José Protacio Rizal Mercado y Alonso Realonda

June 19, 1861 – December 30, 1896

José Protacio Rizal Mercado y Alonso Realonda

Teodora Alonso Realonda y Quintos

Francisco Engracio Rizal Mercado y Alejandro

Calamba, Laguna

Mga Katangian ni Rizal

Nag-aral si Jose Rizal sa iba't ibang paaralan sa Pilipinas at sa ibang bansa. Unang nag-
aral siya sa Colegio de San Juan de Letran at Ateneo Municipal de Manila sa Pilipinas.
Pagkatapos, nagtungo siya sa Europa kung saan nagpatuloy siya ng kanyang pag-aaral sa
Unibersidad ng Santo Tomas, Universidad Central de Madrid, at sa Unibersidad ng
Heidelberg. Nakamit niya ang mga digri sa medisina at pilosopiya. Bukod sa kanyang
pormal na edukasyon, patuloy siyang nag-aral at nagpapalawak ng kanyang kaalaman sa
mga sining at wika sa iba't ibang bansa na kanyang pinuntahan.

Maraming lugar sa Pilipinas ang binisita ni Jose Rizal. Ilan sa mga ito ay ang Calamba at
Binan sa Laguna (kanyang lugar ng kapanganakan), Manila (kung saan siya nag-aral at
namuhay), Dapitan sa Zamboanga del Norte (kung saan siya ipinatapon ng mga Kastila), at
marami pang iba. Naglakbay rin siya sa iba't ibang lugar sa bansa upang mag-aral ng
kanyang likas na kalikasan at kultura.

Kilala si Jose Rizal sa pagiging isang gentleman at may maraming kaibigang babae. Ilan sa
mga kilalang kasintahan at nakilala niya ay sina Segunda Katigbak, Leonor Valenzuela, O-
Sei San, Nellie Boustead, Josephine Bracken, at iba pa. Subalit, wala pang kasalang naitala
si Rizal sa anumang sa mga ito. Ang relasyon niya kay Josephine Bracken ang pinaka-
kontrobersyal, subalit hindi natin lubusang alam ang detalye ng kanilang ugnayan.

Bukod sa Pilipinas, naglakbay si Jose Rizal sa iba't ibang bansa sa Europa at sa Asya. Ilan
sa mga bansang kanyang pinuntahan ay ang Espanya, Pransiya, Germany, Austria-
Hungary, Belgium, Switzerland, Italy, Hong Kong, at Japan. Sa kanyang mga paglalakbay,
nakilala niya ang iba't ibang kultura at nakapag-aral ng mga bagong kaalaman.

Si Jose Rizal ay isang prolific na manunulat, at ilan sa kanyang mga kilalang akda ay ang
sumusunod:
1. "Noli Me Tangere" - Isang nobelang naglalarawan ng mga katiwalian at pang-aabuso ng
mga Kastila sa Pilipinas.

2. "El Filibusterismo" - Ang pangalawang nobela ni Rizal na nagpapatuloy sa kuwento ng

"Noli Me Tangere" at nagbibigay-diin sa kahirapan at kaapihan ng mga Pilipino sa ilalim
ng kolonyalismong Espanyol.

3. "Mi Ultimo Adios" - Ang huling tula ni Rizal, isang paalam sa kanyang bayan at sa
kanyang mga minamahal.

4. "Sa Aking Mga Kababata" - Isang tula na nagpapahayag ng kanyang pagmamahal sa

Pilipinas at sa kanyang mga kababata.

5. "La Solidaridad" - Isang pahayagan na kanyang nilathala kasama ang iba pang mga
Pilipino sa Espanya, na naglalayong iparating ang mga hinaing at panawagan para sa
pagbabago sa Pilipinas.

6. "Filipinas dentro de cien años" (Pilipinas sa Loob ng Isang Daang Taon) - Isang sanaysay
na naglalayong suriin ang kinabukasan ng Pilipinas at ang potensyal nitong umunlad sa
loob ng isang siglo.

Ang "Araw ng Kamatayan ni Rizal" ay isinasagawa tuwing ika-30 ng Disyembre bawat

taon, upang gunitain ang pagkamatay ni Jose Rizal, ang pambansang bayani ng Pilipinas.
Noong ika-30 ng Disyembre 1896, si Rizal ay pinatay sa pamamagitan ng pamunuan ng
kolonyal na Espanya sa Luneta, Maynila. Ang kanyang pagkamatay ay nagbigay-liwanag at
inspirasyon sa kilusang rebolusyonaryo ng Pilipinas laban sa pamumunong Kastila. Sa
kasalukuyan, ang Araw ng Kamatayan ni Rizal ay isang pambansang pagdiriwang sa
Pilipinas na naglalayong gunitain ang kanyang buhay, tagumpay, at sakripisyo para sa
kalayaan at dangal ng bansa. Ito ay isang araw ng pagpapahalaga at pagpupugay sa
kanyang alaala at sa kanyang mga kontribusyon sa kasaysayan ng Pilipinas.

Bukod sa mga nabanggit, mayroon pa siyang iba't ibang tula, sanaysay, at liham na
nagpapahayag ng kanyang mga saloobin at pananaw.

Ilantad ni Rizal ang mga kamalian ng pamahalaan ng Espanya sa Pilipinas sa kanyang

mga nobelang "Noli Me Tangere" at "El Filibusterismo." Bukod dito, itinuturing siyang
bayani dahil sa kanyang pagtataguyod sa edukasyon, pagiging tagapagtanggol ng karapatan
ng mga Pilipino, at pagtulong sa pagpapalaya ng kanyang mga kababayan mula sa
kolonyalismo ng Espanya. Siya rin ay kilala bilang isang makata, pintor, at polyglot. Ang
kanyang mga gawa at kontribusyon ay nagdala ng karangalan hindi lamang sa kanya
kundi pati na rin sa bansa.