Si Jose Protasio Rizal Mercado y Alonso Realonda, o mas kilala sa
pangalang Jose Rizal, ay ang pambansang bayani ng Pilipinas. Pinamunuan niya ang propaganda na nagnanais na magkaroon ng magkakapantay pantay na karapatan at pribiliheyo sa mga kastilang pinamumunuan ng hari ng Espanya. Pinatay siya noong ika-30 ng Disyembre, 1896 sa Bagumbayan, na tinatawag ngayong Rizal Park. Kinitil ang kanyang buhay sa pamamagitan ng firing squad.
Kilala si Rizal bilang isa sa mga manunulat ng La Solaridaridad, isang
dyaryong hindi kinikilingan ang mga kastila. Kahit hindi sinusuportahan ng La Liga Filipina, ang repormang grupong kanyang pinamumunuan, ang paggamit ng armas, napatalsik pa rin sa Dapitan si Rizal. Napagkamalan rin siyang lider ng rebolusyong kinabibilangan ni Andres Bonifacio kung kaya’t pinatupad ang kanyang eksekusyon.
Andres Bonifacio
Si Andres Bonifacio, ang “Ama ng Rebolusyong Pilipino”, ay isa sa
mga unang bayani ng Pilipinas na nagbigay ng pagkakataong magkaroon ng kasarinlan ang Pilipinas. Itinatag niya ang nasyonalistang grupo o ang Katipunan, na isinusulong ang rebolusyong Pilipino upang mapatalsik ang mga mananakop. Napatay si Bonifacio noong Abril ng taong 1897 sa utos ni Aguinaldo. Napatawan ito ng kasong treason at pinatay sa pamamagitan ng firing squad, kagaya ni Rizal.
Dahil isang maralita at maagang naulila sa mga magulang at
kinailangang mamasukan sa iba’t ibang trabaho, namulat siya ng mga akda ni Jose Rizal, Les Miserables, at The Wandering Jew. Sumali siya sa La Liga dahil dito at nang mapatapon si Rizal ay binuo niya ang Katipunan. Pinamunuan niya ang rebolusyon ngunit hindi siya ang ginawang presidente ng Pilipinas nang napatalsik ang pananakop sapagkat siya’y maralita lamang at walang pinag-aralan. Tanyag ang dalawang gawain ni Andres Bonifacio at hanggang ngayo’y pinag-aaralan sa sekondarya. Ang mga ito ay:
Pag-ibig sa Tinubuang Lupa
Ang Dapat Mabatid ng mga Tagalog Antonio Luna
Si Antonio Narciso Luna de San Pedro y Novicio Ancheta, mas kilala
bilang Heneral Antonio Luna, ay isang mananaliksik at sundalo na lumaban noong sa digman ng Amerika at Espanya. Siya ay tanyag dahil sa kaniyang karahasan at matinik na bibig na walang sinasanto, kahit na ang kabinete ng gobyerno.
Pinatay si Luna sa kamay ng kanyang mga pinatalsik, pinatay, at
tinalong mga sundalo at kalaban sa politika. Napag-alamang si Emilio Aguinaldo ang naging utak ng kanyang asasinasyon, buhat ng kaniyang takot sa lumalaking impluwensiya ni Luna. Hindi sang-ayon si Luna sa kagustuhan ni Aguinaldo at ibang miyembro ng gabinete na maging sunod-sunuran sa batas ng Amerika. Si Heneral Luna ay ang isa sa pinakamagiting na sundalo ng Pilipinas.