Professional Documents
Culture Documents
Yunit 3 Aralin 3
Yunit 3 Aralin 3
Tekstong Persweys ib
sa ng uri n g ce ksco ang persweysib na may layuning mapatunayan ang isang kuro-kuro
MGA PAKSANG
TATA LAKAYIN
Ur i ng l ekst1,
Pt 1'-, UWl" )'':,Ii I
0
GRAMATIKA
l\ ,g-,u~111, .rJ (, 111 o1\ , 'l'. 1111'." \,JI,,"
"d Ang,ur, ' ,<1 l""' 'P I, 1,,1 ,11,g
P,,r ':,Uwey<,•I,
PAGSULAT
Pag<,u!,1\ nr; hanp t',1g<o1 ,,u, 1 ,,,1
PANANALIK S IK
11 1{ 1 ,.1 ... llpd, .• , •tr P 1r1.11 1 t1ld • 1
--ar gg aga wa ang ga nitong hakban g ay bilang ekspres1yon din ng pagkilala at pasasalamat ng
,
, ,rrahalaan sa napaka laking kontrib usyon ng mga OFW's sa ating ekonom1ya.
Maraming beses
-- gang napatu nayan na an g OFW remitta nce ang m1smong sumag1p sa ekonom1ya
,·a r·ri n mula sa
agbags ak lalo na sa panaho ng may kri sis sa pananalap1.
· ~ uyan g P
Jagsusuri.
Nah1kayat o
Hindi Nahikayat
, ,.
..., rl,ra o Maaari ng Sagot sa mga p 0 kus na Tanong
--
LINANGIN
Basahin M o
11 1.i 1bi1 -11 11: k,il ,lJ '., ly,111 11 1: t.1u '·" 111 t 111 t1o N.i bulJull,iy •,il ,1 na11e c1yu11 sa lay uning gusto 111 YcHio
111.i t. 1111, 1 •,. 1k-1111 y,111~'. IHd1i1 y li .1 '->J ll11 1 Jiig kct '. > unod na trksto nd rn dram1ng pagpapaliwana g ruri:.
, 111t1 111:,1lid ,111e Liul1,1y
Mahiwagang Manlalakbay
Ang buh ay ay 1sa ng paglalakbay, tayong !ahat ay mga manlalakbay. lkaw at aka ay mga lagalag,
sabi nga ni Gabriel Marce l 1sa11g pa ntas Pranses: "Ang tao ay Iaging naglalakbay, isang homo via-
tor." ~aya kun g wawar iin, pagkalabas mo sa sa ngrnaliwanag ay siya na rin ang iyong paghahanda't
paggagayak, iyon na ang iyong pagluwas at panimula ng iyong paglalakbay sa mga mapanganib
na bulaos at kasarnaan. Makakalasap ka ng hirap at ginhawa, liga ya't pasakit. Mararanasan mo
ang magutom at mauhaw, masus ubukan mo rin ang maging malungkot at masaya, magkakasakit
ka kung rninsan at sa iba11g araw naman ay magaling ka. Kung minsa 'y walang-wala ka 't hindi
mapalagay, ngunit sa iba ng pagkakataon nama'y matutuwa ka 't maliligayahan . Sinumang hin-
ct1 rna kat1t1is at ma katawid sa mga butas-butas na daan ng buhay ay siya ng unang titigil, at ang
sandaling iyon na rin ang kan1 ya ng pagpanaw. Marami rin ang inaabot ng sakuna sa daan, rna Y
pinapata y at rna yroon ding nagpapakamatay. Ka ya ang buhay ay parang isang panaginip lamang
b·yaya at 1sa ring sum pa para sa tao. B1yaya, sa pagkat dah'I1 k . .. · - · 1::
1 sa an1ya ng 1s1pan, arg ·2 =.. ~-- ~-=
ng hayop na nakakaalam . Sumpa, sapagkat dahil nga sa kan · k . ~
a . . , . iyang atutubong talmo, a. 3,..... - , ~-:: 0
siya'y nagh1h1rap, kung kaya t lalo s1yang nahihirapan . ·
51MULAN MO
Pagpapaliwanag sa Kahulugan ng Salita sa Pamamagitan ng Halimbawa
!sang kasanayan sa paglinang ng talasalitaan ang pagpapaliwanag sa kahulugan ng sa,,ia sa
pamamagita n ng halimbawa .
Angkop ito sa pagbibigay-kahulugan sa mga bagay na di-nadarama. Sa pamamagitan ng halim-
bawa, ang bagay na di -nadarama ay nabibigyan ng kaalaman o nagiging kongkreto.
Halimbawa : Pangarap
Pangarap ng isang mag-aaral na makatapos ng pag-aaral at magkaroon ng
magandang traba ho.
A. lbigay ang kah ulugan ng ilang mahahalagang salita sa binasang teksto sa pamamag,tan ng
halimbawa .
1. pantas
Halimbawa :
2. sangma liwanag
Halimbawa :
1 rnistNyCJ
l~ i"Jli rnbawa :
1. rrtrlrlirJ lr1rbay
I l,d1rnhrJW,J :
1
1 lt1i~r1 l11f~
I l.d11r1IJ,lWd.
I ,,1111' h . 111111!1.l\1 , I
I" I 11,I I l I, II 11, l / : 1 ' •
I I ' ill )' ,., 111
I ,I
1,, ,111 J ,ri Ill' 111 ,111<1 hi , 11,, I
1'· l ', l, lf lf l rr1,1 q1,i/ 1l1 w ,1r1d /; ,111n I d I,• '
Unawain Mo
A. lpaliwanag ang pamaga t ng binasang tekstong persweysib na, "Ano nga ba ang liuh ay?"
Paliwanag:
B. Bigyang-interpretasyon ang mahalagang pahayag na ginamit sa binasang teksto na, "Ang tao
ay aba sapagkat alam niyang siya ay kaaba-aba ."
C. Ano ang iyong na raramdaman ka pag binabanggit ng may akda ang tungkol sa kamatayan; at
kung ikaw naman ang may akda, ano ang iyong nararamdaman kapag isinusulat mo ang tung-
kol sa kamatayan?
E. Magbigay ng ilang sitwasyong inilahad sa binasang te ksto na nagpapakita na nangya yari pa rin
ito sa kasalukuyang lipunan natin .
Sitwasyon :
Values Data Bank
-arig tek nik na iniipon ..ang magagci ,1d,11inh ' 11 cJ 1r1,1 ,,,d ,i, ,
1s
cH11 a-sc1ma 1to at in11pon na pa1·a,ig ncJS r1
,, • ·· , ,
1)d 1lf'. h ,
sas
-
I (c/o illus. pis. see ms.)
Values Data Bank
Talakayin Mo
na maiuug-
A. 1. Basahin ang sumusunod na teksto . Ha napin ang mga kaisi pang nakapaloob dito
nay sa pamilya at komunidad .
Sa Paglutas sa Problema
n1 Bella A Abangan
, Dr. Reinhold Niebuhr, isang propesor ang sumulat ng popu 1ar na pahayag na "Panginoon
5
k ' '
. lungan mo po ako na. buong pusong tanggapin ang mga bagay na h.in d.I o mababago at buong
,J
katapangan kong ayusin ang mga baga y na maaari kong baguhin .,,
ng mga. inspirat ional food for th oug ht mu 1a sa dakilang
.
M,nsan ay nakakapulot . tayo . . . tao tu/ad ng
bulag, b1ng1, at p1p1. Nasabi pa n,·ya , "I ave oun , e so beaut1ful.
h f d i·t . "
,,:;iriabi n, Helen Ke ller na 1sang
,pnaliwanag niyang masay ang-masaya ang bu hay at totoong ril aganda .
2 Pagsusur i
persweysib. lug-
lsulat sa kasunod na kahon ang mga kaisipang nakapaloob sa binasang tekstong
nay ang mga kaisipan sa pamilya at komun idad .
Hallmbawa :
Kais1pan : Maging modelo sa kabataan ang matatanda
g gawin ng
Pag-uugna y sa Pam1ly a: Pa milya ang sinasabing pundasyon ng lipunan. Anuman pinalaki
bawat miyembro ng pamilya ay nakasal alay kung paano sila
ng mga magulang. Dapat na magsilbing modelo ang mga magulang
at iba pang nakatatandang miyemb ro ng pamilya .
5t
o
Pag-uugnay sa Pamilya at Komunidad ng llang Kaisipan mula sa Tek
Kaisipan:
Pag-uugna y sa Pa milya :
Pag-uugnay sa Ko munidad:
B Sagutm ang sumu sunod na tano ng.
1. Paa no ma11ugnay ang mga ka1s1pa ng nal(.apalo
ob sa bin asa ng tevstor g ;:,E:-s ;, ~ - . ."; ~
lya at komun1 dad7
Payamanin Mo
1. lnteraktibong Gawa in sa Panonood
lpanonood ang video clip ng buhay ng ilang pami
lyang Pili p1no na may iba 't 1bang ~ata: -·
an sa buha y at paano sila nabub uhay sa komunidad
na tinitirhan nila. lbibigay ang ka1s oarE
nakapaloob sa pinanood na video clip . Pangkatan
ang gawa in. Magkakaroon ng tala1::.a , 2- E
bawat pangkat sa pagsusuring ginawa .
Pang kat I - Pamilya ng lsang Informal Settle r
Pang kat II - Pamilya ng lsang Midd le Class Famil y
Pangkat Ill - Pamilya ng lsang Overseas Fili pino Wor
ker (OFW )
Pang kat IV - Pamilya ng Mayaman
Magkakaroon ng pagtataya (peer eva luation) sa ginaw
ang pagta lakay ng bawat pangkat G2 . . -;
batayan ang kasunod na ru bric.
-=- - --- -- --
. .--
-- -_. -·
.
.. -
00 ~-
- -~
~ -- .,
---::"""-
>- ~mwrn
-~~ ~. . - ~ - -_
. PANG!.,A:
. . .
. '- . PANGKAT.BLG.
- .
BLG_
1. Napag-ugnay-ugnay ba ang mga ideya ng
na-
panood sa ginawang pagtalaka y7
Pangka t Big .
Pangka t Big .
GRAMATIKA
A. Mga Pokus na Tanong
1. Paano susuriin Jng gJmit ng mga srilita n;i
t111r,:kop ~" i~,d11c l! 1k•,1onp, Pl ' l ',wr·y·)i\J?
2. Bak1t ka ilang;rng SIii iin rlll g gr1mit nn
rne ;-1 '-,,Jlit.i 11;1dllf{kO p ·,. , 1', i lll E td:c,t0
11f', p,' l ', W(' Y'>llJ 1
B. H,nuh a o Maaaring Sr1go t sa mga roku '.:> 11t1 l ano11 g
llahad Mo
8r1 r-,al11n ang r)urnu sunod nr-1 pangunr,uc,ilp.
r.i
l\nr, bul1r1 y r1y 1•.,,rnr, p.1 glrJ I.JklJdy, l,:i y()nf~ i,1 11.11"
Y 111,11 1l.ili1~IJ,1 y II ,1 w .i i ,ii r, r1y rnp., 1l,1gc1l,11:L '.,,
[ nJ;,1 !~ (1,_! IJr ,;,, M,~-rr.r •ll~',; If 11 '. p,ml,1 •, ii,, Hl',fl ', " 1\1
l)l I .io ,1 y Llf\ ll l) '. rId) •,I. d.i ~h. y, ,,. mi~ l1n1111 1
1 1 vi ·,
2 [Dr1p~l_!,;t~r. p,ih nr,r,,rn •~H ,i w illll J~.J" l.iw, 111 ,m
IIH J .ir11 : p1 01ll, 1,1 ,1 "II ,Jl n11i ~ rn.i111r11n ~llfll
f
1
randaan Mo
p sa Teksto ng persweys,.b
Garnit ng mga Salita na Angko
sa pam ama gi•tan ng kana1s . -nais •.
Ang katotohanan ay natutuklasan
.
n t· na pan gh1Mayat. Nanghihikayat
mapapaniwala a in sa katotohanan · .
ang ,sang tao upa.ng ang 1ba 'y ng atmg pananal1g at mahikayat
. .
. Ang pangun .
,,1 ang kumilos .al1nsunod doon ang 1ayunin ng tekst
ong per swe ys1 b ay ipakilala ang
) an sa .
patotoo n ib h ikayat, at humimok
rnga patoto o at kum ilala nam g a, um
· . ·k · •
ma aaring gum amit ng mga sa/1tang ·
Sa patotoo ng mga pahayag, . · ayo n ay ... , 1pm ahayag ni ...
pan analiksik ... , dap at na m/m ahu ·b
. bata y sa pag -aaral/ ··· , mas mama say ... , at a pa na nagpapa-
I
GAWIN MO
Pagsasanay 1
k( h k kung ang pangungusap
ap . lsulat sa patlang ang tse c ec symbol)
Suriin ang. .bawat pan. gungus
an kung hindi.
ay nakah1h1ka yat, ek1s (X) nam g ka/ooban,
Needl em an, "ku ng ang salapi ay nakapagpapababa ng iyon
1. Ayon kay ~a~ob
aba ng."
mabut1 at 1to y kap aki-pakin g
an, at sa kabilisang ito ang ilan
Sa kasalukuy an, ma ram ing tao ang mada/ing yumam
........... 2. agi naman ay unti-unting
, samantalang ang ibang bah
bahag1 ng tao ay nabubusog
namamatay o naluluoy.
aho?
kung gayon ang sa/api at trab
--------·· 3. Ma y kaugnayan ba sa sa mga bansang kabilang
sa
4. Pa/aki nang pa/ aki ang agwat ng mga maun/ad na ban
.......... .
lkat/ong Daigdig . apat ng kabuuang populasyo
n
5. Ayo n sa isan g pag -aa ra/, tinatayang nasa ikat/ong-k
........ .
/on g Daigdig .
nga yon ang nakatira sa /kat
g nasa /ka tlong Daigdig .
Ma /ak i ang sul iran in sa kag utuman sa mga bansan
.......... . 6. "ang tao ay
ito sa sina bi ni Blaise Pascal, isa ring pantas Pranse s na,
7. Ma y kaugnayan
'y kaaba -aba."
aba sapagka t a/am niyang siya
.
parang isang panaginip lam ang
..... . .. 8. Kaya ang buhay ay ag at buong tata g na harapi n
ang bawat gusot
iton g tan gga pin nan g ma /uw
. 9. Dapat natin
sa ating buhay. ught mu/a sa mga
ay nak akapu/ot tay o ng mga inspirational food for tho
10. Minsan i, at pipi .
Helen Keller na isang bulag, bing
dakilang tao tu/ad ng sina bi ni
Pagsasanay 2 ikayat
tang nagpapahayag ng panghih
h,n ang sumus unod na talataan at salungguh1tan ang sali
Basa
Unggo-finggo Tumataasl
. ay bumubulaga sa atin ang t,la
na lang ang hind , tum ata as. Bakit ba naman linggo-linggo
Aba tao tong petrolyo.
na pag taa s ng pres yo ng /angts, krudo, at iba pang produk
tulo sa gripo na tuloy-tuloy
angon-bangon
s, Jua n dela Cruz mu la sa pag kakadapa ay hindi na makab
Ti/a
ilarig namumuno sa pamah alaa n, "hin di naman P1l 1pin as 1an g ang ape<.taco sa '.:J,?, --- .
MYOl I Sd
ng mga produktong petro lyo, buong mundo raw ay nakararanas nito Sa panda1gd1gang me,:::~
r1apakataas ng pres yo ng langis," paha yag pa rin nila .
Kung ga yon, dapa t na ang pamahalaa n ay mag-isip ng mga solu syon upang ano ka . .
. . c:, n /c :
mamamay an ay hind1gumapang sa hirap . Mag-isip ng mga altern atibong pa maraa n na rnakatv "-
long upang mabigyan ng solusyon ang krisis na ito. Sa gawain g ito, dapat na kaagapay ng
halaan ang kan iyang mamama yan .
Pa~:~
lwasan natin ang puro daing at sisihan . Magtulungan at kumilos nang ang bayang naghihira ~.
. . pal
unt1-unt1ng makabangon . Kaya, kumilos na ta yo, huwag nang pataga lin pa !
Pagsasanay 3
1. Sum ulat ng isang talata na humihika yat tungkol sa isang proyektong pa mpamilya at pangkomu-
nidad . Pagkatapos, bigkasin ito sa klase . lsaalang-alang ang gam it ng angkop na mga salita para
sa panghih ikayat.
Dito isulat:
2. Magkaroon ng saril ing pagtataya sa pasalitang pangh ihikayat. Ma rka han ang sarili nang ayon
sa:
4 - Napa kahusa y
3 - Mahusay
2 - Hindi Mahusay
1 - Kailangan Pang Paunlarin
RETORIKA
lsipin Mo
Pagsulat ng Pagsusuri sa Kalikasan, Katangian ng Tekstong Persweysib _
Layong manghikayat ng tekstong persweysib . Sa pagsusuri ng akda sa uring ito, ka ilangang suriin
ang kali kasan nito tulad ng kahulugan, katangian, at bahagi ng nasabi ng teksto . Dapat bigyang-dnn
sa pags usuri ang layunin kung bakit ito isinulat, paano ito naii ba sa iba pang uri ng teksto na tutukoV
sa katangian nito at ang bahagi nito : panimu la, gitna, at pangwakas. Kai langang magkakaugna Yang
organisasyon ng teksto .
lsulat Mo
A Balikan ang tekstong "Ano nga ba ang Buhay?" at "Sa Paglutas sa Problema."
. . . ng te~
B Pumili lamang ng isa at suriin ang ka l1 ka san at katangian ng pagkaka sulat nilo bilang 1sd
ston g persweysib. lsulat sa maikling co upon bond ang papagsusuri . lbahagi sa kla~e
iLAPAT
:, Ba ,Ka'1 ang 1sInu1a1. na pa gsusur, sa pir 1
-, ,, ing tek ston e: r
. sa ~al1k asan at Katang,an ng nasab,ng te k g P, swf: ys,b Su r11n ang ginawang P
stong Per sw agsusu-
;:; t\1ag,:: aroon ng saril, ng pagta taya sa gina w eysib
"' ang Pagsusur1 G
am1tin ang kasu nod na rubric.
4 Nilalaman
SINTESIS
Sa pamamagitan ng Closure, isulat ang mga natutuhan sa ara ling ito. Hindi lalagpas o kukulangin
sa 50 sa lita.
Naunawaan ko sa ara lin ang
Natutuhan ko na