ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΚΑΝΟΝΙΣΤΙΚΗ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ

ΤΗΣ ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

Λίνα Παπαδοπούλου

Καθηγήτρια Νομικής Σχολής ΑΠΘ

Εκτελεστική λειτουργία
εφαρμογή των νόμων και πραγμάτωση των σκοπών του νομοθέτη με
νομικές πράξεις και υλικές ενέργειες

Όργανα που την ασκούν Αρχές που τη διέπουν

- Πρόεδρος της Δημοκρατίας αρχή της νομιμότητας (ά. 26

- Κυβέρνηση παρ. 2Σ και ά. 50Σ)

- το σύνολο της διοίκησης αρχή της συμμόρφωσης στις

δικαστικές αποφάσεις (ά. 95
(ά. 81-83Σ και ά. 101-104Σ) παρ. 5Σ)
Κανονιστική αρμοδιότητα της διοίκησης

Οι πρωτεύοντες κανόνες προέρχονται από το

 Εξουσιοδότηση απαραίτητη, επειδή: νομοθετικό όργανο της πολιτείας (Βουλή & ΠτΔ).

 άλλως υπερφόρτωση του νομοθέτη, Οι κανόνες που θεσπίζουν τα όργανα της

εκτελεστικής λειτουργίας κατ’ ενάσκηση της
κανονιστικής τους αρμοδιότητας είναι πάντοτε
 τεχνογνωσία της διοίκησης,
δευτερεύοντες.

 εγγύτητα της διοίκησης στο πρόβλημα,

 ταχύτητα επίλυσης
 Διακρίσεις

ανάλογα με τις 3η διάκριση: Νομοθετική

ανάλογα με την εξουσιοδότηση ανάλογα
πηγή
συνθήκες που με τη φύση των
επικρατούν ρυθμιζόμενων ζητημάτων

άμεση ή πρωτογενής: δευτερογενής ή Έκτακτη Εξαιρετική

απευθείας από το νομοθετική: από τη ά. 48 παρ. 5 (πράξη
Βουλή με ψήφιση ά. 44 παρ. 1 (πράξη γενική ειδική ειδικότερη
Σύνταγμα (ά. 43 παρ.
1, ά. 44 παρ. 1 και ά. τυπικού νόμου (ά. 43 τακτική νομοθετικού
νομοθετικού
περιεχομένου σε
(ά. 43 παρ. 4) (ά. 43 παρ. 2 εδ. α΄) (ά. 43 παρ. 2 εδ. β΄)
48 παρ.5) παρ. 2 εδ. α΄ και β΄, ά. περιεχομένου) κατάσταση πολιορκίας)
43 παρ. 4)

ά. 43 παρ. 1 Άρθρο 43 παρ. 2 εδ. α΄ (κανονιστικά

(εκτελεστικά διατάγματα),
διατάγματα)
43 παρ. 2 εδ. β΄ (διοικητικές πράξεις
από άλλα όργανα της διοίκησης
εκτός από τον ΠτΔ, π.χ. υπουργικές
αποφάσεις),
παρ. 4 (κανονιστικά διατάγματα
μετά από νόμο-πλαίσιο)
Εκτελεστικά διατάγματα (άρθρο 43 παρ. 1 Σ)

Εξουσιοδότηση άμεση ή πρωτογενής

• απευθείας από το Σύνταγμα

Τακτική
• η διάταξη νόμου δεν διαθέτει απόλυτη ρυθμιστική αυτάρκεια, χρειάζεται
συμπλήρωση  έκδοση κανονιστικού διατάγματος από τον ΠτΔ
• οι κανόνες στο εκτελεστικό διάταγμα είναι συμπληρωματικοί της αρχικής ρύθμισης
του νόμου
• τα εκτελεστικά διατάγματα είναι μη αυτοτελή
Νομοθετική εξουσιοδότηση: Αρχές που την διέπουν

 Δίδεται με ρητή και σαφή διάταξη νόμου

 Οι κανονιστικές διοικητικές πράξεις που εκδίδονται βάσει νομ. εξουσιοδότησης περιέχουν δευτερεύοντες
κανόνες δικαίου (οι πρωτεύοντες εμπεριέχονται στον εξουσιοδοτικό νόμο)
 Είναι αυτοτελείς σε σχέση με τον εξουσιοδοτικό νόμο (σε αντίθεση με τα εκτελεστικά διατάγματα του ά. 43 παρ.
1 Σ)
 Και υπερισχύουν έναντι προγενέστερου τυπικού νόμου
 Η χρήση της εξουσιοδότησης
 είναι δυνητική για τα όργανα της εκτελεστικής λειτουργίας και
 μπορεί να γίνει επανειλημμένα

 αναδρομική ισχύς μόνον αν προβλέπεται ρητά και ειδικά

 Υπεξουσιοδότηση
 δηλ. περαιτέρω μεταβίβαση σε άλλο όργανο της εκτελεστικής εξουσίας ενός μέρους της αρμοδιότητας που εκχωρήθηκε με τον εξουσιοδοτικό
νόμο,
 είναι κατ’ αρχήν ανεπίτρεπτη, εκτός κι αν υπάρχει ρητή πρόβλεψη στον εξουσιοδοτικό νόμο
Διακρίσεις νομοθετικής εξουσιοδότησης (άρθρο 43 παρ. 2 & 4 Σ)

Γενική Ειδική Ειδικότερη

- άρθρο 43 §4 Σ
- Νόμος-πλαίσιο
- χαράσσει τις γενικές αρχές και κατευθύνσεις της άρθρο 43 §2 εδ. β΄
άρθρο 43 § 2 εδ. α΄
ρύθμισης αποδέκτες άλλα διοικητικά όργανα,
αποδέκτης ο ΠτΔ
- και αφήνει όλα τα υπόλοιπα θέματα στα όργανα της εκτός του ΠτΔ
εκτελεστικής λειτουργίας
- αποδέκτης ο ΠτΔ Είναι ειδική και ορισμένη,
• Αφορά θέματα ειδικότερα
• Μπορεί να είναι ευρεία ή στενή
• ή θέματα με τοπικό ενδιαφέρον
• Όχι όμως γενική και αόριστη
• ή με χαρακτήρα τεχνικό ή λεπτομερειακό
• Αλλά πρέπει να προσδιορίζει καθ’ ύλη το
i. ψήφιση νόμου-πλαισίου από την Ολομέλεια
αντικείμενό της
ii. θέτει χρονικά πλαίσια για χρήση εξουσιοδότησης
iii. Όχι γενική εξουσιοδότηση για θέματα της
Ολομέλειας (ά 43 §5 Σ σε συνδυασμό με ά. 72§1 Σ)
Ευχαριστώ για την προσοχή σας

Λίνα Παπαδοπούλου
Καθηγήτρια Νομικής Σχολής ΑΠΘ