Eksperiment kimik nga jeta e perditshme

Oksidimi I molles-Cfare e mban nje molle te mos kthehet ne

ngjyre kafe (oksidohet)

Ne kete eksperiment do te zbulojme se cfare substance do e mbaj

mollen qe te mos kthehet ne ngjyre kafe . Arsyeja pse molla ndryshon
dhe merr kete ngjyre eshte si pasoj e oksidimit ,pra bashkeveprimi I
oksigjenit te ajrit me enzimat qe ndodhen ne tulin e molles.Nje tjeter
ras oksidimi ne jeten e perditshme eshte edhe ndryshkja e metaleve si
rrjedhoj e bashkeveprimit te ajrit me metalet.

Materialet: pjese molle , tasa te vegjel ose cilindra, uthull, sode buke,
qumesht,uje dhe leng limoni.

Eksperimenti:
Ndajme mollen ne 6 pjese dhe I vendosim ne tasa secilen prej tyre. Me
pas tasi nr.1 e leme bosh vetem me pjesen e
molles.
Tasi nr.2 hedhim uje.
Tasi nr.3 hedhim qumesht.
Tasi nr.4 hedhim sode buke.
Tasi nr.5 hedhim uthull.
Tasi nr.6 hedhim leng limoni.
Pasi kemi vendosur keto secilat prej tyre
presim per disa ore dhe shohim ndryshimet.

Vejme re: Te gjitha pjeset e molleve kane marre ngjyre kafe pervec
pjeses se vendosur ne leng limoni.

Pse?!
Kjo sepse limoni permban vitamin c(acidin absorbik)dhe O 2 vepron me
te me para se te veproje me enzimat molles.Nqs acidi konsumohet
atehere do te filloje edhe ndryshimi I molles ngjyre kafe.
Eksperiment kimik nga jeta e perditshme
Indikatori pH nga lakra e kuqe

Ne kete eksperiment do te shohim se si lengu I lakres sherben si

indikator per pH e mjediseve te ndryshme.

Materialet:Leng lakre te kuq, gota kimike,leng limoni,uthull,pije te gazuar,uje,paste

dhembesh me uje,sode buke me uje,zbardhues ose sapun I lengshem.
Eksperimenti: Marrim disa gota kimike dhe ne secilen prej tyre hedhim :
Gota nr.1 hedhim leng limoni
Gota nr.2 hedhim uthull
Gota nr.3 hedhim uje te gazuar ose pije te gazuar
Gota nr.4 hedhim uje
Gota nr.5 hedhim uje dhe paste dhembesh
Gota nr.6 hedhim sode buke dhe uje
Gota nr.7 hedhim zbardhues ose sapun te lengshem me uje.
Pasi kemi hedhur keto perzierje shtojme ne secilen prej tyre lengun e lakres.

Veme re se : Sapo hedhim lengun e lakres do kemi ndryshim ngjyre te ndryshme

ne secilen prej gotave .Kjo sepse lakra ka nje perberes qe quhet antocianin, nje
pigment I cili eshte nje indiktor natyral I acideve dhe bazave.
1. Limoni-ngjyre kuqe
2. Uthulla -kuqe e lehte /roze
3. Uji I gazuar-ngjyre roze e celet
4. Uje-lejla si ngj e lakres
5. Pasta e dhembeve-ngjyre blu
6. Soda e bukes-blu e erret
7. Sapuni I lengshem- e verdhe e lehte
Eksperiment kimik nga jeta e perditshm

Testi I acidit-bazes me indikator shafrani

Ne kete eksperiment do te shohim se si shafrani sherben si indikator

pH duke pare se si ndryshon ngjyre ne prani te acideve dhe bazave.

Mjetet: Uje ,shafran, leng limoni,sode buke, gota kimike,uthull,sapun I lengshem,

leter.

Eksperimenti: Marrim nje ene kimike dhe perzjejme ujin me shafranin

derisa te formohet nje paste dhe me pas lyjme nje leter A4 dhe presim
te thahet.Me pas marrim perzjerjet e tjera pra, lengun e limonit, soden e
bukus me uje,uthullen dhe sapunine e legshem dhe me nje kunje I
provojme tek letra e thare me shafran.

Verejme se : Letra do te marri ngjyre te ndryshme me perzjerjet

bazike ,ngjyre te kuqe dhe nuk ndryshone ngjyre ,pra ngjyre te verdhe ,
ne mjediset acide.

Pse?!
Kjo ndodh pasi shafrani ka natyre acidikedhe eshte ne ngjyre te verdhe
.Kur ai bashkeveprone me perzjerje acide ai nuk ndryshone ngjyre dhe
kur vepron me perzjerje bazike ai ndryshone ngjyre ne te kuqe si
pasoje e reaksionit te neutralizimit.
Eksperiment kimik nga jeta e perditshm
Gjurmet e padukshme te limonit

Ne kete eksperiment do te shohim sesi letra e shkruar me

lenge limoni shfaqet ne leter kur e afrojme ne flake.

Mjetet: Llampe alkooli,leng limoni ,leter A4,kunje per te shkruajtur.

Eksperimenti: Marrim me kunjen e pambukut nga lengu I

limonit dhe shkruajme ne leter.Me pas e afrojme letren ne
flaket e alkoolit dhe do te shohim se shkrimi do te duket.

Kjo sepse limoni permban perberje karboni ne lengun e tij dhe ato
jane te padukshme ne kontakt me ajrin por kur afrohet ne flake keto
idhje shkeputen dhe kur bie ne kontakt me ajrin duken ne ngjyre kafe.
Eksperiment kimik nga jeta e perditshme

Eksperiment me jodin

Mjetet: Jod ,uje, gote kimike,buke,uje te oksigjenuar,(etanol),vitamin c,

niseshte misri.

Eksperimenti:
1-Ne nje gote kimike me uje hedhim disa pika jod dhe me pas
hedhim disa pika uje te oksigjenuar (peroksid hidrogjeni) do te
shohim se ngjyra e jodit do te zhduket ,por nese shtojme acid
acetik (Etanol)do verejme se ngjyra do te rikthehet perseri.
Rxn redoks

2-Ne nje gote kimike hedhim uje dhe disa pika jod dhe ne nje
gote tjeter uje dhe pak buke qe e lejme per nje minute me pas
nxjerrim buken dhe ujn e perftuar e hedhim ne goten e
pare .Do te shohim se ujti do te marri ngjyre te zeze.
Kjo pasi jodi bashkevepron me karbohidratet e bukes .

3-Ne nje gote kimike me uje dhe jod hedhim vitamin C (Acid
absorbik)dhe e trazojme shohim se ngjyra do te zhduket.
Jodi bashkevepron me acidin absorbik.

4-Ne nje gote kimike me jod,uje dhe vitamin C dhe nje gote
tjeter me niseshte misri,uje te ngrohte,uje te oksigjenuar dhe
etanol I bashkojme se bashku do te shohim se pas disa
sekondave perzjerja do te marri ngjyre te zeze dhe kjo njihet
ndryshe edhe si Reaksioni I Ores se Jodit.