ΕΥΡΩ 1,30. ΑΡΙΘΜΟΣ ΦΥΛΛΟΥ 1.589 ΤΡΙΤΗ 3 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023 WWW.TANEA.

GR

ΣΑΣΑ ΒΕΖΕΝΚΟΦ ΜΑΡΤΙΝΑ ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΟΠΑΛΟΣ

ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΝΑΒΡΑΤΙΛΟΒΑ «ΕΦΥΓΕ»
ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΥ ΜΕ ΑΠΕΝΑΝΤΙ Ο 16ΧΡΟΝΟΣ
ΤΟΝ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟ ΣΤΟ ∆ΙΠΛΟ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ
ΕΩΣ ΤΟ '25 ΧΤΥΠΗΜΑ ΕΥΡΩΠΗΣ
ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΣΤΗΝ ΠΥΓΜΑΧΙΑ

ΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟ
7 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ

ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ

ΠΡΟΒΛΕΨΗ ∆ΝΤ
ΣΠΙΡΑΛ ΥΦΕΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ ΤΟΥ ΟΡΟΥΣ ΤΡΟΟ∆ΟΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ
ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΑ ΤΡΙΤΟ
ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΕΝΑ ΣΟΥΠΕΡ ΡΑΝΤΑΡ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ
• Το φαινόµενο αναλύει
ο Ν. Φιλιππίδης στη «Βαβέλ»
«ΑΚΟΥΕΙ» ΤΗ ΜΟΣΧΑ
Σ. 6, 37 • Βρίσκεται στη βάση της RAF και χρησιµοποιείται από το ΝΑΤΟ Σ. 8-9

Σήµερα στα «ΝΕΑ»

• ΗΛΙΑΣ ΚΑΝΕΛΛΗΣ Σ. 17

• ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΑΣΙΜΑΤΗΣ Σ. 2 ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΕΣ

• ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΗΤΣΟΣ
• Γ.ΧΡ. ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΣ
Σ. 56

Σ. 5
ΕΞΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΤΟ 2023

Νέες διορθώσεις
• Ι.Κ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ Σ. 56

• ΠΕΠΗ ΡΑΓΚΟΥΣΗ Σ. 16

Πήγα - είδα
την εκδήλωση
που δίχασε
το ΠΑΣΟΚ

2.167
Σ. 12-13
20 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 31 ΜΑΡΤΙΟΥ
η καταληκτική λήγει η προθεσµία
οικισµοί αποκτούν ηµεροµηνία για τους για αλλαγές στην
για πρώτη φορά δήµους να προτείνουν περιουσιακή κατάσταση
αντικειµενικές αξίες νέες τιµές του 2022
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
Οι 10 καλύτερες • Σε ποιες περιοχές ετοιµάζονται τροποποιήσεις και για ποιον λόγο • Πού επεκτείνονται
ταινίες του 2023 Σ. 46-47 οι τιµές ζώνης • Αυτόµατη η συµπλήρωση του Ε9 • ∆ηµιουργείται Ηλεκτρονικός
Φάκελος Μεταβίβασης Ακινήτων – Πώς θα λειτουργεί – Ποιους αφορά ΡΕΠΟΡΤΑΖ Σ. 21

ΝΤΟΝΜΠΑΣ
Ενα χτύπηµα που µπορεί ΣΗΜΕΡΑ Η ΚΗ∆ΕΙΑ ΤΟΥ ΠΕΛΕ
να αλλάξει τη ροή
του πολέµου Σ. 18, 39 ΧΙΛΙΑ∆ΕΣ Ενα γήπεδο
«Πελέ» σε κάθε

ΜΕ ΑΘΩΟ ΘΥΜΑ
ΕΝΑ ΜΩΡΟ
ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΗΣΑΝ χώρα προτείνει
ο πρόεδρος

ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΙΑ
της FIFA
Πολλά τα εγκλήµατα Σ. 24-25
στον Αλιάκµονα Σ. 44
 το αρθρο
Πισωγυρίσματα
Ο
πως σταθερά σημει-
ώνουμε όλο αυτό τον
καιρό, η πανδημία
δεν είναι μια περιπέτεια από
την οποία έχουμε εξέλθει
οριστικά. Αντίθετα, παρά τις
υφέσεις ή τις αποκρούσεις
της λόγω της επιστήμης και
των μέτρων, ο ιός είναι εδώ
και μάλιστα σε νέα επιθετική
μορφή, σε συνδυασμό με τις
πολλές λοιμώξεις. Βεβαίως,
το εμβόλιο, το γεγονός πως
μεγάλο μέρος του πληθυσμού
ιάθηκε ή νόησε, τα μέτρα και
η θεραπεία έχουν επιτύχει να
εγγράψουν την Covid- 19 σε
μια συνθήκη «συγκατοίκησης»
με τον μέσο πολίτη.
Βέβαια, όπως είπαμε, ο κίνδυ-
νος δεν εξαλείφθηκε εντελώς
και μάλιστα σε όλα τα παρα-
πάνω προστίθεται η νέα πε-
ριπέτεια της Κίνας που από
τη στρατηγική του «μηδέν
κρούσματος» πήγε στην άρ-
ση των μέτρων και στον εν-
δεχόμενο κίνδυνο μιας νέας
μετάλλαξης. Τώρα είναι που
απαιτείται προσοχή και όχι
χαλάρωση και αλήθεια με βά-
ση αυτό αναρωτιέται κανείς
και καλοπροαίρετα: Τι σήμα
αποστέλλουμε ως χώρα με
την επιστροφή των ανεμβο-
λίαστων υγειονομικών στα
καθήκοντά τους;
Τ
ι ακριβώς μήνυμα εκ-
πέμπει το υπουργείο
Υγείας και οι καθ’ ύλην
Reuters KCNA
αρμόδιοι σε μια στιγμή που το
τούνελ του ιού γίνεται εκ νέ-
ου επισφαλές με τις κινέζικες
παλινωδίες; Και αλήθεια πώς
θα μεταπεισθούν οι συμπο-
λίτες μας για την πρόσθετη
δόση του εμβολίου όταν ου-
σιαστικά επιβραβεύονται οι
αρνητές που συν τοις άλλοις οι
περισσότεροι εξ αυτών είναι
και γιατροί; Ο στόχος είναι
το 2023 μια οριστική κανονι-
κότητα, όχι μετεωρισμοί και
πισωγυρίσματα.
2 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
Πανδώρα
Για κάποιους είναι θρησκεία
«Εχει έρθει η ώρα να ξεπεράσουμε αυ-
τούς που δεν ξέρουν να χτίζουν γέφυρες
αλλά μόνο να γκρεμίζουν, για να ανατείλει
μια εποχή γόνιμου πολιτικού διαλόγου,
που θα απαντά στα πραγματικά κοινωνικά
ζητήματα με το βλέμμα στραμμένο στο
μέλλον και όχι στις κάλπες, που θα υπη-
ρετεί τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη, τη
λογοδοσία, την ανεξαρτησία των θεσμών,
την κοινωνική δικαιοσύνη και την εθνική
αξιοπρέπεια». Εν ολίγοις, για να πω στα
γρήγορα αυτό που προσπαθεί να εκφράσει
στο πρωτοχρονιάτικο μήνυμά του ο Νίκος
ο Ανδρουλάκης, έχει έρθει η ώρα να γίνου-
με... καλύτεροι άνθρωποι!
Η γλώσσα της πολιτικής στην Ελλάδα
είναι η γλώσσα των ευχών και των υπο-
σχέσεων· όμως ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ
τερμάτισε το κοντέρ στη δήλωσή του. Η
ευχή να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι θα
μπορούσε να ήταν το θέμα στο κήρυγμα
ενός ιερέα· από πολιτικό αρχηγό ακούγε-
ται αστείο, σαν κραυγή βοήθειας (βοηθή-
στε με, δεν ξέρω τι να κάνω!) ή ομολογία
απελπισίας. Αλλά και το ΠΑΣΟΚ, στον
πυρήνα του τουλάχιστον, θρησκεία είναι,
οπότε δεν πειράζει αν ο Ανδρουλάκης μι-
λάει σαν παπάς. Σε τελευταία ανάλυση, το
μήνυμά του είναι σε πλήρη αρμονία με τη
γενικότερη εκλογική στρατηγικήτου ΠΑ-
ΣΟΚ, τη στρατηγική των ευσεβών πόθων:
να μη γίνει πρωθυπουργός ούτε ο Μη-
τσοτάκης ούτε ο Τσίπρας, αλλά κάποιος
Ιδρυτής: Δημήτριος Λαμπράκης (1931)
Ιδιοκτησία - Εκδοση
ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ Α.Ε.
Νόμιμος Εκπρόσωπος
Ιωάννης Βρέντζος
Κύριος Μέτοχος
Ευάγγελος Μαρινάκης
Διευθυντής
Γιώργος Μαντέλας
ημερησια πολιτικη εφημεριδα Β’ ΠΕΡΙΟΔΟΣ, ετος 6o, αρ. φύλλου 1.589, Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
Του Στέφανου Κασιμάτη
άλλος, καλός, αγνός και αμόλυντος, που
ενδεχομένως θα κατέβει από τον ουρανό...
ΑΣ ΜΗΝ ΑΝΗΣΥΧΕΙ
Στη χθεσινή συνέντευξή του στα
«ΝΕΑ», ο Δημήτρης Κουτσούμπας ρωτή-
θηκε αν το ΚΚΕ θα συζητούσε συνεργασία
με άλλα κόμματα της Αριστεράς και, όπως
ήταν αναμενόμενο, απέρριψε την ιδέα με
σφοδρότητα: «Δεν θα μας συγχωρούσε πο-
τέ η εργατική τάξη», ήταν η πρώτη φράση
της απάντησής του. Αν μου επιτρέπεται να
παρέμβω, θα του έλεγα να μην ανησυχεί,
γιατί, ούτως ή άλλως, η εργατική τάξη, νο-
ούμενη με την αυστηρή μαρξιστική έννοια
του όρου, στις μέρες μας βρίσκεται στην
Κίνα. Ούτε που θα το μάθουν, ούτε που
τους απασχολεί αν υπάρχει κομμουνιστικό
κόμμα στην Ελλάδα...
ΛΑΣΠΟΜΑΧΙΑ
Η Κατερίνα Λάσπα μπήκε δυναμικά
στην πολιτική, με τη σημαία του παλιού
ΠΑΣΟΚ, του ορθόδοξου και γνήσιου, που
είναι συντηρητικό όσο και η λαϊκή Δεξιά.
Αφορμή στάθηκε χριστουγεννιάτικη εκ-
δήλωση, στην οποία διεμφυλικά άτομα
διάβασαν παραμύθια σε παιδιά μέχρι δέκα
ετών. Η κυρία Λάσπα, που προσφάτως
διορίστηκε γραμματέας Εθελοντισμού στο
wwΙδού. Αυτά
τα παιδάκια
διατρέχουν πολύ
μεγαλύτερο
κίνδυνο από
τα άλλα στη
Θεσσαλονίκη, που
τους διάβασαν
παραμύθια οι
διεμφυλικοί,
με αποτέλεσμα
να εκραγεί η
Κατερίνα Λάσπα...
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Βαγγέλης Λιαλιούτης
ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΚΔΟΣΗΣ Γ.Χρ. Παπαχρήστος, Ι.Κ. Πρετεντέρης
ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Νίκος Τσάκαλος
ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΕΣ Διονύσης Νασόπουλος, Μιχάλης Μητσός,
Δημήτρης Δουλγερίδης, Κώστας Κοφινάς, Λεωνίδας Κονδύλης,
Αγγελος Σκορδάς, Λεωνίδας Στεργίου, Μάνος Χαραλαμπάκης
ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Πέννυ Λάγκα
ART DIRECTOR Χριστίνα Καββαδά
skasimatis@tanea.gr
ΠΑΣΟΚ, το κατήγγειλε στα social media
ως «αθλιότητα», επειδή το αντελήφθη ως
ύπουλη προσπάθεια επιβολής στα παιδά-
κια διεμφυλικών προτύπων.
Επί της ουσίας του θέματος, αν θυμά-
μαι καλά, στην εποχή μου τουλάχιστον,
τα παραμύθια ήσαν γεμάτα από νεράιδες.
Επομένως, τα παιδάκια δεν θα πάθουν τί-
ποτε αν δουν μια νεράιδα να τους διαβάζει
ένα παραμύθι, υπό τη μοναδική προϋπό-
θεση ότι το διαβάζει ωραία. Ο μόνος που
κινδύνευσε από μια τέτοια εκδήλωση ήταν
ο κοινωνικός αποκλεισμός εις βάρος των
διεμφυλικών ατόμων. Οσο για τα ίδια τα
παιδάκια, το χειρότερο που μπορεί να τους
συνέβη είναι να βαρέθηκαν. Αλλά για τη
γραμματέα Εθελοντισμού του ΠΑΣΟΚ ήταν
μια ωραία αφορμή για να συστηθεί στο
εκλογικό κοινό της Θεσσαλονίκης, που εί-
ναι μάλλον συντηρητικό και υπό την επιρ-
ροή της Εκκλησίας. Από τη Θεσσαλονίκη
είναι η κυρία Λάσπα, ξέρει την πόλη της,
ξέρει τον κόσμο της.
Είτε πρόκειται για κυνισμό είτε για
αφέλεια, η στάση της κυρίας Λάσπα έναντι
των διεμφυλικών δεν είναι κάτι παράξενο
στην ελληνική κοινωνία, αλλά μάλλον ο
κανόνας. Θέλω να πω ότι το περιμένεις,
δεν σε ξαφνιάζει. Το πολύ δυσάρεστο είναι
να διαπιστώνουμε ότι την κουταμάρα της
μιας πλευράς στη συγκεκριμένη διαμάχη
την ανταγωνίζεται η υπερβολή της άλλης.
Διότι η ΜΚΟ «Σωματείο Υποστήριξης Δι-
εμφυλικών» ζητεί με ανακοίνωσή της από
την Πολιτεία «να τροποποιήσει άμεσα
την αντιρατσιστική νομοθεσία, έτσι ώστε
να μην ποινικοποιείται μόνο η δημόσια
υποκίνηση βίας ή μίσους, αλλά γενικότερα
κάθε ρητορικής μίσους»!
Για να καταλάβουμε την ανοησία
της παραπάνω πρότασης, πρέπει να τη
σκεφτούμε αντιστρόφως: πώς θα σας φαι-
νόταν να ορίζει νόμος ότι οποιοσδήποτε
δημόσιος λόγος για τα διεμφυλικά άτομα
είναι επιτρεπτός μόνον εφόσον εκφράζει
υποστήριξη, θαυμασμό και, γενικώς, θετικά
αισθήματα και προθέσεις για τους διεμφυ-
λικούς; Η παιδεία καλλιεργείται μακροπρό-
θεσμα, δεν επιβάλλεται διά νόμου και κάθε
σχετική προσπάθεια καταλήγει πάντα στον
περιορισμό της ελευθερίας του λόγου.
ΓΡΑΦΕΙΑ: Συγγρού 340
Τ.Κ. 176 73, ΚΑΛΛΙΘΕΑ
ΤΗΛΕΦΩΝΟ: 210 7547000
INTERNEΤ: http://www.tanea.gr
e-mail: info@tanea.gr
ΕΚΤΥΠΩΣΗ:
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε.
ΔΙΑΝΟΜΗ: ΑΡΓΟΣ Α.Ε.
ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση,
η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική,
ή κατά παράφραση, ή διασκευή απόδοσης
του περιεχομένου της εφημερίδας με
οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό,
φωτοτυπικό, ηχογραφήσεως ή άλλο, χωρίς
προηγούμενη γραπτή άδεια
 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
Υ Ν Η Γ Ο Ρ ΟΣ
ΟΣ Ω ΣΤΗ
Ν Α Γ Ν
ΤΟΥ Α
ea.gr
s@tan
synigoro
«Δ
ιαρκώς διαβάζω να
γράφετε για κάποιον
που πέθανε “έφυγε
από τη ζωή”. Είναι βελτιωμένο,
διότι γράφατε σκέτο “έφυγε”.
Προφανώς οι συντάκτες αγνο-
ούν τη διαφορά μεταξύ ζωής και
βίου. “Ισόβια” λέμε, “διά βίου
μάθηση” λέμε, “μπαρόβιος” λέ-
με, “βιότοπος” λέμε... Επομένως,
“απεβίωσε” ή “πέθανε” πρέπει
να λέμε. Γιατί φοβάστε την κυρι-
ολεξία; Η εφημερίδα διδάσκει τη
Γλώσσα και έχει ευθύνη» ανέφε-
ρε στην επιστολή του προς «ΤΑ
ΝΕΑ» ο αναγνώστης Θ.Γ.Α. από
την Πρέβεζα.
Η φράση «έφυγε από τη ζωή» είναι
ένας εύσχημος τρόπος για έναν
δημοσιογράφο να περιγράψει έναν
θάνατο. Πολλές φορές ο ευφημι-
σμός χρησιμοποιείται εξ ανάγκης
από τον συντάκτη ή από το διευ-
θυντικό επιτελείο που επιλέγει
τους τίτλους για την πρώτη σελίδα:
επειδή το ρήμα «πέθανε» μοιάζει
πολύ ωμό και το «απεβίωσε» πολύ
λόγιο, προσπαθούν να βρουν άλ-
λον τρόπο για να μιλήσουν για το
τι συνέβη.
Συζητούμε έτσι κι αλλιώς για μια
άβολη και αμήχανη κατάσταση,
που παρότι αναπόφευκτη δεν συ-
νηθίζεται με τα χρόνια ή την εμπει-
ρία. Οπως ξέρουν όλοι όσοι είχαν
κάποτε το δυσάρεστο καθήκον να
ενημερώσουν κάποιον οικείο τους
για έναν θάνατο ή για ένα «φευ-
γιό», οι λέξεις που ψάχνει κανείς
εκείνη τη στιγμή είναι συγκεκριμέ-
νες, πιο ήπιες και πιο παρηγορητι-
κές. Φανταστείτε τι συμβαίνει όταν
το καθήκον αυτό δεν είναι ιδιωτι-
κό, αλλά δημόσιο, και θυμηθείτε
τις φορές που διαβάσατε έναν τίτ-
λο ή ακούσατε μια τέτοια δυσάρε-
στη είδηση με τρόπο που βρήκατε
άκομψο, ενδεχομένως ακόμα και
σκληρό. Η ευθύνη για την οποία
σωστά μιλάει ο Θ.Γ.Α. σε αυτές τις
περιπτώσεις είναι διπλή.
Σε κάθε περίπτωση, είναι κατα-
νοητό οι διαρκείς επαναλήψεις
να ενοχλούν τους λάτρεις της
κυριολεξίας. Ενδεχομένως μετά
από μια πανδημία, η εξοικείωση
όλων μας, και δημοσιογράφων και
αναγνωστών, με τον θάνατο θα
έπρεπε να είναι μεγαλύτερη. Αυτό
όμως που μένει στο τέλος είναι μια
αναγγελία θανάτου που στέκεται
με σεβασμό προς το πρόσωπο που
πέθανε και παράλληλα ακολουθεί
τη δημοσιογραφική δεοντολογία.
ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ ΤΟΝ ΜΑΡΤΙΟ
Κλιματικά ουδέτερο
το Βερολίνο έως το 2030;
Η γερμανική πρωτεύουσα θέλει να απαλλαγεί από τις ορυκτές πηγές
ενέργειας 15 χρόνια νωρίτερα από τον στόχο συνολικά της χώρας
Σ
τόχος της Γερμανίας είναι να
γίνει ουδέτερη κλιματικά μέχρι
το 2045. Το Βερολίνο θέλει να
προπορευτεί και να απαλλαγεί από τις
ορυκτές πηγές ενέργειας 15 χρόνια
νωρίτερα. Και μάλιστα με δημοψή-
φισμα που πέρασε η πρωτοβουλία
«Βερολίνο 2030 κλιματικά ουδέτερο»
και θα διεξαχθεί τον Μάρτιο.
Στη γερμανική πρωτεύουσα, που
είναι ταυτόχρονα και ένα από τα 16
ομόσπονδα κρατίδια της Γερμανίας,
θα επαναληφθούν στις 12 Φεβρου-
αρίου οι εκλογές του 2021 για την
Ομοσπονδιακή και την τοπική Βουλή.
Για να μην επαναληφθεί το εκλογικό
χάος του 2021, δεν θα φορτωθούν
οι επαναληπτικές εκλογές και με το
δημοψήφισμα. Για τους ακτιβιστές του
δημοψηφίσματος ο προσδιορισμός
της ημερομηνίας ήταν μια μικρή ήττα.
Αλλά δεν πτοούνται. Ευελπιστούν ότι
ΠΡΩΤΟ ΠΛΑΝΟ
Βερολίνο
Ανταπόκριση
Γιώργος Παππάς
η ευαισθητοποίηση των πολιτών θα
τους φέρει ξανά στις κάλπες για τον
μεγάλο στόχο: Να γίνει η γερμανική
μητρόπολη των τριάμισι εκατομμυ-
ρίων μέσα σε εφτά χρόνια κλιματικά
ουδέτερη.
Ιστορικό προηγούμενο
Αυτό βέβαια προϋποθέτει μια άνευ
προηγουμένου γρήγορη και ολοκλη-
ρωτική μετάλλαξη οικονομίας και
κοινωνίας. Υπάρχει ιστορικό προ-
ηγούμενο, λένε οι ακτιβιστές: Στον
Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η Μεγάλη
Βρετανία για να αντιμετωπίσει τη
χιτλερική Γερμανία μετατράπηκε σε
χρόνο ρεκόρ σε πολεμική οικονομία.
Αρα είναι εφικτή μία αντίστοιχη ριζική
αλλαγή για να αντιμετωπιστούν οι
καταστροφικές συνέπειες της κλι-
ματικής αλλαγής για τον πλανήτη,
επιχειρηματολογεί ο Στέφαν Τσίμερ,
3
Η «Λίζε» των 394
διαμερισμάτων
Ενα δείγμα του κλιματικά
ουδέτερου Βερολίνου είναι η
«Λίζε», το οικοδομικό συγκρότημα
στο Λίχντενμπεργκ του Ανατολικού
Βερολίνου με 394 διαμερίσματα
και απόλυτη ενεργειακή αυτονομία
με αιολική και ηλιακή ενέργεια.
Η έγκριση για τέσσερις μικρές
ανεμογεννήτριες στην οροφή της
«Λίζε» είναι θέμα χρόνου. Οπως και
ο στόχος «Βερολίνο 2030 κλιματικά
ουδέτερο»
εκπρόσωπος της πρωτοβουλίας. Αρ-
κεί να ενταθεί η πίεση στην πολιτική
ηγεσία. Στην πράξη γίνονται ήδη
πολλά στο Βερολίνο για να γίνει η
πόλη κλιματικά ουδέτερη. Από το
2017 σταμάτησε η χρήση άνθρακα
και ο στόλος αστικών λεωφορείων
θα αντικατασταθεί με ηλεκτροκίνητα
μέχρι το 2030. Το σχέδιο των ακτι-
βιστών για το κλίμα της πόλης που
εκπονήθηκε με τη βοήθεια επιστη-
μονικής ομάδας βάζει στόχο να μει-
ωθούν έως το 2030 οι εκπομπές CO2
από την κυκλοφορία της πόλης στους
750.000 τόνους ετησίως. Το 2018 ήταν
τέσσερα εκατομμύρια τόνοι. Για να
μειωθούν, πρέπει να επεκταθεί το
δίκτυο των μέσων μαζικής μεταφοράς
και ποδηλατοδρόμων και να περιορι-
στεί η κυκλοφορία αυτοκινήτων με
κινητήρες εσωτερικής καύσης.
Η σκληρή πραγματικότητα
Ο φιλόδοξος στόχος των ακτιβιστών
για το δημοψήφισμα σκοντάφτει μάλ-
λον στη σκληρή πραγματικότητα και
λιγότερο στην πολιτική βούληση. Η
τοπική κυβέρνηση του Βερολίνου εί-
ναι συνασπισμός Σοσιαλδημοκρατών,
Πρασίνων και Αριστεράς. Η Πράσινη
τοπική υπουργός Περιβάλλοντος,
Μπετίνα Γιάρας, θεωρεί ανέφικτο τον
στόχο της κλιματικής ουδετερότητας
μέσα στον στενό χρονικό ορίζοντα
που θέτουν οι ακτιβιστές.
«Ακόμη και με τη δική μας αριστερή,
προοδευτική κυβέρνηση δεν είναι
υλοποιήσιμα όλα όσα απαιτούνται
για τον περιορισμό της κυκλοφορίας
αυτοκινήτων» λέει η Γιάρας.
Το Βερολίνο θα μπορούσε σίγουρα
Για να γίνει να γίνει κλιματικά ουδέτερη πόλη τη
δεκαετία του 2040. Αλλά δεν είναι
η γερμανική ρεαλιστικό να επιτευχθεί ο στόχος
μητρόπολη των 3,5 πολύ νωρίτερα, είναι το πόρισμα έκ-
θεσης του «Ινστιτούτου Οικολογικών
εκατ. κατοίκων Οικονομικών Ερευνών» που παραπέ-
μέσα σε εφτά μπει σε πρακτικούς λόγους: Καταρχήν
χρόνια κλιματικά απαιτείται μεγάλος αριθμός από ειδι-
κά εκπαιδευμένους τεχνίτες μόνο για
ουδέτερη την ενεργειακή ανακαίνιση δημόσιων
απαιτείται μια άνευ κτιρίων. Το ειδικευμένο προσωπικό
λείπει ήδη από τον κατασκευαστικό
προηγουμένου κλάδο και το κενό δεν προβλέπεται
γρήγορη και να καλυφθεί τόσο σύντομα.
ολοκληρωτική Εξάλλου το Βερολίνο εισάγει πε-
ρίπου τη μισή ενέργεια που κατανα-
μετάλλαξη λώνουν οι κάτοικοί του. Το σενάριο
οικονομίας «Βερολίνο 2030 κλιματικά ουδέτερο»
προϋποθέτει ότι αυτές οι εισαγωγές
και κοινωνίας θα προέρχονται από ανανεώσιμες
πηγές, που δεν μπορεί να εξασφα-
λίσει το ίδιο.
4 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
Μικρο
«Παράθυρο» για επίσπευση των τουρκικών εκλογών
Θα μπορούσαν οι ελληνικές και
οι τουρκικές κάλπες να συμπέ-
σουν χρονικά; Το ενδεχόμενο
δεν είναι θεωρητικό, πολύ πε-
ρισσότερο μετά το «παράθυρο»
που άνοιξε χθες στο Ακσαράι για
επίσπευση των εκλογών στη γεί-
τονα, οι οποίες έχουν ως καταλη-
κτικό σταθμό την 18η Ιουνίου. Ο
εκπρόσωπος του κυβερνώντος
κόμματος ΑΚP Ομέρ Τσελίκ δή-
λωσε χθες ότι ο Ερντογάν εξε-
τάζει μια «ελαφριά αλλαγή» στην
ημερομηνία των εκλογών, επειδή
στα μέσα Ιουνίου έχει ξεκινήσει
«η περίοδος των καλοκαιρινών
διακοπών, κατά την οποία οι άν-
θρωποι ταξιδεύουν…». Κατά τον
Τσελίκ, η αλλαγή ημερομηνίας
δεν θα ισοδυναμεί με πρόωρες
εκλογές. Αρκούμαι να αναφέρω
ότι στο παρασκήνιο τα ημερολό-
για στην Τουρκία έχουν ανοίξει
πλέον και στην 14η Μαΐου ή ακό-
μη και στην 30ή Απριλίου – ημε-
ρομηνίες που είναι κυκλωμένες
και στα ημερολόγια που έχουν
ανοίξει στο Μαξίμου, το οποίο
είναι γνωστό ότι έχει από καιρό
στραμμένο το βλέμμα και στο
εκλογικό χρονοδιάγραμμα του
Ερντογάν…
Η απώλεια
άνοιξε τον δίαυλο
Μέσα σε αυτό το σκηνικό και πα-
ρά τις συνεχιζόμενες εμπρηστι-
κές δηλώσεις από τους τούρκους
υπουργούς, να σας ενημερώσω
ότι άνοιξαν έστω και μέσω τηλε-
φωνικών μηνυμάτων οι γραμμές
Αθήνας - Αγκυρας, αν και δεν
στοιχηματίζω ότι θα υπάρξει συ-
νέχεια. Το μήνυμα έφθασε από
το κινητό του τούρκου υπουρ-
γού Αμυνας Χουλουσί Ακάρ
στον Νίκο Παναγιωτόπουλο,
με θερμά συλλυπητήρια για την
απώλεια της μητέρας του έλλη-
να υπουργού Αμυνας, η οποία
«έφυγε» χθες στα 81 χρόνια της,
έπειτα από πολυήμερη νοσηλεία
σε νοσοκομείο της Καβάλας. Ο
Παναγιωτόπουλος ευχαρίστη-
σε τον Ακάρ με δικό του SMS και
ο διάλογος – βαθιά ανθρώπινος,
όπως πληροφορούμαι – έκλεισε
κάπου εκεί.
Αερομαχίες στο Αιγαίο
Για να παραμείνω στα ελληνο-
τουρκικά, το πραγματικό κλίμα
καταγράφηκε με όσα συνέβη-
σαν στον ουρανό του Αιγαίου,
πολιτικός
Του Κώστα Μητρόπουλου
ο οποίος γέμισε με μαχητικά αε-
ροσκάφη. Οι Τούρκοι, με έκδηλη
την ανησυχία για την ισορροπία
δυνάμεων που αλλάζει συνεχώς
Ενα βαρύ κρυολόγημα εις βάρος τους, θέλησαν ξανά να
οδήγησε από την παραμονή κάνουν νταηλίκια και έστειλαν
της Πρωτοχρονιάς για συνολικά 24 F-16, τα περισσότερα
οπλισμένα με πυραύλους αέρος-
νοσηλεία στο νοσοκομείο αέρος, για να παραβιάσουν τον
τη νέα εκπρόσωπο του εθνικό εναέριο χώρο. Εισήλθαν
ΣΥΡΙΖΑ Πόπη Τσαπανίδου, μαζικά, πετώντας ακόμα και σε
η οποία αναμένεται αύριο χαμηλό ύψος, χωρίς όμως να λο-
γαριάσουν τον ξενοδόχο. Στην
να λάβει εξιτήριο. προκειμένη περίπτωση «ξενο-
Προσπερνώ όσα ακούω δόχος» ήταν η Πολεμική Αεροπο-
για «κακό μάτι» ρία, η οποία αμέσως σήκωσε 24
στην Κουμουνδούρου μαχητικά για να αντιμετωπίσουν
τους εναέριους εισβολείς. Ετσι,
και μεταφέρω τις ευχές μας
συνολικά 48 μαχητικά αεροσκά-
για περαστικά φη έσκιζαν τον αέρα του Αιγαίου
για αρκετή ώρα, μία μόλις ημέρα
μετά την Πρωτοχρονιά. Οι εικονι-
κές αερομαχίες (dog fights) ήταν
Νέα γενική γραμματέας επόμενο να συμβούν, μόνο που
Διεθνών Οικονομικών
οι έλληνες χειριστές των F-16 και
Σχέσεων και Εξωστρέφειας Mirage 2000-5, συνηθισμένοι σε
του ΥΠΕΞ, στη θέση του τέτοιες καταστάσεις, πήραν πολύ
εύκολα την ουρά των τουρκικών
παραιτηθέντος Γιάννη
μαχητικών, αναχαιτίζοντάς τα
Σμυρλή, ορίστηκε και σπρώχνοντάς τα έξω από το
η διεθνολόγος Βασιλική FIR Αθηνών.
Λοΐζου, η οποία δεν Αναβάθμιση
θα είναι πλέον υποψήφια με το... πινέλο
βουλευτής της ΝΔ Αλλά εκεί στον αέρα, στα 19.000
στις Κυκλάδες πόδια, όπου έγιναν οι περισσό-
τερες εμπλοκές, τους έλληνες
πιλότους περίμενε μία έκπληξη:
πέταξαν τόσο κοντά από τα τουρ-
Κύριε Διευθυντά,
Τι μανία πια κι αυτή! Ούτε τον
Αρχιεπίσκοπο ούτε τον Ακαδημαϊκό
παριστάνει ο άνθρωπος.
Με τιμή Νεόκοπος
κικά, ώστε είδαν τα περισσότερα
αεροσκάφη τους... φρεσκοβαμμέ-
να, ωσάν να ήθελαν οι Τούρκοι να
φαίνονται καινούργια ή αναβαθ-
μισμένα, αφού παρά τις έως τώρα
προσπάθειές τους το αμερικανικό
Κογκρέσο αρνείται να εγκρίνει
την πώληση ή την αναβάθμιση
F-16 στην Τουρκία, λόγω κυρίως
ΤWITTER
wwΟ Ανδρέας Λοβέρδος με ανάρ-
τησή του στα social media ανα-
ζητά ιδιοκτήτη που θα υιοθετήσει
το μικρό σκυλάκι που έσωσε από
τον δρόμο, αφού ο βουλευτής
έχει ήδη δύο κατοικίδια
αντιρρησεις
Αδαμαντίδης
της προκλητικής πολιτικής της
έναντι της χώρας μας.
Στη Βραζιλία
με Τσαβούσογλου
Σε σχέση με τα ελληνοτουρκικά
πάντα, πληροφορούμαι ότι στην
ορκωμοσία Λούλα ο Αλέξης Τσί-
πρας είχε σύντομη χειραψία με
τον υπουργό Εξωτερικών της
Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσο-
γλου, ο οποίος εκπροσώπησε
την τουρκική κυβέρνηση. Στη
μακρινή Βραζιλία, ο πρόεδρος
του ΣΥΡΙΖΑ είχε σύντομες συζη-
τήσεις με τον γερμανό πρόεδρο
Φρανκ Βάλτερ Στάινμαϊερ, τον
πρόεδρο της Αργεντινής Αλ-
μπέρτο Φερνάντες, αλλά και
τον πρώην πρόεδρο της Χιλής
Ρικάρντο Λάγκος και τον πρώην
πρόεδρο της Βολιβίας Εβο Μο-
ράλες. Μπροστά στην τριάδα
των πρώην που σχηματίστηκε,
την ώρα που ο Λούλα έδινε τον
όρκο του, ο Μοράλες έκανε λόγο
για «τρεις γενιές αριστερών που
συναντήθηκαν: τον παππού (δεί-
χνοντας τον Λάγκος], τον πατέ-
ρα (αναφερόμενος στον εαυτό
του) και τον γιο (δείχνοντας τον
Τσίπρα)». Πληροφορούμαι αρ-
μοδίως ότι μετά και οι τρεις μαζί
έβαλαν τα γέλια.
Από Χανιά σε Θράκη
Νέο πρόγραμμα γαλάζιων πε-
ριοδειών μπαίνει σε εφαρμογή
από εβδομάδα, με προγραμμα-
τισμένους ήδη τους πρώτους
προορισμούς. Κρατήστε, για
παράδειγμα, τη Θράκη, όπου
σκοπεύει να μεταβεί σύντομα ο
Κυριάκος Μητσοτάκης. Ατύπως
ωστόσο οι πρώτες πρωθυπουρ-
γικές βόλτες θα ξεκινήσουν νω-
ρίτερα, εφόσον ο Πρωθυπουργός
κλειδώσει νέα κάθοδο στα Χανιά
για τα Θεοφάνια – ευκαιρία για
ζυμώσεις στην Κρήτη και χαλα-
ρή επαφή με πολίτες. Σε δόσεις,
εξάλλου, θα γίνονται μετά τις
γιορτές τα αποκαλυπτήρια των
γαλάζιων ψηφοδελτίων. Η ομάδα
κρούσης της ΝΔ έχει αναζητή-
σει 30άρηδες και 40άρηδες σε
μια προσπάθεια να αποτυπωθεί
εικόνα ανανέωσης στο κόμμα
και όλα δείχνουν ότι όποιοι πά-
ρουν τελικά το επίσημο «πρά-
σινο φως» θα είναι αυτοί που
θα ανοίξουν και τον χορό των
ανακοινώσεων.
 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023 5

Του Γιώργου
Χρ. Παπαχρήστου
Στίγμα gpapachristos@tanea.gr

Αλλο κακό να μη μας βρει αναλύσεων που ο κόσμος από κάποια στιγμή και πέρα μπούχτισε και
είπε «ωραία, πάμε γι’ άλλα τώρα».
Οποιος το σχεδίασε όλο αυτό πρέπει να αναγνωρίσει από μόνος
Εν πρώτοις να ευχηθώ καλή χρονιά και έτη πολλά και ευφρόσυνα Αμα φτάνουμε παραμονή του ότι απέτυχε. Αμα φτάνουμε παραμονή Χριστουγέννων να κά-
δι’ όλους. Κατά δεύτερον, επειδή όλα αυτά τα χρόνια πήξαμε στις Χριστουγέννων να νουμε αποκαλύψεις για το περιεχόμενο συνομιλιών του στρατηγού
ανάλογες ευχές αλλά προκοπή δεν είδαμε (από κρίση σε κρίση και Φλώρου, αυτό σημαίνει ότι το project πάει άπατο, διότι το αμέσως
από κίνδυνο σε κίνδυνο πορευόμαστε), φέτος ας πρωτοτυπήσουμε,
κάνουμε αποκαλύψεις
επόμενο ερώτημα είναι «γιατί ο Μητσοτάκης παρακολουθεί τους
προτείνω: να ευχηθούμε απλώς άλλο κακό να μη μας βρει. Γενικώς για το περιεχόμενο ανθρώπους του κι όχι, ας πούμε, τον κύριο αντίπαλό του, που είναι
και ειδικώς. Οπότε, αν φέτος σταθεροποιηθεί κάπως το πράγμα, συνομιλιών του στρατηγού ο Τσίπρας;». Και επ΄αυτού δεν υπάρχει σαφής, πραγματική, κατα-
δεν μας βρει δηλαδή άλλο κακό, του χρόνου τέτοιο καιρό, εκ του νοητή και κατατοπιστική απάντηση. Εξού και επικράτησε η άποψη
ασφαλούς, να μπορούμε να ευχηθούμε πραγματικά για το 2024. Φλώρου, αυτό σημαίνει ότι ας βγάλουμε ό,τι έχουμε και δεν έχουμε, και ό,τι κάτσει. Κι αυτός ο
Χρονιά ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα για όλους – τη χώρα, τα πολιτικά το project πάει άπατο (...) στρατηγός Φλώρος, ρε παιδί μου, να μην… παραιτείται; Τι πράγμα
κόμματα, την Ευρώπη. Κυρίως αυτή η οποία θα έχει και εκλογές και κι αυτό; Να μην τους κάνει τη χάρη;
μέσω αυτών την ευκαιρία να αναδείξει μια ηγεσία η οποία να είναι
Κι αυτός ο στρατηγός
(Γι’ αυτό και τον βρίζουν, δέκα μέρες τώρα – από τα Χριστούγεννα
ικανή να αντεπεξέρχεται κρίσεις, κι όχι ανάλογη προεδρείου πολυ- Φλώρος, ρε παιδί μου, και μετά)
κατοικίας στην οδό Αχαρνών. να μην… παραιτείται; Παιδιά, το θέμα θα αποκτήσει ξανά ενδιαφέρον σε μία και μόνη
Θα έχει τελειώσει και ο πόλεμος στην Ουκρανία, οπότε τίποτε δεν περίπτωση: να αποδειχθεί ότι ο Κυριάκος είχε δώσει εντολή να ακούν
θα μας αποτρέψει από το να απαλλαγούμε από διάφορα υποείδη πο- Τι πράγμα κι αυτό; και τον… Μητσοτάκη!
λιτικών τύπου Μισέλ, Μπορέλ και Ούρσουλα (φον ντερ Λάιεν), που Να μην τους κάνει
δεν μπορούν, με το συμπάθιο κιόλας, να χωρίσουν δυο γαϊδουριών
άχυρο, όπως διατείνεται η λαϊκή σοφία, όχι να διοικήσουν τα 400
τη χάρη; Οι αετονύχηδες βουλευτές
εκατομμύρια της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Το άλλο που έχω να επισημάνω, σε σχέση με το τι συνέλεξα
Ο κύριος Μισέλ (ντε Νοστρεντάμ) περπατώντας στους δρόμους της ωραίας μας πόλης, είναι ότι στην
Κοινοβουλευτική Ομάδα της ΝουΔου, λογικά, πρέπει να επικρατούν οι
έξυπνοι. Και μεταξύ τους, οι πολύ έξυπνοι. Οι αετοί, για να μην πω οι
Επανέρχομαι όμως στα του 2023, το οποίο, όπως αετονύχηδες. Κατέληξα δε στο συμπέρασμα αυτό έπειτα από διάφορες
είναι γνωστό, προηγείται του 2024, και για να έρθει συνομιλίες που είχα με επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στο
αυτό το δεύτερο, προϋπόθεση είναι να μην επιβε- κέντρο. Και μεταξύ αυτών, και έναν σημαντικό παράγοντα στον χώρο
βαιωθεί αυτός ο φαρμακοτρίφτης κύριος Μισέλ ντε του εμπορίου, ο οποίος μου είπε «εγώ δεν έγινα πολιτικός εδώ και
Νοστρεντάμ (Νοστράδαμος επί το ελληνικότερον), χρόνια γιατί δεν ήθελα να κλείσω το μαγαζί από το οποίο ζούμε ως
ο οποίος, σου λέει, έχει προβλέψει για το 2023 οικογένεια. Αν ήξερα ότι μπορώ να κάνω τον ψόφιο κοριό σε σχέση
σεισμούς, λιμούς, καταποντισμούς και ως κερασάκι με τα απαγορευτικά του νόμου για όποιον θέλει να εκλεγεί, θα
στην τούρτα το τέλος του σημερινού κόσμου. Ο κύ- γινόμουν κι εγώ βουλευτής».
ριος Μισέλ (ντε Νοστρεντάμ) κάτι τετράστιχα σκάρωνε, Και αφού διερωτήθηκε αν όλοι αυτοί που επικαλούνται άγνοια
περιμένοντας πότε θα ολοκληρωθεί το βράσιμο σε κάτι του νόμου, κάνοντας δουλίτσες με το Δημόσιο όντας βουλευτές,
μαντζούνια που έριχνε στο καζάνι. Και θες οι ατμοί από είναι «βλάκες ή κουτοπόνηροι», με παρακάλεσε να θέσω το
τα «χορταράκια του Θεού» που σιγόβραζαν, θες γιατί πού σχετικό ερώτημα προς την κυβέρνηση.
και πού ρουφούσε και καμιά τζούρα να δει πώς πηγαίνει Θα το έκανα ούτως ή άλλως, με αφορμή την περίπτωση ενός
το βράσιμο, τα τετράστιχά του ήταν της συμφοράς. Να τα ακόμη βουλευτή «που δεν ήξερε τον νόμο», του κυρίου Χειμάρ-
διαβάζουν οι βλαμμένοι του πάνω κόσμου και να τρέχουν ρα, Φθιώτιδος της ΝουΔου, μαζί με κάτι ακόμη: αφού αυτός δεν
από μόνοι τους να συναντήσουν αλλόφρονες εκείνους αισθάνεται την ανάγκη να παραιτηθεί από βουλευτής και να
του κάτω, ώστε να αποφύγουν και την ταλαιπωρία από την πάει στο μαγαζί του στη Λαμία να βγάζει φωτοτυπίες, γιατί δεν
επαλήθευση των προφητειών του γάλλου φαρμακοτρίφτη. τον στέλνει η ΝουΔου; Πώς είναι δυνατόν να κλείνουν τα μάτια σε
Σχεδόν 470 χρόνια λείπει από κοντά μας ο κύριος Μισέλ, κάτι τέτοιες συμπεριφορές που εκτός των άλλων προσβάλλουν και
πράγμα το οποίο σημαίνει ότι οι περίφημες «προφητείες» του τη νοημοσύνη του κόσμου;
ανήκουν στην κατηγορία «πίνω μπάφους και παίζω pro». Αντιθέ-
τως, αν με ρωτάτε, εγώ περισσότερο ανησυχώ από τις «προβλέψεις»
του έχοντος το κληρονομικό χάρισμα κυρίου Κώστα Λεφάκη, ο Η κολοκυθιά με τις εκλογές
οποίος διαβλέπει επίσης ότι το 2023 θα είναι «μια δύσκολη χρονιά»...
Το τελευταίο που θέλω να υπογραμμί-
σω από αυτή την ιδιότυπη «συλλογή»
Το project πήγε άπατο απόψεων, στη διάρκεια της οποί-
ας πρέπει να ήπια το ένα τέταρτο
Τέλος πάντων, όλα αυτά ανήκουν στη της παραγωγής καφέ στον άξονα
φάση «όπερ έδει δείξαι» – ήτοι, μένει να Κολομβία - Βραζιλία, είναι ότι δη-
αποδειχθούν εκ του αποτελέσματος. Εμείς μοσιογράφοι και πολιτικοί εν τέλει
εισηγούμαι να πάμε σε πιο γήινα θέματα – καταφέραμε να μη δίνει δεκάρα ο
αρχίζοντας με μερικά που με συγκίνησαν κόσμος για το πότε θα γίνουν οι
κατά την ολιγοήμερη άδεια που απήλαυσα εκλογές. Παίζοντας την κολοκυθιά
στην ανοιξιάτικη πρωτεύουσα, κόβοντας με τις ημερομηνίες διεξαγωγής του
βόλτες μεταξύ πλατείας, της γνωστής, χά- πρώτου γύρου και του δεύτερου
λια πλέον, Πλατείας Κολωνακίου, και της γύρου, και ενδεχομένως και ενός
οδού Βουκουρεστίου με την κούκλα Στοά τρίτου γύρου, στο τέλος πετύχαμε
Σπυρομήλιου. να μπουχτίσουμε τους πολίτες και
Καταρχήν να ζήσουμε να τις θυμό- εμμέσως να τους αφαιρέσουμε κάθε
μαστε τις υποκλοπές, καλή τους ώρα ενδιαφέρον γι’ αυτές.
όπου κι αν βρίσκονται. Δεν συνάντησα Τώρα αυτό καλό είναι, κακό είναι, θα
έναν (αριθμός 1) ο οποίος να μου δη- δείξει. Οπως θα δείξει και ποιος ωφε-
λώνει συγκλονισμένος από το γεγονός λήθηκε τελικά από αυτή την ιστορία.
ή ότι εξαιτίας του συγκλονισμού αυτού Γιατί υπάρχουν και υπέρ και κατά. Για
περνάει τραγικές στιγμές που δεν του όλους. Αν, ας πούμε, ο Κυριάκος έχασε
επιτρέπουν να απολαύσει τις γιορτινές το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού των
ημέρες. Αποκόμισα την αίσθηση ότι πλέον αντιπάλων του, εκείνοι, με το «μπού-
το θέμα ξεχείλωσε τόσο πολύ εξαιτίας χτισμα», απώλεσαν το πλεονέκτημα να
της υπερβολικής παροχής «πληροφορι- κινητοποιήσουν τον κόσμο τους από
ών», φημών, εικοτολογιών, ερμηνειών και την έλλειψη ενδιαφέροντος. Ισοζύγιο…
ΤΗΣ ΕΦΗΣ ΞΕΝΟΥ
6 ΓΝΩΜΕΣ
Βαβέλ
Του Νίκου Φιλιππίδη
nfilippidis@megatv.com
Το αγαπημένο μας μισό
Τ Μ
η Δευτέρα η επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματι-
κού Ταμείου Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα προέβλεψε
ότι το 2023 το 30% των οικονομιών παγκοσμίως
θα καταγράψουν ύφεση. Οι τρεις μεγαλύτερες οικονο-
μίες του πλανήτη, ΗΠΑ, Ευρωπαϊκή Ενωση και Κίνα,
επιβραδύνονται ταυτόχρονα και όλες οι χώρες γύρω
τους επηρεάζονται αρνητικά. Για την ΕΕ ήταν πιο συγκε-
κριμένη. Περίπου οι μισές χώρες-μέλη θα διολισθήσουν
στην ύφεση, εκτίμησε η βουλγάρα οικονομολόγος. Εβαλε
με αυτόν τον τρόπο και το δίλημμα της χρονιάς για την
Ελλάδα: Ποιο θα είναι το αγαπημένο μας μισό; Θα συνε-
χίσουμε στον δρόμο της ανάπτυξης, της προσέλκυσης
επενδύσεων και της διεκδίκησης καλύτερων μισθών ή
θα αφήσουμε για μια ακόμα φορά στην ιστορία μας να
μας παρασύρει το υφεσιακό κύμα;
Για την ώρα οι προβλέψεις μάς τοποθετούν στο
καλό μισό της ευρωπαϊκής οικονομίας. Των χωρών με
ανάπτυξη και μάλιστα τριπλάσια του ευρωπαϊκού μέσου
όρου. Ωστόσο η μάχη δεν έχει ακόμα κριθεί. Για την
ακρίβεια, θα πρέπει ακόμα πολλά να γίνουν για την
κερδίσουμε, με πρώτο να μην ανατραπούν όσα έχουν
ήδη προγραμματιστεί.
Για να γίνει αντιληπτό πόσο
ρευστό είναι το σκηνικό, είναι
χαρακτηριστική η θεαματική Το δίλημμα
βουτιά που κατέγραψε τον
Δεκέμβριο ο δείκτης που της χρονιάς για
παρακολουθεί την «υγεία» του ελ- την Ελλάδα: Θα
ληνικού μεταποιητικού τομέα. Για
την ακρίβεια, φανέρωσε σκληρή συνεχίσουμε
«γρίπη» με πιθανές επιπλοκές στον δρόμο
ύφεσης για ένα σημαντικό κομ- της ανάπτυξης,
μάτι της ελληνικής οικονομίας.
Οι συνθήκες ζήτησης επιδεινώ-
θηκαν και η παραγωγή μειώθηκε
της προσέλκυσης
επενδύσεων και
περαιτέρω. Οι συνολικές νέες
πωλήσεις μειώθηκαν απότομα, της διεκδίκησης
καθώς η ζήτηση από τους πελά- καλύτερων
τες του εξωτερικού συρρικνώ- μισθών ή θα
θηκε επίσης με ταχύτερο ρυθμό,
δεδομένου ότι το βάρος του υψη- αφήσουμε για μια
λότερου ενεργειακού κόστους ακόμα φορά στην
είχε αρνητικό αντίκτυπο στις
δαπάνες των πελατών του εσω- ιστορία μας να
τερικού και του εξωτερικού. Τα μας παρασύρει το
στοιχεία του Δεκεμβρίου έδειξαν
τη δεύτερη ταχύτερη μείωση των
υφεσιακό κύμα;
νέων πωλήσεων σε διάστημα δύο
ετών. Αντίστοιχα, οι νέες εξαγωγές μειώθηκαν απότομα.
Υπήρχαν ωστόσο τρία παρήγορα σημάδια αντίστασης
στην πτώση. Το πρώτο ήταν το πιο ελπιδοφόρο για το νέο
έτος. Οι πληθωριστικές πιέσεις υποχώρησαν σημαντικά
τον Δεκέμβριο. Αυτό έγινε με τον πιο απλό τρόπο, διδα-
κτικό του τρόπου που η συγκράτηση της κατανάλωσης
θα «εξαφανίσει» τον πληθωρισμό. Η μείωση της ζήτησης
οδήγησε σε μικρότερες παραγγελίες για πρώτες ύλες
ή χρησιμοποιήθηκαν τα αποθέματα, με αποτέλεσμα
οι παραγωγοί, για να αυξήσουν τις πωλήσεις τους, να
προσφέρουν μειωμένες τιμές στους πελάτες τους. Αυτό
συνέβη για πρώτη φορά ύστερα από δύο χρόνια συνεχούς
ανόδου των τιμών. Ετσι απλά.
Τα άλλα δύο βασίζονται περισσότερο στην καλή μας
τη διάθεση. Κόντρα σε όλα τα αρνητικά της συγκυρίας οι
εταιρείες κατέγραψαν επιστροφή στη δημιουργία θέσεων
εργασίας τον Δεκέμβριο. Ταυτόχρονα, ενώ μειώνονταν οι
παραγγελίες, οι περισσότερες επιχειρήσεις ενίσχυσαν τις
προσδοκίες σχετικά με την παραγωγή το επόμενο έτος.
Κ
ανένα από τα θεμελιώδη στοιχεία της οικονο-
μίας δεν συνηγορούσε σε αυτές τις εξελίξεις,
αλλά αυτές το έκαναν απλά γιατί πιστεύουν στις
προοπτικές της οικονομίας. Φαίνεται ότι η πραγματική
οικονομία έχει «ψηφίσει» ποιο είναι το αγαπημένο της
μισό στην οικονομία. «Ψήφισε» ανάπτυξη και αυτό είναι
το πιο ελπιδοφόρο σημάδι της νέας χρονιάς...
Προσωπικά
Της Κατερίνας Παναγοπούλου
kpanagopoulou@alteregomedia.org
Τις πταίει;
άιος 2022. Ο 14χρονος Μάκης βρίσκεται απαγχονισμέ-
νος στο δωμάτιό του. «Τον απειλούσαν, τον βάραγαν.
Του πετούσαν νερό, τον φτύνανε, τον έβριζαν» απο-
καλύπτει συμμαθητής του από το 54ο Γυμνάσιο Αθηνών. «Οι
καθηγητές κοιτούσαν και δεν κάνανε τίποτα». Την ημέρα της
κηδείας συμμαθητές του σχηματίζουν με σχολικές τσάντες το
όνομά του στο προαύλιο. Οταν πια το παιδί ήταν νεκρό. Κανείς
δεν είχε μιλήσει τις στιγμές του bullying. Οταν «το χτυπούσαν,
το εξευτέλιζαν». Ουδείς όμως τους κατηγορεί, έχουμε μάθει
άλλωστε ότι τα παιδιά δεν φταίνε ποτέ και σε τίποτα. Οπως και
οι καθηγητές έχουμε μάθει ότι δεν φταίνε κι εκείνοι σε τίποτα.
Οταν ο 15χρονος Βαγγέλης από την Αρτα έμεινε παράλυτος
επειδή συμμαθητής του κοπανούσε το κεφάλι στην καγκελό-
πορτα του σχολείου και ερευνήθηκε πού ήταν εκείνη την ώρα
το διδακτικό προσωπικό, η ΕΛΜΕ Αρτας εξέδωσε ψήφισμα «για
να εκφράσει τη στήριξή της στους καθηγητές του σχολείου».
Ούτε και οι γονείς φταίνε ποτέ. Τον περασμένο Οκτώβριο γονείς
κατηγορούσαν διευθυντή Γυμνασίου στο Ηράκλειο Κρήτης ότι
προκάλεσε ψυχολογικά προβλήματα στα βλαστάρια τους επειδή
κατέθεσε μήνυση όταν προχώρησαν σε κατάληψη. Μόλις πριν
από λίγες μέρες, άλλος πατέρας έλεγε σε εκπομπή πως «το παιδί
μου είναι σε άθλια ψυχολογική κατάσταση, γνώριζα τα παιδιά
Ενοχοποιητικά
στοιχεία
Εθνικές ψευδαισθήσεις
Ακάθεκτος συνέχισες το φονικό
στο όνομα ιδεών του ανθρωπισμού
Κώστας Δ. Υφαντής, Σκοτεινό ηλιοστάσιο
Σ
ε αυτή την πατρίδα υφιστάμεθα δύο τουλάχιστον «τυ-
ραννίες»:
 την τυραννία του Ζορμπαδισμού, της ανεμελιάς και
της αφέλειας, του εξορκισμού της πραγματικότητας [γυμνοί
μπροστά στην αλήθεια]
 την τυραννία του φόβου και της [καχ]υποψίας για οτιδήποτε/
οποιονδήποτε δεν μας μοιάζει [γυμνοί μπροστά στον Αλλον]
Πέραν όμως αυτών των «τυραννιών» ζούμε και συμπεριφερό-
μαστε με βάση εικασίες:
 την εικασία του [εσαεί αυτο-δικαιωνόμενου;] περιούσιου λαού
 την εικασία του γενετικά [λόγω ιστορικά μεταβιβαζόμενου
DNA;] ελεύθερου τόπου
 την εικασία της παραγραφής [μέσω ex machina θεϊκής πα-
ρέμβασης;] όλων των λαθών και παθών της φυλής.
Επειδή όμως είμαι βέβαιος ότι ουδείς γνωρίζει του μέλλοντος
τις μέρες [ούτε οι μάγοι και οι ιερείς, ούτε οι αυταπατώμενοι
πολιτικοί] αναρωτιέμαι μήπως η επικρατούσα αβεβαιότητα,
ασάφεια, διακινδύνευση δεν αποτελούν στοιχεία της κρίσης
αλλά ενδογενή χαρακτηριστικά του λαού μας. Μήπως μας
αρέσει να ζούμε στις γκρίζες ζώνες, παρέα με το άγνωστο, το
ρίσκο, δίχως όρια και κανόνες.
Αναρωτιέμαι π.χ. γιατί ο σύγχρονος Ελληνας ψάχνει αενάως
να βρει τις ρίζες του ελληνισμού [από την Αρχαία Ελλάδα και
το Βυζάντιο μέχρι τον Πόντο και τη Μικρά Ασία], χωρίς να
διαβάζει και να γνωρίζει την Ιστορία του, ενώ ταυτόχρονα
αυτο-βαυκαλίζεται ότι «ανήκει στη Δύση»; ρομαντική διπολική
δια-ταραχή ή δια-φυγή από την αυτοσυνειδησία;
Αν όμως πράγματι αυτή είναι η κατάσταση, ότι δηλαδή «ανήκο-
μεν εις την Δύσιν», τι νόημα έχουν, εν έτει 2022, οι παπαγαλισμοί
για αυτόνομη εθνική [υπ]ανάπτυξη, για πολιτικές αυτοτέλειας
και για αυτόνομες διαχειρίσεις των κρίσεων, για βιώσιμη χώρα
πλήρους αυτάρκειας έξω από την Ευρωπαϊκή Ενωση και την
παγκοσμιοποιημένη οικονομία [δυστυχώς και την πολεμική
οικονομία]; ποιον εξ-υπηρετεί η εθνική ψευδαίσθηση και η
Η Καρολίνα Παπακώστα λείπει σε άδεια
Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
που έχουν προφυλακιστεί, είναι από καλές οικογένειες, δεν πήγε
το μυαλό μας». Ο γιος του είναι ένας από τους ανηλίκους που
προφυλακίστηκαν την περασμένη εβδομάδα κατηγορούμενοι
για τον άγριο κατ’ εξακολούθηση βιασμό 15χρονου συμμαθητή
τους. Το 15χρονο αγόρι βιάστηκε «για πλάκα», «για να φτιάξου-
με videoclip τραπ με τις κραυγές και τις εικόνες του» λένε με
κτηνώδη κυνικότητα οι δράστες.
Κ
ανείς δεν φταίει ποτέ. Ανήλικοι που δρουν σαν μέλη
συμμορίας, σχολεία αρένες όπου δίνονται μάχες εξο-
λόθρευσης σαν σε video game με πραγματικά θύματα
παιδιά. Ρητορική μίσους από ενηλίκους, νομιμοποίηση της
βίας και μια γενικευμένη αίσθηση ατιμωρησίας. Καθηγητές
που θεωρούν πως μόνο καθήκον τους είναι να διδάσκουν όσα
περιλαμβάνονται στη διδακτέα ύλη. Οχι όλοι. Πριν από λίγους
μήνες καθηγητής ΕΛΜΕ ανέφερε σε επιστολή «οι μαθητές σού
ξεκαθαρίζουν από την αρχή ποιος κάνει κουμάντο: “εδώ μάθημα
δεν κάνεις, θα μας βάλεις σε όλους ένα 12 όπως όλοι και άντε”».
Ο καθηγητής παραιτήθηκε. Οι δημοσιογράφοι παίζουμε το
θέμα χαμηλά, η υπουργός δήλωσε απλά πως «δεν είναι αυτός
ο κανόνας». Αλλωστε, ούτε τα ΜΜΕ και οι υπουργοί φταίνε
ποτέ και σε τίποτα.
Του Γιάννη Πανούση
συναφής πολιτική αυταπάτη; Ποιον συγκινεί σήμερα το όραμα
[sic] για μία Λαϊκή Δημοκρατία, για ένα Λαϊκό Κράτος, για τη
μετεξέλιξη της αστικοδημοκρατίας σε νεο-κομμούνα; ποιες
τραυματικές αναμνήσεις εθνικών διχασμών αφυπνίζουν πα-
ρόμοια συνθήματα και γιατί;
Δεν είμαστε εθελόδουλοι ή υποτελείς. Είμαστε μία μικρή χώρα
με μεγάλο ιστορικό παρελθόν αλλά με αβέβαιο και ασταθές
μέλλον που πρέπει να διαχειριστούμε με ειλικρίνεια, συνέπεια
και στρατηγική κι όχι με νέες κραυγές μίσους. Ακόμα κι αν το
ελληνικό Κράτος ορθά ορίζει τι είναι ωφέλιμο και τι βλαβε-
ρό για τους πολίτες του, ακόμα κι αν οι σοφοί και οι ηθικοί
κυβερνούν τη χώρα, οφείλουμε ν’ αποδεχτούμε ότι η πάγια
άποψή μας [εν είδει «άλλοθι»;] ότι είμαστε ιδιαίτερος λαός,
ο οποίος επιβιώνει ό,τι κι αν συμβαίνει γύρω του, έχει πλέον
μπει στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας. Οσοι εξακολουθούν να
ισχυρίζονται ότι ο Πρωταγόρας λέγοντας «άνθρωπος μέτρον
όλων των πραγμάτων», εννοούσε τον ναρκισσευόμενο Ελληνα,
οφείλουν ν’ αναθεωρήσουν τις θεωρίες τους. Κινδυνεύουμε
γιατί ζούμε σ’ έναν κόσμο γενικευμένης ανασφάλειας [ίσως κι
αλλαγής συνόρων] κι όχι γιατί κάποιοι προαιώνιοι εχθροί [;]
επιβουλεύονται την ακεραιότητα της χώρας.
Η
Ελλη Αλεξίου είχε γράψει «η ζωή είναι σαν το σκάκι...
χιλιάδες συνδυασμοί για ένα Ματ». Αν μεταφέρουμε
αυτή τη ρήση στη διεθνή σκακιέρα τότε θα συνειδητο-
ποιήσουμε ότι το «ξέρετε ποιος είμαι Εγώ; εγώ είμαι απόγονος
του Περικλή και του Σωκράτη» πολύ λίγη επιρροή έχει στην
αποτροπή του Ματ, δηλαδή της ήττας. Εκτός πια αν έχουμε
υποστεί κάποια μετάλλαξη και μας γοητεύουν οι ήττες περισ-
σότερο από τις νίκες...
ΥΓ. Ο περήφανος ελληνικός λαός συνεχίζει να αντιστέκεται [;] για
όλα, εκτός από αυτά για τα οποία θα πληρώσει ο ίδιος το τίμημα
ΥΓ2. «Υπάρχουν τόσοι δρόμοι να βαδίσεις
Αρκεί να μη γλυστρήσεις ποτέ» [Κ. Λουκόπουλος, Γενόσημα]
ΥΓ. Ευτυχισμένο το 2023
O καθηγητής Γιάννης Πανούσης είναι πρώην υπουργός
 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
ΕΦΗΜΕΡΑ
Του Δημήτρη Ψυχογιού
psychoyos@tovima.gr
Ειρήνη!
Γ
ια πρώτη φορά στη ζωή μου, φέτος,
πρόσθεσα και την «ειρήνη» στις ευχές
για τη νέα χρονιά. Ίσως είναι η πρώτη
φορά στην ιστορία της μεταπολεμικής Ευ-
ρώπης που έχει νόημα να προβληθεί αυτή
η ευχή ως πραγματική απαίτηση.
Ως την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, το αίτημα
προωθούσαν τα κομμουνιστικά κόμματα,
εννοώντας ως «ειρήνη» την αποδυνάμωση
του ΝΑΤΟ απέναντι στο τότε «Σύμφωνο της
Βαρσοβίας».
Μετά, δεν υπήρχε κανείς να προωθεί το
υποκριτικό σύνθημα, ξεχάστηκε το αίτημα.
Θαυμάζαμε όλοι για το γεγονός πως πρώτη
φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας δι-
αλυόταν αυτοκρατορία «χωρίς να ανοίξει
μύτη» – ήταν άλλωστε ένα από τα σημάδια
του «τέλους» της.
Αισιοδοξούσαμε πως τα καλύτερα είναι
μπροστά μας· σαν να είχε με μαγικό τρόπο
εξαφανιστεί η απληστία και η αγριότητα
αν όχι από τον πλανήτη, οπωσδήποτε από
την ήπειρό μας που προς την οικονομική
ολοκλήρωση και το ευρώ, ενώ και η πολιτική
φαινόταν πως δεν θα αργούσε.
Σήμερα, οι εμπόλεμοι είναι λιγότερο υπο-
κριτές: κανείς δεν υπόσχεται «ειρήνη», θέ-
λουν να τελειώσει ο πόλεμος με τον κλασικό
τρόπο, όταν κερδίσει η πλευρά τους. Αμερική
και Ρωσία έχουν ξεστοκάρει ό,τι είχαν και
δεν είχαν συσσωρεύσει στις αποθήκες τους
τα τελευταία 50 χρόνια, στέπες και πόλεις
της Ουκρανίας έχουν γεμίσει παλιοσίδερα,
τα νεκροταφεία επεκτείνονται, οι πόλεις
ισοπεδώνονται, οι Ουκρανοί κατά εκατομ-
μύρια πήραν τον δρόμο της προσφυγιάς·
ολόκληρη χώρα σβήνει από τον χάρτη αλλά
κανείς δεν συζητά ακόμη για ειρήνη– ούτε
καν για ανακωχή: στις γιορτινές ημέρες που
πέρασαν οι βομβαρδισμοί συνεχίστηκαν
ανελέητοι.
Οι σοφοί εγκέφαλοι της Ουάσιγκτων υπό-
σχονταν ότι, με τα οικονομικά μέτρα που
έπαιρναν κατά των ολιγαρχών και της Ρω-
σίας, σε μερικούς μήνες η ρωσική οικονομία
θα είχε καταρρεύσει – σε λίγα χρόνια αυτό
θα γίνει αναμφισβήτητα, διαβεβαιώνουν
τώρα οι χρυσοπληρωμένοι φύλακες του
«οπλοστάσιου της δημοκρατίας».
Η Ουκρανία καταστρέφεται, η Ευρώπη
ζει με τον φόβο του κρύου, του σκότους και
των φαντασμάτων που ξυπνούν στο βαθύ
σκοτάδι. Αμερικανοί και Βρετανοί επιδίδο-
νται με σφρίγος στα εσωτερικά πολιτικά
τους παιχνίδια, Κίνα και Ινδία περιμένουν
να δουν τι καλό θα κληρώσει για αυτές από
την ευρωπαϊκή πολεμική λοταρία.
Κ
ανείς δεν φαίνεται να έχει συμφέρον
να τελειώσει ο πόλεμος. Αλλά φωτιά
που δεν σβήνει, θα επεκταθεί, θα
συνεχίσει να καίει ώσπου να εξαφανίσει
ό,τι μπορεί να κάψει. Και φαίνεται πως στην
Ευρώπη οι ανά τον κόσμο πυρομανείς βλέ-
πουν πολλά για κάψιμο – πρωτίστως την
αυτοκρατορία που νομίζαμε πως χτίζαμε
δημοκρατικά και ειρηνικά, την Ευρωπαϊκή
Ένωση.
Πριν είναι πολύ αργά, πρέπει να αρχίσου-
με να απαιτούμε «ειρήνη».
Βουστροφηδόν
Η εξέγερση της σάρκας
«Στην αδυσώπητη πάλη του Πνεύματος και του
Σώματος, όπου το Πνεύμα εκφράζει καθετί Ιερό και
το Σώμα καθετί Ανόσιο, ο ερωτισμός ταξινομείται
μαζί με τις άλλες σωματικές εκκρίσεις. Οφείλουμε
να τον αντιμετωπίζουμε – κατά τον πάπα Ιννο-
κέντιο τον Τρίτο – με την ίδια περιφρόνηση που
αντιμετωπίζουμε το φτύσιμο, την ούρηση και την
αφόδευση. Ηδη από τον τέταρτο αιώνα ο Αγιος
Αυγουστίνος (που δεν στάθηκε άμοιρος σαρκικών
απολαύσεων) θεωρεί ότι το σεξ και τα επαχθή του
συμπαρομαρτούντα – ο δύσκολος τοκετός, ο πόνος
της γέννας – είναι μέρος της τιμωρίας του Θεού
για το προπατορικό μας αμάρτημα. Εκείνοι ιδίως
που αφιερώνονται στον Κύριο στις σκήτες και
στα μοναστήρια δεσμεύονται να δώσουν τη μάχη
κατά της εξεγερμένης σάρκας μέχρις εσχάτων. Οι
ερημίτες και οι καλόγεροι αδυνατούν να συμφι-
λιωθούν ακόμη και με την ιδέα μιας ονείρωξης ή
Αυτές τις ημέρες μιας ακούσιας στύσης. Τιμωρούν τα ανυπάκουα
γεννητικά τους όργανα με τον πιο βάναυσο τρόπο
προβάλλεται –με καυτά σίδερα, με δηλητηριώδη ερπετά, με
στις κινηματογραφικές κρύα μέταλλα. Παρόμοια μαρτύρια περιμένουν
και όσες καλόγριες παραστρατούν».
αίθουσες η ιταλική
ταινία «Στη σκιά Απόσπασμα από τη βιβλιοπαρουσίασή μου
του Καραβάτζιο» (2022) της μελέτης της Ιζαμπέλ Τανγκ «Πορνογρα-
φία· η κρυφή ιστορία του πολιτισμού»
του Μικέλε Πλάσιντο, (Οξύ, 2001) στα «ΝΕΑ» (8/8/2001).
ένα biopic που
φιλοδοξεί να ρίξει φως
Τ
ελευταία φορά που πέρασα από το Μαρό-
στην ταραχώδη ζωή κο, τον Μάιο του 2013, παρατήρησα κάτι
και τον αινιγματικό που, παραδόξως, δεν είχα προσέξει τις
προηγούμενες φορές: πολλές, αν όχι οι περισσό-
θάνατο του μεγάλου τερες από τις πολυκατοικίες στις παράκτιες ζώνες
ζωγράφου
είχαν στραμμένα τα νώτα τους προς τη θάλασσα·
myradio Παίζει τα δικά σου!
ΓΝΩΜΕΣ 7
Του Πέτρου
Τατσόπουλου
petrostatsopoulos@hotmail.com
κάτι τόσο αλλόκοτο, όσο και αν
οι δικές μας αντίστοιχες στην
παραλιακή «έβλεπαν» προς το
βουνό. Προς ενίσχυση αυτής
της παραξενιάς υπέπεσε στην
αντίληψή μου ότι στην παραλία
της Καζαμπλάνκα, μιας από τις
ομορφότερες κι εκτενέστερες
παραλίες της υφηλίου (πρώτη
επιλογή για τα εξωτερικά γυ-
ρίσματα της «Τροίας» του Βόλ-
φγκανγκ Πέτερσεν, με δεύτερη
– για λόγους ασφαλείας, μετά
την εισβολή των Αμερικανών
στο Ιράκ – κάποια υποδεέστερη
παραλία στο Μεξικό), με τον
υδράργυρο σκαρφαλωμένο ήδη
στους 35 βαθμούς Κελσίου,
κυκλοφορούσαν μονάχα δύο
μεσόκοπες γυναίκες, η μία με
τσαντόρ, η άλλη με μπούργκα.
Ηταν φανερό ότι βρισκόσουν
απέναντι σ’ έναν πολιτισμό
«εχθρικό» προς το ημίγυμνο ή
πόσω μάλλον – θοῦ, Κύριε, φυλακὴν τῷ στόματί
μου – το γυμνό ανθρώπινο σώμα. Σημειωτέον
ότι το Μαρόκο εξακολουθεί να θεωρείται ως ένα
από τα πλέον «εκκοσμικευμένα» μουσουλμανικά
κράτη και, διά της εις άτοπον απαγωγής ή/και
μόνο με γνώμονα την αποκρουστική καθημερινή
ειδησεογραφία, μπορούμε να φανταστούμε τι
συμβαίνει στα λιγότερο μετριοπαθή. Προκει-
μένου να συμπληρώσουμε την τριπλέτα των
μονοθεϊστικών θρησκειών που έχουν ανοίξει
αδιάλλακτο μέτωπο με τη σάρκα, δεν έχουμε
παρά να ανατρέξουμε στο αυτοβιογραφικό πό-
νημα της Ντέμπορα Φέλντμαν «Unorthodox»
(Παπαδόπουλος, 2020) που σημείωσε τεράστια
επιτυχία κατά την τηλεοπτική μεταφορά του στο
Netflix και μας ξενάγησε στα σκοτεινά κατατόπια
μιας φονταμενταλιστικής εβραϊκής κοινότητας.
Α
υτές τις ημέρες προβάλλεται στις κινη-
ματογραφικές αίθουσες η ιταλική ταινία
«Στη σκιά του Καραβάτζιο» (2022) του
Μικέλε Πλάσιντο, ένα biopic που φιλοδοξεί να
ρίξει φως στην ταραχώδη ζωή και τον αινιγματι-
κό θάνατο του μεγάλου ζωγράφου (η ταινία, σε
αντίθεση με τους ιστορικούς που ακόμη ερίζουν,
υιοθετεί ανεπιφύλακτα μια από τις εκδοχές του
θανάτου του). Πρώτος ο Καραβάτζιο τόλμησε να
χρησιμοποιήσει ως μοντέλα πόρνες και ληστές
για να απαθανατίσει τα πρόσωπα του «Θείου
Δράματος». «Ναι, εμένα μια πουτάνα», καυχιέ-
ται στην ταινία ένα από τα μοντέλα του, «θα με
προσκυνούν ως Παναγία στον αιώνα τον άπα-
ντα». Αυτήν ακριβώς τη «βλασφημία» δεν του
συγχώρησε η Καθολική Εκκλησία – και δεν θα
του συγχωρούσε ποτέ καμία εκκλησία και καμία
θρησκεία, εδώ που τα λέμε.
8 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023

Focus
Σούπερ ραντάρ «ακούει»
και συγκεκριμένα στα 160 χλμ. μακριά

πηγή https://city.sigmalive.com
από τον Αγιο Νικόλαο.
Και το ερώτημα παραμένει. Τι εξυ-
πηρετεί τους Βρετανούς και το ΝΑΤΟ
αυτή η βάση στο Τρόοδος; Τι βλέπουν;

την Ανατολική Μεσόγειο

Ποιους ακούν; Γιατί είναι τόσο απόρ-
ρητη η αποστολή του, παρά το γεγο-
νός ότι οι πληροφορίες αναφέρουν ότι
η Εθνική Φρουρά στην Κύπρο είναι
ενήμερη για την αποστολή του; Ηδη
στον πόλεμο της Συρίας τα ραντάρ

και τη... Μόσχα

αυτά έπαιξαν σημαντικό ρόλο, προ-
σφέροντας πληροφορίες – και για τη
δράση του ISIS.
Από τις βρετανικές βάσεις της Κύ-
πρου, λοιπόν, παρακολουθούνται τα
πάντα; Ενας σύρος αξιωματούχος
της αντιπολίτευσης έχει αναφέρει
Τι εξυπηρετεί τους Βρετανούς και το ΝΑΤΟ η βάση της RAF ότι οι βρετανικές Αρχές «γνωρίζουν
στο Τρόοδος; Τι βλέπουν; Ποιους ακούν; Γιατί είναι τόσο και εγκρίνουν 100% τις μυστικές
πληροφορίες οι οποίες αποστέλλο-
απόρρητη η αποστολή του; Ολα τα μυστικά της «άσπρης μπάλας» νται από τις βάσεις στην Κύπρο και
διοχετεύονται, μέσω Τουρκίας, στους
στην κορυφή του ψηλότερου βουνού της Κύπρου επαναστάτες του Ελεύθερου Συρια-
κού Στρατού. Οι Βρετανοί δίνουν τις
πληροφορίες αυτές στους Τούρκους
του Νίκου Χασαπόπουλου και στους Αμερικανούς, και στη συ- Το βρετανικό ραντάρ
νέχεια εμείς τις παίρνουμε από τους χρησιµοποιείται και από
Τούρκους». Η πληροφορία αυτή που ΝΑΤΟϊκές υπηρεσίες. Οι
δημοσιεύθηκε στη «Sunday Times»

Σ
την κορυφή του ωραιότερου
και ψηλότερου βουνού της Κύ-
πρου, στον Ολυμπο, στη θέση
«Χιονίστρα», του Τροόδους, εκεί όπου
κάποτε δέσποζε ο ναός της Ακαρίας
Αφροδίτης (δηλαδή της Αφροδίτης
των Υψών), ο επισκέπτης σήμερα συ-
ναντά μια τεράστια άσπρη μπάλα. Δεν
επιτρέπεται να την πλησιάσει. Είναι
το βρετανικό ραντάρ, το μάτι των
Βρετανών, αλλά – όπως αναφέρεται
– και του ΝΑΤΟ σε όλη την Ανατολική
Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή, αλλά και
την Ανατολική Ευρώπη – και τώρα με
τον πόλεμο στην Ουκρανία απέκτη-
σε ιδιαίτερη στρατιωτική (αλλά και
κατασκοπευτική) ισχύ.
Μαζί με το ραντάρ οι Βρετανοί λέ-
γεται πως έχουν φέρει στην Κύπρο
και ένα... τηλεσκόπιο. Οχι από τα συ-
νηθισμένα, από αυτά που κοιτάζουν
τα άστρα ή τους πλανήτες, αλλά τη-
λεσκόπιο ευρέος πεδίου που ανήκει
στο Βρετανικό Εθνικό Διαστημικό
Κέντρο Starbrook. Μπορεί να ανιχνεύ-
σει αντικείμενα σε τροχιά με μέγεθος
μόλις 1,5 μέτρο. Η προβλεπόμενη
χρήση του είναι η επιτήρηση ζώνης
GEO. Το Βρετανικό Εθνικό Διαστημικό
Κέντρο (BNSC) το χρηματοδότησε ως
πειραματικό σύστημα επιτήρησης.
Ενα άγνωστο περιστατικό που
συνέβη τα προηγούμενα χρόνια στο
Τρόοδος αποδεικνύει τη στρατιω-
τική σημασία που δίνουν οι Βρε-
τανοί στο συγκεκριμένο ραντάρ. Η
Εθνική Φρουρά της Κύπρου θέλησε,
σύμφωνα με στρατιωτικές πληρο-
φορίες, και αυτή να εγκαταστήσει
ένα ραντάρ στην ψηλότερη κορυφή
της Κύπρου, κοντά στα βρετανικό
ραντάρ. Να μεταφέρει δηλαδή το
Οι βρετανικές βάσεις
στην Κύπρο δεν είναι καν
Κύπρος, είναι Βρετανία.
Κυματίζει σε αυτές
η σημαία και το εθνόσημο
του Ηνωμένου Βασιλείου,
έχουν τον βρετανικό εθνικό
ύμνο και διαθέτουν...
πρωτεύουσα την Επισκοπή
ήδη εγκατεστημένο ραντάρ της σε
άλλη περιοχή, κοντά στο βρετανικό,
για καθαρά αμυντικούς λόγους. Το
Λονδίνο αντέδρασε υπό τον φόβο
ότι εάν εγκατασταθεί ένα κυπριακό
ραντάρ πλησίον του βρετανικού
ραντάρ και υπάρξει σύρραξη με την
Τουρκία και βομβαρδισμός του βου-
νού, τότε πιθανόν να κινδυνεύσουν
και τα βρετανικά ραντάρ. Ετσι σύμ-
φωνα με τις φήμες αυτές το κυπρι-
ακό ραντάρ μεταφέρθηκε σε άλλη
περιοχή, καλύπτοντας ωστόσο τις
ανάγκες της Εθνικής Φρουράς και
κυρίως του εντοπισμού εχθρικών
αεροσκαφών.
Ποια είναι η δράση
του ραντάρ
Η βάση της Βασιλικής Πολεμικής
Αεροπορίας στο Τρόοδος είναι γνω-
στή ως RAF Τροόδους. Εκεί υπηρε-
τούν 27 άτομα τα οποία αποτελούν
το διοικητικό προσωπικό. Στη βάση
υπάρχει επίσης η Υπηρεσία Σημάτων
καθώς και το ραντάρ του Ολύμπου. Η
ακριβής τοποθεσία του σταθμού είναι
μέσα στην Οροσειρά του Τροόδους
δεν διαψεύσθηκε ποτέ.
Βρετανικό έδαφος
με δική του πρωτεύουσα
Αλλά τι δουλειά έχουν οι βρετανικές
βάσεις στην Κύπρο; Το Ακρωτήρι
και η Δεκέλεια είναι δύο περιοχές
της Κύπρου που βρίσκονται από το
1960 υπό βρετανική διαχείριση ως
βρετανικό υπερπόντιο έδαφος, δι-
οικούμενες ως περιοχές κυρίαρχων
βάσεων του Ηνωμένου Βασιλείου.
Τις βάσεις αυτές, όπου οι Βρετανοί
έχουν κατά καιρούς μετασταθμεύσει
ό,τι πιο σύγχρονο διαθέτει η RAF, η
Πολεμική τους Αεροπορία, όπως τα
F-35, τις διατήρησε το Λονδίνο και
μετά την ανεξαρτησία και τη μετά-
βαση της Κύπρου από αποικία του
Στέμματος σε ανεξάρτητο κυρίαρ-
χο κράτος. Η Βρετανία απαίτησε,
με τις συμφωνίες της Ζυρίχης, και
πέτυχε την κατοχή εντός τμήματος
της Κύπρου υπό μορφή στρατιω-
τικών βάσεων, λόγω ακριβώς της
στρατηγικής θέσης της Κύπρου στη
Μεσόγειο, προς όφελος των βρετα-
καταγραφές, εξάλλου,
εκπέµπονται µέσω
δορυφόρου στην Αγγλία και
στη συνέχεια µεταφέρονται
στον κεντρικό σταθµό του
συστήµατος Εchelon στις
ΗΠΑ.
νικών συμφερόντων. Οι βρετανικές
βάσεις στην Κύπρο δεν είναι καν
Κύπρος, δηλαδή η Κυπριακή Δημο-
κρατία δεν έχει την ίδια δικαιοδοσία
που έχει στα υπόλοιπα εδάφη της,
είναι Βρετανία. Κυματίζει σε αυτές
η σημαία και το εθνόσημο του Ηνω-
μένου Βασιλείου, έχουν τον βρετανι-
κό εθνικό ύμνο («Ο Θεός σώζει τον
Βασιλιά»), διαθέτουν... πρωτεύουσα
την Επισκοπή, επίσημη γλώσσα την
Αγγλική και την Ελληνική, διαθέτουν
ραδιοφωνικούς σταθμούς, εκδίδουν
εφημερίδες, διατηρούν (παρά τα γε-
γονός ότι είναι στρατιωτικές βάσεις)
πολιτικά δικαστήρια, πολιτική αστυ-
νομία και τελωνείο. Εκτός από το
υπερσύγχρονο στρατιωτικό αεροδρό-

Διεθνή πυρά κατά Ερντογάν,

Ο προβληματισμός για την
wwΟ τούρκος τακτική που ακολουθεί ο Ρετζέπ
υπουργός Ταγίπ Ερντογάν διαχέεται πλέον και
Αμυνας Χουλουσί από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης,
Ακάρ κατά την τα οποία επίσης προειδοποιούν για
επίσκεψη στο τους κινδύνους που εγκυμονεί η
εμπρηστική πολιτική της Αγκυρας
ελικοπτεροφόρο
για τη σταθερότητα στην ευρύτερη
«TCG Anadolu», περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
τη ναυαρχίδα Ενδεικτικός είναι ο συναγερμός
του τουρκικού που σήμανε χθες το Politico, το-
ναυτικού νίζοντας ότι ο τούρκος πρόεδρος,
καθ΄ οδόν προς τις κάλπες, κινείται
«στον δρόμο του αυταρχισμού και
επεκτατισμού».
INTIME NEWS
του ΝΑΤΟ εν μέσω διαφωνιών για
γεωτρήσεις φυσικού αερίου, το Κυ-
πριακό και την υποτιθέμενη “στρατι-
ωτικοποίηση” των ελληνικών νησιών
στο Αιγαίο». «Αφού συνέτριψε την
τουρκική οικονομία και φτωχοποίησε
τη μεσαία τάξη, που πλούτισε επί των
ημερών του, ο Ερντογάν σέρνει τώρα
τη χώρα του σε έναν μη αναγκαίο
πόλεμο στη Συρία και χειραγωγεί
τα δικαστήρια κατά των αντιπάλων
του», παρατηρεί το Politico, κάνοντας
παράλληλα λόγο για μια «αδίστακτη
προσπάθεια του Ερντογάν να προ-
σκολληθεί στην εξουσία».

Ειδικά για την Ελλάδα, το Politico

επισημαίνει ότι η Τουρκία «απειλεί Νέες απειλές από τον Ακάρ
να χτυπήσει τη συμμαχική δύναμη Παρά τις διεθνείς αντιδράσεις, ωστό-
 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
ΒΡΕΤΑΝΙΚΟ «ΜΑΤΙ» ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΕΩΣ ΤΗ ΜΟΣΧΑ...
Το ραντάρ είναι
εγκαταστηµένο στη
βάση της Βασιλικής
Πολεµικής Αεροπορίας
(RAF) των Βρετανών,
στην υψηλότερη
κορυφή (θέση
«Χιονίστρα»)
του όρους Τρόοδος
Στην ίδια εγκατάσταση πληροφορίες
αναφέρουν ότι λειτουργεί και
τηλεσκόπιο ευρέως πεδίου που
ανήκει στο Βρετανικό Εθνικό
∆ιαστηµικό Κέντρο Starbrook..
μιο που διαθέτουν στην Επισκοπή,
είναι εξοπλισμένες και με προηγμένα
ηλεκτρονικά συστήματα, κυρίως στο
Τρόοδος.
Κατασκοπευτικός σταθμός
και στην Αμμόχωστο
Μέρος του αμερικανικού παγκόσμι-
ου συστήματος παρακολούθησης
επικοινωνιών Εchelon αποτελεί ο
σταθμός του Αγίου Νικολάου πλησίον
της Αμμοχώστου. Η εγκατάσταση
αυτή παρακολουθεί όλες τις τηλε-
πικοινωνίες όχι μόνον στη Μέση
Ανατολή, αλλά και στην Κεντρική
Ασία. Οι καταγραφές της εκπέμπο-
νται μέσω δορυφόρου στην Αγγλία
αλλά η Αγκυρα επιμένει στις προκλήσεις
σο, η εμπρηστική ρητορική κατά
της Ελλάδας συνεχίστηκε και χθες
από τον Χουλουσί Ακάρ, ο οποίος
επιθεωρώντας το ελικοπτεροφό-
ρο «TCG Anadolu» που εντάχθηκε
στον τουρκικό στόλο κατηγόρησε
την Αθήνα ότι «συνεχώς κλαψουρίζει
και κυνηγά την ένταση». Κατά τον
τούρκο υπουργό Αμυνας, η ελληνική
πλευρά «σαμποτάρει τις συναντήσεις
στο ΝΑΤΟ, επιδιώκει να κάνει το
πρόβλημα να μοιάζει με πρόβλημα
Τουρκίας - ΝΑΤΟ και προσπαθεί να
επιβάλει τις σοβινιστικές πολιτικές
της».
Παράλληλα, υποστήριξε ότι η
Τουρκία είναι υπέρ του διαλόγου
και δεν συνιστά απειλή για κανέ-
ΝΟΡΒΗΓΙΑ
ΣΟΥΗ∆ΙΑ Μόσχα
ΛΕΥΚΟΡΩΣΙΑ
ΠΟΛΩΝΙΑ
ΓΕΡΜΑΝΙΑ
ΟΥΚΡΑΝΙΑ
ΡΟΥΜΑΝΙΑ
ΙΤΑΛΙΑ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ
ΕΛΛΑ∆Α ΤΟΥΡΚΙΑ
ΣΥΡΙΑ
ΚΥΠΡΟΣ
Λευκωσία
ΤΡΟΟ∆ΟΣ
Λάρνακα
Λεµεσός
Πάφος
Η βρετανική βάση στο
Τρόοδος λειτουργεί από το
1870 και αποτέλεσε κεντρικό
κατασκοπευτικό σταθµό στα
χρόνια του Ψυχρού Πολέµου.
και στη συνέχεια μεταφέρονται στον το λένε οι Βρετανοί ο «σταθμός του
κεντρικό σταθμό του συστήματος Τροόδους») είναι από τις αρχαιότερες
Εchelon στις ΗΠΑ. βρετανικές βάσεις. Λειτουργεί από το
Με το εξελιγμένο αυτό ραντάρ 1870 και τα ραντάρ συνεχώς εκσυγ-
μπορεί να καλύπτεται και μια μεγάλη χρονίζονται. Κατά τη διάρκεια του
περιοχή της Τουρκίας και της Μέσης Ψυχρού Πολέμου είχε χρησιμοποιη-
θεί για να «κρυφακούει» τη Σοβιετική
Ανατολής προς τη Συρία και αλλού.
Ενωση. Συνεργαζόταν, όπως έλεγαν,
Ηδη, υπάρχουν πληροφορίες ότι οι
Βρετανοί παρακολουθούν επί μακρόν με τα κατασκοπευτικά αεροσκάφη
το Ιράν, καθώς και άλλες περιοχές, Awacks, του ΝΑΤΟ, που οι φήμες
μέσω Τροόδους, το οποίο, λόγω το- έλεγαν ότι μπορούσαν να δουν τα
ποθεσίας και καιρικών συνθηκών, πάντα στην τότε Σοβιετική Ενωση,
συνιστά παράμετρο και αντικείμενο από συγκέντρωση στρατευμάτων και
για παιχνίδια συμμαχιών, κατασκο- από πυρηνικές δοκιμές έως ακόμα
πειών και γενικότερα ισχύος. και τις πινακίδες αυτοκινήτων έξω
από το σοβιετικό υπουργείο Εξωτε-
Σε συνεργασία με το ΝΑΤΟ ρικών, εκεί όπου είχε την έδρα του
Η εγκατάσταση στο Τρόοδος (ή όπως ο Γκρομίκο.
ναν, αλλά παρά τα ευχολόγια δεν Το δημοσίευμα του Politico
απέκρυψε την επεκτατική ατζέντα
τής Αγκυρας στα ελληνοτουρκικά. επισημαίνει ότι η Τουρκία «απειλεί
«Μιλάμε ειλικρινά για μια δίκαιη να χτυπήσει τη συμμαχική δύναμη
κατανομή του πλούτου στο Αιγαίο, του ΝΑΤΟ εν μέσω διαφωνιών
για σχέσεις καλής γειτονίας, αλλά
λέμε επίσης ότι σε καμία περίπτωση για γεωτρήσεις φυσικού αερίου,
δεν θα αφήσουμε να παραβιαστούν το Κυπριακό και την υποτιθέμενη
τα δικαιώματα και το δίκιο... Δεν
πρόκειται να επιτρέψουμε κανένα “στρατιωτικοποίηση” των ελληνικών
τετελεσμένο», ανέφερε και κατέλη- νησιών στο Αιγαίο»
ξε: «Δεν είναι δυνατόν οι Ελληνες να
επιβιώσουν δημιουργώντας ένταση
και οι αντιπερισπασμοί τους δεν
αποδίδουν. Το μόνο πράγμα που
κάνουν ορισμένοι πολιτικοί και
στρατιωτικοί στην Ελλάδα είναι να
κλαίνε...».
Focus 9
Η λογική
του τουρκολιβυκού
μνημονίου δεν περνάει
Τ
ις τελευταίες ημέρες, ο τούρκος υπουργός
Εξωτερικών έκανε μια σκληρή δήλωση, με
την οποία ουσιαστικά επικαιροποίησε και –
κατά κάποιον τρόπο – επέκτεινε τα όρια αντίδρασης
της Αγκυρας, σε περίπτωση που η Ελλάδα επεκτείνει
νόμιμα τα χωρικά της ύδατα. Ο κ. Τσαβούσογλου,
δηλαδή, περιγράφει ως αιτία πολέμου ακόμα και
την προοπτική επέκτασης των χωρικών μας υδά-
των μέχρι τα 12 ν.μ. νότια και δυτικά της Κρήτης.
Γιατί συμβαίνει αυτό;
Πρώτα απ’ όλα, ο αναθεωρητισμός έχει εξελιχθεί
σε σταθερά για την τουρκική εξωτερική πολιτική,
κάτι το οποίο αναμένεται να μας
απασχολεί για καιρό, ακόμα και αν
ΓΝΩΜΗ μετά τις εκλογές στην Τουρκία σχη-
ματιζόταν κυβέρνηση από κόμματα
της νυν αντιπολίτευσης.
Επιπλέον, η Τουρκία στρέφει το
ενδιαφέρον της στην Κρήτη, προ-
σπαθώντας να μας εκφοβίσει και να
μας αποθαρρύνει από την άσκηση
των νομίμων δικαιωμάτων μας. Η
Του Τάσου συμφωνία Ελλάδας - Αιγύπτου και
Χατζη- η απόφαση για έρευνες υδρογοναν-
βασιλείου θράκων νότια της Κρήτης αποτέλε-
σαν για την Αγκυρα «δυσάρεστες
εκπλήξεις» από την κυβέρνηση
Μητσοτάκη. Πρακτικά, επιχειρούν μάταια την οι-
ονεί «φινλανδοποίηση» της ελληνικής εξωτερικής
πολιτικής. Η χώρα μας συμμετέχει ενεργά στον
ευρωπαϊκό ενεργειακό σχεδιασμό, ο οποίος μετά
τον ουκρανικό πόλεμο έχει μεταβληθεί άρδην. Η
Ελλάδα προφανώς θα συνεχίσει ακάθεκτη την
υλοποίηση του πλάνου της, με κύριο στόχο να
ενισχυθεί ο ρόλος μας ως παρόχου περιφερειακής
ασφάλειας.
Οι τουρκικές εκλογές ανοίγουν συζητήσεις για
την επόμενη ημέρα στους κόλπους του κυβερνώ-
ντος κόμματος. Η ώρα της διαδοχής ίσως απέχει
πολύ, όμως οι υπουργοί Εξωτερικών και Αμυνας
της Τουρκίας φαίνονται να κινούνται προς αυτή
την κατεύθυνση. Η προκλητική ρητορική ενισχύει
κατά διαστήματα το ηγετικό προφίλ που επιθυμούν
οι ίδιοι να φιλοτεχνήσουν.
Σ
ε κάθε περίπτωση, μείζον πρόβλημα για την
Τουρκία αποτελεί το παράνομο τουρκολιβυκό
μνημόνιο. Η άμεση αντίδραση της Αθήνας με
την υπογραφή συμφωνίας οριοθέτησης με το Κάιρο
δημιούργησε νέα δεδομένα, υπενθυμίζοντας την
υπερίσχυση του διεθνούς δικαίου στην Ανατολική
Μεσόγειο. Συνυπολογίζοντας τις εξαιρετικές σχέ-
σεις της Ελλάδας με τις ΗΠΑ, τη Γαλλία και άλλες
σημαντικές δυνάμεις, καθώς και τη συναντίληψη
με την Αίγυπτο σε θέματα ασφαλείας, η Τουρκία
αντιλαμβάνεται ότι η λογική του τουρκολιβυκού
μνημονίου δεν περνάει. Οι διαδοχικές ελληνικές
πρωτοβουλίες που εξουδετερώνουν το παράνομο
μνημόνιο θορυβούν την Αγκυρα, η οποία – και λόγω
των εκλογών – ανεβάζει τους τόνους. Ανησυχεί
μήπως βρεθεί οριστικά εκτός του νέου τοπίου ενερ-
γειακής ασφάλειας στη Μεσόγειο. Γι’ αυτό και δεν
θέλει σε καμία περίπτωση τις ελληνικές έρευνες
στην περιοχή του Λιβυκού Πελάγους.
Η χώρα μας παραμένει δύναμη ειρήνης και
σταθερότητας, δύναμη διαλόγου. Διατηρεί στο
ακέραιο όλα τα δικαιώματα που της αποδίδει το
διεθνές δίκαιο και δεν εκφοβίζεται από κανέναν.
Θα επεκτείνει τα χωρικά ύδατα, όταν κριθεί εθνικά
σκόπιμο και ωφέλιμο. Η Ελλάδα θα συνεχίσει να
παρέχει ασφάλεια προς όφελος της ευρύτερης
γειτονιάς.
Ο Τάσος Χατζηβασιλείου είναι βουλευτής Σερρών της ΝΔ, γραμ-
ματέας Επιτροπής Εθνικής Αμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων
10
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Η εκλογική επίδραση
της απογραφής
Μ
ε βάση τα οριστικά αποτελέσματα της απο-
γραφής του πληθυσμού που εξέδωσε η Ελ-
ληνική Στατιστική Αρχή διαμορφώνεται η
νέα κατανομή των βουλευτικών εδρών ανά εκλογική
περιφέρεια. Ενισχυμένη κατά δύο έδρες εμφανίζεται
πλέον η εκλογική περιφέρεια της Ανατολικής Αττικής,
ενώ από μία έδρα κερδίζουν ο Βόρειος, ο Δυτικός και ο
Νότιος Τομέας Αθηνών καθώς και η Α’ Θεσσαλονίκης.
Αντίθετα κατά μία έδρα μειώνεται ο αριθμός στις
εκλογικές περιφέρειες της Α’ Αθήνας, της Α’ Πειραιώς,
της Αρτας, της Κοζάνης, της Μαγνησίας, των Σερρών,
της Φθιώτιδας, της Θεσπρωτίας και της Καστοριάς, με
τις δύο τελευταίες να γίνονται πλέον
μονοεδρικές.
ΓΝΩΜΗ Η πρώτη δημογραφική παρατήρηση
συνίσταται σε αυτό που όλοι καταλα-
βαίνουμε ότι συμβαίνει στη χώρα μας
τις τελευταίες πολλές δεκαετίες και
αφορά στη συνεχιζόμενη δημογραφι-
κή αποψίλωση την ελληνικής επαρχίας
με την ταυτόχρονη υπερσυγκέντρωση
του πληθυσμού στα μεγάλα αστικά
του Αντώνη κέντρα της Αττικής και της Θεσσαλονί-
Παπαργύρη κης. Εντός της Αττικής καταγράφεται
μετακίνηση του πληθυσμού από τα
ιστορικά όρια των δήμων της Αθήνας
και του Πειραιά προς τα προάστια του Πολεοδομικού
Συγκροτήματος του Λεκανοπεδίου.
Πολιτικά και εκλογικά θα πρέπει να τονίσουμε
ότι οι αλλαγές αυτές δεν επηρεάζουν τη συνολική
κατανομή των βουλευτικών εδρών που θα λάβουν
οι πολιτικοί σχηματισμοί στις επόμενες εκλογικές
αναμετρήσεις, καθώς ο αριθμός των εδρών τόσο
στην απλή αναλογική όσο και στα συστήματα της
ενισχυμένης εξαρτάται αποκλειστικά από το ποσοστό
που θα λάβει το κάθε κόμμα πανελλαδικά.
Για την ακρίβεια τα πολιτικά κόμματα που θα συ-
γκεντρώσουν ποσοστό άνω του 3% μοιράζονται
εντός των 59 εκλογικών περιφερειών 285 από τις 300
διαθέσιμες έδρες, με τις υπόλοιπες 15 να αφορούν
το ψηφοδέλτιο Επικρατείας, στο οποίο πλέον έχουν
ενσωματωθεί με τρεις έδρες οι υποψήφιοι που θα
προκύψουν από την ψήφο των αποδήμων.
Αυτό που επηρεάζουν οι συγκεκριμένες αλλαγές
είναι ο ανταγωνισμός μεταξύ των υποψηφίων βουλευ-
τών, ιδιαίτερα στις μεγάλες περιφέρειες της Αττικής,
όπου αναμένεται η συμμετοχή εξωκοινοβουλευτι-
κών υπουργών και προβεβλημένων στελεχών από
όλους τους πολιτικούς χώρους. Επιπλέον θα φανεί
το επόμενο διάστημα αν θα υπάρξουν μετακινήσεις
υποψηφίων από περιφέρειες που χάνουν έδρες προς
αυτές οι οποίες ενισχύονται.
Τ Δυσφορία από το «βαθύ κόμμα»
ο πρόβλημα μετατίθεται στα κομματικά επι-
τελεία, τα οποία θα πρέπει να επιδοθούν σε
ασκήσεις ισορροπίας έτσι ώστε να μην υπάρ-
ξουν δυσαρεστημένοι υποψήφιοι, οι οποίοι βλέποντας
τον ανταγωνισμό να αυξάνεται και τις πιθανότητες
εκλογής να μειώνονται θα επιλέξουν τελικά να αποχω-
ρήσουν από την εκλογική κούρσα. Οι εσωκομματικές
ζυμώσεις που προκαλεί η αλλαγή του εκλογικού χάρτη
είναι ιδιαιτέρως έντονες, αφού είναι γνωστό ότι οι
μεγαλύτερες συγκρούσεις δεν είναι αυτές με τους
πολιτικούς αντιπάλους των άλλων κομμάτων αλλά
οι εσωτερικές μεταξύ συντρόφων και ομοϊδεατών.
Τέλος η δημογραφική συρρίκνωση συγκεκριμένων
εκλογικών περιφερειών οδηγεί και στον αντίστοιχο
πολιτικό περιορισμό τους με το κέντρο βάρους να
μετατίθεται ακόμη περισσότερο προς την Αθήνα και
τη Θεσσαλονίκη προκαλώντας μαρασμό σε ολόκληρες
περιοχές που μην έχοντας πλέον έντονη εκλογική
επιρροή καθίστανται δευτερευούσης σημασίας για
τα κομματικά επιτελεία, τα οποία κυνικά προσανα-
τολίζονται σε περιφέρειες όπου μπορούν να έχουν
μεγαλύτερα περιθώρια επιτυχίας.
Ο Αντώνης Παπαργύρης είναι διευθυντής Ερευνών της GPO
Ψάχνουν
στο Πάσχα
το «κλειδί»
της κάλπης
Ξεκινούν οι κλειστές συσκέψεις κυβερνητικού
και κομματικού επιτελείου για τον προγραμματισμό
των επόμενων μηνών και τον προεκλογικό σχεδιασμό
της Ελένης Ευαγγελοδήμου
Σ
ε ρυθμό κλειστών συσκέψεων
αρχίζει να κινείται το Μαξίμου
και πάλι από αυτή την εβδομάδα,
ανοίγοντας ταυτόχρονα δύο ατζέντες,
αφενός τον κυβερνητικό αφετέρου
τον προεκλογικό προγραμματισμό.
Κυβέρνηση και κόμμα έχουν την
κεντρική οδηγία να δουλεύουν
συνδυαστικά, ενσωματώνοντας σε
ενιαία γραμμή στόχους, πολιτικές και
χρονοδιαγράμματα, μέχρι τα επίσημα
πρωθυπουργικά… αποκαλυπτήρια
για τις ημερομηνίες της κάλπης. Η πιο
πρόσφατη αποστροφή του Κυριάκου
Μητσοτάκη σχετικά με τον εκλογικό
χρόνο ότι «μετά τον Απρίλιο όλα εί-
ναι ανοικτά», καθώς και ότι δεν έχει
σημασία «μια εβδομάδα πάνω, μια
εβδομάδα κάτω», οδηγεί το γαλάζιο
στρατόπεδο στην πεποίθηση ότι το
πρωθυπουργικό ημερολόγιο, οριστικά
wwΟ Αλέξης Τσίπρας μιλά σε συνεδρίαση
της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ
πια, δεν περιλαμβάνει κυκλωμένες
Κυριακές εντός του πρώτου τριμήνου.
Γαλάζιες εισηγήσεις υπήρχαν για
εκλογές ακόμα και για τις 5 Μαρτίου
(έστω το νωρίτερο), παρότι έχουν
προηγηθεί και άλλοι «χρησμοί» από
κυβερνητικούς, που ενισχύουν τα
σενάρια της προσέγγισης όσο το
δυνατόν περισσότερο του τέλους
της τετραετίας: για παράδειγμα, το
«αρνάκι» που «θα φάμε ήσυχα στο
χωριό» κατά την αίσθηση του Γιώρ-
γου Γεραπετρίτη ή «τα logistics» που
δουλεύουν καλύτερα «όταν ζεσταίνει
ο καιρός» σύμφωνα με την εκτίμηση
του Θοδωρή Λιβάνιου.
Αυτή τη στιγμή, δύο φαίνεται να
είναι τα «κλειδιά» των εξελίξεων.
Πρώτον, το Πάσχα και συγκεκριμέ-
να το εάν ο Πρωθυπουργός προσα-
νατολίζεται – όπως του ζητούν οι
ΣΥΡΙΖΑ
ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ Ν. ΜΑΝΙΑΤΗ
Η
επιλογή της δημοσιογράφου
Πόπης Τσαπανίδου για τη
θέση της εκπροσώπου Τύπου
του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία
δεν αιφνιδίασε μόνον τους πολιτικούς
αντιπάλους της αξιωματικής
αντιπολίτευσης. Είχε ένα στοιχείο
έκπληξης και για το «βαθύ κόμμα»
– και όχι για πρώτη φορά, αφού ο
Αλέξης Τσίπρας αρέσκεται στις εκ-
πλήξεις (και των συντρόφων του).
Η Τσαπανίδου αυτές τις ημέρες δεν
έχει αναλάβει επίσημα ακόμη γιατί
ταλαιπωρείται με πνευμονία, παρό-
τι πρόλαβε να ξεναγηθεί στα άδυτα
της Κουμουνδούρου και στους ορό-
φους του κόμματος. Πρόλαβε όμως
η όλη κίνηση να πυροδοτήσει δύο
Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΣΕΝΑΡΙΑ
ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΑΛΠΕΣ
ΑΠΡΙΛΙΟΣ
Κ ∆ Τ Τ Π Π Σ
περισσότεροι – να τοποθετήσει τη
γιορτινή ανάπαυλα ανάμεσα στις
δύο αναμετρήσεις ή αν θα προκρίνει
τελικά εκλογές χωρίς βιασύνη μετά
τη… σούβλα στα χωριά. Δεύτερον, η
παράμετρος των προεδρικών εκλογών
στην Τουρκία και ειδικότερα το αν
επιβεβαιωθούν σενάρια που εκ νέου
ξεπηδούν από την απέναντι πλευρά
του Αιγαίου για επίσπευση της διαδι-
κασίας εντός Μαΐου ή αν οι τουρκικές
κάλπες θα στηθούν κανονικά στις 18
Ιουνίου. Ανησυχίες έχουν άλλωστε
διατυπωθεί στο Μαξίμου, όπως έχουν
αναδείξει τα «ΝΕΑ», για πιθανούς κιν-
δύνους εφόσον συμπέσει η ελληνική
μετεκλογική πραγματικότητα, δηλα-
δή το διάστημα μιας υπηρεσιακής
κυβέρνησης, με την κορύφωση της
προεκλογικής περιόδου στην Τουρ-
κία. Εξού και τα σενάρια που θέλουν
τον Ερντογάν να εξετάζει εναλλακτι-
κές ημερομηνίες κρατά ζωηρές τις
εκτιμήσεις για ενδεχόμενο (σχεδόν)
παράλληλων αναμετρήσεων σε Ελ-
λάδα και Τουρκία.
Δεν βιάζονται το ίδιο
Αν κάτι δείχνει να έχει αλλάξει τις
τελευταίες εβδομάδες είναι ότι όχι
μόνο τα πολιτικά στελέχη, που έτσι
είδη αντιδράσεων: Μια από τους πιο
πασοκογενείς αλλά και μεγάλο μέρος
των κομματικών που θέλουν το άνοιγ-
μα, τον διεμβολισμό του αντι-ΣΥΡΙΖΑ
μετώπου, τις μεταγραφές που θα απο-
τυπώνουν ένα «κυβερνητικό, μαζικό
κόμμα εν κινήσει». Αυτοί αντέδρασαν
θετικά. Υπήρξε όμως και μια έτερη
αντίδραση από εκείνο το κομμάτι που
με αφορμή τη μεταγραφή έβαλε εκ
νέου θέμα λειτουργίας των οργάνων,
συλλογικών αποφάσεων, ακόμη και
προσανατολισμού του κόμματος.
Το όλο θέμα δεν φαίνεται πως θα
απασχολήσει την προσεχή Πολιτική
Γραμματεία και Κεντρική Επιτροπή,
που έτσι κι αλλιώς θα έχει ως θέμα τη
στρατηγική της κάλπης και τα πρώτα
ονόματα των ψηφοδελτίων. Υπήρξε
όμως θέμα έντονου διαλόγου που είχε
ως πεδίο και τα κοινωνικά δίκτυα,
 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΣΧΑ
ΠΡΩΤΗ ΚΑΛΠΗ
(απλή αναλογική):
2 Απριλίου ή
ΜΑΪΟΣ
9 Απριλίου
Κ ∆ Τ Τ Π Π Σ
∆ΕΥΤΕΡΗ ΚΑΛΠΗ
(ενισχυµένη ΙΟΥΝΙΟΣ
αναλογική):
14 Μαΐου ή
Κ ∆ Τ Τ Π Π Σ
21 Μαΐου
κι αλλιώς είναι κυρίως αυτά που
διεκδικούν εκλογές «νωρίς», αλλά
πλέον και τεχνοκράτες, οι οποίοι δεν
βιάζονται το ίδιο για τις κάλπες, δεν
θεωρούν ότι συνοδεύεται από σοβαρά
μειονεκτήματα το πλάνο της πρώτης
κάλπης πριν από το Πάσχα και της
δεύτερης πριν από τις πανελλαδι-
κές και τις ενδοσχολικές εξετάσεις.
Η γιορτινή περίοδος δεν απειλεί να
λειτουργήσει αποσυσπειρωτικά,
όπως εκτιμάται, ενώ οι εκλογές δεν
θα μπορούν σε κάθε περίπτωση να
θεωρηθούν πρόωρες. Το ζητούμενο
είναι, όπως συζητείται σε Μαξίμου
και Πειραιώς, να επιλεχθούν ημε-
ρομηνίες που δεν θα δυσκολεύουν
τις μετακινήσεις των ετεροδημοτών
(είναι ένας από τους λόγους που οι
γαλάζιοι στοιχηματίζουν κυρίως στην
πρώτη κάλπη κοντά στις πασχαλινές
μέρες), ιδίως για την πρώτη κάλπη της
απλής αναλογικής στην οποία τα κομ-
ματικά επιτελεία διεκδικούν ισχυρά
ποσοστά ανεξάρτητα ακόμα και από
εκείνα των πολιτικών αντιπάλων τους,
προκειμένου η (όποια) δυναμική να
επισφραγιστεί στην αναμέτρηση της
ενισχυμένης αναλογικής.
Σε κάθε περίπτωση ο Πρωθυπουρ-
γός δεν ετοιμάζει άμεσα ανακοινώ-
για τον αιφνιδιασμό με την Πόπη Τσαπανίδου
με πιο ηχηρή την ένσταση της τέως
κοινοβουλευτικής εκπροσώπου, τέως
βουλευτού Φωτεινής Βάκη. «Αραγε
κανείς/καμία δεν κρίθηκε άξιος/α από
τα 185.000 μέλη να εκπροσωπήσει το
κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευ-
σης; Κανείς/καμία σύντροφος/ισσα
δεν κρίθηκε ικανός/ή να αρθρώσει
λόγο δομημένο, στέρεο και ευθύβολο
απέναντι στην κυβέρνηση;» ανέφερε
μεταξύ άλλων στα κοινωνικά δίκτυα,
αν και οι βολές δεν ήταν βασικά κατά
της νέας εκπροσώπου αλλά κατά της
διαδικασίας που ακολουθήθηκε.
Ο φόβος
Είναι μια παλιά διαρκή εσωτερική
αντιπαράθεση που έχει προφανώς
κοπάσει λόγω και του τελικού δρόμου
της εθνικής κάλπης αλλά που πάντα
υφίσταται. Οι πιο βαθείς γνώστες
ΜΕΤΑ ΤΟ ΠΑΣΧΑ
ΠΡΩΤΗ ΚΑΛΠΗ
(απλή αναλογική):
14 Μαΐου ή 21 Μαΐου
∆ΕΥΤΕΡΗ
(ενισχυµένη
αναλογική):
25 Ιουνίου
ή 2 Ιουλίου
ΙΟΥΛΙΟΣ
Κ ∆ Τ Τ Π Π Σ
Το ζητούμενο είναι,
όπως συζητείται σε
Μαξίμου και Πειραιώς,
να επιλεχθούν ημερομηνίες
που δεν θα δυσκολεύουν
τις μετακινήσεις
των ετεροδημοτών ιδίως
για την πρώτη κάλπη
της απλής αναλογικής
σεις, αντίθετα ζητάει να υπάρχει μέχρι
και την προκήρυξη των εκλογών
και την τυπική διάλυση της Βουλής
ανοιχτή γραμμή μεταξύ Μαξίμου,
γραμματείας συντονισμού της κυ-
βέρνησης, υπουργείων καθώς και της
γραμματείας προγράμματος της ΝΔ.
Στόχος να οργανώνονται από τώρα
και από κοινού οι κυβερνητικοί και
οι προεκλογικοί στόχοι, οι στοχευμέ-
νες περιοδείες οι οποίες άλλωστε θα
ξεκινήσουν και πάλι μετά τα Φώτα,
η δημόσια προβολή απολογισμού
του κυβερνητικού έργου και η ανά-
δειξη «θετικού» αφηγήματος για όλο
το 2023.
του συριζαϊκού παρασκηνίου δεν
θεωρούν πως θα ανακινηθεί περαι-
τέρω θέμα – ούτε από το ρεύμα της
Ομπρέλας. Εξάλλου, οι πιο πολλοί εξ
αυτών και έμπειροι είναι και ξέρουν
πώς μετράει το κάθε μομέντουμ – ει-
δικά όταν η μάχη με την κυβέρνηση
Το όλο θέμα δεν φαίνεται
πως θα απασχολήσει
την προσεχή Πολιτική
Γραμματεία και Κεντρική
Επιτροπή, που έτσι κι
αλλιώς θα έχει ως θέμα
τη στρατηγική της κάλπης
και τα πρώτα ονόματα
των ψηφοδελτίων
Η άλλη όψη
«ΘΟΡΥΒΟΣ»
ΜΕ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ
Η απόφαση για την κατάλλη-
λη ημερομηνία των εθνικών εκλο-
γών βασίζεται κατά κύριο λόγο
σε πολιτικά κριτήρια. Υπάρχουν
και περιπτώσεις όπου τα πολιτικά
κριτήρια περιπλέκονται με εθνικά.
Ο πολιτικός χρόνος και οι εξελί-
ξεις στα εθνικά θέματα τρέχουν
με διαφορετικές ταχύτητες, δη-
μιουργώντας νέα δεδομένα που
οδηγούν σε νέες αποφάσεις για
την επιλογή της ημερομηνίας των
εκλογών. Ετσι, η εκλογολογία
παρατείνεται, η προεκλογική πε-
ρίοδος μεγαλώνει, τα μηνύματα
και οι στρατηγικές των κομμάτων
εκπέμπουν συνεχώς, με αποτέλε-
σμα να δημιουργείται ο λεγόμενος
«θόρυβος» στην επικοινωνία. Ή, δι-
αφορετικά, δημιουργείται ένα θο-
λό τοπίο που αποτελεί κατάλληλο
περιβάλλον για λαϊκισμό, παροχο-
λογία, δημιουργία προσδοκιών για
δημοσιονομικές ανατροπές. Και
όσο αργεί να ξεκαθαρίσει το το-
πίο, τόσο αυξάνεται η αβεβαιότητα
στην αγορά που μεταφράζεται σε
κίνδυνο, σε αναβολές πληρωμών,
αλλά ενδεχομένως και σε καθυστε-
ρήσεις επενδυτικών σχεδίων. Και
όσο τα εθνικά θέματα επηρεάζουν
τις ημερομηνίες, τόσο αυξάνονται
τα σενάρια για θερμά επεισόδια
ενισχύοντας την ανασφάλεια. Με
ό,τι αυτό σημαίνει για καταναλω-
τές, επιχειρήσεις και οικονομία.
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥ
Κουτσούμπας
λαμβάνει σκληρά χαρακτηριστικά.
Ο φόβος όμως ενός μέρος του βαθέ-
ος κόμματος να πάει ο ΣΥΡΙΖΑ στην
εκλογική μάχη με άξονα τη λάμψη
ή τα πιο απολιτικά χαρακτηριστικά
στο όνομα ενός θολού ανοίγματος
υπάρχει πάντα κάτω από το τραπέζι.
Βέβαια, επειδή οσονούπω θα ανακοι-
νωθούν ονόματα, γίνονται διεργα-
σίες να έχει μετοχή στις διεργασίες
και κρούσεις και το όλον κόμμα και
μάλιστα πέραν της ομάδας κρούσης
(Ράνια Σβίγκου, Γιώργος Βασιλειά-
δης, Μιχάλης Καλογήρου) να έχουν
άποψη, εικόνα και συμμετοχή και οι
οργανώσεις ανά περιοχή. Πάντως
εσωτερικά επικρατεί νηνεμία στο
θέμα και όπως λένε όσοι γνωρίζουν
τα ρεύματα θα έχουν εκπροσώπηση
στην εκλογική μάχη αλλά και στην
αυτοδιοικητική που έπεται.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ 11
Τα πρόσωπα
της ημέρας
Θεσμικότητα
«Ο Πρωθυπουργός θα πάει
στις εκλογές θεσμικά στο τέλος
της τετραετίας», είπε η Σοφία
Βούλτεψη («Παραπολιτικά»),
όταν ρωτήθηκε για την
ημερομηνία των εκλογών.
Πονηρή μιας βγήκε η γαλάζια
Σοφία θεσμικότητα: μια μακραίνει,
Βούλτεψη μια κονταίνει, μια πλησιάζει στο
Πάσχα και μια απομακρύνεται,
για να ζεστάνει ο καιρός και
να βγούνε τα logistics. Αν
μη τι άλλο πάντως κινείται
παραδοσιακά.
Νότος
«Διεθνής επιτυχία Τσίπρα η
συνάντηση με Λούλα» ήταν, για
τον Γιώργο Κύρτσο, η επίσκεψη
του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ στη
Βραζιλία για την ορκωμοσία
του νέου προέδρου της χώρας.
Εκτίμησε δε πως ο παγκόσμιος
Γιώργος νότος «πρωταγωνιστεί στις
Κύρτσος εξελίξεις». Εννοείται πως έχει
δίκιο. Στην Ευρώπη όχι απλώς
πρωταγωνιστεί, έχει δικό του
καθημερινό σίριαλ έξω από τις
φυλακές του Χάρεν. Δημοφιλές
μόνο δεν ξέρουμε αν είναι, αυτό
θα φανεί στο τέλος της σεζόν.
Ρεπόρτερ
Η χαρά των δημοσιογράφων
είναι αυτές τις μέρες ο γενικός
γραμματέας του ΚΚΕ. Οχι
μόνο επιβεβαίωσε στα «ΝΕΑ»
πως δεν θα συμμετάσχει σε
προοδευτική κυβέρνηση με τον
Αλέξη Τσίπρα, αλλά έγινε και
Δημήτρης ο ίδιος ρεπόρτερ, πιέζοντας
τον Κυριάκο Μητσοτάκη
στο Προεδρικό Μέγαρο
την Πρωτοχρονιά να του
αποκαλύψει την ημερομηνία των
εκλογών. Μα πού το βρήκαμε
αυτό το φυντάνι;
Οικογένεια
Τρεις γενιές αριστερών είδε ο
Εβο Μοράλες στην ορκωμοσία
του Λούλα: τον Ρικάρντο Λάγκος
από τη Χιλή ως τον «παππού»,
τον ίδιο ως «μπαμπά» και τον
Αλέξη Τσίπρα ως τον «γιο». Μα
καλά, αργούν να φτάσουν οι
Εβο ειδήσεις στη Λατινική Αμερική;
Μοράλες Ο πατέρας δεν έμαθε τα νέα;
Ο Αλέξης Τσίπρας τώρα πια
(προσπαθεί να) είναι ΠΑΣΟΚ.
Βέβαια, ξέρει τι λέει ο πρώην
πρόεδρος της Βολιβίας. Οι γιοι
μπορούν να είναι και άσωτοι,
αρκεί στο τέλος να επιστρέψουν
στην οικογένεια.
Προσωπάρχης
12 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023

Ενα νέο πολιτικό

λεξιλόγιο για το 2023 Η Λάσπα
Ο
ι διαδοχικές κρίσεις λειτουργούν ως επιταχυντές
της ιστορίας. Οι κοινωνίες δοκιμάζονται, ο πήχης
για την πολιτική ανεβαίνει. Η χρονιά που πέρασε
μας απέδειξε ότι οι συνέπειες των κοντόφθαλμων πολιτι-
κών, εντός και εκτός συνόρων, συσσωρεύονται και ξεσπούν
πάνω στους πολλούς. Οικονομική κρίση, ύφεση, πανδημία,
άναψε φωτιές...
ενεργειακή κρίση, πληθωρισμός διαβρώνουν τη συνοχή, Αναταράξεις στη Χαριλάου Τρικούπη
την εμπιστοσύνη, την ασφάλεια στις κοινωνίες εδώ και 15
χρόνια. Κρίσιμο οικονομικό, περιβαλλοντικό και ανθρώπι- από τα σχόλια της νέας γραμματέως
νο κεφάλαιο χάνεται και δεν αναπληρώνεται, ιδιαίτερα σε
χώρες με πιεστικό δημογραφικό έλλειμμα, υπερχρέωση και Εθελοντισμού του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ
γεωπολιτική αστάθεια, όπως η Ελλάδα.
Οι πολίτες διχάζονται, καθώς οι ανισότητες μεγαλώνουν Της Μυρτώς Λιαλιούτη
ανάμεσα στα εισοδήματα, τις γενιές, τα φύλα, την εθνικό-
τητα. Ο ελιτισμός από τη μία και η δημαγωγία από την άλλη

Γ
ρίχνουν λάδι στη φωτιά, φωτίζουν αντί να ιατί τις τελευταίες μέρες η Κα-
μειώνουν τις αντιθέσεις. Οδηγούν σε αυτομα- τερίνα Λάσπα είναι ένα από τα
ΓΝΩΜΗ τισμούς, σε κοινωνίες χαμηλών προσδοκιών, πρώτα θέματα συζήτησης στα
μονιμοποιούν την αδικία, την αναξιοκρατία, κεντροαριστερά πηγαδάκια; Η νέα
τον αυταρχισμό. Εθίζουν τους νεότερους στη γραμματέας Εθελοντισμού του ΠΑ-
μιζέρια. Τους οδηγούν να αδιαφορούν για ΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, η οποία ανακοινώθηκε
την επόμενη μέρα, να εκδικούνται πολιτικά, από το κόμμα σχεδόν έναν μήνα πριν
να αποδέχονται τη βία ως μέσο επίλυσης δι- μαζί με τους υπόλοιπους επικεφα-
αφορών. Τους μεγαλύτερους να οχυρώνονται λής των τομέων και συγκέντρωσε τα
πίσω από συντηρητικά αντανακλαστικά, να φώτα της δημοσιότητας καθώς μόλις
αποδέχονται τον φόβο ως βασικό πολιτικό πρόσφατα εντάχθηκε στις τάξεις
Του του κόμματος, βρέθηκε στην επι-
κριτήριο. Τις παραγωγικές δυνάμεις να οδη-
Παναγιώτη
γούνται στον παρασιτισμό, την κερδοσκοπία, καιρότητα μετά την αντίδρασή της
Βλάχου
την ανομία, την ευκολία. στην εκδήλωση που οργανώθηκε
Μια τέτοια πολιτική επιζητά και τελικά στη Θεσσαλονίκη, όταν στο πλαίσιο
δεσμεύεται από εξαρτήσεις που πρόσκαιρα της εξασφαλί- εκστρατείας ορατότητας drag queens
ζουν την ηγεμονία, αλλά μεσοπρόθεσμα υποσκάπτουν τη διάβασαν χριστουγεννιάτικα παρα-
δυνατότητά της να υπηρετεί τους πολλούς. Η αίσθηση της μύθια σε μικρά παιδιά. «Αθλιότητα.
παντοδυναμίας, η αλαζονεία, η διαπλοκή δεν φρενάρουν Ο καθένας ας κάνει ό,τι θέλει για
μπροστά σε θεσμικά αντίβαρα, πλουραλισμό ενημέρωσης, τον εαυτό του. Κανένας όμως δεν
δημοκρατικό ήθος. Γιατί εξάλλου να συγκρούονται πολιτικές, έχει το δικαίωμα με πλάγιο τρόπο
όταν μπορούν να αναλύονται δημοσκοπήσεις καθημερινά σε να επιβάλλει τέτοια πρότυπα σε παι-
μια προεκλογική εκστρατεία 12 μηνών; Γιατί να οργανώνεται δάκια» έγρα-
δημόσια διαβούλευση, όταν στη Βουλή τα νομοσχέδια μπορούν ψε η Λάσπα
να γίνονται «κουρελούδες»; Γιατί να γίνονται μεταρρυθμίσεις,
«Στο ΠΑΣΟΚ στον προ-
όταν μπορούν να μοιράζονται επιδόματα; Γιατί να υπάρχει δεν υπάρχει σωπικό της
κοινωνικός διάλογος, όταν το πρωθυπουργικό γραφείο είναι χώρος για κανενός λογαριασμόστο Instagram
κέντρο πριμοδότησης επιχειρηματικών τζακιών; Και γιατί να
ανταγωνίζεσαι στο φως τους πολιτικούς σου αντιπάλους, είδους ρατσιστικές σηκώνοντας
όταν μπορείς να τους παρακολουθείς για να τους εκβιάζεις; διατυπώσεις, θύελλα αντι-
Αυτή είναι μια επικίνδυνη πολιτική κληρονομιά.
Ακόμη χειρότερα, αντί να φωτίζονται σε βάθος τα παραπά-
ομο/τρανσφοβικές δράσεων τόσο
εκτός όσο και
νω, παρακολουθούμε στωικά φρικιαστικές ιστορίες βίας και απόψεις και για εντός ΠΑΣΟΚ.
διαφθοράς, με θύματα γυναίκες, παιδιά, ευάλωτους συνανθρώ- ρητορική μίσους. Η ανάρτη-
πους. Η επιθυμητή «αλλαγή ατζέντας» όμως επιτυγχάνει να ση της Κατε-
φωτίσει απλά την άλλη όψη του νομίσματος: την εκτυφλωτική Παλεύουμε ρίνας Λάσπα
έλλειψη θεσμών, ηγεσίας, μιας πολιτικής του παραδείγματος. για τα ανθρώπινα στην εκδήλω-
Την απουσία ενός πραγματικού δημόσιου χώρου με κοινά ση, η οποία
αγαθά στα οποία έχουν όλοι αξιοπρεπή πρόσβαση – βλέπε
δικαιώματα οργανώθη-
υγεία, εκπαίδευση, κοινωνική ασφάλιση, δικαιοσύνη. δεκαετίες τώρα» κε από το
τόνισε η Ζέφη Thessaloniki
μίλησε για «κακοποιητικό λόγο», ο
οποίος όταν προέρχεται από μέλη
του κόμματος «δεν εκφράζει σε καμία
περίπτωση τις αξίες της Σοσιαλδη-
μοκρατίας.
Σε αυτήν την περίπτωση, για τον
Βήκα, η διαδικασία που ακολουθεί-
ται «είναι μία, χωρίς αστερίσκους.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν
στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και
άλλα στελέχη του κόμματος, όπως
η Ζέφη Δημαδάμα, η οποία έγραψε
πως «στο ΠΑΣΟΚ δεν υπάρχει χώ-
ρος για κανενός είδους ρατσιστικές
διατυπώσεις, ομο/τρανσφοβικές
απόψεις και για ρητορική μίσους.
Παλεύουμε για τα ανθρώπινα δι-
καιώματα δεκαετίες τώρα». Από τη
Χαριλάου Τρικούπη τονίζουν πως
«το ΠΑΣΟΚ σέβεται τα δικαιώματα
όλων» και αυτό αποτελεί πάγια θέση
της παράταξης. Υπογραμμίζουν, δε,
πως το ΠΑΣΟΚ είναι από τα κόμματα
που εκπροσωπήθηκαν επισήμως
στη συγκεκριμένη εκδήλωση μέσω
της Βάσιας Μάδεση, δείχνοντας με
αυτόν τον τρόπο ποια είναι η επίση-
μη θέση του κόμματος. Σε αυτή τη
φάση, πάντως, δεν εκτιμάται πως θα
υπάρξουν πολιτικές αλλαγές όσον
αφορά το πρόσωπο της γραμματέ-
ως Εθελοντισμού – δηλαδή δεν θα
υπάρξουν πειθαρχικές αποφάσεις
οι οποίες θα αφορούν είτε την απο-
πομπή της Κατερίνας Λάσπα είτε
την εκ μέρους της εκπροσώπηση
του κόμματος.
Στο Εθνικό Θέατρο
Η υπόθεση αυτή ήρθε τη στιγμή που
το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ προσπαθεί να λει-

Α
ν στα παραπάνω βλέπει κανείς το πορτρέτο της σημε-
ρινής κυβέρνησης και αρκετά από τα «κατορθώματα»
της χθεσινής, αντιλαμβάνεται ότι αυτή είναι μια πορεία
που οδηγεί σε νέες συγκρούσεις, διχασμούς και αδιέξοδα. Η
«κανονικότητα» υποθάλπει πολλές νέες βαρβαρότητες. Τα
άκρα βρίσκονται ξανά στο κατώφλι. Υπάρχουν κοινωνικά
αντισώματα; Ευτυχώς ζουν ακόμη γενιές που θυμούνται τι
σημαίνει κοινωνική κινητικότητα, κοινωνική μεταρρύθμιση,
εθνική συμφιλίωση, ελευθερία έκφρασης, εθνική περηφάνια.
Και δίπλα σε αυτές μια νεότερη γενιά, που με εφόδιο τις πρό-
σφατες κρίσεις γνωρίζει την αξία της κλιματικής δικαιοσύνης,
της έμφυλης ισότητας, της διαφάνειας, του ελεύθερου χρόνου,
της εργασιακής αξιοπρέπειας, της ανθεκτικότητας. Αξίες
που εμπλουτίζουν και αιμοδοτούν το κοινό μεταπολεμικό
λεξιλόγιο, το λεξιλόγιο της σοσιαλδημοκρατίας, όπως είχε
γράψει ο Tony Judt. Για αυτήν την αλλαγή λεξιλογίου, για την
αλλαγή παραδείγματος, για την πολυπόθητη τελικά κοινωνική
και πολιτική αλλαγή, αξίζει κανείς να αγωνιστεί το 2023.
Ο Παναγιώτης Βλάχος είναι νομικός, μέλος ΚΠΕ ΠΑΣΟΚ,
τ. γραμματέας Επικοινωνίας
Pride και τις
Δημαδάμα οικογένει-
ες «Ουράνιο
Τόξο», έφερε και τις αντίστοιχες
αντιδράσεις και από στελέχη του
ΠΑΣΟΚ, που εξέφρασαν κατηγο-
ρηματικά την αντίθεσή τους με τις
απόψεις που εξέφρασε. Κυρίως από
τους υπευθύνους του τομέα Ανθρω-
πίνων Δικαιωμάτων, οι οποίοι με τις
δημόσιες αναρτήσεις τους έδειξαν
εμμέσως τον δρόμο που θεωρούν
πως πρέπει να πάρει το κόμμα μετά
την τοποθέτηση της γραμματέως
Εθελοντισμού. «Οποιοδήποτε μέλος
διαφωνεί με τη θέση της παράταξης,
τα όργανα του κόμματος είναι τα
αρμόδια να κρίνουν τις πράξεις του»
ανέφερε η γραμματέας Ανθρωπίνων
Δικαιωμάτων, Αννα Παπαδοπούλου,
ενώ ο αναπληρωτής Γιάννης Βήκας
τουργήσει ως βασική «προοδευτική
εναλλακτική» για τους ψηφοφόρους
στις εκλογές που έρχονται. Το τε-
λευταίο διάστημα, μάλιστα, άρχισε
να απευθύνεται σε αντιπολιτευτικές
δεξαμενές με προοδευτικό πρόσημο:
ο Ανδρουλάκης τις τελευταίες μέρες
του 2022 παρακολούθησε την πα-
ράσταση «Βρυκόλακες» στο Εθνικό
Θέατρο και συνομίλησε με τους ηθο-
ποιούς που συμμετέχουν σε αυτήν
– ως ένδειξη συμπαράστασης στο
ζήτημα της υποβάθμισης των πτυ-
χίων των σχολών των παραστατικών
τεχνών –, γνωρίζοντας πως ο χώρος
του πολιτισμού είναι προνομιακός
για την αξιωματική αντιπολίτευση.
Στις δεξαμενές αυτές απευθύνθηκε
ο Ανδρουλάκης και με την ολοκλη-
ρωμένη πρόταση που κατέθεσε το
ΠΑΣΟΚ για το ΕΣΥ, αλλά και για τους
αγρότες. Στη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα οι
δεσμοί του ΠΑΣΟΚ είναι διαχρονικοί,
καθώς ήταν η συγκεκριμένη παράτα-
ξη που στήριξε πολλά από τα αιτή-
ματά τους, τόσο εντός όσο και εκτός
Βουλής, γι’ αυτό και η αντίδραση
ήρθε και από το Σωματείο Υποστή-
ριξης Διεμφυλικών, που έκανε λόγο
για «μισαλλόδοξο λόγο» εκ μέρους
της Κατερίνας Λάσπα. Ενας από τους
φόβους που εκφράζονται είναι πως
με αφορμή αυτό το περιστατικό, το
κόμμα θα δυσκολευτεί να έχει την
απήχηση που θα ήθελε σε πιο προ-
οδευτικές ομάδες ψηφοφόρων, αλ-
λά και στους νέους, οι οποίοι είναι
ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένοι σε
θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
wwΣτιγμιότυπο από την εκδήλωση
που διοργανώθηκε στις 30 Δεκεμβρίου
από το Thessaloniki Pride και
τις Οικογένειες Ουράνιο Τόξο
Μια ανάρτηση στο προσωπικό μου
προφίλ στο Facebook έγινε άλλη μια
φορά αφορμή για εκφοβισμό,
προσωπικές επιθέσεις
με τη φωτογραφία μου στα μέσα
κοινωνικής δικτύωσης από ανώνυμα
και επώνυμα προφίλ μέρες γιορτινές
Αυτόπτης μάρτυς
Ενα απόγευμα
στη «χρωματιστοχώρα»
Ενα παιδί δεν κινδυνεύει να αλλάξει προσανατολισμό
αποδεχόμενο τη διαφορετικότητα, την ισοτιμία
μιας drag queen που αφηγείται παραμύθια
Λ
ίγο πριν από το τέλος της νέας χρο-
νιάς και μέσα σε κλίμα εορτασμών
και χαράς, όπως είθισται κάθε τέ-
λος έτους, μια εκδήλωση αφιερωμένη στα
παιδιά κατέληξε να γίνει αφορμή για τραν-
σοφοβικές, ομοφοβικές και ρατσιστικές
επιθέσεις σε συντελεστές, συμμετέχοντες
και συμμετέχουσες. Το αποτέλεσμα; Η
εκδήλωση να αλλάξει τοποθεσία για την
αποφυγή βίαιων επει-
σοδίων μπροστά στα
μάτια μικρών παιδιών,
λόγω ενός hashtag στο
Twitter που προέτρεπε
«προστατέψτε_τα_παι-
διά» και ταυτόχρονα
έσπειρε το μίσος.
Της Βάσιας Πάντοτε υπάρχουν
Μαδέση περιθώρια να κατανοή-
σουμε καλύτερα ο ένας
τον άλλον και να δημιουργήσουμε μια
κοινωνία που όλοι/ες θα ζούμε αρμονικά
χωρίς φόβο. Ως ΠΑΣΟΚ - Κίνημα Αλλαγής
τασσόμαστε ιστορικά υπέρ της ισότητας
όλων των ανθρώπων, του σεβασμού της
διαφορετικότητας και της αποδοχής.
Ετσι, μια μέρα που δεν χωρούσε σε εκ-
προσώπους κομμάτων, παρά μόνο σε
παιδιά και γονείς, μου ζητήθηκε θεσμικά
να συμμετέχω ως εκπρόσωπος και ανα-
πληρώτρια γραμματέας ισότητας του ΠΑ-
ΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής για τη στήριξη
της πρωτοβουλίας, απέναντι στην τραν-
σοφοβική και κακοποιητική ρητορεία.
Η εκδήλωση είχε στόχο να εξηγήσει στα
παιδιά πως «είναι οκ να παίζεις με κούκλες
αν είσαι αγόρι και είναι οκ να παίζεις με
αυτοκινητάκια αν είσαι κορίτσι», πως
τώρα τα Χριστούγεννα όλα τα δώρα και
τα παιχνίδια «είναι οκ» ό,τι χρώμα κι αν
είναι και πως «είναι οκ να είσαι ο εαυτός
σου ακόμη κι αν σκέφτεσαι και φαίνεσαι
διαφορετικά». Και τι καλύτερο από το να
πεις σε ένα παιδί ένα παραμύθι;
Η αυτονόητη πρώτη ερώτησή μου ήταν
να μάθω τον χώρο διεξαγωγής. Σε καθε-
στώς άκρας μυστικότητας για την απο-
φυγή αντιδράσεων, έμαθα πως ο χώρος
είναι ένα βιβλιοπωλείο στην Ανω Πόλη.
Εφτασα εκεί λίγο νωρίς για να μπορέσω
να παρατηρήσω.
Μάτια ενθουσιασμένα
Βρέθηκα σε έναν προθάλαμο στολισμένο
στα χριστουγεννιάτικα με δύο ομπρέλες
στα χρώματα του ουράνιου τόξου να
κοσμούν μια εσωτερική σκάλα. Προχω-
ρώντας ένα μικρό καφέ και στο βάθος
η αίθουσα της εκδήλωσης. Μια καρέ-
κλα στη μέση, μαξιλαράκια στο πάτωμα
για τους μικρούς μας φίλους, μερικές
καρέκλες για τους γονείς, μπισκότα,
λιχουδιές και χυμοί για τα παιδιά, δύο
σημαίες με το ουράνιο τόξο και πολ-
λές ζωγραφιές παιδιών κοσμούσαν τον
τοίχο. Ενας άνθρωπος με λαμπερή αμ-
φίεση, μακριά περούκα με ευφάνταστο
χρώμα, και εντυπωσιακό ντύσιμο γέμιζε
τον μισοάδειο για την ώρα χώρο με τη
θετική αύρα και ενέργειά του. Η αίθου-
σα γέμισε σιγά σιγά και με έκανε να
αισθάνομαι αμήχανα που διεκδικώ τον
χώρο των παιδιών κι έτσι αποφάσισα να
σταθώ λίγο στην άκρη, όπως και όλοι
οι «μεγάλοι». Με ένα πράσινο καπέλο
που θύμιζε παραμύθι, κάτι ανάμεσα σε
καπέλο επιλογής του Χόγκουαρτς και
ανάμεσα σε χριστουγεννιάτικο δέντρο,
η Drag Queen έδωσε βήμα και λόγο σε
όλα τα μικρά παιδιά. Εκείνα με τη σειρά
τους έλεγαν το όνομά τους και το αγαπη-
μένο τους χρώμα. Κάπως έτσι και με τη
συζήτηση προέκυψε και η «χρωματιστο-
χώρα». Μάτια ενθουσιασμένα, μαγεμένα
από τα χρώματα και το παιχνίδι σε ένα
κλίμα συγκινητικό, αφού πήραν τον λόγο
έμειναν να ακούσουν με ενδιαφέρον το
παραμύθι που εξηγούσε πως ένα ξωτικό
του Αη Βασίλη μπερδεύτηκε με το γράμμα
ενός αγοριού που ζητούσε παιχνίδι της
«ροζ» – και άρα κοριτσίστικης κατηγορί-
ας – ενώ ήταν στη «γαλάζια» κατηγορία.
«Τα παιχνίδια είναι για όλους» το μήνυμα
του παραμυθιού. Η εκδήλωση έκλεισε με
τα παιδιά να ζωγραφίζουν ό,τι αγαπούν
με όποια χρώματα επιλέγουν σε ένα τε-
ράστιο λευκό καμβά.
Οι συντελεστές μοίρασαν το παραμύθι
σε όσους το επιθυμούσαν κι ενώ έμεινα
με την όμορφη ανάμνηση μιας όμορφης
και καλοδουλεμένης εκδήλωσης με σε-
βασμό στα παιδιά, αυτό άλλαξε γρήγορα,
καθώς οι συντελεστές με προέτρεψαν
να κρύψω το παραμύθι στην τσάντα μου
για να φύγω, καθώς και να αφαιρέσω
ένα πολύχρωμο βραχιολάκι από το χέρι
προς αποφυγή κάποιου επεισοδίου από
ακραίες ομάδες που «παραφιλούσαν».
Μια ανάρτηση στο προσωπικό μου
προφίλ στο Facebook έγινε άλλη μια φο-
ρά αφορμή για εκφοβισμό, προσωπικές
επιθέσεις με τη φωτογραφία μου στα μέ-
σα κοινωνικής δικτύωσης από ανώνυμα
και επώνυμα προφίλ μέρες γιορτινές.
Δεν κατάφερα να κατανοήσω γιατί ένα
παιδί κινδυνεύει να χάσει ή να αλλάξει
τον προσανατολισμό του αποδεχόμενο
τη διαφορετικότητα, την ισοτιμία μιας
drag queen που αφηγείται παραμύθια.
Δεν κατάφερα να κατανοήσω γιατί θα
ήταν αποδεκτό να ακουστεί το παραμύθι
από τον «Χ» Φωτούλη, που για τα τρολ
του Twitter είναι πιο «ασφαλής» για τον
προσανατολισμό του κάθε παιδιού. Η
Ελλάδα κινδυνεύει περισσότερο από τον
φασισμό παρά από την ανάγνωση ενός
παραμυθιού.
Η Βάσια Μαδέση είναι αναπληρώτρια γραμματέας
Ισότητας ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής
ΠΟΛΙΤΙΚΗ 13
ΠΙΣΩ
ΑΠΟ ΤΙΣ
ΚΑΜΕΡΕΣ
Της Μυρτώς Λιαλιούτη
mlialioyti@tanea.gr
Μικρές και
μεγάλες αλλαγές
Τι αλλαγές φέρνει ο νέος καταμερισμός
εδρών για τα κόμματα; Ας πούμε πως τα
πράγματα θα μπορούσαν να είναι χειρότερα
και οι απώλειες να είναι περισσότερες. Σ’
αυτή τη φάση η ΝΔ κερδίζει στις διεδρικές
που γίνονται μονοεδρικές και ζορίζεται (και
λόγω απλής αναλογικής) σε Φθιώτιδα και
Σέρρες. Ο ΣΥΡΙΖΑ χάνει δεδομένα μόνο δύο
βουλευτές αλλά κατά τα άλλα δεν καταγράφει
περισσότερες απώλειες, ενώ το ΠΑΣΟΚ
χάνει την τριεδρική Αρτα και δυσκολεύεται σε
Μαγνησία και Κοζάνη.
Αθηναϊκός συνωστισμός
Τα πράγματα ίσως είναι πιο δύσκολα
στην Α’ Αθήνας, για όλους, αλλά κυρίως
για τα δύο μεγάλα κόμματα, καθώς εκεί
οι έδρες μειώνονται και παρουσιάζεται
και συνωστισμός υποψηφίων – στη ΝΔ
προστέθηκε ο Κυριάκος Πιερρακάκης, που
έχει ξεκινήσει και την προεκλογική δουλειά
στην περιφέρεια μέσα στις γιορτές, ενώ
στον ΣΥΡΙΖΑ (που στην Α’ Αθήνας εκλέγει
και δύο επιφανή μέλη της εσωκομματικής
αντιπολίτευσης) έρχεται να προστεθεί και
επισήμως ο Νάσος Ηλιόπουλος. Οριστικά
εξανεμίστηκαν οι ελπίδες για δύο αθηναϊκές
έδρες για το ΠΑΣΟΚ, που ωστόσο κυνηγάει
πια με αξιώσεις δύο έδρες στον Νότιο Τομέα.
Στάση Κωνσταντινούπολη
Στην Κωνσταντινούπολη θα βρεθεί ο
Νίκος Ανδρουλάκης για τον εορτασμό
των Φώτων. Το ταξίδι του θα ξεκινήσει
στις 5 Ιανουαρίου, όπου το πρόγραμμα
περιλαμβάνει μια επίσκεψη στη Μεγάλη
του Γένου Σχολή και το Ζωγράφειο,
ενώ αργότερα θα έχει συνάντηση με
Ελληνες που διαμένουν στην Πόλη, στο
Σισμανόγλειο Μέγαρο. Την Παρασκευή,
ανήμερα των Φώτων, ως προσκεκλημένος
του Πατριάρχη Βαρθολομαίου, θα
παραστεί στον αγιασμό των υδάτων στον
Κεράτιο Κόλπο και θα έχει κατ’ ιδίαν
συνάντηση μαζί του. Αν έπρεπε κανείς
να ποντάρει, ένα ασφαλές στοίχημα
είναι πως η παρουσία του εκεί θα
συνοδεύεται και από μια παρέμβαση για τα
ελληνοτουρκικά.
Βραζιλιάνικη καρφίτσα
Σε όλες τις φωτογραφίες από τη Βραζιλία
για την ορκωμοσία, ο Αλέξης Τσίπρας
εμφανίζεται με δύο καρφίτσες στο πέτο. Στη
μια απεικονίζονται οι σημαίες των δύο χωρών,
της Ελλάδας και της Βραζιλίας – και ήταν κοινή
για κάθε ξένο καλεσμένο, ανάλογα με τη χώρα
που εκπροσωπούσε. Η δεύτερη καρφίτσα ήταν
στρογγυλή και δόθηκε από τους διοργανωτές
σε όλες τις πολιτικές προσωπικότητες που
παρευρέθηκαν στην τελετή.
14 ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Το 2023 να κοιτάξουμε
λίγο πιο μακριά
Ο
ι συνεχείς κρίσεις έχουν πυκνώσει τον πολιτικό και
ιστορικό χρόνο. Μέσα σε λίγα χρόνια έχουν συμβεί
ιστορικά γεγονότα (κρίση, πανδημία, πόλεμος...)
που υπό σχετικά κανονικές συνθήκες θα χρειαζόταν δε-
καετίες να συμβούν. Αυτή η ένταση και η πυκνότητα του
πολιτικού χρόνου έχουν μειώσει την προβλεπτική μας
ικανότητα και έχουν επιβάλει μία κατά κάποιον τρόπο
αναπόφευκτη πολιτική και κοινωνική μυωπία, όπου όλα
περιστρέφονται γύρω από τον βραχύ χρόνο των γεγονότων
της επικαιρότητας και της σκόνης των ημερών. O μέσος
και μακρύς χρόνος των μεταρρυθμίσεων στους θεσμούς και
της αλλαγής στις δομές και στο πνεύμα της εποχής, για να
χρησιμοποιήσουμε τη χρονική διάκριση που εισηγήθηκε ο
F. Braudel, είναι στην πραγματικότητα εκτός συζήτησης,
ή στην καλύτερη περίπτωση έχει κρυφτεί
ΓΝΩΜΗ στο τεχνικοοικονομικό πρόγραμμα Ελλάδα
2.0 (Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθε-
κτικότητας), που είναι πιο κοντά στους
μυημένους σχεδιαστές πολιτικής, χωρίς να
έχει μετασχηματιστεί σε εθνική στρατηγική
και κοινωνικό στόχο.
Θα είχε ενδιαφέρον να διατυπωθεί ένα
ανοιχτό δημοσκοπικό ερώτημα για το ποιος
είναι σήμερα ο εθνικός στόχος και να δι-
του Πασχάλη ερευνηθεί αν υπάρχει κάποια συναίνεση
Αγανίδη
που να αποτυπώνεται σε μία σχετική πλει-
οψηφία των αυθόρμητων απαντήσεων της
κοινής γνώμης. Σε προηγούμενες ιστορικές
φάσεις, οι στόχοι και η κοινωνική συναίνε-
ση για την επίτευξή τους ήταν περισσότερο προφανείς, όπως
για παράδειγμα οι αυτόβουλες εθνικές πρωτοβουλίες για τη
συμμετοχή στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση (ΕΟΚ, ΕΕ/ ΟΝΕ), ή
πιο πρόσφατα η εθνική αναγκαιότητα αποκατάστασης της
οικονομικής κυριαρχίας με τον τερματισμό των Μνημονίων
και των έκτακτων θεσμών επιτήρησης. Σήμερα, δεν είναι
αρκετά προφανές τι θέλουμε να επιτύχουμε και γιατί, πού
θέλουμε να πάμε και πώς, ποιες είναι οι μεγάλες εθνικές
προτεραιότητες και με ποια στρατηγική θα υλοποιηθούν
εις βάρος άλλων πιθανών επιλογών.
Η επίμονα διογκωμένη επικαιρότητα των επιδομάτων, των
τουρκικών απειλών, της διαφθοράς και των εγκλημάτων,
διαμορφώνουν την εικόνα μιας κοινωνίας της ανάγκης και
του φόβου, που επιδιώκει την ασφάλεια στο χαμηλότερο
δυνατό επίπεδο προσδοκιών, που συνήθως κοιτά προς τα
πίσω εξιδανικεύοντας το παρελθόν των προηγούμενων
γενεών, που δεν μπορεί να δει λιγάκι πιο μπροστά από την
επανάληψη και τη μονοτονία του σήμερα, που μοιάζει να
μην έχει ξεκάθαρο σκοπό και μέλλον. Αυτό δεν σημαίνει ότι
πάσχουμε αναγκαστικά από ένα σύνδρομο εθνικής κατά-
θλιψης, ότι δεν έχουν συμβεί βήματα προόδου συγκριτικά
με τα χρόνια της επίπονης οικονομικής προσαρμογής, ότι
δεν μπορεί να υπάρξει αισιοδοξία για καλύτερες μέρες,
αλλά κυρίως ότι βρισκόμαστε σε μία ιδιότυπη κατάσταση,
όπου η όποια βελτίωση έχει συμβεί μπορεί να συμβιώνει
με στασιμότητα και παρακμή. Οι πολίτες έχουν ανάγκη
από μία πολιτική χειραφέτηση που θα τους επιτρέψει να
απαλλαγούν από τη μυωπία του σήμερα και να δουν καθαρά
τους στόχους και τις επιλογές του αύριο.
T
o 2023 είναι έτος εθνικών εκλογών και οι προσδοκίες
για τον προεκλογικό διάλογο είναι υψηλές, τη στιγμή
που η αφετηρία του είναι μάλλον σχετικά χαμηλή.
Μία προεκλογική σύγκρουση-φασόν με ρηχά συνθήματα
και μία μάχη για το ποιος είναι λιγότερο χειρότερος, θα
είναι στην πραγματικότητα εκτός τόπου και χρόνου. Η
επικαιρότητα διατυπώνει τα μεγάλα ζητήματα της εποχής
(θεσμοί και δημοκρατία, διακυβέρνηση και διαφάνεια,
δικαιώματα, κοινωνία και μετανάστευση, τεχνολογική
εξέλιξη και ασυμμετρίες ισχύος, δημόσια αγαθά, ανισό-
τητες, κλιματική αλλαγή, εθνική ασφάλεια και διεθνής
ολοκλήρωση...), τα οποία απαιτούν μία διαφορετική ματιά,
περισσότερο περιεκτική, ουσιαστική και μακροχρόνια. Η
ευχή για το 2023 είναι να αντιπαρατεθούν στον δημόσιο
διάλογο εθνικά σχέδια και στόχοι που θα κάνουν τον πο-
λίτη περισσότερο συμμέτοχο και ενεργό, με περισσότερη
αισιοδοξία και λιγότερο φόβο.
Ο Πασχάλης Αγανίδης είναι πολιτικός επιστήμονας
Στο στόχαστρο ακόμη
δύο ευρωβουλευτές
Οι κατηγορίες αφορούν δωροδοκία τόσο από το Κατάρ
όσο και από το Μαρόκο ενώ και οι δύο βρίσκονται στον στενό
κύκλο του Αντόνιο Παντσέρι
Τ
ην κατεπείγουσα διαδικασία
για την άρση της ασυλίας ακό-
μη δύο ευρωβουλευτών, του
Αντρέα Κοτσολίνο και του Μαρκ Ταρα-
μπέλα της σοσιαλδημοκρατικής ευρω-
ομάδας, εκκίνησε χθες η πρόεδρος του
Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα
Μέτσολα – μια κίνηση που ήρθε μετά
από το σχετικό αίτημα των βελγικών
δικαστικών αρχών που ερευνούν την
υπόθεση Qatargate.
Εξηγώντας την απόφασή της, η Μέ-
τσολα τόνισε πως «από την πρώτη
στιγμή το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του
για να βοηθήσει στις έρευνες. Θα συ-
νεχίσουμε να διασφαλίζουμε ότι δεν θα
υπάρξει ατιμωρησία. Η Βουλή βρίσκε-
ται στο πλευρό του νόμου. Η διαφθορά
δεν μπορεί να περάσει και θα κάνου-
με τα πάντα για να την καταπολεμή-
σουμε». Στόχος της προέδρου του ΕΚ
είναι το Ευρωκοινοβούλιο να σταθεί
βοηθητικά προς τις αρχές και να μην
υπάρξει «καμία ατιμωρησία». Με βάση
τη διαδικασία της άρσης ασυλίας, η
πρόεδρος του ΕΚ θα ανακοινώσει το
αίτημα στη συνεδρίαση της ολομέ-
λειας του Ευρωκοινοβουλίου, στις 16
Ιανουαρίου, το οποίο θα παραπεμφθεί
στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων, η
οποία με τη σειρά της θα εγκρίνει τη
Qatargate
Της Μυρτώς Λιαλιούτη
σύσταση που θα απευθυνθεί προς
τους ευρωβουλευτές προς έγκριση
ή απόρριψη της άρσης. Η Μέτσολα,
με χρονικό ορίζοντα τη συνεδρίαση
της Ολομέλειας του ΕΚ, αναμένεται
να παρουσιάσει το πλάνο των μεταρ-
ρυθμίσεων που ετοιμάζεται στις Βρυ-
ξέλλες, το οποίο συμπεριλαμβάνει την
αναθεώρηση των ισχυόντων κανόνων
Οι Αρχές ελπίζουν πως
με την άρση της ασυλίας
τους θα δοθεί περισσότερο
φως στις διαδρομές
του παράνομου χρήματος
και της βελτίωσης των εσωτερικών
συστημάτων.
Οι κατηγορίες για τους δύο ευρω-
βουλευτές αφορούν δωροδοκία τόσο
από το Κατάρ όσο και από το Μαρόκο.
Τόσο ο Κοτσολίνο όσο και ο Ταραμπέ-
λα θεωρούνται πως βρίσκονται στον
στενό κύκλο του Αντόνιο Παντσέρι –
ενώ και ο σύντροφος της Εύας Καϊλή,
Φραντσέσκο Τζιόρτζι, ήταν βοηθός
του δεύτερου. Οι Αρχές ελπίζουν πως
με την άρση της ασυλίας τους θα δοθεί
περισσότερο φως στις διαδρομές του
παράνομου χρήματος, καθώς ήδη ο
Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
Ταραμπελά έχει θέσει τον εαυτό του
στη διάθεση της Δικαιοσύνης, δηλώ-
νοντας πρόθυμος να συνεργαστεί με
τις Αρχές και να δώσει περισσότερα
ονόματα.
Αίτηση αποφυλάκισης
Παράλληλα, η Εύα Καϊλή παραμένει
στις φυλακές του Χάρεν, χωρίς να της
επιτρέπεται επικοινωνία με την κόρη
της. Οι δικηγόροι της προσπαθούν
να αντικαταστήσουν την προσωρινή
της φυλάκιση με απελευθέρωση με
περιοριστικούς όρους – δηλαδή με
βραχιολάκι και χρήση κινητού που
θα βρίσκεται υπό παρακολούθηση –,
γνώστες όμως του βελγικού συστήμα-
τος τονίζουν πως κάτι τέτοιο δεν είναι
εύκολο, καθώς οι λόγοι της προφυλά-
κισής της δεν έχουν με κάποιον τρόπο
αλλάξει. Μια νέα αίτηση αποφυλάκι-
σης μπορεί να υποβληθεί έναν μήνα
μετά την προηγούμενη απόφαση, εν
προκειμένω μετά τις 22 Ιανουαρίου.
Οι νέες αποκαλύψεις που την αφο-
ρούν έχουν να κάνουν με τις κινήσεις
της μετά τη σύλληψη του συντρόφου
της, στις αρχές Δεκεμβρίου. Σύμφωνα
με τη βελγική εφημερίδα «Le Soir», η
πρώην αντιπρόεδρος του ΕΚ κλήθη-
κε να απαντήσει σε ποιον ανήκαν τα
λεφτά που βρέθηκαν στο σπίτι της,
γιατί αυτά βρίσκονταν εκεί και για-
τί ζήτησε από τον πατέρα της να τα
κρύψει, όταν έμαθε για τη σύλληψη
του Τζιόρτζι. «Τηλεφώνησα στον πα-
τέρα μου, ο οποίος ήταν με την κόρη
μου. Του ζήτησα να έρθει να πάρει
τη βαλίτσα» φέρεται να είπε στις Αρ-
χές, προσθέτοντας πως γνώριζε πως
ο πατέρας της ήταν με την κόρη της,
γιατί έβαλε και μπιμπερό στη βαλίτσα.
Την ίδια στιγμή, με βάση έγγραφο
που διακινείται στα μέσα κοινωνικής
δικτύωσης, η Καϊλή και συγγενικά
της πρόσωπα βρίσκονται να συνδέ-
ονται με εμβάσματα στον Παναμά,
με χρηματικά ποσά που προέρχονται
από το Κατάρ, γεγονός ωστόσο που
αρνούνται οι δικηγόροι της.
ww«Η διαφθορά δεν μπορεί να
περάσει και θα κάνουμε τα πάντα
για να την καταπολεμήσουμε»
τόνισε η πρόεδρος του
Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,
Ρομπέρτα Μέτσολα
 ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ

Ανακαλύπτουμε τα μυστικά του Αγίου Ορους,

μέσα από μια πρωτότυπη σειρά, σε συνεργασία με τις εκδόσεις ΜΙΛΗΤΟΣ

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΤΩΝ «ΝΕΩΝ»

Μονη Παντοκρατοροσ

Ο θρησκευτικός
πλούτος, η ιστορία,
οι ανεκτίμητοι θησαυροί
και τα ιερά κειμήλια

⁂
Για πρώτη φορά στο φως
της δημοσιότητας

Με τη
σφραγίδα
των Εκδόσεων
Μίλητος

ΕΝΑΣ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΛΕΙΠΕΙ ΑΠΟ ΚΑΜΙΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ

ΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 7 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ
16 ΓΝΩΜΕΣ
Non paper
Και με το μίσος περνούσε ο καιρός
Πώς άρχισε το 2023; Οπως ακριβώς αρχίζει η
Ελληνική Γραμματεία. Που το πρώτο της έργο
είναι η «Ιλιάδα» της οποίας η πρώτη φράση
λέει: «Μήνιν άειδε, θεά, Πηληιάδεω Αχιλήος
ουλομένην…». Που σημαίνει «Ψάλε θεά την
οργή του γιου του Πηλέα, του Αχιλλέα, την
καταραμένη οργή…». Μήνις λοιπόν – δηλα-
δή θυμός, οργή, μένος – η πρώτη λέξη της
λογοτεχνίας μας. Εθνικό μας χαρακτηριστικό
άραγε, εθνικό μας ταλέντο ή μήπως εθνικό
μας «καταφύγιο», κάτι σαν ασπίδα και δόρυ
συγχρόνως, ένα ψυχικό ταμπούρι από το
οποίο «επικοινωνούμε» κάθε φορά με τους
«απέναντι», τους όποιους «απέναντι».
Στα μετερίζια της οργής μάς βρήκε λοιπόν ο
καινούργιος χρόνος. Μιας οργής που παίρνει
το σχήμα του μίσους. Οι μεν υιοθετούν τη
ρητορική του μίσους για να κατηγορήσουν
τους δε ως κήρυκες του μίσους. Και τούμπα-
λιν. Και τελικά, βράζουν όλοι στο ίδιο καζάνι
έτσι ώστε ένας τρίτος που το βλέπει όλο αυτό
από μακριά δεν μπορεί να ξεχωρίσει τους
μεν από τους δε.
Η ιστορία έχει ως εξής: Το «Thessaloniki
Pride» και οι «Οικογένειες με Ουράνιο Τόξο»
διοργάνωσαν την Παρασκευή 30 Δεκεμβρίου
«εκπαιδευτική δράση» – σύμφωνα με την
ορολογία των διοργανωτών – στην οποία
drag queens διάβασαν χριστουγεννιάτικα
παραμύθια σε παιδιά νηπιαγωγείου και δη-
μοτικού. Στόχος, λένε, να ευαισθητοποιηθούν
ενάντια στα στερεότυπα και να διδαχθούν
ότι τα παιχνίδια και τα χρώματα δεν έχουν
φύλο. Να πούμε βέβαια ότι κάτι ανάλογο είχε
συμβεί και τον περασμένο Ιούνιο αλλά τότε,
δουλειές είχαμε, για διακοπές ετοιμαζόμαστε,
δεν πολυασχοληθήκαμε. Τώρα μας έπιασε
πάνω στη χώνεψη του κουραμπιέ και μας
πήρε απ’ τη μούρη.
Προσωπικά το βρίσκω κάπως υπερβολι-
κό, κρίνοντας τουλάχιστον από την εικόνα,
όπως, για παράδειγμα, το ίδιο υπερβολικό θα
έβρισκα να διαβάζουν παραμύθια σε παιδιά
ημίγυμνοι πυροσβέστες. Το αν μέσα από αυτή
τη δράση επιχειρείται κάποιο είδος κατήχη-
σης, δεν το ξέρω διότι δεν ήμουν παρούσα.
Αν γινόταν «κατήχηση» πολύ κακώς γινόταν
όπως πολύ κακώς γίνεται κάτι ανάλογο με
κληρικούς. Αν κάτι με ξενίζει λοιπόν είναι ως
προς την ποσότητα της υπερβολής και όχι
την (ηθική) ποιότητα του γεγονότος.
Αυτό όμως που μου προκαλεί δυσφορία εί-
ναι το μίσος και η απαξίωση που εξαπολύουν
αυτοί που είναι υπέρ της εκδήλωσης εναντίον
όσων εκφράστηκαν αρνητικά, αρχίζοντας
από τη γενική γραμματέα Εθελοντισμού
του ΠΑΣΟΚ Κατερίνα Λάσπα. Σαν με λόγια
βουτηγμένα στο δηλητήριο και στην οργή
να προσπαθούν να μεταδώσουν μηνύματα
αγάπης, ενσυναίσθησης και συμπερίληψης.
wwΤο παιδί που παρακολουθεί
μάθημα εξ αποστάσεως από
σουπερμάρκετ του Κιέβου
διότι εκεί μπορεί να έχει
πρόσβαση σε ηλεκτρικό
ρεύμα, είναι ένα μήνυμα
αισιοδοξίας για τη νέα χρονιά
Της Πέπης
Ραγκούση
perag@tanea.gr
Σαν να κάνουν μαθήματα δημοκρατίας επί
της αρχής ότι «όποιος δεν συμφωνεί μαζί μου
είναι φασίστας, ακροδεξιός, μίζερος, βρώμι-
κος και επικίνδυνος». Ενα λεπτό, να φέρω τη
σφουγγαρίστρα να μαζέψω τον οχετό.
Εχουμε δημοκρατία και σε μια δημοκρα-
τία όλοι δικαιούνται να έχουν ίσες ευκαι-
ρίες πρόσβασης. Αλλά και το δικαίωμα να
εκφράζουν τη γνώμη τους όταν αυτή δεν
προσβάλει τους πυλώνες της δημοκρατίας.
Το «σταύρωμα» της αντίθετης γνώμης φασι-
στικούλι μού κάνει. Και αφού θεωρoύμε cool
το να μιλάνε τρανς άτομα σε νηπιαγωγεία,
θα έπρεπε να ανεχόμαστε να κάνουν το ίδιο
και, για παράδειγμα, κληρικοί. Από ‘κει και
πέρα το να θεωρεί κάποιος ότι η επιλογή της
σεξουαλικής ταυτότητας είναι κομματικό
θέμα σημαίνει ότι δεν πιστεύει πως πρόκειται
για ελεύθερη επιλογή. Άσε που στη τελική ο
κόσμος επιλέγει, και τη συγκεκριμένη δράση
επέλεξαν οι γονείς έξι όλων κι όλων μαθητών.
Τότε, σαν τώρα
Και μια κουβέντα για τον αρχικό σημερινό
τίτλο. Τέτοιες μέρες, πριν από εβδομήντα
οκτώ χρόνια, οι φίλοι της Ελένης Παπαδάκη
έψαχναν, μέσα στον ορυμαγδό των ημερών,
να βρουν το πτώμα της. Ή ό,τι τέλος πάντων
είχε μείνει μετά τη δολοφονία της, αφού
δεν ήξεραν ακόμη αν ο καπετάν Ορέστης
της ΟΠΛΑ είχε αποκεφαλίσει με τσεκούρι ή
είχε πυροβολήσει τη σπουδαιότερη ελληνίδα
ηθοποιό. Το βρήκαν στα τέλη Ιανουαρίου.
Μια εποχή που, όπως γράφει ο Μάνος
Ελευθερίου στο μυθιστόρημά του «Η γυ-
ναίκα που πέθανε δύο φορές», «…και με το
μίσος περνούσε ο καιρός». Οπως, περίπου,
δηλαδή συμβαίνει εδώ και μια δεκαετία,
όπως συνέβη και πάλι με το θέμα των drag
queen. Μόνο που με το μίσος ποτέ δεν χτί-
ζεται ούτε ένας καλύτερος ούτε ένας πιο
δημοκρατικός κόσμος.
Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
Σκληρό
παιχνίδι
Του Ανδρέα Ανδριανόπουλου
O Βενέδικτος και
η χριστιανική αντεπίθεση
Ο
θάνατος του πρ. Πάπα Βενέδικτου έκλεισε και
επίσημα μια περίοδο μαχητικής αντεπίθεσης του
Χριστιανισμού κατα του Ισλάμ. Στη διάρκεια της
δικής του θητείας υπήρξαν και οι τελευταίες θεωρητικές
/ θεολογικές αψιμαχίες ανάμεσα στην παπική Εκκλησία
και το μαχητικό Ισλάμ. Ο Βενέδικτος είχε δείξει απόλυτα
αποφασισμένος να αντιστρέψει το ρεύμα επέκτασης της
παγκόσμιας επιρροής του Ισλάμ και ήταν ουσιαστικά
ο μόνος ποντίφικας που είχε πραγματικά ανησυχήσει
από τη δημιουργία του Ισλαμικού Κράτους και από τη
μεγάλη ροή μουσουλμάνων προσφύγων / μεταναστών
προς την Ευρώπη.
Θυμάμαι πως βρισκόμουν στην Κωνσταντινούπολη
όταν ήρθε στη δημοσιότητα μια ομιλία του Βενέδικτου
που είχε περιγράψει ουσιαστικά την αιχμαλωσία του
βυζαντινού αυτοκράτορα Μανουήλ Παλαιολόγου από
το ισχυροποιούμενο στα χρόνια εκείνα Ισλάμ. Είχε
υπάρξει τότε σημαντική αναταραχή στους κόλπους
της Καθολικής Εκκλησίας για τα λόγια του προκαθη-
Μαθαίνω ότι «έφυγε»
μένου της. Στους κύκλους του Ισλάμ η ανταπόκριση
αυτές τις μέρες ο ήταν για έναν «αντιδραστικό» Πάπα που επέμενε για
κοντραμπασίστας την ανωτερότητα του Χριστιανισμού και που δεν θα
Ανδρέας Ροδουσάκης έσκυβε το κεφάλι στην καινούργια επιθετικότητα του
Ισλάμ. Παράλληλα και η Ορθόδοξη Εκκλησία τις ημέρες
Κι αν δεν τον ξέραμε, εκείνες δεν τοποθετήθηκε με ευθύτητα πάνω στο θέμα.
θα τον θυμόμασταν Εύλογα από μιας πλευράς, αν αναλογισθεί κανείς πού
έτσι όπως το είναι εγκατεστημένο το Ορθόδοξο Πατριαρχείο και τι
«έκλεισε» ο Διονύσης έχει ακριβώς να αντιμετωπίσει.
Σαββόπουλος Ο Βενέδικτος ήταν ένας ποντίφικας με άποψη και ενερ-
στο τραγούδι γητικές αντιλήψεις για τον ρόλο της Χριστιανικής Εκ-
«Αουντουαντάρια». κλησίας. Ως αρμόδιος για την «υπεράσπιση της πίστης»
«Και κοντραμπάσο με επι του πολωνού Πάπα Ιωάννη-Παύλου είχε διακριθεί
δοξάρι ο Ροδουσάκης για τις θεολογικές του γνώσεις και τον διορατικό του
ο πολύς» λόγο. Επεσε βέβαια σε άσχημες στιγμές για τον θεσμό...
Πολλά σκάνδαλα είχαν χτυπήσει τότε τον Καθολικισμό.
Τον εμπόδισαν όλα αυτά από τις αποφασιστικές κινήσεις
που ήθελε να προωθήσει για την ενισχυμένη μαχητική
παρουσία του Χριστιανισμού απέναντι στο μαχητικό
Ισλάμ και τους φανατικούς της τζιχάντ.
Η ομιλία του τότε στο Πανεπιστήμιο του Ρέγκεν-
σμπουργκ της Βαυαρίας όπου και διέγνωσε στο Ισλάμ
μια θρησκεία με βαθιές αδυναμίες φανατισμού δεν
ήταν σίγουρα ένα παράδειγμα υψηλής διπλωματίας.
Ηταν όμως μια γνήσια κραυγή ανησυχίας ενός ηγέτη
που έβλεπε την καρδιά της πίστης του να υφίσταται μια
άγρια επίθεση. Προκάλεσε όπως ήταν φυσικό έντονες
αντιδράσεις από τον μουσουλμανικό κόσμο και οδήγησε
σε μια σειρά από κινήσεις που τελικά οδήγησαν στην
παπική δυσλειτουργία αργότερα και τελικά στην πα-
ραίτηση του Βενέδικτου. Δεν είναι εξωπραγματικό να
λεχθεί πως η ανοιχτή αντίθεση του Πάπα προς το Ισλάμ
ήταν εκείνο που οδήγησε τελικά στην απομάκρυνσή
του από την ηγεσία του Βατικανού.
Ο
πως έγραψε ο Fr. Raymond de Souza στο
«National Catholic Register», «η ομιλία στο Ρέ-
γκενσμπουργκ δεν ήταν αποτέλεσμα δουλειάς
ενός καθηγητή η ακόμη κι ενός Πάπα. Αν λάβουμε
υπόψη πως έγινε έναν περίπου χρόνο μετά την 11η
Σεπτεμβρίου, επρόκειτο για το έργο ενός προφήτη».
Μετά τα αιματηρά έργα, λίγο αργότερα, του Ισλαμικού
Κράτους πολλοί σύμμαχοι του Βενέδικτου ανάμεσα στους
συντηρητικούς καθολικούς μπορούσαν να ισχυρισθούν:
«Σας είχε προειδοποιήσει».
* Από τις εκδόσεις Αρμός κυκλοφορεί το τελευταίο
βιβλίο του Ανδρέα Ανδριανόπουλου: «Από την ένταση
στον πόλεμο: τα “Πώς” και τα “Γιατί” της εισβολής της
Ρωσίας στην Ουκρανία», 2022
 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023 17

Του Ηλία Κανέλλη

Ενστάσεις ekanellis@alteregomedia.org

Το φάντασμα
της μικρής Μαρίας
Κ
άτω τα μολύβια. Μικρή Μαρία δεν
υπήρξε, μόνο το φάντασμά της. Η
πιθανότητα να υπήρξε αλλά να μην
μπορούμε να την εντοπίσουμε τόσο
καιρό μετά, η αμφιβολία, την οποία
επικαλείται το γερμανικό «Σπίγκελ»
για να δικαιολογήσει την «πατάτα»
του για τη δημοσίευση μιας είδησης «μούφα», είναι
απλώς παρηγοριά στον άρρωστο.
Ηταν μια ψεύτικη είδηση. Υπό ποίες συνθήκες πα-
ρήχθη, δημοσιεύτηκε και αναπαρήχθη δεν μας ενδια-
φέρει. Ας λύσει το «Σπίγκελ» τα ζητήματα εσωτερικής
λειτουργίας του. Η δημοσιογραφία αυτά τα έχει λυμένα.
Το ζήτημα είναι πάντα ένα: αν μια πληροφορία που δη-
μοσιεύει ένα μέσο ενημέρωσης είναι αληθινή ή ψεύτικη.
Η περί ης αποδείχτηκε ψεύτικη. Και όχι επειδή υπάρχουν
αμφιβολίες σχετικά με την πιθανότητα να πέθανε ένα
κοριτσάκι στον Εβρο. Στη δημοσιογραφία, αν υπάρχουν
αμφιβολίες για μια είδηση δεν τη δημοσιεύεις. Διότι η
δουλειά μας απαιτεί βεβαιότητες. Αν κάτι συνέβη και
μας αφορά, είναι είδηση. Αν πιθανολογούμε ότι συνέβη,
οφείλουμε να το επιβεβαιώσουμε.
Ούτε είναι δικαιολογία ότι πολλοί πιστεύουν πως ο
κόσμος είναι κακός, άδικος και όσο πάει χειροτερεύει.
Δουλειά των ΜΜΕ δεν είναι να αποθεώνουν το κοινό
αίσθημα αλλά να μεταφέρουν την αφήγηση της καθημε-
ρινότητας μέσω της δημοσίευσης αληθινών ειδήσεων,
ούτε φημών ούτε γενικών πεποιθήσεων. To τεκμήριο
Eurokinissi
Ελλάδας. Δεν αμφιβάλλω. Εκαναν όμως κάτι χειρό-
τερο. Δηλητηρίασαν τη δημόσια συζήτηση εντός της
χώρας. Εδωσαν επιχειρήματα σε όσους επιδίωξαν να
δώσουν εγκληματικά χαρακτηριστικά στην πολιτική
της κυβέρνησης για τα σύνορα, έφτιαξαν τοξικό κλίμα
στις οικείες δημόσιες συζητήσεις, στα ΜΜΕ αλλά και
στα κοινωνικά δίκτυα. Ο ίδιος ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ,
Αλέξης Τσίπρας, επιτέθηκε με ανοίκειο τρόπο για τα
κοινοβουλευτικά ήθη στον Πρωθυπουργό από το βήμα
της Βουλής στις 26 Αυγούστου 2022, αμφισβητώντας
τη διάψευσή του. Αφού το είχε γράψει το «Σπίγκελ»!
Στην υπόθεση του Εβρου, ωστόσο, το «Σπίγκελ» κάνει
αναφορά και στην Μπάιντα Αλ Σάλεχ, μόνιμη κάτοικο
ενός χωριού στη Ρηνανία, συγγραφέα στα αραβικά, που
είχε εμφανιστεί ως πρόσφυγας στον Εβρο υποτίθεται
με τη γιαγιά της. Οταν οι πρόσφυγες μεταφέρθηκαν
στη Δράμα, αυτή τους εγκατέλειψε, παράτησε και την
ανύπαρκτη γιαγιά της και, σύντομα, από την Αθήνα
πέταξε για τη Γερμανία. Προφανώς είχε εν ισχύι δια-
βατήριο. Γιατί παρίστανε την πρόσφυγα, γιατί έσβησε
την ανάρτηση για εκείνη την πτήση; Ψάχνοντας τον
λογαριασμό της στο Facebook, βρήκα ότι πριν από τα
γεγονότα του Εβρου έζησε για καιρό στην Τουρκία,
ως τουρίστρια, σε ξενοδοχεία και με φόντο θάλασσα.
Οι αναρτήσεις του καλοκαιριού τελειώνουν στις 19
Ιουνίου από Κωνσταντινούπολη και ξαναρχίζουν στις
8 Σεπτεμβρίου. Πολλοί παρατηρούν τα περιποιημένα
νύχια της, προσωπικώς (χάρη στο google translate από

της αλήθειας μιας πληροφορίας είναι απόλυτο, στη τα αραβικά) παρατηρώ την έμφαση που δίνει στον Αλλάχ
δουλειά που κάνουμε μισή αλήθεια δεν υπάρχει, όπως και το θέλημά του.
στη γυναικολογία δεν υπάρχει ολίγον έγκυος.

wwΣτη Βραζιλία με τον άλλοτε πρόεδρο της Βολιβίας, στενό φίλο του
Μαδούρο, Εβο Μοράλες – ο οποίος, όπως αρμόζει σε αυταρχικούς
ηγέτες τύπου Πούτιν, προσπάθησε να καταργήσει το όριο των δύο
προεδρικών θητειών, κυβέρνησε τρεις και προσπάθησε να κερδίσει
ακόμα μία θητεία. Δείξε μου τον φίλο σου...
Ούτε είναι φρόνιμο η δημόσια συζήτηση να γίνεται
με φήμες, που δεν αποδεικνύονται αληθινές. Επειδή
η αγορά, ο χώρος ανταλλαγής απόψεων, δεν είναι κα-
φενείο, χωρίς συνέπειες. Επειδή οι συζητήσεις έχουν
επιπτώσεις. Υποστήριξαν αυτές τις μέρες πολλοί ότι
τα δημοσιεύματα του «Σπίγκελ» έβλαψαν τη φήμη της
Α
ναμένω πιθανές λεπτομέρειες της υπόθεσης αν
η συγκεκριμένη ψευδοπρόσφυγας κληθεί να
καταθέσει, είτε από την ελληνική είτε από τη
γερμανική δικαιοσύνη. Και ελπίζω ότι, προσεχώς, θα
είμαστε πιο πονηρεμένοι στις μισές αλήθειες και στα
fake news – στον τραμπισμό, από όπου κι αν προέρχεται.

Ηταν μια ενδιαφέρουσα συζήτηση στην τηλεόραση, όπου ο Παναγιώτης Κουρουμπλής

τσακωνόταν για τον ΦΠΑ. Κι όταν του επισημάνθηκε ότι τον ΦΠΑ τον αύξησε ως
κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος μολονότι αντιμνημονιακός υπέγραψε μνημόνιο, ο
βουλευτής του κόμματος της αντιπολίτευσης φώναξε στεντορεία τη φωνή ότι ο Αλέξης
Τσίπρας πίστευε «ότι υπήρχε μια Ευρώπη δημοκρατική». Που σημαίνει ότι τίποτα δεν
έχει αλλάξει. Πίσω από τις όποιες «στοχαστικές προσαρμογές» βρίσκεται ο μπρουτάλ
ΣΥΡΙΖΑ που όλοι αγαπήσαμε. Με τα ίδια παλιά κόλπα

Ο προοδευτισμός της ταυτότητας

Δεν ξέρω το πνεύμα των δηλώσεων της
Κατερίνας Λάσπα, η οποία διαφώνησε με
την εκδήλωση στην οποία drag queens
διάβασαν χριστουγεννιάτικες ιστορίες
σε παιδιά νηπιαγωγείου και δημοτικού,
αλλά προφανώς είναι επιδερμικός προο-
δευτισμός οι δηλώσεις όσων την επικρί-
νουν. Κανείς δεν εμποδίζει οποιονδήποτε
να ζει υπό όποια σεξουαλική ταυτότητα
επιθυμεί. Αλλά διότι δεν μπορεί, στο όνο-
μα κάθε ιδιαιτερότητας, να επιδιώκεται ο
προσηλυτισμός οποιουδήποτε, μικρού ή
μεγάλου, σε επιμέρους ταυτότητες. Οχι
μόνο επειδή το φύλο δεν είναι κοινωνική
κατασκευή, όπως θέλει ένας διαδεδομένος
δυτικός προοδευτισμός, αλλά επειδή δεν
γίνεται οι επιμέρους ταυτότητες να ομα-
δοποιούνται και να επιτίθενται εναντίον
της κοινωνίας, ενός ευρύτερου συνόλου
που αποδέχεται τη διαφορετικότητα, αλλά
όχι και τη διεκδίκηση από κάθε ξεχωριστή
ταυτότητα της κοινωνικής πλειοψηφίας. Αν
συμβεί αυτό, αν δηλαδή ταυτοτικές ομάδες
αρχίσουν να αμφισβητούν την έννοια και
τον ρόλο του πολίτη, αν διάφορες κοινό-
τητες ταυτοτήτων επιδιώξουν να αλλάξουν
το κοινωνικό συμβόλαιο υπέρ τους, αυτό
που θα χαθεί είναι η συναίνεση: η κοινή
πορεία, παρά τις ιδιαιτερότητες καθεμιάς
και καθενός μας. Και είτε θα τροφοδοτηθεί
μια υπνώττουσα Ακροδεξιά είτε θα ανατείλει
ένας αυταρχισμός του φύλου, της φυλής,
της θρησκείας…
Ας το κατανοήσουν στο ΠΑΣΟΚ, ο προο-
δευτισμός της ταυτότητας είναι αντιδημο-
κρατικός αυταρχισμός. Του Κώστα Σκλαβενίτη
18 ΚΟΣΜΟΣ Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023

ΓΕΜΙΖΟΝΤΑΣ ΤΑ ΤΑΜΕΙΑ ΤΟΥ ΠΟΥΤΙΝ

Η αξία των εµπορικών συναλλαγών της ΕΕ µε τη Ρωσία το 2022 αυξήθηκε παρά τις κυρώσεις
ΧΩΡΑ ΑΞΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ* ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΑΠΟ ΤΟ 2021 (%)
Γερµανία €20,7 δισ. 33
Πολωνία €10,4 δισ. 24
Η μυστηριώδης γυναίκα Ιταλία
Γαλλία
€9,6 δισ.
€ 9,5 δισ. 84
100

που είναι «σκιά» του Πούτιν Ολλανδία

Βέλγιο
€8,4 δισ.
€6,5 δισ.
51
78
Ουγγαρία €5,4 δισ. 132
Ποια είναι η μυστηριώδης γυναίκα η οποία έχει απαθανα-
τιστεί από τον φωτογραφικό φακό να βρίσκεται πολύ κοντά Ελλάδα €5,1 δισ. 142
στον Βλαντίμιρ Πούτιν σε τουλάχιστον τρεις διαφορετικές Ισπανία €4,7 δισ. 51
περιπτώσεις; «Στρατιώτης, ναύτης, πιστή χριστιανή. Ο θεός Αυστρία €3,9 δισ. 139
κινείται με μυστηριώδη τρόπο» έγραψε στο Twitter – εμφανώς
ειρωνικά – ο λευκορώσος δημοσιογράφος Ταντέους Γκίκτσαν, Φινλανδία €3,7 δισ. -7
που πρώτος εντόπισε την περίεργη αυτή «σύμπτωση» και έθεσε Σλοβακία €3,7 δισ. 71
τα ερωτήματα που προφανώς προκύπτουν. Βουλγαρία €3,6 δισ. 116
Πράγματι, όπως φαίνεται στις σχετικές φωτογραφίες, η μυ-
στηριώδης ξανθή γυναίκα εμφανίζεται σε απόσταση αναπνοής Ρουµανία €2,8 δισ. 51
από τον ρώσο πρόεδρο κατά το πρωτοχρονιάτικο μήνυμά του Τσεχία €2,0 δισ. 31
ντυμένη ως στρατιώτης, σε μια βάρκα με ναυτική αμφίεση, Λιθουανία €1,6 δισ. -25
παρουσία και του Ντμίτρι Μεντβέντεφ, καθώς και σε μια θρη-
σκευτική εκδήλωση το περασμένο Πάσχα, με ύφος κατάνυξης.
Σλοβενία €1,1 δισ.
«Είναι εντυπωσιακό. Ποια είναι; Μια σωματοφύλακας; Μια ηθο- Λετονία €1,0 δισ. -8
ποιός ίσως;» έγραψε στη δική της ανάρτηση η ανταποκρίτρια ∆ανία €571 εκατ. -44
του CNN Κλαρίσα Γουόρντ, συμπληρώνοντας ότι υπάρχουν Εσθονία €532 εκατ. -14
και άλλα πρόσωπα που εμφανίζονται σε δύο τουλάχιστον από
τις τρεις φωτογραφίες – όχι όμως σε εξίσου εμφανή θέση με τη Πορτογαλία €496 εκατ. 4
μυστηριώδη κυρία. Κροατία €470 εκατ. 60
«Οπως θα το περίμενε κανείς: Στο πρωτοχρονιάτικο διάγγελμα -50
Σουηδία €429 εκατ.
του Πούτιν δεν χρησιμοποιήθηκαν καν πραγματικοί στρατιώτες,
αλλά ηθοποιοί (δηλαδή μέλη της προεδρικής φρουράς)» έγραψε Ιρλανδία €181 εκατ. -20
από την πλευρά του ο ανταποκριτής της «Kyiv Post» Τζέισον Κύπρος €142 εκατ. 138
Τζέι Σμαρτ, προσθέτοντας πως ο Πούτιν «είναι τόσο κάλπικος Λουξ/ργο €8 εκατ.
όσο και η αξία του ρουβλίου».

«Μάτωσαν»
τη Μόσχα
οι αμερικανικοί
πύραυλοι
Δεκάδες ρώσοι στρατιώτες νεκροί και εκατοντάδες παραδέχθηκε επισήμως η Μόσχα
– πολύ περισσότεροι, σύμφωνα
τραυματίες σε ένα πλήγμα που μπορεί να αλλάξει και με αρκετές εκτιμήσεις φιλορώσων
αξιωματούχων στην περιοχή, του-
τη ροή του πολέμου δίνοντας νέο αέρα στο Κίεβο λάχιστον 400, όπως ισχυρίζεται το
Κίεβο –, αποτελούν αναμφίβολα ένα
από τα ισχυρότερα πλήγματα που
Του Γιώργου Παυλόπουλου
έχει δεχθεί ο ρωσικός στρατός μετά
την εισβολή.

Μ
πορεί ο Βλαντίμιρ Πού-
τιν να υποσχέθηκε στους
συμπατριώτες του τη νίκη
στην Ουκρανία στο πρωτοχρονιάτικο
μήνυμά του και ο υπουργός Αμυνας
Σεργκέι Σοϊγκού να τη χαρακτήρισε
«αναπόφευκτη», όμως το… δώρο που
τους επιφύλαξαν οι Ουκρανοί ήταν
εξαιρετικά επώδυνο. Τόσο που θα
τους αναγκάσει να ξανασκεφτούν
αυτά που υποσχέθηκαν, αλλά και να
υπολογίσουν ακόμη πιο σοβαρά τον
αντίκτυπο που θα έχει η συνέχιση
και κλιμάκωση του πολέμου στις
τάξεις του στρατού και στη ρωσική
κοινωνία συνολικά – ενώ, παράλλη-
λα, θα δώσει νέο «αέρα» στο Κίεβο.
Οι εκρήξεις, άλλωστε, που προ-
κάλεσαν οι (δύο ή τέσσερις, σύμ-
φωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά)
αμερικανικής κατασκευής πύραυ-
λοι ακριβείας HIMARS, οι οποίοι
έπληξαν το σχολικό συγκρότημα
που είχε μετατραπεί σε κοιτώνα
ρώσων στρατιωτών στην πόλη
Μακίβκα του Ντονέτσκ, ελάχιστα
λεπτά μετά την αλλαγή της χρονιάς,
ακούστηκαν μέχρι τα έγκατα του
Κρεμλίνου. Οσο για τους 63 νεκρούς
(και εκατοντάδες τραυματίες) που
Θύελλα αντιδράσεων
στη Ρωσία
Δεν είναι τυχαίο ότι η επιβεβαίωση
της πληροφορίας προκάλεσε θύελλα
αντιδράσεων, με πολλούς σκληρο-
πυρηνικούς εθνικιστές και πρώην
στρατιωτικούς να απαιτούν απόδοση
ευθυνών και να ζητούν να πέσουν τα
κεφάλια των υπευθύνων. «Σε ποιον
ήρθε η ιδέα να τοποθετήσει τόσο
μεγάλο αριθμό προσωπικού σε ένα
κτίριο, τη στιγμή που μέχρι και ένας
ανόητος μπορεί να καταλάβει ότι
ακόμη και με βολές πυροβολικού θα
υπήρχαν πολλοί τραυματίες και νε-
 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023 ΚΟΣΜΟΣ 39

(*) Εισαγωγές όλων

των αγαθών
στο διάστηµα
Φεβρουαρίου -
Αυγούστου Η Ευρώπη συνεχίζει
τις μπίζνες με τη Ρωσία Καταβροχθίζοντας
Μπορεί η Ευρωπαϊκή Ενωση να έχει ήδη επιβάλλει εννιά
γύρους οικονομικών κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας, μετά την
εισβολή της στην Ουκρανία, αυτό όμως δεν είχε το αποτέλεσμα
που θα ανέμεναν ορισμένοι. Ετσι, παρά τη σημαντική μείωση
τον τελευταίο κανίβαλο
Α
των εξαγωγών ευρωπαϊκών προϊόντων προς τη Ρωσία (κυρίως
ειδών υψηλής τεχνολογίας), η αξία των εισαγωγών από αυτήν ς θυμηθούμε την ιστορία για τον στις εκλογές στις ΗΠΑ και θα συνεχίσει να
όχι απλώς δεν υποχώρησε, αλλά αυξήθηκε εντυπωσιακά. Κάτι εξερευνητή ο οποίος συνάντησε το πράττει.
που οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στα ορυκτά καύσιμα και τις μια φυλή ιθαγενών για πρώτη φορά. Για πολιτικές προσωπικότητες όπως είναι
λοιπές πρώτες ύλες, η τιμή των οποίων έσπασε όλα τα ρεκόρ. «Υπάρχουν ανάμεσά σας κανίβαλοι;», τους ο Τραμπ και ο Πούτιν, το θάρρος επαναπροσ-
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την Eurostat και το Politico, με ρώτησε. «Οχι», απάντησαν, «τον τελευταίο διορίζεται ως η ετοιμότητα να παραβιάσουν
βάση τα στοιχεία για το διάστημα Φεβρουαρίου - Αυγούστου, η τον φάγαμε χθες». Οταν μια πολιτισμένη τους νόμους του κράτους στην περίπτωση
αξία των εισαγόμενων ρωσικών προϊόντων άγγιξε το υψηλότε- κοινωνία συγκροτείται τρώγοντας τον τε- που τα συμφέροντα του κράτους – ή τα προ-
ρο σημείο της τον Μάρτιο (τον πρώτο μήνα μετά την εισβολή). λευταίο της κανίβαλο, η τελευταία πράξη σωπικά τους συμφέροντα – το απαιτούν.
346 πρέπει να περιγραφεί με διαφορετικό τρόπο. Η ερμηνεία που δίνεται, έτσι, είναι πως ο
Στη συνέχεια, άρχισε να υποχωρεί σταδιακά, για να φτάσει
στα προ εισβολής επίπεδα μόλις τον περασμένο Οκτώβριο. Αποτελεί ένα είδος προπατορικού αμαρτή- πολιτισμός συνεχίζεται μόνο εάν υπάρχουν
Ενδιαφέρον παρουσιάζει, όμως, ένα ακόμη στοιχείο, που ματος το οποίο πρέπει να γενναίοι πατριώτες που θα κάνουν τη βρώ-
σβηστεί από τη συλλογική μικη δουλειά. Πρόκειται για μια ξεκάθαρα
αφορά στην αξία των άμεσων ξένων επενδύσεων από τις
χώρες της ευρωζώνης στη Ρωσία. Οπως δείχνει έκθεση της
ΓΝΩΜΗ μνήμη. δεξιά μορφή του «ηρωισμού». Είναι εύκολο
ΕΚΤ, αυτή μπορεί να μειώθηκε κατά 10% περίπου ανάμεσα Παρομοίως, η μετάβα- να ενεργεί κανείς ευγενικά για λογαριασμό
στο τελευταίο τρίμηνο του 2021 και το δεύτερο του 2022, όμως ση σε μια σύγχρονη έννο- της χώρας του – χωρίς να θυσιάζει τη ζωή
αυτό αποδίδεται κυρίως στην υποχώρηση της ισοτιμίας του μη τάξη πραγμάτων στην του γι’ αυτήν – μόνο όμως αυτοί που έχουν
ευρώ και όχι σε απόσυρση κεφαλαίων. Κάτι που, πρακτικά, αμερικανική «Αγρια Δύση» δυνατή καρδιά μπορούν να φτάσουν να
σημαίνει ότι πολλοί ευρωπαίοι επενδυτές και παρά την απο- επιτεύχθηκε μέσω βίαιων διαπράξουν εγκλήματα για λογαριασμό της.
Πηγή:
χώρηση αρκετών εταιρειών από τη ρωσική αγορά, επέλεξαν εγκλημάτων και τη δημι- Ετσι, το 1943, ο Χάινριχ Χίμλερ, αρχιτέ-
Eurostat,
να διατηρήσουν τη θέση τους, ελπίζοντας ότι θα μπορέσουν ουργία μύθων που θα τα κτονας του Ολοκαυτώματος, έκανε λόγο για
262 Politico
Του Slavoj κάλυπταν. Οπως το έθεσε «ένα κεφάλαιο δόξας στην ιστορία μας το
να επανέλθουν γρήγορα εφόσον τελειώσει ο πόλεμος.
Zizek ένας από τους χαρακτήρες οποίο δεν έχει γραφτεί ποτέ και δεν πρό-
που πρωταγωνιστούν στο κειται ποτέ να γραφτεί». Το ερώτημα που
γουέστερν του Τζον Φορντ είχε τεθεί τότε ήταν τι θα έπρεπε να γίνει
θύματα της ουκρανικής επίθεσης «Ο άνθρωπος που σκότωσε τον Λίμπερτι με τις γυναίκες και τα παιδιά των Εβραίων.
ήταν νεοσύλλεκτοι, που μεταφέρ- Βάλανς» (1962), «όταν ο θρύλος γίνεται γε- «Αποφάσισα στο θέμα αυτό να βρω μια απο-
θηκαν στην πρώτη γραμμή μετά το γονός, τότε τυπώνεται ο θρύλος». λύτως καθαρή λύση», είχε πει σε μια σύναξη
διάστημα της εκπαίδευσής τους που Ωστόσο, τα «γεγονότα» που γεννιούνται αξιωματικών των SS.
ακολούθησε το διάταγμα του Πούτιν στους θρύλους δεν αποτελούν αλήθειες που

για μερική επιστράτευση. Μάλιστα,
οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν
ότι ο εντοπισμός της θέσης τους
έγινε επειδή χρησιμοποιούσαν χω-
ρίς προφυλάξεις κινητά τηλέφωνα
– κάτι που έχει γίνει αρκετές φορές
το τελευταίο δεκάμηνο.
Η πολύτιμη δυτική βοήθεια
Σε κάθε περίπτωση, η εξέλιξη αυ-
τή απέδειξε πόσο πολύτιμη είναι
REUTERS Clodagh Kilcoyne
μπορούν να αποδειχθούν. Κυρίως, είναι τε-
χνητά δημιουργήματα της κοινωνίας: Κοινά
αποδεκτές ιδέες οι οποίες διαμορφώνουν
τη βάση της υπάρχουσας κοινωνικής και
πολιτικής τάξης πραγμάτων. Εάν ένας ση-
μαντικός αριθμός ανθρώπων φτάσει να τις
απορρίψει, τότε θα αποσυντεθεί ολόκληρη
αυτή η τάξη πραγμάτων.
Αυτά τα τεχνητά δημιουργήματα επιτρέ-
πουν στις πραγματικές ρίζες της κοινωνίας
να παραμένουν στο παρασκήνιο, από όπου
Σ
τη σημερινή Ρωσία, όμως, η άποψη
πως οι βιαιότητες «δεν θα αποτυπω-
θούν ποτέ γραπτώς» είναι ολοένα πιο
ξεπερασμένη. Αντί, άλλωστε, να αγνοηθεί
το φάγωμα των κανιβάλων, τέτοιου είδους
ενέργειες ενσωματώνονται στο σύνταγμα.
Για του λόγου το αληθές, στις 14 Δεκεμβρίου,
η Ρωσική Δούμα ενέκρινε νόμο που προβλέ-
πει πως κάθε βιαιότητα που θα διαπραχθεί
στο Ντονέτσκ, το Λουγκάνσκ, τη Ζαπορίζια
και τη Χερσώνα προ της προσάρτησής τους

κροί;», αναρωτήθηκε μέσω Telegram
ο Αρχάγκελ Σπέτσνατζ Ζ, τον λο-
γαριασμό του οποίου ακολουθούν
πάνω από 700.000 άτομα.
«Αυτοί που είναι ένοχοι για τη χρή-
ση των συγκεκριμένων εγκαταστά-
σεων πρέπει να τιμωρηθούν», είπε
ο Ντανίλ Μπεζόνοφ, αξιωματούχος
στην περιοχή. Από την πλευρά του,
ο Ιγκόρ Γκίρκιν, πρώην διοικητής
μονάδων των αυτονομιστών στην
Ανατολική Ουκρανία, σημείωσε πως
στις ίδιες εγκαταστάσεις υπήρχαν
αποθηκευμένες μεγάλες ποσότητες
πυρομαχικών, και μάλιστα χωρίς
να είναι καμουφλαρισμένες.
Κάτι που, εφόσον ισχύει, απο-
η δυτική (κυρίως η αμερικανική)
βοήθεια προς την Ουκρανία. Εκτός
των πυραύλων HIMARS, που έχουν
καταφέρει να πλήξουν πολλούς
ρωσικούς στόχους, εγκαταστάσεις
πυρομαχικών και γραμμές ανεφοδι-
ασμού πολλά χιλιόμετρα μακριά από
το μέτωπο – κάτι που αποδείχθηκε
wwΟυκρανοί κλειδί στην ανακατάληψη της Χερ-
στρατιώτες σώνας –, καθοριστικό ρόλο παίζουν
ετοιμάζουν και τα συστήματα αεράμυνας. Σε
επίθεση αυτά αποδίδεται και η κατάρριψη του
με οβίδες συνόλου – όπως ισχυρίστηκε ο ου-
κρανικός στρατός – των 39 ρωσικών
στην
drones που εκτοξεύτηκαν προχθές
περιοχή κατά του Κιέβου, στην τρίτη συνε-
του χόμενη ημέρα από αέρος ρωσικών
Ντονέτσκ επιθέσεων.
Την ίδια στιγμή, δε, οι Ουκρανοί
αποκτούν σταδιακά τη δυνατότητα
να χτυπούν πιο μακριά και αποτελε-
σματικά εντός του ρωσικού εδά-
ΟΥΚ φους, προκαλώντας απώλειες
Ρ και στοχεύοντας και το ηθικό
των Ρώσων. Στην πιο πρό-
ΑΝ
συνεχίζουν να λειτουργούν σιωπηρά, επει-
δή ο σύγχρονος πολιτισμός συνεχίζει να
βασίζεται στη βαρβαρότητα.
Σήμερα, όμως, βλέπουμε να αναδύεται
μια νέα μορφή πολιτικής απαλλαγής. Οπως
παρατηρεί η φιλόσοφος Αλένκα Κούπα-
ντσιτς στο νέο της βιβλίο «Let Them Rot»,
έχουμε ολοένα περισσότερους ηγέτες οι
οποίοι περηφανεύονται για τα εγκλήματά
τους, «ωσάν να συνοψίζονταν σε ένα είδος
θεμελιώδους πολιτικής διαφορετικότητας ή
διαφοράς χαρακτήρων, που σφραγίζονται
με χαρακτηρισμούς όπως ότι “έχει το θάρ-
ρος”, “τον τσαμπουκά” να κάνει ό,τι κάνει
ανοιχτά».
Προφανώς, αυτό φέρνει στο προσκήνιο
εικόνες του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος αυτόν
τον μήνα απηύθυνε κάλεσμα για «τερματισμό
της ισχύος» του συντάγματος των ΗΠΑ. Ταυ-
τόχρονα, ανάλογες εικόνες κάνουν την εμ-
φάνισή τους και στη Ρωσία. Επί δέκα μήνες,
ο πρόεδρός της, Βλαντίμιρ Πούτιν, επέμενε
πως δεν διεξάγεται πόλεμος στην Ουκρανία,
ενώ οι απλοί ρώσοι πολίτες κινδύνευαν να
διωχθούν ποινικά εάν υποστήριζαν κάτι
«δεν θα θεωρηθεί εγκληματική πράξη που
τιμωρείται από τον νόμο», εφόσον θεωρηθεί
πως αυτές ήταν «σύμφωνες με το συμφέρον
της Ρωσικής Ομοσπονδίας».
«Ο ρωσικός πολιτισμός», σημείωσε ο
ιστορικός Τίμοθι Γκάρτον Ας, έχει καταστεί
«παράπλευρη απώλεια του κανιβαλισμού
του Πούτιν ο οποίος καταβροχθίζει τον
εαυτό του». Με βάση αυτό, συνεχίζει, «έχει
έρθει η ώρα να αναρωτηθεί κανείς, αντικει-
μενικά, εάν ο Βλαντίμιρ Πούτιν αποτελεί
πράκτορα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού.
Κι αυτό διότι κανείς Αμερικανός δεν έχει
ποτέ προξενήσει τόσο κακό στον «ρωσικό
κόσμο» όσο ο ίδιος ο ρώσος ηγέτης». «Είστε
ανόητοι. Είστε κανίβαλοι που τρώνε τους
εαυτούς τους», έγραψε πρόσφατα και ο
δημοσιογράφος από το Καζακστάν, Αρμάν
Σουράεφ.
Ολα αυτά αποδεικνύουν γιατί έχουμε
ανάγκη, περισσότερο από ποτέ, ανθρώπους
σαν τον ιδρυτή των Wikileaks, Τζούλιαν
Ασάνζ. Ο Ασάνζ είναι η Αντιγόνη μας. Η
ευχή μου για το νέο έτος είναι ο πρόεδρος
Τζο Μπάιντεν να βρει το θάρρος και να

τελεί μία ακόμη απόδειξη ΚΙΕΒΟ σφατη από αυτές τις επι- διαφορετικό. Τώρα, όμως, ο Πούτιν παρα- αποσύρει τις κατηγορίες σε βάρος του.
ΙΑ

των λαθών και ανεπαρκει- θέσεις, drones έπληξαν τις βίασε τον δικό του κανόνα και αναγνώρισε
ών της ηγεσίας του ρωσικού ενεργειακές υποδομές στο πως η Ρωσία βρίσκεται σε πόλεμο.
στρατεύματος σε αυτόν τον νοτιοδυτικό τμήμα της περι- Παρομοίως, ο Γεβγκένι Πριγκόζιν, ένας Ο Σλάβοϊ Ζίζεκ είναι καθηγητής Φιλοσοφίας στη
κολλητός του Πούτιν, επί μακρόν αρνούνταν European Graduate School και διευθυντής του
πόλεμο. φέρειας Μπριάνσκ, προκα- Birkbeck Institute for the Humanities του Πανεπιστημίου
Αξίζει να σημειωθεί ότι, λώντας πολύωρο μπλακάουτ, ότι έχει οποιαδήποτε σχέση με τη μισθοφορι- του Λονδίνου. Πολλά βιβλία του κυκλοφορούν στα
σύμφωνα με δημοσιεύματα όπως ανακοίνωσε ο τοπικός κή ομάδα Wagner. Πλέον, παραδέχθηκε πως ελληνικά, με πιο πρόσφατο το «Απαντήσεις δίχως
ρωσικών ΜΜΕ, αρκετοί από τα κυβερνήτης. ο ίδιος την ίδρυσε, όπως και ότι παρενέβη ερωτήματα» (εκδ. Πλέθρον, 2018)
40 ΚΟΣΜΟΣ Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023

To δίλημμα της Αρμενίας Λούλα ντα Σίλβα

Ε «Δεν υπάρχουν
χοντας περιορίσει δραστικά έως και διακόψει τη
στρατιωτική παρουσία τους στο Αφγανιστάν, στη
Μέση Ανατολή, στη Βόρειο Αφρική και στο Σαχέλ,
οι ΗΠΑ εστιάζονται πλέον σε «πιστούς συμμάχους» που
συνδυάζουν καίριες γεωπολιτικές θέσεις με ηθικά ερείσματα

δύο Βραζιλίες»
δημοκρατικότητας και δικαιοσύνης. Προφανή παραδείγ-
ματα προσφέρουν Ουκρανία - Ρωσία, Ταϊγουάν - Κίνα,
Ισραήλ - Ιράν, αλλά και Ελλάδα - Τουρκία. Εκκολαπτόμενο
νέο παράδειγμα θα μπορούσε να αναδείξει η εμπόλεμη
αντιπαράθεση Αρμενίας - Αζερμπαϊτζάν στις ΒΔ παρυφές
του Καυκάσου. Η τριμερής συμμαχία Αλέγιεβ - Ερντογάν
- Πούτιν ενάντια στη μικρή και απροστάτευτη Αρμενία
δικαιολογεί την πρόσφατη αμερικανική παρέμβαση.
Οπως τον Aύγουστο την Ταϊβάν και τρεις μήνες ενωρίτερα
το Κίεβο, η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάν-
Ο νέος πρόεδρος εξαπέλυσε ένα καυστικό
σι Πελόζι επισκέφτηκε επισήμως την Αρμενία στις αρχές
Σεπτεμβρίου, όπου και δήλωσε απερίφραστα ότι η εισβολή
κατηγορητήριο εναντίον του προκατόχου του Ζαΐρ
του Αζερμπαϊτζάν στον θύλακο του Ναγκόρνο Καραμπάχ Μπολσονάρο και υποσχέθηκε ριζική αλλαγή
το 2020-21 παραμένει καταδικαστέα, τα εθνικά σύνορα της
Αρμενίας και η ανεξαρτησία της πρέπει να παραμείνουν πορείας για τη διάσωση ενός έθνους που μαστίζεται
σεβαστά και ότι παντού και πάντοτε οι ΗΠΑ
θα υπερασπίζονται τα δημοκρατικά κράτη από την πείνα, τη φτώχεια και τον ρατσισμό
ΓΝΩΜΗ έναντι των απολυταρχικών.
Εάν κοιτάξετε προσεκτικά τον χάρτη της
Αρμενίας θα δυσκολευτείτε να πιστέψετε THΣ ΝΑΤΑΣΑΣ ΜΠΑΣΤΕΑ
αυτά που βλέπετε. Η Αρμενία είναι περί-
κλειστη (landlocked) χωρίς διέξοδο σε καμία
θάλασσα. Ο πληθυσμιακά μεικτός θύλακος

Ν
του Ναγκόρνο Καραμπάχ όχι μόνο τη χωρίζει έα σελίδα γυρνά η Βραζιλία νισε ότι η δημοκρατία ήταν ο πραγ-
στα δύο αλλά δεν προσφέρει ασφαλή δίαυλο με την ορκωμοσία του Λου- ματικός νικητής της προεδρικής
Του Μιχάλη επικοινωνίας των δύο λαών. Η χριστιανική ίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα ψηφοφορίας του Οκτωβρίου, όταν
Μόσχου Αρμενία περιβάλλεται βόρεια και ανατολικά ως προέδρου της χώρας, μετά την εκτόπισε τον Μπολσονάρο στις πιο
από πολλούς και διάφορους ισλαμικούς καταστροφική – σε πολλούς τομείς δύσκολες εκλογές εδώ και μία γενιά.
πληθυσμούς που ανήκουν σε ανομοιογε- όπως η υγεία και το περιβάλλον – Ο Μπολσονάρο, ο οποίος έφυ-
νείς, όχι κατ’ ανάγκη φιλικές μεταξύ τους φυλές και λαούς. θητεία του ακροδεξιού Ζαΐρ γε από τη Βραζιλία για τις
Μέρος της ΝΔ Αρμενίας καταλαμβάνει σημαντική, αμιγώς Μπολσονάρο. Ο Λούλα Ηνωμένες Πολιτείες την
αζερική επαρχία, το Νατσιβάν. Σημαντική διαπίστωση: η εκτόξευσε ένα καυστικό ΒΡΑΖΙΛ Παρασκευή, αφού αρ- πιο άθλια εκστρατεία ψεύδους και
Αρμενία συνορεύει με μία μόνο χριστιανική φιλική χώρα, τη κατηγορητήριο ενα- νήθηκε να παραδεχθεί μίσους που σχεδιάστηκε για να χει-
Γεωργία, μέσω της οποίας κάνει τις κύριες εξαγωγές της. ντίον του προκατό- την ήττα του, προ- ραγωγήσει και να φέρει σε δύσκολη
ΙΑ

Σίγουρα η Πελόζι υπερασπίζεται και διαφυλάττει τα χου και υποσχέθηκε σπάθησε να ακολου- θέση το εκλογικό σώμα», ανέφερε ο
συμφέροντα της χώρας της, όπως οφείλει. Σίγουρα οι ΗΠΑ ριζική αλλαγή πορεί- θήσει το παράδειγμα Λούλα μιλώντας στους νομοθέτες. Ο
ΜΠΡΑΖΙΛΙΑ
εκτιμούν την παρουσία τους στην Αρμενία, κράτος χριστιανι- ας για τη διάσωση του Ντόναλντ Τραμπ 77χρονος πολιτικός, ο οποίος βρι-
κό όπως και η Γεωργία, εμβόλιμο μεταξύ Ρωσίας, Τουρκίας, ενός έθνους που στις ΗΠΑ, με αβά- σκόταν στη φυλακή κατά τη διάρκεια
Ιράν και των κραταιών απολυταρχικών καθεστώτων της μαστίζεται από την σιμους ισχυρισμούς της ορκωμοσίας του Μπολσονάρο
Κεντρικής Ασίας. Αυτό άλλωστε βεβαιώνει και η πρόσφατη πείνα, τη φτώχεια και για εκλογική νοθεία το 2019 με καταδίκες για δωροδοκία
αναβάθμιση της έμπειρης πρέσβεως Tracy από την πρεσβεία τον ρατσισμό. που γέννησαν ένα βί- που αργότερα ανατράπηκαν, απηύ-
της Αρμενίας στην πρεσβεία της Ρωσίας και η αντικατάστασή Σε ομιλία του στο Κο- αιο κίνημα αρνητών των θυνε μια συγκαλυμμένη απειλή προς
της από την επίσης μάχιμη αμερικανίδα πρέσβειρα Kvien, γκρέσο, αφού ανέλαβε επισή- εκλογών. τον προκάτοχό του.
με πρόσφατη θητεία στην εμπόλεμη Ουκρανία. μως τα ηνία της μεγαλύτερης χώρας «Η δημοκρατία ήταν ο μεγάλος
Η διαφοροποίηση της αδύναμης Αρμενίας από το γεωπο- της Λατινικής Αμερικής, ο Λούλα, ο νικητής σε αυτές τις εκλογές, ξεπερ- «Θα λογοδοτήσουν»
λιτικό της περιβάλλον υπαγορεύεται πλέον από εξωτερικές οποίος είχε διατελέσει πρόεδρος νώντας τις πιο βίαιες απειλές κατά «Δεν κουβαλάμε κανένα πνεύμα
πιέσεις. Το Αζερμπαϊτζάν απέκλεισε προ ημερών τον Διά- άλλες δύο φορές στο παρελθόν, τό- της ελευθερίας της ψήφου και την εκδίκησης εναντίον εκείνων που
δρομο Λατσίν, μοναδική οδό επικοινωνίας και ανεφοδια-
σμού με τρόφιμα και φάρμακα για τους 120.000 αρμένιους
κατοίκους της αυτόνομης επαρχίας του Αρτσάκ οι οποίοι
ήδη ζουν υπό συνθήκες πολιορκίας και ανέχειας. Οι Αρ-
μένιοι διαμαρτύρονται σθεναρά στον ΟΗΕ και σε διεθνή
φόρα. Αλλά η τριμερής συμμαχία Αζερμπαϊτζάν / Ρωσίας /
Τουρκίας γενικά υπερισχύει και αποτρέπει διεθνείς παρεμ-
βάσεις, ιδιαίτερα στις Βρυξέλλες όπου μόλις πριν από λίγες
εβδομάδες υπεγράφη εμπορική συμφωνία για την παροχή
Κοσμοσυρροή για τον «επίτιμο» Πάπα
20 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου από Χιλιάδες καθολικοί άρχισαν από χθες
το Αζερμπαϊτζάν στην ΕΕ, αρχίζοντας μάλιστα από φέτος να σχηματίζουν ουρές στο Βατικανό για να
τον χειμώνα. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεν δίστασε να υποβάλουν τα σέβη τους στον πρώην Πάπα
διαφημίσει τη φιλοτουρκική αυτή συμφωνία σαν σωτήρια Βενέδικτο ΙΣΤ’, με ορισμένους να έχουν ξε-
για την Ευρώπη. κινήσει κιόλας αιτήματα για την αγιοποίησή
του. Ο Βενέδικτος πέθανε το Σάββατο, σε

Τ
ο μέτωπο της Αρμενίας αποτελεί για τη Δύση μια ηλικία 95 ετών, και η σορός του μεταφέρθηκε
REUTERS / Vatican / Simone Risoluti

δύσκολη, ίσως παρακινδυνευμένη υπόθεση. Η όμο- από μοναστήρι του Βατικανού στη Βασιλική
ρη Γεωργία προσφέρει το μοναδικό στήριγμα – αν του Αγίου Πέτρου χθες το πρωί, όπου θα
και πρόσφατες φωτογραφίες του φυλακισμένου πάλαι παραμείνει για τρεις ημέρες, μέχρι την κηδεία
ποτέ δυναμικού ηγέτη της Μιχαήλ Σαακασβίλι σε άθλια του την Πέμπτη.
κατάσταση εντείνουν τους φόβους ανορθόδοξων ρωσικών Οι αξιωματούχοι της Ρώμης αναμένουν ότι
επεμβάσεων. Οπως όλα τα μικρά, σχετικά αδύναμα κράτη, τουλάχιστον 35.000 άνθρωποι την ημέρα θα
έτσι και η ιστορική, χριστιανική Αρμενία παραμένει έρμαια καταφθάνουν στο Βατικανό για να υποβά-
γεωπολιτικών συμμαχιών μεταξύ μεγάλων δυνάμεων. Το λουν τα σέβη τους στον Βενέδικτο, ο οποίος
ερώτημα εν τέλει δεν είναι «Ποιος θα σώσει την Αρμενία;» πριν από σχεδόν μια δεκαετία έγινε ο πρώτος
αλλά «Πώς μπορεί να σώσει η Αρμενία τον εαυτό της;». wwΠλήθη κόσμου φτάνουν στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου ποντίφικας που παραιτήθηκε έπειτα από 600
για να αποτίσουν φόρο τιμής στον επίτιμο πάπα Βενέδικτο ΙΣΤ’ χρόνια. Αρκετοί από εκείνους που θέλουν να
Ο Μιχάλης Μόσχος είναι ιδρυτής του London Hellenic Prize στο Λονδίνο που απεβίωσε παραμονή Πρωτοχρονιάς τον αποχαιρετήσουν φτάνουν στη Ρώμη από
 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
προσπάθησαν να υποτάξουν το
έθνος στα προσωπικά και ιδεολογι-
κά τους σχέδια, αλλά θα εγγυηθούμε
το κράτος δικαίου», τόνισε ο Λούλα
χωρίς να αναφερθεί ονομαστικά
στον Μπολσονάρο. «Εκείνοι που
έκαναν λάθη θα λογοδοτήσουν για
τα λάθη τους».
Κατηγόρησε επίσης την προη-
γούμενη κυβέρνηση ότι διέπραξε
«γενοκτονία», καθώς δεν ανταπο-
κρίθηκε σωστά στον ιό Covid-19
που σκότωσε περισσότερους από
680.000 Βραζιλιάνους. «Οι ευθύνες
για αυτή τη γενοκτονία πρέπει να
διερευνηθούν και δεν πρέπει να
Βενέδικτο ΙΣΤ’ στο Βατικανό
το εξωτερικό. Πολλοί από όσους στήθηκαν
στην ουρά από νωρίς χθες για να αποτίσουν
φόρο τιμής στη σορό του Βενέδικτου – η οποία
ήταν καλυμμένη με κόκκινα παπικά
πένθιμα ράσα – ήταν ιερείς και
μοναχές που περίμεναν μαζί με
τους πιστούς.
Οι πιστοί
«Η ουρά κινείται αρκετά στα-
θερά και υπάρχει μια ήρεμη
και γαλήνια ατμόσφαιρα» πε-
ριγράφει στην «Γκάρντιαν» ο
δημοσιογράφος Κρίστοφερ Γου-
άιτ. «Εκείνοι που στήθηκαν στην
ουρά πριν ξεκινήσει το πρσκύνημα
είναι ο τύπος των ανθρώπων που είχαν
πραγματικά μεγάλη αφοσίωση σε αυτόν. Για
έναν συγκεκριμένο τύπο καθολικών, ο Βενέ-
μείνουν ατιμώρητες», σημείωσε. Τα wwΜετά την
σχέδια του Λούλα για την κυβέρνη- ορκωμοσία του,
ση έρχονται σε έντονη αντίθεση με ο Λούλα ντα Σίλβα
τα τέσσερα χρόνια διακυβέρνησης μεταβαίνει στο
του Μπολσονάρο, τα οποία χαρα- προεδρικό μέγαρο
κτηρίστηκαν από οπισθοχώρηση
συνοδευόμενος
στην περιβαλλοντική προστασία στο
τροπικό δάσος του Αμαζονίου, χα- από τη σύζυγό του
και μια ετερόκλητη
λαρότερη νομοθεσία για την οπλο-
κατοχή και ασθενέστερη προστασία ομάδα ανθρώπων
που συμβόλιζε το
για τους αυτόχθονες πληθυσμούς
και τις μειονότητες. παζλ των κατοίκων
της χώρας του
Πράσινη υπερδύναμη
Ο Λούλα δήλωσε ότι θέλει να με-
τατρέψει τη Βραζιλία, έναν από
δικτος είχε μεγάλη έλξη. Είχε τη φήμη ενός
διανοούμενου, μελετητή και θεολόγου, με
απήχηση στους πιο θεολογικά σκεπτόμενους
συντηρητικούς καθολικούς. Τον θεω-
ρούν ως έναν από τα μεγαλύτερα
ΙΤΑ μυαλά που είχε ποτέ η Εκκλησία
Λ και έχουν απόλυτη εμπιστοσύ-
νη ότι μια μέρα θα γίνει άγιος».
ΙΑ
ΒΑΤΙΚΑΝΟ
Μεταξύ των πρώτων που ει-
σήλθαν στη βασιλική του Αγί-
ου Πέτρου, όπου η σορός του
Βενέδικτου έχει τοποθετηθεί
σε φέρετρο καλυμμένο με χρυ-
σό πανί μπροστά από την Αγία
Τράπεζα, ήταν ο ιταλός πρόεδρος
Σέρτζιο Ματαρέλα και η πρωθυπουρ-
γός Τζόρτζια Μελόνι. Ο διάδοχος του
Βενέδικτου, Πάπας Φραγκίσκος, θα ηγηθεί
της νεκρώσιμης λειτουργίας την Πέμπτη πριν
τους κορυφαίους παραγωγούς
τροφίμων στον κόσμο, σε μια
«πράσινη υπερδύναμη». Στις πρώ-
τες του αποφάσεις ως νέος πρόε-
δρος αποκατέστησε την εξουσία
της κυβερνητικής υπηρεσίας πε-
ριβαλλοντικής προστασίας Ibama
για την καταπολέμηση της παρά-
νομης αποψίλωσης των δασών, η
οποία είχε αποδυναμωθεί από τον
Μπολσονάρο, και ανακάλεσε ένα
μέτρο που ενθάρρυνε την παράνομη
εξόρυξη σε προστατευόμενα εδάφη
αυτοχθόνων.
Ξεπάγωσε επίσης το ταμείο του
Αμαζονίου ύψους δισεκατομμυρίων
δολαρίων που χρηματοδοτείται από
τη Νορβηγία και τη Γερμανία για
την υποστήριξη έργων αειφορίας,
ενισχύοντας τη δέσμευσή του για
τον τερματισμό της αποψίλωσης
του Αμαζονίου, η οποία αυξήθηκε
σε υψηλό 15ετίας επί Μπολσονάρο.
Το ζωνάρι
Μετά την ορκωμοσία, ο Λούλα πήγε
στο παλάτι Planalto με τη σύζυγό
του και μια διαφορετική ομάδα που
περιελάμβανε τον αρχηγό Ραόνι
Μετουκτίρε της φυλής Καγιαπό, ένα
νεαρό μαύρο αγόρι, έναν μάγειρα
και έναν ανάπηρο. Στη συνέχεια,
REUTERS Ricardo Moraes
ο Λούλα παρέλαβε το προεδρικό
ζωνάρι – μια εξαιρετικά συμβολική
πράξη στη Βραζιλία, την οποία ο
Μπολσονάρο είχε επανειλημμένα
δηλώσει ότι δεν θα έκανε ποτέ –
από την Αλίνε Σούσα, μια μαύρη
ρακοσυλλέκτρια.
Σε ομιλία που ακολούθησε, δε-
σμεύτηκε να ενώσει την πολωμένη
χώρα και να κυβερνήσει για όλους
τους Βραζιλιάνους. «Δεν υπάρχουν
δύο Βραζιλίες», είπε ο Λούλα. «Εί-
μαστε μια χώρα, ένα μεγάλο έθνος».
Τόνισε ότι θα είναι δημοσιονομικά
συνετός, αλλά ξεκαθάρισε πως η
κύρια εστίασή του θα είναι στον
τερματισμό της πείνας και στον
περιορισμό της ανισότητας. Είπε
επίσης ότι σκοπεύει να βελτιώσει
τα δικαιώματα των γυναικών και
να επιτεθεί στον ρατσισμό και στην
κληρονομιά της δουλείας στη Βραζι-
λία. «Αυτό θα είναι το σήμα κατατε-
θέν της κυβέρνησής μας», κατέληξε.
από την ταφή της σορού στους τάφους κάτω
από τη βασιλική του Αγίου Πέτρου.
Οι δύο Πάπες
Γεννημένος στη Γερμανία, ο Βενέδικτος
ηγήθηκε της Καθολικής Εκκλησίας επί
οκτώ χρόνια προτού παραιτηθεί το 2013,
επικαλούμενος την επιδείνωση της υγείας
του. Επέλεξε να ονομάζεται επίτιμος Πάπας
Βενέδικτος ΙΣΤ’ μετά την παραίτησή του,
αντί να επανέλθει στο Γιόζεφ Ράτσινγκερ,
και συνέχισε να ζει εντός των τειχών του
Βατικανού και να φορά λευκό ράσο. Παρά
το γεγονός ότι βρισκόταν στο παρασκήνιο,
ο Βενέδικτος βγήκε μπροστά σε διάφορα
θέματα την τελευταία δεκαετία, συχνά συ-
γκρουόμενος με τις απόψεις του πιο φιλε-
λεύθερου Φραγκίσκου. Η ασυνήθιστη αυτή
σχέση ενέπνευσε την ταινία «Οι δύο Πάπες».
ΚΟΣΜΟΣ 41
Εν τάχει
ΒΟΡΕΙΑ ΚΟΡΕΑ
Ο Κιμ «καρατόμησε»
το Νο 2 του στρατού
Ο μονάρχης της Βόρειας Κορέας,
Κιμ Γιονγκ-ουν, απομάκρυνε το νούμερο
δύο (πίσω μόνο από τον ίδιο) στη στρατιωτική
ιεραρχία της χώρας. Πρόκειται για τον Πακ
Γιονγκ-τσον, αντιπρόεδρο της Κεντρικής
Στρατιωτικής Επιτροπής και μέλος του πανί-
σχυρου Πολίτμπιρο του κυβερνώντος κόμμα-
τος, ο οποίος έφερε τον τίτλο του στρατάρχη
και είχε ανέλθει ταχύτατα τις βαθμίδες. Παρά
το γεγονός ότι οι αλλαγές στην ηγεσία του
στρατεύματος συνηθίζονται στο τέλος κάθε
έτους, υπάρχουν αρκετά ερωτήματα αναφο-
ρικά με την απομάκρυνση του Πακ, ο οποίος
είχε συμβάλλει αποφασιστικά στην ενίσχυση
του οπλοστασίου της Πιονγκγιάνγκ με πυραύ-
λους μεσαίου βεληνεκούς, ενώ είχε τηρήσει
εξαιρετικά επιθετική στάση απέναντι σε ΗΠΑ
και Νότιο Κορέα με αφορμή τα πρόσφατα
κοινά στρατιωτικά τους γυμνάσια.
ΣΥΡΙΑ
Ισραηλινοί πύραυλοι
στη Δαμασκό
Εκτός λειτουργίας τέθηκε για
μερικές ώρες χθες το διεθνές αεροδρόμιο
της Δαμασκού, μετά από πυραυλική επίθεση
που εξαπέλυσε το Ισραήλ εναντίον στόχων
(πιθανότατα ιρανικών) σε αυτό. Η επίθεση
εκδηλώθηκε στις 2 τα ξημερώματα, ενώ
ταυτόχρονα άλλοι πύραυλοι κατέληξαν νο-
τίως της Δαμασκού, σκοτώνοντας δύο μέλη
του συριακού στρατού. Σημειώνεται πως το
Ισραήλ έχει πολλαπλασιάσει τα χτυπήματα
σε συριακό έδαφος τους τελευταίους μήνες,
στοχεύοντας κυρίως δυνάμεις και εγκαταστά-
σεις των Φρουρών της Επανάστασης και της
λιβενέζικης φιλοϊρανικής Χεζμπολάχ, ενώ τον
περασμένο Ιούνιο το διεθνές αεροδρόμιο της
πρωτεύουσας είχε σταματήσει να λειτουργεί
για περίπου δύο εβδομάδες.
ΟΑΣΕ, G7, ΕΕ
Αλλαγή προεδρίας στους
διεθνείς οργανισμούς
Η έναρξη του 2023 σηματοδοτεί
και την αλλαγή ηγεσίας σε πολλούς από τους
διεθνείς οργανισμούς, στο πλαίσιο της περι-
οδικότητας. Ετσι, τη στιγμή που την εξάμηνη
προεδρία της ΕΕ ανέλαβε από την Κυριακή η
Σουηδία, στον Οργανισμό για την Ασφάλεια
και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) θα
προεδρεύει για ολόκληρο το έτος η Βόρεια
Μακεδονία. Οσο για την ομάδα του G7 (η
σημασία και ο ρόλος του οποίου ενισχύονται
διαρκώς), φέτος η προεδρία μεταβιβάστηκε
από τη Γερμανία στην Ιαπωνία, η οποία μάλι-
στα προγραμματίζει τη διεξαγωγή της συνό-
δου κορυφής (19-21 Μαΐου) στη μαρτυρική
πόλη της Χιροσίμα.
 42
Ελλαδα
Συναγερμός για το νέο
στέλεχος κορωνοϊού
από τις ΗΠΑ
Γιώργος Παυλάκης: «Είναι 20% πιο μεταδοτικό
από τις προηγούμενες μεταλλάξεις»  Το XBB15 «χτυπά»
κυρίως ηλικιωμένους, ευπαθείς ομάδες και βρέφη
REUTERS/Giorgos Moutafis
Συντονισμένη απάντηση στην έξαρση λοιμώξεων Covid-19 στην Κίνα
Της Νατάσας Μπαστέα
Ο
ι κυβερνητικοί αξιωματούχοι
υγείας της Ευρωπαϊκής Ενω-
σης θα πραγματοποιήσουν
συνομιλίες την Τετάρτη για μια συ-
ντονισμένη απάντηση στην έξαρση
των λοιμώξεων από Covid-19 στην
Κίνα, γνωστοποίησε χθες η σουηδική
προεδρία της ΕΕ, αφού οι συνομιλί-
ες του Δεκεμβρίου ολοκληρώθηκαν
χωρίς αποφάσεις επί του θέματος.
Σε παρόμοια συνάντηση στις 29 Δε-
κεμβρίου, που πραγματοποιήθηκε δι-
αδικτυακά μεταξύ περισσότερων από
100 εκπροσώπων των κυβερνήσεων
της ΕΕ, των υγειονομικών υπηρεσιών
της ΕΕ και του Παγκόσμιου Οργα-
νισμού Υγείας, η Ιταλία προέτρεψε
την υπόλοιπη ΕΕ να ακολουθήσει το
παράδειγμά της και να εξετάζει τους
Της Μαρίας Μουρελάτου
ταξιδιώτες από την Κίνα για Covid-19,
με το Πεκίνο να είναι έτοιμο να άρει
τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς στις
8 Ιανουαρίου.
Εκτός από την Ιταλία, τόσο η Ισπα-
νία όσο και η Γαλλία ζητούν αρνητικά
τεστ 48 ωρών από όσους προέρχονται
από την Κίνα, ωστόσο άλλες χώρες
στην ΕΕ θεωρούν ότι δεν υπάρχει
ανάγκη για κάτι τέτοιο παρά την
απόφαση της Κίνας να χαλαρώσει
τους περιορισμούς της για την παν-
δημία εν μέσω ενός κύματος νέων
λοιμώξεων.
Ανίχνευση παραλλαγών
Η ευρωπαία επίτροπος Υγείας
Στέλλα Κυριακίδη ανέφερε σε επι-
στολή της προς τις κυβερνήσεις της
ΕΕ στις 29 Δεκεμβρίου ότι θα πρέπει
να εξετάσουν άμεσα την κλιμάκω-
ση της γονιδιωματικής αλληλουχίας
Τ
ους κινδύνους που ελλοχεύουν
από την εμφάνιση ενός νέου
υποστελέχους της μετάλλαξης
Ομικρον του κορωνοϊού στις ΗΠΑ
υπογράμμισε χθες, σε συνέντευξή
του, ο ερευνητής - επικεφαλής του
τμήματος εμβολίων του Εθνικού
Ιδρύματος ΗΠΑ, Γεώργιος Παυλάκης,
κάνοντας λόγο για στέλεχος προερχό-
μενο από τη Βόρεια Αμερική το οποίο
μοιάζει με τα προηγούμενα στελέχη
του κορωνοϊού, «χτυπά» κυρίως ηλικι-
ωμένους, ευπαθείς ομάδες και βρέφη
και προκαλεί παρόμοια συμπτώματα
με όσα είναι ήδη γνωστά από άλλες
μεταλλάξεις. «Τις τελευταίες δύο
εβδομάδες έχει δείξει απότομα τα
δόντια του στις ΗΠΑ ένα νέο στέλεχος
από τη Βόρεια Αμερική, το XBB15.
Υπολογίζεται πως είναι 20% πιο μετα-
δοτικό από τα προηγούμενα στελέχη,
που είναι κι αυτά καινούργια, και
δυστυχώς φαίνεται ότι θα επικρα-
τήσει πολύ - πολύ σύντομα. Είναι
σίγουρο ότι θα έρθει και στην Ελλάδα.
Το ερώτημα είναι αν καταφέρουμε
να κρατήσουμε άμυνα για αρκετό
καιρό ώστε να μπει η άνοιξη του-
λάχιστον, ελπίζοντας
σε καλύτερο καιρό και
wwΚαθημερινά σε λιγότερα θύματα»,
γίνονται 180-200 ανέφερε ο Γ. Παυλάκης
εισαγωγές, οι σημειώνοντας πως εί-
νοσηλευόμενοι ναι ευκολότερη πλέον
είναι γύρω η αντιμετώπιση και-
στους 100-110, νούργιων στελεχών είτε
ενώ 130-150 επειδή έχουμε εμβολια-
Ελληνες χάνουν στεί είτε επειδή έχουμε
τη ζωή τους από περάσει κορωνοϊό, άρα
υπάρχει κυτταρική ανο-
κορωνοϊό την
σία. «Χρειάζεται προ-
εβδομάδα σοχή», τόνισε ο ίδιος,
«που ξέρουμε τι είναι,
αποφυγή μεγάλων συγκεντρώσεων,
καθαρός αερισμός των εσωτερικών
χώρων με φίλτρα και μάσκες υψηλής
προστασίας».
Στην Ελλάδα
Για το νέο στέλεχος από τις ΗΠΑ και
το κατά πόσο αυτό αποτελεί μεγάλη
απειλή για την Ελλάδα μίλησε στα
«ΝΕΑ» ο καθηγητής Πνευμονολογίας
Ευρωπαϊκή Ενωση
των λοιμώξεων από την Covid-19 και πολίτες της ΕΕ έχουν σχετικά υψη-
την παρακολούθηση των λυμάτων, λά επίπεδα εμβολιασμού και ότι το
μεταξύ άλλων στα αεροδρόμια, για ενδεχόμενο εισαγόμενων λοιμώξεων
την ανίχνευση τυχόν νέων παραλ- είναι χαμηλό σε σύγκριση με τις κα-
λαγών, δεδομένης της έξαρσης των θημερινές λοιμώξεις στην ΕΕ, με τα
λοιμώξεων στην Κίνα. Πρόσθεσε ότι συστήματα υγειονομικής περίθαλψης
το μπλοκ θα πρέπει να είναι «πολύ να τα αντιμετωπίζουν επαρκώς επί
προσεκτικό», καθώς τα αξιόπιστα του παρόντος.
επιδημιολογικά δεδομένα και τα Στην Κίνα, παρότι δεν υπάρχουν
δεδομένα δοκιμών από την Κίνα εί- επίσημα στοιχεία, ο αριθμός των
ναι ελάχιστα, συμβουλεύοντας τους κρουσμάτων πιστεύεται ότι παρα-
υπουργούς Υγείας της ΕΕ να αξιολο- μένει υψηλός και υπάρχουν αρκετοί
γήσουν τις τρέχουσες πρακτικές τους θάνατοι. Ομως όπως αναφέρουν ξέ-
«ως άμεσο βήμα». νοι δημοσιογράφοι, οι Αρχές έχουν
Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης αλλάξει κάποια από τα προαπαιτού-
και Ελέγχου Νοσημάτων ανακοίνωσε μενα για να χαρακτηρισθεί κάποιος
την περασμένη εβδομάδα ότι δεν θάνατος ότι προέρχεται από Covid,
συνιστά επί του παρόντος μέτρα σε μια προσπάθεια να μειωθεί ο επί-
για τους ταξιδιώτες από την Κίνα. σημος αριθμός των θυμάτων. Αρκετές
Πρόσθεσε ότι οι παραλλαγές που επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν προ-
κυκλοφορούν στην Κίνα βρίσκονται βλήματα καθώς αρκετοί εργαζόμενοι
ήδη στην Ευρωπαϊκή Ενωση, ότι οι νοσούν – μια κατάσταση που αναμέ-
Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
Θεόδωρος
Βασιλακόπουλος: «Ο πολύ
καλός καιρός στην Ελλάδα
μας βοηθά αυτή τη στιγμή
να εμβολιαστούμε και
με το καινούργιο εμβόλιο
για τον κορωνοϊό και με
το εμβόλιο για τη γρίπη,
ώστε να προστατευτούμε»
και Εντατικής Θεραπείας και μέλος
της Εθνικής Επιτροπής Δημόσιας
Υγείας, Θεόδωρος Βασιλακόπουλος.
«Αυτό είναι ένα στέλεχος που έχει
προκύψει από τον “Ομικρον 2” και
από τον “Κένταυρο”, είναι ένα συν-
δυαστικό στέλεχος. Δεν έχει επικρα-
τήσει σε όλη τη Βόρεια Αμερική παρά
σε συγκεκριμένες περιοχές, στη Νέα
Υόρκη και τη βορειοανατολική πλευ-
ρά των ΗΠΑ. Λογικό είναι ότι κάποτε
θα έρθει και στη χώρα μας αλλά δεν
γνωρίζουμε αν θα επικρατήσει, δεν
συμπεριφέρονται όλα τα στελέχη με
τον ίδιο τρόπο. Δεν νομίζω ότι θα
είναι κάποια ιδιαίτερη απειλή για
την Ελλάδα. Από τα πρώτα στοιχεία
δεν φαίνεται να είναι ένα στέλεχος
το οποίο αλλάζει πολύ την αντιμε-
τώπιση καθώς δεν έχει πολύ διαφο-
ρετική νοσογόνο δύναμη ούτε, θα
λέγαμε, την ικανότητα να σκοτώνει»,
ανέφερε ο καθηγητής τονίζοντας
ότι αυτή τη στιγμή το ΕΣΥ δεν είναι
επιβαρυμένο από νοσηλείες Covid.
«Είμαστε στις 180 - 200 εισαγωγές
καθημερινά, οι νοσηλευόμενοι εί-
ναι γύρω στους 100 - 110. Χάνουμε
όμως 130 - 150 Ελληνες την εβδομά-
δα από κορωνοϊό, οπότε θα πρέπει
να προσέξουμε παραπάνω. Ο πολύ
καλός καιρός στην Ελλάδα μας βοηθά
αυτή τη στιγμή να εμβολιαστούμε
και με το καινούργιο εμβόλιο για
τον κορωνοϊό και με το εμβόλιο για
τη γρίπη, ώστε να προστατευτούμε
από δύο νοσήματα που εν δυνάμει
μπορούν να απειλήσουν τη ζωή των
ανθρώπων».
νεται να επηρεάσει την οικονομία της
χώρας. Οι ειδικοί αναμένουν ότι αυτή
η κατάσταση θα παραμείνει μέχρι τις
διακοπές του σεληνιακού νέου έτους
που γιορτάζεται στην Κίνα στις αρχές
Φεβρουαρίου και ότι από εκεί και
πέρα θα επιστρέψει η κανονικότη-
τα σε όλους τους τομείς. Παρότι τα
νοσοκομεία φαίνεται να είναι υπερ-
πλήρη και με δυσκολία μπορούν να
αντιμετωπίσουν την πληθώρα των
ασθενών, πολλοί Κινέζοι εκφράζουν
τη χαρά τους για τον τερματισμό των
αυστηρών μέτρων που επικρατούσαν
στη χώρα τα τελευταία δύο χρόνια.
«Μετά το τέλος της καραντίνας, δεν
χρειάζεται πλέον να σκανάρουμε τον
κωδικό υγείας, ούτε να ελέγχουμε
τον κωδικό ταξιδιού», δήλωσε ένας
πολίτης της Ουχάν στο πρακτορείο
Ρόιτερς. «Ετσι, είμαστε ελεύθεροι
τώρα».
 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023 ΕΛΛΑΔΑ 43

Εν τάχει
ΔΡΑΜΑ
Προφυλακίστηκε
ο 36χρονος για βιασμό
Προφυλακιστέος κρίθηκε μετά την απολογία του
ο 36χρονος, ο οποίος συνελήφθη στη Δράμα μετά
από ένταλμα για βιασμό και απόπειρα βιασμού δύο
ανήλικων αγοριών. Η κατηγορία του βιασμού αφο-
ρά τον 15χρονο γιο της συντρόφου του 36χρονου,
ενώ αυτή της απόπειρας βιασμού 16χρονο φίλο
του πρώτου παιδιού. Οι αστυνομικοί που ανέλαβαν
την έρευνα, αφού πήραν κατάθεση από τον ανή-
λικο, κάλεσαν για κατάθεση και τον 15χρονο φίλο
του. Στη διάρκεια της εξέτασης του παιδιού από
παιδοψυχολόγο της Αστυνομίας, προέκυψε ότι ο
36χρονος πατριός του τον βίαζε κατ’ εξακολούθη-
ση από το 2021 μέχρι και τον Νοέμβριο του 2022.
Eurokinissi

Παγκράτι
Δύο συλλήψεις για
ναρκωτικά και πλαστά
Πώς θα ρυθμιστούν
wwΤο κύμα γρίπης
που βρίσκεται
Στον εισαγγελέα Πλημμελειοδικών σε εξέλιξη
Αθηνών οδηγήθηκαν ένας 24χρονος και μία προσβάλλει

οι απουσίες μαθητών
19χρονη που συνελήφθησαν στο Παγκράτι και όλο και
κατηγορούνται για κατοχή και αποθήκευση ναρ- περισσότερους
κωτικών ουσιών, κυκλοφορία πλαστών νομισμά- μαθητές και
των και παράβαση του νόμου περί όπλων. Από μαθήτριες
την προανακριτική έρευνα προέκυψε, επιπλέον,
για τον 24χρονο ότι μαζί με άλλα άτομα, τα
οποία αναζητούνται, είχαν συστήσει συμμορία
με σκοπό τη διάπραξη ληστειών, όπως σε δύο
Το υπουργείο Παιδείας θα αποστείλει στα σχολεία εγκύκλιο
περιπτώσεις στην Πλατεία Συντάγματος. που θα καθορίζει το χρονικό διάστημα για το οποίο θα δικαιολογούνται
οι απουσίες όσων νοσούν από γρίπη
Ηράκλειο
Μητέρα εντόπισε
νεκρό τον γιο της
Τ
ις αμέσως επόμενες ημέρες
και πάντως μέσα στην πρώ-
Η ίδια του η μητέρα βρήκε νεκρό τον τη εβδομάδα του χρόνου θα
50χρονο άνδρα που δεν έδινε σημεία ζωής στο σταλεί στα σχολεία της χώρας, όπως
Ηράκλειο, με αποτέλεσμα να ανησυχήσει και να αναφέρουν οι πληροφορίες των «ΝΕ-
τον ψάχνει. Η γυναίκα πήγε στο σπίτι του, σε γει- ΩΝ», η εγκύκλιος του υπουργείου
Παιδείας για τη διαχείριση των
τονιά του Ηρακλείου, και με τη βοήθεια κλειδαρά
απουσιών των μαθητών και μαθη-
άνοιξε την πόρτα. Οταν μπήκε μέσα, είδε το άψυ-
τριών που έχουν νοσήσει από την
χο σώμα του γιου της. Αμεσα στο σημείο έσπευσε εποχική γρίπη. Κι αυτό γιατί... άδειες
ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ, με τους διασώστες και Σε περίπτωση ήταν τις τελευταίες εβδομάδες και
τον γιατρό να μην μπορούν να του δώσουν καμία πριν από τις γιορτές των Χριστου-
βοήθεια καθώς ήδη είχε χάσει τη ζωή του. επιβεβαιωμένης γέννων οι σχολικές αίθουσες, καθώς
νόσησης από το κύμα γρίπης που βρίσκεται σε
γρίπη μαθητή εξέλιξη προσβάλλει όλο και περισ-
Αττική ή μαθήτριας, σότερους μαθητές και μαθήτριες,
πολλοί από τους οποίους μάλιστα
Βαριές κατηγορίες οι απουσίες εισέρχονται και στα νοσοκομεία της
χώρας. Με το δεδομένο ότι οι οδη-
τους θα
για κύκλωμα ναρκωτικών καταγράφονται
γίες των γιατρών είναι ανάπαυση
τουλάχιστον 8 ημερών για όσους
Στον ανακριτή οδηγήθηκαν οι τέσσερις κανονικά νοσούν από τη γρίπη, οι μαθητές και
μαθήτριες αγωνιούν για τις απουσίες
κατηγορούμενοι για κύκλωμα διακίνησης ναρκω- αλλά δεν θα τους από τις σχολικές τάξεις που
τικών προκειμένου να απολογηθούν. Ο φερόμε- προσμετρώνται συσσωρεύονται και μάλιστα πριν καν
νος αρχηγός του κυκλώματος, ηλικίας 64 ετών, ολοκληρωθεί το πρώτο τετράμηνο
και οι υπόλοιποι τρεις κατηγορούμενοι αντιμετω- στο τέλος της χρονιάς.
πίζουν βαρύτατες κατηγορίες, καθώς φέρονται της χρονιάς, Το υπουργείο Παιδείας βρισκόταν
να διακινούσαν ναρκωτικές ουσίες σε διάφορες σύμφωνα όλες τις προηγούμενες ημέρες σε συ-
περιοχές της Αττικής. Μέσα σε τρεις μήνες το νεννοήσεις με το υπουργείο Υγείας
κύκλωμα είχε καταφέρει να αποκομίσει κέρδη, τα με τις και όπως αναφέρουν οι πληροφορίες
οποία ανέρχονται σε περίπου 70.000 ευρώ. πληροφορίες θα στείλει άμεσα τη σχετική εγκύ-
Της Μάρνυς Παπαματθαίου
κλιο στα σχολεία της χώρας για να
αντιμετωπιστεί το θέμα των απου-
σιών των μαθητών και μαθητριών
που ασθενούσαν τις προηγούμενες
εβδομάδες από τη γρίπη.
Στην εγκύκλιο αυτή θα αναφέρεται
ότι οι διευθύνσεις των σχολείων πρέ-
πει να ξέρουν πως στην περίπτωση
επιβεβαιωμένης νόσησης από γρίπη
μαθητή ή μαθήτριας, οι απουσίες
του θα καταγράφονται κανονικά
αλλά δεν θα προσμετρώνται στο
τέλος της χρονιάς. Η επιβεβαίωση
αυτή βέβαια θα γίνεται όπως και τις
προηγούμενες χρονιές με χαρτί από
τους γιατρούς που εξέτασαν τους
νοσούντες μαθητές ή μαθήτριες και
συνέστησαν την ανάπαυση των 8
ημερών λόγω της γρίπης.
Αποφάσεις
Σχετικές αποφάσεις λαμβάνονται
κάθε χρόνο στην περίπτωση της
γρίπης, η οποία είχε υποχωρήσει
τα προηγούμενα χρόνια λόγω της
πανδημίας του κορωνοϊού, αλλά
φέτος επανεμφανίστηκε σε οξεία
μορφή. Οι σχετικές αποφάσεις μά-
λιστα επρόκειτο να ληφθούν στο
τέλος Ιανουαρίου ή τις αρχές Φε-
βρουαρίου.
Με βάση τα παραπάνω, ο γενικός
γραμματέας για θέματα πρωτοβάθμι-
ας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης
του υπουργείου Παιδείας Αλέξαν-
δρος Κόπτσης βρισκόταν σε συνε-
χείς συνεννοήσεις τις προηγούμενες
ημέρες με τις αντίστοιχες υπηρεσί-
ες του υπουργείου Υγείας, ώστε να
επισπευσθούν οι αποφάσεις και να
ρυθμιστούν όλα τα σχετικά θέματα.
Μάλιστα, όπως δήλωσε στα «ΝΕΑ»,
όλα τα παραπάνω βασίζονται ειδικά
στη γνωμοδότηση του υπουργείου
Υγείας η οποία και θα καθορίσει το
χρονικό διάστημα για το οποίο θα
δικαιολογούνται οι απουσίες των
μαθητών και μαθητριών, το οποίο
και θα ορισθεί στις 5 ημέρες.
Ηδη βέβαια όλες τις προηγούμενες
ημέρες (και την περίοδο πριν κλεί-
σουν τα σχολεία για τις διακοπές
των Χριστουγέννων και της Πρωτο-
χρονιάς), οι γονείς των μαθητών και
μαθητριών απευθύνονταν τα σχολεία
των παιδιών τους και τις τοπικές
Διευθύνσεις Εκπαίδευσης με ερωτή-
ματα και αγωνία για τη δικαιολόγηση
των απουσιών που κάνουν λόγω της
γρίπης. Το θέμα άλλωστε απασχολεί
και το υγειονομικό σύστημα λόγω
των αυξημένων εισαγωγών νέων το
τελευταίο χρονικό διάστημα νοσού-
ντων από τη γρίπη σε όλη τη χώρα.
44 ΕΛΛΑΔΑ Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023

ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Ξύπνησε από κώμα ανήμερα τη γιορτή του

Ο 17χρονος Ταξιάρχης Καϊτατζής βγήκε νικητής μέσα από μια σκληρή μάχη και ετοιμάζεται
να επιστρέψει στο σπίτι του n Ηταν σε καταστολή μετά από τροχαίο τον περασμένο Αύγουστο
Της Κατερίνας Ροββά

Μ
ια συγκινητική ιστορία με
πρωταγωνιστή ένα 18χρο-
νο αγόρι εκτυλίσσεται αυ-
τές τις ημέρες στη Μυτιλήνη. Μια
ιστορία βγαλμένη από τις σελίδες
μυθιστορημάτων: Ολα ξεκίνησαν
το περασμένο καλοκαίρι, όταν ο
Ταξιάρχης Καϊτατζής, ένα νεαρός
τότε 17 ετών, τραυματίστηκε σο-
βαρά καθώς οδηγούσε το δίκυκλό
του υπό την επήρεια αλκοόλ. Ενώ
νοσηλευόταν, σχεδόν χωρίς ελπί-
δες, στη ΜΕΘ του νοσοκομείου
Μυτιλήνης, ένα θαύμα της τελευ-
ταίας στιγμής, από αυτά που συμ-
βαίνουν με την αμέριστη φροντίδα
γιατρών και νοσοκόμων, επανέφερε
το παιδί στη ζωή. Πλέον ο Ταξιάρ-
χης, που βγήκε νικητής μέσα από
μια σκληρή μάχη, ετοιμάζεται να
επιστρέψει στο σπίτι του μετά από
4μηνη παραμονή σε Κέντρο αποκα-
τάστασης στο Λουτράκι Κορινθίας.
Το παιδί είχε εξέλθει από τη ΜΕΘ
και είχε μεταφερθεί σε απλή κλί-
νη για νοσηλεία στις 8 Νοεμβρίου,
ανήμερα της γιορτής των Ταξιαρ-
χών, γεγονός που κάνει τους δικούς
του να μιλούν για θεία παρέμβαση
την ύστατη στιγμή. Επισημαίνεται
πως, σύμφωνα με πληροφορίες που
είχαν δει αρχικά το φως της δημο-
σιότητας, ο εγκέφαλος του παιδιού
άρχισε να δίνει σήματα ζωής όταν
πλέον η οικογένειά του έχοντας
αποδεχτεί το μοιραίο ετοιμαζόταν
να προχωρήσει σε δωρεά οργά-
νων. Την πληροφορία διέψευσε με
χθεσινή ανακοίνωσή του ο Εθνι-
κός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων
μετά από επικοινωνία που είχε με
τον διοικητή και τον διευθυντή της
ΜΕΘ του νοσοκομείου Μυτιλήνης,
επισημαίνοντας πως δεν είχε γίνει
καμία συζήτηση μεταξύ των γιατρών
με την οικογένεια του παιδιού περί
δωρεάς.
Μάχη στη ΜΕΘ
Η ιστορία ξεκίνησε το βράδυ της
28ης Αυγούστου 2022, όταν στη
Στύψη της Μυτιλήνης βρισκόταν σε
εξέλιξη το καθιερωμένο πανηγύρι
για τα εννιάμερα της Παναγιάς Φα-
νερωμένης. Ο Ταξιάρχης έχοντας
καταναλώσει μεγάλη ποσότητα
αλκοόλ έφυγε με το μηχανάκι του
για να επιστρέψει στο χωριό του,
τον Μόλυβο. Οι περίοικοι που δι-
απίστωσαν ότι το αγόρι δεν είναι
σε θέση να οδηγήσει με ασφάλεια
προσπάθησαν να τον σταματήσουν
αλλά δεν τα κατάφεραν. Το κακό δεν
wwΣήμερα ο Ταξιάρχης
έχει επανέλθει πλήρως
εγκεφαλικά και βρίσκεται σε
κέντρο αποκατάστασης στο
Λουτράκι για να αντιμετωπίσει
τα κινητικά προβλήματα που
του έχουν απομείνει
Ο Εθνικός Οργανισμός
Μεταμοσχεύσεων
διέψευσε με χθεσινή
ανακοίνωσή του τα περί
δωρεάς οργάνων
άργησε να συμβεί. Ο 17χρονος έχα-
σε τον έλεγχο, χτύπησε σε τοιχίο,
τραυματίστηκε και μεταφέρθηκε
με πολύ σοβαρές κρανιοεγκεφα-
λικές κακώσεις στο Νοσοκομείο
Μυτιλήνης. Οι γιατροί προσπά-
θησαν να τον κρατήσουν στη ζωή
υποβάλλοντάς τον σε χειρουργική
επέμβαση και στη συνέχεια εισήχθη
στη ΜΕΘ όπου διασωληνώθηκε. Η
κατάσταση της υγείας του χαρακτη-
ριζόταν ως ιδιαίτερα κρίσιμη. Λίγες
ημέρες μετά ακολούθησε δεύτερη
επέμβαση κατά τη διάρκεια της
οποίας αφαιρέθηκαν τμήματα του
κρανίου του αγοριού προκειμένου
να μειωθεί η εγκεφαλική πίεση,
όμως η αισιοδοξία στέρευε πλέον.
Και τότε, ενώ όλοι προσπαθούσαν
να αποδεχτούν την κατάσταση, το
παιδί άρχισε να αντιδρά. Σήμερα
ο Ταξιάρχης έχει επανέλθει πλή-
ρως εγκεφαλικά και βρίσκεται σε
Κέντρο Αποκατάστασης στο Λου-
τράκι για να αντιμετωπίσει τα κι-
νητικά προβλήματα που του έχουν
απομείνει. Το προσεχές διάστημα
αναμένεται να επιστρέψει στη Μυ-
τιλήνη όπου θα υποβληθεί σε μία
ακόμη επέμβαση και θα συνεχίσει
τις φυσικοθεραπείες ώστε να πετύ-
χει την πλήρη αποκατάστασή του.
«Θέλω από την καρδιά μου να
ευχαριστήσω όλους όσοι βοήθησαν
το παιδί μου στο Νοσοκομείο Μυ-
τιλήνης. Ολοι τους όλον αυτόν τον
καιρό στάθηκαν άνθρωποι πάνω
από όλα πάνω από τον Ταξιάρχη.
Και με τις γνώσεις τους αλλά και
το επίπεδο της δουλειάς τους με τη
βοήθεια του Θεού έκαναν το θαύμα.
Πρώτον, όμως, και πάνω απ’ όλους
θέλω να ευχαριστήσω τον Ταξιάρχη
του οποίου το όνομα έδωσα στο
παιδί μου» είπε η μητέρα του Ταξι-
άρχη, Αφροδίτη Γκάγκα, μιλώντας
στην τοπική ιστοσελίδα «Το Νησί».

Νεκρό 11 μηνών κοριτσάκι στον Αλιάκμονα

Mία παιδοκτονία με πολλούς ενόχους...

Σ
οκ έχει προκαλέσει στην
κοινή γνώμη της Βέροιας
ένα τραγικό περιστατικό
που συνέβη την παραμονή της
Πρωτοχρονιάς: Μια μητέρα από
το χωριό Σταυρός Ημαθίας πέταξε
το 11 μηνών κοριτσάκι της στον
ποταμό Αλιάκμονα και στη συνέχεια
μετέβη σε ξενοδοχείο της περιοχής
για να συμμετάσχει σε εορταστι-
κό ρεβεγιόν. Η 29χρονη γυναίκα
αντιμετωπίζει σοβαρά ψυχολογικά
προβλήματα και σύμφωνα με πλη-
ροφορίες έχει νοσηλευτεί πολλές
φορές σε ψυχιατρικές κλινικές.
wwΗ 29χρονη μετά από πιέσεις των αστυνομικών Η νεαρή κοπέλα ενώ θα έπρεπε
ομολόγησε ότι το έριξε στα νερά του ποταμού Αλιάκμονα να απολαμβάνει ειδική φροντίδα,
και οδήγησε τους αστυνομικούς στο σημείο βρέθηκε ξαφνικά με την ευθύνη
ενός παιδιού και η κατάληξη ήταν
τραγική... Εντύπωση προκαλεί το
γεγονός ο κοινωνικός της περίγυ-
ρος δεν είχε καταλάβει τον κίνδυνο
που διέτρεχε το βρέφος. Το άτυχο
παιδάκι γεννήθηκε εκτός γάμου. Ο
πατέρας του, όπως δήλωσε χθες,
έκανε επανειλημμένες προσπάθειες
για να το αναγνωρίσει, όμως συ-
ναντούσε άρνηση από την άλλη
πλευρά. Το κοριτσάκι μεγάλωνε
με τη μητέρα και τους παππούδες
του, οι οποίοι ήταν οι πρώτοι που
άρχισαν να το αναζητούν όταν η
κόρη τους επέστρεψε την επόμενη
μέρα, χωρίς αυτό, στο σπίτι. Σε ερω-
τήσεις των γονέων της για το πού
βρίσκεται το μωρό, η 29χρονη δεν
έδωσε σαφείς απαντήσεις, με απο-
τέλεσμα οι ίδιοι να ειδοποιήσουν
την αστυνομία και να ξεκινήσουν
οι έρευνες για τον εντοπισμό του.
Κατά τη διάρκειά τους η γυναίκα
έπεφτε σε αντιφάσεις, υποστηρί-
ζοντας ότι άφησε το παιδί σε μια
οικοδομή, όμως μετά από πιέσεις
των αστυνομικών ομολόγησε ότι
το έριξε στα νερά του ποταμού και
οδήγησε τους αστυνομικούς στο
σημείο. Το άψυχο κορμάκι του βρέ-
θηκε στο φράγμα του Αλιάκμονα και
ανασύρθηκε από δύτες της ΕΜΑΚ
ενώ οι αστυνομικοί του Τμήματος
Ασφαλείας Βέροιας συνέλαβαν την
παιδοκτόνο.
Κατερίνα Ροββά
 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΑ ΚΤΕΟ
Το ηλεκτρονικό σύστηµα των ΚΤΕΟ θα αποστέλλει στο Μητρώο του υπουργείου
Μεταφορών, σε πραγµατικό χρόνο, τα πλήρη στοιχεία οχηµάτων και ελέγχων. Σε
αυτά θα συγκαταλέγονται φωτογραφίες από τη διαδικασία του ελέγχου σε κάθε
στάδιο, στατιστικά των ελέγχων, των ελλείψεων και των αποτελεσµάτων ανά όχηµα,
ανά ηµέρα, ανά ιδιοκτήτη και ανά υπάλληλο του ΚΤΕΟ
4 στα 10 4,5%
οχήµατα δεν από τα
ελέγχονται οχήµατα που
ποτέ από τα προσέρχονται
ΚΤΕΟ για έλεγχο
κόβονται
Τ Με ψηφιακές κάμερες
ην αυστηροποίηση των ελέγ-
χων των οχημάτων και των
δικύκλων στα ΚΤΕΟ προωθεί
το υπουργείο Μεταφορών, δρομο-
λογώντας μια σειρά αλλαγών στο
Σύστημα Μηχανογράφησης των Κέ-
ντρων Τεχνικού Ελέγχου Οχημάτων.
Μεταξύ άλλων, το σύστημα θα
αποστέλλει στο μητρώο του υπουρ-
γείου, σε πραγματικό χρόνο, τα
στοιχεία των οχημάτων και των
ελέγχων, ενώ σε αυτά πλέον θα
συγκαταλέγονται και φωτογραφίες
από τη διαδικασία του ελέγχου σε
κάθε στάδιο, αλλά και στατιστικά
των ελέγχων, των ελλείψεων και
των αποτελεσμάτων ανά όχημα,
ανά ημέρα, ανά ιδιοκτήτη και ανά
υπάλληλο του ΚΤΕΟ.
Τι αλλάζει
Ειδικότερα, με τα νέα μέτρα το Μη-
χανογραφικό Σύστημα των ΚΤΕΟ
θα διαβιβάζει αμέσως στο υπουρ-
γείο Μεταφορών τα δεδομένα των
ελέγχων (απευθείας και χωρίς την
παρεμβολή ενδιάμεσης συσκευής)
από κάθε αυτόματη γραμμή ελέγχου
των οχημάτων.
Στους ελέγχους που γίνονται
οπτικά (χωρίς μηχανήματα), η εισα-
γωγή των αποτελεσμάτων τους θα
γίνεται από τον ελεγκτή. Το σύστη-
μα θα καταγράφει την ημερομηνία,
την ώρα έναρξης και λήξης κάθε
διενεργούμενου τεχνικού ελέγχου,
καθώς και τον αύξοντα αριθμό του
προσκομισθέντος οχήματος τη συ-
γκεκριμένη ημέρα.
Ως ώρα έναρξης του τεχνικού
ελέγχου ενός οχήματος ορίζεται η
ώρα λήψης της πρώτης φωτογραφί-
σε 45% - 50%
Στην Ελλάδα ο πρώτος έλεγχος
περίπου των οχηµάτων
ΚΤΕΟ σε καινούργιο αυτοκίνητο
που ελέγχονται,
πραγµατοποιείται ύστερα από 4
σηµειώνονται
χρόνια κυκλοφορίας, ενώ στη
τεχνικές ελλείψεις,
συνέχεια το όχηµα υποχρεούται
αλλά διαφόρων
σε έλεγχο ανά 2ετία
διαβαθµίσεων
οι έλεγχοι στα ΚΤΕΟ
Ριζικές αλλαγές στο Σύστημα Μηχανογράφησης των Κέντρων Τεχνικού
Ελέγχου Οχημάτων προωθεί το υπουργείο Μεταφορών  Αυτόματη μεταφορά
των δεδομένων απευθείας και χωρίς την παρεμβολή ενδιάμεσης συσκευής
ας του οχήματος και ως ώρα λήξης
του ελέγχου η ώρα εκτύπωσης του
κατά περίπτωση εκδοθέντος πιστο-
ποιητικού (Δελτίο Τεχνικού Ελέγ-
χου, Κάρτα Ελέγχου Καυσαερίων).
Επίσης, το σύστημα θα καταγρά-
φει και τον κωδικό αριθμό κάθε ελε-
γκτή που απασχολείται στο ΚΤΕΟ
και που αντιστοιχεί στο πιστοποι-
ητικό του, όπως αυτό χορηγήθηκε
από τη Διεύθυνση Εποπτείας και
Ελέγχου.
Φωτογραφίες
Για τον νέο τρόπο ελέγχου κρίσιμο
θα είναι το φωτογραφικό υλικό.
Μάλιστα, προβλέπεται ότι όλες οι
γραμμές ελέγχου ελαφρών, βαρέων
και δίκυκλων - τρίκυκλων - τετράκυ-
κλων οχημάτων των ΚΤΕΟ θα είναι
1,8 εκατ.
οχήµατα
περίπου, είναι
εκπρόθεσµα
των ελέγχων
Το υπουργείο
Μεταφορών
εξετάζει τη µείωση
του χρόνου
επανελέγχου των
οχηµάτων από τα
δύο στον έναν
χρόνο, τουλάχιστον
για όσα είναι άνω
των 10 ή 15 ετών
Του Κώστα Ντελέζου
εφοδιασμένες με έγχρωμες ψηφια-
κές κάμερες, με σύστημα προστα-
σίας από εξωτερικές παρεμβάσεις
(αλλαγή οπτικού πεδίου, κατεύθυν-
σης) και συνδεδεμένες με το Μη-
χανογραφικό Σύστημα του ΚΤΕΟ.
Συγκεκριμένα, για τη λειτουργία
του συστήματος προβλέπονται στα-
θερές αλλά και φορητές κάμερες οι
οποίες θα τραβούν φωτογραφίες
και στους «λάκκους επιθεώρησης»
των γραμμών ελέγχου ή στους ανυ-
ψωτήρες, όπου θα πρέπει καθαρά
να φαίνεται και η κατάσταση των
ελαστικών του οχήματος.
Στις φωτογραφίες που θα απο-
στέλλονται στο αντίστοιχο σύστη-
μα του υπουργείου θα πρέπει να
αναγράφεται ο αριθμός του ΚΤΕΟ,
ο αριθμός κυκλοφορίας του οχή-
περίπου
600.000 -
700.000
είναι δίκυκλα
Εάν ένα επιβατικό
όχηµα δεν
περάσει από
τεχνικό έλεγχο,
επιβαρύνεται µε
πρόστιµο που για
τον πρώτο µήνα
καθυστέρησης
είναι 16 ευρώ,
για µέχρι έξι µήνες
33 ευρώ και για
πάνω από έξι
µήνες 67 ευρώ
ματος, ο αριθμός φωτογραφίας, η
ημερομηνία και η ώρα λήψης της
φωτογραφίας. Στην περίπτωση
«ανάριθμου» οχήματος, αντί του
αριθμού κυκλοφορίας θα αναγρά-
φεται πλήρης ο αριθμός πλαισίου
του οχήματος.
Παράλληλα, το σύστημα βάζει
στο κάδρο – πέραν των υπευθύ-
νων έναντι του νόμου – και τους
υπευθύνους των εταιρειών που
εγκαθιστούν τα συστήματα μηχα-
νογράφησης στα ΚΤΕΟ, με στόχο το
σύστημα να λειτουργεί με όσον το
δυνατόν πιο ακέραιο τρόπο, εξάγο-
ντας έγκυρα αποτελέσματα, χωρίς
αλλοίωση των μετρήσεων. Για τον
σκοπό αυτόν θα προβλεφθούν ποι-
νές για «σπασμένα» μηχανογραφικά
σε όλους τους εμπλεκόμενους.
ελλαδα 45
Επενέλεγχοι
οχημάτων μετά
από 1 χρόνο;
Στο μεταξύ, στο υπουργείο
Μεταφορών εξακολουθούν να
εξετάζουν το ενδεχόμενο μεί-
ωσης του χρόνου επανελέγχου
των οχημάτων στο ένα έτος,
από τα δύο χρόνια που ισχύουν
σήμερα, τουλάχιστον για όσα
οχήματα είναι ηλικίας άνω των
10 ή 15 ετών. Δεν είναι η πρώτη
φορά που εξετάζεται το συγκε-
κριμένο μέτρο, δεδομένου ότι
η χώρα εξαντλεί τις σχετικές
προθεσμίες της ευρωπαϊκής
νομοθεσίας τόσο για τον πρώτο
έλεγχο όσο και για τους επα-
νελέγχους, αλλά έως τώρα δεν
έχει ληφθεί κάποια απόφαση.
Υπενθυμίζεται ότι στην Ελλάδα
ο πρώτος έλεγχος ΚΤΕΟ σε ένα
καινούργιο αυτοκίνητο πραγ-
ματοποιείται μετά από 4 χρόνια
κυκλοφορίας, ενώ στη συνέχεια
το όχημα υποχρεούται σε έλεγ-
χο ανά διετία.
Σήμερα, είναι κοινό μυστικό
ότι εκατοντάδες χιλιάδες ιδι-
οκτήτες έχουν πολύ περισσό-
τερα χρόνια να επισκεφτούν
κάποιο ΚΤΕΟ. Σε απόλυτους
αριθμούς εκτιμάται ότι περίπου
1,8 εκατομμύρια οχήματα, εκ
των οποίων περίπου 600.000
- 700.000 είναι δίκυκλα, είναι
εκπρόθεσμα των ελέγχων, ενώ
συνολικά υπολογίζεται πως 4
στα 10 οχήματα δεν ελέγχονται
ποτέ από τα ΚΤΕΟ.
Λίγες απορρίψεις
Ωστόσο, αυτό δεν είναι το
μοναδικό πρόβλημα, καθώς
και από τα οχήματα που προ-
σέρχονται για έλεγχο, μόλις
το 4,5% κόβεται, σύμφωνα
με στοιχεία του υπουργείου
Μεταφορών. Την ίδια ώρα στη
Γερμανία, που διαθέτει έναν
αρκετά νεότερο στόλο αυτοκι-
νήτων συγκριτικά με την Ελ-
λάδα, από τα ΚΤΕΟ της χώρας
απορρίπτεται το 35,5% των
αυτοκινήτων που οδηγούνται
για έλεγχο.
Σύμφωνα με στοιχεία του
Πανελλήνιου Συνδέσμου Ιδι-
ωτικών ΚΤΕΟ, περίπου στο
45% έως 50% των οχημάτων
που ελέγχονται, σημειώνονται
τεχνικές ελλείψεις, αλλά δια-
φόρων διαβαθμίσεων. Υπάρ-
χουν οι επικίνδυνες ελλείψεις,
δηλαδή, όταν ένα όχημα είναι
στο «κόκκινο» και πρέπει να
βγει εκτός κυκλοφορίας. Υπάρ-
χουν οι σοβαρές ελλείψεις, τις
οποίες ο ιδιοκτήτης μπορεί να
επισκευάσει και να επιστρέψει
για επανέλεγχο σε έναν μήνα
και πλήθος άλλων σημειώ-
σεων μικρότερης σημασίας,
που μπορεί να καταγράψει το
ΚΤΕΟ. Για να βγει ένα όχημα
εκτός κυκλοφορίας θα πρέπει
να είναι εντελώς κατεστραμμέ-
νο. Ωστόσο, αυτά τα οχήματα
δεν φτάνουν ποτέ στα ΚΤΕΟ!
 συν
Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023

46 Μεγάλη έκθεση
στο Μπενάκη στο
«Λογοτεχνικό Ετος
Αλκης Ζέη»

ΣΤΕΛΙΟΣ ΜΠΕΛΛΟΣ wwΟ Λεονάρντο Ντι

(1930 - 2023) Κάπριο στο «Killers

of the Flower Moon»
του Μάρτιν

Η ηπειρώτικη Σκορσέζε

μουσική
στα πέρατα
του κόσμου
Ο
ήχος της ελληνικής μουσικής παράδοσης χάρη
στην άοκνη προσπάθειά του έφτασε από τη Φιν-
λανδία και την Αίγυπτο ως τις μακρινές Ινδίες: το
Νέο Δελχί, το Μαντράς, την Καλκούτα και τη Βομβάη. Ο
σπουδαίος ερευνητής-μελετητής της δημοτικής μουσικής
Στέλιος Μπέλλος, που κατάφερε μέσα από τη συστηματική
ερευνά του και την αγάπη του να μεταδώσει τη δημοτική
μουσική στα πέρατα του κόσμου, έφυγε από τη ζωή χθες
τα ξημερώματα. Γεννημένος στη Σέλλιανη Θεσπρωτίας,
υπηρέτησε με πίστη και όραμα τη μουσική αφήνοντας τερά-
στια παρακαταθήκη.
Την αγάπη του για τη
μουσική την οφείλει,
όπως έχει πει ο ίδιος
σε συνέντευξή του,
στην οικογένειά wwΟ Κεν

Click News & Media

του: «Με πήγαιναν Λόουτς (δεξιά)
στις εκδηλώσεις της στα γυρίσματα
καθημερινής ζωής κι του «The Old
έτσι είχα τη δυνατό-
BBC

Oak»
τητα να ακούω από
τους μεγαλύτερους
τα δημοτικά μας τρα-
γούδια στην πρωταρ-
χική τους μορφή. Οι ταινίες του 2023
Γνήσια κι ανόθευ-

Τι περιμένουμε
τα, με αποτέλεσμα
να εμποτιστώ με το
παραδοσιακό χρώμα
τους. Από τα φοιτητι-
κά μου χρόνια ασχο-

από 10 σκηνοθέτες
λήθηκα συστηματικά
με τη συγκέντρωση
και καταγραφή από
διάφορα μέρη της Ηπείρου. Φοίτησα στο Πανεπιστήμιο
Αθηνών, στη Φιλοσοφική Σχολή. Στο μάθημα της Λαο-
γραφίας είχα καθηγητή τον Γεώργιο Μέγα, μια σπουδαία
προσωπικότητα του χώρου». Του Γιάννη Ζουμπουλάκη Μάρτιν Σκορσέζε: «Killers μια βιογραφική (και ίσως όχι μόνο)
Συνδυάζοντας την τέχνη και τη γνώση, o Στέλιος Μπέλ- of the Flower Moon» ταινία γύρω από τον αμερικανό επι-
λος δημιούργησε ένα νέο κεφάλαιο στην παραδοσιακή στήμονα Ρόμπερτ Οπενχάιμερ που
Στο κείμενο που ακολουθεί θα Η τελευταία ταινία του 80χρονου έπαιξε κομβικό ρόλο στην υλοποί-
μουσική ακολουθώντας τη συμβουλή του δασκάλου του
βρείτε 10 ταινίες που, κρίνοντας αμερικανού δημιουργού επιτυχιών ηση του «Σχεδίου Μανχάταν» (The
Γιώργου Μέγα, ο οποίος του έλεγε όπως είχε αποκαλύ-
αποκλειστικά από την υπογραφή όπως οι «Ταξιτζής», «Καλά παιδιά» Manhattan Project) της Επιτροπής
ψει: «Με τον τρόπο που άκουσες τα τραγούδια από τους
του δημιουργού τους, περιμέ- και «Ο πληροφοριοδότης», έχει πρω- Ατομικής Ενέργειας των ΗΠΑ. Ρό-
μεγαλύτερους, έτσι να τα μεταδίδεις, χωρίς παραλλαγές
νουμε με αγωνία μέσα στο 2023. ταγωνιστές παλιούς του γνώριμους, λος που ήδη μυρίζει Οσκαρ για τον
και αλλοιώσεις». Μία από τις σημαντικές στιγμές στην
Eξαιρούνται εκείνες για τις οποίες τον Ρόμπερτ Ντε Νίρο και τον Λε- Κίλιαν Μέρφι που τον ανέλαβε.
πορεία του ήταν η συνάντησή του με τον ελβετό λαογράφο
έχουν ήδη γραφτεί πολλά καθώς ονάρντο Ντι Κάπριο, και στόχο να
Samuel Baud-Bovy που είχε αποτέλεσμα την ηχογράφηση Ρομάν Πολάνσκι:
διανεμήθηκαν μέσα στο 2022 (στο φωτίσει το μυστήριο μιας τραγωδίας
πολλών ραδιοφωνικών εκπομπών καθώς και τον πρώτο
του δίσκο, την «Ασημούλα». Από τότε κυκλοφόρησε πε- εξωτερικό) και όλα δείχνουν ότι των Ιθαγενών Ινδιάνων Osage στην «The palace»
θα συμμετέχουν στα Οσκαρ. Ταινί- Οκλαχόμα της δεκαετίας του 1920. Eνενήντα ετών γίνεται τον ερχό-
ρισσότερα από 300 παραδοσιακά δημοτικά τραγούδια
ες όπως οι «Φάλαινα» (ανοίγει την Αυτή η επιστροφή του Σκορσέζε σε μενο Αύγουστο ο τρομερός σκηνο-
εκτελώντας τα όπως τα έμαθε από τους μεγαλύτερους.
Πέμπτη), «Τα πνεύματα του Ινι- ένα κατασκότεινο κεφάλαιο της αμε- θέτης ταινιών που έχουν γράψει
Συνεργάστηκε επί πολλά χρόνια με διακεκριμένους
σέριν», «Babylon» και «Tar». Ολοι ρικανικής Ιστορίας ίσως γίνει μία Ιστορία – από το «Μωρό της Ρόζ-
μουσικούς της λαϊκής ζυγιάς, βιρτουόζους του κλαρίνου
οι σκηνοθέτες των ταινιών αυτής από τις μεγάλες εκπλήξεις του 2023. μαρι» μέχρι την προτελευταία του,
όπως ο Τάσος Χαλκιάς, ο Πέτρος Λούκας, ο Ναπολέων
Δάμος, ο Σταύρος και ο Γρηγόρης Καψάλης, ο Βασίλης και της δεκάδας ξεχωρίζουν για την «Κατηγορώ...». Απτόητος παρά τα
ιδιαίτερη, μοναδική γραφή τους,
Κρίστοφερ Νόλαν:
ο Βαγγέλης Σούκας, ο Θανάσης Χαλιγιάννης, ο Βασίλης προβλήματα που ακόμα και σήμερα
επομένως όσοι περιμένουν να «Oppenheimer» αντιμετωπίζει εξαιτίας ενός σεξουα-
Μπατζής, ο Φίλιππος Ρούντας, ο Ναπολέων Ζούμπας κ.ά..
Η κηδεία του θα γίνει αύριο στις 13.00 στην Ιερά Μονή διαβάσουν για τη χιλιοστή ταινία Με τη σφραγίδα του Κρίστοφερ Νό- λικού σκανδάλου που τον «κυνηγά»
Παναγιάς Παραμυθιώτισσας. Marvel, τον πέμπτο Ιντιάνα Τζό- λαν, βρετανού σκηνοθέτη επιτυχιών εδώ και μισό αιώνα, ο Πολάνσκι σκη-
ουνς και την έβδομη «Επικίνδυνη όπως η «Δουνκέρκη» και οι ταινίες νοθετεί τους Μίκι Ρουρκ, Τζον Κλιζ,
Ζωή Λιάκα αποστολή», λυπούμεθα, όχι εδώ. Μπάτμαν με τον Κρίστιαν Μπέιλ, Ολιβερ Μασούτσι και Φανί Αρντάν
 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
Ως «Λογοτεχνικό Ετος Αλκης Ζέη» ανακηρύσσεται το
2023, σύμφωνα με απόφαση του υπουργείου Πολιτισμού
της Ελλάδας, Πέτρο Σεβαστίκογλου, σκηνοθέτη-καθηγητή
Κινηματογραφίας, Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια
και Αθλητισμού, με αφορμή τη συμπλήρωση 100 ετών Νεοελληνικής Φιλολογίας ΕΚΠΑ, Μελπoμένη Κανα-
από τη γέννηση της συγγραφέως. Για την οργάνωση και τσούλη, καθηγήτρια Τμήματος Επιστημών Προσχολικής
τον σχεδιασμό των δράσεων συγκροτήθηκε αμισθί ομάδα Αγωγής και Εκπαίδευσης του ΑΠΘ, Αθανάσιο Αγάθο,
εργασίας, η οποία απαρτίζεται από τους: Ελένη Δουνδου- αναπληρωτή καθηγητή Νεοελληνικής Φιλολογίας ΕΚΠΑ,
λάκη, γενική γραμματέα Σύγχρονου Πολιτισμού, Φίλιππο Βασιλική Νίκα, εκπαιδευτικό, μέλος ΕΔΙΠ ΕΚΠΑ, πρόεδρο
Τσιμπόγλου, γενικό διευθυντή της Εθνικής Βιβλιοθήκης του Ελληνικού Τμήματος του ΙΒΒΥ, Πλάτωνα Μαυρο-
wwΟ Χοακίν Φίνιξ
στα γυρίσματα wwΗ Μάργκο
του «Napoleon» Ρόμπι
του Ρίντλεϊ Σκοτ στο τρέιλερ
του «Barbie»
της Γκρέτα
Γκέργουιγκ
wwΟ Ανταμ
Ντράιβερ ως wwΗ Νάντια
Εντσο Φεράρι Τερεσκιεβίτς στο
στο «Ferrari» «Mon Crime» του
του Μάικλ Μαν Φρανσουά Οζόν
σε μια ταινία που διαδραματίζεται
wwΣκηνή από σε ένα ξενοδοχείο υπερπολυτελεί-
το «The palace» ας της Ελβετίας κατά τη διάρκεια
του Ρομάν Πολάνσκι της βραδιάς αλλαγής του μιλένιουμ.
Ποιος ξέρει τι περιμένουμε...
Φρανουά Οζόν:
«Mon crime»
Με ένα πολύ δυνατό καστ γάλλων
ηθοποιών στη διάθεσή του, συμπε-
ριλαμβανομένων των Ιζαμπέλ Ιπέρ,
Φαμπρίς Λουκινί και Ντανί Μπουν,
το τρομερό παιδί του γαλλικού κι-
νηματογράφου («Οκτώ γυναίκες»,
«Η πισίνα» κ.ά.) παρουσιάζει ένα
μεγάλων αξιώσεων δικαστικό δράμα
γύρω από την υπόθεση δολοφονίας
ενός παριζιάνου τραπεζίτη για την
οποία παίρνει την ευθύνη μια αθώα
γυναίκα. Αξίζει να σημειωθεί ότι με
τον προϋπολογισμό των 15 εκατ.
μούστακο, καθηγητή Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του
ΕΚΠΑ, Σίσσυ Παπαθανασίου, ιστορικό Πολιτισμού, προϊ-
σταμένη Διεύθυνσης Γραμμάτων του ΥΠΠΟΑ. Μεταξύ των
κεντρικών δράσεων το ΥΠΠΟΑ προγραμματίζει την κυκλο-
φορία αφιερωματικού τόμου, μεγάλη έκθεση στο Μουσείο
Μπενάκη (κτίριο Πειραιώς 138) στο τέλος Φεβρουαρίου,
καθώς και σειρά εκπαιδευτικών προγραμμάτων και εκδη-
λώσεων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
wwΟ Κίλιαν Μέρφι
στην αφίσα του
«Oppenheimer»
του Κρίστοφερ
Νόλαν
ευρώ, το «Mon crime» θεωρείται μία
από τις ακριβότερες γαλλικές παρα-
γωγές όλων των εποχών.
Γκρέτα Γκέργουιγκ:
«Barbie»
Τι δουλειά έχει εδώ η διασημότερη...
κούκλα του κόσμου; Και όμως, τη
σκηνοθεσία αυτής της ταινίας ανέ-
λαβε η Γκρέτα Γκέργουικ, ηθοποιός,
σκηνοθέτρια και σεναριογράφος
προερχόμενη από την αμερικανική
ανεξάρτητη σκηνή. Εχει κερδίσει το
Οσκαρ σεναρίου για τις δικές της
«Μικρές κυρίες» και έχει υπάρξει
υποψήφια για Οσκαρ για το σενάριο
και τη σκηνοθεσία του «Lady Bird».
Αρα είναι αδύνατον να περιμένου-
με κάτι το συμβατικό και απλώς
«κουκλίστικο», πόσω μάλλον με τη
Μάργκο Ρόμπι στον ρόλο του τίτλου
47
και τον Ράιαν Γκόσλινγκ δίπλα της.
Κεν Λόουτς: «The Old Oak»
Ο τίτλος, που στα ελληνικά μεταφρά-
ζεται «Η παλιά βελανιδιά», είναι η
ονομασία μιας παμπ, ιδιοκτησίας ενός
πρώην ανθρακωρύχου και σημείο
συνάντησης των ηρώων της ιστορίας.
Τέσσερα χρόνια μετά την τελευταία
ταινία του, «Δυστυχώς απουσιάζατε»,
ο 86χρονος βρετανός σκηνοθέτης,
σημαιοφόρος ενός στερεού κινημα-
τογράφου που ανέκαθεν υπερασπι-
ζόταν την ηθική και τη δικαιοσύνη,
εξακολουθεί να βρίσκεται κοντά μας,
και αυτό δεν μπορεί παρά να μας χα-
ροποιήσει.
Σοφία Κόπολα: «Priscila»
Ενώ είναι ακόμα φρέσκος στη μνήμη
μας ο «Elvis» του Μπαζ Λούρμαν, μια
ταινία φαντασίας που εισχώρησε με
επιτυχία στην ψυχή και το πνεύμα
του Ελβις Πρίσλεϊ, η σκηνοθέτρια του
«Χαμένοι στη μετάφραση» καταθέτει
το δικό της σχόλιο για την πολύκροτη
σχέση ανάμεσα στον Πρίσλεϊ (Τζέ-
ικομπ Ελόρντι) και τη γυναίκα της
ζωής του, Πρισίλα (Καμίλα Κογουάλ).
Και κάτι μας λέει ότι ούτε σε αυτή την
περίπτωση θα πρέπει να περιμένουμε
μια συμβατική βιογραφική ταινία.
Μάικλ Μαν: «Ferrari»
Δεν είναι η πρώτη φορά που μια βιο-
γραφική ταινία για τον Ενζο Φεράρι
θα βγει στις αίθουσες, όμως και μόνο
το γεγονός ότι με αυτήν ο Μάικλ Μαν
της «Εντασης» και του «Τελευταίου
των Μοϊκανών» επέλεξε να επιστρέ-
ψει στην κινηματογραφική σκηνο-
θεσία επτά χρόνια μετά το «Black
hat», δεν μπορεί παρά να ανεβάζει
τον πήχη των προσδοκιών στον ου-
ρανό. Και με τη σκέψη ότι ο Ανταμ
Ντράιβερ υποδύεται τον Φεράρι, η
περιέργεια οξύνεται.
Ρίντλεϊ Σκοτ: «Napoleon»
Πληθωρικός και υπερπαραγωγικός (οι
ταινίες του «Η τελευταία μονομαχία»
και «Ο οίκος Gucci» διανεμήθηκαν
κοντά η μία με την άλλη), ο 85χρονος
πλέον βρετανός κινηματογραφιστής,
με πολύτιμο εργαλείο τον Χοακίν Φί-
νιξ, εξερευνά το μυστήριο του Ναπο-
λέοντα Βοναπάρτη και το πώς αυτός ο
ταπεινής καταγωγής ευφυής άνδρας
κατάφερε, τόσο σύντομα, να καθίσει
στον θρόνο του αυτοκράτορα. Στον
ρόλο της συζύγου του, Ζοζεφίνα, η
Βανέσα Κίρμπι.
Γουές Αντερσον:
«Asteroid City»
Από τον ευφάνταστο δημιουργό της
«Οικογένειας Τένεμπαουμ» του «Ξε-
νοδοχείου Grand Budapest» και προ-
σφάτως, της «Γαλλικής αποστολής»,
μία ακόμα ταινία εποχής (δεκαετία
του 1950) που τοποθετείται σε μια
φανταστική πόλη της ερήμου των
ΗΠΑ όπου κατά τη διάρκεια ενός συ-
νεδρίου αστρονομίας για πρόθυμους
εφήβους κάτι σημαντικό και περίεργο
πρόκειται να συμβεί. Παίζουν και πάλι
οι πάντες – ενδεικτικά οι Εντουαρντ
Νόρτον, Σκάρλετ Τζοχάνσον, Τομ
Χανκς.
48
συν Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023

Κριτική «Βρυκόλακες» του Χένρικ Ιψεν

Διαύγεια και πυκνότητα

Ο
ανυποψίαστος θεατής δεν θα μπορούσε
να τοποθετήσει τους «Βρυκόλακες» τον
19ο αιώνα: Το έργο ανήκει σε ένα διαχρο-
νικό τώρα... Γραμμένο το 1881, όταν ο κορυφαίος
νορβηγός συγγραφέας Χένρικ Ιψεν (Henrik Ibsen,
1828-1906) ζούσε στη Ρώμη, οι «Βρυκόλακες»
είναι ένα έργο που τολμάει να πει πράγματα απα-
γορευμένα για την εποχή του – και όχι μόνο. Η
υποκρισία και η ηθική μιας ολόκληρης κοινωνίας
μπαίνει στο μικροσκόπιο μέσα από τον ίδιο τον
πυρήνα της, την οικογένεια και τον στενό της
περίγυρο: Η Κυρία Αλβινγκ και ο γιος της, ο καλ-
λιτέχνης Οσβαλντ, που θα κληρονομήσει όλες τις
αμαρτίες. Ο λοχαγός Αλβινγκ, η μνήμη του οποίου
πρόκειται να τιμηθεί, ο πάστορας Μάντερς και η
Εκκλησία, η ψυχοκόρη Ρεγγίνα και ο πατέρας της,
Εγκστραντ. Ενας κόσμος που ζει μέσα στα μυστικά
και τα ψέματα, αρνούμενος να αναμετρηθεί με τις
αλήθειες της ζωής του, βλέπει γύρω τις παλιές
ιδέες να επιστρέφουν – σαν βρυκόλακες, και να
τον καταπίνουν.
Στην παράσταση του Σταμάτη Φασουλή, στην
Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θέατρου, οι «Βρυκό-
λακες» είναι εκεί, μπροστά στα μάτια του θεατή,

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΒΑΛΛΙΕΡΑΚΗΣ
από την αρχή. Το ευφυές, γοητευτικό και συνάμα
απειλητικό σκηνικό του Γιώργου Γαβαλά συνδυά-
ζει όλα τα στοιχεία. Τα βιβλία της κυρίας Αλβινγκ
και τους πίνακες του Οσβαλντ, τους εφιάλτες του
παρελθόντος και του παρόντος στις κουρτίνες που

σκηνές
αποκαθηλώνονται, τις
φωτιές και το φως της wwΟ Περικλής
αυγής, την καταστρο- Μουστάκης, η
φή και μια αχνή ελπίδα Ναταλία Τσαλίκη

και παρασκήνια
αναγέννησης – ή ίσως και ο Αργύρης
και όχι. Οι μουσικοί Πανταζάρας στους
ήχοι του Αγγελου Τρι- «Βρυκόλακες» του
ανταφύλλου ντύνουν Εθνικού Θεάτρου
τις στιγμές της ιστορί-
ας, οι φωτισμοί παίζουν Της Μυρτώς Λοβέρδου myrto@tovima.gr
με τις αντιφάσεις καθώς
οι ήρωες βρίσκονται
αντιμέτωποι με όλο το
φάσμα της ζωής τους. προβλήματος πρέπει να βάλει βαθιά το μαχαί-
Απόδοση - ρι στο τι είδους παιδεία και υπό ποιες προ-
Με μια καθαρή, διαυγή σχεδόν, απόδοση του
σκηνοθεσία:
ιψενικού κειμένου, ο Σταμάτης Φασουλής εστίασε ϋποθέσεις οφείλει να δομηθεί ένα σύστημα
Σταμάτης Φασουλής
στις βαθιές έννοιες και αλήθειες του έργου, απο- καλλιτεχνικής εκπαίδευσης πανεπιστημιακού
Σκηνικά: φεύγοντας τις παγίδες της σοβαροφάνειας και της επιπέδου. Από τη μια είναι το κράτος, με τα
Γιώργος Γαβαλάς επίδειξης. Κι αυτή η διαύγεια είναι που συνομιλεί υπουργεία και τους φορείς του, το οποίο και
Κοστούμια: με την πυκνότητα του έργου, τον εσωτερικό του πρέπει να το μελετήσει διεξοδικά. Από την άλλη
Αγγελος Μέντης όγκο και τη δυναμική του. Ο σκηνοθέτης γνωρίζει όμως, σε ό,τι αφορά στο θέατρο κυρίως, δεν
Μουσική: πράγματι καλά τους «Βρυκόλακες» και ως εκ τούτου ξέρω αν είναι έτοιμες όλες αυτές οι ιδιωτικές
Αγγελος ξέρει ακριβώς τι θέλει να κάνει – και το πετυχαίνει. σχολές να αποδεχτούν τις επιπτώσεις αυτής
Τριανταφύλλου Τίποτε δεν γίνεται τυχαία στην παράσταση που της αλλαγής. Μιας αλλαγής που θα κλονίσει
Φωτισμοί: παίζεται στο Κτίριο Τσίλλερ. Ολα όσα διαδραματί- συθέμελα το υπάρχον καθεστώς, ανατρέποντας
Σάκης Μπιρμπίλης ζονται στη σκηνή, και είναι πολλά, συνδέονται με ακόμα και τη λειτουργία τους.
Παίζουν: το όλον, σαν κρίκοι μιας αλυσίδας – που φτάνει ως Οι θεατρικές σχολές στην Ελλάδα – ακόμα
Ναταλία Τσαλίκη, τις μέρες μας, ως εμάς τους ίδιους. Και, εν τέλει, και οι κρατικές – έχουν μάθει να λειτουργούν
Αργύρης
Πανταζάρας,
όλα μοιάζει να υποκινούνται από το σκοτάδι ενώ
στόχος τους είναι το φως – λέξεις, κινήσεις, βλέμμα-
Θέλουμε ν΄ ανοίξει με τους δικούς τους κανόνες, κανόνες που δεν
εντάσσονται σε ένα αυστηρά πανεπιστημιακό
Περικλής
Μουστάκης,
τα, εκφράσεις, χειρονομίες. Ολοι και όλα υπακούν
σε αυτόν τον δαίμονα που λέγεται «Βρυκόλακες». η συζήτηση; σύστημα (δεν δίνουν πανελλήνιες, το διδακτικό
προσωπικό δεν έχει μεταπτυχιακές σπουδές
Γιώργος Ζιόβας, Και παραμένει εξαιρετικά ισχυρός. κ.ο.κ.). Βασίζονται στην εμπειρία, στο ταλέ-
Κατερίνα Μαούτσου Αναρωτιέμαι αν το θέμα που άνοιξε με το ντο – όσο κι αν ο όρος ενίοτε αποδεικνύεται
Οι ερμηνείες πρόσφατο Προεδρικό Διάταγμα για τους καλ- αμφιλεγόμενος –, στο πάθος, στο μεράκι και την
Παραστάσεις:
Εθνικό Θέατρο - Η Ναταλία Τσαλίκη κουβαλά ήδη το παρελθόν λιτέχνες μπορεί να λειτουργήσει ως ντόμινο αγάπη για το ίδιο το θέατρο. Αλλά επειδή είναι
Κεντρική Σκηνή της κυρίας Αλβινγκ τη στιγμή που τη συναντάμε, θετικών εξελίξεων στον χώρο της καλλιτεχνικής μεγάλος ο αριθμός των σχολών που διαθέτει η
– Κτίριο Τσίλλερ, γι’ αυτό και την ακολουθούμε στη σκηνική της εκπαίδευσης. Κι αν έπρεπε να δημιουργηθεί χώρα, κυρίως στην Αθήνα, όσοι διδάσκουν δεν
Τετάρτη - Σάββατο διαδρομή – μια διαδρομή υψηλών απαιτήσεων. Ο όλος αυτός ο σάλος και όλες αυτές οι αντιδρά- σημαίνει ότι ξέρουν να κάνουν καλά κι αυτή τη
(17.00), Παρασκευή Αργύρης Πανταζάρας έρχεται να βρει τον Οσβαλντ σεις για να ευαισθητοποιηθούν οι αρμόδιοι δουλειά. Αλλο καλός και έμπειρος ηθοποιός ή
- Κυριακή (20.30), σε μια ώριμη στιγμή του και το ταξίδι με τον ήρωά και να θέσουν το ζήτημα επί τάπητος. Οπως σκηνοθέτης κι άλλο καλός δάσκαλος.
σε εναλλασσόμενο του έχει ενδιαφέρον και πλούτο. Ο Γιώργος Ζιόβας επίσης προβληματίζομαι για το αν θα είναι, Σε κάθε περίπτωση όμως η συζήτηση αυτή
ρεπερτόριο με τη (Εγκστραντ) διαθέτει τη σταθερότητα της υποκριτι- πράγματι, γόνιμη αυτή η συζήτηση και κυρίως, πρέπει να ανοίξει. Θα πάρει χρόνο, θα αντι-
«Σπασμένη στάμνα» κής του εμπειρίας, η Κατερίνα Μαούτσου (Ρεγγίνα) αποτελεσματική. Γιατί το ερώτημα δεν είναι μετωπίσει ανατροπές, θα βρεθεί σε αδιέξοδα,
του Χάινριχ φον τη σκηνική ένταση των αποκαλύψεων των οποίων καινούργιο, καθώς έχει κατά καιρούς εκφρασθεί αλλά μόνον έτσι θα φτάσει σε ένα αποτέλεσμα.
Κλάιστ γίνεται κοινωνός και ο Περικλής Μουστάκης τη και – δυστυχώς – ξεχαστεί. Αναίμακτος δεν θα είναι ο δρόμος. Αρκεί να
μετέωρη σκηνική υπόσταση του Πάστορα Μάντερς. Γιατί για να φθάσει κανείς στην καρδιά του βγάλει σε ξέφωτο...
 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023

συν 49
του 20ού αιώνα
ΕΠΙΛΟΓΗ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Π. ΜΑΛΟΥΧΟΣ

Διαβάστε «ΤΑ ΝΕΑ»

της 3ης Ιανουαρίου 1964
Πρώτο κανάλι άζοντας σχεδόν τις επιδόσεις της συγκριτικά με
την περασμένη χρονιά. Η αντίστοιχη εκπομπή του
Σαββατοκύριακου, το «Mega Σαββατοκύριακο»
με τους Ντίνο Σιωμόπουλο και Στέλλα Γκαντώνα,

για το 2022
ακολουθώντας σταθερά ανοδική πορεία, διατή-
ρησε την πρωτιά στο δυναμικό κοινό με 13,3%,
αυξάνοντας ταυτόχρονα τα ποσοστά της και στο
σύνολο του κοινού κατά 45,6%.

το Mega
Σταθερή αξία στην απογευματινή ζώνη απο-
τελεί το «Live News» με τον Νίκο Ευαγγελάτο.
Για ακόμα μία χρονιά, η εκπομπή παραμένει

Σ
αμετακίνητη στην πρώτη θέση, καταγράφοντας
18,3% στο σύνολο και 17,2% στο δυναμικό κοινό.
Στην κορυφή παραμένει και το «Φως στο τούνελ»
Της Διονυσίας
Μαρίνου
Πρωτιές με την Αγγελική Νικολούλη. Η εκπομπή έρευνας
κατέκτησε την πρωτιά σε όλα τα κοινά, έγινε
του σταθμού παγκόσμιο trend στο twitter και πέτυχε ποσοστά
25,5% στο σύνολο και 23,6% στο δυναμικό. Στα
ε χρονιά του Mega αναδεί- σε μυθο- highlights της χρονιάς ήταν αναμφισβήτητα η
χθηκε το 2022, αφού ήταν ο εκπομπή για την υπόθεση της Πάτρας που ση-
απόλυτος νικητής του έτους,
πλασία, μείωσε ρεκόρ τηλεθέασης με 53,1% στο δυναμικό
εξασφαλίζοντας την πρώτη
θέση της τηλεθέασης χάρη
ενημέρωση, κοινό. Γκολ στην τηλεθέαση πέτυχε το Mega
και με τον τελικό του Champions League όπου
στις στρατηγικές επιλογές ψυχαγωγία η αναμέτρηση της Λίβερπουλ κόντρα στη Ρεάλ
των ανθρώπων του καναλιού. Μαδρίτης είχε ποσοστό 40,3% στο δυναμικό
Με 13,5 μέσο όρο στο σύνολο του κοινού και κοινό και 37,6% στο γενικό.
12,8% στο δυναμικό 18-54 ετών, ήταν ο κορυφαί-
ος σταθμός για το 2022. Ταυτόχρονα, το Mega Ψυχαγωγία
πρώτευσε και στην prime ζώνη με ποσοστό 18,1% Η ψυχαγωγία συνέχισε την επιτυχημένη της
στο σύνολο και 14,7% στο δυναμικό κοινό. πορεία και μέσα στο 2022 με τις εκπομπές να
γίνονται αγαπημένη συνήθεια του κοινού. Οι
Μυθοπλασία πρωινές «Mega Καλημέρα» με την Ελεονώρα
Εκκινώντας από τη μυθοπλασία, το «Maestro» του Μελέτη και «Πάμε Δανάη» με τη Δανάη Μπάρκα
Χριστόφορου Παπακαλιάτη ήταν κάθε εβδομάδα σημειώνουν υψηλές επιδόσεις στις γυναίκες
η απόλυτη επιλογή των τηλεθεατών καταγρά- ηλικίας 25-54 με ποσοστά 16,3% και 14,8% αντί-
φοντας μέσο όρο 28,7% στο σύνολο του κοινού στοιχα. Στην ίδια ηλιακή κατηγορία βρίσκεται και
και 28,5% στο δυναμικό. Παράλληλα, η σειρά το πιο πιστό κοινό της εκπομπής «Ελένη» με την
κατάφερε και μία άλλη, εξίσου σημαντική, πρω- wwΕκτός από Ελένη Μενεγάκη με το ποσοστό να ανέρχεται στο
τιά. Εγινε η πρώτη ελληνικής προέλευσης που το «Maestro» 14,1%. Τα Σαββατοκύριακα η Σίσσυ Χρηστίδου
αγοράστηκε από το Netflix. Μαζί με τον «Σιω- (φωτογραφία) που στο «Χαμογέλα και πάλι!» καταγράφει πρωτιά
πηλό δρόμο» σε σενάριο Πέτρου Καλκόβαλη και αγοράστηκε από στις γυναίκες 25-54 με ποσοστό 19,9%. Κάθε
Μελίνας Τσαμπάνη που θα μεταδοθεί στις ΗΠΑ το Netflix, σε διεθνή απόγευμα, το «The Chase», το παιχνίδι καταδι-
και τον Καναδά μέσω της πλατφόρμας Topic, οι τροχιά βρίσκεται ώξεων με την Μαρία Μπεκατώρου, χτίζει μια
δύο παραγωγές βρίσκονται σε διεθνή τροχιά, σταθερή ζώνη με νούμερα που έφτασαν το 23,3%
έναν δρόμο που αναμένεται να ακολουθήσει
και η σειρά
στο δυναμικό κοινό ενώ το «Σπίτι με το Mega»,
και το «Milky way» του βραβευμένου με Χρυσό «Σιωπηλός δρόμος», με τη Ρούλα Κορομηλά φέτος στην παρουσίαση,
Φοίνικα Βασίλη Κεκάτου. κάτι που θα γεμίζει τα σαββατόβραδα με μουσική. Τα εορτα-
Στο καθημερινό πρόγραμμα του Mega η «Γη συμβεί και με στικά επεισόδια ξεπέρασαν το 20% στο σύνολο
της ελιάς» του Αντρέα Γεωργίου στον δεύτερο το επερχόμενο του κοινού με την κάλυψή τους να ξεπερνά τα
κύκλο της πήρε την πρώτη θέση στους πίνακες «Milky Way» 2,5 εκατομμύρια τηλεθεατές.
της τηλεθέασης με ποσοστό 27,3% στο σύνολο.
Εντυπωσιακή ήταν η απόδοση στο δυναμικό
κοινό με ποσοστό 19,2%. Εξίσου επιτυχημένο
είναι και το «Μαύρο Ρόδο», το οποίο διατηρεί την
πρωτοκαθεδρία στο σύνολο με 23,9% και 17,9%
στο δυναμικό κοινό. Ο «Αγιος Παΐσιος – Από τα
Φάρασα στον Ουρανό», η σειρά θρησκευτικού
περιεχομένου, είχε σαρωτικές επιδόσεις στις
αρχές του 2022 με 27,1% στο σύνολο και 24,5%
στο δυναμικό κοινό. Η κωμωδία «Συμπέθεροι απ’
τα Τίρανα» των Μιχάλη Ρέππα και Θανάση Παπα-
θανασίου κατέγραψε θριαμβευτική πορεία στους
πίνακες της τηλεθέασης με 25,7% στο σύνολο και
20,8% στο δυναμικό. Τη σεζόν που διανύουμε
η νέα δουλειά του επιτυχημένου συγγραφικού
διδύμου, η επίσης κωμική σειρά «Μαίρη, Μαίρη,
Μαίρη», αναδείχθηκε πρωταθλήτρια με 16,9%
στο σύνολο του κοινού.
Ενημέρωση
Το αποτύπωμά της άφησε τη χρονιά που έφυγε
και η ενημέρωση του Mega. To κεντρικό δελτίο
ειδήσεων Mega Γεγονότα με παρουσιάστριες τη
Ράνια Τζίμα (Δευτέρα - Πέμπτη) και την Κατερίνα
Παναγοπούλου (Παρασκευή - Κυριακή) έφτασε
στην κορυφή της τηλεθέασης στο κοινό 18-54
ετών με 12,9%. Αξιοσημείωτη ήταν η ποσοστιαία
αύξηση που παρουσίασε συγκριτικά με το 2021,
η οποία άγγιξε το 62,5% στο σύνολο και το 55,4%
στο δυναμικό κοινό. Κυρίαρχη ήταν και η «Κοινω-
νία ώρα Mega» με τους Ιορδάνη Χασαπόπουλο και
Ανθή Βούλγαρη. Η πρωινή ενημερωτική εκπομπή
του σταθμού ήταν πρώτη με ποσοστό 21% στο
σύνολο και 20,4% στο δυναμικό κοινό, διπλασι-
50 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023

Της Εφης Φαλίδα

Ενας καφές * κειμενο και φωτογραφιεσ

με τη...
Τ Χλόη Ακριθάκη
ο 1987 σε ένα δημοσίευμα των «New
York Times» για τον τρόπο που το Βερο-
λίνο προετοιμαζόταν να αλλάξει σελίδα
στην ιστορία του 20ού αιώνα γινόταν αναφο-
ρά στα στέκια όπου καλλιτέχνες, συγγραφείς
και φοιτητές πίνουν και συναναστρέφονται με

*
επιχειρηματίες, πολιτικούς, δημοσιογράφους.
Στο μεταξύ, ο Τζον λε Καρέ στη «Μικρή τυμπα-
«Πολλοί άνθρωποι αναγνωρίζουν στον καφέ την ικανότητα να δίνει πνεύμα»
νίστρια» λίγα χρόνια νωρίτερα είχε στείλει έναν (Ονορέ ντε Μπαλζάκ , «Πραγματεία περί των νεωτέρων διεγερτικών», 1839)
από τους χαρακτήρες του με μελαγχολική διά-
θεση στο Βερολίνο: «Φοβούμενος για τον εαυτό
του, έσπευσε σε ένα μοντέρνο ελληνικό νυχτε-
ρινό κέντρο διασκέδασης που γνώριζε, το οποίο
διευθύνεται από μια γυναίκα με κοσμοπολίτικη
σοφία». Η γυναίκα είναι η Φώφη Ακριθάκη και
το μαγαζί της το Estiatorio, γνωστό σε όλους
ως Fofi’s. Ο Λε Καρέ συνεχίζει γράφοντας ότι
ο χαρακτήρας του, ο Γκάντι Μπέκερ, «έχοντας
επιτέλους μεθύσει, έβλεπε τους καλεσμένους
να σπάνε τα πιάτα με μεγάλη ανυπομονησία,
σύμφωνα με την καλύτερη γερμανοελληνική
παράδοση». Για τους περισσότερους Βερολι-
νέζους η πραγματική έλξη του χώρου αυτού
βρισκόταν στο ότι από τη δεκαετία του 1970
έως το 1995 ήταν ένα σημείο θέασης. Με ένα
πλήθος θαμώνων πιο αστραφτερό νωρίς το
βράδυ και πιο άγριο τη νύχτα.
Η Φώφη εγκαταστάθηκε μόνιμα στο Βερο-
λίνο το 1969, αφού είχε παντρευτεί τον Αλέξη
Ακριθάκη. Ο Ακριθάκης έφτασε στο Δυτικό Βε-
ρολίνο με μια υποτροφία της DAAD (Γερμανική
Υπηρεσία Ακαδημαϊκών Ανταλλαγών) για να
ξεφύγει από τις διώξεις και τους περιορισμούς
της δικτατορίας στην Ελλάδα. Στο Βερολίνο η
Φώφη Ακριθάκη ανέπτυξε τις δεξιότητές της
στην επικοινωνία μέσα από την τελετουργία
της τροφής. Χωρίς να ξέρει τη γλώσσα, άνοιξε
με δύο φίλους της το μπαρ Αχ Βαχ, το ’75-’76
άνοιξε μόνη της ένα μικρό μπαρ μαγειρεύο-
ντας σπίτι της μεζέδες που κάθε βράδυ τούς
πήγαινε με ταξί στο μαγαζί. Λίγο αργότερα,
το 1977, οι Βασίλης Κουράφαλος και Κώστας
Κασάμπαλης της πρότειναν να ανοίξουν ένα
άλλο μαγαζί, του οποίου η ταμπέλα έγραφε
Estiatorio. Τα υπόλοιπα έγιναν κεφάλαιο της
ιστορίας του Βερολίνου. Η οικοδέσποινα και
ο καλλιτέχνης σύζυγος είχαν μετατρέψει τον
χώρο εστίασης σε τόπο συνάντησης και επι-
κοινωνίας φίλων, συνεργατών, συνοδοιπόρων,
αλλά και άγνωστων μεταξύ τους ανθρώπων, οι
οποίοι συνευρίσκονταν για να περάσουν καλά
χωρίς να έχει σημασία η κοινωνική, ιδεολογική
ή όποια άλλη ταυτότητα.
Από τέτοιες βραδιές συνεκτικής απόλαυσης
δημιουργήθηκαν και καλλιτεχνικά έργα, τα
οποία οι δημιουργοί τους αφιέρωναν στη Φώφη
και τον Αλέξη Ακριθάκη. Οπως στη γιορτή των
γενεθλίων του Γιάννη Κουνέλλη, της Ρεμπέκα
Χορν και του Χάινερ Μίλερ οι τρεις καλλιτέχνες
συνδημιούργησαν πάνω σε ένα στρωμένο τρα-

Η καλλιτέχνις μιλά για το ψυχροπολεμικό Βερολίνο,

τη φωτογενή Πράγα και το φωτογραφικό της πρότζεκτ

«Η ανθρώπινη παρουσία
μέσω της απουσίας της»
 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
Coffee spot:
Εστιατόριο Μουσείου Μπενάκη,
Κουμπάρη 1, Κολωνάκι
πέζι το έργο τους: ένα λεκιασμένο από κρασί
τραπεζομάντιλο, ένα άδειο πακέτο τσιγάρα
Gauloises, ξεραμένα κόκκινα τριαντάφυλλα,
ορισμένα μαχαιροπίρουνα. Η σύνθεσή τους
μπήκε σε κορνίζα και το έργο τους αυτή τη
στιγμή βρίσκεται σε περίοπτη θέση στο εστι-
ατόριο στην ταράτσα του Μουσείου Μπενάκη.
Εκεί όπου η Χλόη Ακριθάκη, κόρη της Φώφης
και του Αλέξη, επιμελήθηκε την εγκατάσταση
ορισμένων έργων από το βερολινέζικο Fofi’s
στον χώρο του εστιατορίου του μουσείου. Το
Μουσείο Μπενάκη, στο πλαίσιο των αφιερω-
μάτων του σε προσωπικότητες που άφησαν
σημαντικά ίχνη στην ιστορία του πολιτισμού
μέσα από τη ζωή και το έργο τους, παρουσιάζει
σε συνεργασία με το Αρχείο Ακριθάκη το «Εστι-
ατόριο», φέρνοντας στην Αθήνα της δεκαετίας
του 2020 το Βερολίνο των δεκαετιών του 1970,
του 1980 και του 1990, μέσα από έργα τέχνης
και ντοκουμέντα.
«Πιστεύω ότι τα πράγματα πρέπει να δείχνο-
νται. Είχα ξεκινήσει την έρευνά μου να κάνω
μία έκδοση για τη μητέρα μου και το Fofi’s και
η επιθυμία μου διασταυρώθηκε με τις ιδέες
του μουσείου, όπου εν μέσω της πανδημίας
είχε ξεκινήσει η ανακαίνιση του χώρου τού
εστιατορίου του. Είχε γίνει το 2012 η έκθεση
“Fofi’s Berlin” στο Μουσείο Αλεξ Μυλωνά σε
επιμέλεια Ντένη Ζαχαρόπουλου και Αλέξη Πα-
παζαχαρία με έργα τέχνης από την προσωπική
συλλογή της Φώφης Ακριθάκη. Εδώ γίνεται μια
τεκμηρίωση σχετικά με τις πρώτες γνωριμίες της
Φώφης και του Αλέξη όταν πήγαν στο Βερολίνο
με την υποτροφία της DAAD. Εργα των Ξενάκη,
Λογοθέτη, Τσόκλη, Ρέμο Ρεμότι».
nnΗ ιστορία της Φώφης Ακριθάκη στο
Βερολίνο θα μπορούσε να είναι και
κινηματογραφική ταινία;
Η φιλόξενη ατμόσφαιρα του Fofi’s έκανε τους
καλλιτέχνες που σύχναζαν στο μαγαζί́ να θέλουν
να προσθέσουν και να προστεθούν σε αυτή
την ατμόσφαιρα. Οι φίλοι της μητέρας μου
ήταν πολλοί. Ο Βιμ Βέντερς ύστερα από έναν
χωρισμό του ζήτησε παρηγοριά σε ένα μονα-
χικό τραπέζι του εστιατορίου της. Ο Φράνσις
Μπέικον, άλλος θαμώνας του εστιατορίου, της
έστειλε ένα από τα ζωγραφικά του τρίπτυχα με
προσωπική αφιέρωση και τώρα το παρουσιά-
ζουμε στο εστιατόριο στο Μπενάκη. Οπως και τη
“Μήδεια” του Μπομπ Ουίλσον. Από τα τραπέζια
του εστιατορίου της Φώφης πέρασαν ο Αντι
Γουόρχολ, ο Ντέιβιντ Μπάουι, ο Μπράιαν ντε
Πάλμα, ο Ρόμπερτ ντε Νίρο. Νομίζω ότι εκείνη
την εποχή δεν υπήρχε κάποιος από την τέχνη,
την πολιτική, τα γράμματα που να βρισκόταν
στο Βερολίνο και να μην περνούσε από εκεί.
Περισσότερα από είκοσι χρόνια, είχε γίνει ένα
από τα πιο διάσημα καλλιτεχνικά στέκια του
Βερολίνου και της Ευρώπης.
nnΠώς βίωσες την πτώση του Τείχους του
Βερολίνου;
ΕΙΠΕ
Από τα τραπέζια του εστιατορίου της Φώφης
πέρασαν ο Αντι Γουόρχολ, ο Ντέιβιντ Μπάουι, ο
Μπράιαν ντε Πάλμα, ο Ρόμπερτ ντε Νίρο. Νομίζω ότι
εκείνη την εποχή δεν υπήρχε κάποιος από την τέχνη,
την πολιτική, τα γράμματα που να βρισκόταν στο
Βερολίνο και να μην περνούσε από εκεί
Η πτώση του Τείχους ήταν κάτι που όλοι
ονειρεύονταν αλλά κανείς δεν πίστευε ότι θα
γίνει. Ακόμη και λίγες ώρες πριν ανοίξουν τα
σύνορα κι ενώ συζητούσαμε τα γεγονότα, τις
διαδηλώσεις που γινόντουσαν στη Λειψία, τους
χιλιάδες Ανατολικογερμανούς που εγκατέλει-
παν το καθεστώς μέσω των πρεσβειών της
Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας
στην Πράγα και τη Βουδαπέστη, το άνοιγμα
των συνόρων μάς φαινόταν απίθανο. Ετσι,
γυρίζοντας σπίτι εκείνο το βράδυ, βρέθηκα
ξαφνικά σε μποτιλιάρισμα. Αυτοκίνητα, πεζοί,
όλοι είχαν ξεχυθεί στους δρόμους. Τα σύνορα
είχαν ανοίξει, οι πρώτοι Ανατολικοβερολινέζοι
πέρασαν διστακτικά στον δυτικό τομέα – κανείς
δεν ήξερε τι θα γινόταν και αν θα μπορούσαν να
επιστρέψουν –, οι φρουροί επίσης δεν ήξεραν
τι να κάνουν.
Από ένα λάθος δόθηκε άμεσα η διαταγή χωρίς
οδηγίες. Σε λίγες ώρες όλη η πόλη ήταν ένα
ξέφρενο πάρτι που κράτησε μέρες. Πήγα στο
Εστιατόριο, αλλά δεν βρήκα κανέναν εκεί. Ολοι
τους είχαν πάει στο Τείχος κι εγώ πήγα με έναν
άγνωστο που βρήκα στον δρόμο στην Πύλη
του Βρανδεμβούργου να δούμε τι έχει γίνει.
Αργότερα έμαθα ότι εκείνο το βράδυ έτρωγε
στο Εστιατόριο ο Γκίντερ Ρέξροντ, τότε senator
οικονομικών του κρατιδίου του Βερολίνου και
φίλος της μητέρας μου. Εκεί λοιπόν στο Εστια-
τόριο του έστειλαν το τηλεγράφημα ότι έπεσε
το Τείχος και εκείνος το έδωσε στη Φώφη!
nnΠώς σε επηρέασαν καλλιτεχνικά το
Βερολίνο και η Πράγα;
Πιστεύω ότι το Βερολίνο με επηρέασε πιο πολύ
από όλα τα μέρη όπου έχω ζήσει. Εκεί πήγαινα
51
από μωρό με τον πατέρα μου στη National
Gallerie και σε άλλες εκθέσεις τέχνης, όπως
άλλα παιδάκια πήγαιναν στην παιδική χαρά.
Αργότερα συνειδητοποίησα ποιοι ήταν οι φίλοι
της μητέρας μου και ποιους καταπληκτικούς
καλλιτέχνες είχα την τύχη να γνωρίσω. Εκεί
επίσης γνώρισα και τον Χρήστο Ιωακειμίδη,
για τον οποίο δούλεψα στη διοργάνωση μεγά-
λων εκθέσεων, όπως η «American Art in 20th
Century» στο Martin Gropius Bau. Το Βερολίνο
ήταν το φυσικό μου περιβάλλον και έτσι το
ζούσα και το είχα αποδεχτεί, χωρίς να μου κάνει
καμία εντύπωση. Στην Πράγα πήγα το 1994
και βρήκα μια πανέμορφη, κινηματογραφική
πόλη, φημισμένη για τη φωτογραφική σκηνή
της. Εκεί, ενώ η βασική μου ενασχόληση ήταν
για πολλά χρόνια η οικογένειά μου, οργανικά
ήρθα πιο κοντά στη φωτογραφία.
nnΕχεις δεθεί με κάποιο τρόπο με την
Αθήνα;
Τα τελευταία χρόνια «ξαναβρήκα» την Αθήνα.
Είναι σαν να μην έφυγα ποτέ. Δεν έχασα ποτέ
επαφή με τους φίλους μου και χαίρομαι αφάντα-
στα και για τις καινούργιες γνωριμίες που κάνω
εδώ. Για μένα η Αθήνα δεν είναι το καινούργιο
Βερολίνο, τίποτα δεν μπορεί να το αντικατα-
στήσει. Και δεν το εννοώ αρνητικά. Είναι απλά
μια εντελώς διαφορετική πόλη στην άκρη και
όχι στη μέση της Ευρώπης με διαφορετικούς
ανθρώπους, όπου, ενώ στον χώρο της τέχνης
συμβαίνουν χιλιάδες πράγματα – τα οποία δεν
προλαβαίνουμε να τα δούμε όλα –, η αγορά μας
είναι παρά πολύ μικρή.
nnΤι βλέπεις στα εργαστήρια των
καλλιτεχνών τα οποία φωτογραφίζεις;
Είναι ένα πρότζεκτ που ξεκίνησε πολύ χαλαρά
ενώ συναντιόμουν με φίλους καλλιτέχνες στα
εργαστήριά τους. Τα εργαστήρια μου είναι
χώροι οικείοι από τα παιδικά μου χρόνια. Στην
αρχή απλά μιλούσαμε με τους καλλιτέχνες,
όμως κάποια στιγμή άρχισα να φωτογραφίζω
τον χώρο ή τους ίδιους την ώρα της δουλειάς
και της δημιουργίας τους. Μου αρέσει να πα-
ρατηρώ τη σχέση του καλλιτέχνη με το έργο
του, όπως και το να ανακαλύπτω την επίδραση
του χώρου του εργαστηρίου τους στο έργο. Ή
και το αντίστροφο, πώς ο ίδιος ο δημιουργός
επιβάλλεται στον χώρο όπου προετοιμάζει το
έργο του. Με ενδιαφέρουν οι λεπτομέρειες
αλλά και το σύνολο. Η στιγμή της ησυχίας και
της συγκέντρωσης. Αυτό που αιωρείται στην
ατμόσφαιρα και ενώ είναι αόρατο καταγράφεται
με έναν μαγικό τρόπο στη φωτογραφία.
nnΣτα φωτογραφικά καρέ σου εξιχνιάζεις
την ποιητική της απουσίας;
Ενα τσαλακωμένο σεντόνι, μια σκιά, μια σιλου-
έτα σε κίνηση, τα απομεινάρια μιας ημέρας. Η
ανθρώπινη παρουσία μέσω της απουσίας της.
Μερικές φορές είναι μια αναφορά σε μνήμες,
άλλοτε πάλι όχι, αλλά πάντα γεννά ερωτήματα
και δίνει χώρο στη φαντασία να πλάσει τις δικές
της ιστορίες.
Live News
Live News

Live News

Όλα τα μεγάλα θέματα Καθημερινά στις 16∶00

Όλα τα μεγάλα θέματα
της επικαιρότητας Καθημερινά στις 16∶00
15∶50
της επικαιρότητας 15∶50
16∶00
σε Live News ρυθμούς 15∶50
σε LiveΝίκο
με τον NewsΕυαγγελάτο.
ρυθμούς
με τον Νίκο Ευαγγελάτο.
 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
Επιστολές
Υποβαθμισμός του Γεωπονικού
Πανεπιστημίου Αθηνών
στην ψηφιακή εποχή
Κύριε Διευθυντά,
Κ
ι όμως είναι αλήθεια· το τρίτιο σε αρχαιότητα
πανεπιστήμιο της χώρας, το Γεωπονικό Πανε-
πιστήμιο Αθηνών (ΓΠΑ), που αποτελεί αδιαμ-
φισβήτητα σημαντικότατο παράγοντα ανάπτυξης και
διατροφικής επάρκειας του πληθυσμού της, στερείται
Τμήματος Πληροφορικής! Και στην πράξη, η ηθελημένη
υστέρηση του Πανεπιστημίου αυτού σημαίνει καθολικό
υποβιβασμό του ρόλου του στην ψηφιακή εποχή, να
διαδραματίσει πρωταγωνιστικό παράγοντα μέσα σε
μια αγωνιώδη προσπάθεια εθνικής συνδρομής για
επιτυχή συνέργεια της 5G τεχνολογίας με τις προηγ-
μένες μορφές καλλιεργη-
τικών μεθόδων. Γιατί ναι,
όπως αναγνωρίζεται από
την διεθνή επιστημονική
κοινότητα, μόνον η Γεωρ-
γία 4.0&5G θα μπορούσε
να ανταποκριθεί στην αυ-
ξανόμενη διεθνώς ζήτηση
τροφίμων για ικανοποιητική
Παρακαλούμε τροφή του πληθυσμού των
οι επιστολές σας να είναι 11 δισεκατομμυρίων ανθρώ-
σύντομες, διαφορετικά πων της Γης (το έτος 2030)
η εφημερίδα διατηρεί περιορίζοντας παράλληλα,
το δικαίωμα να τις τον κίνδυνο περαιτέρω κα-
περικόπτει. ταστροφικής επιβάρυνσης.
Η αποστολή να γίνεται του περιβάλλοντος.
στη διεύθυνση Γιατί όλες οι Ελληνικές
«ΤΑ ΝΕΑ» κυβερνήσεις δεν υλοποιούν
Λεωφόρος αποφάσεις της Συγκλήτου
Συγγρού 340, τοποθετώντας αυτό στην
ίδια μοίρα με άλλα 32 «κοιμώ-
ΤΚ 176 73 Καλλιθέα
μενα» Τμήματα στο συρτάρι
ή ηλεκτρονικά στο
των εκκρεμοτήτων μιας κατά
epistoles@tanea.gr τα άλλα δραστήριας Υπουρ-
γού; Αγνοούν ότι ο αγροτικός
τομέας –από τον πρωτογενή μέχρι και τον πρωτεύοντα
αναπτυξιακό– έχουν διαδικτυακά πλήρως εξαρτηθεί ώστε
το προφίλ της παραδοσιακής Γεωργίας να μετατραπεί,
μαζί με αυτόν της Υγείας, ως τους πλέον, τεχνολογικά
εξαρτημένους κλάδους της ανθρώπινης δραστηριότητας;
Το ΓΠΑ σύγκειται σήμερα από 6 Σχολές, 14 Τμήματα
και 14.000 περίπου φοιτητές. Σοφοί δάσκαλοι, βλέποντας
την τεράστια συμβολή της αξιοποίησης της τεχνολογίας
πληροφοριών στον ζωοφόρο για την χώρα τομέα αγρο-
τικής ανάπτυξης, ίδρυσαν άτυπα, από το έτος 1979, το
πρώτο πανεπιστημιακό Εργαστήριο Πληροφορικής (ΕΠ).
To ΕΠ αποτέλεσε την πρώτη πανεπιστημιακή μονάδα,
η οποία, από την άτυπη δημιουργία της, συνεργάστηκε
άμεσα και άψογα, ως Επιστημονικός Συνεργάτης και
Σύμβουλος, διαδοχικά με όλες τις Κυβερνήσεις (Κωνστα-
ντίνου Καραμανλή, Γεωργίου Ράλλη, Ανδρέα Παπανδρέου
και Κ. Σημίτη) στην κοινή προσπάθεια, προκειμένου
να ενταχθεί και προσαρμοστεί ομαλά η χώρα στους
μηχανισμούς και τα θεσμικά όργανα των (τότε) Ευρωπα-
ϊκών Κοινοτήτων. Ηταν το ΕΠ, ο μόνος επιστημονικός
πανεπιστημιακός φορέας, ο οποίος, παράλληλα με την
πρωτοπόρο διδασκαλία μαθημάτων Πληροφορικής και
την διεξαγωγή έρευνας στους αναδυόμενους τομείς
των νέων τεχνολογιών και αργότερα του Διαδικτύου,
παρέσχε αδιάσειστη επιστημονική υποστήριξη σε πρω-
τοβουλίες καινοτόμων Ευρωπαϊκών προγραμμάτων για
την ενίσχυση χωρών της Μεσογείου και του Ευρωπαϊκού
Νότου. Το έργο αυτό συνεχίστηκε μετά το Υπουργείο
Προεδρίας της Κυβέρνησης (ΥΠΠΚ) από άλλα μετερίζια
και πρωταγωνιστικό ρόλο των εξαιρετικών συναδέλφων
Γ. Διομήδη Σπινέλλη και Κυριάκου Πιερρακάκη. Πριν από
αυτούς τους άξιους συνεχιστές το ΕΠ έθεσε τις βάσεις
ανάπτυξης της Πληροφορικής στην χώρα με σημαντικό
αριθμό έργων όπως:
1. Σύνταξη πλήθους μελετών οργάνωσης και λειτουργίας
ΧΡΗΣΤΙΚΑ 53
Aγγελίες εύκολα και γρήγορα.
Δώστε τώρα την αγγελία σας στο email: aggelies@alteregomedia.org
Ο ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ
του Χρήστου και της Ιωάννας, το γένος
Καραΐσκου, που γεννήθηκε στη Βέροια
Ημαθίας και κατοικεί στη Νέα Μηχανιώνα
Θεσσαλονίκης και
η ΧΑΡΙΚΛΕΙΑ ΜΑΤΖΙΑΡΗ
ενός ευέλικτου συστήματος Δημόσιας Διοίκησης (ΔΔ). Το
έργο αυτό εκτιμήθηκε από τις διαδοχικές Κυβερνήσεις
του Νικολάου και της Σοφίας, το γένος
Χατζηχρίστου, που γεννήθηκε στα Χανιά
της χώρας, ανεξαρτήτως πολιτικού φάσματος. Κρήτης και κατοικεί στη Νέα Μηχανιώνα
Θεσσαλονίκης, θα έλθουν σε γάμο που θα
2. Σύνταξη πλήθους άρθρων, σε διεθνή επιστημονικά γίνει στην Επανομή Θεσσαλονίκης.
περιοδικά, και εξειδικευμένων τεχνικών μελετών κατοχύ-
ρωσης και πρόταξης μεθόδων οργάνωσης Υπουργείων,
ΝΠΔΔ, Νοσοκομείων και ΟΤΑ προκειμένου να μηχανορ-
ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ Ο ΤΣΟΛΑΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
του Βασιλείου και της Ευσταθίας, το γένος
γανωθούν και να ανταποκριθούν στις προκλήσεις του Μπίτζα, που γεννήθηκε στο Μαρούσι Αττικής
και κατοικεί στα Πετράλωνα και
Διαδικτύου και των τηλεπικοινωνιών (αρχής γενομένης η ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΗ
από την ένταξη Ελληνικού αλφαβήτου στον διεθνή ψηφι- Γάμοι του Χρήστου και της Νικολέττας, το γένος
ακό 7-bit κώδικα, διασύνδεση Υπηρεσιών μέσω dedicated Μίχου, που γεννήθηκε στο Μαρούσι Αττικής
Ο ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΛΑΖΑΡΙΝΗΣ και κατοικεί στο Περιστέρι Αττικής, θα
lines ΟΤΕ - έργο ΣΥΖΕΥΞΙΣ των ΚΕΠ-, έργα ΜΟΠ κ.ά.). έλθουν σε γάμο που θα γίνει στο Περιστέρι
του Σπυρίδωνος και της Μαρίας, το γένος
3. Συνεργασία με την Κυβέρνηση Mitterrand και την Κακούρη, που γεννήθηκε στην Αθήνα Αττικής.
Βρετανική Κυβέρνηση (Υπηρεσία CCTA) για την ανα- Αττικής και κατοικεί στο Αιγάλεω Αττικής και
θεώρηση μεθόδων οργάνωσης ΔΔ κρατών μελών ΕΕ. η ΑΜΑΛΙΑ ΓΟΝΗ
4. Συνεργασία με την Γαλλική ΔΔ για την ίδρυση- του Παναγιώτη και της Ελευθερίας, το γένος Κηδείες
Ντόντο,υ που γεννήθηκε στη Νίκαια - Αγίου
λειτουργία Ελληνικής Εθνικής Σχολής ΔΔ (ΕΣΔΔ) (κατά Ιωάννη Ρέντη Αττικής και κατοικεί στο Τον πολυαγαπημένο μας σύζυγο, πατέρα,
τα πρότυπα της Γαλλικής ENA). Αιγάλεω Αττικής, πρόκειται να παντρευτούν παππού και θείο
στο Δημαρχείο Κορυδαλλού. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ ΔΙΒΑΝΗ
5. Μελέτες ίδρυσης και λειτουργίας Μηχανογραφικών κηδεύουμε αύριο Τετάρτη 4-1-2023 και ώρα
Κέντρων και νέων Οργανισμών υπουργείων, Νομαρχι- 2 μ.μ. από τον Ιερό Ναό Αγ. Θεοδώρων του
ών, Νοσοκομείων, ΟΤΑ [Διευθύνσεις Πληροφορικής, Ο ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΜΠΙΚΑΚΗΣ Α’ Κοιμητηρίου Αθηνών. Η σύζυγος: Νίκη.
του Παύλου και της Ζωής, το γένος Τα τέκνα: Κατερίνα και Σωκράτης Φωτίου,
πρότυπο ΥΠΠΚ κ.ά.]. Οικονόμου, που γεννήθηκε στην Αθήνα και Σπύρος και Αλεξία Διβάνη. Τα εγγόνια, τα
6. Στελέχωση ομάδων 2000@ (ιού των υπολογιστών- κατοικεί στο Περιστέρι και ανίψια, οι λοιποί συγγενείς. Παράκληση της
διάκριση ΟΗΕ) και Δράσης αντιμετώπισης προβλημάτων η ΓΙΑΝΝΟΥΛΑ ΔΡΟΣΟΠΟΥΛΟΥ οικογένειας αντί στεφάνων να γίνουν δωρεές
του Κωνσταντίνου και της Μαγδαληνής, το στο ίδρυμα Πέταγμα. EUROBANK
ΔΔ. γένος Κοκκίνου, που γεννήθηκε στην GR0402600980000990201310936 και στο
Η επισωρευθείσα πείρα, από την προσφορά τόσο Αταλάντη και κατοικεί στην Κηφισιά, Ιδρυμα Χαρά ALPHA BANK GR
σημαντικού έργου του ΕΠ στην ΔΔ, φανερώνει τις τε- πρόκειται να παντρευτούν στα Σεπόλια 9401401730173002002004796.
ράστιες δυνατότητες των ΑΕΙ για ανάπτυξη Υπηρεσιών Αττικής.
προς όφελος της Πολιτείας και του κοινωνικού συνό- Τον πολυαγαπημένο μας σύζυγο και πατέρα
ΠΕΤΡΟ ΚΑΡΑΛΗ
λου. Παράλληλα, η Πολιτεία πρέπει να αξιολογεί και Ο ΣΤΑΜΑΤΙΟΣ ΔΙΟΛΕΤΗΣ
κηδεύουμε αύριο Τετάρτη 4-1-2023 και ώρα
επιβραβεύει τέτοιου μεγέθους αξιέπαινες προσπάθειες του Φωτίου και της Χαρίκλειας, το γένος
Τσοκανή, που γεννήθηκε στο Αιγάλεω 12 μεσ. από τον Ιερό Ναό Αγ. Διονυσίου
ενισχύοντας και όχι καθηλώνοντας πανεπιστημιακές Αττικής και κατοικεί στο Αιγάλεω Αττικής και
Διονύσου. Η σύζυγος: Ρίτα Ζαχαριάδου. Τα
παιδιά: Γιάννης, Βίλλη. Οι λοιποί συγγενείς.
μονάδες που καταξιώνουν τον ρόλο και την ύπαρξή τους. η ΜΑΡΙΑ ΒΑΓΙΑΝΟΥ
Η περαιτέρω λοιπόν καθυστέρηση στην ανάδειξη του ΕΠ του Γεωργίου και της Ελένης, το γένος
Τερκεσίδου, που γεννήθηκε στην Αθήνα
σε πανεπιστημιακό Τμήμα Πληροφορικής του Γεωπο- Αττικής και κατοικεί στην Αθήνα Αττικής, θα
Την πολυαγαπημένη μας αδελφή,
θεία και φίλη
νικού Πανεπιστημίου Αθηνών προδίδει αδικαιολόγητο έλθουν σε γάμο που θα γίνει στα Ανω ΑΘΗΝΑ ΤΣΙΜΠΟΓΙΑΝΝΗ του ΙΩΑΝΝΟΥ
αναχρονισμό και παντελή αδιαφορία στις εξελίξεις και Πατήσια. τέως Πρόεδρο Εφετών Διοικητικών
το μέλλον της Ελληνικής παιδείας. Δικαστηρίων Πειραιά
Η εξόδιος ακολουθία θα τελεστεί σήμερα
Αλέξανδρος Β. Σιδερίδης Ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΔΙΔΑΓΓΕΛΟΣ Τρίτη 3-1-2023 στον ιερό ναό Αγ.
Ομ. καθηγητής ΓΠΑ του Ιωάννη και της Σουλτάνας, το γένος Παρασκευής Ν. Σμύρνης και ώρα 11.30 π.μ.
Ντούλα, που γεννήθηκε στο Μαρούσι Η ταφή θα γίνει στο Νέο Μικρό Χωριό
2X13 Αττικής και κατοικεί στην Αθήνα Αττικής και
Ευρυτανίας. Τα αδέλφια: Μαρία και
η ΣΠΥΡΙΔΟΥΛΑ ΦΙΛΙΠΠΟΠΟΥΛΟΥ Δημήτριος. Τα ανίψια: Σωτηρία, Γεώργιος,
του Αθανασίου και της Μαρίας, το γένος Αθηνά, Νικόλαος, Γαρυφαλιά, Σοφία. Οι
Βαρδαλά, που γεννήθηκε στο Μαρούσι λοιποί συγγενείς, συνάδελφοι και φίλοι.
Αττικής και κατοικεί στον Ταύρο Αττικής, θα Παράκληση της οικογένειας αντί στεφάνων
έλθουν σε γάμο που θα γίνει στο Μοσχάτο οι προσφορές σας προς το Γηροκομείο
Αττικής. Καρπενησίου.
Διακήρυξη Ανοιχτής Διαδικασίας μέσω του Εθνικού
Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ)
για την επιλογή αναδόχου κατασκευής του έργου με τίτλο:
«ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΣΗΣ ΜΠΑΖΩΝ ΚΑΙ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗ
ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ (ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΣΥΜΠΥΚΝΩΣΗ) ΤΟΥ ΕΔΑΦΟΥΣ
ΣΕ ΕΚΤΑΣΗ ΕΜΒΑΔΟΥ 9.290 τ.μ. ΓΙΑ ΧΩΡΟΥΣ ΑΘΛΗΣΗΣ ΕΝΤΟΣ
ΤΩΝ ΟΡΙΩΝ ΤΗΣ ΔΙΠΛΗΣ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ (ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ ΙΙ)
ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΑΙΩΝΑ ΔΗΜΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝ»,
εκτιμώμενης αξίας 499.660,97 € (πλέον ΦΠΑ 24%).
Η Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε. διακηρύσσει ανοιχτή διαδικασία για την επι‐
λογή αναδόχου κατασκευής του έργου με τίτλο «ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΠΟΡΡΥ‐
ΠΑΝΣΗΣ ΜΠΑΖΩΝ ΚΑΙ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ (ΔΥΝΑΜΙΚΗ
ΣΥΜΠΥΚΝΩΣΗ) ΤΟΥ ΕΔΑΦΟΥΣ ΣΕ ΕΚΤΑΣΗ ΕΜΒΑΔΟΥ 9.290 τ.μ. ΓΙΑ
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ
ΧΩΡΟΥΣ ΑΘΛΗΣΗΣ ΕΝΤΟΣ ΤΩΝ ΟΡΙΩΝ ΤΗΣ ΔΙΠΛΗΣ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ
(ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ ΙΙ) ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΑΙΩΝΑ ΔΗΜΟΥ ΑΘΗ‐
ΝΑΙΩΝ» εκτιμώμενης αξίας 499.660,97 € (πλέον ΦΠΑ 24%). Μαρούσι, 30 Δεκεμβρίου 2022
Εφόσον έχουν ζητηθεί εγκαίρως, ήτοι έως την 05/01/2023, η αναθέτου‐
σα αρχή παρέχει σε όλους τους προσφέροντες που συμμετέχουν στη Το Δ.Σ. της LAMDA Development S.A. εκφράζει τη βαθύτατη
διαδικασία σύναψης σύμβασης συμπληρωματικές πληροφορίες σχετι‐ θλίψη του για την απώλεια της Εριέττας Λάτση και τα θερμά του
κά με τα έγγραφα της σύμβασης, το αργότερο έως την 13/01/2023.
Πληροφορίες στο τηλέφωνο 2100083900, αρμόδιος υπάλληλος για επικοι‐
συλλυπητήρια στα παιδιά της Σπύρο, Μαριάννα, Μαργαρίτα, τα
νωνία κ. Κωνσταντίνος Μοσχανδρέου (e‐mail: info@athensanaplasis.gr). εγγόνια της και όλη την οικογένεια και τους οικείους της.
Ως ημερομηνία και ώρα λήξης της προθεσμίας υποβολής των προσφο‐
ρών ορίζεται η 17/01/2023, ημέρα Τρίτη και ώρα 10:00.
Ως ημερομηνία και ώρα ηλεκτρονικής αποσφράγισης των προσφορών Η Εριέττα Λάτση διακρίθηκε για την κοινωνική της προσφορά, την
ορίζεται η 17/01/2023, ημέρα Τρίτη και ώρα 13:00. αγάπη για τον τόπο της και το φιλανθρωπικό της έργο, σφραγίζο-
Τα έγγραφα της παρούσας διαδικασίας δημόσιας σύμβασης ντας με την παρουσία και τις δράσεις της μια ολόκληρη εποχή.
(Διακήρυξη, Ευρωπαϊκό Ενιαίο Έγγραφο Σύμβασης, Έντυπο Οικονομικής
Προσφοράς, Προϋπολογισμός Δημοπράτησης, Περιγραφικό Τιμολόγιο
δημοπράτησης, Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων, Γενική Συγγραφή Το Δ.Σ. της LAMDA Development S.A. αποφασίζει ομόφωνα:
Υποχρεώσεων, Υπόδειγμα Εγγυητικής Επιστολής Συμμετοχής, Τεύχος
Τεχνικών Δεδομένων – Τεχνική Περιγραφή, Γεωτεχνική Έρευνα
Εγκαταστάσεων) καταχωρήθηκαν στο σχετικό ηλεκτρονικό χώρο του • Να πραγματοποιηθεί δωρεά στη μνήμη της υπέρ κοινωφελούς
ΕΣΗΔΗΣ – Δημόσια Έργα, με Συστημικό Αύξοντα Αριθμό: “194949”, και σκοπού, επιλογής της οικογενείας της.
αναρτήθηκαν στη Διαδικτυακή Πύλη (www.promitheus.gov.gr) του ΟΠΣ
ΕΣΗΔΗΣ. H Διακήρυξη αναρτήθηκε στο ΚΗΜΔΗΣ με ΑΔΑΜ: • Να δημοσιευτεί η παρούσα απόφαση στον ημερήσιο τύπο.
22PROC011887529 2022‐12‐22.
54 ΧΡΗΣΤΙΚΑ Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023

Ελεύθερος χρόνος Τα άστρα

SUDOKU Μέτριο Δύσκολο
Αιγόκερως
(22 Δεκεμβρίου – 19 Ιανουαρίου). Μπορείτε να συναντήσετε ανθρώπους

3 4 8 6 8 4
που θα έχουν μεγάλη επίδραση σε σας, καθώς η Σελήνη σχηματίζει μια
ισχυρή όψη με τον Πλούτωνα. Φαίνεται να προσελκύετε όσους βρίσκονται στην
εξουσία ή έχουν κάποια ισχυρή θέση αφού θα σας βοηθήσουν στις προσωπικές
6 2 5 7 1 5 6 4 σας προσπάθειες. Ωστόσο, το κουτσομπολιό μπορεί να στραφεί εναντίον σας.
Υδροχόος
9 2 4 5 5 7 8 (20 Ιανουαρίου – 18 Φεβρουαρίου). Προσπαθήστε να αποφύγετε

2 8 9 1 9 5 8 4
τις διαμάχες με την οικογένεια και τους φίλους σας, επειδή, με τη Σελήνη
στον Ταύρο, θα έχετε την τάση να αισθάνεστε λιγότερο ικανοποιημένοι με τον
τρόπο που τα πράγματα λειτουργούν γύρω σας. Εάν εργάζεστε, η πίεση που
4 8 9 7 8 1 θα δεχτείτε θα είναι ισχυρή.
Ιχθύες
7 1 6 4 2 3 9 2 (19 Φεβρουαρίου – 20 Μαρτίου). Η Σελήνη στον Ταύρο επηρεάζει τον

6 7 2 9 2 4 6
3ο οίκο σας και ξυπνά τη δημιουργικότητα του ισχυρού Δία τις πρώτες
πρωινές ώρες. Αν οργανώνετε κάποιο ταξίδι, πραγματικά θα το απολαύσετε. Να
περιμένετε κάποια καλά νέα, πιθανώς από ανθρώπους που βρίσκονται μακριά σας.
4 5 6 7 4 2 Κριός

3 7 2 5 4 8 1 5 (21 Μαρτίου – 19 Απριλίου). Το ενδιαφέρον σήμερα στρέφεται στα

οικονομικά θέματα. Να είστε προσεκτικοί τις συναλλαγές σας με κάποια
www.sudokuworks.com 3016327 www.sudokuworks.com 6755888
αρχή αφού τα πράγματα μπορεί να μην είναι όπως φαίνονται. Οι ανακοινώσεις
σε γενικές γραμμές θα έχουν πιο θετικό αντίκτυπο από ό,τι συνήθως, οπότε
αυτή είναι η κατάλληλη στιγμή για να συζητήσετε κάποια ευαίσθητα θέματα
λυσεις (2/1/2023) με άλλους.
Συμπληρώστε τους
Μέτριο

Δύσκολο

αριθμούς έτσι ώστε σε 6 2 5 1 3 4 7 8 9 5 6 1 2 9 3 4 7 8 Ταύρος

κάθε οριζόντια και κάθετη
σειρά να εμφανίζονται όλοι
οι αριθμοί από το 1 έως το
9. Παράλληλα σε κάθε 3x3
τετράγωνο θα πρέπει να
περιέχονται οι αριθμοί από
το 1 έως το 9.Μικρά μυστικά
και το πρόγραμμα στο
www.sudokuworks.com
1891857
9 4 1 8 7 5 2 3 6
3 8 7 2 6 9 4 1 5
1 7 6 5 9 3 8 2 4
5 3 4 6 8 2 1 9 7
8 9 2 4 1 7 6 5 3
4 1 3 9 2 6 5 7 8
2 6 9 7 5 8 3 4 1
8 9 2 6 4 7 5 3 1
7 4 3 5 8 1 2 9 6
4 8 7 3 6 9 1 5 2
9 1 6 8 2 5 7 4 3
2 3 5 1 7 4 6 8 9
3 5 8 7 1 6 9 2 4
1 7 9 4 3 2 8 6 5
(20 Απριλίου – 20 Μαΐου). Η ενέργειά σας είναι εκρηκτική, καθώς
η Σελήνη είναι στο ζώδιό σας κι έτσι καλά θα κάνετε να την εκμεταλλευτείτε
όσο καλύτερα μπορείτε. Ωστόσο, αυτή δεν είναι η στιγμή για να αποσπαστείτε
από τις υποθέσεις σας. Οι φίλοι θα σας δώσουν μεγάλη ώθηση ειδικά αν έχετε
ανάγκη από την υποστήριξή τους.
Δίδυμοι
(21 Μαΐου – 21 Ιουνίου). Η ημέρα προβλέπεται αρκετά δύσκολη και
το οτιδήποτε μπορεί να πάει στραβά γι’ αυτό προσοχή ειδικά αν έχετε αναλάβει
μεγάλα πρότζεκτ στην εργασία σας. Με τη Σελήνη στον Ταύρο το καλύτερο
στοίχημα που έχετε να βάλετε με τον εαυτό σας είναι να παραμείνετε ήρεμοι.

6506673

7 5 8 3 4 1 9 6 2 6 2 4 9 5 8 3 1 7 Καρκίνος
(22 Ιουνίου – 22 Ιουλίου). Κανείς δεν μπορεί να σας κατηγορήσει
ότι σήμερα είστε υποτονικοί. Δεν θα πρέπει να φοβάστε να πείτε τα
Σταυρόλεξο πράγματα ακριβώς όπως είναι. Οι απαντήσεις σας είναι γρήγορες και το τάιμινγκ
σας κοντά στο τέλειο. Εάν δεν επιτύχετε αυτό που θέσατε ως στόχο να κάνετε
ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ μέχρι το τέλος της ημέρας, δεν θα πρέπει να σταματήσετε την προσπάθειά σας.

1. «Τα τραγούδια» του συνέθεσε ο Λέων

Γκούσταφ Μάλερ. 2. Από ψαρά χρησι-
μοποιείται. – Καθαρά και ξάστερα. 3.
«Σκηνή» που ίδρυσε ο Κάρολος Κουν
το 1934 (αντίστρ.). – Θείος... υπερατλα-
ντικός. 4. Τόσα χρόνια έζησε ο Τσαρλς
Μπουκόφσκι (αντίστρ.). – Παρομοίωση
κάτωχρου. 5. Γενέτειρα του Μεγάλου
Κωνσταντίνου (με άρθρο). 6. Λέξη σχε-
τική με τον Κύλωνα (αντίστρ.). – Από τα
πέντε... δύο. 7. Ελαττώνει προτιθέμενο.
– Σημαίνει και την απρεπή. 8. Συνεργά-
τες και αυτοί (αντίστρ.). 9. Συγγραφέας
του μυθιστορήματος «Δρ Ζιβάγκο».
ΚΑΘΕΤΑ
1. Για αυτήν απαιτείται ειδική άδεια. 2.
Βάση για την απονομή της δικαιοσύνης.
3. Ορισμένες φορές... δυσαρεστεί. – «Κά-
θε ... κι η γιορτή του», λέει μία παροιμία
μας. 4. Στην πρωτεύουσά της ιδρύθηκε η
ΕΟΚ. – Του «Σ» δορυφόροι. 5. Δεν είναι
κοινές δίοδοι. – Προτρεπτικό επιφώνημα
της αρχαίας (αντίστρ.). 6. Πόλη της Βο-
σνίας. 7. Ηταν και ο Κούπριν. – Μουσική
νότα (αντίστρ.). 8. Κράτος της Αραβικής
Χερσονήσου. – Λόγια... ομηρικά. 9. Ηταν
και ο Λυκούργος Λογοθέτης (αιτ.).
ΛΥΣΗ (2/1/2023)
ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. ΒΙΡΤΖΙΝΙΑ 2. ΕΛΑΤΗΡΙΩΝ 3. ΕΙΡ 4. ΘΑΡΓΗΛΙΩΝ 5. ΦΗΜΩΝ 6. ΡΔ – ΙΑ –
ΣΑΜ (ΠΕΚΙΝΠΑ) 7. ΟΡΑΝ – ΕΚΕΙ 8. ΣΥΝΑΓΡΙΔΑ 9. ΣΑ – ΑΕ ΚΑΘΕΤΑ: 1. ΒΕΡΘΕΡΟΣ 2.
ΙΛΙΑ – ΔΡΥΣ 3. ΦΡΕΑΡ – ΑΝΑ 4. ΤΤ – ΓΗΙΝΑ 5. ΖΗΤΗΜΑ – ΓΑ 6. ΙΡ – ΛΩ – ΕΡΕ 7. ΝΙΖΙΝΣΚΙ
8. ΙΩ – ΙΔΕΑ 9. ΑΝΩΝΥΜΙΑ
(23 Ιουλίου – 22 Αυγούστου). Τώρα που ξέρετε πού ακριβώς πατάτε
και πού βρίσκεστε, τακτοποιείστε κάποιες από τις λεπτομέρειες που
μέχρι πρόσφατα φαίνονταν ανόητες. Ακόμα, δώστε ιδιαίτερη προσοχή στα
οικονομικά σας, όπως ο Αρης θα βρίσκεται σε αντίθετη πορεία από το ζώδιό
σας για τις προσεχείς εβδομάδες.
Παρθένος
(23 Αυγούστου – 23 Σεπτεμβρίου). Η Σελήνη στον Ταύρο εργάζεται
για σας και ο Αρης είναι η κινητήρια δύναμη για την επίτευξη των
στόχων σας. Με την λογική σας, τις ικανότητες και τη δυναμικότητά σας θα
μπορούσατε εύκολα να πετύχετε εκεί όπου οι άλλοι αποτυγχάνουν.
Ζυγός
(24 Σεπτεμβρίου – 23 Οκτωβρίου). Αισθάνεστε σαν να είστε ένα
μικρό ψάρι σε μια μεγάλη λίμνη. Εξερευνήστε όλες τις επιλογές
σας. Και όσο και αν ανησυχείτε για το μέλλον σας, υπάρχουν και εκείνοι που
συμπάσχουν μαζί σας και είναι έτοιμοι να σας δώσουν όσα περιθώρια χρειά-
ζεστε ώστε να ανακτήσετε τις δυνάμεις σας.
Σκορπιός
(24 Οκτωβρίου – 22 Νοεμβρίου). Οι ρομαντικές σχέσεις ευνοού-
νται σημαντικά σήμερα. Αν και έχετε συνηθίσει να σκέφτεστε και
να δράτε ως μεμονωμένες προσωπικότητες, τώρα είστε υποχρεωμένοι να
στρέψετε το ενδιαφέρον σας και στους άλλους. Στην αρχή θα δυσκολεύεστε
να δείξετε τα αισθήματά σας αλλά στο τέλος θα ανοιχτείτε και θα περάσετε
μια εξαιρετική βραδιά.
Τοξότης
(23 Νοεμβρίου – 21 Δεκεμβρίου). Το κλίμα είναι σημαντικά ελα-
φρύτερο καθώς η Σελήνη μπαίνει στον Κριό. Κάντε σχέδια για να
απολαύσετε ένα καλό βράδυ με αγαπημένα σας πρόσωπα απόψε.
 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
Blue
Blue DiaryDiary
Σαμπάνιες και ατέλειωτη διασκέδαση
από την Αράχοβα μέχρι το Ναύπλιο
Τα Cayenne και
οι χρυσές πιστωτικές
επανακάμπτουν
Ε
να ολόχρυσο «φα-
σαριόζικο» τόξο κυ-
κλοφορούσε πάνω
από την Αράχοβα
και το Ναύπλιο. Δύο
περιοχές εντελώς διαφορε-
τικές μεταξύ τους, η μία στα
ορεινά της Στερεάς Ελλάδας
και η άλλη στην Πελοπόννη-
σο ήταν γεμάτες από κόσμο.
Η Αράχοβα με τα σπιτάκια
σκαρφαλωμένα στις πλαγιές,
τα καταστήματα στον κεντρικό
δρόμο και το χιονοδρομικό,
που άλλες φορές ήταν κάτα-
σπρο, φαντασμαγορικό, να
μην έχει σχεδόν καθόλου
χιόνι. Κάτι που στενοχώρησε
όλους αυτούς οι οποίοι πε-
ριμένουν αυτή την περίοδο
του χρόνου για να κερδίσουν
χρήματα. Κάποιοι, οι οποίοι
wwΒόλτες στο στολισμένο
Ναύπλιο
myradio
διαθέτουν πολυτελή σαλέ
στην Αράχοβα, προτίμησαν
άλλες περιοχές του κόσμου
για να κάνουν διακοπές όταν
κατάλαβαν ότι δεν θα υπάρχει
χιόνι ούτε για να... στήσουν
χιονάνθρωπο. Οι ταβέρνες πά-
ντως, τα μπαράκια και κάποια
εστιατόρια ήταν γεμάτα από
κόσμο, ενώ έκαναν την εμφά-
νισή τους δεκάδες Cayenne.
Τα πολυτελή αυτοκίνητα
επανήλθαν δημιουργώντας
«αστραφτερές αλυσίδες» έτσι
όπως ήταν το ένα πίσω από
το άλλο στον κεντρικό δρόμο.
Χρυσές και πλατινένιες
πιστωτικές κάρτες, πλούσιο
φαγητό, κρασιά αλλά και
σαμπάνιες που άνοιγαν η
μία πίσω από την άλλη. Πού
βρίσκονται, αλήθεια, τόσο
55
Της Μαργαρίτας
Σφέτσα
msfetsa@alteregomedia.org
πολλά χρήματα; Οι περισ-
σότεροι από αυτούς που ξό-
δευαν πολύ μεγάλα ποσά δεν
έδειχναν να ανήκουν και στις
πλουσιότερες οικογένειες της
χώρας. Φαίνεται ότι υπάρχουν
«αποθέματα» ή πολλοί έχουν wwΧωρίς χιόνι ήταν η Αράχοβα τα φετινά Χριστούγεννα, ωστόσο αρκετοί ανέβηκαν στο
αφήσει απλήρωτες διάφορες χιονοδρομικό κέντρο για να πιουν τον καφέ τους (δεξιά)
οικονομικές υποχρεώσεις!
Εκείνα που δεν έκαναν δου-
λειά ήταν μόνο τα καταστήμα-
τα με τις στολές του σκι και
τα apres ski.
Στο Ναύπλιο τα πράγμα-
τα ήταν πιο ήρεμα. Βόλτες,
ήσυχα εστιατόρια, επισκέ-
ψεις στις μικρές γραφικές
boutiques. Οι φίλοι που ήταν
στην Αράχοβα και το Ναύπλιο
φρόντισαν να μας στείλουν
αρκετές φωτογραφίες. Καλή
χρονιά!
wwΤα είδη για σκι δεν είχαν ζήτηση φέτος
wwΛεπτομέρεια
από τη
χριστουγεννιάτικη
Αράχoβα
wwΔεκάδες
Cayenne
παρατάχθηκαν
στον κεντρικό
δρόμο της
Αράχοβας
Παίζει τα δικά σου!

Αγιογραφίες
Του Μιχάλη Μητσού
mmitsos@tanea.gr
Εργασία
Ενας τρόπος να αναλύουμε τις προτεραιότητες ενός πολιτικού
είναι να μετράμε πόσες φορές εμφανίζονται ορισμένες λέξεις-κλειδιά
στους λόγους του. Στην περίπτωση του πρωτοχρονιάτικου μηνύματος
του Κυριάκου Μητσοτάκη, η άσκηση αυτή δεν ήταν εύκολη, καθώς
καμιά λέξη δεν κυριαρχεί. Τις περισσότερες φορές (μόλις τρεις) εμ-
φανίζονται οι λέξεις «κοινωνία» και «αυξήσεις/αυξηθεί». Η Ευρώπη
αναφέρεται μόνο μια φορά, κι αυτό για να τονίσει ο Πρωθυπουργός
ότι «η οικονομία μας αναπτύσσεται πολύ πιο γρήγορα από τον μέσο
όρο της Ευρώπης». Και η μεγαλύτερη πρόκληση της εποχής μας, η
κλιματική αλλαγή, απουσιάζει εντελώς.
Με ποιο σύνθημα θα πορευτεί λοιπόν η Νέα Δημοκρατία στις
εκλογές; «Λιγότεροι φόροι, καλύτεροι μισθοί, αξιοπρεπής υγεία,
προσιτή στέγη», απαντά διακηρυκτικά ο Πρωθυπουργός, προσθέ-
τοντας και δύο φράσεις κάπως ηθικολογικού χαρακτήρα: «Αρκεί
να μείνουμε ενωμένοι. Με όπλο μας την αλήθεια, το σχέδιο και την
όρεξη για δουλειά».
Αυτή ήταν και η μοναδική φορά που αναφέρεται η λέξη «δουλειά»
στο κείμενο. Στο δικό του πρωτοχρονιάτικο μήνυμα, αντιθέτως, ο
πρόεδρος Μακρόν την επανέλαβε, μαζί με το αντίστοιχο ρήμα, 17
φορές. «Πρέπει να δουλέψουμε περισσότερο», τόνισε. Μόνο έτσι «θα
επανιδρύσουμε μια ισχυρότερη Γαλλία, θα οικοδομήσουμε μια πιο
δίκαιη κοινωνία, θα αυξήσουμε τα μέσα των εσωτερικών δυνάμεων
ασφαλείας».
Εδώ το σύνθημα είναι σαφές. Η επιτυχία της δεύτερης πενταετίας,
επιμένει το Ελιζέ, θα εξαρτηθεί από το ζήτημα της εργασίας. «Πιστεύω
στη Γαλλία της εργασίας και της αξίας», είχε υπογραμμίσει ήδη τον
περασμένο Οκτώβριο ο γάλλος πρόεδρος. Ο στόχος είναι η πλήρης
απασχόληση, δηλαδή μια ανεργία κάτω από 5%. Τα μέσα υποδείχθηκαν
από τις δημοσκοπήσεις: το ποσοστό των Γάλλων που πιστεύουν ότι
οι επιδοτήσεις προς τους ανέργους είναι υπερβολικές αυξήθηκε τον
τελευταίο χρόνο κατά πέντε ποσοστιαίες μονάδες και φτάνει το 63%.
Και η ελπίδα του Μακρόν είναι ότι με την έμφαση στην εργασία θα
μπορέσει να περάσει τη μητέρα όλων των μεταρρυθμίσεων, δηλαδή
την αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης. Το σχετικό σχέδιο νόμου
θα κατατεθεί στη Βουλή από την πρωθυπουργό Ελιζαμπέτ
Μπορν την ερχόμενη Τρίτη.
Οι διαχωριστικές γραμμές αρχίζουν έτσι να
γίνονται σαφείς. «Δεν θα επιτρέψουμε να ψηφιστεί
μια μεταρρύθμιση των συντάξεων που θα μας
αναγκάσει να δουλεύουμε περισσότερο από το
2023», δεσμεύτηκε ο γραμματέας του Κομμουνι-
στικού Κόμματος, Φαμπιέν Ρουσέλ. Οσο για τον
αρχηγό των Ανυπότακτων, τον Ζαν-Λικ Μελανσόν,
φρόντισε να δείξει για άλλη μια φορά πόσο μακρι-
νή σχέση έχει με το χιούμορ. «Στις 31 Δεκεμβρίου
είχαμε 16 βαθμούς στο Παρίσι», έγραψε στο Twitter.
«Τον Ιανουάριο θα πάρουμε φωτιά».
Φωτιά μπορεί πράγματι να πάρει η Γαλλία, όπως
και όλος ο πλανήτης, καθώς ούτε ο πρόεδρος Μακρόν
τοποθετεί στις πρώτες του προτεραιότητες την κατα-
πολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Το ιδεολογικό του
λογισμικό είναι θλιβερά κλασικό, σχολιάζει η Libération.
Μόνο που οι εναλλακτικές λύσεις είναι απείρως χειρότερες.
Εμανουέλ Μακρόν
( Κάλπες στη σούβλα
)
Εμπιστευτικά
Του Ι.Κ. Πρετεντέρη
jpretenteris@tanea.gr
Στήσιμο
Η απόφαση του «Spiegel» να αποσύρει τα δημοσιεύματα και τις αναρτήσεις
του για τη «μικρή Μαρία» που (υποτίθεται) πέθανε πέρυσι το καλοκαίρι
στον Εβρο δεν είναι πρωτοφανής.
Σε πολλές χώρες και σε διάφορες περιόδους έχουν καταγραφεί ανάλογα
περιστατικά δημοσιογραφικής εξαπάτησης και παραπλάνησης του κοινού.
Ακόμη και μεγαθήρια του Τύπου έχουν υποπέσει σε τέτοια στραβο-
πατήματα με πιο χαρακτηριστικά τα παραδείγματα των «New York Times»
και της «Washington Post».
Ολόκληρα βραβεία Πούλιτζερ επιστράφηκαν. Με ή χωρίς συγγνώμη.
Συμβαίνουν αυτά, θα μου πείτε. Σωστά. Στη συγκεκριμένη περίπτωση
όμως είχαμε κάτι παραπάνω από ένα συνηθισμένο δημοσιογραφικό ατόπημα.
Ζήσαμε ένα πρωτοφανές «στήσιμο». Το οποίο υπερέβη την προχειρότητα
Ποτέ άλλοτε δεν ενός μέσου ενημέρωσης, την ασυνειδησία μιας επιδίωξης ή τις φαντασιο-
πληξίες κάποιων παρανόμων.
κινητοποιήθηκε Ποτέ άλλοτε δεν κινητοποιήθηκε ένα τέτοιο τσούρμο «χρήσιμων ηλιθίων»
ένα τέτοιο και «άχρηστων πρακτόρων» να υποστηρίζει, να καλύπτει και να περιφέρει
σε δημόσια θέα μια αναπόδεικτη κατασκευή.
τσούρμο Ποιους να πρωτοθυμηθώ;
«χρήσιμων Τον «Spiegel» με τον ανεκδιήγητο ανταποκριτή του, κάποια διεθνή μέσα
ηλιθίων» και ενημέρωσης ή οργανώσεις, ακόμη και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρω-
πίνων Δικαιωμάτων που κατάπιαν αμάσητη τη μούφα;
«άχρηστων
Τις ΜΚΟ (πολλές από τις οποίες κατονομάζει το γερμανικό περιοδικό),
πρακτόρων» να τους δικηγόρους και τα στελέχη τους που συνέπραξαν στο παραμύθι και
υποστηρίζει, την κατασκευή του;
Το μεταναστευτικό λόμπι και τους ακτιβιστές ενός ιδιότυπου «αν-
να καλύπτει και θρωπισμού» που με ευκολία και με το αζημίωτο υιοθετούν την πιο χοντρο-
να περιφέρει σε κομμένη προπαγάνδα;
δημόσια θέα μια Τις πρακτοράντζες της εγχώριας και διεθνούς δημοσιογραφίας;
αναπόδεικτη Ή μήπως τους βουλευτές και ευρωβουλευτές (με πρώτους διάφορους εθε-
λοντές του ΣΥΡΙΖΑ) που έκαναν σημαία τους μια ανεξακρίβωτη κατασκευή;
κατασκευή Πρόχειρα το μυαλό μου πάει στον Κατρούγκαλο, τον Σπίρτζη, τον Φίλη,
τον Κούλογλου κι όσους κατήγγειλαν τη χώρα τους για ένα περιστατικό,
το οποίο τελικά ουδείς γνωρίζει αν συνέβη και ουδείς έμαθε πώς ή πού
έχει συμβεί.
Το ομολόγησε το ίδιο το περιοδικό που το πατρονάρισε.
Προφανώς η βλακεία δεν είναι ποινικό αδίκημα και συνεπώς δεν γνω-
ρίζω αν ο εισαγγελέας που διερευνά την υπόθεση θα τους ζητήσει και
πρόσθετες εξηγήσεις.
Αλλά μια συγγνώμη είναι το ελάχιστο που χρωστούν σε όσους παρα-
πλάνησαν με αβάσιμες καταγγελίες.
Διότι δεν υπάρχει αμφιβολία ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση η εξα-
πάτηση έχει και όνομα και σκοπιμότητα και προέλευση. Δεν ήταν ένα
τυχαίο περιστατικό.
Οπως δεν υπάρχει αμφιβολία ότι εντάσσεται σε έναν ευρύτερο σχεδιασμό.
Στην επιεικέστερη εκδοχή, πιστοποιεί απλώς πολιτικό ξεκατίνιασμα
και χυδαίο τυχοδιωκτισμό.
Στη λιγότερο επιεική όμως υπηρετεί την υπονόμευση της εθνικής
ασφάλειας και κυριαρχίας.
Διαλέγετε και παίρνετε.
 Οικονομία
Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023

ΚΑΝΑΔΑΣ Οι ξένοι δεν έχουν πλέον το δικαίωμα να αγοράζουν ακίνητα στον Καναδά για τα επόμενα δύο χρόνια,
όπως αποφάσισε ο πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό (φωτογραφία). Η απαγόρευση επιβλήθηκε με
Διετές απαγορευτικό σκοπό να αντιμετωπιστεί η έλλειψη στέγης – κατοικιών και διαμερισμάτων – στη χώρα. Προβλέπονται
εξαιρέσεις για τους πρόσφυγες και ανθρώπους με άδειες νόμιμης παραμονής, ενώ ο νόμος δεν έχει
σε ξένους να εφαρμογή παρά μόνο για κατοικίες και διαμερίσματα σε πόλεις, όχι σε τουριστικές δομές, όπως είναι
τα εξοχικά για παράδειγμα. Το μέτρο είχε υποσχεθεί ο Τριντό στην προεκλογική του εκστρατεία το
αγοράζουν ακίνητα 2021. Η αγορά των ακινήτων πάντως καταγράφει επιβράδυνση τελευταία, κυρίως εξαιτίας της ανόδου
των επιτοκίων που αποφασίστηκε από την κεντρική τράπεζα για να τιθασευτεί ο πληθωρισμός.

ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Τι αλλάζει το 2023 Στα προ κρίσης
επίπεδα οι τιμές
Διορθώσεις Αντικειμενικές Αυτόματη Πιλοτική εφαρμογή Διορθώσεις Νέος
στις αντικειμενικές αξίες για συμπλήρωση του αυτόματης στους ηλεκτρονικός φυσικού αερίου
τιμές προτείνοντας πρώτη φορά Ε9. Μέχρι 31/3 αναπροσαρμογής συντελεστές φάκελος ΣΕΛ. 20

προσαρμογές σε 2.167 δηλώνονται αντικειμενικών παλαιότητας και μεταβίβασης

οι δήμοι οικισμούς σε οι αλλαγές στην αξιών στις τιμές εμπορικότητας ακινήτου ΕΙΣΦΟΡΕΣ
μέχρι 20/1 όλη τη χώρα περιουσία του 2022 της αγοράς
Πώς αυξάνονται
τα ποσά ανά
ασφαλιστική
κατηγορία
ΣΕΛ. 22, 35

Αντικειμενικές αξίες Ιδιωτικός

τομέας

Οι έξι μεγάλες αλλαγές για Τα τρία σενάρια για

την αναπροσαρμογή
του κατώτατου

ιδιοκτήτες ακινήτων το 2023 μισθού

ΣΕΛ. 22, 35

Σ ΔΝΤ
ημαντικές αλλαγές φέρνει το 2023 στη
φορολογία ακινήτων, καθώς μία από τις
ανατροπές αφορά αναπροσαρμογές των
αντικειμενικών αξιών που επηρεάζουν σειρά
από φόρους.
Μέχρι τις 20 Ιανουαρίου, οι δήμοι μπορούν
να υποβάλουν στο υπουργείο Οικονομικών τις
προτάσεις τους σχετικά με αλλαγές στις αντικει-
μενικές αξίες που ισχύουν στις ζώνες εντός των
ορίων τους. Οι αναπροσαρμογές, εφόσον γίνουν
δεκτές, θα επηρεάσουν άμεσα τον ΕΝΦΙΑ με τον
οποίο επιβαρύνονται οι ιδιοκτήτες.
Ταυτόχρονα, επεκτείνεται το σύστημα των
αντικειμενικών αξιών, καθώς εντάσσονται σε αυτό
περισσότερες από 2.000 περιοχές πανελλαδικά. Η
φορολογία ακινήτων θα επηρεαστεί και από την
αναπροσαρμογή που έρχεται στους συντελεστές
παλαιότητας και εμπορικότητας.
Παράλληλα, οι φορολογικές Αρχές ετοιμάζουν
καινοτομίες, όπως την αυτόματη συμπλήρωση του
εντύπου Ε9, αλλά και την αυτόματη αναπροσαρμο-
γή των αντικειμενικών αξιών που θα ακολουθούν
τις τάσεις των πραγματικών. Τέλος, μέχρι τα τέλη Σε σπιράλ
του 2023 έρχεται ο Ηλεκτρονικός Φάκελος Με-
ταβίβασης Ακινήτου, ο οποίος σε συνδυασμό με ύφεσης το 30%
την ηλεκτρονική υποβολή των δηλώσεων φόρου
μεταβίβασης, γονικών παροχών και δωρεών στην της παγκόσμιας
πλατφόρμα myProperty της ΑΑΔΕ θα διευκολύνει
όλες τις μεταβιβάσεις ακινήτων.
οικονομίας
΄΄σελιδα 21 ΣΕΛ. 37

myradio Παίζει τα δικά σου!

20 ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Σ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
ε προ πολέμου στην Ουκρανία
επίπεδα διαμορφώνονται οι
τιμές του φυσικού αερίου στην
Ευρώπη. Στο ολλανδικό χρηματιστή-
ριο TTF τα προθεσμιακά συμβόλαια
του μηνός Φεβρουαρίου υποχώρησαν
στα περίπου 74 ευρώ ανά μεγαβατώ-
ρα, επιστρέφοντας δηλαδή στις τιμές
της 21ης Φεβρουαρίου του 2022.
Το TTF έχει κατρακυλήσει πάνω
από 50% σε σχέση με τις 7 Δεκεμβρίου
και από τότε μέχρι σήμερα η πτώση
της τιμής είναι σχεδόν αδιάλειπτη.
Πριν από 3,5 εβδομάδες το φυσικό
αέριο ήταν στα 150 ευρώ ανά μεγα-
βατώρα.
Η μεγάλη βουτιά, σύμφωνα με ανα-
λυτές, αποδίδεται στις ήπιες καιρικές
συνθήκες που έχουν σαν αποτέλεσμα
τον περιορισμό της ζήτησης του καυ-
σίμου, τις πολλές προμήθειες υγρο-
ποιημένου φυσικού αερίου (LNG)
αλλά και στις ανησυχίες για την
επέλαση της οικονομικής ύφεσης το
2023. Στην Ελλάδα, η χονδρεμπορική
τιμή ρεύματος κινείται σε υπερβολικά
υψηλά επίπεδα έναντι των άλλων χω-
ρών της Ευρώπης. Η μέση τιμή στην
«αγορά επόμενης ημέρας» διαμορφώ-
νεται σε ένα εύρος μεταξύ των 230
με 280 ευρώ/MWh. Αποδίδεται στο
γεγονός πως η ελληνική αγορά τιμο-
λογεί το φυσικό αέριο της ηλεκτροπα-
ραγωγής με τιμές του προηγούμενου
μήνα αλλά και στην άπνοια που έχει
ως αποτέλεσμα να μην εντάσσονται
στο σύστημα ηλεκτροπαραγωγής
οι φθηνές ΑΠΕ. Πάντως, σύμφωνα
με τις εκτιμήσεις και τριών ελλήνων
αναλυτών που δημοσίευσαν χθες τα
«ΝΕΑ», οι τιμές του φυσικού αερίου
αναμένεται να κινηθούν το 2023 στα
τωρινά επίπεδα και μετά το καλοκαίρι
ενδεχομένως να υποχωρήσουν πε-
ραιτέρω. Προβλέψεις που γίνονται
βέβαια υπό την αίρεση της έκβασης
του πολέμου στην Ουκρανία.
Προβλέψεις
Σημειώνεται ότι τον περασμένο Νο-
έμβριο η Goldman Sachs είχε προβλέ-
ψει απότομη πτώση των τιμών του
φυσικού αερίου στην Ευρώπη τους
επόμενους μήνες, καθώς η Ευρώπη
είχε ήδη κερδίσει το προβάδισμα σε
ζητήματα εφοδιασμού.
«Κατά γενικό κανόνα, μια αύξηση ή
πτώση των τιμών του φυσικού αερί-
ου κατά 100 ευρώ ανά MWh αλλάζει
τον λογαριασμό φυσικού αερίου της
Μειωμένη κατανάλωση βενζίνης λόγω ακρίβειας
Οριακή άνοδο σημείωσαν τη
χρονιά που πέρασε οι πωλήσεις
συνολικά των υγρών καυσίμων, με
τη ζήτηση για βενζίνη να κινείται
πτωτικά.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η αύξη-
ση έναντι του 2021 ήταν της τάξεως
του 2% για το σύνολο των καυσίμων,
βάσει όγκου.
Στις επιμέρους κατηγορίες, αξίζει
να σημειωθεί ότι όσον αφορά τις
βενζίνες, λόγω της μεγάλης ανό-
δου των τιμών κατά τη διάρκεια του
Σε προ κρίσης επίπεδα
η τιμή φυσικού αερίου
Τα προθεσμιακά συμβόλαια έχουν σημειώσει πτώση 50%
σε έναν μήνα  Γιατί παραμένουν στα ύψη οι τιμές ρεύματος
στην Ελλάδα και οι επιπτώσεις στα τιμολόγια
150,027
ευρώ
ανά MWh
116,603
ευρώ
ανά MWh
7/12/22 16/12/22
2022, οι πωλήσεις μειώθηκαν κατά
2%. Ωστόσο, η μείωση αυτή είναι
πολύ μικρότερη σε σχέση με το ράλι
της τιμής που σημειώθηκε το 2022.
Η πτώση της ζήτησης για βενζίνη
καταγράφηκε κυρίως στο τελευταίο
εξάμηνο του 2022.
Αντίθετα, αύξηση καταγράφηκε
στις πωλήσεις των πετρελαίων.
Το ντίζελ κίνησης είχε υψηλότε-
ρη ζήτηση κατά περίπου 3,5% με
4%. Αποδίδεται αφενός στην άνοδο
της τουριστικής κίνησης καθώς και
ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΚΟΛΩΝΑ
ΤΙΜΕΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ TTF
85,869
ευρώ 76,315
ανά MWh
23/12/22
ΚΑΥΣΙΜΑ
στους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης
της ελληνικής οικονομίας.
Μεγάλη ήταν και η ζήτηση του
πετρελαίου θέρμανσης. Πηγές της
αγοράς πετρελαιοειδών εκτιμούν ότι
το 2022 η αύξηση ήταν της τάξεως
του 6% σε σχέση με το 2021.
Οπως έγινε γνωστό από το υπουρ-
γείο Οικονομικών, από την 1η Ια-
νουαρίου η κρατική επιδότηση του
πετρελαίου θέρμανσης στην αντλία
των 0,25 ευρώ ανά λίτρο ψαλιδί-
στηκε κατά 0,10 ευρώ ανά λίτρο.
Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
οικονομίας της ευρωζώνης –στην κα-
τανάλωση φυσικού αερίου το 2021
– κατά ποσό ίσο με σχεδόν το 3%
του ΑΕΠ, όταν τα νοικοκυριά και οι
καταναλωτές πρέπει να επωμιστουν
το πλήρες κόστος της αλλαγής στις
τιμές του φυσικού αερίου» εξήγησε
σε σημείωμα τον περασμένο μήνα
ο επικεφαλής οικονομολόγος της
Berenberg, Holger Schmieding.
Στην πτώση των τιμών του φυσικού
αερίου συμβάλλουν και τα στοιχεία
για τις ποσότητες φυσικού αερίου
που έχουν αποθηκευτεί στις υπόγειες
υποδομές της Ευρώπης.
Σύμφωνα με το Aggregated Gas
Storage Inventory (AGSI+) το ποσο-
στό πληρότητας στις εγκαταστάσεις
αποθήκευσης φυσικού αερίου εξακο-
λουθεί να βρίσκεται πάνω από το 83%.
Τον περασμένο Μάιο η ΕΕ είχε θέσει
ως στόχο την πλήρωση των αποθηκών
κατά 80% μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου
για να προετοιμαστεί για τον χειμώνα.
Πέτυχε αυτόν τον στόχο τον Αύγου-
στο και μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου είχε
κορυφωθεί σε περισσότερο από 95%.
Μάλιστα σε πολλές χώρες οι αποθή-
κες παραμένουν γεμάτες σε ποσοστό
άνω του 90%, μεταξύ των οποίων και
η Γερμανία που αντιμετωπίζει και το
πιο σημαντικό πρόβλημα.
Αξιοσημείωτη είναι η περίπτωση
της Πορτογαλίας όπου οι αποθήκες
είναι σχεδόν πλήρεις (98,25%).
Τιμές ρεύματος
Οι εξελίξεις αυτές, κι εφόσον το TTF
διατηρηθεί σε αυτά τα επίπεδα, δι-
αμορφώνουν θετικές προοπτικές
για το ενεργειακό κόστος. Οι τιμές
ηλεκτρικής ενέργειας στα χρηματι-
στήρια ενέργειας της ΕΕ αναμένεται
να κινηθούν περαιτέρω καθοδικά
ανακουφίζοντας με τον τρόπο αυ-
τό νοικοκυριά και επιχειρήσεις, που
έχουν επιβαρυνθεί τον περασμένο
χρόνο υπέρμετρα με τις αυξήσεις.
Σε πολλές χώρες
74,340 οι αποθήκες παραμένουν
ευρώ γεμάτες σε ποσοστό άνω
ευρώ
ανά MWh ανά MWh του 90%, μεταξύ των
οποίων και η Γερμανία που
αντιμετωπίζει και το πιο
30/12/22 2/1/2023 σημαντικό πρόβλημα
Επιπλέον η έκπτωση των 0,04 ευρώ
ανά λίτρο που χορήγησαν τα διυ-
λιστήρια στις εταιρείες εμπορίας
πετρελαιοειδών προκειμένου να
διατηρηθούν σε χαμηλά επίπεδα
οι τιμές του πετρελαίου θέρμανσης
Κατά 2% μειώθηκε έπαυσε να ισχύει από την 1η Ια-
νουαρίου.
η κατανάλωση βενζίνης Οι μεταβολές αυτές δεν αποκλεί-
το 2022, ενώ κατά εται να επηρεάσουν τις τιμές του
καυσίμου στο ενδεχόμενο που το
3,5%-4% αυξήθηκε αργό πετρέλαιο κινηθεί ανοδικά.
του πετρελαίου κίνησης ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΟΛΩΝΑΣ
 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
ΑΓΟΡΑΠΩΛΗΣΙΕΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ 10ΕΤΙΑ
136.329
έως
19/12/
96.662
104.746
2022
79.532
74.769
69.826
57.650 60.540
54.631
49.774
Πηγή: MyProperty
43.774
2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022
Ακίνητα προτάσεις των δήμων θα τεθούν υπόψη
της αρμόδιας Επιτροπής του υπουργεί-
ου Οικονομικών. Αφού μελετήσει τις
5+1 ανατροπές
προτάσεις η Επιτροπή θα υποβάλει
τις προτάσεις της στον υπουργό Οι-
κονομικών, ο οποίος και θα λάβει την
οριστική απόφαση για κάθε δήμο της
χώρας. Εφόσον γίνει επανάληψη της
στον φορολογικό
διαδικασίας και προσδιοριστούν νέες
τιμές, αυτές θα ισχύσουν από τον χρόνο
έκδοσης της απόφασης και εφεξής.
Ετσι, δεν θα επηρεαστεί ο ΕΝΦΙΑ του
2022 και ενδεχομένως ούτε του 2023.
χάρτη το 2023
Αντικειμενικές αξίες παντού. Οι
ιδιώτες εκτιμητές ακινήτων αναμένε-
ται να πιάσουν και πάλι δουλειά στο
υπουργείο Οικονομικών. Αυτή τη φορά
θα ασχοληθούν με τις 2.167 περιοχές
- ζώνες που παραμένουν εκτός αντι-
κειμενικού συστήματος και εντός του
Ποιες είναι οι παρεμβάσεις που δρομολογεί 2023 θα αποκτήσουν για πρώτη φορά
για φέτος το υπουργείο Οικονομικών αντικειμενικές αξίες. Οι περιοχές αυτές
βρίσκονται κυρίως σε νησιά και είναι
και θα επηρεάσουν όλους τους ιδιοκτήτες ιδιαίτερα δύσκολο να αποτυπωθεί η
αξία των ακινήτων, καθώς όχι μόνο δεν
γίνονται πράξεις για να υπάρξει μια
Της Μαρίας Βουργάνα πρώτη εκτίμηση, αλλά πρόκειται για
περιοχές με πολύ μικρό αριθμό κατοί-
κων ακόμα και για ερειπωμένα χωριά
Α
νατροπές στον φορολογικό χάρ- για υπερβολικές αυξήσεις στις αντι- Λίφτινγκ στους συντελεστές πα-
τη των ακινήτων φέρνει το 2023. κειμενικές αξίες των ακινήτων έχουν λαιότητας και εμπορικότητας των
Διορθώσεις στις αντικειμενικές χρονικό περιθώριο έως τις 20 Ιανουα- ακινήτων, οι οποίοι επηρεάζουν το
αξίες αλλά και τιμές ζώνης παντού, λί- ρίου 2023 προκειμένου να υποβάλουν τελικό ύψος του ΕΝΦΙΑ και του φόρου
φτινγκ στους συντελεστές παλαιότητας αιτιολογημένη γνώμη για τις τιμές ζώ- μεταβίβασης.
και εμπορικότητας των ακινήτων, αυτό- νης της περιοχής τους με το υπουργείο Αυτόματη συμπλήρωση Ε9. Ερχεται
ματη συμπλήρωση του Ε9, νέο μοντέλο Οικονομικών να έχει ξεκαθαρίσει ότι μια νέα ψηφιακή υπηρεσία μέσω της
αναπροσαρμογής των αντικειμενικών οι όποιες αλλαγές γίνουν δεν θα έχουν οποίας η δήλωση Ε9 θα συμπληρώνε-
αξιών στα επίπεδα της αγοράς και ένας αναδρομική ισχύ. Ο δρόμος για πα- ται αυτόματα με άντληση των στοιχεί-
νέος ηλεκτρονικός φάκελος μεταβίβα- ρεμβάσεις στις αντικειμενικές τιμές ων από την ηλεκτρονική πλατφόρμα
σης ακινήτου συνθέτουν το παζλ των αλ- έχει ανοίξει, με τον Δήμο Αθηναίων myProperty της ΑΑΔΕ. Οι φορολο-
λαγών που δρομολογούνται για φέτος. να ζητά τη μείωση τουλάχιστον στο γούμενοι, δηλαδή, δεν θα χρειάζεται
Οι παρεμβάσεις στο φορολογικό τοπίο μισό της αύξησης των αντικειμενικών να αλλάζουν οι ίδιοι τα στοιχεία της
των ακινήτων προβλέπουν: αξιών στο σύνολο των διαμερισμάτων ακίνητης περιουσίας τους στο Ε9 κά-
Διορθώσεις στις αντικειμενικές της Αθήνας, καθώς έχουν διαπιστωθεί θε φορά που προχωρούν σε κάποια
αξίες. Οι δήμοι που διαμαρτύρονται «αδικίες και μεγάλες στρεβλώσεις». Οι αγοραπωλησία, γονική παροχή ή δω-
ρεά ακινήτου. Το Ε9 θα ενημερώνεται
αυτόματα με βάση τα στοιχεία των
δηλώσεων μεταβίβασης ακινήτων που
Ηλεκτρονικός Φάκελος Μεταβίβασης Ακινήτου
υποβάλλονται πλέον υποχρεωτικά ηλε-
κτρονικά.
Εως τα τέλη του 2023 έρχεται ο Ηλεκτρονικός Φάκελος Μεταβίβασης Ακινήτου, ο Αυτόματη αναπροσαρμογή αντικει-
οποίος σε συνδυασμό με την ηλεκτρονική υποβολή των δηλώσεων φόρου μεταβίβασης, μενικών αξιών. Ο χρόνος μετρά αντί-
γονικών παροχών και δωρεών στην πλατφόρμα myProperty της ΑΑΔΕ θα διευκολύνει στροφα για την πιλοτική λειτουργία
όλες τις μεταβιβάσεις ακινήτων. Μέσω μιας νέας πλατφόρμας θα συλλέγονται ηλε- του αυτόματου συστήματος αναπρο-
κτρονικά όλα τα δικαιολογητικά που απαιτούνται στη σύνταξη των συμβολαίων για σαρμογής των αντικειμενικών αξιών
τις μεταβιβάσεις ακινήτων. Δεκάδες δικαιολογητικά, πιστοποιητικά και έγγραφα που των ακινήτων. Το νέο πληροφοριακό
απαιτούνται σήμερα για μια μεταβίβαση ακινήτου από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς σύστημα θα παρακολουθεί τις τάσεις
(ΑΑΔΕ, Κτηματολόγιο, Τεχνικό Επιμελητήριο, ΕΦΚΑ) θα συγκεντρώνονται ηλεκτρονικά της αγοράς των ακινήτων και όπου
και θα καταχωρίζονται στον φάκελο του ακινήτου που πρόκειται να μεταβιβαστεί. Η εντοπίζει αυξομειώσεις στις εμπορι-
ηλεκτρονική συλλογή των εγγράφων και πιστοποιητικών θα γίνεται από τον συμβο- κές τιμές θα παρεμβαίνει αυτόματα και
λαιογράφο τον οποίο θα εξουσιοδοτούν οι συμβαλλόμενοι. θα αναπροσαρμόζει τις τιμές ζώνης.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 21
Ο,τι μάθαμε
στην πανδημία
να το εφαρμόσουμε
και στην οικονομία
Τ
ο πόσοι περιττοί θάνατοι θα προκύψουν
από τον θανατηφόρο συνδυασμό του
ακραίου ψύχους και του αυξανόμενου
ενεργειακού κόστους αυτόν τον χειμώνα μένει
να φανεί, αλλά κανείς δεν χρειάζεται πτυχίο
οικονομικών για να βρει ότι τα στοιχεία θα είναι
εις βάρος όσων δεν έχουν επιλογές και πόρους.
Δεν είναι μόνο ότι η ανασφάλεια κυριολεκτι-
κά απειλεί ζωές. Είναι επίσης ότι όλα αυτά τα
πράγματα που κάνει δυνατά η
οικονομική ασφάλεια – η ελευ-
θερία να γιορτάζεις, να σχε-
διάζεις για τα παιδιά σου, να
κάνεις δώρα σε ανθρώπους που
αγαπάς – γίνονται περίπλοκα.
Το να ζεις με οποιαδήποτε πλη-
ρότητα ή φαντασία υποχωρεί
στον ορίζοντα όταν οι επιλογές
έχουν να κάνουν με την επιβί-
ωση. Ποιος πεινάει – εσείς ή
το παιδί σας; Πόσες δουλειές
μπορείτε να αναλάβετε για να
κρατήσετε την οικογένεια σιτι-
Του Rowan σμένη χωρίς να καταστρέψετε
Williams τη σωματική και ψυχική σας
υγεία;
Σε μια κοινωνία που θα έδινε
προτεραιότητα στην ασφάλεια για όλους, το
«κόστος» ζωής θα ήταν ουσιαστικά αόρατο.
Μια κρίση «κόστους ζωής» είναι ένα σημάδι ότι
κάτι βασικό σχετικά με το πώς φανταζόμαστε
την κοινωνία έχει πάει στραβά. Οταν η «ζωή»
γίνεται εμπόρευμα που κάποιοι μπορούν να
αντέξουν οικονομικά και κάποιοι δεν μπορούν,
το να είμαστε σε θέση να εμπιστευόμαστε
ο ένας τον άλλον για να διατηρήσουμε την
ασφάλειά μας αμφισβητείται. Παρασυρόμα-
στε σε αυτόν τον πιο καταστροφικό μύθο: ότι
η βασική ανθρώπινη θέση είναι να αποκτά
επιθυμητά αγαθά. Η βαθύτερη δύναμη σε όλη
την πραγματικότητα είναι να υπάρχει στροφή
προς τη δικαιοσύνη, σύμφωνα με τη φράση
του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Οχι αφηρημένη
διανεμητική δικαιοσύνη αλλά μια στοργική,
προσεκτική, γενναιόδωρη εκτίμηση για κάθε
άτομο που το ελευθερώνει με τη σειρά του για
αγάπη, προσοχή και γενναιοδωρία.
Η κρίση του κόστους ζωής είναι στην
πραγματικότητα ένα παράδειγμα κόστους
που μεταφέρεται από τους ισχυρούς στους
ανίσχυρους – από φιλόδοξους κερδοσκόπους,
φονταμενταλιστές της αγοράς (εντός και εκτός
κυβέρνησης) και τους τελευταίους φρικτούς
10 μήνες πολέμου στην Ουκρανία από ξένους
δικτάτορες σε έναν πληθυσμό που ωθείται με
αυξανόμενη επιθετικότητα στο χρέος, τη στέ-
γαση, την επισιτιστική και ενεργειακή φτώχεια
και τις ανασφαλείς συνθήκες εργασίας.
Ε
ίναι μια ιστορία για το τι θα μπορούσε
να είναι η ανθρώπινη ζωή αν τελικά
γυρνούσαμε την πλάτη στον εθισμό
μας στο να εμπορευματοποιούμε οτιδήποτε
αγγίζουμε, οδηγώντας τα πράγματα και τους
ανθρώπους σε υπολογισμούς κόστους. Αν η
ζωή ήταν κάτι που δεν μπορούσαν να αγο-
ράσουν τα χρήματα, όλοι θα μπορούσαν να
ζήσουν ελεύθερα. Η άρνηση να το δούμε αυτό
είναι η πραγματική κρίση.
Ο Ρόουαν Ουίλιαμς είναι πρώην αρχιεπίσκοπος του
Canterbury
22 ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Εν τάχει
ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ
Από Δευτέρα
οι χειμερινές προσφορές
Ξεκινούν στις 9 Ιανουαρίου οι χειμε-
ρινές εκπτώσεις. Σύμφωνα με ανακοίνωση του
Συνδέσμου Επιχειρήσεων Λιανικής Πώλησης
Ελλάδας, θα διαρκέσουν μέχρι και τις 28 Φε-
βρουαρίου. Ο ΣΕΛΠΕ κάνει επίσης γνωστό ότι
την πρώτη Κυριακή των εκπτώσεων, δηλαδή
στις 15 Ιανουαρίου, τα εμπορικά καταστήματα
θα είναι ανοικτά σε όλη την επικράτεια από 11
π.μ. έως 8 μ.μ. Κατά τη διάρκεια των χειμερινών
εκπτώσεων οι λιανεμπορικές επιχειρήσεις θα
προσφέρουν μεγάλη ποικιλία προϊόντων σε
πολύ χαμηλές τιμές, με άψογη εξυπηρέτηση
και σεβασμό στο καταναλωτικό κοινό. Και ο
Σύνδεσμος καταλήγει: «Πληροφορούμε επίσης
το καταναλωτικό κοινό ότι οι εταιρείες-μέλη μας
έχουν λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για την πιστή
τήρηση όλων των υγειονομικών κανόνων».
Αγροτικά προϊόντα
Οι έλεγχοι προστατεύουν
την ποιότητα
Προστασία στην ποιότητα των ελλη-
νικών αγροτικών προϊόντων παρέχεται με την
ενίσχυση των ελέγχων.Αυτό τόνισε ο υπουργός
Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Γιώργος
Γεωργαντάς πραγματοποιώντας επισκέψεις σε
κομβικές υπηρεσίες του υπουργείου που έχουν
σχέση με τον έλεγχο τροφίμων και τους φυτο-
ϋγειονομικούς ελέγχους. Συγκεκριμένα ο Γε-
ωργαντάς συναντήθηκε με τους διευθυντές και
προσωπικό της Διεύθυνσης Αποκεντρωμένων
Δομών Κεντρικής Μακεδονίας, του Περιφερεια-
κού Κέντρου Προστασίας Φυτών Ποιοτικού και
Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου, του Εργαστηρίου
Ελέγχου Κυκλοφορίας Ζωοτροφών, του Τμή-
ματος Αγροτικής Ανάπτυξης και Ελέγχου και
του Σταθμού Ελέγχου και Τυποποίησης Δημη-
τριακών στη Θέρμη Θεσσαλονίκης. Οι αρμόδιοι
διευθυντές ενημέρωσαν τον υπουργό για τις
δραστηριότητες των υπηρεσιών τους το προη-
γούμενο έτος αλλά και για τον προγραμματισμό
που υπάρχει για τη νέα χρονιά.
Noval Property
Απορρόφηση δύο
θυγατρικών της
Ολοκλήρωσε η Noval Property την
κατά 100% απορρόφηση δύο θυγατρικών
εταιρειών της. Οπως ανακοίνωσε, απορρό-
φησε την εταιρεία Μεταλλουργία Αττικής Ακι-
νήτων Μονοπρόσωπη Ανώνυμος Εταιρεία και
την εταιρεία Μεσογειακές Επιχειρήσεις Μο-
νοπρόσωπη Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών
και Επενδύσεων σε Ακίνητα. Επίσης η Noval
Property σημειώνει στην ανακοίνωσή της:
«Δεδομένου ότι και οι δύο απορροφώμενες
εταιρείες ήταν 100% θυγατρικές της εταιρεί-
ας, η εν λόγω συγχώνευση ουδεμία επίπτωση
έχει και δεν επιφέρει καμία σημαντική αλλαγή
στη χρηματοοικονομική κατάσταση ή λειτουρ-
γία της εταιρείας».
Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
Ελεύθεροι επαγγελματίες
Πώς θα γίνεται
η επιλογή ασφαλιστικής
κατηγορίας
Εάν ο πληθωρισμός κλείσει σε ετήσια βάση κοντά στο 9%, ΟΙ ΝΕΕΣ ΕΙΣΦΟΡΕΣ (ΠΟΣΑ ΣΕ
η πρώτη ασφαλιστική κατηγορία των 210 ευρώ σήμερα για κύρια ΓΙΑ ΚΥΡΙΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΜΕ ΑΥΞΗΣ
ασφάλιση και υγεία θα διαμορφωθεί κοντά στα 230 ευρώ Ασφαλιστική Υφιστάµενο
κατηγορία ποσό
Του Ηλία Γεωργάκη
1η 210 2
252 27
Π
2η
ερίπου 1,2 εκατ. ελεύθεροι ύψος. Με τον ισχύοντα νόμο υπάρ- Οι 850.000
επαγγελματίες, αυτοαπα- χουν έξι ασφαλιστικές κατηγορίες, 3η 302 3
σχολούμενοι και αγρότες μεταξύ των οποίων καλούνται οι μη ελεύθεροι
καλούνται να επιλέξουν μέχρι 31 μισθωτοί να επιλέξουν κάθε χρόνο επαγγελματίες, 4η 363 3
Ιανουαρίου 2023 τις εισφορές που
θα πληρώσουν με βάση όμως τις πα-
τις εισφορές που θα καταβάλλουν.
Ο νόμος προβλέπει ότι τα ποσά των
αυτοαπασχο- 5η 435 4
λιές κατηγορίες χωρίς την αύξηση. ασφαλιστικών κατηγοριών «προσαυ- λούμενοι και 6η 566 6
Στη συνέχεια, όμως, θα κληθούν να ξάνονται κατ’ έτος με διαπιστωτική αγρότες για Ειδική για νέους
πληρώσουν μέχρι τέλος Φεβρουαρίου πράξη του υπουργού Εργασίας και
2023 τις αυξημένες εισφορές κατά 9%. Κοινωνικών Υποθέσεων, κατά το πο- να λάβουν ασφαλισµένους 126 1
Ετσι οι μη μισθωτοί θα επιλέξουν σοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου αξιοπρεπή για έως 5 έτη
πρώτα την ασφαλιστική κατηγορία γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή σύνταξη, που
και μετά θα ενημερωθούν από τον ΕΦ- του προηγούμενου έτους». Αυτό θα
να ξεπερνά ΓΙΑ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ
ΚΑ για την αύξηση που θα πληρώσουν ισχύσει για το 2023 και το 2024, ενώ
για το 2023. Εφόσον ο πληθωρισμός από το 2025 και μετά, η αύξηση θα τα 1.000 ευρώ ΚΑΙ ΕΦΑΠΑΞ ΜΕ ΑΥΞΗΣΗ 9%
κλείσει σε ετήσια βάση κοντά στο 9%, ακολουθεί «το ποσοστό αύξησης του
η πρώτη ασφαλιστική κατηγορία των δείκτη μισθών». Σύμφωνα με ειδι- τον μήνα, Ασφαλιστική Υφιστάµενο
210 ευρώ σήμερα για κύρια ασφάλιση κούς στην κοινωνική ασφάλιση, οι θα πρέπει κατηγορία ποσό
και υγεία θα διαμορφωθεί κοντά στα 850.000 ελεύθεροι επαγγελματίες, να επιλέξουν 1η 39
230 ευρώ, ενώ η 6η και υψηλότερη θα αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες
ανέλθει στα 617 ευρώ, από 566 ευρώ για να λάβουν αξιοπρεπή σύνταξη, την τρίτη 2η 47
που είναι σήμερα. Σύμφωνα με τον που να ξεπερνά τα 1.000 ευρώ τον ασφαλιστική 3η 56
ισχύοντα νόμο, ο υπουργός Εργασίας μήνα, θα πρέπει να επιλέξουν την
Κωστής Χατζηδάκης θα πρέπει να τρίτη ασφαλιστική κατηγορία για πε- κατηγορία
ενεργοποιήσει τη νέα χρονιά αύξηση ρισσότερα από 30 χρόνια με μηνιαία
των εισφορών στους μη μισθωτούς εισφορά 302 ευρώ. Σύμφωνα με τον
με βάση το τελικό ποσοστό του πλη- e-ΕΦΚΑ ελεύθεροι επαγγελματίες, ΥΨΟΣ ΕΙΣΦΟΡΑΣ ΓΙΑ ΕΦΑΠΑΞ
θωρισμού το προηγούμενο έτος, ήτοι αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες
μεταξύ 8,5%-9%. Υπενθυμίζεται ότι ο θα επιλέξουν εισφορές με βάση τις Υψος εισφοράς Υφιστάµενο
ασφαλιστικός νόμος Βρούτση οδή- υπάρχουσες ασφαλιστικές κατηγο- για εφάπαξ ποσό
γησε στην αλλαγή του συστήματος ρίες, όπως ορίζει ο νόμος. Ομως στο
εισφορών των μη μισθωτών από 1ης τέλος του Φεβρουαρίου θα κληθούν 1η 26
Ιανουαρίου 2020, αποσυνδέοντας το να καταβάλουν άλλο ποσό από αυτό 2η 31
ύψος τους από το φορολογητέο εισό- που θα επιλέξουν, καθώς οι εισφορές
3η 37
δημα, ενώ προέβλεπε το πάγωμα των
εισφορών το 2021-2022, στο αρχικό
θα αυξηθούν ανάλογα με το ύψος του
πληθωρισμού το 2022.
ιδιωτικός τομέας
Τα τρία σενάρια για την αύξηση του
650.000-700.000 Την Πρωτοπριλιά του 2023 θα αυξη- (προσαυξήσεις στον κατώτατο μι- Οι αυξήσεις στους κατώτατους
θεί – εκ νέου – ο κατώτατος μισθός σθό). Κι αυτό γιατί η σχετική διάταξη μισθούς αφορούν 1 στους 4 μισθω-
εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα, δηλαδή κατά του νόμου για τις τριετίες δεν μπορεί τούς του ιδιωτικού τομέα, δηλαδή
αφορούν οι αυξήσεις έναν μήνα νωρίτερα από ό,τι είχε να εφαρμοστεί μέχρι να υποχωρήσει αφορούν 650.000-700.000 εργαζομέ-
αρχικά προγραμματιστεί. η ανεργία κάτω από 10%. Δηλαδή οι νους που απασχολούνται με πλήρη
στους κατώτατους Ο κατώτατος μισθός σήμερα ανέρ- εργαζόμενοι που προσελήφθησαν ή μερική απασχόληση.
μισθούς, δηλαδή χεται στα 713 ευρώ. Το επικρατέστε- μετά τον Φεβρουάριο του 2012 δεν Παρά και τις τελευταίες αυξήσεις,
1 στους 4 μισθωτούς ρο σενάριο προβλέπει να φτάσει στα θα μπορούν ούτε και το επόμενο έτος σε σύγκριση με την Ευρωπαϊκή Ενω-
751 ευρώ. Ωστόσο παγωμένες θα να διεκδικήσουν τη προσαύξηση του ση, ο κατώτατος μισθός στην Ελλά-
του ιδιωτικού τομέα παραμείνουν και το 2023 οι τριετίες μισθού τους λόγω προϋπηρεσίας. δα παραμένει σταθερά σε χαμηλά
 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
Η διαδικασία
Στην αρχή κάθε έτους οι
μη μισθωτοί καλούνται να
επιλέξουν μία εκ των έξι
ασφαλιστικών κατηγοριών
υποχρεωτικά. Η επιλογή
βέβαια είναι ελεύθερη και
δηλώνεται με την υποβολή
ηλεκτρονικής αίτησης. Η
κατάταξη στον κλάδο υγείας
ακολουθεί υποχρεωτικά
την κατηγορία του κλάδου
σύνταξης. Το ποσό εισφοράς
του κλάδου υγείας, μετά τη
2η ασφαλιστική κατηγορία,
παραμένει σταθερό. Αλλά κι
όταν ο ασφαλισμένος επιλέξει
μια από τις 6 κατηγορίες,
Ε ΕΥΡΩ)
μπορεί να αλλάξει. Η αλλαγή
ΣΗ 9% επιτρέπεται μία φορά τον
χρόνο προς το παρόν, ενώ
Νέο ποσό σύμφωνα με την ηγεσία του
(2023) υπουργείου Εργασίας θα
227,85 - 228,9
73,42 - 274,68
δοθεί η δυνατότητα αλλαγής
κατηγορίας και κατά τη
διάρκεια της χρονιάς.
327,67 - 329,18
393,85 - 395,67
Παράδειγμα
471,98 - 474,15
614,11 - 616,94
Εστω ελεύθερος
επαγγελματίας που έχει
136,71 - 137,34 διανύσει 30 χρόνια ασφάλισης
στην τρίτη ασφαλιστική
κατηγορία, μπορεί με τα
σημερινά δεδομένα να
περιμένει μηνιαία σύνταξη
ύψους 1.085 ευρώ. Οι ειδικοί
διευκρινίζουν ότι αξίζει τον
Νέο ποσό
(2023)
κόπο να ενταχθεί κανείς
στην τρίτη ή σε υψηλότερη
κατηγορία, αν τον χωρίζουν
2,31 - 42,51
από τη σύνταξη τουλάχιστον
50,99 - 51,23 δέκα έτη. Συγκεκριμένα,
60,76 - 61 αν παραμείνει στην 6η
ασφαλιστική κατηγορία αντί
της 2ης για 10 χρόνια, η
σύνταξή του θα αυξηθεί κατά
365 ευρώ τον μήνα. Η επιλογή
ανώτερης κατηγορίας για
Νέο ποσό μικρό χρονικό διάστημα δεν
(2023) οδηγεί σε αισθητή διαφορά
στη σύνταξη. Για παράδειγμα,
28,21 - 28,34 αν ενταχθεί ο ελεύθερος
επαγγελματίας στην 5η
33,63 - 33,79
ασφαλιστική κατηγορία για
40,14 - 40,33 δύο έτη, δεν θα κερδίσει πάνω
από 20 ευρώ στη σύνταξη.
ου κατώτατου μισθού
επίπεδα. Τα 713 ευρώ μεικτά (832 1. Αξηση κατά 5,5% ώστε ο κατώτα-
ευρώ αν γίνει αναλογία επί των 12 τος να φτάσει στα προμνημονιακά
μισθών ετησίως) φέρνουν την Ελ- επίπεδα των 751 ευρώ.
λάδα στην τρίτη ομάδα χωρών της 2. Αύξηση κατά 6% ώστε ο βασικός
ΕΕ με μισθούς κάτω από 1.000 και μισθός να οδηγηθεί στο επίπεδο
από 1.500 ευρώ. των 756 ευρώ.
Τα τρία επικρατέστερα σενάρια 3. Αυξηση κατά 7%-8%. Σε αυτή την
για την αναπροσαρμογή του κατώ- περίπτωση ο μισθός θα αυξηθεί κατά
τατου μισθού από την 1η Απριλίου 50-57 ευρώ και θα φτάσει στα 763-
2023 προβλέπουν τα εξής: 770 ευρώ.
Μετοχές
Χρηματαγορές
Δείκτες ΧΑ NIKKEI
χρηματιστηρίων
1/1/2023
Κλείσιμο
936,15 26.094,50
Iσοτιμίες Ευρώ/δολάριο
Κλείσιμο 1,0655 139,3700 0,9863 0,8844
-0,47% -0,74% -0,33% -0,11%
Μεταβολή
Με τον τζίρο στο ναδίρ η πρεμιέρα
του 2023 στο Χρηματιστήριο
Του Τάσου Μαντικίδη
Μ
ε τις μετοχές παγκοσμίως να κινού-
νται ανοδικά, τις αποδόσεις των
ομολόγων στην ευρωζώνη να υπο-
χωρούν και το δολάριο να σταθεροποιείται,
την ώρα πάντως που το ΔΝΤ προβλέπει πως
το ένα τρίτο του κόσμου θα βρεθεί σε ύφεση
το 2023, το Χρηματιστήριο της Αθήνας στην
αυλαία του νέου έτους σημείωσε ήπια άνο-
δο (+0,68%) σε νέα υψηλά 8μήνου. Με τον
τζίρο όμως στο ναδίρ των 19,25 εκατ. ευρώ,
καθώς οι αγορές σε Λονδίνο και Νέα Υόρκη
ήταν κλειστές, κανείς δεν μπορεί να βάλει
στοίχημα για τη βραχυπρόθεσμη τάση στην
εγχώρια αγορά μετοχών.
Από τις μετοχές της υψηλής κεφαλαιοποί-
ησης, την αγορά στήριξαν τα κέρδη άνω του
2% της Viohalco (+2,87%), της Alpha Bank
(+2,85%), της Aegean Airlines (+2,83%), της
Quest (+ 2,76%) και του ΑΔΜΗΕ (+2,35%),
ενώ σε νέα ιστορικά υψηλά έκλεισε η μετοχή
της Τέρνα Ενεργειακή (+1,86%). Τη μεγα-
λύτερη άνοδο σημείωσαν οι μετοχές των
Attica Bank (+20,26%) και Αβαξ (+12,24%),
ενώ τη μεγαλύτερη πτώση οι μετοχές των
Βιοτέρ (-19,59%) και Κλωστήρια Ναυπάκτου
(-6,10%).
Την ίδια ώρα, ενώ οι αποδόσεις των ομο-
λόγων στην ευρωζώνη υποχωρούσαν από
το υψηλό άνω της δεκαετίας στην πρώτη
συνεδρίαση του 2023, με τους επενδυτές να
αναμένουν τυχόν θετικά νέα για τον πλη-
θωρισμό, η απόδοση των ελληνικών 10ετών
ομολόγων κινήθηκαν στην περιοχή του 4,6%
από 3,6% που βρίσκονταν στις αρχές του
Δεκεμβρίου. Παράλληλα, νέα συρρίκνωση
σημείωσε η μεταποίηση στην Ελλάδα τον
Δεκέμβριο, σύμφωνα με τη μηνιαία έρευνα
PMI της S&P Global. Η πτώση στις 47,2 μο-
νάδες (μετρήσεις κάτω του 50 υποδηλώνουν
συρρίκνωση του κλάδου) για την ελληνική
μεταποίηση που αντιστοιχεί στο 10% της
ελληνικής οικονομίας, ήταν η ταχύτερη που
έχει καταγραφεί σε διάστημα δύο ετών.
Μετά από τις βαθιές και σύνθετες προ-
κλήσεις στην παγκόσμια ιστορία (Ουκρανία,
κορωνοϊός, πληθωρισμός, αυξήσεις επιτο-
κίων, αυξήσεις τιμών σε πετρέλαιο - φυσικό
αέριο, αναστάτωση στην Κίνα), που βίωσε ο
κόσμος το 2022, το βασικό ερώτημα για το
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 35
FTSE 100 DAX CAC 40
7.451,74 14.069,26 6.594,57
Ευρώ/γεν Ευρώ/ελβ. φράγκο Ευρώ/στερλίνα
2023 είναι αν η ύφεση είναι αναπόφευκτη.
Ηπια ύφεση
Για τον Γιώργο Κοφινάκο, Senior Advisor
Alvarez & Marsal London, αν και η απάντηση
είναι καταφατική, ωστόσο, το εξελισσόμενο
σενάριο δεν είναι απογοητευτικό: Η ύφεση
μπορεί να διαρκέσει ήπια επί 2-3 τρίμηνα
και μετά να επανέλθει η ανάπτυξη σε θετικά
επίπεδα σε μορφή σπιράλ. Αλλωστε, όπως
έχει δείξει και το παρελθόν, οι
Η πιθανή ύφεση οικονομίες προσαρμόζονται
και αναπτύσσονται στα προλε-
εφέτος μπορεί γόμενα επίπεδα πληθωρισμού
να διαρκέσει ήπια 3%-5%. Σε αυτό το περιβάλλον,
εκτιμά πως τα χρηματιστήρια
επί 2-3 τρίμηνα θα δοκιμάσουν τις αντοχές τους
και μετά να
στο πρώτο εξάμηνο το 2023 με
πιθανή διόρθωση 20%- 25%.
επανέλθει
Κατά το διάστημα αυτό, οι μα-
η ανάπτυξη, λένε κροπρόθεσμοι επενδυτές καλό
οι αναλυτές είναι να επενδύσουν με αμυντι-
κό χαρακτήρα σε αμερικάνικες
και ευρωπαϊκές μετοχές και ιδιαίτερα στους
τομείς των τραπεζών, ενέργειας και υποδο-
μών. Το δεύτερο εξάμηνο του 2023, με τις
προσδοκίες να αλλάζουν, είναι πολύ πιθανό
να δούμε ενίσχυση των μετοχών και στις δύο
πλευρές του Ατλαντικού.
Ελληνικές ευκαιρίες
Στο προαναφερθέν περιβάλλον, και παρότι η
Ελλάδα επιπρόσθετα αντιμετωπίζει δυο ακόμα
προκλήσεις (εκλογές και ελληνοτουρκικά),
κατά το 2023, έχει όλες τις προδιαγραφές για
ανάπτυξη, ναι μεν χαμηλότερη στο 2,5% από
το 6% του 2022, αλλά αρκετά υψηλότερη από
τον μέσο όρο της Ευρώπης που θα βρεθεί σε
ύφεση. Τα ελληνικά ομόλογα θα δώσουν την
ευκαιρία σε επενδυτές να βρουν ελκυστικές
αποδόσεις για την επόμενη τριετία - πεντα-
ετία. Ενώ οι προοπτικές για την οικονομία
μπορεί να εξασθενούν, οι ελληνικές τράπεζες
είναι σε θέση να αντέξουν έναν νέο ελεγχό-
μενο κύκλο υψηλότερων κόκκινων δανείων,
καθώς είναι πλέον κεφαλαιακά ενισχυμένες.
Συνολικά από τις ελληνικές μετοχές προτι-
μητέοι κλάδοι θεωρούνται ο τουρισμός, η
ενέργεια, οι υποδομές και οι τράπεζες.
36 ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023

Ναυτιλία
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΛΑΜΠΡΟΣ ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΟΣ
wwO Πειραιάς συνδέεται
μηνιαίως απευθείας με
73 διαφορετικούς λιμένες,
31 διαφορετικών χωρών,
δύο περισσότερες χώρες

Κύματα
σε σχέση με το 2020
τικές, οι 5 αφρικανικέ, και μία στην
άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Το 28%
των προσεγγίσεων είχε προέλευση ή
προορισμό λιμένα της Τουρκίας, ενώ
Στο κέντρο της προσοχής η Ιταλία κατείχε τη δεύτερη θέση με
το 14% των προσεγγίσεων. Το 6% των
οι έλληνες ναυτικοί μηνιαίων προσεγγίσεων προέρχονταν
ή είχαν επόμενο προορισμό ελληνικό
Στους έλληνες ναυτικούς αφιέρωσε την πρώτη ανάρτηση
λιμένα. Στη πεντάδα συμπεριλαμβά-
στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης του νέου έτους η πρόε-
νονται η Αίγυπτος και η Σιγκαπούρη
δρος της Ενωσης Ελλήνων Εφοπλιστών Μελίνα Τραυλού. (6% των προσεγγίσεων). Ο Πειραιάς
«Την πρώτη μέρα του χρόνου η σκέψη όλων μας βρίσκεται συνδέεται άμεσα με ορισμένους από
στους δικούς μας ανθρώπους! Οι ναυτικοί είναι το κέντρο τους κυριότερους λιμένες - κόμβους
της ναυτιλιακής οικογένειας. Οι γυναίκες και οι άνδρες στα παγκόσμια δίκτυα μεταφορών.
ναυτικοί μας ταξιδεύουν στις θάλασσες του κόσμου και Ειδικότερα, συνδέεται (προέλευση -
Eurokinissi
υπηρετούν καθημερινά και καθοριστικά τη ναυτοσύνη προορισμός) με τη Σιγκαπούρη με 25
μας, την ηγεσία της ελληνικής ναυτιλίας, την εθνική μας δρομολόγια ανά μήνα, το Port Klang
υπερηφάνεια ως έθνος ναυτικό! Σας ευχαριστούμε! Σας (Μαλαισία) με τέσσερις συνδέσεις και
ευχαριστώ από καρδιάς! Καλή μας χρονιά με υγεία, ευ- με τα ευρωπαϊκά λιμάνια του Ρότερ-
τυχία, ειρήνη κι ευημερία!» ήταν το μήνυμα της Μελίνας
Τραυλού. Ανάλογο ήταν το μήνυμα και της ΕΕΕ. Τουρκία - Ιταλία νταμ και της Αμβέρσας με 16 και 13
μηνιαίες συνδέσεις αντίστοιχα. Το
λιμάνι με το οποίο διατηρεί περισ-

Οι δύο μεγάλοι
σότερες συνδέσεις είναι αυτό της
Σμύρνης και ακολουθούν η Σιγκα-
πούρη, η Λεμεσός, η Θεσσαλονίκη
και το Αμπαρλί (Τουρκία).
Εξετάζοντας τη συνδεσιμότητα του

πελάτες των
λιμένα, η Θεσσαλονίκη συνδέεται μη-
νιαίως απευθείας με 12 χώρες και
συνολικά 21 εμπορικούς λιμένες. Το
31% των προσεγγίσεων στο λιμάνι
της Θεσσαλονίκης προέρχεται από ή

ελληνικών λιμανιών
έχει κατεύθυνση λιμάνι της Τουρκί-
ας. Στη δεύτερη θέση είναι η Ελλάδα
με το 30% των προσεγγίσεων, ενώ
ακολουθεί η Κύπρος με 11%. Στην
πρώτη πεντάδα συμπεριλαμβάνονται
Πρωταγωνίστησαν η Αίγυπτος (8%) και η Μάλτα 6%. Ο
τα κινεζικά ναυπηγεία Ο μεγαλύτερος αριθμός προσεγγίσεων σε Πειραιά συχνότερος λιμένας σύνδεσης με τη
Θεσσαλονίκη είναι το λιμάνι του Πει-
Την πρωτιά πέτυχαν το 2022 τα κινεζικά ναυπηγεία και Θεσσαλονίκη έχει προέλευση ή προορισμό ραιά, καθώς σχεδόν μία στις τρεις
προσεγγίσεις (28%) έχει προορισμό ή
καθώς εξασφάλισαν υψηλότερο όγκο παραγγελιών
έναντι των νοτιοκορεατικών και των ιαπωνικών. Σύμ- λιμάνια των δύο γειτονικών χωρών προέρχεται από το μεγαλύτερο λιμάνι
της χώρας. Το δεύτερο σε συνδεσι-
φωνα με δημοσιεύματα που επικαλούνται δεδομένα
μότητα λιμάνι είναι η Λεμεσός, με το

Τ
του ναυλομεσιτικού οίκου Clarksons, τα κινεζικά α λιμάνια της Τουρκίας φαίνεται το 2021, προκύπτουν ορισμένα ιδι- 9% των προσεγγίσεων να προέρχο-
ναυπηγεία εξασφάλισαν το 49% των παραγγελιών να είναι οι καλύτεροι πελάτες αίτερα ενδιαφέροντα συμπεράσματα, νται από, ή να κατευθύνονται προς
που τοποθετήθηκαν εντός του 2022 σε όρους χω- των δύο μεγαλύτερων ελληνι- μεταξύ των οποίων ότι ο μεγαλύτε- το μεγαλύτερο λιμάνι της Κύπρου.
ρητικότητας. Ειδικότερα, τα ναυπηγεία της Κίνας κών λιμανιών, του Πειραιά και της ρος αριθμός προσεγγίσεων και στα Στην τρίτη θέση είναι το Asyaport στην
εξασφάλισαν παραγγελίες για τη ναυπήγηση πλοίων Θεσσαλονίκης, σύμφωνα με την τέ- δύο μεγάλα ελληνικά λιμάνια έχει Τουρκία (8% των προσεγγίσεων), ενώ
20,34 εκατ. cgt, ενώ στη δεύτερη θέση βρέθηκαν τα ταρτη έκδοση της κλαδικής μελέτης προέλευση ή προορισμό λιμάνι της αξίζει να σημειωθεί ότι εννέα λιμένες
νοτιοκορεατικά ναυπηγεία με παραγγελίες πλοίων για την Ελληνική Λιμενική Βιομηχα- γείτονος χώρας, γεγονός που δείχνει της Τουρκίας συνδέονται με το λιμά-
15,64 cgt. Παράλληλα, αξίζει να σημειωθεί ότι η νία, GREPORΤ2022, που επιμελούνται και το δέσιμο των ελληνικών με τα νι της Θεσσαλονίκης. Με βάση τα
China State Shipbuilding Corporation, ο κινεζικός οι Γιώργος Κ. Βαγγέλας, Θάνος Α. τουρκικά λιμάνια. Ειδικότερα το μεγα- ανωτέρω στοιχεία, η Θεσσαλονίκη
κολοσσός ναυπήγησης υπό την ομπρέλα του οποίου Πάλλης και Εύη Κλαδάκη. Εξετάζο- λύτερο λιμάνι της χώρας, ο Πειραιάς, αποτελεί λιμένα - δορυφόρο βασικών
βρίσκονται δεκάδες ναυπηγεία στην Κίνα, ανακοί- ντας τη άμεση συνδεσιμότητα βάσει συνδέεται μηνιαίως απευθείας με λιμενικών κόμβ ων στην περιοχή (Πει-
νωσε ότι παρέδωσε 209 πλοία το 2022, συνολικής των ανά μήνα προσεγγίσεων διαφο- 73 διαφορετικούς λιμένες, 31 διαφο- ραιάς, Asyaport,), από τους οποίους
χωρητικότητας 14,06 εκατ. dwt. ρετικών λιμένων πριν και μετά την ρετικών χωρών, δύο περισσότερες τροφοδοτείται με φορτία transit και
προσέγγιση των πλοίων στο λιμάνι χώρες σε σχέση με το 2020. Οι 16 εισαγωγές, και τους οποίους τροφοδο-
του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης χώρες ήταν ευρωπαϊκές, οι 9 ασια- τεί είτε με φορτία transit και εξαγωγές.
Κέρδη για τις μετοχές
των εταιρειών δεξαμενόπλοιων
Οι μετοχές των εισηγμένων ναυτιλιακών εταιρειών στα ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ
αμερικανικά χρηματιστήρια που διαχειρίζονται δεξαμε-
νόπλοια κατέγραψαν υψηλότερες αποδόσεις σε σχέση
με αυτές που διαχειρίζονται πλοία μεταφοράς ξηρού Φόβοι για συμφόρηση στα κινεζικά λιμάνια
φορτίου ή μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων. Πιο συγκε-

Α
κριμένα, σύμφωνα με στοιχεία των Clarksons Securities & νησυχία για ενδεχόμενη επανεμ-
Clarksons Research, από τον Ιανουάριο του 2022 και μέ- φάνιση των φαινομένων συμφό-
χρι τα μέσα Δεκεμβρίου του 2022 οι μετοχές εταιρειών με ρησης στα κινεζικά λιμάνια γεννά
πλοία μεταφοράς προϊόντων πετρελαίου (product tankers) η έξαρση της πανδημίας στην αχανή
σημείωσαν κέρδη κατά 341%. Αξιοσημείωτο είναι ότι αυτή ασιατική χώρα. Υπάρχουν φόβοι για
είναι και η καλύτερη επίδοση όλων των εποχών για μετο- ελλείψεις στο προσωπικό στα λιμάνια
εξαιτίας του κορωνοϊού αλλά και της
χές αυτού του τύπου. Υπενθυμίζεται ότι στην τελευταία κα-
κινεζικής Πρωτοχρονιάς, που φέτος
λή περίοδο που ήταν το 2003 και το 2004 οι μετοχές τους
είναι στις 22 Ιανουαρίου. Αναπόφευ-
είχαν αυξηθεί κατά 232% και 156% αντίστοιχα. Επίσης, κτα η ανάκαμψη του όγκου μεταφοράς
την περσινή χρονιά οι μετοχές των εταιρειών με chemical εμπορευματοκιβωτίων δεν προβλέπεται
tankers αυξήθηκαν κατά 136% και με crude oil tankers άμεση, αναφέρουν αναλυτές της αγοράς
κατά 127%. των ναυτιλιακών εταιρειών τακτικών
γραμμών, που εκτιμούν ότι η κατάσταση
θα επιδεινωθεί το προσεχές διάστημα.
Ειδικότερα, αναφέρουν ότι η αναζωπύρω-
ση του ιού εξαπλώνεται ήδη μεταξύ των
λιμενεργατών, παράγοντας που μειώνει
την ικανότητα διακίνησης στους λιμέ-
νες. Υπενθυμίζεται ότι η Κίνα έχει άρει
σχεδόν όλους τους περιορισμούς για τον
κορωνοϊό. Την ίδια ώρα οι εργαζόμενοι
προετοιμάζονται για τις διακοπές της
κινεζικής Πρωτοχρονιάς.
Χαρακτηριστική είναι η αναφορά
της εταιρείας δεδομένων Liner Lytica,
η οποία τονίζει ότι η συμφόρηση των
containerships γύρω από διάφορα κινε-
ζικά λιμάνια όπως της Σαγκάης κινείται
ανοδικά. Οι εκτιμήσεις της ανεβάζουν
τον αριθμό των εμπορευματοκιβωτίων
που περιμένουν στα 850.000 TEU, που
είναι και τα υψηλότερα επίπεδα από τον
περασμένο Σεπτέμβριο.
Και η εικόνα αυτή έρχεται ύστερα από
ένα ενδεκάμηνο (Ιανουαρίου - Νοεμβρί-
ου 2022) που τα κινεζικά λιμάνια έχουν
διακινήσει 270,6 εκατομμύρια TEU, πο-
σότητα που αντιπροσωπεύει μια αύξηση
4,2% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο
του 2021. Το λιμάνι της Σαγκάης έχει
διατηρήσει την κυριαρχία του, όντας το
πιο πολυσύχναστο λιμάνι εμπορευμα-
τοκιβωτίων στη χώρα με 43,19 εκατομ-
μύρια TEU.
 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
Σε σπιράλ ύφεσης το ένα τρίτο
της παγκόσμιας οικονομίας
Δύσκολη χρονιά το 2023 για ΗΠΑ, Ευρώπη, Κίνα καθώς η ακρίβεια, ο πόλεμος
στην Ουκρανία, τα επιτόκια και ο COVID επιβαρύνουν εκατομμύρια ανθρώπους
Δ
υσοίωνες προβλέψεις για
την παγκόσμια οικονομία
φέτος έκανε η επικεφαλής
του Διεθνούς Νομισματικού Ταμεί-
ου Κρισταλίνα Γκερογκίεβα. Οπως
προειδοποίησε, το ένα τρίτο της
παγκόσμιας οικονομίας θα βρεθεί
σε ύφεση φέτος και το 2023 θα είναι
πιο δύσκολο από το 2022 καθώς οι
ΗΠΑ, η Ευρωπαϊκή Ενωση και η Κί-
να βλέπουν τις οικονομίες τους να
εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν
προβλήματα.
Οι προβλέψεις αυτές πραγματο-
ποιούνται καθώς ο πόλεμος στην
Ουκρανία, οι αυξανόμενες τιμές στα
περισσότερα προϊόντα, τα υψηλό-
τερα επιτόκια και η εξάπλωση της
πανδημίας στην Κίνα και όχι μόνο
εξακολουθούν να επιβαρύνουν την
παγκόσμια οικονομία. Τον Οκτώβριο
το ΔΝΤ είχε υποβαθμίσει τις προβλέ-
ψεις για την παγκόσμια οικονομική
ανάπτυξη το 2023.
Το ΔΝΤ είχε ήδη προειδοποιήσει
από τον Οκτώβριο ότι περισσότερο
από το ένα τρίτο της παγκόσμιας
οικονομίας θα συρρικνωθεί και ότι
υπάρχει πιθανότητα της τάξης του
25% να αυξηθεί το παγκόσμιο ΑΕΠ
κατά λιγότερο από 2% το 2023. Αυτό
το Ταμείο το ορίζει ως παγκόσμια
ύφεση.
«Αναμένουμε ότι το ένα τρίτο της
παγκόσμιας οικονομίας θα βρίσκεται
σε ύφεση» είπε η Γκεοργκίεβα στην
εκπομπή «Face the Nation» του αμε-
ρικανικού τηλεοπτικού δικτύου CBS.
«Ακόμα και χώρες που δεν βρίσκο-
νται σε ύφεση, για εκατοντάδες εκα-
τομμύρια ανθρώπους θα είναι σαν
να βρίσκονται σε ύφεση» πρόσθεσε.
wwH επικεφαλής του
Διεθνούς Νομισματικού
Ταμείου Κρισταλίνα
Γκεοργκίεβα θεωρεί ότι
η Ευρωπαϊκή Ενωση
«έχει πληγεί πολύ σοβαρά
από τον πόλεμο στην
Ουκρανία – η μισή ΕΕ
θα βρίσκεται σε ύφεση
το επόμενο έτος»
ΔΝΤ
ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ
Μιλώντας χωριστά για τις τρεις
μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου
στο CBS, η Γκεοργκίεβα παρουσίασε
μεικτή εικόνα της ικανότητάς τους
να αντέξουν την ύφεση. Ενώ οι ΗΠΑ
μπορεί να αποφύγουν την ύφεση,
η Ευρωπαϊκή Ενωση «έχει πληγεί
πολύ σοβαρά από τον πόλεμο στην
Ουκρανία – η μισή ΕΕ θα βρίσκεται
σε ύφεση το επόμενο έτος» είπε. Την
ίδια στιγμή, η Κίνα αντιμετωπίζει μια
«δύσκολη χρονιά» εκτίμησε.
«Για τους επόμενους δύο μήνες
θα είναι δύσκολα για την Κίνα και ο
αντίκτυπος στην κινεζική ανάπτυξη
θα είναι αρνητικός, ο αντίκτυπος
στην περιοχή θα είναι αρνητικός,
ο αντίκτυπος στην παγκόσμια ανά-
πτυξη θα είναι αρνητικός» πρόσθε-
σε. Ο επίσημος δείκτης υπεύθυνων
αγορών (PMI) για τον Δεκέμβριο
έδειξε ότι η βιομηχανική δραστη-
ριότητα της Κίνας συρρικνώθηκε
για τρίτο συνεχόμενο μήνα και με
τον ταχύτερο ρυθμό εδώ και σχεδόν
τρία χρόνια, καθώς κρούσματα από
κορωνοϊό εξαπλώθηκαν στα εργο-
στάσια της χώρας.
Για πρώτη φορά εδώ και 40 χρόνια
η ετήσια ανάπτυξη της Κίνας είναι
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 37
Κόσμος
Global
Economy
Εμπόδια τέλος για
το αλκοόλ στο Ντουμπάι
Το Ντουμπάι έβαλε τέλος στην επιβολή
φόρου 30% στις πωλήσεις αλκοόλ και
κατέστησε ελεύθερες τις απαιτούμενες
άδειες αλκοολούχων ποτών θέλοντας
να ενισχύσει περαιτέρω τον τουρισμό. Η
κίνηση ακολουθεί χρόνια χαλάρωσης κα-
νονισμών σχετικά με το ποτό στο εμιράτο.
Η πρωτοβουλία θα διαρκέσει έναν χρόνο
και έχει χαρακτηριστεί ως δοκιμαστική από
στελέχη του κλάδου που ενημερώθηκαν
για την απόφαση.
Για πρώτη πιθανό να είναι κοντά ή κάτω από Οι μισθοί αυξάνονται
φορά εδώ την παγκόσμια ανάπτυξη, επηρεά-
ζοντας αρνητικά όλον τον κόσμο,
ταχύτατα
και 40 χρόνια είπε η ίδια. «Αυτό δεν έχει ξαναγίνει» στην ευρωζώνη
η ετήσια ανέφερε. Οι μισθοί της ευρωζώνης αυξάνονται
ανάπτυξη Αναθεωρεί προβλέψεις ταχύτερα από ό,τι αναμενόταν παλαιότε-
ρα και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα
της Κίνας Τα σχόλιά της δείχνουν ότι το ΔΝΤ
πρέπει να συμβάλει ώστε αυτό να μην οδη-
είναι πιθανό να αναθεωρήσει ξανά
είναι πιθανό πτωτικά τις οικονομικές του προ- γήσει σε επιδείνωση του ήδη αυξημένου
να είναι κοντά βλέψεις για το 2023. Οι ΗΠΑ είναι πληθωρισμού, δήλωσε η επικεφαλής της
πιθανό να ξεφύγουν από τα χειρότε- ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ. «Γνωρίζουμε ότι οι
ή κάτω από ρα της ύφεσης, εν μέρει χάρη στην μισθοί αυξάνονται, πιθανώς με ταχύτερο
την παγκόσμια ισχυρή αγορά εργασίας τους, είπε ρυθμό από τον αναμενόμενο», ανέφερε
ανάπτυξη η Γκεοργκίεβα. «Η οικονομία των η ίδια. «Δεν πρέπει να επιτρέψουμε να
ΗΠΑ είναι εξαιρετικά ανθεκτική» αποσταθεροποιηθούν οι πληθωριστικές
ανέφερε. προσδοκίες ή οι μισθοί να έχουν πληθω-
Η ανεργία στις ΗΠΑ ανέρχεται ριστικό αποτέλεσμα», είπε.
μόλις στο 3,7% και η χώρα πρόσθεσε
263.000 θέσεις εργασίας καλύτερες
τον Νοέμβριο. Οι οικονομολόγοι της
Επιδεινώνεται η κρίση
Morgan Stanley αναμένουν ότι το των ακινήτων στην Κίνα
ποσοστό ανεργίας θα παραμείνει
Mε ταχύ ρυθμό μειώθηκαν τον Δεκέμβριο
αμετάβλητο τον Δεκέμβριο και οι
ΗΠΑ θα προσθέσουν 185.000 θέσεις οι τιμές των κατοικιών στην Κίνα, αντανα-
εργασίας. Στα τέλη του περασμένου κλώντας τη σταθερά αδύναμη ζήτηση εν
μήνα το Ακαθάριστο Εγχώριο Προ- μέσω αυξανόμενων κρουσμάτων COVID-19
ϊόν των ΗΠΑ για το τρίτο τρίμηνο και παρά τη σωρεία μέτρων στήριξης από
αναθεωρήθηκε υψηλότερα σε 3,2% πλευράς της κινεζικής κυβέρνησης. Η
από 2,9% τον Νοέμβριο. κρίση στην αγορά ακινήτων στην Κίνα
επιδεινώθηκε, με τα επίσημα στοιχεία να
δείχνουν ότι τόσο οι τιμές των κατοικιών
όσο και οι πωλήσεις και επενδύσεις εκεί
μειώθηκαν τους τελευταίους μήνες, εντεί-
νοντας περαιτέρω την πίεση στην οικονομία
της χώρας.
Πατάει γκάζι η Ταϊβάν
στην παραγωγή
μικροτσίπ
Η TSMC (Taiwan Semiconductor Manufactu­
ring Company) ανακοίνωσε την έναρξη της
μαζικής παραγωγής των πιο προηγμένων
της μικροτσίπ σε εργοστάσιο στη Νότια
Ταϊβάν. Η μαζική παραγωγή των μικροτσίπ
που κατασκευάζονται με την τεχνολογία
των 3 νανομέτρων έρχεται καθώς η εται-
ρεία επενδύει στην κατασκευή νέων ερ-
γοστασίων, τόσο στην Ταϊβάν όσο και στο
εξωτερικό. Η TSMC κατέχει κυρίαρχη θέση
στην κατασκευή ημιαγωγών προηγμένης
τεχνολογίας, οι οποίοι χρησιμοποιούνται
σε ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών, από τα
REUTERS Michele Tantussi
κινητά τηλέφωνα μέχρι την αεροδιαστημική
βιομηχανία.
38 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023

Μικροοικ νομικός
ως PMΙ, για την Ελλάδα τον Δεκέμ-
βριο. Ο Δείκτης Υπευθύνων Προ-
μηθειών έπεσε στο χαμηλότερο
επίπεδο για το 2022. Ειδικότερα, ο
Περισσότεροι πόλεμοι Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών
(ΡΜΙ) της S&P Global για τον κλά-

σημαίνουν περισσότερο
δο της μεταποίησης τον τελευταίο
μήνα του 2022 υποχώρησε στις
47,2 μονάδες, από 48,4 μονάδες

πληθωρισμό τον Νοέμβριο. Η τιμή αυτή συνιστά

τη χαμηλότερη για το περασμένο
έτος και είναι το χαμηλότερο επί-
πεδο από τον Ιανουάριο του 2021.

Ο
πληθωρισμός αυξήθηκε απότομα το 2022 τόσο σε Παράλληλα, ο Δεκέμβριος ήταν ο
προηγμένες οικονομίες όσο και σε αναδυόμενες έκτος διαδοχικός μήνας κατά τον
αγορές. Οι διαρθρωτικές τάσεις υποδηλώνουν ότι οποίο η δραστηριότητα των επιχει-
το πρόβλημα θα είναι κοσμικό και όχι παροδικό. Συγκε- ρήσεων του μεταποιητικού κλάδου
κριμένα, πολλές χώρες εμπλέκονται τώρα σε διάφορους παρέμεινε υπό των 50 μονάδων, το
«πολέμους» – μερικοί πραγματικοί, άλλοι μεταφορικοί – όριο που διαχωρίζει την επέκταση
που θα οδηγήσουν σε ακόμη μεγαλύτερα δημοσιονομικά από τη συρρίκνωση μιας δραστη-
ελλείμματα, μεγαλύτερη νομισματική απόδοση του χρέους ριότητας.
και υψηλότερο πληθωρισμό στο μέλλον.
Ο κόσμος διέρχεται μια μορφή «γεωπολιτικής ύφεσης»
που κορυφώνεται από την κλιμακούμενη αντιπαλότητα
μεταξύ της Δύσης και των ευθυγραμμισμένων (αν όχι
συμμαχικών) ρεβιζιονιστικών δυνάμεων όπως η Κίνα, η
Πάνω από μισό δισ.
Ρωσία, το Ιράν, η Βόρεια Κορέα και το Πακιστάν. για αγροτικές
Αντίστοιχα, οι ΗΠΑ, η Ευρώπη και το
ΓΝΩΜΗ ΝΑΤΟ επανεξοπλίζονται, όπως σχεδόν όλοι
Στην παγίδα των τεκμηρίων επιχειρήσεις
στη Μέση Ανατολή και την Ασία, συμπερι-
Το ποσό των 590 εκατ. ευρώ
3 στους 10 φορολογούμενους
λαμβανομένης της Ιαπωνίας, η οποία έχει
ξεκινήσει τη μεγαλύτερη στρατιωτική της για την προγραμματική περίοδο
συσσώρευση εδώ και πολλές δεκαετίες. Τα 2023-2027 προβλέπεται για το
υψηλότερα επίπεδα δαπανών για συμβατι- πρόγραμμα των νέων αγροτών στη
κά και μη συμβατικά όπλα είναι όλα παρά Τα τεκμήρια «δαγκώνουν» τους φορολογούμενους και ειδικά τους νέα ΚΑΠ, το οποίο θα συνδεθεί με
εξασφαλισμένα και αυτές οι δαπάνες θα μισθωτούς και συνταξιούχους. Τα στατιστικά στοιχεία της ΑΑΔΕ για τις τη σύσταση αγροτικών επιχειρή-
επιβαρύνουν το δημόσιο ταμείο. φορολογικές δηλώσεις που υποβλήθηκαν το 2021 αποκαλύπτουν ότι σεων. Κατά τη σύνταξη του Στρα-
Του Nouriel Ο παγκόσμιος πόλεμος κατά της κλιματι- παρά τις απαλλαγές που ίσχυσαν για τους πληγέντες από την πανδη- τηγικού Σχεδίου της νέας ΚΑΠ
Roubini κής αλλαγής θα είναι επίσης ακριβός – τόσο μία, σχεδόν 3 στους 10 φορολογούμενους φορολογήθηκαν για μεγα- 2023-2027, η δημογραφική ανανέ-
για τον δημόσιο όσο και για τον ιδιωτικό λύτερα εισοδήματα από αυτά που δήλωσαν. Συγκεκριμένα σε σύνολο ωση των απασχολούμενων ιεραρ-
τομέα. 6.529.279 φορολογουμένων, 1.748.934 δήλωσαν εισοδήματα ύψους χήθηκε υψηλά στις ανάγκες, όπως
Διεξάγουμε επίσης τώρα έναν δαπανηρό πόλεμο ενάντια 3,07 δισ. ευρώ αλλά η Εφορία τους καταλόγισε επιπλέον εισόδημα 5,96 επίσης και η ανάγκη «η στήριξη
στις μελλοντικές πανδημίες. Για διάφορους λόγους – ορισμέ- δισ. ευρώ με αποτέλεσμα να φορολογηθούν για 9,03 δισ. ευρώ. Ανά των νέων γεωργών να οδηγεί στη
νοι από τους οποίους σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή πηγή εισοδήματος έξτρα φόρο πλήρωσαν 571.088 μισθωτοί, 542.463 δημιουργία βιώσιμων και ανταγω-
– οι εστίες ασθενειών που ενδέχεται να μετατραπούν σε συνταξιούχοι, 389.133 εισοδηματίες, 146.292 ελεύθεροι επαγγελμα- νιστικών γεωργικών εκμεταλλεύ-
πανδημίες θα γίνουν πιο συχνές. τίες και αυτοαπασχολούμενοι και 99.958 αγρότες, ενώ ανά περιοχή σεων». Η αύξηση του ποσού του
Επιπλέον, θα βρισκόμαστε ολοένα και περισσότερο σε πρώτη στην κατάταξη ήταν η Αττική με 564.434 φορολογούμενους και πριμ της πρώτης εγκατάστασης
έναν πόλεμο ενάντια στις αποδιοργανωτικές επιπτώσεις ακολουθούν η Κεντρική Μακεδονία με 312.755 και η Δυτική Ελλάδα με από το επίπεδο των 20.000 ευ-
της «globotics»: ο συνδυασμός παγκοσμιοποίησης και 126.213 φορολογούμενους και η Θεσσαλία με 131.627. ρώ την περίοδο 2014-2020 στα
αυτοματοποίησης (συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής 40.000 ευρώ έγινε με γνώμονα την
νοημοσύνης και της ρομποτικής) που απειλεί έναν αυξα- εξυπηρέτηση της συγκεκριμένης
νόμενο αριθμό επαγγελμάτων. ανάγκης.
Τέλος, πρέπει επίσης να διεξάγουμε επείγοντα πόλεμο
ενάντια στην αύξηση του εισοδήματος και της ανισότητας
του πλούτου.
Εμπορικό έλλειμμα
Το brain drain ροβάθμιας εκπαίδευσης (ποσοστό

Η ρεκόρ της Τουρκίας

καταπολέμηση αυτών των πέντε «πολέμων» θα είναι ανεργίας 18,5%). Το υψηλό πο-
δαπανηρή και οικονομικοί και πολιτικοί παράγο-
ντες θα περιορίσουν την ικανότητα των κυβερνή- δείχνει πάλι σοστό ανεργίας των αποφοίτων
ανώτερης και ανώτατης εκπαί- Ιστορικό υψηλό ρεκόρ στο εμπο-
σεων να τους χρηματοδοτήσουν με υψηλότερους φόρους.
Ετσι, η διεξαγωγή αυτών των αναγκαίων πολέμων θα τα δόντια του δευσης δημιουργεί συνθήκες για
αύξηση της υποαπασχόλησης και
ρικό της έλλειμμα κατέγραψε η
Τουρκία το 2022, καθώς σύμφωνα
αυξήσει τις κρατικές δαπάνες και τις μεταβιβάσεις ως μετανάστευσης, σημειώνει χαρα- με τα επίσημα κυβερνητικά στοι-
ποσοστό του ΑΕΠ και χωρίς ανάλογη αύξηση των φορο- Ιδιαιτέρως υψηλά ποσοστά κτηριστικά η έκθεση. Οι απόφοιτοι
ανεργίας σε νέους που έχουν χεία διογκώθηκε κατά 138% σε
λογικών εσόδων. Τα διαρθρωτικά δημοσιονομικά ελλείμ- της ανώτερης και ανώτατης εκ- ετήσια βάση, διαμορφούμενο στα
ματα θα αυξηθούν ακόμη περισσότερο από ό,τι είναι ήδη, ολοκληρώσει τις σπουδές τους παίδευσης μπορεί να συνεχίζουν
διαπιστώνει έρευνα του Οικονομι- 110,2 δισ. δολάρια. Βάσει των στοι-
οδηγώντας δυνητικά σε μη βιώσιμους δείκτες χρέους που να απορροφώνται στην αγορά χείων του τουρκικού υπουργείου
θα αυξήσουν το κόστος δανεισμού και θα κορυφωθούν σε κού Πανεπιστημίου Αθηνών που εργασίας σε σχετικά καλύτερους
εντάχθηκε στο συνολικό σχέδιο Εμπορίου, οι εξαγωγές αυξήθηκαν
κρίσεις χρέους, με εμφανείς αρνητικές επιπτώσεις στην ρυθμούς από τις προηγούμενες κατά 12,9% και ανήλθαν στα 254,2
οικονομική ανάπτυξη. για τις ενεργητικές πολιτικές απα- κατηγορίες εκπαίδευσης, αλλά το
σχόλησης και παρουσιάστηκε από δισ. δολάρια, την ίδια ώρα που οι
Εχω επικεντρωθεί κυρίως σε παράγοντες από την πλευρά ποσοστό ανεργίας τους παραμένει εισαγωγές ενισχύθηκαν κατά 34%
της ζήτησης που θα οδηγήσουν σε υψηλότερες δαπάνες, τον ot.gr. Το έλλειμμα δεξιοτήτων ιδιαιτέρως υψηλό.
και η προβληματική σύνδεση των στα 364,4 δισ. δολάρια. Τα ίδια
ελλείμματα, νομισματοποίηση του χρέους και πληθωρισμό. στοιχεία δείχνουν ότι το εμπορικό
Υπάρχουν όμως και πολλά μεσοπρόθεσμα αρνητικά σοκ υπαρχουσών δεξιοτήτων με την
της συνολικής προσφοράς που θα μπορούσαν να προ- αγορά εργασίας διαφαίνεται και
στους αντίστοιχους δείκτες ανερ-
Μηνύματα έλλειμμα τον Δεκέμβριο διαμορφώ-
θηκε στα 10,4 δισ. δολάρια, με τις
σθέσουν στις σημερινές στασιμοπληθωριστικές πιέσεις,
αυξάνοντας τον κίνδυνο ύφεσης και διαδοχικών κρίσεων γίας, αναφέρει χαρακτηριστικά η
σχετική έκθεση. Ετσι, οι απόφοιτοι
επιβράδυνσης εισαγωγές να καταγράφουν άνοδο
3,1% στα 22,9 δισ. δολάρια και
χρέους. Η Μεγάλη Στασιμοπληθωριστική Κρίση Χρέους
είναι μπροστά μας. βασικής εκπαίδευσης (δημοτικό -
γυμνάσιο) αντιμετωπίζουν το υψη-
από τη βιομηχανία τις εξαγωγές 14,6% στα 33,3 δισ.
δολάρια.
Ο Νουριέλ Ρουμπινί είναι καθηγητής Οικονομικών στη Stern School of λότερο ποσοστό ανεργίας (19,1%), Περαιτέρω ταχύτητα κατέβασε ο
Business του New York University Stern School of Business και επικεφα- σε σύγκριση με τους αποφοίτους πρόδρομος δείκτης για την οικονο-
λής οικονομολόγος Atlas Capital Team Δευτεροβάθμιας και Μεταδευτε- μική δραστηριότητα, γνωστός και
 Βεζένκοφ Εδεσε στο Λιμάνι Ναβρατίλοβα Η μεγαλύτερη
μέχρι το 2025 μάχη της ζωής της
Σελίδα 31 Σελίδα 34

Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023

ΠΕΛΕ
Το πέπλο του βασιλιά
Τελευταίος αποχαιρετισμός στον ποδοσφαιριστή που άλλαξε τον ρου του αθλήματος.
Χιλιάδες Βραζιλιάνοι αψήφησαν τον καυτό ήλιο και τη ζέστη για να αποτίσουν
φόρο τιμής στον Πελέ. Στο Σάντος αναμένεται σήμερα ο νεοεκλεγείς πρόεδρος
της χώρας Λούλα ντα Σίλβα για το ύστατο χαίρε. Ενα γήπεδο «Πελέ» σε κάθε χώρα
θέλει ο πρόεδρος της FIFA Τζιάνι Ινφαντίνο
Σελίδες 24-25
REUTERS
 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023

24 ΠΕΛΕ
1940-2022

ΑΠΟ ΜΗΧΑΝΗΣ... 1

ΓΡΑΦΙΑΣ
Του Κώστα Κοφινά
kkofina@tanea.gr

O ειλικρινής
«κύριος Βεζένκοφ»

Ηρθε στον Ολυμπιακό το 2018. Σε στιγμές δύσκολες.

Ο παίκτης με το καλό αριστερό χέρι είχε πέρασμα από
τον Αρη και μετά έχοντας μεταπηδήσει στην Μπαρ-
τσελόνα δεν έκανε το ξεπέταγμα που θα ήθελε. Χθες,
αμέσως μετά την ανανέωση του συμβολαίου του με τον
Ολυμπιακό, ομολόγησε πως «ξεκίνησε ως ευκαιρία».
Και την άρπαξε. Τη γράπωσε. Θα μπορούσε κάποιος
να πει ότι αθλητικά… αναστήθηκε ή αν είναι προτιμό-
τερο, έκανε επανεκκίνηση καριέρας. «Γρήγορα έγινε
σπίτι μου και τώρα μπορεί να θεωρηθεί κομμάτι μου
και το μέρος που ανήκω», συμπλήρωσε ο Βεζένκοφ
και μετά δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει τους πάντες
REUTERS

στον ερυθρόλευκο οργανισμό. Λίγες οι φορές που με

λόγια κοφτά σε μια ανάρτηση στα social λέγονται τό-
σες αλήθειες. Ο Σάσα το έπραξε και μπράβο του. Ούτε

Αποχαιρετισμός
πούλησε οπαδιλίκι ούτε ατάκες με συνηθισμένες γαρ-
νιτούρες. Και ίσως είναι σημαντικό πως η σχέση του
με τον Ολυμπιακό και το Λιμάνι εξελίχθηκε σε βάθος
χρόνου και πλέον νιώθει άριστα στο ΣΕΦ. Πολύ άνετα.
Πόσο θα κρατήσει αυτό; Ουδείς μπορεί να το πει με

στον βασιλιά
βεβαιότητα. Το ζήτημα είναι πως πλέον ο Βεζένκοφ θα
μπορεί να σημαδεύει από μακριά το καλάθι για κάμπο-
σο διάστημα ακόμη. Τουλάχιστον τώρα έδιωξε τις αμ-
φιβολίες για το άμεσο μέλλον του, γιατί αυτό συμβαίνει
όταν προκύπτει ανανέωση συμβολαίου μεσούσης της
περιόδου. Ο Βεζένκοφ δεν ήταν αυτός που είναι σήμε-

Χιλιάδες άνθρωποι ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΝΑΣΜΗ

Ανθρωποι κάθε ηλικίας, γυναίκες,
άνδρες περίμεναν υπομονετικά να
έσπευσαν να
Η πορεία του Ολυμπιακού με περάσει από μπροστά τους ο μύθος

Δ
τιμήσουν τον Πελέ
τον Βεζένκοφ και η ανανέωση στο γήπεδο
ά κρυσαν και τα
τσιμέντα του «Βί-
του συμβολαίου του παίκτη της Σάντος όπου
λα Μπελμίρο»
είναι ασφαλώς ένα κέρδος
όταν άνοιξε το
τέθηκε η σορός του φέρετρο και το-
για αμφότερα τα μέρη σε λαϊκό προσκύνημα,
ποθετήθηκε το
πέπλο στο πρόσωπο του νεκρού
βασιλιά που αναπαυόταν μέσα σε
αψηφώντας μια λευκή θάλασσα λουλουδιών.
ρα. Δούλεψε. Πάσχισε να ανέβει επίπεδο και το έκανε τις υψηλές Ο Πελέ, η φλόγα της Βραζιλίας, ο
μέσω του Ολυμπιακού. Μπορεί και να ήταν ο τελευταί- βραχύσωμος μαύρος από τις Τρεις
ος κάβος που θα έπρεπε να περάσει προκειμένου να θερμοκρασίες. Καρδιές (Tres Coracoes) που ανέ-
μη μείνει στάσιμη η καριέρα του. Με τρόπο πανηγυρι-
κό έκανε όσα ήθελε, ξεπέρασε τα όποια προβλήματα
 Ο πρόεδρος της στησε την ψυχή ενός ολόκληρου
έθνους κλωτσώντας όπως κανείς
και πλέον λογίζεται ως ένας παίκτης με μέσο όρο 20 FIFA Τζιάνι Ινφαντίνο, άλλος το δερμάτινο τόπι, κατάφερε
πόντους στην Ευρωλίγκα, εξαιρετικά εύστοχος στα να ενώσει τους συμπατριώτες του
τρίποντα, συμμετοχή σε πολλές δουλειές σε άμυνα και που πρότεινε για μια τελευταία φορά, πάνω από
επίθεση και κυρίως, ένα παιδί αφοσιωμένο στην ομάδα να μετονομαστεί το άψυχο σώμα του.
και με διάθεση να δίνει πάντα τον καλύτερό του εαυτό. Από χθες τα ξημερώματα χιλιά-
Η εκτόξευσή του είναι και εκτόξευση του Ολυμπιακού τουλάχιστον ένα δες Βραζιλιάνοι σχηματίζουν ουρές
στα υψηλά πατώματα της Ευρωλίγκας. Ο θρίαμβός του
ισοδυναμεί με θρίαμβο των Ερυθρολεύκων που κυριαρ-
στάδιο σε κάθε χώρα για να αποτίσουν φόρο τιμής στο
σύμβολό τους που σε λίγες ώρες θα
χούν στο εγχώριο μπασκετικό στερέωμα. Γιατί ποτέ δεν προς τιμήν του Πελέ αναπαυτεί για πάντα έχοντας θέα
προχωρά μια ομάδα με τα καλύτερα χαρτιά της στην την αγαπημένη του ομάδα και τον
άκρη. Και ούτε ένας παίκτης μπορεί να γίνει κορυφαίος ωκεανό. Το ταξίδι ξεκίνησε στις 2
μόνος του και δίχως να ενταχθεί με τρόπο αρμονικό σε τα ξημερώματα από το νοσοκομείο
ένα σύνολο. Αλμπερτ Αϊνστάιν, του Σάο Πάολο.
Η πορεία του Ολυμπιακού με τον Βεζένκοφ και η ανα- Δύο ώρες χρειάστηκαν για να καλύ-
νέωση του συμβολαίου του παίκτη, είναι ασφαλώς ένα ψει η αυτοκινητοπομπή μια απόστα-
κέρδος για αμφότερα τα μέρη. ση 75 χιλιομέτρων μέχρι το Σάντος.
για να τον αποχαιρετήσουν. Οταν
η πομπή έφτασε στο γήπεδο την
περίμεναν περίπου εκατό οπαδοί
της Σάντος ντυμένοι στα χρώματα
της ομάδας που άναψαν βεγγαλικά
σαν να πέτυχε ο Πελέ το ωραιότερο
γκολ της καριέρας του.
Το φέρετρο με τον νεκρό βασιλιά
το σήκωσαν μεταξύ άλλων ο γιος του
Εντίνιο και ο πρώην άσος της Σάντος
Ζε Ρομπέρτο. Τοποθετήθηκε στο
κέντρο του γηπέδου, κάτω από την
τέντα που είχε στηθεί εδώ και μέρες.
Οταν το άνοιξαν, έβαλαν πέπλο στη
σορό ενώ ο Εντίνιο ακούμπησε με
το χέρι το κεφάλι του και είπε μια
προσευχή. Οι εξέδρες ήταν γεμάτες
με δεκάδες φανέλες με το νούμερο
10, μια μεγάλη φωτογραφία του Πελέ
που φορά τη φημισμένη φανέλα της
Σάντος, το μήνυμα «Ζήτω ο Βασιλιάς»
και ένα ακόμα που γράφει «Πελέ
82 ετών».
Από τα ξημερώματα
Από τις 6.30 το πρωί οι Βραζιλιάνοι
άρχισαν να σχηματίζουν ουρές έξω
από το «Βίλα Μπελμίρο», τρεισήμισι
ώρες πριν ανοίξουν οι πύλες του
γηπέδου για να ξεκινήσει το λαϊκό
προσκύνημα. Η Σάντος ανακοίνωσε

2 ΤΟ ΑΡΘΡΟ
πως περίπου 5.000 δημοσιογράφοι
από όλο τον κόσμο έχουν διαπιστευ-
τεί για να καλύψουν την αγρυπνία
του Πελέ.
Ο κόσμος περίμενε υπομονετικά
αψηφώντας τον καυτό ήλιο και το
θερμόμετρο που ήταν κολλημένο
στους 30 βαθμούς Κελσίου.
Στις τρεις πρώτες ώρες πέρασαν
μπροστά από τον Πελέ τέσσερις χι-
λιάδες άνθρωποι, ενώ η αναμονή
για το τελευταίο αντίο έφτανε τη
μία ώρα.
Ο κόσμος περνά από απόσταση
πέντε μέτρων από το σημείο που έχει
τοποθετηθεί το φέρετρο στο οποίο
μπορούν να πλησιάσουν μόνο οι
συγγενείς και διασημότητες.
Η στρατιωτική αστυνομία της πο-
λιτείας του Σάο Πάολο έχει κατα-
στρώσει ειδικό σχέδιο που αποκαλεί
«Επιχείρηση Βασιλιάς Πελέ» για να
διαφυλάξει τη δημόσια τάξη.
Ο Πελέ εκδήμησε την Πέμπτη αλλά
η οικογένεια ζήτησε να καθυστερή-
σει μέχρι τη Δευτέρα η έκθεση της
σορού σε λαϊκό προσκύνημα ώστε
να έχει προηγηθεί η ορκωμοσία του
νεοεκλεγέντος προέδρου Λουίς Ινά-
σιο Λούλα ντα Σίλβα ο οποίος ανα-
μένεται σήμερα στο Σάντος για το
ύστατο χαίρε. Θα είναι από τα πρώτα
γεγονότα στην επίσημη ατζέντα του
ως προέδρου.
Το σώμα του Πελέ ταριχεύτηκε – η
διαδικασία ονομάζεται θανατοπρα-
ξία – προκειμένου να αντέξει τόσες
ώρες εκτεθειμένο στη ζέστη.
Η τελευταία σύζυγος του Πελέ,
Μάρσια Αόκι, έφτασε στο «Βίλα
Μπελμίρο» στις 10 το πρωί. Απέ-
φυγε να κάνει δηλώσεις, τοποθέτησε
έναν σταυρό στη σορό του εκλιπόντα
και όταν την αγκάλιασε ο Εντίνιο
ξέσπασε σε λυγμούς.
Από τους πρώτους που έφτασαν
να αποχαιρετήσουν τον Πελέ ήταν
ο ισχυρός άνδρας της FIFA Τζιάνι
Ινφαντίνο, ο επικεφαλής της συνο-
μοσπονδίας της Λατινικής Αμερικής
(Conmebol) Αλεχάντρο Ντομίνγκες
και ο πρόεδρος της βραζιλιάνικης
ομοσπονδίας Εντνάλντο Ροντρίγκες.
Ο Ινφαντίνο, που μεταξύ άλλων
έβγαζε σέλφι δίπλα στο ανοιχτό φέ-
ρετρο, υπογράμμισε στις δηλώσεις
του πως θα ζητήσει απ’ όλες τις χώ-
ρες να ονοματοδοτήσουν τουλάχι-
στον ένα στάδιο προς τιμήν του Πελέ
για να μάθουν οι νεότερες γενιές
ποιος ήταν.
Ανάμεσα στους χιλιάδες Βραζιλιά-
νους που έσπευσαν να αποχαιρετή-
σουν τον Πελέ ήταν και ο επικεφαλής
του Ανώτατου Δικαστηρίου της χώ-
ρας, Ζιλμάρ Μέντες.
«Είναι μια πολύ λυπηρή στιγμή,
αλλά τώρα βλέπουμε την πραγ-
ματική έννοια αυτού του μυθικού
παίκτη στη χώρα μας. Το γραφείο
μου έχει φανέλες υπογεγραμμένες
από τον Πελέ, μια φωτογραφία του
όταν έπαιζε ως τερματοφύλακας,
την οποία επίσης έχει υπογράψει»
τόνισε ο Μέντες.
Από το «Βίλα Μπελμίρο» πέρασε
επίσης ο κυβερνήτης του Σάο Πάολο
Ταρσίσιο ντε Φρέιτας και ο δήμαρχος
της πόλης Ρικάρντο Νούνες, αλλά και
ο πατέρας του Νεϊμάρ ο οποίος ενη-
μέρωσε πως τελικά δεν θα μπορέσει
να πάει στο γήπεδο. Ο Βραζιλιάνος
βρισκόταν χθες στο προπονητικό
κέντρο της Παρί. Αντίθετα παρα-
βρέθηκαν τα ινδάλματα της Σάντος
Μανοέλ Μαρία, Κολντοάλντο, Λίμα,
Ελάνο, Λαλά και Αγκινάλντο. Τη Ρεάλ
Μαδρίτης εκπροσώπησε ο αντιπρό-
εδρος Εμίλιο Μπουτραγκένιο.
Ο Κάρλος Μότα ταξίδεψε με τον
3 Και με ένα πολύ μεγάλο ντέρμπι
12χρονο γιο του Μπερνάρντο 400
χιλιόμετρα από το Ρίο ντε Ζανέιρο
στο Σάντος για να αποτίσει φόρο
τιμής στον Πελέ. «Τα παιδιά μου χρό-
νια σημαδεύτηκαν απ’ όσα έκανε ο
Πελέ για τη Βραζιλία, από τις νίκες
του στα Παγκόσμια Κύπελλα. Ηταν
ένα εθνικό ίνδαλμα» δήλωσε ο Μότα.
Κάποιους από τους Βραζιλιάνους,
όπως ο Ρομπέρτο Σάντος, θα παρα-
μείνουν στο Βίλα Μπελμίρο μέχρι
σήμερα το πρωί στις 10 (τοπική ώρα)
όταν θα ολοκληρωθεί η αγρυπνία.
Στη συνέχεια θα ακολουθήσει η
περιφορά της σορού στους δρόμους
του Σάντος, η οποία θα περάσει
μπροστά από το σπίτι της εκατο-
ντάχρονης μητέρας του Πελέ, Ντόνα
Σελέστε, για να καταλήξει στο «Μνη-
μείο της Οικουμενικής Νεκρόπολης»
και στον ένατο όροφο όπου είχε επι-
λέξει ο βασιλιάς του ποδοσφαίρου
για τελευταία του κατοικία.
ΠΕΛΕ
1940-2022
REUTERS
REUTERS
1. «Ζήτω ο Βασιλιάς»
γράφει το τεράστιο πανό
στο Βίλα Μπελμίρο, το
γήπεδο της Σάντος, όπου
μεταφέρθηκε η σορός του
Πελέ για να εκτεθεί σε
λαϊκό προσκύνημα
2. Υπομονετικά, αγνοώντας
τις υψηλές θερμοκρασίες,
χιλιάδες κόσμου περίμεναν
να αποτίσουν φόρο τιμής
στον βασιλιά
3. Ο Τζιάνι Ινφαντίνο,
πρόεδρος της FIFA,
πρότεινε κάθε χώρα να
μετονομάσει τουλάχιστον
ένα στάδιο προς τιμήν
του Πελέ για να μαθαίνουν
όλοι ποιος ήταν ο βασιλιάς
του ποδοσφαίρου
Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
25
Μια
λεπτομέρεια
μπορεί
να κρίνει
τα πάντα
Με Παναθηναϊκό, Ολυμπιακό
και ΑΕΚ να έχουν επικίνδυνες
αποστολές σήμερα, η συγκε-
κριμένη αγωνιστική μπορεί να
χαρακτηριστεί ως μία από τις
πιο κρίσιμες της αγωνιστικής
περιόδου. Και ίσως οι ισορρο-
πίες αλλάξουν και πάλι, σε ένα
πρωτάθλημα που μετά τις δύο
σερί γκέλες του Παναθηναϊ-
κού αποκτά ξανά πολύ μεγάλο
ενδιαφέρον. Οι Πράσινοι πάνε
στη Λιβαδειά... πληγωμένοι από
Ιωνικό και ΟΦΗ, η ΑΕΚ δοκιμά-
ζεται στους Ζωσιμάδες, που ο
Ολυμπιακός γκέλαρε πριν από
λίγες μέρες, οι Ερυθρόλευκοι
παίζουν εκεί που γκέλαρε ο
Παναθηναϊκός πριν από λίγες
μέρες: στη Νεάπολη. Μια... γο-
ητευτική αγωνιστική, ελκυστική
για το κοινό, αρκετά αγχώδης
για τις ίδιες τις ομάδες.
του πρώτου με τον δεύτερο να
έρχεται την ερχόμενη Κυριακή
στην «Αγια-Σοφιά». Μπαίνει σε
μια φάση πολύ κρίσιμη το πρω-
τάθλημα, όχι για το ποιος θα το
κατακτήσει αλλά για το αν θα
είναι οι διαφορές σε απόσταση
τέτοια που μπαίνοντας στα play
offs θα είναι κάθε ματς τελικός.
Αυτός είναι και ο στόχος όλων
των ομάδων από τη στιγμή που
το πρωτάθλημα δεν τελειώνει
στις 26 αγωνιστικές, αλλά έχει
άλλους δέκα αγώνες που όλοι
θα είναι ντέρμπι. Το πόσο θα
μπορούν να διορθώσουν σε
εκείνη τη διαδικασία τα λάθη
που έκαναν κατά τη διάρκεια
της κανονικής διάρκειας του
πρωταθλήματος. Είναι ένα πρω-
τάθλημα που έως τώρα μας έχει
διδάξει πως στο τέλος μπορεί
να παίξουν τον σημαντικότερο
ρόλο οι μικρές λεπτομέρειες.
Δύο χαμένοι βαθμοί όπως
εκείνοι του Παναθηναϊκού στη
Νεάπολη ή εκείνοι του Ολυμπι-
ακού στους Ζωσιμάδες ή ένας
κερδισμένος σαν αυτόν που
πήρε ο Παναθηναϊκός με τον
ΟΦΗ, αφού μέχρι το 98’ ήταν
πίσω στο σκορ. Ενα ματς, ένα
δοκάρι, ένα γκολ παραπάνω
μπορεί στο τέλος να κρίνουν
τον πρωταθλητή. Ή τον δεύτε-
ρο της βαθμολογίας. Γιατί και ο
δεύτερος φέτος θα κερδίσει την
παρουσία του στα προκριματι-
κά του Champions League.
 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ
26
αμφισημα
ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΝΑΣΜΗ
gnasmis@tanea.gr
Οι θεοί έχουν
νεύρα
Γιατί είναι φουρτουνιασμένοι
οι θεοί του αθλητισμού; Ποιος
τους πείραξε; Τι έμαθαν και τι-
μωρούν με σκληρό τρόπο τους
επί γης εκπροσώπους τους;
Δεν προλάβαμε να ξεπεράσουμε
το σοκ των εικόνων που έρχο-
νται από το Βίλα Μπελμπίρο, με
το ανοιχτό φέρετρο του Πελέ
και το βέλος που σκεπάζει το
πρόσωπο του νεκρού βασιλιά,
και νέα είδηση ήρθε να συντα-
ράξει το αθλητικό οικοδόμη-
μα. Η Μαρτίνα Ναβρατίλοβα,
μια από τις τρεις μεγαλύτερες
τενίστριες όλων των εποχών,
διαγνώστηκε με διπλό καρ-
κίνο: στον φάρυγγα και στο
στήθος. Είναι η δεύτερη φορά
στα τελευταία 12 χρόνια που η
τσεχο-αμερικάνα πρώην πρω-
ταθλήτρια καλείται να περάσει
από τον ατραπό του καρκίνου.
Δυνατός χαρακτήρας, όπως κά-
θε πρωταθλητής, η Μαρτίνα θα
δώσει κι αυτή τη μάχη με όλες
τις δυνάμεις της. Ο καρκίνος
βρίσκεται στο αρχικό στάδιο και
όπως ενημέρωσε η εκπρόσωπός
της, η πρόγνωση είναι «καλή».
Το 2010 είχε διαγνωσθεί ξανά
με καρκίνο στο στήθος, αλλά
ύστερα από εξάμηνη μάχη μαζί
του η Μαρτίνα τον κατατρόπω-
σε, πιθανόν χρησιμοποιώντας
και το μαγικό αριστερό της
ρεβέρ.
Σε συνέντευξή της το 2019 η δι-
άσημη αθλήτρια έλεγε πως αυτό
που την έκανε περισσότερο να
κλάψει δεν ήταν ο καρκίνος, ο
οποίος εντέλει δεν ήταν τόσο
επιθετικός, αλλά το γεγονός ότι
δεν μπορούσε να δει για τέσσε-
ρα χρόνια τους γονείς της, όταν
ζήτησε πολιτικό άσυλο από τις
Ηνωμένες Πολιτείες και η (τότε)
Τσεχοσλοβακία της αφαίρεσε
την υπηκοότητα.
Φυσικά η Ναβρατίλοβα δεν θα
ταξιδέψει στην Αυστραλία για
να καλύψει ως σχολιάστρια το
Οπεν της Μελβούρνης, αλλά
ίσως κάνει κάποια σχόλια μέσω
του Zoom.Για το τένις η Να-
βρατίλοβα είναι ένας μύθος. Οι
αγώνες της με την Κρις Εβερτ
έχουν γράψει ιστορία, όπως
επίσης τα εννέα Γουίμπλεντον
που έχει κατακτήσει, οι συνολι-
κά ατομικοί 18 τίτλοι σε Γκραν
Σλαμ και 59 μαζί με τα μεικτά
που αποτελούν ρεκόρ στην
open area του αθλήματος.
Ο Αντούνα είναι πολύ
κοντά στο να φορέσει
τα πράσινα και ο
Παναθηναϊκός δεν
φαίνεται να θέλει να
κάνει... τσιγκουνιές
προκειμένου να
ολοκληρώσει τη
μεταγραφή
Ο Παναθηναϊκός τα βρήκε
με τον μεξικανό εξτρέμ
και έχει κάνει μια πολύ
μεγάλη πρόταση στην
Κρουζ Αζούλ για να δώσει
τη συγκατάθεσή της και να
γίνει η μεταγραφή
Τινάζει την μπάνκα
για τον Αντούνα
ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΜΟΙΡΩΤΣΟΥ
Τ
α δίνει όλα για να ντύσει στα πρά-
σινα τον Κάρλος Ουριέλ Αντούνα
ο Παναθηναϊκός. Και είναι απο-
φασισμένος να προχωρήσει σε
πολύ μεγάλη οικονομική υπέρ-
βαση, προσφέροντας χρήματα
που έχει να προσφέρει από την εποχή της
πολυμετοχικότητας. Ξεπερνώντας μάλιστα την
προσφορά ύψους 3,5 εκατομμυρίων ευρώ που
έκανε το περασμένο καλοκαίρι στη Σπόρτινγκ
Λισαβόνας, αγοράζοντας τον Αντράζ Σπόραρ.
Ο Παναθηναϊκός έφτασε σε συμφωνία
χθες το απόγευμα με τον ίδιο τον 25χρονο
Μεξικανό, που βλέπει να ανοίγεται και πάλι
μπροστά του η προοπτική της Ευρώπης (έχει
πάρει μεταγραφή στη Μάντσεστερ Σίτι, αλλά
έχει αγωνιστεί μόνο στην Γκρόνινγκεν ως
δανεικός) ενώ σύμφωνα με όσα μεταφέρουν
οι συμπατριώτες του θα επωφεληθεί και οι-
κονομικά. Σύμφωνα με όσα μετέφεραν χθες
τα ΜΜΕ στο Μεξικό, ο Παναθηναϊκός δίνει
επιπλέον 50% στον παίκτη από τα χρήματα
που παίρνει στην Κρουζ Αζούλ, εξέλιξη που
του έδωσε επί της ουσίας και το «ναι» του
ποδοσφαιριστή. Και πλέον βρίσκεται σε δια-
δικασία σκληρών διαπραγματεύσεων με τον
σύλλογό του, έχοντας αυξήσει και προς τα
εκεί την προσφορά του.
Συγκεκριμένα, οι ιθύνοντες της Κρουζ
Αζούλ έριξαν τις απαιτήσεις τους από τα 7
εκατομμύρια ευρώ που ζητούσαν αρχικά στα
5,5 εκατομμύρια, όπως μετέφεραν χθες στον
Παναθηναϊκό. Οι Πράσινοι δεν έχουν φτάσει
έως τώρα εκεί όσον αφορά το φιξ ποσό, πλην
όμως τα χρήματα που προσφέρουν άμεσα
συν αυτά που δίνουν το καλοκαίρι συν το
ποσοστό που αφήνουν στην Κρουζ Αζούλ επί
της ουσίας ισοσκελίζουν τα λεφτά που τους
ζητούν οι Μεξικανοί.
Συγκεκριμένα, οι πληροφορίες αναφέρουν
πως η πρόταση του Παναθηναϊκού περιλαμβά-
νει 500.000 ευρώ για loan fee έως το καλοκαίρι
με υποχρεωτική οψιόν αγοράς 4,2 εκατομμύρια
ευρώ εκείνη την περίοδο. Δηλαδή μέσα στο
επόμενο εξάμηνο θα δώσουν 4,7 εκατομμύρια
στην Κρουζ Αζούλ, αφήνοντας και ποσοστό
της τάξεως του 20% στον σύλλογο που ανή-
κει ο Αντούνα. Οπως είναι λογικό μια τέτοια
πρόταση μόνο αδιάφορους δεν μπορεί να
αφήσει τους Μεξικανούς, με τις δύο ομάδες
να βρίσκονται σε συνεχείς διαπραγματεύσεις
τις τελευταίες ώρες.
Στον Παναθηναϊκό ελπίζουν πως αυτά τα
χρήματα που δίνουν σε συνάρτηση με τη συμ-
φωνία στην οποία έφτασαν με την πλευρά
του ποδοσφαιριστή, τους δίνουν τούτη τη
στιγμή το προβάδισμα για την υλοποίηση της
μεταγραφής. Και είναι αισιόδοξοι ότι πολύ
σύντομα θα κλείσει θετικά η υπόθεση. Σε
μια μεταγραφή που θα αποτελέσει την πιο
ακριβή συναλλαγή στη δεκαετή ενασχόληση
του Γιάννη Αλαφούζου με τον Παναθηναϊκό
και θα θυμίσει άλλες εποχές.
Νέο μπάσιμο και για Κάουλι
Παράλληλα, στον Παναθηναϊκό συνεχίζουν
να δουλεύουν και μάλιστα με ιδιαίτερη θέρμη
και την περίπτωση του βραζιλιάνου μεσοεπι-
θετικού της Λουντογκόρετς, Κάουλι Ολιβέιρα,
ενός παίκτη που αρέσει πάρα πολύ στον Γιο-
βάνοβιτς ο οποίος επιμένει για την απόκτησή.
Οι διαπραγματεύσεις των δύο πλευρών είχαν
παγώσει τις προηγούμενες μέρες καθώς η
Λουντογκόρετς ανέβαζε συνεχώς τις απαι-
τήσεις της, παρά την προφανή θέληση του
Παναθηναϊκού να κλείσει θετικά η υπόθεση
και να πάρει τον παίκτη.
Ο ίδιος ο Κάουλι πιέζει να φύγει από τη
Βουλγαρία, θεωρώντας πως έκλεισε ο κύκλος
του εκεί και προσπαθεί να πείσει τη Λουντο-
γκόρετς να ρίξει τις απαιτήσεις της από τα
2,5 εκατομμύρια ευρώ της ρήτρας. Και στον
Παναθηναϊκό, έχοντας ως δεδομένο αυτό,
είναι έτοιμοι να κάνουν νέα πρόταση πιθανόν
λίγο μεγαλύτερη από την τελευταία που είχαν
καταθέσει και η οποία ήταν 1,6 εκατ. ευρώ.
Με Πούχατς στη Λιβαδειά
Μέσα στον... πυρετό των μεταγραφικών εξε-
λίξεων, ο Παναθηναϊκός έχει παιχνίδι σήμερα
στις 17.00 στη Λιβαδειά με αντίπαλο τον Λε-
βαδειακό. Και θέλει μόνο τη νίκη μετά τις δύο
συνεχόμενες ισοπαλίες με Ιωνικό και ΟΦΗ
και πριν από το μεγάλο ντέρμπι με την ΑΕΚ,
προκειμένου να διατηρήσει τουλάχιστον το
συν τέσσερα από τη δεύτερη της βαθμολογίας.
Στην αποστολή βρίσκεται για πρώτη φορά
το νέο μεταγραφικό απόκτημα της ομάδας,
ο Τιμοτέους Πούχατς, αντίθετα υπάρχει μία
μεγάλη απουσία. Αυτή του Ρούμπεν Πέρεθ,
που θα εκτίσει την ποινή μιας αγωνιστικής.
Εκτός έμεινε και ο Σάρλια που έγινε πατέ-
ρας και θέλει να βρίσκεται στο πλευρό της
συζύγου του.
 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023

Οι φήμες περί Κικάνοβιτς

ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ
Στο εξωτερικό συνεχίζονται τα δημοσιεύματα για ΑΕΚ 27
και Κικάνοβιτς, με τον αμερικανό άσο να εμφανίζεται
κοντά στην Ενωση η οποία φέρεται να κατέθεσε βελτι-
ωμένη πρόταση στο Σαν Χοσέ.

Του Σταύρου Χατζάτογλου

Η ώρα του Σιντιμπέ

Μ
ε τη φήμη του
παγκόσμιου πρω-
ταθλητή με τη φα-
νέλα της Γαλλίας
το 2018 να τον
ακολουθεί, ο Τζι-
μπρίλ Σιντιμπέ αποτέλεσε ίσως τη
μεγαλύτερη – βάσει ονόματος και
βιογραφικού – μεταγραφή της ΑΕΚ
το περασμένο καλοκαίρι. Σπουδαία
καριέρα με τη φανέλα της Μονακό,
μέλος της εθνικής ομάδας για πολλά
χρόνια, ο έμπειρος μπακ θεωρήθηκε
σπουδαία προσθήκη που θα έφερνε
την πολυπόθητη αναβάθμιση στο
δεξί άκρο της άμυνας για την Ενωση.
Ποιος να περίμενε όμως πως αυτή
η αναβάθμιση θα ερχόταν με μία…
μεταγραφή εσωτερικού και το μεγάλο
όνομα θα καθόταν στον πάγκο;
Η ευκαιρία του
Ο Λάζαρος Ρότα πραγματοποιεί εκ-
πληκτική χρονιά υπό τις οδηγίες του
Ματίας Αλμέιδα και δικαιωματικά
έχει πάρει... σπίτι του τη φανέλα του
βασικού, καθηλώνοντας στον πάγκο
τον γάλλο άσο. Η αλήθεια είναι πως
από το περσινό αγωνιστικό ναυάγιο
των Κιτρινόμαυρων, ο 25χρονος
μπακ ήταν από τους ελάχιστους, αν
όχι ο μοναδικός, που διασώθηκαν.
Η εξέλιξη που παρουσιάζει φέτος
Το απρόοπτο με τον Ρότα δίνει την ευκαιρία στον Γάλλο να πάρει θέση βασικού
στο δεξί άκρο της άμυνας της ΑΕΚ και να αποδείξει ότι αξίζει να τη διατηρήσει
βέβαια, είναι κάτι που λίγοι θα πε-
ρίμεναν για έναν ποδοσφαιριστή
που δέχθηκε αρκετή κριτική στο
ξεκίνημα της καριέρας του στην
ΑΕΚ. Ο ίδιος πίστευε στον εαυτό
του και με τη δουλειά του κατάφερε
να εκτοξευθεί, όντας πιθανότατα ο
καλύτερος δεξιός μπακ του πρωτα-
θλήματος μέχρι στιγμής.
Στο πρώτο διάστημα της φετινής
σεζόν ο Ρότα βέβαια έπαιζε ουσια-
στικά μόνος του για τη θέση, αφού
ο Σιντιμπέ ήταν η τελευταία χρονικά
μεταγραφή της ΑΕΚ ενώ κι όταν
ενσωματώθηκε χρειάστηκε ένα
διάστημα ώστε να έρθει σε καλή
κατάσταση. Κι όταν αυτό συνέβη,
ο Ρότα πλέον ήταν αμετακίνητος,
για αυτό και η πρώτη συμμετοχή
του Σιντιμπέ ήρθε στο ματς Κυπέλ-
λου με τον ΠΑΣ Γιάννινα όπου ο
Αλμέιδα θέλησε να ξεκουράσει τον
συμπαίκτη του. Στο πρωτάθλημα
έκανε ντεμπούτο στο εκτός έδρας
παιχνίδι με τον Λεβαδειακό, αλλά
αγωνιζόμενος στο αριστερό άκρο
της άμυνας, ενώ η μοναδική φορά
που ξεκίνησε βασικός σε αγώνα της
Super League ως δεξί μπακ, ήταν
στο ματς με τον ΟΦΗ για να πάρει
και πάλι ανάσες ο Ρότα.
Λόγω ίωσης ο έλληνας άσος
(όπως και ο Φράνσον που κόπηκε
τελευταία στιγμή λόγω αδιαθεσίας)
τέθηκε νοκάουτ από το παιχνίδι
με τον ΠΑΣ στα Γιάννενα και έτσι
ανοίγει ο δρόμος για τη δεύτερη
συμμετοχή του Σιντιμπέ στο πρω-
τάθλημα, ως βασικός δεξιός μπακ.
Μία ευκαιρία για τον Γάλλο σε ένα
ιδιαίτερα δύσκολο παιχνίδι και ενώ
έρχεται την Κυριακή το πολύ μεγάλο
ντέρμπι με τον Παναθηναϊκό στη
Νέα Φιλαδέλφεια. Δεν μπορεί να
αποκλείσει κανείς το ενδεχόμενο
μία πολύ καλή εμφάνιση του Σιντι-
μπέ απόψε, να τον διατηρήσει στο
αρχικό σχήμα και για το παιχνίδι με
τους Πράσινους. Πολλοί εξάλλου
θεωρούσαν στο ξεκίνημα πως ήταν
θέμα χρόνου η καθιέρωσή του, αλλά
ο Ρότα τους διέψευσε.
Εχει βρει το κουμπί του
Στα Γιάννενα απόψε η ΑΕΚ δεν θα
έχει ούτε τον Νταμιάν Σιμάνσκι που
είναι τιμωρημένος, θα έχει όμως σύμ-
μαχό της την πρόσφατη παράδοση
μεταξύ των δύο ομάδων. Εξι σερί
νίκες μετράει η Ενωση κόντρα στους
Ηπειρώτες, τους οποίους ακόμα και
στην περσινή τραγική σεζόν, κα-
τάφερε να νικήσει και τις τέσσερις
φορές που τους βρήκε στον δρόμο
της, για την κανονική διάρκεια και τα
πλέι οφ του πρωταθλήματος. Φέτος
οι Κιτρινόμαυροι έχουν επικρατήσει
ήδη δύο φορές του ΠΑΣ, με 2-0 στη
Ριζούπολη για το πρωτάθλημα και
με το ίδιο σκορ στη Νέα Φιλαδέλ-
φεια για το Κύπελλο. Στα Γιάννενα
ο μοναδικός στόχος είναι φυσικά το
7Χ7 ώστε στη χειρότερη περίπτωση
να διατηρηθεί το -4 από την κορυφή
ενόψει του ντέρμπι.
Η τελευταία φορά που ο ΠΑΣ κα-
τάφερε να νικήσει την ΑΕΚ ήταν για
τη σεζόν 2020-21 όταν με τον Αργύρη
Γιαννίκη στον πάγκο του ο «Αγιαξ
της Ηπείρου» είχε επικρατήσει με
2-0 μέσα στο άδειο και παγωμένο
ΟΑΚΑ, πραγματοποιώντας εξαιρε-
τική εμφάνιση. Τα πράγματα έχουν
αλλάξει πάρα πολύ βέβαια από τότε
και για τις δύο ομάδες, με τον ΠΑΣ
να δίνει αυτή τη στιγμή μάχη για την
παραμονή του στην κατηγορία ενώ η
Ενωση ύστερα από χρόνια κάνει και
πάλι πρωταθλητισμό ελπίζοντας πως
θα είναι αυτή που θα κόψει πρώτη
το νήμα. Τέλος, αξίζει να σημειω-
θεί ότι η αποστολή της ΑΕΚ έφτασε
στα Γιάννενα χθες το απόγευμα και
γνώρισε την αποθέωση από περίπου
100 οπαδούς της που ζήτησαν την
κατάκτηση του πρωταθλήματος.

Ο Σιντιμπέ έχει μια

μεγάλη ευκαιρία
στα... πόδια του και
InTime Sports

μένει να δείξει αν
μπορεί να την αρπάξει
 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023

ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ
28

Ο Μίτσελ έχει πει

και συνεχίζει να λέει
στους παίκτες του να
δίνουν το 100% για 90
λεπτά. Και δουλεύει
ώστε ο Ολυμπιακός
να χτίσει σερί
νικηφόρων αγώνων

Του Γιάννη Λαμπίρη

Τ
ο μήνυμα της Ερυ-
θρόλευκης ΠΑΕ ήταν
«2023... ερχόμαστε»
για τη νέα χρονιά που
αγωνιστικά για τους
πρωταθλητές αρχίζει
απόψε (21.30 –Cosmotesports 1) στο
γήπεδο της Νεάπολης, κόντρα στον
Ιωνικό
Την πρώτη ομάδα μετά τον Ολυ-
μπιακό που έκοψε βαθμούς από τον
πρωτοπόρο Παναθηναϊκό και ακρι-
βώς αυτό υπενθύμισε ο τεχνικός
των Ερυθρολεύκων Μίτσελ στους
παίκτες του προκειμένου να είναι
σοβαροί από το πρώτο μέχρι το τε-
λευταίο λεπτό.
Βασικά ο ισπανός τεχνικός αυτό
που έχει ζητήσει ξεκάθαρα από τους
παίκτες του για το 2023 είναι να παί-
ζουν όπως έκαναν στον αγώνα με
τον Αστέρα Τρίπολης όπου για 90
σχεδόν λεπτά είχαν σταθερά καλή
απόδοση.
«Ναι, έτσι θέλω να βλέπω τον σύλ-

Θέλει να χτίσει σερί

λογο, και αυτό δεν το θέλω μόνο εγώ,
αλλά το θέλουν και όλοι οι φίλαθλοι
του Ολυμπιακού. Ολοι θέλουμε να
βλέπουμε την ομάδα μας να κάνει
τέτοιες νίκες, απλώς θέλουμε να τις
βλέπουμε συνεχώς, χωρίς διαλείμ-
ματα. Εχουμε την ικανότητα να το
κάνουμε και όταν τα καταφέρουμε,
αυτό θα είναι μια πολύ καλή είδηση
για τον Ολυμπιακό και τη συνέχειά
του στο πρωτάθλημα» τόνισε μιλώ-
ντας στην Cosmote TV ο ισπανός
τεχνικός που γνωρίζει καλά ότι μέσα
στον Ιανουάριο ο Ολυμπιακός έχει
μία από τις τελευταίες ευκαιρίες
του (και βάσει προγράμματος) να
δημιουργήσει ένα σερί νικών και να
δει στο φινάλε του μήνα τι διαφορά
θα έχει από Παναθηναϊκό και ΑΕΚ
που άλλωστε παίζουν μεταξύ τους
την Κυριακή.
Θέλει το 5/5
Μέχρι στιγμής οι νταμπλούχοι Ελ-
λάδας δεν έχουν καταφέρει να πε-
τύχουν έστω τρεις νίκες στη σειρά
και αμέσως μόλις φτάσουν μέχρι δύο
στη συνέχεια δεν έχουν νικηφόρο
αποτέλεσμα.
Μετά τη Νίκαια θα συνεχίσουν
εκτός έδρας με τον Βόλο την Κυριακή
(αν και στην εξέδρα θα νιώθουν σαν
στο σπίτι τους) και στη συνέχεια
Ο Ολυμπιακός μπαίνει στη νέα χρονιά
με στόχο να πετύχει συνεχόμενες νίκες
και να ξορκίσει μια ιδιότυπη κατάρα
ένα τρίτο εκτός έδρας παιχνίδι με
τον Ατρόμητο στο Περιστέρι για το
κύπελλο (φάση των «16») στη ρεβάνς
του 4-1 από το «Γεώργιος Καραϊ-
σκάκης».
Στη συνέχεια οι Ερυθρόλευκοι φι-
λοξενούν τον Αρη (15/1), ξαναπάνε
στο Περιστέρι για το πρωτάθλημα
αυτή τη φορά (22/1) και κλείνουν τον
μήνα υποδεχόμενοι τον ΟΦΗ (29/1).
Σε αυτόν τον μήνα ο Ολυμπια-
κός θέλει το 5/5 και να μαζέψει 15
βαθμούς περιμένοντας να δει εάν
θα έχουν (και τι) απώλειες οι δύο
πρωτοπόροι, Παναθηναϊκός και ΑΕΚ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι με από-
φαση της Σούπερ Λιγκ θα τηρηθεί
ενός λεπτού σιγή τόσο σήμερα όσο
και αύριο σε όλα τα παιχνίδια στη
μνήμη του μεγάλου Πελέ.
«Ποτέ δεν πρέπει να θεωρούμε
κάποιον αντίπαλο εύκολο, και το λέω
πάντα στους παίκτες μου πως πρέπει
να παίζουμε με σεβασμό απέναντι
σε όλους. Δεν πρέπει να κοιτάμε τι
γίνεται στον βαθμολογικό πίνακα.
Δεν σημαίνει κάτι αυτή τη στιγμή.
Και η δική μας θέση μπορεί να αλ-
λάξει και η θέση των αντιπάλων μας,
όσο χαμηλά κι αν είναι, μπορεί να
μεταβληθεί, και για αυτό δεν πρέ-
πει η βαθμολογία να επηρεάζει την
ισορροπία ενός αγώνα.
Ο προηγούμενός μας αντίπαλος, ο
Αστέρας Τρίπολης, είναι μια ομάδα
που έχει καταφέρει να κάνει αρκετές
ισοπαλίες απέναντι σε ομάδες που
βρίσκονται ψηλά στη βαθμολογία. Το
γεγονός πως εμείς τους κερδίσαμε με
5-0 δεν τους κάνει μια κακή ομάδα.
Τους κάνει να φαίνονται πιο κακή
ομάδα από όσο είναι στην πραγματι-
κότητα, αυτό όμως συνέβη ακριβώς
γιατί τους πήραμε στα σοβαρά» δή-
λωσε ο τεχνικός των πρωταθλητών
που μίλησε και για τη μεταγραφική
ενίσχυση της ομάδας
«Πρόσφατα συναντηθήκαμε με
τη διοίκηση και με τον πρόεδρο ο
οποίος ενδιαφέρεται πάρα πολύ στο
τι μπορεί να γίνει μεταγραφικά έτσι
ώστε να ενισχυθεί η ομάδα. Συζη-
τήσαμε και αυτή τη στιγμή όλη την
ευθύνη και όλες τις αποφάσεις τις
έχει στα χέρια της η διοίκηση και από
δω και πέρα είναι το μόνο πράγμα
στο οποίο δεν θα φταίει ο προπο-
νητής (γέλια).
Και στην πρώτη μου θητεία αλλά
και τώρα, όλες τις φορές που βρίσκο-
μαι με τον πρόεδρο για να συζητή-
σουμε για μεταγραφές, ο πρόεδρος
πάντα ξέρει πως ο προπονητής δεν
ζητάει κάτι συγκεκριμένο και εκείνος
είναι πάντα πρόθυμος να βοηθή-
σει την ομάδα. Είναι πάντα εκεί και
πάντα προτείνει λύσεις για το πώς
μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι».
Στο μεταξύ ο αντίπαλος του Ολυ-
μπιακού απόψε ανακοίνωσε χθες την
επιστροφή στην ομάδα του Τζέρσον
Καμπράλ.
O 31χρονος εξτρέμ γνωρίζει κα-
λά την ομάδα, αφού αγωνιζόταν σε
αυτήν την περασμένη περίοδο και
επιστρέφει στον Ιωνικό μετά από έξι
μήνες. Την ίδια στιγμή λύθηκε η συ-
νεργασία με τον Γιώργο Σερβιλάκη.
Προς βασικός ο Ροντινέι
Στο αγωνιστικό κομμάτι ο Μίτσελ
αναμένεται να δώσει φανέλα βασι-
κού στον Ροντινέι.
Ο νεοαποκτηθείς βραζιλιάνος
μπακ έχει κανονικά πλέον δικαίω-
μα να αγωνιστεί, είναι εξαιρετικός
στις προπονήσεις στον Ρέντη και
έτσι φλερτάρει έντονα με φανέλα
βασικού κόντρα στην ομάδα του
Δημήτρη Σπανού.
«Ο Ροντινέι έχει τρία χαρακτη-
ριστικά που τον κάνουν πάρα πο-
λύ χρήσιμο αυτή τη στιγμή για την
ομάδα. Εχει ποιότητα και έχει πάρα

ΠΑΟΚ
Να βάλει τέλος
στη διπλή «κατάρα»
Το ντέρμπι της Θεσσαλονίκης δεσπόζει
στο πρόγραμμα της 16ης αγωνιστικής της
Super League, με τον ΠΑΟΚ να υποδέχεται
στην Τούμπα τον Αρη αύριο στις 20:00.
Εκτός από το προφανές που είναι η επι-
στροφή στις νίκες ώστε οι Ασπρόμαυροι
να μην απομακρυνθούν από τις πρώτες
θέσεις της βαθμολογίας, η ομάδα του Ραζ-
βάν Λουτσέσκου θέλει το τρίποντο κόντρα
στον αιώνιο αντίπαλο και για ακόμη έναν
λόγο. Για να βάλει επιτέλους τέλος σε ένα
αρνητικό σερί που έχει δημιουργηθεί εδώ
και 1,5 χρόνο και θέλει τον ΠΑΟΚ όχι απλά
να μη νικάει τον Αρη, αλλά να μην του βάζει
ούτε γκολ σε πέντε σερί ματς.
Στις 9 Μαΐου του 2021 ο ΠΑΟΚ είχε επι-
κρατήσει των Κίτρινων με 2-0 στο γήπεδό
του για τα πλέι οφ εκείνης της σεζόν και
έκτοτε δεν κατάφερε να χαρεί ξανά. Πέρσι
ηττήθηκε με 0-1 και στα δύο εντός ματς
πρωταθλήματος, με εκείνο της κανονικής
διάρκειας μάλιστα να σημαδεύεται από τα
ΑΡΗΣ
Ο Πάλμα αλλάζει τις ισορροπίες
Με έναν πολύ μεγάλο «πονοκέφαλο» προ-
ετοιμάζεται ο Αρης για το αυριανό ραντεβού
με τον ΠΑΟΚ στην Τούμπα, καθώς εξαιρετικά
InTime Sports
αμφίβολος είναι ο MVP του μέχρι στιγμής στη
σεζόν, Λουίς Πάλμα. Ο νεαρός μεσοεπιθετικός
από την Ονδούρα ακολούθησε και χθες ατομικό
πρόγραμμα και πολύ δύσκολα θα προλάβει να
τεθεί στη διάθεση του Αλαν Πάρντιου για το
πολύ καλό επίπεδο φυσικής κατά-
στασης ειδικά αν αναλογιστούμε
το διάστημα που βρίσκεται εκτός
αγώνων λόγω του τέλους του πρω-
ταθλήματος της Βραζιλίας.
Επίσης έχει κάτι που είναι πολύ
σημαντικό αυτή τη στιγμή για τον
Ολυμπιακό. Εχει έναν χαρακτήρα
που δείχνει πως είναι πολύ πρόθυ-
μος να βοηθήσει και να προσφέρει
στην ομάδα. Αυτό είναι πολύ σημα-
ντικό. Μάλλον θα τον δείτε αύριο».
Μεταγραφικά
Από εκεί και πέρα στα μεταγραφι-
κά οι Ιταλοί επιμένουν για το θερ-
μό ενδιαφέρον της Μπολόνια για
τον Ολεγκ Ρέαμπτσουκ και μάλι-
στα αναφέρουν (sportitalia) ότι η
ομάδα κατέθεσε πρόταση για τον
μολδαβό μπακ του Ολυμπιακού, η
οποία απορρίφθηκε από τους ερυ-
θρολεύκους.
Στην Αγγλία ο Τζος Μπόουλερ
βρίσκεται κοντά στην επιστροφή
του στην Μπλάκπουλ με τη μορφή
δανεισμού από τη Νότιγχαμ.
Οσον αφορά τον αγώνα με τον
Βόλο στην πρωτεύουσα της Μαγνη-
σίας την Κυριακή οι πρωταθλητές θα
InTime Sports
έχουν μεγάλη υποστήριξη από τους
οπαδούς του έχοντας ήδη εξασφα-
λίσει τουλάχιστον 11.000 εισιτήρια.
επεισόδια των οπαδών των γηπεδούχων
ενώ υπάρχουν και τρία ματς στο «Κλ. Βι-
κελίδης» όπου ο Αρης έχει μία νίκη με 1-0
και δύο παιχνίδια έληξαν ισόπαλα χωρίς
γκολ. Τελευταίο αυτό του πρώτου γύρου
όπου ο Γκρέι δεν κατάφερε να νικήσει τον
Κοτάρσκι από την άσπρη βούλα.
Οσον αφορά στο αγωνιστικό κομμάτι,
ο Λουτσέσκου δεν θα έχει στη διάθεσή
του τους Ελ Καντουρί, Κούρτιτς και Τσα-
ούση που αντιμετωπίζουν προβλήματα
τραυματισμού. Η μοναδική αλλαγή που
αναμένεται να έχει ο ΠΑΟΚ σε σχέση με
το παιχνίδι στο Περιστέρι θα είναι πιθα-
νότατα στο δεξί άκρο της άμυνας όπου ο
Σάστρε θα πάρει τη θέση του Λύρατζη. Οι
υπόλοιποι δέκα φαίνεται πως θα είναι ίδιοι
εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, με την
ελπίδα βέβαια για τον ρουμάνο τεχνικό
και την ομάδα του να είναι διαφορετικό
το αποτέλεσμα.
Στ.Χ.
μεγάλο παιχνίδι. Οι Κίτρινοι θα ολοκληρώσουν
σήμερα την προετοιμασία τους με προπόνηση
στο Κλ. Βικελίδης, μετά το τέλος της οποίας ο
βρετανός τεχνικός θα ανακοινώσει την απο-
στολή στην οποία πιθανότατα θα βρίσκεται
και το νέο μεταγραφικό απόκτημα της ομάδας
Βλάντιμιρ Νταρίντα.
Οσο για το τι χάνει ο Αρης με την πολύ πι-
Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
29
ΟΦΗ - ΒΟΛΟΣ
Καίγονται και
οι δύο για βαθμούς
ΟΦΗ και Βόλος ανοίγουν το πρόγραμμα
της 16ης αγωνιστικής της Super League,
σε ένα παιχνίδι που και οι δύο ομάδες
«καίγονται» για βαθμούς. Οι Κρητικοί με-
τρούν μόλις δύο νίκες μέχρι στιγμής και
βρίσκονται στο +3 από την τελευταία θέ-
ση της βαθμολογίας, ωστόσο έχουν ανε-
βασμένη ψυχολογία μετά την εμφάνιση
και το αποτέλεσμα στη Λεωφόρο με τον
Παναθηναϊκό. Από την άλλη ο Βόλος έχει
πάρει έναν βαθμό στα τελευταία τρία
ματς και αρχίζει να ανησυχεί για την πα-
ρουσία του στην εξάδα, με τον Ατρόμητο
να καραδοκεί. Ο Βάλντας Νταμπράου-
σκας θα έχει στη διάθεσή του για το παι-
χνίδι τους Πραξιτέλη Βούρο και Μεσάκ
Ντζου αλλά εκτός θα είναι οι Μαρινάκης
και Γιοχού. Για την ομάδα της Μαγνησίας,
ο Κώστας Μπράτσος έχει να διαχειριστεί
δύο σημαντικές απουσίες αφού εκτός εί-
ναι οι Τσοκάνης και Οζέγκοβιτς που αντι-
μετωπίζουν προβλήματα τραυματισμού,
ενώ στην αποστολή βρίσκεται για πρώτη
φορά ο νεαποκτηθείς Καρτάλης.
θανή απουσία του Πάλμα από το ντέρμπι; Κατ’
αρχάς χάνει τον πρώτο του σκόρερ καθώς ο
23χρονος (τα κλείνει στις 17 του μηνός) άσος
έχει πετύχει ήδη επτά γκολ στο πρωτάθλημα,
έχοντας μοιράσει και δύο ασίστ. Συνολικά, ο
Πάλμα έχει φέτος εννιά γκολ και επτά ασίστ
σε 19 συμμετοχές με τη φανέλα του Αρη σε
όλες τις διοργανώσεις. Εξαιρετικά νούμερα
για ένα παιδί που ήρθε στη Θεσσαλονίκη πέ-
ρυσι περίπου τέτοιες μέρες, με τη μεταγραφή
του να περνάει στα... ψιλά, αλλά μέσα σε έναν
χρόνο εξελίχθηκε στον πολυτιμότερο παίκτη
της ομάδας, με τις μετοχές του να εκτοξεύονται
χάρη στις εξαιρετικές εμφανίσεις του.
Αν δεν καταφέρει τελικά να είναι διαθέσιμος,
ο Αρης θα χάσει παράλληλα και τα εξαιρετικά
στημένα του Πάλμα από τα οποία έχει πάρει
με άμεσο ή έμμεσο τρόπο ουκ ολίγα γκολ μέχρι
στιγμής. Καταλαβαίνει λοιπόν κανείς πως το
πλήγμα θα είναι τεράστιο και πολυεπίπεδο για
τον Πάρντιου, ο οποίος καλείται να βγάλει άσο
από το μανίκι του. Τέλος, πρέπει να ληφθεί
υπόψη ότι ακολουθεί πρόγραμμα-βουνό για
τον Αρη σε πρωτάθλημα και Κύπελλο μέσα
στον Ιανουάριο με πολλά ντέρμπι και σε καμία
περίπτωση ο έμπειρος τεχνικός δεν θα ήθελε
να διακινδυνέψει να χάσει τον ποδοσφαιριστή
για ακόμα μεγαλύτερο διάστημα.
Ενδεχόμενη
απουσία του Πάλμα
θα επηρεάσει
σημαντικά τον Αρη
 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023

ΚΟΣΜΟΣ
30

Ρήτρες για
ΙΤΑΛΙΑ Του Γιώργου Νασμή

Αλλάζει

Ε
θυρεό ιδική ρήτρα στο συμ-

κάθε επιθυμία
βόλαιο του Κριστιάνο
και χορηγό Ρονάλντο με την Αλ
Νασρ του επιτρέπει να
επιστρέψει στην Πρέμι-
Η Ιταλία άλλαξε ξανά ερ Λιγκ με τη φανέλα
τον θυρεό της. Απλός και της Νιούκαστλ και μέσω αυτής στη
λιτός, θα «εκφράζει κα- διοργάνωση-φετίχ του, το Τσάμπιονς
λύτερα τα συναισθήματα
και το πάθος των ιταλών
Λιγκ. Επίσης του δίνει τη δυνατότητα «Δίπορτο» μεταξύ Αλ πρώτες θέσεις και εξασφαλίσουν συμ-
μετοχή στο επόμενο Τσάμπιονς Λιγκ.
θέλουν να αντιγράψουν την παρου-
σίαση που είχε κάνει στον παίκτη η
να αλλάζει προπονητή αν αντιμετω-
φιλάθλων», σύμφωνα με πίζει προβλήματα μαζί του. Νασρ και Νιούκαστλ Ο Ρονάλντο αναμενόταν χθες το Ρεάλ Μαδρίτης το 2009.
την ιταλική ομοσπονδία. Την αποκάλυψη έκανε η καλά βράδυ στο Ριάντ με ιδιωτική πτήση, Αν δεν προκύψει κάποιο απρόοπτο
Οι Ατζούρι προσπαθούν ενημερωμένη στο θέμα Ρονάλντο,
το έχει ο Ρονάλντο συνοδευόμενος από μέλη της οικο- της τελευταίας στιγμής ο Ρονάλντο
να αφήσουν πίσω τους
την αποτυχία να αγωνι-
«Μάρκα», υπογραμμίζοντας πως η βάσει συμβολαίου, γένειάς του και συμβούλους του σε θα κάνει το ντεμπούτο του με τη νέα
Αλ Νασρ και η Νιούκαστλ βρίσκο- νομικά θέματα. του ομάδα την Πέμπτη, εναντίον της
στούν στα δύο τελευταία νται κάτω από την ίδια ιδιοκτησιακή ενώ αν δεν του κάνει Σήμερα το απόγευμα θα υποβληθεί Αλ Τάι. Σε διαφορετική περίπτωση
Παγκόσμια Κύπελλα τοπο-
θετώντας το ανανεωμένο
ομπρέλα. Σύμφωνα πάντα με την ίδια ο προπονητής, σε ιατρικές εξετάσεις και στη συνέ-
χεια θα γίνει η παρουσίασή του στο
θα αγωνιστεί στο παιχνίδι με την Αλ
Σαμπάμπ στις 14 Ιανουαρίου.
πηγή ο Ρονάλντο θα μπορούσε να
λογότυπο στη φανέλα πάει δανεικός στον αγγλικό σύλλογο μπορεί να τον γήπεδο της Αλ Νασρ, το Mrsool Park, Μέχρι να ετοιμαστεί το νέο του
τους η οποία θα είναι την επόμενη σεζόν, αν οι Καρακάξες το οποίο θα είναι κατάμεστο από σπίτι, ο ποδοσφαιριστής θα μείνει
πλέον δημιούργημα της κατακτήσουν μία από τις τέσσερις
αλλάξει! 30.000 φιλάθλους. Οι Σαουδάραβες με την οικογένειά του σε πολυτελές
Adidas, μετά το διαζύγιο ξενοδοχείο του Ριάντ.
με την Puma ύστερα από
20 χρόνια. Πανηγυρισμοί και
Γ. Ν. Η ισπανική «Μάρκα» αποκάλυψε κάποιες ένα κακό αστείο
Οπως είναι φυσικό οι φίλοι της Αλ
από τις ρήτρες του συμβολαίου του Νασρ ζουν στον ρυθμό του νέου δι-
ΣΚΩΤΙΑ Πορτογάλου με την Αλ Νασρ, οι οποίες άσημου αποκτήματος της ομάδας
προκαλούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον τους, ενώ οι φανέλες με το όνομα
Ισόπαλο του Πορτογάλου και τον αριθμό επτά
πωλούνται σαν ζεστά καρβέλια. Στα
το Old social media προστέθηκαν τις τελευ-
ταίες ώρες 750.000 νέοι followers, ενώ
Firm στο τελευταίο παιχνίδι με τη Σαϊχάτ,
στο έβδομο λεπτό ακούστηκε το χα-
Με γκολ του Φουρου- ρακτηριστικό «siuuu» του Ρονάλντο
χάσι στο 88ο λεπτό η από τις εξέδρες στις οποίες καθόταν
πρωτοπόρος του πρωτα- και ο πρωθυπουργός Μοχάμεντ μπιν
θλήματος Σκωτίας Σέλτικ Φαχντ.
απέσπασε ισοπαλία 2-2 Υπήρξε πάντως και μια παραφωνία
από τους Ρέιντζερς στο εν είδει αστεϊσμού από τον προπο-
Αϊμπροξ και διατήρησε νητή της Αλ Νασρ, Ρούντι Γκαρσιά.
τη διαφορά των εννέα Στην προσπάθειά του να κάνει χιού-
βαθμών από τους Τζερς. μορ, ο Γάλλος είπε πως αρχικά είχε
Ο Γιώργος Γιακουμάκης προσπαθήσει να αποκτήσει τον Μέ-
αγωνίστηκε στα τελευταία σι. Γέλασε μόνος του, ίσως γιατί δεν
14 λεπτά του Old Firm. γνωρίζει πως ένας από τους όρους
Πριν από την έναρξη του στο συμβόλαιο του Ρονάλντο είναι να
παραδοσιακού ντέρμπι αντικαθιστά προπονητές αν κάποιος
της Σκωτίας κρατήθηκε του προκαλεί πρόβλημα.
ενός λεπτού σιγή για την Ρονάλντο και Μέσι στο μεταξύ
τραγωδία του Αϊμπροξ το πιθανόν να βρεθούν αντίπαλοι για
1971 όταν ποδοπατήθηκαν πρώτη φορά μετά το 2020. Η Παρί
κατά την έξοδο εκατο- Σεν Ζερμέν είχε συμφωνήσει να δώ-
ντάδες άνθρωποι και 66 σει πέρυσι φιλικό παιχνίδι με την Αλ
απ’ αυτούς έχασαν τη Νασρ, αλλά αναβλήθηκε λόγω κορω-
ζωή τους ενώ άλλοι 200 νοϊού. Ο αγώνας θα διεξαχθεί τελικά
REUTERS

τραυματίστηκαν. τις επόμενες εβδομάδες, όταν η Παρί

Γ. Ν. θα κάνει τουρ στη Σαουδική Αραβία.

ΛΙΒΕΡΠΟΥΛ ΠΑΡΙ ΣΕΝ ΖΕΡΜΕΝ

Γκρεμίστηκε στο -15 Ηρθε ο Μέσι, διακοπές ο Εμπαπέ

Την πρώτη νίκη της έπειτα από 85 χρόνια
εις βάρος της Λίβερπουλ (3-1) πέτυχε χθες
η Μπρέντφορντ βάζοντας ταφόπλακα στις
αμυδρές ελπίδες των Κόκκινων να διεκδι-
κήσουν τον τίτλο της Πρέμιερ Λιγκ.
Η ομάδα του Κλοπ έμεινε 15 βαθμούς μα-
κριά από την πρωτοπόρο Αρσεναλ, έχοντας
ένα παιχνίδι λιγότερο και πλέον πρέπει να
ανησυχεί ακόμα και για τη συμμετοχή της στο
επόμενο Τσάμπιονς Λιγκ. Η Μπρέντφορντ
την πλησίασε στους δύο βαθμούς, στην έκτη
θέση, έχοντας ένα παιχνίδι περισσότερο.
Η Λίβερπουλ έβγαλε silver alert για την
άμυνά της η οποία αγνοούνταν στο μεγα-
λύτερο διάστημα του αγώνα και εκτός από
τα τρία γκολ δέχθηκε δύο ακόμα, αλλά ήταν
τυχερή που υπήρχε το VAR και τα ακύρωσε.
Από τους αρνητικούς πρωταγωνιστές ήταν
ο Φίρχιλ φαν Ντάικ τον οποίον αντικατέστη-
σε ο Κλοπ στο ημίχρονο, όπως επίσης τους
Ελιοτ και Τσιμίκα.
Γ. Ν.
Ο Μέσι επιστρέφει, ο Εμπαπέ φεύγει. Ο αρχηγός
της νέας παγκόσμιας πρωταθλήτριας Αργεντινή,
γυρίζει στο Παρίσι και αύριο μπαίνει σε ρυθμό
προπονήσεων με την Παρί Σεν Ζερμέν. Για προ-
ληπτικούς λόγους δεν θα αγωνιστεί στο παιχνίδι
Κυπέλλου με τη Σατορού, που είναι προγραμ-
ματισμένο για την Παρασκευή, αλλά θα δώσει
κανονικά το παρών στο ματς πρωταθλήματος με
την Ανζέ. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πώς θα
τον υποδεχτούν οι φίλοι της Παρί, αφού ας μην
ξεχνάμε η Αργεντινή νίκησε τη Γαλλία στον τελικό
του Μουντιάλ και στη συνέχεια ο τερματοφύλακας
της Αλμπισελέστε Εμιλιάνο Μαρτίνες χλεύαζε σε
κάθε ευκαιρία τον Εμπαπέ, παρουσία μάλιστα
του Μέσι. Παράλληλα δόθηκε δεκαήμερη άδεια
στους Κιλιάν Εμπαπέ αλλά και Αχράφ Χακίμι για να
ξεκουραστούν, αφού επέστρεψαν σχεδόν άμεσα
μετά το Μουντιάλ με τον πρώτο να αγωνίζεται σε
δύο αγώνες της Λιγκ 1. Οι Ηνωμένες Πολιτείες
είναι ο προορισμός που επέλεξε ο Εμπαπέ για
να ξεκουραστεί.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΑΣΜΗΣ

Βεζένκοφ και
Ολυμπιακός θα
συμπορευτούν μέχρι
το 2025, εκτός αν
υπάρξουν... σειρήνες
από το ΝΒΑ. Στη
φωτογραφία ο παίκτης
με τους προέδρους
της ομάδας μετά
την ανανέωση της
συνεργασίας τους
Αναγνώριση
και επιβράβευση
Οι πρόεδροι τον υπολογίζουν. Ουσιαστικά είναι
μια κίνηση επιβράβευσης για έναν
του Ολυμπιακού από τους καλύτερους παίκτες του
συλλόγου, ο οποίος μάλιστα ήταν
ανανέωσαν ο μεγάλος απόντας στο πρόσφατο
τη συνεργασία ντέρμπι.
Ο Βεζένκοφ την τελευταία διετία
με τον Βεζένκοφ έχει εκτοξεύσει την απόδοσή του
μέχρι το 2025 και ήταν λογικό να επιβραβευτεί
από τους ισχυρούς άνδρες του
συλλόγου, οι οποίοι, σε αντίθεση
με παλιά, τα τελευταία χρόνια προ-
Του Γιάννη Λαμπίρη χωράνε μεσούσης της περιόδου σε
Ο
ανανεώσεις συμβολαίων παικτών
Σάσα Βεζένκοφ τους, όπως άλλωστε έκαναν ήδη
θα είναι κάτοικος νωρίτερα για τον Κώστα Παπανι-
Πειραιά μέχρι και κολάου, τον Σακίλ ΜακΚίσικ και
το καλοκαίρι του τον Μουσταφά Φαλ προς τέρψη
2025 όσο δεν με- των φίλων της ομάδας και φυσικά
τακομίζει στο ΝΒΑ. του Γιώργου Μπαρτζώκα.
Οι αδελφοί Αγγελόπουλοι μόλις Παράλληλα εκτός από τις σημα-
λίγες μέρες μετά τον θρίαμβο της ντικά αυξημένες αποδοχές στον
ομάδας τους στο ΟΑΚΑ επί του Πα- παίκτη υπάρχει και αλλαγή στους
ναθηναϊκού ανανέωσαν τον διεθνή οικονομικούς όρους των NBA out. Ο
φόργουορντ για έναν ακόμα χρόνο Βεζένκοφ παραμένει ενεργός προς
(η συμφωνία τους ήταν μέχρι το κα- αποχώρηση για το ΝΒΑ ακόμα και
λοκαίρι του 2024) με αυξημένες απο- από το καλοκαίρι (όπως και αυτό
δοχές δείχνοντας έτσι στον πρώτο του 2024), ωστόσο τα έσοδα στα
σκόρερ των πρωταθλητών το πόσο ταμεία της ομάδας θα είναι πολλά
περισσότερα από τα προβλεπόμενα
που υποχρεώνει τις ομάδες ο κα-
νονισμός του ΝΒΑ δεδομένου ότι
αναπροσαρμόστηκε και η ρήτρα
που θα πρέπει να δώσει κάποια
ομάδα από την άλλη άκρη του Ατ-
λαντικού για να τον κάνει δικό της.
Από εκεί και πέρα υπάρχει και
το θέμα του Τάιλερ Ντόρσεϊ που
όχι απλά δεν αφήνει αδιάφορο τον
Ολυμπιακό, αλλά σύμφωνα με πλη-
ροφορίες έκανε και νέα βελτιωμένη
πρόταση για την επιστροφή του στο
λιμάνι. «Ο Ολυμπιακός έκανε άλ-
λη μια νέα βελτιωμένη προσφορά
στον Τάιλερ Ντόρσεϊ. Η ελληνική
ομάδα θέλει την επιστροφή του»,
ανέφερε στο Τwitter ο ιταλός δημο-
σιογράφος Matteo Andreani για τον
Ολυμπιακό και τον Τάιλερ Ντόρσεϊ.
Φυσικά πάντα υπάρχει η Φενερ-
μπαχτσέ και το στενό πρέσινγκ του
Δημήτρη Ιτούδη προς τον παίκτη
που είχε στη διάθεσή του το καλο-
καίρι στην εθνική ομάδα αλλά και
η Μονακό – αν και η συγκεκριμένη
προσφορά είναι αρκετά πίσω σε
σχέση με αυτές των Ολυμπιακού
και Φενέρ.
Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
ΜΠΑΣΚΕΤ
31
Η ομάδα ξέσπασε στον Προμηθέα,
οι οπαδοί ξέσπασαν στην ομάδα
Διπλή αντίδραση
στον Παναθηναϊκό
Την ώρα που ο Παναθηναϊκός ξέσπαγε στον
Προμηθέα (75-44) στο παρκέ του «Δημήτρης Τό-
φαλος» στην Πάτρα για τη συντριβή από τον Ολυ-
μπιακό, ο κόσμος του είχε τη δική του αντίδραση
στις εξέδρες.
Αποδοκιμασίες κατά παικτών, προπονητή και διοίκη-
σης εντελώς διαφορετικό από την εικόνα της περα-
σμένης εβδομάδας στο ματς με τον Απόλλωνα.
«Αιώνια πιστός, δεν γίνεται αλλιώς, αυτό δεν είναι
Παναθηναϊκός» ήταν το κλασικό σύνθημα και πάλι
ενώ πρόσθεσαν και το:
«Είναι βαριά του ΠΑΟ η φανέλα, παίξτε με τρέλα,
παίξτε με ψυχή και όποιος δεν γουστάρει, να πάει
να ...».
Υπήρχε και πανό κατά του Δημήτρη Γιαννακόπουλου
με σύνθημα «Πούλα».
Οι Πράσινοι συγκεντρωμένοι για 40 λεπτά δεν είχαν
κανένα θέμα με τον απογοητευτικό εφέτος Προμη-
θέα με πρώτο σκόρερ τον εορτάζοντα (γενέθλια)
Γιώργο Καλαϊτζάκη (16π.) και τους Γουίλιαμς (10π.),
Παπαγιάννη (10π.) και Πονίτκα (9π. 7 ριμπ., 7 ασίστ).
Στο άλλο εξ’ αναβολής αγώνα το Λαύριο έκανε πε-
ρίπατο (95-63) στην έδρα του κόντρα στον Ιωνικό
Νικαίας και έβαλε και δεύτερη ομάδα κάτω μετά την
Καρδίτσα (που από χθες ψάχνει προπονητή καθώς
τερματίστηκε η συνεργασία με τον Βαγγέλη Αγγέ-
λου).
Κορυφαίος για τους γηπεδούχους ο Φλαγκ (19π.,
5/7 τρίποντα, 8 ριμπάουντ, 5 ασίστ) και ο Κουζέλο-
γλου (17π.).
Η βαθμολογία (σε 10 αγώνες): Ολυμπιακός 20,
Παναθηναϊκός 18, Περιστέρι 17, ΠΑΟΚ 16, Αρης 16,
ΑΕΚ 16, Κολοσσός Ρόδου 15, Προμηθεάς Πάτρας 14,
Απόλλων Πάτρας 13, Λαύριο 12, Ιωνικός Νικαίας 12,
Καρδίτσα 11.
Γιάννης Λαμπίρης
InTime Sports
Ο Προμηθέας πλήρωσε τα... σπασμένα του
Παναθηναϊκού, ο οποίος μπορεί να μη δυσκολεύτηκε,
αλλά τα άκουσε από τους οπαδούς του
 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
32
Του Δημήτρη Χρυσάνθη
Μ
ι α ανάσα από
τον τελικό της
πόλης του Περθ,
τελευταία φάση
πριν από τους
ημιτελικούς του
United Cup, βρίσκεται η ελληνική
ομάδα χάρη στον Στέφανο Τσιτσιπά.
Ο 24χρονος πρωταθλητής νίκησε τον
Νταβίντ Γκοφέν (Νο 53 στον κόσμο)
με 2-0 σετ και ισοφάρισε 1-1 τη σει-
ρά με το Βέλγιο, που είχε προηγηθεί
νωρίτερα χάρη στη νίκη της Φαν Ούιτ-
φανκ επί της Δέσποινας Παπαμιχαήλ
με 2-1. Πλέον η Ελλάδα χρειάζεται
μία νίκη στα τρία παιχνίδια που θα
γίνουν σήμερα ώστε να εξασφαλίσει
την πρώτη θέση στον Α’ όμιλο και την
πρόκριση στον τελικό του Περθ. Και
θα την αναζητήσει στις αναμετρήσεις
της Μαρίας Σάκκαρη με τη Μέρτενς,
του Μιχάλη Περβολαράκη με τον
Μπεργκς και στο μεικτό διπλό που
θα παίξουν οι Τσιτσιπάς και Σάκκαρη
κόντρα στους Γκοφέν και Μέρτενς.
«Είχα έναν πολύ καλό αντίπαλο,
που έπρεπε να αντιμετωπίσω κάτω
από δύσκολες συνθήκες, καθώς εί-
χε πολύ ήλιο και ζέστη. Κατάφερα
να αντεπεξέλθω βρίσκοντας ρυθμό
αργότερα μέσα στο παιχνίδι. Επαιζα
επιθετικά, είχα υπομονή και επιμονή
στην τακτική μου και είμαι χαρού-
μενος γι’ αυτή τη σημαντική νίκη
που έδωσα στη χώρα μου» δήλωσε
ο Τσιτσιπάς, που δυσκολεύτηκε λίγο
στην αρχή του πρώτου σετ, όταν ο
Γκοφέν ισοφάρισε 3-3, όμως στη
συνέχεια το πήρε με 6-3. Και στο
δεύτερο, σερβίροντας και παίζοντας
γενικά πολύ καλύτερα, επικράτησε
πιο εύκολα με 6-2 και πήρε μια κα-
θαρή νίκη.
«Δεν έκανα και την πιο μεγάλη
σε διάρκεια προετοιμασία, συγκρι-
τικά με άλλους αθλητές, αλλά το
μυαλό μου είναι φρέσκο» δήλωσε
ο έλληνας πρωταθλητής. «Δοκίμα-
ΣΠΟΡ «Πράσινος» ενθουσιασμός από τον Σάντερ
«Είμαι πολύ ενθουσιασμένος που γίνομαι μέλος ενός τόσο ιστορικού συλλόγου. Μίλησα με τον Θανάση Πρωτοψάλτη
και μου είπε τα καλύτερα που με οδήγησαν στο να πάρω την απόφασή μου. Πάνω απ’ όλα, είμαι ενθουσιασμένος
που θα αγωνιστώ σε ένα τόσο καλό περιβάλλον και θα δώσω ό,τι έχω στην ομάδα». Αυτές ήταν οι πρώτες δηλώσεις
του νέου άσου του Παναθηναϊκού στο βόλεϊ, του 27χρονου αμερικανού ακραίου Μπρέντερ Σάντερ.
ΘΛΙΨΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΥΓΜΑΧΙΑ
Εφυγε από τη ζωή ο 16χρονος Βασίλης Τόπαλος
Δυστυχώς ο Βασίλης Τόπαλος δεν
μπόρεσε να επανέλθει και έφυγε από
τη ζωή. Ο νεαρός πυγμάχος άφησε
την τελευταία του πνοή σε ηλικία
μόλις 16 ετών έπειτα από έναν σο-
βαρό τραυματισμό που υπέστη
σε αγώνες σπάρινγκ. Ο 16χρονος
αθλητής είχε τραυματιστεί σοβαρά
στις 16 Δεκεμβρίου και έκτοτε ήταν
στην εντατική, χωρίς να καταφέρει
να κρατηθεί στη ζωή. Συλλυπητή-
ρια ανακοίνωση εξέδωσε η Ελληνι-
κή Ομοσπονδία Πυγμαχίας για τον
θάνατο του Βασίλη Τόπαλου, στην
οποία αναφέρει: «Εφυγε το χρυσό
παιδί μας, ο χαμογελαστός Βασίλης
μας, ο γεννημένος πρωταθλητής με
καρδιά από ατόφιο χρυσάφι. Ανεί-
πωτη θλίψη για την οικογένεια της
Ελληνικής Πυγμαχίας... Τα λόγια δεν
είναι ικανά να εκφράσουν αυτό που
αισθανόμαστε, είμαστε όλοι συντε-
Σημαντική νίκη
διά χειρός Τσιτσιπά
Η επικράτηση του έλληνα πρωταθλητή
επί του Βέλγου Νταβίντ Γκοφέν έφερε
την ελληνική ομάδα πολύ κοντά τον τελικό
του Περθ στο United Cup
σα νέα πράγματα. Επρεπε να βάλω
κάτι επιπλέον στο παιχνίδι μου, δι-
ότι έχω νέους ανταγωνιστές, πολύ
δυνατούς, που τρέχουν σε όλο το
γήπεδο και σερβίρουν πολύ καλά.
Εχω βάλει και αρκετή σκέψη για το
πώς θα ακολουθήσω αυτό το πλάνο.
Αισθάνομαι πολύ καλά, κοντά σε
τριμμένοι. Βασίλη, μας άφησες πολύ
νωρίς. Θα σε θυμόμαστε πάντα με
αγάπη και νοσταλγία. Συλλυπητήρια
στην οικογένειά του και στους οικεί-
ους του. Ας είναι ελαφρύ το χώμα που
θα σε σκεπάσει. Θα είσαι για πάντα
στις καρδιές μας».
Ο άτυχος πρωταθλητής Ευρώπης
στην πυγμαχία είχε τραυματιστεί σο-
βαρά κατά τη διάρκεια αγώνων σπά-
ρινγκ σε γυμναστήριο στην Καλλιθέα.
Το σπάρινγκ είναι η προσομοίω-
ση μιας αληθινής μάχης και όλοι οι
αθλητές υψηλού επιπέδου το προτι-
μούν για να είναι πανέτοιμοι για τις
αγωνιστικές τους προκλήσεις.
Δυστυχώς ο τραυματισμός του
Βασίλη Τόπαλου ήταν στο κεφάλι
και παρά το χειρουργείο στο οποίο
υποβλήθηκε δεν μπόρεσε να βγει από
την εντατική. Θυμίζουμε, τέλος, ότι ο
υφυπουργός Αθλητισμού, Λευτέρης
αυτό που ένιωθα το 2019, μια χρο-
νιά-σταθμό για μένα. Από πλευράς
φυσικής κατάστασης δεν έχω νιώσει
καλύτερα σε ό,τι αφορά την αντοχή
μου σε μεγάλα, δυνατά παιχνίδια
υπό δύσκολες συνθήκες όπως αυτές
που θα αντιμετωπίσω εδώ στην Αυ-
στραλία». Και πρόσθεσε αναφορικά
Αυγενάκης, είχε ζητήσει από τις αρ-
μόδιες Αρχές να πέσει άπλετο φως
σχετικά με τα πραγματικά περιστατι-
κά, ενώ και η Ελληνική Ομοσπονδία
Πυγμαχίας (ΕΟΠ) είχε ενημερώσει
με ανακοίνωσή της πως «άμεσα θα
καταθέσουμε μηνυτήρια αναφορά
κατά παντός υπευθύνου, για διερεύ-
νηση και απόδοση τυχόν ποινικών
ευθυνών».
Να τονιστεί πως χθες ο κ. Αυγενά-
κης, σε νέο του μήνυμα, εξέφρασε τη
βεβαιότητά του ότι η έρευνα γύρω
από τον θάνατο του νεαρού αθλητή
θα αποδώσει καρπούς.
«Η αθλητική οικογένεια της χώρας
μας θρηνεί τον χαμό του νεαρού πυγ-
μάχου πρωταθλητή, Βασίλη Τόπαλου.
Πολλά τα ερωτηματικά, αλλά είμαι
βέβαιος ότι η εν εξελίξει έρευνα θα
ρίξει άπλετο φως σε κάθε πτυχή των
αδιευκρίνιστων συνθηκών του θα-
Ο Τσιτσιπάς με
τη νίκη του επί του
Γκοφέν ισοφάρισε
τη σειρά με
το Βέλγιο σε 1-1
με την προσπάθεια της Ελλάδας στο
United Cup: «Είμαστε εδώ για να
παίξουμε με τους καλύτερους και
να τους νικήσουμε. Δεν δεχόμαστε
μισές δουλειές. Θα τα δώσουμε όλα
μέχρι το τελευταίο παιχνίδι».
Η Παπαμιχαήλ (Νο 158) πάλεψε
σκληρά με τη συμπαράσταση και των
ελλήνων φιλάθλων στο Περθ, όμως η
Φαν Ούιτφανκ (Νο 72) αποδείχθηκε
ανώτερη και τη νίκησε με 7-5, 2-6,
6-3 έπειτα από δυόμισιώρες αγώνα.
«Ημουν μπροστά με 5-3, είχα και σετ
πόιντ, αλλά… Αυτά τα πράγματα μου
δίνουν κίνητρο και αυτοπεποίθηση.
Δεν θα τα παρατήσω» δήλωσε.
νάσιμου τραυματισμού του. Εφυγες
πολύ νωρίς...», ανέφερε σε ανάρτησή
του στο twitter ο κ. Αυγενάκης.
Nα σημειωθεί εξάλλου πως η ελ-
ληνική ομοσπονδία πυγμαχίας σε
ψήφισμά της αποφάσισε:
 Να αποσταλεί συλλυπητήρια επι-
στολή στην οικογένειά του.
 Να κατατεθεί στεφάνι στη μνήμη
του.
 Τα έξοδα της κηδείας του αποβιώ-
σαντος να καλυφθούν με δαπάνη της
Ελληνικής Ομοσπονδίας Πυγμαχίας.
 Να καθιερώσει μόνιμη, ετήσια υπο-
τροφία με το όνομά του και να την
προσφέρει σε φοιτητή των ΤΕΦΑΑ,
που θα επιλέγει η Ελληνική Ομοσπον-
δία Πυγμαχίας.
 Να διοργανωθεί Διεθνές Τουρνουά
Πυγμαχίας Βασίλειος Τόπαλος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΑΜΠΙΡΗΣ
TV
Επιλογές
Ποδόσφαιρο
16.30 COSMOTESPORT1:
ΟΦΗ - Βόλος
17.00 NOVASPORTS
PRIME: Λεβαδειακός -
Παναθηναϊκός
20.00 NOVASPORTS
PRIME: ΠΑΣ Γιάννινα -
ΑΕΚ
21.30 COSMOTESPORT1:
Ιωνικός - Ολυμπιακός
21.45 NOVASPORTS
PREMIERLEAGUE:
Αρσεναλ - Νιούκαστλ
21.45 NOVASPORTS4:
Εβερτον - Μπράιτον
21.45 NOVASPORTS
START: Λέστερ - Φούλαμ
22.00 NOVASPORTS2:
Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
- Μπόρνμουθ
Μπάσκετ
19.30 COSMOTESPORT4:
Ρίτας Βίλνιους - ΠΑΟΚ
21.00 COSMOTESPORT5:
Ντιζόν - Περιστέρι
21.30 COSMOTESPORT8:
Τζιρόνα - Μπανταλόνα
03.00 COSMOTESPORT4:
Μιλγουόκι Μπακς -
Ουάσιγκτον Γουίζαρντς
Τένις
03.30 COSMOTESPORT6:
United Cup Τελικοί
Πόλεων
06.30 COSMOTESPORT6:
United Cup Τελικοί
Πόλεων

mικροαθλητικΟΣ
REUTERS
Ο... τραγουδιστής
Κώστας Σλούκας
Μάθε τέχνη κι άσ’ τηνε κι αν πεινάσεις πιάσ’
τηνε. Ετσι δεν λέει η παροιμία; Ο Κώστας
Σλούκας, λοιπόν, όταν θα σταματήσει το μπά-
σκετ κάλλιστα θα μπορέσει να πιάσει δουλειά
στα... μπουζούκια! Ο γκαρντ του Ολυμπιακού
εκμεταλλεύτηκε το διήμερο ρεπό που έδωσε
στους παίκτες του ο Γιώργος Μπαρτζώκας για
την Πρωτοχρονιά κι ως επιβράβευση για την
εκκωφαντική νίκη τους επί του Παναθηναϊκού.
Πετάχθηκε ως την Αράχωβα κι εκεί, μεταξύ
άλλων, πήρε το μικρόφωνο σε νυχτερινό κέ-
ντρο και υποδύθηκε τον Νίκο Οικονομοπουλο,
γνωρίζοντας την αποθέωση από τον κόσμο
που ήταν στο μαγαζί!
Ούγγρος με... παρελθόν
σφυρίζει στην Τούμπα
Toν Ούγγρο Τάμας Μπόγκναρ όρισε η ΚΕΔ να
σφυρίξει στο αυριανό ντέρμπι της Θεσσαλο-
νίκης στην Τούμπα. Ο 44χρονος Μαγυάρος
δεν θα βρεθεί πρώτη φορά απέναντι στους
δύο αντιπάλους. Στο φετινό πρωτάθλημα είχε
διευθύνει τον αγώνα Αρης - Ολυμπιακός 2-1,
ενώ ήταν διαιτητής σε αγώνα των Κίτρινων
και στα περσινά πλέι οφ και συγκεκριμένα στο
0-0 με τον Παναθηναϊκό στη Λεωφόρο. Ματς
του ΠΑΟΚ δεν έχει σφυρίξει στην τρέχουσα
αγωνιστική περίοδο ο Μπόγκναρ, αλλά ήταν
ρέφερι στο παιχνίδι του Δικεφάλου με τον
Παναθηναϊκό στις 20 Δεκεμβρίου 2020, όταν οι
Ασπρόμαυροι είχαν νικήσει 2-1 στην Τούμπα.
Επί ελληνικού εδάφους ο Ούγγρος έχει παί-
ξει, επίσης, στο ΑΕΚ - Παναθηναϊκός 1-0 τον
Δεκέμβριο του 2021, καθώς και στο μπαράζ
της Λαμίας με τη Βέροια στις 18 Ιουνίου 2022,
που είχε λήξει 1-1. Στο VAR, πάντως, θα είναι
Θεσσαλονικιός, ο Γιάννης Παπαδόπουλος.
Από εκεί και πέρα, στο Λεβαδειακός - Πα-
ναθηναϊκός διαιτητής θα είναι ο Αλέξανδρος
Τσακαλίδης (VAR ο Στέφανος Κουμπαράκης),
στο ΠΑΣ Γιάννινα - ΑΕΚ ο Βασίλης Φωτιάς
(VAR ο Τάσος Σιδηρόπουλος), στο Ιωνικός -
Ολυμπιακός ο Αριστοτέλης Διαμαντόπουλος
(VAR ο Βαγγέλης Μανούχος), στο ΟΦΗ - Βόλος
ο Αγγελος Ευαγγέλου (VAR ο Κωνσταντίνος
Περράκης), στο Αστέρας Τρίπολης - Λαμία ο
Κώστας Κατοίκος (VAR ο Τάσος Παπαπέτρου)
και στο Παναιτωλικός - Ατρόμητος ο Δημή-
Ο Ζοζέ Μουρίνιο σε ταινία Τζέιμς
Μποντ; Ο σκηνοθέτης των «Skyfall»
και «Spectre» Σαμ Μέντες λέει ναι.
Σε ερώτηση αναγνώστη του «Guardian»
προς τον σκηνοθέτη, ποιος θα ήταν
κατάλληλος κακός για ταινία Μποντ,
ο Μέντες απάντησε: «Ζοζέ Μουρίνιο.
Δεν γίνεται καλύτερο από αυτό». Λέτε;
νευσε τον εμβληματικό Ολλανδό, γράφοντας
στα social media: «Πέντε χρόνια χωρίς εσένα!
Δεν θα σε ξεχάσουμε ποτέ», ενώ τόνισε πως
«θα υπάρχεις πάντα στην καρδιά και στη σκέψη
μας». Να δούμε εάν θα υπάρξει προπονητής
που θα ξεπεράσει τον αείμνηστο Γκέραντ σε
σερί παρουσίες στον πάγκο της κρητικής ομά-
δας. Απίθανο, αλλά ποτέ δεν ξέρεις...
τρης Μαλούτας (VAR ο Στάθης Γκορτσίλας). Σταθερά στην 6η θέση
η Σάκκαρη
Στα... χαρακώματα
Η Μαρία Σάκκαρη παραμένει και στο ξεκίνημα
του United Cup του 2023 στο Νο6 της παγκόσμιας κατάταξης
Η πρώτη πράξη της ελληνοβελγικής αναμέ- της WTA, στη θέση δηλαδή όπου η ελληνίδα
τρησης στο United Cup έληξε με νίκη των... πρωταθλήτρια έκλεισε το 2022. Στην πρώτη
αλλοφύλων. Η Δέσποινα Παπαμιχαήλ έπεσε θέση και με τεράστια διαφορά από τις συναθλή-
ηρωικά μαχόμενη στον αγώνα της με την Αλισον τριές της, εξακολουθεί η πολωνή πρωταθλήτρια,
Βαν Oύιτβανκ, η οποία είναι στην 72η θέση της Ιγκα Σφιόντεκ, ενώ ακολουθεί η Τυνήσια Ονς
παγκόσμιας κατάταξης. Η Βελγίδα επικράτησε Ζαμπέρ. Στην 3η θέση βρίσκεται η Αμερικανίδα
με 7-5, 2-6, 6-3 στο πρώτο παιχνίδι της σειράς Τζέσικα Πέγκουλα, στην 4η η Γαλλίδα Καρολίν
των συναντήσεων της Ελλάδας με το Βέλγιο. Γκαρσιά και ένα σκαλί πάνω από τη Σάκκαρη
Ωστόσο, τα πράγματα θα μπορούσαν να είχαν βρίσκεται η Λευκορωσίδα Αρίνα Σαμπαλένκα.
εξελιχθεί καλύτερα για την ελληνίδα τενίστρια, Αμετακίνητος και ο Στέφανος Τσιτσιπάς, που
εάν δεν έχανε το πρώτο σετ, το οποίο είχε στα συνεχίζει στο Νο4 της παγκόσμιας κατάταξης
χέρια της. Ομως, πλήρωσε τα λάθη της σε κρί- της ΑΤΡ. Προηγούνται οι Κάρλος Αλκαράθ
σιμα σημεία. Στο δεύτερο σετ η Παπαμιχαήλ (πρώτος) και Ράφα Ναδάλ, ενώ στην 3η θέση
έβγαλε αντίδραση και κέρδισε. Στο τρίτο σετ, η φιγουράρει ο Νορβηγός Κάσπερ Ρούουντ.
Βελγίδα πήρε προβάδισμα με 4-1, η Παπαμιχαήλ
μ’ ένα εξαιρετικό passing-shot στη διαγώνιο κι
Μπαμπάς για δεύτερη
ένα cross-court forehand winner μείωσε σε 4-3.
Ομως, η Βαν Oύιτβανκ μ’ ένα νέο μπρέικ (5-3) φορά ο Σιώπης
πήρε την ευκαιρία να κλείσει το ματς και δεν Πατέρας για δεύτερη φορά, όπως μαθαίνω,
την άφησε να πάει χαμένη. Κατόπιν, όμως, πήρε ετοιμάζεται να γίνει ο Μανόλης Σιώπης. Ο
τη σκυτάλη (και το... αίμα πίσω) ο Στέφανος διεθνής μέσος της πρωταθλήτριας Τουρκίας,
Τσιτσιπάς, που νίκησε 2-0 τον Νταβίντ Γκοφέν, Τράμπζονσπορ, έχει μία κόρη ηλικίας 2 ετών
οπότε το ενδιαφέρον μεταφέρεται στη σημερινή (και κάτι) και τώρα η σύζυγός του, Ειρήνη
ημέρα, καθώς θα διεξαχθούν οι υπόλοιπες τρεις Ντέλια, είναι σε προχωρημένη εγκυμοσύνη. Σε
ελληνοβελγικές αναμετρήσεις. αγωνιστικό επίπεδο, τόσο ο Σιώπης, όσο και ο
συμπαίκτης του στην ομάδα της Τραπεζούντας
και στην Εθνική, Τάσος Μπακασέτας, ετοιμά-
Ο ΟΦΗ δεν ξέχασε
ζονται για τον μεθαυριανό εντός έδρας αγώνα
τον ανεπανάληπτο Ολλανδό με την Γκιρεσούσπορ. Η Τράμπζονσπορ στο
Ο Ευγένιος Γκέραρντ θα είναι στο διηνεκές ένα τελευταίο της παιχνίδι το 2022, την παραμονή
ξεχωριστό όνομα στην ιστορία του ΟΦΗ. Ετσι, των Χριστουγέννων, υπέστη βαριά ήττα (4-1)
χθες που συμπληρώθηκαν πέντε χρόνια από από τη Φατίχ Καραγκιουμριούκ και θέλει να
τον θάνατό του η ΠΑΕ του Ηρακλείου μνημό- ξεπλύνει την ντροπή απ’ αυτό το αποτέλεσμα.
Κωπηλατικό κοινόβιο στον Σχοινιά
Το πρώτο κωπηλατικό κοινόβιο του 2023, με τη συμμετοχή 24 αθλητών και αθλητριών
της κατηγορίας εφήβων - νεανίδων ξεκίνησε χθες στον Σχοινιά, όπου θα παραμεί-
νουν έως την Πέμπτη. Αναλυτικά, στο Ολυμπιακό Κωπηλατοδρόμιο βρίσκονται οι
Βασίλης Κουτσελίνης, Ιορδάνης Κωνσταντινίδης, Σωτηρία Μιχαηλίδου, Ευθυμία
Κουκλουμπέρη, Ευλαμπία Μεντεκίδη, Κωνσταντίνα Ταχτατζή (ΝΟΒΑ), Νίκος Ναρίδης
(ΙΟΘ), Παναγιώτης Φοροζίδης (ΝΟ Κατερίνης), Παναγιώτης Μακρυγιάννης, Γιώργος
Χαρίσιος, Δημήτρης Σταυριανίδης (ΝΟ Κοζάνης), Δημήτρης Σούμπασης, Κυριάκος
Κουρκουρίκης, Νικολέτα Δρογαλά, Βαρβάρα Λυκομήτρου (ΝΟΘ), Γιώργος Αθανασίου
(ΝΟ Μαυροχωρίου), Δημήτρης Κούτρας, Νεφέλη Ντάρα, Χριστίνα Παπαιωάννου,
Δήμητρα Παπαιωάννου (ΝΟΙ),Στέφανος Δαφνάκης (ΝΑΟΚΘ), Σοφία Δαλίδου (ΟΕΑ-
ΝΑΒ), Γαβριέλα Λιόλιου (Ολυμπιακος), Σωτηρία Αγγου (ΟΦΘ).
Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
33
ΓΝΩΜΗ
Του Γιάννη Λαμπίρη
lambirisi@tanea.gr
Για πάντα
Βλέποντας κανείς τις εικόνες
από το λαϊκό προσκύνημα στη
σορό του Πελέ, αλλά και τα
εκατομμύρια μηνύματα ανά
τον κόσμο, συνειδητοποιεί όλο
και περισσότερο το ασύλληπτο
μέγεθος αυτού του βραζιλιάνου
γίγαντα.
Η FIFA θέλει να δει – εάν αυτό
είναι εφικτό – σε κάθε χώρα του
κόσμου ένα γήπεδο να μετο-
νομαστεί σε «Πελέ» στη μνήμη
αυτού του καλλιτέχνη των γη-
πέδων, του γητευτή της μπάλας
που μας χάρισε μοναδικές στιγ-
μές στην ιστορία του Παγκοσμί-
ου Κυπέλλου και όχι μόνο.
Η μαγεία του Πελέ ήταν ότι
αυτά που έκανε στο γήπεδο,
τα περισσότερα τα «γεννούσε»
εκείνη τη στιγμή το μυαλό του
καθώς οι παραστάσεις που είχε
ο ίδιος ήταν ελάχιστες και λόγω
της έλλειψης τότε των τηλεο-
πτικών δεκτών, των κομπιούτερ
κ.λπ.
Οταν για παράδειγμα σε ηλι-
κία 17 ετών στο Μουντιάλ της
Σουηδίας το 1958 στον κρίσιμο
προημιτελικό με την Ουαλία
υποδέχτηκε την μπάλα και άφη-
σε «άγαλμα» τον προσωπικό
του αντίπαλο για να σκοράρει
το γκολ της νίκης πρόκρισης
ήταν μια έμπνευση της στιγ-
μής. Οπως και το – ακόμα πιο
εντυπωσιακό – γκολ με τους
Σουηδούς στον τελικό όπου πέ-
ρασε την μπάλα πάνω από τον
αντίπαλο αμυντικό και σούταρε
στην κίνηση πετυχαίνοντας ένα
υπέροχο γκολ.
Η διάσημη προσποίηση στον –
εκ των κορυφαίων στον κόσμο
– ουρουγουανό τερματοφύλακα
Λαντισλάο Μαζούρκεβιτς δεν
έγινε σε κάποιο φιλικό, αλλά σε
ημιτελικό Παγκοσμίου Κυπέλ-
λου το 1970 στο Μεξικό και στο
στάδιο Χαλίσκο της Γκουαδα-
λαχάρα.
Μαγικές κινήσεις που δεν πε-
ρίμενε ο αντίπαλος αλλά ακόμα
και οι συμπαίκτες του, πολύ
απλά διότι ο μέγας Πελέ τις
εφεύρισκε εκείνη τη στιγμή, τις
δημιουργούσε μέσα στο μυαλό
του και τις εφάρμοζε με καλλι-
τεχνική διάθεση στο χορτάρι.
Ο άνθρωπος που τελειοποίησε
το ανάποδο ψαλίδι, την ντρίπλα
χωρίς χώρο, τις προσποιήσεις
με και χωρίς την μπάλα.
Ενας βιρτουόζος του ποδοσφαί-
ρου, που δεν θα πεθάνει ποτέ.
Μπορεί το σώμα του να κηδεύ-
εται, όμως στο μυαλό όλων μας
θα ζει παντοτινά για όλα αυτά
τα μαγικά πράγματα που μας
πρόσφερε απλόχερα.
 Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023
34
ΠΡΟΦΙΛ ΜΑΡΤΙΝΑ
Του Δημήτρη Χρυσάνθη
Η
Μαρτίνα Ναβρατίλοβα
είναι σκληρό καρύδι
από την πρώτη μέ-
ρα που είδε το φως
αυτού του κόσμου,
το 1956. Ανυποχώ-
ρητη στα θέματα που αφορούν τις
αρχές και τις αξίες της. Σε ηλικία
18 ετών κι ενώ είχε ήδη αρχίσει να
δείχνει πόσο καλή τενίστρια ήταν,
δεν δίστασε να απαρνηθεί την πα-
τρίδα της, Τσεχοσλοβακία, καθώς
ήταν αντίθετη με το κομμουνιστικό
καθεστώς, και να ζητήσει πολιτικό
άσυλο στις ΗΠΑ, λαμβάνοντας την
αμερικανική ιθαγένεια.
Το 1981, σε μια εποχή που δεν μι-
λούσαν δημοσίως για τέτοια πράγμα-
τα, αποκάλυψε σε όλο τον κόσμο ότι
είναι λεσβία και έκτοτε έγινε μια από
τις πιο δυναμικές ακτιβίστριες των δι-
καιωμάτων της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας.
Πριν από λίγα χρόνια κατήγγειλε το
BBC ότι έκανε διακρίσεις ανάμεσα σε
άνδρες και γυναίκες, όταν ανακάλυ-
ψε ότι ως αναλύτρια αγώνων τένις
στη βρετανική τηλεόραση έπαιρνε
Η πιο σκληρή
μάχη της
10 φορές λιγότερα χρήματα από τον
Τζον Μακ Ενρό, που έκανε ακριβώς
την ίδια δουλειά
Και σήμερα, χωρίς φόβο και πάθος,
αποκαλύπτει ότι πάσχει από καρκίνο.
Στον μαστό, αλλά και στον λάρυγγα.
«Αυτό το διπλό χτύπημα είναι σο-
βαρό, αλλά μπορεί να θεραπευθεί.
Ελπίζω να πάνε όλα καλά. Θα είναι
δύσκολα για λίγο καιρό, αλλά θα πα-
λέψω με ό,τι έχω μέσα μου», ανέφερε
στη σχετική δήλωσή της.
Δεν είναι η πρώτη φορά που έρχε-
ται αντιμέτωπη με την αρρώστια. Το
2010 είχε διαγνωστεί για πρώτη φορά
με καρκίνο του μαστού, αλλά αφού
υποβλήθηκε σε χημειοθεραπείες, τον
ξεπέρασε. Σήμερα εμφανίζεται ξανά
σε δύο διαφορετικά σημεία του σώ-
ματός της. Το καλό είναι πως δεν έχει
καμία σχέση ο ένας με τον άλλο. Θε-
τικό είναι επίσης πως έχουν διαγνω-
στεί σε αρχικό στάδιο. «Η πρόγνωση
των γιατρών είναι καλή. Η Μαρτίνα
θα αρχίσει θεραπείες αυτό τον μήνα»,
δήλωσε ο εκπρόσωπός της.
Ξέρει να παλεύει
Είναι βέβαιο πως η 66χρονη Ναβρατί-
λοβα θα παλέψει μέχρις εσχάτων και
σε αυτή τη μάχη. Οπως έκανε σε όλες
όσες έδωσε στη διάρκεια της ζωής
της, με αποτέλεσμα να αναδειχθεί σε
Ο καρκίνος χτυπά
ΝΑΒΡΑΤΙΛΟΒΑ
διπλά την πόρτα της
σπουδαίας πρώην
τενίστριας και εκείνη
δηλώνει έτοιμη
να παλέψει με όλες
τις δυνάμεις της
μία από τις κορυφαίες προσωπικό-
τητες στον χώρο του τένις.
Τα επιτεύγματά της την καθιστούν
μύθο. Ηταν το ίδιο καλή είτε έπαιζε
μόνη της είτε αγωνιζόταν στο διπλό
κι αυτό της επέτρεψε να κερδίσει
τους περισσότερους τίτλους σε Γκραν
Σλαμ από κάθε άλλη αθλήτρια στην
Open Era: 18 στο απλό (τέταρτη πίσω
από τις Κορτ, Σερένα Ουίλιαμς και
Γκραφ), 31 στο διπλό γυναικών και 10
στο μικτό διπλό, στο σύνολο 59. Κέρ-
δισε τους περισσότερους τίτλους από
κάθε άλλη τενίστρια στο απλό (167)
και στο διπλό (177). Εχει κερδίσει έξι
συνεχόμενα Γκραν Σλαμ μεταξύ 1983
και 1984, έχει κατακτήσει 9 φορές
το Γουίμπλεντον σε 12 συμμετοχές
στον τελικό (οι 9 συνεχόμενες από
το 1982 ως το 1990), ρεκόρ και τα
δύο, έχει τρέξει σερί 74 διαδοχικών
νικών σε οποιαδήποτε επιφάνεια,
το μεγαλύτερο όλων των εποχών,
ενώ το 1983 έπαιξε συνολικά 98
παιχνίδια κι έχασε μόνο ένα! Είναι
η μοναδική αθλήτρια στην ιστορία
που έχει μείνει στο νούμερο 1 της
παγκόσμιας κατάταξης για πάνω από
200 εβδομάδες τόσο στο απλό (332)
όσο και στο διπλό (237). Και μία από
τις μόλις τρεις που έχουν κερδίσει
Γκραν Σλαμ στο απλό, το διπλό και το
μικτό διπλό. Ουδείς άνδρας τενίστας
έχει καταφέρει ποτέ κάτι τέτοιο...
Η Μαρτίνα Ναβρατίλοβα
ήταν πάντα μαχήτρια,
από τις ημέρες
της δόξας της στα κορτ
μέχρι και σήμερα. Και
τώρα είναι αντιμέτωπη με
τη μεγαλύτερη μάχη της
ζωής της
REUTERS