ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΩΔΙΚΑ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ

Άρθρο: 6
Περιγραφή όρου θησαυρού: ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ‐ΣΥΝΘΕΣΕΙΣ‐ΟΛΟΜΕΛΕΙΕΣ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ
Τίτλος Αρθρου
Αδυναμία συγκρότησης.
Σχόλια
‐ Η περ. γʹ της παρ. 1, που είχε αντικατασταθεί με την παρ.2 του άρθρου 11 του Ν.2145/1993 (ΦΕΚ Α 88),
τίθεται όπως αντικαταστάθηκε εκ νέου με την παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 3472/2006 (Α΄ 135/4.7.2006).
Κείμενο Αρθρου
1. Αν για οποιοδήποτε λόγο είναι αδύνατη η συγκρότηση:
α. του ειρηνοδικείου ή του πταισματοδικείου, ο πρόεδρος πρωτοδικών ή ο δικαστής που διευθύνει το
πρωτοδικείο παραγγέλει να μεταβεί για την σύνθεση ορισμένων
δικασίμων άλλος δικαστής της περιφέρειας του πρωτοδικείου,
β. του πρωτοδικείου, του πλημμελειοδικείου, του δικαστηρίου ανηλίκων ή του μικτού ορκωτού δικα‐
στηρίου, ο πρόεδρος εφετών ή ο δικαστής που διευθύνει το εφετείο παραγγέλει να μεταβούν για την
σύνθεση ορισμένων δικασίμων όσοι πρωτοδίκες χρειάζονται, από αυτούς που υπηρετούν στα πρωτοδι‐
κεία της περιφέρειας του εφετείου,
«γ) Των εφετείων, των εφετείων ανηλίκων και των μεικτών ορκωτών Εφετείων Δωδεκανήσου, Κέρκυ‐
ρας, Ιωαννίνων, Ναυπλίου, Πατρών, Καλαμάτας, Λαμίας, Κρήτης, Αιγαίου, Λάρισας, Θράκης και Δυ‐
τικής Μακεδονίας ο δικαστής ο οποίος διευθύνει το Εφετείο: αα) των Αθηνών για τα επτά πρώτα, ββ)

1
του Πειραιά για τα δύο αμέσως επόμενα και γγ) της Θεσσαλονίκης για τα τρία τελευταία παραγγέλλει
να μεταβούν από το εφετείο για τη σύνθεση δικασίμων όσοι εφέτες χρειάζονται».
2. Αν η αδυναμία εμφανιστεί στο πρόσωπο του εισαγγελέα του δικαστηρίου, ο εισαγγελικός λειτουρ‐
γός που διευθύνει την εισαγγελία εφετών παραγγέλει να μεταβεί για την αναπλήρωσή του και για ο‐
ρισμένη δικάσιμη:
α. αντεισαγγελέας πρωτοδικών, αν πρόκειται για πλημμελειοδικείο ή δικαστήριο ανηλίκων,
β. εισαγγελέας πρωτοδικών, αν πρόκειται για μικτό ορκωτό δικαστήριο,
γ. εισαγγελέας ή αντεισαγγελέας εφετών, αν πρόκειται για εφετείο ανηλίκων ή
μικτό ορκωτό εφετείο.
3. Αν για οποιοδήποτε λόγο είναι αδύνατη η συγκρότηση διοικητικού δικαστηρίου, η αναπλήρωση γί‐
νεται ως εξής:
α. οι εφέτες αναπληρώνονται από εφέτες άλλου εφετείου και
β. οι πρωτοδίκες ή πάρεδροι, από πρωτοδίκες ή παρέδρους άλλου πρωτοδικείου της ίδιας εφετειακής
περιφέρειας.
Οι αναπληρωτές ορίζονται για κάθε συνεδρίαση:
αα. οι εφέτες, με πράξη του γενικού επιτρόπου της επικρατείας των τακτικών διοικητικών δικα‐
στηρίων,
ββ. οι πρωτοδίκες ή πάρεδροι, με πράξη του οικείου προέδρου εφετών ή του δικαστή που διευθύ‐νεται
το οικείο εφετείο. Σε περίπτωση αδυναμίας ορισμού δικαστή περιφέρειας άλλου εφετείου με πράξη του
γενικού επιτρόπου της επικρατείας.
4. Αν για οποιοδήποτε λόγο δεν είναι δυνατή η συγκρότηση δικαστηρίου με αναπλήρωση με αναπλή‐
ρωση δικαστών, σύμφωνα με όσα ορίζονται στις προηγούμενες παραγράφους, εφαρμόζονται οι οικείες
δικονομικές διατάξεις που προβλέπουν την παραπομπή των υποθέσεων για την εκδίκαση από άλλο
ισόβαθμο δικαστήριο.
5. Αν προβλέπεται ότι η δίκη σε πολυμελές δικαστήριο θα διαρκέσει πολύ χρόνο, μπορεί να ορι‐στεί και
άλλος δικαστής ως συμπάρεδρο μέλος του, σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται για τη συ‐
γκρότηση του δικαστηρίου αυτού.
Ο δικαστής αυτός αναπληρώνει μέλος του δικαστηρίου στην περίπτωση κωλύματός του κατά τη διάρ‐
κεια της δίκης. Συμμετέχει στη διαδικασία, όχι όμως και στη διάσκεψη, εκτός αν έγινε ανα‐πλήρωση.
Αν κωλυθεί ο πρόεδρος, προεδρεύει ο αρχαιότερος από τους άλλους δικαστές. Οι διατάξεις αυτές ε‐
φαρμόζονται αναλόγως και για τον εισαγγελέα του δικαστηρίου.

Άρθρο: 6Α
Περιγραφή όρου θησαυρού: ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΣ
Τίτλος Άρθρου
Σύμμετρη κατανομή πολιτικών υποθέσεων μεταξύ των ειρηνοδικών της ίδιας πρωτοδικειακής
περιφέρειας
Σχόλια
‐ Το παρόν άρθρο, που προστέθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 2479/1997 (Α΄ 67/6.5.1997), τίθεται
όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 3 του ν. 3472/2006 (Α΄ 135/4.7.2006) και ισχύει, σύμ‐
φωνα με την παρ. 3 του ιδίου άρθρου, από 16.9.2006.
Κείμενο Αρθρου
«1. Ο Πρόεδρος Πρωτοδικών που διευθύνει το πρωτοδικείο ρυθμίζει με πράξη του την υπηρεσία όλων
των ειρηνοδικών της περιφέρειας του και την κατανέμει ανάλογα με τις υπηρεσιακές ανά‐γκες. Για να
αντιμετωπισθούν θέματα επείγοντα ο Πρόεδρος Πρωτοδικών ορίζει κατά περίπτωση ειρηνοδίκη υπη‐
ρεσίας για τα κατά τόπους ειρηνοδικεία.
2. Η πράξη του Προέδρου Πρωτοδικών αναρτάται στον πίνακα ανακοινώσεων του πρωτοδικείου, δέκα
τουλάχιστον ημέρες πριν από την έναρξη ισχύος της. Για την πιστοποίηση της ανάρτησης συντάσσεται
έκθεση στην οποία περιέχεται η όλη πράξη. Οι εκθέσεις φυλάσσονται κατά σειρά σε ιδιαίτερο φάκελο.

2
3. Οι ειρηνοδίκες, πέντε τουλάχιστον ημέρες πριν αναλάβουν την υπηρεσία που τους ανατίθεται, πα‐
ραγγέλλονται να μεταβούν στα οικεία ειρηνοδικεία.
4. Οι ήδη υπηρετούντες ειρηνοδίκες και πταισματοδίκες οφείλουν, εντός τριάντα ημερών από την έ‐
ναρξη ισχύος της παρούσας ρύθμισης, να εμφανισθούν στο ειρηνοδικείο της πόλης όπου εδρεύει το
πρωτοδικείο στο οποίο υπάγεται το ειρηνοδικείο όπου υπηρετούν.
5. Τα ειρηνοδικεία με έδρα τις περιφέρειες των Πρωτοδικείων Αθηνών, Πειραιώς, Θεσσαλονίκης, κα‐
θώς και τα ειρηνοδικεία των νήσων στις οποίες δεν εδρεύει πρωτοδικείο, εξαιρούνται από την εφαρμο‐
γή των διατάξεων αυτών.
6. Οι διατάξεις των άρθρων 5 παράγραφος 1 περίπτωση ε, 6 παράγραφος 1 περίπτωση αʹ, κα‐θώς και
κάθε άλλη ειδική διάταξη για την αναπλήρωση ειρηνοδικών και τη σχετική παραγγελία, δε θίγονται».

Άρθρο: 7
Περιγραφή όρου θησαυρού: ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΕΣ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ
Τίτλος Αρθρου
Γραμματέας
Σχόλια
Το παρόν άρθρο 7 αντικαταστάθηκε με το άρθρο 1 του Ν. 1868/1989 ΦΕΚ Α 230.
Κείμενο Αρθρου
ʺ1. Για τη νόμιμη συγκρότηση του δικαστηρίου απαιτείται η παρουσία του γραμματέα του, εκτός αν ο
νόμος ορίζει διαφορετικά. Αν δεν υπάρχει ή για οποιοδήποτε λόγο απουσιάζει ή κωλύεται ο γραμμα‐
τέας και ο νόμιμος αναπληρωτής του, καθήκοντα γραμματέα ανατίθενται σύμφωνα με τις διατάξεις
του άρθρου 10 παράγραφος 6.
2. Αν δεν υπάρχει ή για οποιοδήποτε λόγο απουσιάζει ή κωλύεται ο γραμματέας ειρηνοδικείου, το δι‐
καστήριο συγκροτείται και χωρίς αυτόν και τα πρακτικά τηρούνται από τον ειρηνοδίκη.
3. Στις διασκέψεις του δικαστηρίου μετέχει και ο γραμματέας του εκτός αν το δικαστήριο δεν κρίνει
αναγκαία την παρουσία τουʺ.

Άρθρο: 8
Περιγραφή όρου θησαυρού: ΚΩΛΥΜΑΤΑ ΔΙΚΑΣΤΩΝ
Τίτλος Άρθρου
Κωλύματα ‐ Τιμές.
Κείμενο Άρθρου
1. Δικαστικοί λειτουργοί, υπάλληλοι της γραμματείας των δικαστηρίων και των εισαγγελιών και δικη‐
γόροι δεν επιτρέπεται να συμπράττουν στην ίδια διαδικαστική πράξη ή ενέργεια, αν είναι σύζυγοι ή
συνδέονται με συγγένεια αίματος ή αγχιστείας μέχρι και τον τρίτο βαθμό. Για τους δικηγόρους η απα‐
γόρευση ισχύει και όταν εκπροσωπούν αντίδικα μέρη.
2. Οι αναφερόμενοι στην προηγούμενη παράγραφο οφείλουν να δηλώνουν το κώλυμα στο δικα‐στή ή
τον πρόεδρο του συμβουλίου ή τον εισαγγελέα που διευθύνει το δικαστήριο ή τον εισαγγελέα που δι‐
ευθύνει το δικαστήριο ή την εισαγγελία αντίστοιχα.
3. Η αποσιώπηση του κωλύματος και η παρά την ύπαρξή του σύμπραξη συνιστά πειθαρχικό αδί‐κημα,
δε συνεπάγεται όμως ακυρότητα της διαδικαστικής πράξης ή ενέργειας, εκτός όπου το ορί‐ζει ο νόμος.
4. Με προεδρικό διάταγμα επιτρέπεται να αναρτηθεί σε χώρους των δικαστηρίων η εικόνα δικα‐στικού
λειτουργού, που έχει αποβιώσει πριν από τρία τουλάχιστον έτη και είχε διακριθεί για τις δι‐καστικές
του αρετές.

3
Άρθρο: 9
Περιγραφή όρου θησαυρού: ΔΙΚΑΣΤΕΣ (ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ)
Τίτλος Άρθρου
Σχέση δικαστικών και αστυνομικών αρχών.
Κείμενο Άρθρου
1. Τα όργανα που ασκούν γενικά ή ειδικά αστυνομικά καθήκοντα υποχρεούνται:
α) να εκτελούν αμέσως και απροφασίστως τις παραγγελίες των δικαστικών αρχών και να παρέ‐χουν
τη βοήθειά τους σʹ αυτές,
β) να διευκολύνουν τους δικηγόρους στην άσκηση του λειτουργήματός τους.
2. Υποχρέωση συνδρομής έχουν και τα όργανα των ενόπλων δυνάμεων.
3. Η υπαίτια παράβαση των υποχρεώσεων του εδαφίου αʹ της παραγράφου 1 συνιστά πειθαρχικό αδί‐
κημα και τιμωρείται κατά το πειθαρχικό δίκαιο του σώματος στο οποίο ανήκει το όργανο.
4. Ο εισαγγελέας πρωτοδικών του τόπου της υπηρεσίας του αστυνομικού οργάνου ενεργεί στις περι‐
πτώσεις της προηγούμενης παραγράφου τις αναγκαίες ανακριτικές πράξεις για τη βεβαίωση του αδι‐
κήματος και ασκεί την πειθαρχική δίωξη.
5. Πειθαρχική δικαιοδοσία ασκούν τα συμβούλια του πλημμελειοδικείου και του εφετείου σε πρώ‐το
και δεύτερο βαθμό αντίστοιχα.
6. Ο εισαγγελέας του συμβουλίου που εξέδωκε την απόφαση επιμελείται στην εκτέλεσή της.
7. Τυχόν κενά της εφαρμοστέας πειθαρχικής νομοθεσίας, συμπληρώνονται από την αντίστοιχη νομο‐
θεσία των δικαστικών υπαλλήλων.

Άρθρο: 10
Περιγραφή όρου θησαυρού: ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΕΣ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ
Τίτλος Άρθρου
Γραμματεία των δικαστηρίων και των εισαγγελιών
Σχόλια
Το παρόν άρθρο αντικαταστάθηκε με το άρθρο 2 του Ν. 1868/89,ΦΕΚ Α 230.
Κείμενο Αρθρου
1. Σε κάθε δικαστήριο και εισαγγελία λειτουργεί γραμματεία.
2. Της γραμματείας του δικαστηρίου προίστανται ο δικαστής ή ο πρόεδρος του τριμελούς συμ‐βουλίου
που το διευθύνει και της γραμματείας της εισαγγελίας ο εισαγγελέας που τη διευθύνει.
3.Ο γραμματέας του δικαστηρίου ή της εισαγγελίας διευθύνει τις υπηρεσίες της γραμματείας του και
δίνει τις αναγκαίες οδηγίες στο προσωπικό της. Μετέχει στις συνεδριάσεις του δικαστηρίου του δικα‐
στικού συμβουλίου και της ολομέλειας του δικαστηρίου, εκτός αν ο νόμος ορίζει διαφορετικά. Συντάσ‐
σει με ευθύνη δική του, και του δικαστή που διευθύνει τη συζήτηση, τα πρακτικά, τις εκθέσεις, τις πρά‐
ξεις και τα άλλα έγγραφα που απαιτεί ο νόμος για την πιστοποίηση των δικαστικών ενεργειών. Εκδί‐
δει τα απόγραφα και αντίγραφα, τα πιστοποιητικά και αποσπάσματα τηρεί και ενημερώνει τα βιβλία
και φυλάει το αρχείο και τα άλλα αντικείμενα του δικαστηρίου ή της εισαγγελίας. Διαχειρίζεται την
πίστωση για τη γραφική ύλη και παραλαμβάνει οτιδήποτε πρέπει να παρακατατεθεί στο δικαστήριο.
Οφείλει να σημειώνει τα εισπρακτέα τέλη του εκδιδόμενου απογράφου ή κατατιθέμενου εγγράφου.
Αν υπάρχουν αμφιβολίες για τη χορήγηση απογράφου, αντιγράφου, πιστοποιητικού και άλλων εγ‐
γράφων, αποφαίνεται ο προϊστάμενος της γραμματείας.
4. Αν δεν υπάρχει γραμματέας ή για οποιοδήποτε λόγο απουσιάζει ή κωλύεται, τον αναπληρώνει στη
διεύθυνση των υπηρεσιών της γραμματείας ο επόμενός του ιεραρχικά, που ορίζεται από τον προϊστά‐
μενο της γραμματείας και στα λοιπά καθήκοντά του ο υπάλληλος που ορίζεται από το γραμματέα που
διευθύνει τη γραμματεία.
5. Αν η αναπλήρωση του γραμματέα δεν είναι δυνατή από υπάλληλο του ίδιου δικαστηρίου ή της ίδιας
εισαγγελίας, αναπληρώνεται, ύστερα από παραγγελία του προϊσταμένου της γραμματείας, από
γραμματέα:

4
α. του πρωτοδικείου, για τα ειρηνοδικεία και πταισματοδικεία της περιφέρειας του πρωτοδικείου,
β. του εφετείου, για τα πρωτοδικεία της περιφέρειάς του,
γ. του διοικητικού εφετείου, για τα διοικητικά πρωτοδικεία της περιφέρειάς του,
δ. της εισαγγελίας εφετών, για τις εισαγγελίες της περιφέρειας του εφετείου.
6. Αν, για οποιοδήποτε λόγο, δεν υπάρχει γραμματέας και είναι αδύνατη η αναπλήρωση του από άλλο
δικαστικό υπάλληλο, ο προϊστάμενος της γραμματείας αναθέτει προσωρινά την εκτέλεση των καθη‐
κόντων στον γραμματέα σʹ οποιοδήποτε ημεδαπό κρίνει κατάλληλο.
Η διάταξη αυτή δεν εφαρμόζεται σε περίπτωση απεργίας των δικαστικών υπαλλήλων, εφʹ όσον έχει
διατεθεί το προσωπικό που ορίζεται στην παράγραφο 8 του παρόντος άρθρου.
Η ανάθεση των προσωρινών αυτών καθηκόντων γίνεται με πράξη που κοινοποιείται στο διοριζό‐μενο
ο οποίος οφείλει να παρουσιαστεί αμέσως, σʹ αυτόν που τον διόρισε και αφού δώσει τον όρκο της υπη‐
ρεσίας, να αναλάβει τα καθήκοντά του. Για την ορκωμοσία και την ανάληψη υπηρεσίας συντάσσεται
έκθεση. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Δικαιοσύνης και Οικονομικών ορίζονται η καταβλητέα η‐
μερήσια αποζημίωση και τα σχετικά με αυτή ζητήματα.
7. Η μη αναγραφή, στην πράξη ανάθεσης των προσωρινών καθηκόντων, του λόγου αναπλήρω‐σης του
γραμματέα, δεν συνεπάγεται ακυρότητα της πράξης.
8. Σε περίπτωση απεργίας των δικαστικών υπαλλήλων η διοίκηση της συνδικαλιστικής τους οργάνω‐
σης, που έχει κηρύξει την απεργία, οφείλει να διαθέτει σε κάθε γραμματεία δικαστηρίου και εισαγγε‐
λίας τους απολύτως αναγκαίους υπαλλήλους για την αντιμετώπιση εξαιρετικώς επειγουσών υποθέ‐
σεων.
9. Οι έμμισθοι επιμελητές των δικαστηρίων και των εισαγγελιών φροντίζουν για την ευταξία των α‐
κροατηρίων κάνουν τις επιδόσεις των εγγράφων και εκτελούν τις υπηρεσίες του δικαστηρίου ή της ει‐
σαγγελίας που ανατίθεται σʹ αυτούς από τον προϊστάμενο της γραμματείας ή το γραμματέα που διευ‐
θύνει της υπηρεσίες της γραμματείαςʺ.

Άρθρο: 11
Περιγραφή όρου θησαυρού: ΔΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΚΟΠΕΣ
Τίτλος Άρθρου
Δικαστικό έτος ‐ Δικαστικές διακοπές.
Σχόλια
Η παρ. 3 του παρόντος άρθρου αντικαταστάθηκε με το άρθρο 3 παρ. 3 του Ν. 1968/1991 (ΦΕΚ Α 150).
Κείμενο Αρθρου
1. Το δικαστικό έτος αρχίζει στις 16 Σεπτεμβρίου και λήγει στις 15 Σεπτεμβρίου του επόμενου έ‐τους.
2.Οι δικαστικές διακοπές αρχίζουν την 1 Ιουλίου και λήγουν στις 15 Σεπτεμβρίου.
ʺ3. Κατά την περίοδο των δικαστικών διακοπών συγκροτούνται ένα ή περισσότερα τμήματα, ανά‐λογα
με τις ανάγκες του δικαστηρίου ή της εισαγγελίας. Προκειμένου περί ειρηνοδικείων ή πταισματοδικεί‐
ων, τα τμήματα των διακοπών συγκροτούνται για όλη την περιφέρεια του οικείου πρωτοδικείου από
τους ειρηνοδίκες και πταισματοδίκες που υπηρετούν σʹ αυτά και οι οποίοι αναπληρούνται αμοιβαίως.
Η κατάρτιση των τμημάτων των διακοπών των ειρηνοδικών και πταισματοδικών γίνεται στα μεν ειρη‐
νοδικεία και πταισματοδικεία της περιφέρειας των Πρωτοδικών Αθήνας, Θεσσαλονίκης και Πειραιά
από τις ολομέλειες των ειρηνοδικείων και πταισματοδικείων της έδρας, στα δε λοιπά από τις ολομέλει‐
ες των οικείων πρωτοδικείωνʺ.