Professional Documents
Culture Documents
Piotr Mostowski
Część 5
Zdania
współrzędnie
złożone
JĘZYK POLSKI NA PLUS
Klasa III
Materiały ćwiczeniowe
służące utrwalaniu wiedzy o języku polskim
Część 5
2 3
Wstęp Przydatna literatura
Język polski na plus jest publikacją przygotowaną z myślą o wsparciu nauczania J. Błeszyński, Czy echolalia w autyzmie jest problemem komunikacyjnym? [w:] Autyzm
dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi: dzieci niepełnosprawnych mających na granicy zrozumienia, red. B. Winczura, Kraków 2009.
trudności w uczeniu się i/lub komunikowaniu, w tym niesłyszących i słabosłyszących,
E. Dźwierzyńska, Sposoby optymalizacji przyswajania materiału leksykalnego w procesie
z niepełnosprawnością intelektualną, autyzmem i afazją. Zaproponowane w niej ćwiczenia
nauczania języka obcego, Rzeszów 2012.
mogą być wykorzystywane szczególnie w edukacji wczesnoszkolnej do usystematyzowania
wiedzy o języku. M. Grycman, K. Kaniecka, O wczesną stymulację umiejętności komunikacyjnych dzieci
Jest to już piąta z serii książka (po Język polski na plus 1 – koncentrującej się na niepełnosprawnych, „Scholasticus” 1993, nr 2.
zagadnieniach dotyczących rzeczowników i przymiotników, Język polski na plus 2 –
W. Hajnicz, A. Konieczna, Diagnozowanie kompetencji dzieci w procesie edukacyjnym,
skupionej na ćwiczeniach wokół czasowników, Język polski na plus 3 – przybliżającej
Warszawa 2013.
system przyimkowy polszczyzny oraz Język polski na plus 4 poświęconej tworzeniu
zdań) podporządkowana ćwiczeniom gramatycznym. Książka podzielona jest na cztery P. Jurkiewicz, B. Rola, Model pracy z uczniem upośledzonym umysłowo w stopniu
części. W każdej z nich zamieszczono ćwiczenia dotyczące poszczególnych rodzajów lekkim [w:] Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami
zdań współrzędnie złożonych. Kolory zastosowane w ćwiczeniach na oznaczanie części edukacyjnymi. Materiały szkoleniowe, cz. 2, Warszawa 2010.
zdania są spójne z kolorami używanymi w serii Zeszytów piktogramów oraz tomów kart
B.B. Kaczmarek, Nie jak, ale dlaczego? O własnym języku dzieci z autyzmem [w:] Autyzm
pracy (zestaw zaadaptowanych materiałów do podręczników Szkolni przyjaciele, Nasz
na granicy zrozumienia, red. B. Winczura, Kraków 2009.
elementarz, Nasza szkoła). Tym samym dostępny jest obszerny materiał leksykalny,
który może być wykorzystywany w ćwiczeniach, a który odpowiada kolejnym omawianym B.L.J. Kaczmarek, Mózgowa organizacja mowy, Lublin 1995.
tematom w klasie trzeciej.
J. Kowal, Głusi jako uczący się języka polskiego jako obcego – „Milczący cudzoziemcy” –
Mamy nadzieję, że liczne ćwiczenia o zróżnicowanej formie posłużą uczniom i nauczycielom
wyzwanie współczesnej glottodydaktyki? [w:] Nowe perspektywy w nauczaniu języka
i staną się codzienną pomocą dydaktyczną w nauczaniu języka polskiego. polskiego jako obcego, t. 2, red. K. Pluskota, K. Tarczyńska, Toruń 2011.
Emilia Danowska-Florczyk P. Lewiński, Grammatica teorico pratica della lingua polacca, Neapol 2004.
Piotr Mostowski
K. Markiewicz, Autystyczne spektrum zaburzeń a dysfunkcje semantyczno-
-pragmatyczne [w:] Dzieci z zaburzeniami łączonymi: trudne ścieżki rozwoju,
red. B. Winczura, Kraków 2012.
4 5
P. Tomaszewski, Polski Język Migowy – mity i fakty, „Poradnik Językowy” 2004, z. 6.
Dodatkowe inspiracje
Afazja: z lingwistycznych badań empirycznych, t. 2, wybór: M. Przybysz-Piwko, Warszawa
1993.
glottodydaktyczne
Diagnoza różnicowa zaburzeń komunikacji językowej, Nowa Logopedia, t. 3, red.
M. Michalik, A. Siudak, Z. Orłowska-Popek, Kraków 2012.
B. Bartnicka, H. Satkiewicz, Gramatyka języka polskiego dla cudzoziemców, Warszawa
Mózgowe porażenie dziecięce. Problemy mowy. Diagnozowanie i postępowanie 1990.
usprawniające, red. H. Mierzejewska, M. Przybysz-Piwko, Warszawa 1997.
B. Bartnicka, Uczymy się polskiego: podręcznik języka polskiego dla cudzoziemców,
Rozwój poznawczy i rozwój językowy dzieci z trudnościami w komunikacji werbalnej. cz. 2: Komentarz językowy, ćwiczenia, Warszawa 1998.
Diagnozowanie i postępowanie usprawniające, red. H. Mierzejewska, M. Przybysz-Piwko,
Warszawa 1997. M. Gołkowski, A. Kiermut, M. Kuc, M. Majewska-Meyers, Gdybym znał dobrze język
polski..., Warszawa 1997.
Studia nad kompetencją językową i komunikacją niesłyszących, red. M. Świdziński,
M. Kita, Wybieram gramatykę, Katowice 1998.
T. Gałkowski, Warszawa 2003.
J. Machowska, Gramatyka? Ależ tak! Ćwiczenia gramatyczne dla poziomu A2, Kraków
E. Sobol, Ilustrowany słownik języka polskiego, Kraków 1999. 2011.
I. Stempek, A. Stelmach, S. Dawidek, A. Szymkiewicz, Polski, krok po kroku 1, Kraków J. Machowska, Gramatyka? Dlaczego nie?! Ćwiczenia gramatyczne dla poziomu A1,
2013. Kraków 2010.
M. Szelc-Mays, E. Rybicka, Słowa i słówka, Kraków 2006. L. Madelska, Odkrywamy język polski, Kraków 2013.
M. Szelc-Mays, Nowe słowa – stare rzeczy, Kraków 2012. M. Małolepsza, A. Szymkiewicz, Hurra!!! Po polsku 1, Kraków 2014.
A. Seretny, E. Lipińska, ABC metodyki nauczania języka polskiego jako obcego, Kraków
2005.
6 7
CZĘŚĆ I
Zaczęły się wakacje
8 9
Zdania współrzędnie złożone – łączne Zdania współrzędnie złożone – łączne
i ruszamy w drogę
2. Co robiły te osoby?
10 11
Zdania współrzędnie złożone – łączne Zdania współrzędnie złożone – łączne
Pakujemy walizki
4. Zamień zdania z poprzedniego ćwiczenia według
i ruszamy w drogę wzoru.
................................…............................................................….
.
5) 5) (my) …………..........................................…….………….............
, następnie
. ............................................................................................…….
7) 7) …………..........................................…….…………......................
, . .....................……........................................................................
12 13
Zdania współrzędnie złożone – łączne Zdania współrzędnie złożone – łączne
Pakujemy walizki
i ruszamy w drogę
5. Gdzie on/ona jest i co robi?
3) …Tata…………………………...…..........................................……
1) …Zosia…jest…w…pokoju…i…ogląda…gwiazdy…
4) …Pies…………………………...…...........................................……
2) …Babcia……………………………..........................................……. 5) …Helenka…………………………...…......................................……
14 15
Zdania współrzędnie złożone – łączne Zdania współrzędnie złożone – łączne
Pakujemy walizki
i ruszamy w drogę
8) …Wojtek...i...Helenka………………...…................................……
6) …Mama…siedzi………………………...…................................……
7) …Mama…i…Wojtek……………………...…..............................…… 9) …Tata…………………………...…......................................……
16 17
Zdania współrzędnie złożone – łączne Zdania współrzędnie złożone – łączne
Pakujemy walizki
7. Połącz zdania.
i ruszamy w drogę 1) Mama jest w pracowni. Mama maluje obraz.
6. Wpisz wyraz i w odpowiednie miejsca …Mama…jest…w…pracowni,…maluje…obraz….
w zdaniach.
(i) …Mama…jest…w…pracowni…i…maluje…obraz.…
1) Wojtek jest na stadionie ...i... kibicuje ....... swoim kolegom.
2) Dzieci siedzą na kocu. Dzieci jedzą lody.
2) Babcia ....... pije herbatę …… czyta książkę.
………………………..........................................…………………………
3) Lekarz bada pacjentów …… przepisuje ....... leki.
(i) ……………………........................................…………………………
4) Dziadek lubi grać ....... w szachy …… rozwiązywać krzyżówki.
…… umyła okna.
4) Tata poszedł na basen. Tata poszedł do kawiarni.
………………………..........................................…………………………
(a potem) ………………………………….......................................…
18 19
Zdania współrzędnie złożone – łączne Zdania współrzędnie złożone – łączne
Pakujemy walizki
8) Helenka siedziała pod drzewem. Helenka jadła jabłko.
i ruszamy w drogę ………………………..........................................………………………
………………………..........................................…………………………
………………………..........................................………………………
………………………..........................................…………………………
(i) ………………………..........................................……………………
………………………..........................................………………………
(a potem) ………………………..........................................…………
20 21
Zdania współrzędnie złożone – łączne Zdania współrzędnie złożone – łączne
Pakujemy walizki
9. Napisz, co Helenka zrobiła najpierw, a co potem.
i ruszamy w drogę
8. Ułóż zdania.
…Wojtek…i…Helenka…czytają…książki. …
……………………………................................................………………
……………………………................................................………………
……………………………................................................………………
……………………………................................................………………
……………………………................................................………………
……………………………................................................………………
……………………………................................................………………
3) ………………………………...........................................……………
……………………………................................................………………
22 23
Zdania współrzędnie złożone – łączne Zdania współrzędnie złożone – łączne
Pakujemy walizki
Poszła. …………….......................…
i ruszamy w drogę ………………............….....…… …………….......................…
Jest. Czyta.
11. Wymyśl własne zdania i ułóż je w odpowiedniej
Wojtek jest. Wojtek czyta. kolejności. Narysuj ostatnie zdanie.
………………............….....…… …………….......................…
Puszczała. .……………………………………………………................................……
Helenka puszczała.
24 25
Zdania współrzędnie złożone – łączne Zdania współrzędnie złożone – łączne
Pakujemy walizki 5)
i ruszamy w drogę , .
1) , a potem
2) 7)
, a następnie
i .
3)
8)
i .
4)
.
i . 9)
i .
26 27
Zdania współrzędnie złożone – łączne Zdania współrzędnie złożone – łączne
28 29
Zdania współrzędnie złożone – łączne Zdania współrzędnie złożone – łączne
Pakujemy walizki
………………………………………………………………………………………
i ruszamy w drogę ………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
30 31
CZĘŚĆ II
Pociągiem, samochodem,
a może balonem?
32 33
Zdania współrzędnie złożone – przeciwstawne Zdania współrzędnie złożone – przeciwstawne
w samochodzie.
pomysłu.
rzeczy.
samochody.
34 35
Zdania współrzędnie złożone – przeciwstawne Zdania współrzędnie złożone – przeciwstawne
1)
1. Znajdź w tekście wyrazy: ale, lecz, a, natomiast.
Zakreśl je dowolnym kolorem. Helenka ........................... ........................... , ale Wojtek
........................... ........................... .
2. Czy te zdania są prawdziwe? Zakreśl TAK lub NIE.
2)
1) Helenka proponuje podróż rowerami. TAK NIE Wojtek ........................... ........................... ...........................
, ale
2) Wojtek nie lubi samochodów. TAK NIE
Helenka ........................... ........................... .
3) Dziadek usnął w trakcie rozmowy. TAK NIE
4)
........................... ........................... .
36 37
Zdania współrzędnie złożone – przeciwstawne Zdania współrzędnie złożone – przeciwstawne
4)
.................. .................. .................. , ale ..................
.................. .
5)
.................. .................. .................. , lecz ..................
.................. .................. .
38 39
Zdania współrzędnie złożone – przeciwstawne Zdania współrzędnie złożone – przeciwstawne
40 41
Zdania współrzędnie złożone – przeciwstawne Zdania współrzędnie złożone – przeciwstawne
jedzenie
1) …Helenka chce iść na spacer…, ale źle się czuje.
2) ……………………………………………, ale będzie padał deszcz.
3) ……………………………………………, ale zapomniał kluczy. napoje
2) ………………………………………....................................………
10 zł
………………………………………....................................………....
3) ………………………………………....................................………
………………………………………....................................………....
4) ………………………………………....................................………
………………………………………....................................………....
42 43
Zdania współrzędnie złożone – przeciwstawne Zdania współrzędnie złożone – przeciwstawne
jedzenie ....… Helenka ....… Wojtek przy oknie. Jest już godzina
podróże
Do przedziału wchodzą pan i pani.
czas Pani mówi: — Czy to są miejsca 52 i 54 w wagonie nr 7?
wolny
Mama odpowiada: — Tak, tu są miejsca 52 i 54,
44 45
Zdania współrzędnie złożone – przeciwstawne Zdania współrzędnie złożone – przeciwstawne
………………………………………………………………………………………
12. Podziel zdania według wzoru.
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
46 47
Zdania współrzędnie złożone – przeciwstawne Zdania współrzędnie złożone – przeciwstawne
2) ……………………………………….......................................................
...............................................................................................……… 3
3) ……………………………………….......................................................
...............................................................................................……… 4
4) ……………………………………….......................................................
...............................................................................................………
5
5) ………………………………………........................................................
..............................................................................................………
6
6) ……………………………………….......................................................
...............................................................................................………
7
7) ………………………………………........................................................
..............................................................................................………
8
8) ……………………………………….......................................................
A
Biblio
teka
...............................................................................................………
48 49
Zdania współrzędnie złożone – przeciwstawne Zdania współrzędnie złożone – przeciwstawne
Kochamy nasz dom, Chcę jechać z Wrocławia do Gdańska, ale nie jechać
po południu i nie chcę jechać przez Warszawę.
ale lubimy podróżować
14. Który pociąg wybierze każda z osób? Babcia wybierze pociąg nr ……………
4. Wrocław 14:00 Gdańska 21:00 Warszawa Chcę jechać z Wrocławia do Gdańska. Nie chcę
jechać rano i nie chcę jechać przez Poznań.
7. Szczecin 14:00 Rzeszów 23:00 Warszawa Chcę jechać ze Szczecina do Rzeszowa. Szukam
pociągu przed południem, ale nie chcę jechać przez
8. Szczecin 18:00 Rzeszów 02:00 Łódź Łódź.
50 51
Zdania współrzędnie złożone – przeciwstawne Zdania współrzędnie złożone – przeciwstawne
22°C
RANO
17°C
Olsztyn
Szczecin
15°C
8° C
5° C
Olsztyn
Szczecin
7° C
12°C
Kraków
4° C
Kraków
LEGENDA Przelotne opady deszczu
8°C
Temperatura Zachmurzenie duże
z przejaśnieniami
Słonecznie
Intensywne opady deszczu
Zachmurzenie umiarkowane
Mgły
Zachmurzenie
52 53
Zdania współrzędnie złożone – przeciwstawne Zdania współrzędnie złożone – przeciwstawne
rano • po południu
słońce.
54 55
Zdania współrzędnie złożone – przeciwstawne Zdania współrzędnie złożone – przeciwstawne
...................................................................................................
56 57
Zdania współrzędnie złożone – przeciwstawne Zdania współrzędnie złożone – przeciwstawne
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………...............
...................................................................................................
58 59
CZĘŚĆ III
Przygoda w górach
60 61
Zdania współrzędnie złożone – rozłączne Zdania współrzędnie złożone – rozłączne
Zostajemy w domu
albo ruszamy na szlak
1. Przeczytaj tekst. Zakreśl zielonym kolorem wyrazy,
Mama powiedziała: – Ja marzę o odpoczynku poza domem. Często nic nie mówił. Oglądał mecz lub grał w szachy.
Chcę gdzieś wyjechać. Możemy chodzić po górach lub leżeć Pewnego razu mama i tata postanowili: – Już wiemy!
Babcia i dziadek powiedzieli: – My byliśmy już w górach wiele Helenka i Wojtek krzyknęli: – Doskonały pomysł!
razy. Chcemy jechać nad morze lub odwiedzić kuzyna Dziadek odpowiedział: – Nareszcie podjęliście dobrą
Dyskusje trwały wiele godzin. Każdy miał inny pomysł z babcią sami na wakacje.
62 63
Zdania współrzędnie złożone – rozłączne Zdania współrzędnie złożone – rozłączne
Zostajemy w domu
3. Zapytaj o wskazane wyrazy.
albo ruszamy na szlak 1) Mama, tata, babcia, dziadek oraz Helenka
i Wojtek czekali na koniec roku szkolnego.
2. Czy te zdania są prawdziwe? Zakreśl TAK lub NIE.
……Kto…czekał…na…koniec…roku…szkolnego?…
1) Cała rodzina czekała na wakacje.
2) Dziadek oglądał mecz.
TAK NIE
…………………………………..........................................………………
2) Mama chciała zostać w domu.
TAK NIE 3) Kuzyn mieszka we Wrocławiu.
64 65
Zdania współrzędnie złożone – rozłączne Zdania współrzędnie złożone – rozłączne
3)
Zostajemy w domu OGLĄDAĆ
GRAĆ
1)
JECHAĆ
4)
WYBIERAĆ SIĘ
CHODZIĆ
..................... do teatru .
2)
CHODZIĆ
5)
(ja) ..................... po górach lub (ja)
IŚĆ
LEŻEĆ (wy) ..................... z nami do kina czy (my)
..................... na plaży .
JECHAĆ
..................... do cioci ?
66 67
Zdania współrzędnie złożone – rozłączne Zdania współrzędnie złożone – rozłączne
TAŃCZYĆ
1) CHODZIĆ CZYTAĆ
5) SŁUCHAĆ
w morzu. …...............................................................................................
6) JEŹDZIĆ
…...............................................................................................
…...............................................................................................
68 69
Zdania współrzędnie złożone – rozłączne Zdania współrzędnie złożone – rozłączne
……………………………………………………………………………………………
6. Ułóż zdania.
……………………………………………………………………………………………
6) (on) chodzić / na / basen / Wojtek / lub / grać / w / piłka /
……………………………………………………………………………………………
nożna
……………………………………………………………………………………………
3) (oni) odwiedzać / kuzyn / babcia i dziadek / lub na / działka /
……………………………………………………………………………………………
(oni) jechać
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
70 71
Zdania współrzędnie złożone – rozłączne Zdania współrzędnie złożone – rozłączne
………………….................................................………
………………….................................................………
1) …Mama………………………….…………………………
………………….................................................………
………………….................................................………
………………….................................................………
6) …Wojtek……………………….............................….
………………….................................................………
2) …Tata………....................................……………….
………………….................................................………
………………….................................................………
………………….................................................………
7) …Kot…Mruczek…………...........................……….
………………….................................................………
3) …Babcia…………………….............................…….
………………….................................................………
………………….................................................………
………………….................................................………
72 73
Zdania współrzędnie złożone – rozłączne Zdania współrzędnie złożone – rozłączne
Zostajemy w domu
Tak najczęściej spędzam wakacje:
albo ruszamy na szlak
8. Jak ty lubisz spędzać wakacje? Co często robisz?
Czego nie robisz w wakacje?
…………………………………………………………………………………….
……….……………………………………………………………………………
……….……….……………………………………………………………………
……………….……….……………………………………………………………
……………………………….……………………………………………………
……………………………….……….……………………………………………
……………………………………….……….……………………………………
…………………………………………….……….………………………………
…………………………………………………….……….............................
...................................................................................................
74 75
Zdania współrzędnie złożone – rozłączne Zdania współrzędnie złożone – rozłączne
1) ……Było…….......…. gorąco.
pada deszcz 2) …………………………. deszcz.
4) …………………………. śnieg.
5) …………………………. wiatr.
1) Jest gorąco.
1) ……Będzie……....…. gorąco.
2) Pada deszcz.
2) …………………………. deszcz.
3) …………………………. słońce.
5) …………………………. wiatr.
4) Pada śnieg.
5) Wieje wiatr.
76 77
Zdania współrzędnie złożone – rozłączne Zdania współrzędnie złożone – rozłączne
pada deszcz
1) Babcia czytała przewodniki lub …………..........................….
4. Uzupełnij tekst brakującymi wyrazami.
……oglądała…film…o…górach………....................…………......
CHCIEĆ
78 79
Zdania współrzędnie złożone – rozłączne Zdania współrzędnie złożone – rozłączne
(My, przesyłać) ……………..…….……… serdeczne pozdrowienia Już niedługo (my, spotkać się) ……………..…….……… wszyscy
z polskich gór. Jest (wspaniały) ……………..…….………! nad (morze) ……………..…….……… lub (my, zobaczyć się)
80 81
Zdania współrzędnie złożone – rozłączne Zdania współrzędnie złożone – rozłączne
…………………………………………………………………………………….
1) ...Pada.. deszcz lub .................... słońce.
…………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………….
ZIMNY WIETRZNY …………………………………………………………………………………….
2) Jest ..................... i ..................... lub jest
…………………………………………………………………………………….
GORĄCY SŁONECZNY
…………………………………………………………………………………….
..................... i ..................... .
…………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………….
3) .................... śnieg lub .................... wiatr.
…………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………….
82 83
CZĘŚĆ IV
Wczasy nad morzem
84 85
Zdania współrzędnie złożone – wynikowe Zdania współrzędnie złożone – wynikowe
86 87
Zdania współrzędnie złożone – wynikowe Zdania współrzędnie złożone – wynikowe
A PIĘKNY B CZYTAĆ
NOWY GRAĆ
ULUBIONY SPĘDZAĆ
PLAŻOWY WRACAĆ
WYPOCZĘTA PŁYWA
88 89
Zdania współrzędnie złożone – wynikowe Zdania współrzędnie złożone – wynikowe
....………..……………..................……………………………………........
Ja ................... oglądać obrazy ,
3) John jest Anglikiem, ………………….......................................
więc często ................... ................... .
............………..……………..................…………………………………….
................... ................... .
90 91
Zdania współrzędnie złożone – wynikowe Zdania współrzędnie złożone – wynikowe
…………………………………………………..............................…………
1) Była brzydka pogoda, więc pojechaliśmy na wycieczkę.
…………………………………………………..............................…………
……Była…ładna…pogoda,…więc…pojechaliśmy…na…
…………………………………………………..............................…………
wycieczkę………………
…………………………………………………..............................…………
lub:
5) Mama rzadko uprawia sport, więc ma dobrą kondycję.
……Była…brzydka…pogoda,…więc…zostaliśmy…w...
…………………………………………………..............................…………
domu………………
…………………………………………………..............................…………
2) Dziadek mało czyta, więc kupił nową książkę.
…………………………………………………..............................…………
…………………………………………………..............................…………
…………………………………………………..............................…………
…………………………………………………..............................…………
6) Dużo odpoczywaliśmy, więc jesteśmy zmęczeni.
…………………………………………………..............................…………
…………………………………………………..............................…………
…………………………………………………..............................…………
…………………………………………………..............................…………
3) Wszyscy śpią, więc w domu jest głośno.
…………………………………………………..............................…………
…………………………………………………..............................…………
…………………………………………………..............................…………
…………………………………………………..............................…………
92 93
Zdania współrzędnie złożone – wynikowe Zdania współrzędnie złożone – wynikowe
…………………………………………………..............................…………
6. Ułóż zdania.
…………………………………………………..............................…………
1) Marysia / lubić / malować / więc / móc / zostać / malarka
6) My / lubić / gotować / więc / móc / zostać / kucharz
…Marysia…lubi…malować,…więc…może…zostać…
…………………………………………………..............................…………
…malarką………………
…………………………………………………..............................…………
…………………………………………………..............................…………
…………………………………………………..............................…………
…………………………………………………..............................…………
94 95
Zdania współrzędnie złożone – wynikowe Zdania współrzędnie złożone – wynikowe
…………………………………………………..............................…………
7. Uzupełnij zdania własnymi pomysłami.
7) Jestem chora, więc …………………..............................…………
1) Jest brzydka pogoda, więc ………………...........................……
…………………………………………………..............................…………
…………………………………………………..............................…………
…………………………………………………..............................…………
…………………………………………………..............................…………
8) Piotr i Janek lubią pomagać innym, więc …........................
2) Wczoraj miałam urodziny, więc ………..........................…….
…………………………………………………..............................…………
…………………………………………………..............................…………
…………………………………………………..............................…………
…………………………………………………..............................…………
…………………………………………………..............................…………
…………………………………………………..............................…………
…………………………………………………..............................…………
…………………………………………………..............................…………
…………………………………………………..............................…………
…………………………………………………..............................…………
96 97
Zdania współrzędnie złożone – wynikowe Zdania współrzędnie złożone – wynikowe
Doktor: …………………………..........................…………………….….
A. Czy ma pani gorączkę?
Mama: Wczoraj miałam 38,5.
B. Wygląda to na grypę.
Doktor: …………………………..........................…………………….….
C. Proszę się rozebrać i oddychać głęboko.
Mama: Czy to coś poważnego?
D. Dzień dobry, co panią do mnie sprowadza?
Doktor: …………………………..........................…………………….….
E. Do widzenia.
Mama: Ojej, czy to oznacza, że muszę zostać w domu?
F. Niestety tak. Zapiszę lekarstwa. Proszę brać
Doktor: …………………………..........................…………………….….
ten syrop i tabletki trzy razy dziennie przez tydzień.
Mama: Dziękuję bardzo. Do widzenia.
Musi też pani dużo odpoczywać. Powinno pomóc.
Doktor: …………………………..........................…………………….….
98 99
Zdania współrzędnie złożone – wynikowe Zdania współrzędnie złożone – wynikowe
1) Mama źle się czuła, więc poszła do lekarza. ...jestem... ................... ................... ...................
TAK NIE mnie mi
100 101
Zdania współrzędnie złożone – wynikowe Zdania współrzędnie złożone – wynikowe
NIEDOBRY BOLEĆ
brzuch.
102 103
Zdania współrzędnie złożone – wynikowe Zdania współrzędnie złożone – wynikowe
A B
1) Helenkę ....boli.... gardło, stosuje ..................... .
104 105
Odpowiedzi
CZĘŚĆ I ZACZĘŁY SIĘ WAKACJE 7. 1) Mama jest w pracowni, maluje obraz. następnie/oraz). Czytała pół godziny, oknie. 3) Mama wyjmuje z walizki jedzenie
Mama jest w pracowni i maluje obraz. 2) (potem/następnie) poszła do salonu. Wyjęła i picie. Mama kładzie jedzenie i picie na
Pakujemy walizki i ruszamy w drogę Dzieci siedzą na kocu, jedzą lody. Dzieci kartkę i długopis i zaczęła robić listę rzeczy stoliku. 4) Tata wkłada na półki bagaże.
siedzą na kocu i jedzą lody. 3) Staś je do spakowania. Naszykowała też walizki. Mama sprawdza miejsca na biletach.
2. Zosia i Ola: powiedziały wiersz; pani kanapkę, pije sok. Staś je kanapkę i pije sok. O 8.30 obudziła się mama. Porozmawiała 13. 1) Helenka jedzie z domu do szkoły
dyrektor: życzyła udanych wakacji; babcia: 4) Tata poszedł na basen, a potem poszedł z babcią (i/potem/następnie) obudziła resztę rowerem. 2) Wojtek jedzie z kina do apteki
zrobiła listę, naszykowała walizki; Helenka: do kawiarni. 5) Zuzia pojedzie nad morze, rodziny. Wszyscy zaczęli szykować się do hulajnogą. 3) Mama i tata jadą z teatru do
wybrała zabawki, narysowała mapę a potem pojedzie w góry. wyjazdu. domu samochodem. 4) Dziadek i babcia
3. 1) Rano babcia zrobiła listę rzeczy 6) Jacek wszedł do pokoju, włączył światło. jadą z gór nad morze pociągiem. 5) Tata
i naszykowała walizki. 2) Ja wybrałam Jacek wszedł do pokoju i włączył światło. CZĘŚĆ II POCIĄGIEM, SAMOCHODEM, i Wojtek lecą znad jeziora w góry balonem.
zabawki i narysowałam mapę podróży. Jacek wszedł do pokoju, a potem włączył A MOŻE BALONEM? 6) Mama i Helenka idą ze sklepu do parku
3) Wojtek czyta komiks i nie chce pomagać. światło. 7) Tomek czytał komiks, słuchał pieszo. 7) Babcia jedzie z restauracji do
4) Teraz mama wyjmuje z szafy ubrania, tata muzyki. Tomek czytał komiks i słuchał Kochamy nasz dom, ale lubimy muzeum autobusem. 8) Pani Ania jedzie
pakuje je do walizki. 5) Podziękowaliśmy muzyki. Tomek czytał komiks, a potem poróżować z hotelu do biblioteki tramwajem.
nauczycielom, następnie rodzice wręczyli słuchał muzyki. 8) Helenka siedziała pod 14. Babcia wybierze pociąg nr 1. Dziadek
kwiaty. 6) Zosia i Ola powiedziały wiersz, drzewem, jadła jabłko. Helenka siedziała 2. 1) TAK 2) NIE 3) TAK 4) TAK 5) NIE wybierze pociąg nr 4. Pan Adam wybierz
potem Franek i Staś zagrali na cymbałkach. pod drzewem i jadła jabłko. 9) Chłopiec 3. 1) Helenka skacze z radości, ale Wojtek pociąg nr 7. Pani Ania wybierze pociąg nr 5.
7) W szkole nie było lekcji, nie dzwonił zrobił kanapki i umył owoce. Chłopiec zrobił trochę marudzi. 2) Wojtek chce jechać 15. ale, a, Gdańsku, po południu, natomiast,
dzwonek. kanapki oraz umył owoce. Chłopiec zrobił samochodem, ale Helenka nudzi się Zielonej Górze, rano, Łodzi
4. 1) Rano babcia zrobiła listę rzeczy kanapki, następnie umył owoce. w samochodzie. 3) Tata proponuje balonem, 16. Wczoraj przyjechaliśmy nad morze,
i naszykowała walizki. 2) Ja wybrałam 8. 1) Wojtek i Helenka czytają książki. lecz zaraz zaczyna się śmiać z tego pomysłu. ale było bardzo późno i nie poszliśmy na
zabawki. Ja narysowałam mapę podróży. 2) Ola zbiera znaczki i pocztówki. 3) Lekarz 4) Wiem, wiem, ale ja tak bardzo lubię plażę. Dzisiaj wstaliśmy wcześnie rano.
3) Wojtek czyta komiks. Wojtek nie chce bada pacjentów i przepisuje leki. 4) Mama samochody. Zjedliśmy śniadanie i ruszyliśmy na plażę.
pomagać. 4) Mama wyjmuje z szafy i tata przygotowali prezenty dla Helenki 5. 1) i 2) a 3) i 4) i 5) a 6) a 7) i Było wcześnie, ale na plaży było już dużo
ubrania. Tata pakuje je do walizki. 5) (my) i Wojtka. 5) Zosia jest w bibliotece, czyta 6. 1) Wojtek chce wyjść na spacer, ale ludzi. Rozłożyliśmy ręczniki blisko morza.
Podziękowaliśmy nauczycielom. Rodzice książki i ogląda albumy. pada deszcz. 2) Tata/Mama lubi oglądać Helenka chciała pływać, ale mama najpierw
wręczyli kwiaty. 6) Zosia i Ola powiedziały 9. 1) Helenka wstała, potem umyła zęby. filmy, tata/mama natomiast woli słuchać chciała sprawdzić wodę. Rodzice zgodzili
wiersz. Franek i Staś zagrali na cymbałkach. 2) Helenka zjadła śniadanie, następnie muzyki. 3) Bardzo lubię szkołę, ale nie mogę się i mogliśmy pływać. Potem budowaliśmy
7) W szkole nie było lekcji. Nie dzwonił poszła do szkoły. 3) Helenka grała w szachy, doczekać się wakacji. 4) Babcia poszła na zamek z piasku, ale fale nam go zniszczyły.
dzwonek. potem jadła kolację. zakupy, ale zapomniała portfela. 5) Helenka Po południu zjedliśmy obiad i wróciliśmy na
5. przykładowe odpowiedzi: 1) Zosia jest 10. Poszła. Helenka poszła. Helenka poszła napisze list, ale teraz czyta książkę. plażę. Graliśmy w piłkę
w pokoju i ogląda gwiazdy2) Babcia jest do parku. Puszczała. Helenka puszczała. 9. 1) Wojtek lubi jeść czekoladę, ale nie lubi i puszczaliśmy latawce. Cały dzień byliśmy
w kuchni i robi śniadanie. 3) Tata jest Helenka puszczała latawiec. Helenka poszła jeść groszku. 2) Wojtek lubi pić wodę, ale na plaży, ale nie było nudno!
w garażu i reperuje samochód. 4) Pies siedzi do parku i puszczała latawiec. nie lubi pić soku pomarańczowego.
obok budy i je kość. 5) Helenka leży w łóżku 13. 1) Pani Ania pojedzie nad jezioro 3) Wojtek lubi podróżować samochodem, CZĘŚĆ III PRZYGODA W GÓRACH
i śpi. 6) Mama siedzi na kanapie i ogląda i będzie pływać żaglówką. 2) Helenka ale nie lubi podróżować pociągiem.
telewizję. 7) Mama i Wojtek siedzą na i Wojtek pojadą nad morze i będą pływać, 4) Wojtek lubi grać w piłkę nożną, ale nie Zostajemy w domu albo ruszamy na
kanapie i słuchają muzyki. 8) Wojtek opalać się i bawić na plaży. 3) Pan Adam lubi jeździć rowerem. szlak
i Helenka są na basenie i pływają. 9) Tata jest pojedzie w góry i będzie wędrować. 10. 1) Wojtek lubi jeść czekoladę,
na plaży i gra w piłkę. 4) Zosia i Franek pojadą do dziadków a Helenka woli jeść owoce. 2) Wojtek lubi 2. 1) TAK 2) NIE 3) TAK 4) NIE 5) NIE
6. 1) Wojtek jest na stadionie i kibicuje i będą chodzić na spacery do lasu. pić sok pomarańczowy, a Helenka woli 6) NIE 7) TAK
swoim kolegom. 2) Babcia pije herbatę • 1) Pani Ania pojechała nad jezioro pić kompot. 3) Wojtek lubi podróżować 3. 1) Kto czekał na koniec roku szkolnego?
i czyta książkę. 3) Lekarz bada pacjentów i pływała żaglówką. 2) Helenka i Wojtek samochodem a Helenka woli jeździć 2) Co oglądał dziadek? 3) Gdzie mieszka
i przepisuje leki. 4) Dziadek lubi grać pojechali nad morze i pływali, opalali się rowerem. 4) Wojtek lubi grać w piłkę nożną, kuzyn? 4) Dokąd pojedziemy w sierpniu?
w szachy i rozwiązywać krzyżówki. 5) Pies i bawili na plaży. 3) Pan Adam pojechał a Helenka woli pływanie. 5) Kiedy pojedziemy w góry? 6) Jaką
siedzi w budzie i gryzie kość. 6) Wczoraj w góry i wędrował. 4) Zosia i Franek ojechali 11. i, i, a, ale, a, i, ale, i, i, ale, ale, i, a decyzję podjęli mama i tata? 7) Co zrobią
Helenka była na basenie, grała w piłkę do dziadków i chodzili na spacery do lasu. 12. 1) Rodzina wchodzi do przedziału. babcia i dziadek?
i spacerowała w parku. 7) W poniedziałek 14. Babcia wstała o 7.00 rano. Zjadła Rodzina zamyka za sobą drzwi. 4. 1) Jedziemy, wybieramy się 2) Chodzę,
pani Ania dokładnie odkurzyła dywan śniadanie (potem/i/następnie/oraz) umyła 2) W końcu babcia i dziadek siadają przy leżę 3) Oglądam, gram 4) Odwiedzam,
i umyła okna. zęby. Zrobiła sobie herbatkę (potem/i/ drzwiach. Helenka i Wojtek siadają przy chodzę 5) Idziecie, jedziemy
106 107
Odpowiedzi
5. 1) chodzi, czyta 2) gra, pływa 3) ogląda, w siatkówkę. 5) Rodzina jest wypoczęta, wysoką 3) starą, sałatkę, niedobrze, boli
spaceruje 4) uczy się, tańczy 5) słucha, więc do domu wraca szczęśliwa. 4) bolą 5) ma, musi iść 6) dużo, bolą
gotuje 6) jeździ, pisze 3. 1) więc mówi po hiszpańsku 2) więc 5. 1) Helenkę boli gardło, więc bierze
6. 1) Jedziemy w góry lub zostajemy mówi po polsku 3) więc mówi po angielsku tabletki do ssania. 2) Wojtek ma katar,
w domu. 2) Spędzacie wakacje we 4) więc mówi po niemiecku 5) więc mówi więc stosuje krople do nosa. 3) Mama
Wrocławiu lub jedziecie nad morze. po włosku 6) więc mówi po francusku ma dreszcze, więc bierze leki/tabletki
3) Babcia i dziadek odwiedzają kuzyna 4. 1) Tata lubi oglądać filmy, więc często przeciwgorączkowe. 4) Babcię boli kolano,
lub jadą na działkę. 4) Mama i tata kupują chodzi do kina. więc stosuje maść przeciwbólową. 5) Dziadek
ciekawą wycieczkę lub idą do teatru. Przykładowo: 2) Ja lubię oglądać obrazy, ma kaszel, więc pije syrop przeciwkaszlowy.
5) Helenka chce pływać lub grać więc często chodzę do galerii/muzeum.
w siatkówkę. 6) Wojtek chodzi na basen 3) Babcia i dziadek lubią jeść dobre dania,
lub gra w piłkę w piłkę nożną. więc często chodzą do restauracji. 4) My
lubimy pływać, więc często chodzimy na
Świeci słońce lub pada deszcz basen.
5. 1) Była ładna pogoda, więc pojechaliśmy
2. 1) Było 2) Padał 3) Świeciło 4) Padał na wycieczkę. Była brzydka pogoda, więc
5) Wiał zostaliśmy w domu.
3. 1) Będzie 2) Będzie padał/padać Przykładowo: 2) Dziadek dużo czyta, więc
3) Będzie świeciło/świecić 4) Będzie padał/ kupił nową książkę. Dziadek mało czyta,
padać 5) Będzie wiał/wiać więc nie kupował nowej książki. 3) Wszyscy
4. chciała, czytali, oglądali, lipcu, zmienna, śpią, więc w domu jest cicho. Nikt nie śpi,
Świeciło, gorąco, wiał, padał, chłodno, więc w domu jest głośno.
chodzili, odwiedzali 4) Helenka i Wojtek lubią podróżować, więc
5. 1) oglądała filmy o górach 2) padał w wakacje zostali w domu.
deszcz / wiał wiatr 3) było chłodno 5) Mama często uprawia sport, więc ma
4) odwiedzała lokalne muzea dobrą kondycję. Mama rzadko uprawia
6. Droga, Przesyłamy, wspaniale, pakujemy, sport, więc ma słabą kondycję. 6) Mało
chodzimy, zwiedzamy, zmienna, była, odpoczywaliśmy, więc jesteśmy zmęczeni.
musieliśmy, schronisku, słonecznie, Dużo odpoczywaliśmy, więc jesteśmy
wycieczkę, Dolinę. Wejdziemy, spotkamy wypoczęci/zrelaksowani.
się, morzem, zobaczymy się, Całujemy, 6. 1) Marysia lubi malować, więc może
mają, kondycję, Chodzą, wycieczkę zostać malarką. 2) Tomek i Bartek lubią
7. 1) Pada, świeci 2) zimno, wietrznie, grać w piłkę nożną, więc mogą zostać
gorąco, słonecznie 3) Pada, wieje piłkarzami. 3) Paweł interesuje się biologią,
4) chłodno, pochmurnie, są więc może zostać lekarzem. 4) Ania lubi
zarządzać, więc może zostać dyrektorem/
CZĘŚĆ IV WCZASY NAD MORZEM dyrektorką. 5) Wojtek lubi podróżować,
więc może zostać pilotem. 6) My lubimy
Jesteśmy nad morzem, więc często gotować, więc możemy zostać kucharzami.
pływamy 7) Zuza interesuje się kinem, więc może
zostać aktorką. 8) Ja lubię szkołę, więc
1. wypoczywa nad morzem, spędzają czas mogę zostać nauczycielem/nauczycielką.
na plaży, często pływa w morzu, czyta od
rana, lubią sport, dużo odpoczywają Mama była chora, więc poszła do
2. 1) Pogoda jest piękna, więc wszyscy lekarza
spędzają czas na plaży. 2) Babcia kupiła
nowe okulary do pływania, więc często 1. D, A, C, B, F, E
pływa w morzu. 3) Dziadek ma ulubioną 2. TAK, NIE, NIE, TAK, TAK
gazetę, więc od rana czyta. 4) Mama 3. Jestem, Boli, Bolą, Jest, Mam
i tata mają piłkę plażową, więc grają 4. 1) gorączkę, boli, jestem 2) zimno, mam,
108 109
ISBN: 978-83-65981-98-1 (całość)
ISBN: 978-83-65981-89-9 (część 5)