MODUL 4: PERAKAUNAN UNTUK PERKONGSIAN SABS/ TSJ

Modul 4.4 : Pembubaran perkongsian

1.


PEMBUBARAN

2.

Sebab sebab
pembubaran

1
MODUL 4: PERAKAUNAN UNTUK PERKONGSIAN SABS/ TSJ

3. Tatacara Pembubaran Perkongsian

Langkah 1
Langkah 2
Langkah
3
Langkah 4

2
MODUL 4: PERAKAUNAN UNTUK PERKONGSIAN SABS/ TSJ

4. Langkah-langkah untuk merekod pembubaran perkongsian

Akaun Akaun
Langka Bil Langkah-langkah
didebitkan Dikreditkan
h

Tutup semua Akaun Aset dan pindah

1. ke Akaun Realisasi (KECUALI
AKAUN TUNAI DAN BANK)

Rekod wang yang diterima daripada

2. penjualan aset

1 Rekod kutipan daripada Akaun Belum

Terima (abaikan hutang lapuk/
3.
diskaun diberi)

Rekod pengambilalihan aset oleh

4. pekongsi (jika ada)

5. Rekod bayaran belanja realisasi

Menutup Ak Semasa pekongsi dan
memindahkannya ke Ak Modal
6.
pekongsi

Rekod bayaran hutang kepada Akaun

Belum Bayar atau pinjaman dengan
7.
penuh.
( termasuk liabiliti lain jika ada)
2
Merekod Diskaun Diterima daripada
8.
Akaun Belum Bayar

Merekod liabiliti yang diambil alih

9.
oleh pekongsi

Merekod liabiliti tambahan yang

10. dijumpai dan dibayar semasa
realisasi

3
MODUL 4: PERAKAUNAN UNTUK PERKONGSIAN SABS/ TSJ

a. Jika untung realisasi

- (jumlah bahagian kredit Akaun
Realisasi melebihi jumlah
bahagian debit)

11.
3 b. Jika rugi realisasi
- (jumlah bahagian debit Akaun
Realisasi melebihi jumlah
bahagian kredit)

Rekod bayaran balik modal kepada

12. pekongsi-pekongsi

13. Merekod kemasukan tunai oleh

pekongsi jika mengalami kurangan
modal

TIADA CATATAN JURNAL UNTUK LANGKAH 4 PEMBUBARAN:

MEMBATALKAN NAMA PERNIAGAAN DI SURUHANJAYA SYARIKAT
MALAYSIA (SSM).

4
MODUL 4: PERAKAUNAN UNTUK PERKONGSIAN SABS/ TSJ

CATATAN JURNAL: PEMBUBARAN

MEREKOD PEMBUBARAN
Jurnal Am

Tarikh Butir Fol Debit(RM) Kredit(RM)

20xx
Realisasi X
Akaun Aset x
(menutup semua akaun aset dan memindahkan
ke Akaun Realisasi kecuali Bank/Tunai)

Bank/Tunai X
Realisasi x
(merekod penerimaan daripada penjualan
aset )

Modal Pekongsi x
Realisasi x
(Merekodkan aset yang diambil alih oleh
pekongsi)

Bank/Tunai X
Realisasi x
(merekod penerimaan daripada Akaun Belum
Terima )

Realisasi X
Bank/Tunai x
(merekod belanja realisasi )
Akaun Semasa x
Modal pekongsi x
(memindahkan baki Akaun Semasa ke Akaun
Modal pekongsi jika berbaki kredit)
@
Modal pekongsi x
Akaun Semasa x
(memindahkan baki Akaun Semasa ke Akaun
Modal pekongsi jika berbaki debit)
Akaun Belum Bayar /Pinjaman x
Bank/Tunai x
(menjelaskan liabiliti seperti Akaun Belum

5
MODUL 4: PERAKAUNAN UNTUK PERKONGSIAN SABS/ TSJ

Bayar dan pinjaman)

x
Akaun Belum Bayar
x
Realisasi
(merekod menerima diskaun daripada Akaun
Belum Bayar)

Akaun Belum Bayar/ Pinjaman x

Modal pekongsi x
(merekod liabiliti yang diambil alih oleh
pekongsi)

Realisasi x
Modal pekongsi x
(merekod keuntungan atas pembubaran)
Atau
Modal pekongsi X
Realisasi x
(merekod kerugian atas pembubaran)

Modal Pekongsi x
Bank/Tunai x
(Membayar balik modal pekongsi dan menutup
Akaun Bank/Tunai)
@
Bank/ Tunai
Modal pekongsi
(Penerimaan tunai pekongsi dan menutup
Akaun Bank/ Tunai)

CARA MEREKOD PEMBUBARAN MELALUI AKAUN REALISASI

6
MODUL 4: PERAKAUNAN UNTUK PERKONGSIAN SABS/ TSJ

(AKAUN SEMENTARA)
1.

Fungsi Akaun
Realisasi

CATATAN LEJAR: PEMBUBARAN

Akaun Realisasi

RM RM
ASET BUKAN SEMASA BANK
(ASET DIJUAL/REALIS)
AKAUN BELUM TERIMA BANK
(AKAUN BELUM TERIMA)
INVENTORI AKAUN BELUM BAYAR
(DISKAUN DITERIMA)
BANK MODAL PEKONGSI
(BELANJA REALISASI / (ASET AMBIL ALIH)
KOS PERUNDANGAN)
BANK
(LIABILITI TAMBAHAN )

*(UNTUNG REALISASI) (*RUGI REALISASI)

Modal A (a/b) Modal A (a/b)
Modal B (a/b) Modal B (a/b)

Nota:
*An gka
Pengimbang
AKAUN MODAL

7
MODUL 4: PERAKAUNAN UNTUK PERKONGSIAN SABS/ TSJ

Akaun Modal
Tarikh Butir A B Tarikh A B
RM RM RM RM
Baki b/b
AKAUN SEMASA AKAUN SEMASA
REALISASI AKAUN BELUM
(Aset Ambil Alih) BAYAR(DIJELAS
OLEH PEKONGSI)
REALISASI REALISASI
(Rugi) (UNTUNG)
*BANK x *BANK Y
(bayar kepada (terima daripada
pekongsi) pekongsi)

Nota: * Angka Pengimbang

AKAUN BANK
Akaun Bank
RM RM
Baki b/b Baki b/b (overdraft)
REALISASI REALISASI
(Jual / Realis Aset) (Belanja Realisasi / Kos
Perundangan)
REALISASI BANK (Liabiliti Tambahan)
(Akaun Belum Terima /
Pelaburan)
AKAUN BELUM BAYAR
(selepas diskaun - jika ada)

MODAL B y MODAL A x

Soalan 1(SPM 2000)

8
MODUL 4: PERAKAUNAN UNTUK PERKONGSIAN SABS/ TSJ

Cik Liza dan Encik Seng ialah pekongsi dalam sebuah perkongsian yang membahagikan untung
atau rugi dengan nisbah 3 : 1. Encik Seng ingin berpindah berniaga di tempat lain. Oleh itu pada 1
Julai 2018, mereka bersetuju membubarkan perniagaan itu.

Kedudukan kewangan perniagaan pada tarikh itu adalah seperti yang ditunjukkan oleh Kunci Kira-
kira di bawah.

Penyata Kedudukan Kewangan pada 1 Julai 2018

RM RM
Kenderaan 20 000 Akaun modal :
Alatan 5 030 Liza 28 000
Inventori 14 150 Seng 12 000
Akaun Belum 7 000 Akaun Semasa
Terima 2 680 Liza 260
Bank Seng 485
Akaun Belum 8 115
Bayar
48 860 48 860

Perkara-perkara berikut berlaku semasa pembubaran perniagaan :

(i) Cik Liza mengambil alih kenderaan dengan nilai RM17 000
(ii) Sejumlah RM6 500 berjaya dikutip daripada penghutang dan bakinya dihapuskan
sebagai hutang lapuk
(iii) Aset-aset lain dijual secara tunai RM18 500
(iv) Baki Akaun Belum Bayar dijelaskan sepenuhnya
(v) Perbelanjaan realisasi berjumlah RM980
(vi) Semua penerimaan dibankkan dan pembayaran dibuat dengan cek

Anda dikehendaki menyediakan :

(a) Akaun Realisasi
(b) Akaun Modal pekongsi
(c) Akaun Bank
Ak Realisasi

9
MODUL 4: PERAKAUNAN UNTUK PERKONGSIAN SABS/ TSJ

Ak Bank

Ak Modal

Soalan 2

10
MODUL 4: PERAKAUNAN UNTUK PERKONGSIAN SABS/ TSJ

Elina dan Hanan ialah pekongsi dalam Perkongsian Elhan. Mereka berkongsi untung atau rugi
dengan nisbah 3:2. Hanan memutuskan untuk bekerja di luar negara dan mereka bersetuju untuk
membuburkan perkongsian pada 30 April 2020

Maklumat perkongsian mereka pada tarikh berkenaan adalah seperti berikut :

RM
Bangunan 80 000
Lengkapan 10 000
Inventori 6 000
Akaun Belum Terima 12 000
Bank 17 000
Akaun Semasa
Elina 2 000(dt)
Hanan 3 000
Modal :
Elina 72 000
Hanan 45 000
Akaun Belum bayar 7 000

Perkara berikut telah dipersetujui semasa pembubaran perkongsian.

(i) Lengkapan dan inventori dijual pada harga RM11 000.
(ii) Hutang pelanggan telah dikutip kecuali RM2 000 yang dihapuskan sebagai hutang lapuk.
(iii) Hanan telah mengambil alih bangunan dengan nilai RM105 000.
(iv) Akaun Belum Bayar telah dijelaskan dan menerima diskaun RM500.
(v) Belanja realisasi RM800 dijelaskan dengan cek.
(vi) Rakan kongsi yang mengalami kekurangan modal hendaklah membawa masuk wang ke
bank untuk menampung kekurangan tersebut

Anda dikehendaki menyediakan :

(a) Akaun Realisasi
(b) Akaun Bank
(c) Akaun Modal
Ak Realisasi

11
MODUL 4: PERAKAUNAN UNTUK PERKONGSIAN SABS/ TSJ

Ak Bank

Ak Modal

Soalan 3

12
MODUL 4: PERAKAUNAN UNTUK PERKONGSIAN SABS/ TSJ

Jack dan Ming telah menjalankan perkongsian selama beberapa tahun. Mereka berkongsi untung
dan rugi dengan nisbah 3 : 2. Imbangan Duga perkongsian pada 1 Desember 2019 adalah seperti
berikut :

RM RM
Lekapan 5 400
Kenderaan (3 buah) 20 000
Inventori 30 November 2019 15 500
Akaun Belum Terima 29 845
Pelaburan 25 000
Bank 8 912
Akaun Belum bayar 13 296
Akaun modal
Jack 45 000
Ming 30 000
Akaun semasa
Jack 11 099
Ming 5 262
104 657 104 657

Jack dan Ming bersetuju untuk membubarkan perkongsian mereka pada 1 Disember 2019.
Kedua-dua pekongsi mempunyai wang simpanan peribadi untuk menampung sebarang
kekurangan.

Maklumat tambahan :
(i) Pelaburan telah dijual pada harga RM32 500
(ii) Sebuah kenderaan telah dijual pada harga RM5 300
(iii) Ming bertanggungjawab menjelaskan semua pemiutang pada nilai buku
(iv) Aset diambil alih oleh Ming :

Penilaian
RM
Lengkapan 4 000
Kenderaan (1 buah) 7 000
Inventori 14 750
Akaun Belum Terima 29 250

(v) Aset diambil alih oleh Jack

Kenderaan (1buah) RM6 000
(vi) Kos perundangan pembubaran RM350 telah dijelaskan dengan cek
(vii) Baki akaun semasa dipindahkan ke Akaun Modal
(viii) Akaun Modal pekongsi dijelaskan dengan cek

Anda dikehendaki menyediakan :

(a) Akaun Realisasi
(b) Akaun Modal
(c) Akaun Bank

13
MODUL 4: PERAKAUNAN UNTUK PERKONGSIAN SABS/ TSJ

Soalan 4 (SPM 2017)

Erwan dan Eriz ialah pekongsi dalam Perkongsian E&E. Mereka berkongsi untung atau rugi
dengan nisbah 3:2. Ewan memutuskan untuk bekerja di luar negara dan mereka bersetuju
untuk membubarkan perkongsian pada 30 April 2017.
Maklumat perkongsian mereka pada tarikh berkenaan adalah seperti berikut:
RM
Bangunan 80 000
Lengkapan 10 000
Inventori 6 000
Akaun Belum Terima 12 000
Bank 19 000
Modal:
Ewan 72 000
Eriz 48 000
Akaun Belum Bayar 7 000

Perkara berikut telah dipersetujui semasa pembubaran perkongsian.

(i) Lengkapan dan inventori dijual pada harga RM11 000.
(ii) Akaun Belum Terima telah dikutip kecuali RM2 000 yang dihapuskan sebagai hutang
lapuk.
(iii) Eriz telah mengambil alih bangunan dengan nilai RM105 000
(iv) Akaun Belum Bayar telah dijelaskan dan menerima diskaun RM500.
(v) Kos perundangan dijelaskan sebanyak RM800

Anda dikehendaki menyediakan :

(a) Akaun Realisasi
(b) Akaun Modal
(c) Akaun Bank

14
MODUL 4: PERAKAUNAN UNTUK PERKONGSIAN SABS/ TSJ

Soalan 5 (SPM 2015)

Miza and Mike berkongsi untung dan rugi mengikut nisbah 2:1. Mereka membuat keputusan
untuk membubarkan Perkongsian MiM pada 31 Mei 2015 apabila Miza menubuhkan syarikat
perniagaan bersama ahli keluarganya.
Maklumat berikut menunjukkan kedudukan kewangan Perkongsian MiM pada 31 Mei 2015.

RM
Akaun Modal:
Miza 70 800
Mike 40 000
Akaun Semasa:
Miza 8 600
Mike (2 000)
Kenderaan bermotor 60 000
Lengkapan 40 500
Inventori 15 500
Akaun Belum Terima 8 200
Bank (1 200)
Akaun Belum Bayar 5 600
Maklumat tambahan:
(i) Aset berikut telah dijual dan hasil jualan dibankkan.
RM
Kenderaan bermotor 50 000
Inventori 10 200
(ii) Mike mengambil alih lengkapan dengan harga RM38 000.
(iii) Miza mengambil alih Akaun Belum Terima dengan harga RM8 000
(iv) Kos pembubaran RM800 dan diskaun diterima daripada Akaun Belum Bayar
adalah RM200. (5400-BANK)
(v) Sekiranya berlaku kurangan dalam akaun modal, pekongsi akan menampungnya
dengan membawa masuk tunai.

Anda dikehendaki menyediakan:

(a) Akaun Belum Bayar [2 markah]
(b) Akaun Realisasi [7 markah]
(c) Akaun Modal Pekongsi (beruangan) [7 markah]
(d) Akaun Bank [4 markah]

15
MODUL 4: PERAKAUNAN UNTUK PERKONGSIAN SABS/ TSJ

Soalan 6 (SPM 2005)

Encik Nasir dan Encik Kwan ialah pemilik Perkongsian Naswan yang menjalankan
perniagaan di Seremban, Negeri sembilan. Mereka berkongsi untung atau rugi perniagaan
dengan nisbah 3 : 2. Pada 30 September 2005, mereka bersetuju membubarkan
perkongsian kerana perniagaan mengalami kerugian.

Berikut ialah kedudukan kewangan perkongsian Naswan pada tarikh tersebut:

RM
Kenderaan 21 000
Lengkapan 12 610
Akaun Belum Terima 8 340
Inventori 9 470
Bank 2 160
Modal Nasir 30 000
Modal Kwan 20 000
Akaun Belum Bayar 3 580

Maklumat tambahan :
(i) Kenderaan, lengkapan dan inventori dijual dengan harga RM24 900.
(ii) Akaun Belum Terima telah membayar RM7 550 dan bakinya dihapus kira sebagai
hutang lapuk
(iii) Semua liabiliti telah dijelaskan sepenuhnya.
(iv) Semua urus niaga dilakukan dengan menggunakan cek

Sediakan:
(a) Akaun Realisali [5 markah]
(b) Akaun Modal setiap pekongsi [4 markah]
(c) Akaun Bank [3 markah]

16
MODUL 4: PERAKAUNAN UNTUK PERKONGSIAN SABS/ TSJ

Soalan 7 (SPM 2003)

Husin dan Chee Heng adalah pekongsi dalam Perniagaan Sin Heng di mana nisbah
pembahagian untung atau rugi ialah 1 : 2 . Berikut ialah Penyata Kedudukan Kewangan
perkosingan pada 30 September 2003.

Penyata Kedudukan Kewangan pada 30 September 2003

RM RM
Bangunan 125 000 Modal:
Lengkapan 12 800 Husin 60 000
Inventori 34 150 Chee Heng 120 000
Akaun Belum Terima 7 936 Akaun Belum Bayar 12 639
Bank 13 353 Gaji belum bayar
193 239

Pada 1 Oktober 2003, mereka membuat keputusan untuk membubarkan perkongsian

mereka. Berikut ialah perkara-perkara yang berlaku semasa proses realisasi:

(i) Bangunan, lengkapan dan inventori dijual dengan harga RM168 500.
(ii) Semua hutang dapat dikutip kecuali baki akaun seorang Akaun Belum Terima RM500
dihapuskira sebagai hutang lapuk.
(iii) Belanja realisasi RM2 500
(iv) Semua liabiliti dibayar penuh setelah aset direlisasikan dengan sempurna.
(v) Semua urus niaga pembayaran dan penerimaan dibuat melalui bank.

Anda dikehendaki menyediakan:

(a) Akaun Realisali [6 markah]
(b) Akaun Modal Husin dan Akaun Modal Chee Heng [4 markah]
(c) Akaun Bank [4 markah]

17
MODUL 4: PERAKAUNAN UNTUK PERKONGSIAN SABS/ TSJ

Soalan 8 (SPM 1998)

Perkongsian Pelangi dimiliki oleh Puan Yati, Cik Swee Land dan Encik Rajesh dengan nisbah
kongsi untung atau rugi 3: 2 : 1. Aset dan liabiliti Perkongsian Pelangi pada 31 Oktober 1998
adalah seperti di bawah:
RM
Modal :
Yati 60 000
Swee Lan 40 000
Rajesh 552 (Debit)
Akaun Belum Bayar 60 860
Premis 90 200
Inventori 65 000
Bank 5 108

Pada 31 Oktober 1998, pemilik bersetuju membubarkan perniagaan mereka kerana Encik
Rajesh telah disytiharkan muflis oleh mahkamah.

Perkara berikut telah dipersetujui semasa pembubaran:

(i) Premis dan inventori dijual dengan harga RM147 172.
(ii) Belanja realisasi RM7 500
(iii) Semua liabiliti dibayar setelah semua aset dijual
(iv) Semua urusan penerimaan dan pembayaran melalui bank.

Anda dikehendaki menyediakan:

(a) Akaun Realisasi [5 markah]
(b) Akaun Bank [4 markah]
(c) Akaun Modal setiap pekongsi [7 markah]

Soalan 9 (spm 1994)

18
MODUL 4: PERAKAUNAN UNTUK PERKONGSIAN SABS/ TSJ

Encik Lim dan Encik Raju ialah pekongsi dalam sebuah perniagaan dengan nisbah
pembahagian untung atau rugi 2 : 1.

Berikut ialah kedudukan kewangan perkongsian pada 31 Julai 1994:

Aset RM
Premis 25
000
Alatan 2 600
Inventori 8 830
Akaun Belum Terima 1 790
Bank 4 500

Liabiliti
Akaun Belum Bayar 3 501
Modal : Lim 26
146
Raju 13
073

Pada 1 Ogos 1994, Encik Lim dan Encik Raju membubarkan perniagaan mereka. Perkara
berikut telah dipersetujui semasa pembubaran:

(i) Aset dijual dengan harga:

RM
Premis 26 500

Alatan 2 400

Inventori 8 500

(ii) Akaun Belum Terima menjelaskan hanya sebanyak RM1 700

(iii) Belanja realisasi RM2 494
(iv) Liabiliti dibayar setelah perkara (i) hingga (iii) diselesaikan.
(v) Semua penerimaan dan pembayaran dibuat melalui bank

Anda dikehendaki menyediakan:

(a) Akaun Realisasi
(b) Akaun Modal Pekongsi
(c) Akaun Bank
Soalan 10
Ajda dan Misah merupakan pekongsi dalam Perkongsian Ajmida yang berkongsi untung dan rugi
dengan nisbah 3: 2. Pada 31 Julai 2018 mereka bersetuju untuk membubarkan perkongsian
19
MODUL 4: PERAKAUNAN UNTUK PERKONGSIAN SABS/ TSJ

kerana Ajda ingin melanjutkan pelajarannya. Kedudukan kewangan perkongsian mereka pada
tarikh pembubaran adalah seperti berikut :

RM
Premis 100 000
Kenderaan 30 000
Inventori 32 400
Akaun Belum Terima 22 000
Bank 15 000
Tunai 100
Modal
Ajda 60 000
Misah 60 000
Akaun Semasa
Ajda 5000
Misah (1 700)
Akaun Belum Bayar 28 200
Pinjaman 48 000

Perkara-perkara berikut berlaku semasa pembubaran :

i. Premis dijual mengikut nilai buku .
ii. Kenderaan diambil alih oleh Ajda pada harga RM24 600 dan Misah bersetuju untuk
mengambil alih inventori dengan harga RM21 450
iii. Penghutang hanya menjelaskan hutangnya RM20 400 dan bakinya dihapuskira sebagai
hutang lapuk.
iv. Pemiutang dijelaskan sepenuhnya RM27 200
v. Misah bertanggungjawab menjelaskan kesemua pinjaman
vi. Kos pembubaran RM350 harus dijelaskan
vii. Semasa proses pembubaran ditemui kadar bayaran belum bayar RM1 700
viii Semua pembayaran dan penerimaan dibuat melalui bank

Anda dikehendaki menyediakan :

a. Akaun Realisasi
b. Akaun Bank
c Akaun Modal pekongsi (dalam bentuk beruangan)

20