You are on page 1of 3

1 RM

Makumatatu madende yomwe yacossidwa mabhanja , pakubwerera kumanpfunziro,khumi


na ibhodzi ni nkhani za malowozi ya wana angono zomwe za zimbulidwa kwa akulu wa
umangui , winango mbana omwe apswithidwa, apa mbathu omwe atonguidwa pa nyumba
ya mphala, mwayi mbathu wa nsissi omwe akazimbula kwa akulu akulu wapa bhoma la
ANGONIA, apa mabhungwe ya bhoma nayakumphunzu yalikumphata bhassa laku samalira
udindo bwa madede na wana angono,apa bhassa lomwe lirikumphatidwambo nawa VISAO
MUNDIAL pa bhassa la dzina la umbadwe ,fala na bzicito.

ON...Makumatatau mbana omwe taka cossa mabhanja,khumi na ibhodzi ni nkhani za wathu


omwe atonguidwa pa mphala,kuti wathu omwe alilowozessa wana wakucepa na omwe
alikupswitha wana amanguidwe, nakuti pswithu bzakuipa kwenekwene bzomwe iwowa
alinkucita.

Madende yomwe yacoka mabhanja, yalikupidwa mphanvu, apa alikutambirambo thandizo


ninga bzitsulo bza manpfunziro na bzinango , bzakuwathandizira kumanpfunziro.

ON...Mbumba irinkudza dziwa kulewa cakukhossi , pakufokozera akulu akulu wa umangui ,


pakubweressa tsandula pa madede yawo.

Mafala yomwe yadha lewidwa pa gumano na akulu akulu wapa nyumba yamalamulo ya
dziko , pa nkhani ya bhassa la nsissi pakiuthandiza wentse, pakutsogoza bzacitsapano
pakucezerana ,apa akhalipombo wana omwe aliku imikira nkhani za wana angono pa
nyumba ya malamulo ya dziko , apa bhassa lomwe lamphatidwa pa bhoma la ANGONIA.(X)

2 RM
Mafala yomwe yadha lewidwa na bhungwe la akulu akulu wakudziwa za Cuma, malimidwe
na makhalidwe pa nyumba ya malamulo ya dziko, apa alewa kuti ana thupo nakudzongueka
kwa madzi yapa gombe la ZAMBEZI, apa ZAMBEZI ndiye nkulo ukulu kumphimpha ino yaku
AFRICA,apa dziko lino la MOCAMBIQUE , iri gombe lomwe liripo bzigawo bza
TETE,MANICA,SOFALA na ZAMBEZIA, apa kudzala kwa nxenga ,makukutse na bzinango
madzi ya ZAMBEZI bzingadza bweressa madede kwa mbumba.

ON... Apa bzidzonga bzithu bzizini, apa tasiya fala lakuti anyangane njira yakucenessa gombe
nakuti bzifunikana kucossa txenga,makukutse ,minhala na bzinango .

Akulu akuluwa a onambo bhassa lomwe lirikumphatidwa , pakati pakukonza mulatho wa


nkulo wa ROVUBWE, apa ndiye nkulo omwe ulikumphatanidza nzinda wa TETE na MOATIZE.

ON...Tina thupo nakucinja kwa nyengo,na bzomwe bzingadzongueke,apa mulatho omwe


walewidwa ni nkhani yomwe irikusaisa tulo mbumba na bhoma kubhodzi, apa ife wapa
nyumba yamalamulo ya dziko tina thupo na bzobzi,apa taona kuti bzikhalibwino kukonza
mwakafulumize.

Alewambo bhassa la malimidwe lomwe lirikumphatidwa pakuona kuti ino ni thawe ya


malonda ya malimidwe pakugulissa bzithu bza minda, apa alewa kuti pafunikana kukhala na
cero malire na madziko yakunja , kuti malonda yafambe bwino.
ON...Tsangano bhoma lomwe taka ona malimidwe yomwe yalipo,apa bhassa likulu lomwe
liripo ndakuti malire namadziko yakunja tikhale na cero, nakuti bzithu bzizinji bza minda
bzimbaka gulissidwa dziko la MALAWI,apa bzifunika kuwanza bhassa mphimpha zozi.

Bhungwe limweri, lamphata bhassa muno nyungwe napa bhoma la TSANGANO.(X)

3 RM
Kupiriraku kwa minda ya mapiriri yapa bhoma la TSANGANO , ni munda wa massoca ya
dziko lino la MOCAMBIQUE, abzala bzithu bziznji ,bzomwe bzithandiza ku thanzi ,apa
athandizidwa na mbeu na bzitsulo bza malimidwe ninga mathalakhitha na bzinango ,
thandizo lomwe lacopkera ku AGENCIA YA VALE YA ZAMBEZI,ciperemanga ndico cizinji
kumphimpha imwei.

ON...Ife pano tina ciperemanga ,mbatata,aluface,repolho,tsabhola zifwira,apa pano


makamak timba bzala ciperemanga, bzinango khuondo kudza thandizira , pano tikhana
makumanai ya ndime ya ciperemanga ,takwanissa makumanai namanai ya mathokhoma ya
ciperemanga.

Nsika ulipo, ciperemanga cinango cagulissidwa kale, cinango ca gayidwa kuti akhale na ufa
bwakudya,apa ni ufa bhomwe bhulikudyedwa malo yakukhala massoca, tsogoleri wa bhoma
la TSANGANO,MARCOS MAGUIGULA , alinkulewa makhalidwe ya ussoca.

ON...Ana makhalidwe yabwino , pswabwino kwa mbumba yathu, nakuti alikukhala nawo
bwino miiimu, ambadza ona ulimi,apa tirinkuona kuti bhassa lirikufamba bwino.

ON...Funiro wakubweressa bzacitsapano khuti , akhale na udziwi , ni mpata wakuti


massocaya yakamala bhassa la ussoca akwanissa kudza fungula minda na bzinango bzomwe
bziniwa thandiza ku citukuku ,pano alikulima, winango alikupfunza kukonza bzithu bza
matabwa,utale na bzinango,bzulu na bzulu madzana matatu na makumacanu bza meticais ,
apa nkobiri inango tamphatissira kale pano pa bhassa lino,tagulira bzitsulo bzomwe tadza
pereka pano,apa na nzeru imwei tirikufuna mapswayaka ya makhalidwe
yabwino,mapswyaka yakuthandiza ku citukuku.

Iri bhadda lomwe lirikumphatidwambo bzigawo bza MANICA,SOFALA na ZAMBEZIA, khumi


namatatu mathalakhitha yomwe yaperekidwa , pabhodzi na bzitsulo bzinango bza
malimidwe,pa bhoma la TSANGANO massoca yalikulima, apa alikufuwambo bzifuwo.(X0

4 RM

Zasala nsiku zingono ngono kuti usakhu bhuyambe,apa panzinda wa TETE, wa cipani ca
FRELIMO , alimba limba nlo bhassa midzi pakukonzekera uskahu, mbuto zentse za bhassa
alikutsogoza kuwina kwa cipani, apa iri bhassa lomwe lamphatidwa pa SAMORA MACHEL.

ON...Thandizani cipani ca FRELIMO kuti ciwine napo pa madede,mwakhala na bhoma la


FRELIMO,apa tabwera kudza tenda,tsapano tirikupita pa cisakho, apa tirinkudziwa kuti
mumba khulupirira cipani ca FRELIMO,tirinkudziwa kuti mbumba yapa SAMORA MACHEL
imba khulupirira cipani ca FRELIMO pa bhassa, tacita kale ndanda wa bhassa lathu,apa
tinzaku uzani nsiku zirinkudza zino, apa tabwera kudza kwa imwe bzomwe mulinkufuna kuti
ticite ,nakuti ndiro bhassa lomwe tinza mphata pano pa SAMORA MACHEL,bzentse bzomwe
mulikufuna pakumbati dandaulira ife tinkonza,apa bhoma la FRELIMO limba konza kale, apa
napo tirinkudziwa kuti mukadha funa bzinango,apa bhassa lomwe liri p andanda wa bhassa
lanthu ku cipani ca FRELIMO.

Pansinda wakudziwissa muthu wa cipani ca FRELIMO ku uskahu bhulinkudza bhuno,CESAR


wa CARVALHO, alinkuti ana bhassa lakutsogola na citukuku canzinda .

ON...Nati mphate bhassa pabhodzi, nati yenderere nalo bhassa lomwe tikhamphata
kale,imwepo mwandi thandiza kwenekwene,mwathandiza ine na amisiri wangu wa
bhassa,tsapano nilewa na mphanvu yentse kuti takwanissa bzomwe tikhafuna p andanda wa
bhassa,mufuna pomwe , muntikhulupirira, munka khulupirira muthu omwe akanati kucita
nacithuco, ayayai mukhulupirira muthu omwe amba cita kale,apa khulupirira muthu omwe
amba konza kale .

Wa cipani ca FRELIMO azunguira kale midzi micanu yapanzinda wa TETE, pa midzi


minpfemba yomwe iripo.(X)

5 RM
Ni mpikissano waciwir wakulekezana , apa ni ndmime yacicanu kumpikissano thambwe
lapanzinda wa ULONGWE,pana mathimu ya FUTEBOL CLUBE YA ANGONIA-FUTEBOL CLUBE
YAPA MOATIZE,wa nzinda wa MALACHA apita na mphanvu thambwe,pa phindi yakutoma
PAIZINHO pangono ngonio angadha thibhula mpira , pa phindi inango PAIZINHO waphonya
pomwe, na mphanvu yomwe acita, PAIZINHO wadza thibhula mpira wkautoma,FUTEBOL
CLUBE yapa ANGONIA yadza penya , pangono ngono angadha thibhula IZEQUIAS wakhotxa
mpira, adzapumirana na mpira ubhodzi , pa ndime yaciwiri alendo apita na mphanvu , wene
kaciro muyi angawina pangono ngono,adza cinjana , BENJA wamenya nyalo yabwino,
GABAO wathibhula mpira waciwiri , mpira wathiubhula pa phindi yakumalizira.

ON...Taluza , tikhadikirambo lini koma bzacitika,kumpira bzimba citika, mapswaka yathu


yakhadha konzeka.

ON...Khuwina kulutsa,tadza khala pa makumanomwe namacanu yamaporcento,ndibzo


tikhafuna , pakukhala kutsogolo, pakuthibhula mipira yakuno ku kati yakati ya dziko,apa kuti
thimu la FUTEBOL CLUBE YAPA MOATIZE ikhale patsogolo bzifunikana kuwina mipikissano
inango irinkudza ino, apa khuti adza wine thimu la FUTURO CHIPINDU ,ndipo angadza khale
na udndo bwakudza pikissana na mathimu yanango yakuno ku kati yakati ya dziko.(X)

You might also like