METİNE UYGUN BAŞLIK BULMA

METİNDE BAŞLIK
Okuduğumuz bir metinde ya da paragrafta anlatılanları en iyi açıklayan kelime
veya kelime topluluğuna başlık denir. Başlık, okuduğumuz metnin içeriği hakkında
bize ipucu veren kısmıdır.
Metne Başlık Bulurken Nelere Dikkat Etmeliyiz?

Metne başlık bulurken önce metni anlayarak okumalıyız.

Metninde ne anlatıldığını ve metnin konusunu bulmalıyız.

Ardından metnin konusunu açıklayan kelimeleri bulup bu kelime-
lerden metne uygun başlıklar bulmalıyız.
Bulduğumuz başlık metnin içeriğine uygun olmalı.

Aşağıdaki metne uygun başlık bulalım.

...........................................................................
Gözyaşını sadece ağladığımızda değil, çok güldüğümüzde, acı bir rüzgar
gözlerimize doğru yüzümüze çarptığında dökeriz. Aslında gözyaşının akması için
belirli bir fırsat gerekmez; zaten daima akmaktadır. Sadece biz fark etmeyiz. Sa-
dece çeşitli sebeplerle aşırı şekilde boşaldıklarında hissediriz.
Üst göz kapağımızın içinde bulunan gözyaşı bezleri günde yaklaşık bir
yüksük dolusu sıvı üretir. Göz kapağımızı her kapattığımızda bu sıvı gözümüzün
yüzeyine dağılır.
İlginç Bilgiler Ansiklopedisi(Tutku Yayınları)

Yukarıdaki metnin konusuna baktığımızda gözyaşının oluştuğu durumlar ve göz-

yaşının oluşumundan bahsediliyor. Bu durumda üzerinde durulan sözcük göz-
yaşı olduğundan bu metne en uygun başlık aşağıdaki olur.

Metnin Başlığı
GÖZYAŞI NASIL OLUŞUR?

2. Sınıf Türkçe 153

 METİNE UYGUN BAŞLIK BULMA

E tkinlik

Aşağıda verilen metinlere uygun başlıklar bulup altındaki noktalı alana yazınız.

Sıcak ve nemli havayla soğuk havanın aniden yer değiştirmesi sonucu olu-
şan silindir şeklinde dönerek yükselen hava akımıdır. Bulutlardan yeryüzüne kadar
uzanan hortum, çevresindeki ağır cisimleri bile yerinden kaldırıp sürükleyebilir.

1. Başlık: 2. Başlık:
....................................................................... .......................................................................

Eminönün'de gidenleriniz bilir. Burada deniz kıyısında tarihi izler taşıyan

teknelerde balık ekmek satanları ve uzun kuyruklar halinde bu balıkçılardan balık
ekmek almak isteyenleri görürsünüz. Sadece bunları değil elinde olta ile balık ya-
kalayanları, feribotlarla Eminönün'e gelip gidenleri görürsünüz. Ellerinde ekmek
kırıntıları ile martıları besleyenleri de burada görürüsünüz.

1. Başlık: 2. Başlık:
....................................................................... .......................................................................

Kartallar uzun kanatlı, sağlam yapılı kuşlardır. Gagaları çok güçlü ve ucu
kıvrıktır. Ayakları parmaklarına kadar tüylerle kaplıdır. Kanat açıklıkları 2-2,50
metreyi bulur. Uçuşları düzgün ve güçlüdür. Tipik yırtıcı kuşlardır. Hemen hepsin-
de güçlü bir gaga ve pençeler vardır. Sivri ve çengel gibi kıvrak tırnakları vardır.
Kanatları hızlı ve uzun süre uçmaya uygundur.

1. Başlık: 2. Başlık:
....................................................................... .......................................................................

154 www.ercanakmercan.com Yayınları

 METİNE UYGUN BAŞLIK BULMA

E tkinlik

Aşağıda verilen şiirlere uygun bir başlık bulunuz.

Ne sevimli bir annesin! Yağ hay mübarek

Ne tatlıdır senin sesin! Şarıl şarıl,
Benim canım mısın nesin Yıka taşları toprakları
Sen olmazsan yapamam ben! Tarlalar yeşerinceye dek.
Senden yakın kim var bana? Cahit KÜLEBİ
Kalbim, canım bağlı sana!..
Rakım ÇALAPALA Başlık:
...................................................
Başlık:
...................................................
Ben bir köy öğretmeniyim,
Depremde, yangında, selde, savaşta, Anlımda ışık gözlerimde nur...
Yardıma koşan sensin en başta. Alıp götürmeyim beni şehirlere
Yıkım olunca ne yaz ne kışta, Götürmeyin ne olur,
Düşeni kaldıran sensin Kızılay. Bir köy öğretmeniyim,
Nurettin GÖK Katıksız duygular içinde yaşarım.
Göktürk Mehmet UYTUN
Başlık: Başlık:
................................................... ...................................................

Atatürk'ün bir saati vardı Kedim henüz bir yaşında;

Yediveren gül gibi açardı Uyur hep soba başında.
Atatürk'ün bir atı vardı Hem cesurdur, hem de kurnaz.
Etilerden beri yaşardı Bir tıkırtı duyar duymaz.
Atatürk'ün bir resmi vardı Uyanır, aslan kesilir;
Buğday tarlası gibi ağardı Gözleri volkan kesilir.
Melih Cevdet ANDAY H. Fahri OZANSOY

Başlık: Başlık:
................................................... ...................................................

2. Sınıf Türkçe 155

 METİNE UYGUN BAŞLIK BULMA

E tkinlik

Aşağıda verilen metinlere uygun başlıklar bulup uygun kutucuğu işaretleyiniz.

Her sabah babamla birlikte okula giderken onları sokakta görüorum. Çok
sevimli ve bir o kadar çaresizler bu hayvanlar. Ben kedileri daha çok seviyorum.
Onlara yemeleri için salam alıyorum. Köpekler de güzel ama onları sokakta başı
boş görünce korkuyorum. Acaba bu hayvanlara nasıl yardım edebilirim?

Park Hayvanları Evcil Hayvanlar Sokak Hayvanları

Siz en çok hangi çiçeği seversiniz? Bazı insanlar gülleri sever. Bazı insanlar
ise nergis veya papatyaları sever. Bence en güzel lale türüdür. Laleler tohum ile
yetişmez. Laleleri toprağa diktiğimiz lale soğanlarından büyürler. Lale soğanlarını
sonbaharda ekerim. İlkbaharda açar. Laleler kırmız, beyaz, sarı, mor ve pembe
gibi birçok renktedirler. Bazıları tek renktir. Laleler birden fazla renge sahiptirler.
Sanki farklı boya kaplarına batırılmış gibidirler.

Yabani Çiçekler Laleler Mor Çiçekler

Çitalar, Afrika'nın otlaklarında yaşayan büyük, benekli kedilerdir. Onlar tüm

kara hayvanlarının en hızlısıdır. Hızları saatte 70 mile çıkarabilir. Hızlı olmalarına
rağmen, çitalar bir seferde 100 metreden daha fazla bu hızı koruyamazlar. Çita
ismi, Hintçe “benekli” anlamına gelir. Günümüzde özellikle Afrika çitalarının sayıları
gün geçtikçe azalmaktadır. Nedeni ise tabi insanlar!

Çitalar Afrika Hayvanları Yırıtıcı Hayvanlar

156 www.ercanakmercan.com Yayınları

 METİNE UYGUN BAŞLIK BULMA

E tkinlik

Aşağıda verilen görsellerin altına görselin içeriğine uygun başlıklar yazınız.

...................................................................... ......................................................................

...................................................................... ......................................................................
Aşağıda verilen başlığa uygun bir metin yazınız ve yan tarafına bir resim çiziniz.
Yaramaz Zürafa
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................

2. Sınıf Türkçe 157