‘TAP CHI KHOA HQC DAL HOC KHANH HOA
tapchikhoahoc@ukhveduyn
XAC DINH HAM LUQNG MOT SO KIM LOALNANG TRONG DAT
BANG PHUONG PHAP TRAC QUANG
L& Céng Hoan, Ng6 Thi Uyén Tuyen
Trcémg Dai hoe Khéinh Hida
‘Tom tit: Ham ligne ccc kim logi nang Kém (Zn) va Ding (Cu) trong cdc mau dat néng aghigp tt trang tim
ing dng céng nghé sinh hoe va Moi trwimg cia Traimg Bex hoc Khinh Hoa deve xac dink bang phueong
hap phan tich pho hdp thu phan ne UV-Vis (phuomg php irdc quang). Ham lume (mag dt kid) kim loai Zn
vd Cu trong ba mw dit (Ri higu MBI, MB2, MP3) tong, ing la (80.7s1.9): (7201.3); (61.2+1.2) vi
(25.1-0.9);(29.8+1.0); (20.3+-0.6). Ham long céc kim loai nay dé nd trong. g161 han cho phép cia kim loai
ang trong ai nong nghiép theo Qt
ve mat tring.
‘hudin kp thudt qude gia (QCVN 03-MT-2015/BINMD) cia BO ti nguyen
‘Tirkhoa: kim loai nang, dt nong nghiep, phueong phép trée quang (UV-Vis),
1. Me au
‘Ging véi sw phat trign Khoa hoc ki thuat, sy phat
trign céng nghigp sin xuit, ché bien tao ra nhieu loat
vat liga méi, nhim nang cao di sing vat chit cia
con ng. Bén canh dé vin 42 6 nhigm méi trrong
dang duge bao ding va ney céng tré nén trim trong
hon, Cac nha may, xi nghigp, xuéng_ sin wut,
phuong tign giao théng, sin xudt ndng nghigp va
sinh hoat hang ngay cua con ngubi da thai ra mdi
trudng Iuong noe thai, Khi that cha cde kim loa
ning nw Cu", Pb", Zn, Ca, Hg", Ne ..vw gy
6 nhigm nghiém ong ngubn nude, dt, anh bug
trv tiép dén sire khde con nguii. Khée véi cae chit
hniu co, kim loai n8ng khi duge thai vio mai maing
thudng tn tg lu di trong dit, nude, tiém an ri ro
i vao co thé con ngudi qua cdc chub thie fn, Qua
chi thite , kim loai ning tich ty dn va én lie
5 néng d9 dit lon thi c6 thé gay d6c cho co thé, c6
nguy eo g4y ra nhiéu bénh hiém nghéo cho chon
ngudi [I]. Do vay, nghién ctu nhim bao ve moi
trudng sing va cing chink la bao vé site koe con
gui dang dugc cdc nha Kinoa hoc hét se quan
‘8m,
‘Truémg Dai hoe Khinh Hoa 6 khu dat néng nghi
voi dign tich 9.5 ha tai x4 Sudi Cat, buygn Cam
Lam, tinh Khanh Hoa. Trong.dé 6 khong 7 ha dit
dang duge siz dung dé san xuat néng nghigp, chit yeu
la cdc loai ning sin nhu mia, cdy an qua, cat loai
rau ci, hoa mau cung cdp cho thi twig tén dia ban
tinh vi phuc vu cho eBng tie nghign cu Khoa hoc
cia cin bd ging vign va sinh vién cia Tring,
Trnimg Bai hoe Khanh Hoa cling dang dy cng db
2
an “Xéy dug trung tim nghién citu, trai nghiém
sng tao va koi nghigp train Dai hoe Khanh Hoa”
tién dign tch khu dit ni tuén, Trong d® an, mot
phan lon dia ich dit réa duge quy boach trong tot
Cay nding nghigp, phue vu cho myc dich nghién ci,
trai nghiém sing lao va kh nghigp cho ging vién
va sinh vign trang Bai hoe Khanh Héa, Do vay,
vige ngbién ciu, danh gid méitruemg noi chung va
Kiko sit him Iuong cde kim loai ning trong, dt La
cap thidt.
é nhitu phuong phip dé xie dit harm lage. kim
toai ning trong dit nhs phuong phap quang phd pit
xa nguyen tr (ICP/AFS) [57], phuong php quang
phd hip thy aguyén ts [8,9}, phuong phip Von —
Ampe héa tan [7]. Tuy nhién, cae phuong phap trén
doi hai thiét bi may moc hign dai, dat tién. Do vay,
mt 38 tée gi dng sit dung phuomg phip tric
quang dé xac dinh ham luong kim loai ning [6]
rong bai bio nay, ching tis dung phuong php
phi tich phd hip thy phan nt (phuong phap trac
quang UV-Vis) dé xée diah ham ong ca hai kim
Toai nang phd bién la Zn va Cu trong miu die noi
‘uén, So chon hai Kim loa nay vi Za va Cu la cde
kim loai ning, néu néng d6 cba n6é vit gigi han cho.
phép sé gy 6 mhilm dt, gin tip s& gy hai cho ey
trdng vd sinh vt si dung fy. tng. d6, Noung
ching lil nguyén 6 vi lum ht see hit cho
cay ting, Néw lung Zo, Cu trong di, de bigt la
dang. d& hoa tan ma thigu byt thi edn b6 sung cho
dt, nhim dim bao ning suit cho ey trong [8]2. Thue nghigm
‘Trong nghién ciu nay ching t61 xe dink kém tong
sé va ding tag strong dit theo phuong phi
Holmes va Samdel, tte st dung phuong phip chiét
trie quang ding dung, dich ditizone lam dung méi
chit [4
2.1. Ha chit hiét
21. Ke dink kém (ny tng sb
+ Cac dung dich chun Zx?, Cu" duge pha ché ti
dung dich chun ge ndng d6 1000 ppm (Merck) vi
ruse et ai Fin
Dung dich fm amoni xitat: Hoa tan 225 gam
amon tral vio | it nude, sit dung binh chift 6
lung ich 4 it, thon cite NHLOH dm dc cho én
pH-8.S Ghoang 40-45 mL). Chidt mi lin 20 mL.
dung dich éithzone trong CC cho din Khi pha btu
6 66 mau xanh ley, pha nude 6 mau da eam
= Cecbon tetra elomua CCl, dang PA.
= Dung dich ithizone: Hoa tan 0,2 gam diphenyl
thigcarbazone(dithizone) trong I it CCle, dng bink
chit dung th 4 lit vi Hae nbe lin te 15 phi
Thém 2 lit dung dich NHOH 002N va ehiét
dlithizone vo pha nude bing cich lic manh va chiét
‘dung dich véi mdi lin 50 ml. dung. dich CCls cho
dn khi phn chide tenn xan trong, Thém 500 ml.
dung dich CCL, va 50 mL dung dich HC 0,1N. Lie
va Toai bo lap née pha loing dén 2 lit bing CC
dng dung dich nay trong lo thay tinh nu, Thém
Libp vio lp 25 mL nube di bio ba SO»
= Dung dich carbamate: Hoa tan 2,5 gam nats
diphens| dithiocarbamate trong | lit nade edt 2 la,
le vi bi Tin 50 mL CCl loi b6 Cu, Sau 48
loai bd CCly
= Dung dich diet dithio carbamate: Ha tan 0,2
gam diets dithiocarbamate trong 100 mL nude, cho
‘ao binh chit, hie niu Lin v6i $ mL. CCls cho tach
hide Cu, bao quan trong bong ti
Chi th ma bromthimol xan 0.04% (wv)
= Dung dich kali iodua (KI); Héa tan 10 g KI tong
490 mL nage. Thém 5 mL HCI dim die vi 5 mL
ddung dich NaySO; 0,05M, lie véi nhigw lan 10 mL.
ddung dich ithizono cho dn khi Khng thay sy d3i
‘mau cia thuGe tht, chuyén qua lie vét CCls lai
be dithizone tia
= Dung dich phenolialein 1% tong etanol 90%.
~ Miy quang ph hip tho phn tr Speetrophotometer
QP DR 5000
2.2, Phucamg php ly mi, xt lf miu va phan tch
du
4) Tdy maid va xr mai: Mu dt duge Ub theo
TTCVN 5297 : 1995. Méi miu dit duge lay la miu
ign rng, 6 hop 15 diém thu thap tai ede vi ti kha
hau (cach hai bén bé khoang 15 m va ¢ gitra thita
dit rn thia dit khoang 2 ha, Mi vi ti duge do
sdu khoang 20 cm so vdi lp bé mat (khoding sdu cia
1 cy hoa mau), Idy Khong I kg dit cho vio ti
nilon sach, 6 migag kin. Cae mau dit duge phoi
kh6, trn déu sau do dem nghién nhé, ray trén ray
inox kich thuse 15 2 mm, cho dit vio ti nilon aho,
6 migng kin bao quan ding lim mu phan tich [2]
Ching titi hah Ldy md tn ba thita it Khe
hau (khie nhau vé d5 cao, thiah phin dit va doe
ngin eich nhaw bing ba it) vi duge ki higu la
MDI, MB2 va MD3. Viti cde miu dét MBI o pia
«qudc 16, o6 thinb phn dit thie nbidu; MD2 & ita,
6 thanh phn dit thit pha edt va MBS gin Sudi
Diu, o6 thinh phn abu ct hon
2) Chun bi dng dich chun
Phan tich Zn. Ding pipet lay mot thi tch dung, dich
chuin cho vao binh chiét 125 mL dmg sin dung
dich dm moni xitrat, Thém vai giot phenolfialein va
ahs tim giot dung dich NHLOH cho dén khi dung
dich chuyén gua miu hing (pH-8.-8,5). Chiét Zn
nhiéu lin, mBi lan 10 mL dung dich dithizone cho
dén ki pha nude e6 miu da cam la kém d& dege
chidt het Chiét pha nude thém moe lan nda bing $
mL CCl. nguyén chit, Logi bo pha nude va gom pha
hhiu eo vo mt binh ehiétsach, Lic 2 phat véi SO
mL. dung dich HCI 0,02M, ich pha hitu co va nia
6p nude mét lin vei Clu. Thém vio do 5 mL dung
dich dim itt va 2 giot chi thi phonolfaein, sho
‘img giot dung dich NH.OH cho dn khi dung dich
chuyén qua mau héng nhat. Thém 10 mL thube thi
dithizone va 10 mL thube dir carbamate, lie 4 pit
‘va dé yén cho tach pha, loai bo pha nude, lay pha
Inu cova tb voi 25mL. NH,OH 0,01M trong 2 pit
1 cho tach pha nude NH:OH 0,01M, Ding pipet
ly chinh xc 5 mL dung dich chiét Zn-dithizone
‘mau dé tim cho vao diah mite 25m, thém CCl. én
vach vi do mit dB quang,
‘Day dung dich chuan dé xéy dymg duémg chuan co
ning da: 0.50 mg/m; 1.00 mgim.; 150 mgm;
2,00 mgimL; 2.50 mg/mL; 3.00 mgimL. Mau tring
dduge chuin bj nhu mau phiin tich nhung khong chira
cation Zn”
Phin sch Cu: Dung pipet lay m6t thé tich dung dich
chuin cho vio binh chiét 125 mL dmg sin dung
dich Gm moni xitat. Thém SmL dung dich dém
amon tat vi vai git chi thi mau bromothymol
xanh, dgu chinh pH=2,5 bing NOH. Thém 5 mL.
dlung dich ithizone va lic 5 ph, tién hinh chide 2
Jin va tach pha CCl, va gom vio mét binh chiét
sac
Thém 10 mL. dung dich KI vio ya Ke 2 phi dé tach
cc ion can tr nur BE. Chuyén pha hi oo sang
Dinh chiét khéc va tich dithizone bing eich lie T
phat véi SO ml dung dich NH,OH 001M
3Chuyén dung dich chia dng vo ee 100 ml. va thé
0.5mL HNO; dim dic va cd gin can, cho thim 0.5 mL
anit HCO, 60% va cd tgp cho dén gin kh6, Hoa tan cin
bing mat it dung dich HICI va chuyén dung dich vio mt
binh chigt va digu chinh pH=8,5 bing dung dich NH.OH
(chi thi phenolfialein, Thém § mL dung dich carbamate
va 10 mL CCly, lie 3 phit 191 dé ling, loai bs pha nud,
lay pha CCl, dé do mat d6 quang,
Day dung dich chuin dé xiy dung ding chun c6 ndng
46 li: 0.25 mgimL; 0.50 mgimL: 1.00 mgimL; 1.50
mgm; 2.00 mg/m; 2,50 mgimL.
Mi tring duge chuin bj nhur miu phn tich hung
khong chira cation Cu”
Te ditkhd
100mLHcLone |
CGh vidibizons, | [ CGh vadihizone
Hes ate
z
Fin awe Pia Co
ta. T
cevla sao, ache
fixo ky
rs
moe Be col
T Lega
radon NiLgH O.oIN
240 lag
ae Pia cel
Dithizone: carbamate, Céngphdanit
BEES Dung dich HCL
es 1
CCL + carbamate,
Pia Col
cainke85
Nmonoom ee
8
Tia cel
Tia COL
cui 400m
Ztg 535m
Hinh 1. Sod xae dink Zn vi Cu tng sé ong dt
6) Chui bi mau phan ich
Cong ph mau: Cav | gam mau dit kh6 dd qua riy
0,20 mm v6i hén hop axit HCIO; va HF. Cin duge
hia tan bing 5 mL dung dich HCl 6M vi pha
Jodng bing nude &én 50 mL.
Chuén bi, dung dich phon tick: Mu phn tich
dag chun bj theo so due trinh bay nb hin
118)
3. Két qua va thio luja
4.1. Xdy dong phuomg trink dicing chudn
Cie dung dich chun e6 ning 45 tuong ting, véi
ting phép xac dinh néng d5 cation kim loai duge
trinh bay trong mye 2.2.) duge pha tr dung dich
8c 66 néng d5 1000 ppm (Merck) véi mde ot
hai lin. Sau d5 do mit & quang Abs tai bude song
2.°535 nm (ddi v6i phép phin tich Zn) va 2-400
1am, (di v6i phép phn tch Cu) tén may quang
pphé hap thu phan tir Spectrophotometer QP DR.
500 ta thu duge K&t qua ime voi ting nguyéa «6
Zn va Cu due cho 6 Bang.at 4} quang (Abs) cin diy chuiin xée dinh cie nguyen té kim loai
{Kem Nong 49 (mgimL) [050 [100 [150 | 200 | 250 [3.00
2) | spec quane (avs) 0195 | 0207 | 0365 | 0679 | 0759 | v9
Ning dé (mg/l) 0250 [0500 1.000 | 1500 | 2.000 2500
Cea | sratasquang (abs. 0145 | 0209 | 0395 | osas | 0692 | osre
“Tie gid tri mat d6 quang thu duce & bang 1, ta xiy
dymg due 46 thi va phwomg trib duimg chun xac
din cdc nguyén 18 Zn vi Cu (cho & Hinh 2a) va
Hinh 2. b)).
os
Zo
ing ne)
y=03732%+ 0.0597
=09986
Mat 66 quane (Abs)
2 a
Ning 66 (g/t)
Hi
24 BB thj dung chun xde diab Zn
DB thi cc dutmg chuain déu tuyén tinh trong khoang
néng 46 khdo sat voi d6 tuomg thich cao (R'=0.9911
bi voi Zn va R-0,9986 dBi vi Cu,
Hoh 2b 8 thi duimg chun xée dia Cu
“Tw dé thi va phuong tinh duimg chuéo, tién hin
do mat d6 quang (Abs) déi voi cae mau phn tich
theo cde didu kign nhw tn ta thu duge kée qua phin
tich duge trinh bay 6 Bang 2
‘Baing 2: Két qui him hong kim loai ning Zn via Cu trong dit
saa Kit qua Gnaike Grkhsy
Se ‘Thong 99 MDL MD2 Mp3 QCVN [3]
7 Kim Wa) WIS | 03 | ADI 200
z Ding (Cu) 3.1009) 29810 | 203406 100
“Ti Kat qua phn tich cho thay, him Iugmg. cde kim
loai xdc dink Zn va Cu trong ba mau dat néng
nghigp thy tr Trung tim “Une dung edng nghé sinh
‘hoe va Méi trang” ea Trrémg Bai hoc Khinh Hoa.
tai xd Sudi Cat, huyén Cam Lim, tinh Khanh Hoa
du thlp hon nhidu s0 vi gidi han cho phép theo
QCWN [3]. Cu thé, hen heong Zn dao dng trong
-odng 51% (bi voi MD3) dé 40% (€8i véi MDT)
so V6i gidi han cho phép va him lwong Cu dao ding.
‘trong khoang 20% (doi voi MD3) dén 30% (46i voi
‘MD2) so voi gidi han cho phép.
“Te kat qua 46 ching ta King din ring ba mau dat
trén hod toan khéng bi 6 nhiém kim loai ning, an
‘ton cho muc dich sir dung lam dat néng nghiép.
et qua cing cho thiv ham lung cae kim loai Za
slam dan tir MDI (80.7%) dén MDI (61.2%), Digu
ny cing co thé suy dodn miu MDS o gn Su6i Du
thom, ede kim loai nang dé bi nia ti boi la lut hang
nam, hoe nude subi ding cao. Digu nay cing phi
hhop khi MBS than phin cit nhidu hon so voi bai
MDI vi MD2, Tuy nin, kim log Zn tn ta trong
dtd dang 68 hoa tan la hing ding ké [4]
[aug lai, ham Ione, cia Cu trong MP2 Iai tung
d6i cao hon (29.8 mg/kg dat khé) so vi MDI (25.1
mgikg dat khd) va MD3 (20.3 mg/kg dat khé),
Khdng theo quy Iuét bin d8i theo hung te qude 16
dén gan subi
Ditu niy cdng o6 thé khing diab ring cdc kim loai
2a vi Cu tén ti tong dit dud dang ede Khoa, ob
sin trong thinh phn cia dit ma khéng bi ahiém tt
chat thai ca moi emg bén ngoi.
Nhu véy, theo cfc thang s6 vé ham luong cde kim
Joai nig xe dink doe th dit tai tung tim Ung
ddyng cng nghé sinh hoc va M6i ving cba Trung
ai hoe Khinh Hoa an toin d& eanh tie, sin xslt
néng nghiép,
4. Két ia
DS xic dinh duoe bam luong kim loai ning kém_
2a) va ding (Cu) tng 36 tong dit ndng nghigp tai
‘Trung tim mg dung céng nghé sinh hoc va Méi
5truing cia Truimg Dai hoe Kin Ha, tai X4 Sudi
Cit, huygn Cam Lim, tinh Khanh Hoa bing phuong
phip chiét ~ trie quang v6i bing thube thi
dithizons
Hiam lugng cic km loi Zn va Cu tong dit xie dia
dzge thip hon nhigu so véi gigi han cho php theo
QCWN 03 ~ MT: 2015/BTNMT vé gigi han cho
php cia mt sé kim log nding wong dit, 2015 cia
6 Tai nguyén va M6i nung. Gif td dao dng
ti 20% dén 30% so vig han cho php i v6i Zn
vi 30% din 40% so vi gg han cho phep dBi vi
(Cu. Do vay, dit tai Trng tim img dung cng nghé
sinh hoc va Méi trudng ciia Throng Dai hoc Khanh
Hoa an toan dé sin xuat néng nghiép dua vao tiéu
chi ham lugng kim loai ning xac dinh duge.
TALLIBU THAM KHAO
1. Bing Dinh Bach,, Neuyn Van Ha, Gidotrinh Héa hoc mai maimg. NXB Khoa hoe vi KS that Hi
Néi, 2006
2. Tiga chun Vigt Nam (TCVW 5297 ; 1995): Chi long dt Ldy mau - Yew cd chung.
3. Bé Tai nguyén va Mai trugng. OCVN 03 ~ MT° 2015/BTNMT vé gidt han cho phép cia mét sd kam loai
ning trong dt, 2015.
4. Vign th hung ndng hoa. Si tay phn toh Dd ~ Nib - Pn bin ~ Cy tring. NXB Nag nghigp Hi
Nai, 1998,
Neuyén Thi Lan Huong (2014), Nghién cw him long Cu, Pb, Zn trong dit ndng nghiép do dnh
huéng cita muri twin séng Nhué, Tap chi Khoa hoc k¥ thuat thay loi va mdi truémg, s6 45, Tr. 84-89.
6. Ding Kim Tai (2017), “Nghién ciw ie dinh chi trong dt 6 thanh phd Cao Lan, tinh Ding Thip bing
phucomg php chiét—trde quang’, Tap chi khoa hoe, Trudng Dai hoc Tra Vinh, so 25, tr 56-59,
7. Hassan Sereshti, Yeganeh Entezari Heravi & Sobeila Samadi (2012), Optimized ultrasound-assisted
emulsification microextraction for simultaneous trace multielement determination of heavy metals in
real water samples by ICP-OES, Talanta, 97, 235-241
8. Mel
ang Ghaedi, Farshid Ahmadi & Ardeshir Shokrollahi (2007), Simultaneous preconcentration
and determination of copper, nickel, cobalt and lead tons content by flame atomic absorption
spectrometry, Joumal of Hazardous Materials, 142(1-2), 272-278,
8. Mustafa Tuzen (2003), Determination of heavy metals in soil, mushroom and plant samples by atomic
absorption spectrometry, Microchemical Journal, 74(3), 289-297,DETERMINATION OF SOME HEAVY METALS CONTENTS IN SOIL SAMPLES
BY MOLECULAR ABSORPTION SPECTROSCOPY (UV-VIS).
Lé Cig Hoan, Ngd Thi Uyén Tuyen
Unwversty of Khanh Hoa
Abstracts: The concentrations of two heavy metals (Zn and Cu) in agricultural soil samples at The Center for
Applied Biotechnology and Environment - University of Khanh Hoa were determined by molecular absorption
spectrometry (UV-Vis) method. The results obtained revealed that the mean heavy metals concentrations for Zn
and Cu in three soils (sign MBI, MD2, MD3) were (80,71.9): (72,01.3): (61,261.2) va (25.1409)
(29.8:1.0); (20,3106). The levels of metals in soit collected from all the sampling sites was found 10 within
‘within the prescribed limits by National Technical regulations (Code number: QCVN 03-MI-2015/BINMI) of
‘Ministry of Natural Resources and Environment
Keywords: heany metal, agricultural sol, molecular absorption spectrophotometer (UV-Vis)