Les 25 - De economie

A. Woordenlijst
Schrijf deze woordenlij st in uw schrift.
Gebruik uw telefoon en zoek een goede vertaling.
Leer veel van deze woorden op: www.basisexameninburgering.nl- les 21

de economie de export
de handel de prijs
de beurs de winst
het aandeel het verlies
het kantoor de schuld
de directeur
het bedrijf stijgen
de rente dalen
de lening toenemen
de ondernem er afnemen
de ondernem ing tellen
de industrie winst maken
de fabriek een rekening openen
de machine geld opnemen
de techniek geld storten
de ingenieur geld overmaken
de groei geld pinnen
de kosten geld uitgeven
de euro geld lenen
de bank besteden
de bankrekening
de consumen t rijk
het product arm
defactuur positief
de crisis negatief
de invoer failliet
de import werkloos
de uitvoer
8. Leesvaardigh eid

fekst 1: Steeds meer kinderen naar de kinderopvang

steeds meer kinderen gaan in Nederland naar de kinderopvang. ln 2016 bijvoorbeeld gingen
er 682.000 kinderen naar de kinderopvang. ln 2015 gingen er 641.000. ln 2014 waren het er
620.000. Dat is een toename van 10% in een periode van twee jaar.
Volgens het ministerie van Sociale Zaken komt dat, omdat het de laatste paar jaar beter gaat
met de economie.
ln de periode van 2008 tot 2014 ging het slechter met de economie. Vanaf 2014 zijn
Nederlandse ouders meer gaan werken, niet alleen de vaders, maar ook de moeders. Ook is
de kinderopvangtoe slag verhoogd. Ouders die hun kinderen naar de kinderopvang brengen,
krijgen sinds 2014 meer subsidie.
Veel moeders werken ook. Zij blijven dus niet allemaal altijd thuis om voor de kinderen te
zorgen. Meer dan 70% van de Nederlandse vrouwen die kinderen hebben, heeft ook werk.
Dat is een record. Nog nooit werkten zoveel Nederlandse moeders. ln veel gezinnen is het ook
nodig dat beide ouders werken. Van één salaris kan een Nederlands gezin meestal niet leven.
Twee ouders die allebei geld verdienen: dat is dus meestal ook gewoon keihard nodig. Het
leven in het moderne Nederland is duur!

Lees de vraag goed. Kies daarna het beste antwoord.

Vraag 1 - Waarom gaan vanaf 2014 steeds meer kinderen naar de kinderopvang?
A Het gaat beter met de economie.
B De kinderopvang wordt steeds beter.
C Het gaat slechter met de economie.
D Er komen steeds meer kleine kinderen.
Vraag 2-Wat zegt deze tekst over moeders die werken?
A Veel Nederlandse moeders zorgen niet goed voor hun kinderen.
B Veel Nederlandse moeders werken, omdat zij geld moeten verdienen.
C Meer dan 70 procent van de Nederlandse moeders gaat niet werken.
D Meer dan 70 procent van de Nederlandse moeders krijgt kinderopvangtoe slag.
Vraag 3 _ Hoeveel kinderen gingen er in 2014 naar de kinderopvang?
A 620.000.
B 682.000.
C 641.000.
r
Tekst 2: Geld op de bank

Heb je geld op de bank? Dan moet je in de toekomst misschien geld betalen, omdat jouw geld
bij de bank is. Bankdirecteuren in heel Europa zeggen dat de banken in de toekomst geld gaan
vragen aan alle mensen die hun geld naar de bank brengen. Banken willen dan datje hen
betaalt, omdat zij jouw geld bewaren.
Dat betekent dat veel mensen hun geld niet meer naar de ban ken gaan brengen. Veel mensen
zullen dan denken: ik kan mijn geld beter thuis bewaren. Dat kost niets! Je kunt jouw contante
geld bijvoorbeeld tussen de sokken of andere kleding leggen. Of je kunt de euro's bewaren in
de schuur, of onder het vloerkleed. Of in een keukenla.
Maar ais mensen hun bankbiljetten thuis gaan bewaren, dan komen er bij rijke mensen
natuurlijk dieven: zij willen dat geld gaan stelen. lnbrekers zoeken altijd graag naar contant
geld.
Bankdirecteuren waarschuwen iedereen om geen geld thuis te gaan bewaren. Volgens hen is
dat gevaarlijk. De directeuren zeggen dat mensen hun geld beter bij de bank kunnen bewaren.
De spaarrente in Nederland wordt steeds lager. ln 2016 was de rente op spaargeld bijna nul
procent. Ais de spaarrente heel laag is, bijvoorbeeld 1 of 2 procent, of nog minder, dan is het
voor mensen niet interessant om het geld bij de bank te brengen. Thuis contant geld bewaren
in de keukenla of tussen de sokken is ook niet verstandig . Misschien moeten mensen meer
geld uitgeven, meer dingen kopen. Eigenlijk weet niemand wat slim is: geld hebben of geen
geld hebben. Ook kan niemand in de toekomst kijken. Ook bankdirecteuren kunnen dat niet.

Lees de vraag goed. Kies daarna het beste antwoord .

Vraag 1 - Welk advies geven de bankdirec teuren aan mensen die geld hebben?
A Zij adviseren de mensen om contant geld thuis in een sok te bewaren.
B Zij adviseren de mensen om contant geld in de schuur te bewaren.
C Zij adviseren de mensen om contant geld in de keukenla te bewaren.
D Zij adviseren de mensen om het geld bij de bank te bewaren.
Vraag 2 - Wat is het probleem met de spaarrente?
A De spaarrente is heel laag.
B De spaarrente is heel hoog.
C De bankdirecteuren willen de spaarrente verhogen.
D De bankdirecteuren willen de spaarrente verlagen.
Vraag 3- Hoe hoog was de spaarrente in 2016?
A Bijna nul procent.
B 1 procent.
C 1 of 2 procent.
Tekst 3: Elektrische auto's

steeds meer auto's wo rd en elektrische auto's. De auto's met benzinemoto r maken plaats voor
schone auto's die op elektriciteit rijden. Dat betekent dat de autofabrieke n gaan veranderen. De
benzinemotoren verdwijnen, maar er zullen veel accu's nodig zijn.
Bij Volkswagen in Duitsland gaan heel veel mensen ontslagen worden. Volkswagen directeur
Dr. Shuml denkt aan zeker 200.000 mensen die nu nog werken in de fabrieken. Zij zullen
allemaal werkloos worden. De overgang van oude auto's naar nieuwe elektrische auto's zal
duren tot ongeveer het jaar 2028.
De nieuwe elektrische auto's worden later gemaakt door andere mensen in andere en nieuwe
Volkswagenfabrieken. Directeur Dr. Shuml zegt, datVolkswag en zelf de nieuwe auto's zal gaan
produceren. Volgens hem is Volkswagen een modern bedrijf. Hij is niet bang dat een ander
automerk, bijvoorbeeld Toyota, in de toekomst betere auto's kan maken dan Volkswagen.
Niet alleen de motoren worden anders. Ook het materiaal wordt anders. Nu worden auto's
gemaakt met metaal. ln de toekomst worden auto's gemaakt van plastic, volgens directeur Dr.
Shuml. Maar hij weet nog niet wie de accu's gaat ma ken. Dr. Shuml is positief over de toekomst
van Volkswagen. Auto's blijven en auto's blijven rijden, den kt Dr. Shuml.
De vakbonden in Duitsland hebben geprotesteer d tegen de toekomstpla nnen van
Volkswagen. De vakbonden vinden het geen goed plan, omdat veel mensen werkloos gaan
worden. De vakbonden zijn veel negatiever over de ontwikkeling en dan de directeur van
Volkswagen.

Lees de vraag goed. Kies daarna het beste antwoord.

Vraag 1 -Waarom gaat Volkswagen in Duitsland veel mensen ontslaan?
A Het gaat niet goed met Volkswagen.
B ln de toekomst gaat Volkswagen andere auto's maken.
C Omdat in de toekomst geen auto's meer nodig zijn.
D Omdat mensen in Duitsland niet meer in een Volkswagen willen rijden .
Vraag 2 Hoe denkt Dr. Shuml over de toekomst van Volkswagen?
A Hij is positief over de toekomst.
B Hij is niet zeker over de toekomst.
C Hij is bang voor de toekomst.
D Hij denkt dat in de toekomst geen Volkswagens meer gemaakt gaan worden.
Vraag 3 -Wie gaat volgens Dr. Shuml de nieuwe elektrische auto's in Duitsland maken?
A Volkswagen.
B Toyota.
C Mercedes.
r
Tekst4: Ouderen betalen meer premie

Ouderen moeten soms meer betalen dan jongeren. Oude mensen met een auto moeten
bijvoorbeeld voor hun nieuwe autoverzeker ing meer betalen dan jongeren. En ais mensen erg
oud zijn, dan betalen ze een veel hogere premie. lemand van 65 jaar of ouder die een nieuwe
verzekering gaat afsluiten voor zijn auto, moet dan extra betalen. Deze hogere premie voor
ouderen zie je bijvoorbeeld bij de HEMA. Bij de HEMA moet iemand van 85 jaar maar liefst
129% meer betalen voor de autoverzeker ing dan iemand die jonger is dan 65 jaar. Dat is een
heel groot verschil. Oude mensen hebben vaker een ongelukje. Zij reageren misschien niet
snel, of hun ogen zijn niet zo goed. Oude mensen hebben vaker een botsing. Ouderen hebben
vaker schade aan hun auto dan jongeren. Daarom vragen de verzekeringsmaatschappijen
aan ouderen meer premie dan aan mensen die jonger zijn dan 65 jaar. Bij sommige
verzekerings maatschappij en kunnen mensen die ouder zijn dan 85 jaar geen nieuwe
verzekering afsluiten. Hieronder ziet u een ta bel:

Uw leeftijd: 65jaar 70jaar 75jaar 80jaar 85jaar

Verzekeringsmaatschappij Lees hieronder hoeveel u extra moet betalen

ANWB 22% 28% 38% 51 o/o 77%

ASR Verzekeringe n -7% 12% 24% 53% 86%
Autoweek -5% 0% 10% 25% 41 o/o
Avéra Achmea 31 o/o 56% 56% 98% 98%
Bovag 0% 3% 21 o/o 64% 93%
Centraal Beheer Achmea -8% 5% 13% 25% 38%
Ditzo -8% 2% 13% 41 o/o niet mogelijk
FBTO 46% 68% 49% 84% 84%
Hema 3% 30% 58% 84% 129%
ING -5% 1o/o 9% 25% 40%
lnshared 8% 13% 45% 45% 45%
Nationale Nederlanden -4% 1o/o 9% 24% 39%
Ohra 2% 8% 22% 36% 50%
Reaal 4% 17% 33% 61% niet mogelijk
Route Mobiel 6% 27% 32% 33% niet mogelijk
SNS Bank 1o/o 7% 19% 37% 37%
Unigarant 23% 28% 39% 63% 84%
Univé 0% 2% 12% 23% 35%
'
Verzekeruzelf.nl -5% 0% 10% 26% 41 o/o
----
~
Lees de vraag goed. Kies daarna het beste antwoord.
- U bent 6 5 jaar. U wilt een nieuwe autoverzekering bij de HEMA. Hoeveel moet
u meer betalen dan iemand die jonger is dan 65 jaar?
L---
Dat kun je niet zien in deze ta bel.
A
L----"

---
46 procent.
B
3 procent.
C
D 129 procent.
-vraag 2 - U bent 75 jaar. U wilt een nieuwe autoverzekering bij de Bovag. Hoeveel moet
u meer betalen dan iemand die jonger is dan 65 jaar?
-A Nul procent.
B 3 procent.
C 21 procent.
D 93 procent.
Vraag 3 - U bent 85 jaar. U wilt een nieuwe verzekering. Bij hoeveel maatschappijen is
dat onmogelijk?
A Bij 1 verzekeringsm aatschappij.
B Bij 3 ve rzekering sm aat schappij en.
C Dat kun je niet zien in deze t abel.

Kijk deze oefeningen na . Goede antwoorden vindt u achterin het boek.

r
C. Luistervaardigheid (vragen)

Luister naar de audio op www.ada ppel.nl/bo ekA2

Tekst 1: Gesprek van DIK en KATINKA, twee leerlingen op de middelbare school

Lees de vraag goed. Kies daarna het beste antwoord .

Vraag 1 - Met wie heeft Katinka gisterenav ond gesproken?
A Met haar vader.
B Met Dik.
C Met Bill Gates.
D Met haar oom.
Vraag 2 - Wat vindt Katinka erg interessant?
A Zij vindt mensen die veel geld hebben interessant.
B Zij vindt vliegtuigen interessant.
C Zij vindt leraren interessant.
D Zij vindt universiteiten interessant.
Vraag 3 - Was Katinka gisteren boos op Dik?
A Ja, zij was gisteren heel boas op Dik.
B Nee, zij was gisteren absoluut niet boas op Dik.
C Zij was gisteren een klein beetje boas.

Kijk deze oefening na. Goede antwoorde n vindt u achterin het boek.
U vindt ook de tekst van het gesprek achterin het boek.