriya Türkmen; Mütareke Döneminde Ordunun Durumu ve Yeniden Yapılanması (1918 -
1920), TTK Yayınları, Ankara, 2001, s. 291.
2
Türk Silahlı Kuvvetleri Tarihi Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmeti Dönemi (23 Nisan 1920 -
29 Ekim 1923); IV’üncü Cilt I’inci Kısım, Genelkurmay ATASE Başkanlığı Yayınları, Ankara,
1984, s. 86.
3
İstanbul, İzmir ve Konya’da birer hava (tayyare) istasyonu, Elazığ ve Diyarbakır’da da birer
hava (tayyare) bölüğü oluşturulmaya çalışılmış, gerek personel, gerekse uçak ve malzemeler
anılan yerlerde toplanmaya başlanmıştı. Ankara Hükûmeti, 13 Haziran 1920’de Hava Kuvvetleri
(Kuva-yı Havaiye) Şubesini kurmuş, yeni Türk Devleti’nin ilk hava teşkilatının faaliyete
geçirilmesinden sonra, eldeki kırık dökük uçakların onarılmasına, malzeme temin edilmesine
çalışılmış ve bu tarihlerden itibaren de Türk havacıları faaliyetlerini yürütmeye başlamıştır.
4
Bunlardan en önemlileri: Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Heyet-i Osmaniyesi, Vilayat-ı
Şarkiye Müdafaa-i Hukuk-ı Milliye Cemiyeti, Trabzon ve Havalisi Adem-i Merkeziyet Cemiyeti,
İzmir Müdafaa-i Hukuk-ı Osmaniye Cemiyeti’dir.
XI
bir ulus, karanlık ve belirsizlik içinde olup bitecekleri bekliyor. Felaketin
korkunçluğunu ve ağırlığını anlamaya başlayanlar, bulundukları çevreye ve
olaylardan etkilenebilme güçlerine göre kurtuluş çaresi saydıkları önlemlere
başvuruyorlar... Ordu, adı var kendi yok bir durumda...” Bu umutsuz tablodan
kurtulmanın tek bir yolu vardı: Koşullar ne olursa olsun millî bir güç
oluşturmak ve bu güçle iç ve dış düşmanlara karşı milletçe direnişe geçmek.
Bu ciddi durum, Türk halkı üzerinde beklenen tepkiyi doğurmuş ve
onun kişiliğinde ulusal varlığı koruma yolunda “Kuvvayımilliye Ruhu”nu
oluşturarak ulusun silahlı direnişe geçişinin dönüm noktasını oluşturmuştur.
Mahalli olarak başlatılan Kuvvayımilliye hareketi, zamanla bütün memleket
sathına yayılmıştır. Ancak nizamsız ve disiplinsiz birliklerle Millî Mücadele’yi
kazanmanın mümkün olmayacağı anlaşılmış ve bir an önce düzenli bir
orduya geçme düşüncesi gündeme gelmiştir. Kuvvayımilliye’nin lider kadrosu
yani Anadolu’daki son Osmanlı ordusu komutanları harekete geçerek bu
yoldaki çalışmalara hız vermiştir. Bu durumdan rahatsız olan Osmanlı
Hükûmeti, Nasihat Heyetleri ve kurduğu Ordu Müfettişlikleri aracılığı ile
orduyu kontrol altına almaya çalışmıştır.
Osmanlı Hükûmeti 30 Nisan 1919’da ülke içinde asayişin sağlanması
ve dağınık birliklerin toplanması amacıyla hem mülki hem de askerî yetkilerle
donatılan üç ordu müfettişliği kurmuştur. Bunlardan 1’inci Ordu Kıtaatı
Müfettişliği merkezi İstanbul’da 1, 14 ve 25’inci Kolordulardan; 2’nci Ordu
Kıtaatı (Yıldırım Kıtaatı) Müfettişliği merkezi Konya’da 12, 17 ve 20’inci
Kolordulardan; 3’üncü Ordu Kıtaatı (9’uncu Ordu Kıtaatı) Müfettişliği ise
merkezi Erzurum’da olmak üzere 3’üncü ve 15’inci Kolordulardan
oluşuyordu. Bu üç ordu müfettişliğinin haricinde doğrudan İstanbul’a bağlı
olan Müstakil 13’üncü Kolordu Komutanlığı Diyarbakır’da bulunuyordu. 5 Millî
Mücadele başladığında işte bu 9 kolordunun bir kısmından faydalanılmış ve
günün şartları gereği olarak cepheler kurulmuştu.
Bu ordu müfettişlikleri içinde şüphesiz en önemli olanı 9’uncu Ordu
Müfettişliği idi. Haziran 1919’da müfettişlik, 3’üncü Ordu Müfettişliği adını
aldı. Bu müfettişlik, gerek ordunun yeniden teşkilatlanmasında gerekse
ülkenin kurtarılmasında büyük rol oynayacak olan Mustafa Kemal Paşa’nın
uhdesinde olması sebebiyle son derece önemli idi. Ayrıca personel
açısından bakıldığında diğerlerine oranla en çok askerin bulunduğu ve
Anadolu’daki dağınık birlikler içinde en düzgün olan, 15’inci Kolordunun6
bağlı olduğu bir müfettişlikti. Mustafa Kemal Paşa, 19 Mayıs 1919’dan
itibaren Anadolu’da kurtuluş mücadelesi için gerekli temasları yaptıktan
sonra 8 Temmuz 1919’da 3’üncü Ordu Müfettişliği görevinden istifa etmiş ve
Anadolu’daki faaliyetlerine hız vermiştir.
5
Türkmen; s. 109 - 112.
6
Bu kolordu, mütareke şartları aksine askerini terhis etmemiş, silah ve cephanesini teslim
etmemişti. 15’inci Kolordu, Doğu Cephesi’nde Anadolu’yu Ermeni saldırılarına karşı
korumaktaydı.
XII
Nitekim, Eylül 1919’da yapılan Sivas Kongresi’nden sonra Anadolu’da
mevcut bulunan Osmanlı ordusu birlikleri, Temsil Heyeti ve Mustafa Kemal
Paşa’nın emrinde toplanmaya başlamıştır. Kuvvayımilliye, yani millî ordudan
düzenli orduya geçiş hareketi Büyük Millet Meclisinin açılmasından önce
Güney Cephesi’nde başlatılmış, daha sonra Batı Cephesi’nde devam
etmiştir. Şark Cephesi’nde düzenlemeye ihtiyaç duyulmamıştır. 6 - 10 Ocak
1921’de Birinci İnönü Zaferi ile düzenli orduya olan güven artmış ve artık
düzenli ordu tüm memlekette hâkimiyeti sağlamıştır.
Nisan 1921’e kadar askerî teşkilatta yapılan değişiklik ve gelişmeler
sonucunda Türk Kara Kuvvetleri; 20 piyade tümeni, dört süvari tümeni ve üç
süvari tugayından ibaret bir kuruluşa ulaşmıştır. Millî Mücadele’nin başından
sonuna kadar kuruluş ve konuşlarında çeşitli değişiklikler yapılmakla birlikte
temel olarak Kara Kuvvetleri; Batı, Doğu ve Elcezire (Güney) Cephesi
Komutanlıkları ile Adana, Merkez Ordusu, Kastamonu Havalisi ve Ankara
Komutanlıkları, Gaziantep Bölge Komutanlığından oluşacak şekilde
yapılandırılmıştır.7
Millî Mücadele döneminde Jandarma teşkilatının durumunu
değerlendirecek olursak 23 Nisan 1920'de TBMM'nin açılması ve Millî
Hükûmetin kurulmasından sonra, Ankara'da Millî Savunma Bakanlığına bağlı
olarak bir Umum Jandarma Kumandanlığının kurulduğu görülür. Böylece biri
İstanbul'da Osmanlı Hükûmetinin,8 diğeri Ankara'da TBMM Hükûmetinin
emrinde olmak üzere iki Umum Jandarma Kumandanlığı oluşmuştur.
İstanbul Hükûmetine bağlı Jandarma personelinin tümünün Ankara
Hükûmetine karşı olduğu söylenemezdi. Örneğin Anadolu’ya silah ve
personel kaçırılmasında her iki teşkilat mensupları omuz omuza
çalışmışlardır. İstanbul hükûmetince Millî Mücadele aleyhine verilmiş olan
çeşitli emirler de vatansever Jandarma personeli tarafından yerine
getirilmemiştir. Ankara Hükûmeti emrindeki Umum Jandarma Kumandanlığı;
sekiz bölge müfettişliği (İstanbul, Aydın, Ankara, Konya, Sivas, Adana,
Trabzon, Bitlis) ve bu müfettişliklere bağlı toplam 17 jandarma alayı ile 13
bağımsız jandarma taburundan oluşuyordu.9
Mütareke sonrası her açıdan güçsüz bırakılmış Türk ordusunu, 19
Mayıs 1919’dan 30 Ağustos 1922’ye kadar geçen üç yılı aşkın sürede iki
büyük meydan muharebesi yapabilecek güce ulaştırmak ve bu gücü zafere
doğru sevk ve idare edebilmek şüphesiz Mustafa Kemal Paşa’nın yüksek
7
Türk Silahlı Kuvvetleri Tarihi Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmeti Dönemi (23 Nisan 1920 -
29 Ekim 1923); s. 262, 266 - 267.
8
Meşrutiyet döneminde Harbiye Nezaretine bağlı olarak görev yapan Jandarma, 15 Mart 1919
tarihinde Dâhiliye Nezaretine bağlanmıştır. Birinci Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı'nda bütün
varlığı ile ordu saflarında yer alan Jandarma Teşkilatı, savaşın olumsuz şartlarından büyük
ölçüde etkilenmiş ve yetişmiş kadroların çoğunu bu savaşlarda kaybetmiştir. Jandarma birlikleri
tecrübeli subay, astsubay ve erlerden mahrum kalmış ve bu personel açığı, Kara Kuvvetlerinden
temin edilen subay ve astsubaylar ile kapatılmaya çalışılmıştır.
9
Türk Silahlı Kuvvetleri Tarihi Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti Dönemi (23 Nisan 1920 -
29 Ekim 1923); s. 389 - 391.
XIII
askerî dehasının eseridir. Onun bu nitelikleri yanı sıra Türk komuta heyetinin
titiz planlama ve uygulamaları, Türk askerinin yiğitliği ve Türk halkının
fedakârlığı, zafere giden yolu açan en büyük etkenleri oluşturmuştur.
Çalışmamız ile ilgili olarak daha önce Genelkurmay ATASE Başkanlığı
tarafından “Türk İstiklal Harbi’ne Katılan Tümen ve Daha Üst Kademelerdeki
Komutanların Biyografileri” adlı eser yayımlanmıştır. Hazırlanan bu eser ise
İstiklal Harbi’ne katılan alay ve tugay komutanlarını temel alarak tüm arşiv
bilgilerini bir araya toplamak suretiyle biyografileri gün ışığına çıkarmıştır.
Çalışmaya, eserde yer alması planlanan komutanların isim tespitiyle
başlanmıştır. İsim tespiti konusunda öncelikle İsmet GÖRGÜLÜ’nün “On
Yıllık Harbin Kadrosu” adlı eseri ile Genelkurmay ATASE Başkanlığı
tarafından yayımlanan İstiklal Savaşı ile ilgili seri eserlerden faydalanılmıştır.
Ancak “On Yıllık Harbin Kadrosu” adlı eserde; komutanlarla ilgili ayrıntılı bilgi
olmaması, çift isimli olan komutanların bazen hem tek isim hem de çift
ismiyle ayrı ayrı geçmesi ve soyadının çoğunlukla bulunmaması gibi
nedenlerden ötürü eserden sınırlı bir fayda sağlanmıştır.
Çalışmamızın esasını, söz konusu kişilerle ilgili şahsi dosyaların ve bu
kişilerle ilgili her tür bilginin bulunabileceği arşivler oluşturmuştur. Konuyla
ilgili olarak Kara Kuvvetleri Emeklilik Şubesi Arşivi,10 MSB Arşiv Müdürlüğü,
Jandarma Genel Komutanlığı Arşivi, Emekli Sandığı Arşivi ve Genelkurmay
ATASE Başkanlığı Arşivi11 gibi arşivlerden yararlanılmıştır.
Eserde; Batı, Doğu ve Güney cephelerinde savaşmış alay ve tugay
kademesinde yer alan subayların aile durumu, öğrenim durumu, yükselme
(terfi) tarihleri, askerî safahatları, katıldıkları savaşlar, nişan ve madalyaları
ve askerlik sonrası yaptıkları görevler ile ilgili bilgilere yer verilmiştir. Esere;
alay - tugay komutanlarının yanı sıra alay - tugay eşidi olan bölge ve mevki
komutanları ile bazı müfreze komutanları da dâhil edilmiştir. Kurmay
başkanları, komutan muavini ve vekillerinin biyografileri esere alınmamıştır.
Şahsi dosyasından çok az belge ve bilgi çıkan komutanların eksik kalan
biyografileri, diğer kaynaklardan desteklenerek yazılmıştır.
Eser hazırlanırken bazı problemlerle karşılaşılmıştır. Başta komutan
isimleri olmak üzere biyografilerde yer alan bilgilerde birtakım eksikliklerin
olabileceği düşünülmektedir. Soyadının olmaması, aynı isim hatta çift isimle
pek çok kişinin bulunması (İsmail Hakkı, Hüseyin Hüsnü gibi...), bazen bu çift
isimlerden sadece birinin kullanılması, aynı tarihe ait arşiv belgelerinin
bazılarında komutanların iki farklı görevde gösterilmesi, bir komutanın sicil
numarasının iki ayrı kişiye verilmiş olması veya bir komutanın üç farklı sicil
numarası ile anılması bu çalışmanın zeminini zorlayan etkenler olmuştur.
10
Şu anda, buradaki dosyalar MSB Arşiv Müdürlüğüne devredilmiştir. Ancak çalışma yapıldığı
sırada bu dosyalar KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşiv Müdürlüğünde bulunduğu için dipnotlarda
kaynak olarak KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi gösterilmiştir.
11
Burada şahsi dosyalar bulunmamaktadır. Söz konusu kişilerle ilgili bilgiler, çeşitli askerî
yazışma türü belgelerden elde edilmiştir.
XIV
Eserde yer alan komutanların tüm askerlik safahatları süresince ordu
teşkilatında yapılan değişikliklerle birlik isimlerinin değişmesi, birliklerin
zaman zaman lağvedilmesi, yer değiştirmesi veya yeni bir birliğin kurulması
gibi nedenler, çalışmada yer alacak komutanlarla ilgili bilgilerde bazı
eksikliklerin olmasına yol açmıştır.
Çalışma sırasında yaşanan önemli bir güçlük de görevler konusunda
olmuştur. Osmanlı ordu sisteminde kullanılan bazı terimlerin günümüzde tam
karşılığının olmaması nedeniyle güncellemede güçlük çekilmiştir. Örneğin,
“Harbiye Nezareti”, “Mülhak” ve “Erkân Bölüğü” gibi günümüzde karşılığı
bulunamayan terimler, olduğu gibi bırakılmıştır.
Ordudaki rütbelerin yeni karşılıkları ile ilgili olarak da bazı sıkıntılar
yaşanmıştır. Bugünkü rütbesini tam olarak karşılamayan Yüzbaşı Vekili, Ön
Yüzbaşı, Tuğbay gibi bazı rütbeler orijinal şekli ile bırakılmıştır. Ayrıca
eserde biyografisi verilen komutanlardan mirliva olanlar, komuta ettiği birliğe
göre tuğgeneral ve tümgeneral olarak belirtilmiştir.12
Eserde yer alan komutanların şahsi dosyalarından çıkan belgelerin
çok azı Türkçe olup geneli Osmanlıca ile yazılmıştır. Bu belgelerin tamamı
Rumi, yer yer de hicri takvime göre yazılmış, eser hazırlanırken bu tarihler
miladi takvime uyarlanmıştır. Sadece komutanların Harp Okulundan
mezuniyet tarihi olan sicil numaraları Rumi Takvim esasına göre (1304 -
P.29 vb...) sıralandığından aynen bırakılmıştır.
Hazırlanan bu eser, bilim dünyasına önemli bir katkı sağlayacağı gibi
İstiklal Savaşı’nda görev yapan alay ve tugay komutanlarına olan minnet
borcunun da bir ifadesini oluşturacaktır.
12
Ordudaki rütbeler ve yeni karşılıkları hakkında Millî Müdafaa Vekâletinin ve İcra Vekilleri
Heyetinin 1935’te onayladığı bir kanunla tümen ve muadili birliklere komuta eden mirliva
rütbesindeki komutanlar tümgeneral ve tümamiral; tugay ve muadili birliklere komuta eden
mirliva rütbesindeki komutanlar ise tuğgeneral ve tuğamiral olarak kabul edilmiştir. (Türk İstiklal
Harbi’ne Katılan Tümen ve Daha Üst Kademelerdeki Komutanların Biyografileri; s. 16.)
XV
BİYOGRAFİLER
1
1
MEHMET İRFAN DURUKAN
Kurmay Albay
(1314 - P.10)
(1879 - 1951)
Aile Durumu
1879 yılında İstanbul’da doğdu. Ahmet Cemal Bey’in oğludur. 20
Mayıs 1951 tarihinde vefat etti. Aile lakabı Paşalı’dır.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1896’da girdiği Harp Okulundan, 1898 yılında teğmen
rütbesiyle, devam ettiği Harp Akademisinden 9 Ocak 1902’de kurmay
yüzbaşı rütbesiyle mezun oldu. Fransızca, İtalyanca ve Arapça biliyordu.
Yükselme Tarihleri
1898 yılında teğmen,
9 Ocak 1902’de kurmay yüzbaşı,
3 Mart 1904’te kurmay kıdemli yüzbaşı,
22 Nisan 1908’de kurmay binbaşı,
14 Mayıs 1910’da kurmay yarbay,
1 Mart 1921’de kurmay albay.
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra 3’üncü Ordu emrine,
Ocak 1902’de Nevrekop İlave Alayı 1’inci, 2’nci ve 3’üncü Taburlara,
Mayıs 1902’de Nevrekop’ta 66’ncı Alay 1’inci Tabur 1’inci Bölük
Komutanı,
Ocak 1903’te Cuma-i Balâ’da 3’üncü Süvari Alayı 4’üncü Bölük
Komutanı,
Daha sonra 14’üncü Süvari Alayı 5’inci Bölük Komutanı,
Eylül 1903’te Cuma-i Balâ’da 7,5 cm’lik Adi Dağ Bataryası Komutanı,
Mart 1904’te 32’nci Berat Redif Tümeni Kurmaylığına,
27 Ağustos 1906’da Yemen’de 7’nci Ordu 2’nci Şubesine,
Kasım 1906’da Yemen’de 39’uncu Tümen Kurmaylığına,
Ağustos 1907’de 7’nci Ordu 2’nci Şube Müdürü,
31 Temmuz 1908’de Genelkurmay 3’üncü Şubeye,
3
27 Nisan 1910’da Yemen’de 55’inci Alay Komutanı,
6 Haziran 1910’da 14’üncü Kolordu 39’uncu Tümen 116’ncı Alay
Komutanı ve aynı zamanda Zimmar, Anis ve Rida kazalarından oluşan
Mıntıka Komutanı ve Zimmar Kazası Kaymakam Vekili,
Haziran 1912’de Yemen’de 7’nci Kolordu Kurmay Başkan Vekili,
2 Eylül 1912’de Mürettep Kolordu Kurmay Başkanı,
23 Ekim 1912’de tekrar 7’nci Kolordu Kurmay Başkan Vekili,
23 Ocak 1914’te Gelibolu’da 9’uncu Tümen 27’nci Alay Komutanı,
3 Ağustos 1914’te ek görev olarak Gelibolu Mıntıkası Komutanı,
3 Kasım 1914’te uhdesinde 27’nci Alay Komutanlığı olduğu hâlde
Maydos Mıntıkası Komutanı,
9 Kasım 1914’te Menderes Mıntıkası Komutanı,
14 Şubat 1915’te 9’uncu Piyade Tümeni 25’inci Alay Komutanı,
30 Nisan 1915’te Akbaş, Maydos, Kilye, Bigalı İskeleleri Sevkiyat ve
İaşe Komisyonları Başkanlıkları,
11 Mayıs 1915’te Kabatepe Mıntıkası Komutanı,
27 Mayıs 1915’te Anafartalar Mıntıkası Komutanı,
18 Haziran 1915’te 11’inci Tümen 33’üncü Alay Komutanı,
25 Haziran 1915’te 7’nci Tümen 19’uncu Alay Komutanı,13
24 Temmuz 1915’te 1’inci Kolordu emrine,
14 Ekim 1915’te 24’üncü Tümen Antep Askerlik Dairesi Başkanı,
Mayıs - Temmuz 1917 tarihleri arasında Antep Menzil Mıntıka
Müfettişi,
11 Şubat 1920’de Maraş Mutasarrıf Vekili,
6 Temmuz 1920’de Antep Askerlik Dairesi Başkanı,
Daha sonra ek görev olarak Antep Bölge Komutanı ve Maraş Alayı
Komutan Vekili,
Ekim 1920’de Sivas’ta 3’üncü Kolordu emrine,
16 Şubat 1921’de Sivas Menzil Müfettişliğine atandı.
25 Mayıs 1922’de açığa alındı.
7 Eylül 1922’de Kırşehir Kurmay Üstsubay, Subay ve Esir Garnizonu
Komutanı,
13
MSB Arşivi; Albay Bölümü, Kls. 37, Dos. 1156.
4
12 Mart 1923’te Kayseri Askerlik Dairesi Başkanı,
5 Ekim 1923’te İzmir Askerlik Şubesi ve Askerlik Dairesi Başkanı,
Daha sonra 57’nci Tümen Askerlik Dairesi Başkanı olarak görev yaptı.
17 Kasım 1931’de bu görevde iken emekli oldu.
Katıldığı Savaşlar
1911 - 1912 Trablusgarp Savaşı,
1914 - 1918 Birinci Dünya Savaşı,
1919 - 1922 İstiklal Savaşı.
Nişan ve Madalyaları
1 Ağustos 1902’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
27 Kasım 1911’de Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
1927 yılında TBMM tarafından İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.14
14
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi; Şahsi Dosyası.
5
ALİ SAİM SEÇİK
Albay
(1314 - P.31)
(1878 - ?)
Aile Durumu
1878 yılında Sarıyer - İstanbul’da doğdu. Hacı Hüsnü Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1896’da girdiği Harp Okulundan, 25 Aralık 1898’de teğmen
rütbesiyle mezun oldu. Fransızca, Almanca ve Arapça biliyordu.
Yükselme Tarihleri
25 Aralık 1898’de teğmen,
28 Ocak 1904’te üsteğmen,
27 Temmuz 1908’de yüzbaşı,
26 Aralık 1914’te kıdemli yüzbaşı,
14 Mart 1916’da binbaşı,
1 Mart 1921’de yarbay,
1 Haziran 1925’te albay.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 3’üncü Ordu 65’inci Nizamiye
Alayı 2’nci Tabur 3’üncü Bölüğe verildi.
Ağustos 1900’de Selanik Rüştiyesi ve Fatih Askerî Mekteplerinde
Coğrafya, Matematik ve Türkçe Öğretmenliği yaptı.
Temmuz 1908’de Arnavutluk isyanında 5’inci Nişancı Alayı 1’inci
Bölük Komutanı,
4 Mart 1911’de 6’ncı Nişancı Alayı 3’üncü Tabur 1’inci Bölük
Komutanı,
6
Haziran 1911’de Maltepe Atış Okulunda Talimgâh Komutanı,
Ekim 1912’de 5’inci Kolordu Emir Subayı,
22 Ekim 1913’te 101’inci Alay 3’üncü Tabur 5’inci Bölük Komutanı,
Temmuz 1914’te 11’inci Kolordu 34’üncü Tümen 54’üncü Piyade Alayı
3’üncü Tabur Komutanı (Hasankale) oldu.
1916 - 1918 yılları arasında Rusya’da esarette kaldı ve Nisan 1918’de
esaretten döndü.
Nisan 1918’de Tokat Astsubay Hazırlama Okulu Müdürü,
25 Eylül 1918’de Merkez Komutanlığı Muhafız Alayı 2’nci Tabur
Komutanı,
Aralık 1918’de İstanbul’da teşkil edilen 1’inci Müstahkem Alayı 2’nci
Tabur Komutanı,
17 Ağustos 1920’de açığa,
1921’de 41’inci Tümen 16’ncı Piyade Alay Komutanı,
15 Haziran 1921’de Eskişehir’de 3’üncü Depo Alayı Komutanı,
21 Haziran 1923’te 3’üncü Tümen 11’inci Piyade Alay Komutanı,
1925 yılında 9’uncu Kolordu 12’nci Tümen 34’üncü Piyade Alay
Komutanı (Bitlis ve Van Civarında Şeyh Sait İsyanı’nın Bastırılması
Harekâtı’na alayı ile katılmıştır.),
27 Eylül 1927’de 159’uncu Piyade Alay Komutanı,
15 Haziran 1931’de İzmir Müstahkem Mevkisi 192’nci Piyade Alay
Komutanı,
23 Ağustos 1932’de 4’üncü Kolordu 23’üncü Tümen Askerlik Dairesi
Başkanlığı görevlerine atandı.
30 Ekim 1934 tarihinde bu görevde iken emekli oldu.
1912 - 1913 Balkan Savaşı,
1914’te Harp Madalyası,
6 Mart 1915’te Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.15
15
7
HAFIZ HALİT UZEL
Albay
(1314 - P.43)
(1878 - 1966)
Aile Durumu
1878 yılında Edirne’de doğdu. Ali Bey’in oğludur. 25 Eylül 1966
tarihinde vefat etti.16
Öğrenim Durumu
rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
5 Mart 1904’te üsteğmen,
14 Aralık 1916’da binbaşı,
10 Ocak 1921’de yarbay,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 2’nci Ordu emrine,
8 Ocak 1899’da 2’nci Ordu 4’üncü Nişancı Taburu 1’inci Bölüğe,
Mart 1903’te 2’nci Ordu Gümülcine 2’nci Sınıf Redif Alayı 4’üncü
Tabur 4’üncü Bölük Komutanı,
19 Mart 1904’te 2’nci Ordu Gümülcine ve sonradan İskeçe adını alan
Redif Tugayı Kurmay Başkanlığı Emir Subayı,
16
8
7 Ağustos 1908’de 103’üncü Redif Alayı 1’inci Tabur İskeçe 1’inci
Bölük Komutanı,
30 Kasım 1912’de 5’inci Kolordu emrinde Divanıharp Azası,
24 Ocak 1914’te 13’üncü Tümen Kurmay Başkanlığı Emir Subayı,
30 Ağustos 1915’te 46’ncı Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
14 Aralık 1916’da 111’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
25 Ekim 1917’de 4 nu.lu Menzil Heyet-i Teftişiye Müdürü,
1 Haziran 1918’de 111’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
6 Aralık 1918’de 2’nci Kolordu Levazım Başkanı Vekili, ve 2’nci Kısım
Müdürü,
12 Şubat 1919’da 1’inci Tümen 70’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
10 Ocak 1921’de 1’inci Tümen 70’inci Alay Komutanı,
20 Ağustos 1922’de 11’inci Tümen Piyade Tugayı Komutan Vekili,
1 Ekim 1923’te Bursa Heyet-i Mahsusa Azası,
15 Mart 1924’te 41’inci Tümen 16’ncı Alay Komutanı,
10 Temmuz 1924’te Müdafaa-i Milliye Komisyonu Harbiye Şube
Müdürü,
30 Ağustos 1925’te 8’inci Kolordu 3’üncü Tümen Tugay Komutanı,
8 Kasım 1927’de 8’inci Kolordu Divanıharp Azası,
1 Ocak 1929’da 8’inci Kolordu Divanıharp Başkanı,
1 Kasım 1930’da Kastamonu Askerlik Dairesi Başkanı,
12 Şubat 1931’de 8’inci Tümen Piyade Tugay Komutanı,
2 Eylül 1931’de 8’inci Tümen Ankara Askerlik Dairesi Başkanı,
12 Haziran 1934’te Şark Hudut Komutanı,
Sonra 7’nci Kolordu 2’nci Tümen Siirt Askerlik Dairesi Başkanı oldu.17
11 Ekim 1935’te bu görevde iken emekliye sevk edildi. 18
17
18
9
1906’da Gümüş Liyakat Madalyası,
26 Aralık 1914’te Harp Madalyası,
1921’de Sakarya Muharebesi’nde bir derece üstünden Madalya,
19
10
MÜMTAZ KAYNAK
Tuğbay
(1314 - P.55)
(1879 - ?)
Aile Durumu
1879 yılında Bodrum’da doğdu. Ali Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
29 Aralık 1903’te üsteğmen,
20 Haziran 1907’de yüzbaşı,
8 Temmuz 1908’de kıdemli yüzbaşı,
14 Haziran 1916’da binbaşı,
1 Eylül 1922’de yarbay,
30 Ağustos 1927’de albay,
11 Haziran 1934’te tuğbay.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 4’üncü Ordu emrine,
16 Ocak 1899’da 3’üncü Ordu 48’inci Redif Alayı 4’üncü Çine Taburu
3’üncü Bölüğe,
21 Ekim 1902’de 3’üncü Ordu 24’üncü Redif Tugayı Kurmaylığı
Mülhak Subayı,
29 Aralık 1903’te 3’üncü Ordu 136’ncı Alay 2’nci Tabur 4’üncü Bölüğe,
28 Nisan 1904’te 3’üncü Ordu 33’üncü Görice Redif Tümeni
Kurmaylığı Mülhak Subayı,
1906 yılında Kosova Bölgesi Komutanlığı Kurmay Başkanı oldu.
20 Haziran 1907’de Siroz’da bulunan 5’inci Ordu 35’inci Alay 4’üncü
Tabur 1’inci Bölüğe atandı.
Daha sonra 3’üncü Ordu açığına alındı.
8 Temmuz 1908’de Manastır Olağanüstü Komutanlığı refakatine tayin
edildi.
11
9 Ekim 1908’de 5’inci Ordu açığına alındı.
31 Ocak 1911’de 8’inci Kolordu Yaveri,
29 Aralık 1912’de 8’inci Nişancı Alayı 1’inci Tabur 2’nci Bölüğe verildi.
(Balkan Savaşı’nda Bolayır’da esir düştü ancak aynı gece esaretten
kurtulmayı başardı.)
8 Aralık 1913’te geçici olarak Mareşal Osman Paşa Başkanlığında
kurulan Divan-ı Âli Evrak Memuru oldu.
Birinci Dünya Savaşı başlarında Cebel-i Lübnan’da eşkıya takibine
katıldı.
Daha sonra 67’nci Alay 8’inci Tabur Komutanı,
Şubat 1916’da 67’nci Alay Komutanı,
31 Ekim 1916’da Takip Kuvvetleri Komutanı oldu.20
Daha sonra 67’nci Alay ile Bi’rüssebi ve Kudüs Muharebelerine katıldı.
14 Mayıs 1918’de Şam’da Fabrikalar Müdürü,
15 Haziran 1918’de Yıldırım Ordular Grubu Personel Şubeye,
19 Ekim 1918’de 3’üncü Kolordu Levazım Başkanı,
17 Kasım 1919’da İnşaat Şubesi Teftiş Heyeti Kısım Amiri olarak tayin
edildi.
11 Eylül 1920’de açığa alındı.
17 Aralık 1920’de Tefrik ve Tazyif-i Zabitan Üyesi olarak atandı.
3 Aralık 1921’de İnebolu yoluyla Ankara’ya gitti ve Adana’da yeni
kurulan 24’üncü Tümen 32’nci Piyade Alay Komutanı olarak atandı.
27 Ağustos 1923’te Denizli Divanıharb-i Örfi Üyesi,
11 Eylül 1923’te 51’inci Alay Komutanı,
24 Mart 1926’da Mardin Sınır Alayı Komutanı,
14 Temmuz 1929’da Suriye Sınır Belirleme Komisyonu Başkanı,
14 Şubat 1931’de 6’ncı Kolordu 41’inci Alay Komutanı,
Daha sonra 2’nci Kolordu 8’inci Şube Müdürü olarak atandı.
10 Kasım 1936’da bu görevde iken emekli oldu.
20
Cepheden Meclise; s. 295.
12
Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
Harp Madalyası,
Alman Hükûmetince İkinci Dereceden Demir Salip Nişanı,
TBMM tarafından Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi. 21
Askerlik Sonrası Aldığı Görevler
VI. Dönem Aydın Milletvekili olarak görev yaptı.22
21
22
13
MUSTAFA SAFFET
Albay
(1314 - P.65)
(1879 - ?)
Aile Durumu
1879 yılında Kıbrıs’ta doğdu. Mehmet Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
12 Ağustos 1907’de yüzbaşı,
30 Ağustos 1929’da albay.
Askerî Görevleri
3 Eylül 1899’da Yanya’da 21’inci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur 1’inci
Bölüğe,
29 Aralık 1903’te 3’üncü Ordu 108’inci Gönüllü Redif Alayı 2’nci Tabur
3’üncü Bölük Komutanı olarak atandı. Bu görevde iken Gevgili bölgesinde
eşkıya takibinde bulundu.
12 Ağustos 1907’de 94’üncü Nizamiye Alayı 1’inci Tabur 1’inci Bölüğe,
Haziran 1908’de 42’nci Redif Alayı 1’inci Selanik Taburu 1’inci Bölük
Komutanı (Bu tabur, Mart 1911’de yapılan teşkilat değişikliğinde Selanik
Alayı Selanik Redif Taburu adını almıştır.),
13 Nisan 1909’da Selanik Gönüllü Taburu ve Hareket Ordusu ile
İstanbul’a geldi.
1910 yılında aynı taburla Arnavutluk İsyanı’nda Kaçanik havalisine
gitti.
Daha sonra aynı birlikle Selanik Karaburun savunmasında bulundu.
23 Haziran 1912’de gönüllü olarak Trablusgarp Savaşı’na Müfreze ve
Mevki Komutanı olarak katıldı.
14
Balkan Savaşı’nda Maydos’ta Akdeniz Mürettep Kuvvetlerinde Çan
Alayı talim ve terbiyesine,
Daha sonra Edremit Müstahfız Taburu Komutanı,
Balkan Savaşı İleri Harekâtı’nda 30’uncu Nizamiye Tümeni 90’ıncı
Alay 1’inci Tabur Komutanı,
1913 yılı sonlarında 4’üncü Kolordu İzmir Divanıharb-i Örfisine,
27 Şubat 1916’da 42’nci Nizamiye Tümeni 123’üncü Alay Komutanı,
1916 yılı ortalarında Gelibolu’da geçici olarak 42’nci Tümen Levazım
Başkan Vekili,
6 Mart 1918’de İslam Ordusu 3’üncü Kafkas Tümeni 8’inci Alay
Komutanı,
Ağustos 1918’de ilave görev olarak Ahısha23 Mutasarrıfı,
Kasım 1918’de ilave görev olarak Ardahan Mutasarrıfı, Oltu Mahalli
Hükûmet Başkanı,
Şubat 1919’da Tortum’da 3’üncü Kafkas Tümeni Divanıharp Başkanı,
Mayıs 1919’da Erzurum’da 15’inci Kolordu İnşaat Heyeti Başkanı,
Eylül 1919’da 15’inci Kolordu Levazım Başkanı,
Nisan 1920’de Hasankale, Zivin, Sarıkamış, Kars’ta Doğu Cephesi
Levazım Başkanı,
Nisan 1921’de staj için 9’uncu Kafkas Tümeni 17’nci Alay Komutanı ve
Kızılçakçak - Ermenistan Hudut Birlikleri Komutanı,
Eylül 1921’te Kızılçakçak Sınır Alayı Komutanı,
Eylül 1923’te Sarıkamış’ta Doğu Sınır Komiser Muavini,
18 Mart 1924’te Sarıkamış’ta 9’uncu Kolordu Üstsubay ve Subay
Divanıharp Üyesi,
20 Haziran 1924’te 1’inci Kolordu 57’nci Tümen 176’ncı Alay Komutan
Muavini,
21 Ocak 1925’te Harp Akademisi Personel Müdürü,
19 Ağustos 1926’da Muğla’da Dağ Tugayı 1’inci Alay Komutan
Muavini,
1 Haziran 1927’de Muğla Dağ Tugayı 2’nci Alay Komutanı,
Ağustos 1927’de Genelkurmay Başkanlığı Harekât Dairesi emrine,
27 Ekim 1927’de 3’üncü Kolordu 2’nci Şube Müdürü olarak atandı.24
23
Çıldır’a bağlı. Akbayar; s. 3.
24
1927 yılı sonrası safahatı bulunamamıştır.
15
1904 yılında Liyakat Madalyası,
14 Nisan 1918’de Harp Madalyası,
25
16
MEHMET ŞEVKİ DOĞAN26
Tuğgeneral27
(1314 - P.69)
(1877 - ?)
Aile Durumu
1877 yılında Bosna’da doğdu. Rıza Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
1896 yılında girdiği Harp Okulundan, 25 Aralık 1898 tarihinde teğmen
rütbesiyle mezun oldu. Daha sonra Harp Akademisini bitirdi.
Yükselme Tarihleri
25 Şubat 1909’da yüzbaşı,
26 Şubat 1915’te kıdemli yüzbaşı,
1 Mayıs 1924’te albay,
30 Ağustos 1932’de tuğgeneral.
Askerî Görevleri
2 Temmuz 1899 tarihinde 3’üncü Ordu 69’uncu Nizamiye Alayı 1’inci
Tabur 2’nci Bölüğe,
6 Kasım 1899’da geçici olarak Sırp Hududu 2’nci Bölge Müfettişliğine,
31 Aralık 1899’da 3’üncü Ordu 71’inci Nizamiye Alayı 2’nci Tabur
12 Şubat 1903 tarihinde Gore İlave Alayının 4’üncü İpek Taburu
7 Mart 1905’te 3’üncü Ordu 33’üncü Alay 2’nci Tabur 4’üncü Bölüğe,
31 Ocak 1907’de 3’üncü Ordu 17’nci Nizamiye Alayı 2’nci Tabur 1’inci
Bölüğe,
25 Şubat 1909’da 20’nci Alay 3’üncü Tabur 4’üncü Bölüğe,
26
Soyadı, şahsi dosyasında bulunamamıştır. Türk Silahlı Kuvvetleri General ve Amiralleri
Albümü 1923 - 2000; s. K-8’de DOĞAN olarak geçmektedir.
27
Şahsi dosyasında son rütbesi tuğgeneral olarak geçmektedir. Türk Silahlı Kuvvetleri General
ve Amiralleri Albümü 1923 - 2000; s. K-8’de tümgeneral olarak geçmektedir.
17
21 Şubat 1910’da Bilaç Hudut Bölüğüne,
8 Aralık 1913’te 1’inci Kolordu 4’üncü Alay 2’nci Tabur 2’nci Bölüğe,
21 Aralık 1913’te 1’inci Kolordu 8’inci Alay 2’nci Tabur 7’nci Bölüğe,
Daha sonra 31’inci Alay 7’nci Bölüğe, bir süre sonra da aynı alayın
3’üncü Tabur Komutanlığına,
17 Ekim 1917’de 161’inci Alay Komutan Vekili,
8 Ocak 1918’de Merkez Muhafız Taburu Komutanı,
24 Şubat 1918’de Merkez Muhafız Alayı Komutanı,
17 Temmuz 1918’de Beyoğlu Mıntıkası İnzibat Komutanı,
1 Eylül 1918’de Merkez Muhafız Alayı Komutanı,
18 Ocak 1919’da Konaklar Müfettişi,
21 Ocak 1920’de Tetkik ve Tasfiye Komisyonu Üyesi,
4 Mayıs 1920’de Personel Şubesi emrine, daha sonra Merkez Dairesi
Tahkik Heyeti Üyeliğine,
8 Haziran 1920’den itibaren tekrar Personel Şubesi emrine atandı.
1 Temmuz 1920’de Anadolu’ya geçti.
6 Temmuz 1920’de Ankara’da Mürettep Alay Komutanı,
26 Temmuz 1920’de 23’üncü Tümen Piyade Tugay Komutanı,
2 Şubat 1921’de 41’inci Tümen Piyade Tugay Komutanı,
11 Ekim 1921’de Konya Divanıharp Üyesi,
26 Ekim 1921’de Millî Savunma Bakanlığı emrine,
13 Eylül 1922’de Ankara Divanıharb-i Mahsusi Üyesi,
1 Ağustos 1923’te Ankara Merkez Komutanı,
30 Eylül 1923’te Üsküdar Kalemi Başkanı,
13 Kasım 1923’te Bursa Heyet-i Mahsusa Üyesi,
1 Şubat 1926’da 23’üncü Tümen Tugay Komutanı,
5 Eylül 1927’de 12’nci Tümen Tugay Komutanı,
4 Şubat 1931’de Konya Askerlik Dairesi Başkanı,
19 Ağustos 1931’de 5’inci Kolordu 7’nci Şube Müdürü,
23 Ağustos 1931’de 1’inci Kolordu 16’ncı Tümen Tugay Komutanlığı
görevlerine atandı.28
14 Kasım 1934’te emekli oldu. 29
28
29
Türk Silahlı Kuvvetleri General ve Amiralleri Albümü 1923 - 2000; s. K-8.
18
20 Temmuz 1900’de Gümüş İmtiyaz Madalyası,
Almanya Hükûmeti tarafından İkinci Sınıf Demir Salip Nişanı,
13 Ağustos 1917’de Avusturya - Macaristan Hükûmeti tarafından
Üçüncü Dereceden Askerî Liyakat ve Muharebe Madalyası,
27 Şubat 1918’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
2 Mart 1918’de Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası,
16 Mayıs 1918’de Kılıçlı Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
30
19
RECEP YAZICIOĞLU
Albay
(1314 - P.71)
(1879 - 1957)
Aile Durumu
1879 yılında Manastır’da doğdu. Bekir Bey’in oğludur. 5 Aralık 1957
Öğrenim Durumu
13 Mart 1896’da girdiği Harp Okulundan, 24 Aralık 1898 tarihinde
teğmen rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
25 Nisan 1904’te üsteğmen,
25 Şubat 1909’da yüzbaşı,
31 Ağustos 1922’de yarbay,
30 Ağustos 1928’de albay.
Askerî Görevleri
25 Ocak 1899’da 3’üncü Ordu 5’inci Tümen 20’nci Alay 3’üncü Tabur
1’inci Bölüğe,
25 Nisan 1904’te 18’inci Nişancı Taburu 2’nci Bölüğe,
25 Şubat 1909’da 17’nci Alay 2’nci Tabur 6’ncı Bölük Komutanı,
16 Şubat 1911’de 17’nci Tümende İdare Memuru,
31
20
28 Temmuz 1913’te 6’ncı Kolordu İdare Heyeti 3’üncü Şube Müdürü,
Daha sonra 5’inci Kolordu emrine,
6 Nisan 1914’te Ankara Askerlik Şubesinde 1’inci Bölük Komutanı,
8 Nisan 1915’te 46’ncı Piyade Alayı 1’inci Tabur 2’nci Bölük Komutanı,
14 Aralık 1916’da 9’uncu Kafkas Alayı 25’inci Tabur Komutanı,
14 Ağustos 1919’da 9’uncu Alay Komutanı,
Nisan 1920’de Ayıntap (Gaziantep) Kuvayımilliye Komutanı,
22 Mayıs 1920’de 9’uncu Tümen 26’ncı Piyade Alay Komutanı,
Temmuz 1920’de Osmaniye Mıntıka Komutanı,
31 Ağustos 1922’de 7’nci Tümen 2’nci Piyade Alay Komutan Muavini,
Aynı yıl içinde 2’nci Kolordu Nakliye Komutanı,
1 Mart 1924’te Konya Tetkik ve Teftiş-i Hesabat Komisyonu Başkanı,
25 Ağustos 1927’de 51’inci Piyade Alay Komutanı,
14 Ağustos 1928’de 7’nci Kolordu 17’nci Tümen 62’nci Piyade Alay
Komutanı,
3 Kasım 1930’da 9’uncu Kolordu 3’üncü Tümen 7’nci Piyade Alay
Komutanı,
Daha sonra Askerî Temyiz Mahkemesi Azalığı görevlerine atandı.
20 Ağustos 1937’de bu görevde iken emekli oldu.
1901’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
1903’te Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
1924’te İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.32
32
21
SÜLEYMAN33 HULUSİ ERKONUK (PALA)34
Yarbay35
(1314 - P.80)
(1880 - ?)
Aile Durumu
1880’de Bulgurlumescit - İstanbul’da doğdu. Mehmet Arif Bey’in
oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
8 Mart 1914’te kıdemli yüzbaşı,
1 Mart 1921’de yarbay.
Askerî Görevleri
16 Ocak 1899’da 43’üncü Alay 1’inci Redif Taburu 2’nci Denizli
Bölüğüne,
33
Şenay Sezen Okay, M.Vedat Okay; s. 107’de adı “Ömer Hulusi” olarak geçmektedir.
34
KKK Şahsi dosyasında soyadı “ERKONUK”, Emekli Sandığı Arşivinde “PALA” (Tasnif Nu.:
13547) olarak geçmektedir.
35
Emekli Sandığı Arşivi; Tasnif Nu.: 13547
22
25 Ocak 1899’da 2’nci Ordu 15’inci Alay 1’inci Tabur 2’nci Bölüğe,
Eylül 1900 tarihinde 2’nci Ordu Redif 2’nci Sınıf 1’inci Tabur 4’üncü
Bölüğe (Aynı yıl 104’üncü Alay 1’inci Tabur oldu. 103’üncü Yeni Redif Alayı
1’inci İskeçe Taburu adını aldı.),
19 Mart 1901’de Edirne’de Nizamiye 14’üncü Alay 3’üncü Tabur
5 Mart 1904’te 103’üncü Alay 1’inci Redif Taburu 4’üncü Bölüğe,
18 Temmuz 1908’de 103’üncü Alay 1’inci İskeçe Redif Taburu 2’nci
Bölüğe,
31 Ocak 1909’da 10’uncu Nizamiye Alayı 8’inci Bölük Komutanı (Bu
teşkilat Mart 1911’de 2’nci Kolordu 17’inci Alay 2’nci Tabur adını almıştır.),
13 Nisan 1912’de 2’nci Kolordu 18’inci Alay 3’üncü Nizamiye Taburu
11’inci Bölük Komutanı,
8 Aralık 1913’te 42’nci Tümen 104’üncü İstanbul Alayı 2’nci Tabur
3’üncü Bölük Komutanı,
10 Kasım 1915’te 124’üncü Alay 2’nci Tabur Komutanı,
12 Mayıs 1917’de Merkez Komutanlığı Muhafız Tabur Komutanı,
6 Ocak 1919’da 1’inci Kolordu Askere Alma Divanıharp Azası oldu.
24 Haziran 1920’de Muamelat-ı Zatiye emrine verildi.36
1921’de 5’inci Kolordu 41’inci Tümen 19’uncu Alay Komutanı olarak
atandı.
17 Ekim 1923’te bu görevde iken emekli oldu.37
1915’te Harp Madalyası ve Harp Liyakat Madalyası,
1918’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası ve Avusturya Harp
Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.38
36
37
MSB Arşivi; Yarbay Bölümü, Kls. 35, Dos. 1116. Emekli Sandığı Arşivi Tasnif Nu.: 13547.
38
23
MEHMET SAİT
Yarbay
(1314 - P.85)
(1879 - ?)
Aile Durumu
1879 yılında Trablusgarp’ta doğdu. Abdullah Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
8 Mayıs 1910’da yüzbaşı,
14 Eylül 1915’te binbaşı,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Trablusgarp Tümeni emrine,
6 Ocak 1899’da Trablusgarp Tümeni 59’uncu Alay 3’üncü Tabur 2’nci
Bölüğe,
3 Mart 1904’te Trablusgarp Tümeni 58’inci Alay 2’nci Tabur 3’üncü
Bölüğe,
8 Mayıs 1910’da Trablusgarp Tümeni 59’uncu Alay 3’üncü Tabur
14 Kasım 1910’da Trablusgap Tümeni Kurmay başkanı Mülhakı,
24
25 Nisan 1914’te 126’ncı Alay 1’inci Tabur 1’inci Bölük Komutanı,
14 Eylül 1915’te kolordu açığına,
Mayıs 1919’da 33’üncü Alay Komutan Vekili,
22 Ağustos 1920’de 41’inci Tümen emrine,
26 Ağustos 1920’de 159’uncu Alay Komutanı,
Daha sonra 190’ıncı Alay Komutanı,39
Mayıs 1921’de Seyitgazi 1’inci Depo Alayı Komutanı,
Ağustos 1921’de 57’nci Tümen 176’ncı Alay Komutanı,40
21 Temmuz 1922’de Kastamonu Zabitan Divanıharbi Başkanı,
29 Eylül 1922’de Kayseri Divanıharbi Azası,
17 Ekim 1923’te Muamelat-ı Zatiye emrine,
13 Aralık 1923’te Müdafa-i Milliye Vekâleti Ankara 2 Nu.lı Müstakil
Ümera ve Zabitan Divanıharbi Azalığı görevlerine atandı.
2 Ekim 1927’de bu görevde iken sağlık nedeniyle emekliye sevk edildi.
15 Temmuz 1915’te Harp Madalyası,
1 Eylül 1915’te Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
13 Eylül 1917’de Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
1921’de bir üst dereceden Madalya,
16 Şubat 1927’de İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.41
39
Bu göreve atanmasına dair bilgi; Mehmet Sait Bey’in şahsi dosyasındaki kendi ifadesine
dayanarak yazılmıştır.
40
MSB Arşivi; Defter Nu.: 342. MSB Arşivi Defter Nu.:19’da ise 57’nci Tümen 17’nci Piyade Alay
Komutanı olarak geçmektedir.
41
25
İSMAİL HAKKI SAYBERK
Albay
(1314 - P.86)
(1878 - 1942)
Aile Durumu
1878 yılında İstanbul’da doğdu. Mustafa Bey’in oğludur. 3 Kasım
1942’de vefat etti.42
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Büyük Mustafa Paşa’da 16’ncı
Alay 2’nci Tabur 1’inci Bölüğe verildi.
27 Eylül 1899’da Afyonkarahisar 2’nci Sınıf Redif Tümeni Bolvadin
İlave Alayı 3’üncü Akşehir Redif Taburu 1’inci Bölük Komutanı,
1903’te 61’inci Bandırma Redif Alayı 4’üncü Bölüğüne ve 2’nci Sınıf
106’ncı Alaya, Tekirdağ Alayının 2’nci Tabur 2’nci Bölük Komutanlığına tayin
edildi.
42
26
14 Aralık 1903’te 2’nci Sınıf 106’ncı Alay 2’nci Tabur 2’nci Bölük
Komutanı,
18 Eylül 1908’de Edirne Redif Tümeni 3’üncü Ortaköy Alayı 3’üncü
Koşukavak Taburu 1’inci Bölük Komutanı,
Aynı görevde iken 26 Mayıs 1913’te esir düştü. Daha sonra açığa
alındı.
14 Temmuz 1914’te 6’ncı Kolordu 26’ncı Tümen 78’inci Alay 1’inci
Tabur 3’üncü Bölük Komutanı,
14 Ocak 1916’da 6’ncı Kolordu 26’ncı Tümen 75’inci Alay 2’nci Tabur
6’ncı Bölük Komutanı,
14 Nisan 1916’da 6’ncı Kolordu 27’nci Tümen 8’inci Alay 3’üncü Tabur
Komutanı,
14 Aralık 1916’da 6’ncı Kolordu 26’ncı Tümen 59’uncu Alay 1’inci
Tabur Komutan Vekili,
1 Mayıs 1918’de 6’ncı Kolordu 26’ncı Tümen 59’uncu Alay Komutan
Vekili,
Temmuz 1918’de 20’nci Kolordu 53’üncü Tümen 136’ncı Alay
Komutanı,
Daha sonra 20’nci Kolordu 26’ncı Tümen 76’ncı Alay 2’nci Tabur
Komutanı,
1 Şubat 1920’de 5’inci Kolordu 16’ncı Tümen 44’üncü Tümen 3’üncü
Tabur Komutanı,
1 Haziran 1920’de 1’inci Kolordu 16’ncı Tümen 64’üncü Alay
Komutanı,
4 Eylül 1927’de 1’inci Kolordu 16’ncı Tümen Alım Satım Komisyonu
Başkanı,
30 Ağustos 1928’de 7’nci Kolordu 17’nci Tümen 63’üncü Alay
Komutanlığı görevlerine atandı.
7 Haziran 1934’te emekli oldu.
23 Kasım 1926’da İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.43
43
27
MEHMET RUŞEN
Albay
(1314 - P.103)
(1880 - 1932)
Aile Durumu
1880 yılında İstanbul’da doğdu. Abdülvahit Bey’in oğludur. 1 Mayıs
1932’de vefat etti.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
8 Ekim 1905’te üsteğmen,
1 Ağustos 1909’da yüzbaşı,
15 Ekim 1921’de yarbay,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 5’inci Ordu emrine,
2 Ocak 1899’da 5’inci Ordu 36’ncı Alay 4’üncü Tabur 1’inci Bölük
Takım Komutanı olarak atandı.
Daha sonra Adana ve Halep Redif Tümeninde görevlendirildi.
16 Temmuz 1901’de 5’inci Ordu 10’uncu Tümen açığına alındı.
8 Mayıs 1902’de 2’nci Ordu Uzunköprü İlave Alayı 2’nci Tabur 1’inci
Bölük Komutanı,
23 Nisan 1903’te 5’inci Ordu 76’ncı Alay 3’üncü Tabur 4’üncü Bölüğe,
8 Ekim 1905’te 5’inci Ordu 79’uncu Redif Alayı 2’nci Tabur 3’üncü
Bölüğe,
1 Ağustos 1909’da 5’inci Ordu 73’üncü Alay 2’nci Tabur 1’inci Bölüğe,
22 Ocak 1911’de Halep Valisi Başkanlığındaki çeşitli komisyonlara,
27 Ocak 1914’te 6’ncı Kolordu Asker Alma Kurulu Mülhakı,
28
Birinci Dünya Savaşı başlarında 3’üncü Alay 1’inci Tabur 3’üncü Bölük
Komutanı oldu.
31 Mart 1915’te 24’üncü Tümen 58’inci Alay 12’nci Bölüğün teşkilinde
görevlendirildi.
Nisan 1915’te 24’üncü Tümen 58’inci Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
13 Şubat 1916’da 143’üncü Alay 2’nci Tabur Komutanı,
Daha sonra 143’üncü Alay Komutan Vekili,
10 Şubat 1917’de 58’inci Alay Komutan Vekili,
22 Ağustos 1917’de 58’inci Alay Komutanı, (Şeria Muharebelerine
katıldı.)
Ekim 1918’de Kafkas İslam Ordusu 2’nci Alay Komutanı,
Mondros Mütarekesi’nden sonra 13’üncü Kafkas Alayı Komutanı,
Daha sonra 10’uncu Kafkas Alayı Komutanı,
Ağustos 1919’da 56’ncı Alay Komutanı,
16 Mart 1920’den sonra Divanıharp Daimî Üyesi,
Daha sonra 45’inci Alay Komutan Muavini,
13 Mayıs 1921’de Ankara’da 31’inci Alay Komutan Vekili olarak
atandı. (Bu görevde iken Sakarya Meydan Muharebesi’ne katıldı ve
yaralandı.)
Daha sonra Adana Üstsubay Divanıharp Üyesi,
41’inci Alay Komutan Muavini,
12 Eylül 1924’te 7’nci Kolordu 2’nci Tümen 18’inci Alay Komutanı,
30 Ağustos 1927’de 7’nci Kolordu Diyarbakır Divanıharb-i Örfi
Başkanı,
22 Ocak 1928’de 7’nci Kolordu Silah ve Mühimmat Heyeti Başkanı,
4 Eylül 1928’de 50’nci Alay Komutanı,
9 Temmuz 1929’da 8’inci Kolordu 15’inci Tümen 38’inci Alay
Komutanı olarak tayin edildi.
1 Mayıs 1932’de görevi sırasında vefat etti.
29
4 Mayıs 1905’te Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
Ekim 1915’te Harp Madalyası,
22 Aralık 1916’da Alman Hükûmetince İkinci Dereceden Demir Salip
Nişanı,
16 Mayıs 1918’de Alman Hükûmetince Birinci Dereceden Demir Salip
Nişanı,
8 Eylül 1927’de Kırmızı Kurdeleli İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.44
44
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi; Şahsi Dosyası
30
MEHMET FEHMİ TINAZTEPE
Tuğgeneral
(1314 - P.123)
(1876 - ?)
Aile Durumu
1876 yılında Sofya’da doğdu. Abdurrahman Bey’in oğludur.45
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
12 Temmuz 1915’te binbaşı
30 Ağustos 1933’te tuğgeneral.
Askerî Görevleri
1898’de 3’üncü Redif Ordusu 43’üncü Alay 2’nci Tabur 3’üncü Bölüğe,
29 Aralık 1903’te 3’üncü Ordu 109’uncu Alay 3’üncü Üsküp Taburu
45
Şenay Sezen Okay, Vedat Okay; s. 77.
31
21 Mayıs 1904’te 3’üncü Ordu 4’üncü Avcı Taburu 4’üncü Bölüğe,
12 Ağustos 1907’de 4’üncü Avcı Taburu 4’üncü Bölüğe,
11 Mart 1909’da 1’inci Ordu 5’inci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur 2’nci
Bölüğe,
19 Mayıs 1909’da 1’inci Nizamiye Ordusu 5’inci Alayı 3’üncü Tabur
1’inci Bölüğe,
10 Ekim 1909’da İstanbul Astsubay Okuluna,
19 Aralık 1912’de Afyonkarahisar Alayı Sandıklı Taburu Komutanı,
13 Mayıs 1914’te Astubay Numune Taburuna,
1915 yılı başlarında 72’nci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
Daha sonra sırayla 75’inci Alay Komutanı,
125’inci Alay Komutan Vekili,46
İstiklal Savaşı’nda 56’ncı Alay Komutanı ve 15’inci Tugay Komutanı
olarak görev yaptı. Bu birliklerle Büyük Taarruz’a katıldı.47
6 Ağustos 1936’da emekli oldu.
1915 yılında Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası ve Alman
İmparatorluğu’nun İkinci Dereceden Demir Salip Nişanı ile ödüllendirildi.48
46
47
Şenay Sezen Okay, Vedat Okay; s. 77.
48
32
MEHMET RAHMİ
Yarbay
(1314 - P.127)
(1876 - 1920)
Aile Durumu
1876 yılında İstanbul’da doğdu. Raif Bey’in oğludur. 3 Nisan 1920
tarihinde şehit oldu.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1896 tarihinde girdiği Harp Okulundan, 25 Aralık 1898
tarihinde teğmen rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
12 Temmuz 1915’te binbaşı,
28 Ağustos 1918’de yarbay.
Askerî Görevleri
2 Şubat 1899’da 5’inci Ordu 38’inci Nizamiye Alayı 4’üncü Bölüğe,
24 Mayıs 1899’da 5’inci Ordu 40’ıncı Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur
8 Ekim 1905’te 80’inci Redif Alayı 1’inci Tabur 4’üncü Bölüğe,
15 Nisan 1909’da Harp Okulu Talim Muavini,
33
1 Ağustos 1909’da 5’inci Ordu 73’üncü Redif Alayı 2’nci Tabur 7’nci
Bölük Komutanı,
21 Aralık 1909’da 5’inci Ordu 10’uncu Tümen Kurmay Mülhakı,
28 Aralık 1909’da 8’inci Kolordu 26’ncı Nizamiye Halep Tümeni
Kurmay Mülhakı,
11 Kasım 1912’de 8’inci Kolordu 77’nci Alay 2’nci Tabur 2’nci Bölüğe,
Birinci Dünya Savaşı sırasında 125’inci Alay 1’inci Tabur
Komutanlığına ve 6 Ekim 1916’da 125’inci Alay Komutan Muavinliğine tayin
edildi.
1916 yılı sonlarında 22’nci Kolordu 16’ncı Tümen 125’inci Alay
Komutanı,
3 Nisan 1920’de 56’ncı Tümen 174’üncü Alay Komutanı iken İkinci
Anzavur İsyanı’nın bastırılması sırasında şehit oldu.
30 Kasım 1901’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı ile ödüllendirildi.49
49
34
İHSAN BÜRÜMCEKÇİ
Yarbay
(1314 - P.158)
(1877 - ?)
Aile Durumu
1877 yılında Kadırga’da doğdu. Ali Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
8 Mayıs 1905’te üsteğmen,
15 Mart 1910’da yüzbaşı,
1 Eylül 1923’te yarbay.
Askerî Görevleri
17 Temmuz 1899’da 3’üncü Ordu 18’inci Alay 1’inci Tabur 3’üncü
Bölüğe,
9 Temmuz 1902’de Selanik Askerî Rüştiyesi Dâhiliye Subayı,
7 Kasım 1906’da Selanik Askerî Rüştiyesi Matematik Öğretmeni,
35
8 Temmuz 1907’de Mülga Tıbbıye-i Mülkiye Mektebi Dâhiliye Subayı
oldu ve kısa süre sonra açığa alındı.
30 Kasım 1908’de Bekaya Komisyonu Azası,
19 Aralık 1909’da 3’üncü Redif Alayı 3’üncü Adapazarı Taburu
10’uncu Bölük Komutanı,
6 Ocak 1913’te Bahr-i Sefid Boğazı Kuvayı Mürettebe Karargâh
Komutanı,
30 Mart 1914’te Geyve Akhisar Askerlik Şubesi 3’üncü Bölüğe,
Ekim 1915’te 9’uncu Depo Alayı 1’inci Tabur Komutanı,
22 Aralık 1915’te 9’uncu Depo Alayı Komutan Muavini,
18 Temmuz 1916’da Adana Menzil Mıntıka Müfettişi,
30 Temmuz 1916’da 4’üncü Ordu Pozantı Murahhası,
25 Eylül 1916’da Toros Menzil Hattı Komutanı,
4 Aralık 1919’da Levazımat-ı Umumiye emrinde Seferî Sevk
Komisyonu Başkan Muavini oldu.
27 Haziran 1920’de Muamelat-ı Zatiye emrine verildi.
30 Nisan 1921’de Boyabat Askerlik Dairesi Şube Başkanı,
Daha sonra 15’inci Tümen 45’inci Alay Komutanı oldu.
3 Mayıs 1922’de Kastamonu Divanıharbi Azası,
31 Mayıs 1922’de Sinop Askerlik Şubesi Başkanı,
1 Eylül 1922’de Kastamonu Şubesi Başkanı,
13 Aralık 1923’te 50’nci Alay Komutan Muavini,
24 Haziran 1925’te 1’inci Kolordu Muamelat-ı Zatiye Müdürü,
30 Ağustos 1927’de 7’nci Kolordu 2’nci Şube Müdürlüğü görevlerine
atandı.
16 Temmuz 1928’de bu görevde iken kendi isteğiyle emekli oldu.
36
3 Mart 1917’de Harp Madalyası,
29 Mayıs 1917’de Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
11 Temmuz 1917’de Alman İkinci Dereceden Demir Salip Nişanı,
14 Eylül 1917’de Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
16 Aralık 1917’de Avusturya Üçüncü Dereceden Liyakat Nişanı ile
ödüllendirildi.50
50
37
HÜSEYİN HÜSNÜ UZEL
Yarbay
(1314 - P.160)
(1877 - ?)
Aile Durumu
1877’de Edirne’de doğdu. Mehmet Kâzım Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
15 Ekim 1921’de yarbay.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Edirne’de 3’üncü Tümen
11’inci Alay 1’inci Tabur 2’nci Bölüğe,
5 Mart 1904’te 2’nci Sınıf Pelas Redif Alayı 2’nci İskeçe Taburu 3’üncü
Bölüğe,
14 Temmuz 1908’de 98’inci Alay 1’inci Redif Taburu 3’üncü
Uzunköprü Bölüğüne (Mart 1911 teşkilat değişikliği ile bu tabur 1’inci Ordu
Müfettişliği Babaeski Alayı Uzunköprü Taburu adını almıştır.),
Nisan 1912 başından itibaren Edirne Talimgâhına verildi. Balkan
Savaşı’nda Uzunköprü Taburunda görev yaptı.
38
Mart 1913’te Edirne’nin düşmesi üzerine Bulgarlar tarafından esir
alındı. Sofya’da 6 ay esarette kaldıktan sonra tekrar 14 Aralık 1913’te
Uzunköprü’ye döndü.
9 Mart 1914’te Uzunköprü Askerlik Şubesi 1’inci Bölük Komutanı,
14 Temmuz 1914’te Edirne’de 4’üncü Tümen 11’inci Alay 3’üncü
Tabur 1’inci Bölük51 Komutanı oldu. Mensup olduğu tabur 27 Mart 1915’te
32’nci Alay 1’inci Tabur adını aldı ve Çanakkale’ye nakledildi.
17 Aralık 1915’te 39’uncu Alay 4’üncü Tabur Komutanı,
27 Ocak 1916’da 167’nci Piyade Alayı 3’üncü Tabur Komutanı iken
esir düştü ve 12 Haziran 1920’de esaretten döndü.
15 Aralık 1921’de Konya Askerlik Şubesine,
17 Nisan 1922’de 63’üncü Alay Komutanı,
13 Temmuz 1922’de 18’inci Tümen 15’inci Alay Komutanı,52
Daha sonra 1’inci Ordu Divanıharp Başkanı olarak atandı.
10 Mart 1923’te bu görevde iken emekliye sevk edildi.53
2 Ekim 1904’te İftihar Madalyası,
1914’te Muharebe Madalyası,
7 Şubat 1917’de Gümüş Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.54
51
KKK şahsi dosyasındaki başka bir belgede 3’üncü Bölük Komutanı olarak geçmektedir.
52
KKK Emeklilik Şubesi Arşivi; Şahsi Dosyası.
53
MSB Arşivi; Yarbay Bölümü, Kls. 37, Dos. 1172.
54
39
İBRAHİM HULUSİ
Yarbay
(1314 - P.191)
(1879 - 1921)
Aile Durumu
1879’da Harput’ta doğdu. Mahmut Bey’in oğludur. 10 Eylül 1921’de
şehit oldu.55
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
22 Kasım 1908’de üsteğmen,
12 Nisan 1910’da yüzbaşı,
Askerî Görevleri
2 Ocak 1899’da 4’üncü Ordu 27’nci Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur
4 Eylül 1900’de 4’üncü Ordu 75’inci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur
22 Kasım 1908’de 4’üncü Ordu 76’ncı Nizamiye Alayı 2’nci Tabur
2 Haziran 1909’da Mamuretülaziz (Elazığ) Rüştiyesi Dâhiliye Subayı,
12 Nisan 1910’da 5’inci Ordu 74’üncü Redif Alayı Lazkiye Taburu
29 Ağustos 1912’de Lazkiye Taburu 3’üncü Bölüğe ,
6 Ekim 1912’de 5’inci Birecik Müfettişlik Alayı 1’inci Suruç Taburu
1’inci Bölüğe,
1914 yılı başlarında 125’inci Alay 2’nci Tabur 5’inci Bölük Komutanı,
55
40
10 Eylül 1914’te 125’inci Alay 2’nci Tabur 1’inci Bölük Komutanı,
14 Aralık 1915’te Sultanahmet Askere Alma Şubesi Başkanı,
21 Şubat 1917’de 2’nci Kolordu Askere Alma Şubesi Başkanı,
5 Aralık 1918’de Harbiye Dairesi emrine,
12 Nisan 1919’da Muamelat-ı Zatiye Müdüriyeti Askerlik Şubesi
Başkanı,
12 Şubat 1920’de 25’inci Kolordu Erkânıharp 2’nci Şube Müdürü,
5 Mayıs 1920’de Muamelat-ı Zatiye emrine,
1921 yılında 23’üncü Alay Komutanı olarak görev yaptı.
10 Eylül 1921’de bu görevde iken şehit oldu.
30 Haziran 1915’te Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi 56.
56
41
MEHMET VEYSİ GAZİOĞLU
Albay
(1314 - P.196)
(1876 - 1946)
Aile Durumu
1876’da Yemen’de doğdu. Sıtkı Bey’in oğludur. 17 Haziran 1946’da
vefat etti.57
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
13 Temmuz 1915’te binbaşı
1 Haziran 1926’da albay.
Askerî Görevleri
13 Mart 1899’da Üsküp’te 5’inci Tümen 18’inci Alay 4’üncü Tabur 2’nci
Bölüğe,
Ağustos 1899’da Selanik’te 18’inci Nişancı Taburu 1’inci Bölüğe,
1902 yılı sonunda 125’inci Alay İlave Tabur Komutanı,
57
42
24 Ağustos 1904’te 3’üncü Tabur İhtiyat Bölük Komutanı,
1905’te 21’inci Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur 2’nci Bölüğe,
12 Eylül 1907’de Rumeli Umum Müfettiş Yaveri,
12 Nisan 1909’da İstanbul İnzibat Bölük Komutanı,
14 Ağustos 1909’da Adana Jandarma Alayı Merkez Taburu Merkez
Bölük Komutanı,
1910’da Piyade Bölük Komutanı,
14 Ağustos 1915’te 165’inci Alay 1’inci Bölük Komutanı, daha sonra
67’nci Alay 4’üncü Bölük Komutanlığı ile Saroz Körfezi, Kadıköy Sahil
Muhafazasına,
Şubat 1915’te 2’nci Tümen 5’inci Alay 4’üncü Tabur Komutanı,
Kasım 1915’te 13’üncü Kolordu İhtiyat Tabur Komutanı,
Daha sonra Hemedan’da Şiverin Müfrezesi Komutanı ve Merkez
Tabur Komutanı,
Şubat 1916’da 44’üncü Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
28 Aralık 1916’da İstanbul’da Harbiye Nezareti Muhafaza Tabur
Komutanı,
15 Mart 1917’de Maiyyet-i Seniyye Tabur Komutanı,
Temmuz 1919’da Gelibolu Askere Alma Şubesine,
28 Ocak 1921’de firaren Samsun’a gelerek Merkez Ordusu emrine
girdi ve 1 Mart 1921’de Amasya Divanıharb-i Örfi Azalığı görevine atandı.
Haziran 1921’de 10’uncu Tümen 44’üncü Alay Komutanı oldu.
14 Eylül 1921’de 44’üncü Alay ile 16’ncı Tümen emrine verilerek Garp
Cephesi’ne,
20 Ağustos 1922’de Garp Cephesi Menzil Hat Komutanı,
Eylül 1923’te Teftiş ve Tetkik-i Hesabat Komisyonu Başkanı,
20 Nisan 1925’te staj için 126’ncı Alay Komutan Vekilliğine ve staj
bitiminde alayın asaleten Komutanlığına atandı.
1 Haziran 1926’da 4’üncü Tümen Ümera ve Zabitan Divanıharp
Başkanı,58
Daha sonra 9’uncu Kolordu 7’nci Şube Müdürü olarak görev yaptı.
21 Ekim 1931’de bu görevde iken emekli oldu.59
58
59
43
1907’de Liyakat Madalyası,
1910’da Tahlisiye Madalyası,
1911’de Beşinci Dereceden Osmani Nişanı,
1916’da Gümüş İmtiyaz Madalyası ve Üçüncü Dereceden Kılıçlı
Mecidiye Madalyası,
1918’de Alman Harp Kırmızı Kartal Nişanı ve Avusturya Üçüncü
Dereceden ...60 Nişanı,
60
Nişan adı okunamamıştır.
61
44
ABDÜLBAKİ KORUKOĞLU
Yarbay
(1314 - P.206)
(1877 - 1947)
Aile Durumu
1877 yılında Harput’ta doğdu. Mehmet Bey’in oğludur. 2 Haziran
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
3 Ağustos 1905’te üsteğmen,
8 Ocak 1915’te binbaşı,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 4’üncü Ordu 8’inci Tümen
32’nci Alay 3’üncü Tabur 2’nci Bölüğe,
3 Ağustos 1905’te 62’nci Redif Alayı 2’nci Hamidiye Redif Taburu
4’üncü Koyulhisar Bölüğüne,
Şubat 1908’de Sivas Askerî Ortaokulu Dâhiliye Subayı,
Daha sonra Elazığ Ortaokuluna (becayişen) atandı.
62
45
15 Mart 1910’da açığa alındı.
Daha sonra 19’uncu Nişancı Taburu 1’inci Bölüğe,
Temmuz 1910’da 31’inci Alay 4’üncü Tabur 9’uncu Bölüğe,
Daha sonra 4’üncü Ordu Kurmaylığı 2’nci Şube Mülhaklığına,
1911 yılında 32’nci Tümen Mülhaklığına atandı. Bu görevde iken
Balkan Savaşı’na katılarak Şarköy ve Bolayır Muharebelerinde bulundu.
1914 yılı başlarında 95’inci Alay Makineli Bölük Komutanı (Bu görevde
iken Bardız Muharebesi’ne katıldı.),
8 Ocak 1915’te 91’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
Nisan 1915’te 91’inci Alay Komutan Vekili,
Daha sonra 94’üncü Alay Komutanı,
1917 yılında 32’nci Kafkas Alayı Komutan Vekili,
Daha sonra Levazım Başkan Vekili,
17 Mart 1918’de Malatya Talimgâh Komutanı ve 2’nci İnzibat Mıntıka
Komutanı,
Haziran 1918’de 9’uncu Ordu emrine,
Kasım 1918’de 3’üncü Tümen 7’nci Alay Komutanı,
Nisan 1919’da Erzincan Müfrezesi Komutanı,
Daha sonra 29’uncu Tümen Askerlik Dairesi Başkanı,
Kasım 1920’de Sarıkamış’ta 18’inci Alay Komutan Vekili,
15 Ekim 1921’de 18’inci Alay Komutanı,
Daha sonra 5’inci Kolordu 41’inci Tümen 12’nci Alay Komutanı olarak
atandı.
11 Temmuz 1925’te bu görevde iken emekli oldu.
Harp Madalyası ile ödüllendirildi.63
63
46
ALİ RIZA YALÇINALP
Albay
(1314 - P.209)
(1875 - 1963)
Aile Durumu
1875’te Sivas’ta doğdu. İsmail Bey’in oğludur. 27 Haziran 1963’te
vefat etti.64
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
28 Temmuz 1905’te üsteğmen,
23 Mayıs 1909’da yüzbaşı,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 4’üncü Ordu 76’ncı Alay 1’inci
Tabur 2’nci Bölüğe,
28 Temmuz 1905’te 31’inci Nizamiye Alayı 4’üncü Perşembe Taburu
3’üncü Bölük Komutanı ve daha sonra 54’üncü Redif Alayı 4’üncü
Büyükliman Depo Memuru,
1 Aralık 1906’da 4’üncü Ordu 53’üncü Redif Alayı 4’üncü Ordu Tabur
Komutanı,
64
47
23 Mayıs 1910’da 4’üncü Ordu 55’inci Redif Alayı 4’üncü Fatsa Redif
Taburu 14’üncü Bölük Komutanı,
30 Haziran 1912’de 10’uncu Kolordu 91’inci Alay 3’üncü Tabur 2’nci
Bölük Komutanı,
8 Mayıs 1917’de 31’inci Kafkas Alayı 91’inci Tabur Komutanı (91’inci
Alayın tabura dönüşmesi sebebiyle)
Eylül 1919’da Yıldızeli Askerlik Şubesi Başkanı,
20 Kasım 1920’de Atlı Piyade 20’nci Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
25 Ocak 1921’de 22’nci Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
14 Ağustos 1921’de 48’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
26 Ağustos 1921’de 63’üncü Piyade Alay Komutanı,
10 Eylül 1921’de 17’nci Tümen 48’inci Alay Komutan Vekili,
9 Ocak 1922’de 17’nci Tümen Zabitan ve Efrad Divanıharp Başkanı,
28 Kasım 1924’te 6’ncı Kolordu Ümera Divanıharp Azası,
12 Kasım 1924’te 15’inci Tümen 56’ncı Alay Komutan Muavini,
9 Eylül 1929’da 8’inci Kolordu 7’nci Şube Müdürü,
15 Haziran 1930’da 8’inci Kolordu 15’inci Tümen 45’inci Alay
Komutanı,
22 Ocak 1932’de 8’inci Kolordu 7’nci Şube Müdürlüğü görevlerine
atandı.
25 Temmuz 1933’te emekli oldu.
1905’te Umum Meyanında Gümüş Liyakat Madalyası,
1914’te Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
1916’da Harp Madalyası,
1917’de Muharebe Gümüş Liyakat ve Nikel Donanma Madalyası,
1927’de İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.65
65
48
İSMAİL RAHMİ
Albay
(1314 - P.264)
(1877 - ?)
Aile Durumu
1877’de Ankara’da doğdu. İbrahim Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
30 Kasım 1915’te binbaşı,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 2’nci Ordu açığına,
29 Nisan 1899’da 2’nci Ordu Bergama Alayı 1’inci İlave Taburu 3’üncü
Bölüğe,
7 Ağustos 1899’da 2’nci Ordu 10’uncu Nizamiye Alayı 2’nci Tabur
2’nci Bölüğe,
5 Mart 1904’te 2’nci Ordu 98’inci Redif Alayı 3’üncü Kırklareli Taburu
2’nci Bölüğe,
20 Haziran 1907’de 2’nci Ordu 28’inci Redif Alayı 2’nci Yalvaç Taburu
9 Temmuz 1910’da Levazımat-ı Umumiye Dairesi Saraçhane Ambar
Memuru,
22 Mart 1911’de 1’inci Kolordu 1’inci Nizamiye Alayı 8’inci Bölüğe,
20 Kasım 1911’de 1’inci Kolordu 1’inci Alay 3’üncü Tabur 3’üncü
Bölüğe,
17 Aralık 1913’te 8’inci Kolordu açığına,
5 Ocak 1914’te 4’üncü Kolordu açığına,
2 Ağustos 1914’te 29’uncu Alay 1’inci Tabur 4’üncü Kafkas Bölüğüne
verildi.
49
28 Ağustos 1916’da Kafkas teşkilatında 29’uncu Tabur Komutanı,
3 Nisan 1917’de 9’uncu Kafkas Alayı Komutan Vekili oldu.
1 Ekim 1917’de Menzil Noktalarını teftiş etmek üzere 3’üncü Ordu
emrine verildi. 15 Şubat 1918’de bu teşkilatın lağvı üzerine asli kıtasına
döndü.
23 Haziran 1918’de 9’uncu Depo Alayı Komutan Muavini,
1 Ağustos 1918’de 9’uncu Depo Alay Komutanı,
29 Ocak 1919’da Askerî Temyiz Divanı Özel Komisyon Başkanı,
30 Ekim 1919’da Muamelat-ı Zatiyye Dairesi Kıdem Şubesi Müdürü
oldu.
18 Kasım 1920’de ilave memuriyet olarak Tedkik ve Tasnif-i Zabitan
Komisyonuna verildi.
17 Şubat 1921’de Maruzat Kısmı Amiri oldu.
13 Ağustos 1921’de İnebolu’ya çıktı.
24 Ağustos 1921’de Müdafaa-i Milliye Muamelat-ı Zatiyye Riyaset
Kalemi Müdürü,
25 Eylül 1921’de açığa,
15 Ekim 1921’de 13’üncü Tümen 55’inci Alay Komutanı,
3 Kasım 1921’de 1’inci Ordu emrine,
21 Kasım 1921’de 3’üncü Kafkas Tümeni 11’inci Kafkas Alay
Komutanı,
25 Şubat 1923’te Muamelat-ı Zatiye Dairesi Başkan Muavini,
Daha sonra Üsküdar Askerlik Dairesi Başkanı oldu.
31 Ağustos 1931’de bu görevde iken emekliye sevk edildi.
10 Kasım 1915’te Harp Madalyası,
22 Mayıs 1917’de Gümüş Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.66
66
50
ÖMER KİRÂMİ TUZ
Albay
(1314 - P.294)
(1879 - 1944)
Aile Durumu
1879 yılında Ohri’de doğdu Süleyman Bey’in oğludur. 27 Eylül 1944’te
vefat etti.67
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
14 Eylül 1907’de yüzbaşı,
24 Eylül 1916’da binbaşı,
Askerî Görevleri
29’uncu Alay 2’nci Tabur (Priştine) 3’üncü Bölüğe,
1901’de 6’ncı Nizamiye Tümenine mensup Alasonya’da bulunan
24’üncü Alay Sancaktarlığına daha sonra Tümen merkezinde Kurmay
Dairesine,
67
51
29 Aralık 1903’te Vodine’de 128’inci Alay 2’nci Tabur 1’inci Bölük
Komutanı,
Eylül 1907’de Yanya’da 129’uncu Alay 2’nci Tabur 3’üncü Bölük
Komutanı,
Daha sonra Manastırda 24’üncü Alay 1’inci Tabur 3’üncü Bölük
Komutanı,
1910 senesinde yapılan Kolordu teşkilatı gereği olarak 6’ncı Kolordu
17’nci Tümen 49’uncu Alay 2’nci Tabur Komutanı.
Balkan Savaşı’nda Garp Ordusu’nun bir kısmı ile esir düştü. Daha
sonra İstanbul’a gelerek Edirne’de 5’inci Kolordu 10’uncu Tümen 28’inci Alay
3’üncü Tabur Komutanı oldu.
Balkan Savaşı’nın sonunda yapılan düzenlemeyle 5’inci Kolordu 1’inci
Tümen Nişancı Taburuna,
Mart 1914’te Ayancık Askerlik Şubesi Başkanı,
8 Ağustos 1914’te Sinop’ta Depo Taburu Komutanı,
Ağustos 1915’te Sinop Mevki ve Sahil Mıntıka Komutanı,
Aralık 1915’te 47’nci Tümen 149’uncu Alay 3’üncü Tabur Komutanı
oldu ve İzmir’in Cuma Ovası ve Ege Sahillerinin Muhafazasına memur edildi.
Aralık 1916’da 147’nci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
Bir süre 50’nci Dersim Müfreze Komutanlığı yaptıktan sonra 12’nci
Kolordu emrine verildi.
Ocak 1917’de İstanbul Merkez Komutanlığı İstitlaat Müdüriyetine tayin
edildi ancak mütarekenin imzalandığı sırada İstitlaat Şubesinin lağvedilmesi
üzerine açığa alındı.
Daha sonra Muamelat-ı Zatiye emrine verildi.
Damat Ferit Paşa Hükûmeti tarafından tevkif edildi.
17 Aralık 1920’de Millî Mücadele’ye katıldı ve Hücum Tabur Komutanı
olarak atandı.
21 Mart 1921’de 64’üncü Alay Komutanı,
1921’de Kütahya - Eskişehir ve Sakarya Muharebelerinde Hacıköy
Müfrezesi Komutanı,
Ekim 1921’de 3’üncü Kolordu 41’inci Tümen 16’ncı Piyade Alay
Komutan Vekili,
22 Nisan 1922’de 3’üncü Kolordu 41’inci Tümen 16’ncı Alay
Komutanı,
1 Mart 1924’te 127’nci Alay Komutanı,
52
25 Ekim 1926’da Genelkurmay Harp Tarihi Dairesine,
30 Mart 1927’de 4’üncü Kolordu 7’nci Şube Müdürü,
1929’da Hesapları Ayırma Komisyonu Başkanı,68
Daha sonra İzmir Tugayı 233’üncü Alay Komutanı olarak atandı.
31 Ağustos 1931’de bu görevde iken emekli oldu.69
1898’de Dördüncü Rütbeden Mecidî Nişanı
68
69
70
53
ALİ ÇETİNKAYA71
Albay
(1314 - P.345)
(1877 - 1949)
Aile Durumu
1877 yılında Afyon’da doğdu. Ahmet Bey’in oğludur. 21 Şubat 1949’da
vefat etti.72
Öğrenim Durumu
1892 yılında Afyon Mülkiye Ortaokulunu bitirdi. Aynı yıl Bursa Askerî
Lisesine girdi ve bu okulu73 bitirdikten sonra 13 Mart 1896’da girdiği Harp
Okulundan, 25 Aralık 1898’de teğmen rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
1 Ekim 1905’te yüzbaşı,
19 Nisan 1915’te yarbay,
22 Aralık 1924’te albay.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Selanik 3’üncü Ordu emrine,
3 Eylül 1899’da 3’üncü Ordu 65’inci Alay 3’üncü Tabur 1’inci Bölüğe
atandı.74
71
Ali ÇETİNKAYA’nın hatıraları Atatürk Araştırma Merkezi tarafından yayımlanmıştır. Bk. Ali
ÇETİNKAYA’nın Millî Mücadele Dönemi Hatıraları; Ankara 1993.
72
73
Ergün Aybars; “İstiklal Mahkemesi Başkanı Ali ÇETİNKAYA”, Ali ÇETİNKAYA’yı Anma Paneli
Bildirileri, Ankara, 2000, s. 29.
74
54
1902’deki Bulgar ayaklanmasının bastırılmasında görev aldı.75
15 Mayıs 1903’te 3’üncü Ordu açığına alındı.
6 Aralık 1903’te 3’üncü Ordu 37’nci Redif Alayı 3’üncü Pirlepe Taburu
Depo Memuru,76
1 Haziran 1904’te İştip’teki 2’nci Avcı Taburu ile eşkıya takibinde
görev aldı.
31 Ağustos 1904’te 3’üncü Tabur 2’nci Bölük İhtiyat Subaylığına,
1 Ekim 1905’te 18’inci Nizamiye Alayı 6’ncı Bölük Komutanı (Bulgar ve
Arnavut çetelerinin takibi görevinde bulundu.)
18 Mart 1909’da Debre Jandarma Taburu Komutan Vekili, 77
31 Mart (13 Nisan) 1909 Ayaklanması’ndan sonra tahttan indirilerek
Selanik’e getirilen Padişah Abdülhamit’in korumasında görevlendirildi.78
27 Mayıs 1909’da (Jandarmadan istifa ederek) 18’inci Nizamiye Alayı
2’nci Tabur 2’nci Bölüğe,
24 Ocak 1910’da Manastır’da Rakalar Kazası Kaymakamı,
30 Mayıs 1910’da 3’üncü Ordu 18’inci Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur
1’inci Bölüğe,
Mart 1911’de 6’ncı Kolordu 53’üncü Alay 2’nci Tabura,
10 Haziran 1911’de 7’nci Kolordu 7’nci Nişancı Alayı 3’üncü Tabur
1’inci Bölüğe atandı.
19 Aralık 1911’de gönüllü olarak Bingazi‘ye gitti ve mazeretinden
dolayı 29 Temmuz 1912’de Bingazi’den döndü.
25 Eylül 1912’de Aydın Jandarma Bölük Komutanı,
Daha sonra Edirne Vilayeti Araştırma Komisyonu Üyesi,
Birinci Dünya Savaşı seferberliğinde Divriği Redif Taburuna tayin
edildi.
24 Kasım 1913’te açığa alındı.
11 Aralık 1913’te 1’inci Kolordu İtfaiye Alayı 2’nci Tabur Komutanı
olarak atandı.79
Birinci Dünya Savaşı’nda Irak ve havalisindeki muharebelere katıldı.
75
76
77
78
79
55
Daha sonra Van Cenubu (güney) Müfrezesi Komutanı olarak Bitlis’in
savunmasında ve düşmandan geri alınmasında etkili oldu.80
13 Haziran 1916’da 3’üncü Ordu emrinde Manastır Bölgesinde
Müfreze Komutanı,
13 Kasım 1916’da 35’inci Alay Komutanı,
23 Şubat 1918’de Tümen Komutanı yetkisiyle Takip Müfrezesi
Komutanı,
8 Ağustos 1918’de Üsküdar Bölge Müfreze Komutanı,
31 Mart 1919’da 17’nci Kolordu emrine atandı.81
Mondros Mütarekesi’nden sonra Ayvalık bölgesindeki 172’nci Alay
Komutanlığına tayin edildi.
15 Mayıs 1919’da Yunanların İzmir’e girmesinden sonra Ayvalık’a
gelen kuvvetlere karşı koyarak milis mücadelesinin ilk cephesini açtı. (29
Mayıs 1919 günü Ayvalık’ta Yunan işgaline karşı Türk ordusunun ilk
kurşununu atan kişidir.82)
25 Ekim 1919’da askerlikten istifa etti.83
İstanbul’un işgali üzerine, 13 Nisan 1920’de tutuklanarak Malta’ya
sürüldü 84 ve 1921’de sürgünden döndü.
1 Ağustos 1917’de Gümüş Muharebe Madalyası,
1917’de Harp Madalyası ve Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf
Demir Salip Madalyası,
11 Nisan 1918’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
1918 yılında Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Harp Alametli
Üçüncü Sınıf Askerî Liyakat Madalyası,
19 Eylül 1918’de Üçüncü Dereceden Kılıçlı Mecidî Nişanı
TBMM tarafından İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.85
80
Cepheden Meclise; s. 83. Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi; Kafkas Cephesi, 3’üncü Ordu
Harekâtı Cilt 2, Kısım 2, İkinci Kitap, s. 210.
81
82
Bilal Şimşir; Malta Sürgünleri, Bilgi Yayınevi, Ankara, 1985, s. 182.
83
84
Şimşir; s. 182.
85
56
12 Ocak 1920’de İstanbul’da toplanan son Osmanlı Mebusan
Meclisine Afyon Milletvekili olarak katıldı.
Malta’daki sürgünden 1921 yılında döndü ve Türkiye Büyük Millet
Meclisi Genel Kuruluna Afyon Milletvekili olarak katıldı.
Cumhuriyet Halk Fırkasının kuruluşunda görev aldı. 86
1923, 1927, 1931 1935, 1939, 1943 yıllarında yapılan seçimlerde
Afyon Milletvekili olarak seçildi.87
7 Mart 1925’te Ankara İstiklal Mahkemesi Başkanı,88
16 Şubat 1934’te Bayındırlık Bakanı,
1939 yılı başında kurulan Birinci Refik Saydam Hükûmetinde Nafia
Vekili,
Daha sonra 3 Nisan 1939’da Muhabere ve Münakalat Vekili
(Ulaştırma Bakanı) olarak atandı.89
20 Kasım 1940’ta sağlık nedeniyle istifa etti.90
86
87
Naim Sönmez; “Siyaset Adamı Ali Çetinkaya”, Ali Çetinkaya’yı Anma Paneli Bildirileri, Ankara,
2000, s. 137.
88
89
Türk Ansiklopedisi C. XI, Ankara, 1963, s. 472, 473.
90
Sönmez; s. 137.
57
MEHMET SAMİ
Yarbay
(1314 - P.349)
(1880 - 1921)
Aile Durumu
1880 yılında İstanbul’da doğdu. Sadık Bey’in oğludur. 29 Mart 1921’de
şehit oldu.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
1901’de üsteğmen,
1903’te yüzbaşı,
1907’de binbaşı,
1909’da Tasfiye-i Rüteb Kanunnamesi gereğince rütbesi yüzbaşılığa
indirildi.
14 Aralık 1916’da yarbay.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 1’inci Ordu 1’inci Tümen
Plevne Nişancı Taburu 3’üncü Bölüğüne,
1903’te aynı taburun 4’üncü Bölük Komutanı,
1905 yılı ortalarında Merkez 1’inci Tümen Komutanı Yaveri,
58
1907’de 8’inci Alay 3’üncü Tabur Komutanı ve ek görev olarak
Topkapı Saray Muhafızı,
1909’da Kırkkilise (Kırklareli) 79’uncu Alay 2’nci Tabur Komutanı oldu.
1912’de Hadide Merkez Komutanlığı emrine verildi.
1912’de Yemen 7’nci Kolordu Erkânıharbiye 2’nci Şube Müdürü,
1912’de Balkan Savaşı Sefer Mıntıkasında Müfreze Komutanı, ayrıca
cephede Grup Komutanı,
Mütareke sırasında tekrar 2’nci Şube Müdürü oldu.
24 Ocak 1918’de İngilizlere esir düştü. (11 ay esarette kaldı)
Daha sonra 4’üncü Tümen 175’inci Alay Komutanı,
29 Mart 1921’de bu görevde iken Birinci İnönü Muharebesi’nde
Darıtepe’de şehit düştü.
1898’de Mecidî Nişanı,
1901’de Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
1903’te Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı ve Gümüş Liyakat
Madalyası,
1905’te Gümüş İmtiyaz Madalyası,
1907’de Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
1921’de Gümüş Liyakat Madalyası,
23 Şubat 1927’de İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi. 91
91
59
MUSTAFA ASIM
Albay
(1314 - P.360)
(1874 - 1962)
Aile Durumu
1874 yılında İstanbul’da doğdu. Ali Bey’in oğludur. 27 Ocak 1962’de
vefat etti.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
29 Aralık 1907’de yüzbaşı,
30 Mayıs 1914’te binbaşı,
1 Eylül 1923’te albay.
Askerî Görevleri
7 Şubat 1899’da 3’üncü Ordu 70’inci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur
29 Aralık 1903’te 114’üncü Redif Alayı 2’nci Vulçetrin Taburu 4’üncü
Bölük Komutanı,
29 Aralık 1907’de 3’üncü Ordu 131’inci Redif Alayı 1’inci Görice
60
20 Şubat 1911’de 24’üncü İşkodra Tümeni 72’nci Alay 3’üncü Tabur
3’üncü Bölük Komutanı olarak atandı.
Balkan Savaşı öncesinde Karadağ Hükûmetinin Malisörlerle yaptığı
hudut çarpışmalarında dört ay süreyle bulundu. Balkan Savaşı sırasında
alayıyla esir düştü. Daha sonra İstanbul’a döndü ve Edirne’nin Ele
Geçirilmesi Harekâtı’na katıldı.
22 Temmuz 1913’te 70’inci Alay 2’nci Tabur 3’üncü Bölüğe tayin
edildi.
Daha sonra Asir Tümeni açığına alındı.
2 Şubat 1915’te 121’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
Daha sonra 121’inci Alay Komutanı olarak atandı ve Hicaz
bölgesindeki muharebelere katıldı.
13 Şubat 1919’da esir edildi. 22 Aralık 1919’da esaretten döndü.
22 Mart 1920’de Tekirdağ Divanıharb-i Örfi Üyesi olarak tayin edildi.
Tekirdağ’ın Yunanlar tarafından işgali üzerine İstanbul’a döndü.
21 Eylül 1920’de 1’inci Tümen 1’inci Alay Komutanı olarak atandı.
23 Aralık 1920’de açığa alındı.
7 Ocak 1921’de Kastamonu ve Havalisi Üstsubay Divanıharp Başkanı,
28 Temmuz 1921’de Kocaeli’de 17’nci Tümen 63’üncü Alay Komutanı,
Eylül 1921’de Adana ve Havalisi Komutanlığı Üstsubay Divanıharp
Başkanı,
1 Eylül 1923’te 5’inci Kolordu Divanıharp Başkanı,
10 Ocak 1924’te 23’üncü Alay Komutanı,
14 Ocak 1928’de 9’uncu Piyade Alayı Komutanı olarak atandı.
Bu görevdeyken 22 Ekim 1931’de emekliye sevk edildi.
TBMM tarafından Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.92
92
61
ALİ ASIM BARUT
Albay
(1314 - P.370)
(1878 - ?)
Aile Durumu
4 Ekim 1878 tarihinde Gümüşhane’de doğdu. Ahmet Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
14 Mart 1902’de üsteğmen,
5 Mart 1905’te yüzbaşı,
1 Eylül 1922’de kıdemli binbaşı,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Mitroviçe 17’nci Tümen
Berane’de 71’inci Alay 1’inci Tabur 4’üncü Bölüğe,
3 Eylül 1902’de Manastır’da 20’nci Alay 1’inci Tabur 3’üncü Bölüğe,
14 Ocak 1903’te Bulgar Hududunda 124’üncü Kavala Redif Alayı
1’inci Tabur 1’inci Bölüğe,
5 Mart 1905’te 47’nci Aydın Redif Alayı 1’inci Tabur 3’üncü Bölüğe,
3 Ocak 1909’da Aydın İhtiyat Bölük Komutanı,
23 Ekim 1909’da Uşak Redif Tümeni Öğretmeni ve Denizli, Aydın
Askerî Öğretmeni,
7 Şuat 1910’da Aydın Redif Taburu Komutanı,
16 Eylül 1911’de Kuşadası Sahil Muhafız Aydın Redif Taburu
Komutanı,
24 Ekim 1912’de Şark Demir Yolları Muhafızı Mürettep Mustahfız
Tabur Komutanı,
27 Ocak 1914’te Antalya Redif Taburu 3’üncü Bölük Komutanı,
62
3 Ağustos 1914’te Çanakkale’de 123’üncü Alay 1’inci Tabur ve 66’ncı
Alay 1’inci Tabur Komutanı,
25 Ağustos 1916’da Galiçya’da 63’üncü Alay 2’nci Tabur ve 63’üncü
Alay 1’inci Tabur Komutanı oldu.
2 Ekim 1918’de esir düştü. 12 Temmuz 1920’de esaretten döndü.
12 Temmuz 1920’de Korkuteli Mıntıka Komutanlığı Süvari Takımı ve
Müzaheret Süvari ve Piyade Bölükleri emrinde; Konya Delibaş İsyanı’nın
bastırılmasında Müfreze Komutanı,
11 Aralık 1921’de 7’nci Kolordu 17’nci Tümen 63’üncü Alay 1’inci
Tabur Komutanı,
1 Eylül 1922’de 7’nci Kolordu 17’nci Tümen 63’üncü Alay Komutanı,
23 Haziran 1926’da Hani Mıntıka Komutanı,
15 Eylül 1928’de Muğla’da 1’inci Dağ Alayı Komutanı,
Daha sonra Manisa Askerlik Dairesi Başkanı olarak görev yaptı.
16 Ocak 1932’de bu görevde iken emekliye sevk edildi.
5 Mayıs 1907’de Gümüş Liyakat Madalyası,
16 Kasım 1916’da Alman İkinci Sınıf Demir Salip Madalyası,
1916’da Muharebe Madalyası,
1 Eylül 1922’de İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.93
93
63
AHMET FAZIL
Albay
(1314 - P.372)
(1876 - 1940)
Aile Durumu
1876 yılında Erzurum’da doğdu. Rıfat Bey’in oğludur. 12 Nisan
1940’ta vefat etti.94
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Haziran 1915’te binbaşı
6 Kasım 1920’de yarbay
Askerî Görevleri
8’inci Nişancı Taburu 3’üncü Bölüğe,
15 Mart 1907’de 28’inci Alay 1’inci Tabur 4’üncü Bölüğe,
14 Mart 1910’da 85’inci Alay 1’inci Tabur 1’inci Bölüğe atandı.
Daha sonra Tabur komutanı olarak Yemen’e gitti.
94
64
Haziran 1913’te Yemen’den dönerek Edirne’de 29’uncu Tümen 85’inci
Alaya katıldı.
1914 yılı başlarında 85’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı olarak tayin
edildi. (10 Aralık 1914’te Pasinler’e giderek burada savaştı ve sağ kolundan
yaralandı. 22 Aralık 1914’te yeniden yaralandı ve Erzurum’a geldi.)
Haziran 1915’te 85’inci Alay Komutanı olarak atandı ve sağ
bacağından yaralandı.
1916 yılında Kafkas Ordusu teşkilatında 36’ncı Tümen 106’ncı Alay
Komutanı,
1917 yılında 9’uncu Tümen 17’nci Alay Komutanı,
6 Kasım 1920’de 11’inci Tümen 60’ıncı Alay Komutanı,
1923 yılında 1’inci Ordu Divanıharp Başkanı,
Daha sonra 18’inci Tümen 61’inci Alay Komutanı oldu.
Sonra 70’inci Alaya verildi.
Eylül 1925’te 3’üncü Kolordu Üstsubay ve Subay Divanıharp Başkanı,
1926 yılında 4’üncü Kolordu 7’nci Şube Müdürü,
1928 yılında 23’üncü Alay Komutanı olarak atandı.
31 Ağustos 1931’de emekli oldu.
Katıldığı Savaşlar:
1904 yılında Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
1915 yılında Harp Madalyası,
1918 yılında Gümüş Liyakat Madalyası ,
95
65
ALİ RIZA
Albay
(1314 - P.380)
(1877 - 1934)
Aile Durumu
1877’de Atina’da96 (Bugünkü Pazar - Rize) doğdu. Hacı Hüseyin
Bey’in oğludur. 10 Ekim 1934’te vefat etti.97
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
7 Nisan 1907’de üsteğmen,
26 Kasım 1914’te kıdemli yüzbaşı,
14 Aralık 1915’te binbaşı,
Askerî Görevleri
2 Ocak 1899’da 4’üncü Ordu 25’inci Alay 4’üncü Tabur 2’nci Bölüğe,
96
Bazı belgelerinde doğum yeri İspir olarak geçmektedir.
97
66
7 Nisan 1907’de 4’üncü Ordu 55’inci Alay 3’üncü Redif Taburu 2’nci
Ünye Bölüğüne,
14 Mart 1910’da Erzurum’da bulunan 28’inci Alay 1’inci Tabur 2’nci
Bölük Komutanı (Mart 1911’de 9’uncu Kolordu 82’nci Alay 1’inci Tabur adını
almıştır.),
6 Ekim 1912’de 9’uncu Kolordu 85’inci Alay Mitralyöz Bölüğü
Komutanı oldu.
Birinci Dünya Savaşı’nda Sarıkamış Muharebesi’nde Ruslar
tarafından esir alınarak (4 Ocak 1915) Sibirya’ya gönderildi ve 1920 yılında
esaretten döndü.
1 Kasım 1920’de Bayburt Askerlik Şubesi Başkanı,
1 Haziran 1921’de 9’uncu Kafkas Tümeni 229’uncu Alay Komutan
Muavini,
1 Mart 1922’de 17’nci Kafkas Alay Komutanı,
12 Mart 1922’de 28’inci Alay Komutan Vekili,
1 Ağustos 1926’da Bandırma’da 127’nci Alay Komutanı,
19 Ağustos 1927’de 11’inci Tümen Satın Alma Komisyonu Başkanı,
30 Ağustos 1927’de 4’üncü Kolordu Satın Alma Komisyonu Başkanı,
17 Eylül 1928’de 9’uncu Kolordu 15’inci Tümen Tugay Komutanı,
Daha sonra Samsun Askerlik Dairesi Başkanı olarak görev yaptı.
16 Eylül 1902’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
1903’te Liyakat Madalyası,
98
67
AHMET ZİYA
Yarbay
(1314 - P.391)
(1877 - ?)
Aile Durumu
1877 yılında İstanbul - Ayasofya’da doğdu. Neşet Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 3’üncü Ordu 5’inci Üsküp
Tümeni 20’nci Alay 2’nci Tabur 3’üncü Bölükte Takım Komutanı,
1900 yılında 17’nci Alay 3’üncü Tabura,
Daha sonra 114’üncü Alay 4’üncü Tabur Takım Komutanı,
1903’te Tavas Redif Taburunda 1’inci Bölük Komutanı,
1907’de Selanik’te 38’inci Alay 1’inci Tabur 4’üncü Bölük Komutanı,
1913’te 38’inci Alay 3’üncü Tabur 1’inci Bölük Komutanı,
1914’te 55’inci Alay 3’üncü Tabur 12’nci Bölük Komutanı,
1915’te 161’inci Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
1918’de Balıkesir Askerlik Şubesi Başkanı,
1920’de Siirt’te 1’inci Piyade Alayı Komutan Vekili,
1921’de 2’nci Tümen 14’üncü Alay Komutanı,
2 Mayıs 1923’te Kayseri Divanıharp Azası,
17 Ocak 1924’te 5’inci Kolordu Divanıharp Azası ve bunun yanı sıra
Lice İdare-i Örfiye Divanıharp (Askerî Sıkıyönetim Mahkemesi) Azası,
68
1926’da 51’inci Piyade Alay Komutanı,
1927’de Konya Hesap Tetkik Komisyonuna,
1928’de Mersin’de 7’nci Tümen 23’üncü Piyade Alay Komutanı,
1929’da Konya’da 5’inci Kolordu 5’inci Piyade Tümeni Satın Alma
Komisyon Başkanlığı görevlerine atandı.
1 Aralık 1930’da bu görevde iken emekliye sevk edildi.
1915’te Harp Madalyası ve Kılıçlı Gümüş Liyakat Madalyası,
99
69
ABDÜLCELİL
Yarbay
(1314 - P.455)
(1880 - ?)
Aile Durumu
1880 yılında Bağdat’ta doğdu. İbrahim Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1896 tarihinde girdiği Harp Okulundan, 25 Aralık 1898’de
Yükselme Tarihleri
24 Mayıs 1904’te yüzbaşı,
11 Şubat 1914’te binbaşı,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 6’ncı Ordu emrine,
2 Ocak 1899’da 45’inci Alay 2’nci Tabur 2’nci Bölüğe,
28 Nisan 1901’de 42’nci Alay 4’üncü Tabur 1’inci Bölüğe,
25 Mart 1902 Necit Mıntıkasında asayişi koruma görevine,
Mayıs 1904’te 6’ncı Ordu 82’nci Alay 3’üncü Mendeli Redif Hudut
15 Temmuz 1911’de 13’üncü Kolordu 114’üncü Alay 2’nci Tabur 2’nci
Bölük Komutanı,
26 Mart 1913’te 111’inci Alay 2’nci Tabur 2’nci Bölük Komutanı oldu.
11 Şubat 1914’te açığa alındı.
9 Eylül 1914’te 7’nci Ordu 119’uncu Alay 2’nci Tabur Komutanı olarak
atandı.
30 Ekim 1918’de esir düştü. 25 Kasım 1919’da esaretten döndü.
24 Mart 1920’de 1’inci Kolordu 185’inci Piyade Alay Komutanı oldu.
28 Temmuz 1920’de Muamelat-ı Zatiye emrinde bir süre
görevlendirildikten sonra umum açığa alındı.
3 Eylül 1922’de emekli oldu.
70
Birinci Dünya Savaşı sırasında Harp Madalyası ve Gümüş İmtiyaz
Madalyası,
25 Nisan 1918’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası ile
ödüllendirildi.100
100
71
ALİ NİYAZİ
Binbaşı
(1314 - P.642) 101
(1874 - 1921)
Aile Durumu
1874 yılında102 Nazilli’de doğdu. Hasan Bey’in oğludur. 1 Ağustos
1921’de şehit oldu.
Öğrenim Durumu
17 Ekim 1892’de girdiği Harp Okulundan, 1 Mayıs 1896’da teğmen
Yükselme Tarihleri
1 Mayıs 1896’da teğmen,
1 Haziran 1903’te üsteğmen,
14 Mart 1911’de kıdemli yüzbaşı,
1 Mart 1918’de binbaşı.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Hicaz Tümeni 64’üncü Alay
3’üncü Tabur 3’üncü Bölüğe,
10 Eylül 1897’de 61’inci Alay 3’üncü Tabur 1’inci Bölüğe,
11 Mayıs 1898’de 64’üncü Alay 3’üncü Tabur 3’üncü Bölüğe,
1 Haziran 1903’te 7’nci Ordu 52’nci Alay 4’üncü Tabur 3’üncü Bölüğe,
8 Temmuz 1907’de 7’nci Ordu 55’inci Piyade Alayı 1’inci Tabur 4’üncü
Bölük Komutanı,
14 Mart 1911’de 14’üncü Tümen 120’nci Piyade Alayı 3’üncü Tabur
1914’te 2’nci Kolordu 5’inci Tümen 15’inci Alay 2’nci Tabur 6’ncı Bölük
Komutanı,
1 Eylül 1914’te 2’nci Kolordu 13’üncü Alay Kurmaylığı Subayı,
1 Mart 1916’da 2’nci Kolordu açığına alındı.
101
MSB Arşivi Defter Nu.: 318’de sicil nu.sı 1314 - P.314 olarak geçmektedir. KKK şahsi
dosyasındaki sicil nu.sı esas alınmıştır.
102
Şahsi dosyasındaki başka bir belgede 1879 olarak geçmektedir.
72
30 Eylül 1916’da 6’ncı Kolordu 16’ncı Tümen 47’nci Alay 2’nci Tabur
Komutanı,
1919’da 12’nci Kolordu 11’inci Tümen 127’nci Alay 1’inci Bölük
Komutanı oldu.
Daha sonra 5’inci Kolordu 7’nci Tümen 2’nci Alay Komutanı olarak
atandı. Bu görevde iken yaralanarak Ankara Mülkiye Gureba Hastanesinde
tedaviye alındı ancak 1 Ağustos 1921’de şehiden vefat etti.
1897 Osmanlı - Yunan Savaşı,
10 Kasım 1916’da Harp Madalyası,
11 Nisan 1918’de Kılıçlı Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı ile
103
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi; Şahsi Dosyası. MSB Arşivi; Defter Nu.: 318.
73
SALİH ZEKİ KIZANLIK104
Kurmay Yarbay
(1314 - İs.1)
(1874 - 1921)
Aile Durumu
1874 yılında Kızanlık’ta doğdu. Mehmet Bey’in oğludur. 26 Ağustos
1921’de Sakarya Muharebesi’nde şehit oldu.105
Öğrenim Durumu
13 Nisan 1895’te Harp Okuluna girdi. Daha sonra Harp Akademisine
girerek 12 Şubat 1901’de kurmay yüzbaşı rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
31 Ocak 1898’de teğmen,
13 Ocak 1899’da üsteğmen,
12 Şubat 1901’de kurmay yüzbaşı,
21 Haziran 1903’te kıdemli yüzbaşı,
... binbaşı.106
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra 5’inci Ordu emrine,
Daha sonra Beyrut’ta 28’inci Süvari Alayı 2’nci ve 9’uncu Nişancı
Taburuna verildi. 25’inci Topçu Alayında 8 ay staj gördü.
1902 yılı sonlarında 5’inci Ordu Karargâhında 1’inci Şube Müdürü,
Eylül 1903’te Hicaz Demir Yolu İşletme Müfettişliğine,
104
Harp Akademilerinin 132. Yılı Şeref Dolu Yıllar (1848 - 1980); Harp Akademileri Komutanlığı
Yayınları, İstanbul, 1980, s. 31.
105
106
Nasıp tarihi bulunamamıştır.
74
Nisan 1904’te Erkânıharbiye Dairesi 2’nci Şubesine,
Daha sonra Şam’da açılan Mekteb-i Harbiye’de İstihkâm İnşaat
Öğretmeni,
11 Şubat 1911’de Yanya’nın tahkimatında, bu görev bitince
Erkânıharbiye 3’üncü Şubesi Tahkimat-ı Fenniye Hizmetinde,
12 Şubat 1912’de İşkodra’nın tahkimi için kurulan Tahkimat, İnşaat ve
İstihkâm Komisyonları Başkanı,
Daha sonra İşkodra Kalesi Komutan Vekili,
8 Ekim 1912’de 12’nci Kolordu Kurmay Başkanlığı görevine atandı
ancak bu göreve gönderilmeyip Çanakkale’deki Mürettep 15’inci Kolordu
Kurmay Başkanlığına gönderildi.
Daha sonra Denizli Redif Tümenine,
1912’de Mürettep 4’üncü Kolordu Kurmay Başkanı,
1913’te Şark Ordusu (Doğu Trakya) Sağ Cenah İstihkâm Müfettişi,
1913’te Çatalca Müstahkem Mevkisi İstihkâm ve İnşaat Umum
Müfettişliği Kurmay Başkanı,
Ordunun Edirne’ye İleri Harekâtı sırasında Hatt-ı Müdafaa Kurmay
Başkanlığı uhdesinde kalmak üzere Süleymaniye Askerlik Şubesi Kalem
Başkanı,
Mütarekeden sonra İstihkâm Öğretmenliği Vekili,107
Millî Mücadele’de 57’nci Tümen Piyade Tugay Komutanı olarak görev
yaptı.
26 Ağustos 1921’de bu görevde iken Sakarya Muharebesi’nde şehit
oldu.108
27 Kasım 1915’te Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası ve Harp
Madalyası,
1917’de Gümüş Madalya ile ödüllendirildi.109
107
108
MSB Arşivi; Yarbay Bölümü, Kls .81, Dos. 2585.
109
75
MEHMET SITKI ÜKE
Tümgeneral
(1314 - İs.505)
(1877 - 1941)
Aile Durumu
1877’de Selanik’te doğdu. Mustafa Bey’in oğludur. 22 Ekim 1941’de
vefat etti.110
Öğrenim Durumu
26 Mart 1896’da girdiği Topçu Harp Okulundan, 13 Ocak 1899’da
üsteğmen rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
4 Kasım 1904’te yüzbaşı,
4 Eylül 1907’de kıdemli yüzbaşı,
27 Nisan 1910’da binbaşı,
29 Kasım 1914’te yarbay,
1 Mart 1921’de albay,
30 Ağustos 1927’de mirliva (tümgeneral).
Askerî Görevleri
Topçu Harp Okulundan mezun olduktan sonra 3’üncü Ordu İstihkâm
Taburuna,
8 Ağustos 1900’de Hicaz Demir Yolları İşçi Taburu 4’üncü Bölük
Komutanı,
29 Mayıs 1909’da Edirne İstihkâm İnşaat Komisyonu Üyesi,
110
76
27 Nisan 1910’da kendi isteğiyle piyade sınıfına geçerek 7’nci Ordu
13’üncü Nişancı Taburu Komutanı,
Daha sonra 39’uncu Tümen 117’nci Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
5 Kasım 1914’te 76’ncı Alay Komutanı ve Şile Depo Taburları
Komutanı,
7 Nisan 1917’de 47’nci Tümen 127’nci Alay Komutanı,
4 Eylül 1917’de 8’inci Tümen 24’üncü Alay Komutanı,
18 Mart 1918’de 5’inci Alay Komutanı,
11 Eylül 1918’de Kuzey Kafkas Komutanlığında teşkil edilecek tümen
komutanlığına atanmış ise de yeni birliğine katılmadan Çirnaf
Muharebesi’nde İngilizlere esir düştü. 11 Mayıs 1920’de esaretten döndü.
11 Ocak 1921’de Millî Mücadele’ye katılmak üzere Anadolu’ya geçti
ve 24’üncü Tümen Piyade Komutanı (tugay eşiti) olarak atandı.
1 Mart 1921’de 11’inci Tümen Piyade Komutanı,
Daha sonra 8’inci Tümen Piyade Komutanı,
19 Ağustos 1921’de 9’uncu Tümen Komutanı,
2 Kasım 1921’de Cebel-i Bereket Bölge Komutanı,
20 Mayıs 1922’de Adana ve Havalisi Komutanı,
2 Ocak 1927’de 2’nci Tümen Komutanı,
4 Haziran 1928’de 8’inci Tümen Komutanı olarak atandı.111
16 Nisan 1935’te emekli oldu.112
Osmanlı ve Alman Devletlerince çeşitli madalya ve nişanlar ile TBMM
tarafından İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.
TBMM’nin V. ve VI. Dönem seçimlerinde Tokat’tan milletvekili seçildi.
Milletvekili iken 22 Ekim 1941’de vefat etti. 113
111
Türk İstiklal Harbi’ne Katılan Tümen ve Daha Üst Kademelerdeki Komutanların Biyografileri;
s. 111 - 112.
112
113
77
MUSTAFA HIFZI
Albay
(1314 - Sv.22)
(1877 - ?)
Aile Durumu
1877’de İstanbul’da doğdu. Sait Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 4’üncü Ordu 23’üncü Süvari
Alayı 4’üncü Bölüğe,
19 Kasım 1899’da 4’üncü Ordu 19’uncu Süvari Alayı Sancaktarlığına,
8 Ekim 1905’te 21’inci Süvari Alayı 5’inci Bölüğüne,
27 Nisan 1908’de Erzincan’da açılan Mekteb-i Harbiye’de Süvari
Öğretmen Yardımcısı,
1 Aralık 1908’de kadro gereği olarak bu okulun Dâhiliye Subayı,
30 Haziran 1909’da Erzincan Askerî İdadisi (Lisesi) Jimnastik
Öğretmeni,
78
1910 yılında İstanbul’a intikal eden Aşiret Süvari Tugayına bağlı
21’inci Aşiret Süvari Alayında gönüllü olarak 3’üncü Bölük Komutanı oldu.
(Bir süre bölüğü ile Çanakkale’de Orhaniye Müstahkem Mevki Komutanlığı
emrinde muhafaza görevinde bulunduktan sonra Gelibolu’ya gönderildi.)
Balkan Savaşı’nda Edirne’nin İstirdadı Harekâtı’na iştirak etti. Bu
muharebelerde göğsünden yaralandı. Bir süre Edirne Hastanesinde tedavi
gördü ve İstanbul’a geldi. Bu sırada Aşiret Tugayı lağvedildiğinden tekrar
Erzincan Askerî Lisesine tayin edildi.
12 Şubat 1913’te Mardin’deki 4’üncü Aşiret Süvari Tümenine mensup
alaylardan birine İcra Memuru olarak atandı.
1 Şubat 1915’te 11’inci Kolordu 23’üncü Nizamiye Süvari Alayı 4’üncü
Bölük Komutanlığına atanarak 1916 yılı sonlarına kadar bu bölükle Van,
Erzurum ve Bitlis’te görev yaptı.
14 Aralık 1916’da Galiçya’da 15’inci Kolordu emrine,
16 Haziran 1917’de 7’nci Menzil Müfettişliği Nakliye Komutanı,
Mart 1918’de 3’üncü Kolordu Süvari Alayı Komutan Muavini,
Daha sonra 3’üncü Kolordu 2’nci Şube Müdürü,
1918 - 1921 yılları arasında 3’üncü Kolordu ve Merkez Ordusu
Muamelat-ı Zatiye Müdürü,
1921’de Merkez Ordusu emrinde Müstakil 27’nci Süvari Tugayı
53’üncü Alay Komutanı,
1922’de 2’nci Tümen 13’üncü Süvari Alay Komutanı olarak görev
yaptı.
7 Ekim 1923’te açığa alındı ve Edirne’de 6’ncı Tümen emrine verildi.
1924’te 6’ncı Kolordu Ümera Divanıharbi Azası,
19 Temmuz 1925’te 5’inci Alay Komutan Muavini,
1926 - 1929 yılları arasında 7’nci Kolordu 5’inci Süvari Alay Komutanı
ve 54’üncü Süvari Alay Komutan Muavinliklerine,
7 Eylül 1929’da 7’nci Kolordu 14’üncü Süvari Tümeni 3’üncü Süvari
Alay Komutanı,
23 Ağustos 1930’da Harp Tarihi Encümenliğine,
4 Şubat 1931’de 2’nci Tümen 4’üncü Süvari Alay Komutanı,
Daha sonra İstanbul Komutanlığı 1’inci Tümen Askerlik Daire Başkanı
olarak atandı.
14 Temmuz 1935’te bu görevde iken emekli edildi.114
114
79
1900 yılında Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı ve Harp Madalyası,
1927 yılında İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.115
115
80
ABDÜRRAHİM ATAKLI116
Binbaşı
(1314 - Sv.29)
(1880 - ?)
Aile Durumu
1880 yılında Yusufeli’de doğdu. Hafız İbrahim Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
14 Mart 1896’da girdiği Harp Okulundan, teğmen rütbesiyle mezun
oldu.
Yükselme Tarihleri
13 Eylül 1916’da binbaşı.
Askerî Görevleri
30 Aralık 1914’te 1’inci Aşiret Süvari Tugayı emrinde Pasinler’de
Ruslarla savaşırken yaralandı.
1921 yılında 9’uncu Kolordu 6’ncı Süvari Tümeni 15’inci Süvari Alay
Komutanlığı yaptı.
26 Ocak 1924 tarihinde 9’uncu Kolordu açığında iken yaş haddinden
emekli oldu.
1919 - 1922 İstiklal Savaşı.117
...
116
Bulunabilen bilgileri yazılmıştır.
117
81
İBRAHİM ETHEM
Albay
(1314 - Sv.32)
(1878 - 1943)
Aile Durumu
1878 yılında Sivas’ta doğdu. Salih Bey’in oğludur. 21 Temmuz 1943’te
vefat etti.118
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
1 Eylül 1917’de binbaşı,
Askerî Görevleri
19 Kasım 1899’da 4’üncü Ordu 19’uncu Süvari Alayı 4’üncü Bölük
Takım Subayı,
8 Ekim 1905’te 19’uncu Süvari Alayı 2’nci Bölüğe,
Daha sonra 19’uncu Alay 3’üncü Bölüğe,
118
82
31 Ağustos 1910’da 33’üncü Süvari Alayı 1’inci Bölüğe,
Ağustos 1911’de 8’inci Süvari Alayı 2’nci Bölüğe,
10 Nisan 1913’te 33’üncü Süvari Alayı 5’inci Bölük Komutanı,
1914 yılında bir süre 33’üncü Süvari Alayı Komutan Vekili,
8 Mart 1917’de 3’üncü Ordu Karargâhında tedavide,
1 Eylül 1917’de 3’üncü Ordu 1’inci Kafkas Kolordusu 36’ncı Tümen
Süvari Bölük Komutanı,
18 Ekim 1918’de 9’uncu Ordu Menzil Müfettişliği emrine,
Ekim 1918’de 15’inci Süvari Alay Komutan Muavini,
1920 İleri Harekâtı’nda Kars’ta Ambarlar Müdüriyetine,
4 Ekim 1921’de Hasankale Aşiret Alay Komutanı,
1 Eylül 1922’de 9’uncu Kolordu Zabitan Divanıharp Azası,
21 Ocak 1929’da 2’nci Tümen Yoklama Heyeti Başkanı,
7 Eylül 1929’da İzmir Tetkik-i Hesabat Komisyonu Başkanı,
2 Ekim 1930’da 40’ıncı Alay Komutanı olarak görev yaptı.
19 Ocak 1932 tarihinde emekli oldu.119
1922 yılında Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.120
119
MSB Arşivine göre emeklilik tarihi 8 Şubat 1932’dir.
120
83
NECMETTİN DOĞULU
Albay
(1314 - Sv.37)
(1878 - 1937)
Aile Durumu
1878 yılında Erzurum’da doğdu. Nazif Bey’in oğludur. 16 Eylül
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
12 Nisan 1909’da önyüzbaşı,
Askerî Görevleri
Daha sonra Rus Hududunda 22’nci Süvari Alayı 4’üncü Bölük Takım
Komutanı,
19 Kasım 1899’da 19’uncu Süvari Alayı 5’inci Bölük Takım Komutanı,
121
84
1900 yılında 21’inci Süvari Alayı Sancaktarı,
8 Ekim 1905’te 19’uncu Süvari Alayı 1’inci Bölüğe,
12 Nisan 1909’da 24’üncü Süvari Alayı 1’inci Bölüğe,
11 Ağustos 1909’da Van Jandarma Alayı emrine atandı.
6 Mayıs 1911’de Jandarma sınıfına kendi isteğiyle geçti.
10 Haziran 1911’de Kuleli Askerî Lisesi Kitabet Muallimi,
30 Mart 1912’de açığa,
13 Mayıs 1912’de Süvari Küçük Zabit (Astsubay) Mektebi Müdür
Muavini,
21 Ağustos 1912’de aynı okulun 2’nci Bölük Komutanı olarak atandı.
26 Mayıs 1913’te Karadağ Hududunda görevli iken terhis edildi.
5 Temmuz 1913’te Edirne’de 21’inci Aşiret Süvari Alayı 2’nci Bölük
Komutanlığına tayin oldu.
Birinci Dünya Savaşı’nın başlamasıyla Kafkas Cephesi’ne giderek
24’üncü Süvari Alayı 4’üncü Bölük Komutanı oldu.
14 Eylül 1916’da 4’üncü Viranşehir Tümeni 11’inci İhtiyat Süvari Alayı
emrine,
24 Kasım 1916’da geçici olarak Elmalı Askerlik Şubesi Başkanı,
Haziran 1918’de Burdur Askerlik Şubesi Kalemi Başkanı oldu.
Millî Mücadele yıllarında Şark Cephesi’nde görevlendirildi.
2 Nisan 1921’de Kars ve Sarıkamış bölgelerinde 15’inci Süvari Alayı
Komutan Vekili,
15 Ekim 1921’de 15’inci Süvari Alayı Komutanı,
15 Kasım 1922’de Alayı ile Musul Kuvve-i Seferiyesine katılarak
Elcezire Cephesi Komutanlığı emrine verildi.
11 Ocak 1923’te Birecik’te Mürettep 15’inci Süvari Alayı Komutanı
oldu. (Daha sonra bu alay iki bölüğe indirilerek 8’inci Kolordu Süvari Alayı
adını aldı ve bu alayla Erzincan’a geldi.)
25 Ekim 1923’te alayın lağvedilmesi üzerine açığa,
2 Mart 1924’te 8’inci Kolordu Ümera ve Zabitan Divanıharp Azası,
8 Ağustos 1925’te Urfa’da 54’üncü Süvari Alayı Komutanı,
7 Eylül 1929’da Erkânıharbiye 11’inci Şube Müdürü,
6 Ağustos 1930’da Harbiye Dairesi Süvari Şubesi Müdürü,
85
4 Şubat 1931’de Babaeski’de 2’nci Tümen 2’nci Süvari Alayı
Komutanı,
11 Eylül 1931’de Kırklareli’de 2’nci Süvari Tümeni Süvari Tugay
Komutanı,
5 Ocak 1932’de Urfa’da Güney Cephesi Hudut Komutanı,
11 Ekim 1933’te Gaziantep’te 14’üncü Süvari Tugay Komutanı,
25 Haziran 1934’te 6’ncı Kolordu 7’nci Tümen Adana Askerlik Dairesi
Başkanı olarak görev yaptı.
20 Haziran 1935’te bu görevde iken emekli oldu.
122
86
YUSUF KÂMİL
Yarbay
(1314 - Sv.49)
(1877 - ?)
Aile Durumu
1877 yılında Manastır’da doğdu. Ramiz Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
14 Mart 1896’da girdiği Harp Okulundan, 25 Aralık 1899’da teğmen
Yükselme Tarihleri
25 Ocak 1899’da teğmen,
22 Temmuz 1908’de üsteğmen,
1 Mart 1918’de binbaşı,
1 Haziran 1926’da yarbay.
Askerî Görevleri
8 Haziran 1902’de 18’inci Süvari Alayı 4’üncü Bölüğe,
25 Eylül 1903’te 13’üncü Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
22 Temmuz 1908’de 15’inci Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
31 Ağustos 1910’da 35’inci Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
19 Şubat 1911’de 34’üncü Süvari Alayı 4’üncü Bölüğe,
24 Ağustos 1912’de 1 ay tahsil yapmak üzere İstanbul’da açılan
süvari tatbikatına, daha sonra 8 ay süreli tahsil ikmaline,
6 Ekim 1912’de Edirne’de Şark Ordusu emrindeki 6’ncı Süvari Alayı
2’nci Bölük Komutanı,
5 Şubat 1914’te 11’inci Kolordu açığına,
7 Temmuz 1914’te 5’inci Kolordu açığına,
21 Kasım 1914’te Anadolu’ya gönderilerek Hayvanat Mübayaa
Komisyonuna,
20 Kasım 1917’de staj için 4’üncü Ordu 8’inci Kolordu emrindeki 7’nci
Müstakil Süvari Alayı emrine,
87
21 Nisan 1918’de 8’inci Kolordu Mürettep Tümen İdare Başkanı,
20 Aralık 1918’de Çifteler Çiftliği Tay Depo Komutanı,
11 Mart 1921’de Batı Cephesi emrindeki Müstakil Süvari Tugayı 5’inci
Süvari Alayı Komutanlığına atandı ise de bu göreve gitmeyip önce 8’inci
daha sonra 4’üncü Süvari Alay Komutanlıklarına verildi.
16 Temmuz 1921’de Çorum Nokta Komutanı,
4 Ağustos 1922’de Karacabey Askerlik Şubesi Başkanı,
1 Haziran 1926’da Van’da 8’inci Süvari Tümeni İhtiyat 6’ncı Süvari
Alayı Komutanı,
17 Nisan 1927’de 1’inci Süvari Tümeni 21’inci Süvari Alayı Komutan
Muavini,
21 Mayıs 1928’de 11’inci Süvari Alayı Komutan Muavini,
Daha sonra 14’üncü Süvari Tümeni 3’üncü Süvari Alay Komutan
Muavini olarak atandı.
1 Ekim 1929’da şeker hastalığından dolayı 2 ay süre ile İstanbul’da
Gülhane Hastanesinde tedavi gördü ve hava değişimini müteakiben 10
Nisan 1929’da 6’ncı Kolordu 7’nci Tümen Satın Alma Komisyonuna tayin
oldu.
4 Ekim 1930’da 14’üncü Süvari Tümeni 3’üncü Süvari Alay Komutan
22 Aralık 1917’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
27 Nisan 1927’de Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.123
123
88
İBRAHİM MUZAFFER ERELİ
Yarbay
(1314 - Sv.50)
(1878 - ?)
Aile Durumu
1878’de Samatya - İstanbul’da doğdu. Ahmet Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
8 Ağustos 1916’da kıdemli yüzbaşı,
1 Haziran 1927’de yarbay.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Atik 4’üncü Ordu emrine,
5 Nisan 1900’de 21’inci Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
8 Ekim 1905’te 20’nci Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
12 Nisan 1909’da 13’üncü Aşiret Süvari Alayı 4’üncü Bölük Komutanı,
31 Ağustos 1910’da 36’ncı Süvari Alayı 2’nci Bölük Komutanı,
18 Ocak 1911’de 13’üncü Aşiret Süvari Alayı 1’inci Bölük Komutanı,
15 Ekim 1911’de 17’nci Aşiret Süvari Alayı 4’üncü Bölük Komutanı,
20 Eylül 1913’te 28’inci Aşiret Süvari Alayı 4’üncü Bölük Komutanı,
14 Kasım 1915’te 28’inci İhtiyat Süvari Alayı Komutan Vekili,
89
7 Haziran 1916’da Mürettep 8’inci İhtiyat Süvari Alayına,
14 Aralık 1916’da 3’üncü Ordu 28’inci İhtiyat Süvari Alayı 4’üncü Bölük
Komutanı,
Daha sonra 22’nci Alay 4’üncü Bölük Komutanı,
4 Kasım 1917’de Ankara İstasyon Komutanı,
1918’de Konya Ereğlisi İstasyon Komutanı,
Mondros Mütarekesi sırasında Muamelat-ı Zatiye emrine,
25 Haziran 1919’da Edirne Leyli (Yatılı) Askerî Rüştiye Müdürlüğüne
atandı.
25 Temmuz 1920’de Edirne’nin Yunan istilasına uğraması üzerine
1’inci Kolordu emriyle Bulgaristan’a iltica etti. Kasım 1920’de esaretten
dönerek Kuleli Askerî Rüştiyesinde misafir edildi.
Mart 1921’de açığa alındı.
31 Ağustos 1921’de İnebolu’ya gelerek Millî Mücadele’ye katıldı.
Garp Cephesi emrinde 5’inci Kolordu Katar Komutanlığına atandı.
Daha sonra 2’nci Süvari Tümeni ve 14’üncü Süvari Tümeni emrinde
54’üncü Alay Komutan Vekili,
1922’de 5’inci Süvari Kolordusu Nakliye Katar Komutanı,
Büyük Taarruz’da 34’üncü Süvari Alay Komutanı,
22 Mart 1924’te 2’nci Süvari Alayı Komutan Muavini,
1 Haziran 1926’da 14’üncü Tümen 3’üncü Alay Komutan Muavini,
30 Ağustos 1928’de 3’üncü Süvari Alay Komutanı,
Mayıs 1930’da 7’nci Kolordu 14’üncü Süvari Tümeni 5’inci Süvari Alay
Komutan Muavini olarak atandı.
4 Şubat 1931’de bu görevde iken emekli oldu.
10 Mayıs 1917’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
Ağustos 1922’de Gümüş İmtiyaz Madalyası,
124
90
CELAL BORAZAN
Yarbay
(1314 - Sv.68)
(1876 - 1925)
Aile Durumu
1876 yılında Trabzon’da doğdu. Necip Bey’in oğludur. 25 Şubat
1925’te Kırklareli’de vefat etti.
Öğrenim Durumu
14 Mart 1896’da girdiği Harp Okulundan 25 Aralık 1898’de teğmen
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 2’nci Ordu 9’uncu Süvari
Alayına,
22 Haziran 1899’da 11’inci Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
29 Mart 1900’de 3’üncü Ordu 14’üncü Süvari Alayına,
14 Haziran 1901’de 10’uncu Süvari Redif Alayı 4’üncü Bölük Prizren
Redif Takım Komutanı,
Nisan 1910’da Üsküp Müfrezesine atandı.Bu görevi ile Arnavutluk
İsyanı’nın Bastırılması Harekâtı’na katıldı.
31 Ağustos 1910’da 2’nci Aşiret Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
10 Ocak 1911’de 23’üncü Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
10 Ağustos 1911’de Arhavi 2’nci Rusya Hudut Bölüğüne,
30 Ekim 1912’de 30’uncu Tümen Emir Subaylığına,
21 Aralık 1912’de 23’üncü Alay 5’inci Bölüğe,
14 Aralık 1913’te 2’nci Kolordu 8’inci Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
11 Mart 1914’te 3’üncü Kolordu Süvari Alayı 1’inci Bölük Komutanı,
91
14 Aralık 1916’da 4’üncü Ordu 3’üncü Kolordu 7’nci Süvari Alayı
Daha sonra Hecin Süvar Alayı Komutanı,
1 Ocak 1918’de Hicaz Seferî Kuvvetler 58’inci Tümen Ester Süvari
Alayı Komutanı olarak atandı.
19 Şubat 1919’da İngilizlere esir oldu ve 21 Ekim 1919’da esaretten
döndü.
Millî Mücadele’ye 17’nci Süvari Alayı Komutanı olarak katıldı.
15 Aralık 1923’te Harbiye Dairesi Süvari Şubesi Müdürü olarak tayin
edildi.
25 Şubat 1925’te vefat etti.
23 Eylül 1917’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
TBMM tarafından Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.125
125
92
HALİL KEMAL KOÇER
Tümgeneral
(1314 - Top.2)
(1879 - ?)
Aile Durumu
1879 yılında Erzurum’da doğdu. Mehmet Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
13 Nisan 1895’te girdiği Topçu Harp Okulundan, 13 Ocak 1899’da
üsteğmen rütbesiyle mezun oldu. 15 Eylül 1910’da öğrenim için Almanya’ya
gitti. 14 Eylül 1912’de Almanya’dan döndü.
Yükselme Tarihleri
9 Kasım 1908’de yüzbaşı,
28 Temmuz 1918’de yarbay,
30 Ağustos 1930’da tuğgeneral,
30 Ağustos 1938’de tümgeneral.126
Askerî Görevleri
Topçu Harp Okulundan mezun olduktan sonra 4’üncü Ordu emrine,
12 Mart 1900’de 4’üncü Ordu 22’nci Alay 2’nci Seyyar Topçu
Bölüğüne,
126
Türk Silahlı Kuvvetleri General ve Amiralleri Albümü 1923 - 2000; s. K-8’de tümgeneralliğe
terfi tarihi 1932 olarak verilmiştir.
93
8 Temmuz 1900’de 4’üncü Ordu 20’nci Alay 4’üncü Seyyar Topçu
Bölüğüne,
9 Kasım 1908’de 4’üncü Ordu 21’inci Alay 5’inci Seyyar Topçu
Bölüğüne,
11 Mart 1909’da 4’üncü Ordu 20’nci Alay 5’inci Seyyar Topçu
Bölüğüne,
6 Ekim 1912’de 1’inci Ordu Müfettişliği Topçu Birliğine,
15 Ocak 1914’te Harbiye Dairesi 8’inci Nakliye Şubesine,
30 Ağustos 1914’te 5’inci Kolordu emrine verildi.
31 Ekim 1915’te 5’inci Ordu 15’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
7 Mart 1916’da 15’inci Alay Komutanı,
15 Temmuz 1917’de 39’uncu Alay Komutanı,
1918 yılında 25’inci Kolordu Topçu Komutanı olarak görev yaptı.
Daha sonra bir ay süreyle Almanya’da Dağ Topçu Atış Okuluna gitti.
5 Şubat 1918’de üç hafta süreyle Sahra Topçu Atış Okuluna
gönderildi.
28 Ekim 1918’de Atış Okulu Müdür Vekili,
26 Şubat 1919’da Personel Dairesi emrine,
27 Aralık 1920’de Mürettep 1’inci Tümen Topçu Alayı Komutanı,
9 Mayıs 1921’de Mevzi Harbi Talimatname Komisyonu Üyesi,
11 Ağustos 1921’de ek görev olarak Genelkurmay 3’üncü Şubeye
tayin edildi.
1920 - 1923 yılında Mim Mim Grubu Teşkilatı Heyet-i Merkeziye Üyesi
ve Beyoğlu Komutanı,
1922 - 1924 yılları arasında Harp Akademisinde Silah ve Topçuluk
Öğretmeni,
10 Eylül 1924’te 2’nci Ordu Müfettişliği Topçu Mütehassısı,
31 Mayıs 1928’de İzmir Müstahkem Mevkisi Topçu Tugay Komutanı
olarak atandı.
1930 - 1931 yılları arasında Büyük Kumanda kursuna katıldı.
1934 yılında 2’nci Ordu Topçu Müfettişi,
Daha sonra Genelkurmay Başkanlığı Topçu Müfettişliğinde görev
yaptı.
1941 yılında emekli oldu.
94
23 Aralık 1903’te Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
4 Ocak 1905’te Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
1 Eylül 1915’te Gümüş İmtiyaz Madalyası,
5 Şubat 1918’de Avusturya ve Macaristan İmparatorluğu’nun Harp
Alametli Üçüncü Sınıf Liyakat Madalyası,
Harp Madalyası,
Liyakat Madalyası,
İmtiyaz Madalyası,
Birinci ve İkinci Dereceden Demir Salip Madalyası,
Üçüncü Dereceden Polonya İstiklal Madalyası,
127
95
M.MÜNİR ALTUĞ
Tuğgeneral
(1314 - Seyyar Top 10)
(1879 - 1961)
Aile Durumu
1879 yılında Erzurum’da doğdu. Ömer Bey’in oğludur.10 Mart 1961’de
vefat etti.128
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
14 Haziran 1915’te binbaşı,
1 Haziran 1925’te albay,
30 Ağustos 1936’da tuğgeneral.
Askerî Görevleri
30 Mayıs 1899’da 4’üncü Ordu 20’nci Alay 3’üncü Seyyar Topçu
Bölüğüne,
9 Kasım 1908’de 5’inci Ordu 26’ncı Alay 6’ncı Seyyar Topçu
Bölüğüne,
128
MSB Arşivi; Tuğgeneral Bölümü, Kls. 11, Dos. 333.
96
20 Şubat 1909’da 2’nci Ordu 10’uncu Alay 3’üncü Seyyar Topçu
Bölüğüne atandı.
1911 yılında Almanya’ya mesleki bilgilerini geliştirmek üzere
gönderildi. Burada bir yıl 3’üncü Topçu Alayı Süvari taburunda görev yaptı.
1912 yılında İstanbul’a döndü.
Daha sonra sırasıyla 2’nci Topçu Alayı 3’üncü Batarya Komutanı,
12’nci Alay 1’inci Batarya Komutanı olarak görev yaptı.
15 Ocak 1914’te 2’nci Kolordu 4’üncü Alay 1’inci Tabur 1’inci Şnayder
Sahra Topçu Bölük Komutanı,
21 Mart 1914’te Sahra Topçu Genel Müfettişliği Yaveri,
8 Ağustos 1914’te 1’inci Kolordu 2’nci Alay 1’inci Sahra Topçu Taburu
Komutanı,
15 Ocak 1917’de 2’nci Sahra Topçu Alayı Komutanı,
18 Haziran 1918’de Sahra Topçu Atış Okulu Müdür Yardımcısı,
15 Mayıs 1919’da Malatya’da Topçu Dağ Alayı Komutanı,
Daha sonra Urfa Mevki Komutanı,
1925 yılında İstanbul Topçu Atış ve Tatbikat Okulu Öğretmeni,
16 Mart 1929’da 4’üncü Kolordu Topçu Alay Komutanı olarak tayin
edildi. (1 Haziran 1929’da yapılan yeni teşkilat düzenlenmesinde Kolordu
Topçu Alayları lağvedildiğinden bu birlik 32’nci Dağ Topçu Alayı adını aldı.)
Elcezire Cephesi’nde cereyan eden isyan ve tedip harekâtına 5’inci
Tümen Topçu Alayı Komutanı olarak katıldı.
14 Temmuz 1939’da emekli oldu.
1916 yılında Gümüş Liyakat Madalyası,
1918 yılında Gümüş İftihar Madalyası,
129
97
MEHMET SITKI
Yarbay
(1314 - Sahra Top.15)
(1879 - ?)
Aile Durumu
1879 yılında İstanbul’da doğdu. Kâmil Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
14 Ocak 1907’de yüzbaşı,
29 Nisan 1910’da kıdemli yüzbaşı,
27 Ekim 1913’te binbaşı,
1 Eylül 1917’de yarbay.
Askerî Görevleri
Topçu Harp Okulundan mezun olduktan sonra Tophane’ye bağlı
3’üncü Seyyar Topçu Alayına misafireten (geçici olarak) gönderildi.
15 Mart 1902’de Tophane’ye bağlı 5’inci Alay Esvap Eminliğine,
14 Ocak 1907’de 5’inci Seyyar Alay 6’ncı Bölük Komutanı,
23 Haziran 1909’da 1’inci Ordu 6’ncı Seyyar Topçu Alay 1’inci Bölük
Komutanı,
11 Temmuz 1910’da geçici olarak Topçu Dairesine,
21 Ocak 1911’de 1’inci Ordu 6’ncı Seyyar Alay 1’inci Bölük Komutanı,
25 Şubat 1911’de Sahra Topçu Dairesi 3’üncü Nakliye Şubesi refakat
memurluğuna,
15 Ekim 1912’de Sahra Topçu Dairesi 2’nci Şube Müdür Muavini,
18 Mart 1913’te Sahra Topçu 3’üncü Nakliye Şubesi Müdür Muavini,
27 Ekim 1913’te 14’üncü Kolordu Sahra Alayı 1’inci Tabur Komutanı,
Teşkilatta yapılan değişiklikle 17 Mayıs 1914’te Hadide’de 7’nci
Kolordu 19’uncu Sahra Alayı 2’nci Tabur Komutanı oldu.
24 Şubat 1919’da esir düştü. 1 Ekim 1919’da esaretten döndü.
98
23 Şubat 1920’de 3’üncü Kolordu 5’inci Kafkas Tümeni Sahra Topçu
Alay Komutanı oldu.
16 Mayıs 1920’de Muamelat-ı Zatiye emrine verildi.
15 Nisan 1923’te İstanbul’da Sultan Ahmet Askerlik Şubesinde misafir
iken emekli edildi.
Emekli olduktan sonra Maltepe Barut Deposu Müdürlüğünde bulundu.
24 Nisan 1934’te terhis edildi.
17 Ocak 1901’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
26 Mart 1901’de Sanayi Madalyası,
16 Ağustos 1907’de Gümüş Liyakat Madalyası,
16 Aralık 1907’de Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
11 Ağustos 1920’de Gümüş Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.130
130
99
ADİL
Albay
(1314 - Top.29)
(1879 - ?)
Aile Durumu
1879 yılında Erzurum’da doğdu. Mehmet Ali Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
14 Ocak 1909’da yüzbaşı,
Askerî Görevleri
30 Mayıs 1899’da 4’üncü Ordu 23’üncü Alay 1’inci Bölüğe,
18 Ocak 1909’da 4’üncü Ordu 22’nci Alay 1’inci Seyyar Topçu
Bölüğüne (Bu bölük, 14 Mart 1911’de yapılan yeni teşkilat gereği 10’uncu
Kolordu 32’nci Alay 1’inci Sahra Topçu Bölüğü adını almıştır.),
9 Ekim 1913’te 30’uncu Alay 1’inci Sahra Topçu Bölüğüne atandı.
18 Nisan 1914’te 11’inci Kolordu 34’üncü Alay 1’inci Sahra Topçu
Taburu Komutanı ve bir süre 34’üncü Alay Komutanı olarak görev yaptı. (Bu
100
birlikle Kafkas Cephesi’ndeki muharebelere katıldı ve bu görevde iken
Altunbulak’ta yapılan muharebelerde yaralandı.)
23 Aralık 1915’te 34’üncü Alay Komutanı,
1917 yılında Kafkas teşkilatında Şnayder Dağ Topçu Taburu
Komutanı,
1918 yılında 37’nci Tümen Kudretli Dağ Topçu Taburu Komutanı
olarak atandı. Batum’da yapılan muharebelere katıldı.
1919’da Samsun’a geldi.
Ekim 1919’da 15’inci Tümen Topçu Alay Komutanı olarak atandı.
15 Mart 1921’de alayıyla Batı Cephesi’ne katıldı.
Sakarya Meydan Muharebesi döneminde yapılan teşkilat üzerine
4’üncü Kolordu Topçu Komutan Muavini olarak tayin edildi.
13 Ekim 1921’de Millî Savunma Bakanlığı emrine verilerek Ankara’ya
geldi.
1924 yılında 9’uncu Kolordu Topçu Alay Komutanı,
Daha sonra 1’inci Ordu Nakliye Mütehassısı,
1927 yılında Erzincan’da 8’inci Kolordu Topçu Alay Komutanı,
1928 yılında 4’üncü Kolordu Silah Muayene Heyeti Başkanı,
Daha sonra 1’inci Kolordu 16’ncı Tümen 25’inci Topçu Alay Komutanı
olarak tayin edildi.
19 Nisan 1931’de emekli edildi.
1 Mart 1907’de Harp Madalyası,
8 Temmuz 1915’te Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
14 Kasım 1918’de Kılıçlı Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
3 Kasım 1926’da TBMM tarafından İstiklal Madalyası ile
131
101
MEHMET EMİN SALCIOĞLU
Albay
(1314 - J.97)
(1878 - ?)
Aile Durumu
1878 yılında İstanbul’da doğdu. Halit Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
rütbesiyle mezun oldu. 26 Mart 1910’da jandarma sınıfına geçti.
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 3’üncü Ordu açığına,
26 Haziran 1899’da 3’üncü Ordu Nizamiye 24’üncü Alay 3’üncü Tabur
29 Aralık 1900’de 109’uncu Redif Alayı 1’inci Üsküp Taburu 1’inci
Bölük Komutanı,
26 Mart 1910’da Ankara Alayı Merkez Taburu Merkez Süvari Bölük
Komutanı,
30 Ekim 1910’da Beyrut Alayı Trablusşam Taburu 3’üncü Süvari
Bölüğü Komutanı,
5 Şubat 1912’de Manastır Alayı Görice Taburu Merkez Bölük
Komutanı,
10 Eylül 1912’de İzmir Alayı Bergama Bölüğü Komutanı,
1912 Yılı seferberliğinde Tosya ve Koçhisar Taburunda görevli,
10 Aralık 1913’te Yemen Alayı Hadide Taburu Komutanı oldu.
1 Kasım 1914’ten itibaren kıtasıyla seferberliğe katıldı.
20 Nisan 1915’te Yemen Alayı Taarruz Taburu Komutanı oldu.
102
17 Şubat 1919’da Hadide’de esir düştü ve 26 Ekim 1919’da esaretten
dönerek İstanbul’a geldi.
10 Aralık 1919’da Mamüretülaziz (Elazığ) Jandarma Alayı Komutanı,
4 Ekim 1920’de Adana Jandarma Alayı Komutanı,
10 Eylül 1921’de açığa,
6 Mart 1922’de Mardin Tabur Komutanı,
11 Nisan 1923’te açığa,
1 Ekim 1923’te Sivas Jandarma Mıntıka Müfettişi,
24 Nisan 1924’te Erzurum Jandarma Mıntıka Müfettişi,
16 Mayıs 1925’te Erzurum Jandarma Mıntıka Alayı Vekili,
19 Haziran 1926’da Kastamonu Jandarma Mıntıka Müfettişi,
5 Eylül 1926’da Bitlis Birinci Sınıf Mıntıka Müfettişi,
9 0cak 1927’de geçici olarak Bitlis Mevkisi Komutan Vekili,
30 Ağustos 1927’de Trabzon Vilayeti Jandarma Komutanı,
3 Mart 1928’de Erzurum Vilayeti Jandarma Komutanı,
25 Ağustos 1929’da Trabzon Vilayeti Jandarma Komutanı olarak
görev yaptı.132
...
132
1929 yılı sonrası görevleri bulunamamıştır.
133
Jandarma Genel Komutanlığı Arşivi; Subay Künye Defteri Nu.: 1.
103
HÜSEYİN HİCRÂNİ
Albay
(1314 - J.166)
(1878 - ?)
Aile Durumu
1878 yılında Köprülü’de doğdu. Ahmet Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
rütbesiyle mezun oldu. 25 Haziran 1912’de süvari sınıfından jandarma
sınıfına geçti.
Yükselme Tarihleri
1 Mart 1924’te yarbay,
Askerî Görevleri
11 Mart 1902’de 12’nci Redif Süvari Alayı 4’üncü Bölük 2’nci Takım
Subayı,
25 Mayıs 1902’de 18’inci Süvari Alayı 4’üncü Bölüğe,
22 Temmuz 1908’de 18’inci Süvari Alayı 4’üncü Bölük Komutanı,
31 Ağustos 1910’da 33’üncü Süvari Alayı 4’üncü Bölük Komutanı,
25 Haziran 1912’de Basra Alayı Basra Taburu Komutanı,
2 Şubat 1914’te Ammare Taburu Komutanı,
9 Haziran 1914’te Bağdat Seyyar Taburu Komutanı oldu.
28 Temmuz 1914’te kesin olarak jandarmaya nakledildi.
14 Aralık 1914’te Basra’daki muharebelere katıldı.
104
17 Haziran 1917’de Irak Süvari Tugayında görevli iken kıtasının
lağvedilmesi üzerine 6’ncı Ordu Fırat Mıntıka Müfettişliği İdare Heyeti
Başkanı oldu.
9 Ekim 1919’da jandarmaya iade edildi.
1920’de Konya Jandarma Alayı açığına ve daha sonra Eskişehir’de
24’üncü Tümen emrine,
20 Ekim 1920’de Merkez Daire Asayiş Şubesi 2’nci Kısım Amiri,
4 Kasım 1920’de geçici olarak Geyve’de İzmit Jandarma Alayı
Komutanı,
13 Haziran 1921’de Bolu Jandarma Alayı Komutanı,
26 Eylül 1922’de Canik Livası Jandarma Komutanı,
14 Haziran 1923’te Artvin Livası Jandarma Komutanı,
3 Kasım 1923’te Trabzon Vilayeti Jandarma Komutanı,
15 Mart 1925’te Canik Livası Jandarma Komutanı,
26 Nisan 1928’de Silvan’da 7’nci Seyyar Jandarma Alayı Komutanı
olarak görev yaptı.134
1917’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.135
134
1928 yılı sonrası safahatı hakkında bilgi bulunamamıştır.
135
105
MUSTAFA ŞEVKET ELBİZİM
Binbaşı
(1314 - J.270)
(1877 - ?)
Aile Durumu
1877 yılında Van’da doğdu. Osman Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1898’de girdiği Harp Okulundan, 2 Şubat 1901’de teğmen
rütbesiyle mezun oldu. 20 Ekim 1910’da jandarma sınıfına geçti.
Yükselme Tarihleri
2 Şubat 1901’de teğmen,
6 Mayıs 1907’de üsteğmen,
3 Şubat 1917’de kıdemli yüzbaşı,
22 Temmuz 1919’da binbaşı.
Askerî Görevleri
3 Temmuz 1901’de 4’üncü Ordu 32’nci Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur
20 Eylül 1903’te Erzincan İdadi Mektebi Dâhiliye Subayı,
6 Mayıs 1907’de Bitlis Dâhiliye Subayı,
31 Ağustos 1910’da 5’inci Ordu 79’uncu Redif Alayı 2’nci Pazarcık
Taburu 5’inci Bölük Komutanı,
20 Ekim 1910’da Erzurum Jandarma Alayı 2’nci Erzincan Taburu
3’üncü Kemah Bölüğü Komutanı,
27 Mayıs 1911’de Erzincan Taburu Merkez Bölük Komutanı,
7 Mart 1912’de Trabzon Alayı Giresun Taburu Ordu Bölüğü Komutanı
oldu.
28 Temmuz 1914’te kesin olarak jandarmaya geçti.
1914 yılı seferberliğine Trabzon Seyyar Jandarma Alayı ile katıldı.
1916’da 90’ıncı Alay 1’inci Tabur Komutanı,
20 Ocak 1918’de Makriköy (Bakırköy) Nokta Komutanı,
106
25 Temmuz 1918’de Gümüşhane Jandarma Taburu Komutanı,
20 Mart 1921’de Erzincan Jandarma Süvari Alayı Komutanı,
27 Mayıs 1923’te Lazistan Livası (Sancağı) Jandarma Komutanı,
26 Ağustos 1923’te Ordu Livası (Sancağı) Jandarma Komutanı,
10 Mayıs 1925’te İstanbul Jandarma Depo Müdürü olarak görev
yaptı.136
1916 yılında Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası ve Harp Madalyası
ile ödüllendirildi. 137
136
1925 yılı sonrası safahatı bulunamamıştır.
137
107
MEHMET RÜŞTÜ
Kurmay Yarbay
(1315 - P.7)
(1881 - 1922)
Aile Durumu
1881 yılında Şehzadebaşı - İstanbul’da doğdu. İbrahim Halil Bey’in
oğludur. 28 Kasım 1922’de vefat etti.
Öğrenim Durumu
14 Mart 1897’de girdiği Harp Okulundan, 17 Ocak 1900’de teğmen
rütbesiyle mezun oldu. Daha sonra Harp Akademisine girdi ve burayı 6
Aralık 1902’de kurmay yüzbaşı olarak bitirdi.
Yükselme Tarihleri
2 Şubat 1901’de üsteğmen,
12 Ağustos 1907’de kıdemli yüzbaşı,
19 Ekim 1912’de binbaşı,
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra 5’inci Ordu emrine,
29 Mart 1904’te 5’inci Ordu 34’üncü Nizamiye Alayı 2’nci Tabur 1’inci
Bölüğe,
12 Ağustos 1907’de 3’üncü Ordu 46’ncı Redif Alayı 1’inci Turgutlu
Taburuna,
17 Mart 1909’da 3’üncü Ordu Redif açığına,
29 Temmuz 1909’da 3’üncü Ordu 18’inci Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur
Komutanı (Mart 1911’de teşkilatta yapılan değişiklik üzerine bu birlik 6’ncı
Kolordu 53’üncü Alay 2’nci Tabur adını almıştır.)
28 Ekim 1912’de 6’ncı Kolordu açığına,
1 Ocak 1914’te Harbiye Dairesi Divanıharp Azası,
2 Mayıs 1914’te İstanbul Merkez Komutanlığı Divanıharp Azası,
108
28 Aralık 1919’da kıta hizmetinde istihdam edilmek üzere 3’üncü
Kolordu emrine,
1921’de 13’üncü Piyade Alay Komutanı oldu.
Akhisar Cephesi’nde bulunduğu sırada hastalandı. Tedavi edilmek
üzere kaldırıldığı hastahanede 28 Kasım 1922 tarihinde vefat etti.138
1916’da Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
1917’de İkinci Sınıf Liyakat-ı Askeriye Madalyası, Dördüncü
Dereceden Mecidî Nişanı, Üçüncü Dereceden Askerî Nişan ve Almanya
Devleti tarafından İkinci Dereceden Demir Salip Nişanı ile ödüllendirildi.139
138
KKK.lığı şahsi dosyasındaki bazı belgelerde ölüm tarihi 21.12.1922 olarak geçmektedir.
139
109
BEKİR SAMİ GÜNSAV
Albay
(1315 - P.17)
(1879 - 1934)
Aile Durumu
1879 yılında Bandırma’da doğdu. Hasan Bey’in oğludur. 9 Eylül
1934’te vefat etti.
Öğrenim Durumu
14 Mart 1897’de girdiği Harp Okulunu, 17 Ocak 1900’de teğmen
rütbesiyle bitirdi. 6 Aralık 1902’de mümtaz yüzbaşı olarak Harp
Akademisinden mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
2 Şubat 1901’de üsteğmen,
23 Ocak 1915’te yarbay,
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra 4 ncü Ordu emrine,
3 Şubat 1904’te 57’nci Alay 1’inci Tabur 3’üncü Bölük Komutanı,
4 Mayıs 1906’da Erzincan Harp Okulu Topoğrafya Öğretmen
Yardımcısı,
30 Kasım 1908’de Erzurum Askerî Lisesi Matematik Öğretmeni,
12 Eylül 1909’da 4’üncü Ordu 8’inci Tümen Kurmay Heyeti Mülhakı,
3 Nisan 1910’da İstanbul Harp Okulu Topoğrafya Öğretmeni,
15 Temmuz 1911’de 4’üncü Redif Alayı Dahuk Tabur Komutanı,
110
5 Eylül 1911’de 13’üncü Kolordu Kurmay Heyeti Mülhakı ve sonra
70’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
16 Mayıs 1912’de 6’ncı Kolordu 16’ncı (İştip) Tümen Kurmay Başkanı,
29 Mayıs 1912’de tekrar 70’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
16 Haziran 1912’de İşkodra Tümeni Kurmay Başkanı,
5 Ağustos 1912’de Harbiye Nezareti Makamı Emir Subayı,
28 Şubat 1914’te Satın Alma Komisyon Başkanı olarak Almanya’da,
7 Eylül 1914’te 5’inci Kolordu Kurmaylığına,
15 Eylül 1914’te 43’üncü Alay Komutanı,
21 Ocak 1915’te 5’inci Kuvve-i Seferiye (52’nci Tümen) Komutanı (Irak
Cephesi’nde),
9 Ağustos 1917’de Çatalca Savunma Hattı Komutanı,
12 Nisan 1918’de İhracat ve Siparişler Dairesi Başkanı,
20 Mayıs 1919’da 56’ncı Tümen Komutanı ve 17’nci Kolordu Komutan
Vekili (Bursa ve dolaylarında Kuvayımilliye’nin teşkilatlanmasında çalıştı.),
25 Haziran 1920’de Batı Cephesi Komutanlığının kurulması üzerine
20’nci Kolordu Komutanlığına atandı ise de 15 Temmuzda bu görevden
alındı.
4 Eylül 1920’de Muğla ve Antalya Havalisi Komutanlığına atandı.
Sonra Sovyet Rusya’ya gönderilen heyete Kuzey Kafkas Askerî Mümessili
olarak katıldı. 22 Şubat 1921’de Rusya’dan döndü ve bu defa tedavi için
Viyana’ya gönderildi. Tedaviden yurda döndüğünde açığa alındı.
6 Haziran 1922’de 6’ncı Depo Alay Komutanı olarak atandı.
9 Temmuz 1924’te emekli oldu.
Katıldığı harplerde Osmanlı, Avusturya - Macaristan Devletlerince
çeşitli nişan ve madalyalarla, TBMM tarafından da İstiklal Madalyası ile
140
s. 119 - 121.
111
İSMAİL REFİİ EVİNÇ
Tuğgeneral
(1315 - P.45)
(1881 - 1954)
Aile Durumu
30 Ekim 1881’de İstanbul’da doğdu. Raşit Bey’in oğludur. 5 Haziran
1954’te vefat etti.141
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 1’inci Ordu Alaca Redif
Taburuna misafir olarak gönderildi.
15 Temmuz 1900’de 1’inci Ordu Ankara Redif Taburu 1’inci Bölüğüne,
141
112
12 Nisan 1902’de Piyade Dairesi 4’üncü Şubesine,
5 Kasım 1908’de geçici olarak 2’nci Nizamiye Tümeni Kurmaylığı
Mülhakı,
7 Aralık 1908’de 2’nci Nizamiye Tümeni 8’inci Alay 4’üncü Bölük
Komutanı,
5 Mayıs 1909’da Adana Birinci Divanıharb-i Örfi Azası,
16 Eylül 1909’da tekrar eski görevine atandı. Bu görevinde iken
Arnavutluk İsyanı’nı Tedip Harekâtı’na katıldı.
12 Mayıs 1912’de Çerkezköy civarında Demir Yolu Hat Muhafızı,
15 Aralık 1913’te 1’inci Kolordu Atış Talimgâhı Komutan Muavini ve
Talimgâh Bölük Komutanı,
28 Nisan 1914’te İstanbul Subay Talimgâhı Bölük Komutanı,
6 Ağustos 1914’te Afyonkarahisar Depo Alayı 2’nci Kütahya Depo
Taburu Komutanı, (Daha sonra bu alay 40’ıncı Nizamiye Alayı olmuştur.)
26 Aralık 1914’te 55’inci Alay 3’üncü Tabur Komutan Vekili,
3 Ocak 1915’te aynı alayın 1’inci Bölük Komutanı,
3 Nisan 1915’te Karadeniz’de Karaburun Civarı Sahil Muhafızı,
7 Ağustos 1915’te 55’inci Alay 1’inci Tabur Komutan Vekili,
3 Eylül 1915’te asaleten bu taburun Komutanı,
6 Haziran 1916’da 55’inci Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
21 Nisan 1918’de 162’nci Alay Komutan Vekili,
Mondros Mütarekesi gereğince 28 Şubat 1919’da İngilizler tarafından
esir alınarak yedi ay esarette kaldı. 1 Ekim 1919’da İstanbul’a geldi.
28 Aralık 1919’da 5’inci Ordu emrine,
19 Ocak 1920’de 14’üncü Kolordu 56’ncı Tümen emrine,
Nisan 1921’de Personel Dairesi emrine atandı.
16 Ağustos 1921’de İnebolu yoluyla Anadolu’ya geçerek Millî
Mücadele’ye katıldı ve 31 Ağustos 1921’de Batı Cephesi emrine verildi.
3 Eylül 1921’de 57’nci Tümen emrine,
4 Eylül 1921’de 37’nci Alay Komutanı,
11 Ağustos 1927’de 9’uncu Tümen 28’inci Alay Komutanı,
4 Eylül 1928’de 7’nci Kolordu 2’nci Tümen Piyade Tugay Komutanı,
9 Eylül 1929’da 7’nci Kolordu Üstsubay 2’nci Divanıharp Başkanı,
9 Haziran 1930’da Piyade Atış Okulu Müdürü,
113
3 Ağustos 1932’de 3’üncü Kolordu 2’nci Şube Müdürü,
20 Ağustos 1933’te 16’ncı Tümen Tugay Komutanı,
2 Haziran 1934’te 57’nci Tümen Tugay Komutanı,
Daha sonra Güney Hudut Komutanı olarak görev yaptı.142
27 Temmuz 1938’de bu görevde iken emekli edildi.143
16 Eylül 1902’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
1903’te Gümüş Liyakat Madalyası,
25 Ekim 1915’te Harp Madalyası,
9 Ocak 1919’da İkinci Dereceden Alman Demir Salip Nişanı,
23 Ekim 1927’de İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.144
142
143
144
114
MEHMET ARİF KÖKSAL
Albay
(1315 - P.46)
(1879 - 1960)
Aile Durumu
1879 yılında Harput - Elazığ’da doğdu. Hüseyin Bey’in oğludur. 20
Şubat 1960’ta vefat etti.145
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
8 Ekim 1906’da üsteğmen,
18 Ocak 1915’te kıdemli yüzbaşı,
Askerî Görevleri
5 Şubat 1900’de 4’üncü Ordu 31’inci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur
8 Ekim 1906’da 4’üncü Ordu 74’üncü Alay 3’üncü Tabur 4’üncü Bölük
Komutanı,
145
MSB Arşivi; Albay Bölümü, Kls.40, Dos. 1269.
115
1 Haziran 1908’de 4’üncü Ordu 19’uncu Nizamiye Tümeni Kurmay
Başkanlığı Emir Subayı,
28 Aralık 1911’de 10’uncu Kolordu Kurmay Başkanlığı Emir Subayı,
5 Aralık 1918’de İstanbul Merkez 2’nci Şube Müdürü,
4 Kasım 1919’da 15’inci Kolordu 2’nci Şube Müdürü,
3 Mayıs 1921’de 28’inci Piyade Alay Komutan Vekili,
1 Mart 1922’de 72’nci Piyade Alay Komutanı,
20 Kasım 1923’te 29’uncu Piyade Alay Komutanı,
26 Şubat 1924’te 3’üncü Kolordu 2’nci Şube Müdürü,
30 Ağustos 1927’de Harp Tarihi Encümeni Dairesine,
9 Eylül 1929’da Balıkesir Askerî Divanıharp Başkanı Vekili,
5 Ağustos 1930’da 40’ıncı Alay Komutanı,
11 Eylül 1931’de 2’nci Kolordu 2’nci Şube Müdürü,
7 Eylül 1933’te 3’üncü Kolordu 7’nci Şube Müdürü,
6 Mart 1934’te İstanbul Komutanlığına 7’nci Şube Müdürü olarak
atandı.
14 Temmuz 1937’de bu görevde iken emekli oldu.
8 Ekim 1907’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
31 Ocak 1915’te Gümüş Liyakat Muharebe Madalyası,
28 Nisan 1917’de Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
27 Ekim 1927’de İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.146
146
116
MEHMET MURAT
Yarbay
(1315 - P.51)
(1878 - 1928)
Aile Durumu
1878 yılında Şam’da doğdu. Ali Bey’in oğludur. 6 Mayıs 1928’de vefat
etti.147
Öğrenim Durumu
13 Mart 1897 tarihinde girdiği Harp Okulundan, 17 Ocak 1900’de
Yükselme Tarihleri
14 Ağustos 1916’da binbaşı,
Askerî Görevleri
29 Nisan 1900’de 1’inci Ordu 7’nci Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur
14 Mart 1904’te 1’inci Ordu 1’inci Redif Alayı 1’inci Bursa Taburu 2’nci
Bölüğe,
16 Mayıs 1906’da 1’inci Ordu Redif açığına,
147
117
3 Mart 1907’de Trablusgarp Tümeni emrine,
6 Haziran 1907’de Trablusgarp’ta 57’nci Alay 2’nci Tabur 3’üncü Bölük
Komutanı (Mart 1911’de teşkilatta yapılan değişiklik sebebiyle birliği 1’inci
Kolordu 3’üncü Nişancı Taburu adını almıştır.),
1 Temmuz 1911’de 2’nci Nizamiye Tümeni Kurmay Başkanlığı Emir
Subayı,
26 Nisan 1914’te 1’inci Kolordu açığına,
29 Eylül 1914’te İmalat-ı Harbiyeye bağlı Makriköy (Bakırköy)
Baruthanesi 1’inci Muhafaza Bölüğü Komutanı,
Ekim 1915’te Karadeniz Boğazı’nda 24’üncü Tümen 143’üncü Alay
1’inci Tabur Komutanı,
Kasım 1915’te tekrar Baruthane 1’inci Muhafaza Bölüğündeki
görevine,
14 Ağustos 1916’da 15’inci Kolordu 72’nci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
1 Mayıs 1917’de Tümen Hücum Kıtaatı Talimgâhları Komutanı,
1 Haziran 1917’de 19’uncu Tümen 57’nci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
8 Aralık 1917’de 3’üncü Ordu Depo Alay Komutanı,
Mayıs 1918’de Gümrü Merkez Komutanı,
Daha sonra Kars Nokta ve İstasyon Komutanı,
21 Nisan 1919’da İstanbul’da Muamelat-ı Zatiye emrine,
6 Mayıs 1919’da Merkez Dairesi Tanzimat Şubesi 2’nci Kısım Amiri,
29 Kasım 1919’da 15’inci Tümen 45’inci Piyade Alayı Komutan
Muavini,
4 Aralık 1919’da 14’üncü Kolordu emrine,
31 Aralık 1919’da 172’nci Piyade Alayı Komutan Vekili,
20 Şubat 1920’de 190’ıncı Piyade Alayı Komutan Muavini,
Haziran 1920’de 56’ncı Tümen Küçük Zabit ve Efrad (Astsubay ve Er)
Talimgâhı Alay Komutanı,
31 Temmuz 1920’de 57’nci Tümen Denizli Merkez Komutanı,
23 Ağustos 1920’de 57’nci Tümen 175’inci Piyade Alay Komutanı,
25 Şubat 1921’de Tefenni Askerlik Şubesi Başkanı,
Temmuz 1921’de 6’ncı Tümen Levazım Başkanı,
1 Kasım 1922’de 175’inci Alayın 6’ncı Tümene bağlanarak 50’nci
Piyade Alayı adını almasıyla bu alaya komutan olarak tayin edildi.
118
8 Mart 1923’te Garp Cephesi Mübayaa (Satın alma) Komisyonu Azası
oldu.
1 Eylül 1923’te İzmir’de Bornova Şubesine gönderilerek açığa alındı.
16 Temmuz 1925’te 3’üncü Kolordu Divanıharp Azası,
20 Ağustos 1927’de 4’üncü Kolordu 31’inci Piyade Alay Komutanı,148
Daha sonra Kadıköy Askerlik Şubesi Başkanı olarak atandı.
6 Mayıs 1928 tarihinde bu görevde iken vefat etti.149
17 Temmuz 1916’da Harp Madalyası,
22 Haziran 1917’de Gümüş Liyakat Madalyası,
4 Ağustos 1917’de İkinci Sınıf Alman Demir Salip Nişanı,
8 Kasım 1927’de İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.150
148
149
MSB Arşivi; Yarbay Bölümü; Kls. 93, Dos. 2948.
150
119
RAHİM151
Yarbay
(1315 - P.53)
(1881 - ?)
Aile Durumu
1881 yılında İstanbul’da doğdu. Selim Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1897’de girdiği Harp Okulundan teğmen rütbesiyle mezun
oldu.
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
İstiklal Savaşı’nda 15’inci Tümen 56’ncı Alay Komutanı olarak görev
yaptı. 152
...
151
152
MSB Arşivi; Defter Nu.: 619.
120
MEHMET ŞAHİN…153
Albay
(1315 - P.74)
(1880 - 1958)
Aile Durumu
1880 yılında Erzurum’da doğdu. Süleyman Bey’in oğludur. 24 Şubat
Öğrenim Durumu
13 Mart 1897 tarihinde girdiği Harp Okulundan, 17 Ocak 1900’de
Yükselme Tarihleri
18 Ocak 1916’da kıdemli yüzbaşı,
Askerî Görevleri
5 Şubat 1900’de 4’üncü Ordu 31’inci Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur
4’üncü Bölük Takım Subayı (Bu birlikle Ermeni çeteleri takibinde uzun süre
görev yaptı.),
153
Mehmet Şahin, adı olup soyadı tespit edilememiştir.
154
121
Eylül 1907’de 76’ncı Alayda oluşturulan bir müfrezede Takım
Komutanı,
Mayıs 1908’de 57’nci Alay 1’inci Redif Taburu 1’inci Diyarbakır
Bölüğünde Takım Komutanı,
Mart 1909’da 4’üncü Ordu 4’üncü Makinalı Tüfek Bölük Komutanı,
Mart 1910’da 25’inci Alay 4’üncü Tabur 15’inci Bölük Komutanı,
1911’de Erzincan Küçük Zabit Mektebi (Astsubay Hazırlama
Okulu)’nde 1’inci Bölük Komutanı,
Eylül 1916’da 108’inci Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
Mart 1917’de 106’ncı Alay 1’inci Tabur Komutanı,
Ocak 1919’da 9’uncu Kafkas Alayı 27’nci Tabur Komutanı,
Haziran 1919’da 15’inci Kolordu 1’inci Şube İstihbarat Şefi,
10 Ekim 1920’de 4’üncü Kolordu 12’nci Tümen 36’ncı Alay Komutanı
(Alayı ile Sarıkamış, Bitlis, Diyarbakır, Mıntıkalarında kalarak Şeyh Sait
İsyanı’nın bastırılmasında faal görev aldı.),
1926’da Dağ Alayı Komutanı,
3 Ağustos 1927’de 44’üncü Piyade Alay Komutanı,
Daha sonra İzmir Tugayı 203’üncü Piyade Alay Komutanı olarak
atandı.155
3 Mayıs 1931’de bu görevde iken emekliye ayrıldı.156
155
156
157
122
YUSUF ZİYA
Binbaşı
(1315 - P.202)
(1877 - 1921)
Aile Durumu
1877 yılında Harput’ta doğdu. Hacı Ömer Bey’in oğludur. 10 Nisan
1921’de (Aslıhanlar Muharebesi’nde) şehit oldu.158
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
19 Eylül 1915’te kıdemli yüzbaşı,
7 Haziran 1916’da binbaşı.
Askerî Görevleri
5 Şubat 1900’de 4’üncü Ordu 29’uncu Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur
1’inci Bölüğe,
17 Ocak 1901’de 73’üncü Nizamiye Alayı 2’nci Tabur 1’inci Bölüğe,
18 Temmuz 1907’de 4’üncü Ordu 57’nci Alay 3’üncü Redif Taburu
12 Nisan 1910’da 4’üncü Ordu 53’üncü Trabzon Redif Alayı 4’üncü
Tabur 1’inci Büyük Liman Bölük Komutanı,
8 Mayıs 1910’da 56’ncı Alay 3’üncü Redif Taburu 9’uncu Perşembe
Bölüğü Komutanı (Mart 1911’de teşkilatta yapılan değişiklik üzerine bu birlik
Ünye Alayı Perşembe Redif Taburu adını almıştır.),
1913’te Edirne’nin geri alınışıyla Divanıharb-i Örfi Azası,
27 Temmuz 1914’te Perşembe Askerlik Şubesi Başkanı,
1914’te 10’uncu Kolordu 32’nci Tümen 94’üncü Alay 3’üncü Tabur
158
Şahsi dosyasında şehit olduğu tarih bir belgede 10 Nisan, başka bir belgede 11 Nisan olarak
geçmektedir. MSB Arşivi; Binbaşı Bölümü, Kls. 160, Dos. 5119.
123
29 Mayıs 1915’te 95’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
Kasım 1915’te 94’üncü Alay 1’inci Tabur Komutanı,
7 Haziran 1916’da 96’ncı Alay Komutan Vekili,159
1920’de Millî Mücadele’ye katılarak 11 Mayıs 1920’de Muamelat-ı
Zatiye emrine verildi.
Daha sonra 20’nci Kolordu 4’üncü Tümen 132’nci Mürettep Alay
Komutanı oldu.
10 Nisan 1921’de bu görevde iken şehit oldu.160
1902 yılında İftihar Madalyası,
1903 yılında Beşinci Rütbeden Mecidî Nişanı,
1917 yılında Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
1918 yılında Dördüncü Rütbeden Mecidî Nişanı,
159
160
MSB Arşivi; Binbaşı Bölümü, Kls. 160, Dos. 5119.
161
124
AHMET KEMAL162
Albay
(1315 - P.223)
(1879 - 1943)
Aile Durumu
1879 yılında Adana’da doğdu. Abdurrahman Bey’in oğludur. 18 Eylül
1943’te vefat etti.163 Aile lakabı Sipahizade’dir.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
26 Şubat 1900’de 5’inci Ordu 34’üncü Alay 4’üncü Nizamiye Taburu,
2’nci Bölüğe,
14 Temmuz 1900’de 5’inci Ordu 77’nci Redif Alayı 2’nci Tabur 4’üncü
Bölüğe,
162
Adı; GÖRGÜLÜ, s. 315’te 47’nci Piyade Alayı Komutanı Kemalettin olarak geçmektedir.
163
125
25 Mayıs 1907’de 5’inci Ordu 9’uncu Tabur 1’inci Nişancı Bölüğüne,
29 Haziran 1909’da 77’nci Redif Alayı 1’inci Redif Taburu 3’üncü
Bölüğe,
12 Nisan 1910’da Maraş Redif Alayı 1’inci Tabur 3’üncü Bölük
Komutanı,
17 Haziran 1912’de Harbiye Nezareti Sıhhiye Dairesi 2’nci Şube İdari
Subayı,
Ocak 1915’te 25’inci Tümen 74’üncü Alay 1’inci Tabur 3’üncü Bölük
Komutanı,
Daha sonra 74’üncü Alay 1’inci Tabur Komutan Vekili,
1 Mart 1917’de 15’inci Tümen 45’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
24 Şubat 1920’de 3’üncü Kolordu 38’inci Alay Komutan Muavini,
Daha sonra 38’inci Alay Komutanı ve Çarşamba, Terme kazalarının
Mıntıka Komutanı,
Daha sonra Çarşamba Mülkiye Kaymakamlık Vekili,
18 Mayıs 1921’de 44’üncü Alay Komutanı ve ilave görev olarak
Samsun Merkez Komutanı,
Haziran 1921’de Bafra Mıntıka Komutanı oldu.
Ekim 1921’de Garp Cephesi emrine katılarak 47’nci Piyade Alay
Komutanı,
Eylül 1922’de 11’inci Tümen 127’nci Piyade Alay Komutanı,
Nisan 1924’te 127’nci Piyade Alayı Komutanı Muavini,164
5 Haziran 1929’da 2’nci Kolordu 11’inci Tümen 127’nci Piyade Alay
Komutanı,
29 Eylül 1929’da 9’uncu Kolordu 17’nci Tümen Elazığ Askerlik Dairesi
Başkanı,
19 Ağustos 1931’de 7’nci Kolordu 17’nci Tümen 62’nci Piyade Alay
Komutanı oldu.
30 Ağustos 1932’de165 bu görevde iken emekliye sevk edildi.
164
Nisan 1924’te alay komutan muavinliği kadroya dâhil edildiğinden ve bu alaya dokuz ay önce
Kaymakam Kirami Bey’in istihdamına emir verildiğinden 127’nci Piyade Alayı Komutan Muavini
oldu.
165
MSB Arşivi bilgilerine göre 6 Ağustos 1932’de emekli oldu.
126
1903’te Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
1907’de İftihar Madalyası,
1917’de Üçüncü Sınıf Harp Liyakat Madalyası ve Alman İkinci Sınıf
Demir Salip Nişanı,
1926’da Tayyare Madalyası ve İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.166
166
127
OSMAN (KASAP OSMAN)
Albay
(1315 - P.256)
(1880 - 1926)
Aile Durumu
1880 yılında Küçük Mustafa Paşa - İstanbul’da doğdu. Mustafa Bey’in
oğludur. 10 Ocak 1926’da vefat etti.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
8 Mayıs 1902’de yüzbaşı,
28 Ağustos 1910’da binbaşı,
1 Eylül 1922’de albay.
Askerî Görevleri
19 Kasım 1900’de 36’ncı Alay 3’üncü Tabur 2’nci Bölüğe,
8 Mayıs 1902’de 7’nci Ordu 55’inci Alay 2’nci Tabur 2’nci Bölüğe,
8 Şubat 1904’te 51’inci Alay 4’üncü Tabur 3’üncü Bölüğe,
18 Ocak 1909’da 1’inci Ordu açığına,
7 Şubat 1909’da 1’inci Ordu 5’inci Alay 1’inci Nizamiye Taburu 3’üncü
Bölük Komutanı,
128
19 Mayıs 1909’da 5’inci Alay 1’inci Tabur 2’nci Bölük Komutanı,
19 Mart 1910’da nizamiye açığına,
3 Ağustos 1910’da Halep Jandarma Taburu 1’inci Bölük Komutanı,
28 Ağustos 1910’da Halep Jandarma Taburu Komutanı oldu.
1 Ağustos 1911’de asıl sınıfı olan piyade sınıfına iade edilerek açığa
alındı.
24 Haziran 1912’de 119’uncu Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
19 Temmuz 1914’te 7’nci Ordu açığına,
Mondros Mütarekesi’nden sonraki süreçte 2 Mart 1919’da esir edilip
26 Ekim 1919’da esaretten döndü.
21 Aralık 1919’da 172’nci Piyade Alayı Komutanı,
18 Ağustos 1920’de Garp Cephesi Umum İhtiyat ve 56’ncı Tümen
Komutanı Vekili,
3 Ekim 1920’de 23’üncü Tümen ile Konya İsyanı Tedip Komutanı,
29 Kasım 1920’de Bolu Askerlik Dairesi Başkanı ve Bolu Mıntıka
Komutanı,
8 Nisan 1921’de Sakarya Cephesi Kalem Başkanı,
2 Eylül 1921’de Bolu Menzil Müfettişliği görevi yanı sıra Askerlik
Dairesi Başkanı,
3 Haziran 1922’de Kastamonu Askerlik Dairesi Başkanı,
2 Ekim 1923’te Bursa Heyeti Mahsusa Azası olarak atandı.
10 Ocak 1926’da İstiklal Mahkemesinin kararı ile vatana ihanet
suçundan asılarak idam edildi.
1917’de Beşinci ve Üçüncü Rütbeden Mecidî Nişanı,
15 Kasım 1918’de Dördüncü Rütbeden Osmani Nişanı ile
167
129
İSMAİL HAKKI
Albay
(1315 - P.297)
(1880 - ?)
Aile Durumu
1880 yılında İstanbul’da doğdu. Tevfik Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
14 Mart 1897’de girdiği Harp Okulundan 17 Ocak 1900’de mezun
oldu.
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
12 Şubat 1900’de 5’inci Redif Ordusu 5’inci Alay 4’üncü Tabur 2’nci
Bölüğe,
30 Ağustos 1906’da 5’inci Redif Ordusu 65’inci Alay 1’inci Tabur
30 Kasım 1907’de 5’inci Redif Ordu 65’inci Alay 2’nci Tabur 1’inci
Bölüğe atandı.
25 Haziran 1909’da 5’inci Redif Ordusu 79’uncu Redif Alayı 3’üncü
Tabur 2’nci Bölük Komutanı,
130
12 Nisan 1910’da 5’inci Redif Ordusu 76’ncı Redif Alayı Kilis Taburu
9’uncu Bölüğe (14 Mart 1911’de yeni teşkilat gereği 5’inci Redif Müfettişliği
Kilis Alayının Kilis Taburu olmuştur.)
14 Nisan 1913’te İstanbul İnzibat Askerî Subaylığına tayin edildi.
18 Ocak 1914’te 11’inci Tümen birliklerinde görevlendirilmek üzere
4’üncü Kolordu açığına alındı.
1914 yılında 11’inci Tümen 126’ncı Alay 2’nci Tabur 6’ncı Bölük
Komutanı olarak tayin edildi. (Bu görevde iken Kerevizdere Muharebelerine
katıldı.)
Daha sonra 11’inci Tümen 126’ncı Alay 2’nci Tabur Komutanı (Bu
görevde iken Ruslarla yapılan muharebelere katıldı.)
1917 yılından 1918 yılına kadar sırasıyla 127’nci Alay Komutanı,
Daha sonra 7’nci Tümen 21’inci Alay Komutanı, 19’uncu Alay
Komutanı olarak görev yaptı.
19 Eylül 1918’de esir edildi. 17 Aralık 1919’da esaretten döndü.
17 Ocak 1920’de Bursa - Yenişehir Mevki Komutanı olarak tayin
edildi.
24 Ocak 1920’de 12’nci Kolordu emrine atandı.
30 Mart 1920’de 12’nci Kolordu 135’inci Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
1 Mart 1921’de 24’üncü Tümen 32’nci Alay Komutanı,
30 Haziran 1921’de Divanıharp Başkanlığı ve Üyeliği görevlerinde
bulundu.
26 Temmuz 1923’te açığa alındı.
22 Mayıs 1924’te Erzincan’da 8’inci Kolordu Subay ve Üstsubay
Divanıharp Üyesi,
5 Ağustos 1926’da 11’inci Alay Komutanı,
14 Aralık 1927’de 8’inci Kolordu 7’nci Şube Müdürü,
30 Eylül 1929’da 15’inci Tümen 56’ncı Alay Komutanı olarak atandı.
Daha sonra Ordu Askerlik Dairesi Başkanlığı açığına alındı. (Kadro
dolayısıyla)
31 Ağustos 1931’de açıkta iken emekli edildi.
131
1918’de İkinci Dereceden Alman Demir Salip Madalyası,
168
132
SALİM NURİ GÜREL169
Binbaşı
(1315 - P.365 170)
(1877 - 1944)
Aile Durumu
1877 yılında Kemah’ta doğdu. Abdullah Bey’in oğludur. 25 Şubat
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
14 Haziran 1916’da binbaşı.
Askerî Görevleri
1 Mart 1900’de Konya Tümeni açığına,
25 Ekim 1902’de 31’inci Redif Alayı 3’üncü Tabur 3’üncü Bölüğe,
14 Temmuz 1904’te 79’uncu Nizamiye Alayı 1’inci Tabur 3’üncü
Bölüğe,
18 Temmuz 1908’de 24’üncü Redif Alayı 2’nci Demirci Taburu 2’nci
Bölük Komutanı,
12 Mayıs 1910’da 15’inci Nizamiye Alayı 2’nci Tabur 2’nci Bölük
Komutanı (Bu birlik Mart 1911 teşkilatında 34’üncü Alay 2’nci Tabur adını
almıştır. Bir süre bu taburun komutanlığını yaptı.)
1915’te 4’üncü Tümen 10’uncu Alay 2’nci Tabur 7’nci Bölük Komutanı,
1917’de 152’nci Piyade Alayı 1’inci Tabur Komutanı,
28 Eylül 1917’de 147’nci Piyade Alayı 3’üncü Tabur Komutanı,
169
Soyadı sadece MSB Arşivi belgelerinde geçmektedir. (MSB Arşivi; Binbaşı Bölümü, Kls. 146,
Dos. 4660)
170
KKK şahsi dosya belgelerinin birkaçında sicil nu.sı; 1315 - P.265 olarak geçmektedir.
171
133
26 Aralık 1917’de 12’nci Tümen 36’ncı Piyade Alayı 3’üncü Tabur
Komutanı,
6 Mayıs 1919’da 56’ncı Tümen 172’nci Piyade Alayı 1’inci Tabur
Komutanı,
Daha sonra 188’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
1920 yılında Balıkesir Merkez Komutanı,
Balıkesir’in Yunanlar tarafından işgali üzerine Eskişehir’de Muamelatı
Zatiye Müdürü,
1921’de 11’inci Tümen 127’nci Piyade Alay Komutanı oldu. Bir süre
bu görevde kaldıktan sonra geri hizmete alındı.
Mayıs 1921’de Millî Müdafaa Vekaleti emrine verildi.
25 Haziran 1921’de Milas Şubesi Başkanı,
14 Eylül 1922’de Menemen Şubesi Başkanı oldu.
14 Ağustos 1923’te açığa alındı.
13 Nisan 1925’te emekli oldu.
Harp Liyakat ve Donanma Madalyası,
7 Haziran 1930’da İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.172
172
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi; Şahsi Dosyası. MSB Arşivi; Binbaşı Bölümü, Kls. 146, Dos.
4660.
134
AHMET CEMAL173
Binbaşı174
(1315 - P.384)
(1877 - ?)
Aile Durumu
1877 yılında doğdu. Tahir Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Harp Okulundan teğmen rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
14 Aralık 1916’da binbaşı.
Askerî Görevleri
İstiklal Savaşı’nda 4’üncü Tümen 40’ıncı Alay Komutanıdır.175
...
173
174
Son rütbesi tespit edilememiştir.
175
MSB Arşivi; Defter Nu.: 232. GÖRGÜLÜ; s. 272.
135
DEMİR ALİ SOMDEMİR
Albay
(1315 - P.416)
(1879 - ?)
Aile Durumu
1879 yılında Selanik’te doğdu. Hayrettin Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
4 Şubat 1907’de yüzbaşı
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 3’üncü Ordu 6’ncı Tümen
22’nci Alay 3’üncü Tabur 3’üncü Bölüğe,
20 Kasım 1900’de 3’üncü Ordu 24’üncü Alay 1’inci Tabur 4’üncü
Bölüğe,
25 Kasım 1901’de 23’üncü Alay 3’üncü Tabur 1’inci Bölüğe,
Mayıs 1903’te 120’nci Gore 2’nci Sınıf Alayının 2’nci Tabur 1’inci
Bölük Komutanı,
21 Ağustos 1904’te 4’üncü Selanik Avcı Taburu 1’inci Bölüğe,
12 Ağustos 1905’te 19’uncu Alay 2’nci Tabur 1’inci Bölüğe,
10 Mart 1907’de Bornova 2’nci Sınıf Taburu 1’inci Bölük Komutanı,
136
16 Kasım 1907’de 19’uncu Alay 2’nci Tabur 2’nci Bölük Komutanı,
7 Nisan 1910’da 5’inci Nişancı Taburu 4’üncü Bölüğe,
Daha sonra 6’ncı Nişancı Alayı 3’üncü Tabur 3’üncü Bölük Komutanı,
14 Mart 1911’de 6’ncı Nişancı Alayı 1’inci Tabur Komutan Vekili,
Daha sonra 10’uncu Tümen 30’uncu Alay 2’nci Tabur Komutanı olarak
atandı. (Bu görevde iken önce Çanakkale Cephesi’nde, daha sonra Kafkas
Cephesi’nde yapılan muharebelere katıldı.)
1917’de 5’inci Kafkas Tümeni 3’üncü Alay 2’nci Taburu Komutanı,
Daha sonra 10’uncu Alay Komutanı,
Mondros Mütarekesi’nden sonra 13’üncü Alay Komutanı,
Daha sonra sırasıyla Trabzon Merkez Komutanı, 15’inci Tümen 38’inci
Alay Komutanı,
1921 yılında Ankara Merkez Komutanı,
Daha sonra 38’inci Alay Komutanı, (Sakarya Meydan Muharebesi’ne
katıldı.),
Kasım 1921’de Mersin Bölge Komutanı,
25 Nisan 1922’de Mersin Nokta Komutanı,
16 Aralık 1928’de Ankara Merkez Komutanı olarak atandı.
14 Temmuz 1937’de emekliye ayrıldı ancak 9 Ağustos 1937’de emekli
olarak görev yapmaya devam etti.
14 Temmuz 1942’de görevden ayrıldı.
Gümüş Liyakat Madalyası,
Harp Madalyası,
Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası
Kılıçlı Mecidî Nişanı,
176
137
ŞEVKİ SAVAŞÇI
Tuğbay
(1315 - P.428)
(1878 - 1942)
Aile Durumu
1878 yılında Trabzon’da doğdu. İsmail Bey’in oğludur. 8 Eylül 1942’de
vefat etti.177
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
22 Aralık 1924’te albay,
30 Ağustos 1932’de tuğbay.
Askerî Görevleri
5 Şubat 1900’de 4’üncü Ordu 56’ncı Redif Alayı 2’nci Ordu Taburu
1’inci Bölüğe,
177
MSB Arşivi; Şahsi Dosyası, Kls. 68, Dos. 2148.
138
15 Temmuz 1907’de 4’üncü Ordu 2’nci Tabur 3’üncü Bölüğe,
12 Nisan 1910’da 5’inci Ordu 80’inci Redif Alayı 2’nci Antakya Taburu
8’inci Bölük Komutanı oldu. (Mart 1911’de teşkilat değişikliği nedeniyle bu
birlik 1’inci Antalya Alayı 1’inci Antakya Taburu adını almıştır.)
27 Temmuz 1912’de 2’nci Redif Müfettişliği açığına verildi.
26 Ağustos 1912’de Priştine Alayı 4’üncü Redif Taburu 1’inci Bölük
Komutanı olarak atandı.
Balkan Savaşı’nda 16 Mart - 10 Kasım 1913 tarihleri arasında
Yunanistan’da yedi ay esir olarak kaldı.
24 Aralık 1913’te 6’ncı Kolordu açığına alındı.
1914 yılında 26’ncı Tümen 76’ncı Alay 2’nci Tabur 3’üncü Bölük
Komutanı,
10 Mayıs 1914’te Halep’te 5’inci Ordu 78’inci Alay 3’üncü Tabur
Komutanı,
11 Ağustos 1915’te 3’üncü Kolordu 9’uncu Tümen 26’ncı Piyade Alayı
2’nci Tabur Komutanlığına tayin edildi.
1916 - 1918 yılları arasında Rusya’da (Orlof’ta) esarette kaldı.
1918 - 1919 yıllarında 17’nci Kolordu 56’ncı Tümen 173’üncü Piyade
Alayı 3’üncü Tabur Komutanı,
1919 yılı ilk yarısında Söke ve İzmir havalisinde bulunan 56’ncı Tümen
174’üncü Piyade Alayı 1’inci Tabur Komutanı,
Mayıs 1920’de 56’ncı Tümen 174’üncü Piyade Alayı Komutanı,
1926 yılında Bandırma Divanıharp Başkanı,
1927 yılında Isparta Divanıharp Başkanı,
9 Eylül 1929’da Şark Hudut Komutanı,
21 Aralık 1930’da 29’uncu Piyade Alayı Komutanı Vekili,
4 Şubat 1931’de 9’uncu Kolordu 9’uncu Tümen 29’uncu Piyade Alay
Komutanlığına atandı.178
25 Ağustos 1936’da179 8’inci Kolordu 12’nci Tümen Sivas Askerlik
Dairesi Başkanlığı görevlerine atandı. Bu görevde iken emekli oldu.180
178
179
MSB Arşivi kayıtlarında emeklilik tarihi 14 Temmuz 1936 olarak geçmektedir.
180
139
181
140
MEHMET NEZİR
Binbaşı
(1315 - Sv.61)
(1879 - ?)
Aile Durumu
1879 yılında Prizren’de doğdu. Ali Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
26 Aralık 1908’de üsteğmen,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 3’üncü Ordu 18’inci Süvari
Alayı açığına,
12 Eylül 1901’e kadar Prizren’de 18’inci Süvari Alayının Muallim,
Divanıharp Kâtipliği, İnşaat Azalığı ve iaşe görevlerine verildi.
Aynı sene Prizren 17’nci Süvari Alayına ve Mitroviçe Hastanesi
Müdüriyetine,
1903 yılında Selanik Jandarma Okulunda 3’üncü Öğretim devresini
tamamlayarak Jandarma Takım Komutanı,
1904’te Manastır’da 14’üncü Süvari Alayı 2’nci Bölüğe ve ek görev
olarak Kurmay Başkanlığı Jandarma Kısmı Harita Ahzı (alımı) Memuru,
1909’da Hareket Ordusu Manastır Millî Taburuna ve Hareket Ordusu
İstanbul Merkez Komutanlığında İnzibat Subayı,
29 Ağustos 1910’da Aşiret Süvari Alayı 1’inci Bölük Komutanı,
1912’de Üsküp 17’nci Süvari Alayı 1’inci Bölük Komutanı,
Aynı yıl Yakova’da 8’inci Süvari Makineli Tüfek ve daha sonra
Manastır’da 49’uncu Makineli Tüfek Bölük Komutanı olarak atandı.
Manastır’ın sükûtu üzerine İstanbul’da Maltepe Atış Okuluna geldi.
18 Mayıs 1913’te İzmir’de 38’inci Süvari Alayı 1’inci Bölük Komutanı
oldu. 1913 Edirne İleri Harekâtı’nda bir süre Konya Redif Tümeni emrinde
görev yaptı. 19 Ekim 1913’te bu alaydan istifayla açığa alındı.
141
7 Kasım 1913’te Edirne’de 2’nci Kolordu 9’uncu Süvari Alayı 3’üncü
Bölük Komutanı oldu. Bu alayın lağvıyla Edirne Merkez Komutanlığı emrine
verildi.
Birinci Dünya Savaşı’nda 6’ncı Tümen 3’üncü Süvari Alayı 5’inci Bölük
Komutanı,
26 Nisan 1915’te 3’üncü Süvari Alayı 3’üncü Bölük Komutanı,
Daha sonra sırasıyla Müstakil Süvari Tugayı emrine ve Edirne’de
10’uncu Tümen emrine verildi.
Bir süre sonra da İstanbul’da 1’inci Ordu Karargâh Komutanlığına
atandı ise de bu görevinden istifa etti ve İstanbul Süvari Depo Alayı 3’üncü
Bölük Komutanlığına atandı.
Mart 1917’de Filistin Cephesi’nde 3’üncü Süvari Tümeni emrinde
1’inci, 2’nci ve 3’üncü Gazze Muharebelerine katıldı.
1 Mart 1918’de 6’ncı ve 8’inci Süvari Alaylarından teşkil edilen
Mürettep Süvari Alay Komutan Muavini olarak görev yaptı.
30 Eylül 1918’de 6’ncı Süvari Alay Komutan Muavini iken İngilizlere
esir düştü ve 6 Ekim 1919’da esaretten döndü. İstanbul’a gelerek Muamelat-ı
Zatiye emrine verildi.
Aynı sene Akhisar Mıntıka Komutanlığı emrinde Marmara Cephesi
Komutanlığına atandı.
22 Kasım 1920’de 14’üncü Kolordu emrine verildi.
İstiklal Savaşı’nda sırasıyla:
Şimal Cephesi Komutanlığı emrinde Sındırgı Cephesi Komutanı,
Ertuğrul Grubu Süvari Alay Komutan Muavini,
Yozgat Atlı Piyade Alayı Komutanı,
1921’de Merkez Ordusu 14’üncü Tümen 27’nci Süvari Tugayı 53’üncü
Alay Komutanı,
Aynı sene 6’ncı Atlı Piyade Tümeni 20’nci Alay Komutanı,
1’inci Süvari Tümeni 11’inci Alay Komutanı,
4 Mart 1922’de Akhisar Merkez Komutanı,
23 Temmuz 1923’te Cephe Satın Alma Komisyon Azası,
29 Temmuz 1923’te Ümera ve Zabitan Divanıharp Azası olarak
atandı.
Eylül 1923’te Müdafaa-i Milliye emrinde açığa alındı.182
182
Bu tarihten sonraki görevleri, emeklilik ve ölüm tarihi bilgileri bulunamamıştır.
142
1912 - 1913 Balkan Savaşı.
1914 - 1918 Birinci Dünya Savaşı.
1903 yılında Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı ve Beşinci
Dereceden Mecidî Nişanı,
1917 yılında Kılıçlı ve İftihar Madalyası ve Alman İkinci Dereceden
Kröndeprus183 Nişanı ile ödüllendirildi.184
183
Tam olarak okunamamıştır.
184
143
ALİ HULUSİ
Kıdemli Yüzbaşı
(1315 - Sv.65)
(1877 - ?)
Aile Durumu
1877 yılında Sivas’ta doğdu. Osman Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
1896’da girdiği Harp Okulundan, 17 Ocak 1900’de teğmen rütbesiyle
mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
12 Nisan 1917’de kıdemli yüzbaşı.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Erzincan Karahisar-ı Şarki,
Erzurum Hasan Kale, Diyarbakır mevkilerinde bulundu. Hasan Kale’de
Hudut Divanıharp Kâtipliğinde istihdam edildi.
26 Aralık 1908’de Musul, Kerkük, Süleymaniye, Selahiye Mevkilerinde
bulundu.185
31 Ağustos 1910’da 11’inci Kolordu Birliklerinin Hesap İşleri
Müfettişliği Azası,
1912’de Aşiret Süvari Müfettişliği 3’üncü Erciş Tümeni 19’uncu Alay
Cedid Aşiret Süvari 2’nci Bölük Komutanı,
1916’da Mülga 12’nci İhtiyat Süvari Alayı 1’inci Bölük Komutanı,
Aynı yıl sonunda Zara Askerlik Şubesine,
Daha sonra 19’uncu İhtiyat Alayı 2’nci Bölük Komutanı,
Haziran 1917’de Şarkışla Asker Alma Şubesi Başkanı,
1919 yılında Trabzon’da 1’inci Nakliye Taburu Müstakil Bölük
Komutanı oldu.
185
Belgede görevi yazılmamıştır.
144
1920’de Trabzon ambarlarının top, silah, cephane ve levazımatının
sevkine memur edildi.
Eylül 1921’de 9’uncu Kolordu Komutanlığının emriyle Gümüşhane
Ambar Müdürlüğüne atandı.
Mayıs 1922’de 9’uncu Kolordunun 7’nci Aşiret Tümenine ait Hınıs’ta
bulunan 26’ncı Aşiret Süvari Alayı Komutanı oldu.186
...
186
Şahsi Dosyasında 1922 sonrası görevleri, aldığı madalyalar ve ölüm tarihine ilişkin bilgi
bulunamamıştır.
187
145
M. FUAT PEKÖZER
Tümgeneral
(1315 - Top.5)188
(1876 - ?)
Aile Durumu
1876 yılında İstanbul’da doğdu. Sabri Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
28 Mart 1896’da girdiği Harp Okulundan, 7 Ocak 1900’de mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
7 Ocak 1900’de üsteğmen,
6 Aralık 1905’te yüzbaşı,
14 Mart 1916’da yarbay,
1 Mart 1922’de albay,189
30 Ağustos 1933’te tümgeneral.190
Askerî Görevleri
Daha sonra 5’inci Ordu 27’nci Alay 4’üncü Bölüğe misafireten,
28 Ağustos 1900’de 3’üncü Ordu 14’üncü Sahra topçu Alayı 3’üncü
Bölüğe,
188
Türk Silahlı Kuvvetleri General ve Amiralleri Albümü 1923 - 2000; s. K-9’da sicil nu.sı 1315-
Top.50 olarak geçmektedir.
189
190
Türk Silahlı Kuvvetleri General ve Amiralleri Albümü 1923 - 2000; s.K-9.
146
16 Mart 1901’de Hassa Ordusu 2’nci Alay 3’üncü Çatalca Taburu
3’üncü Bölüğe verildi.
6 Aralık 1905’te Hassa Ordusu 2’nci Alay 4’üncü Tabur 1’inci Bölük
Komutanı,
22 Temmuz 1907’de 3’üncü Ordu 14’üncü Alay Seyyar 4’üncü Bölük
Komutanı olarak tayin edildi. (19 Eylül 1908’de 14’üncü Alay Seyyar 4’üncü
Bölük, 18’inci Alay 4’üncü Bölük olmuştur.)
14 Aralık 1909’da 1’inci Ordu 3’üncü Alay 5’inci Bölük Komutanı,
30 Aralık 1911’de 3’üncü Alay 2’nci Seyyar Tabur 5’inci Bölüğe,
27 Ekim 1913’te Asir Tümeni 2’nci Dağ Taburu Komutanı,
17 Nisan 1916’da ilave görev olarak Divanıharb-i Örfi Başkanlığı da
verildi.
4 Nisan 1918’de Asir Tehama Mıntıka Komutanı oldu.
Daha sonra Asir Tümeninin 23’üncü Hicaz Kolordusu adını alması
üzerine Kolordu Topçu Komutanlığına atandı ve bir süre 21’inci Tümen
Komutan Vekilliği yaptı.
Asir’in İngilizler tarafından ele geçirilmesi üzerine İngilizlere esir düştü.
10 Ocak 1920’de İstanbul’a geldi ve Muamelat-ı Zatiye (Personel
İşleri) emrine verildi.
3 Temmuz 1920’de İstanbul’dan Anadolu’ya geçti ve Millî Savunma
Bakanlığı Satın Alma Komisyonu Üyesi olarak atandı.
4 Temmuz 1921’de İnebolu Menzil Hat Komutanı,
Daha sonra Grup Topçu Komutanı,
1 Ağustos 1921’de 17’nci Tümen 17’nci Topçu Alay Komutanı
1 Mart 1922’de Millî Savunma Bakanlığı Teftiş ve Tedkik Dairesi Amiri,
1923 yılında 4’üncü Kolordu Topçu Şubesi Müdürü,
1 Ocak 1925’te Millî Savunma Bakanlığı Hayvan Muayene ve Seçme
Komisyonu Başkanı,
18 Temmuz 1926’ya kadar Avusturya - Macaristan’dan Hayvan Satın
Alma Komisyonuna,
1 Kasım 1926’da Erzurum Müstahkem Mevki Tugay Komutanı oldu.
1927 - 1928’de Büyük Kumanda kursuna katıldı.
2 Ekim 1930’da Kars Müstahkem Mevkisi Komutan Vekili,
1 Ocak 1932’de Çatalca Müstahkem Mevkisine tayin edildi.
5 Ağustos 1935’te emekli oldu.
147
1916’da Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
1926’da İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.191
191
148
MEHMET NURİ YARKIN
Tümgeneral
(1315 - Ağ.Top.5)
(1880 - 1938)
Aile Durumu
1880 yılında İstanbul’da doğdu. Mehmet Lütfi Bey’in oğludur. 14
Temmuz 1938’de vefat etti.
Öğrenim Durumu
28 Mart 1896’da girdiği Topçu Harp Okulundan, 2 Ocak 1900’de
üsteğmen rütbesiyle mezun oldu. Daha sonra Harp Akademisini bitirdi.
Yükselme Tarihleri
1 Mart 1914’te binbaşı,
1Mart 1921’de yarbay,
3 Nisan 1935’te tümgeneral.
Askerî Görevleri
13 Haziran 1901’de Selanik Kalesi’ne tayin edildi.
1902’de Preveze’deki Salahoz Kalesi’ne,
29 Mart 1905’te 2’nci Topçu Alayı 3’üncü Tabur 3’üncü Bölük
Komutanı,
149
13 Haziran 1909’da İstanbul Boğazı 1’inci Topçu Alayı 4’üncü Tabur
1’inci Bölüğe,
14 Aralık 1910’da aynı taburun 3’üncü Bölüğüne,
14 Mayıs 1912’de 4’üncü Kolordu 6’ncı Ağır Topçu Alayı 1’inci Tabur
13 Ağustos 1912’de İstanbul Boğazı Topçu Alayı 1’inci Tabur 3’üncü
Bölüğe,
4 Kasım 1912’de 4’üncü Tümen Topçu Komutanlık Yaverliğine,
Daha sonra 12 ve 15 cm’lik topların Komutanlığına,
1 Nisan 1913’te geçici olarak Çatalca’da Müstakil Ağır Obüs Topçu
Alayı 2’nci Tabur Komutanı,
3 Kasım 1913’te Ağır Topçu Atış Okulu Öğretmeni,
4 Ağustos 1914’te geçici olarak Erzurum Müstahkem Mevkisi Topçu
Subaylığına,
Mart 1916’da Erzincan’da Müstakil Koşulu Mantelli Alay Komutanı,
20 Ekim 1916’da İstanbul’daki Ağır Topçu Atış Okulu Öğretmeni,
11 Mart 1918’de bu okulun Müdür Muavini,
23 Nisan 1918’de Alman Batı Cephesi’ne Ağır Topçu Alayına,
12 Mayıs 1919’da İstanbul Boğazı Ağır Topçu 12’nci Alay Komutanı,
7 Temmuz 1920’de Personel Dairesi emrine atandı.
22 Aralık 1920’de İstanbul’dan İnebolu yoluyla Anadolu’ya geçti.
Ocak 1921’de Ankara’da Topçu Talimgâh Öğretmeni,
Kütahya muharebelerinde 5’inci Grup Topçu Komutanı,
Sakarya Muharebelerinde 1’inci Grup Ağır Topçu Müşaviri,
23 Ekim 1921’de 3’üncü Kolordu Topçu Komutanı,
27 Kasım 1922’de İzmir Müstahkem Mevkisi Topçu Subaylığına,
8 Eylül 1923’te Topçu Atış Okulu Üstsubay Kursu Öğretmeni,
7 Ekim 1924’te Topçu Müfettişliği 2’nci Şube Müdürü,
15 Mayıs 1925’te 2’nci Ordu Müfettişliği Topçu Mütehassıslığına,
3 Temmuz 1926’da İzmir Müstahkem Mevkisi Ağır Topçu Tugay
Komutanı,
17 Ocak 1928’de Genelkurmay Başkanlığı Topçu Mütehassıslığına,
12 Mart 1928’de Topçu Atış Okulu Müdürü,
150
4 Şubat 1933’te 16’ncı Tümen Tugay Komutanı,192
4 Kasım 1934’te 57’nci Tümen Topçu Tugay Komutanı,
1 Mayıs 1935’te Erzurum Müstahkem Mevkisi Komutanı,
8 Nisan 1937’de Ankara’da Askerî Temyiz Mahkemesi Üyesi olarak
görev yaptı.
14 Temmuz 1938’de bu görevde iken vefat etti.193
2 Ekim 1905’te Gümüş Liyakat Madalyası,
18 Kasım 1916’da Harp Madalyası,
1918 yılında Avusturya İmparatorluğu’nun Harp Madalyası,
192
193
MSB Arşivi; Tümgeneral Bölümü, Kls. 4, Dos. 122.
194
151
AHMET ŞÜKRÜ BÜTTEN
Albay
(1315 - Ağır Top.7)
(1877 - 1956)
Aile Durumu
1877 yılında İstanbul’da doğdu. Mehmet Kâmil Bey’in oğludur. 9
Temmuz 1956’da vefat etti.195
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Topçu Harp Okulundan mezun olduktan sonra Çatalca 1’inci Topçu
Alayına misafir olarak atandı.
20 Haziran 1900’de Çatalca 1’inci Topcu Alayı 1’inci Taburu 1’inci
Bölüğe,
8 Ağustos 1907’de aynı alayın 3’üncü Tabur 2’nci Bölüğüne,
18 Mart 1909’de 2’nci Mantel Alayının 2’nci Tabur 3’üncü Bölüğüne,
20 Ekim 1910’da 4’üncü Kolordu 7’nci Ağır Topçu Alayı 2’nci Tabur
16 Nisan 1911’de 6’ncı Ağır Topçu Alayı 1’inci Tabur 1’inci Bölüğe,
195
152
18 Mayıs 1912 ‘de 1’inci Kolordu 1’inci Ağır Topçu Alayı 1’inci Tabur
13 Ağustos 1912’de Ağır Topçu Alayı Atış Okulu Müdür Muavini,
1 Ekim 1912’de ek görev olarak Edirne Müstahkem Mevkisi emrine,
9 Kasım 1913’te İstanbul Boğazı 1’inci Ağır Topçu Alayı 2’nci Tabur
Komutanı,
1 Şubat 1914’te Topçu Harp Okulu Ağır Topçu Taburu Komutanı,
26 Temmuz 1914’te 2’nci Ağır Topçu Alayı 2’nci Tabur Komutanı,
12 Mart 1917’de Sahil Topçu Komutanlığı 10’uncu Ağır Topçu Alayı
Komutanı,
8 Aralık 1917’de Ağır Topçu Atış Okulu Müdür Muavini,
11 Mart 1918’de 5’inci Ordu 20’nci Ağır Topçu Alayı Komutanı,
27 Ekim 1918’de 18’inci Ağır Topçu Alayı Komutanı olarak atandı.
26/27 Eylül 1920 tarihinde Anadolu’ya geçti ve Millî Mücadele’ye
katıldı. 2’nci Kolordu 9’uncu Tümen Topçu Alayı Komutanı olarak görev aldı.
Aralık 1921’de 2’nci Topçu Depo Alayı Komutanı,
Ağustos 1922’de 15’inci Tümen Topçu Alayı Komutanı,
Aralık 1922’de İzmir Müstahkem Mevki 6’ncı Ağır Topçu Alayı
Komutanı,
30 Ağustos 1927’de 8’inci Kolordu 3’üncü Tümen 3’üncü Topçu Alayı
Komutanı,
7 Ekim 1930’da 6’ncı Kolordu 41’inci Tümen Topçu Alayı Komutanı,
25 Ağustos 1931’de Askerî Müze Müdürü olarak atandı.
13 Mayıs 1933’te emekli oldu. Ancak ilişiği kesilmeden 25 Kasım
1940’a kadar görevine devam etti.
17 Nisan 1916’da Harp Madalyası,
Gümüş Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.196
196
153
MUSTAFA MUAMMER TAYLAN197
Albay
(1315 - Sahra Top.8)
(1880 - 1948)
Aile Durumu
1880 yılında İstanbul’da doğdu. Ali Bey’in oğludur. 7 Mart 1948’de
vefat etti.198
Öğrenim Durumu
28 Mart 1896’da girdiği Topçu Harp Okulundan, 24 Aralık 1899’da
Yükselme Tarihleri
24 Aralık 1899’da üsteğmen,
Askerî Görevleri
Topçu Harp Okulundan mezun olduktan sonra Manastır’da 13’üncü
Topçu Alayı 2’nci Tabur 5’inci Bölük Komutan Muavini,
29 Ekim 1900’de Üsküp’te 16’ncı Topçu Alayı Emir Subayı,
23 Temmuz 1908’de Manastır’da 3’üncü Obüs Alayı 2’nci Tabur 5’inci
Bölük Komutanı,
197
Soyadı sadece MSB Arşivindeki belgelerinden bulunabilmiştir. MSB Arşivi; Albay Bölümü,
Kls. 55, Dos. 1745.
198
154
29 Eylül 1913’te Edirne’de 2’nci Obüs Taburu 2’nci Bölük Komutanı,
3 Ağustos 1914’te 4’üncü Tümen Topçu Alayı 2’nci Tabur 4’üncü
Bölük Komutanı,
1914 - 1921 yılları arasında sırasıyla:
20’nci Tümen Topçu Alayı, 3’üncü Tabur Komutanı,
42’nci Tümen 3’üncü Topçu Taburu Komutanı,
48’inci Tümen Topçu Alayı 2’nci Tabur Komutanı,
11’inci Tümen emrinde Kudretli Dağ Taburu Komutanı,
7’nci Tümen emrinde Kudretli Dağ Taburu Komutanı,
16’ncı Tümen emrinde Kudretli Dağ Taburu Komutanı,
Şubat 1921’de 4’üncü Tümen Topçu Alayı Komutanı,
Ağustos 1921’de 3’üncü Grup Topçu Komutan Muavini,
Eylül 1922’de 41’inci Tümen Topçu Alayı Komutanı,
1 Haziran 1925’te 7’nci Tümen Topçu Alayı Komutanı,
1 Kasım 1930’da Büyük Komuta Kursunda,
10 Şubat 1931’de Askerî Müze Müdürü,
26 Ağustos 1931’de 9’uncu Tümen Topçu Alay Komutanı oldu. Ancak
bu göreve gitmeyip 2 Ekim 1931 tarihinde emekliliğini istedi.
31 Ekim 1931’de emekli edildi.
20 Ocak 1917’de Harp Madalyası,
23 Ağustos 1918’de Alman İkinci Sınıf Demir Salip Nişanı,
14 Ağustos 1923’te Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.199
199
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi; Şahsi Dosyası. MSB Arşivi; Albay Bölümü, Kls. 55, Dos.
1745.
155
ÖMER FARUK GÖZE
Albay
(1315 - Top.9)
(1877 - 1957)
Aile Durumu
1877 yılında Erzurum’da doğdu. Osman Bey’in oğludur. 30 Eylül
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Şubat 1905’te yüzbaşı,
8 Ocak 1911’de kıdemli yüzbaşı,
Mart 1921’de yarbay,
Askerî Görevleri
Topçu Harp Okulundan mezun olduktan sonra 4’üncü Ordu açığına
verildi.
12 Mart 1900’de Samsun Kalesi Müstakil Bölük Takım Komutanı,
Şubat 1905’te maluliyeti sebebiyle Erzurum Kalesi 1’inci Tabur 2’nci
Bölük Komutanı,
Daha sonra Erzurum Ağır Topçu Alayı 4’üncü Tabur 3’üncü Bölük
Komutanı,
200
156
14 Haziran 1915’te Erzurum Ağır Topçu 12’nci Alay 1’inci Tabur
Komutanı,
15 Şubat 1916’da 18’inci Piyade Tümeni 86’ncı Alay 1’inci Tabur
Komutanı,
9 Mart 1916’da Mürettep Mantelli Alay 1’inci Tabur Komutanı,
22 Ekim 1916’da Refahiye’de Kolordu emrinde ve 9’uncu Tümende bir
süre görev yaptı. Daha sonra Merkez Topçu Grup Komutanlığına atandı. (Bu
cephede iken taburu 41’inci Ağır Topçu Taburu adını almıştır.)
1 Ekim 1917’de taburuyla 2’nci Kafkas Kolordusu 37’nci Tümen
emrine,
Aynı yıl 37’nci Tümen Şnayder Cebel Taburu Komutanı,
26 Temmuz 1918’de tekrar 41’inci Ağır Topçu Taburu Komutanı,
15 Haziran 1919’da 15’inci Kolordu 15’inci Topçu Alayı Komutanı, (Bu
alay daha sonra 20’nci Topçu Alayı adını almıştır.)
1 Temmuz 1921’de Kars Mevkisi Müstahkem Topçu Komutanı,
14 Eylül 1921’de Hacı Halil Topçu Alay Komutanı,
1 Şubat 1922’de Kars 2’nci Ağır Topçu Alay Komutanı,
Mart 1924’te İzmir Müstahkem Mevkisi Topçu Komutanlığı emrine,
1925’te 16’ncı Topçu Alayı Komutanı,
Aralık 1925’te 6’ncı Topçu Alayı Komutanı,
25 Ağustos 1927’de 1’inci Kolordu Esliha ve Mühimmat Muayene
Komisyon Başkanı,
Eylül 1928’de 2’nci Kolordu 66’ncı Topçu Alayı Komutanı olarak
atandı. 201
8 Haziran 1931’de202 bu görevde iken emekliye sevk edildi.
201
202
MSB Arşivi şahsi dosyasında emeklilik tarihi 19 Nisan 1931 olarak geçmektedir. MSB Arşivi;
Albay Bölümü, Kls. 60, Dos. 1908.
203
157
HÜSEYİN HÜSNÜ SIDAL
Albay
(1315 - Sahra Top.25)
(1874 - 1957)
Aile Durumu
1874’te Tırnova’da doğdu. Mustafa Bey’in oğludur. 7 Eylül 1957’de
vefat etti. Aile lakabı Yırıkzade’dir.204
Öğrenim Durumu
28 Mart 1896’da girdiği Topçu Harp Okulundan, 13 Temmuz 1899’da
Yükselme Tarihleri
13 Temmuz 1899’da üsteğmen,
Askerî Görevleri
Topçu Harp Okulundan mezun olduktan sonra 2’nci Ordu Topçu
Tümeni 12’nci Alaya misafireten verildi.
1 Ekim 1903’te 2’nci Ordu 12’nci Alay Sancaktar ve Esvap Eminliğine,
3 Temmuz 1908’de 12’nci Topçu Alayı 2’nci Bölük Komutanı oldu. (Bu
birlik 14 Mart 1911 teşkilat değişikliğinde 4’üncü Kolordu 12’nci Alay 2’nci
Sahra Bölüğü adını almıştır.)
Daha sonra Erzurum’da Şark Cephesi’ne bağlı olarak teşkil edilen ve
sonra 20’nci Topçu Alayı adını alan 15’inci Topçu Alayını kurdu.
204
158
Daha sonra Bardız Mıntıkası Topçu Komutanı,
14 Ekim 1914’te Çanakkale Cephesi’nde 4’üncü Kolordu 12’nci Alay
2’nci Sahra Taburu Komutanı,
Daha sonra Seddülbahir 3’üncü Cenup Grubu Topçu Komutanı,
19 Aralık 1915’te tekrar 12’nci Tümen 12’nci Topçu Alayı 2’nci Tabura,
1916 ortalarında 12’nci Topçu Alayı Komutan Vekili,
Daha sonra Palu ve Civarı Mevki Komutanı,
1919 yılı sonuna kadar Erzurum’da 12’nci Topçu Alay Komutan Vekili,
28 Eylül 1920’de Çomartepesi Taarruzu’nda Topçu Grubu Komutanı,
1 Mart 1921’de 5’inci Tümen 5’inci Topçu Alay Komutanı,
17 Eylül 1921’de 5’inci Kolordu Topçu Komutan Muavini,
19 Kasım 1921’de 14’üncü Piyade Tümeni Topçu Alay Komutanı,
1 Haziran 1925’te Çatalca Müstahkem Mevkisi Ağır Topçu 4’üncü Alay
Komutanı,
18 Ağustos 1928’de Askerî Müze Müdürü,
10 Şubat 1931’de 57’nci Tümen 28’inci Topçu Alay Komutanı olarak
görev yaptı.
13 Ekim 1931’de bu görevde iken emekli edildi.
1915’te Harp Madalyası ve Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
1917’de Kılıçlı Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
205
159
MEHMET ZİYA206
Binbaşı
(1315 - J.179)
(? - ?)
Aile Durumu
Diyarbakır’da doğdu. Derviş Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1896 tarihinde girdiği Harp Okulundan, 1899 yılında teğmen
Yükselme Tarihleri
... üsteğmen,
... yüzbaşı,
3 Eylül 1917’de binbaşı.
Askerî Görevleri
İstiklal Savaşı sırasında Malatya Jandarma Alay Komutanı olarak
görev yaptı.
20 Eylül 1925’te emekli edildi.
...
206
Emekli Sandığı Arşivinden bir belgesi bulunabilmiştir.
207
Emekli Sandığı Arşivi; Tasnif Nu.: 14791.
160
RÜŞTÜ 208
Yarbay
(1315 - J.230)
(1879 - ?)
Aile Durumu
1879’da İzmit’te doğdu. Mehmet Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
15 Mart 1897’de girdiği Harp Okulundan, 1900 yılında teğmen
Yükselme Tarihleri
… üsteğmen,
… yüzbaşı,
… binbaşı,
1 Mart 1924’te yarbay.
Askerî Görevleri
14 Ağustos 1917 - 29 Mart 1918 tarihleri arasında açıkta kaldı.
İstiklal Savaşı’nda Bolu Vilayeti Jandarma Alay Komutanı olarak görev
yaptı.
4 Haziran 1925’te emekli oldu.
...
208
Emekli Sandığı Arşivinden bir belgesi bulunabilmiştir.
209
161
MEHMET İZZETTİN SARGIN
Tuğgeneral
(1316 - P.26)
(1880 - 1943)
Aile Durumu
1880 yılında İstanbul’da doğdu. Süleyman Şevket Bey’in oğludur. 26
Aralık 1943’te vefat etti.210 Aile lakabı Sarı Hacızade’dir.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1898’de girdiği Harp Okulunu, 14 Aralık 1900’de teğmen
rütbesiyle bitirdi. Daha sonra Harp Akademisine girdi ve 12 Ocak 1903’te
mümtaz yüzbaşı rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
Aralık 1901’de üsteğmen,
12 Ocak 1903’te yüzbaşı,
14 Haziran 1908’de kıdemli yüzbaşı,
1933’te tuğgeneral.
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra 3’üncü Ordu 2’nci Sınıf
Redif 61’inci Siroz Tugayı Kurmay Başkanlığı Emir Subaylığına atandı.
210
162
Temmuz 1906’da Vodine’de 2’nci Hassa Alayı 2’nci Tabur 4’üncü
Bölük Komutanı oldu. 25 Eylül 1908’de Sisam İsyanı’nda Tedip Harekâtı’na
katıldı ve yaralandı.
Haziran 1909’da Hassa Ordusu Kurmay Başkanlığı 1’inci Şube
Müdürü,
Balkan Savaşı sırasında Piyade Küçük Zabit Mektebi Komutan Vekili,
1914 senesinde 1’inci Piyade Tümeni 9’uncu Alay 2’nci Tabur
Komutanı oldu.
Daha sonra 1’inci Kuvve-i Seferiyye (52’nci Tümen) ile İran’a
gönderildi.
1916 yılında Erzincan’da Geri Mıntıka Müfettişliği Kurmay Başkanlığı
1’inci Şube Müdürü,
Müfettişliğin kaldırılmasından sonra Zile’de Talimgâh 2’nci Tabur
Komutanı,
Aralık 1917’de 5’inci Ordu Karargâhında 1’inci Şube Müdürü,
1918 başlarında Menemen’de 47’nci Tümen Kurmay Başkan
Yardımcısı,
Daha sonra İzmir’de 17’nci Kolordu İstihbarat Şubesi Müdürü,
1920 yılında Şark’ta 3’üncü Kolordu 9’uncu Tümen Kurmay Başkanı,
Aralık 1920’de Kars Müstahkem Mevkisi Kurmay Başkanı,
Ocak 1921’de 28’inci Alay Komutanı,
Ağustos 1923’te Kuva-i Havâiye Müfettişliği 1’inci Şube Müdürü,
Temmuz 1924’te 69’uncu Piyade Alay Komutanı,
Haziran 1927’de 1’inci Piyade Tümeni Tugay Komutanı olarak görev
yaptı.
20 Kasım 1927’de Büyük Kumanda Kursuna katıldı.211
21 Haziran 1935 tarihinde emekli oldu.212
211
212
163
1908’de Altın Liyakat Madalyası,
1917’de Dördüncü Rütbeden Mecidî Nişanı,
1918’de Alman Harp Madalyası,
213
164
REMZİ YALÇINTOKLU (YALÇINTEPE)214
Tuğbay
(1316 - P.27)
(1882 - 1963)
Aile Durumu
1882 yılında İzmir’de doğdu. Mahmud Sabri Bey’in oğludur. 3 Şubat
1963 tarihinde vefat etti.215
Öğrenim Durumu
14 Ocak 1901’de girdiği Harp Okulundan 22 Ağustos 1903’te teğmen
rütbesiyle mezun oldu. Daha sonra Harp Akademisine girerek 26 Eylül
1906’da mümtaz yüzbaşı rütbesiyle okulu bitirdi. Fransızca biliyordu.
Yükselme Tarihleri:
22 Ağustos 1903’te teğmen,
8 Şubat 1905’te üsteğmen,
26 Eylül 1906’da mümtaz yüzbaşı,
28 Ağustos 1918’de binbaşı,
1 Mayıs 1924’te yarbay,
21 Eylül 1936’da tuğbay.
Askerî Görevleri
3 Nisan 1907’de 3’üncü Ordu 5’inci Nişancı Taburu 3’üncü Bölüğe,
Mart 1911’de Teşkilatında 6’ncı Kolordu 6’ncı Nişancı Alayı 1’inci
Tabur 3’üncü Bölüğe,
214
Şahsi dosyasında soyadı “YALÇINTOKLU” olarak geçmektedir. Ancak konuyla ilgili bazı
eserlerde “YALÇINTEPE” soyadı ile anılmaktadır.
215
165
22 Eylül 1913’te 2’nci Kolordu 2’nci Nişancı Alayı 1’inci Tabur 3’üncü
Bölüğe,
6 Haziran 1914’te 5’inci Kolordu 42’nci Alay 1’inci Tabur 3’üncü
Bölüğe,
23 Ağustos 1915’te 12’nci Kolordu Kurmay Başkanlığına,
Daha sonra 1’inci Ordu Menzil Müfettişliği Kurmay Başkanlığına,
29 Temmuz 1916’da 17’nci Kolordu emrine,
25 Eylül 1916’da 12’nci Kolordu Kurmay Başkanlığına,
5 Nisan 1917’de 13’üncü Kolordu Kurmay Başkanlığına,
18 Ağustos 1917’de Baalbek Depo Alayına,
28 Ağustos 1918’de 76’ncı Alay 3’üncü Taburunda görevli iken 24
Eylül 1918’de esir düşüp 17 Eylül 1920’de esaretten döndü.
1 Mayıs 1921’de 37’nci Alay Komutan Muavini,
1 Kasım 1921’de 6’ncı Tümen 50’nci Alay Komutanı,
1 Kasım 1922’de Dursunbey Askerlik Şube Başkanı,
18 Kasım 1926’da Genelkurmay Harp Tarihi Encümenliğine,
25 Ağustos 1929’da Harp Okulu Öğretmenler Heyetine,
10 Nisan 1930’da 9’uncu Kolordu 3’üncü Tümen 7’nci Piyade Alay
Komutan Vekili,
23 Aralık 1930’da Erzincan Askerlik Dairesi Başkanı Vekili,
11 Eylül 1931’de 9’uncu Kolordu 9’uncu Tümen 28’inci Piyade Alay
Komutanı,
Daha sonra 2’nci Kolordu 11’inci Tümen Bursa Askerlik Dairesi
14 Temmuz 1940’ta bu görevde iken emekli oldu.
Katıldığı Savaşlar:
Nişan, Madalyaları ve Takdirnameleri:
216
166
HÜSEYİN AVNİ
Binbaşı
(1316 - P.36)
(1876 - 1921)
Aile Durumu
1876 yılında Tirebolu’da doğdu. Emin Bey’in oğludur. 30 Ağustos
1921’de Sakarya Muharebesi’nde şehit oldu.
Öğrenim Durumu
rütbesiyle mezun oldu. Fransızca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
7 Haziran 1916’da kıdemli yüzbaşı,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 3’üncü Ordu emrinde Selanik
Redif Tümeni emrine atandı.
10 Kasım 1901’de 3’üncü Ordu 42’nci Redif Alayı 4’üncü Tabur 2’nci
Bölüğe,
29 Aralık 1903’te 3’üncü Ordu 120’nci Alayı 4’üncü İpek Taburu
12 Şubat 1905’te Selanik Jandarma Alayı Serfiçe Taburu 5’inci
Bölüğe,
30 Haziran 1907’de Manastır Jandarma Alayı 5’inci Grebene Taburu
Bölük Komutanı,
2 Şubat 1909’da 3’üncü Nizamiye Ordusu açığına,
3 Haziran 1909’da 3’üncü Nizamiye Ordusu 22’nci Alay 2’nci
Taburuna atandı.
Daha sonra Kasımpaşa Jandarma Bölüğüyle Yeni Erat Mektebi
Komutanı,
15 Ocak 1910’da Bağdat Jandarma Yeni Erat Mektebi Müdürü,
26 Mart 1910’da İzmit Jandarma Taburu 2’nci Bölük Komutanı,
167
29 Ocak 1912’de Harita Komisyonu Keşif Kısmına,
24 Ekim 1912’de geçici olarak Nevşehir Alayı Ürgüp Taburuna,
1914 yılında 3’üncü Ordu Menzil İdaresi Emir Subaylığına,
1 Mayıs 1915’te Milo Müfrezesine217 mensup Erkins218 Müfrezesi
Komutanı ve müfrezenin Tabur Komutanı,
14 Eylül 1916’da 49’uncu Tümen 153’üncü Alay 3’üncü Tabur
Komutanı,
14 Aralık 1916’da bu tümenin Hücum Taburu Komutanı,
1 Haziran 1917’de 9’uncu Tümen Hücum Alayı Komutanı,
20 Ağustos 1917’de 110’uncu Alay Komutan Vekili,
10 Nisan 1918’de Müstakil 123’üncü Alay Komutanı, (Ardahan, Kars,
Çıldır ve Ahılkelek’te)
Daha sonra 3’üncü Tümen 8’inci Alay Komutanı,
Mayıs 1919’da Harbiye Nezaretince Pazar Askerlik Dairesi Başkanı,
20 Eylül 1919’da 15’inci Kolordu tarafından Rize Askerlik Dairesi
Başkanı olarak atandı.
1 Ocak 1920’de Giresun Askerlik Dairesi Başkanı,
Ocak 1921’de Giresun’da kurulan 42’nci Giresun Nizamiye Alay
Komutanı olarak tayin edildi.
30 Ağustos 1921’de bu görevde iken Sakarya Muharebesi’nde
Gökgöz Tepe’de şehit oldu.
8 Mart 1904’te Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
Ocak 1916’da Avusturya Hükûmetinin Üçüncü Dereceden Askerî
Meziyet Nişanı,
217
Erzincan’da nahiye, (1970 yılından sonra Artvin - Merkez - Zeytinlik - Sarıbudak - köy)
Akbayar; s. 119.
218
Erzurum - Yusufeli’de nahiye, (1970 yılından sonra Artvin - Yusufeli - Demirkent -
bucak.)Akbayar; s. 53.
219
168
NECİP KADRİ DEMİRKAZIK
Tümgeneral
(1316 - P.43)
(1879 - 1944)
Aile Durumu
1879 yılında Eskişehir’de doğdu. Mehmet Ali Bey’in oğludur. 6
Temmuz 1944’te vefat etti.220 Aile lakabı Hasibizadeler’dir.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
1 Haziran 1926’da albay,
19 Kasım 1931’de tuğbay,221
1936’da tuğgeneral,
1937’de tümgeneral.222
220
221
222
169
Askerî Görevleri
14 Şubat 1901’de 9’uncu Alay 3’üncü Tabur 4’üncü Bölüğe,
14 Haziran 1902’de 15’inci Alay 1’inci Tabur 4’üncü Bölüğe,
14 Temmuz 1904’te 79’uncu Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur 4’üncü
Bölüğe,
28 Şubat 1905’te 40’ıncı Nizamiye Tugayı Kurmay Başkanlığı Mülhak
Subayı,
18 Temmuz 1908’de 77’nci Nizamiye Alayı 2’nci Tabur 2’nci Bölük
Komutanı,
28 Mayıs 1909’da 7’nci Tümen (Eski 20’nci Tümen) 19’uncu Alay
(Eski 77’nci Nizamiye Alayı) 2’nci Tabur 6’ncı Bölük Komutanı,
28 Mayıs 1913’te 7’nci Tümen 19’uncu Alay 3’üncü Tabur 7’nci Bölük
Komutanı,
4 Kasım 1913’te 3’üncü Ordu açığına alındı.
9 Nisan 1914’te 7’nci Tümen 19’uncu Alay 2’nci Tabur 6’ncı Bölük
Komutanı,
25 Aralık 1914’te 3’üncü Kolordu Numune Taburu Komutanı,
25 Nisan 1915’te 7’nci Tümen 19’uncu Alay 2’nci Tabur Komutanı
oldu. Bu dönemde Kirte ve Zığındere Mıntıka Komutanlıkları görevini de
yaptı.
2 Kasım 1915’te 7’nci Tümen 21’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
2 Şubat 1916’da 7’nci Tümen 21’inci Alay Komutanı olarak atandı.
5 Nisan 1917’de Filistin Cephesi’ne gitti. (Üçüncü Gazze
Muharebesi’nde yaralandı.)
15 Mayıs 1918’de 22’nci Kolordu 19’uncu Tümen 77’nci Alay
23 Eylül 1918’de İngilizler tarafından esir edilerek Seydibeşir
Kampı’nda kaldı. 15 Temmuz 1920’de esaretten döndü.
Temmuz 1920’de Üsküdar Askerlik Şubesi Başkanlığına atandı.
8 Temmuz 1921’de Anadolu’ya geçerek Millî Mücadele’ye katıldı.
5 Ağustos 1921’de 4’üncü Tümen 40’ıncı Alay Komutanı oldu. Bu
görevde iken üç ay kadar 4’üncü Tümen Tugay Komutanlığı da yaptı.
15 Mart 1925’te Maltepe Atış Okulu Baş Muallimi,
31 Temmuz 1926’da Askerî Liseler Müfettişi,
170
9 Eylül 1929’da 1’inci Tümen 4’ncü Alay Komutanı,
19 Kasım 1931’de 4’üncü Tümen Tugay Komutanı,
9 Mayıs 1935’te 15’inci Tümen Tugay Komutanı,
8 Nisan 1936’da 7’nci Tümen Komutan Vekili,223
Daha sonra 5’inci Tümen Komutanı olarak görev yaptı.224
14 Temmuz 1939’da bu görevde iken emekli oldu.225
Emekli olduktan sonra tekrar görev alarak 12 Ağustos 1941’de Isparta
Hava Müdafaa Bölge Komutanı oldu ve 7 Mayıs 1942’de bu görevden
ayrıldı.226
27 Kasım 1911’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
1 Eylül 1915’te Gümüş Liyakat Madalyası,
23 Ağustos 1918’de Almanya İmparatoru tarafından verilen İkinci Sınıf
Demir Salip Madalyası,
223
224
225
226
227
171
AHMET CEVAT KURAN
Albay
(1316 - P.46)
(1881 - ?)
Aile Durumu
1881 yılında İstanbul’da doğdu. Mehmet Ali Paşa’nın oğludur.228
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Albay.
Askerî Görevleri
İstiklal Savaşı’nda binbaşı rütbesinde iken 5’inci Kafkas Piyade
Tümeni 13’üncü Piyade Alayı Komutanı olarak görev yaptı.
1931’de emekli oldu.229
...
228
Şenay Sezen Okay; M. Vedat Okay; s. 113.
229
Baycan; s. 373.
172
ATIF ULUSOĞLU
Tuğbay
(1316 - P.54)
(1882 - ?)
Aile Durumu
1882 yılında Kastamonu’da doğdu. Adil Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
2 Aralık 1924’te tuğbay.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 1’inci Redif Ordusu açığına,
8 Mayıs 1902’de 3’üncü Ordu Kalkandelen İlave Alayı 2’nci Tabur
4’üncü Bölüğüne,
29 Aralık 1903’te 3’üncü Ordu 3’üncü Alay 3’üncü Tabur 12’nci
Bölüğe,
173
17 Aralık 1907’de 2’nci Redif Ordusu 21’nci Alay 3’üncü Tabur 2’nci
Bölüğe,
18 Temmuz 1918’de 2’nci Ordu 81’inci Alay 8’inci Bölüğe,
29 Eylül 1913’te İstanbul Astsubay Numune Taburu 1’inci Bölüğe,
7 Mart 1915’te İstanbul Astsubay Okulu Alayı 1’inci Tabur 4’üncü
Bölüğe,
Daha sonra İzmit Depo Taburu Komutanı,
İstanbul’da İhtiyat Subay Adayları Talimgâhı 4’üncü Tabur Komutanı,
14 Mayıs 1915’te İhtiyat Subay Adayları Alay Komutanı oldu. (Bu
görev sırasında eğitim için iki ay süreyle Almanya’ya gönderildi.)
Kasım 1917’de Kuleli İdadisi Müdür Muavini,
Nisan 1918’de Kafkas İslam Ordusu Zabit Namzetleri Talimgâhı
Komutanı,
Mütareke’den sonra Aralık 1918’de Azerbaycan’dan ayrılarak
Ardahan’da 3’üncü Tümen 8’inci Kafkas Alayı Komutanı,
Haziran 1919’da ek görevle 3’üncü Kafkas Tümeni Komutan Vekili,
5 Haziran 1920’de 8’inci Kafkas Alayı Komutanı olarak Ermenistan
Harekâtı’na memur edildi. Asli görevi uhdesinde kalmak üzere 1920 yılı
içinde; Oltu Müfrezesi Komutanı, Merdenik Müfrezesi Komutanı, Kars
Merkez Komutanı, Gümrü Mevki Komutanı ayrıca Şark Cephesi Mekâtib-i
İdadisi ve Askerîsi ve Talimgâhı Müfettişi oldu.
Mayıs 1921’den savaşın sonuna kadar 8’inci Kafkas Alayı Komutanı
olarak Garp Cephesi emrinde görev yaptı.
Ekim 1923’te alayı ile İstanbul Merkez Komutanlığı emrine verildi.
1 Şubat 1925’te İzmir’de 57’nci Tümen Piyade Tugay Komutanı,
Ağustos 1926’da İstanbul’da Müdafaa-i Milliye 2 Numaralı Müstakil
Ümera ve Zabitan Divanıharbi Azası olarak görev yaptı.230
230
231
Baycan; s. 371.
174
1910’da Sırbistan Dördüncü Rütbeden Sava,
1914’te Dördüncü Rütbeden Mecidî Nişanı,
1916’da Harp Madalyası ve Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
1917’de Dördüncü Rütbeden Osmani Nişanı ve Alman İkinci Sınıf
Demir Salip Nişanı
1918’de Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası,
232
175
SALİH AVGIN
Tümgeneral
(1316 - P.62)
(1879 - ?)
Aile Durumu
1879 yılında Ağaçayırı - Kayseri’de doğdu. Naim Bey’in oğludur. Aile
lakabı Hüsrevoğlu’dur.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1898 tarihinde girdiği Harp Okulundan, 2 Şubat 1901’de
teğmen rütbesiyle mezun oldu. Daha sonra Harp Akademisini bitirdi.
Yükselme Tarihleri
Ağustos 1908’de üsteğmen,
30 Ağustos 1932’de tuğgeneral,
25 Mart 1935’te tümgeneral.
Askerî Görevleri
4 Mart 1901’de 16’ncı Redif Tümeni 1’inci Sivas Taburuna misafireten,
18 Mart 1902’de Bitlis’te 4’üncü Ordu 31’inci Piyade Alayı 2’nci Tabur
4’üncü Bölük Takım Komutanı,
176
10 Mayıs 1902’de 4’üncü Ordu 63’üncü Redif Alayı 1’inci Tabur
3’üncü Bölük Takım Komutanı oldu.
Ağustos 1908’de 4’üncü Ordu 63’üncü Redif Alayı 1’inci Tabur Depo
Memuru,
31 Ağustos 1910’da İzmir Alayı Bergama Redif Taburu 1’inci Bölük
Komutanı (Bu birlik Mart 1911’de Ayaş Redif Alayı Haymana Taburu
1 Haziran 1912’de sıhhi sebepten 6’ncı Redif Müfettişliği Redif Kayseri
Alayı Boğazlıyan Taburu 1’inci Bölüğe nakil oldu.
1914’te 44’üncü Piyade Alayı 3’üncü Tabur 9’uncu Bölük Komutanı,
14 Aralık 1916’da 5’inci Kolordu açığına,
24 Aralık 1916’da 51’inci Tümen 44’üncü Piyade Alayı 3’üncü Tabur
Komutanı,
1917’de Irak Cephesi’nde 18’inci Kolordu 9’uncu Alay 1’inci Tabur
29 Ekim 1918’de Fetha ve Cirnaf Muharebelerinde İngilizlere karşı
savaşırken Dicle Grubu ile esir düştü ve 25 ay Basra’da esarette kaldı. 4
Ekim 1920’de esaretten döndü.
17 Aralık 1920’de İstanbul’dan firaren Anadolu’ya gelerek Millî
Mücadele’ye katıldı.
12 Ocak 1921’de 3’üncü Alay Komutanı,
19 Haziran 1923’te 1’inci Tümen Piyade Tugay Komutanı,
20 Ekim 1925’te Adana Askerlik Dairesi Başkanı oldu.
1926 ve 1927’de İstanbul’daki Büyük Kumanda kursuna katıldı.
9 Eylül 1929’da 7’nci Kolordu 2’nci Tümen Tugay Komutanı,
4 Şubat 1931’de Van Hudut Komutanı,
5 Ağustos 1931’de Sarıkamış Askerlik Dairesi Başkanı,
9 Ocak 1932’de 5’inci Kolordu 5’inci Tümen Tugay Komutanı,
4 Ocak 1933’te Adana’da 7’nci Tümen Tugay Komutanı,
10 Ekim 1933’te Mardin’de Güney Hudut Komutanı,
23 Ağustos 1934’te 7’nci Tümen Komutan Vekili,
25 Mart 1935’te 7’nci Tümen Komutanı,
177
8 Nisan 1936’da Askerî Temyiz Mahkemesi Azası olarak atandı.233
Bu görevinde iken sağlık sebebiyle 29 Temmuz 1938’de emekli
oldu.234
15 Temmuz 1940’ta tekrar göreve alınarak Balıkesir Mıntıka
Komutanlığı görevine getirildi. 15 Haziran 1944’te ikinci defa orduyla ilişiği
kesilerek yeniden emekli edildi.
1905’te Tahlisiye Madalyası,
26 Kasım 1912’de İftihar Madalyası,
4 Nisan 1916’da Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
Harp Madalyası,
VIII. Dönem Kayseri Milletvekili olarak TBMM’de görev yaptı.236
233
KKK Emeklilik Şubesi Arşivi Şahsi Dosyası.
234
MSB Arşivi; Tümgeneral Bölümü, Kls. 5, Dos.135.
Türk Silahlı Kuvvetleri General ve Amiralleri Albümü 1923-2000, s.K-11.
235
236
178
MEHMET AVNİ ARIDURU
Albay
(1316 - P.94)
(1879 - 1954)
Aile Durumu
1879 yılında İstanbul - Beşiktaş’ta doğdu. Süleyman Bey’in oğludur.
11 Eylül 1954’te vefat etti.237
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
28 Temmuz 1918’de binbaşı,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 2’nci Ordu açığına verildi.
Daha sonra Edirne’de 11’inci Alay 4’üncü Taburda ve 14’üncü Alay
3’üncü Taburda misafir olarak bulundu.
Daha sonra 11’inci Alay 2’nci Tabur 3’üncü Bölük Takım Subayı oldu.
11 Ağustos 1903’te 2’nci Sınıf Tekirdağ Alayı 1’inci Tabur 3’üncü
Çatalca Bölüğüne,
Mart 1902’de İkinci Sınıf 53’üncü Tekirdağ Tugay Komutanlığı Emir
Subaylığına,
237
179
Ağustos 1904’te 2’nci Ordu 80’inci Alay 1’inci Tabur 3’üncü Bölüğe,
Nisan 1907’de 1’inci Ordu Kayseri Redif Tümeni 15’inci Alay 3’üncü
Boğazlıyan Taburu 3’üncü Bölüğe,
31 Ağustos 1910’da 1’inci Ordu 16’ncı Redif Alayı 2’nci Mucur Redif
Taburu 7’nci Bölüğe atandı. (Mart 1911’de yeni teşkilatta Yozgat Tümeni
Kırşehir Alayı Mucur Taburu adını almıştır.)
2 Mayıs 1914’te 5’inci Kolordu açığına alındı.
26 Ağustos 1914’te 5’inci Kolordu 42’nci Alay 2’nci Tabur 3’üncü
Bölük Komutanı,
22 Mayıs 1917’de 5’inci Ordu Karargâh Emir Subayı,
Yine aynı yıl 5’inci Ordu Menzil Müfettişliği emrinde Bandırma,
Balıkesir, Edincik Nokta Komutanlıklarında bulundu.
28 Temmuz 1918’de 5’inci Ordu 2 nu.lı Takip Taburu Komutanı,
Mütarekeden sonra 135’inci Alay 3’üncü Tabur ve daha sonra bu
alayın 1’inci Tabur Komutanlıklarını yaptı.
8 Ağustos 1920’de 189’uncu Alay Komutanı oldu.
1924 yılında açığa alındı.
19 Ocak 1925’te 1’inci Kolordu Divanıharp Azası,
3 Aralık 1925’te 15’inci Tümen 56’ncı Alay Komutanı,
Eylül 1927’de 15’inci Tümen Satın Alma Komisyon Başkanı,
Daha sonra mübadeleyle Karaköse’de 8’inci Kolordu 12’nci Tümen
36’ncı Piyade Alayı Komutanı olarak atandı.
1906’da Beşinci Rütbeden Mecidî Nişanı,
Mart 1916’da Gümüş Muharebe Liyakat Madalyası,
1921’de bir derece üst rütbeden madalya,
16 Mayıs 1927’de İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.238
238
180
ÖMER HİLMİ GÜR
Albay
(1316 - P.104)
(1877 - 1939)
Aile Durumu
1877 yılında Halkapınar/Parmakkapı’da doğdu. Mehmet Tevfik Bey’in
oğludur. 27 Temmuz 1939’da vefat etti.239
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
1 Nisan 1909’da üsteğmen,
16 Aralık 1920’de yarbay,240
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 4’üncü Ordu 7’nci Tümen
26’ncı Alay 4’üncü Tabur 4’üncü Bölüğe,
3 Temmuz 1901’de Erzurum’da 4’üncü Ordu 8’inci Tümen 31’inci Alay
2’nci Tabur 1’inci Bölüğe,
239
MSB Arşivi; Albay Bölümü, Kls. 60, Dos.1911.
240
Şahsi dosyasında kendi ifadesinin yer aldığı bir belgede 1 Şubat 1921’den geçerli olmak
üzere yarbay olduğu belirtilmektedir.
181
24 Ağustos 1901’de 73’üncü Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur 4’üncü
Bölüğe, 241
1901 - 1909 arasında eşkıya takibi harekâtlarına katıldı. (Kasım
1901’de Diyarbakır’a gitti. Silvan, Beşiri, Karzan kazalarında, 1903 sonunda
Kulp, Muş bölgesinde, Temmuz 1905’te yeniden Beşiri, Midyat, Eylül 1906 -
Ağustos 1907 arası Erzincan’da Numune Taburunda, Nisan 1908’de
Diyarbakır ve Tunceli’de görev yaptı. Mayıs 1909’da Malatya’ya, Temmuz
1909’da Çemişgezek’e, aynı yılın Ağustosunda Silvan’a gitti.)242
Şubat 1909’da Maltepe Atış Okuluna,
1 Nisan 1909’da 4’üncü Ordu 74’üncü Alay 3’üncü Tabur 4’üncü
Bölüğe,
31 Ağustos 1910’da 4’üncü Ordu 26’ncı Alay 2’nci Tabur 3’üncü Bölük
Komutanı (Mart 1911’de yapılan teşkilat değişikliğinde bu birlik 11’inci
Kolordu 99’uncu Alay 1’inci Tabur adını almıştır.),
19 Mart 1911’de 3’üncü Menzil Müfettişliği 4’üncü Hudut Bölük
Daha sonra İşhan243 Hudut Taburlar Komutanı olarak atandı. Bu
taburla Birinci Dünya Savaşı’nda Doğu Cephesi’ndeki muharebelere katıldı.
Burada yaralandı.
12 Temmuz 1915’te 50’nci Alay 3’üncü Tabura atandı. Bu görevde
iken Doğu Cephesi’nde Sağ Kanat Harekâtı’na katıldı. Zaafiyetten dolayı
hastalandı. Çeşitli hastanelerde tedavi gördü.
Mart 1916’da Fatsa Nokta Komutanı olarak atandı.
Daha sonra sırasıyla Mesudiye Hayvan Depo Müdürü,
Ordu’da 4’üncü Menzil Müfettiş Muavini,
Terme Nokta Komutanı olarak görev yaptı.
1917 yılında 2’nci Kafkas Kolordusu Giresun Nokta Komutanı,
1917 yılı sonunda Zile Nokta Komutanı,
Daha sonra 52’nci Tabur Komutanı olarak atandı. Bu taburla Kars,
Gümrü, Kara Kilise, Nahcivan Muharebelerinde bulundu.
İran Harekâtı’nda Tebriz Merkez Komutanı olarak görev yaptı.244
Mondros Mütarekesi’nden sonra Van’ın Saray Bölgesinde,
Ağustos 1919’da Bayezit,
241
KKK Emeklilik Şubesi Arşivi Şahsi Dosyası.
242
Cepheden Meclise, s. 171.
243
Erzurum - Tortum’a bağlı köy, 1970’te Artvin Yusufeli Demirkent İnanlı - Köy. Akbayar; s. 83.
244
182
1920 yılında Karaköse’de 1’inci Tugay Komutanlığı emrine verilerek
Kars Harekâtı’na katıldı. 245
1 Şubat 1921’de Artvin Havalisi Komutanı,
29 Şubat 1921’de 18’inci Alay Komutanı,
26 Şubat 1922’de Borçka Hudut Alayı Komutanı olarak atandı. 246
TBMM’nin II. Dönem seçimlerinde (12 Temmuz 1923’te) Artvin
Milletvekili seçildi. 11 Ağustos 1923’te Meclise katıldı.247
1 Haziran 1925’te kendi isteğiyle emekliye sevk edildi.
17 Haziran 1908’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
245
246
247
248
183
MEHMET NECMETTİN İNCESU
Yarbay
(1316 - P.164)
(1882 - 1955)
Aile Durumu
30 Mayıs 1882’de İstanbul - Ortaköy’de doğdu. Mazhar Bey’in
oğludur. 4 Ocak 1955’te vefat etti.249
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
15 Nisan 1917’de kıdemli yüzbaşı,
28 Temmuz 1918’de binbaşı,
22 Aralık 1924’te yarbay.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 1’inci Ordu Sinop Tugayı
emrine,
9 Ekim 1901’de 1’inci Ordu 7’nci Redif Alayı 2’nci Bafra Taburu 3’üncü
Bölüğe,
24 Aralık 1905’te 1’inci Ordu 1’inci Redif Alayı 2’nci Gemlik Taburu
2’nci Bölüğe,
249
184
11 Nisan 1907’de 1’inci Ordu 2’nci Redif Alayı 3’üncü Çekirge Taburu
30 Aralık 1908’de 1’inci Ordu 4’üncü Nizamiye Alayı 2’nci Tabur 1’inci
Bölüğe,
31 Ağustos 1910’da 1’inci Ordu 9’uncu Redif Alayı 2’nci Sivrihisar
Taburu 7’nci Bölüğe atandı.
1 Şubat 1911’de 1’inci Kolordu 2’nci Alay 3’üncü Tabur 9’uncu Bölük
Komutanı oldu.
11 Ekim 1912’de Balkan Savaşı’nda hastanede tedavi görürken esir
düştü ve Nisan 1913’te esaretten döndü.
Mayıs 1913’te İstanbul Muhafızlığına bağlı 5’inci Depo Taburu 1’inci
Bölük Komutanı,
Ocak 1914’te gönüllü olarak Medine’de Hicaz Hatt-ı Fasıl 2’nci
Muhafız Taburu 1’inci Bölük Komutanı olarak görev yaptı.
1915’te 1’inci Muhafız Taburu emrine girdi. 1916’da Hicaz Seferî
Kuvvetler Harekâtı’nda bir süre bu taburun Komutanlığını yaptı.
Mayıs 1917’de 8’inci Kolordu emrinde Şam - Amman Demir Yolu Hat
Muhafız Taburu Komutanı,
Mart 1918’de Suriye’de 2’nci Kolordu emrinde Alay Komutanı
yetkisiyle Havran Komutanı oldu.
Mütareke’den sonra bir süre 25’inci Kolordu emrinde tedavide kaldı.
1919’da Konya Askerlik Dairesi Kalemi Beyşehir Şube Başkanı,
Aynı yıl Üsküdar 189’uncu Alay 3’üncü İtfaiye Taburu Komutanı,
15 Haziran 1920’de 5’inci Kolordu açığına,
Ekim 1920’de Adana Cephesi’nde 41’inci Tümen emrinde Mürettep
Alay Komutanı,
Kasım 1920’de Silifke Mıntıka Komutanı ve Kalem Başkanlığı Vekili,
Mart 1921’de Güney Cephesi Numune Alayı Komutanı,
Haziran 1921’de Garp Cephesi 3’üncü Grup 4’üncü Tümen 132’nci
Alay Komutanı olarak atandı.
12 Aralık 1921’de rahatsızlığı sebebiyle Konya Hastanesinde kaldı ve
tebdil-i havaya gönderildi.
Ocak 1923’te Konya Mevki Komutanlığı Divanıharp Azası,
Haziran 1925’te 5’inci Kolordu 7’nci Şube Müdürü,
185
20 Ekim 1927’de 7’nci Kolordu Ümera ve Zabitan Divanıharp Azası,
28 Ağustos 1929’da 7’nci Kolordu 17’nci Tümen 25’inci Piyade Alayı
Komutan Muavini,
16 Ocak 1931’de 6’ncı Kolordu 7’nci Tümen 2’nci Alay Komutan
24 Ağustos 1931’de250 bu görevde iken emekli oldu.
4 Eylül 1916’da Harp Madalyası,
Mart 1918’de Alman Harp Madalyası,
1925 yılında İstiklal Madalyasıyla ödüllendirildi.251
250
MSB Arşivi kayıtlarında emeklilik tarihi 16 Eylül 1931 olarak geçmektedir.
251
186
M.TEVFİK ERDÖNMEZ
Tümgeneral
(1316 - P.212)
(? - ?)
Aile Durumu
...
Öğrenim Durumu
...
Yükselme Tarihleri
1936’da tümgeneral oldu.252
Askerî Görevleri
İstiklal Savaşı’nda yarbay rütbesinde iken 1’inci Piyade Tümeni 3’üncü
Piyade Alay Komutanı olarak görev yaptı.
23 Ağustos 1938’de emekli oldu. 253
1919 - 1922 İstiklal Savaşı
...
252
253
Baycan; s. 376.
187
ŞERİF
Binbaşı
(1316 - P.235)
(1876 - 1921)
Aile Durumu
1876 yılında Manastır’da doğdu. Ramazan Bey’in oğludur. 26 Eylül
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 3’üncü Ordu emrine verildi.
14 Şubat 1901’de 9’uncu Manastır Redif Tümeni açığına alındı.
11 Nisan 1901’de 36’ncı Redif Alayı 2’nci Tabur 2’nci Vize Bölüğüne
atandı.
29 Aralık 1903’te 3’üncü Ordu 124’üncü Alay 1’inci Redif Taburu 2’nci
Nevrekop Bölük Komutanı,
22 Temmuz 1908’de 3’üncü Ordu 35’inci Alay 4’üncü Tabur 2’nci
Bölük Komutanı,
11 Şubat 1911’de 4’üncü Alay 1’inci Redif Taburu 2’nci Siroz Bölüğü
Komutanı (Mart 1911 yeni teşkilatında bu tabur, 1’inci Siroz Taburu adını
almıştır),
19 Mart 1912’de 7’nci Kolordu 61’inci Alay 2’nci Tabur 1’inci Bölük
Komutanı,
25 Nisan 1912’de 7’nci Alay 8’inci Nişancı Bölüğü Komutanı olarak
atandı.
254
188
12 Ağustos 1913’te 6’ncı Kolordu açığına alındı.
9 Eylül 1913’te 1’inci Kolordu 124’üncü Tümen 11’inci Bölük
Komutanı,
25 Mayıs 1915’te 1’inci İşkodra Tümeni 124’üncü Alay 3’üncü Tabur
14 Şubat 1917’de 1’inci İşkodra Tümeni 124’üncü Alay 3’üncü Tabur
Komutanı,
10 Temmuz 1918’de 124’üncü Alay Komutan Vekili,
Mütarekenin ardından 70’inci Alay 3’üncü Tabura verildi.
Daha sonra 70’inci Alay Komutan Muavini,
12 Temmuz 1919’da İmalat-ı Harbiye Muhafız Taburu Komutanı
olarak görev yaptı.
28 Temmuz 1919’da Muamelat-ı Zatiye emrine verildi.
21 Eylül 1919’da Bandırma Askerlik Şubesi Başkanı,
18 Ocak 1920’de Karacabey Askerlik Şubesi Başkanı,
22 Ocak 1921’de 159’uncu Alay Komutanı oldu.
26 Eylül 1921’de bu görevde iken vazifesi başında rahatsızlanarak
vefat etti.255
Üsteğmen rütbesindeyken Gümüş Liyakat Madalyası,
1918’de Gümüş Liyakat Madalyası, Birinci ve İkinci Dereceden Alman
Demir Salip Nişanları,
255
Başka bir belgede Sakarya Muharebesi’nde şehit olduğu kaydı bulunmaktadır. Ancak
Sakarya Muharebesi 13 Eylül 1921’de bittiğinden rahatsızlanarak vefat ettiği bilgisi daha kuvvetli
görünmektedir.
256
189
ALİ DEMİR...257
Albay
(1316 - P.242)
(1878 - ?)
Aile Durumu
1878 yılında Pirlepe’de doğmuştur. Süleyman Bey’in oğludur. Aile
lakabı Koca Hüseyinoğulları’dır.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
…yarbay,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Atik 3’üncü Ordu 5’inci Tümen
19’uncu Alay 4’üncü Tabura misafir olarak verildi.
Mayıs 1902’de İştip İlave Alayı 3’üncü Tabur Talim ve Terbiyesine
gönderildi.
257
Adı Ali Demir’dir. Soyadı bulunamamıştır.
190
Aynı yıl İlbasan İlave Alayı 1’inci Tabur 4’üncü Bölük Komutanı,
22 Temmuz 1908’de Gevgili’de bulunan 9’uncu Nizamiye Tümeni
36’ncı Alay 2’nci Tabur 3’üncü Bölük Komutanı oldu.
13 Nisan 1909’da (31 Mart Hadisesi) Hareket Ordusu’na katıldı.
(1910’da kolordu teşkilatında taburu 20’nci Tümen kuruluşuna katılarak
20’nci Nişancı Taburu adını almış, daha sonra Yanya’da yapılan teşkilatta
7’nci Nişancı Alayı 2’nci Tabur adına dönüşmüştür. Temmuz 1913’te
Konya’da yapılan teşkilatta taburu 10’uncu Tümen kuruluşunda 30’uncu Alay
1’inci Tabur adını almıştır.)
28 Mart 1914’te Beylerbeyi Zabitan Talimgâhında eğitim gördü.
1914’te 10’uncu Kafkas Alayı 28’inci Tabur 4’üncü Bölük Komutanı,
10 Mayıs 1916’da Lazistan Cephesi’nde 48’inci Alay 4’üncü Tabur
Komutanı,
23 Ağustos 1916’da Kafkas Cephesi teşkilatında 5’inci Kafkas Tümeni
Hücum Taburu Komutanı,
10 Mart 1917’de geçici olarak 11’inci Tümen 34’üncü Alay 100’üncü
Tabur Komutanı,
26 Mayıs 1917’de 100’üncü Kafkas Taburu Komutanı,
2 Haziran 1919’da Van Mevki Komutanı ve 34’üncü Alay Komutanı,
25 Eylül 1919’da Hakkâri Mıntıka Komutanı,
28 Kasım 1919’da Bitlis Mevki ve Mıntıka Komutanı,
3 Haziran 1920’de Nahçıvan Havali Komutanı,
15 Temmuz 1920’de Hakkâri Mutasarrıflığı Vekili,
10 Kasım 1920’de tekrar 34’üncü Alay Komutanı,
1 Nisan 1921’de Kars Merkez Komutanı,
15 Mayıs 1921’de Iğdır Hudut Alayı adını alan 33’üncü Alay Komutanı,
10 Kasım 1922’de alayıyla Siirt’te bulunan 2’nci Tümen emrine,
30 Aralık 1922’de 14’üncü Alay Komutanı,
9 Şubat 1924’te 6’ncı Alay Komutanı,
27 Eylül 1927’de 2’nci Kolordu Divanıharp Azası,
1929’da 1’inci Kolordu 7’nci Şube Müdürü olarak görev yaptı.
31 Ağustos 1931’de emekliye sevk edildi.
191
5 Mayıs 1906’da Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
Temmuz 1915’te Harp Madalyası,
5 Kasım 1918’de Alman Hükûmeti Demir Salip Madalyası,
23 Nisan 1926’da İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.258
258
192
OSMAN
Binbaşı
(1316 - P.265)
(1880 - 1920)
Aile Durumu
1880 yılında Rize’de doğdu. Zekeriya Bey’in oğludur. 1 Eylül 1920’de
şehit oldu.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
7 Mart 1908’de yüzbaşı,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 5’inci Ordu 9’uncu Tümene
misafir olarak gönderildi.
8 Eylül 1901’de 5’inci Ordu 36’ncı Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur 1’inci
Bölüğüne,
23 Ocak 1904’te 3’üncü Ordu 122’nci Alay 2’nci Redif Taburu 2’nci
Avrethisar Bölüğüne,
7 Mart 1908’de 3’üncü Ordu 19’uncu Nizamiye Alayı 2’nci Tabur
4’üncü Bölüğe atandı. (Mart 1911’de bu birlik yeni teşkilat gereğince 7’nci
Kolordu 7’nci Alay 2’nci Nişancı Taburu adını almıştır.)
193
4 Aralık 1911’de 7’nci Kolordu 7’nci Nişancı Alayı 3’üncü Tabur 11’inci
Bölük Komutanı,
6 Şubat 1912’de 1’inci Kolordu 9’uncu Alay 3’üncü Tabur 1’inci Bölük
Komutanı oldu.
14 Eylül 1916’da 1’inci Kolordu açığına alındı.
27 Aralık 1916’da 18’inci Kolordu 51’inci Tümen 9’uncu Alay 3’üncü
Tabur Komutan Vekili;
19 Aralık 1917’de 9’uncu Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
22 Nisan 1918’de 3’üncü Alay Komutan Vekili,
28 Eylül 1918’de İstanbul Merkez Muhafız Alayı Tabur Komutanı oldu.
1 Eylül 1920’de Kütahya Millî Alay Komutanı iken şehit düştü.
27 Mayıs 1906’da Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
1 Ağustos 1916’da Gümüş Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.259
259
194
AHMET İHSAN
Binbaşı
(1316 - P.287)
(1881 - 1937)
Aile Durumu
1881 yılında İstanbul’da doğdu. Mustafa Bey’in oğludur. 20 Mayıs
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
1 Eylül 1910’da yüzbaşı,
10 Mayıs 1915’te kıdemli yüzbaşı,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 5’inci Ordu açığına,
14 Şubat 1901’de 5’inci Ordu 10’uncu Nizamiye Tümenine
misafireten,
15 Şubat 1902’de 5’inci Ordu 78’inci Alay 2’nci Redif Taburu 2’nci
Feke Bölüğüne,
1 Nisan 1905’te 5’inci Ordu 71’inci Alay 1’inci Redif Taburu Kudüs-ü
Şerif 4’üncü Bölüğüne,
29 Aralık 1908’de 5’inci Ordu 80’inci Alay 1’inci Tabur İskenderun
29 Haziran 1909’da 5’inci Ordu 80’inci Alay 1’inci Tabur İskenderun
2’nci Bölüğüne,
29 Ağustos 1909’da 5’inci Ordu 71’inci Alay 2’nci Redif Taburu
Halilülrahman 2’nci Bölüğüne,
31 Ağustos 1911’de 5’inci Ordu 78’inci Alay 1’inci Redif Taburu Kozan
1’inci Bölük Komutanı (Mart 1911’de bu birlik Sis Alayı Sis Taburu
olmuştur.),
260
195
31 Ağustos 1914’te 6’ncı Kolordu 48’inci Alay 2’nci Tabur 3’üncü
Bölük Komutanı,
1 Eylül 1917’de 24’üncü Tümen 2’nci Alay 2’nci Tabur Komutanı ve
sonra 58’inci Alay Komutan Vekili oldu. Bu görevdeyken 28 Aralık 1917’de
İngilizlere esir düştü ve 20 Kasım 1919’da esaretten döndü.
11 Aralık 1919’da 41’inci Tümen 139’uncu Alay 3’üncü Tabur
Komutanı,
11 Ağustos 1920’de Mersin Kuvayımilliye Komutanı (Mersin Grup
Komutanı),
Daha sonra Pozantı’da 2’nci Numune Alayı 2’nci Tabur Komutanı,
9 Mart 1921’de 2’nci Numune Alayı Komutanı,
Aynı yıl 23’üncü Tümen Divanıharp Başkanı,
Sonra 23’üncü Tümen Büyük Ağırlıklar Komutanı,
10 Temmuz 1921’de Sabuncupınar Nokta Komutanı,
14 Temmuz 1921’de Seyitgazi’de Merkez Komutanı ve Menzil Hat
Komutanı Vekili,
28 Temmuz 1921’de Beypazarı Nokta Komutanı olarak atandı.
14 Haziran 1922’de bu görevde iken emekliye sevk edildi.
1 Ocak 1927’de tekrar görevlendirildi. 1929’a kadar Ankara Mühimmat
Fabrikasında çeşitli görevler yaptı.
23 Eylül 1933’te İnebolu Askerlik Şubesine atandı.
27 Mayıs 1937’de emekli oldu.
28 Aralık 1916’da Harp Madalyası,
3 Temmuz 1917’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı ile ödüllendirildi.261
261
196
AHMET262 GALİP
Albay
(1316 - P.288)
(1878 - ?)
Aile Durumu
1878 yılında Üsküdar’da doğdu. Yusuf Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
29 Aralık 1903’te yüzbaşı,
14 Mart 1911’de kıdemli yüzbaşı,
12 Nisan 1914’te binbaşı,
12 Mayıs 1918’de yarbay,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 2’nci Redif Ordusu emrine,
14 Şubat 1901’de 2’nci Ordu 8’inci Tümen emrine,
8 Mayıs 1902’de 2’nci Ordu 101’inci Alay 2’nci Tabur 2’nci Bölüğe,
29 Aralık 1903’te 7’nci Ordu 50’nci Alay 2’nci Tabur 1’inci Bölüğe,
262
MSB Arşivi; Defter Nu.: 619, s. 190.
197
4 Temmuz 1904’te 7’nci Ordu Kurmay Dairesi İstihbarat Memuru,
5 Eylül 1908’de 3’üncü Nizamiye Ordusu açığına,
3 Kasım 1909’da 3’üncü Ordu 6’ncı Nişancı Taburu 4’üncü Bölüğe
atandı. (Bu tabur Mart 1911’de yeni teşkilat gereği 7’nci Kolordu 19’uncu
Tabur adını almıştır.)
Balkan Savaşı’nda Yakova, İpek, Mitroviçe Harekâtı’na katıldı. Daha
sonra Kumanova, Kosova, Manastır Muharebelerine katıldı. Yanya’nın elden
çıkması üzerine esir oldu.
24 Aralık 1913’te 10’uncu Kolordu açığına,
3 Ocak 1914’te 8’inci Kolordu açığına becayişen,
16 Aralık 1914’te 8’inci Kolordu 79’uncu Alay 1’inci Tabur Komutanı,
1916 yılında Der’a Müfrezesi Komutanı,
8 Ocak 1917’de 138’inci Alay Komutanı,
Daha sonra yapılan teşkilat değişikliğiyle 8’inci Kolordu emrine girerek
Mevlevi Alay Komutanlığı Müşavirliğine atandı. Aynı alayla 43’üncü Tümen
emrine girdi.
Aralık 1917’de Ma‘an’da 1’inci Mürettip Kuvvetler emrinde bulunan
146’ncı Alay Komutanı olarak atandı.
29 Eylül 1918’de esir oldu. 27 Kasım 1920’de esaretten döndü.
22 Mart 1920’de Düzce Divanıharb-i Örfi Üyesi,
27 Haziran 1920’de Saraçhane Ambarı 2 numaralı Sayım Heyeti
Üyesi olarak atandı.
14 Eylül 1921’de İnebolu yoluyla Anadolu’ya geçti.
1 Kasım 1921’de 7’nci Tümen 2’nci Alay Komutanı olarak tayin edildi.
14 Ocak 1922’de açığa alındı.
2 Mart 1922’de Niğde Komutanı, aynı görev uhdesinde kalmak üzere
17 Temmuz 1922’de Kayseri Hat Komutanı,
9 Ekim 1922’de Afyon Karahisar Hat Komutanı,
26 Eylül 1923’te Levazımat-ı Umumiye 5’inci Şube Müdürü oldu.
21 Nisan 1926’da levazım sınıfına nakledildi.
31 Ağustos 1931’de Müdafaai Milliye Vekâleti Levazım İşleri Dairesi
5’inci Şube Müdürü iken kendi isteğiyle emekli oldu.
198
1916’da Harp Madalyası ve Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
30 Nisan 1917’de Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
Alman İkinci Rütbeden Demir Salip Madalyası ile ödüllendirildi.263
263
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi; Şahsi Dosyası. MSB Arşivi; Kls. 619, Dos. 190.
199
MEHMET TEVFİK ALGAN
Albay
(1316 - P.358)
(1877 - 1934)
Aile Durumu
1877 yılında İstanbul’da doğdu. Mustafa Bey’in oğludur. 25 Mart
Öğrenim Durumu
13 Mart 1898’de girdiği Harp Okulundan, 2 Şubat 1901’de mezun
oldu.
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
13 Ekim 1901’de 2’nci Ordu 15’inci Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur
17 Eylül 1903’te 2’nci Ordu Eğridere Redif Alayı 2’nci Sınıf 1’inci
Tabur 4’üncü Bölüğe tayin edildi.
264
200
(21 Ekim 1903’te yeni teşkilat gereği 102’nci Redif Alayı 1’inci
Eğridere Redif Taburu 4’üncü Bölük olmuştur.)
9 Haziran 1904’te 101’inci Redif Alayı 1’inci Kırcaali Taburu 4’üncü
Bölüğe,
8 Ağustos 1904’te 24’üncü Redif Alayı 4’üncü Tabur 2’nci Bölüğe,
9 Ocak 1905’te 101’inci Redif Alayı 3’üncü Kırcaali Taburu 2’nci
Bölüğe,
9 Kasım 1909’da İstanbul Ahz-ı Asker kalemine bağlı 8’inci Hasköy
Ahz-ı Asker Şubesine atandı.
31 Ağustos 1910’da 1’inci Ordu 80’inci Redif Alayı 1’inci Tabur 4’üncü
Bölüğe,
4 Kasım 1913’te 3’üncü Kolordu 19’uncu Alay 1’inci Tabur 2’nci
Bölüğe,
25 Nisan 1914’te 19’uncu Alay 1’inci Tabur Komutanı,
1915 yılında 19’uncu Alay Komutan Vekili,
1916 yılında 20’nci Alay Komutanı oldu.
24 Eylül 1918’de esir edildi. Esaretten döndükten sonra 20 Ağustos
1920’de İstanbul 2 Numaralı Sayım Komisyonu Üyeliğine atandı.
13 Eylül 1921’de İnebolu’ya geçerek 6’ncı Tümen 52’nci Alay
Komutanı,
1927 yılında 6’ncı Tümen Sayım Komisyonuna,
Daha sonra Siirt Askerlik Dairesi Başkanı olarak görev yaptı.
31 Ekim 1931’de bu görevde iken emekli oldu.
Nisan 1916’da Harp Madalyası,
Mayıs 1916’da Liyakat Madalyası,
Ağustos 1916’da Gümüş İmtiyaz Madalyası,
1917’de Alman Demir Salip Madalyası,
265
KKK.lığı Emeklilik Şube Arşivi; Şahsi Dosyası.
201
HACI ŞÜKRÜ AYDINDAĞ
Tuğbay
(1316 - P.380)
(1882 - 1935)
Aile Durumu
1882 yılında Şehzadebaşı - İstanbul’da doğdu. Mehmet Nedim Bey’in
oğludur. 19 Temmuz 1935’te vefat etti.266
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
22 Ağustos 1933’te tuğbay.
Askerî Görevleri
21 Ekim 1901’de 3’üncü Ordu 66’ncı Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur
1’inci Bölüğüne,
266
202
11 Mayıs 1903’te 3’üncü Ordu Selanik Jandarma Taburu 6’ncı
Bölüğüne,
15 Ağustos 1905’te 3’üncü Nizamiye Ordusu açığına,
8 Kasım 1905’te 3’üncü Ordu 47’nci Redif Alayı 2’nci Tabur 4’üncü
Kuşadası Bölük Komutanı,
9 Aralık 1906’da 3’üncü Ordu 4’üncü Tabur 2’nci Avcı Bölük
Komutanı,
25 Mayıs 1909’da 3’üncü Ordu açığına,
3 Kasım 1909’da 3’üncü Ordu 21’inci Nizamiye Alayı 4’üncü Bölük
Komutanı, (Mart 1911’de yeni teşkilat gereği 67’nci Alay 1’inci Tabur adını
almıştır.)
15 Eylül 1913’te 6’ncı Kolordu 49’uncu Nizamiye Alayı Mitralyöz Bölük
Komutanı, kısa süre sonra 28’inci Alay Mitralyöz Bölük Komutanı,
21 Temmuz 1914’te 28’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
23 Ekim 1915’te 1’inci Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
21 Mart 1917’de 177’nci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
9 Aralık 1918’de 57’nci Tümen 135’inci Alay Komutan Muavini oldu.
Ocak 1919’da 175’inci Alay Komutanı,267
Haziran 1919’da Aydın’da Menderes Köprübaşı Müfrezesi
Komutanı,268
1920’de 176’ncı Alay Komutan Vekili oldu. Bu görevde iken 4 Nisan
1920’de TBMM I. Dönem Diyarbakır Milletvekili seçildi.269
Ekim - Kasım 1920’de Konya Ayaklanması’nın bastırılması sırasında
Hacı Şükrü Müfrezesi Komutanı,270
27 Aralık 1920’de 8’inci Tümen 189’uncu Alay Komutan Muavini,
Mart 1921’de açığa,
10 Haziran 1924’te 135’inci Alay Komutanı,
26 Ekim 1925’te Zat İşleri Dairesi emrine,
19 Kasım 1925’te 5’inci Kolordu 7’nci Tümen 2’nci Alay Komutanı,
12 Mart 1929’da 2’nci Kolordu Divanıharp Başkanı,
267
268
Görgülü; On Yıllık Harbin Kadrosu, s. 251.
269
270
Görgülü; On Yıllık Harbin Kadrosu, s. 309.
203
4 Şubat 1931’de 2’nci Kolordu 4’üncü Tümen 42’nci Alay Komutanı,
24 Kasım 1932’de 4’üncü Tümen Askerlik Dairesi Başkanı,
29 Haziran 1933’te 3’üncü Tümen 11’inci Alay Komutanı,
22 Ağustos 1933’te 17’nci Tümen Tugay Komutanı,271
Daha sonra 3’üncü Piyade Tümeni Tugay Komutanı olarak atandı.
19 Temmuz 1935’te bu görevde iken vefat etti.272
1906’da Liyakat Madalyası,
1 Mart 1914’te Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
1915’te Gümüş İmtiyaz Madalyası ve Harp Madalyası,
1916’da Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı ve Alman İkinci Demir
Salip Nişanı,
19 Ocak 1924’te İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.273
271
272
273
204
ÖMER
Yarbay
(1316 - 409)274
(1879 - ?)
Aile Durumu
1879 yılında Hamidiye - Sofular’da doğdu. Ömer Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
...
Askerî Görevleri
İstiklal Savaşı’nda 5’inci Kafkas Tümeni 9’uncu Alay Komutanı olarak
görev yaptı. 275
...
274
Sınıfını belirten bir bilgi bulunamamıştır. Ancak görev yaptığı 9’uncu Kafkas Alayı, piyade
alayı olduğundan bu sınıfa mensup olması kuvvetle ihtimaldir.
275
205
İLYAS ZEKİ AYDEMİR
Tümgeneral
(1316 - P.428)
(1880 - 1948)
Aile Durumu
1880 yılında Bandırma’da doğdu. Canbulat Bey’in oğludur. 20 Ekim
Öğrenim Durumu
13 Mart 1898’de girdiği Harp Okulundan, 2 Şubat 1901’de mezun
oldu. Fransızca ve Bulgarca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
13 Şubat 1935’te tümgeneral.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Hassa Ordusu emrine,
26 Nisan 1901’de 7’nci Kayseri Tugayına,
8 Mayıs 1902’de 3’üncü Ordu Köprülü ilave Alayı 1’inci Tabur 2’nci
Bölüğe,
276
MSB Arşivi; Tümgeneral Bölümü, Kls. 2, Dos. 63, 64.
206
29 Aralık 1903’te 3’üncü Ordu 119’uncu Redif Alayı 2’nci Prizren
Taburu 3’üncü Bölüğe tayin edildi.
21 Ağustos 1904’te 5’inci Nizamiye Tümeni 2’nci Avcı Taburu 2’nci
Bölüğe,
1 Nisan 1907’de 5’inci Ordu 34’üncü Alay 1’inci Tabur 3’üncü Bölüğe,
22 Temmuz 1908’de 46’ncı Redif Alayı 4’üncü Kula Taburu 4’üncü
Bölüğe,
24 Kasım 1913’te 9’uncu Alay 1’inci Tabur 2’nci Bölüğe,
18 Nisan 1914’te 3’üncü Kolordu 24’üncü Alay 3’üncü Tabur 10’uncu
Bölük Komutanı,
1915 yılında 8’inci Tümen 23’üncü Alay 1’inci Tabur Komutanı,
18 Mayıs 1916’da 5’inci Tümen 15’inci Alay Komutanı olarak tayin
edildi.
(Birinci Dünya Savaşı’nda Sina - Filistin, Çanakkale ve Kafkas
Cephelerinde bulundu. Conkbayırı’nda iki yerinden yaralandı. İran’da
Ermenilerle savaştı. Eylül 1918’de Musul’da görev yaptı.)
1920 yılında Antep’te Fransızlarla savaştı.
1922 yılında 8’inci Tümenin lağvı üzerine 15’inci Tümen 38’inci Alay
1925 yılında Bitlis’te bulunan 12’nci Tümen Piyade Tugay Komutanı,
1925 - 1926’da Bitlis - Van - Beyazıt bölgelerindeki isyanları bastırmak
üzere kurulan Müfreze Komutanı,
1927 yılında İzmit’te 23’üncü Tümen Tugay Komutanı olarak atandı.
1928 yılında Büyük kumanda kursuna katıldı.
10 Eylül 1929’da Adana Askerlik Dairesi Başkanı,
Daha sonra 1’inci Tümen Tugay Komutanı,
1929 yılında (iki ay) 23’üncü Tümen Vekili,
9 Ocak 1932’de 3’üncü Tümen Tugay Komutanı,
20 Şubat 1932’de 3’üncü Tümen Komutanı,
Daha sonra Askerî Temyiz Mahkemesi Üyeliğine atandı.
3 Temmuz 1939’da emekli oldu.
207
Altın Liyakat,
Tebdilen Dördüncü Mecidî Nişanı,
Harp Madalyası,
İftihar Madalyası,
277
208
HADİ
Binbaşı
(1316 - P.430)
(1879 - 1929)
Aile Durumu
1879 yılında Trablusgarp’ta doğdu. Ömer Bey’in oğludur. 3 Ağustos
1929’da vefat etti.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
3 Ağustos 1909’da üsteğmen,
27 Nisan 1911’de yüzbaşı,
27 Ekim 1913’te binbaşı.
Askerî Görevleri
Harb Okulundan mezun olduktan sonra Trablusgarp Tümeni emrine,
16 Şubat 1912’de Trablusgarp 59’uncu Alay 2’nci Tabur 1’inci Bölüğe
atandı. Bir süre 4’üncü Bölük Takım Komutanlığı yaptıktan sonra eski
birliğine tekrar geri döndü.
3 Ağustos 1909’da 60’ıncı Alay 3’üncü Tabur 1’inci Bölüğe atandı.
(1911 yılı teşkilat değişikliği ile bu birliğin 125’inci Alay 2’nci Tabur 5’inci
Bölük adını almasıyla 5’inci Bölük Komutanı olmuştur. Aynı bölükle
Trablusgarp Savaşı’na katılmıştır.)
Birinci Dünya Seferberliği’nin başında Dörtyol Mıntıkası Komutanı,
Daha sonra Hayfa Mevki Komutanı,
Eylül 1914’te 6’ncı Ordu 47’nci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
Daha sonra 27’nci Mürettep Tümen 25’inci Alay Komutanı, bu alayın
lağvı üzerine 27’nci Tümen 81’inci Alay Komutanı,278
30 Ekim 1916’da Yafa Mevki ve Nokta Komutanı olarak atandı.
Bir ay sonra Ariş Mülkiye Kaymakamlığına, daha sonra da 8’inci Ordu
emrine tayin edildi.
278
MSB Arşivi; Künye Defteri Nu.: 574.
209
Daha sonra Adana Menzil Müfettişliği emrine atandı. Hastalığı
dolayısıyla İstanbul’a gitti, tedavisinden sonra İstanbul’da Personel İşleri
emrine atandı.
Şubat 1919’da 172’nci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
1921 yılında Şeyh Ahmet Sunusi’nin Yaveri,
Daha sonra 7’nci Tümen 23’üncü Alay Komutanı oldu.
Daha sonra Batı Anadolu Menzil Müfettişliğine atandı.
23 Şubat 1922’de sağlık durumundan dolayı açığa alındı.
20 Haziran 1922’de 4’üncü Kolordu Ahz-ı Asker Heyeti emrine,
10 Temmuz 1922’de Bozkır Şubesi Başkanı,
Daha sonra Adana Divanıharp Üyeliğine atandı.
Divanıharbin lağvı üzerine açığa alındı.
2 Mart 1924’te 4’üncü Kolordu emrine,
30 Ağustos 1924’te 7’nci Tümen 2’nci Alay 1’inci Tabur Komutanı
1 Nisan 1925’te sağlık durumundan dolayı emekli oldu.
15 Mayıs 1916’da Harp Madalyası ile ödüllendirildi.279
279
210
NAZMİ YİĞİTSUBAY
Yarbay
(1316 - Sv.14)
(1880 - 1943)
Aile Durumu
1880 yılında İstanbul’da doğdu. Cemil Bey’in oğludur. 17 Kasım
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
1 Haziran 1926’da yarbay.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 2’nci Ordu 7’nci Süvari Alayı
5’inci Bölüğüne,
23 Kasım 1901’de Süvari Komisyonuna,
13 Eylül 1902’de 1’inci Redif Alayı 3’üncü Bölük 2’nci Takım Subayı,
29 Ağustos 1904’te Süvari Komisyonuna,
19 Ekim 1908’de 1’inci Ordu 1’inci Süvari Tümeni 3’üncü Tugay
Kurmay Başkanlığı Emir Subayı,
280
211
22 Haziran 1909’da 2’nci Süvari Tugayı Kurmay Başkanlığı Emir
Subayı,
28 Ocak 1911’de 1’inci Süvari Tugayı Kurmay Başkanlığı Emir
Subayı,
18 Nisan 1916’da 13’üncü Kolordu 1’inci Mızraklı Alay 3’üncü Bölük
Komutanı,
4 Kasım 1917’de Müstakil Süvari Tugayı Mürettep 13’üncü Süvari
Alayı 1’inci Bölük Komutanı,
1918’de Halep Mevki Komutanlığı Piyade Müfreze Komutanı,
24 Eylül 1921’de Kars Mürettep Süvari 6’ncı Tümen 16’ncı Alay
Komutan Muavini,
9 Mayıs 1922’de Hasankale’de Raskanlı 5’inci Aşiret Alay Komutanı,
11 Kasım 1922’de Kars’ta 15’inci Süvari Alay Komutan Muavini,
14 Eylül 1923’te 14’üncü Süvari Tümeni Kurmay Başkanlığı 1’inci
Şube Müdürü,
1 Aralık 1923’te 14’üncü Süvari Tümeni 3’üncü Süvari Alayı Komutan
Muavini,
13 Mayıs 1924’te Erciş Askerlik Şubesi Başkanı,
1 Haziran 1926’da 7’nci Kolordu 40’ıncı Süvari Alayı Komutan
Muavini,
27 Temmuz 1927’de 3’üncü Kolordu 2’nci Tümen 13’üncü Alay
Komutan Muavini,
3 Eylül 1928’de Millî Müdafa Vekaleti Harbiye Dairesi Levazım Şube
Müdürü,
15 Ağustos 1930’da Ankara Ümera ve Zabitan Divanıharp Azası,
2 Ekim 1930’da 3’üncü Kolordu 2’nci Süvari Tümeni 13’üncü Alay
1 Temmuz 1932’de bu görevde iken yaş haddinden emekli edildi.
212
31 Mayıs 1905’te Gümüş Liyakat Madalyası,
2 Aralık 1915’te Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
281
213
ABDURRAHMAN EŞREF EBİRBAHRİOĞLU
Albay
(1316 - Sv.32)
(1880 - ?)
Aile Durumu
1880 yılında İstanbul’da doğdu. İsmail Ramiz Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Kısa süre sonra 2’nci Ordu 7’nci Süvari Alayı 5’inci Bölüğüne,
15 Temmuz 1902’de 5’inci Süvari Alayı 2’nci Redif Taburu 2’nci Bölük
Takım Komutanı,
Ocak 1903’te 2’nci Ordu Tedkik-i Hesabat Komisyonu Üyesi,
22 Temmuz 1908’de Edirne’de 1’inci Hafif Süvari Alayı 3’üncü
Bölüğüne,
19 Haziran 1909’da Maiyet-i Seniyye Süvari Bölüğüne,
27 Nisan 1911’de Hınıs’ta 29’uncu Aşiret Süvari Alayı 2’nci Bölük
Komutanı,
214
20 Mayıs 1911’de Harbiye Nezareti Yaveri,
6 Ocak 1914’te 6’ncı Alay 5’inci Bölük Komutanı,
7 Şubat 1914’te Harp Okulu Süvari Numune Bölüğü Komutanı,
Ekim 1914’te 4’üncü Ordu Karargâhı Süvari Bölüğü Komutanı,
Şubat 1917’de Şam Merkez Komutanlığı Muavini,
1 Mart 1917’de Şam Vesait-i Nakliye Komisyonu Başkanı,
24 Aralık 1917’de Rayak Merkez Komutanı,
4 Mart 1918’de Şam Merkez Komutanı,
1 Temmuz 1918’de Salt Merkez Komutanı,
25 Ağustos 1918’de 4’üncü Ordu 6’ncı Süvari Alayı Komutan Vekili
oldu.
30 Ağustos 1918’de İngilizlere esir düşerek 17 Aralık 1919’da oradan
döndü.
27 Mart 1920’de Anadolu’ya geçerek Millî Mücadele’ye katıldı.
19 Nisan 1920’de Bursa Merkez Komutanı,
21 Temmuz 1920’de 12’nci Tümen 7’nci Süvari Alayı Komutanı,
9 Ocak 1921’de Ankara Merkez Komutanı,
7 Haziran 1921’de Ankara Süvari Alayı Komutanı,
18 Ağustos 1922’de 1’inci Ordu 3’üncü Tümen Süvari Alay Komutanı,
26 Eylül 1923’te Millî Savunma Bakanlığı emrine,
3 Aralık 1925’te Süvari Binicilik ve Tatbikat Okulu Öğretmeni,
1926’da 9’uncu Kolordu Tetkik-i Hesabat Komisyonu Başkanı,
30 Ağustos 1927’de 41’inci Süvari Alayı Komutanı,
30 Ağustos 1928’de 11’inci Süvari Alayı Komutanı olarak atandı.
16 Nisan 1917’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
7 Ağustos 1917’de Harp Madalyası,
Gümüş Liyakat Nişanı ve Alman Demir Salip Nişanı,
TBMM tarafından verilen İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.282
282
215
EMİN HÜSNÜ GÖRKER
Yarbay
(1316 - Sv.35)
(1879 - 1968)
Aile Durumu
1879 yılında Manastır’da doğdu. Zülfikar Bey’in oğludur. 31 Mayıs
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Atik 3’üncü Ordu 13’üncü
Süvari Alayına,
15 Temmuz 1902’de Serfice’de 9’uncu Redif Süvari Alayı 4’üncü
Bölük Debre-i Zir Takım Subayı,
1904’te 15’inci Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
283
MSB Arşivi; Yarbay Bölümü, Kls. 37 , Dos. 1171.
216
1905’te 16’ncı Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
28 Nisan 1907’de 16’ncı Süvari Alayı 5’inci Bölüğe
24 Ocak 1909’da 14’üncü Süvari Alayı 3’üncü Bölük Komutanı,
27 Mart 1910’da 26’ncı Süvari Alayı 1’inci Bölük Komutanı,
27 Nisan 1911’de 30’uncu Aşiret Süvari Alayı 1’inci Bölük Komutanı,
22 Haziran 1911’de 14’üncü Süvari Alayı 3’üncü Bölük Komutanı oldu.
Balkan Savaşı’nda esir düşerek Yunanistan’da kaldı. 5 Aralık 1913’te
esaretten dönerek İstanbul’a geldi.
5 Şubat 1914’te 9’uncu Kolordu emrine,
18 Ekim 1914’te Kafkas Cephesi 21’inci Süvari Alayı 3’üncü Bölük
Komutanı,
21 Eylül 1915’te Sultan Suyu Tay Deposu Bölük Komutanı,
1919’da Çifteler Tay Deposu Bölük Komutanı,
1 Temmuz 1920’de Yozgat’ta Atlı Piyade Alayı 2’nci Tabur Komutanı,
Daha sonra Atlı Piyade Alayının 53’üncü Süvari Alayına
dönüştürülmesi ile bu alayın Komutan Muavini,
2 Nisan 1921’de 14’üncü Süvari Tümeni 54’üncü Alay Komutanı
1 Aralık 1921’de 1’inci Süvari Tümeni 21’inci Süvari Alayı Komutanı,
1 Ağustos 1926’da 4’üncü Kolordu İnşaat Şubesi Müdürü olarak
atandı.
17 Temmuz 1930’da emekli edildi.
6 Mart 1915’te Gümüş Muharebe Liyakat Madalyası,
284
217
ALİ RIZA YALIM
Yarbay
(1316 - Sv.37)
(1882 - 1940)
Aile Durumu
1882 yılında Erzurum’da doğdu. Bahri Bey’in oğludur. 9 Şubat 1940’ta
vefat etti.285
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
5 Eylül 1907’de üsteğmen,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 4’üncü Ordu 22’nci Süvari
Alayı 3’üncü Bölüğüne,
12 Mayıs 1907’de Erzincan Harbiyesinin Süvari Talim Muavini ve
Dâhiliye Subayı,
5 Kasım 1908’de açığa,
285
218
15 Ağustos 1910’da Erciş’te 21’inci Süvari Alayı 5’inci Bölüğüne
verildi.
27 Nisan 1911’de Karaköse’de 11’inci İhtiyat Süvari Alayı 2’nci Bölük
Komutanı oldu. Daha sonra bu alay 9’uncu Alay adını aldı.
Ekim 1914’te 9’uncu Alay Komutan Vekili,
Kasım 1914’te İkinci İhtiyat Tugayı Kurmay Başkanlığı Vekili, (İhtiyat
Tümeninin lağvından sonra iki ihtiyat tugayı teşkil edilmiştir.)
Daha sonra Erzurum Fırınlar Memuru,
Mart 1916’da 3’üncü Menzil Müfettişliği Karargâh Komutanı,
Kasım 1918’de Ahıska Nokta Komutanı,
Daha sonra Artvin Nokta Komutanı,
15 Mayıs 1919’da Trabzon Mevki Komutanlığının Kurmay Başkanlığı
Evrak Müdürü,
Daha sonra 15’inci Kolorduya bağlı Yusufeli Şubesine,
1920 yılı başlarında bir süre Karaköse’de Aşiret Alaylarının tensikine,
2 Eylül 1920’de Ermeni Harekâtı’nın başlaması üzerine 11’inci Tümen
9’uncu Aşiret Alayı Komutanı,
Daha sonra 1’inci Mürettep Tugayına dâhil olarak Ermeni Harekâtı’na,
1921’de Kars Müstahkem Mevkisi Divanıharp Başkanı,
1921 yılı içinde Sarıkamış’ta kurulan Ümera ve Zabitan Divanıharp
Azası,
Ocak 1922’de Karaköse’de 7’nci Süvari Tümeni 11’inci Sipkanlı İhtiyat
Alayı Komutanı,
Mart 1924’te kadrosuzluk nedeniyle 9 ay genel açığa,
Şubat 1925’te Kars Müstahkem Mevkisi 1’inci Şube Müdürü,
3 Temmuz 1926’da Şile Askerlik Şubesi Başkanı,
15 Aralık 1926’da 2’nci Kolordu 45’inci Süvari Alayı Komutanı,
22 Ağustos 1928’de 13’üncü Süvari Alay Komutan Muavini olarak
atandı.
10 Şubat 1929’da Birinci Müfettişlikte açılan ümera kursuna katıldı.286
Daha sonra 3’üncü Kolordu 2’nci Süvari Tümeni 14’üncü Süvari Alayı
Komutan Vekili oldu.
19 Ocak 1930’da bu görevde iken emekli oldu.287
286
287
219
Birinci Dünya Savaşı’nda Harp Madalyası,
288
220
MEHMET SUPHİ KULA
Tümgeneral
(1316 - Sv.57)
(1881 - 1948)
Aile Durumu
1881’de Manastır’da doğdu. Ahmet Bey’in oğludur. 19 Ekim 1948’de
vefat etti.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
15 Temmuz 1902’de 9’uncu Süvari Alayı 4’üncü Bölük Takım
Komutanı,
19 Temmuz 1905’te 15’inci Süvari Alayı 2’nci Bölük Takım Komutanı,
24 Ocak 1908’de 15’inci Süvari Alayı 1’inci Bölük Takım Komutanı,
27 Mart 1910’da 5’inci Ordu 36’ncı Süvari Alayı 2’nci Bölük Takım
Komutanı,
27 Nisan 1911’de 35’inci Aşiret Alayı 3’üncü Bölük Komutanı,
221
4 Haziran 1911’de Kosova Jandarma Alayı Üsküp Taburu Süvari
Bölüğü Komutanı,
23 Aralık 1911’de Selanik Subay Talimgâhı Komutanlığı Süvari
Yardımcılığı,
22 Temmuz 1913’te 5’inci Kolordu 6’ncı Süvari Alayı 4’üncü Bölük
Komutanı,
11 Nisan 1914’te 3’üncü Ordu 9’uncu Kolordu Karargâhı Süvari Bölük
Komutanı,
1 Kasım 1917’de 7’nci Ordu 2’nci Şube Mülhakı,
11 Nisan 1918’de İstanbul Merkez Komutanlığı Tahkik Heyeti
Başkanı,
1 Şubat 1920’de İstanbul’da Askerî Misafirhane Müdürlüğüne
atanmışken bu göreve katılmayıp Kurtuluş Savaşı’na katılmak üzere 4 Mart
1920’de Anadolu’ya geçti.
31 Temmuz 1920’de Eskişehir Süvari Birlikleri Komutanlığında
görevlendirildi.
10 Ocak 1921’de 14’üncü Süvari Alay Komutanı,
24 Ocak 1921’de 1’inci Süvari Tugay Komutanı (Bu tugay daha sonra
4’üncü Süvari Tümeni olmuştur.),
27 Şubat 1921’de Merkez Ordusu emrindeki 6’ncı Süvari Tümen
Komutanı,
30 Ağustos 1927’de 14’üncü Süvari Tümeni Komutanı,
17 Şubat 1927’de 7’nci Kolordu 1’inci Süvari Tümen Komutanı olarak
görev yaptı.
22 Mart 1931’de emekliye ayrıldı.
14 Kasım 1940’ta yedekten silah altına alındı ve Konya Askerî Mıntıka
21 Mart 1942’de yeniden emekli edildi.
Katıldığı harplerde Osmanlı Devleti’nce çeşitli nişan ve madalyalarla,
TBMM tarafından da İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.289
289
s. 149 - 151.
222
HASAN TAHSİN SANLI
Albay
(1316 - Sv.66)
(1879 - 1941)
Aile Durumu
1879 yılında Erzurum’da doğdu. Ömer Bey’in oğludur. 19 Temmuz
Öğrenim Durumu
13 Mart 1898’de girdiği Harp Okulundan, 15 Ocak 1901’de mezun
oldu. Fransızca ve Rusça biliyordu.
Yükselme Tarihleri
12 Kasım 1909’da üsteğmen,
14 Eylül 1916’da binbaşı
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 4’üncü Ordu 4’üncü Tümen
21’inci Süvari Alayı 1’inci Bölüğüne,
12 Kasım 1909’da 22’nci Süvari Alayı 4’üncü Bölüğüne,
Daha sonra altı ay Mirgezer nahiyesi Müdür Vekili,
290
223
3 Haziran 1911’de 35’inci Aşiret Süvari Alayı 4’üncü Bölük Komutanı,
Daha sonra da Hınıs Jandarma Bölük Komutanlığı Vekili,
14 Kasım 1911’de 21’inci Süvari Alayı 2’nci Bölük Komutanı,
30 Aralık 1916’da 9’uncu Kafkas Süvari Alayı Komutan Vekili (Eylül
1917 yılına kadar bu görevde kaldı. Alay Komutanının tekrar göreve
dönmesi üzerine yine aynı alayın binbaşılığında kaldı.)
Kasım 1917’de 3’üncü Ordu emrine,
Aralık 1917’de Giresun Havalisi Komutanı,
Nisan 1918’de Trabzon Mevki Komutanı,
Daha sonra ilave görev olarak Trabzon Merkez Komutanı,
Nisan 1919’da Genelkurmay 5’inci Şubesi Süvari Grup Amiri,
1919 yılı sonlarında Anadolu’ya geçerek Aralık 1919’da 3’üncü
Kolordu Nakliye Taburları Komutanı,
1920 yılında 15’inci Tümen Satın Alma Komisyonu Başkanı,
Ocak 1921’de 15’inci Tümen Subay ve Üstsubay Divanıharp Azası,
Daha sonra 6’ncı Süvari Alayı Komutanı,
9 Nisan 1921’de 54’üncü Süvari Alayı Komutanı,
Temmuz 1921’de 33’üncü Alay Komutanı ve bu görevde iken ilave
olarak 5’inci Grup Komutanlığının Divanıharp Başkanlığı görevine,
Aralık 1921’de 14’üncü Aşiret Süvari Alayı Komutanı,
1922 yılında ilave görev olarak Beyazıt Mevki Komutanı oldu.
28 Aralık 1922’de Dâhiliye Vekâletinin tensibiyle alay ve mevki
komutanlığı görevlerinden ayrılarak Hizan Kazası Kaymakamlığına atandı.
30 Mart 1924’ten itibaren 8’inci Aşiret Süvari Tümeninin Erciş’te
bulunan 6’ncı Alay Komutanı,
19 Ekim 1924’te Bitlis’teki Divanıharp Mahsus Azası,
9 Haziran 1925’te 40’ıncı Süvari Alayı Komutan Muavini,
5 Ağustos 1925’te 1’inci ve 14’üncü Süvari Tümeninin hayvanlarının
muayenesi için gönderilen Komisyonun Başkanı,
28 Ekim 1925’te kolordular için cebel topçu, makinalı tüfek, yük
hayvanı Satın Alma Komisyonu Başkanı,
13 Mart 1926’da 3’üncü Ordu Müfettişliği emrinde bulunan Mıntıka
Seyyar Jandarma Alayı Komutanı,
224
Daha sonra Müdafaa-i Milliye Vekâleti İnşaat Dairesi Konaklar Şubesi
Müdürü,
1928 yılında Ankara Astsubay Hazırlama Okulu Müdürü,
7 Eylül 1929’da 3’üncü Kolordu 2’nci Süvari Tümeni 13’üncü Alay
8 Ekim 1934’te bu görevde iken emekli oldu.
Gümüş Liyakat Madalyası,
Birinci Dünya Savaşı’nda Harp Madalyası,
291
225
MEHMET İZZET
Albay
(1316 - Top.3)
(1880 - 1936)
Aile Durumu
1880 yılında Sivas’ta doğdu. Ali Bey’in oğludur. 17 Ekim 1936’da vefat
etti.292
Öğrenim Durumu
19 Mayıs 1897 tarihinde girdiği Topçu Harp Okulundan, 26 Aralık
1900’de üsteğmen rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
4 Eylül 1905’te yüzbaşı,
27 Aralık 1911’de kıdemli yüzbaşı,
Askerî Görevleri
Topçu Harp Okulundan mezun olduktan sonra 4’üncü Ordu açığına,
26 Şubat 1901’de Erzurum Kalesi Topçu Alayı 2’nci Tabur 2’nci
Bölüğe,
4 Eylül 1905’te 1’inci Topçu Alayı 1’inci Tabur 1’inci Bölük Komutanı,
292
226
10 Ağustos 1910’da 9’uncu Kolordu 12’nci Ağır Topçu Alayı 1’inci
Tabur 1’inci Bölük Komutanı,
16 Şubat 1911’de İzmir’de Ağır Topçu Taburu 2’nci Bölük Komutanı,
13 Mart 1911’de 4’üncü Kolordu 7’nci Ağır Topçu Alayı 1’inci Tabur
4’üncü Bölük Komutanı tayin edildi. Bu görevde iken esir düştü ve 26 Ekim
1913’te Sofya’dan İstanbul’a döndü.
20 Kasım 1913’te Bahr-i Sefid Boğazı 3’üncü Ağır Topçu Alayı 1’inci
Tabur 1’inci Bölük Komutanı,
11 Mart 1914’te Ağır Topçu 4’üncü Alay 3’üncü Tabur Komutanı (Bu
birlik 15 Haziran 1914’te 3’üncü Alay 1’inci Tabur adını aldı.),
Şubat 1916’da 69’uncu Ağır Topçu Alayı Depo Taburu Komutanı,
5 Mart 1916’da Ağır Topçu Depo Alayı 1’inci Tabur Komutanı,
21 Nisan 1916’da Ağır Topçu Depo Alay Komutanlığı Vekili,
19 Aralık 1917’de Sahil Topçu Komutanlığı 12’nci Ağır Topçu Alayı
28’inci Tabur Komutanı,
11 Nisan 1918’de Bahr-i Siyah (Karadeniz) Mevki-i Müstahkem 3’üncü
Ağır Topçu Alayı 12’nci Tabur Komutanı oldu.
8 Mart 1920’de hava değişimine gönderildi.
14 Ağustos 1920’de açığa alındı.
1 Mart 1922’de 3’üncü Kolordu 1’inci Tümen Topçu Alay Komutanı,
15 Eylül 1923’te 41’inci Topçu Alay Komutanı,
11 Ağustos 1925 tarihinde Çatalca Müstahkem Mevkisi Topçu Şubesi
Müdürü,
30 Ağustos 1927’de İzmir Müstahkem Mevkisi 6’ncı Ağır Topçu Alay
Komutanı,
Daha sonra 5’inci Kolordu 8’inci Şube Müdürü olarak atandı.
7 Ekim 1934’te bu görevde iken emekli edildi.
293
227
Harp Madalyası,
Dördüncü Rütbeden Mecidî Nişanı,294
19 Ağustos 1915’te Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
11 Nisan 1918’de Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
14 Ağustos 1923’te Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.295
294
295
228
AHMET FEVZİ
Albay
(1316 - e.Top.4)
(1877296 - 1928)
Aile Durumu
1877 yılında Harput’ta doğdu. Arif Bey’in oğludur. 14 Mart 1928’de
vefat etti.
Öğrenim Durumu
19 Nisan 1897’de girdiği Topçu Harp Okulundan, 28 Aralık 1900’de
Yükselme Tarihleri
22 Aralık 1899’da teğmen,
Askerî Görevleri
Topçu Harp Okulundan mezun olduktan sonra 4’üncü Ordu açığına,
26 Şubat 1901’de Erzurum Kalesi Topçu Alayı 1’inci Tabur 1’inci
Bölüğe,
4 Eylül 1905’te aynı alayın 2’nci Tabur 4’üncü Bölüğüne,
296
MSB Arşivinde doğum tarihi 1882 olarak geçmektedir. (Albay Bölümü Kls. 7, Dos. 141)
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi bilgileri esas alınmıştır.
229
10 Ağustos 1910’da teşkilatta yapılan değişiklik üzerine 9’uncu
Kolordu Ağır Topçu 12’nci Alay 2’nci Tabur 4’üncü Bölük Komutanı,
18 Aralık 1913’te 9’uncu Kolordu Ağır Topçu 13’üncü Alay 10’uncu
Bölük Komutanı,
11 Mart 1914’te Ağır Topçu 12’nci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
29 Haziran 1916’da Mürettep Mantelli Alayın 2’nci Tabur Komutanı,
Mart 1917’de 1’inci Kolordu 25’inci Ağır Topçu Taburu Komutanlığına
atandı. (Bu tabur 20 Eylül 1918’de 42’nci Ağır Topçu Taburu adını almıştır.)
Daha sonra Karadeniz Doğu Sahili Mıntıkasında (Şile’de) 9’uncu
İşkodra Alayına katıldı. (1918 yılı başlarında Karadeniz Doğu ve Batı Sahili
Mıntıkası lağvedildi.)
1 Haziran 1918’de 25’inci Ağır Topçu Taburu Komutanı olarak
Batum’a gitti. 18 Ekim 1918’de taburdan bir batarya ile Şark Orduları Grup
emrine verildi.
25 Ocak 1919’da taburu ile Erzurum Müstahkem Mevkisi İç
İstihkâmlar görevine verildi.
1921’de Kars Mevki-i Müstahkem Topçu Komutanı,
11 Mayıs 1921’de Ağır Topçu Alay Komutanlığı Vekaleti görevinin
eklenmesiyle Müstahkem Mevki Topçu Subaylığı görevine,
15 Ekim 1921’de Ağır Topçu 1’inci Alay Komutanı,
1924 teşkilatında Kars Müstahkem Mevkisi Ağır Topçu 1’inci Alay
Komutanı,
17 Nisan 1926 tarihinde 1’inci Kolordu 16’ncı Tümen Topçu Alay
Komutanı oldu.
14 Mart 1928’de bu görevde iken emekli edildi.
1915’te Kafkas Cephesi Harp Madalyası,
1916’da Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
1924’te Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.297
297
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi; Şahsi Dosyası. MSB Arşivi; Albay Bölümü, Kls. 7, Dos. 141.
230
MUSTAFA KÂZIM BAKIROĞLU
Albay
(1316 - Top.7)
(1878 - 1948)
Aile Durumu
1878 yılında Pirlepe’de doğdu. Hasan Bey’in oğludur. 28 Mayıs
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
26 Şubat 1901’de Berane Kalesi’ne,
24 Kasım 1907’de Selanik Kalesi 3’üncü Bölüğe,
24 Ocak 1910’da Preveze Kalesi 1’inci Bölüğe,
8 Mart 1910’da İstanbul Boğazı 2’nci Topçu Alayı 2’nci Tabur 2’nci
Bölüğe,
298
231
20 Ekim 1910’da 1’inci Kolordu 2’nci Ağır Topcu Alayı 1’inci Taburu
1 Nisan 1913’te ek görev olarak Çatalca Ağır Topçu Alayı 1’inci Tabur
1’inci Bölük Komutanı, 9 Kasım 1913’te tekrar eski görevine,
30 Haziran 1914’te Ağır Topçu Atış Okulu Talim Taburu Komutanı,
2 Ağustos 1914’te 15 cm’lik Ağır Obüs Topçu Taburunun Hafif
Cephane Koluna geçici olarak tayin edildi.
15 Aralık 1914’te Çanakkale Boğazı Müstahkem Mevki Komutanlığı
1’inci Muhasara Taburu Komutanı,
11 Aralık 1916’da 6’ncı Ordu Ağır Topçu Komutanı,
26 Temmuz 1917’de 5’inci Ordu 19’uncu Ağır Topçu Alayı 64’üncü
Tabur Komutanı,
Temmuz 1918’de Antalya Bölgesi Ağır Topçu Gurubu Komutanı,
Mart 1919’da İzmir’de Ağır Obüs Alayı 2’nci Tabur Komutanı,
Haziran 1919’da 56’ncı Tümen Satın Alma Komisyonu Başkanı,
Haziran 1920’de 20’nci Kolordu Satınalma Komisyonu Başkanı,
Mart 1921’de 24’üncü Tümen Levazım Başkanı,
Nisan 1921’de Batı Cephesi İkinci Kısım Müdürlüğüne tayin edildi.
Ekim 1921’de 61’inci Tümen Topçu Alayı Komutanı,
3 Temmuz 1926’da 6’ncı Kolordu Topçu Şubesi Müdürü,
30 Ağustos 1927’de 8’inci Kolordu Topçu Müfettişi,
Haziran 1928’de 8’inci Kolordu Silah Muayene Heyeti Başkanı,
22 Ekim 1929’da 12’nci Tümen Topçu Alayı Komutanı olarak atandı.
24 Eylül 1933’te kendi isteği ile emekli oldu.
1919 - 1922 İstiklal Savaşı,
18 Kasım 1915’te Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası ile
299
232
OSMAN ŞEVKİ AKARSU
Albay
(1316 - Top.Sani.7)
(1878 - 1927)300
Aile Durumu
1878 yılında Zile’de doğdu. İbrahim Bey’in oğludur. 16 Kasım 1927’de
vefat etti.
Öğrenim Durumu
Şubat 1898’de girdiği Harp Okulundan, 26 Aralık 1900’de teğmen
Yükselme Tarihleri
1 Temmuz 1909’da yüzbaşı,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 5’inci Ordu 29’uncu Aramsaz
Sahra Topçu Alayı 3’üncü Bölüğüne,
25 Şubat 1905’te 29’uncu Aramsaz Sahra Topçu Alayının Maraş’ta
bulunan 6’ncı Dağ Bölüğüne,
Daha sonra Maraş Komutanlığı Divanıharp Üyesi,
Askerî İnşaat Üyesi,
Mahalli İnzibat Memurluklarında bulundu.
14 Mayıs 1907’de Siroz’a gelerek dağ topçu taburunda seri ateşli
toplarla talim yaptı.
Ekim 1908’de İştip’te 5’inci Bölük Komutanı oldu.
1 Temmuz 1909’da 3’üncü Ordu 3’üncü Süvari Topçu Taburu 3’üncü
Bölüğe atandı.
13 Mart 1910’da Edirne’de 1’inci Süvari Topçu Taburu 2’nci Bölüğünü
kurdu.
300
MSB Arşivi; Albay Bölümü; Kls. 59, Dos. 1888.
233
Balkan Savaşı’nda Şark Ordusu Müstakil Süvari Tümeni emrine
verildi. (Lüleburgaz Muharebelerine katıldı.)
Daha sonra 1’inci Süvari Tümeni Topçu Taburu 2’nci Bölük
Mart 1914’te Metris Çiftliği’ndeki Sahra Topçu Atış Okulunda
bölüklerin sevk, idare ve talimiyle görevlendirildi.
Birinci Dünya Savaşı’nda önce Müstakil Süvari Tugayı emrine verildi.
Daha sonra İstanbul Büyükdere’de Karadeniz Sahili Muhafızlığına
atandı.(1914)
28 Mart 1915’te mensup olduğu batarya ile İstanbul’da Saros Körfezi
Kuzey Sahili Topçusu,
14 Haziran 1915’te 6’ncı Alay 1’inci Tabur Komutanı,
13 Kasım 1915’te 3’üncü Sahra Topçu Alayı 2’nci Tabur Komutanı,
23 Mart 1916’da 13’üncü Kolordu emrine,
30 Mart 1916’da 6’ncı Tümen emrine (Kirmanşah Muharebelerine
katıldı.),
18 Ağustos 1916’da 4’üncü Sahra Topçu Alayı 1’inci Tabur Komutanı,
10 Eylül 1916’da 4’üncü Sahra Topçu Alay Komutanı (6 Mayıs
1918’de Kerkük ve Altınköprü Muharebelerinde bulundu.),
15 Mart 1919’da 3’üncü Kolordu 15’inci Topçu Alay Komutan Vekili,
1 Mayıs 1920’de 5’inci Tümen 1’inci Kudretli Dağ Tabur Komutanı
olarak atandı ve aynı zamanda alay komutan vekilliği görevinde bulundu.
Daha sonra 23’üncü Tümen Topçu Alay Komutanı,
1925 yılına kadar 8’inci Tümen 8’inci Topçu Alay Komutanı,
Daha sonra 7’nci Kolordu Esliha ve Mühimmat Heyet Başkanı olarak
görev yaptı.
16 Kasım 1927’de bu görevde iken vefat etti.
1915 yılında Harp Madalyası ve Gümüş Liyakat Madalyası,
1916 yılında Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı ve Almanya
Hükûmetinin İkinci Demir Salip Nişanı ile ödüllendirildi.301
301
234
İSMAİL HAKKI
Yarbay
(1316 - Top.8)
(1880 - ?)
Aile Durumu
1880 yılında İstanbul’da doğdu. Hacı Ahmet Efendi’nin oğludur.
Öğrenim Durumu
1 Mart 1898’de girdiği Topçu Harp Okulundan, 28 Haziran 1903’te
üsteğmen rütbesiyle mezun oldu.302
Yükselme Tarihleri
15 Kasım 1918’de yarbay.
Askerî Görevleri
26 Aralık 1900’de Bahr-i Sefid (Çanakkale) Boğazı 1’inci Topçu
Alayına misafir olarak verildi.
18 Şubat 1902’de Bahri Siyah (Karadeniz) Boğazı Topçu Alayı 1’inci
Tabur 4’üncü Bölüğe,
28 Haziran 1903’te Cezayir-i Bahr-i Sefid Filosu 1’inci Topçu Alayı
6 Mart 1909’da Bahr-i Siyah Boğazı 1’inci Topçu Alayı 2’nci Tabur
2’nci Bölük Komutan Yardımcısı,
14 Aralık 1910’da Boğaz teşkilatının tadili üzerine Bahr-i Siyah Boğazı
Ağır Topçu 1’inci Alay 2’nci Tabur 1’inci Bölüğüne,
20 Ekim 1913’te teşkilatta yapılan değişiklik üzerine Ağır Topçu
Müfettiş-i Umumiliği 2’nci Şube Müdürü,
17 Aralık 1913’te Harbiye Dairesi Ağır Topçu 5’inci Şube Kısım Amiri,
24 Mayıs 1914’te Yemen Ağır Topçu Tabur Komutanı,
14 Eylül 1914’te Babülmendep Topçu Komutanı,
302
Topçu sınıfına mensup subaylar, eğitimleri daha uzun sürdüğü için Topçu Harp Okulundan
üsteğmen rütbesiyle mezun olmaktadır. Yarbay İsmail Hakkı Bey ise teğmen iken göreve
başlamış ve görev sırasında üsteğmen olmuştur.
235
22 Aralık 1915’te Mendep Cephesi Komutanı,
16 Ocak 1919’da Mürettep Topçu Alay Komutanı oldu.
6 Şubat 1919’da İngilizlere esir düştü ve 1 Ekim 1919’da esaretten
dönerek Anadolu’ya geldi.
10 Ocak 1920’de 14’üncü Kolordu Ağır Topçu 65’inci Alay Komutanı,
16 Mayıs 1920’de Muamelat-ı Zatiye emrinde açığa,
9 Haziran 1920’de İzmit Divanıharb-i Örfi Azası olarak görev yaptı.
9 Temmuz 1921’de Muamelat-ı Zatiye emrine alındı.
19 Ocak 1924 tarihinde emekli edildi.
1905’te Gümüş Liyakat Madalyası ve Beşinci Dereceden Mecidî
Nişanı,
1918’de Gümüş Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.303
303
236
RAGIP
Albay
(1316 - e.Top.9)
(1876 - ?)
Aile Durumu
1876 yılında Erzurum’da doğdu. Ahmet Vefik Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
18 Kasım 1912’de kıdemli yüzbaşı,
Askerî Görevleri
21 Nisan 1902’de 4’üncü Ordu 23’üncü Alay Sancaktarlığı ve Esvap
Eminliğine,
18 Ocak 1909’da 4’üncü Ordu 22’nci Alay 3’üncü Bölüğe,
20 Haziran 1909’da 4’üncü Ordu 2’nci Dağ Taburu 1’inci Bölüğe
atandı. (30 Aralık 1908’de 4’üncü Ordu 23’üncü Alay 2’nci Seyyar Tabur,
4’üncü Ordu 2’nci Dağ Taburu adını almıştır. 14 Mart 1911’de yeniden
değişikliğe uğrayarak 11’inci Kolordu 21’inci Dağ Taburu adını almıştır.)
237
9 Ağustos 1911’de 10’uncu Kolordu 31’inci Sahra Topçu Alayı 4’üncü
Bölüğe atandı.
Birinci Dünya Savaşı öncesi Divanıharp Üyeliğine tayin edildi.
1 Temmuz 1914’te 11’inci Kolordu 18’inci Sahra Topçu Alayı 1’inci
Tabur Komutanı,
Aralık 1914’te 18’inci Sahra Topçu Alayı 2’nci Tabur Komutanı,
1916’da 11’inci Tümen Dağ Tabur Komutanı,
1917’de 11’inci Tümen Topçu Alay Komutan Vekili,
Ocak 1918’de 11’inci Tümen Topçu Komutanı,
Daha sonra 9’uncu Kolordu 9’uncu Tümen Topçu Alay Komutanı,
13 Ağustos 1927’de 9’uncu Kolordu Topçu Mütehassısı,
13 Mayıs 1928’de 25’inci Alay Komutanı,
23 Ağustos 1928’de 4’üncü Kolordu Silahlar ve Mühimmat Muayene
Heyeti Başkanı, daha sonra 4’üncü Kolordu 8’inci Tümen Topçu Alay
13 Ekim 1931’de 8’inci Ordu 4’üncü Kolordu Şube Müdürü iken emekli
oldu.
8 Mayıs 1916’da Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası ile
304
238
ABDÜLKERİM SUNDAY
Albay
(1316 - Top.12)
(1880 - ?)
Aile Durumu
1880 yılında Yanya’da doğdu. Süleyman Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
7 Mayıs 1903’te 3’üncü Ordu 14’üncü Alay 7’nci Bölüğe,
12 Mart 1905’te 3’üncü Ordu 17’nci Seyyar Topçu Alayı 1’inci Bölüğe,
17 Ocak 1909’da aynı ordunun 18’inci Seyyar Topçu Alayı 3’üncü
Bölük Takım Subayı,
9 Temmuz 1910’da 3’üncü Ordu 30’uncu Seyyar Topçu 4’üncü Bölük
Komutanı (1911 teşkilatında bu birlik İşkodra Tümeni 24’üncü Sahra Alayı
1’inci Bölük adını almıştır. 14 Şubat 1914 teşkilatında ise 1’inci Kolorduya
bağlı 1’inci Sahra Alayı 1’inci Bölük olarak değişikliğe uğramıştır.),
19 Temmuz 1914’te Kafkasya’da 9’uncu Kolordu 29’uncu Alay 1’inci
Sahra Tabur Komutanı,
1914 - 1918 yılları arasında Kafkas Cephesi’nde Ruslarla ve
Ermenilerle yapılan muharebelere 9’uncu ve 11’inci Tümen Topçu Komutanı
olarak katıldı.
1921’de Kars Müstahkem Mevkisi Silah ve Mühimmat Depoları Tasnif
ve Tadil Komisyonu Başkanı,
1922’de 12’nci Tümen Topçu Komutanı,
239
1925’te Doğu Harekât bölgesinde Sason, Bitlis ve Van havalisindeki
Kürt isyanlarının bastırılması faaliyetlerinde faal görevler aldı.
Daha sonra Erzurum Mevkisi Müstahkem Ağır Topçu 2’nci Alay
Komutanı,
3 Temmuz 1926’da 4’üncü Kolordu Topçu Şube Müdürü,
6 Ekim 1928’de Harbiye Dairesi Başkan Yardımcısı olarak atandı.
1917’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
305
240
İSMAİL HAKKI AYTUNA
Albay
(1316 - Top.13)
(1879 - ?)
Aile Durumu
1879’da Şumnu’da doğdu. Mehmet Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1897’de girdiği Topçu Harp Okulundan, 26 Aralık 1900’de
Yükselme Tarihleri
1899’da teğmen,
Askerî Görevleri
Topçu Harp Okulundan mezun olduktan sonra 2’nci Ordu emrine,
6 Eylül 1903’te 2’nci Ordu 11’inci Seyyar Topçu Alayı 3’üncü Bölüğe,
18 Eylül 1905’te 2’nci Ordu 7’nci Seyyar Topçu Alayı 1’inci Bölüğe,
18 Temmuz 1908’de 2’nci Ordu 7’nci Seyyar Topçu Alayı 3’üncü
Bölüğe,
Daha sonra 1’inci Şnayder Cebel (Dağ) Taburu 2’nci Bölüğe,
241
1913’te 18’inci Alay 2’nci Tabur Komutanlığı Vekili ve 2’nci Bölük
Komutanı,
1914’te 34’üncü Alay 1’inci Tabur Komutanı,
1915’te 18’inci Alay Komutan Vekili,
1916’da 57’nci Alay Komutan Vekili,
1921’de 57’nci Tümen Topçu Alay Komutanı,
Daha sonra 23’üncü Topçu Alay Komutanı,
1922’de 12’nci Grup ve daha sonra Kocaeli Grubu Topçu Komutanı,
Daha sonra Trakya Bölgesi Topçu Komutanı,
1923’te Çatalca Müstahkem Mevkisi Topçu Subayı,
11 Ağustos 1925’te 5’inci Kolordu 41’inci Tümen Topçu Alayı
Komutanı,
1 Eylül 1926’da Harp Dairesi Başkanlığı Muavini,
13 Mayıs 1928’de 1’inci Ordu Müfettişliği Topçu Uzmanı,
12 Temmuz 1934’te Harbiye Dairesi Topçu Şubesi Müdürü,
21 Ekim 1935’te Fen Sanat Genel Müdürlüğü 3’üncü Şube
Müdürlüğüne atandı.
14 Temmuz 1937’de yaş haddi sebebiyle emekli oldu.
11 Ocak 1905’te Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
31 Temmuz 1918’de İkinci Sınıf Demir Salip Nişanı,
306
242
HÜSEYİN RAGIP GÜLER
Albay
(1316 - Sah.Top.Evvel.15)
(1877 - ?)
Aile Durumu
1877 yılında Erzurum’da doğdu. Osman Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
19 Nisan 1897’de girdiği Topçu Harp Okulundan, 26 Aralık 1900
tarihinde üsteğmen rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
16 Ekim 1901’de 4’üncü Ordu 23’üncü Alay 2’nci Seyyar Bölük Takım
Komutanı,
14 Temmuz 1902’de 4’üncü Ordu Nakliye Taburları 1’inci Bölük Takım
Komutanı,
14 Aralık 1904’te 4’üncü Ordu 22’nci Alay 2’nci Bölük Takım
Komutanı,
1 Temmuz 1909’da 2’inci Ordu 9’uncu Seyyar Alay 5’inci Bölük
Batarya Komutanı,
243
4 Aralık 1909’da Seyyar Jandarma Alayı 4’üncü Şarki Karahisar
Taburu 2’nci Bölük Batarya Komutanı,
17 Mart 1910’da 10’uncu Kolordu 31’inci Alay 2’nci Bölük Batarya
Komutanı (Bu birlik, 14 Şubat 1914’te 11’inci Kolordu 33’üncü Alay 1’inci
Tabur 2’nci Bölük adını almıştır.),
2 Nisan 1915’te 33’üncü Alay 1’inci Tabur Komutanı,
16 Ekim 1916’da 39’uncu Kafkas Alayı Kafkas Tabur Komutanı,
20 Kasım 1916’da 49’uncu Kafkas Tümeni 13’üncü Alay Kudretli
Cebel Taburu Komutanı,
1 Nisan 1918’de 36’ncı Tümen Topçu Alay Komutan Vekili,
12 Aralık 1918’de 3’üncü Tümen Kudretli Cebel Taburu Komutanı,
15 Mayıs 1919’da Trabzon 3’üncü Kafkas Tümeni Topçu Alay
Komutanı (Mayıs 1921’de bu alayla Batı Cephesi emrine girdi.),
1 Ocak 1922’de İstanbul 3’üncü Kolordu ve Topçu Şubesine, daha
sonra Topçu Mütehassıslığına,
1 Haziran 1928’de Topçu Okulu Öğretmeni,
8 Eylül 1928’de Topçu ve Nakliye Okulu Müdürü,
Eylül 1929’da 23’üncü Tümen 31’inci Topçu Alay Komutanı,
8 Ekim 1932’de Harekât Dairesi Topçu Şube Müdürü,
Daha sonra 2’nci Ordu Topçu Mütehassısı olarak görev yaptı.
15 Eylül 1934’te bu görevde iken emekli oldu.
21 Temmuz 1899’da Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
14 Mayıs 1916’da Harp Madalyası,
25 Ekim 1916’da Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
10 Haziran 1918’de Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
10 Ekim 1918’de Avusturya ve Macaristan İmparatorluğu Muharebe
Liyakat Madalyası,
307
244
AHMET FİKRİ TOPERİ
Albay
(1316 - Top.16)
(1878 - 1964)
Aile Durumu
1878 yılında Edirne’de doğdu. Seyit Bey’in oğludur. 13 Mayıs 1964’te
vefat etti.308
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Daha sonra Obüs Alayı 4’üncü Bölüğe,
3 Ekim 1903’te 8’inci Seyyar Topçu Alayı Yaveri,
28 Mayıs 1907’de 8’inci Seyyar Topçu Alayı 4’üncü Bölüğe,
11 Temmuz 1908’de 11’inci Sahra Topçu Alayı 1’inci Bölük Komutanı,
1909 yılında Edirne’de Müstakil Topçu 10’uncu Numune Alayı 4’üncü
Bölük Komutanı,
308
245
Daha sonra 3’üncü Alay 1’inci Tabura,
Nisan 1914’te 31’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
6 Kasım 1914’te 3’üncü Kolordu Topçu Komutanlığı Vekili,
Daha sonra 10’uncu Kolordu 31’inci Topçu Alayı Komutanı,
14 Mart 1916’da 3’üncü Ordu Sahra Topçu Alay Komutanı,
Daha sonra sırasıyla 9’uncu Kolordu Topçu Komutan Vekili,
17’nci Tümen Topçu Komutanı,
10’uncu Kafkas Tümeni Topçu Komutanı olarak görev yaptı.
28 Ağustos 1916’da 49’uncu Tümen Topçu Komutanı,
Daha sonra da Dağ Topçu Atış Okulu kadrosuna atandı,
1918 - 1919’da 49’uncu Tümen Topçu Komutanı,
26 Mayıs 1919’da Sahra Topçu Astsubay Okulu Komutanı,
Daha sonra Kars Mevki-i Müstahkem Topçu Subayı,
15 Ekim 1921’de sırasıyla:
Sarıkamış’ta Doğu Cephesi İdadi Mektebi (Lise) Müdür Vekili,
9’uncu Kolordu Topçu Komutanı,
2’nci Kolordu Topçu Alay Komutanı,
11’inci Topçu Alay Komutanı oldu.
30 Ağustos 1927’de 1’inci Topçu Alay Komutanı olarak görev yaptı.309
14 Temmuz 1935’te emekli oldu.310
Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı ile ödüllendirildi.311
309
310
311
246
ALİ ŞÜKRÜ ÜNLÜOĞLU
Yarbay
(1316 - Seyyar Top.Evvel.17)
(1877 - ?)
Aile Durumu
1877 yılında Vidin’de doğdu. Ahmet Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Ocak 1900’de teğmen,
15 Ekim 1911’de kıdemli yüzbaşı,
14 Haziran 1915’te binbaşı,312
1 Mart 1921’de yarbay.313
Askerî Görevleri
17 Şubat 1902’de gönüllü olarak Yemen’e 7’nci Ordu 2’nci Nakliye
Taburu 3’üncü Bölüğe,
18 Mayıs 1902’de Amasya’ya gönderildi.
II. Meşrutiyet’in ilanından sonra İstanbul’a döndü.
27 Ağustos 1908’de Topçu Harp Okulu Dâhiliye Subayı,
9 Ekim 1909’da 1’inci Ordu Obüs Taburu 1’inci Bölüğe,
11 Mayıs 1910’da 1’inci Ordu 2’nci Cebel Taburu 3’üncü Bölüğe,
Ağustos 1913’te 2’nci Tümen 2’nci Alay 3’üncü Tabur 1’inci Bölük
Komutanı,314
Daha sonra 56’ncı Alay 2’nci Tabur Komutanı,315
312
313
314
315
247
19 Temmuz 1914’te 8’inci Kolordu 25’inci Sahra Topçu Alayı 1’inci
Tabur Komutanı,
Ağustos 1914’te 27’nci Topçu Alayı 1’inci Tabur Komutanı olarak
atandı. Bu görevi ile Irak Cephesi’nde savaştı ve aynı zamanda sol Kanat
Topçu Komutanlığı görevini de üstlendi.
Ekim 1915’te 18’inci Kolordu Topçu Komutanı,
1916’da Musul Grubu Topçu Komutanı,
Ekim 1916’da 2’nci Ordu 47’nci Tümen Topçu Alay Komutanı,
Daha sonra 5’inci Tümen Topçu Alay Komutanı,
Ekim 1916’da 2’nci Ordu 47’nci Tümen Topçu Alay Komutanı,
Daha sonra 5’inci Tümen Topçu Alay Komutanı,
1919 yılında Kuvayımilliye’nin oluşma aşamasında 56’ncı Tümen
56’ncı Alay 2’nci Tabur Komutanı,
1920 yılında gönüllü olarak Millî Süvari Alay Komutanı,
Bu alayın lağvı üzerine Muğla Havalisi Komutanı,
1 Ağustos 1920’de Alaiye Mıntıka Komutanı olarak atandı.
Birinci İnönü Muharebesi’nde 1’inci Tümen emrinde görev aldı.
1922 yılında 4’üncü Kolordu Topçu Komutanı oldu.
1915 yılında Üçüncü316 Dereceden Mecidî Nişanı ve Harp Madalyası
ile ödüllendirildi.317
316
MSB Arşivindeki bir belgeye göre; Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı almıştır.
317
248
ZİYA VEHBİ
Albay
(1316 - Sahra Top.Evvel.18)
(1880 - 1941)
Aile Durumu
1880 yılında Manastır’da doğdu. Memiş Bey’in oğludur. 10 Şubat
Öğrenim Durumu
13 Mart 1897’de girdiği Topçu Harp Okulundan, 26 Aralık 1900’de
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
16 Ocak 1902’de 3’üncü Ordu Obüs Alayı 2’nci Bölüğe,
17 Ocak 1909’da 5’inci Ordu 30’uncu Seyyar Topçu Alayı 5’inci
Bölüğe verildi.
19 Ocak 1911’de 1’inci Ordu 1’inci Seyyar Topçu Alayı 3’üncü Tabur
2’nci Bölük Komutanı olarak atandı.
11 Aralık 1911 tarihinden itibaren Trablusgarp’a gönüllü olarak gitti ve
savaşa katıldı.
9 Aralık 1912’de 1’inci Tümen 1’inci Alay 3’üncü Tabur 8’inci Bölük
Komutanı,
12 Haziran 1914’te 26’ncı Topçu Alayı 1’inci Tabur 1’inci Bölük
Komutanı,
1 Temmuz 1914’te 6’ncı Kolordu 24’üncü Sahra Topçu Alayı 2’nci
Tabur Komutanı,
318
249
29 Ağustos 1914’te 25’inci Tümen 25’inci Topçu Alayı Komutanı,
Haziran 1916’da 19’uncu Tümen Topçu Komutanı,
12 Eylül 1916’da geçici olarak 20’nci Tümen Topçu Alayı 2’nci Tabur
Komutanı,
Mayıs 1917’de 20’nci Kolordu Topçu Komutan Muavini,
Haziran 1917’de 53’üncü Tümen Topçu Alay Komutanı,
Temmuz 1917’de 6’ncı Tümen Topçu Alay Komutanı,
19 Ocak 1918’de 4’üncü Sahra Topçu Alay Komutanı,
24 Ağustos 1918’de 15’inci Topçu Alay Komutanı,
12 Haziran 1920’de Personel Dairesi emrine,
3 Şubat 1921’de Kocaeli Kolordusu Topçu Komutanı olarak atandı.
23 Mart 1921’de İkinci İnönü Muharebesi’nde Sağ Kanat Grubu Topçu
Komutanı,
Mayıs 1921’de 1’inci Grup Topçu Komutanlığı emrine,
30 Temmuz 1921’de 1’inci Grup Topçu Komutan Muavini,
21 Ekim 1921’de Batı Cephesi Genel Cephane Katarlar Müfettişi,
24 Ocak 1922’de Batı Cephesi Akşehir Hat Komutanı,
1 Ağustos 1922’de 1’inci Ordu Menzil Müfettişliği 1’inci Hat Komutanı,
14 Mart 1923’te 18’inci Tümen Topçu Alay Komutanı,
19 Ağustos 1923’te 3’üncü Kolordu Topçu Alay Komutanı,
2 Şubat 1926’da 11’inci Tümen 11’inci Topçu Alay Komutanı,
24 Ağustos 1927’de 7’nci Kolordu Topçu Mütehassısı,
1 Haziran 1928’de 7’nci Kolordu 2’nci Tümen 2’nci Topçu Alay
Komutanı,
7 Ekim 1930’da 3’üncü Kolordu Silah ve Cephane Depo Heyetine,
Daha sonra 61’inci Tümen Topçu Alay Komutanı olarak tayin edildi.
23 Eylül 1931’de bu görevde iken kendi isteği ile emekli oldu.
250
30 Ağustos 1902’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
11 Ağustos 1914’te Kılıçlı Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
Mart 1915’te Harp Madalyası,
29 Aralık 1916’da İkinci Sınıf Demir Salip Madalyası,
12 Ocak 1917’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
4 Ekim 1921’de bir derece üstünden Harp Madalyası,
319
251
MEHMET KEMAL DOĞAN (Kozanoğlu Doğan Bey)320
Korgeneral321
(1316 - Sahra Top.22)
(1879 - ?)
Aile Durumu
1879 yılında Üsküp’te doğdu. İbrahim Bey’in oğludur.322
Öğrenim Durumu
Topçu Harp Okulundan, 1900 yılında üsteğmen rütbesiyle mezun
oldu.
Yükselme Tarihleri
1899 yılında teğmen
1900 yılında üsteğmen,
Haziran 1908’de yüzbaşı,
1931 yılında tuğgeneral,
1933 yılında tümgeneral,
... korgeneral.
320
Mustafa Kemal Paşa 1 Kasım 1919 tarihinde Everek Belediye Başkanına Sivas’tan
gönderdiği yazıda: “Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Cemiyeti Heyeti Temsiliyesi, Kilikya
Kuvayımilliye Kumandanlığına Binbaşı Kemal Bey’i tayin ve muavinliğine Osman Bey’i tefrik
eylemiştir. Millî vazifelerinin devamı müddetince Kemal Bey (Kozanoğlu Doğan Bey), Osman
Bey (Aydınoğlu Tufan Bey) takma adlarını taşıyacaklardır.” demektedir. (Cemil Şenalp; Ulusal
Kurtuluş Savaşı’nda Fransız İşgal Bölgelerinde Sivil İşler/Askerî Hükûmet Faaliyetleri, Harp
Akademileri Yayınları, İstanbul, 2006, s. 149.)
321
Cepheden Meclise adlı eserde son rütbesi Orgeneral olarak geçmektedir. (s. 283) Türk
Silahlı Kuvvetleri General ve Amiralleri Albümü 1923 - 2000 adlı eserde ise korgeneral olarak
verilmiştir. (s. K-10)
322
252
Askerî Görevleri
Topçu Harp Okulundan mezun olduktan sonra 2’nci Ordu 2’nci Topçu
Tümeni 4’üncü Tugay Yaverliğine ve ek görev olarak 7’nci Topçu Alayı 5’inci
Batarya Komutan Vekilliğine,
1906 yılında 4’üncü Topçu Alayı 5’inci Batarya Komutanı,
Haziran 1908’de Tırnovacık’ta Seri Ateşli Krupp Dağ Batarya
Komutanı,
Daha sonra 7’nci Sahra Topçu Alayı 5’inci Bölük Komutanı olarak
atandı.
1909 yılında bağlı olduğu taburuyla Hareket Ordusuna katıldı.
1910 yılı ortalarında 5’inci Topçu Alayı 6’ncı Bölük Komutanı,
Ocak 1911’de Topçu Harp Okulu 2’nci Bölük Komutanı,
Balkan Savaşı’nın başlarında Cephane Parkı Komutanı,
Daha sonra 10,5 cm’lik Seri Sahra Obüs 2’nci Bataryası Komutanı,
1913 yılında 3’üncü Topçu Numune Alayı 4’üncü Batarya Komutanı,
Eylül 1914’te Rauf (ORBAY) Bey Başkanlığındaki Afgan Seferî
Heyetine,
Daha sonra sırasıyla Irak Ordusu 24’üncü Sahra Topçu Alayı 1’inci
Tabur Komutanı,
51’inci Tümen Topçu Alayı Komutanı, (Bu görevde iken 1916 yılında
Irak Cephesi’nde 6’ncı Ordunun yaptığı muharebelere katıldı.)323
1917 yılında Irak Ordusu Topçu Komutanı,
Bu ordunun lağvı üzerine 18’inci Kolordu Topçu Komutanı olarak
atandı.
11 Aralık 1917’de İstanbul’a döndü ve topçuluk hakkında
incelemelerde bulunmak üzere Almanya’ya gönderildi.
1918 yılında Kafkas İslam Ordusu Topçu Müfettişi,
1919 yılı başlarında Topçu Astsubay Okulu Müdürü,
Daha sonra 3’üncü Kolordu Topçu Komutanı,
2 Kasım 1919’da Çukurova Kuvayımilliye Komutanı,324
323
Görgülü; s. 165.
324
Kilikya (Çukurova) Cephesi Kuvvayımilliye Komutanlığına Mustafa Kemal Paşa
tarafından tayin edilen Topçu Binbaşısı Kemal Bey, gerek askerlik yönüyle cephede gerek
örgütleme yönüyle kırsal bölgede göğüs kabartan hizmetleriyle tanınır. Daha önce Mustafa
Kemal'in refakatinde bulunmuş olduğundan, onun tarafından yakından tanınıyordu. (Cemil
Şenalp; s. 149.)
253
30 Ocak 1921’de Merkez Ordusu Topçu Müfettişi,
1922’de 1’inci Ordu Topçu Müfettişi,
1923’te Topçu Atış Okulu Müdürü,
1927’de 2’nci Ordu Topçu Mütehassısı,
1928’de 16’ncı Tümen Topcu Tugay Komutanı olarak tayin edildi.325
1932’de Erzurum Müstahkem Mevki Komutanı,
1935’te Kırklareli’de bulunan 46’ncı Tümen Komutanı,
1937’de Çanakkale Müstahkem Mevki Komutanı,
1938’de 2’nci Kolordu Komutanı,
1940’ta 3’üncü Kolordu Komutanı olarak atandı.
16 Temmuz 1941’de emekli oldu.326
22 Mart 1914’te Harp Madalyası,
22 Ocak 1916’da Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
21 Haziran 1916’da Alman İkinci Sınıf Demir Salip Madalyası,
1917 yılında Dördüncü Dereceden Kılıçlı Osmani Nişanı,
15 Eylül 1918’de Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası,
8 Ağustos 1926’da İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.327
TBMM’nin VI. Dönem seçimlerine katılarak Ağrı’dan milletvekili seçildi.
VII. ve VIII. Dönemlerde Kırklareli’den milletvekili seçildi.328
325
326
327
328
254
MEHMET ŞÜKRÜ TETİK
Albay
(1316 - Top.Evvel 23)
(1877 - 1936)
Aile Durumu
1877 yılında Eğin’de doğdu. Hacı Süleyman Bey’in oğludur. 25 Nisan
1936’da vefat etti.329
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
30 Haziran 1902’de 3’üncü Ordu 18’inci Alay Seyyar Topçu 8’inci
Bölüğe,
21 Ağustos 1904’te 3’üncü Ordu 3’üncü Avcı Taburu 3’üncü Bölüğe,
24 Eylül 1905’te 3’üncü Ordu 18’inci Seyyar Topçu Alayı 8’inci Bölüğe,
329
255
17 Haziran 1907’de 3’üncü Ordu 14’üncü Seyyar Topçu Alayı 2’nci
Bölüğe, becayişen 14’üncü Alay 1’inci Tabura,
11 Kasım 1907’de 3’üncü Ordu 4’üncü Avcı Taburu 3’üncü Bölüğe,
17 Ocak 1909’da 3’üncü Ordu 3’üncü Dağ Taburuna,
14 Mart 1911’de 3’üncü Ordu 3’üncü Tabur 3’üncü Dağ Bölüğüne
(Daha sonra bu birlik 5’inci Kolordu 7’nci Tabur 3’üncü Dağ Taburu adını
almıştır.)
6 Ocak 1913’te 2’nci Tabur 2’nci Şnayder Dağ Bölüğüne,
18 Şubat 1913’te 1’inci Tabur 3’üncü Şnayder Bölüğüne,
19 Kasım 1913’te 1’inci Kolordu 1’inci Tabur 2’nci Obüs Bölüğüne,
19 Temmuz 1914’te 10’uncu Kolordu 32’nci Alay 1’inci Sahra Tabur
Komutanı,
20 Mayıs 1916’da 32’nci Sahra Topçu Alay Komutanı,330
28 Mayıs 1918’de 5’inci Kolordu 5’inci Sahra Topçu Alay Komutanı
olarak atandı.
28 Haziran 1918’de cepheleri ve fabrikaları görmek üzere Almanya’ya
gitti.
Kasım 1918’de Almanya’dan dönerek 36’ncı Tümen Topçu Komutanı
1919 yılında 5’inci Tümen Topçu Komutanı,
12 Temmuz 1920’de İçişleri Bakanlığının emriyle Mecitözü Kazası
Mülkiye Kaymakamlığına, 16 Aralık 1920’de Merzifon Mülkiye
Kaymakamlığına,
13 Haziran 1921’de Samsun’da 10’uncu Tümen Topçu Komutanı,
Aralık 1923’te 10’uncu Tümenin lağvı üzerine Bursa’da Heyet-i
Mahsusa Üyesi,
10 Mart 1924’te 2’nci Kolordu Topçu Şubesi Müdürü,
1926 yılında 11’inci Tümen Topçu Alay Komutanı,
Daha sonra 4’üncü Kolordu Silah ve Muayene Heyeti Başkanı olarak
atandı.
26 Temmuz 1931’de bu görevde iken emekli oldu.331
330
Şahsi dosyasında kendi beyanatında 16 Eylül 1332’de 36’ncı Tümen Topçu Komutanı
olduğu belirtilmektedir.
331
256
19 Nisan 1914’te Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
12 Temmuz 1915’te Gümüş Liyakat Madalyası,
332
257
SABRİ
Yarbay333
(1316 - Sahra Top.31)
(1879 - ?)
Aile Durumu
1879 yılında Vidin’de doğdu. Abbas Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
1903’te girdiği Topçu Harp Okulundan, üsteğmen rütbesiyle mezun
oldu.
Yükselme Tarihleri
1 Eylül 1923’te yarbay.
Askerî Görevleri
İstiklal Savaşı’nda 61’nci Tümen Topçu Alay Komutanı olarak görev
yaptı.334
...
333
Bulunabilen bilgileri yazılmış olup son rütbesi tespit edilememiştir.
334
258
MEHMET ŞÜKRÜ ELTUTAR
Albay
(1316 - Top.37)
(1876 - 1951)
Aile Durumu
1876 yılında Erzurum’da doğdu. Abdülkadir Bey’in oğludur. 14 Aralık
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
… yarbay,
15 Ekim 1921’de albay.
Askerî Görevleri
26 Şubat 1901’de Erzurum’da 4’üncü Ordu 7’nci Tümen 19’uncu
Seyyar Topçu Alayı 3’üncü Bölüğe,
30 Aralık 1908’de 4’üncü Ordu 23’üncü Alay 1’inci Tabura,
18 Ocak 1909’da 4’üncü Ordu 23’üncü Seyyar Topçu Alayı 5’inci
Bölük Komutanı,
14 Mart 1911’de 4’üncü Ordu 24’üncü Alay 1’inci Tabur 2’nci Bölük
Komutanı,
335
259
10 Nisan 1913’te 28’inci Tümen Topçu Alayı 5’inci Bölük Komutanı,
14 Şubat 1914’te Bayburt 9’uncu Kolordu 29’uncu Sahra Topçu Alayı
5’inci Bölüğe (Teşkilat değişikliği ile 10’uncu Kolordu 32’nci Alay 1’inci Tabur
1’inci Bölük adını almıştır.)
3 Ağustos 1914’te 32’nci Tümen 1’inci Topçu Alayı Tabur Komutanı,
1915 yılında Erzurum ve Erzincan mıntıkalarında 31’inci Tümen Dağ
Topçu Alayı Tabur Komutanı,
Ağustos 1916’da 11’inci Topçu Alayı 1’inci Tabur Komutanı,
15 Mayıs 1919’da Antep - Maraş - Urfa Mıntıkaları Tasfiye-i Hesabat
Haziran 1919’da 41’inci Tümen Topçu Alayı Komutanı,
1921 - 1922 yılları arasında Kars Müstahkem Mevki Komutanlığı
emrinde 11’inci Kafkas Tümeni Topçu Alay Komutanı ve Doğu Beyazıt
25’inci Topçu Alay Komutanı,
1923 yılında 18’inci Tümen Topçu Alay Komutanı,
Ekim 1923’te Erzurum Müstahkem Mevkisi 3’üncü Topçu Alay
Komutanı,
11 Ağustos 1925’te Erzurum Mevki Komutanlığı Topçu Şube Müdürü,
Ağustos 1926’da 3’üncü Kolordu Silah ve Mühimmat Yoklama Heyeti
Başkanı,
Ekim 1929’da 2’nci Kolordu 11’inci Tümen 30’uncu Topçu Alay
Komutanı olarak atandı.336
19 Nisan 1931’de bu görevde iken emekli oldu.337
1918’de Alman Demir Salip Madalyası,
336
337
338
260
SÜLEYMAN NAZMİ
Binbaşı
(1316 - Sahra Top. Evvel 39)
(1879 - 1925)
Aile Durumu
1879 yılında Nasliç’te doğdu. Cafer Bey’in oğludur. 11 Kasım 1925’te
vefat etti.
Öğrenim Durumu
Mayıs 1897’de girdiği Topçu Harp Okulundan, Aralık 1900’de
Yükselme Tarihleri
Aralık 1907’de yüzbaşı,
1911 yılında kıdemli yüzbaşı,
Aralık 1913’te binbaşı.
Askerî Görevleri
Topçu Harp Okulundan mezun olduktan sonra Selimiye Kışlası 5’inci
Topçu Alayı 1’inci Bölük Komutanlığına atandı.
Şubat 1904’te 5’inci Alay 5’inci Bölükle Yemen’e gitti.
Ağustos 1909’da Yemen’den gelerek Rami Kışlası 4’üncü Alay 2’nci
Bölük Batarya Komutanı,
Şubat 1910’da Yenice Vardar’da bulunan 31’inci Alay 6’ncı Bölük
Daha sonra Müstakil İşkodra Tümeni 24’üncü Alay 1’inci Taburla
İşkodra’da bulundu.
Mart 1910’da İşkodra’da 24’üncü Alay 3’üncü Batarya Komutanı,
Nisan 1913’te İstanbul’a geldi. (Yeni teşkilatta birlik 1’inci Alay 1’inci
Tabur adını aldığından bu taburun komutanı oldu.)
Aralık 1913’te 4’üncü Seyyar Topçu Alayı 6’ncı Bölük Komutanı,
Birinci Dünya Savaşı’nda Çanakkale’de 1’inci Topçu Alayı 1’inci Tabur
Komutanı,
261
1915 - 1917 yılları arasında 1’inci Topçu Alay Komutanı olarak atandı.
İstiklal Savaşı’nda 9’uncu Tümen Topçu Alay Komutanı olarak görev
yaptı.
21 Ocak 1922’de bu görevde iken sağlık durumu sebebiyle emekli
edildi.
1911 yılında Beşinci Dereceden Nişan,
1915 yılında Gümüş Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi. 339
339
262
AHMET HAMDİ SÖNMEZ
Yarbay
(1316 - J.168)
(1880 - ?)
Aile Durumu
1880 yılında Söke’de doğdu. Mehmet Ali Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
rütbesiyle mezun oldu. 4 Eylül 1911’de jandarma sınıfına geçti.
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Hassa Ordusuna,
1 Mart 1901’de 3’üncü Ordu 18’inci Tümen açığına,
9 Şubat 1902’de 3’üncü Ordu 71’inci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur
29 Aralık 1903’te 121’inci Redif Alayı 2’nci Tabur 5’inci Siroz Bölüğü
Komutanı,
22 Mart 1911’de 5’inci Kolordu 44’üncü Alay 1’inci Tabur 3’üncü Bölük
Komutanı,
4 Eylül 1911’de Selanik Jandarma Alayı Takip Taburu İhtiyat Subayı,
20 Haziran 1912’de Selanik Vilayeti Razlık Kazası Kaymakamı,
5 Eylül 1912’de Selanik Seyyar Taburu 5’inci Bölük Komutanı oldu.
6 Ağustos 1913’te İstanbul Muhafızlığı emrine,
24 Ağustos 1913’te açığa,
14 Şubat 1914’te 11’inci Kolordu açığına verildi.
14 Ağustos 1914’te Konya Merkez Tabur Komutanı oldu.
263
12 Eylül 1915’te kesin olarak jandarmaya nakledildi.
15 Ocak 1916’da geçici olarak Kudüs Jandarma Taburu Komutanı,
8 Mayıs 1917’de Beyrut Jandarma Alayı Komutan Vekili,
12 Kasım 1917’de Beyrut Jandarma Taburu Komutanı,
19 Haziran 1919’da Sivas Jandarma Mıntıka Müfettiş Muavini,
22 Aralık 1919’da Sivas Jandarma Alay Komutanı oldu.
21 Temmuz 1920’de izinsiz olarak Sivas Jandarma Alay
Komutanlığından istifa etmesi üzerine açığa alındı.
Ekim 1920’de Elazığ Jandarma Alay Komutanı olarak görev yaptı.340
6 Mayıs 1917’de Dördüncü Rütbeden Mecidî Nişanı,
11 Nisan 1918’de Dördüncü Rütbeden Osmani Nişanı,
12 Ağustos 1918’de Almanya Devleti İkinci Sınıf Demir Salip
Madalyası,
30 Nisan 1922’de Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.341
340
1920 yılı sonrası görevleri bulunamamıştır.
341
264
AHMET MÜFİT ÖZDEŞ
Kurmay Yarbay
(1317 - P.9)342
(1879 - 1940)
Aile Durumu
1879 yılında Kırşehir’de doğdu. Nuri Bey’in oğludur. 18 Nisan 1940’ta
vefat etti.343
Öğrenim Durumu
13 Mart 1899’da girdiği Harp Okulundan, Aralık 1901’de teğmen
rütbesiyle mezun oldu. Daha sonra Harp Akademisine girerek 19 Ocak
1905’te burayı kurmay yüzbaşı olarak bitirdi. Almanca ve Rusça biliyordu.
Yükselme Tarihleri
Aralık 1901’de teğmen,
19 Ocak 1905’te kurmay yüzbaşı,
20 Haziran 1907’de kurmay kıdemli yüzbaşı,
19 Nisan 1910’da kurmay binbaşı,
15 Ekim 1921’de kurmay yarbay.
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra Şam’da bulunan 5’inci
Ordu emrine tayin edildi. Burada 29’uncu Süvari Alayı 2’nci Bölük Komutanı
olarak staj yaptı.
Daha sonra Kudüs’te bulunan 33’üncü Alay 3’üncü Tabur 4’üncü
Bölükte sekiz ay staj yaptı. Aynı zamanda Elariş bölgesinde Akabe
meselesinde Hudut Komutanı olarak görev aldı.
342
KKK şahsi dosya belgelerinde sicili (1317 - P.9); MSB Arşivi’nde, “1317 - P.7” (Yarbay
Bölümü Kls. 5, Dos. 135 ve Defter Nu.: 619, s. 40); “Harp Akademilerinin 132 Yılı” adlı eserde
ise “1317 - P.2” olarak geçmektedir (s. 38). Burada KKK kayıtları esas alınarak “1317 - P.9” sicili
olarak kabul edilmiştir.
343
265
14 Ağustos 1906’da Şam’da bulunan 25’inci Topçu Alayı 6’ncı Bölük
Komutanlığında sekiz ay staj yaptı.
Haziran 1907’de 5’inci Ordu Erkân-ı Harbiyesi 1’inci Şubesine,
14 Eylül 1907’de Halep Fevkalade Erkân-ı Harbiyesine,
Kasım 1907’de Selanik’teki 3’üncü Ordu Kurmaylığına,
Daha sonra 3’üncü Ordu 20’nci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur Komutanı
olarak görev yaptı. Bu görevde iken 31 Mart Olayı’nda İstanbul’a gelerek
İkinci Divanıharb-i Örfi Tahkik Heyetinde görevlendirildi. İki ay sonra Arazi
Taksimi Heyetinde görev aldı.
Nisan 1910’da Yemen’de 14’üncü Kolordu Kurmaylığına verildi.
1911’de İtalyan çıkarmasına karşı Babü’l-Mendeb Boğazı ve
Mıntıkasında görev aldı.
1912’de Çatalca’da bulunan Yozgat Tümeni Kurmay Başkanı,
Daha sonra İstanbul’da Genelkurmay Başkanlığı 3’üncü Şubesine,
Haziran 1914’te 3’üncü Tümen 7’nci Alay Komutanı olarak atandı. Bu
sırada 1’inci Kuvve-i Seferiye ile İran’a hareket etti.
14 Haziran 1915’te Kafkas Cephesi’nin Sağ Kanat Grubu Menzil
Müfettişi,
1916’da Galiçya’da 10’uncu Depo Alayı Komutanı olarak atandı. İlk
defa Osmanlı ordusunda hücum taburunu teşkil ve talim ettirdi.
1918’de gizli olarak Kırım bölgesinde teşkilatla görevlendirilmiş ve
Mondros Mütarekesi’nden sonra tekrar geri dönmüştür.
1919 - 1920’de Bilirkişi Komisyonunda ve Merkez Komutan Muavini
olarak görevlendirildi. Bu sırada İstanbul’daki Teşkilat-ı Mahsusa ile çalıştı.
29 Temmuz 1921’de İnebolu yoluyla Anadolu’ya geçti.
Sakarya Muharebesi sırasında Yahşihan Menzil Müfettişliği Kurmay
Başkanı,
15 Ekim 1921’de Konya’da 1’inci Depo Alayı Komutanı,
1922’de344 8’inci Tümen 135’inci Piyade Alay Komutanı,345
Daha sonra 57’nci Tümen Tugay Komutanı, 346
6 Ekim 1923’te347 bu görevde iken kendi isteğiyle emekli oldu.348
344
Görgülü; s. 257’de; 1920 yılında 135’inci Alay Komutanlığı görevinde olduğu kaydı
bulunmaktadır.
345
346
MSB Arşivi; Defter Nu.: 619, s. 40. KKK şahsi dosyasında ise bu tugayın komutan vekili iken
emekli olduğu kaydı bulunmaktadır.
347
“Harp Akademilerinin 132 Yılı” adlı eserde (s. 38) emeklilik tarihi 1924; Baycan, s. 374’te ise
15 Mart 1923 olarak geçmektedir.
348
266
5 Eylül 1906’da Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
1917’de Alman İmparatoru namına İkinci Sınıf Demir Salip Nişanı
22 Nisan 1917’de Üçüncü Dereceden Muharebe Liyakat Madalyası
Birinci Dünya Savaşı’nda Muharebe Madalyası ve Kılıçlı Harp
Madalyası ile Avusturya - Macaristan Hükûmeti tarafından Kılıçlı Harp
Madalyası ile ödüllendirildi.349
TBMM’nin II. Dönem ara seçimlerinde (17 Aralık 1924) Kırşehir
Milletvekili seçildi.
7 Mart 1925’te Şark İstiklal Mahkemesi Üyeliğine seçildi.
Türk Tarih Kurumu Üyeliği yaptı.
III, IV ve V. Dönem seçimlerinde de Kırşehir’den milletvekili seçildi.350
349
350
267
MUSTAFA SÜREYYA KARAKAPLAN
Yarbay
(1317 - P.56)
(1879 - 1948)
Aile Durumu
1879 yılında Manisa’da doğdu. Raşit Bey’in oğludur. 12 Ekim 1948’de
vefat etti.351
Öğrenim Durumu
13 Mart 1899’da girdiği Harp Okulundan, 9 Ocak 1902’de teğmen
Yükselme Tarihleri
17 Ekim 1906’da yüzbaşı,
21 Temmuz 1914’te kıdemli yüzbaşı,
Askerî Görevleri
30 Ocak 1902’de Aydın Redif Tümeni açığına,
8 Mayıs 1902’de 3’üncü Ordu 2’nci Yenipazar Alayı 3’üncü Priştine
21 Ekim 1903’te 3’üncü Ordu 117’nci Redif Alayı 3’üncü Priştine
7 Mart 1905’te 3’üncü Ordu 23’üncü Nizamiye Alayı 1’inci Tabur
17 Ekim 1906’da 23’üncü Nizamiye Alayı 1’inci Tabur 3’üncü Bölüğe,
29 Aralık 1906’da 22’nci Redif Alayı 3’üncü Bölüğe, (Mart 1911’de
yapılan teşkilat gereği tabur 22’nci Kozana Tümeni 65’inci Alay 1’inci Tabur
adını almıştır.)
13 Mayıs 1911’de 22’nci Kozana Tümeni Kurmay Mülhaklığına atandı.
5 Şubat 1914’te 5’inci Kolordu açığına alındı.
351
268
7 Temmuz 1914’te Ankara’da 5’inci Kolordu Astsubay Numune
Taburu Komutanı, (Birinci Dünya Savaşı seferberliğinde bu tabur, depo
taburu hâline getirildi.)
1915 yılında 5’inci Kolordunun Ankara, Yozgat, Kırşehir, Kayseri Depo
Taburlarından oluşan Depo Alayı Komutanı olarak tayin edildi.
Yine aynı yıl Çanakkale’ye gönüllü olarak giderek 46’ncı Alay 2’nci
Tabur Komutanı olarak atandı. (Bu taburla Kafkas Cephesi’ndeki harekâta
da katıldı.)
1916 yılında Kafkas teşkilatında 13’üncü Alay 46’ncı Tabur Komutanı,
Mayıs 1914’te 18’inci Kafkas Alayı Komutanı,
1919 yılında 9’uncu Ordu Levazım Başkan Vekili,
12 Mayıs 1919’da 17’nci Kolordu emrine,
Daha sonra Genelkurmay 8’inci Şubeye,
Kuleli Askerî Lisesinde 1’inci Tabur Komutanı,
20 Nisan 1921’de Samsun’da 49’uncu Alay Komutanı olarak atandı.
Alayın lağvı üzerine Ankara’ya gitti.
27 Eylül 1921’de Nakliyat Genel Müdürlüğü emrine atandı.
30 Ağustos 1921’de Depo Birlikleri Müdürü,
12 Ekim 1922’de Batı Cephesi Komutanlığı emrinde 37’nci Alay
3’üncü Tabur Komutanı,
6 Mart 1923’te 1’inci Kolordu 57’nci Tümen 176’ncı Alay Komutanı
olarak atandı.
29 Temmuz 1924’te emekli edildi.
10 Şubat 1916’da Harp Madalyası,
5 Kasım 1918’de Almanya Hükûmeti tarafından İkinci Sınıf Demir
Salip Madalyası ile ödüllendirildi. 352
352
269
AHMET FUAT BULCA
Albay
(1317 - P.80)
(1881 - 1962)
Aile Durumu
1881 yılında Selanik’te doğdu. Hüseyin Bey’in oğludur. 14 Eylül
1962’de bir trafik kazasında vefat etti.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 3’üncü Ordu Elbasan Alayı
4’üncü Tabur 2’nci Bölük Komutanı,
10 Ocak 1904’te 21’inci Alay 3’üncü Tabur 2’nci Bölükte Takım
Komutanı,
7 Mart 1905’te 38’inci Redif Alayı 4’üncü Tabur 2’nci Bölükte Takım
Komutanı,
270
19 Şubat 1906’da 90’ıncı Alay 4’üncü Taburda Takım Komutanı,
17 Haziran 1908’de 38’inci Redif Alayı 4’üncü Taburda Takım
Komutanı,
27 Mayıs 1910’da 3’üncü Ordu Selanik Küçükzabit (Astsubay) Okulu
Öğretmeni,
27 Nisan 1911’de 3’üncü Ordu Selanik Küçükzabit Okulu 1’inci Bölük
Komutanı,
24 Ekim 1912’de Bingazi Bölgesinde Derne Şark Komutanlığı emrine,
10 Ağustos 1913’te Berlerbeyi Sarayı Muhafız Bölük Komutanı,
18 Ekim 1913’te Genel Karargâhta Bölük Komutanı,
18 Şubat 1914’te Trabzon Redif Alayına,
10 Ağustos 1914’te 15’inci Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
28 Aralık 1915’te 24’üncü Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
14 Mayıs 1916’da 23’üncü Alay Komutan Vekili,
14 Ocak 1917’de 23’üncü Alay Komutanı, sonra tümen komutanlığı
yetkisiyle Murat Bölgesi Komutanı ve bu grubun dağıtılmasıyla tekrar
23’üncü Alay Komutanı,
1918’de 23’üncü Alay ile Yıldırım Ordular Grubu emrine katıldı,
İngilizlerin Şam ve civarını işgali üzerine 22 Ekim 1918’de Derma mevkisinde
esir düştü. 17 Mart 1920’de esaretten dönerek İstanbul’a geldi.
28 Haziran 1920’de 1’inci Kolordu emrine,
10 Temmuz 1920’de Personel Dairesi emrine verildi.
8 Aralık 1920’de Millî Mücadele’ye katılmak üzere İnebolu’ya çıktı.
28 Aralık 1920’de 1’inci Tümen Piyade Komutanı,
14 Ocak 1921’de 1’inci Tümen Komutan Vekili,
Daha sonra 29’uncu Tümen Komutanı,
2 Mart 1921’de Ankara Komutanı,
11 Ağustos 1921’de 24’üncü Tümen Komutanı oldu.
Daha sonra bu birliğin lağvedilmesiyle 11’inci Tümen Komutanlığına
atandı. 5 Ağustos 1923’te bu birlik de lağvedildi.
Rize Milletvekili sıfatıyla TBMM’deki görevine devam etti.
1924 - 1927’de Çoruh Milletvekilliği, Tayyare Cemiyeti (Hava Kurumu)
Başkanlığı yaptı.
4 Temmuz 1927’de kendi isteğiyle emekli oldu.
271
Katıldığı harplerde Osmanlı ve Alman Devletlerince çeşitli nişan ve
madalyalarla, TBMM tarafından da İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.353
353
s. 171 - 173.
272
MEHMET CEMAL354
Kurmay Yarbay
(1317 - P.90)
(1880 - 1921)
Aile Durumu
1880 yılında İstanbul’da doğdu. İdris Bey’in oğludur. 25 Temmuz
Öğrenim Durumu
1899’da girdiği Harp Okulundan, 9 Ocak 1902’de teğmen rütbesiyle
mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 4’üncü Ordu 19’uncu Tümen
emrine,
3 Mayıs 1902’de 4’üncü Ordu 74’üncü Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur
2’nci Bölüğe,
22 Ocak 1905’te 4’üncü Ordu 19’uncu Nizamiye Tümeni Kurmay
Başkanlığı Emir Subayı,
4 Mart 1907’de Kastamonu Rüştiyesi Dâhiliye Subayı,
29 Temmuz 1908’de Bursa Askerî Lisesi Resim Öğretmeni,
8 Şubat 1911’de Atik 1’inci Ordu 2’nci Nizamiye Alayı 1’inci Bölüğe
(Mart 1911’de teşkilatta yapılan yeni düzenleme ile bu birlik 2’nci Kolordu
16’ncı Nizamiye Alayı 1’inci Bölük adını almıştır.),
27 Nisan 1911’de 3’üncü Ordu Müfettişliği Erzincan Alayı Erzincan
Taburu 2’nci Bölük Komutanı,
354
Bazı belgelerde adı Cemalettin olarak geçmektedir.
273
20 Mayıs 1912’de 10’uncu Kolordu 91’inci Alay 3’üncü Tabur 2’nci
Bölük Komutanı,
15 Haziran 1912’de umum açığa,
2 Kasım 1913’te Harp Okulunda Bölük Komutanı,
23 Temmuz 1914’te 11’inci Kolordu Kurmay Başkanı,
28 Şubat 1916’da geçici olarak 5’inci Kolordu Kurmay Başkanlığında,
7 Mayıs 1916’da Eskişehir Üserâ (esirler) Garnizonu Komutanı,
7 Eylül 1916’da Çatalca Hattı Müdafaa Komutanlığı Kurmay Başkanı,
3 Şubat 1917’de Umum Depolar Komutanlığı Muavini,
Daha sonra 54’üncü Tümen Kurmay Başkanlığı Vekili,
10 Mayıs 1917’de Ordu Dairesine,
13 Temmuz 1917’de Genelkurmay Karargâhında 3’üncü Şube
Müdürü,
Millî Mücadele başlarında (1919) Harita Dairesine,
Daha sonra Mürettep Kolordu 1’inci Şube Müdürü,
Mart 1921’de 24’üncü Tümen 30’uncu Piyade Alay Komutanı olarak
atandı.
22 Temmuz 1921’de Kütahya - Eskişehir Muharebesi sırasında
Gürpınar sırtlarında yaralanarak Ankara’ya getirildi. Cebeci Merkez
hastanesinde tedaviye alındı ise de kurtulamadı. 25 Temmuz 1921 tarihinde
aynı hastanede şehit oldu.
1915’te Harp Madalyası.
1921 yılında Gümüş İmtiyaz Madalyası,
355
274
İSMAİL HAKKI BÖREKÇİOĞLU
Albay
(1317 - P.138)
(1878 - 1956)
Aile Durumu
1878 yılında Uşak’ta doğdu. Mustafa Bey’in oğludur. 21 Kasım
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
10 Mart 1902’de Edirne İlave Alayı 3’üncü Tabur 3’üncü Bölüğüne,
6 Ocak 1903’te 2’nci Ordu 24’üncü Redif Alayı 3’üncü Tabur 4’üncü
Bölüğe,
356
275
4 Mart 1905’te 2’nci Ordu 23’üncü Redif Alayı 2’nci Tavşanlı Taburu
1’inci Bölüğe (Mart 1911 teşkilatı gereğince bu tabur 6’ncı Redif Müfettişliği
Redif Kütahya Alayı Tavşanlı Taburu adını almıştır.),
27 Nisan 1911’de Trablusgarp Askerlik Dairesi Şubelerine,
23 Şubat 1913’te 42’nci Trablusgarp Tümeni 126’ncı Alay 1’inci Tabur
2’nci Bölük Komutanı (14 Mart 1914’te bu tabur 4’üncü Kolordu’ya bu
numarayla katılmıştır.),
12 Temmuz 1915’ten sonra 9’uncu Tümen 25’inci Alay 1’inci Tabur
Komutanı,
Daha sonra 49’uncu Tümen 154’üncü Alay 3’üncü Tabur Komutan
Vekili,
1 Mart 1917’de 49’uncu Tümen 154’üncü Alay 3’üncü Tabur
Komutanı,
17 Eylül 1919’da 23’üncü Tümen 68’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
Daha sonra 8’inci Tümen Levazım Başkanı,
Ekim 1921’de 3’üncü Tümen 11’inci Kafkas Alayı 3’üncü Tabur
Komutanı,
Kasım 1922’de 4’üncü Tümen 42’nci Alay Komutanı,
Daha sonra 11’inci Tümen 70’inci Alay Komutan Muavini,
1926 yılında 126’ncı Alay Komutanı,
1931 yılında Mardin Hudut Alayı Komutanı olarak atandı.
8 Kasım 1931’de bu görevde iken kendi isteğiyle emekli oldu.
5 Ocak 1916’da Harp Madalyası,
357
276
ALİ VASFİ
Albay
(1317 - P.189)
(1880 - 1932)
Aile Durumu
1880 yılında Samsun’da doğdu. Ragıp Bey’in oğludur. 11 Haziran
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
... üsteğmen,358
31 Temmuz 1904’te yüzbaşı,
Askerî Görevleri
açığına,
1 Mayıs 1902’de 4’üncü Ordu 30’uncu Alay 3’üncü Tabur 3’üncü
Bölüğüne,
358
Şahsi dosyasında üsteğmen olduğu tarihe dair bilgi bulunamamıştır.
277
15 Mayıs 1902’de Diyarbakır Rüştiyesi Lisan Öğretmeni,
31 Temmuz 1904’te Taiz Askerî Rüştiyesi Lisan Öğretmeni,
24 Eylül 1908’de Trabzon Askerî Rüştiyesi Lisan Öğretmeni,
5 Eylül 1910’da Kastamonu Askerî Rüştiyesi Fransızca Öğretmeni,
11 Mayıs 1912’de 5’inci Kolordu 42’nci Nizamiye Alayı 2’nci Bölük
Komutanı,
16 Aralık 1914’te 8’inci Kolordu 79’uncu Alay 2’nci Tabur 2’nci Bölük
Komutanı,
14 Aralık 1915’te 8’inci Kolordu açığına,
6 Ocak 1917’de 79’uncu Alay 2’nci Tabur Komutanı,
20 Mayıs 1917’de Filistin Menzil Müfettişliği emrine,
Daha sonra Muamelat-ı Zatiye emrine,
25 Nisan 1918’de 2’nci Ordu Mülga Silifke Sahil Tabur Komutanı
olarak atandı.
2 Haziran 1920’de sıhhi sebepten emekliye sevkedildiyse de görülen
lüzum üzerine tekrar göreve çağrıldı.
1 Mart 1921’de Umumi Depo Müdürü,
5 Temmuz 1921’de 4’üncü Tümen 132’nci Alay Komutanı,
11 Ağustos 1925’te 1 Numaralı Divanıharp Azası,
24 Ağustos 1925’te staj görmek üzere 4’üncü Kolordu emrine,
4 Eylül 1928’de 8’inci Kolordu 12’nci Tümen 35’inci Alay Komutanı,
19 Ağustos 1931’de 4’üncü Kolordu 7’nci Şube Müdürlüğü görevlerine
atandı.
11 Haziran 1932’de bu görevde iken vefat etti.
1912 - 1913 Balkan Savaşı
1914 - 1918 Birinci Dünya Savaşı
6 Ocak 1917’de Gümüş Liyakat Madalyası,
359
KKK Emeklilik Şubesi Arşivi; Şahsi Dosyası. MSB Arşivi; Albay Bölümü, Kls. 13, Dos. 413.
278
FİRUZ HATUNOĞLU
Albay
(1317 - P.203)
(1878 - 1930)
Aile Durumu
1878 yılında Van’da doğdu. Derviş Bey’in oğludur. 10 Ocak 1930’da
vefat etti.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
14 Nisan 1902’de 60’ıncı Alay 1’inci Tabur 1’inci Bölüğe,
15 Aralık 1904’te 57’nci Alay 1’inci Tabur 2’nci Diyarbakır Bölüğüne,
1 Nisan 1909’da 76’ncı Alay 2’nci Tabur 1’inci Bölüğe (1910’da yeni
teşkilat gereği bu tabur; 90’ıncı Alay 1’inci Tabur adını almıştır.)
279
4 Nisan 1911’de 33’üncü Tümen Yaveri,
27 Nisan 1911’de 10’uncu Kolordu 88’inci Alay 1’inci Tabur 1’inci
Bölük Komutanı,
30 Mayıs 1912’de 10’uncu Kolordu 94’üncü Alay 2’nci Tabur 1’inci
Bölük Komutanı,
13 Şubat 1916’da 18’inci Tümen 102’nci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
Daha sonra 33’üncü Tümen 99’uncu Alay 2’nci Tabur Komutanı,
14 Eylül 1916’da 11’inci Kafkas Tümeni 33’üncü Kafkas Alayı 97’nci
Tabur Komutanı,
1 Kasım 1917’de 34’üncü Kafkas Alayı 101’inci Tabur Komutanı,
1 Ocak 1918’de 34’üncü Alay Komutan Vekili,
1 Mayıs 1918’de 33’üncü Alay Komutan Vekili,
1920 yılında 33’üncü Alay Komutanı,
1 Ocak 1921’de Ardahan Hudut Alayı Komutanı,
18 Aralık 1923’te 3’üncü Kolordu 61’inci Tümen 159’uncu Alay
Komutan Muavini,
14 Kasım 1925’te 23’üncü Tümen 68’inci Alay Komutanı,
24 Kasım 1925’te 68’inci Alay Komutanı,
21 Ağustos 1927’de 4’üncü Kolordu Divanıharp Azası olarak atandı.
10 Ocak 1930’da karaciğer kanserinden vefat etti.
1916’da Kılıçlı Gümüş Liyakat Madalyası,
1917’de Avusturya Hükûmeti tarafından Üçüncü Dereceden Meziyet-i
Askeriye Nişanı,
16 Aralık 1924’te İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.360
360
280
AHMET HAMDİ
Yarbay
(1317 - P.214)
(1874 - ?)
Aile Durumu
1874 yılında Sinop’ta doğdu. Ahmet Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1899 tarihinde girdiği Harp Okulundan, 9 Ocak 1902 tarihinde
Yükselme Tarihleri
9 Ocak 1902’te teğmen,
Askerî Görevleri
11 Mart 1902 tarihinde Redif Niğde Taburuna,
8 Kasım 1902’de 1’inci Ordu 14’üncü Redif Alayı 1’inci Tabur Depo
Memuru,
28 Eylül 1908 tarihinde 1’inci Ordu 6’ncı Redif Alayı 2’nci Tabur 3’üncü
Bölüğüne, (Bu tabur, 14 Mart 1911 tarihinde yapılan teşkilat değişikliğinde
1’inci Redif Müfettişliği Çankırı Redif Alayı Kalecik Taburu adını almıştır.)
281
27 Nisan 1911’de 7’nci Kolordu 58’inci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur
15 Eylül 1913’te 4’üncü Kolordu 29’uncu Alay 1’inci Tabur 2’nci Bölük
Komutanı,
18 Aralık 1915’te 29’uncu Alay 4’üncü Tabur Komutanı,
Daha sonra 5’inci Kafkas Tümeni 9’uncu Alay 26’ncı Tabur Komutanı,
20 Ocak 1918’de 9’uncu Kafkas Alayı Komutan Vekili,
12 Ağustos 1918’de 9’uncu Kafkas Alayı Komutanı,
1 Eylül 1920’de 10’uncu Kafkas Alayı Komutanı,
1 Temmuz 1922’de Samsun’da Üstsubay ve Subay Divanıharbi Üyesi
ve Merkez Komutanı,
9 Mart 1924’te Tokat’ta 6’ncı Kolordu Üstsubay ve Subay Divanıharbi
Üyesi oldu.
Daha sonra Coğrafya Encümeninde görevlendirildi.
7 Temmuz 1930 tarihinde yaş haddinden emekliye sevk edildi.
1918’de Beşinci Dereceden Kılıçlı Mecidî Nişanı,
361
282
AHMET RAFET TANSU
Yarbay
(1317 - P.236)
(1882 - 1944)
Aile Durumu
1882 yılında Selanik’te doğdu. Abdullah Bey’in oğludur. 1 Eylül
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
12 Mart 1916’da kıdemli yüzbaşı,
1 Mayıs 1924’te yarbay.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 3’üncü Ordu 6’ncı Tümen
24’üncü Alay 3’üncü Tabur 2’nci Bölük Takım Komutanı,
8 Mayıs 1902’de Koçana İlave Alayı 3’üncü Tabur 1’inci Bölük
Komutanı,
24 Ağustos 1903’te 4’üncü Ordu açığına alındı.
362
283
Kasım 1903’te İstanbul’da tutuklanarak 7 Nisan 1905’te Diyarbakır’a
sürgün olarak tayin edildi.363
Daha sonra rütbesi iade edilerek 3’üncü Ordu 17’nci Nişancı Taburu
3’üncü Bölük Takım Komutanı,
27 Nisan 1909’da Yıldız Sarayı Jurnallerinin Tedkikine Memur
Komisyona,
16 Kasım 1912’de Çatalca Muharebelerinde 9’uncu Tümen 26’ncı
Alay 1’inci Tabur 1’inci Bölük Komutanı,
Mart 1914’te 6’ncı Tümen 18’inci Alay 1’inci Tabur 3’üncü Bölük
Komutanı,
Haziran 1914’te Osmanlı eyaletlerinde coğrafya seyahati yapmak
üzere istifa etti. Birinci Dünya Savaşı’nın ilanı üzerine tekrar göreve başladı
ve 6’ncı Tümen 18’inci Alay 1’inci Tabur 3’üncü Bölük Komutanı oldu.
Çanakkale Cephesi’nde Anafartalar’da 18’inci Alay 2’nci Tabur
Komutanı ve Irak Cephesi’nde 18’inci Alay 1’inci Tabur komutanlıkları
görevinde bulundu.
Eylül 1916’da 13’üncü Kolordu ile İran Cephesi’nde; Hemedan İleri
Karakollar Hattı Sol Cenahı Setr ve Muhafaza Memuru ve Subaşı
Müfrezeleri Komutanı oldu.
1918 yılı başlarında 13’üncü Kolordu ihtiyatına ve daha sonra
Süleymaniye Tugayı Aşiretlerinin tedibi için taburuyla Süleymaniye
Müfrezeleri emrine verildi.
14 Mart 1918’de Erbil Kazası Aşiretlerinin takibinde 18’inci Alay 1’inci
Tabur Komutanı ve Süleymaniye Müfrezesi Komutanı,
Daha sonra 6’ncı Ordu Mütareke Harekâtı’nda Erbil, Süleymaniye
Tugaylarının Setr ve Tarassuduna memur edilerek Erbil Müfreze Komutanı,
8 Kasım 1918’de 18’inci Alay Komutan Vekili,
Aralık 1918’de Dicle doğusunda İleri Hat Komutanı,
21 Mayıs 1919’da 18’inci Alay Komutan Muavini,
15 Ekim 1919’da tedavi için muhtelif hastanelere gönderilmiş, 10
Nisan 1920’de üç ay hava değişimi almıştır.
17 Temmuz 1920’de 20’nci Kolordu Karaköy Nokta Komutanı,
7 Eylül 1920’de Garp Cephesi emrinde Eskişehir’de Depo Alay
Komutanı,
7 Kasım 1920’de 24’üncü Tümen 143’üncü Alay Komutanı,
363
Göreviyle ilgili bilgi yoktur.
284
14 Eylül 1921’de 11’inci Tümen 70’inci Alay Komutanı,
Daha sonra Afyon Muharebesi’nde Sandıklı Nokta Komutanı,
1 Ekim 1922’de İzmir İstasyon Komutanı,
Ocak 1923’te Trakya Seyyar Jandarma 3’üncü Mıntıka Müfettiş
Muavini, oldu.
20 Ağustos 1923’te bu teşkilatın lağvı üzerine açığa,
27 Ağustos 1923’te Denizli İdare-i Örfiye Divanıharbi Azası,
Ekim 1923’te 1’inci Kolordu Uşak Divanıharbi Azası oldu.
Kasım 1923’te bütün divanıharplerin lağvı sebebiyle Müdafaa-i Milliye
açığına alındı.
17 Ocak 1925’te 9’uncu Kolordu 9’uncu Tümen 17’nci Alay Komutan
Muavini,
11 Ağustos 1925’te 9’uncu Kolordu Divanıharp Azası,
Daha sonra 40’ıncı Alay Komutan Muavini,
25 Mart 1930’da Harp Okulu Kütüphane Müdürü oldu.
14 Mayıs 1930’da bu görevde iken kendi isteğiyle emekli oldu.
30 Haziran 1915’te Harp Madalyası,
7 Ağustos 1915’te Gümüş Liyakat Madalyası,
Aralık 1916’da Beşinci Dereceden Mecidî ve Gümüş Liyakat
Madalyası,
Mart 1917’de İkinci Rütbeden Demir Salip Madalyası,
Mart 1918’de Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,364
364
365
285
MEHMET SALİH
Yarbay
(1317 - P.304)
(1881 - 1921)
Aile Durumu
1881 yılında Bursa’da doğdu. İsmail Hakkı Bey’in oğludur. 16 Temmuz
1921’de Nasuhçal Muharebesi’nde şehit oldu.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
31 Ekim 1908’de üsteğmen,
Askerî Görevleri
11 Mart 1902’de Kastamonu Tümeni Koçhisar Redif Taburuna
misafireten,
26 Mart 1903’te 1’inci Ordu 11’inci Redif Alayı 2’nci Tabur 1’inci
Bölüğe,
31 Ekim 1908’de 1’inci Ordu 6’ncı Alay 1’inci Çankırı Taburu 1’inci
Bölüğe,
16 Ocak 1909’da 1’inci Ordu 5’inci Alay 3’üncü Nizamiye Taburu 2’nci
Bölüğe,
19 Mayıs 1909’da 5’inci Alay 2’nci Tabur 3’üncü Bölüğe, (Mart 1911
teşkilatında bu taburun adı 1’inci Kolordu 3’üncü Alay 1’inci Tabur olmuştur.)
27 Nisan 1911’de 6’ncı Kolordu 6’ncı Nişancı Alayı 2’nci Tabur 3’üncü
Bölüğe tayin edildi.
9 Eylül 1913’te 6’ncı Kolordu emrine,
2 Ekim 1913’te umum açığına,
9 Mart 1914’te 13’üncü Kolordu emrine alındı.
286
7 Nisan 1914’te 3’üncü Kolordu 9’uncu Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur
3’üncü Bölüğe atandı.
25 Nisan 1915’te 7’nci Tümen 19’uncu Alay 3’üncü Tabur Komutanı
1916 yılında Kafkas, 1917 yılında da Filistin Cephesi’ndeki
muharebelere katıldı.
1 Temmuz 1917’de 20’nci Kolordu 2’nci Kısım emrine,
Ekim 1917’de 59’uncu Alay Komutanı olarak atandı.
7 Kasım 1917’de esir düştü. 3 Ağustos 1919’da esaretten döndü.
3 Aralık 1919’da Konya - İstanbul arasındaki zahirenin sevki için
oluşturulan komisyon üyeliğine tayin edildi.
2 Haziran 1920’de Millî Mücadele’ye katılmak üzere Ankara’ya gitti.
20 Temmuz 1920’de Batı Cephesi Komutanlığı emrine,
Daha sonra sırayla; 12’nci Kolordu Levazım 2’nci Kısım emrine,
3’üncü Kafkas Tümeni 11’inci Alay Komutanlığına atandı.
Bu görevde iken katıldığı Nasuhçal Muharebesi’nde 16 Temmuz
1921’de şehit düştü.
Haziran 1916’da Üçüncü Dereceden Kılıçlı Mecidî Nişanı
21 Temmuz 1916’da Harp Madalyası ile ödüllendirildi.366
366
287
AHMET NADİR
Albay
(1317 - P.353)
(1881 - 1940)
Aile Durumu
1881 yılında Gümüşhacıköy’de doğmuştur. Osman Bey’in oğludur. 12
Ağustos 1940’ta vefat etti.367
Öğrenim Durumu
rütbesiyle mezun oldu. Almanca ve Fransızca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 5’inci Ordu 18’inci Akka
Tümenine misafir olarak verildi.
13 Ekim 1901’de 2’nci Ordu 13’üncü Alay 4’üncü Tabur 1’inci Bölüğe,
11 Ekim 1902’de 2’nci Ordu 10’uncu Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur
8 Ağustos 1904’te 2’nci Ordu 21’inci Redif Alayı Bandırma Taburu
26 Ağustos 1906’da 2’nci Ordu 10’uncu Nizamiye Alayı 10’uncu
Bölüğe,
31 Ağustos 1910’da 81’inci Alay 4’üncü Tabur 13’üncü Bölüğe (11
Mart 1911’de yeni teşkilat gereği 2’nci Kolordu 2’nci Alay 2’nci Nişancı
Taburu adını almıştır.)
5 Aralık 1912’de 4’üncü Kolordu 28’inci Alay Mitralyöz Bölüğüne,
367
288
23 Ekim 1913’te 5’inci Kolordu 7’nci Nişancı Alayı Mitralyöz Bölüğüne,
6 Haziran 1914’te 5’inci Kolordu 44’üncü Alay 3’üncü Tabur Makineli
Tüfek Bölüğüne verildi.
27 Aralık 1916’da 45’inci Tümen 18’inci Kolordu 142’nci Alay Komutan
Vekili oldu.
12 Aralık 1917’de yaralanarak esir edildi. 27 Nisan 1920’de esaretten
döndü.
2 Eylül 1920’de Mürettep 2’nci Tümen Erzak Kolları Komutan Muavini,
Bu tümenin lağvı üzerine 15 Aralık 1920’den itibaren açığa alındı.
2 Şubat 1921’de Merkez Ordusu emrine,
1 Mart 1921’de 46’ncı Alay Komutanı ve Amasya Divanıharb-i Örfi
Başkanı,
16 Temmuz 1922’de 71’inci Alay Komutanı,
25 Aralık 1922’de 66’ncı Alay Komutanı,
26 Ağustos 1923’te Denizli Divanıharb-i Örfi Başkanı,
25 Ekim 1923’te 1’inci Kolordu Divanıharp Başkanı ve 34’üncü Alay
Komutanı,
14 Ocak 1924’te 189’uncu Alay Komutanı,
3 Temmuz 1926’da Ankara Merkez Komutanı,
16 Aralık 1928’de 1 Numaralı Ümera ve Zabitan Divanıharbi Azası
olarak görev yaptı. 23 Temmuz 1930’da sıhhi sebepten emekliye sevk edildi.
1903’te Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı, 1905’te Liyakat Madalyası,
1915’te Harp Madalyası ve Gümüş Liyakat Madalyası,
1917’de Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası, Üçüncü Dereceden
Mecidî Nişanı ve Alman Demir Salip Nişanı,
368
289
İSMAİL HAKKI ARAT
Binbaşı
(1317 - P.395)
(1879 - 1946)
Aile Durumu
1879 yılında İnebolu’da doğdu. Mahmut Bey’in oğludur. 23 Ocak
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
6 Temmuz 1916’da kıdemli yüzbaşı,
28 Temmuz 1918’de binbaşı.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 1’inci Ordu açığına,
25 Ocak 1902’de 1’inci Ordu 14’üncü Redif Alayı 1’inci Nevşehir
Taburu 2’nci Bölüğüne,
27 Eylül 1904’te 1’inci Ordu 6’ncı Redif Alayı 3’üncü İskilip Taburu
369
MSB Arşivi; Binbaşı Bölümü; Kls. 77, Dos. 2452.
290
5 Kasım 1908’de 1’inci Ordu 5’inci Redif Alayı 2’nci Koçhisar Taburu
1’inci Bölüğe (Mart 1911 teşkilatı gereğince bu tabur 1’inci Redif Müfettişliği
Tosya Redif Alayı Koçhisar Taburu adını almıştır.),
27 Nisan 1911’de 1’inci Redif Müfettişliği Ankara Redif Alayı
Yabanabad (Kızılcahamam) Taburu 4’üncü Bölüğe,
4 Kasım 1913’te 4’üncü Kolordu 34’üncü Nizamiye Alayı 1’inci Tabur
4’üncü Bölüğe,370
15 Mayıs 1919’da 12’nci Tümen 34’üncü Alay 1’inci Tabur Komutanı,
26 Temmuz 1919’da Daday Askerlik Şubesi Başkanı,
28 Ağustos 1919’da Boyabat Askerlik Şubesi Başkanı,
4 Kasım 1919’da Tosya Askerlik Şubesi Başkanı,
18 Mart 1920’de İnebolu Kaymakamlığı Vekilliği görevine ek olarak
İnebolu Mevki Komutanlığı,
30 Ağustos 1920’de İnebolu Mevki Komutanlığı görevi uhdesinde
kalmak üzere İnebolu Askerlik Şubesi Başkanı,
16 Ekim 1920’de Çorum’da bulunan 5’inci Alay Komutanı,
29 Ocak 1921’de kadro fazlası olarak Muamelat - Zatiye emrine,
1 Ekim 1921’de 7’nci Kolordu 17’nci Tümen 62’nci Alay 3’üncü Tabur
Komutanı,
22 Temmuz 1922’de 63’üncü Alay 2’nci Tabur Komutanı,
Daha sonra 7’nci Kolordu 17’nci Tümen 63’üncü Alay 1’inci Tabur
7 Mayıs 1926’da bu görevde iken kendi isteğiyle emekliye sevk edildi.
10 Ocak 1916’da Gümüş Liyakat Madalyası,
16 Haziran 1916’da Harp Madalyası ile ödüllendirildi.371
370
1914 - 1918 yılları arasındaki görevlerine ilişkin bilgi bulunamamıştır.
371
291
AHMET NADİR
Yarbay
(1317 - c.P.344)372
(1880 - 1925)
Aile Durumu
1880 yılında İstanbul’da doğdu. Mustafa Mazhar Bey’in oğludur. 19
Ağustos 1925’te vefat etti.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
25 Şubat 1918’de binbaşı,
1 Mayıs 1924’te yarbay.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Hassa Ordusu (1’inci Ordu)
açığına,
11 Mart 1902’de Kastamonu Tümeni Taşköprü Taburuna misafir
olarak,
26 Mart 1903’te 1’inci Ordu 1’inci Alay 3’üncü Bilecik Redif Taburu
1’inci Bölüğe,
5 Kasım 1908’de 1’inci Ordu 3’üncü Alay 3’üncü Adapazarı Redif
Taburu 2’nci Bölüğe,
14 Mart 1909’da 1’inci Ordu 4’üncü Nizamiye Alayı 1’inci Tabur 2’nci
Bölüğe (Mart 1911 teşkilat düzenlemesiyle bu tabur 1’inci Kolordu 5’inci Alay
1’inci Tabur adını almıştır.),
27 Nisan 1911’de 2’nci Redif Müfettişliği Aydın Alayı Bozdoğan
372
MSB Arşivi belgelerinde sicil numarası 1317 - 334 olarak geçmektedir. (Yarbay Bölümü, Kls.
9, Dos. 277) KKK Emeklilik Şubesindeki özlük dosyasındaki bir belgede de bu sicil nu.sı vardır.
Ama belgelerin genelindeki sicil nu.sı 1317 - c.P.344 olduğundan, bu sicil nu. esas alınmıştır.
292
25 Kasım 1913’te 1’inci Kolordu 9’uncu Nizamiye Alayı 1’inci Tabur
27 Aralık 1916’da 18’inci Kolordu 51’inci Tümen 9’uncu Alay 1’inci
Tabur Komutan Vekili,
Mart 1918’de 51’inci Tümen 9’uncu Alay 1’inci Tabur Komutanı,
Daha sonra 6’ncı Ordu Vesait-i Nakliye Komisyonu Başkanı,
Mütarekeden sonra esir edilen 6’ncı Alayın yerine kurulan Depo Alayı
3’üncü Tabur Komutanı ve Alay Komutan Vekili,
5 Şubat 1920’de İstanbul’a gelerek 12’nci Kolordu emrine verildi ise
de bu göreve katılmadan 7 Şubat 1921’de umum açığa,
2 Nisan 1921’de geçici olarak Kütahya’da Güney Cephesi İaşe
12 Nisan 1921’de 1’inci Tümen emrine,
18 Nisan 1921’de 13’üncü Kolordu 4’üncü Alay Komutanı oldu.
Daha sonra umum açığa alındı.
Daha sonra Müdafaa-i Milliye Komisyonu Düyun-ı Umumi Müdürü iken
askerî cezaevine konuldu ve burada 19 Ağustos 1925 tarihinde eceliyle vefat
etti.
8 Eylül 1904’te Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
4 Nisan 1916’da Gümüş Liyakat Madalyası,
373
KKK Emeklilik Şubesi Arşivi; Şahsi Dosyası. MSB Arşivi; Yarbay Bölümü, Kls. 9, Dos. 277.
293
ALİ REŞAT AYMAN
Yarbay
(1317 - Sv.10)
(1882 - 1951)
Aile Durumu
1882 yılında Filibe’de doğdu. Sabri Bey’in oğludur. 12 Şubat 1951’de
vefat etti.374
Öğrenim Durumu
13 Mayıs 1899’da girdiği Harp Okulundan, 9 Ocak 1902’de teğmen
Yükselme Tarihleri
15 Ekim 1925’te yarbay.
Askerî Görevleri
15 Temmuz 1902’de 6’ncı Redif Süvari Alayı 3’üncü Tavşanlı Taburu
emrine,
12 Ekim 1909’da 1’inci Hafif Süvari Alayı 2’nci Bölüğe,
26 Mayıs 1910’da 11’inci Süvari Alayı 1’inci Bölüğe,
374
294
20 Nisan 1911’de 11’inci Numune Süvari Alayı Komutanlık refakatine
atandı.
14 Temmuz 1912’de 10 ay süreyle Avusturya haralarına tatbikat için
gönderildi. 24 Ekim 1912’de Viyana’dan İstanbul’a döndü.
24 Aralık 1912’de Elmalı Çiftliği Komisyonuna memur edildi.
13 Temmuz 1913’te 11’inci Süvari Alayı 2’nci Bölüğe,
17 Ocak 1914’te Harbiye Dairesi 3’üncü Süvari Şubeye,
19 Mayıs 1914’te Umum Süvari Müfettişliği 1’inci Yaveri olarak atandı.
28 Eylül 1921’de Garp Cephesi’ne gönderildi ve Kırşehir Menzil
Mıntıka Komutanlığı emrine verildi.
15 Ekim 1921’de 2’nci Süvari Tümeni 4’üncü Süvari Alayı Komutanı,
5 Kasım 1923’te Süvari Müfettişliği emrine,
14 Ağustos 1927’de Tekaüt (Emeklilik) Şubesine atandı.
31 Ağustos 1927’de kendi isteği ile emekliye ayrıldı.
1914 yılında Beyaz Şeritli Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
1916 yılında Almanya Hükûmeti tarafından İkinci Dereceden Demir
Salip Nişanı,
1917 yılında Avusturya - Macaristan Hükûmeti tarafından Üçüncü
Sınıf Askerî Liyakat Madalyası,
375
295
MEHMET CEMAL
Albay
(1317 - Sv.19)
(1879 - 1933)
Aile Durumu
1879 İstanbul’da doğdu. Ahmet Bey’in oğludur. 4 Şubat 1933’te vefat
etti.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1899’da girdiği Harp Okulundan 9 Ocak 1902’de mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Hassa Ordusu emrine atandı.
13 Eylül 1902’de 3’üncü Redif Süvari Alayı 3’üncü Bölük 2’nci Takım
Komutanı,
14 Kasım 1904’te 3’üncü Alay 3’üncü Bölük 3’üncü Bartın Takım
Komutanı,
19 Ekim 1908’de 2’nci Süvari Tugayının Kurmay Başkanlığı Mülhak
Subaylığına atandı.
18 Şubat 1911’de 4’üncü Süvari Alayı 4’üncü Bölüğe,
296
5 Mart 1912’de 3’üncü Süvari Mitralyöz Bölük Komutanı olarak tayin
edildi.
27 Nisan 1912’de 3’üncü Süvari Makineli Tüfek Bölüğüne atandı ve bu
birlikle Balkan Savaşı’na katıldı.
13 Nisan 1914’te Viranşehir’de 20’nci Süvari Alayına, Birinci Dünya
Savaşı’nın başlamasıyla 11’inci Süvari Tugayıyla Erzurum’da 2’nci Süvari
Nizamiye Tümenine dâhil oldu.
Daha sonra 11’inci Kolordu 3’üncü Süvari Makineli Tüfek Bölüğü
Komutanı,
8 Ocak 1915’te 2’nci Süvari Tümen Makineli Tüfek Müfrezesi
Komutanı,
Daha sonra sırasıyla: Tümenin depo Alay Komutanı,
21’inci Süvari Alayına, 5’inci Aşiret Süvari Alay Komutanı, alayın lağvı
üzerine 24’üncü Süvari Alayına tayin edildi.
Daha sonra 2’nci Tümen Süvari Yaya Tabur Komutanı,
Kafkas teşkilatında 2’nci Süvari Tugayı 1’inci Alayına, bu alayın lağvı
üzerine 2’nci Kafkas Süvari Tugay Depo Komutanı, bu alayın da lağvıyla
9’uncu Süvari Alayına, 7’nci Süvari Alay Komutan Vekilliğine, bu alayın da
lağvıyla Mürettep Süvari Alay Komutanlığına atandı.
11 Aralık 1918’de İstanbul Personel İşleri emrine,
Daha sonra Tekirdağ’da bulunan 14’üncü Süvari Alayına atandı.
Temmuz 1919’da Yunanların İzmir’i işgali üzerine 14’üncü Kolordu
Karargâhıyla birlikte alayı ile Bandırma’ya geçti.
7 Eylül 1919’da bir ay kadar Soma Mıntıka Komutanlığına, daha sonra
Akhisar Mıntıkası Yayaköy Cephesi Komutanlığına ve Akhisar’da 14’üncü
Süvari Alayına atandı.
22 Ağustos 1920’de Batı Cephesi emrinde Bilecik, Kütahya Menzil
Hattı Komutanı, birliğin lağvı üzerine Kütahya Menzil Mıntıka Müfettişliği
Levazım Başkanı,
14 Temmuz 1921’de Garp Cephesi 3’üncü Tümen 27’nci Süvari Alay
Komutanı,
4 Nisan 1923’te 14’üncü Süvari Tümeni 54’üncü Alay Komutanı,
28 Haziran 1925’te Diyarbakır’da teşkil eden 7’nci Kolordu 40’ıncı
Süvari Alay Komutanı,
13 Kasım 1927’de 1’inci Kolordu Subay ve Üstsubay Divanıharp
Üyesi,
4 Eylül 1928’de 4’üncü Alay Komutanı olarak tayin edildi.
31 Mart 1931’de emekli oldu.
297
Mayıs 1916’da Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
1918 yılında İkinci Sınıf Alman Demir Salip Nişanı,
376
298
AHMET RIFAT
Binbaşı
(1317 - Sv.24)
(1879 - 1933)
Aile Durumu
1879 yılında Ustrumca’da doğdu. Ahmet Bey’in oğludur. 25 Nisan
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Daha sonra İştip’te bulunan 16’ncı Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
15 Temmuz 1902’de 10’uncu Redif Süvari Alayı 2’nci Bölük Koçana
Redif Takım Subayı,
26 Eylül 1905’te 11’inci Redif Süvari Alayı 1’inci Bölük Kavala Redif
Takım Subayı,
24 Ocak 1909’da 14’üncü Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
Eylül 1911’de 14’üncü Süvari Alayı 4’üncü Bölük Komutan Vekili,
26 Nisan 1912’de Siroz’da bulunan 25’inci Süvari Alayı 5’inci Bölüğe
verildi.
377
299
1913 yılı başlarında Sırplara esir düştü. Ağustos 1913’te esaretten
döndü.
12 Aralık 1913’te 3’üncü İhtiyat Süvari Tümeni 17’nci Aşiret Süvari
Alayı 2’nci Bölük Komutanı,
12 Kasım 1914’te 15’inci Süvari Alayı 4’üncü Bölüğe,
2 Nisan 1915’te 17’nci Aşiret Süvari Alayına,
28 Mayıs 1915’te Menzil Müfettişliği Mülhakı,
Eylül 1915’te 3’üncü İhtiyat Süvari Tümeni 2’nci Tugay Mülhakı olarak
atandı.
25 Şubat 1916’da 21’inci Nizamiye Süvari Alayı 3’üncü Bölük
Komutanı,
28 Eylül 1916’da 1’inci Mürettep Alay 1’inci Bölüğe,
12 Ocak 1917’de Şam’da Süvari Depo Bölüğüne,
Nisan 1918’de Süvari Grubu Karargâh Komutanı,
Temmuz 1918’de becayişen Kafkas Süvari Tugayı 9’uncu Alay 3’üncü
Bölük Komutanı olarak atandı. Alay komutanının hastalanması üzerine Alay
Komutan Vekili olarak Şam’da İngilizlerle muharebede bulundu. Alayın lağvı
üzerine Ekim 1918’de İstanbul’a döndü.
Aralık 1918’de 1 Numaralı Zabitan Divanıharp Üyesi olarak tayin
edildi.
14 Eylül 1921’de İnebolu yoluyla Anadolu’ya geçti ve 5’inci Kolordu
2’nci Süvari Tümeni 13’üncü Alay Komutan Muavini olarak atandı.
12 Aralık 1921’de 2’nci Alay Komutan Muavini,
1 Şubat 1922’de 2’nci Süvari Tümeni Levazım Başkanı,
1 Ağustos 1922’de 2’nci Alay Komutanı,
22 Ekim 1922’de Akhisar Askerlik Şubesi Başkanı olarak atandı.
18 Eylül 1929’da emekli oldu.
Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.378
378
300
MEHMET MURAT AZAK
Albay
(1317 - Sv.28)
(1880 - 1963)
Aile Durumu
1880 yılında İstanbul’da doğdu. Süleyman Sabri Bey’in oğludur. 19
Mayıs 1963’te vefat etti.379
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
30 Ağustos 1929’da yarbay,
30 Ağustos 1934’te albay.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra İstanbul’da 5’inci Süvari Alayı
emrine,
13 Aralık 1908’de İstanbul’da 5’inci Süvari Alayı 2’nci Bölüğe,
4 Temmuz 1909’da 1’inci Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
5 Mart 1912’de 1’inci Süvari Mitralyöz Bölük Komutanı,
379
301
1915 - 1918 yılları arasında Irak Cephesi’ne,
10 Aralık 1918’de İstanbul’da Otomobil Müfettişliği emrine verildi.
21 Temmuz 1921’de Garp Cephesi’nde 5’inci Kolordu Makinalı Tüfek
Komutanı,
21 Ağustos 1921’de Garp Cephesi’nde 20’nci Süvari Alay Komutanı,
27 Eylül 1923’te Genelkurmay Başkanlığı 4’üncü Şube Müdürü,
26 Haziran 1924’te Genelkurmay Başkanlığı Süvari Mütehassısı,
26 Kasım 1925’te Harp Okulu Makinalı Tüfek Öğretmeni,
30 Ağustos 1927’de 1’inci Süvari Tümeni 11’inci Alay Karargâhına,
29 Eylül 1928’de 1’inci Süvari Tümeni 1’inci Şube Müdürü,
7 Eylül 1929’da 41’inci Süvari Alayı Komutan Muavini,
2 Ekim 1930’da Süvari Binicilik Mektebi Kurmay Başkanı,
23 Temmuz 1933’te 2’nci Süvari Tümeni 13’üncü Alay Komutan
Muavini,
9 Temmuz 1934’te 14’üncü Süvari Tümeni 5’inci Alay Komutan
Muavini,
30 Ağustos 1934’te 14’üncü Süvari Tümeni 5’inci Süvari Alayı
28 Temmuz 1936’da bu görevde iken emekliye ayrıldı.
1916’da Harp Madalyası ve Kılıçlı Gümüş Liyakat Madalyası,
380
302
ALİ TEVFİK VARDAR
Albay
(1317 - Ağır Top.1)
(1880 - 1963)
Aile Durumu
1880 yılında Selanik’te doğdu. Süleyman Bey’in oğludur. 6 Ocak
Öğrenim Durumu
13 Mart 1899 tarihinde girdiği Harp Okulundan, 14 Aralık 1901
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra kısa süreyle Edirne
istihkâmına gönderildi.
19 Şubat 1902’de Selanik Kalesi 1’inci Bölüğüne,
381
303
14 Nisan 1905’te Yenipazar Kalesi Topçu Taburu 1’inci Bölüğe,
14 Mayıs 1909’da Karaburun İstihkâmı Seri 21’lik Batarya Komutanı,
Selanik’in düşmesinden sonra İstanbul’a gelerek Ağır Topçu Küçük
Zabit Mektep Müdür Muavini oldu.
Daha sonra kendi talebi üzerine Mürettep Ağır Obüs Topçu Alayının
2’nci Batarya Komutanı olarak atandı.
Edirne’nin geri alınışından sonra Ağır Topçu Atış Okulu 3’üncü Obüs
Bataryasına tayin oldu. 14 Aralık 1913’te tekrar İstanbul’a döndü.
2 Ağustos 1914’te bataryası ile Mürettep Topçu Numune Taburuna
katılarak Çanakkale’ye geldi.
16 Eylül 1915’te İntepe Topçu Grup Komutanı ve aynı zamanda 16’ncı
Ağır Topçu Taburu Komutanı,
1 Mayıs 1918’de Topçu Atış Okulu Talim Taburu Komutanı oldu.
10 Nisan 1921’de 5’inci Tümen Topçu Sahra Alayı 1’inci Topçu
Taburu Komutanı,
21 Eylül 1921’de Mersin İskele ve Limanlar Komutanlığına atandı. Bu
sırada Konya’da topçu kursuna davet edildiğinden kursa katıldı. Ardından
Topçu Depo 1’inci Alay Komutanlığına tayin edildi.
15 Ekim 1922’de 2’nci Ordu Ağır Topçu Alayı Komutanı,
Mudanya Mütarekesi’nden sonra 2’nci Kolordu Topçu Alay Komutanı,
1 Mayıs 1924’te 2’nci Kolordu Topçu Alay Komutan Muavini,
31 Ağustos 1927’de 8’inci Kolordu Topçu Alay Komutan Muavini,
1 Haziran 1928’de 8’inci Kolordu Esliha Şubesi Müdürü,
Daha sonra Bayramiç’te 66’ncı Topçu Alay Komutan Muavini,
28 Haziran 1932’de Edremit’te 2’nci Kolordu 27’nci Topçu Alay
Komutan Vekili,
24 Ağustos 1936’da Erzurum Müstahkem Mevkisi 3’üncü Topçu Alay
Komutanı,
Daha sonra 4’üncü Kolordu 23’üncü Tümen Topçu Tugay Komutanı
oldu.
9 Ağustos 1938’de bu görevde iken emekli edildi. Ancak İkinci Dünya
Savaşı sırasında Başkomutanlık 1’inci Şubede vazife aldı ve 1 Şubat 1945’e
kadar bu görevde kaldı.
304
1915 yılında Gümüş Liyakat Harp Madalyası, Gümüş İmtiyaz Harp
Madalyası ve Prusya Devleti tarafından verilen Demir Salip Nişanı,
1918 yılında Dördüncü Dereceden Kılıçlı Mecidî Nişanı,
382
305
ZİHNİ TOYDEMİR
Tümgeneral
(1317 - Top.10)
(1883 - 1966)
Aile Durumu
1883 yılında İstanbul’da doğdu. Ahmet Paşa’nın oğludur. 12 Ekim
1966 tarihinde vefat etti.383 Aile lakabı Hacı Hafız Oğulları’dır.
Öğrenim Durumu
Şubat 1899’da girdiği Harp Okulundan, Kasım 1901’de teğmen
Yükselme Tarihleri
Kasım 1901’de teğmen,
Aralık 1905’te üsteğmen,
Mayıs 1908’de yüzbaşı,
31 Ağustos 1922’de albay, 384
30 Ağustos 1932’de tuğgeneral, 385
30 Ağustos 1937’de tümgeneral.386
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra 1’inci Orduya mensup
Topçu Süvari Taburu 2’nci Bölüğe,
383
384
385
386
306
6 ay sonra 1’inci Numune Alayı 5’inci Bölüğe,
1908 yılında 1’inci Tugaya bağlı Topçu Süvari Taburu 3’üncü Batarya
Komutanı,
1909 yılında yeni teşkilat gereği Topçu süvari taburlarının lağvı
üzerine 2’nci Alay 2’nci Batarya Komutanı olarak atandı.
Trablusgarb Muharebesi’nin başlaması üzerine İzmir’e hareket eden
2’nci Tümen ve 2’nci Topçu Alayıyla beraber Bataryasıyla İzmir’e gitti.
Balkan Savaşı’nın başlaması üzerine İstanbul’a dönerek Şark
Ordusuna katıldı. Süloğlu - Lüleburgaz - Çatalca Muharebelerinde bulundu.
Daha sonra Harbiye Dairesi 4’üncü Sahra Topçu Şubesi Fen kısmına
atandı.
Birinci Dünya Savaşı’nda Genel Karargâh Menzil Müfettişliğinde,
(Sahra Topçu Kısmını oluşturmuştur.)
Daha sonra sırasıyla Genel Karargâh Topçu Genel Müfettişliği ve
Seferi Kuvvetler Topçu Tabur Komutanı olarak atandı.
1917 yılında 51’inci Tümenin Topçu Komutanı olarak atandı. Bu
tümenin lağvı üzerine 14’üncü Tümen Topçu Alay Komutanlığına tayin edildi.
Daha sonra Almanya’ya gitti. Burada bir süre topçu atış okulunda
bulundu ve kurup imalathanelerini gördükten sonra İstanbul’a döndü.
Buradan da Musul’a giderek önceki tümenine katıldı.
29 Ekim 1918’de İngilizlere esir düştü. 1920 yılı başında İstanbul’a
geri döndü.
1920 yılı sonbaharında Anadolu’ya geçti. Burada 20’nci Kolordu
Topçu Komutanlığına tayin edildi.
20 Kasım 1920’de Garp Cephesi Topçu Müfettişi,
7 Mayıs 1921’de 4’üncü Grup Topçu Komutanı olarak atandı.387
14 Kasım 1941’de emekli edildi.
387
Şahsi dosyasında 1921 - 1941 yılı arası bilgileri yer almamaktadır.
307
1904 yılında İftihar ve Gümüş Liyakat Madalyası,
1915 yılında Harp Madalyası ve Kılıçlı Liyakat Madalyası,
1916 yılında Kılıçlı İmtiyaz Madalyası,
1917 yılında İkinci Demir Salip Nişanı,
Kılıçlı Altın Liyakat Madalyası,
Gümüş İmtiyaz Madalyası ile ödüllendirildi.388
388
308
MEHMET NUSRET BÜYÜK BAŞARAN389
Tümgeneral
(1317 - Sahra Top.18)
(1881 - 1963)
Aile Durumu
1881 yılında Erzurum’da doğdu. Burhan Bey’in oğludur. 13 Mart
1963’te vefat etti.390 Aile lakabı; Ulu Dedeoğlu’dur.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1899‘da girdiği Topçu Harp Okulundan, 8 Mayıs 1905’te
üsteğmen rütbesiyle mezun oldu. Daha sonra Harp Akademisini bitirdi.
Yükselme Tarihleri
1935’te tuğgeneral,
30 Ağustos 1937’de tümgeneral.
389
Soyadı bazı kaynaklarda BULAK veya BAŞARAN olarak da geçmektedir. Ancak şahsi
dosyasındaki, 1938 tarihli hüviyet cüzdanında BÜYÜK BAŞARAN olarak geçen soyadı esas
alınmıştır.
390
309
Askerî Görevleri
Topçu Harp Okulundan mezun olduktan sonra 4’üncü Ordu 20’nci
Seyyar Topçu Alayı 2’nci Bölük Takım Komutanı,
1 Temmuz 1909’da 2’nci Ordu Obüs Topçu Alayı 6’ncı Bölük
Komutanı, (14 Mart 1911’de teşkilatta yapılan değişiklik üzerine bu birlik
4’üncü Kolordu 3’üncü Obüs Taburu 3’üncü Bölük adını aldı.)
30 Ağustos 1911’de 9’uncu Kolordu Süvari Topçu Taburu 3’üncü
Bölük Komutanı (6 Kasım 1913’te yapılan teşkilat değişikliği ile 10’uncu
Kolordu 5’inci Süvari Topçu Taburu 2’nci Bölük adını aldı.),
1914 - 1916 yıllarında 28’inci Tümen 29’uncu Alay 5’inci Bölük
Komutanı,
1916 yılından 1918 yılı sonlarına kadar 10’uncu Kafkas Tümeni
Müstakil Topçu Komutanı,
1920 yılı başlarında İstanbul’da Topçu Depo Alayı Batarya Komutanı
olarak atandı.
7 Ocak 1921‘de Anadolu’ya gelerek Merkez Ordusuna mensup 5’inci
Kafkas Tümeni Topçu Taburu Rus Sahra Bataryası Komutanlığı görevini
devraldı.
15 Mart 1921’de 5’inci Tümenin Garp Cephesi’ne intikalinden sonra 5
Nisan 1921’de 5’inci Kafkas Tümeni Cebel Taburu Komutanlığı görevine
getirildi.
10 Ağustos 1921’de Topçu Teşkilatında yapılan değişiklik üzerine
5’inci Kafkas Tümeni Topçu Tabur Komutanı oldu.
3 Nisan 1922’de 5’inci Kafkas Tümeni Topçu Alay Komutanı,
1928 yılında 5’inci Kolordu 5’inci Tümen Topçu Alay Komutanı,
2 Ekim 1929’da 2’nci Ordu Topçu Müfettişi,
17 Kasım 1929’da 5’inci Kolordu 5’inci Tümen Topçu Alay Komutanı,
18 Şubat 1932’de 6’ncı Kolordu 41’inci Tümen Topçu Alay Komutanı,
15 Mart 1932’de Topçu Mektebi Müdürü,
22 Ekim 1933’te Topçu Mektebi Müfettişi,
10 Ağustos 1934’te Müstakil 20’nci Tümen Topçu Tugayı Komutanı,
16 Ağustos 1935’te Çatalca Müstahkem Mevkisi Komutan Vekili,
Daha sonra Nakliye Müfettişi olarak görev yaptı.
1 Eylül 1938’de bu görevde iken391 emekli oldu. 392
391
392
MSB Arşivi Şahsi Dosyası; Kls. 4, Dos. 123’te 3 Nu.lı Sıkıyönetim Mahkeme Başkanı iken
emekli olduğu kaydı bulunmaktadır.
310
1916 yılında Harp Madalyası ve Muharebe Gümüş Liyakat
Madalyası,393
21 Nisan 1928’de İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.394
393
394
311
REMZİ OMAY
Yarbay
(1317 - J.298)
(1881 - ?)
Aile Durumu
1881 yılında Manastır’da doğdu. Hacı Tahir Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
20 Mayıs 1917’de kıdemli yüzbaşı,
1 Mart 1924’te yarbay.
Askerî Görevleri
8 Mayıs 1902’de 2’nci Sınıf Redif Alayı 4’üncü Tabur 2’nci Bölüğe,
5 Ekim 1903’te 15’inci Redif Alayı 1’inci Tabur 2’nci Bölüğe,
8 Ağustos 1904’te 20’nci Redif Alayı 3’üncü Tabur 2’nci Bölüğe (19
Şubat 1907’de mensup olduğu tabur, nizamiyeye dönüştürüldüğünden
84’üncü Alay 3’üncü Tabur 2’nci Bölük adını aldı.),
15 Aralık 1907’de Edirne Jandarma Alayı Edirne Taburu Havza Bölük
Komutanı oldu.
26 Mayıs 1909’da Selanik Okulunda tahsilde iken Hareket Ordusu ile
İstanbul’a gelerek 3’üncü Tabura misafir olarak verildi.
8 Aralık 1909’da Beyoğlu Taburu Yeniköy Bölük Komutanı,
Balkan Savaşı’nda Ayancık Redif Taburunda görev yaptı.
25 Aralık 1913’te kesin olarak jandarmaya nakledildi.
10 Eylül 1915’te 5’inci Kolordu emrine,
22 Mart 1917’de 15’inci Kolordu 19’uncu Tümen 72’nci Alay 4’üncü
Tabur Komutanı,
312
1 Mart 1918’de Halep Jandarma Alayı İskenderun Tabur Komutanı
oldu.
22 Haziran 1918’de Şam Şimendifer Nakliyat Şubesi emrine verildi.
Daha sonra jandarmaya iade edildi.
4 Kasım 1918’de Üsküdar Jandarma Tabur Komutanı oldu.
13 Ocak 1919’da İstanbul Alayı emrine verildi.
1 Ağustos 1920’de İstanbul’dan firar ederek Anadolu’ya geçti ve
Hüdavendigâr (Bursa) Jandarma Alay Komutanlığı emrine verildi.
Daha sonra Müstakil Bolu Jandarma Tabur Komutanlığına atandı ise
de buraya gönderilmeyip Maraş Mutasarrıflığına tayin edildi.
13 Eylül 1921’de Adana Jandarma Alay Komutanı,
7 Kasım 1921’de Ankara Jandarma Alay Komutanı,
18 Eylül 1922’de Hüdavendigâr (Bursa) Jandarma Alay Komutanı,
18 Kasım 1923’te Bursa’da kurulan Heyet-i Mahsusa Azası,
15 Nisan 1924’te Kastamonu Vilayeti Jandarma Komutanı,
31 Temmuz 1926’da Ankara Jandarma Mıntıka Müfettişi,
8 Ocak 1927’de Merkez Dairesi 3’üncü Şube Müdür Vekili,
10 Şubat 1927’de Merkez Dairesi 3’üncü Şube Müdürü,
24 Ağustos 1929’da İstanbul Jandarma 2’nci Müfettişi olarak görev
yaptı.
16 Kasım 1930’da bu görevde iken emekli oldu.
21 Mart 1917’de Alman İmparatoru tarafından verilen İkinci Rütbeden
Demir Salip Nişanı,
1917’de Harp Madalyası,
1919’da Dördüncü Rütbeden Mecidî Nişanı ile ödüllendirildi.395
395
313
SALİM CEVAT AYALP
Tümgeneral
(1318 - P.13)
(1880 - 1976)
Aile Durumu
1880 yılında İstanbul’da doğdu. Mustafa Hamza Bey’in oğludur. 12
Mayıs 1976’da vefat etti.396
Öğrenim Durumu
14 Mart 1900’de girdiği Harp Okulundan, 6 Aralık 1902’de teğmen
rütbesiyle mezun oldu. Daha sonra Harp Akademisine girerek burayı 5
Kasım 1905’te kurmay yüzbaşı rütbesiyle bitirdi. Fransızca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
5 Kasım 1905’te kurmay yüzbaşı,
30 Ağustos 1933’te tuğgeneral,
30 Ağustos 1936’da tümgeneral.
396
Harp Akademilerinin 142. Yılı Şeref Dolu Yıllar (1848 - 1990); s. 44.
314
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra 3’üncü Ordu 17’nci Alay
6 Haziran 1906’da 3’üncü Ordu 19’uncu Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur
7 Temmuz 1908’de Edirne’de Harp Okulu Tabiye ve Talim Öğretmeni,
26 Şubat 1910’da 2’nci Ordu Emir Subayı,
28 Ocak 1911’de 4’üncü Kolordu Kurmay Başkanlığı Emir Subayı,
4 Aralık 1911’de 3’üncü Redif Müfettişliğine bağlı Van Tümeni Kurmay
Başkanlığı Mülhak Zabiti,
3 Nisan 1912’de 4’üncü Kolordu Kurmay Başkanlığı Mülhak Zabiti,
17 Ekim 1912’de 2’nci Tümen Kurmay Heyetiyle Kayapa (Maraş)
taarruzlarına katıldı. Edirne’nin düşmesi ile esir olarak 1913 yılı ortalarına
kadar esarette kaldı.
25 Mayıs 1914’te Tabiye Öğretmen Yardımcısı,
7 Şubat 1915’te Başkomutanlık Menzil Müfettişliği emrine,
26 Şubat 1915’te Merkez Komutanlığı refakatine muavin olarak,
1 Eylül 1915’te Adana Bölge Komutanlığı Kurmaylığına,
26 Mart 1916’da 12’nci Kolordu Kurmay Başkanlığına,
17 Nisan 1917’de 23’üncü Tümen Kurmay Başkanlığına,
Daha sonra 4’üncü Ordu 44’üncü Tümen (Adana) Kurmay
Başkanlığına,
27 Ekim 1918’de 41’inci Tümen Kurmay Başkanlığına,
1 Mart 1921’de Ankara’da 31’inci Piyade Alay Komutanı,397
10 Mayıs 1921’de Adana Mıntıkası Komutanı,
22 Kasım 1921’de geçici olarak Adana Askerlik Dairesi Başkanı,
11 Ocak 1922’de Antep Cephesi emrine verildi. Bu görevinde iken
rahatsızlığı nedeniyle 22 Ağustos 1922’de Ordu Dairesinde görevlendirildi.
Daha sonra tekrar Adana Kalemi (Dairesi) Başkanlığına atandı.
26 Eylül 1923’te Harp Okulunda Ordu Teşkilatı Öğretmeni,
30 Ekim 1924’te 3’üncü Ordu Müfettişliği 1’inci Şube Müdürü,
29 Haziran 1926’da 6’ncı Kolordu Kurmay Başkanı,
397
Bazı belgelerde 35’inci Alay Komutanı olarak geçmektedir.
315
Ağustos 1928’de 5’inci Kafkas Tümeni 5’inci Piyade Alay Komutanı,
1 Eylül 1928’de 9’uncu Piyade Alay Komutanı,
18 Kasım 1930’da Konya’da 5’inci Tümen Piyade Tugay Komutanı,
7 Ekim 1931’de Çanakkale Jandarma Müfrezeler Komutanı,
10 Ocak 1933’te Ezine’de 66’ncı Dağ Tugay Komutanı,
11 Haziran 1933’te Ankara’da Hava Müsteşarı olarak görev yaptı.
7 Nisan 1935’te Bursa’da 11’inci Tümen Piyade Tugay Komutanı,
8 Nisan 1936’da Ankara’da Personel İşleri Dairesinde Başkan
Yardımcısı,
28 Ağustos 1939’da 12’nci Tümen Komutanı,
11 Mart 1942’de İstanbul Askerî Mıntıka Komutanı olarak görev yaptı.
1942 yılında bu görevde iken emekli oldu.
1913’te Dördüncü Rütbeden Mecidî Nişanı,
398
316
HASAN TAHSİN BEŞTEPE
Kurmay Binbaşı
(1318 - P.61)
(1879 - 1921)
Aile Durumu
1879 yılında Şumnu’da doğdu. Seyit Ahmet Bey’in oğludur. 28
Ağustos 1921’de Sakarya Muharebesi’nde şehit oldu.
Öğrenim Durumu
14 Mart 1900’de girdiği Harp Okulundan, 16 Kasım 1902’de mezun
oldu. 12 Ekim 1909’da birliği ile irtibatlı kalmak üzere Harp Akademisine girdi
ve 27 Kasım 1911’de kurmay yüzbaşı olarak akademiyi bitirdi.
Yükselme Tarihleri
16 Kasım 1902’de teğmen,
8 Mayıs 1909’da üsteğmen,
27 Kasım 1911’de kurmay yüzbaşı,
6 Aralık 1916’da kıdemli yüzbaşı,
28 Temmuz 1918’de binbaşı.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 1’inci Ordu emrine verildi.
24 Ağustos 1903’te 3’üncü Redif Alayı 2’nci Tabur 1’inci Bölüğe,
27 Ocak 1909’da 6’ncı Nizamiye Alayı 1’inci Tabur 2’nci Bölüğe,
8 Mayıs 1909’da 2’nci Tümen 3’üncü Tugay Kurmay Başkanı Mülhakı,
12 Ekim 1909’da 4’üncü Alay 2’nci Tabur 1’inci Bölük Komutanı oldu.
20 Kasım 1910’da 4’üncü Alay 2’nci Tabur 1’inci Bölük Komutanlığı
uhdesinde kalmak üzere Harp Akademisine devam etti. (1911 yılında
teşkilatta yapılan değişiklik üzerine bu birlik, Nişancı Alayı 2’nci Tabur adını
almıştır.)
27 Kasım 1911’de Sungurlu Alayı Çorum Taburu 4’üncü Bölüğüne,
25 Kasım 1913’te 9’uncu Alay 2’nci Tabur 8’inci Bölük Komutanı,
27 Ekim 1915’te 1’inci Kolordu 7’nci Alay 2’nci Tabur 5’inci Bölük
Komutanı,
6 Aralık 1916’da 45’inci Tümen Kurmay Başkanı olarak görev yaptı.
317
5 Eylül 1918’de Sina Cephesi’nde stajını ikmal etmek üzere Yıldırım
Ordular Grubu Komutanlığı emrine verildi.
Daha sonra Anadolu’ya geçerek Millî Mücadele’ye katıldı.
Millî Mücadele’de 17’nci Tümen 48’inci Piyade Alay Komutanı iken 28
Ağustos 1921 tarihinde Sakarya Muharebesi’nde Beştepeler mevkisinde
şehit oldu.
1918 yılında Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
399
318
HASAN FAİK ALSAÇ
Albay
(1318 - P.71)
(1881 - 1944)
Aile Durumu
1881 yılında Sinop’ta doğdu. Ahmet Bey’in oğludur. 24 Aralık 1944’te
vefat etti.400
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 3’üncü Ordu emrinde
görevlendirildi ve 68’inci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur 2’nci Bölüğe,
7 Mart 1905te 42’nci Redif Alayının 4’üncü Taburu 4’üncü Bölüğe,
17 Şubat 1906’da 68’inci Nizamiye Alayı 13’üncü Bölüğe,
8 Ağustos 1910’da 24’üncü Nizamiye Tugayı Kurmay Mülhaklığına,
400
319
28 Ocak 1911’de 24’üncü Müstakil İşkodra Tümeni Kurmay Mülhak
Subaylığına atandı.
3 Ocak 1912’de 24’üncü Müstakil İşkodra Tümeni 71’inci Alay
Mitralyöz Bölüğüne,
29 Aralık 1913’te 4’üncü Kolordu emrinde görev aldı,
21 Şubat 1914’te 4’üncü Kolordu 36’ncı Alay Mitralyöz Bölük
Komutanı,
30 Kasım 1915’te 36’ncı Alay 1’inci Tabur Komutanı,
31 Mart 1917’de 150’nci Alay Komutanı Vekili
23 Kasım 1917’de 150’nci Alay Komutanı olarak atandı.
30 Eylül 1918’de Şam’da esir düştü. 19 Haziran 1920’de yurda döndü.
10 Ocak 1921’de İnebolu’ya geldi. Daha sonra Ankara’ya geçti.
17 Ocak 1921’de 25’inci Alay Komutanı,
5 Haziran 1922’de 62’nci Alay Komutan Vekili ve daha sonra 62’nci
Alay Komutanı,
4 Eylül 1928’de 1’inci Tümen 4’üncü Alay Komutanı olarak tayin edildi.
9 Eylül 1929’da Harp Tarihi Encümenine,
7 Aralık 1929’da geçici olarak 1 Nu.lı Divanıharp Üyeliğine atandı.
5 Ağustos 1930’da 5’inci Tümen 10’uncu Alay Komutanı,
19 Ekim 1931’de Isparta Askerlik Dairesi Başkanı,
21 Kasım 1933’te Urfa Gümrük Muhafaza Alay Komutanı olarak
atandı.
27 Temmuz 1938’de emekli oldu.
1 Eylül 1915’te Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası,
Almanya Hükûmeti tarafından Harp Madalyası,
5 Temmuz 1918’de İkinci Sınıf Demir Salip Madalyası ile
401
320
İSMAİL HAKKI
Yarbay
(1318 - P.83)
(1880 - 1926)
Aile Durumu
1880 yılında Kılıçalipaşa’da doğdu. Hasan Bey’in oğludur. 2 Ocak
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
26 Ağustos 1907’de üsteğmen,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 3’üncü Ordu emrine verildi.
14 Şubat 1903’te 3’üncü Ordu 24’üncü Alay 3’üncü Tabur 3’üncü
Bölüğe,
11 Şubat 1904’te 7’nci Ordu açığına,
15 Aralık 1904’te 7’nci Ordu 50’nci Alay 2’nci Tabur 1’inci Bölüğe,
26 Ağustos 1907’de 7’nci Ordu 49’uncu Alay 3’üncü Tabur 4’üncü
Bölüğe atandı.
18 Ocak 1909’da 7’nci Ordu 13’üncü Tümen Kurmay Başkanlığı Emir
Subayı,
9 Şubat 1911’de 1’inci Kolordu 2’nci Alay 2’nci Tabur 2’nci Bölük
Komutanı olarak atanmış ise de bu göreve katılamadı.
Ocak 1912’de Levazımat-ı Umumiye Dairesi Peksimet Memurluğuyla
Yemen’e gönderildi ancak bölüğünün uzun süre kumandasız kalmaması için
402
MSB Arşivi; Yarbay Bölümü, Kls. 43, Dos.1346.
321
becayiş yoluyla 1’inci Menzil Müfettişliği Ankara Alayı 3’üncü Tabur 3’üncü
Yabanabad (Kızılcahamam) Bölük Komutanlığına atandı.
14 Nisan 1913’te Hadide’de Yemen Sevkiyat Memuru,
30 Kasım 1915’te 5’inci Kolordu açığına,
Daha sonra 4’üncü Alay 3’üncü Tabur Komutanı olarak atandı.
24 Eylül 1918’de esir düştü ve 29 Aralık 1919’da esaretten döndü.
24 Ocak 1920’de Dimetoka Askerlik Şubesi Başkanı,
5 Şubat 1920’de Merkez Dairesi Tanzimat Şubesine,
14 Temmuz 1920’de Muamelat-ı Zatiye emrine,
22 Ocak 1921’de Mürettep 1’inci Tümen 2’nci Alay 3’üncü Tabur
Komutanı,
1 Mart 1921’de bu tümenin lağvı üzerine açığa,
11 Mayıs 1921’de 41’inci Tümen 19’uncu Alay 3’üncü Tabur
Komutanı,
27 Haziran 1921’de 24’üncü Tümen 32’nci Piyade Alayı Komutanı,
6 Kasım 1921’de 1’inci Ordu 10’uncu Piyade Alay Komutanı,
1 Eylül 1924’te açığa,
11 Ağustos 1925’te 41’inci Tümen 16’ncı Alay Komutanı oldu.
2 Ocak 1926’da bu görevde iken vefat etti.
Teğmen rütbesindeyken Beşinci Rütbeden Mecidî Nişanı ve Gümüş
İmtiyaz Madalyası,
Kıdemli yüzbaşı rütbesindeyken Harb-i Umumi, Liyakat ve Alman
Madalyası,
403
322
HÜSEYİN HİLMİ
Binbaşı
(1318 - P.168)
(1880 - ?)
Aile Durumu
1880 yılında Bağdat’ta doğdu. Seyid Talha Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
14 Aralık 1916’da binbaşı.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 6’ncı Ordu açığına,
Nisan 1903’te 11’inci Tümen Emir Subayı,
Mayıs 1907’de 42’nci Alay 4’üncü Tabur 2’nci Bölüğe,
Eylül 1907’de 11’inci Nişancı Taburu 10’uncu Bölüğe,
Aralık 1909’da Diltava Redif Taburu 3’üncü Bölüğe,
Ocak 1911’de Bağdat’ta 11’inci Tümen emrinde Müfreze Komutanına
müşavir sıfatıyla refakate verildi.
Mayıs 1911’de 11’inci Tümen Yaveri görevine,
Mayıs 1912’de 106’ncı Maksim Makinalı Tüfek Bölüğüne,
Balkan Savaşı’nın başlarında 26’ncı Mitralyöz Bölüğüne,
1913 yılında 12’nci Tümen 34’üncü Mitralyöz Bölüğüne,
Balkan Savaşı’ndan sonra 110’uncu Maksim Mitralyöz Bölük
Komutanı,
29 Ekim 1914’te Bağdat Tümeni 2’nci Tabur Komutanı,
Mart 1915’te 9’uncu Kolordu 29’uncu Tümen 86’ncı Mitralyöz Bölük
Komutanı,
16 Mayıs 1915’te 85’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
323
2 Haziran 1915’te 50’nci Alay 1’inci Tabur Komutanı ve Akhisar
Müfreze Komutanı,
14 Eylül 1916’da 85’inci Kafkas Taburu Komutanı,
Ağustos 1919’da 13’üncü Kolordu 5’inci Tümen 24’üncü Alay 2’nci
Tabur Komutanı,
Daha sonra Reisülayn Komutanı,
Ağustos 1920’de 24’üncü Alay Komutanı,
7 Kasım 1921’de 1’inci Ordu 3’üncü Kısım Amiri,
Daha sonra 3’üncü Kolordu emrine,
1922’de 12’nci Alay Komutanı olarak atandı.
1922’de Batı Anadolu Menzil Müfettişliği emrine verildi; ancak daha
sonra açığa alındı.
15 Nisan 1923’te Gazipaşa Askerlik Şubesi Başkanlığı görevine
atandı.
22 Mayıs 1924’te bu görevde iken emekli oldu.
20 Mayıs 1917’de Gümüş Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.404
404
324
AHMET HAMDİ
Yarbay
(1318 - P.214)
(1874 - 1933)
Aile Durumu
1874 yılında Sinop’ta doğdu. Ahmet Bey’in oğludur. 4 Mart 1933
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
9 Ocak 1902’te teğmen,
Askerî Görevleri
11 Mart 1902 tarihinde Redif Niğde Taburuna,
8 Kasım 1902’de 1’inci Ordu 14’üncü Redif Alayı 1’inci Taburu Depo
Memurluğuna,
28 Eylül 1908’de 1’inci Ordu 6’ncı Redif Alayı 2’nci Tabur 3’üncü
Bölüğüne, (Bu tabur, 14 Mart 1911 tarihinde yapılan teşkilat değişikliğinde
1’inci Redif Müfettişliği Çankırı Redif Alayı Kalecik Taburu adını aldı.)
27 Nisan 1911’de 7’nci Kolordu 58’inci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur
15 Eylül 1913’te 4’üncü Kolordu 29’uncu Alay 1’inci Tabur 2’nci
Bölüğüne,
18 Aralık 1915’te 29’uncu Alay 4’üncü Tabur Komutanlığına, daha
sonra 5’inci Kafkas Tümeni 9’uncu Alay 26’ncı Tabur Komutanlığına,
20 Ocak 1918 tarihinde 9’uncu Kafkas Alayı Komutanlığı Vekili,
405
325
12 Ağustos 1918’de 9’uncu Kafkas Alayı Komutanı,
1 Eylül 1920’de 10’uncu Kafkas Alayı Komutanı olarak atandı. (Bu
görevle isyanların bastırılması, İkinci İnönü ve Dumlupınar Muharebelerinde
bulundu.)
1 Temmuz 1922’de Samsun’da Üstsubay ve Subay Divanıharbi
Üyeliğine ve Merkez Komutanlığına,
9 Mart 1924’te Tokat’ta 6’ncı Kolordu Üstsubay ve Subay Divanıharbi
Üyeliğinde, daha sonra da Coğrafya Encümeninde görevlendirildi.
7 Temmuz 1930 tarihinde yaş haddinden dolayı emekli oldu.
1915 yılında Muharebe Madalyası,
1918 yılında Beşinci Dereceden Kılıçlı Mecidî Nişanı,
406
326
NECMETTİN SARANA
Yarbay
(1318 - P.301)
(1881 - 1955)
Aile Durumu
1881 yılında Eski Ali Paşa’da doğdu. Mehmet Arif Bey’in oğludur. 13
Ağustos 1955’te vefat etti.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
8 Kasım 1905’te üsteğmen,
18 Mayıs 1915’te kıdemli yüzbaşı,
Askerî Görevleri
14 Şubat 1903’te 67’nci Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur 2’nci Bölüğe,
8 Kasım 1905’te 5’inci Ordu 34’üncü Alay 2’nci Tabur 1’inci Bölüğe,
14 Ocak 1907’de 65’inci Alay 8’inci Bölüğe (Mart 1911’de yapılan
teşkilat değişikliğinde bu tabur 42’nci Alay 2’nci Tabur adını aldı.)
13 Aralık 1911’de 5’inci Kolordu 42’nci Alay Mitralyöz Bölüğü
Komutanı,
327
11 Aralık 1912’de 34’üncü Tümen açığına,
11 Mart 1914’te 71’inci Alay Mitralyöz Bölük Komutanı,
14 Eylül 1915’te 71’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı olarak atandı ve 1
Mayıs 1917 tarihine kadar Kafkas Cephesi’ndeki muharebelere katıldı.
Daha sonra staj için Galiçya’ya gönderildi. Stajını tamamladıktan
sonra 21 Eylül 1917’de İstanbul’a döndü ve tekrar eski görevi olan 71’inci
Alay 1’inci Tabur Komutanlığına tayin edildi.
1 Aralık 1917’de 70’inci Alay Komutanlığına atandı ve Yemen’deki geri
çekilme hareketinde de birçok muharebeye katıldı.
Mondros Mütarekesi’nden sonra İzmit’e geldi.
1 Eylül 1919’da Harbiye Nezareti Tanzimat Şubesine,
1 Ağustos 1920’de Personel Başkanlığı emrine atandı.
21 Şubat 1921’de İstanbul’dan kaçarak Millî Mücadele’ye katıldı.
26 Şubat 1921’de Trabzon’a gelerek Şark Cephesi emrine girdi.
17 Nisan 1921’de 9’uncu Kafkas Tümeni 29’uncu Kafkas Alayı
Komutan Muavini,
29 Mayıs 1921’de ek görev olarak Kars Merkez Komutanı,
4 Nisan 1922’de Van Hudut Alayı Komutanı olarak tayin edildi.
7 Kasım 1922’de Alayı ile Elcezire Cephesi’ne gönderildi.
Bir süre sonra 41’inci Alay Komutanlığına atandı ise de daha sonra
Ankara Ümera ve Zabitan Divanıharbi üyeliğine tayin edildi.
14 Ağustos 1923’te kendi isteği ile emekli oldu.
13 Aralık 1915’te Harp Madalyası,
Alman İkinci Sınıf Demir Salip Nişanı ve Birinci Sınıf Demir Salip
Nişanı ile ödüllendirildi.407
407
328
MEHMET HALİS
Albay
(1318 - P.307)
(1882 - ?)
Aile Durumu
1882 yılında Erzincan’da doğdu. Tayfur Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 4’üncü Kolordu açığına,
Ocak 1903’te 4’üncü Ordu 8’inci Nizamiye Tümenine misafir (geçici)
olarak,
27 Ağustos 1903’te 32’nci Alay 2’nci Tabur 2’nci Bölüğe,
13 Aralık 1907’de 4’üncü Ordu açığına,
22 Haziran 1909’da 86’ncı Alay 2’nci Tabur 3’üncü Bölüğe,
11 Ağustos 1909’da Bitlis Jandarma Alayı 2’nci Tabur 4’üncü Muş
Bölüğüne,
329
27 Kasım 1911’de 11’inci Ordu 97’nci Alay 2’nci Tabur 1’inci Bölüğe,
11 Ağustos 1914’te 53’üncü Alay 3’üncü Tabur 1’inci Bölüğe,
Aynı yıl 98’inci Alay 3’üncü Tabur Komutan Vekili,
8 Ocak 1915’te 11’inci Kolordu açığına,
Aynı yıl 153’üncü Alay 1’inci Tabura,
1918’de 99’uncu Alay Komutan Vekili,
17 Ağustos 1920’de açığa,
7 Ekim 1920’de Mürettep 1’inci Tümen 2’nci Alay 2’nci Tabur
Komutanı,
1 Mart 1921’de Mürettep Tümenin lağvı ile açığa,
21 Temmuz 1921’de 55’inci Alay Komutanı,
11 Mart 1922’de 67’nci Alay Komutanı,
12 Temmuz 1923’te Erzincan Ümera ve Zabitan Divanıharp Başkanı,
9 Aralık 1923’te 2’nci Kolordu 11’inci Tümen 126’ncı Alay Komutan
Muavini,
23 Haziran 1925’te 61’inci Tümen 190’ıncı Alay Komutanı,
7 Ağustos 1927’de 2’nci Kolordu Divanıharp Azası,
30 Ağustos 1927’de 2’nci Kolordu Mübayaat Komisyonu Başkanı,
17 Aralık 1928’de 2’nci Kolordu 11’inci Tümen 70’inci Alay Komutanı,
9 Haziran 1930’da 2’nci Kolordu 4’üncü Tümen 40’ıncı Alay Komutanı,
5 Ağustos 1930’da Balıkesir Askerlik Dairesi Başkanı,
19 Ekim 1931’de 1’inci Kolordu 176’ncı Alay Komutanı olarak görev
yaptı.
14 Kasım 1932’de bu görevde iken emekli oldu.
23 Eylül 1917’de Gümüş Liyakat Madalyası,
408
330
MEHMET İHSAN
Yarbay
(1318 - P.360)409
(1880 - ?)
Aile Durumu
1880 yılında Drağman’da doğdu.410 Hasan Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
14 Mart 1900’de girdiği Harp Okulundan, teğmen rütbesiyle mezun
oldu.
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
İstiklal Savaşı’nda 5’inci Kafkas Tümeni 13’üncü Alay Komutanı olarak
görev yaptı.
Müdafaa-i Milliye emrinde açıkta iken 25 Şubat 1924’te emekli oldu.
29 Eylül 1927’de İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi. 411
409
MSB Arşivi; Defter Nu.: 508’de sicil nu.sı; 1318 - P.390 olarak geçmektedir.
410
411
331
MEHMET RIFAT ÇULPAN
Albay
(1318 - P.449)
(1880 - 1953)
Aile Durumu
1880 yılında İhsaniye’de doğdu. Şuayip Bey’in oğludur. 11 Haziran
1953’te vefat etti.412 Aile lakabı Şuayyipoğulları’dır.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Aralık 1906’da üsteğmen,
17 Ekim 1912’de yüzbaşı,
30 Ağustos1928’de albay.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 18’inci Tümen 70’inci Alay
1’inci Tabur 1’inci Bölüğe,
22 Nisan 1903’te Cuma Balâ’da 65’inci Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur
Aralık 1906’da Keylan’da 2’nci Nizamiye 2’nci Sınıf Redif Tümeni
161’inci Alay 4’üncü Tabur 3’üncü Bölük Komutanı,
412
332
Kasım 1907’de Goşine’de 71’inci Alay 3’üncü Tabur 1’inci Bölük
Komutanı oldu.
1909 yılında Yenipazar’da, 1910’da tekrar Goşine’de aynı görevde
bulundu. (1911 yılında teşkilatta yapılan düzenleme ile bu birlik 3’üncü Tabur
6’ncı Nişancı Taburu adını almıştır. )
Daha sonra Manastır’a geldi. Burada Selanik Talimgâhına katıldı.
Ekim 1912’de Balkan Savaşı’na katıldı.
Aralık 1912’de İstanbul Muhafız Taburu 3’üncü Bölük Komutanı,
1913 yılında tekrar İşkodra’ya gönderilerek Nişancı Taburu emrindeki
4’üncü Bölük Komutanı oldu.
1914 yılı başlarında Şark Cephesi’nde 37’nci Alay 1’inci Tabur
Komutanlığı emrine,
23 Aralık 1914’te 5’inci Kuvve-i Seferiyye (52’nci Tümen) emrine girdi
ve 1915 Kasım ayında Irak Cephesi’ne gönderildi. Bu cephedeki tüm
muharebelere katıldı ve Kuttülammare Muharebesi’ne 43’üncü Alay 3’üncü
Tabur Komutanı olarak iştirak etti.
1916 yılında 43’üncü Piyade Alay Komutanı yardımcısı olarak İran
Harekâtı’na katıldı.
1917’de tekrar Irak Cephesi’ne döndü ve 43’üncü Alay 3’üncü Tabur
Komutanlığı görevini yeniden devraldı.
5 Mart 1918’de Azerbaycan’a gelerek astsubaylardan oluşan tabur
seviyesinde bir müfreze komutanlığına atandırılarak Gence’ye gönderildi.
Ordunun geri çekilmesi üzerine İstanbul’a döndü.
Daha sonra Tire Askerlik Şubesi Başkanlığına atandı.
15 Mayıs 1919’da İzmir’in işgali üzerine açığa alındı.
15 Kasım 1919’da Bilecik Mevki ve Kuvayımilliye Komutanı oldu.
Daha sonra Şube Başkanlığına tayin edildi ve İzmit Cephesi’ne gönderilerek
burada 143’üncü Piyade Alayı 3’üncü Tabur Komutanı oldu.
Bir süre Bozüyük Mevki Komutanlığı yaptıktan sonra Eskişehir Millî
Kuvvetler Müfreze Komutanı olarak atandı.
25 Ağustos 1920’de 172’nci Alay 3’üncü Tabur Komutanlığına atandı
ve kısa bir süre sonra da 172’nci Piyade Alay Komutanı oldu.
10 Ekim 1920’de 23’üncü Tümen 172’nci Alay Komutanı iken 8’inci
Tümen emrine verildi ve bir süre sonra 135’inci Piyade Alay Komutanlığına
atandı. Alayın 10 Nisan 1921’de 4’üncü Tümene bağlanması üzerine 12
Mayıs 1921’de yeniden 172’nci Alayı teşkil ederek komutasını devraldı.
16 Ekim 1921’de 31’inci Alay Komutanı,
333
5 Ağustos 1927’de 3’üncü Kolordu Ümera ve Zabitan Divanıharbi
Azası,
4 Eylül 1928’de 16’ncı Tümen 43’üncü Piyade Alay Komutanı,
25 Ağustos 1930’ta 9’uncu Kolordu Satın Alma Komisyon Başkanı,
8 Haziran 1931’de 9’uncu Kolordu 9’uncu Tümen 17’nci Piyade Alayı
1 Haziran 1933’te bu görevde iken emekli edildi.
1915 yılında Muharebe Gümüş Madalyası ve İkinci Sınıf Demir Salip
Nişanı,
1916 yılında Gümüş Liyakat ve Harp Madalyası,
413
334
ALİ RIZA TOKUŞ
Yarbay
(1318 - P.478)
(1880 - 1927)
Aile Durumu
1880 yılında Sivas’ta doğdu. Ahmet Bey’in oğludur. 3 Nisan 1927’de
vefat etti.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
3 Mart 1910’da üsteğmen,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 4’üncü Ordu Redif Sivas
Tümenine misafir olarak verildi.
20 Ekim 1903’te 62’nci Alay 3’üncü Zara Redif Taburu 2’nci Bölüğe,
3 Mart 1910’da 4’üncü Ordu 25’inci Alay 4’üncü Tabur 2’nci Bölüğe,
(Mart 1911 teşkilatı gereğince bu birlik; 9’uncu Kolordu 29’uncu Nişancı
Taburu adını almıştır.)
19 Ekim 1912’de 9’uncu Kolordu 83’üncü Alay 1’inci Tabur 3’üncü
Bölüğe,
26 Ocak 1913’te 9’uncu Kolordu 86’ncı Alay 2’nci Tabur 3’üncü Bölük
Komutanı,
1915’te Alanya Tabur Komutan Vekili oldu.
13 Mart 1917’de 9’uncu Kolordu açığına,
28 Mayıs 1917’de 5’inci Ordu emrine,
3 Ekim 1917’de 11’inci Tümen 18’inci Kafkas Alayı 102’nci Tabur
Komutanı,
Mayıs 1919’da 18’inci Alay ve Mevki Komutanlığı Vekâletlerine,
335
Kasım 1919’da Cebel-i Bereket, Maraş ve Antep Havalisini İdare ve
Kuvayımilliye teşkilatını yapmak üzere Mıntıka Komutanı,
Ocak 1920’de bu göreve ilaveten 9’uncu Alay Komutanı,
Temmuz 1920’de Maraş Mevki Komutanı,
21 Mayıs 1921’de 2’nci Kolordu Depo Alayı Komutanı,
7 Eylül 1921’de 59’uncu Alay Komutanı oldu ancak bir süre sonra
açığa alındı.
3 Kasım 1921’de 2’nci Kolordu emrine verildi.
26 Kasım 1921’de 3’üncü Kafkas Tümeni Hücum Taburu Komutanı,
24 Mart 1923’te İstanbul İstitlaat Heyeti Azası,
21 Kasım 1923’te 6’ncı Kolordu 15’inci Tümen 38’inci Alay Komutan
3 Nisan 1927’de bu görevde iken vefat etti.
30 Mayıs 1926’da İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.414
414
336
HALİL GÜCER415
Kurmay Yarbay
(1318 - Sv.2)
(1881 - 1939)
Aile Durumu
1881’de Prizren’de doğdu. Rüstem Bey’in oğludur. 1 Nisan 1939’da
vefat etti.
Öğrenim Durumu
Kasım 1905’te kurmay yüzbaşı olarak bitirdi.
Yükselme Tarihleri
5 Kasım 1905’te kurmay yüzbaşı,
14 Aralık 1915’te kurmay binbaşı,
15 Ekim 1921’de kurmay yarbay.
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra 3’üncü Ordu Kosova ve
Havalisi Umum Komutanlığı emrinde Bulgar Hududunda Osmaniye, Çarova,
Radovişte Mıntıkaları Müfettişliğinde ve eşkıya takibinde görevli müfrezeler
komutanlıklarında istihdam edildi.
13 Mart 1908’de Priştine’de 18’inci Süvari Alayı 5’inci Bölük Komutanı
ve Alay Emir Subayı,
415
MSB Arşivi; Kls. 27, Dos. 853’te soyadı “ASAF”; MSB Arşivi; Kls. 27, Dos. 854’te “GÜCER”
olarak geçmektedir. Harp Akademilerinin 132. Yılı Şeref Dolu Yıllar (1848 - 1980); kitabında da
soyadı GÜCER olarak geçmektedir. (s. 40)
337
Aynı yıl Mitroviçe ile Avusturya’daki şimendifer hatlarını birbirine
bağlamak için hat güzergâhını belirleyen Komisyon Memuru refakatine,
1909’da Selanik’te 3’üncü Süvari Tümeni Kurmay Başkanlığı emrine,
26 Mayıs 1910’da 26’ncı Numune Süvari Alayı 2’nci Bölüğe,
28 Aralık 1911’de İstanbul’da Süvari Binicilik Okuluna,
25 Kasım 1911’de 12’nci Nizamiye Kolordusu 36’ncı Kerkük Tümeni
emrine,
11 Nisan 1912’de 3’üncü Aşiret Erciş Tümeni Kurmay Başkanı,
24 Ağustos 1912’de tahsil için Süvari Tatbikat Okuluna verildi.
14 Aralık 1915’te Erciş’te Aşiret 3’üncü İhtiyat Süvari Tümeni Kurmay
Başkanı,
Şubat 1916’da 2’nci Nizamiye Kafkas Süvari Tugayı Kurmayı, daha
sonra 3’üncü Aşiret Süvari Tümeni ile asayişin iadesi için Samsun’a geldi.
Eylül 1917’de Suriye Cephesi’ne gönderildi. 8’inci Ordu ve daha sonra
da Şeria Grubu Kurmay Başkanlıklarında bulundu.
Kasım 1918’de açığa alındı.
8 Ağustos 1919’da İstanbul Muhafızlığı ve 25’inci Kolordu Komutanlığı
Kurmayı,
6 Temmuz 1920’de 25’inci Kolordu açığına,
1 Mart 1921’de Anadolu’ya geçerek 10’uncu Tümen Kurmay Başkanı,
15 Ekim 1921’de 6’ncı Süvari Alayı Komutanı,
1922’de 9’uncu Alay Komutanı olarak görev yaptı.
12 Aralık 1922’de Amasya’da hava değişiminde iken emekli edildi.416
1917’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası ve Demir Salip Nişanı,
Sanayi Madalyası,
416
MSB Arşivi; Şahsi Dosyasında 25 Aralık 1922 tarihli belgeden. Harp Akademilerinin 142. Yılı;
s. 40.
417
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi; Şahsi Dosyası. Emekli Sandığı Arşivi; Tasnif Nu.: 13512.
338
AHMET KEMAL ÖZSU
Yarbay
(1318 - Sv.14)
(1882 - ?)
Aile Durumu
1882 yılında Gelibolu’da doğdu. Raşit Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
14 Şubat 1903’te 2’nci Ordu 8’inci Süvari Alayı 2’nci Bölüğüne,
1904 yılında Dereköy ve Tırnovacık’ta Süvari Takım Komutanı,
1905 - 1906 yıllarında Edirne Redif Tümenleri Müfettişi refakatinde
Muhafız Süvari Takım Komutanı,
8 Temmuz 1909’da 8’inci Süvari Alayı 3’üncü Bölüğüne verildi.
Mart 1910’da İstanbul’da Atış Okulunda ikinci devre tahsilini yaptı.
339
15 Ağustos 1910’da 8’inci Alay Yaveri oldu. 21 Şubat 1911’de Alay
Yaverliğinin lağvı üzerine tekrar 3’üncü Bölüğe tayin edildi.
Daha sonra Edirne’de Nizamiye Süvari Alayında staj gördü.
21 Mayıs 1912’de 12’nci Süvari Alayı 4’üncü Bölüğe verildi.
Balkan Savaşı’nın başlaması üzerine bu alaydan kurulan iki mürettep
bölükten birine komuta etti ve savaşta esir düştü. 26 Kasım 1913’te
esaretten döndü.
3 Ocak 1914’te Müstakil Süvari Tugayı 1’inci Alay 1’inci Süvari
Bölüğüne,
26 Ocak 1914’te Müstakil Süvari Tugayı 2’nci Alay 4’üncü Süvari
Bölüğüne,
29 Kasım 1914’te 1’inci Alay 1’inci Süvari Bölük Komutanı,
14 Ağustos 1915’te Mürettep Süvari 1’inci Alay 3’üncü Bölük
Komutanı,
Aralık 1915’te 6’ncı Ordu Müstakil Süvari Tugayı emrine,
1916’da Irak Süvari Tugayına nakledildi ve daha sonra 18’inci Kolordu
1’inci Şube Emir Subayı Yardımcısı ve Kolordu İstihbarat Subayı,
Ekim 1918’de 8’inci Ordu İstihbarat Subayı oldu. Bir ay sonra
mütarekenin yapılması üzerine ordu lağvedildi. Bunun üzerine 17’nci Tümen
teşkil edilerek İzmir Merkez Komutanlığı Vekâleti ve sonra da Muavinliğinde
bulundu.
15 Mayıs 1919’da Bursa’da 56’ncı Tümen emrine,
12 Aralık 1919’da Edirne’de 1’inci Kolordu emrine atandı.
24 Temmuz 1920’de Edirne’nin işgalinde Bulgaristan’a Kolordusuyla
geçti. 13 Ocak 1921’de Bulgaristan’dan firar ederek İstanbul’a geldi.
14 Şubat 1921’de Anadolu’ya geçti ve 2’nci Süvari Tümeni emrine
verildi.
1 Mart 1921’de 2’nci Süvari Alayı Komutanı oldu.418
18 Eylül 1923’te bu görevde iken emekliye sevk edildi.419
418
419
340
1923’te İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.
Islahiye Kaymakamlığı, 1929 yılında Kiğı Kaymakamlığı ve 1932
yılında Garzan Kaymakamlığı görevlerinde bulundu.
15 Kasım 1932’de tekrar emekliye sevk edildi.420
420
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi; Şahsi Dosyası. Emekli Sandığı Arşivi; Tasnif Nu.: 13416.
341
İBRAHİM DERVİŞ ÖZKURT
Yarbay
(1318 - Sv.24)
(1884 - 1947)
Aile Durumu
1884 yılında İstanbul’da doğdu. İsmail Hakkı Bey’in oğludur. 1 Şubat
Öğrenim Durumu
29 Mart 1900’de girdiği Harp Okulundan, 1902’de teğmen rütbesiyle
mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
1902’de teğmen,
Haziran 1909’da üsteğmen,
29 Kasım1914’te yüzbaşı,
28 Ağustos 1929’da yarbay.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra üsteğmen oluncaya kadar
İstanbul’da kaldı.422
Haziran 1909’da 2’nci Alay 4’üncü Bölüğe,
Aynı yıl Numune 1’inci Süvari Alayına,
1910’da Süvari Alayları Muallimi,
421
422
KKK şahsi dosyasındaki belgede hangi görevde olduğu belirtilmemiştir.
342
1911’de tekrar 2’nci Alay 4’üncü Bölüğe,
1912’de Süvari Tümeni 1’inci Tugay Yaveri,
Aynı yıl Mürettep Süvari Bölüğüne, daha sonra İzmir Kuvva-yı
Mürettebe Komutanlığı Yaverliğine,
1913’te 6’ncı Kolordu Kurmay Başkanlığı Yaveri ve Kolordunun lağvı
üzerine 2’nci Alay 4’üncü Bölüğe,
1914 başlarında 1’inci Kolordu Yaveri,
Eylül 1915’te İstanbul’da 3’üncü Süvari Tümeni 8’inci Alay 4’üncü
Bölük Komutanı,
1916’da 3’üncü Süvari Tümeni Mülhakı,
Aynı yıl 2’nci Ordu Başyaveri,
1916 sonlarında Romanya’da Serez bölgesinde 6’ncı Kolordu 15’inci
Tümen Süvari Bölük Komutanı,
1918’de İstanbul Merkez Komutanlığı İstıtlaat (Teftiş ve Tahkik)
Şubesine,
1919’da İstanbul Süvari Alayı 1’inci Bölük Komutanı,
Nisan 1921’de 14’üncü Süvari Tümeni 6’ncı Alay Komutan Muavini,
4 Mayıs 1921’de 54’üncü Alay Komutan Muavini,
9 Haziran 1921’de 3’üncü Alay Komutan Muavini,
20 Eylül 1921’de 3’üncü Alay Komutan Vekili,
26 Kasım 1921’de tekrar 3’üncü Süvari Alayı Komutan Muavini,
8 Aralık 1921’de 34’üncü Süvari Alayı Komutanı,
26 Aralık 1923’te Kuleli Lisesi Kısım Amiri,
3 Aralık 1924’te açığa,
11 Mart 1925’te 1’inci Kolordu Süvari Alayı Komutanı,
16 Mart 1925’te Alayın lağvı üzerine tekrar açığa,
1 Haziran 1925’te Kuleli Askerî Lisesi Türkçe Öğretmeni,
30 Ağustos 1927’de 1’inci Süvari Tümeni 14’üncü Alaya,423
Daha sonra Adana Gümrük Muhafız Komutanı olarak görev yaptı.
4 Mart 1931’de bu görevde iken424 emekli oldu.425
423
424
MSB Arşivi şahsi dosyasında 45’inci Süvari Alay Komutan Muavini iken emekli olduğu kaydı
bulunmaktadır.
425
MSB Arşivi; Yarbay Bölümü, Kls. 39 , Dos. 1221.
343
1916’da Alman İkinci Sınıf Demir Salip Madalyası ile ödüllendirildi.426
426
344
MEHMET ŞEVKET
Binbaşı
(1318 - Sv.62)
(1878 - ?)
Aile Durumu
1878 yılında Erzurum’da doğdu. Abdi Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
9 Mart 1906’da 21’inci Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
12 Nisan 1909’da 19’uncu Süvari Alayı 2’nci Bölüğe verildi.
21 Mart 1914’te süvari sınıfından jandarma sınıfına geçti.
29 Kasım 1914’te Van Seyyar Jandarma Alayı Başkale Taburu 2’nci
Bölük Komutanı,
Ekim 1916’da 37’nci Tümen 4’üncü Bölük Komutanı,
345
Daha sonra Erzincan’da bulunan 34’üncü Tümen 101’inci Alay 3’üncü
Tabur Komutanı oldu.
1918’de jandarma sınıfından tekrar süvari sınıfına geçti.
3 Nisan 1919’da Mesudiye Askerlik Şubesi 2’nci Bölük Komutanı,
11 Eylül 1920’de 7’nci Aşiret Tümeni 3’üncü Hınıs Tugayı 8’inci Alay
Komutan Vekili olarak atandı.
1 Aralık 1921’de Kars’ta 15’inci Nizamiye Alayında üç ay staj gördü.
Dört ay kadar da Sarıkamış’ta Merkez Komutanlığı yaptı.
Temmuz 1922’de tekrar 7’nci Aşiret Tümeni emrine verildi.
9 Ağustos 1922’de Diyarbakır’da bulunan 13’üncü Adamatlı Aşiret
Süvari Alayı Komutan Vekili,
1 Eylül 1922’de 13’üncü Adamatlı Aşiret Süvari Alayı Komutanı oldu.
Daha sonra 16 ay kadar açığa alındı.
9 Temmuz 1925’te Artvin Askerlik Şubesi Başkanı,
21 Kasım 1926’da Urfa Askerlik Şubesi Başkanı olarak görev yaptı.
12 Temmuz 1930’da bu görevde iken emekliye ayrıldı.
427
346
ALİ HAYDAR ÖZCANDARLI
Yarbay
(1318 - Sv.68)
(1880 - 1956)
Aile Durumu
1880 yılında Hobyar’da doğdu. Ahmet Şükrü Bey’in oğludur. 23 Ocak
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
31 Ağustos 1903’te 29’uncu Süvari Alayı 2’nci Bölüğe,
21 Kasım 1904’te maluliyetinden dolayı 28’inci Süvari Alayı 3’üncü
Bölüğe,
12 Nisan 1909’da 28’inci Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
428
MSB Arşivi; Yarbay Bölümü, Şahsi Dosyası.
347
31 Ağustos 1909’da 15’inci Süvari Tugayı Kurmay Başkanlığı emrine,
9 Mart 1911’de 27’nci Süvari Alayı 2’nci Bölüğe atandı.
Balkan Savaşı’nda Müstakil Aşiret Tugayı emrinde Bulgarlarla yapılan
muharebelere katıldı.
1 Kasım 1914’te kadrosuzluktan açığa alındı.
29 Kasım 1914’te 21’inci İhtiyat Süvari Alayı 4’üncü Bölük Komutanı,
Birinci Dünya Savaşı sırasında 33’üncü Süvari Tümenine ve daha
sonra Erzurum Müstahkem Mevkisi Komutanlığı emrine tayin edildi.
9 Ekim 1915’te 20’nci Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe verilerek Erzurum ve
Hasankale Muharebelerine katıldı.
28 Şubat 1917’de 49’uncu Kafkas Tümeni Süvari Bölük Komutanı,
8 Mart 1917’de 49’uncu Kafkas Tümeni 1’inci Kafkas Süvari Alayı
Süvari Bölük Komutanı,
17 Haziran 1919’da Konya’da 2’nci Ordu Müfettişliği Evrak Müdürü,
13 Kasım 1919’da 12’nci Kolordu 7’nci Süvari Alayı 3’üncü Süvari
Bölük Komutanı,
10 Şubat 1921’de 23’üncü Tümen Süvari Bölük Komutanı,
2 Nisan 1921’de 35’inci Süvari Alayı Komutanı,
7 Temmuz 1921’de Müstakil Süvari Alayı Komutanı,
12 Eylül 1921’de 14’üncü Piyade Tümeni Levazım Müdürü,
4 Mart 1922’de 1’inci Ordu Menzilinde Kağnı Katarı ve Deve Katarı
Komutanlıkları,
1923 yılında 1’inci Ordu Menzil Müfettişliği 1’inci Hat Komutanı oldu.
7 Temmuz 1923’te açığa alındı.
9 Ekim 1925’te Bursa Askerî Lisesi Hazırlık Kısmı Öğretmeni,
8 Aralık 1926’da Askerî İlk Mektepte Dâhiliye Müdürü,
18 Ocak 1928’de 13’üncü Süvari Alayı Komutanı,
22 Ağustos 1928’de 7’nci Kolordu 40’ıncı Süvari Alayı Komutan
Muavini olarak görev yaptı.
31 Ağustos 1931’de bu görevde iken kendi isteğiyle emekli oldu.429
429
MSB Arşivinde emeklilik tarihi 18 Temmuz 1942 ve son görevi 72’nci Tümen 2’nci Şube
Müdürü olarak geçmektedir.
348
430
349
OSMAN BEHÇET ÇELİK
Kurmay Albay431
(1881 - 1942)
Aile Durumu
1881 yılında Balıkesir’de doğdu. Kemal Bey’in oğludur. 6 Mart
Öğrenim Durumu
13 Şubat 1900’de girdiği Topçu Harp Okulundan üsteğmen, devam
ettiği Harp Akademisinden 5 Kasım 1905’te mümtaz yüzbaşı rütbesiyle
mezun oldu. 21 Kasım 1915’te kurmay oldu.
Yükselme Tarihleri
... üsteğmen
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra Selanik’te 3’üncü Ordu
Topçu Müfettişliği emrine,
9 Mart 1909’da 3’üncü Ordu 14’üncü Seyyar Topçu Alayı 1’inci Bölük
Komutanı,
431
432
350
1906 yılında oluşturulan Topçu Numune Okulu Öğretmen Yardımcısı,
1907 yılında Manastır Harp Okulu Öğretmen Yardımcısı,
Mart 1909’da tekrar 14’üncü Alay 1’inci Bölük Komutanı olarak atandı.
13 Nisan 1909’da Bataryasıyla İstanbul’a geldi.
Haziran 1909’da Selanik’e döndü.
Ocak 1910’da Yanya Tahkim Komisyonu Üyesi,
8 Şubat 1910’da 1’inci Ordu 6’ncı Seyyar Topçu Alayı 1’inci Tabur
2’nci Bölüğe,
3 Nisan 1910’da Sahra Topçu Atış Okulu Öğretmeni,
6 Kasım 1910’da Topçu Harp Okulu Taburuna,
13 Kasım 1910’da Topçu Harp Okulu Müdür Muavini,
Eylül 1912’de Şark Ordusu Nakliye Kolları Komutan Muavini olarak
Balkan Savaşı’na katıldı.
20 Şubat 1913 Menzil Müfettişliği Kurmaylığına,
29 Ekim 1913’te Topçu Okuluna,
18 Nisan 1914’te Ağır Silahların Tecrübe ve Muayene Heyeti Üyesi,
2 Temmuz 1914’te ek görev olarak Harp Akademisi Silah Öğretmenliği
Muavini,
22 Ağustos 1914’te 1’inci Ordu Menzil Müfettişliği Cephane
Komutanlığı Mülhakı,
8 Aralık 1914’te Cephane Park Komutanlığı Mülhakı,
30 Mart 1915’te Halep Menzil Müfettişliği Kurmaylığına,
29 Ağustos 1916’da 8’inci Kolordu Kurmaylığına,
4 Ekim 1916’da 15’inci Kolordu Kurmaylığına,
22 Kasım 1916’da 19’uncu Tümen Kurmaylığına,
18 Mayıs 1917’de Genel Karargâh 3’üncü Şubesine
Daha sonra 25’inci Tümen Kurmaylığına,
7 Mayıs 1918’de İstanbul Boğazı Ağır Topçu 1’inci Alay Komutanı
olarak atandı.
Mayıs 1920’de Anadolu’ya geçti. Burada Seyyar Jandarma adıyla
oluşturulan Müfreze Komutanı olarak atandı.
Kasım 1920’de Piyade Alayı Teşkilatı Başkanı,
1 Mart 1921’de 16’ncı Topçu Alayı Komutanı,
351
Aynı yıl İnebolu’da Teftiş Heyeti Başkanı,
Yine aynı yıl Teftiş Dairesi 1’inci Grup Amiri,
1922 yılı sonlarında Millî Savunma Komisyonu Harbiye Şubesi
Müdürü,
Şubat 1924’te Eskişehir Üstsubay Divanıharp Üyesi,
1925 yılında Erzurum 3’üncü Ağır Topçu Alayı Komutan Muavini,
1926 yılında Erzurum Müstahkem Mevki 2’nci Alay Komutanı,
1928 yılında Topçu Okulu Öğretmeni,
1931 yılında 1’inci Tümen Topçu Alay Komutanı olarak görev yaptı.433
27 Ocak 1932’de emekli oldu.434
22 Şubat 1908’de Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
31 Ağustos 1915’te Gümüş Liyakat Madalyası,
23 Mart 1916’da Beyaz Şeritli Muharebe Madalyası,
1917 yılında Alman İmparatoru tarafından İkinci Rütbeden Demir Salip
Nişanı,
Alman İmparatoru tarafından Croix de Fer Nişanı,
Harp Madalyası,
16 Temmuz 1918’de Kılıçlı Dördüncü Osmani Nişanı,
433
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi; Kurmay Defterleri, C. 4, s. 645.
434
435
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi; Kurmay Defterleri, C. 4, s. 645.
352
AHMET SEYFETTİN AYKUTER436
Tümgeneral
(1318 - Top.8)
(1882 - 1964)
Aile Durumu
1882 yılında Adana’da doğdu. Mehmet Bey’in oğludur. 18 Şubat
Öğrenim Durumu
13 Şubat 1900’de girdiği Harp Okulundan, 5 Aralık 1902’de teğmen
Yükselme Tarihleri
5 Aralık 1916’da kıdemli yüzbaşı,
31 Ağustos 1924’te yarbay,
436
MSB Arşivinde adı Seyfettin Rahmi olarak geçmektedir. Ancak KKK.lığı Arşivi belgelerinde
Ahmet Seyfettin olarak geçiyor. “Büyük Taarruzda Batı Cephesi Komutanları ve Şehitleri, s.
81.”de Seyfettin ÇALBATUR olarak geçmektedir.
437
353
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Manastır 13’üncü Topçu Alayı
2’nci Bölük Takım Subayı,
1903’te Prizren’de 18’inci Topçu Alayı 6’ncı Bölük Takım Komutanı,
1907’de İşkodra’da 18’inci Topçu Alayı 5’inci Bölük Takım Komutanı,
1910’da İşkodra’da 18’inci Topçu Alayı 6’ncı Bölük Komutanı,
1911’de İstanbul Selimiye’de 6’ncı Topçu Alayı 1’inci Bölük Komutanı,
1914’te 15’inci Alay 1’inci Bölük Komutanı,
1916’da 15’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
1917’de Gelibolu’da 55’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
1918’de 1’inci Ordu Harekât Şubesine,
1919’da İstanbul 34’üncü Topçu Alayı 1’inci Tabur Komutanı,
1920’de Topçu Okulu Öğretmeni,
1921’de Ankara Topçu Atış Taburu Komutanı,
1922’de 5’inci Kafkas Tümeni Topçu Alayı Komutanı,
1923’te 57’nci Tümen Topçu Alayı Komutanı,
Daha sonra İzmir Müstahkem Mevkisi Topçu Subayı,
1924’te 9’uncu Kolordu Topçu Alayı Komutanı,
1928’de Topçu Okulu Talim ve Tatbikat Grubu Amiri ve Harp
Akademisi Öğretmeni,
1930’da Topçu Atış Okulu Öğretmeni,
16 Ağustos 1933’te 5’inci Kolordu 6’ncı Tümen Topçu Tugayı
Komutanı,
26 Haziran 1934’te Topçu Okulu Komutanı,
18 Ekim 1935’te 1’inci Kolordu 57’nci Tümen Topçu Tugayı Komutanı,
17 Temmuz 1936’da 3’üncü Kolordu Kırklareli Müstahkem Mevkisi
Topçu Tugayı Komutanı,
Daha sonra 46’ncı Tümen Topçu Tugayı Komutanı,
1 Ağustos 1937’de İzmir Müstahkem Mevkisi Topçu Tugayı Komutanı,
29 Ağustos 1938’de Erzincan 3’üncü Tümen Komutanlığı Vekili,
Daha sonra 3’üncü Tümen Komutanı,
29 Mart 1939’da Ankara’da Nakliye Müfettişi,
1942’de Kayseri Askerî Mıntıka Komutanı olarak atandı.
354
1916’da İkinci Dereceden Alman Demir Salip Nişanı ve Bulgar
Madalyası,
1918’de Gümüş İmtiyaz Madalyası,
438
355
İSMAİL HAYRİ
Albay
(1318 - Sahra Top.19)
(1884 - 1932)
Aile Durumu
1884 yılında İstanbul’da doğdu. Servet Bey’in oğludur. 3 Şubat
Öğrenim Durumu
13 Şubat 1900’de girdiği Harp Okulundan, 5 Aralık 1902’de teğmen
Yükselme Tarihleri
14 Aralık 1916’da binbaşı
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 5’inci Ordu 14’üncü Topçu
Tugayı 28’inci Alay 2’nci Tabura,
5 Ocak 1904’te 5’inci Ordu 28’inci Alay 4’üncü Seyyar Topçu Bölüğe,
6 Eylül 1905’te 3’üncü Ordu 16’ncı Alay 1’inci Bölüğe,
11 Temmuz 1906’da 5’inci Ordu 2’nci Dağ Bölüğüne tayin edildi.
29 Nisan 1910’da 2’nci Ordu 3’üncü Dağ Taburu 3’üncü Bölük
Komutanı,
4 Temmuz 1910’da 3’üncü Ordu 16’ncı Alay 4’üncü Seyyar Bölük
Komutanı (1911 yılı teşkilatında bu birlik; 7’nci Kolordu 19’uncu Alay 4’üncü
Sahra Bölügü adını almıştır.),
4 Aralık 1913’te 1’inci Kolordu 2’nci Sahra Alayı 8’inci Bölük Komutanı
olarak atandı. (14 Şubat 1914 teşkilatında bu birlik; 3’üncü Kolordu 8’inci
Sahra Alayı 1’inci Bölük adını almıştır.)
Birinci Dünya Savaşı’nda 8’inci Sahra Topçu Alayı 1’inci Tabur
Komutanı,
356
12 Aralık 1916’da 5’inci Sahra Topçu Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
1917 yılında 5’inci Topçu Alay Komutanı,
14 Nisan 1920’de Diyarbakır’da 13’üncü Kolordu Topçu Komutanı,
Daha sonra Elcezire Cephesi Topçu Müfettişi,
1923 yılında İzmir’de 57’nci Sahra Topçu Alay Komutanı,
7 Ekim 1930’da 7’nci Kolordu 17’nci Tümen Topçu Alay Komutanı,
7 Aralık 1931’de 4’üncü Kolordu 23’üncü Tümen Topçu Tugay
3 Şubat 1932’de bu görevde iken vefat etti.
1915 yılında Muharebe Liyakat Madalyası,
439
357
MAHMUT CEMAL
Albay
(1318 - Sahra Top.35)
(1880 - 1934)
Aile Durumu
1880 yılında Batum’da doğdu. Mehmet Bey’in oğludur. 11 Ocak 1934
Öğrenim Durumu
18 Şubat 1899 tarihinde girdiği Harp Okulundan, 5 Aralık 1902
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Seyyar Topçu 5’inci Alaya
misafir olarak verildi.
21 Şubat 1903’te 1’inci Ordu Müstakil Süvari Topçu Taburu 2’nci
Batarya 2’nci Takım Subayı,
29 Mayıs 1907’de 1’inci Ordu 1’inci Seyyar Alay 1’inci Batarya Takım
Subayı,
29 Nisan 1910’da 2’nci Ordu Müstakil Süvari Taburu 2’nci Batarya
Komutanı,
440
358
19 Şubat 1911’de İstanbul’da Erkânıharbiyeiumumiye Dairesi 3’üncü
Şube Emir Subayı,
Balkan Savaşı süresince Mürettep 17’nci Nizamiye Kolordusu Topçu
Komutanlığı Komutan Muavini olarak görev yaptı. Bir süre bu kolordunun
erzak cephane kollarının sevk ve idaresine verildi. Daha sonra açığa alındı.
18 Eylül 1914’te Tekirdağ’da bulunan 3’üncü Kolordu Karargâhı 2’nci
Şube Müdürü,
1914 yılı sonlarında 15’inci Topçu Alayı 3’üncü Tabur 1’inci Batarya
Komutanı,
14 Mart 1916’da 13’üncü Tümen 8’inci Topçu Alayı 3’üncü Dağ
Taburu Komutanı,
28 Temmuz 1916’da 13’üncü Tümenin lağvedilmesi üzerine taburu ile
8’inci Tümen emrine verildi.
Şubat 1917’de 8’inci Tümenin lağvedilmesi üzerine 12’nci Tümen
Topçu Alayı 3’üncü Tabur Komutanı,
Daha sonra 12’nci Tümen Topçu Alay Komutan Vekili,
1919 yılı ortalarında 12’nci Tümen Topçu Alay Komutanı,
1921’de 4’üncü Kolordu Topçu Komutanlığı Muavini,
1922’de 2’nci Kolordu 11’inci Tümen Topçu Alay Komutanı,
31 Ocak 1926’da 1’inci Kolordu 16’ncı Tümen Topçu Alay Komutanı,
17 Nisan 1926’da 7’nci Kolordu 41’inci Tümen Topçu Alay
Komutanı,441
Daha sonra Millî Müdafaa Vekâleti Teftiş Heyeti Müfettişi olarak görev
yaptı.
24 Şubat 1932’de bu görevde iken emekli oldu.442
1918 yılında Harp Madalyası ve Gümüş Liyakat Madalyası,
441
442
443
359
MEHMET EDİP (SARI EFE)444
Binbaşı
(1318 - J ?)
(1884 - 1926)
Aile Durumu
1884 yılında Bursa’da doğdu. Muhtar Bey’in oğludur. 14 Temmuz
1926’da idam edildi.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1899’da girdiği Harp Okulundan, teğmen rütbesiyle mezun
oldu.
Yükselme Tarihleri
… teğmen,
… üsteğmen,
1919 yılında yüzbaşı,
Askerî Görevleri
1919’da Ödemiş Kuvayımilliye teşkilatında görev aldı ve Ödemiş
Mıntıka Komutanlığı emrinde oluşturulan bir müfrezeye445 (Balkan Akıncıları)
komutanlık yaptı. Milis kuvvetleri lağvedilince Sarı Efe’nin kuvvetleri 33’üncü
Süvari Alayı adını aldı.446
İkinci İnönü Muharebesi’nde Kocaeli Grubu emrindeki Mürettep
Tümenin 33’üncü Süvari Alayı Komutanı olarak görev yaptı.447 Daha sonra
Alayı ile 1’inci Ordu 3’üncü Kolordu emrine verildi.448
Mustafa Kemal Paşa’ya karşı düzenlenen İzmir Suikasti ile ilgili
görülerek idam edildi.449
...
444
445
MSB Arşivi; Defter Nu.: 346 ve Defter Nu.: 619, s. 276.
446
Hüseyin Işık; Çanakkale ve İstiklal Savaşı’nda Türk Jandarması, Jandarma Genel
Komutanlığı Yayınları, Ankara, 1974, s. 218.
447
Görgülü; s. 245, 248, 266.
448
MSB Arşivi, Defter Nu.: 346 ve Defter Nu.: 619, s. 276.
449
Işık; s. 218.
360
MAHMUT450
Binbaşı
(1318 - J.320)
(1881 - ?)
Aile Durumu
1881 yılında Erbil’de doğdu. Numan Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1899’da girdiği Harp Okulundan, 1902 yılında teğmen
Yükselme Tarihleri
… üsteğmen,
... yüzbaşı,
Askerî Görevleri
İstiklal Savaşı sırasında Genç Vilayeti Jandarma Alay Komutanı olarak
görev yaptı.
1 Mayıs 1924’te emekli oldu.451
450
451
361
İSMAİL HAKKI ULUÇINAR
Tuğbay
(1319 - P.6)
(1881 - 1948)
Aile Durumu
1881 yılında Afyon’da doğdu. Mustafa Bey’in oğludur. 3 Kasım
1948’de vefat etti.452 Aile lakabı Mandi Oğulları’dır.
Öğrenim Durumu
14 Ocak 1901’de Harp Okuluna girerek 2 Ekim 1903’te buradan
teğmen rütbesiyle mezun oldu. Devam ettiği Harp Akademisini 26 Eylül
1906’da kurmay yüzbaşı olarak bitirdi. Fransızca ve Almanca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
2 Ekim 1903’te teğmen;
26 Eylül 1906’da kurmay yüzbaşı,
10 Aralık 1913’te kurmay kıdemli yüzbaşı,
30 Kasım 1914’te kurmay binbaşı,
15 Ekim 1921’de kurmay yarbay,
30 Ağustos 1929’da kurmay albay.
29 Mayıs 1933’te tuğbay.
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra 2’nci Ordu emrine verildi.
3 Ocak 1907’de Edirne Askerî Rüştiyesi Matematik Öğretmeni,
452
362
29 Mart 1908’de Edirne Harp Okulunda İstihkâm Öğretmen Muavini,
1 Nisan 1909’da 2’nci Ordu Maksim Mitralyöz 3’üncü Bölüğe,
14 Aralık 1913’te Bayramiç Redif Alayı 2’nci Bayramiç Taburu 3’üncü
Bölüğe,
22 Nisan 1914’te Sındırgı Askerlik Şubesi Başkanı,
25 Temmuz 1914’te 3’üncü Kolordu 8’inci Tümen 24’üncü Nizamiye
Daha sonra 23’üncü ve 24’üncü Alayların Komutan Vekili,
13 Eylül 1915’te 2’nci Kolordu Kurmay Başkanı,
14 Mart 1916’da 8’inci Tümen Kurmay Başkanı,
7 Şubat 1918’de 5’inci Tümen Kurmay Başkanı,
12 Kasım 1919’da 12’nci Kolordu Kurmay Başkanlığına,
13 Mart 1920’de 11’inci Tümen Kurmay Başkanı,
7 Ağustos 1920’de Mürettep Alay Komutanı,
13 Nisan 1921’de Müdafaa-i Milliye emrine,
23 Haziran 1921’de Merkez Ordusu Komutanlığı emrine,
19 Temmuz 1921’de Tokat Depo Alayı Komutanı,
18 Kasım 1922’de 16’ncı Tümen 64’üncü Alay Komutanı,
18 Nisan 1923’te 4’üncü Tümen Tugay Komutanı,
12 Ocak 1924’te 6’ncı Tümen Piyade Tugay Komutanı,
4 Haziran 1925’te kurmaylıkla alakası kesilip Emakin-i Askeriye İnşaat
Daire Başkanı,
29 Ocak 1928’de açığa,
20 Şubat 1929’da 176’ncı Alay Komutanı,
9 Eylül 1929’da Harbiye Mektebi Tabiye Öğretmeni,
15 Ağustos 1931’de İzmir Müstahkem Mevkisi 203’üncü Alay
Komutanı,
21 Mayıs 1933’te 15’inci Tümen Tugay Komutanı,
Daha sonra 8’inci Tümen Tugay Komutanı,
Daha sonra 7’nci Kolordu 2’nci Tümen Askerlik Dairesi Başkanı olarak
görev yaptı.
24 Eylül 1938’de bu görevde iken emekli edildi.
363
1919 - 1922 İstiklal Savaşı
1911’de Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
1915’te Harp Madalyası ve Kılıçlı Liyakat Madalyası
1918’de İftihar Madalyası,
453
1035.
364
ŞAKİR GÜLEŞ454
Tuğgeneral
(1319 - P.19)
(1882455 - 1932)
Aile Durumu
1882 yılında Kırklareli’de doğdu. Mustafa Bey’in oğludur.456 1932
yılında vefat etti.
Öğrenim Durumu
Harp Okulu ve Harp Akademisinden mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
1928’de tuğgeneral.457
Askerî Görevleri
İstiklal Savaşı sırasında albay rütbesiyle 23’üncü Tümen 23’üncü
Tugay Komutanı olarak görev yaptı.
12 Ağustos 1931’de emekli oldu.
1919 - 1922 İstiklal Savaşı. 458
...
454
455
Doğum tarihi 1861 olarak da geçmektedir. (M.Orhan Bayrak; İstanbul’da Gömülü Meşhur
Adamlar, Türkiye Anıtlar Derneği Yayını, İstanbul, 1979, s. 238.)
456
Şenay Sezen Okay, M.Vedat Okay; s. 79.
457
458
365
HÜSNÜ RIZA ÜNSAL
Tümgeneral
(1319 - P.22)
(1883 - 1957)
Aile Durumu
1883 yılında Gümülcine’de doğdu. Ali Bey’in oğludur. 12 Nisan
Öğrenim Durumu
14 Ocak 1901’de girdiği Harp Okulundan, 22 Ağustos 1903’te teğmen,
daha sonra Harp Akademisine devam ederek 26 Eylül 1906’da mümtaz
yüzbaşı olarak buradan mezun oldu. 19 Kasım 1919’da kurmaylık tahsilini
tamamladı. Almanca, Fransızca ve İngilizce biliyordu.
Yükselme Tarihleri
26 Eylül 1906’da mümtaz yüzbaşı,
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra 2’nci Ordu emrine,
17 Nisan 1907’de 14’üncü Nizamiye Alayı 2’nci Tabur 4’üncü Bölüğe,
5 Kasım 1908’de Edirne Harbiyesi Ordu Teşkilat Muavini olarak tayin
edildi.
459
366
1 Ağustos 1909’da öğrenim için Almanya’ya gitti.
15 Ekim 1911’de Harp Okulu Bölük Komutanı,
8 Kasım 1911’de 4’üncü Müfettişlik Kerkük Redif Tümeni Kurmaylığı
Mülhak Subaylığına,
18 Kasım 1911’de 12’nci Kolordu 35’inci Nizamiye Tümeni
Kurmaylığına,
2 Nisan 1913’te 14’üncü Kolordu emrine atandı.
12 Temmuz 1913’te 14’üncü Kolordu Kurmaylığına
1915 yılında 115’inci Alay Komutanı olarak Aden’de İngilizlerle
savaştı.
Daha sonra 117’nci Alay, dağ topçu taburu ve iki obüs bataryasından
oluşan Afyon Grubu Komutanı ve sonra 119’uncu Alay 3’üncü Numune
Taburu ve Mürettep Topçu Taburundan oluşan Hayr Grubu Komutanlığına
atandı.
Yemen’de 7’nci Kolordu Kurmaylığı görevinde iken 8 Ocak 1918’de
esir oldu. 29 Eylül 1919’da esaretten döndü.
17 Kasım 1919’da İstanbul Muhafız Muavini olarak atandı.
Daha sonra açığa alındı.
Bunun üzerine 1921 yılı sonunda Anadolu’ya geçti.
16 Mayıs 1922’de 14’üncü Alay Komutanı olarak atandı.
16 Temmuz 1923’te Trakya’da bulunan 1’inci ve 2’nci Süvari Alaylarını
bir tugay hâline getirerek Tugay Komutanlığına atandı. Trakya Sınır
Belirleme Komisyonunda görev almak üzere 22 Ağustos 1923’te 7’nci
Tümen Tugay Komutanlığına atandı.
14 Nisan 1924’te Atina Ateşemiliteri,
19 Ekim 1925’te 3’üncü Ordu Kurmay Başkanı,
30 Ocak 1927’de 17’nci Tümen Komutanı,
13 Şubat 1931’de 2’nci Ordu Müfettişliği Kurmay Başkanı olarak
atandı.
1 Ocak 1933’te Muhabere Müfettişi,
8 Nisan 1936’da 6’ncı Tümen Komutanı,
19 Eylül 1940’ta 61’inci Tümen Komutanı Muavini,
21 Aralık 1941’de Askerî Temyiz Mahkemesi 2’nci Başkanı olarak
atandı.
19 Temmuz 1943’te bu görevde iken emekli oldu.
367
9 Aralık 1915’te Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
22 Haziran 1921’de Üçüncü Dereceden Osmani Nişanı,
Harp Madalyası,
460
368
ALİ HAYRİ ARIBURUN
Kurmay Albay
(1319 - P.45)
(1880 - 1958)
Aile Durumu
1880 yılında Yenişehir - Bursa’da doğdu. Şakir Bey’in oğludur. 17
Aralık 1958’de vefat etti.
Öğrenim Durumu
14 Ocak 1901’de girdiği Harp Okulundan mezun olduktan sonra
devam ettiği Harp Akademisinden 26 Eylül 1906’da mümtaz yüzbaşı olarak
mezun oldu. 27 Ocak 1919’da kurmaylığı onandı.
Yükselme Tarihleri
1 Mart 1921’de kurmay yarbay,
30 Ağustos 1927’de kurmay albay.461
Askerî Görevleri
12 Mayıs 1907’de 3’üncü Ordu 72’nci Alay 2’nci Tabur 4’üncü Bölük
Komutanı,
2 Mart 1910’da Görice Tümeni Kurmaylığında geçici olarak
görevlendirilmek üzere 3’üncü Nizamiye Ordusu açığına,
15 Ağustos 1910’da 3’üncü Ordu 6’ncı Nizamiye Tümeni Kurmay
Subaylığına,
461
369
14 Mart 1911’de 6’ncı Kolordu açığına alındı.
23 Kasım 1911’de öğrenim için Almanya’ya gönderildi ve savaş
dolayısıyla geri döndü.
16 Ekim 1912’de geçici olarak Ankara Redif Taburu 2’nci Bölüğe,
18 Aralık 1912’de Biga Redif Taburu Komutan Vekili,
14 Nisan 1914’te Biga Askerlik Şubesine,
12 Temmuz 1914’te 3’üncü Kolordu Nakliye Taburu Komutan Muavini,
Daha sonra 3’üncü Kolordu 57’nci Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
29 Ağustos 1915’te 19’uncu Tümen Kurmaylığına,
27 Ekim 1916’da geçici olarak 61’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
17 Temmuz 1917’de 3’üncü Kolordu açığına,
13 Ağustos 1917’de 123’üncü Alay Komutanı,
1 Şubat 1918’de kurmaylık görevinde staj yapmak üzere 5’inci Ordu
emrine,
10 Mart 1918’de 2’nci Tümen Kurmaylığına,
11 Kasım 1919’da 5’inci Tümen Kurmaylığına,
1 Mart 1921’de 54’üncü Alay Komutanı,
15 Mayıs 1922’de Batı Cephesi 65’inci Alay Komutanı,
2 Aralık 1923’te Harp Okulu Müdür Muavini,
5 Mayıs 1925’te 2’nci Ordu Müfettişliği Kurmaylığına verildi.
Daha sonra 6’ncı Tümen 50’nci Alay Komutanı olarak tayin edildi.462
1 Mayıs 1915’te Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
Eylül 1917’de Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip Nişanı,
8 Kasım 1917’de Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Üçüncü
Sınıf Harp Alametli Liyakat-ı Askerî Madalyası ile ödüllendirildi.463
462
Sonraki safahatı bulunamamıştır.
463
370
MEHMET ŞERİF
Binbaşı
(1319 - P.70)
(1879 - 1920)
Aile Durumu
1879 yılında Harput - Elazığ’da doğdu. Arif Bey’in oğludur. 25 Ekim
Öğrenim Durumu
14 Ocak 1901’de girdiği Harp Okulundan, 22 Ağustos 1903’te teğmen
Yükselme Tarihleri
… üsteğmen,
14 Eylül 1915’te binbaşı.
Askerî Görevleri
16 Mart 1904’te 37’nci Alay Redif 3’üncü Tabur 4’üncü Bölüğe,
17 Eylül 1905’te Yemen’de 7’nci Ordu açığına,
12 Nisan 1906’da Hicaz’da 64’üncü Alay 4’üncü Tabur 3’üncü Bölük
Komutanı,
30 Ocak 1909’da 5’inci Ordu Nizamiye açığına,
29 Haziran 1909’da 65’inci Alay 2’nci Redif Taburu 1’inci Bölük
Komutanı oldu. (Mart 1911’de teşkilatta yapılan değişiklik üzerine Şam Redif
Tümeni 1’inci Şam Alayı Meydan Taburu 1’inci Bölük adını almıştır.)
23 Eylül 1915’te 8’inci Kolordu açığına,
Kasım 1915’te 75’inci Alay 3’üncü Tabur Komutanı oldu.
Mütarekeden sonra Anadolu’ya geçerek Millî Mücadele’ye katıldı.
1919’da 58’inci Piyade Alayı 1’inci Tabur Komutanı,
Daha sonra 24’üncü Tümen 143’üncü Piyade Alay Komutanı oldu.
25 Ekim 1920’de bu görevde iken İnegöl batısında Dumaköy
sırtlarında Yunanlarla yapılan çarpışma sırasında şehit oldu.
371
28 Kasım 1904’te Gümüş İftihar Madalyası,
20 Ocak 1917’de Alman İkinci Sınıf Demir Salip Nişanı,
464
372
MEHMET TALAT OĞAN
Tuğgeneral
(1319 - P.120)
(1882 - 1941)
Aile Durumu
1882 yılında İstanbul’da Hırka-i Şerif’te doğdu. Hüseyin Hüsnü Bey’in
oğludur. 5 Temmuz 1941’de vefat etti.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
14 Eylül 1903’te 37’nci Redif Alayı 4’üncü Preşova Redif Taburu 1’inci
Bölüğe atandı.
16 Eylül 1905’te Yemen’de 7’nci Ordu 50’nci Alay 4’üncü Tabur
13 Ocak 1907’de 13’üncü Tümen Kurmay Başkanlığı Emir Subayı,
373
18 Kasım 1907’de yüzbaşı iken siyasi sebepten emekli edilerek
Trablusgarp’a gönderildi. Sonra tekrar göreve alınarak 29 Ağustos 1908’de
7’nci Ordu emrine verildi.
Nisan 1909’da 72’nci Alay 2’nci Tabur 7’nci Bölük Komutanı,
1909 yılı sonlarında Selanik’te 5’inci Tümen İnşaat Komisyonuna ve
Üsküp’te İnzibat ve Münakasa Komisyonuna verildi.
1910 yılı başlarında Selanik’te Subay Talimgâhının 3’üncü Devresine
katıldı.
Aynı yıl içinde Yenipazar’ın muhafazasına memur edildi.
1911’de Malisör Vakasında iki bölükle Akova, Kolaşin havalisinin
muhafazasına memur edildi. Daha sonra Kolaşin Hudut Bölüğünü teşkil
ederek Bölük Komutanı oldu.
1912’de Atik 7’nci Kolordu 38’inci Alay emrine,
Daha sonra 59’uncu Alay emrinde görev yaptı ve 21 Şubat’ta Faik
Paşa Tümeni ile birlikte esir düştü.
Şubat 1913’te Ankara Beypazarı Askerlik Şubesi 1’inci Bölük
Komutanı,
1914’te 37’nci Depo Alayı Depo Taburu 1’inci Bölük Komutanı,
Daha sonra Ankara Divanıharb-i Örfi Heyet-i Tahkikiyesi Daimî Üyesi,
1914 yılı sonlarında 60’ıncı Alay 2’nci Tabur 7’nci Bölük Komutanı,
1916’da 60’ıncı Alay 1’inci Tabur Komutanı,
1917’de 2’nci Kafkas Kolordusu 11’inci Tümen 33’üncü Kafkas Alayı
52’nci Tabur Komutanı,
1918 - 1920 yıllarında 3’üncü Kafkas Tümeni 11’inci Alay Komutanı,
22 Şubat 1921’de 12’nci Tümen 35’inci Alay Komutanı oldu.
11 Ağustos 1927’de Ankara’da 1’inci Ordu Makineli Tüfek ve Piyade
Mütehassısı,
12 Mayıs 1928’de İstanbul’da Kuleli Askerî Lisesi Müdürü,
18 Ekim 1928’de Afyon’da 1’inci Kolordu Divanıharp Azası,
9 Eylül 1929’da İzmir Gaziemir’de 57’nci Tümen 176’ncı Piyade Alay
Komutanı,
17 Ekim 1930’da Büyük Komuta Kursunda,
2 Eylül 1931’de Urfa’da Gümrük Muhafaza Alay Komutanı,
21 Kasım 1933’te Çatalca’da 3’üncü Kolordu 1’inci Tümen 4’üncü
Piyade Alay Komutanı,
374
19 Ağustos 1934’te Edremit’te 4’üncü Tümen Edremit Askerlik Daire
Başkanı,
16 Ocak 1935’te Kırklareli’de 46’ncı Tümen Piyade Tugay Komutanı,
4 Mayıs 1935’te Edirne’de Garp Hudut Tugay Komutanı,
29 Aralık 1938’de yeni teşkil edilen 3’üncü Kolordu 28’inci Tümen
Piyade Tugay Komutanı,
24 Ağustos 1939’da Mardin’de 68’inci Cenup (Güney) Hudut Tugay
5 Temmuz 1941’de bu görevde iken rahatsızlandı ve tedavi görürken
vefat etti.
1915’te Gümüş Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.465
465
375
İSMAİL HAKKI ALPAN
Tuğbay
(1319 - P.129)
(1884 - ?)
Aile Durumu
1884 yılında Üsküp’te doğdu. Osman Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
14 Ocak 1900 tarihinde girdiği Harp Okulundan, 22 Ağustos 1903’te
Yükselme Tarihleri
28 Nisan 1918’de binbaşı,
4 Nisan 1935’te tuğbay.
Askerî Görevleri
Daha sonra 1’inci Ordu 17’nci Tümen 65’inci Alay 1’inci Tabur 3’üncü
Bölüğe gönderildi.
12 Nisan 1904’te 3’üncü Ordu 39’uncu Redif Alayı 3’üncü Yenipazar
Taburu 3’üncü Bölük Takım Komutanı,
376
3 Ekim 1904’te Manastır’da 3’üncü Avcı Taburu 4’üncü Bölüğe,
1905’te 5’inci Tümen 19’uncu Alay 2’nci Bölüğe,
20 Ocak 1908’de 30’uncu Nizamiye Alayı 2’nci Tabur 4’üncü Bölüğe,
31 Mayıs 1908’de 30’uncu Nizamiye Alayı 2’nci Bölüğe (Mart 1911’de
teştilatta yapılan değişiklik üzerine bu birlik 49’uncu Alay 1’inci Tabur adını
almıştır.),
1910 yılında Manastır’da Örfi İdare Divanıharp Müstantıkı (Sorgu
Hâkimi),
1911 ortalarında Manastır Vilayeti Istıtlaat Komisyonu Azası,
Ekim 1912’de Yanya’nın sükûtuna kadar Delvine ve Havalisi Komutan
Yardımcısı, daha sonra Fiyer’de Kuvvayı Mürettebe Komutan Yaveri,
22 Ağustos 1913’te 8’inci Kolordu açığına,
9 Kasım 1913’te İstanbul’da Harbiye Dairesi Divanıharp Azası,
29 Kasım 1914’te 42’nci Tümen Safranbolu 3’üncü Depo Alayı 2’nci
Tabur Komutanı (Revandiz ve Süleymaniye Muharebelerinde),
Şubat 1917’de Süleymaniye Hudut Tabur Komutanı,
26 Eylül 1917’de Afrika Grubu Komutanı,
5 Mart 1918’de Kafkas İslam Ordusu Komutanlığı emrinde Karabağ
Havalisi Komutanı, aynı zamanda Azerbaycan 2’nci Alay Komutanı oldu.
28 Nisan 1918’de Genelkurmay Başkanlığı Harp Tarihi Encümenliğine
verildi.
10 Haziran 1920’de İstanbul’dan firar ederek Anadolu’ya geldi. Garp
Cephesi Askerî Polis Teşkilatında görev aldı.
29 Mart 1921’de Garp Cephesi’nde 11’inci Piyade Tümeni 126’ncı
6 Ekim 1925’te 2’nci Kolordu Teftiş ve Tetkik-i Hesabat Komisyonu
Başkanı,
30 Ağustos 1927’de Dağ Tugayı 1’inci Alay Komutanı,
18 Ekim 1928’de Sarıkamış’ta 9’uncu Kolordu 9’uncu Tümen 28’inci
Piyade Alay Komutanı (Zeylan ve Ağrı Harekâtı’na katıldı.),
18 Ağustos 1931’de Erzincan’da 11’inci Tümen Askerlik Dairesi
Başkanı,
14 Temmuz 1934’te 2’nci Kolordu 12’nci Tümen Piyade Tugay
Komutan Vekili,
377
14 Mayıs 1936’da 16’ncı Tümen Tugay Komutanı,466
Daha sonra Afyon Mıntıka Komutanı ve İzmir Askerlik Dairesi Başkanı
14 Temmuz 1942’de İzmir Askerlik Dairesi Başkanı iken emekli
oldu.467
1916 yılında Beyaz Şeritli Muharebe Gümüş Madalyası ile
466
467
MSB Arşivi; Albay Bölümü, Kls. 34 Dos. 1069.
468
378
ALİ CEVAT
Albay
(1319 - P.248)
(1878 - ?)
Aile Durumu
1878 yılında Tire - İzmir’de doğdu. Ali Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
... üsteğmen469
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Prizren’de 3’üncü Ordu 18’inci
Tümen 69’uncu Mitroviçe Alayı 2’nci Tabur 1’inci Bölüğe,
Nisan 1904’te 10’uncu Köprülü Redif Tümeni Kurmay Başkanlığı
Refakat Subayı,
1 Mart 1906’da Hadide’de 49’uncu Alay 1’inci Tabur 3’üncü Bölük
Komutanı,
469
Üsteğmenliğe nasıp tarihi belgelerde bulunamamıştır. Yemen’e 2 derece terfiyle gitmiştir.
379
6 Mart 1911’de 14’üncü Kolordu Cebel Nizamiye Millî Jandarma
20 Mayıs 1911’de İkinci Redif Müfettişliği Esas Redif Aydın Alayı 2’nci
Çine Taburu 1’inci Bölük Komutanı,
1911’de Milas ve Aydın Redif Taburlarında görev yaptı.
22 Kasım 1912’de Çatalca Hattı Müdafaası Dursunköy civarında
Ankara Redif Taburu 1’inci Bölük Komutanı,
11 Aralık 1913’te Menemen’de Amele Taburu 1’inci Bölük Komutanı,
Daha sonra Söke’de Depo Taburu 1’inci Bölük Komutanı (Bu birlik
daha sonra 123’üncü Alay 1’inci Tabur adını almıştır),
20 Eylül 1914’te İzmir - Tuzla Sahil Hattı Muhafazasında 42’nci Tümen
123’üncü Alay 1’inci Tabur Komutanı,
14 Haziran 1915’te Menemen’de 42’nci Tümen 66’ncı Piyade Alayı
3’üncü Tabur Komutanı oldu.
20 Kasım 1915’te 1’inci Tümen emrinde olarak Taburu ile Zığındere
(Çanakkale) Muharebesi’ne katıldı.
7 Nisan 1917’de 18’inci Kolordu 180’inci Piyade Alayı 3’üncü Tabur
Komutanı (Seddülbahir Sahili Muhafazasında),
5 Haziran 1917’de 18’inci Kolordu 14’üncü Tümen 166’ncı Piyade
Daha sonra 14’üncü Tümen Divanıharp Başkanı oldu.
28 Mart 1918’de 14’üncü Tümen 37’nci Piyade Alayı 1’inci Tabur
Komutanı,
1 Haziran 1918’de 6’ncı Ordu Menzil Müfettişliği emrine,
16 Ağustos 1918’de İskenderun’da 41’inci Tümen 139’uncu Piyade
Alayı 3’üncü Tabur Komutanı,
Mütarekeden sonra Kırıkhan’da 41’inci Tümen Esliha ve Mühimmat
Komutanı,
1919’da 132’nci Alay 1’inci Tabur Komutanı oldu.
2 Haziran 1920’de Bolu, Gerede civarında Abaza asilerine karşı
girişilen harekâta katıldı. Daha sonra Bolu’ya gelerek Divanıharp
Komisyonuna Başkanlık yaptı.
26 Temmuz 1920’de Bilecik - Yenişehir bölgesinde 8’inci Tümen
189’uncu Piyade Alayı 3’üncü Tabur Komutanı,
15 Ekim 1921’de 23’üncü Piyade Alay Komutanı,
380
21 Şubat 1922’de 2’nci Ordu 3’üncü Kolordu 1’inci Tümen 4’üncü
13 Eylül 1924’te 1’inci Kolordu emrine,
8 Haziran 1925’te 6’ncı Tümen 50’nci Piyade Alay Komutanı,
1 Ağustos 1926’da 1’inci Kolordu Divanıharp Azası,
11 Ekim 1928’de 5’inci Kolordu 41’inci Tümen 12’nci Piyade Alay
Komutanı,
2 Eylül 1931’de 6’ncı Kolordu 41’inci Tümen Niğde Askerlik Şubesi
8 Haziran 1933’te bu görevde iken emekliye sevk edildi.
470
381
AHMET HAKKI ÖZGENER
Tümgeneral
(1319 - P.278)
(1881 - 1949)
Aile Durumu
1881 yılında Yanya’da doğdu. Mehmet Bey’in oğludur. 3 Nisan
Öğrenim Durumu
Aralık 1900’de girdiği Harp Okulundan, 22 Ağustos 1903’te teğmen
Yükselme Tarihleri
… yarbay,
… albay, 472
1937’de tuğgeneral.
1938’de tümgeneral.473
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 3’üncü Ordu 6’ncı Nizamiye
Hudud-ı Yunaniye Tümeni Yanya Tugayı 21’inci Alay 1’inci Tabur 3’üncü
Bölüğüne atandı.
Daha sonra Yemen’de çıkan isyanların bastırılmasında görev aldı.
8 Temmuz 1907’de 23’üncü Alay 4’üncü Tabur 3’üncü Bölüğe tayin
edildi.
471
472
Binbaşılık sonrası nasıp tarihleri bulunamamıştır.
473
382
1908 yılında Arnavutluk Harekâtı’nda Şevket Turgut Paşa
kuvvetleriyle Debre’de bulundu.
27 Nisan 1911’de 65’inci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur 3’üncü Bölük
Komutanı,
18 Ekim 1912’de 64’üncü Alay 1’inci Tabur 3’üncü Bölük Komutanı
olarak atandı.
26 Kasım 1912’de İstanbul’a geldi ve 25’inci Tümen açığına alındı.
Ocak 1913’te Genelkurmay 2’nci İstihbarat Şubesine,
27 Nisan 1915’te 3’üncü Tümen 32’nci Alay 1’inci Tabur Komutanı
olarak tayin edildi (Çanakkale’de).
Daha sonra Conkbayırı’nda 5’inci Tümen emrine atandı.
1 Ocak 1916’da İstanbul’a gelerek tümeni ile Filistin Cephesi’ne
hareket etti ve burada 131’inci Alay Komutanı474 olarak Birinci, İkinci ve
Üçüncü Gazze Muharebelerine katıldı.
19 Eylül 1918’de geri çekilirken İngilizlere esir düştü. 7 Şubat 1921’de
esaretten döndü.
Daha sonra Anadolu’ya geçti.
29 Mart 1921’de İkinci İnönü Muharebelerine 8’inci Tümen 131’inci
Alay Komutanı olarak katıldı. Ayrıca Sakarya Meydan Muharebesi ve Büyük
Taarruz’a katıldı.
30 Ağustos 1922’de Aydın İdare-i Örfi’ye ve Mıntıka Komutanı olarak
atandı.475
21 Nisan 1941’de emekli oldu. 476
Harp Madalyası,
Kılıçlı Gümüş Liyakat Madalyası,
Alman İmparatorluğu’nun Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.477
474
Şahsi Dosyasında Türkçe yazılı belgelerin birinde 8’inci Ordu Talim Terbiye Depo Alay
Komutanı olarak atandığı belirtilmektedir. Ancak Osmanlıca olan belgede 131’inci Alay
Komutanı olduğu ifade edilmektedir.
475
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi şahsi dosyasındaki belgelerinde 1922 yılından sonraki
safahatı bulunmamaktadır.
476
MSB Arşivi; Tümgeneral Bölümü; Kls. 2, Dos. 43.
477
383
ALİ SAKIP ÖZAKIN
Yarbay
(1319 - P.289)478
(1883 - 1962)
Aile Durumu
1883 yılında Üsküp’te doğdu. Hüseyin Bey’in oğludur. 21 Mayıs
Öğrenim Durumu
14 Ocak 1901’de girdiği Harp Okulundan, 1 Eylül 1903’te teğmen
Yükselme Tarihleri
1 Eylül 1903’te teğmen,
30 Ağustos 1929’da yarbay.
Askerî Görevleri
9 Şubat 1904’te 3’üncü Ordu 66’ncı Nizamiye Alayı 2’nci Tabur 1’inci
Bölüğe,
29 Mayıs 1908’de 3’üncü Ordu 93’üncü Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur
2’nci Bölüğe,
478
Sicil numarası, Binbaşı Halis ile aynıdır.
479
384
15 Haziran 1908’de 3’üncü Ordu 41’inci Redif Alayı 4’üncü Kavala
Taburu 2’nci Bölüğe,
11 Nisan 1909’da Üsküp’te 1’inci Mitralyöz Bölüğüne atandı. (Bu bölük
Mart 1911 teşkilatında 61’inci Nizamiye Alayına bağlanmıştır.)
12 Ağustos 1913’te 6’ncı Kolordu açığına alındı.
26 Ekim 1913’te 31’inci Nizamiye Alayı Mitralyöz Bölüğüne tayin
edildi. (Mart 1914 teşkilatında bu birlik 126’ncı Alay Mitralyöz Bölüğü adını
almıştır.)
Daha sonra 126’ncı Alay 3’üncü Tabur 9’uncu Bölüğe,
Kasım 1914’te 126’ncı Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
21 Haziran 1915’te 126’ncı Alay 1’inci Tabur Komutanı,
Daha sonra 127’nci Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
13 Eylül 1918’de 33’üncü Alay Komutanı,
12 Mayıs 1920’de İpsala Millî Alay Komutanı olarak atandı.
17 Aralık 1920’de İnebolu yoluyla Anadolu’ya geçti. 3’üncü Süvari
Tümeni 27’nci Süvari Alayı Komutanı olarak atandı.
1 Ağustos 1921’de 1’inci Grup Makineli Tüfek Müfettişi,
1 Eylül 1921’de 4’üncü Tümen 42’nci Alay Komutanı,
1922 yılında 2’nci Kolordu Makineli Tüfek Komutanı,
1926 yılında 2’nci Kolordu Makineli Tüfek Şube Müdürü,
30 Ağustos 1927’de 2’nci Kolordu 1’inci Şube Makineli Tüfek
binbaşılığına,
11 Kasım 1928’de 11’inci Tümen 70’inci Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
7 Eylül 1929’da Liseler Müfettişliği emrine,
9 Haziran 1930’da 4’üncü Kolordu 23’üncü Tümen 135’inci Alay
6 Ağustos 1932’de emekli oldu.480
14 Ağustos 1943’te Zonguldak Hava Savunma Grup Komutanı,
1 Ekim 1944’te Boyabat Grup Komutanı olarak atandı.
25 Ağustos 1946’ya kadar bu görevde kaldı.481
480
481
1946 sonrası görevleri bulunamamıştır. MSB Arşivi; Yarbay Bölümü, Kls. 84, Dos. 2673.
385
1908 yılında İftihar Madalyası,
1916 yılında Birinci ve İkinci Dereceden Alman Demir Salip Nişanı,
21 Şubat 1924’te Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ödüllendirildi.482
482
386
HALİS
Binbaşı
(1319 - P.289)483
(1888 - 1921)
Aile Durumu
1888 yılında Erzincan’da doğdu. Mahmut Bey’in oğludur. 28 Mart
1921’de Kanlıtepe’de şehit oldu.
Öğrenim Durumu
1 Ocak 1901’de girdiği Harp Okulundan, teğmen rütbesiyle mezun
oldu.
Yükselme Tarihleri
10 Ekim 1920’de binbaşı.
Askerî Görevleri
İstiklal Savaşı’nda 61’inci Tümen 74’üncü Alay Komutanı olarak görev
yaptı.
28 Mart 1921’de bu görevde iken şehit düştü. 484
...
483
Sicil numarası Yarbay Ali Sakıp ÖZAKIN ile aynıdır.
484
MSB Arşivi; İstiklal Harbi Subay Zayiat Defteri Nu.: 22, s. 8.
387
REŞAT BAŞKAYA
Yarbay
(1319 - P.414)
(1882 - 1967)
Aile Durumu
1882’de İstanbul (Beykoz)’da doğdu. Mustafa Bey’in oğludur. 31 Mart
Öğrenim Durumu
14 Ocak 1901’de girdiği Harp Okulundan, 22 Ağustos 1903 tarihinde
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
4 Mart 1904’te 46’ncı Redif Alayı 4’üncü Tabur 4’üncü Bölüğe,
2 Haziran 1904’te 3’üncü Ordu 127’nci Alay Cedid Redif 4’üncü Tabur
2’nci Pirlepe Bölüğüne,
28 Haziran 1909’da 1’inci Ordu Nizamiye açığına;
Daha sonra 2’nci Alay 1’inci Tabur 1’inci Bölüğe,
485
388
10 Şubat 1910’da 3’üncü Ordu 72’nci Nizamiye Alayı 2’nci Tabur 1’inci
Bölüğe,
19 Mayıs 1910’da 1’inci Ordu 1’inci Nizamiye Alayı 2’nci Tabur 5’inci
Bölüğe,
12 Eylül 1910’da İstanbul Polis Zabitanlığına,
5 Haziran 1911’de 4’üncü Alay 2’nci Tabur 2’nci Bölüğe,
4 Aralık 1911’de 1’inci Kolordu 4’üncü Alay 3’üncü Tabur 11’inci
Bölüğe,
Balkan Savaşı’nda Edirne’nin geri alınmasından sonra Teşkilat-ı
Mahsusa ile Batı Trakya’da Kırcaali Mıntıkası Komutanı oldu. Seferberlik
ilanında Teşkilat-ı Mahsusa ile Van’a gönderildi.
25 Kasım 1913’te Padişah Yaverliğine,
1914 yılı ortalarında Van Seyyar Jandarma Tümeni Müstakil Bölük
Komutanı,
Daha sonra 36’ncı Tümen Müstakil Bölük Komutanı,
12 Kasım 1915’te 5’inci Kolordu açığına,
26 Temmuz 1917’de Meclis-i Mebusan Dairesi Komutanı,
1918 yılı içerisinde 2’nci Tümen 4’üncü Alay Komutanlığına tayin
edildiyse de 4 Haziran 1918’de tekrar Meclis-i Mebusan Dairesi
Komutanlığına,
2 Ocak 1919’da Otomobil Tabur Komutanı,
3 Nisan 1920’de İstanbul’dan firar ederek Ankara’ya geldi.
3 Mayıs 1920’de Büyük Millet Meclisi Muhafız Komutanı oldu.
Haziran 1920’de İzmir Kuzey Cephesi Komutanlığı emrine verildi.
Bursa’nın sükûtu üzerine Bilecik’te teşkil edilen Ertuğrul Grubu Mürettep
Müfreze Komutanı,
8 Aralık 1920’de Konya Merkez Komutanı,
25 Temmuz 1921’de Kocaeli Millî Müfrezeler Komutanı,
24 Ekim 1921’de Kocaeli Grubu 18’inci Tümen 24’üncü Alay
Komutanı,
3 Kasım 1923’te 41’inci Tümen 16’ncı Alay Komutanı,
12 Şubat 1924’te 135’inci Alay Komutanı,
389
Haziran 1924’te Müdafaa-i Milliye Komisyonu Harbiye Şubesi
Müdürü,486
Daha sonra 1’inci Piyade Tümeni 4’üncü Alay Komutanı olarak atandı.
12 Nisan 1925’te bu görevde iken emekli oldu.487
1918’de Kılıçlı Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
486
487
488
390
AHMET ŞÜKRÜ OĞUZ
Binbaşı
(1319 - P.474)
(1881 - 1953)
Aile Durumu
1881 yılında İstanbul’da doğdu. Hacı Mustafa Bey’in oğludur. 24 Mart
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
28 Mart 1904’te 3’üncü Ordu 41’inci Alay 4’üncü Redif Taburu 4’üncü
Kavala Bölüğüne,
4 Eylül 1906’da 2’nci Ordu 23’üncü Alay 1’inci Redif Taburu 3’üncü
Kütahya Bölüğüne,
16 Nisan 1907’de 2’nci Ordu 20’nci Alay 4’üncü Redif Taburu 3’üncü
Bayramiç Bölüğüne,
18 Temmuz 1908’de 2’nci Ordu 21’inci Alay 1’inci Bandırma Redif
Taburu 3’üncü Bandırma Bölüğüne,
15 Mart 1909’da 2’nci Ordu 14’üncü Nizamiye Alayı 15’inci Bölüğe,
489
391
6 Nisan 1910’da 1’inci Ordu Atış Okulu Esas Bölüğüne,
12 Temmuz 1910’da 1’inci Ordu Piyade Atış Okulu Taburuna verildi.
7 Ağustos 1911’de fişek satın almak için Almanya’ya gönderildi.
28 Ocak 1914’te İstanbul Askerî İnzibat görevine,
29 Kasım 1914’te 143’üncü Alay 1’inci Tabur Komutanı,
2 Nisan 1916’da genel açığa,
10 Ağustos 1916’da İstanbul Merkez Muhafız Taburu Komutanı,
6 Eylül 1917’de 1’inci Ordu 2’nci Tabur Komutanı ve aynı zamanda
Hücum Talimgâhı Komutan Muavini,
Mütarekeden sonra Üsküdar ve Havalisi Komutanı,
11 Aralık 1918’de 14’üncü Alay Deposuna misafir olarak,
18 Haziran 1920’de Kocaeli Grup Komutanı,
21 Kasım 1920’de Rize’de 11’inci Piyade Alay Komutanı,
7 Eylül 1921’de Karaman 4’üncü Depo Alayı Komutanı olarak atandı.
Bu görevdeyken 11 Mayıs 1922’de İstanbul Milletvekili seçildi.
13 Ağustos 1924’te 2’nci Tümen 18’inci Alay Komutan Muavini oldu.
Daha sonra İstanbul’da genel açığa alındı.490
31 Temmuz 1925’te açıkta iken kendi isteğiyle emekliye sevk edildi.491
4 Nisan 1907’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
Birinci Dünya Savaşı’nda Bavyera Hükûmetinin Kılıçlı Dördüncü
Dereceden Meziyet-i Askeriye Nişanı,
Württemburg Kralı tarafından Kılıçlı Karadrik Nişanının Birinci
Derecesinden Şövalye Salip,
Almanya Devleti tarafından İkinci Demir Salip Nişanı,
3 Şubat 1917’de Harp Madalyası ile ödüllendirildi.
23 Eylül 1917’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası, Muharebe
Gümüş İmtiyaz Madalyası’na dönüştürüldü.492
490
491
492
392
HACI ŞEVKET493
Binbaşı494
(1319 - P.585)
(? - ?)
Aile Durumu
...
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Binbaşı.
Askerî Görevleri
İstiklal Savaşı’nda 61’inci Tümen 159’uncu Alay Komutanı olarak
görev yaptı.495
...
493
Şahsi dosyası bulunamamıştır. Tespit edilebilen bilgileri yazılmıştır.
494
İstiklal Savaşı’nda binbaşı rütbesinde olup son rütbesi tespit edilememiştir.
495
393
HALİL
Binbaşı
(1319 - Sv.7)
(1882 - ?)
Aile Durumu
1882’de Edirne’de doğdu. Hüseyin Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 2’nci Ordu 10’uncu Süvari
Alayı 1’inci Bölüğe misafir olarak,
25 Ocak 1904’te 2’nci Ordu 7’nci Süvari Alayı 1’inci Bölüğüne,
12 Nisan 1909’da 7’nci Süvari Alayı 5’inci Bölüğüne (Bu birlik ile
1913’te Şark Ordusunda Balkan Savaşı’na katıldı.)
Temmuz 1914’te 2’nci Ordu 7’nci Süvari Alayı 1’inci Bölüğüne,
Ağustos 1914’te 4’üncü Süvari Alayı 1’inci Bölüğüne,
14 Eylül 1915’te 3’üncü Kolordu 4’üncü Süvari Alayı 3’üncü Bölük
Komutanı,
14 Mart 1916’da 8’nci Süvari Tümeni Bölük Komutanı,
394
Temmuz 1916’da Elazığ Menzil Mıntıka Müfettişliği Levazım ve Ambar
Müdüriyetine,
1918’de Arapkir - Malatya Nokta Komutanı,
1919’da Besni Askerlik Şubesi 3’üncü Bölük Komutanı ve Kayseri’de
7’nci Atlı Piyade Tümeni 23’üncü Alay 2’nci Taburu teşkil ile 6’ncı Süvari
Alayı adını alan bu alayın 1’inci Bölük Komutanlığına atandı.
Mart 1921’de 6’ncı Süvari Alayının, 21’nci Süvari Alayı adıyla
değiştirilmesi ve 22’nci Süvari Alayının kurulması üzerine bu alayın komutanı
oldu. Daha sonra 22’nci Alay da lağvedilince 21’inci Süvari Alayı Komutan
Muavinliğine atandı.
Şubat 1922’de Denizli havalisinde 1 numaralı Komisyon Başkanı,
Eylül 1922’de 1’inci Tümen 11’inci Süvari Alay Komutanı,
Eylül 1925’te Silvan Askerlik Şube Başkanı,
Ekim 1926’da Viranşehir’de 14’üncü Tümen 54’üncü Süvari Alay
Komutanı,
1927’de 14’üncü Süvari Tümeni 2’nci Şube Müdürü,
Daha sonra 11’inci Alay Komutan Muavini ve Silvan Askerlik Şube
Başkanı,
29 Ağustos 1928’de 1’inci Ordu Müfettişliği Mülhakı,
1 Haziran 1930’da 131’inci Alay Levazım Müdürü,
5 Ağustos 1931’de Levazım Mektebi kadrosuna atandı.
24 Eylül 1932’de emekli oldu.
27 Eylül 1915’te Harp Madalyası,
21 Şubat 1927’de Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.496
496
395
HÜSEYİN HÜSNÜ AYKUT
Albay
(1319 - Sv.28)
(1882 - 1944)
Aile Durumu
1882’de Uzunköprü’de doğdu. Mustafa Bey’in oğludur. 21 Aralık 1944
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
22 Haziran 1908’de üsteğmen,
14 Haziran 1915’te yüzbaşı,
21 Nisan 1920’de kıdemli yüzbaşı,
… yarbay,
… albay.498
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Edirne’de 2’nci Ordu 2’nci
Süvari Tümeni 10’uncu Süvari Alayına misafireten verildi.
Daha sonra 10’uncu Süvari Alayı Sancaktarı ve aynı zamanda 1’inci
ve 4’üncü Bölük Takım Komutanı,
497
MSB Arşivi; Albay Bölümü, Kls. 44 , Dos. 1382.
498
Binbaşılık sonrası nasıp tarihleri bulunamamıştır.
396
28 Temmuz 1906’da 1’inci Bölük ile Vize’de takip görevine,
22 Haziran 1908’de 10’uncu Süvari Alayı 1’inci Bölük Komutanı,
Haziran 1910’da 10’uncu Süvari Alayı Yaveri,
1911 Trablusgarp Savaşı’nda 10’uncu Süvari Alayı ile Gelibolu’da
2’nci Kolordu emrinde ve Balkan Savaşı’nda 4’üncü Kolordu emrinde,
17 Şubat 1914’te 10’uncu Süvari Alayı lağvolduğundan tüm alay
subayları ile açığa,
30 Nisan 1914’te 12’nci Süvari Alayı 2’nci Bölük Komutanı,
Mart 1917’de Cizre Hayvan Mubayaa Komisyonu Başkanı,
Haziran 1917’de Alay Merkezinde Urfa’da İaşe Satın Alım Memuru
oldu.
Aralık 1917’de 11’inci Tümene bölüğüyle katıldı. (Halep ve Şam -
Nablus Cephelerinde)
Daha sonra 7’nci Ordu emrine ve sonra 20’nci Kolordu emrine,
30 Nisan 1918’de 3’üncü Süvari Tümeni emrine (Şeria
Muharebelerinde),
15 Haziran 1918’de 3’üncü Süvari Tümeni emrine tayin oldu.
24 Eylül 1918’de 11’inci Tümen emrinde iken 127’nci Alay ile Nablus
civarında Vadi-i Mesalih’te esir düştü. 26 Aralık 1919’da esaretten dönerek
İstanbul’a geldi.
Esaret sonrası Trakya’da 1’inci Kolordu Süvari Alayına verildi.
13 Mart 1920’de Edirne’de Merkez Komutan Muavini olarak atandı.
Edirne’nin Yunanlar tarafından işgali üzerine 1’inci Kolordu ile
Bulgaristan’a iltica etti. Daha sonra İstanbul’a döndü.
17 Aralık 1920’de İnebolu’ya çıkarak Millî Mücadele’ye katıldı.
10 Ocak 1921’de yeni kurulan 3’üncü Süvari Tümeni 28’inci Süvari
Alayı Komutanlığına atandı.
9 Ağustos 1922’de Ortakçı’da 3’üncü Süvari Tümeni ile yapılan
taarruza alayı ile katıldı. Daha sonra alayı ile 2’nci Süvari Tümeni emrine
verildi.
12 Mart 1924’te Vize Askerlik Şube Başkanı,
12 Mayıs 1924’te 2’nci Süvari Alayı Komutan Muavini,
1 Nisan 1925’te 39’uncu Süvari Alayı Komutanı,
1 Temmuz 1925’te 13’üncü Süvari Alayı Komutanı,
397
27 Eylül 1929’da Ankara’da Gedikli Küçük Zabit Mektebi Müdürü,
16 Temmuz 1931’de 11’inci Süvari Alayı Komutanı,
Daha sonra 7’nci Kolordu 14’üncü Süvari Tümeni 14’üncü Tugay
1918’de İkinci Sınıf Alman Demir Salip Nişanı,
499
398
MEHMET MUZAFFER SÜRAL
Albay
(1319 - Sv.38)
(1883 - 1965)
Aile Durumu
1883 yılında Kayseri’de doğdu. Hacı Osman Bey’in oğludur. 10 Aralık
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
25 Ocak 1904’te 9’uncu Süvari Alayı 4’üncü Bölüğe,
9 Nisan 1908’de 8’inci Redif Alayı 2’nci Süvari Bölüğü 1’inci Takım
Komutanı,
21 Ağustos 1909’da 9’uncu Süvari Alayı 1’inci Bölüğe,
23 Haziran 1914’te 13’üncü Süvari Alayı 2’nci Bölüğe,
500
MSB Arşivi; Albay Bölümü, Kls. 45 , Dos. 1427.
399
29 Kasım 1914’te 5’inci Kolordu 11’inci Süvari Alayı 4’üncü Bölüğe,
28 Aralık 1915’te 5’inci Tümen 11’inci Kafkas Süvari Bölük Komutanı,
1 Mart 1921’de 18’inci Süvari Alay Komutanı,
25 Ekim 1923’te İstanbul’da Zat İşleri emrine,
6 Şubat 1924’te Konya Halıcıoğlu Askerî Lisesi Beden Eğitimi
Öğretmeni,
8 Haziran 1925’te Alaca Askerlik Şubesi Başkanı,
Daha sonra Balıkesir’de 2’nci Kolordu Süvari Alay Komutanı,
24 Nisan 1926’da Ayvalık’ta 2’nci Kolordu 45’inci Süvari Alay Komutan
Muavini,
15 Aralık 1926’da Şile Askerlik Şubesi Başkanı,
16 Ocak 1928’de 2’nci Kolordu 45’inci Süvari Alayı Komutanı,
22 Ağustos 1928’de Ankara’da Genelkurmay Başkanlığı 7’nci Şube
Müdürü,
11 Haziran 1931’de Babaeski’de 2’nci Süvari Tümeni 2’nci Alay
1933’te Ankara’da Büyük Komuta Kursuna katıldı.
29 Ağustos 1933’te Ayvalık’ta 45’inci Süvari Alay Komutanı,
15 Haziran 1934’te Kağızman’da 19’uncu Kolordu 1’inci Süvari
Tümeni 41’inci Süvari Alay Komutanlığına atandı.
2 Ocak 1937 tarihinde bu görevde iken emekli oldu.
İkinci Dünya Savaşı’nda tekrar silah altına alınarak 6 Haziran 1943’te
Çorlu Hava Haber Verme Mıntıka Komutanlığına getirildi ve 22 Mayıs
1942’de yeniden emekli edildi.
501
1427.
400
MUHARREM RASİM AKTOĞU502
Korgeneral
(1883 - 1966)
Aile Durumu
9 Kasım 1883’te Kula’da doğdu. Hüseyin Bey’in oğludur. 1966 yılında
vefat etti.
Öğrenim Durumu
14 Şubat 1901’de girdiği Harp Okulundan, 22 Ağustos 1903’te teğmen
Yükselme Tarihleri
Kasım 1908’de üsteğmen,
15 Eylül 1928’de albay,
30 Ağustos 1936’da tümgeneral,
30 Ağustos 1939’da korgeneral.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Manastır 13’üncü Topçu Alayı
1’inci Batarya Takım Komutanı,
502
Türk Silahlı Kuvvetleri General ve Amiralleri Albümü 1923 - 2000; s. k-15’te soyadı
“AKTOĞU” dur. KKK’de bulunan şahsi dosyasında soyadı “AKTUĞ” olarak da geçmektedir.
401
1 Kasım 1904’te İştip 2’nci Avcı Taburu 2’nci Batarya 3’üncü Takım
Komutanı,
Kasım 1908’de Selanik’te 16’ncı Topçu Tugayı Emir Subayı,
Şubat 1908’de Üsküp’te 19’uncu Topçu Alayı 6’ncı Batarya Takım
Komutanı,
27 Haziran 1911’de 19’uncu Topçu Alayı 6’ncı Batarya Komutanı,
Ağustos 1913’te 1’inci Remont Komisyon Üyesi,
Aralık 1913’te 28’inci Topçu Alayı 3’üncü Batarya Komutanı,
Mayıs 1914’te 29’uncu Topçu Alayı 1’inci Batarya Komutanı,
Temmuz 1914’te İstanbul Sahra Topçu Küçük Zabit Okulu Öğretmeni,
Ekim 1914’te 2’nci Süvari Tümeni Sahra Topçu Taburu 1’inci Batarya
Komutanı,
Daha sonra 2’nci Süvari Tümeni Sahra Topçu Tabur Komutanı olarak
atandı.
2 Mayıs 1916’da Bitlis’te Ruslara esir düştü. 24 Temmuz 1918’de
esaretten firarla İstanbul’a geldi.
Eylül 1918’de 56’ncı Tümen 2’nci Cebel (Dağ) Obüs Taburu
Komutanı,
Aralık 1918’de 57’nci Topçu Alayı 2’nci Cebel Obüs Taburu Komutanı,
15 Mayıs 1919’da Kuvayımilliye emrinde Salihli ve Aydın Cephelerine,
19 Eylül 1920’de Antalya Havalisi Komutanlığı İstihbarat Subayı,
11 Kasım 1921’de 6’ncı Tümen Topçu Tabur Komutanı,
Mart 1922’de 6’ncı Tümen Topçu Alay Komutanı,
28 Eylül 1922’de İzmir 1 nu.lı Divanıharb-i Örfi (Sıkıyönetim
Mahkemesi) Başkanlığı Üyesi,
Aralık 1922’de 6’ncı Tümen Topçu Alay Komutanı,
26 Kasım 1925’te Topçu Atış Okulu Öğretmeni,
23 Eylül 1928’de Sarıkamış’ta 9’uncu Kolordu Topçu Alay Komutanı,
1 Haziran 1929’da 9’uncu Tümen Topçu Alay Komutanı,
29 Eylül 1931’de Topçu Atış Okulu Öğretmeni,
20 Ağustos 1932’de Darıca’da 23’üncü Tümen Topçu Tugay
Komutanlığına,
10 Eylül 1933’te İzmir Müstahkem Mevkisi Topçu Tugay Komutanı,
402
19 Eylül 1935’te 57’nci Tümen Komutan Vekili,
9 Ağustos 1937’de İzmir Müstahkem Mevkisi Komutanı,
28 Ağustos 1939’da 1’inci Kolordu Komutanı,
28 Ağustos 1940’ta Askerî Temyiz Mahkemesi 2’nci Başkanı,
7 Ocak 1941’de Millî Savunma Bakanlığı Esliha ve Mühimmat
Müfettişi olarak atandı.
21 Nisan 1941’de emekli oldu.
503
403
HASAN KÂZIM ERAK
Albay
(1319 - Top.9)
(1883 - ?)
Aile Durumu
1883 yılında Edirne’de doğdu. Mehmet Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
14 Şubat 1901’de girdiği Topçu Harp Okulundan, 22 Ağustos 1903’te
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
1 Ekim 1903’te 2’nci Ordu 11’inci Seyyar Topçu Alay 2’nci Bölüğe,
18 Temmuz 1908’de 2’nci Ordu 9’uncu Seyyar Topçu Alayı 3’üncü
Bölüğe,
23 Şubat 1909’da 2’nci Ordu 8’inci Seyyar Topçu Alayı 3’üncü Bölüğe,
22 Ocak 1911’de 2’nci Ordu 2’nci Cebel Topçu Taburu 1’inci Bölüğe,
404
7 Şubat 1911’de 2’nci Ordu 8’inci Seyyar Topçu Alayı 3’üncü Bölüğe,
(Mart 1911’de yeni teşkilat gereğince bu birlik 3’üncü Kolordu 8’inci Sahra
Alayı adını aldı.)
27 Nisan 1911’de 3’üncü Kolordu 7’nci Sahra Topçu Alay 6’ncı Bölük
Komutanlığına, (14 Şubat 1914’te yeni teşkilat gereğince 3’üncü Kolordu
7’nci Alay 4’üncü Sahra Bölüğü adını aldı.)
Şubat 1915’te 10’uncu Sahra Topçu Alayı 1’inci Tabur Komutanlığına,
12 Mayıs 1919’da 61’inci Sahra Topçu Alayı 2’nci Taburu
Komutanlığına,
Haziran 1919’da Karabiga’da 61’inci Tümen 39’uncu Alay 2’nci Cebel
Obüs Taburu Komutanlığına,
1919’da Balıkesir’de Alay Komutanlığı Vekili,
Daha sonra Eskişehir’de Alay Komutanlığına,
1920’de 61’inci Sahra Topçu Alayı Komutanı,
Daha sonra 1’inci Kolordu Topçu Komutanlığı Vekili,
1921’de 7’nci Piyade Tümeni Topçu Komutanı,
1922’de 7’nci Kolordu 41’inci Tümen Topçu Alay Komutanı,
4 Ekim 1925’te 7’nci Kolordu 2’nci Tümen Topçu Alay Komutanı,
23 Eylül 1927’de Çatalca Müstahkem Mevkisi 7’nci Şube Müdürü,
1930’da 4’üncü Tümen 27’nci Topçu Dağ Alayı Komutanı olarak
atandı.
19 Eylül 1931’de bu görevde iken kendi isteğiyle emekli oldu.
27 Nisan 1915’te Gümüş Liyakat Madalyası,
11 Kasım 1921’de Harp Madalyası,
504
756.
405
YAŞAR505
Yarbay
(1319 - Top.30)
(? - ?)
Aile Durumu
...
Öğrenim Durumu
Topçu Harp Okulundan üsteğmen rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
İstiklal Savaşı’nda 15’inci Tümen Topçu Alayı Komutanı olarak görev
yaptı.506
...
505
Şahsi dosyası bulunamayıp tespit edilebilen bilgileri yazılmıştır.
506
406
HÜSEYİN HÜSNÜ KILKIŞ
Korgeneral
(1320 - P.10)
(1881 - 1946)
Aile Durumu
1881 yılında Kılkış’ta doğdu. Mehmet Ali Bey’in oğludur. 3 Ekim
Öğrenim Durumu
1901 yılında girdiği Harp Okulundan 1904’te teğmen rütbesiyle;
devam ettiği Harp Akademisinden 1907 yılında kurmay yüzbaşı rütbesiyle
mezun oldu. Fransızca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
1904’te teğmen,
1905’te üsteğmen,
1907’de kurmay yüzbaşı,
1913’te binbaşı,
1921’de yarbay,
1922’de albay,
1927’de tümgeneral,
1937’de korgeneral.
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra 1908 yılına kadar 3’üncü
Ordu 6’ncı Tümen 85’inci Alay 2’nci Tabur 3’üncü Bölük Komutanlığı,
1909 - 1910’da 3’üncü Ordu 6’ncı Tümen Kurmaylığı,
407
1910 - 1912 yılları arasında 3’üncü Ordu 13’üncü Tümen 36’ncı Alay
1’inci Tabur 3’üncü Bölük Komutanı, daha sonra Selanik Subay Talimgâhı
1912 - 1913 yılları arasında Balkan Savaşı’nda Ustruma Kolordusu
Kurmaylığı ve Çatalca Ordusu 10’uncu Kolordu 31’inci Tümen
Kurmaylığında görev yaptı.
1914 - 1915 yıllarında 21’inci Bağımsız Asir Tümeni Kurmay
Başkanlığı,
1916 - 1920 yılları arasında 22’nci Bağımsız Hicaz Tümeni 128’inci
Alay Komutanlığı görevlerinde bulundu.
İstiklal Savaşı başlarında 14’üncü Kolordu Satın Alma Komisyon
Başkanlığı,
Daha sonra sırasıyla Bilecik Divanıharp Başkanlığı, Kütahya Müfreze
Komutanlığı, Kocaeli Mürettep Müfrezesi Komutanlığı ve 3’üncü Kafkas
Tümeni Komutan Vekilliği yaptı.
1921 - 1922 yılları arasında Batı Cephesi Komutanlığı Kurmay 2’nci
Başkanlığı,
1922 - 1924 yılları arasında İzmit Mevki Komutanlığı, 6’ncı Tümen
Piyade Tugay Komutanlığı, 8’inci Tümen Tugay Komutanlığı,
Haziran 1924 - Nisan 1925’te Genelkurmay Harp Tarihi Şubesi
Müdürlüğü,
1925 - 1929 yılları arasında 3’üncü Kafkas Tümen Komutanlığı,
1929 - 1932 yıllarında 1’inci Ordu Müfettişliği Kurmaylığı,
1932 - 1934 yılları arasında İzmir Müstahkem Mevki Komutanlığı,
1934 - 1936 yıllarında MSB Müsteşarlığı görevini yürüttü.
1936 - 1937 yılları arasında Çanakkale Müstahkem Mevki
Komutanlığı,
1937 - 1946 yılları arasında Hava Savunma Genel Komutanlığı
görevinde bulundu.
22 Temmuz 1946 tarihinde emekli oldu.
408
İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.
Yazdığı Eserler
Yeni Usulde Piyadenin Muharebesi,
Orduda Taarruz Fikrinin Takviyesi,
Türk Sözü (manzum) adlı eserleri vardır.507
507
Genelkurmay Askerî Tarih ve Stratejik Etüt (ATASE) Başkanlığı Tarihi (1916 - 1998); s. 105.
409
ESAT FAİK ŞEN
Kurmay Yarbay
(1320 - P.15)
(1882 - 1921)
Aile Durumu
1882 yılında Debre’de doğdu. Şakir Bey’in oğludur. 28 Ağustos
1921’de şehit oldu.508
Öğrenim Durumu
14 Ocak 1902’de Harp Okuluna girdi. Daha sonra Harp Akademisine
girerek 20 Eylül 1907’de kurmay yüzbaşı rütbesiyle buradan mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
20 Eylül 1907’de kurmay yüzbaşı,
12 Ekim 1909’da kıdemli yüzbaşı,
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra çeşitli birliklerde görev
yaptı.
Balkan Savaşı sırasında Ereğli Tümeni Kurmay Başkanı oldu.
Aralık 1920’de 3’üncü Kolordu Kurmay Başkan Vekili,
24 Şubat 1921’de 2’nci Grup Kurmay Başkanı,
Mayıs 1921’de 11’inci Tümen Piyade Komutanı olarak görev yaptı.
28 Ağustos 1921’de 4’üncü Tümen Piyade Komutanı iken
Karasüleyman köyünde şehit oldu.
508
ATASE Arşivi; Kls. 552, Dos. 2, Fih.: 3 - 4.
509
510
ATASE Arşivi; Subay Biyografileri Kls. 3, s. 596.
410
KEMAL ERGÜDEN
Tümgeneral
(1320 - P.25)
(1883 - 1958)
Aile Durumu
1883 yılında İstanbul’da doğdu. Hilmi Bey’in oğludur. 18 Aralık
Öğrenim Durumu
15 Ocak 1902 tarihinde girdiği Harp Okulundan, 19 Nisan 1904’te
teğmen rütbesiyle mezun oldu. Daha sonra Harp Akademisine girerek 20
Eylül 1907’de kurmay yüzbaşı rütbesiyle buradan mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
19 Nisan 1904’te teğmen,
21 Ekim 1933’te tuğgeneral,
Askerî Görevleri
21 Kasım 1907’de Kuleli Askerî Lisesi Kitabet (Kâtiplik) Öğretmeni,
511
411
30 Kasım 1908’de İstanbul’da Harbiye Mektebi İstihkâm Muavini,
19 Mayıs 1909’da İstanbul’da 1’inci Hassa Ordusu 3’üncü Alay 5’inci
Bölük Komutanı,
5 Haziran 1911’de 4’üncü Alay 1’inci Tabur 2’nci Bölük Komutanı,
20 Ağustos 1912’de 3’üncü Alay 2’nci Tabur 7’nci Bölük Komutanı,
20 Eylül 1913’te İstanbul’da Divanıharb- i Örfi (Sıkıyönetim) Heyet-i
Tahkikiye Başkanı,
13 Nisan 1914’te İstanbul Merkez Komutan Yardımcısı,
27 Kasım 1914’te 18’inci Kolordu karargâhında 2’nci Şube Müdürü,
28 Eylül 1916’da 6’ncı Kolordu emrine,
4 Aralık 1917’de Harbiye Üsera (Esirler) Şube Müdürü,
17 Nisan 1918’de Ayan Meclisi Dairesi Komutanı,
28 Ocak 1919’da İstanbul Divan-ı Örfi Azası oldu.
2 Haziran 1921’de İnebolu’ya gelerek Anadolu’ya geçti.
29 Haziran 1921’de Batı Cephesi’nde Mürettep Tümen Tugay
Komutanı,
30 Ağustos 1922’de Sivrihisar Hat Komutanı,
1 Ekim 1923’te Erkânıharbiyeiumumiye 3’üncü Şube Müdürü,
17 Temmuz 1925’te Tekirdağ’da 3’üncü Kolordu 61’inci Tümen
190’ıncı Piyade Alay Komutanı,
3 Temmuz 1926’da Ankara’da Piyade ve Makinalı Tüfek 1’inci Şube
Müdürü,
11 Ağustos 1927’de Adapazarı’nda 68’inci Piyade Alayı Komutanı,
11 Eylül 1928’de Diyarbakır’da 7’nci Kolordu Esliha Muayene
29 Haziran 1930’da İstanbul’da 10 nu.lı Teftiş Komisyon Başkanı,
8 Haziran 1931’de Mudanya’da 2’nci Kolordu 70’inci Piyade Alay
Komutanı oldu.
7 Ekim 1932’de Büyük Kumanda Kursuna katıldı.
21 Ekim 1933’te Erzincan’da 9’uncu Kolordu 3’üncü Tümen Piyade
Tugay Komutanı oldu.
14 Şubat 1934’te ikinci kez Büyük Komuta Kursuna katıldı.
4 Mayıs 1935’te Elazığ’da 17’nci Tümen Tugay Komutanı,
412
8 Mayıs 1937’de 17’nci Tümen Komutan Vekili,
22 Temmuz 1937’de Ayniyat ve Hesap Teftiş Dairesi Başkan
Yardımcılığı görevlerine atandı.
1916 yılında Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
1918 yılında Gümüş Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.512
512
413
BURHANETTİN DENKER
Tümgeneral
(1320 - P.28)
(1884 - 1944)
Aile Durumu
1884 yılında Kırklareli’de doğdu. Mehmet Hilmi Bey’in oğludur. 22
Aralık 1944’te vefat etti.513
Öğrenim Durumu
15 Ocak 1902’de girdiği Harp Okulundan, 19 Nisan 1904’te teğmen
rütbesiyle mezun oldu. Daha sonra girdiği Harp Akademisinden 20 Eylül
1907’de kurmay yüzbaşı rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
19 Nisan 1904’te teğmen,
30 Ağustos 1926’da albay,
4 Ekim 1930’da tümgeneral.514
513
514
Belgelerde aynı yıl içinde tuğgeneral ve tümgeneral rütbesinde olduğu kaydedilmiştir.
414
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra 2’nci Ordu 78’inci Alay
4’üncü Tabura misafir olarak verildi.
16 Şubat 1908’de 3’üncü Bölük Komutanı,
1910’da Arnavutluk Harekâtı’na 33’üncü Alay 2’nci Tabur 4’üncü
Bölük Takım Subayı ve bir süre Mürettep Alay Komutan Yaveri olarak katıldı.
(Bu tabur 1911 teşkilatı gereğince 24’üncü Alay 2’nci Tabur adını almıştır.)
Mayıs 1911’de kurmay kadrosuna geçtikten sonra Üsküp Redif
Tümeni Kurmay Başkanlığı emrine verildi.
1912’de Garp Ordusu Aydın Redif Tümeni ve Ereğli Redif Tümeni
Kurmaylıklarına atandı. Komanova Muharebesi’ne, daha sonra 7’nci Kolordu
Karargâhı Kurmay Heyetinde Manastır Muharebesi’ne katıldı.
4 Kasım 1912’de 2’nci Kolordu Kurmay Heyetine katıldı ve 12’nci
Tümen Kurmay Subayı oldu.
15 Aralık 1913’te Genelkurmay Başkanlığı 4’üncü Şubeye atandı.
8 Ocak 1914’te açığa alındı.
10 Mart 1914’te 3’üncü Kolordu Kurmaylığına,
1 Ekim 1914’te 4’üncü Kolordu emrine,
Haziran 1915’te Çanakkale’de 12’nci Kolordu ve daha sonra 3’üncü
Kolordu emrine,
28 Ekim 1916’da 15’inci Kolordu Kurmaylığına atandı.
24 Aralık 1916’da 6’ncı Kolordu 1’inci Şube Müdürü olarak Romanya
Cephesi’ne ve 1917 yılında Medine’ye gönderildi.
2 Haziran 1918’de Halep’te 2’nci Ordu 1’inci Şube Müdürü ve 4’üncü
Kolordu emrine,
7 Kasım 1918’de Karargâh-ı Umumi Erkân-ı Harbiyesine,
26 Kasım 1919’da Genelkurmay Başkanlığında 1’inci Şube Müdürü,
9 Haziran 1920’de Geçici Hudut Komisyonuna atandı.
1921 yılı başlarında Millî Mücadele için Anadolu’ya geçti.
13 Mart 1921’de 5’inci Süvari Kolordusu Kurmay Başkanı,
5 Haziran 1922’de 7’nci Piyade Alayı Komutanı,
14 Ağustos 1922’de 12’nci Tümen Piyade Komutanı oldu.
4 Ağustos 1923’te Genelkurmay Başkanlığı Karargâhına atandı.
Bir süre 1’inci ve 14’üncü Tümenlerin Tugay Komutanlıklarında
bulundu.
415
29 Ağustos 1923’te Harp Akademisi Tabiye ve Kurmay Vazifeleri
Öğretmen Yardımcılığına verildi.
1924 yılında Hukuk Fakültesindeki tahsilini tamamladı.
19 Ekim 1925’te Genelkurmay Başkanlığı Harekât Dairesi Başkanlığı
Vekili,
31 Ocak 1926’da 16’ncı Tümen Tugay Komutanı,
6 Ağustos 1926’da 7’nci Tümen Komutanı,
20 Ekim 1927’de Harp Akademisi Komutan Muavini,
Haziran 1928’de Büyük Kumanda Kursu Öğretmeni,
12 Aralık 1929’da İstihkâm Müfettişliği Vekili oldu. 4 Ekim 1930’da bu
göreve asaleten atandı.
1935’te Genelkurmay Talim ve Terbiye Başkan Yardımcısı,
1936’da İzmir Müstahkem Mevki Komutanlığı görevlerini yaptı.
1937 yılında tekrar İstihkâm Müfettişliğine atandı.
16 Ağustos 1938’de bu görevde iken emekliye sevk edildi.515
5 Ocak 1916’da Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
25 Mayıs 1916’da Harp Madalyası,
2 Haziran 1917’de Alman İkinci Sınıf Demir Salip Nişanı,
11 Nisan 1918’de Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
24 Eylül 1918’de Avusturya - Macaristan Üçüncü Sınıf Liyakat-ı Askerî
Madalyası,
1939 yılında TBMM’nin VI. Dönem seçimlerine katılarak Kırklareli’den
Milletvekili seçildi.517
515
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi; Şahsi Dosyası. Cepheden Meclise; s. 291.
516
517
416
ALİ RIZA ARTUNKAL
Korgeneral
(1320 - P.34)
(1881 - 1959)
Aile Durumu
1881 yılında Filibe’de doğdu. Hasan Bey’in oğludur. 12 Aralık 1959’da
vefat etti.
Öğrenim Durumu
1901 yılında girdiği Harp Okulundan, 1904 yılında teğmen rütbesiyle
mezun oldu. Ardından girdiği Harp Akademisini 1907 yılında kurmay yüzbaşı
olarak bitirdi. Fransızca, Rusça ve Bulgarca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
1904’te teğmen,
1905’te üsteğmen,
1907’de kurmay yüzbaşı,
1916’da binbaşı,
1921’de yarbay,
1926’da albay,
1939’da korgeneral.
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra 1907 - 1909’da 2’nci
Ordu 21’inci Tümen 83’üncü Alay 4’üncü Bölük Komutanı ve ilaveten 81’inci
Alay Komutan Muavini,
1910 - 1912’de 4’üncü Kolordu Kurmayı 1’inci Şube Müdür Vekili ve
Sağ Cenah Ordusu Kurmaylığında,
1913 - 1914’te Topçu Atış Okulu Süvari Topçu Taburu Batarya
Komutanı,
1914 - 1918’de 2’nci, 4’üncü ve 5’inci Orduların Menzil
Müfettişliklerinde, Çöl Harekât Komutanlığı Kurmay Başkanlığında, 2’nci
Bulgar Ordusu Türk İrtibat Subayı, 55’inci Tümen Kurmay Başkanı, 5’inci
Ordunun Harekât Şube Müdürü,
1918 - 1920’de Millî Emniyet Teşkilatında,
1921 - 1922’de Batı Anadolu ve Çay Bölgesi Menzil Müfettişliği
Kurmay Başkanı,
417
1922 - 1923’te 2’nci Ordu Kurmay Başkanı, 17’nci Tümen Tugay
Komutanı,
1923 - 1925’te 5’inci Kolordu Kurmay Başkanı,
1925 - 1926’da 2’nci Tümen Tugay Komutanı ve Tümen Komutan
Vekili,
1926 - 1927’de 2’nci Tümen Komutanı,
1928 - 1932’de Millî Savunma Bakanlığı Harekât Dairesi Başkanı,
1932 - 1934’te 41’inci Tümen Komutanı,
1934 - 1937’de 19’uncu Tümen Komutanı,
1937 - 1938’de 4’üncü Tümen Komutanı,
1938 - 1939’da Çanakkale Müstahkem Mevkisi Komutanı,
1939 - 1940’ta 8’nci Kolordu Komutanı,
1940 - 1941’de Jandarma Genel Komutanı, İstanbul ve Havalisi Örfi
İdare Komutanı olarak atandı.
2 Kasım 1941’de emekli oldu.
Dördüncü ve Beşinci Derecelerden Osmani Nişanları,
İkinci Dereceden Alman Demir Salip Nişanı,
Kılıçlı Aleksander Nişanı,
Türk, Alman ve Bulgar Harp Madalyaları,
Kasım 1941’de 6’ncı Dönem Manisa Milletvekili,
Mart 1943’te 7’nci Dönem Manisa Milletvekili,
Temmuz 1946’da 8’inci Dönem Manisa Milletvekili,
Kasım 1941 - Ağustos 1946’da Millî Savunma Bakanlığı görevlerini
yürüttü. 518
518
Türk Silahlı Kuvvetlerinde Görev Alan Korgeneral ve Koramirallerin Biyografileri; Gnkur
ATASE Arşivi (Basılmamış Daktilo Eser), Cilt I, s. 18.
418
HÜSEYİN VEHBİ KOCAGÜNEY
Tümgeneral
(1320 - Top.4)
(1881 - ?)
Aile Durumu
1881 yılında Erzurum’da doğdu. Mustafa Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
9 Şubat 1902’de girdiği Topçu Harp Okulundan, 11 Aralık 1904’te
teğmen rütbesiyle mezun oldu. Daha sonra Harp Akademisini bitirdi.
Yükselme Tarihleri
11 Aralık 1904’te teğmen,
Ağustos 1922’de yarbay,
Askerî Görevleri
Topçu Harp Okulundan mezun olduktan sonra Erzurum Kalesi’ne
gönderildi.
1910’da Topçu Okulu Öğretmeni,
1910’da Karadeniz Boğazı 2’nci Alay 2’nci Batarya Komutanı,
1914’te Topçu Atış Okulu Öğretmeni,
Aynı yıl Erzurum Müstahkem Mevkisi Ağır Obüs Batarya Komutanı,
419
1917’de Topçu Atış Okulu Öğretmeni,
1920’de Garp Cephesi Ağır Obüs Tabur Komutanı,
1921’de Garp Cephesi’nde 25’inci Ağır Topçu Alay Komutanı,
1923’te 4’üncü Kolordu Topçu Alay Komutanı,
1924’te İzmir Müstahkem Mevkisi 5’inci Alay Komutanı,
23 Ağustos 1928’de Topçu Atış Okulu Öğretmeni,
30 Temmuz 1929’da İzmit Müstahkem Mevkisi 10’uncu Alay
Komutanı,
5 Ağustos 1930’da Topçu Atış Mektebi Öğretmeni,
1 Kasım 1930’da Erzurum Müstahkem Mevkisi 2’nci Topçu Alay
Komutanı,
15 Eylül 1932’de Topçu Mektebi Öğretmeni,
15 Ağustos 1933’te Erzurum Müstahkem Mevkisi Topçu Tugayı
Komutanı,
26 Haziran 1934’te 1’inci Ordu Müfettişliği Topçu Mütehassısı,
30 Mart 1935’te 5’inci Kolordu 6’ncı Tümen Topçu Tugay Komutanı,
12 Ağustos 1937’de Çatalca Müstahkem Mevkisi Komutan Vekili,
29 Mart 1939’da Topçu Müfettiş Vekili,
28 Mayıs 1939’da Bursa’da 11’inci Tümen Komutanı,
7 Mart 1940’ta Topçu Müfettişi olarak atandı.
14 Temmuz 1941’de yaş haddinden emekliye sevk edildi. Ancak
tekrar göreve alınarak Genelkurmay Topçu Müfettişliğine atandı.
8 Temmuz 1946’da ikinci defa yaş haddini tamamlaması sebebiyle
emekliye ayrıldı.
519
420
OSMAN ZATİ KOROL520
Tümgeneral
(1320 - Ağır Top.1)
(1880 - 1946)
Aile Durumu
1880 yılında İzmir’de doğdu. Ahmet Şükrü Bey’in oğludur. 21 Eylül
Öğrenim Durumu
üsteğmen rütbesiyle mezun oldu. Harp Akademisinden 20 Eylül 1907’de
kurmay yüzbaşı rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
12 Ekim 1909’da kıdemli yüzbaşı,
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra kurmay stajı için 3’üncü
Ordu emrine,
16 Ocak 1910’da 35’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
14 Aralık 1911’de 13’üncü Tümen Kurmay Başkanı,
25 Haziran 1913’te Fatih Tümeni Kurmay Başkanı Yardımcısı,
Daha sonra Levazım Dairesi Nakliye Şubesi Müdürü,
Daha sonra Akdeniz (Çanakkale) Boğazı Müstahkem Mevki
Komutanlığı Kurmayı oldu.
28 Nisan 1920’de Muamelatı Zatiye Dairesi emrine alındı.
20 Kasım 1920’de İstanbul’dan firar ederek 12 Aralık 1920’de İnebolu
üzerinden Ankara’ya geldi.
520
Soyadı, KORAL olarak da geçmektedir.
421
19 Aralık 1920’de Ankara Komutanlığı Kurmay Başkanlığına,
1 Mart 1921’de 1’inci Tümen Piyade Tugay Komutanı,
25 Ağustos 1921’de 1’inci Süvari Tümen Komutanı,
27 Ekim 1921’de Batı Cephesi Komutanlığı Kurmay Yarbaşkanı,
20 Kasım 1922’de MSB Harbiye Dairesi Başkanı,
10 Ekim 1924’te 3’üncü Kafkas Tümen Komutanı,
2 Nisan 1925’te Askerî Fabrikalar Genel Müdürü,
27 Ocak 1932’de Fen ve Sanat Genel Müdürü,
15 Mart 1934’te Kars Müstahkem Mevki Komutanı,
11 Ekim 1935’te Genelkurmay Harp Tarihi Encümeni Başkanı,
20 Temmuz 1936’da Askerî Yargıtay Üyesi olarak görev yaptı.
27 Temmuz 1938’de emekli oldu.
Katıldığı harplerde Osmanlı Devleti’nce çeşitli nişan ve madalyalarla,
521
s. 234 - 235.
422
MEHMET ATA ÖZGEN522
Tuğbay
(1320 - Top.15)
(1881 - ?)
Aile Durumu
1881’de Manastır’da doğdu. Ahmet Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
4 Kasım 1901’de girdiği Topçu Harp Okulundan, 11 Aralık 1904’te
Yükselme Tarihleri
1 Ocak 1918’de binbaşı,
16 Ağustos 1933’te tuğbay.
Askerî Görevleri
20 Eylül 1905’te 3’üncü Ordu 13’üncü Alay Seyyar 2’nci Bölüğe,
17 Aralık 1908’de 5’inci Ordu 30’uncu Alay Seyyar 3’üncü Bölüğe,
14 Mart 1909’da 3’üncü Ordu Obüs Alayı 4’üncü Bölüğe,
24 Ekim 1909’da Mühendishane Mektebi Seyyar Taburu 2’nci Bölüğe,
522
Soyadı TOPÇUOĞLU olarak da geçmektedir. (Şenay Sezen Okay, M. Vedat Okay; s. 123)
423
6 Ocak 1910’da 3’üncü Ordu Obüs Alayı 4’üncü Bölüğe,
5 Şubat 1911’de 2’nci Sahra Topçu Müfettiş Yaveri,
6 Eylül 1911’de Diyarbakır’da 6’ncı Kolordu 17’nci Alay Sahra 5’inci
Bölüğe verildi.
Balkan Savaşı sırasında Müstakil Yanya Tümeni Dağ Taburu 3’üncü
Batarya Subayı olarak görev yaptı. Bu sırada yaralanarak tedavi altındayken
esir düştü.
15 Ocak 1914’te 4’üncü Alay 2’nci Tabur Şnayder Sahra 5’inci Bölük
Komutanı (Bu teşkilat 14 Şubat 1914’te 2’nci Kolordu 5’inci Sahra Alayı 1’inci
Bölük adını almıştır.),
21 Mart 1914’te İstanbul Divanıharb-i Örfi Azası,
2 Mart 1915’te 2’nci Ordu Komutan Yaveri,
12 Aralık 1916’da 3’üncü Sahra Topçu Alayı 1’inci Tabur Komutanı,
Ocak 1917’de tekrar İstanbul’da Divanıharb-i Örfi Azası,
23 Şubat 1920’de 15’inci Kolordu 9’uncu Tümen Kafkas Sahra Topçu
Alayı 1’inci Tabur Komutanı,
Daha sonra Topçu Atış Taburu Komutanı,
27 Mayıs 1922’de 4’üncü Tümen Topçu Alay Komutanı,
18 Haziran 1922’de 17’nci Tümen Topçu Alay Komutanı,
Ağustos 1928’de 26’ncı Topçu Alay Komutanı,
15 Ağustos 1933’te 4’üncü Kolordu 23’üncü Tümen Topçu Tugay
1913’te Harp İftihar Madalyası,
1915’te Harp Madalyası ve Kılıçlı Gümüş Liyakat Madalyası,
523
424
AKİF DİKYAR
Yarbay
(1320 - Top.17)
(1881 - ?)
Aile Durumu
1881’de Gilan’da doğdu. Nurettin Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
29 Kasım 1919’da kıdemli yüzbaşı,
Askerî Görevleri
20 Eylül 1905’te 3’üncü Ordu 13’üncü Seyyar Topçu Alayı 2’nci
Bölüğe verildi. (Bu teşkilat, 14 Mart 1911’de 6’ncı Kolordu 17’nci Alay Sahra
1’inci Tabur 2’nci Bölük adını almıştır.)
26 Nisan 1912’de Müstakil Yanya Tümeni 12’nci Cebel Taburu 1’inci
Bölük Komutanı olarak atandı.
1913 yılında esir düştü ve 8 Aralık 1913’e kadar Yunanistan’da
esarette kaldı.
24 Ocak 1914’te 10’uncu Kolordu açığına alındı.
425
28 Mart 1914’te 6’ncı Kolordu 24’üncü Alay Sahra 2’nci Tabur 4’üncü
Bölüğe,
Nisan 1914’te 24’üncü Tümen Topçu Alayı 2’nci Tabur 4’üncü Batarya
Komutanı,
Kasım 1914’te 25’inci Tümen Topçu Alayı 2’nci Tabur 4’üncü Batarya
Komutanı,
Eylül 1916’da 19’uncu Tümen Topçu Alayı 2’nci Tabur 4’üncü Batarya
Komutanı,
Mayıs 1918’de 20’nci Tümen Topçu Alayı 2’nci Tabur 4’üncü Batarya
Komutanı,
24 Eylül 1918 - 5 Aralık 1919 tarihleri arasında Mısır’da esarette kaldı.
Aralık 1919’da Salihli Millî Cephe Komutanı ve Sansür Heyeti Azası,
1 Eylül 1920’de 11’inci Tümen Topçu Alayı 2’nci Tabur Komutanı,
15 Ağustos 1921’de 15’inci Tümen Topçu Tabur Komutanı,
1 Şubat 1922’de 23’üncü Üsera İnşaat Tabur Komutanı,
22 Mayıs 1922’de 15’inci Tümen Topçu Alay Komutan Vekili,
Büyük Taarruz’da 15’inci Tümen Topçu Alay Komutanı,
1 Şubat 1923’te Üsera Tabur Komutanı,
21 Ocak 1924’te 4’üncü Kolordu Topçu Alayı 2’nci Tabur Komutanı,
31 Ağustos 1927’de 8’inci Kolordu Topçu Alayı 2’nci Tabur Komutanı,
1 Haziran 1928’de Erzurum Müstahkem Mevkisi 3’üncü Alay 7’nci
Tabur Komutanı,
Ağustos 1928’de Erzurum Müstahkem Mevkisi 7’nci Şube Müdürü,
Daha sonra İzmir Müstahkem Mevkisi 6’ncı Alay Topçu Komutan
31 Ağustos 1932’de bu görevde iken emekli edildi.
1916’da Avusturya Nişanı,
524
426
MUSTAFA NAZMİ İNAN
Tümgeneral
(1320 - Top.32)
(1885 - ?)
Aile Durumu
1885 yılında Vidin’de doğdu. Hasan Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
14 Aralık 1901’de girdiği Topçu Harp Okulundan, 11 Aralık 1904’te
teğmen rütbesiyle mezun oldu. Fransızca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
1937’de tümgeneral.
Askerî Görevleri
10 Ocak 1905’te 2’nci Ordu 2’nci Tümen 7’nci Topçu Alayı 2’nci Tabur
18 Temmuz 1908’de aynı alayın 1’inci Tabur 1’inci Bölüğüne,
12 Şubat 1909’da 2’nci Tümen 10’uncu Topçu Alayı 2’nci Tabur 6’ncı
Bölüğe,
427
Temmuz 1910’da Topçu Atış Okulunda Bölük Komutanı,
Eylül 1912’de 1’inci Süvari Topçu Taburu 2’nci Bölük Komutanı,
Daha sonra 2’nci Ordu 12’nci Tümen Topçu Alayı 2’nci Tabur 6’ncı
Bölük Komutanı,
Temmuz 1914’te 9’uncu Tümen Topçu Alayı 1’inci Bölük Komutanı
olarak atandı.
28 Mart 1915’te 1’inci Ordu emrine,
Daha sonra Irak Grubu Komutanlığı emrine,
5 Ocak 1916’da Irak’ta 52’nci Tümen emrine,
23 Ocak 1917’de 2’nci Tümen emrine,
10 Mart 1917’de Mürettep Süvari Tugayı emrine verildi.
Daha sonra 3’üncü Topçu Alayı 1’inci ve 2’nci Topçu Alayı 1’inci Tabur
Komutanı olarak Felahiye, Sabis ve Beytiisa Muharebelerine Taburu ile
katıldı.
Nisan 1917’de 2’nci Tümen emrine girdi.
20 Ekim 1918’de 6’ncı Ordu 2’nci Tümen Topçu Alayı 1’inci Tabur
Komutanı oldu.
27 Ocak 1921’de Millî Mücadele’ye katılarak Adana ve Havalisi
Komutanlığı emrine verildi.
20 Nisan 1922’de Topçu Müfettişliği emrine girdi ve 2’nci Kolordu
4’üncü Tümen Topçu Alay Komutanı oldu. (1928’e kadar görevini yürüttü.)
24 Eylül 1928’de Topçu Atış Okulu Öğretmeni,
1 Eylül 1930’da Erzurum Müstahkem Mevkisi 3’üncü Topçu Alay
Komutanı,525
13 Mayıs 1936’da 5’inci Tümen Tugay Komutanı,
10 Eylül 1936’da 5’inci Tümen Komutan Vekili,526
Daha sonra 11’inci Topçu Tugay Komutanı,
7 Ağustos 1937’de 46’ncı Tümen Komutanı olarak görev yaptı.
1 Eylül 1938’de bu görevde iken emekli edildi.
Tekrar göreve çağırılarak 19 Ağustos 1940’ta (İkinci Dünya Savaşı
Seferberliği sırasında) Eskişehir Askerî Mıntıka Komutanlığına atandı.
525
526
MSB Arşivi; Tümgeneral Bölümü; Kls. 4, Dos. 112.
428
1915 yılında Harp Madalyası ile Gümüş Liyakat Madalyası,
1917 yılında Avusturya Devleti tarafından Üçüncü Sınıf Meziyet
Nişanı,
1918 yılında Gümüş İftihar Madalyası,
527
429
MEHMET FAHRİ ULUĞ
Tuğgeneral
(1321 - P.9)
(1884 - 1944)
Aile Durumu
1884 yılında Harput’ta doğdu. Süleyman Salim Bey’in oğludur. 3 Mart
Öğrenim Durumu
14 Ocak 1902’de girdiği Harp Okulundan, 27 Mayıs 1905’te teğmen
rütbesiyle mezun oldu. Daha sonra Harp Akademisine girerek burayı 1 Eylül
1908’de kurmay yüzbaşı olarak bitirdi.
Yükselme Tarihleri
27 Mayıs 1905’te teğmen,
26 Eylül 1906’da üsteğmen,
1937’de tuğgeneral.
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra 4’üncü Ordu (Erzincan)
75’inci Alay 2’nci Tabur 1’inci Bölük Komutanı,
528
Bazı kaynaklarda vefat tarihi 2 Şubat 1944 olarak geçmektedir. (Harp Akademilerinin 132.
Yılı Şeref Dolu Yıllar 1848 - 1980; s. 47.)
529
430
1909 yılı başlarında Erzincan’da teşkil edilen 1’inci Makineli Tüfek
Bölük Komutanı oldu.
1909 yılı Mayıs ayında Erzurum’da meydana gelen isyan hareketini
bastırmak üzere kurulan bir müfreze ile Müşir İbrahim Paşa kuvvetlerine
katıldı. Haziran 1909’da tekrar Erzincan’a döndü.
Teşkilatta yapılan değişiklik (Kolordu teşkilatına geçilmesi) üzerine
bölüğü ile Temmuz 1910’da 9’uncu Kolordu 28’inci Tümen 82’nci Alay
Makineli Tüfek Bölük Komutanı,
Ekim 1911’de Erzurum Redif Tümeni Kurmay Başkanı,
14 Mart 1914’te Bayburt’ta 17’nci Tümen Kurmay Başkanı,
28 Kasım 1914’te 9’uncu Kolordu 1’inci Şube Müdürü,
1 Ocak 1915’te Sarıkamış’ta 28’inci Tümen Kurmay Başkanı,
Eylül 1916’da teşkilatta yapılan değişiklik üzerine 9’uncu Kafkas
Tümeni Kurmay Başkanı olarak atandı.
3 Mayıs 1919’da 15’inci Kolordu 1’inci Şube Müdürü,
Haziran 1920’de Şark Cephesi Komutanlığı Karargâhı 1’inci Şube
Müdürü,
1922 yılı başlarında Ordu Kurmay Başkan Muavini,
5 Nisan 1922’de Erzurum Müstahkem Mevkisi Piyade Alay Komutanı
(Bu alaya daha sonra 73’üncü Piyade Alayı adı verilmiştir.),
1 Kasım 1923’te 3’üncü Ordu Müfettişliği Kurmay Başkanı,
1 Ocak 1925’te Harp Okulunda Ordu Teşkilatı Öğretmeni,
1 Eylül 1926’da 3’üncü Kolordu Kurmay Başkanı,
1 Mayıs 1928’de 8’inci Kolordu 15’inci Tümen 38’inci Alay Komutanı,
9 Ağustos 1929’da Millî Müdafaa Vekâleti Ordu Dairesi 3’üncü Şube
Müdürü,
31 Ağustos 1931’de 3’üncü Kolordu 61’inci Tümen 174’üncü Alay
Komutanı,
31 Ağustos 1932’de 3’üncü Kolordu Kurmay Başkanı,530
Daha sonra Gümrük Muhafaza Komutan Yardımcısı olarak görev
yaptı.
17 Eylül 1940’ta bu görevde iken emekli oldu.531
530
531
431
14 Şubat 1916’da Harp Madalyası,
1 Aralık 1924’te İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.532
532
432
ALİ GALİP TÜRKER
Korgeneral
(1321 - P.13)
(? - 1952)
Aile Durumu
Ustrumca’da doğdu. Şevki Bey’in oğludur. 22 Aralık 1952’de vefat etti.
Öğrenim Durumu
14 Ocak 1903’te girdiği Harp Okulundan 1905 yılında teğmen, aynı yıl
devam ettiği Harp Akademisinden 1 Eylül 1908’de kurmay yüzbaşı olarak
mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
1905’te teğmen,
30 Ağustos 1930’da tümgeneral,533
21 Nisan 1941’de korgeneral. 534
Askerî Görevleri
17 Eylül 1908’de 15’inci Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
17 Kasım 1910’da Genelkurmay Başkanlığı 2’nci Şubeye,
533
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi; Kurmay Defteri, C. 4, s. 489.
534
433
24 Nisan 1911’de geçici olarak 3’üncü Kolordu 8’inci Nizamiye Çorlu
Tümeni Kurmaylığına,
13 Mayıs 1911’de asaleten 3’üncü Kolordu 8’inci Nizamiye Çorlu
Tümeni Kurmaylığına,
4 Haziran 1912’de geçici olarak 3’üncü Kolordu Kurmaylığına,
17 Eylül 1912’de 3’üncü Kolordu 8’inci Nizamiye Çorlu Tümeni
Kurmaylığına,
29 Eylül 1912’de 8’inci Tümen Kurmaylığına,
20 Aralık 1915’te 15’inci Kolordu Kurmaylığına,
12 Şubat 1916’da 8’inci Tümen Kurmaylığına,
14 Mart 1916’da 24’üncü Alay Komutanı,
Daha sonra Dersim Mıntıka Komutanı,
11 Nisan 1917’de 127’nci Alay Komutanı,
4 Mayıs 1917’de geçici olarak 2’nci Kolordu Kurmay Başkanı,
2 Şubat 1918’de 22’nci Kolordu Kurmay Başkanı olarak atandı.
22 Eylül 1918’de esir düştü ve 3 Mayıs 1920’de esaretten döndü.
4 Kasım 1920’de Harbiye Nezareti Başyaverliğine,
25 Haziran 1921’de 18’inci Alay Komutanı,
19 Mart 1922’de 9’uncu Tümen Tugay Komutanı,
25 Eylül 1923’te Tugay Komutanı yetkesiyle Doğu Cephesi Hudut
Komutanı,
19 Ekim 1925’te 6’ncı Tümen Komutan Vekili ve Tümen Tugay
Komutanı,
20 Ekim 1927’de 41’inci Tümen Komutanı,
29 Kasım 1930’da Ordu Dairesi Başkan Vekili,
13 Şubat 1931’de Ordu Dairesi Başkanı olarak atandı.535
12 Ocak 1946’da emekli oldu.536
535
536
434
29 Aralık 1915’te Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip
Nişanı,
11 Nisan 1918’de Üçüncü Dereceden Kılıçlı Mecidî Nişanı,
537
435
MEHMET SABİT NOYAN538
Orgeneral
(1321 - P.30)
(1887 - 1967)
Aile Durumu
30 Mart 1887’de İstanbul’da doğdu. Ömer Faik Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
14 Aralık 1902’de girdiği Harp Okulundan, 27 Mayıs 1905’te teğmen
rütbesiyle mezun oldu. 1 Eylül 1908’de Harp Akademisini mümtaz yüzbaşı
olarak bitirdi. 15 Mart 1911’de kurmaylığı onandı.
Yükselme Tarihleri
26 Eylül 1905’te üsteğmen,
1 Eylül 1908’de yüzbaşı,
19 Ağustos 1914’te binbaşı,
30 Ağustos 1927’de mirliva (tümgeneral),
30 Ağustos 1935’te korgeneral,
30 Ağustos 1945’te orgeneral.
538
Soyadı, dosyasında NOYON olarak da geçmektedir.
436
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra 3’üncü Ordu 70’inci Alay
2’nci Tabur 4’üncü Bölük Komutanı,
28 Mayıs 1910’da Selanik Astsubay Okulu 1’inci Bölük Komutanı,
9 Ocak 1911’de 24’üncü Alay 2’nci Tabur 4’üncü Bölük Komutanı,
24 Mayıs 1911’de 18’inci Tümen Kurmay Başkanı,
10 Ağustos 1913’te 6’ncı Kolordu Kurmayı,
22 Kasım 1913’te Harp Okulu Tabiye Öğretmeni,
8 Ocak 1914’te Müstakil 22’nci Hicaz Tümeni Kurmaylığına,
8 Temmuz 1915’te 22’nci Hicaz Tümeni Kurmay Başkanı oldu.
23 Eylül 1916’da Taif’te esir düştü ve Mısır’a götürüldü. 21 Temmuz
1919’da esaretten döndü.
6 Ağustos 1919’da İstanbul’da Genelkurmay 4’üncü Şube Müdürü
oldu.
8 Aralık 1920’de Anadolu’ya geçerek Millî Mücadele’ye katıldı.
10 Şubat 1921’de Ankara Subay Adayları Talimgâh Müdürü,
4 Haziran 1921’de Batı Cephesi emrinde 61’inci Tümen 190’ıncı Alay
Komutanı,
19 Ekim 1921’de Askerî Okullar Müfettiş Muavini,
1 Şubat 1922’de 6’ncı Tümen Piyade Komutanı (Tugay Komutanı
eşiti),
9 Ağustos 1922’de 1’inci Ordu Kurmay Başkanı Yardımcısı,
4 Eylül 1922’de 57’nci Tümen Komutanı,
10 Kasım 1924’te Genelkurmay İstihbarat Daire Başkanı,
8 Kasım 1927’de 5’inci Kafkas Tümen Komutanı,
26 Ekim 1928’de 5’inci Kolordu Komutan Vekili,
13 Nisan 1931’de 3’üncü Ordu Kurmay Başkanı,
1 Ocak 1933’te MSB Kara Müsteşarı,
2 Haziran 1934’te 20’nci Tümen Komutanı,
Nisan 1935’te 2’nci Kolordu Komutanı,
27 Temmuz 1938’de Genelkurmay Eğitim Başkan Muavini,
13 Haziran 1940’ta 1’inci Kolordu Komutanı,
437
25 Kasım 1941’de Örfi İdare (Sıkıyönetim) Komutanı,
29 Şubat 1944’te İstanbul Komutanı (Sıkıyönetim Komutanlığı
uhdesinde kalmak üzere),
29 Ağustos 1945’te 3’üncü Ordu Komutanı,
31 Ocak 1946’da Yüksek Askerî Şura Üyesi olarak görev yaptı.
18 Mayıs 1948’de emekli oldu.
Katıldığı savaşlarda Osmanlı Devleti’nce Harp ve Liyakat Madalyaları,
539
Türk İstiklal Harbi’ne Katılan Tümen ve Daha Üst Kademelerdeki Komutanların Biyografileri,
s. 239 - 241.
540
Şenay Sezen Okay, M. Vedat Okay; s. 73.
438
HÜSEYİN HÜSNÜ DEMİRTEPE
Tuğbay
(1321 - P.38)
(1882 - 1945)
Aile Durumu
1882 yılında Köprülü’de doğdu. Recep Bey’in oğludur. 14 Eylül
Öğrenim Durumu
14 Aralık 1902’de girdiği Kara Harp Okulundan, 27 Mayıs 1905’te
teğmen rütbesiyle mezun oldu. Daha sonra Harp Akademisine girerek burayı
1 Eylül 1908’de kurmay yüzbaşı olarak bitirdi.
Yükselme Tarihleri
23 Haziran 1934’te tuğbay.
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra Eğri - Palanka’da 17’nci
Alay 3’üncü Tabur 2’nci Bölük Komutanlığına misafireten tayin oldu.
Daha sonra 70’inci Alay 2’nci Tabur 4’üncü Bölük Komutanı oldu. 11
Temmuz 1909’da taburu ile Akova’ya hareket ederek iki yıl kadar burada
kaldı.
Daha sonra 59’uncu Alay 2’nci Tabur 3’üncü Bölük Komutanı,
541
MSB Arşivi; Albay Bölümü, Kls. 28, Dos. 866. Harp Akademilerinin 142. Yılı Şeref Dolu Yıllar
(1848 - 1990); s. 52.
439
13 Ocak 1913’te 59’uncu Alay 3’üncü Tabur 4’üncü Bölük Komutanı
ve sonra Mürettep 3’üncü Tümen 31’inci Alay 1’inci Tabur 3’üncü Bölük
Komutanı,
6 Mart 1913’te tümeni ile esir düştü. 28 Kasım 1913’e kadar Zanta
Adası’nda esarette kaldı.
3 Temmuz 1915’te Bitlis ve Erzurum civarındaki muharebeler
sırasında 36’ncı Tümen Kurmay Başkanı,
8 Mart 1916’da 106’ncı Piyade Alayı Komutan Vekili,
29 Mayıs 1916’da 108’inci Alay Komutan Vekili,
17 Kasım 1916’da 1’inci Avcı Taburu Komutanı oldu.
1917’de 5’inci Kafkas Tümeni emrine verildi.
24 Nisan 1918’de 5’inci Kafkas Tümeni 13’üncü Piyade Alayı 4’üncü
Tabur Komutanı,
25 Haziran 1920’de Zile’de 5’inci Tümen Karargâhında 1’inci Şube
Müdürü,
27 Ağustos 1921’de 5’inci Tümen 9’uncu Piyade Alayı 1’inci Tabur
Komutanı,
26 Ağustos 1921’de 5’inci Kafkas Tümeni 9’uncu Piyade Alayı
Komutanı,
18 Mayıs 1924’te 159’uncu Alay Komutanı,
21 Eylül 1928’de Millî Müdafaa Vekâleti Ordu Dairesi 2’nci Şube
Müdürü,
13 Kasım 1930’da 1’inci Tümen 5’inci Piyade Alay Komutanı,
1934 yılında 6’ncı Tümen Piyade Tugay Komutanı Vekili,
1937 yılında 176’ncı Alay Komutanı,
Daha sonra İstanbul’da 33’üncü Tümen Askerlik Dairesi Başkanı
14 Temmuz 1940’ta bu görevde iken emekli edildi.
Ekim 1917’de Harp Madalyası,
Eylül 1918’de Gümüş Muharebe Liyakat Madalyası
542
440
ÖMER HALİS BIYIKTAY
Korgeneral
(1321 - P.44)
(1883 - 1935)
Aile Durumu
1883 yılında Erzincan’da doğdu. Osman Bey’in oğludur. 25 Aralık
1935’te İstanbul’da vefat etti. Aile lakabı Bıyıkoğulları’dır.
Öğrenim Durumu
14 Aralık 1902’de girdiği Harp Okulundan, 27 Mayıs 1905’te teğmen
1910’da Harp Akademisine giren Ömer Halis BIYIKTAY, ikinci sınıfta
öğrenci iken Trablusgarp Savaşı nedeniyle akademinin tatil edilmesi
sebebiyle 1911’de savaşa katıldı. 1913’te Harp Akademisinde eğitime
yeniden başladı ve 4 Ekim 1914’te Harp Akademisini yüzbaşı olarak bitirdi.
12 Nisan 1915’te kurmaylığı onandı.
Fransızca, Almanca ve Rusça biliyordu.
Yükselme Tarihleri
4 Ekim 1914’te yüzbaşı,
10 Aralık 1921’de yarbay,
30 Ağustos 1927’de mirliva (tümgeneral),
30 Ağustos 1934’te korgeneral.
Askerî Görevleri
1 Ağustos 1905’te 16’ncı Alay 3’üncü Tabur 3’üncü Bölük Takım
Komutanı,
6 Şubat 1906’da 13’üncü Redif Tugayına,
18 Temmuz 1906’da 84’üncü Alay 1’inci Tabur 3’üncü Bölük Takım
Komutanı,
441
12 Şubat 1907’de 97’nci Alay 1’inci Tabur 2’nci Bölük Takım
Komutanı,
5 Ağustos 1909’da Trabzon Askerî Rüştiyesinde Lisan Öğretmeni,
8 Şubat 1911’de 74’üncü Alay 2’nci Bölük Takım Komutanı,
1912’de 16’ncı Kolordu ve Sağ Cenah Ordusu emrine,
3 Ağustos 1914’te Başkomutanlık Karargâhı 3’üncü Şubeye,
29 Ağustos 1915’te Irak ve Havalisi Komutanlığı Kurmay Heyetine,
16 Ağustos 1917’de 6’ncı Tümen Kurmay Başkanı,
5 Aralık 1917’de 52’nci Tümen Kurmay Başkanı, Fırat Grubu Kurmayı,
1 Kasım 1918’de 7’nci Ordu Karargâhında 1’inci Şube Müdür Vekili,
2 Ocak 1919’da 20’nci Kolordu Kurmay Başkanı,
18 Ekim 1920’de 172’nci Piyade Alay Komutanı,
20 Ekim 1920’de 23’üncü Tümen Komutanı (önce vekâleten),
10 Kasım 1924’te Millî Savunma Bakanlığı Ordu Dairesi Başkanı,
27 Ağustos 1928’de MSB Kara Müsteşarı Yardımcısı,
9 Mayıs 1929’da MSB Kara Müsteşarı,
14 Aralık 1929’da 3’üncü Tümen Komutanı,
1 Ocak 1933’te Genelkurmay Eğitim Dairesi Başkanı,
27 Mayıs 1934’te İstanbul Komutanı olarak atandı.
25 Aralık 1935’te görevi sırasında vefat etti.
Osmanlı Devleti tarafından Harp, Gümüş, Muharebe Liyakat
Madalyaları; Afgan Devleti’nce Afgan İstiklal Nişanı ve TBMM tarafından da
543
s. 242 - 244.
544
442
AHMET TURAN545
Albay
(1321 - P.444)
(? - ?)
Aile Durumu
...
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Albay.
Askerî Görevleri
İstiklal Savaşı’nda binbaşı rütbesinde iken 57’nci Piyade Tümeni
39’uncu Piyade Alayı Komutanı olarak görev yaptı.
...
545
546
Baycan; s. 371.
443
İSMAİL HAKKI547
Binbaşı
(1321 - 540)548
(1884 - ?)
Aile Durumu
1884 yılında doğdu.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
10 Ocak 1921’de binbaşı.
Askerî Görevleri
İstiklal Savaşı’nda 132’nci Alay Komutanı olarak görev yaptı.549
...
547
548
Sınıfını belirten bir bilgi bulunamamıştır.
549
444
FEVZİ AKINCILAR
Tümgeneral
(1321 - Sv.20)
(1884 - ?)
Aile Durumu
1884’te Selanik’te doğdu. Hakkı Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
14 Ocak 1903’te girdiği Harp Okulundan, 27 Mayıs 1905’te teğmen
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Selanik’te 3’üncü Ordu
emrine,
30 Eylül 1906’da Pirlepe’de 13’üncü Süvari Alayı 2’nci Bölüğe,
24 Temmuz 1907’de İştip’te 16’ncı Alay 1’inci Bölüğe,
20 Eylül 1913’te İstanbul’da 1’inci Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
445
29 Ocak 1914’te Edirne’de 2’nci Süvari Alayı 4’üncü Bölüğe,
2 Şubat 1915’te İstanbul’da 14’üncü Süvari Alayı 3’üncü Bölük
Komutanı,
13 Mart 1915’te 13’üncü Mürettep Alay 1’inci Bölük Komutanı,
27 Kasım 1915’te Harput 2’nci Ordu Süvari Bölük Komutanı,
30 Kasım 1917’de Filistin’de 3’üncü Kolordu Süvari Bölük Komutanı,
1 Aralık 1918’de Konya’da 20’nci Kolordu Süvari Alayı 2’nci Bölük
Komutanı,
15 Mayıs 1919’da Konya’da 12’nci Kolordu Süvari Alayı emrine,
16 Mayıs 1921’de Sivas’ta 14’üncü Süvari Tümeni 55’inci Süvari Alay
Komutanı,
7 Nisan 1922’de Silifke Askerlik Şube Başkanı,
25 Aralık 1922’de Ankara’da Harp Dairesi Süvari Şube Müdürü,
11 Aralık 1923’te İstanbul Harp Akademisinde Süvari Grup Amiri,
18 Temmuz 1925’te İstanbul’da Merkez Komutanlığı Cihet Amiri,
24 Nisan 1926’da Ayvalık’ta 45’inci Süvari Alay Komutan Muavini,
7 Eylül 1929’da Ankara’da Harp Tarihi Encümenliğine,
2 Ekim 1930’da Karaköse’de 11’inci Süvari Alayı Komutan Muavini,
10 Eylül 1932’de Beyazıt’ta 14’üncü Süvari Alayı Komutanı,
29 Haziran 1933’te Antep’te 54’üncü Süvari Alayı Komutanı,
26 Ağustos 1936’da Kayseri’de 6’ncı Kolordu 8’inci Şube Müdürü,
26 Nisan 1937’de Lüleburgaz’da 2’nci Süvari Tümeni 2’nci Tugay
Komutanı,
31 Ocak 1941’de İstanbul Süvari Binicilik Okulu Komutanı,
30 Mayıs 1941’de İstanbul Merkez Komutanı,
12 Ağustos 1941’de Karaköse’de 1’inci Süvari Tümeni Komutan Vekili,
30 Ağustos 1941’de 1’inci Süvari Tümeni Komutan Muavini,
28 Eylül 1942’de Genelkurmay Başkanlığı Süvari Müfettişliğine atandı.
14 Temmuz 1943’te yaş haddinden emekliye ayrıldı.
446
Çanakkale Muharebeleri sırasında Harp Madalyası,
Kafkas Cephesi’nde Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
Filistin Cephesi’nde Demir Salip Nişanı,
550
447
MEHMET HAYRİ
Yarbay
(1321 - Sv.61)
(1873 - ?)
Aile Durumu
1873 yılında doğdu.
Öğrenim Durumu
25 Nisan 1893’te Harp Okuluna girerek buradan teğmen rütbesiyle
mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
İstiklal Savaşı’nda 1’inci Süvari Tümeni 10’uncu Süvari Alayı Komutanı
olarak görev yaptı.551
...
551
448
İSMAİL MÜMTAZ AKTAY
Korgeneral
(1322 - P.1)
(1886 - 1968)
Aile Durumu
5 Temmuz 1886 tarihinde İstanbul’da doğdu. Şaban Bey’in oğludur.
16 Mayıs 1968’de vefat etti.552
Öğrenim Durumu
14 Ocak 1904’te girdiği Harp Okulundan, 26 Eylül 1906’da teğmen
rütbesiyle mezun oldu. Daha sonra girdiği Harp Akademisini, 26 Ağustos
1910’da kurmay yüzbaşı olarak bitirdi. Almanca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
26 Eylül 1906’da teğmen,
26 Ağustos 1910’da kurmay yüzbaşı,
30 Ağustos 1935’te korgeneral.
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra 4’üncü Ordunun
Erzincan’da teşkil edilen 21’inci Numune Topçu Alayı 1’inci Bölüğüne atandı.
Daha sonra 6’ncı Piyade Alayı 3’üncü Bölük ve 19’uncu Numune
Süvari Alayı 2’nci Bölükte staj yaptı.
552
449
1911 yılında Genelkurmay Başkanlığı Seferberlik Şubesine,
Balkan Savaşı’nda Genelkurmay Karargâhı 1’inci Şubeye,
Balkan Savaşı’ndan sonra Genelkurmay Karargâhı 3’üncü Şube
Teşkilat Kısmına ve Harbiye Dairesinde Ordu Dairesi Ordu Şubesine,
1913 yılında Harp Okulu Tabiye Öğretmen Yardımcısı,
1914 yılı seferberliğinde Genelkurmay Karargâhı 1’inci Şube Demir
Yolu ve Muvasala (ulaştırma) Şubesi Müdür Yardımcısı,
28 Nisan 1915’te Seddülbahir’de 5’inci Ordu Harekât Şubesi Müdürü,
21 Haziran 1915’te Çanakkale’de 2’nci Tümen Kurmay Başkanı
Yardımcısı oldu. Daha sonra bu tümenle Irak Cephesi’ne gönderildi.
14 Haziran 1916’da Irak’ta 13’üncü Kolordu Karargâhında 1’inci Şube
Müdürü ve 6’ncı ve 2’nci Tümen Kurmay Başkanı,
Şubat 1917’de İstanbul Merkez Komutanlığında Kurmay Başkanlığı
Heyetine,
Ekim 1918’de Ordu Dairesi Ordu Şubesi Müdürü,
Ekim 1919’da Genelkurmay Başkanlığı 4’üncü Şube Müdürü oldu.
16 Mart 1920’de İstanbul’un işgali sebebiyle bu görevinden ayrıldı.
İnebolu’ya geçerek Millî Mücadele’ye katıldı.
15 Nisan 1921’de Millî Müdafaa Vekâleti Harbiye Dairesi Başkan
Vekili,
Mayıs 1921’de 5’inci Kafkas Tümeni 9’uncu Piyade Alay Komutanı,
17 Ekim 1921’de 5’inci Kafkas Tümeni Piyade (Tugay) Komutanı,
Kasım 1921’de 5’inci Kafkas Tümeni Komutan Muavini,
Şubat 1922’de 41’inci Tümen Piyade Komutanı,
18 Ekim 1922’de Trakya’nın geri alınması sırasında Kırkkilise
(Kırklareli) Jandarma Mıntıka Müfettişi,
13 Ağustos 1923’te Edirne’de Trakya Hudut Komiser Vekili,
15 Nisan 1924’te 3’üncü Kolordu Karargâhı Harekât Dairesi Başkanı
ve daha sonra 3’üncü Kolordu Kurmay Başkanı,
13 Kasım 1924’te Genelkurmay Başkanlığı Başkan Vekili,
19 Ekim 1925’te 15’inci Tümen Piyade Tugay Komutanı,
23 Ekim 1926’da 15’inci Tümen Komutan Vekili,
10 Şubat 1927’de 15’inci Tümen Komutanı,
1929’da Genelkurmay Başkanlığı Başkan Muavini,
450
5 Şubat 1933’te Manisa’da 16’ncı Tümen Komutanı,
27 Mayıs 1934’te İzmir Müstahkem Mevkisi Komutanı,
2 Nisan 1935’te Kayseri’de 6’ncı Kolordu Komutan Vekili,
30 Ağustos 1935’te 6’ncı Kolordu Komutanı,
25 Eylül 1938’de Erzurum’da 9’uncu Kolordu Komutanı,
13 Aralık 1941’de Diyarbakır’da 7’nci Kolordu Komutanı,
3 Mart 1943’te Ankara’da Millî Müdafaa Vekâleti Bürosu Umum
Kâtipliği görevlerine atandı.
1912’de Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
1915’te Harp Madalyası ve Dördüncü Dereceden Kılıçlı Alman Kırmızı
Kartal Nişanı,
1917’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası, Alman İkinci Rütbeden
Demir Salip Nişanı, Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı, Avusturya Üçüncü
Dereceden Harp Madalyası,
1918’de Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
553
451
VEYSEL ÜNÜVAR
Tümgeneral
(1322 - P.7)
(1884 - 1955)
Aile Durumu
1884 yılında Erzurum’da doğdu. Mehmet Salim Bey’in oğludur. 24
Temmuz 1955’te vefat etti.554
Öğrenim Durumu
rütbesiyle mezun oldu. Daha sonra girdiği Harp Akademisini, 26 Ağustos
1909’da kurmay yüzbaşı olarak bitirdi. Almanca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
30 Ağustos 1935’te tümgeneral.
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra Erzincan’da 4’üncü Ordu
76’ncı Alay 3’üncü Bölük Komutanı,
Ekim 1909’da Piyade Numune Alayı 7’nci Nişancı Taburu 1’inci Bölük
Komutanı,
554
452
1910 yılı içinde dört ay süreyle vekâleten Piyade Numune Alayı
Tercümanı,
5 Temmuz 1913’te Yemen’de Mürettep 2’nci Tümen Kurmay Heyetine,
Daha sonra 10’uncu Telgraf Taburuna,
19 Şubat 1914’te Çanakkale’de 3’üncü Tabur 1’inci Nişancı Bölüğüne,
7 Nisan 1914’te 10’uncu Kolordu Numune Küçük Zabit Taburu 3’üncü
Bölük Komutanı,
2 Eylül 1914’te Numune Topçu Alay Tercümanı,
14 Eylül 1914’te Elazığ’da 11’inci Kolordu Kurmay Başkanlığına,
Aralık 1915’te iki tabur iki sahra bataryasından oluşan bir müfrezenin
komutanı,
Daha sonra 11’inci Kolordu Kurmay Başkanı Vekili,
17 Nisan 1916’da Dersim Komutanlığı Kurmay Başkanı,
1 Haziran 1916’da 22’nci Tümen Kurmay Başkanı,
21 Haziran 1916’da 9’uncu Kolordu Kurmay Başkanı,
23 Eylül 1916’da 5’inci Kafkas Tümeni Kurmay İkinci Başkanı,
26 Aralık 1916’da 11’inci Kafkas Tümeni Kurmay Başkanı,
6 Mayıs 1920’de Nahçıvan Havalisi Teftiş Memuru,
8 Temmuz 1920’de Nahçıvan Havalisi Müfettişi,
11 Temmuz 1920’de Nahçıvan Müfreze Komutanı,
1 Mayıs 1921’de Kars Müstahkem Mevkisi Kurmay Başkanı,
22 Eylül 1921’de Kars Komutanlığı Askerî Müşaviri,
13 Kasım 1921’de Van’da Müstakil Aşiret Tugay Komutanı,
15 Haziran 1922’de 8’inci Tümen 4’üncü Tugay Komutanı,
Kasım 1922’de Sarıkamış’ta Askerî İdadi Müdürü,
11 Ekim 1923’te 8’inci Kolordu Kurmay Başkanı,
17 Ekim 1924’te 3’üncü Kolordu Kurmay Başkanı,
10 Ekim 1926’da Genelkurmay Başkanlığı Merkez Daire Başkanı,
29 Eylül 1927’de 2’nci Dağ Alayı Komutanı,
28 Aralık 1927’de 11’inci Tümen Piyade Tugay Komutanı,
6 Eylül 1928’de Konya 2’nci Ordu Müfettişliği Kurmay Başkanı Vekili,
17 Haziran 1929’da Ezine 66’ncı Dağ Tugay Komutanı,
453
16 Ağustos 1931’de Çanakkale Jandarma Mektepleri Komutanı,
7 Ekim 1931’de Adana’da 7’nci Tümen Komutan Vekili,
1 Ocak 1933’te Konya’da 5’inci Tümen Komutan Vekili,
25 Mart 1935’te 5’inci Tümen Komutanı,
3 Nisan 1935’te Genelkurmay Harp Dairesi Başkanı Muavini,
28 Ağustos 1939’da Genelkurmay Harp Tarihi Encümeni Başkanı
olarak atandı.
21 Nisan 1941’de bu görevde iken emekliye ayrıldı.
1911’de Beşinci Rütbeden Mecidî Nişanı,
1914’te Harp Madalyası ve Kılıçlı Liyakat Madalyası,
555
454
İSMAİL HAKKI KARATAYLI
Kurmay Albay
(1322 - P.11)
(1884 - 1963)
Aile Durumu
1884 yılında Köstence’de doğdu. Hasan Bey’in oğludur. 22 Eylül 1963
Öğrenim Durumu
1903 yılında girdiği Harp Okulundan, 1906 yılında teğmen rütbesiyle
mezun oldu. Daha sonra Harp Akademisine girerek burayı 26 Ağustos
1909’da kurmay yüzbaşı rütbesiyle bitirdi.
Yükselme Tarihleri
1906’da teğmen,
Eylül 1915’te binbaşı,
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra 2’nci Ordu emrine,
Daha sonra 4’üncü Alay 81’inci Tabur 3’üncü Bölük Komutanı,
1912’de Yemen’de Mürettep 3’üncü Tümen Kurmay Başkanlığı
emrine,
Eylül 1912’de Harbiye Nezaretinde Leyli (Gece) Taiz Askerî Rüştiyesi
Müdür Muavini,
Aralık 1913’te 7’nci Numune Taburuna,
Mayıs 1914’te Taiz Askerî Rüştiyesi Müdürü,
1914’te 7’nci Kolordu (Yemen Kolordusu) Komutanlığı Kurmay
Başkanlığı Yardımcısı,
1914’te Babülmendeb Cephesi’nde yığınak yapmış kuvvetlerin
Kurmay Heyetine,
26 Kasım 1915’te Yemen Kolordusu Kurmay Heyetine,
556
455
1916 başlarında Yemen Kolordusu Kurmay Başkanlığı 1’inci Şube
Müdürü,
Mondros Mütarekesi gereğince 25 Mart 1919’da Hadide’de Yemen
Kolordusu ile birlikte İngilizlerce esir alındı. 21 Ekim 1919’da esaretten
döndü.
Haziran 1920’de 20’nci Kolordu Kurmay Heyetine verildi.
Daha sonra Garp Cephesi Karargâhı Menzil ve İkmal Şubesi Müdürü,
Kasım 1920’de Kayseri’de 7’nci Atlı Piyade Tümeninde bir alaya
komutan tayin edildi ise de bu göreve katılmadan Güney Cephesi emrine
verilerek 2’nci Numune Alayı Komutanı olarak atandı.
Ocak 1921’de Çerkez Ethem Harekâtı sırasında Süvari 3’üncü Grup
Komutanlığı emrine verildi.
Mart 1921’de 4’üncü Tümen Piyade Tugay Komutanı olarak atandı.
4 Ekim 1921’de Afyon civarındaki muharebede üç yerinden
yaralanması sebebiyle 22 Ağustos 1922’de malulen emekliye ayrıldı.
1915’te Harp Madalyası ile ödüllendirildi.557
557
456
RÜŞTÜ AKIN
Korgeneral
(1322 - P.15)
(1885 - 1944)
Aile Durumu
1885 yılında Filibe’de doğdu. Ahmet Bey’in oğludur. 13 Aralık 1944’te
vefat etti.
Öğrenim Durumu
Ocak 1904’te girdiği Harp Okulundan Eylül 1906’da teğmen rütbesiyle
mezun oldu. Aynı sene Harp Akademisine girerek Ağustos 1909’da kurmay
yüzbaşı oldu. Almanca ve Fransızca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
Eylül 1906’da teğmen,
Ağustos 1909’da kurmay yüzbaşı,
1916’da binbaşı,
1928’de albay,
1934’te tuğgeneral,
1938’de tümgeneral,
1941’de korgeneral.
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra 1’inci Tümen 4’üncü
Piyade Alayı 3’üncü Bölük Komutanı,
1910’da 17’nci Süvari Alayı Bölük Komutanı,
1911 - 1912’de sırasıyla 2’nci Topçu Alayı 3’üncü Batarya Komutanı
ve Berat 2’nci Sınıf Redif Tümeni Kurmayı emrinde,
457
1912 - 1913’te Mitroviçe Redif Tümeni Kurmayında, Samsun Redif
Tümeni Kurmayında, Mürettep 16’ncı Kolordu Kurmayında,
1913 - 1914’te Samsun Redif Tümeni Kurmayında, Çatalca Genel
Karargâhında,
1914 - 1917’de 10’uncu Tümen Kurmayında görev aldı.
1917 - 1918’de 7’nci Ordu Harekât Şube Müdürü, Yıldırım Ordular
Grubu Harekât Şube Müdürü,
Ocak 1919 - Mayıs 1921’de 2’nci Ordu Harekât Şube Müdürü, 12’nci
Kolordu Kurmay Başkan Vekili,
Mayıs 1921 - Mayıs 1922’de Harp Okulu Komutan Muavini,
Mayıs 1922 - Nisan 1923’te 11’inci Tümen 70’inci Alay Komutanı,
Nisan 1923 - Haziran 1925’te 6’ncı Kolordu Kurmay Başkanı,
1925 - 1926’da Genelkurmay İstihbarat Dairesinde,
1926 - 1927’de 23’üncü Tümen 31’inci Alay Komutanı,
1927 - 1928’de 15’inci Tümen Tugay komutanı,
1928 - 1931’de 3’üncü Ordu Kurmay Başkanı,
1931 - 1933’te 6’ncı Tümen Tugay Komutanı,
1933 - 1935’te 6’ncı Tümen Komutan Vekili,
1935 - 1936’da 6’ncı Tümen Komutanı,
1936 - 1938’de 2’nci Ordu Kurmay Başkanı,
1938 - 1939’da 23’üncü Tümen Komutanı,
1939 - 1940’ta Askerî Temyiz Mahkemesi Üyesi,
1940 - 1941’de 1’inci Ordu Kurmay Başkanı, 4’üncü Kolordu Komutan
Vekili,
1941 - 1943’te 4’üncü Kolordu Komutanı, Jandarma Genel Komutanı,
1943 - 1944’te 4’üncü Kolordu Komutanlığı görevlerine atandı.
Harp Madalyası, Gümüş Liyakat Madalyası, Gümüş İmtiyaz
Madalyası,
Alman Demir Salip Nişanı,
558
Türk Silahlı Kuvvetlerinde Görev Alan Korgeneral ve Koramirallerin Biyografileri; Cilt I, s. 28.
458
HÜSEYİN RAHMİ APAK
Kurmay Albay
(1322 - P.28)
(1887 - 1963)
Aile Durumu
1887 yılında Babaeski’de doğdu. Hasan Bey’in oğludur. 14 Ekim
Öğrenim Durumu
Ocak 1904’te girdiği Harp Okulundan, 26 Eylül 1906’da teğmen
rütbesiyle mezun oldu. 1910 yılında Harp Akademisine girerek burayı 14
Haziran 1915’te kurmay yüzbaşı olarak bitirdi. Fransızca, İngilizce, Rusça ve
Almanca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
14 Haziran 1915’te kurmay yüzbaşı,
22 Aralık 1924’te yarbay,
Askerî Görevleri
28 Eylül 1906’da Dedeağaç’ta 9’uncu Piyade Alayı 4’üncü Tabur
4’üncü Bölüğe verildi.
Daha sonra Edirne’de altı ay Numune Bölüğünde staj yaptı.
559
459
27 Kasım 1908’de Edirne Askerî Rüştiyesinde Fransızca Öğretmeni
oldu.
1910 yılında Selanik’te 15’inci Topçu Alayına staj için gönderildi.
6 Mart 1911’de Vardar Ordusu 4’üncü Kolordu 28’inci Alay 4’üncü
Bölüğe,
27 Nisan 1911’de 4’üncü Kolordu 29’uncu Nizamiye Alayı 2’nci Tabur
4’üncü Bölüğe ve İzmir Redif Alayı Yaveri,
Eylül 1912’de Müstakil 37’nci Alay ve Geylan Müfrezesi ile 19’uncu
Tümen Karargâhına,
28 Temmuz 1913’te 1’inci Ordu açığına,
1914 yılı başlarında 1’inci Ordu Karargâhı 1’inci Şube Emir Subayı,
1915’te 5’inci Kuvve-i Seferiye (52’nci Tümen) Kurmay Başkanı,
Aynı yıl içinde Şam’da 4’üncü Ordu Menzil Komutanlığı Kurmay
Başkanlığında 2’nci Şube Müdürü,
1916’da Kafkas Cephesi’nde 2’nci Ordu 53’üncü Tümen Kurmay
Başkanı oldu.
Nisan 1917’de bu görevdeyken Gazze’de İngilizlere esir düştü. 3 ay
İskenderiye’de ve 12 ay Malta’da esarette kaldı. 1919 yılında Malta’dan
döndü.
1920 yılında 56’ncı Tümen Kurmay Başkanı olarak Millî Mücadele’ye
katıldı.
Daha sonra 11’inci Tümen Kurmay Başkanı olarak Gediz
Muharebesi’ne iştirak etti.
1 Ekim 1920’de Karaman’da Atlı Piyade Alayı Komutanı,
2 Kasım 1920’de 2’nci Süvari Tugay Komutanı,
Daha sonra 16’ncı Piyade Alay Komutanı,
Mayıs 1921’de 1’inci Grup (1’inci Kolordu) Kurmay Başkanı,
Haziran 1921’de 41’inci Tümen 16’ncı Piyade Alay Komutanı,
Daha sonra Buhara Elçiliği Ateşemiliteri,
Ağustos 1922’de 1’inci Ordu İstihbarat Şubesi Müdürü,
1923 - 1926 yılları arasında Moskova Ateşemiliteri,
1926 yılında Fransız Ordusunda tahsile,
1927 yılında Konya’da 5’inci Kolordu Kurmay Başkanı,
1928 yılında Kırklareli’de 4’üncü Süvari Alay Komutanı,
1929’da Harp Akademisinde Öğretmenlik görevlerine atandı.
10 Şubat 1934’te bu görevde iken emekli oldu.
460
1927’de İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.
Bir süre Bağdat’ta Elçilik görevinde bulundu.
Tekirdağ Milletvekili olarak görev yaptı.
13 Temmuz 1952’de yaş haddinden tekrar emekli edildi.560
560
461
CEMİL ÜLGEN
Yarbay
(1322 - P.86)
(1886 - 1966)
Aile Durumu
1886 yılında Kozan’da doğdu. Mehmet Ali Bey’in oğludur. 15 Mart
Öğrenim Durumu
14 Ocak 1904 tarihinde girdiği Harp Okulundan, 26 Eylül 1906’da
Yükselme Tarihleri
14 Aralık 1916’da yüzbaşı,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Hicaz’da 5’inci Ordu 39’uncu
Alay 4’üncü Tabur 1’inci Bölüğe,
29 Eylül 1909’da 74’üncü Alay 3’üncü Redif Taburu 1’inci Bölük
Komutanı,
31 Ağustos 1910’da Trablusgarp’ta Mısrata Askerlik Şube Memuru,
561
462
Daha sonra bu göreve ilave memuriyet olarak Mısrata Kazası
Kaymakamı, Trablusgarp Savaşı sonuna kadar Lebde - Hums’ta Mücahidin
Komutanı oldu.
Şubat 1912’de 126’ncı Alay 3’üncü Tabur 1’inci Bölüğe verildi. (Nisan
1914 teşkilat değişikliğinde bu birlik, 4’üncü Kolordu 33’üncü Alay 1’inci
Tabur adını aldı.)
13 Aralık 1916’da Şarki Dersim Mıntıka Komutanlığı Emir Subayı,
1917 yılında Şarki Dersim Mıntıka Komutanı olarak atandı.
1918 yılında Midyat’ta 147’nci Piyade Alayı 1’inci Tabur Komutanı,
Daha sonra Irak’ta Dicle Grubu emrindeki 3’üncü Alaya verildi.
30 Ekim 1918’de Dicle Grubu ile İngilizlere esir düştü ve Basra’da
kaldı. 6 Kasım 1920’de esaretten firar ederek İstanbul’a geldi.
6 Aralık 1920’de Anadolu’ya geçerek Güney Cephesi emrinde 1’inci
Numune Alayı 3’üncü Tabur Komutanlığına atandı.
26 Ocak 1920’de Isparta Depo Tabur Komutanı,
29 Mart 1921’de Sandıklı mıntıkasında 2’nci Müzaheret Alayı 1’inci
Tabur Komutanı,
Daha sonra 2’nci Müzaheret Alayı Komutan Vekili (Bu alay daha sonra
52’nci Piyade Alayı adını aldı.),
Ağustos 1921’de 6’ncı Tümen 52’nci Piyade Alay Komutanı,
Eylül 1922’de Üsera Taburlar Komutanlığı emrinde Tabur Komutanı
ve Heyeti Tahkikat Başkanı,
26 Kasım 1923’te Kuleli Askerî Lisesi Rüştiye Kısmı Amiri,
29 Aralık 1923’te Konya Askerî Lisesi Rüştiye Kısmı Amiri,
26 Ocak 1925’te Halıcıoğlu İdadisi (Konya İdadisi) 1’inci Devre
Rüştiye Amiri,
1926 teşkilatında Tokat Askerî Lisesi Felsefe Öğretmeni,
30 Ağustos 1927’de 5’inci Kafkas Tümeni Muayene Heyeti Komisyonu
Başkanı,
4 Ekim 1928’de Sivas Askerlik Şubesi Başkanı,
Daha sonra 6’ncı Kolordu 41’inci Tümen 19’uncu Piyade Alay
2 Mart 1936’da bu görevde iken emekli oldu.
463
1915’te Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı, Harp ve Liyakat Madalyası,
1917’de Alman Demir Salip Nişanı,
562
464
OSMAN NURİ TUFAN (AYDINOĞLU TUFAN BEY)
Tümgeneral
(1322 - P.138)
(1884 - 1944)
Aile Durumu
1884 yılında Üsküp’te doğdu. Arif Bey’in oğludur. 4 Şubat 1944’te
vefat etti.563
Öğrenim Durumu
14 Aralık 1903’te girdiği Harp Okulundan, 26 Eylül 1906’da teğmen
Yükselme Tarihleri
22 Şubat 1921’de binbaşı,
Askerî Görevleri
13 Aralık 1906’da 2’nci Sınıf 114’üncü Alay 4’üncü Tabur (Geylan)
2’nci Bölüğe,
18 Ekim 1910’da İstanbul Zabitan Polis Heyetine,
563
465
27 Nisan 1911’de 37’nci Selanik Alayı 2’nci Avcı Taburu 7’nci Bölüğe,
14 Mart 1912’de Küçük Zabitan Mektebi 2’nci Bölüğe,
29 Temmuz 1913’te Harp Okulu Takım Subayı,
30 Eylül 1914’te Bağdat Heyeti Seferiyesine,
19 Eylül 1915’te Tahran Ateşemiliteri maiyetine,
8 Nisan 1917’de 51’inci Tümen 44’üncü Alay 2’nci Tabur Komutanı,
15 Şubat 1918’de Tahran Ateşemiliteri Muavini oldu.
15 Ekim 1918’de İstanbul Merkez Komutanlığı İstitlaat Şubesine
verildi.
24 Mayıs 1919’da Anadolu’ya geçti.
16 Aralık 1920’de Büyük Millet Meclisi Refakat Subayı,
2 Mayıs 1921’de 11’inci Tümen 127’nci Alay Komutanı,
1 Haziran 1923’te Ankara Komutanlığı emrine,
28 Ağustos 1923’te İzmir’de 45’inci Alay Komutan Vekili,
30 Ekim 1923’te Denizli Divanıharb-i Örfi Azası,
22 Kasım 1923’te İzmir’de 39’uncu Alay Komutan Vekili,
1 Eylül 1925’te Genelkurmay Harp Tarihi Encümenine,
25 Nisan 1926’da İzmir Müstahkem Mevkisi 192’nci Alay Komutanı,
2 Ekim 1928’de Kars’ta 9’uncu Tümen 29’uncu Alay Komutanı,
18 Ekim 1929’da Büyük Kumanda Kursuna,
12 Temmuz 1931’de Bayezit’te 235’inci Hudut Alayı Komutanı,
28 Ocak 1932’de 11’inci Tümen Bursa Askerlik Dairesi Başkanı,
10 Ağustos 1932’de 57’nci Tümen İzmir Askerlik Dairesi Başkanı,
6 Ekim 1932’de Çorlu’da 61’inci Tümen Tugay Komutanı,
2 Ağustos 1934’te Garp Hududu Tugay Komutanı,
14 Haziran 1935’te Siirt’te 7’nci Kolordu 2’nci Tümen Tugay Komutanı,
1 Temmuz 1936’da İstanbul’da 33’üncü Tümen Tugay Komutanı,
12 Kasım 1936’da 33’üncü Tümen Komutan Vekili,
30 Ağustos 1937’de 33’üncü Tümen Komutanı,
26 Mayıs 1941’de Askerî Temyiz Mahkemesi Azalığı görevlerine
atandı.
26 Haziran 1942’de bu görevde iken emekli edildi.
466
1918’de Harp Madalyası,
564
467
GALİP
Binbaşı
(1322 - Sv.44)
(1885 - 1922)
Aile Durumu
1885 yılında Şumnu’da doğdu. Fehim Bey’in oğludur. 28 Ağustos
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
31 Ağustos 1922’de binbaşı.565
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 1’inci Ordu 3’üncü Süvari
Şubat 1907’de Ankara - Haymana Redif Süvari Takım Subayı,
1909’da İstanbul 1’inci Süvari Mızraklı Alayı 4’üncü Bölüğe,
Mart 1909’da 2’nci Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
26 Nisan 1911’de 25’inci Süvari Alayının bir bölüğüne,
565
28 Ağustos 1922’de Ulucak Muharebesi’nde kaybolan Yüzbaşı Galip, şehit kabul edilmiştir.
Kaybolduktan üç gün sonra binbaşılığa yükseleceği tarihi doldurduğu için bu rütbeyi almıştır.
468
Daha sonra 25’inci Süvari Alayı Yaveri,
17 Aralık 1911’de 2’nci Süvari Müfettişliği Yaveri,
27 Temmuz 1913’te Süvari Zabitan Tatbikat ve Binicilik Okulu Müdür
Muavinliği Refakat Subayı,
1913’te 5’inci Kolordu 1’inci Cephane Taburu Komutan Yaveri,
20 Ekim 1914’te 2’nci Süvari Alayı 2’nci Bölüğe,
23 Ocak 1915’te Süvari Astsubay Okulu 2’nci Bölüğe,
8 Ocak 1916’da Sultan Reşat’ın Yaveri,
13 Temmuz 1918’de Dağıstan Kuzey Kafkas Askerî Mümessil Heyeti
Refakat Subayı,
Mütarekeden sonra Süvari Müfettiş-i Umumiliği Yaveri,
28 Ekim 1920’de 2’nci Süvari Alayı Komutanı,
1922’de 5’inci Kolordu 2’nci Süvari Tümeni 13’üncü Süvari Alayı
28 Ağustos 1922’de Ulucak Muharebesi’nde kayboldu ve şehit kabul
edildi.
23 Mart 1916’da Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
15 Ekim 1916’da Harp Madalyası,
23 Ekim 1917’de Alman Üçüncü Sınıf Kröndöprus Nişanı,
7 Temmuz 1918’de Avusturya Üçüncü Sınıf Liyakat-ı Askerî Nişanı,
566
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi; Şahsi Dosyası. MSB Arşivi; Binbaşı Bölümü, Kls. 45, Dos.
1422.
469
ÖMER ADİL TÜRER
Kurmay Albay
(1322 - Top.2)
(1885 - 1956)
Aile Durumu
1885’te İzmir’de doğdu. M. Galip Bey’in oğludur. 1956 yılında vefat
etti.567
Öğrenim Durumu
14 Ocak 1903’te girdiği Topçu Harp Okulundan, 1906’da teğmen
rütbesiyle mezun oldu. Daha sonra girdiği Harp Akademisini 13 Ağustos
1910’da kurmay yüzbaşı olarak bitirdi.
Yükselme Tarihleri
1906’da teğmen,
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra Edirne’de 4’üncü Kolordu
Ağır Sahra Topçu Taburu 1’inci Bölüğe,
1911’de Ağır Obüs Taburu 3’üncü Bölüğe verildi.
3 Ocak 1912’de Bahr-i Sefid Boğazı’ndaki Bölüğüne iade edildi.
Ekim 1912’de Edirne’de kıtası ile esir düştü. Bulgaristan’da bir süre
esarette kaldıktan sonra 24 Ekim 1913’te Çatalca’ya geldi.
567
470
9 Kasım 1913’te Çatalca Hattı Müdafaası Erkânıharp Mülhakı,
18 Şubat 1914’te İzmir’de Müstakil Ağır Topçu Taburu 3’üncü Bölük
Komutanı,
1915’te 17’nci Kolordu Kurmay Başkanlığı 1’inci Şube Müdürü,
4 Ağustos 1917’de 61’inci Tümen Kurmay Başkanı,
20 Eylül 1917’de Filistin Cephesi’nde Menzil Müfettişliği Kurmay
Başkanlığı Heyetine,
7 Mayıs 1918’de 23’üncü Tümen Kurmay Başkanı,
10 Ekim 1920’de 5’inci Kafkas Tümeni Topçu Alay Komutanı,
20 Kasım 1922’de Millî Müdafaa Vekâleti 1’inci Ordu Dairesine,
15 Şubat 1923’te İzmir Müstahkem Mevki Komutanlığı Kurmay
Başkanlığında 1’inci Şube Müdürü, daha sonra Kurmay Başkanı,
12 Haziran 1924’te Edremit’te 4’üncü Tümen Kurmay Başkanı,
17 Ağustos 1925’te Genelkurmay Başkanlığı Tayin Dairesine,
10 Nisan 1927’de Genelkurmay Başkanlığı 1’inci Şube Müdürü,
5 Ağustos 1930’da İzmit Müstahkem Mevkisi 10’uncu Topçu Alayı
Komutan Muavini,
24 Ağustos 1931’de Ankara Ordu Dairesi 3’üncü Şube Müdür Vekili,
18 Ağustos 1932’de Ankara’da Askerî Liseler Müfettişi,
1945 yılında Gümrük Muhafaza Komutanı olarak atandı.
24 Kasım 1945’te emekli edildi.
1915’te Kılıçlı Gümüş Liyakat Madalyası,
1916’da Alman Harp Madalyası,
568
471
MEHMET NAZIM YÜCEL569
Kurmay Albay
(1323 - P.3)
(1886 - 1921)
Aile Durumu
1886 yılında Kayseri’de doğdu. Cemal Bey’in oğludur. 15 Temmuz
1921’de Yumruçal Muharebesi’nde şehit oldu.
Öğrenim Durumu
14 Ocak 1904’te girdiği Harp Okulundan, 20 Eylül 1907’de teğmen
rütbesiyle mezun oldu. 13 Ağustos 1910’da Harp Akademisini yüzbaşı olarak
bitirdi. Kurmaylığı 31 Aralık 1911’de onaylandı. Almanca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
20 Eylül 1907’de teğmen,
29 Kasım 1910’da kıdemli yüzbaşı,
16 Temmuz 1921’de albay (TBMM’nin kararıyla).
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra Genelkurmay 1’inci
Şubeye,
13 Şubat 1911’de gönüllü olarak Yemen Kuvvetleri Komutanlığı
Kurmaylığına,
569
Soyadı, sadece Görgülü; s. 261’de geçmektedir.
472
8 Ocak 1914’te 6’ncı Kolordu (sonra yapılan teşkilat gereği Yemen
Kolordusu) Kurmay Heyetine,
12 Şubat 1914’te Genelkurmay 3’üncü Şubeye,
25 Nisan 1915’te 16’ncı Tümen Kurmaylığına,
1 Ağustos 1915’te 6’ncı Kolordu Kurmaylığına,
15 Temmuz 1916’da 19’uncu Tümen Kurmaylığına,
14 Kasım 1916’da Makedonya Cephesi’nde 177’nci Alay Komutanı,
18 Temmuz 1917’de Almanya’da oluşturulan Asya Kolu Kurmaylığına,
25 Eylül 1917’de Romanya Cephesi’nde Mareşal Makenzen
Karargâhına,
25 Ağustos 1918’de Kafkas İslam Ordusunda görevli iken Muamelat-ı
Zatiye emrine,
27 Ocak 1919’da 12’nci Kolordu emrine,
27 Mart 1919’da geçici olarak 7’nci Süvari Alay Komutanı Vekili,
Daha sonra Mürettep Tümen Komutanı,570
1920’de Aydın Bölge Komutanı,571
10 Ocak 1921’de 4’üncü Tümen Piyade Komutanı (Tugay Komutanı
eşiti) olarak hizmet etti.
15 Temmuz 1921’de bu görevde iken Eskişehir Muharebesi’nde
Yumruçal’da şehit oldu.
Katıldığı harplerde Osmanlı, Alman, Avusturya - Macaristan
Devletlerince çeşitli nişan ve madalyalarla; TBMM tarafından da İstiklal
Madalyası ile ödüllendirildi.572
570
s. 256 - 257.
571
Görgülü; s. 253.
572
s. 256 - 257.
473
MEHMET SABRİ BEŞE
Tümgeneral
(1323 - P.17)
(1885 - 1973)
Aile Durumu
1885 yılında Aksaray’da doğdu. Hasan Bey’in oğludur. 1 Ocak 1973’te
vefat etti.573
Öğrenim Durumu
14 Aralık 1904’te girdiği Harp Okulundan, 20 Eylül 1907’de teğmen
Ağustos 1910’da kurmay yüzbaşı olarak bitirdi.
Yükselme Tarihleri
22 Aralık 1924’te yarbay,
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra Akhisar Redif Taburu
Daha sonra Havran’da 33’üncü Nizamiye Alayı 16’ncı Bölük
Komutanı,
21 Mart 1911’de İstanbul’da Topçu Okulu Tabiye Öğretmeni,
21 Nisan 1913’te Maydos Kolordusu Kurmay Başkanı oldu.
573
474
18 Nisan 1916’da kurmay sınıfına nakledildi ve tekrar Topçu Tabiye
Öğretmenliği görevine devam etti.
Birinci Dünya Savaşı’nda 2’nci Ordu Kafkas Ordular Grubu 4’üncü
Kolordu 1’inci Şube Müdürü oldu. Daha sonra Irak’ta 6’ncı Ordu Karargâhına
verildi.
15 Mayıs 1919’da Diyarbakır’da 13’üncü Kolordu 1’inci Şube Müdürü,
22 Eylül 1920’de Elcezire Cephesi Karargâhında 1’inci Şube Müdürü,
1 Kasım 1920’de Kastamonu’da Kastamonu ve Havalisi Komutanlığı
Kurmay Başkanı,
26 Mayıs 1921’de 8’inci Tümen 135’inci Piyade Alay Komutanı,
17 Eylül 1921’de 13’üncü Piyade Alay Komutanı,
13 Temmuz 1922’de 2’nci Ordu Dairesi İstihbarat Şube Müdürü,
2 Ağustos 1923’te Isparta’da 6’ncı Piyade Tümeni Kurmay Başkanı,
17 Ağustos 1925’te 1’inci Kolordu Karargâhında 1’inci Şube Müdürü,
19 Eylül 1925’te bu Kolordunun Kurmay Başkanı,
14 Ağustos 1927’de Eskişehir’de 4’üncü Kolordu Kurmay Başkanı,
16 Haziran 1929’da Islahiye’de 15’inci Dağ Alay Komutanı,
25 Aralık 1930’da İstanbul’da Maltepe Askerî Lisesi Müdürü,
11 Haziran 1931’de İstanbul’da Kuleli Askerî Lisesi Müdürü,
Daha sonra Askerî Liseler Müfettişi,
25 Eylül 1932’de Ankara’da 8’inci Tümen 189’uncu Piyade Alay
Komutanı,
27 Haziran 1934’te Islahiye’de 39’uncu Dağ Tugay Komutanı,
1 Mayıs 1938’de Elazığ’da 17’nci Tümen Komutanı Vekili,
Daha sonra kısa bir süre Piyade ve Makineli Tüfek Müfettişliği
görevlerine atandı.
29 Nisan 1941’de emekli edildi.
1916’da İftihar Madalyası ve Harp Madalyası,
1917’de Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı, Demir Salip Madalyası,
574
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi. MSB Arşivi; Tümgeneral Bölümü, Kls. 5, Dos. 134.
475
İDRİS
Binbaşı
(1323 - P.17575)
(1880 - 1921)
Aile Durumu
1880 yılında Bursa’da doğdu. Salih Bey’in oğludur. 17 Temmuz
1921’de Samsun’da eşkıya müsademesi sırasında şehit oldu.
Öğrenim Durumu
Mart 1899’da girdiği Harp Okulundan, teğmen rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
Ekim 1920’de binbaşı.
Askerî Görevleri
İstiklal Savaşı’nda Merkez Ordusu 44’üncü Alay Komutanı olarak
görev yaptı.
17 Temmuz 1921’de bu görevde iken eşkıya müsademesi sırasında
şehit oldu.576
...
575
Mehmet Sabri BEŞE ile aynı sicil numarasını taşımaktadır. İdris Binbaşı’nın bilgilerine
sadece MSB Subay Zayiat defterinde ulaşılmış olduğundan sicil numarası muhtemelen bu
değildir.
576
MSB Arşivi; İstiklal Harbi Subay Zayiat Defteri Nu.: 22, s. 10.
476
ALİ HAMİT DOĞRUER
Tuğgeneral
(1323 - Sv.1)
(1886 - 1968)
Aile Durumu
1886 yılında İstanbul’da doğdu. Osman Ferit Bey’in oğludur. 30 Ocak
Öğrenim Durumu
rütbesiyle mezun oldu.578 Ardından Harp Akademisine girerek 18 Ağustos
1910 tarihinde akademiyi bitirdi.579
Yükselme Tarihleri
30 Ağustos 1942’de tuğgeneral.
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra Çorlu’da 7’nci Süvari
Alayı 4’üncü Bölüğe atandı.
577
578
579
477
1911’de Harp Okulunda Topoğrafya, Kavanin, Binicilik, Tabiye
Öğretmenliği Muavinliklerinde bulundu.
1912’de 17’nci Redif Kolordusu Kurmay Başkanı,
1913’te Harp Okulunda Tabiye Öğretmenliği Muavini,
3 Ağustos 1914’te Müstakil Asir Tümeni Kurmay Başkanı,
Haziran 1915’te 22’nci Müstakil Hicaz Tümeni 128’inci Alay Komutan
Vekili,
1916’da 1’inci Süvari Tugayı Kurmay Başkanı,
Daha sonra 16’ncı Kolordu Kurmay Başkanı,
15’inci Kolordu Kurmay Başkanı,
19’uncu Tümen Kurmay Başkanı olarak atandı.
22 Eylül 1918’de İngilizlere esir düştü. Mayıs 1919’a kadar
İskenderiye’de esarette kaldı.
15 Şubat 1920’de 14’üncü Kolordu Satış Komisyonu Başkanı,
Mayıs 1920’de Karasu Divanıharp Başkanı,
22 Haziran 1920’de kısa bir süre Akhisar Nişancı Alayı Komutanı,
17 Temmuz 1920’de Bilecik Divanıharb-i Örfi Başkanı,
Daha sonra Ertuğrul Grubu ile Gediz Muharebesi’ne katıldı. 61’inci
Tümen emrinde Çerkez Ethem’in Tenkil Harekâtı'nda bu grubun 1’inci Şube
Müdürü ve Kurmay Başkanlığını yaptı.
26 Mart 1921’de 61’inci Tümen Piyade Komutanı,
Temmuz 1921’de Kocaeli Müfrezesi (2’nci, 40’ıncı Piyade Alayları ve
5’inci Süvari Alayından oluşan) Garp Cephesi Kurmay 2’nci Başkanı,
22 Ağustos 1921’de İzmit Mevki Komutanı,
26 Ağustos 1922’de 14’üncü Süvari Tümeni 54’üncü Süvari Alay
Komutanı,
Daha sonra 14’üncü Süvari Alay Komutanı,
29 Ağustos 1922’de Mürettep Müfreze Komutanı,
28 Kasım 1922’de 6’ncı Piyade Tümeni Piyade Tugay Komutanı,
1923’te 14’üncü Süvari Tümeni Kurmay Başkanı,
3 Ekim 1927’de Erzincan’da 8’inci Kolordu 1’inci Şube Müdürü,
2 Ekim 1928’de Kağızman’da 41’inci Süvari Alay Komutan Muavini,
478
22 Eylül 1929’da Erzincan’da 3’üncü Ordu Karargâhında 1’inci Şube
Müdürü,
4 Kasım 1930’da İstanbul’da Harp Akademisi Öğretmeni,
16 Ağustos 1931’de İstanbul’da İhtiyat Zabit Mektebi Öğretmeni,
14 Eylül 1932’de Kuleli Askerî Lisesi Müdürü,
4 Temmuz 1935’te Hayrabolu’da 2’nci Süvari Tümeni 45’inci Süvari
Alayı Komutan Muavini,
25 Eylül 1936’da 2’nci Süvari Tümeni 45’inci Alay Komutanı,
29 Aralık 1936’da Ankara’da Kara Harp Okulu Alay Komutanı,
4 Ağustos 1938’de Harp Okulu Komutan Vekili,
2 Ağustos 1939’da 2’nci Süvari Tümeni 4’üncü Süvari Alayı Komutanı,
28 Ağustos 1940’ta Lüleburgaz’da 2’nci Süvari Tümeni 22’nci Tugay
Komutanı,
30 Mart 1942’de 8’inci Tümen Piyade Tugay Komutanı,
3 Ağustos 1942’de Hadımköy’de 8’inci Tümen Komutanı Vekili,
25 Kasım 1942’de Ankara’da Askerî Temyiz Mahkemesi Azası,
19 Ocak 1945’te Ankara’da Satın Alma Komisyonu Başkanı olarak
görev yaptı.
14 Temmuz 1946’da bu görevde iken emekli oldu.
Kılıçlı Gümüş Liyakat Madalyası,
580
479
ALİ RIZA BENLİ
Albay
(1323 - Sv.6)
(1885 - 1922)
Aile Durumu
1885 yılında Trabzon’da doğdu. Recep Bey’in oğludur. 29 Eylül
Öğrenim Durumu
14 Aralık 1904’te girdiği Harp Okulundan, 14 Ekim 1907’de teğmen,
Harp Akademisinden 13 Ağustos 1910’da mümtaz yüzbaşı rütbesiyle mezun
oldu.
Yükselme Tarihleri
14 Ekim 1907’de teğmen,
25 Ağustos 1908’de üsteğmen,
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra Rumeli’de 3’üncü Ordu
emrine,
Daha sonra Manastır’da 6’ncı Kolordu emrinde Süvari Bölük
Komutanı,
1911 yılında Selanik’te Süvari Numune Alayı Komutan Muavini,
Balkan Savaşı’nın çıkması üzerine Doğu Ordusu Kurmaylığına,
Daha sonra Kuvvayı Mürettebe Bağımsız Süvari Tugayı Kurmaylığına,
480
Balkan Savaşı’ndan sonra Harp Okulunda İstihkâm Öğretmen
Muavini,
Birinci Dünya Savaşı başlarında Rusya sınırının sahil kısmına Müfreze
Komutanı olarak tayin edildi ve Lazistan bölgesine gitti. Burada ilk önce
Teşkilat-ı Mahsusa Alay Komutanı olarak Ruslarla savaştı. Daha sonra bu
alay 37’nci Tümene bağlı 109’uncu Kafkas Alayı adını aldı ve bu alayın
komutanlığına atandı.
Daha sonra 37’nci Tümen Kurmay Başkanı olarak tayin edildi ve Tirol
Cephesi’ne gitti. Burada Rusların bozguna uğraması sonucu 109’uncu
Kafkas Alayına geri döndü.
1918 yılında Batum civarında Gürcülerle savaştı.
Daha sonra İstanbul’a geldi ve Rumeli Müfrezesi Komutanı olarak
tayin edildi. Tekrar Batum ve havalisine gönderildi.
Mart 1919’da 35’inci Alay Komutanı,
15 Haziran 1919’da Trabzon’da bulunan 7’nci Kafkas Alayı Komutanı,
Daha sonra Trabzon Mevki Komutanı,
11 Mart 1921’de Çoruh Grup Komutanı olarak atandı.
4 Mayıs 1921’de Batı Cephesi’ne geldi.
Trabzon’da bir ay kadar 3’üncü Tümen Komutan Vekilliği yaptı.
7’nci Kafkas Alayı Komutanı olarak Batı Cephesi’ndeki Muharebelere
katıldı.
12 Şubat 1922’de 4’üncü Kolordu 5’inci Kafkas Tümeni Piyade Tugay
29 Eylül 1922’de mide hastalığından vefat etti.
Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası,
581
481
AZİZ ÇORUH
Yarbay
(1323 - Sv.55)
(1886 - 1937)
Aile Durumu
1886 yılında Erzincan’da doğdu. Hüseyin Bey’in oğludur. 14 Temmuz
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
30 Ağustos 1933’te yarbay.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Erzincan’da 22’nci Süvari
Alayı 5’inci Süvari Bölüğüne,
10 Ekim 1907’de Karaköse’de 22’nci Süvari Alayı 1’inci Bölüğe,
28 Ekim 1911’de Mardin’de 20’nci Süvari Alayı 1’inci Bölük Komutanı,
1914 yılında 18’inci Süvari Bölük Komutanı,
482
10 Mart 1916’da Kafkas Cephesi’nde 3’üncü Ordu 2’nci Kafkas
Kolordusu 17’nci Kafkas Tümeni ve 37’nci Kafkas Tümeni Mızraklı Süvari
Alayına Bölük Komutanı olarak atandı.
37’nci Tümenin İstanbul’a gelmesinden sonra 6 Eylül 1918’de Filistin
Cephesi’ne atandı ise de Adana’da bırakıldı.
6 Eylül 1918’de Adana’da 12’nci Kolordu emrinde 7’nci Süvari
Alayının teşkiline memur edildi. (Bu alay daha sonra Adana Jandarma Alayı
adını aldı.)
15 Ekim 1918’de Adana Jandarma Alay Komutanı,
1 Aralık 1918’de Beyşehir’de 7’nci Süvari Alayına,
25 Mayıs 1921’de Konya Süvari Alayı Komutanı,
22 Eylül 1921’de Nakliye Katar Komutanı, sonra Akşehir’de Katar
Komutanı ve Karaköy Nokta Komutanı,
6 Şubat 1924’te Konya Askerî Lisesi Müdürlüğü Emir Subayı,
13 Haziran 1925’te Elbistan Askerlik Şubesi Başkanı,
30 Ağustos 1933’te Tefenni’de 21’inci Süvari Alayı Komutanı,
21 Temmuz 1936’da 11’inci Süvari Alayı Komutan Muavini olarak
görev yaptı.
14 Temmuz 1937’de vazifesi başında geçirdiği bir kaza sonucu vefat
etti.
1916 yılında Muharebe Gümüş Madalyası,
582
483
KÂZIM TUZCUOĞLU
Albay
(1323 - Sv.57)
(1887 - 1948)
Aile Durumu
1887 yılında İstanbul’da doğdu. Yunus Bey’in oğludur. 17 Haziran
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
10 Ocak 1921’de binbaşı,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Manastır’da 14’üncü Süvari
Alayı 3’üncü Bölüğe,
Şubat 1908’de Köprülü’de 15’inci Süvari Alayı 4’üncü Bölüğe,
Eylül 1910’da Selimiye’de 5’inci Süvari Alayı 4’üncü Bölüğe,
14 Aralık 1911’de Bağdat’ta 32’nci Süvari Alayı 1’inci Bölük Komutanı,
583
484
13 Ocak 1916’da 39’uncu Tümen emrinde Yemen’de Taiz Mıntıkası
Komutanı oldu. Tümenin İngilizlerce esir alınması nedeniyle bir yıl esarette
kaldı. 23 Aralık 1919’da esaretten döndü.
Temmuz 1920’de Yenişehir Cephesi’nde 14’üncü Süvari Alayı 2’nci
Bölük Komutanı,
Aralık 1920’de 2’nci Süvari Tümeni 2’nci Süvari Alayı Komutanı,
Ağustos 1922’de 2’nci Süvari Tümeni 20’nci Süvari Alayı Komutanı,
Mayıs 1923’te 1’inci Süvari Tümeni 14’üncü Süvari Alayı Komutanı,
Temmuz 1928’de 7’nci Kolordu 21’inci Süvari Alay Komutanı oldu.
20 Eylül 1931’de bu görevde iken sağlık durumundan dolayı emekli
edildi.
1908 yılında Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı
1918 yılında Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
584
485
YUSUF ZİYA
Yarbay
(1324 - P.16)585
(1888 - ?)
Aile Durumu
1888 yılında Cisr-i Mustafa Paşa’da doğdu. Ali Rıza Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
1905’te girdiği Harp Okulundan, teğmen rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
İstiklal Savaşı’nda 5’inci Kafkas Tümeni 13’üncü Alay Komutanı olarak
görev yaptı.586
...
585
Sınıfını belirten bir bilgi bulunamamıştır. Ancak görev yaptığı 13’üncü Kafkas Alayı, piyade
alayı olduğundan bu sınıfa mensup olması kuvvetle ihtimaldir.
586
486
ALİ RIZA ÜLGENALP
Albay
(1324 - Sv.23)
(1888 - 1958)
Aile Durumu
1888 yılında Priştine’de doğdu. Hızır İlyas Bey’in oğludur. 6 Şubat
Öğrenim Durumu
14 Ocak 1906’da girdiği Harp Okulundan, 1 Eylül 1908’de teğmen
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
2 Aralık 1908’de Edirne’de 2’nci Nizamiye Hafif Süvari Alayı 2’nci
Bölüğe,
26 Temmuz 1911’de Süvari Küçük Zabit Mektebi Öğretmeni,
30 Temmuz 1912’de İstanbul’da 1’inci Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
5 Ocak 1914’te Harp Okulu 2’nci Bölüğe,
587
487
15 Mart 1914’te Maiyyet-i Seniyye (Padişah maiyyeti) Süvari
Bölüğüne,
27 Ağustos 1915’te İstanbul’da 6’ncı Süvari Alayı 2’nci Bölük
Komutanı oldu. 13 Eylül 1916’da 6’ncı Süvari Alayı 2’nci Bölük ile Filistin
Cephesi’ne gönderildi.
1 Ekim 1918’de Süvari Küçük Zabit Mektebi Muallimi oldu.
3 Temmuz 1921’de Anadolu’ya geçti ve Ankara Süvari Alayına verildi.
15 Ekim 1921’de Garp Cephesi emrinde 1’inci Süvari Tümeni 11’inci
18 Kasım 1923’te Kuleli Askerî Lisesi Amiri,
25 Mayıs 1925’te 2’nci Süvari Tümeni 2’nci Şube Müdürü
28 Temmuz 1927’de 2’nci Tümen Tugay Mülhakı,
29 Şubat 1928’de Süvari Binicilik Mektebi Muallimi,
11 Temmuz 1928’de Süvari Mektebi Heyet-i Erkân Riyasetine,
2 Ekim 1930’da 14’üncü Süvari Alay Komutan Muavini,
23 Eylül 1933’te Süvari 40’ıncı Alay Komutan Vekili,
1 Eylül 1934’te 40’ıncı Süvari Alay Komutanı,
11 Temmuz 1935’te Söke’de 46’ncı Süvari Alay Komutanı,
5 Ağustos 1938’de Kuleli Askerî Lisesi Muallimi,
10 Aralık 1940’ta Diyarbakır’da 7’nci Kolordu 7’nci Şube Müdürü,
28 Ağustos 1942’de Urfa’da 14’üncü Süvari Tümeni 3’üncü Süvari
Alay Komutanı,
12 Aralık 1943’te Trakya’da 2’nci Süvari Tümeni 2’nci Tugay
Komutanı,
Daha sonra Erzincan’da 18’inci Kolordu 18 nu.lı Teftiş Komisyonu
14 Temmuz 1946’da bu görevde iken emekli oldu.
1915’te Harp Madalyası ve Beşinci Rütbeden Mecidî Nişanı,
588
488
HASAN İSKENDER AKKOÇ
Kurmay Binbaşı
(1324 - Sv.32)
(1885 - ?)
Aile Durumu
1885 yılında Manastır’da doğdu. Tevfik Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
14 Aralık 1905’te girdiği Harp Okulundan 1 Eylül 1908’de teğmen
rütbesiyle mezun oldu. 8 Ekim 1911’de Harp Akademisine girdi. 4 Ekim
1919’da kurmay oldu.589 18 Mart 1916’da 8’inci Ordu adına tayyare rasıtlığı
öğrenmek üzere Ayastefanos Tayyare Mektebinde öğrenim gördü.590
Yükselme Tarihleri
1 Mart 1921’de kurmay binbaşı.
Askerî Görevleri
Daha sonra Pirlepe’de 13’üncü Süvari Alayına,
24 Kasım 1908’de 18’inci Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
589
Bu sınıf, 1911 yılında birinci sınıfa başlamıştır. Trablusgarp Savaşı’nda cepheye sevk edilmiş
ve muharebe sırasında ihtiyaç yüzünden öğrenimlerini tamamlamadan öğrencilerin hepsi
kurmay olmuşlardır. Birinci Dünya Savaşı sırasında okul kapalı olduğundan Mütareke sırasında
Teşvikiye’de Şerif Paşa konağında üçüncü sınıfı kurmay olarak 8 Mart 1919’dan 4 Ekim 1919’a
kadar okuyarak öğrenimlerini tamamlamışlardır. (Harp Akademilerinin 142. Yılı Şeref Dolu Yıllar
1848 - 1990; s. 60.)
590
Şahsi dosyasında bulunan diğer bir belgede bu tarih 1918 olarak belirtilmektedir.
489
Trablusgarp Savaşı’nda İzmir’de 2’nci Nizamiye Tümeni Emir Subayı,
19 Ekim 1912’de 6’ncı Süvari Alayı 1’inci Bölüğe,
Balkan Savaşı’nda Doğu Ordusunda 16’ncı Kolordu Emir Subayı,
Daha sonra Amasya Redif Tümeni Yaverliğine atandı. Balkan Savaşı
sonuna kadar bu görevde kaldı.
Daha sonra Harp Akademisine tekrar döndü.
15 Temmuz 1913’te Çatalca Ordusu Menzil Müfettişi,
Daha sonra 2’nci Ordu Emir Subaylığına atandı. (2’nci Ordu daha
sonra 4’üncü Ordu adını aldı.) Bu Ordu ile Filistin’e hareket etti.
18 Mart 1916’da Cebel-i Lübnan’da 43’üncü Tümen Kurmaylığına,

5 Eylül 1916’da 2’nci Süvari Alay Komutanı,
1916 yılı sonlarında Seferî Kuvvetler Kurmaylığı 1’inci Şube Müdürü
(Bu karargâh daha sonra 22’nci Kolordu ve 8’inci Ordu adını aldı.),
Eylül 1917’de Gazze’de 3’üncü Piyade Tümeni Kurmaylığına,
Daha sonra sırasıyla 22’nci Kolordu Kurmaylığına,

20’nci Kolordu 1’inci Şubesine atandı.
5 Eylül 1918’de 4’üncü Piyade Tümeni Kurmaylığına,
5 Ekim 1918’de 25’inci Kolordu Kurmaylığına,

17 Şubat 1919’da Personel Dairesi emrine atandı.
Ekim 1919’da Anadolu’ya geçerek Millî Mücadele’ye katıldı.
Mart 1921’de 20’nci Süvari Alay Komutanı,

Daha sonra 33’üncü Süvari Alay Komutanı,
18 Mart 1922’de Adana ve Havalisi Komutanlığı Kurmaylığına,
12 Eylül 1922’de Akhisar Askerlik Şubesi Başkanı,

9 Kasım 1922’de Elcezire Cephesi emrine,
Daha sonra Kuvva-yı Havaiye Müfettişliği emrine,
Burada Seydiköy Tayyare Okulu Müdürü ve Tayyare Garnizon

23 Kasım 1926’da istifa ederek emekli oldu.
490
Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası, Harp Madalyası, İmtiyaz
Madalyası ve Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Muharebe Alametli
Üçüncü Dereceden Liyakat-ı Askerî Nişanı ile ödüllendirildi.591
591
491
GALİP TÜTEN
Albay
(1324 - Sv.40)
(1887 - 1957)
Aile Durumu
1887’de Şumnu’da doğdu. Sait Bey’in oğludur. 18 Temmuz 1957’de
vefat etti.592
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Manastır’da 14’üncü Süvari
24 Ocak 1909’da Serez’de Süvari Alayı Sancaktarı oldu.
11 Ekim 1909’da 26’ncı Süvari Alayı 4’üncü Bölüğe verildi.
592
492
27 Mart 1910’da açığa alındı.
27 Kasım 1910’da 25’inci Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
19 Ekim 1912’de 26’ncı Süvari Alayı 4’üncü Bölüğe,
15 Temmuz 1913’te Kilyos Menzil Müfettişliği emrine verildi.
20 Temmuz 1913’te 5’inci Kolordu 2’nci Cephane Taburu 3’üncü
Takım Komutanı oldu.
Şubat 1914’te Teşkilat-ı Mahsusa emrine verildi.
23 Mart 1914’te 2’nci Kolordu açığına,
23 Ocak 1915’te Edirne 2’nci Kolordu 3’üncü Alay 1’inci Bölüğe,
23 Mayıs 1916’da 2’nci Kolordu Emir Subayı,
1917 yılında Muhafız Bölük Komutanı,
Haziran 1918’de 20’nci Alay 1’inci Bölük Komutanı,
1 Aralık 1918’de Ankara’da 20’nci Kolordu 1’inci Süvari Alayı 2’nci
Bölük Komutanı,
1920’de 1’inci Süvari Alay Komutanı,
Daha sonra 9’uncu Süvari Alay Komutanı,
10 Şubat 1921’de 11’inci Süvari Alayı Komutanı,
15 Ağustos 1922’de Garp Cephesi’nde 1’inci Süvari Tümeni Tugay
Yaveri,
1 Ekim 1922’de Cizre’de 21’inci Süvari Alayı Komutan Muavini,
3 Haziran 1926’da Diyarbakır’da 3’üncü Ordu Müfettişliği Emir Subayı,
30 Ağustos 1927’de Ankara Merkez Komutanlığı 1’inci Şube Müdürü
görevlerine atandı.
24 Kasım 1929’da Kırklareli’de 2’nci Süvari Tümeni 4’üncü Alay
emrine,
2 Ekim 1930’da 2’nci Tümen Liva Makineli Tüfek Mülhakı,
11 Eylül 1931’de 2’nci Süvari Tümeni 4’üncü Süvari Alayına,
18 Ağustos 1933’te Bursa Askerî Lisesi Dâhiliye Müdürü,
27 Mayıs 1936’da Bursa Askerî Lisesi Orta Hazırlık Sınıfı Öğretmeni,
5 Temmuz 1937’de Diyarbakır’da 7’nci Kolordu 8’inci Şube Müdürü
olarak atandı.
29 Ağustos 1938’de bu görevde iken emekliye ayrıldı.
493
593
494
ALİ SAİP URSAVAŞ
Binbaşı
(1324 - Sv.756)
(1885 - 1939)
Aile Durumu
1885’te Kerkük’te doğdu. Mehmet Emin Efendi’nin oğludur. 26 Eylül
Öğrenim Durumu
13 Kasım 1905’te girdiği Harp Okulundan, 1 Eylül 1908’de teğmen
Yükselme Tarihleri
… üsteğmen,
… yüzbaşı,
24 Şubat 1924’te binbaşı.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Bağdat’taki 6’ncı Ordu emrine
verildi.
Nisan 1911’de Şam’da 8’inci Kolorduda görevlendirildi. Ancak İtalya ile
savaş çıkması üzerine gönüllü olarak Bingazi bölgesinde görev aldı.
Balkan Savaşı’nda 24’üncü Süvari Alayında ve 10’uncu Kolordu
Karargâhında savaşa katıldı.
1913’te Jandarmaya geçerek Beyrut Jandarma Alayına atandı.
Temmuz 1915’te Halep Jandarma Alayında Bölük Komutanı oldu.
Mart 1917’de Deyri Zor Jandarma Alayına Seyyar Müfreze Komutanı
olarak atandı. Musul’dan çekilmek üzere bulunan 6’ncı Ordunun düzenli bir
şekilde çekilmesine yardımcı oldu.
Mütarekeden sonra Kars (Bahçe) Jandarma Komutanlığına tayin
edildi.
Ağustos 1919’da Kozan Jandarma Komutanı olarak görevlendirildi.
Develi ilçesinde Kuvayımilliye Cemiyetini kurdu.
Aralık 1919’da Urfa Jandarma Komutanı olarak tayin edildi. Fransız
işgali altındaki Kozan’dan gizlice ayrılarak Urfa’ya geldi ve şehrin ileri
gelenleri ve yöredeki aşiret reisleriyle temas ederek teşkilat kurdu, Urfa ve
Yöresi Kuvayımilliye Komutanlığını üstlendi.
495
TBMM’nin I. Dönemi Urfa Milletvekili olarak 9 Mayıs 1920’de Meclise
katıldı. Ancak Dâhiliye Vekâletinin gösterdiği lüzum üzerine güney
bölgesinde ve Musul yöresinde verilen özel siyasi görev için 26 Haziranda
Meclisten izinli sayılarak ayrıldı.
3 Ağustos 1921’de Konya İstiklal Mahkemesi Üyeliğine seçildi.
9 Ocak 1922’de bu görevden istifa etmek suretiyle ayrıldı.
TBMM II. Dönemde Kozan’dan Milletvekili seçildi.
TBMM III. Dönemde Urfa’dan Milletvekili seçildi.
4 Mart 1926’da askerlik mesleğinden emekliye ayrıldı.
VI. Dönemde yeniden Urfa Milletvekili oldu.
Dönem içinde 26 Eylül 1939’da Adana’da vefat etti.594
594
496
ALİ NECDET TAN
Albay
(1324 - Top.13)
(1892 - ?)
Aile Durumu
1892 yılında Kemah’ta doğdu. Hasan Bey’in oğludur. Aile lakabı “Kara
Ali Oğulları”dır.
Öğrenim Durumu
7 Aralık 1905’te girdiği Topçu Harp Okulundan, 9 Eylül 1908’de
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
20 Haziran 1909’da 4’üncü Ordu 20’nci Seyyar Topçu Alayı emrine,
1 Ekim 1910’da 4’üncü Ordu 21’inci Seyyar Topçu Alayı 1’inci Bölüğe,
Daha sonra 31’inci Numune Alayı emrine,
27 Kasım 1911’de 9’uncu Kolordu 28’inci Tümen Sahra Topçu Alayı
2’nci Bölüğe,
Balkan Savaşı’nda Mürettep Kolordu 28’inci Tümen Topçu Alayına,
497
17 Ekim 1915’te 28’inci Tümen Sahra Topçu Alayı 1’inci Tabur 2’nci
Bölük Komutanı,
1916 - 1917 yıllarında Irak Cephesi’nde 52’nci Tümen Topçu Taburu
2’nci Batarya Komutanı,
1 Ekim 1918’de 4’üncü Tümen Topçu Tabur Komutanı iken Şirkat’te
Dicle Grubu ile İngilizlere esir düştü. Bir süre Basra kampında esarette
kaldıktan sonra Ağustos 1920’de esaretten döndü.
Anadolu’ya geçerek Millî Mücadele’ye katıldı.
Nisan 1921’de Amasya Merkez Ordusu Esliha (silah) Subayı,
Eylül 1921’de 16’ncı Tümen Topçu Tabur Komutanı,
Aralık 1921’de 16’ncı Tümen Topçu Komutanı (alay eşiti),
Haziran 1924’te Topçu Atış Okulu Öğretmen Yardımcısı,
Temmuz 1925’te Harp Okulu Topçuluk Tabiye Öğretmeni,
Eylül 1928’de Erzincan’da 8’inci Kolordu Müstakil Topçu Tabur
Komutanı,
30 Ağustos 1929’da 3’üncü Tümen Topçu Alay Komutan Muavini,
Ekim 1930’da 9’uncu Kolordu 8’inci Şube Müdürü,
Eylül 1932’de 9’uncu Alay Komutan Vekili,
16 Ağustos 1935’te 4’üncü Kolordu 23’üncü Tümen 31’inci Topçu
Alayı Komutan Vekili, 595
Daha sonra 23’üncü Tümen 31’inci Topçu Alay Komutanı olarak
atandı.
4 Ocak 1937’de bu görevde iken emekli edildi.596
1 Mart 1914’te İftihar Madalyası,
8 Mayıs 1916’da Gümüş Liyakat Madalyası,
9 Mayıs 1917’de Harp Madalyası,
8 Ağustos 1917’de Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı ile
595
596
597
498
FAİK SÖZER
Kurmay Albay
(1324 - İs.1)
(1888 - ?)
Aile Durumu
1888 yılında Selanik’te doğdu. Mehmet Emin Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
14 Aralık 1905’te girdiği Topçu Harp Okulundan, 13 Eylül 1908’de
teğmen rütbesiyle mezun oldu. 20 Mart 1911’de Harp Akademisine girdi ve
burada muhtelif tarihlerde tahsiline devam etti. Akademinin Birinci Dünya
Savaşı sonunda yeniden açılmasıyla Eylül 1919’da Harp Akademisinden
mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
Kasım 1916’da yüzbaşı,
5 Mayıs 1944’te albay.
Askerî Görevleri
Kasım 1908’de 2’nci Ordu 1’inci İstihkâm Taburu 3’üncü Bölüğe,
1910 yılı başlarında Kırklareli’de Bulgar Hududunun tadiline memur
edilmek üzere Hudut Tabur Komutanlığı Vekâletine,
3 Temmuz 1910’da İzmir Torpil Bölüğüne,
499
1911’de Harp Akademisinde tahsile,
27 Kasım 1911’de Bahr-i Sefid Boğazı Torpil Bölüğüne,
13 Haziran 1912’de 4’üncü Tümen 15’inci Alay Komutanı Yaveri,
Daha sonra İzmit Redif Tümeni Eskişehir Alayı Yaveri ve Eskişehir
Alayının Eskişehir Taburu 1’inci Bölük Komutanı oldu.
Eylül 1912’de Kırcaali Müfrezesi Kurmay Heyetine verildi.
24 Kasım 1912’de Bulgarlara esir düştü. Ekim 1913’te İstanbul’a geri
döndü.
17 Ocak 1914’te İstihkâm Kıtaatı Mevaki-i Müstahkeme Müfettiş-i
Umumiliği Yaveri,
17 Mart 1914’te Bahr-i Sefid Boğazı Torpil Bölüğüne,
19 Ekim 1914’te 6’ncı Kolordu İstihkâm Taburu 3’üncü Bölük
Komutanı,
28 Mart 1915’te 5’inci Ordu Menzil Müfettişliği Kurmay Başkanlığı Emir
Subayı,
9 Haziran 1917’de Karargâh-ı Umumi Birinci Şubeye,
19 Aralık 1917’de Ordu Dairesi 1’inci Şubesine,
29 Eylül 1918’de yeni kurulan 25’inci Kolordu Harekât Şubesi Başkan
Yardımcısı,
5 Aralık 1918’de Ordu Dairesi Ordu Şubesine,
Ocak 1919’da Konya’da 12’nci Kolordu Karargâhına atandı ise de 16
Mart 1920’de İstanbul’un İngilizler tarafından işgali üzerine görevine
katılamadı.
1 Temmuz 1920’de İstanbul’dan firar ederek Ankara’ya geldi ve
Amasya’daki 5’inci Kafkas Tümeni Kurmay Başkanlığı emrine atandı.
1 Mayıs 1921’de 7’nci Tümen 41’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
14 Temmuz 1921’de 7’nci Tümen 2’nci Alay Komutanı,
28 Ağustos 1921’de 4’üncü Tümen Sol Cenah Mıntıkası
Komutanlığına atandı ve emrine 2’nci, 47’nci, 42’nci Alaylar verildi.
29 Kasım 1921’de 2’nci Ordu Menzil İkmal Şubesi Müdürü,
13 Şubat 1922’de 2’nci Kolordu Harekât Şubesi Müdürü,
17 Ağustos 1925’te Genelkurmay Başkanlığı Muhabere ve Muvasala
Dairesine,
500
21 Kasım 1927’de 2’nci Tümen 6’ncı Alay Komutanlığına tayin edildi;
ancak bu göreve başlayamayıp geçici olarak 16’ncı Tümen 43’üncü Alay
Komutan Vekâletine verildi.
Daha sonra geçici olarak 57’nci Tümen 39’uncu Alay Komutanlığına
getirildi.
2 Kasım 1928’de istifa etti.
24 Nisan 1934’te Ulaştırma Bakanlığı Şark Demir Yolları Başmüfettişi,
30 Haziran 1938’de Ekonomi Bakanlığı Millî Seferberlik Müdürü,
16 Eylül 1938’de Orman Koruma Genel Komutanlığı 9’uncu Şubeye
bağlı Mıntıka Amiri oldu.
31 Ağustos 1940’ta tekrar hizmete alındı.
26 Ekim 1942’de İstanbul Askerî Mıntıka 1’inci Şube Müdürlüğünden
terhis edildi.
5 Mayıs 1944 tarihinden geçerli olarak Yd. Kur. Alb.lığa yükseltildi. (3
Haziran 1947’de yüksek onaydan geçmiştir.)
10 Eylül 1950’de yeniden emekliye sevk edildi.
1 Mart 1914’te İftihar Madalyası,
1916’da Almanya Hükûmeti tarafından Harp Madalyası,
23 Eylül 1917’de Gümüş Liyakat Madalyası,
12 Aralık 1918’de Üçüncü Dereceden Askerî Meziyet Madalyası,
598
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi; Şahsi Dosyası. MSB Arşivi; Albay Bölümü, Şahsi Dosyası.
501
ALİ KILIÇ (Asaf KILIÇ)599
Milis Albay600
(1325 - P.502)
(1890 - 1971)
Aile Durumu
1890 yılında Beşiktaş - İstanbul’da doğdu. Tevfik Bey’in oğludur. 14
Temmuz 1971’de İstanbul’da vefat etti.
Öğrenim Durumu
İstanbul Gedikli Küçük Zabit Mektebinden (Astsubay Okulu) 3 Mart
1906’da astsubay rütbesiyle mezun oldu. Çeşitli birliklerdeki görevleri
sırasındaki başarıları sebebiyle rütbesi 1909’da teğmenliğe yükseltildi.
Yükselme Tarihleri
3 Mart 1906’da astsubay,
1909’da teğmen,
1918’de yüzbaşı,
... milis albay.
Askerî Görevleri
Gedikli Küçük Zabit Mektebinden mezun olduktan sonra çeşitli
birliklerde görev yaptı.
Birinci Dünya Savaşı’nda 1’inci Ordu 1’inci Alayda görevli olarak
Çanakkale Muharebelerine katıldı.
599
Asıl adı Emrullahzade Asaf’tı. Mustafa Kemal Paşa tarafından 1919 yılı sonlarında Maraş,
Gaziantep ve Havalisi Kuvvayımilliye Komutanı olarak atandıktan sonra Kılıç Ali namı ile
tanınmaya başladı. Soyadı Kanunu çıktıktan sonra ATATÜRK kendisine “KILIÇ” soyadını verdi.
(Hulusi Turgut; ATATÜRK’ün Sırdaşı Kılıç Ali’nin Anıları, İş Bankası Yayınları, 10. Baskı,
İstanbul, 2008.)
600
1919’da Maraş, Gaziantep ve Havalisi Kuvayımilliye Komutanı, 1920’de Yozgat Tedip
Kuvvetleri ve Sıkıyönetim Komutanı olması sebebiyle emeklilik işlemi 408 sayılı Kanun’un
3’üncü maddesi gereğince Milis Albay sayılarak yapılmıştır. (Cepheden Meclise; s. 81)
502
1918’de Kafkas İslam Ordusunda Nuri Paşa’nın Yaverliğini yaptı.
Mütarekeden sonra ordunun dağılması üzerine İstanbul’a döndü ve 2
Nisan 1919’da istifa ederek ordudan ayrıldı.
Erzurum Kongresi’nin toplanmasından sonra Millî Mücadele’ye
katılmak üzere 28 Ekim 1919’da bazı arkadaşlarıyla Sivas’a geldi. Heyet-i
Temsiliye’de alınan kararla Maraş, Gaziantep ve Havalisi Kuvayımilliye
Komutanı olarak atandı. Kurduğu teşkilat ve topladığı kuvvetlerle 12 Şubat
1920’de Gaziantep’e geldi.
TBMM’nin I. Dönemi için yapılan seçimlerde 4 Mayıs 1920’de
Gaziantep Milletvekili seçildiyse de görevi dolayısıyla süresiz izinli sayılması,
8 Mayıstaki Genel Kurulda kararlaştırıldı.
Haziran 1920’de Çapanoğulları İsyanı’nın bastırılması için Tümen
Komutanı yetkisiyle Yozgat sancağında ilan edilen Sıkıyönetim Amirliğine
atanarak emrindeki601 Kılıç Ali Müfrezesi602 ile ayaklanmanın bastırılmasında
etkili oldu.
25 Temmuz 1920’de TBMM’ye katıldı.
22 Eylül 1920’de Ankara İstiklal Mahkemesi Üyeliğine seçildi.
II. Dönemde yeniden Gaziantep milletvekili oldu. Millî Savunma
Komisyonundaki çalışmasını sürdürdü.
7 Mart 1925’te Ankara İstiklal Mahkemesi Üyeliğine tekrar seçilerek
Meclisten ayrıldı.
7 Mart 1927’de İstiklal Mahkemesinin görevinin sona ermesiyle
yasama görevine geri döndü.
7 Haziran 1934’te askerlik mesleğinden emekli oldu.603
1918’de Birinci Sınıf Harp Nişanı ile ödüllendirildi.604
III, IV ve V. Dönemlerde tekrar Gaziantep’ten milletvekili seçilerek
1939’a kadar parlamentoda görev yaptı.605
601
602
Görgülü; s. 305.
603
604
Hulusi Turgut; Atatürk’ün Sırdaşı Kılıç Ali’nin Anıları, İş Bankası Yayınları, 10. Baskı,
İstanbul, 2008, s. 14.
605
503
ESAT AVCI
Albay
(1325 - Sv.20)
(1887 - 1939)
Aile Durumu
1887 yılında Manastır’da doğdu. Salih Bey’in oğludur. 10 Ağustos
Öğrenim Durumu
14 Kasım 1906’da girdiği Harp Okulundan, 26 Ağustos 1909’da
Yükselme Tarihleri
26 Ağustos 1909’da teğmen,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 3’üncü Ordu 16’ncı Alay 2’nci
Süvari Bölüğüne verildi.
14 Mart 1910’da Selanik’te kurulan Numune Süvari Alayına staj için,
14 Eylül 1912’de Balkan Savaşı’nda 16’ncı Süvari Alayına,
23 Temmuz 1913’te 5’inci Alay 4’üncü Süvari Bölüğüne,
29 Kasım 1914’te 5’inci Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
26 Aralık 1914’te 1’inci Kolordu Süvari Bölüğüne atandı.
606
504
Aralık 1917’de Mızıka-i Hümayun Sevk ve İdaresine memur edildi.
16 Eylül 1918’de Maiyet-i Seniyye Süvari Bölük Komutanı,
29 Temmuz 1919’da Süvari Astsubay Okulu 2’nci Bölük Komutanı,
1920’de Akhisar’da 14’üncü Kolordu Süvari Alayına,
Aralık 1921’de Garp Cephesi 5’inci Süvari Alay Komutanı olarak
atandı.
15 Ocak 1924’te açığa alındı.
22 Mart 1924’te 13’üncü Süvari Alayı Komutan Muavini,
3 Temmuz 1926’da 1’inci Ordu Müfettişliği Emir Subayı,
10 Mayıs 1928’de İstanbul Süvari Okulu Öğretmeni,
1 Haziran 1930’da İstanbul Süvari Müfettişi,
2 Ekim 1930’da Kağızman’da 41’inci Süvari Alay Komutanı,
29 Haziran 1933’te 54’üncü Süvari Alay Komutan Muavini,
11 Mayıs 1935’te 14’üncü Süvari Tümeni 40’ıncı Alay Komutan Vekili,
6 Mayıs 1937’de 3’üncü Kolordu 2’nci Süvari Tümeni 45’inci Süvari
Alay Komutanı oldu.
10 Ağustos 1939’da bu görevde iken vefat etti.
14 Ağustos 1906’da Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
1913’te Gümüş İftihar Madalyası,
1917’de Alman Hükûmetince İkinci Dereceden Harp Madalyası,
1918‘de Alman Hükûmetince Demir Salip, Avusturya Hükûmetince
Dördüncü Dereceden Fravaji ve Dördüncü Dereceden Demir Salip-i Ahmer
Madalyası, Bavyera Hükûmeti Harp Madalyası ve Birinci Dereceden Salib-i
Ahmer Madalyası, Bulgar Hükûmetince Dördüncü Dereceden Muharebe ve
Birinci Dereceden Salib-i Ahmer Nişanları,
16 Eylül 1918’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
607
578.
505
ŞERAFETTİN İZMİR
Albay
(1325 - Sv.67)
(1889 - ?)
Aile Durumu
1889’da İstanbul’da doğdu. İbrahim Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
14 Kasım 1906’da girdiği Harp Okulundan, 1909 yılında teğmen
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 2’nci Numune Süvari Alayı
1911’de 2’nci Numune Süvari Alayı 2’nci Bölüğüne,
1912’de Süvari Tatbikat Okulu Mülhaklığına ve bu okulun Süvari
Bölüğüne,
1912 - 1913’te sırasıyla Mürettep 17’nci ve 3’üncü Kolordu Komutan
Yaveri ve Emir Subayı, (Balkan Savaşı’nda Lüleburgaz ve Çatalca
506
Muharebesi’ne, daha sonra 8’inci Kolordu emrinde olarak Bolayır
Muharebesi’ne katıldı.)
1913’te Süvari Tatbikat Okulu Öğretmeni,
1914’te Gelibolu’da Müstakil Süvari Livası Emir Subayı,
1915’te 15’inci Piyade Tümeni Yaveri,
1917’de Şehzade Yaveri,
1918’de Afrika Grupları Komutanlığı Yaveri olarak atandı.
Mütareke gereğince Trablusgarp’ta İtalyanlara teslim oldu. Bir sene
esarette kaldı.
1921’de 1’inci Süvari Tümeni 14’üncü Süvari Alayı Komutan Muavini,
Aynı yıl 1’inci Süvari Tümeni Birinci Şube Müdürü,
1922’de 4’üncü Süvari Alayı Komutan Muavini,
1922’de 13’üncü Süvari Alayı Komutanı olarak atandı. 9 Eylül 1922’de
İzmir’in geri alınışı sırasında yaralandı. Buna rağmen görevine devam
ederek İzmir’e ilk giren Süvari Komutanı oldu.
1923’te Süvari Tatbikat Mektebi Öğretmeni,
2 Ekim 1930’da Karaköse’de 1’inci Tümen Liva Makineli Tüfek
Mütehassısı,
11 Eylül 1931’de 41’inci Alay Muavini,
18 Temmuz 1932’de 21’inci Süvari Alay Komutan Muavini,
30 Eylül 1932’de 2’nci Kolordu 45’inci Süvari Alay Komutanı Muavini,
4 Kasım 1933’te İhtisas Mahkemesi Azası,
16 Temmuz 1935’te 2’nci Süvari Tümeni 4’üncü Alay Komutanı,
21 Temmuz 1936’da 2’nci Ordu Karargâhı 1’inci Şube Müdürü olarak
atandı.
1940 yılında 9’uncu Kolordu 1’inci Süvari Tümeni 11’inci Süvari Alay
Komutanı iken Parkinson hastalığına yakalandı. Sıhhi durumu görev
yapmasına engel olduğundan İzmir’de 1 yıl tedavi gördü.608
Daha sonra Beşiktaş Askerlik Şubesinde görevlendirildi.
28 Ağustos 1944’te bu görevde iken emekli oldu.609
608
609
507
1915 yılında Kılıçlı Liyakat ve Kılıçlı Muharebe Madalyası,
1918 yılında Dördüncü Dereceden Kılıçlı Mecidî Nişanı,
Kılıçlı Muharebe Liyakat Madalyası ve Harp Madalyası,
610
508
ŞERİF GÜRALP
Albay
(1326 - Sv.18)
(1887 - ?)
Aile Durumu
14 Nisan 1887’de Edirne’de doğdu. Ruşen Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
14 Kasım 1907’de girdiği Harp Okulundan, 11 Nisan 1910’da teğmen
Yükselme Tarihleri
11 Nisan 1910’da teğmen,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 1’inci Kolordu 3’üncü Süvari
Alayı 2’nci Bölüğe,
14 Aralık 1914’te 1’inci Kolordu 3’üncü Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
Nisan 1917’de 3’üncü Süvari Tümeni 8’inci Alay 3’üncü Bölük
Komutanı,
Aralık 1918’de 1’inci Kolordu Süvari Alayına,
10 Mart 1920’de 12’nci Kolordu Süvari Müfrezesi Komutanı,
Aralık 1920’de 1’inci Süvari Tümeni 10’uncu Alay Komutanı,
509
1 Şubat 1922’de Burdur, Isparta, Antalya Livalarının % 20 nakil aracı
vergisini toplamaya memur 2 nu.lı Komisyon Başkanı,
Aralık 1922’de Trakya’da Rafet Paşa Karargâhında 7’nci Şube
Müdürü,
Mart 1924’te Genelkurmay Neşriyat (Yayım) Şubesi Mülhakı,
5 Mart 1925’te Genelkurmay Muvasala (Ulaştırma) Şubesi Mülhakı,
1 Eylül 1925’te Genelkurmay Başkanlığı Harekât Dairesi 1’inci Şube
Mülhakı,
1 Eylül 1926’da Genelkurmay Başkanlığı Harp Tarihi Dairesi Filistin
Kısmı Mülhakı,
13 Kasım 1927’de 9’uncu Kolordu 41’inci Süvari Alayına,
4 Şubat 1928’de 9’uncu Kolordu 1’inci Şubesine,
22 Aralık 1928’de 3’üncü Piyade Tümeni Satın Alma Komisyon
Başkanı,
25 Ekim 1929’da Erzincan Askerlik Şubesi Başkanı,
30 Kasım 1930’da 3’üncü Kolordu 2’nci Süvari Tümeni 13’üncü Alay
emrine,
11 Eylül 1931’de Kırklareli’de 2’nci Süvari Tümeni Satın Alma
13 Temmuz 1932’de Afyon’da 1’inci Kolordu 1’inci Şube Mülhakı,
10 Eylül 1932’de Antep’te 54’üncü Süvari Alayı Komutan Muavini,
23 Temmuz 1933’te Urfa’da 14’üncü Süvari Tümeni 2’nci Şube
Müdürü,
24 Haziran 1935’te 2’nci Süvari Tümeni 13’üncü Alay Komutanı
Muavini,
10 Haziran 1937’de Urfa Askerî İhtisas Mahkemesi Azası,
29 Ağustos 1938’de 1’inci Tümen 14’üncü Alay Komutanı,
15 Eylül 1941’de Trakya’da 2’nci Süvari Tümeni 22’nci Tugay
Komutanı,
28 Şubat 1942’de Urfa’da 14’üncü Süvari Tümeni 14’üncü Süvari
Tugay Komutanı,
19 Temmuz 1943’te Trakya’da 2’nci Süvari Tümeni 22’nci Tugay
Komutanı,
7 Ağustos 1944’te İstanbul Merkez Komutan Muavinliğine atandı.611
14 Temmuz 1945’te bu görevde iken emekli oldu.612
611
612
510
Nisan 1915’te Gümüş Liyakat Madalyası,
Mayıs 1918’de Alman Demir Salip Nişanı,
613
511
ALİ AVNİ GÜNDÜZ (Avni Baba)614
Binbaşı
(1326 - Sv.34)
(1886 - 1962)
Aile Durumu
1886 yılında Harput - Elazığ’da doğdu. Mehmet Ragıp Bey’in oğludur.
29 Mart 1962’de vefat etti.615
Öğrenim Durumu
4 Kasım 1906’da girdiği Harp Okulundan, 11 Nisan 1910’da teğmen
Yükselme Tarihleri
11 Nisan 1910’da teğmen,
12 Mayıs 1918’de yüzbaşı,
22 Aralık 1924’te binbaşı.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 6’ncı Ordu emrine,
9 Ocak 1912’de 33’üncü Süvari Alayı 4’üncü Bölüğe,
22 Ekim 1912’de 11’inci Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
17 Aralık 1912’de Harp Okulu Süvari Numune Bölüğüne,
21 Ağustos 1915’te 1’inci Ordu Karargâh Süvari Bölüğüne,
614
Avni Baba adıyla da anılırdı. (Nurettin Peker; 1918 - 1923 İstiklal Savaşı Resim ve
Vesikalarla İnebolu - Kastamonu ve Havalisi Deniz ve Kara Harekâtı, Gün Basımevi, İstanbul,
1955, s. 486.)
615
512
19 Ekim 1915’te Irak’ta 6’ncı Ordu Karargâhı Osmancık Taburuna,
23 Mart 1917’de 4’üncü Ordu Süvari Bölük Komutanı,
1918’de 8’inci Kolordunun teşkiliyle Karargâh Komutanlığına,
Daha sonra Amman’da 48’inci Tümen Süvari Bölük Komutanı,
1919 yılında İstanbul Muhafız Bölüğü İnzibat Bölük Komutanı,
Daha sonra 1’inci Süvari Alay Komutanı,
1920’de Ankara Merkez Komutan Yaveri ve ardından 20’nci Müstakil
Daha sonra 11’inci Tümen Hücum Tabur Komutanı ve 1’inci Süvari
Tümeninde 5’inci Şube Müdürü olarak görev yaptı.
1921’de Düzce’de Kuvayımilliye Komutanı,
1923’te Tokat Askerî Rüştiyesi ve İdadisi Öğretmeni oldu.
Daha sonra Garp Cephesi 1’inci Süvari Tümeni 11’inci Alayına ve
Süvari Binicilik Okulu Öğretmenliğine atandı.
1924’te Halıcıoğlu Lisesi Öğretmeni,
Daha sonra İstanbul Merkez Komutanlığı Kadıköy Merkez İnzibat
Amiri,
3 Temmuz 1926’da Siirt Askerlik Şubesi Başkanı,
6 Ekim 1929’da Kılıçali Askerlik Şubesi Başkanı,
2 Ekim 1930’da 14’üncü Alay emrine,
27 Haziran 1931’de Süvari Müfettişliği Mülhaklığına atandı.
15 Aralık 1913’te Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
2 Haziran 1918’de Alman Hükûmetince İkinci Sınıf Demir Salip Nişanı,
616
513
OSMAN KÂMİL617
Yüzbaşı
(1326 - Sv.89)
(1889 - ?)
Aile Durumu
1889 yılında Çorum’da doğdu. Mehmet Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Kasım 1907’de girdiği Harp Okulundan, 1910 yılında teğmen
Yükselme Tarihleri
… üsteğmen,
1 Mart 1917’de yüzbaşı.
Askerî Görevleri
1911 - 1913 yılları arasında Yemen’de İmam İdris Harekâtı’na katıldı.
1914’te Birinci Dünya Savaşı’na katıldı.
1915’te Kanal Harekâtı’nda Baskın Müfreze Komutanı,
Ekim 1916’da 79’uncu Alay 1’inci Tabur Komutan Vekili,
1 Nisan 1917’de Makineli Tüfek Bölük Komutanı,
1 Nisan 1918’de 53’üncü Tümen Makineli Tüfek Talimgâh Komutanı,
Mayıs 1918’de 136’ncı Piyade Alayı 2’nci Tabur Komutanı olarak
Filistin’de Şeria Muharebelerine iştirak etti. 30 Ekim 1918’e kadar bu
cephede kaldı. İngilizlere esir düştü. Mayıs 1920’de esaretten döndü.
Ağustos - Ekim 1920 arasında eşkıya takibinde bulundu.
Aralık 1920’de Demirci Mehmet Efe İsyanı Tedip Harekâtı’na katıldı.
Ocak 1921’de Çerkez Ethem’in tenkilinde görev aldı.
Kütahya - Eskişehir ve Nasuhçal Muharebelerinde 1’inci Süvari
Tümeni 14 nci Süvari Alay Komutanı olarak görev yaptı.
617
MSB Arşivi’ndeki dosyasında bir tane belgesi mevcuttur. Bulunabilen bilgileri yazılmıştır.
514
...
618
MSB Arşivi; 1’inci Süvari Tümeni ve 9, 10, 11, 14’üncü Süvari Alayları Subay Künye Defteri
Nu.: 225.
515
RECEP HULKİ İNÖNÜTEPE
Yarbay
(1327 - Sv.6)
(1889 - ?)
Aile Durumu
1889 yılında Kızanlık’ta doğdu. Ahmet Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
14 Kasım 1908’de girdiği Harp Okulundan, 14 Mayıs 1911’de teğmen
Yükselme Tarihleri
14 Mayıs 1911’de teğmen,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Manastır’da 6’ncı Kolordu
22 Haziran 1911’de 13’üncü Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
13 Haziran 1912’de 6’ncı Kolordu Süvari Tugayı 7’nci Makineli Tüfek
Bölüğüne,
23 Temmuz 1913’te 7’nci Süvari Alayı 4’üncü Bölüğe,
14 Aralık 1915’te 7’nci Süvari Alayı 4’üncü Bölüğe tayin edildi.
10 Nisan 1916’da 3’üncü Süvari Tümeni Ağır Makineli Tüfek Bölük
Komutanı,
516
25 Eylül 1916’da 7’nci Süvari Tümeni Ağır Makineli Tüfek Bölük
Komutanı,
1 Ocak 1919’da 20’nci Süvari Alayı Makineli Tüfek Bölük Komutanı,
1 Temmuz 1919’da Garp Cephesi Muharebe Destek Bölük Komutanı,
10 Ekim 1920’de Garp Cephesi Süvari Müfrezesi Komutanı,
24 Nisan 1922’de Mürettep 1’inci Süvari Alayı Komutanı,
24 Temmuz 1922’de Garp Cephesi Erkânıharp 1’inci Şube Mülhakı,
22 Ağustos 1923’te Tekirdağ Askerlik Şubesi Muamelat Memuru,
Temmuz 1925’te 2’nci Süvari Alayı emrine,
15 Aralık 1926’da Karacabey Askerlik Şubesi Başkanı,
30 Ağustos 1927’de 1’inci Süvari Tümeni 2’nci Şube Müdürü,
27 Kasım 1927’de 1’inci Süvari Tümeni 1’inci Tugay Makineli Tüfek
Mülhakı,
2 Ekim 1930’da 46’ncı Süvari Alayı emrine,
15 Ocak 1932’de 57’nci Tümen Yoklama Komisyon Başkanı,
10 Eylül 1932’de 4’üncü Süvari Alayı Komutan Muavini,
9 Eylül 1934’te 2’nci Süvari Tümeni 2’nci Şube Müdürü olarak görev
yaptı.
11 Temmuz 1936’da açığa alındı.
1937 yılında ordudan ihraç edildi.
2 Aralık 1915’te Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
18 Temmuz 1918’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı, (Kılıçlıya
dönüştürüldü.)
30 Ağustos 1927’de İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.619
619
517
MAHMUT NECMETTİN ATSÜ
Albay
(1327 - Sv.13)
(1889 - 1954)
Aile Durumu
6 Eylül 1889’da Aksaray’da doğdu. İbrahim Sıtkı Bey’in oğludur. 26
Ağustos 1954’te vefat etti.620
Öğrenim Durumu
14 Kasım 1908’de girdiği Harp Okulundan, 14 Mayıs 1911’de teğmen
Yükselme Tarihleri
14 Mayıs 1911’de teğmen,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 4’üncü Kolordu emrine,
22 Mayıs 1911’de Edirne’de 9’uncu Süvari Alayı 1’inci Bölüğe,
18 Haziran 1911’de 11’inci Süvari Alayı 2’nci Bölüğe,
31 Mart 1912’de İzmir’de 4’üncü Kolordu Ağır Makineli Tüfek
Bölüğüne,
620
518
1 Mayıs 1913’te Erzurum’da 10’uncu Kolordu 19’uncu Süvari Alayı
4 Aralık 1913’te Gelibolu’da 15’inci Süvari Alayı 1’inci Bölüğe,
1914’te 25’inci Piyade Alayı Makineli Tüfek Bölüğü Kademe Subayı,
15 Mayıs 1914’te Çanakkale’de 72’nci Piyade Alayı Ağır Makineli
Tüfek Bölük Komutanı,
14 Nisan 1916’da Erzurum 92’nci Alay Ağır Makineli Tüfek Bölük
Komutanlığı görevlerine atandı.
8 Temmuz 1916’da Erzurum’da esir düştü. 1 Kasım 1918’de esaretten
dönerek İstanbul’a geldi ve Muamelat-ı Zatiye Süvari Şubesine atandı.
26 Ocak 1921’de Kastamonu Havalisi Süvari Bölük Komutanı oldu.
13 Mart 1921’de Anadolu’ya geçti ve 33’üncü Süvari Alay Komutanı
olarak atandı.
24 Aralık 1922’de Şile’de 3’üncü Kolordu Süvari Alay Komutanı,
27 Kasım 1923’te Yozgat Askerlik Dairesi Mülhakı,
8 Haziran 1925’te Sarıkamış 9’uncu Kolordu Süvari Alayına,
30 Mart 1927’de Iğdır Askerlik Şubesi Başkanı,
22 Ağustos 1928’de Gediz Askerlik Şubesi Başkanı,
20 Kasım 1929’da Ayvacık’ta 46’ncı Süvari Alayına,
4 Şubat 1931’de Ankara’da Harp Dairesi Süvari Şube Mülhakı,
11 Eylül 1931’de Babaeski’de 2’nci Süvari Alayı Karargâhına,
10 Eylül 1932’de Babaeski 2’nci Süvari Alayı Komutan Muavini,
18 Ağustos 1934’te Balıkesir’de 2’nci Kolordu 7’nci Şube Müdürü,
21 Ocak 1936’da Lüleburgaz’da 2’nci Süvari Tümeni 4’üncü Alay
Komutan Muavini,
9 Ağustos 1937’de Lüleburgaz’da 2’nci Süvari Tümeni 4’üncü Alay
Komutan Vekili,
18 Temmuz 1938’de Kağızman’da Süvari Tümeni 41’inci Alay
Komutanı,
13 Eylül 1941’de Urfa’da 14’üncü Süvari Tümeni 24’üncü Süvari
Tugay Komutanı,
5 Nisan 1943’te Niğde Askerlik Dairesi Başkanı,
Daha sonra Kayseri Askerlik Dairesi Başkanı olarak görev yaptı.
5 Eylül 1947’de bu görevde iken emekli oldu.
519
22 Ağustos 1928’de Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ile
621
520
SALİH NAİL622
Albay
(1327 - Top. 39)
(1863 - 1922)
Aile Durumu
1863 yılında İstanbul’da doğdu. Abdullah Bey’in oğludur. 30 Temmuz
Öğrenim Durumu
Topçu Harp Okulundan üsteğmen rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
... albay.
Askerî Görevleri
1922’de 1’inci Kolordu 1’inci Topçu Alayı Komutanı olarak görev yaptı.
30 Temmuz 1922’de bu görevde iken vefat etti.623
...
622
Şahsi dosyası bulunamayıp sadece Emekli Sandığı Arşivinden bulunabilen bilgileri
yazılmıştır.
623
Emekli Sandığı Arşivi; Şahsi Dosyası, Tasnif Nu.: 20395.
521
RAMİZ ÖZALP
Albay
(1328 - Sv.4)
(1890 - ?)
Aile Durumu
1890’da Üsküp’te doğdu. Bayram Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
14 Kasım 1909’da girdiği Harp Okulundan, 24 Mart 1912’de teğmen
Yükselme Tarihleri
24 Mart 1912’de teğmen,
14 Mart 1916’da üsteğmen,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Bağdat’ta 13’üncü Kolordu
emrine,
18 Haziran 1912’de Bağdat’ta 36’ncı Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
18 Şubat 1913’te Üsküp’te 17 Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
24 Temmuz 1913’te Edirne’de Garp Ordusuna bağlı 7’nci Süvari Alayı
1 Nisan 1914’te Süvari Tatbikat ve Binicilik Okuluna,
522
1914’te 2’nci Kolordu 2’nci Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
14 Mart 1916’da 7’nci Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
1 Ocak 1919’da Ankara’da 20’nci Kolordu Süvari Alayı Komutan
Yaveri,
25 Ağustos 1920’de 3’üncü Süvari Alayı Komutanı,
12 Ekim 1920’de 2’nci Süvari Tümeni 19’uncu Süvari Alayı Komutanı,
14 Temmuz 1922’de 10’uncu Piyade Tümeni 19’uncu Alay Komutan
Muavini,
19 Eylül 1923’te Süvari Binicilik Okulu Öğretmeni,
3 Temmuz 1926’da Mardin’de 1’inci Tümen 14’üncü Süvari Alayı
Depo Subayı,
16 Haziran 1927’de 1’inci Tümen 14’üncü Süvari Alayı 1’inci Bölük
Komutanı,
11 Temmuz 1928’de tekrar 1’inci Tümen 14’üncü Süvari Alayı Depo
Subayı,
11 Eylül 1931’de Adana’da 7’nci Tümen Satın Alma Komisyonu
Başkanı,
18 Ağustos 1934’te Antep’te 14’üncü Süvari Tümeni 54’üncü Alayı
Grup Komutanı,
21 Temmuz 1936’da Ankara’da Süvari Müfreze Mülhakı,
8 Eylül 1938’de Gaziantep’te 14’üncü Süvari Tümeni 54’üncü Alay
Komutan Vekili,
9 Haziran 1945’te Erzurum’da 9’uncu Kolordu 21 Numaralı Teftiş
Komisyonu Başkanı olarak görev yaptı.
7 Eylül 1915’te Harp Madalyası,
16 Ağustos 1923’te İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.624
624
523
ALİ RIZA
Binbaşı
(1328 - c.Top.36)
(1891 - 1921)
Aile Durumu
1891 yılında Selanik’te doğdu. İsmail Hakkı Bey’in oğludur. 26
Ağustos 1921’de Köse Abdal Muharebesi’nde şehit oldu.
Öğrenim Durumu
14 Eylül 1910’da girdiği Harp Okulundan, teğmen rütbesiyle mezun
oldu.
Yükselme Tarihleri
10 Ocak 1920’de binbaşı.
Askerî Görevleri
İstiklal Savaşı’nda 23’üncü Tümen Topçu Komutanı olarak görev
yaptı.
625
26 Ağustos 1921’de Köse Abdal Muharebesi’nde şehit oldu.
...
625
MSB Arşivi; İstiklal Harbi Subay Zayiat Defteri Nu.:22, s. 11.
524
YAHYA NÜZHET
Yüzbaşı626
(1330 - P.5)
(? - ?)
Aile Durumu
Musul’da doğdu. Abdullah Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
... yüzbaşı
Askerî Görevleri
İstiklal Savaşı’nda yüzbaşı rütbesinde iken 4’üncü Tümen 42’nci Alay
Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.627
626
İstiklal Savaşı’nda yüzbaşı olup son rütbesi bulunamamıştır.
627
MSB Arşivi; İstiklal Harbi’ne İştirak İle Terfi ve Taltif Edilen Zabitana Mahsus Defter Nu.: 315.
525
HALİT BAYRAK
Binbaşı
(1330 - Top.1)
(1892 - 1965)
Aile Durumu
1892’de İzmir’de doğdu. Hüseyin Rüştü Bey’in oğludur. 22 Mart
1965’te vefat etti.
Öğrenim Durumu
Harp Okulundan, 17 Temmuz 1914’te teğmen rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
17 Temmuz 1914’te teğmen,
Mart 1921’de yüzbaşı,
Aralık 1924’te binbaşı.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra İzmir Ağır Topçu Taburu 2’nci
Bölüğe atandı.
Birinci Dünya Savaşı’nda İzmir Müstahkem Mevkisinde görev yaptı.
İstiklal Savaşı’nda sırasıyla Bergama - İvrindi Cephesi Komutanlığı,
7’nci Ordu 1’nci Süvari Tümeni Topçu Komutanı,
11’inci Piyade Tümeni Topçu Komutanlığı görevlerini yaptı.
Haziran 1925’te İzmir Müstahkem Mevkisi İstihbarat Şubesi Müdürü,
Eylül 1925’te İzmir Müstahkem Mevkisi Ağır Topçu Birliği Komutanı
oldu.
10 Mayıs 1927’de rahatsızlığı sebebiyle malulen emekli oldu.
TBMM’de III, IV ve V. Dönem Beyazıt; VI, VII ve VIII. Dönem Ağrı
milletvekili olarak görev yaptı.628
628
526
OSMAN AĞA (TOPAL OSMAN)
Yarbay
(Milis-P.342)
(1883 - 1923)
Aile Durumu
1883 yılında Giresun’da doğdu. Feridunzade Hacı Mehmet Bey’in
oğludur. 1923 yılında vefat etti.
Öğrenim Durumu
İlköğrenimini Giresun’da yaptı. Ortaöğrenimini yarım bıraktı.629
Yükselme Tarihleri630
20 Ekim 1920’de fahri binbaşı,631
19 Şubat 1922’de yarbay.632
Askerî Görevleri
Balkan Savaşı çıktığında ailesi tarafından askerlik bedeli ödendiği
hâlde savaşa katılmak üzere bir gönüllü müfrezesi topladı.633 Çongara
Muharebesi’nde634 (Çorlu civarında Bulgarlara karşı yapılan bir hücumda)
sağ bacağından sakat kalan Osman Ağa, bu nedenle “Topal” lakabıyla
anılmaya başladı. Giresun’a “Gazi” olarak döndüğünde omzunda Milis
Yüzbaşı apoleti bulunmaktaydı.635
629
İlkokuldan sonra girdiği rüştiyenin son sınıfından ayrılmak zorunda kalmış ve genç yaşta
ticaretle uğraşmaya başlamıştır. Zamanla lider özellikleri, cömert ve varlıklı oluşu sebebiyle
yörenin ileri gelenlerinden biri hâline gelmiş ve “Ağa” lakabıyla anılmıştır. (Süleyman Beyoğlu;
Millî Mücadele Kahramanı Giresunlu Osman Ağa, Bengi Yayınları, İstanbul, 2009, s. 27 - 28.)
630
Şahsi dosyasında bulunan belgelerde askerlik mesleğine duhül (giriş) tarihi, 20 Kasım 1918
olarak verilmiştir.
631
632
Vakit; 19 Şubat 1922. Süleyman Beyoğlu; s. 243.
633
Ayhan Yüksel; Giresun Tarihinden Sayfalar, Giresun Valiliği Yayınları, İstanbul, 2009, s. 27.
634
635
Yüksel; Giresun Tarihinden Sayfalar, s. 27 - 28.
527
Birinci Dünya Savaşı çıkınca topladığı gönüllülerle Teşkilat-ı Mahsusa
Alayına katılarak Batum bölgesinde Ruslara karşı savaştı. 37’nci Tümen ile
Harşit636 Müdafaası’na katıldı ve cepheden kaçan asker firarilerin yakalanıp
cepheye gönderilmesini sağladı.(1918)
İzmir’in işgalinin ardından Kuvayımilliye Teşkilatına katılan Osman
Ağa,637 1919’da Giresun Belediye Başkanı ve Giresun Müdafaa-i Hukuk
Cemiyeti Başkanı oldu.
12 Kasım 1920’de Mustafa Kemal Paşa’yı koruyacak on kişilik “Yakın
Koruma Fedai Mangası”nı kurdu. 638 (Sakarya Muharebesi sırasında
Giresunlu muhafızların sayısı 200’ü geçmiştir.639)
İstiklal Savaşı sırasında Karadeniz Sahilleri Gönüllü İttifakını
oluşturdu. Rusya’dan getirilen cephanelerin İnebolu ve Amasra üzerinden
cephelere sevkini sağladı.
Giresun’da gönüllü alay kurulması için yaptığı resmî talep neticesinde
1921 yılında Giresun Gönüllü Alayı (47’nci Alay) ile Giresun Nizamiye Alayı
(42’nci Alay) teşkil edildi. Osman Ağa, 47’nci Alayın Komutanlığına getirildi.
Bu iki alay Sakarya Zaferi’nin kazanılmasında büyük hizmetler yaptı. 640
(Giresun alaylarının Koçgiri ve Pontus İsyanı’nın bastırılmasında büyük
hizmetleri olmuştur.)
Büyük Taarruz’un ikinci günü (27 Ağustos 1922) Dedesivri Tepesi’nin
geri alınmasında Topal Osman Ağa komutasındaki 47’nci Alayın Giresunlu
cesur personeli büyük kahramanlık gösterdi ve burada şehit düşen 14
askerin anısına Afyon’da (İscehisar ilçesi - Doğanlar Köyü) Giresunlular
Şehitliği inşa edildi.641
636
Bugün Giresun’da Doğankent İlçesi.
637
Bu sırada Osman Ağa, tehcir suçlamasıyla karşı karşıya kalmıştır. Ermeniler ve Rumlar,
Giresun’da da tehcir işlerinin çok kötü icra edildiği ve Ermenilerin mallarını aldıkları gerekçesiyle
Osman Ağa ile iki kişi hakkında şikâyetçi olmuşlardı. Rumların Osman Ağa’yı şikâyet
etmesindeki etken, Pontus emellerine karşı en büyük engel olarak görmeleriydi. Mustafa Kemal
Paşa’nın da tespitine göre bu sırada Karadeniz Bölgesi’nde kırktan fazla Rum çetesi faaliyet
göstermekteydi. Karahisar Mutasarrıfı Reşit Bey, konuyla ilgili olarak Dâhiliye Nezaretine; “...
Feridunzade Osman Ağa’nın tehcir günlerinde cephede olup hizmet-i vataniyye ile meşgul
olduğu, böyle meseleden katiyen haberdar olmadığı...”nı bildiren bir yazı yazmış ve 8 Temmuz
1919’da Osman Ağa ile 169 kişi hakkında “afv-ı şahane” çıkarılmıştır. (Yüksel; Giresun
Tarihinden Sayfalar, s. 28 - 34.) Nitekim Osman Ağa, KKK Arşivinde bulunan otobiyografisinde
tehcir meselesine: “... İzmir’in işgalini müteakip fiilen Kuvayımilliye Teşkilatına mübaderet
etmekliğim Ferit Paşa Hükûmeti tarafından tehcir vesilesiyle tevkifime bais olduğundan dağa
çekilerek 250 kişilik bir kuvvet teşkil ve milleti teslih ve teşkilatı tevsi eyledim.” diyerek açıklık
getirmektedir( KKK Emeklilik Şubesi Arşivi; Şahsi Dosyası.).
638
Teoman Alparslan; Topal Osman Ağa, Kum Saati Yayınları, İstanbul, 2007, s. 19 - 26.
639
Beyoğlu; s. 241.
640
42’nci Alay Komutanı Hüseyin Avni Alparslan Bey, bu muharebede pek çok askeri ile şehit
düşmüştür (Beyoğlu; s. 207 - 208, 242.).
641
Harp Tarihi Gezileri-I (Polatlı - Afyon Bölgesi); Gnkur. ATASE Bşk.lığı Yayınları, Ankara,
2009, s. 89.
528
İstiklal Savaşı’nda büyük yararlılıklar gösteren Topal Osman, Mustafa
Kemal’i aşırı biçimde eleştiren Trabzon Mebusu Ali Şükrü Bey’i öldürdü (27
Mart 1923). TBMM’de geniş yankılar uyandıran bu olaydan sonra teslim
olmamakta direnen Topal Osman, 1923 yılında hükûmet kuvvetlerince
sıkıştırıldığı Ankara Seyranbağları mevkisinde Papazın Bağı’ndaki evinde
öldürüldü.642
Topal Osman Ağa, yaşamının sonuna dek yaptığı tüm faaliyetleri ile
Mustafa Kemal Paşa’nın yanında yer aldı. Osman Ağa, Mustafa Kemal
ATATÜRK’ün deyimiyle “... Hizmet ve vatanseverliği takdire değer
şahsiyet”tir. 643
Gümüş Muharebe Liyakat Madalyası,
1925’de Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası verildi.644
642
Alparslan; s. 19 - 26.
643
Beyoğlu; s. 17.
644
529
İBRAHİM645
Binbaşı
(? - Sv ?)
(? - ?)
Aile Durumu
...
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
... binbaşı.
Askerî Görevleri
İstiklal Savaşı’nda binbaşı rütbesinde iken 14’üncü Süvari Tümeni
5’inci Süvari Alayı Komutanı olarak görev yaptı.646
...
645
646
Baycan; s. 380.
530
ALİ RIZA TEMİR
Albay
(? - J.85)647
(1875 - ?)
Aile Durumu
1875 yılında Serez’de doğdu. İbrahim Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Harp Okulundan, teğmen rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
... albay.
Askerî Görevleri
28 Temmuz 1920’de Ankara Jandarma Müfettişliği Muavini,
1 Mayıs 1922’de Diyarbakır Jandarma Alay Komutanı,
Daha sonra Ankara Jandarma Müfettişi olarak görev yaptı.
14 Haziran 1933’te bu görevde iken emekli oldu.
İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi. 648
647
Harp Okulundan mezuniyet tarihi bulunamadığından sicil nu.sı tam olarak tespit
edilememiştir.
648
531
İSMAİL HAKKI YÜCE
Yarbay
(? - J.129)649
(1876 - ?)
Aile Durumu
1876 yılında İstanbul’da doğdu. Sadık Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
... yarbay.
Askerî Görevleri
13 Temmuz 1920’de Kars Jandarma Alayı Komutan Muavini,
25 Temmuz 1920’de Sivas Jandarma Alayı Komutan Muavini,
14 Ağustos 1921’de Trabzon Jandarma Alay Komutanı olarak görev
yaptı.
14 Ekim 1922’de bu görevde iken emekli oldu.
649
edilememiştir.
650
532
ÖMER LÜTFÜ
Binbaşı
(? - J.530)651
(1875 - ?)
Aile Durumu
1875 yılında Erzincan’da doğdu. Salih Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
... binbaşı.
Askerî Görevleri
28 Temmuz 1920’de Sibirya’da esarette iken firar edip Trabzon’a
geldi.
25 Ağustos 1920’de Kemah kazası Jandarma Komutanı,
2 Nisan 1921’de Diyarbakır Jandarma Alay Komutanı,
17 Eylül 1922’de Erzincan Livası Jandarma Komutanı,
Daha sonra Ergani Madeni Vilayet Jandarma Komutanı olarak görev
yaptı.
15 Eylül 1925’te bu görevde iken emekli oldu.
651
edilememiştir.
652
533
KAYNAKLAR
ARŞİVLER
Genelkurmay ATASE Başkanlığı Arşivi
KKK Emeklilik Şubesi Arşivi
Jandarma Genel Komutanlığı Arşivi
MSB Arşivi
Emekli Sandığı Arşivi
KİTAPLAR
AKBAYAR, Nuri; Osmanlı Yer Adları Sözlüğü, Tarih Vakfı Yurt
Yayınları, İstanbul, 2001.
Ali Çetinkaya’nın Millî Mücadele Dönemi Hatıraları; Atatürk Araştırma
Merkezi Yayınları, Ankara, 1993.
ALPARSLAN, Teoman; Topal Osman Ağa, Kum Saati Yayınları,
İstanbul, 2007.
AYBARS, Ergün; “İstiklal Mahkemesi Başkanı Ali Çetinkaya”, Ali
Çetinkaya’yı Anma Paneli Bildirileri, Ankara, 2000.
BAYCAN, Nusret; “Büyük Taarruz’da Komuta Kademelerinde Görev
Alanlarla Üst Düzeydeki Karargâh Subayları”, Atatürk Araştırma Merkezi
Dergisi, Sayı: 26, Cilt: IX.
BAYRAK, M.Orhan; İstanbul’da Gömülü Meşhur Adamlar, Türkiye
Anıtlar Derneği Yayını, İstanbul, 1979.
BEYOĞLU, Süleyman; Millî Mücadele Kahramanı Giresunlu Osman
Ağa, Bengi Yayınları, İstanbul, 2009.
Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi; II’nci Cilt, 2’nci Kısım, İkinci Kitap,
Kafkas Cephesi 3’üncü Ordu Harekâtı, Genelkurmay ATASE Başkanlığı
Yayınları, Ankara, 1993.
Cepheden Meclise; Millî Savunma Bakanlığı Yayınları, TTK Basımevi,
Ankara, 1999.
Cumhuriyet Döneminde (1923 - 1972) Generallerin Biyografi Klasörü;
Genelkurmay ATASE Başkanlığı Arşivi
Gazi Ahmet Muhtar Paşa; Takvimü’s-Sinin, Hazırlayanlar: Yücel
Dağlı-Hamit Pehlivanlı, Genelkurmay ATASE Başkanlığı Yayınları, Ankara,
1993.
Genelkurmay Askerî Tarih ve Stratejik Etüt (ATASE) Başkanlığı Tarihi
(1916 - 1998); Genelkurmay ATASE Başkanlığı Yayınları, Ankara, 1999.
GÖRGÜLÜ, İsmet; 10 Yıllık Harbin Kadrosu 1912 - 1922, TTK
Yayınları, Ankara, 1993.
534
Harp Akademilerinin 132. Yılı Şeref Dolu Yıllar (1848 - 1980), Harp
Akademileri Komutanlığı Yayınları, İstanbul, 1980.
Harp Akademilerinin 142. Yılı Şeref Dolu Yıllar (1848 - 1990); Harp
Akademileri Komutanlığı Yayınları, İstanbul, 1990.
Harp Tarihi Gezileri-I (Polatlı - Afyon Bölgesi ); Genelkurmay ATASE
Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2009.
IŞIK, Hüseyin; Çanakkale ve İstiklal Savaşı’nda Türk Jandarması,
Jandarma Genel Komutanlığı Yayınları, Ankara, 1974.
PEKER, Nurettin; 1918 - 1923 İstiklal Savaşı Resim ve Vesikalarla
İnebolu - Kastamonu ve Havalisi Deniz ve Kara Harekâtı, Gün Basımevi,
İstanbul, 1955.
SÖNMEZ, Naim; “Siyaset Adamı Ali Çetinkaya”, Ali Çetinkaya’yı
Anma Paneli Bildirileri, Ankara, 2000.
Şenay Sezen OKAY, M.Vedat OKAY; Büyük Taarruzda Batı Cephesi
Komutanları ve Şehitleri, İkinci Baskı, Yönetici Yayınları, İstanbul, 1986.
ŞENALP, Cemil; Ulusal Kurtuluş Savaşı’nda Fransız İşgal
Bölgelerinde Sivil İşler/Askerî Hükûmet Faaliyetleri, Harp Akademileri
ŞİMŞİR, Bilal; Malta Sürgünleri, Bilgi Yayınevi, Ankara, 1985.
TURGUT, Hulusi; Atatürk’ün Sırdaşı Kılıç Ali’nin Anıları, İş Bankası
Yayınları, 10.Baskı, İstanbul, 2008.
Türk Ansiklopedisi; C. XI, Ankara, 1963.
Türk İstiklal Harbi’ne Katılan Tümen ve Daha Üst Kademelerdeki
Komutanların Biyografileri; Genelkurmay ATASE Başkanlığı Yayınları,
Ankara, 1989.
TÜRKMEN, Zekeriya; Mütareke Döneminde Ordunun Durumu ve
Yeniden Yapılanması (1918 - 1920), TTK Yayınları, Ankara, 2001.
Türk Silahlı Kuvvetleri General ve Amiralleri Albümü 1923 - 2000;
Genelkurmay Basımevi, Ankara, 2001.
Türk Silahlı Kuvvetlerinde Görev Alan Korgeneral ve Koramirallerin
Biyografileri; Gnkur. ATASE Arşivi (Basılmamış Daktilo Eser).
Türk Silahlı Kuvvetleri Tarihi Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmeti
Dönemi (23 Nisan 1920 - 29 Ekim 1923) IV’üncü Cilt I’inci Kısım,
Genelkurmay ATASE Başkanlığı Yayınları, Ankara, 1984.
Yüksel, AYHAN; Giresun Tarihinden Sayfalar, Giresun Valiliği
535
DİZİN Ahmet Şükrü (Alb. BÜTTEN) 152
-A- Ahmet Şükrü (Bnb. OĞUZ) 391
Abdurrahman Eşref (Alb. Ahmet Ziya (Yb.) 68
EBİRBAHRİOĞLU) 214
Akif (Yb. DİKYAR) 425
Abdülbaki (Yb. KORUKOĞLU) 45
Ali (Alb. ÇETİNKAYA) 54
Abdülcelil (Yb.) 70
Ali Asım (Alb. BARUT) 62
Abdülkerim (Alb. SUNDAY) 239
Ali Avni (Bnb. GÜNDÜZ) 512
Abdürrahim (Bnb. ATAKLI) 81
Ali Cevat (Alb.) 379
Adil (Alb.) 100
Ali Demir (Alb.) 190
Ahmet (Alb. TURAN) 443
Ali Galip (Korg. TÜRKER) 433
Ahmet Cemal (Bnb.) 135
Ali Hamit (Tuğg. DOĞRUER) 477
Ahmet Cevat (Alb. KURAN) 172
Ali Haydar (Yb. ÖZCANDARLI)
Ahmet Fazıl (Alb.) 64 347
Ahmet Fevzi (Alb.) 229 Ali Hayri (Kur.Alb. ARIBURUN)
369
Ahmet Fikri (Alb.TOPERİ) 245
Ali Hulusi (Kd.Yzb.) 144
Ahmet Fuat (Alb. BULCA) 270
Ali KILIÇ (Asaf KILIÇ) (Milis Alb.)
Ahmet Galip (Alb.) 197
502
Ahmet Hakkı (Tümg. ÖZGENER)
Ali Necdet (Alb. TAN) 497
382
Ali Niyazi (Bnb.) 72
Ahmet Hamdi (Yb.) 281
Ali Reşat (Yb. AYMAN) 294
Ahmet Hamdi (Yb.) 325
Ali Rıza (Alb.) 66
Ahmet Hamdi (Yb. SÖNMEZ) 263
Ali Rıza (Bnb.) 524
Ahmet İhsan (Bnb.) 195
Ali Rıza (Korg. ARTUNKAL) 417
Ahmet Kemal (Alb.) 125
Ali Rıza (Alb. BENLİ) 480
Ahmet Kemal (Yb. ÖZSU) 339
Ali Rıza (Alb.TEMİR) 531
Ahmet Müfit (Kur.Yb.ÖZDEŞ) 265
Ali Rıza (Yb. TOKUŞ) 335
Ahmet Nadir (Alb.) 288
Ali Rıza (Alb. ÜLGENALP) 487
Ahmet Nadir (Yb.) 292
Ali Rıza (Yb. YALIM) 218
Ahmet Rafet (Yb. TANSU) 283
Ali Saim (Alb.SEÇİK) 6
Ahmet Rıfat (Bnb.) 299
Ali Saip (Bnb. URSAVAŞ) 495
Ahmet Seyfettin (Tümg.
AYKUTER) 353 Ali Sakıp (Yb. ÖZAKIN) 384
536
Ali Şükrü (Yb. ÜNLÜOĞLU) 247 Halil Kemal (Tümg.KOÇER) 93
Ali Tevfik (Alb. VARDAR) 303 Halis (Bnb.) 387
Ali Vasfi (Alb.) 277 Halit (Bnb.BAYRAK) 526
Atıf (Tuğbay ULUSOĞLU) 173 Hasan Faik (Alb. ALSAÇ) 319
Aziz (Yb. ÇORUH) 482 Hasan İskender (Kur.Bnb.

AKKOÇ) 489
-B-
Hasan Kâzım (Alb. ERAK) 404
Bekir Sami (Alb. GÜNSAV) 110
Hasan Tahsin (Kur.Bnb.
Burhanettin (Tümg.DENKER) 414 BEŞTEPE) 317
Hasan Tahsin (Alb. SANLI) 223
-C- Hüseyin Avni (Bnb. ALPARSLAN)
Celal (Yb. BORAZAN) 91 Hüseyin Hicrâni (Alb.) 104
Cemil (Yb. ÜLGEN) 462 Hüseyin Hilmi (Bnb.) 323
-D- Hüseyin Hüsnü (Alb. AYKUT) 396
Demir Ali (Alb. SOMDEMİR) 136
Hüseyin Hüsnü (Tuğbay
-E- DEMİRTEPE) 439
Emin Hüsnü (Yb. GÖRKER) 216 Hüseyin Hüsnü (Korg. KILKIŞ)
407
Esat (Alb.AVCI) 504
Esat Faik (Kur.Yb. ŞEN) 410 Hüseyin Hüsnü (Alb. SIDAL) 158
167
-F-
Hüseyin Hüsnü (Yb. UZEL) 38
Faik (Kur.Alb. SÖZER) 499
Fevzi (Tümg. AKINCILAR) 445 Hüseyin Ragıp (Alb. GÜLER) 243
Hüseyin Rahmi (Kur.Alb. APAK)
Firuz (Alb. HATUNOĞLU) 279
459
-G-
Hüseyin Vehbi (Tümg.
Galip (Bnb.) 468 KOCAGÜNEY) 419
Galip (Alb. TÜTEN) 492 Hüsnü Rıza (Tümg. ÜNSAL) 366
-H- -İ-
Hacı Şevket (Bnb.) 393 İbrahim (Bnb.) 530
Hacı Şükrü (AYDINDAĞ) 202 İbrahim Derviş (Yb. ÖZKURT) 342
Hadi (Bnb.) 209 İbrahim Ethem (Alb.) 82
Hafız Halit (Alb.UZEL) 8 İbrahim Hulusi (Yb.) 40
Halil (Bnb.) 394 İbrahim Muzaffer (Yb. ERELİ) 89
Halil (Kur.Yb. GÜCER) 337 İdris (Bnb.) 476
537
İhsan (Yb. BÜRÜMCEKÇİ) 35 Mehmet Avni (Alb. ARIDURU)
179
İlyas Zeki (Tümg. AYDEMİR) 206
Mehmet Cemal (Kur.Yb.) 273
İsmail Hakkı (Alb.) 130
Mehmet Cemal (Alb.) 296
İsmail Hakkı (Yb.) 235
Mehmet Edip (Sarı Efe) (Bnb.)
İsmail Hakkı (Yb.) 321
360
İsmail Hakkı (Bnb.) 444
Mehmet Emin (Alb. SALCIOĞLU)
İsmail Hakkı (Tuğbay. ALPAN) 102
376
Mehmet Fahri (Tuğg. ULUĞ) 430
İsmail Hakkı (Bnb. ARAT) 290
Mehmet Fehmi (Tuğg.
İsmail Hakkı (Alb. AYTUNA) 241 TINAZTEPE) 31
İsmail Hakkı (Alb. Mehmet Halis (Alb.) 329
BÖREKÇİOĞLU) 275
Mehmet Hayri (Yb.) 448
İsmail Hakkı (Kur.Alb.
Mehmet İhsan (Yb.) 331
KARATAYLI) 455
Mehmet İrfan (Kur.Alb.
İsmail Hakkı (Alb. SAYBERK) 26
DURUKAN) 3
İsmail Hakkı (Tuğbay ULUÇINAR)
Mehmet İzzet (Alb.) 226
362
Mehmet İzzettin (Tuğg. SARGIN)
İsmail Hakkı (Yb. YÜCE) 532
162
İsmail Hayri (Alb.) 356
Mehmet Kemal / Kozanoğlu
İsmail Mümtaz (Korg. AKTAY) Doğan Bey (Korg. DOĞAN) 252
449
Mehmet Murat (Yb.) 117
İsmail Rahmi (Alb.) 49
Mehmet Murat (Alb. AZAK) 301
İsmail Refii (Tuğg. EVİNÇ) 112
Mehmet Muzaffer (Alb. SÜRAL)
-K- 399
Kâzım (Alb. TUZCUOĞLU) 484 Mehmet Nazım (Kur.Alb. YÜCEL)
472
Kemal (Tümg. ERGÜDEN) 411
Mehmet Necmettin (Yb. İNCESU)
-M- 184
Mahmut (Bnb.) 361 Mehmet Nezir (Bnb.) 141
Mahmut Cemal (Alb.) 358
Mehmet Nuri (Tümg. YARKIN)
Mahmut Necmettin (Alb. ATSÜ) 149
518 Mehmet Nusret (Tümg. BÜYÜK
Mehmet Arif (Alb.KÖKSAL) 115 BAŞARAN) 309
Mehmet Ata (Tuğbay ÖZGEN) Mehmet Rahmi (Yb.) 33
423
Mehmet Rıfat (Alb. ÇULPAN) 332
538
Mehmet Ruşen (Alb.) 28 Mustafa Nazmi (Tümg. İNAN) 427
Mehmet Rüştü (Kur.Yb.) 108 Mustafa Saffet (Alb.) 14
Mehmet Sabit (Org. NOYAN) 436 Mustafa Süreyya (Yb.
KARAKAPLAN) 268
Mehmet Sabri (Tümg. BEŞE) 474
Mustafa Şevket (Bnb. ELBİZİM)
Mehmet Sait (Yb.) 24
106
Mehmet Salih (Yb.) 286
Mümtaz (Tuğbay KAYNAK) 11
Mehmet Sami (Yb.) 58
-N-
Mehmet Sıtkı (Yb.) 98
Nazmi (Yb. YİĞİTSUBAY) 211
Mehmet Sıtkı (Tümg. ÜKE) 76
Necip Kadri (Tümg.
Mehmet Suphi (Tümg. KULA) 221 DEMİRKAZIK) 169
Mehmet Şahin (Alb.) 121 Necmettin (Alb. DOĞULU) 84
Mehmet Şerif (Bnb.) 371 Necmettin (Yb. SARANA) 327
Mehmet Şevket (Bnb.) 345 -O-
Mehmet Şevki (Tuğg. DOĞAN) 17 Osman (Bnb.) 193
Mehmet Şükrü (Alb. ELTUTAR) Osman Ağa (Topal Osman) (Yb.)
259 527
Mehmet Şükrü (Alb. TETİK) 255 Osman Behçet (Kur.Alb. ÇELİK)
350
Mehmet Talat (Tuğg. OĞAN) 373
Osman Kâmil (Yzb.) 514
Mehmet Tevfik (Alb. ALGAN) 200
Osman (Kasap Osman) (Alb.) 128
Mehmet Veysi (Alb. GAZİOĞLU)
42 Osman Nuri (Aydınoğlu Tufan
Bey) (Tümg. TUFAN) 465
Mehmet Ziya (Bnb.) 160
Osman Şevki (Alb. AKARSU) 233
M. Fuat (Tümg. PEKÖZER) 146
Osman Zati (Tümg. KOROL) 421
M. Münir (Tuğg. ALTUĞ) 96
-Ö-
M. Tevfik (Tümg. ERDÖNMEZ)
187 Ömer (Yb.) 205
Muharrem Rasim (Korg. Ömer Adil (Kur.Alb. TÜRER) 470
AKTOĞU) 401
Ömer Faruk (Alb. GÖZE) 156
Mustafa Asım (Alb.) 60
Ömer Halis (Korg. BIYIKTAY) 441
Mustafa Hıfzı (Alb.) 78
Ömer Hilmi (Alb. GÜR) 181
Mustafa Kâzım (Alb.
Ömer Kirâmi (Alb. TUZ) 51
BAKIROĞLU) 231
Ömer Lütfü (Bnb.) 533
Mustafa Muammer (Alb. TAYLAN)
154
539
-R- Yaşar (Yb.) 406
Ragıp (Alb.) 237 Yusuf Kâmil (Yb.) 87
Rahim (Yb.) 120 Yusuf Ziya (Bnb.) 123
Ramiz (Alb. ÖZALP) 522 Yusuf Ziya (Yb.) 486
Recep (Alb. YAZICIOĞLU) 20 -Z-
Recep Hulki (Yb. İNÖNÜTEPE) Zihni (Tümg. TOYDEMİR) 306
516
Ziya Vehbi (Alb.) 249
Remzi (Yb. OMAY) 312
Remzi (Tuğbay YALÇINTOKLU /
YALÇINTEPE) 165
Reşat (Yb. BAŞKAYA) 388
Rüştü (Yb.) 161
Rüştü (Korg. AKIN) 457
-S-
Sabri (Yb.) 258
Salih (Tümg. AVGIN) 176
Salih Nail (Alb.) 521
Salih Zeki (Kur.Yb. KIZANLIK) 74
Salim Cevat (Tümg. AYALP) 314
Salim Nuri (Bnb. GÜREL) 133
Süleyman Hulusi (Yb. ERKONUK
/ PALA) 22
Süleyman Nazmi (Bnb.) 261
-Ş-
Şakir (Tuğg. GÜLEŞ) 365
Şerafettin (Alb. İZMİR) 506
Şerif (Bnb.) 188
Şerif (Alb. GÜRALP) 509
Şevki (Tuğbay SAVAŞÇI) 138
-V-
Veysel (Tümg. ÜNÜVAR) 452
-Y-
Yahya Nüzhet (Yzb.) 525
540

25 Turk Istiklal Harbine Katilan Komutanlar Ikinci Cilt

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

25 Turk Istiklal Harbine Katilan Komutanlar Ikinci Cilt

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

T.C.

TÜRK İSTİKLAL HARBİ’NE

Genelkurmay Askerî Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları

Yayın Kurulu Başkanı

18 Mart 1916’da Cebel-i Lübnan’da 43’üncü Tümen Kurmaylığına,

Daha sonra sırasıyla 22’nci Kolordu Kurmaylığına,

5 Ekim 1918’de 25’inci Kolordu Kurmaylığına,

Mart 1921’de 20’nci Süvari Alay Komutanı,

12 Eylül 1922’de Akhisar Askerlik Şubesi Başkanı,

Burada Seydiköy Tayyare Okulu Müdürü ve Tayyare Garnizon

23 Kasım 1926’da istifa ederek emekli oldu.

Aziz (Yb. ÇORUH) 482 Hasan İskender (Kur.Bnb.

You might also like