Professional Documents
Culture Documents
Toplamları: 18 + 44 = 62 bulunur.
Sayı Kesir Problemleri
Bir problem çözülürken; sırasıyla aşağıdaki adımlar
ÖRNEK
1
izlenir. Bir kimse cebindeki parasının ünü harcıyor. Kalan
3
i. Problem anlaşılana kadar okunur.
1
ii. Verilenler belirlenir. parasının da ünü hayır kurumuna bağışlıyor. Geriye
3
iii. İstenen belirlenir.
8 YTL kalıyor.
iv. Problem, semboller kullanılarak matematik bağıntı-
Buna göre, bu kimsenin başlangıçta cebinde kaç
sına çevrilir.
YTL vardı?
v. Elde edilen bağıntılar, denklem çözme metotlarıyla
çözülür.
vi. Bulunan sonucun, istenen sonuçla aynı olup olma-
dığı kontrol edilir.
ÇÖZÜM
Matematik Bağıntısı Oluşturma Cebindeki parası: 9x olsun
Herhangi bir sayı x olsun. 9x
Harcadığı: 3x
Herhangi bir sayının, 3
2 eksiği: x–2 Kalan: 9x – 3x = 6x
3 fazlası: x + 3 6x
Hayır kurumuna bağışlaması: 2x
5 katı: 5x 3
x Geriye kalan: 6x – 2x = 4x = 8 x = 2 YTL
Yarısı:
2 Cebindeki para: 9.2 = 18 YTL
2x
3 de 2 si:
3
x.30
% 30 u:
100 ÖRNEK
Karesi: x2 Su dolu bir kabın ağırlığı 24 kg dır. Kabın içindeki suyun
2 fazlasının 5 katı: 5.(x + 2) 1
ü alınınca ağırlığı 19 kg oluyor.
3 katının 4 eksiği: 3x – 4 4
x Buna göre, boş kabın ağırlığı kaç kg dır?
Yarısının 1 fazlası: 1
2
3 eksiğinin 4 katının 1 fazlası: 4(x – 3) + 1
ÇÖZÜM
ÖRNEK
Biri diğerinin 3 katından 10 eksik olan iki sayının Kabın ağırlığı: k
farkı 26 olduğuna göre, bu iki sayının toplamını İçindeki suyun ağırlığı: 4x olsun
bulunuz.
k + 4x = 24
4x
ÇÖZÜM 24 19
4
Küçük sayı: x olsun.
Büyük sayı: 3x – 10 olur. x = 5 olur. k = 4.5 = 24 k = 4 bulunur.
(3x – 10) – x = 26
2x – 10 = 26
2x = 36
ÖRNEK
x = 18 Bir parkta, 5 ve 7 kişilik olmak üzere 36 bank vardır.
Küçük sayı: 18
Büyük sayı: 3.18 – 10 = 44
15
SAYI KESİR VE YAŞ PROBLEMLERİ
Parktaki banklara toplam 204 kişi oturabildiğine Bir sınıfta öğrenciler sıralara üçer üçer otururlarsa 12
göre, 7 kişilik banklardan kaç tane vardır? öğrenci, dörder dörder otururlarsa 8 öğrenci ayakta
kalıyor.
ÖRNEK
Enis merdivenin basamaklarını ikişer ikişer çıkıp, üçer
ÖRNEK üçer iniyor.
31 kişilik bir kuyrukta baştan yirminci ile sondan
Enis’in çıkarken attığı adım sayısı, inerken attığı
yirminci arasında kaç kişi vardır?
adım sayısından 15 fazla olduğuna göre, bu merdi-
ven kaç basamaklıdır?
ÇÖZÜM
ÇÖZÜM
Baş 20. Son
Merdivenin basamak sayısı: 6x olsun.
20.
6x
Çıkarken: 3x adım
2
20 + 20 = 40
6x
İnerken: 2x adım
40 – 31 = 9 3
Baştan 20. ile sondan 20. kişileri çıkarırsak 3x – 2x = 15 x = 15 olur.
9 – 2 = 7 kişi arasında vardır. Merdivenin basamak sayısı: 6.15 = 90 bulunur.
ÖRNEK
16
MATEMATİK
ÖRNEK 1
B) ünün 7 eksiği 25 tir.
Toplamları 100 olan iki sayıdan küçük sayının yarısı 3
1 C) 3 katının 7 eksiği 54 tür.
büyük sayının üne eşittir.
3 D) 3 katının 7 fazlası 18 dir.
Buna göre, küçük sayı kaçtır? E) 7 eksiğinin 3 katı 54 tür.
ÇÖZÜM ÇÖZÜM
Küçük sayı: x olsun. Sorunun cevabı 54 olduğundan
Büyük sayı: 100 – x olur. 18.3 54
x 100 x 3 3
2 3 54
18
3x = 200 – 2x 3
5x = 200 x = 40 bulunur. 25 – 7 = 18
54
25 = 18 + 7 = 7
3
Cevap A’dır.
ÖRNEK
1 2
Bir çiftlikteki hayvanların ü tavuk i hindi, geri kalanı
3 5
ÖRNEK
da tavşandır. Toplamları 54 olan öyle iki sayı bulalım ki, küçük sayının
Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin bilinmesi 1 1
çiftlikteki hayvanların sayısını bulmak için, yeterli ü ile büyük sayının inin farkı sıfır olsun.
3 5
değildir?
Buna göre, bu problemin çözümünü veren denklem
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hindilerin sayısı
B) Tavukların sayısı ile tavşanların sayısı arasındaki A) x + y = 54 B) x + y = 54
3x – y = 0 x – 5y = 0
fark
C) x + y = 54 D) x + y = 54
C) Tavukların sayısının hindilerin sayısına oranı
3x – 5y = 0 5x – 3y = 0
D) Tavşanların sayısı E) x + y = 54
E) Hindi sayısının Tavuk sayısından kaç fazla olduğu 15x – y = 0
ÇÖZÜM ÇÖZÜM
Çiftlikteki koyun sayısı: 15x olsun Küçük sayı: x
15x
Tavuk sayısı: 5x Büyük sayı: y olsun
3
15x.2 x + y = 54 x + y = 54
Hindi sayısı: 6x
5
17
SAYI KESİR VE YAŞ PROBLEMLERİ
ii. x yıl önce her bir kişinin yaşı x kadar azalır. ÇÖZÜM
Enis’in yaşı: x
iii. Zamana bağlı olarak değişmeyen tek şey iki kişinin İzem’in yaşı: y olsun.
yaşları farkıdır. x 2 x5 1
ve
y 3 y5 2
x = 2k
iv. Annenin yaşı: A
2k 5 1
Babanın yaşı: B olsun. y = 3k ise,
3k 5 2
İki çocuğun yaşları toplamı: Ç2 olsun
4k – 10 = 3k – 5
A B Ç2 k = 5 olur.
2 yıl sonra A+2 B+2 Ç2 + 4 x = 2k = 2.5 = 10 bulunur.
18
MATEMATİK
ÖRNEK
ÇÖZÜM Soner, İlker’in bugünkü yaşındayken İlker 6 yaşındaydı.
Soner bugün 20 yaşında olduğuna göre, İlker kaç
x yıl sonra,
yaşındadır?
Ahmet’in yaşı: 12 + x
Buğra’nın yaşı: 19 + x ÇÖZÜM
Yaşları toplamı: 31 + 2x Soner İlker
Yaşları fakı: 7 olur. 20 x 20 – x
31 + 2x = 7.7 x 6 x–6
2x = 18, x = 9 bulunur. Yaşları farkı değişmediğinden
ÖRNEK 20 – x = x – 6
Ebru ve Serkan’ın bugünkü yaşları toplamı 30 dur. Ebru 2x = 26 x = 13 bulunur.
Serkan’ın yaşında iken, Serkan 6 yaşında idi.
ÖRNEK
Buna göre, Serkan bugün kaç yaşındadır?
İzem doğduğunda babası 28 yaşında idi. Bugün baba-
sının yaşı İzem’in yaşının 5 katıdır.
ÇÖZÜM Buna göre, İzem bugün kaç yaşındadır?
Ebru Serkan
y x y–x
ÇÖZÜM
x 6 x–6
Yaşları farkı değişmediğinden eşittir. İzem doğduğunda yaşı: 0
y – x = x – 6 y = 2x – 6 Babasını yaşı: 28
x + y = 30 verilmişti. Yaşları farkı 28 olur.
x + (2x – 6) = 30
İzem’in bugünkü yaşı x olsun
3x = 36
Babasının bugünkü yaşı 5x olur.
x = 12 bulunur.
5x – x = 28
4x = 28
ÖRNEK
Göksu ile Salih’in yaşları toplamı 48 dir. Göksu Salih’in x = 7 bulunur.
yaşında iken, Salih’in doğmasına 6 yıl vardı.
Buna göre, Göksu, Salih doğduğunda kaç yaşınday-
dı?
ÖRNEK
Ali Veli’den 7 yaş büyüktür.
ÇÖZÜM
Ali 3 yıl önce, Veli 2 yıl sonra doğmuş olsaydı, Ali
Göksu’nun yaşı: x
Veli’den kaç yaş büyük olurdu?
Salih’in yaşı: y olsun.
x + y = 48
ÇÖZÜM
Göksu Salih
x y x–y Ali’nin bugünkü yaşı: A
19
SAYI KESİR VE YAŞ PROBLEMLERİ
ÇÖZÜM
5 yıl önceki yaş ortalaması 5 ise 4
5. İki kişinin yaşları oranı tür. 6 yıl sonraki yaşları
Bugünkü yaş ortalaması 5 + 5 = 10 olur. 3
Yaşları toplamı 6
10 ise oranı olduğuna göre, küçüğün yaşı kaçtır?
5 5
A) 4 B) 3 C) 2 D) 1 E) 0
1. Ali ile Murat’ın paraları toplamı 78.000 liradır.
1 2
Ali parasının ü ile, Murat parasının i ile
4 5
aynı oyuncaklardan birer tane aldıklarına göre,
Ali’nin parası kaç liradır?
A) 8 B) 12 C) 17 D) 20 E) 24
2
2. Elindeki kitabın sini okuyan bir öğrenci 60 sayfa
5
daha okusaydı kitabın tamamını okumuş olacaktı.
Buna göre, kitap kaç sayfadır?
A) 6 B) 8 C) 10 D) 12 E) 14
20
MATEMATİK
A) 74 B) 73 C) 66 D) 63 E) 62 A) 20 B) 22 C) 24 D) 26 E) 28
21
SAYI KESİR VE YAŞ PROBLEMLERİ
8. 3M + 2S = 54
4M + 6S = 92
Bayan Erkek 6M + 4S = 108
3. toplam yolcu 4x
x 3x –6M – 9S = –138
x+2 3x + 2 –5S = –30
3x 2 S = 6 3M + 2.6 = 54
x+2= 2x + 4 = 3x + 2
2 M = 14
4–2=x S + M = 14 + 6 = 20
x=2 Cevap C’dir.
4x = 4.2 = 8
Cevap B’dir.
9. (Ş + 2) = 12(x –2)
22
MATEMATİK
Ş = 10x
10x + 2 = 12x – 24
26 = 2x x = 13
Ş = 10.13 = 130 tane şeker 15. Ayşe Fatma
Cevap B’dir.
2 yıl önce x y x + y = 12
Bugün x+2 y+2
3 yıl sonra x + 5 y+5
x + 5 + y + 5 = x + y + 10
10. x3.4x = 64 = 12 + 10
4x4 = 64 x = 2 = 22
Cevap A’dır. Cevap B’dir.
11. Ali Veli 16. A = 4Ç
x y x + y = 60 t yıl sonra A + t = 4(Ç + t) – 12
x+4 y+4 x+y+4+4=x+y+8 3t = 12
= 60 + 8 t = 4 olur.
= 68 Cevap C’dir.
Cevap C’dir.
18. A = 2x + 4
A + 6 = (x + 12) + 10 2x + 4 + 6 = x + 22
13. (x 2).(y 2) = 43 x = 12
x 2 = 1 ve y 2 = 43 A = 2.12 + 4 = 28
x = 3 ve y = 45
x + 9 + y + 9 = 3 + 9 + 45 + 9 = 66 Cevap E’dir.
Cevap C’dir.
23
SAYI KESİR VE YAŞ PROBLEMLERİ
A) 42 B) 45 C) 48 D) 51 E) 54
A) 60 B) 48 C) 36 D) 24 E) 12
A) 35 B) 40 C) 45 D) 50 E) 55
24
MATEMATİK
10. Su dolu bir kabın ağırlığı 3x gramdır. Suyun % 25 i 15. Bir babanın yaşı, 3 er yıl arayla doğmuş üç çocu-
kullanıldığında y gr gelmektedir. ğun yaşları toplamına eşittir.
Boş kabın ağırlığı kaç gramdır? 5 yıl sonra babanın yaşı 41 olacağına göre,
ortanca çocuk bugün kaç yaşındadır?
A) 4y 9x B) 2y 3x C) y + 3x
D) y + 4x E) y + x A) 3 B) 6 C) 9 D) 12 E) 15
11. Yıldız 27 yaşındadır. Yıldız, Salih’in bugünkü 16. Ali ile Veli’nin yaşları toplamı 22 dir. Ali Veli’nin
yaşında iken Salih bugünkü yaşının yarısı kadar şimdiki yaşında iken Veli’nin doğmasına 4 yıl var-
yaşta idi. dı.
Yıldız, Salih’den kaç yaş büyüktür? Buna göre, Ali’nin şimdiki yaşı kaçtır?
A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12 A) 6 B) 8 C) 12 D) 14 E) 16
25
SAYI KESİR VE YAŞ PROBLEMLERİ
A) 3 B) 5 C) 7 D) 9 E) 10
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
26
MATEMATİK
3
15. i dolu bir su deposundaki suya 20 lt su eklenip
11
10. 12 kardeşin 2 yıl önceki yaşları toplamı a, 4 yıl daha sonra depodaki toplam suyun yarısını kulla-
9 1
sonraki yaşlarının ortalaması a olduğuna nınca ü dolu oluyor.
4 4
göre, 4a – 6 farkı kaçtır? Buna göre, tüm deponun hacmi kaç lt dir?
A) 21 B) 25 C) 27 D) 29 E) 30 A) 22 B) 23 C) 44 D) 66 E) 88
11. Bir otelin odalarından bir kısmı 2 yataklı, bir kısmı 16. Bir kumaşçı aldığı 200 m kumaşın yarısını 400 TL
3 yataklıdır. kalanını da 350 TL den satarak tüm satış sonunda
Otelde 47 oda ve 113 yatak bulunduğuna göre, 400 TL kar ediyor.
oteldeki 3 yataklı odaların sayısı kaçtır? Kumaşçı bu kumaşın metresini kaç TL ye al-
mıştır?
A) 19 B) 20 C) 21 D) 22 E) 23
A) 350 B) 365 C) 368 D) 373 E) 375
A) 10 B) 12 C) 16 D) 18 E) 20
27
SAYI KESİR VE YAŞ PROBLEMLERİ
2
20. Fiyatları oranı olan iki cins domates, ağırlıkları
3
1
oranı olacak şekilde karıştırılıp karışımın kg fi-
3
yatı pahalıya daha yakın olan 2200 liradan satılı-
yor.
Buna göre, ucuz domatesin kg fiyatı kaç lira-
dır?
28