Professional Documents
Culture Documents
پژوهش مرمت بناهای تاریخی-دروازه بارو-فرهادی-ایرجی-ریاحی
پژوهش مرمت بناهای تاریخی-دروازه بارو-فرهادی-ایرجی-ریاحی
دانشجویان:
آرمیتا فرهادی
ملیکا ایرجی
زینب ریاحی
استادان:
رحیم زاده
دبیری
توکلی
تاریخ:
29تیرماه 1402
فهرست مطالب
معرفی افوشته 3 ................................ ................................
موقعیت بارو و دورازه در محله افوشته 4 ...................................
مفهوم دروازه و معرفی دروازه افوشته 5 ....................................
جدول سوآت دروازه افوشته 5 ................ ................................
آسیب شناسی دروازه 5 ........................ ................................
طرح مرمت دروازه 6 ........................... ................................
طرح احیا دروازه 7 .............................. ................................
منابع و کتابنامه 12 ........................... ................................
2
بهنام خداوند جان و خرد
معرفی افوشته
محله افوشتته که در جنوب شترقی نطنق قرار دارد یکی ار محله های
حتاکم نشتتتی در زمتان خود بوده استتتت و بته همی علتت بنتاهتای
تاریخی فراوانی را در خود جای داده استتتت که یکی از ای بناها بارو
و دروازه افوشته است که در ادامه به بررسی آن میپردازیم.
همانطور که گفته شد افوشته بخش حاکم نشی نطنق در
روزگاران گذشته بوده که در جنوب محله تاریخی نطنق قرار دارد.
افوشته دارای پنج محله است :محله باال ،محله باغباد ،محله
سادات یا میرسید ،محله دیقآب ،محله پایی .بیشتر آثار افوشته
توسط شخصی به نام سید واقف در قرن نهم ساخته شده است .ای
محله تاریخی و زیبا ،تاریخی عظیم و منحصر به فرد را با خود یدک
می کشد که نشان دهنده آن است که ای محله آرام و ساکت،
روزگاری منطقه ای بقرگ و مهم بوده است .قرارگیری خانه سورگاه،
مقبره سید حس واقف ،مقبره میرسید واقف ،حمام ،شربت خانه،
آب انبار ،مسجد ،حسینیه و خانقاه در کنار هم در فاصله چند متری
از یکدیگر ،گواه ای ادعا است.
از آنجا که بارو و دروازه افوشته نقش مهمی در حفظ
حریم شهر و از طرفی حفظ ارتباط مردمان شهر با اطراف داشه است
در هویت تاریخی و اجتماعی ای منطقه بسیار حائق اهمیت است.
3
موقعیت بارو و دورازه در محله افوشته
دروازه
دروزاه نیق در قستمت جنوبی بارو قرار دارد که متاستفانه امروزه بارو در جنوب غربی افوشتتته بر روی تپه ای کم ارتفاع قرار گرفته استتت که مکان قرار گیری آن نشتتان از اهمیت
به دلیت فرستتتایش و اتفتاقات گوناگون قستتتمتی از آن تخریب بارو در زمان های گذشتتته دارد .با ای حال به دلی عدم مراقبت درستتت از بارو و عوام مختلف قستتمتی از آن
شده است و آسیبهای فراونی را اطراف ان مشاهده میکنیم. تخریب و آسیب های فراونی به آن وارد شده است.
4
عتوام ت متخت تلتفتی بتختش عتظتیتمتی از ایت دروازه در زمتتان کتنتونتی اهمیت دروازه و معرفی دروازه افوشته
تخریب شده که در ادامه به مرمت و احیا آن میپردازیم.
دروازه افوشته:
طبق گفته های قبلی دروازه افوشتته نیق از ای قائده مستتینی نیستت
و از آنجایی که افوشتتته در زمان گذشتتته منطقه حاکم نشتتی شتتهر
نطنق بوده استتت و با وجود بنای تاریخی مهمی هم ون بقعه ستتید
واقف در دروازه ،ای بنا نقش استتاستتی و مهمی در قدرت و عظمت
منطقه افوشتتته داشتتته استتت .با ای حال با گذر زمان و تحت تاثیر
5
جدول سوآت
6
آسیب شناسی دروازه
آسیب :1
عامل مخل:
فرسایش و حرکت های زمی
عدم تعادل:
تنش عمودی وارد شده به سطح دیوار به صورت نقطه
ای (ضربه فیقیکی)
عارضه:
7
آسیب شناسی دروازه
آسیب :2
عامل مخل:
عدم تعادل:
عارضه:
8
آسیب شناسی دروازه
آسیب :3
عامل مخل:
خشکی و فرسایش مصالح
عدم تعادل:
کاهش نیروی کششی در سطح دیوار
عارضه:
ترک
9
آسیب شناسی دروازه
آسیب:4
عامل مخل:
فرسایش و خشکی مصالح
عدم تعادل:
کاهش استحکام مصالح و چسبندگی آنها و ریقش
بخشی از دیوار
عارضه:
ریختگی بخشی از دیوار
10
آسیب شناسی دروازه
آسیب:5
عامل مخل:
مرمت غیر اصولی و استفاده از مصالح نا مناسب و بی
کیفیت
عدم تعادل:
عدم یکپارچگی بی مالت گلی و آجر و از بی رفت
چسبندگی میان آنها
عارضه
ریقش پوسته گلی
11
آسیب شناسی دروازه
آسیب :6
عامل مخل:
فرسایش و رطوبت صعودی
عدم تعادل:
از بی رفت چسبندگی مصالح
عارضه:
ریقش مصالح
12
آسیب شناسی دروازه
آسیب :7
عامل مخل:
افقایش تنش ها با دور شدن از تکیه گاه
عدم تعادل:
مقاومت کم مصالح در برابر نیروهای خارجی
عارضه:
ریقش دیوار
13
آسیب شناسی دروازه
آسیب :8
عامل مخل:
تغییرات دمایی و خشکی هوا
عدم تعادل:
خشکی و از بی فت نیروی کششی مصالح
عارضه:
ایجاد ترک
14
آسیب شناسی دروازه
آسیب :9
عامل مخل:
تغییرات دمایی و خشکی هوا
عدم تعادل:
فرسایش و خشکی مصالح
عارضه:
ایجاد ترک
15
آسیب شناسی دروازه
آسیب :10
عامل مخل:
عدم همگ بودن مصالح و اتصال نادرست آنها
عدم تعادل:
از بی رفت چسبندگی بی مصالح قدیم و جدید
عارضه:
ریخت مصالح در باالی برف گیر و ایجاد ترک
16
آسیب شناسی دروازه
آسیب :11
عامل مخل:
رطوبت صعودی
عدم تعادل:
واکنش شیمیایی بی آب و مصالح از دست
دادن استحکام و کیفیت مصالح
عارضه:
ریقش پوسته گلی مصالح و ایجاد ترک
17
طرح مرمت
آسیب :1
ابتدا باید رفع خطر کرد و استتحکام دیوار را برای جلوگیری از ریقش بیشتتر
باال برد پس از آن باید قستتمتهایی که ریقش داشتتته رو با مصتتالح جدید
همگ پر کرد و از طریقی دوباره آن را ساخت طوری
که مصالح قدیمی و اجقا باقیمانده آسیبی نرسد.
پس از آن یک الیه عایق برای جلوگیر از فرستتایش و خشتتکی
وهم نی رطوبت اضافه کرد و پس از آن یک الیه پوسته گلی برای یکسا
شدن و زیبا شدن ظاهر دیوار اضافه کرد.
آسیب:2
از آنجتایی کته بخشتتتی از دیوار کتامت تخریتب شتتتده در ابتتدا بتایتد رفع
خطر کرد تتا ار ریقش بیشتتتتر آن جلوگیری کرد.پس از آن بتایتد بتا
مصالح همگ و مناسب دوباره آن را ساخت.
در مرحلته بعتد مهم ای استتتت کته روی دیوار را در ابتتدا عتایق
بنتدی کرد برای جلوگیری از تخریتب دوبتاره و پس ار آن برای حفظ
زیبتایی ظاهری آن یک الیه پوشتتتش گلی منتاستتتب با دیوار روی آن
1
[Sidebars are
2
[Sidebars are
اعمال کرد.
آسیب :4
ابتتدا بتایتد رفع خطر تتا دیوار بیش از ای ریقش نکنتد پس از آن بته
دلی اینکه تخریب از عمق استت باید قستمت های تخریب شتده را
با استتفاده از مصتالح همگ و متاستب از اول ستاخت و قستمت های
خالی را پر کرد.
در مرحله بعد به ظاهر بنا میرستتیم که باید ترک های موجود
را با روش تقریق درمان کرد پس از آن یک الیه عایق برای جلوگیری
3
از فرستتتایش و تخریتب دوبتاره اضتتتافته میکنیم و در نهتایتت یته الیته
[Sidebars are
4
[Sidebars are
پوشش گلی روی دیوار اعمال یکنیم.
آسیب :6
ابتدا باید رفع خطر کرد تا از ریقش بیشتتتر دیوار جلوگیی کرد .پس از
آن باید قستمت های تخریب شتده را دوباره با مصتالح مناستب ستاخت
و جاهای تخریب شده را پر کرد .
در مرحلته بعتد میتوانیم برای جلوگیری از تخریتب دوبتاره ازاره
یتا برف گیر را بتا مصتتتالح منتاستتتب تقویتت کرد و پس از ان یته الیته
کاهگ روی دیوار کار کرد.
5 6
20
[Sidebars are [Sidebars are
great for great for
calling out calling out
important important
طرح مرمت:
آسیب :7
از آنجتایی کته دیوارهتا در نقتاط اتصتتتال و کنج تحتت تتاثیر نیروهتای
متمرکق هستتند و احتمال تخریب در آن نقاط بیشتتر استت ای دیوار
هم به همی علت دچار تخریب شده است.
ابتدا باید با استتتفاده از مصتتالح مناستتب و همگ قستتمت
تخریب شتده را دوباره ستاخت و ستپس ازاره رو تقویت کرد و با اعمال
یتک الیته کتاهگت نهتایی ظتاهر دیوار را حفظ کردوهم نی میتوان بتا
استفاده از پشت بند استحکام دیوار را باال برد.
آسیب :8
از آنجتایی کته ترک هتای ای دیوار عمودی استتتت میتوان از روش
تقریق عمودی ترک ها را درمان کرد و از طریف حفره هایی عمودی
در دیوار آن ها را پر کرد.
برای تقویتت دیوار نیق میتوان در ابتتدا یتک الیته عتایق برای
جلوگیری از رطوبت و فرستتایش و ستتپس یه الیه پوشتتش گلی روی
دیوار کار کرد.
7 8
21
آسیب:10
ابتتدا بتایتد رفع خطر کنیم تتا از ریقش دوبتاره دیوار جلو گیری کرد.در
مرحله بعد باید قستتمت برف گیر یا ازاره دیوار را اصتتالح کنیم چرا که
باید از مصتالح مناستب استتفاده کرد تا دیوار در مرز بی ازاره و قستمت
های باالیی پوسته پوسته و ترکی نشود.
پس از تقویت ازاره یک الیه عایق برای جلوگیقی از فرسایش
و خشتتتکی دوبتاره در برابر گرمتا و یتک الیته پوشتتتش گلی روی دیوار
اعمال میکنیم.
9 10
22
11
23
[Sidebars are
great for
calling out
طرح احیا:
مقدمه:
با توجه به اینکه از گذشتته دروازههای شتهر به صتورت شتاخا
در شهر و مردم شهر تاثیر داشته ،و هم نی با توجه به عظمت
دروازه افوشتتتتته کته تنهتا عکسهتایی از آن بتاقی متانتده ،میتوان
نتیجه گرفت احیاء دروازه افوشتتته ،که هم اکنون به طور تقریبا
کتامت تخریتب شتتتتده ،از مهمتری بخشهتای طرح احیتای
افوشته است.
اولی نکتهی اصتتلی درنظر گرفته شتتده برای احیای
دروازه افوشتتته ،بازستتازی یا ستتاخت قستتمت فوقانی دروازه
برای افقایش حس مکان و هم نی ایجاد تمایق اینجایی و
آنجایی فضتا استت .با تشتکی ای فضتای نیمهباز کوچک،
وجود اتفاقاتی در پشت ای دروازه به رهگذر القا میشود.
24
طرح احیا
مسیر پیادهرو
26
طرح احیا
27
طرح احیا
زندگی بخشی به فضا:
ستومی نکته زندگیبخشتی به محدوده بالفصت دروازه استت .ای
هدف با تغییر ستطح با پله (توالی دید) ،کفستازی و ایجاد فضتای
نشیم و استراحت محقق میشود.
28
طرح احیا
اختالف سطح
29
طرح احیا
عالوه بر تغییرات کالبدی گفته شتده ،ایجاد اشتتغال متناستب با
فضتای پیش رو (بقعه و قبرستتان) هم باعث پویای و هم نی
درآمدزایی میشتتود .برای میال با توجه به نقدیکی به کاشتتان و
نیاز در قبرستان ،فروش گالب در ای محدوده میتواند مناسب
باشد.
به ای ترتیب ،با حضتور مردم و به خصتوش شتهروندان پیاده در
ای محدوده ،دروازه افوشتته به محلی با تاثیر اجتماعی بر شتهر
تبدی میشود.
30
طرح احیا:
31
طرح احیا:
32
منابع و کتابنامه:
اعظتم واقفت ،،حستتتیت « ،) 1379 ( ،میراث فرهنگ، _
نطنق» ،تهران :انجم آثار و مفاخر فرهنگ،
استتتدیچیمه و جیحانی ،نغمه و حمیدرضتتتا « ،نامها و _
نقشهتا روایت ،از شتتتکت گیري مجموعتهي تیموري
افوشتتتتته» ،مطتالعتات تتاریخ فرهنگ ،،پژوهشتتتنتامتهي
انجم ایران ،تاریخ ستال دهم ،شتمارهي ست ،و هشتتم،
زمستان ، 1397صا 24ت5
بلر ،شتتتیال« ،) 1387 ( ،معمتاري ایلختان ،در نطنق»: _
مجموعته مقار شتتتیخ عبتدالصتتتمتد ،ترجمته ي ول ،اللته
کاووسی تهران
جاوری و کریمیان و محمدی ،محست و حست و ستیده _
ستتتارا« ،ت ملی بر ستتتاختتار فضتتتایی و الگوی کتالبتدی
ختانتههتای دورهی قتاجتار شتتتهر نطنق» ،دو فصتتتلنتامته
معمتاری ایران ،مطتاالعتات معمتاری ایران ،شتتتمتاره ،19
بهار و تابستان ،1400صا 115-136
گوردون کتال «)1395(،گقیتده منظر شتتتهری»ترجمته _
منوچهر طبیبیان،موستتستته چاا و انتشتتارات دانشتتگاه
تهران
شهرداری نطنق _
33