28.02.

2016

TOPRAK BASINCI TEORİLERİ

ve
DAYANMA YAPILARI

50 den fazla teori vardır ancak temelleri:

İskoçyalı W.J.M. Rankine (1857)
Fransız Charles Augustin Coulomb (1776)

TOPRAK BASINCI TEORİLERİ

RANKINE TOPRAK BASINCI TEORİSİ (1857)
1. Zemin homojen ve izotrop, yani φ ve ρ zeminin içinde
her yerde aynı değerdedir ve değerleri herhangi bir
doğrultuda değişmez,
2. En kritik kayma yüzeyi bir düzlemdir, Kayma/kırılma rijit
kama boyunca (zemin üçgen kama olarak kırılır),
gerçekte yukarıya doğru bir içbükeylik söz konusudur,
3. Pürüzsüz duvar: duvarla zemin arasında sürtünme yok,
δ=00,
4. Kayma direnci parametresi φ’ dir.
5. Kırılma iki boyutlu bir problemdir (sonsuz duvar, düzlem
deformasyon).
6. Zemin yüzeyi düzdür,
7. Duvar arkasındaki normal kuvvet ile kesme kuvvetinin
bileşkesi zemin yüzeyine paralel şekilde eğimlidir.

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 1

 28.02.2016

RANKINE TOPRAK BASINCI TEORİSİ (1857)

β
90 − γ + φ + β Pa β

ρ>0 R
M φ>0
c=0
M
γ −φ

φ
β φ
Pa R γ

α γ
γ eğimi ile bir kama seçtik (45+φ/2 değil, çünkü arazi yüzeyi eğimli). γ’ nın gerçek değerini bilmiyoruz.
Kuvvet üçgeninde γ’ nın değerini değiştirerek max. Pa’yı buluyoruz.
Kuvvet üçgeninde:
M’nin yönü ve değeri belli
Pa’nın yönü belli, değeri belli değil
R’nin yönü belli, değeri belli değil
Duvar eğimi α, zeminin eğimi β

Rankine çözümünde duvarla zemin arasında bir sürtünme olmadığı kabul edildiği için Pa’ nin eğimi arazi
eğimine eşit alınıyor.

RANKINE TOPRAK BASINCI TEORİSİ (1857)

Yönü ve değeri bilinen kuvvet kamanın ağırlığıdır (M),
90 − γ + φ + β Pa β Buna göre:
göre:

1 2 Sin(90 − γ ) Sin(90 + β )
R Kamanın Alanı = H
2 Sin(γ − β )
sadeleştirme ve ağırlık hesabı
M ρ ⋅ H 2 cos γ ⋅ cos β
γ −φ M = ⋅
2 sin ( γ − β )

φ Sinüs kuralından
γ
Pa M M ⋅ sin(γ − φ )
= ⇒ Pa =
sin(γ − φ ) sin(90 − γ + φ + β ) sin(90 − γ + φ + β )

dPa
Ağırlık ifadesini yerine koyup aktif itkinin maksimum değerini bulmak için =0 işlemi yapıldığında:
dγ

ρ ⋅H2 cos β − cos 2 β − cos 2 φ

Pa = ⋅ cos β ⋅
2 cos β + cos 2 β − cos 2 φ NOT:
cos2β<cos2φ olursa problem çözülemiyor
ρ⋅H 2
cos β + cos 2 β − cos 2 φ
Pp = ⋅ cos β ⋅
2 cos β − cos 2 β − cos 2 φ

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 2

 28.02.2016

RANKINE TOPRAK BASINCI TEORİSİ (1857)

Duvar Arkası Zemin Yatay Konumda

β = 00
M

ρ>0
φ φ>0
Pa c=0
R

α γ

1  φ  1 − sin φ
aktif basınç katsayısı ⇒ K a = = tan 2  45 −  =
Nφ  2  1 + sin φ

 φ  1 + sin φ
pasif basınç katsayısı ⇒ K p = Nφ = tan 2  45 +  =
 2  1 − sin φ

RANKINE TOPRAK BASINCI TEORİSİ (1857)

Duvar Arkası Zemin Eğimli Konumda
cos β − cos 2 β − cos 2 φ
Ka = cos β ⋅
cos β + cos 2 β − cos 2 φ
β
cos β + cos 2 β − cos 2 φ
Kp = cos β ⋅
cos β − cos 2 β − cos 2 φ
φ>0
c=0
β⇓ φ⇒ 26 32 38
5 0.395 0.309 0.238

Ka 15 0.439 0.329 0.246

25 0.689 0.409 0.276

Duvar Arkası Zemin Yatay Konumda

β =0 1  φ  1 − sin φ
Ka = = tan 2  45 −  =
φ>0 Nφ  2  1 + sin φ
c=0
 φ  1 + sin φ
K p = Nφ = tan 2  45 +  =
 2  1 − sin φ

φ 10 15 20 25 30 35 40 45
Ka 0.703 0.589 0.49 0.406 0.333 0.271 0.217 0.171
K 1.42 1.70 2.04 2.46 3.00 3.66 4.60 5.83
p

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 3

 28.02.2016

RANKINE AKTİF ve PASİF BASINÇ KATSAYILARI

φ⇒ 26 28 30 32 34 36 38 40 42
β⇓
0.390 0.361 0.333 0.307 0.283 0.260 0.238 0.217 0.198
0
2.561 2.770 3.000 3.255 3.537 3.852 4.204 4.599 5.045
0.395 0.364 0.336 0.309 0.284 0.261 0.238 0.218 0.198
5
2.510 2.718 2.947 3.200 3.480 3.793 4.142 4.534 4.976
0.409 0.367 0.345 0.316 0.289 0.264 0.241 0.219 0.198
10
2.357 2.563 2.789 3.037 3.312 3.618 3.595 4.342 4.773
0.439 0.399 0.362 0.329 0.299 0.271 0.246 0.222 0.200
15
2.102 2.307 2.529 2.771 3.038 3.334 3.662 4.030 4.443
0.502 0.445 0.397 0.356 0.319 0.286 0.256 0.228 0.203
20
1.739 1.949 2.170 2.407 2.665 2.940 3.261 3.609 4.000
0.689 0.555 0.472 0.409 0.358 0.314 0.276 0.242 0.212
25
1.187 1.462 1.703 1.945 2.199 2.471 2.767 3.094 3.458
0.866 0.552 0.448 0.375 0.319 0.272 0.233
30
0.866 1.340 1.625 1.901 2.189 2.497 2.835
0.573 0.429 0.343 0.280
35
1.503 1.817 2.140 ?
0.766 0.421
40
0.766 1.332

COULOMB TOPRAK BASINCI TEORİSİ (1776)

GRAFİK ÇÖZÜMÜ PONCELET (1840), CULMANN (1866)

Rankine’ den farklı tarafı: Duvarla zemin arasında sürtünme var, δ

180 − α − γ + δ + φ Pa
β γ −β α −δ
kabul edilen kayma yüzeyi
α +β R
M gerçek kayma yüzeyi
M
ρ>0 γ −φ

φ
φ>0
c=0
δ
Pa R

α γ

α: Duvar sırt açısı

β: Zeminin eğimi
γ: Kırılma kaması eğimi
δ: Duvarla zemin arası sürtünme açısı
H: Duvar yüksekliği

α=90° ve δ=β ise Rankine ve Coulomb sonuçları aynı

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 4

 28.02.2016

COULOMB TOPRAK BASINCI TEORİSİ (1776)

GRAFİK ÇÖZÜMÜ PONCELET (1840), CULMANN (1866)
α: Duvar sırt açısı
β: Zeminin eğimi
ρ: Kırılma kaması eğimi
δ: Duvarla zemin arası sürtünme açısı
H: Duvar yüksekliği

α=90° ve δ=β ise Rankine ve Coulomb sonuçları aynı

sin 2 (α + φ )
Ka = ρ ⋅H2
Pa = ⋅ Ka
2
 sin (φ + δ ) ⋅ sin (φ − β ) 
sin 2 α ⋅ sin (α − δ ) ⋅ 1 +  2
 sin (α − δ ) ⋅ sin (α + β ) 


sin 2 (α − φ )
Kp =
 sin (φ + δ ) ⋅ sin (φ + β ) 
2
ρ ⋅H2
sin 2 α ⋅ sin (α + δ ) ⋅ 1 −  Pp = ⋅ Kp
 sin (α + δ ) ⋅ sin (α + β )  2


DUVAR--ZEMİN SÜRTÜNME AÇILARI, δ (°)

DUVAR

KÜTLE BETONU ve TAŞÖRGÜ ile

Temiz, sağlam kayaç 35
Kum, çakıl (temiz) 24-31
Kil 17-19
ÇELİK PALPLANŞ ile
Temiz çakıl, kaya dolgu 22
Temiz kum, siltli kum-çakıl 17
Kumlu silt 11
KALIPLI BETON ile
Temiz çakıl, kum/çakıl 22-26
Siltli kum, çakıl 17
NP silt 14
AHŞAP ile ZEMİN 14-16

Elde hiçbir bilgi yoksa δ=2φ

=2φ/3 alınabilir

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 5

 28.02.2016

PROBLEM: Aşağıdaki duvara gelen aktif itkiyi a) yatay dolgu durumunda

Rankine, b) β eğimli dolgu durumunda Rankine, c) β eğimli dolgu durumunda
Coulomb yaklaşımları ile hesaplayınız, δ = 25°

β=20
a) Yatay yüzeyle Rankine
sw
 35 
K a = tan 2  45 −  = 0.271

H=6m
φ = 350
 2
ρk = 22 kN/m3 1
Pa = ⋅ 22 ⋅ 6 ⋅ 0.271 = 107.32 kN / m
2

α=85
cos β − cos 2 β − cos 2 φ
b) Eğik dolguda Rankine K a = cos β ⋅ = 0.303
cos β + cos 2 β − cos 2 φ
1
Pa = ⋅ 22 ⋅ 62 ⋅ 0.303 = 119.99 kN / m
2

sin 2 (α + φ )
Ka = 2
= 0.378
 sin (φ + δ ) ⋅ sin (φ − β ) 
sin 2 α ⋅ sin (α − δ ) ⋅ 1 + 
c) Eğik dolguda Coulomb  sin (α − δ ) ⋅ sin (α + β ) 

1
Pa = ⋅ 22 ⋅ 6 ⋅ 0.378 = 149.69 kN / m
2

CULMANN ÇİZİMİ TEORİK GÖSTERİMİ

Kohezyonlu zeminde kullanılmaz.

Yüzey doğru değil. Düzlem yüzey olmadığı için Rankine ve Coulomb yöntemleri geçerli değil.

Yüzey tek eğimle uzanıyorsa Culmann çizim yöntemini kullanmaya gerek yok.

Kuvvet üçgeninde Pa’nın yönü belli

(duvarın normaliyle δ açısı yapıyor),
değeri belli değil

R, kamanın normaliyle φ açısı yapıyor.

θ=α−δ üçgende sabit: her kamada

AD’ye parelel çizerek Pa doğrudan
ölçülür.

χ=ρ−φ

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 6

 28.02.2016

KUVVET ÜÇGENİNİN CULMANN

YÖNTEMİNDE KULLANILIŞI
θ = α −δ
Pa

R Cn
Mn
Pa C
θ
χ = γ −φ χ ρ x
φ
θ = α −δ

Kuvvet üçgeni AC’nin üzerine yatırılınca her kama için ağırlıklar AC üzerinde
yeralacak. Pa’lar birbirine parelel oluyor.

CULMANN ÇİZİMİNİN YAPILIŞI (φ zemini)

1. Dayanma duvarı ve arkasındaki dolgu, yükler veya doğal profil ölçekle çizilir.
2. Topuk noktasından (A) yatayla φ açısı yapan AC doğrusu uzatılır.
3. Topuk noktasından AC ile θ=α−δ açısı yapan AD kılavuz doğrusu çizilir.
4. Deneme kamaları ABC1, ABC2, …., ABCn çizilir.
5. Kamaların ağırlıkları M1, M2, …., Mn hesaplanır ve bunlar uygun kuvvet ölçeği ile AC üzerine
işaretlenir.
6. AC üzerine işaretlenmiş her ağırlık vektörü ucundan AD’ye parelel çıkılır; bu pareleller ilgili kama
kenarı ACn’i kesmelidir.
7. Kesişme noktalarından yumuşak bir eğri geçirilir. Bu eğriye çeşitli noktalarda AC’ye parelel teğetler
çizilir. Teğetin AC’ye uzaklığı Pan değerini verir.
8. Duvarın alacağı Pa aktif kuvvet 7’de ölçülecek max değerdir. Kayma düzlemi ise A ve bu teğetlik
noktasından geçip dolgu yüzeyine giden AF doğrusudur.

Yayılı yük

q
h′ =
ρ

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 7

 28.02.2016

AKTİF BASINÇ ETKİME NOKTASI

(b) Yük Kırılma Kaması İçinde veya Üstünde
(a) Doğal Zemin Profili

1
C ′X = ⋅ C ′F ′
3

(c) Yük Kırılma Kaması Dışında

1
C ′X = ⋅ C ′A
3

2m 2.5 m 2m 2m 2m 2m 2m

Q1=40 kN Q2=40 kN
q=30 kPa
C1 C2 C3 C4 C5 C6
Cm 5 6
2 3
2.5 m
4 C
1
B
1 ρk
C ′X = ⋅ C ′F ′
3
C’
1
C ′X = × 6.3
3
C ′X = 2.1 m
8m X

F
φ
A θ = 90 − δ
1. AC1=10.80 ┴ 1.85 → A(AC1)= 9.99 → M1=200 →200 kN/m
q 2. AC2=11.40 ┴ 1.80 → A(AC2)=10.26 → M2=205 →200+205=405 kN/m
h′ = D 3. AC3=12.35 ┴ 1.70 → A(AC3)=10.50 → M3=210 →405+210=615 kN/m
ρ
3. Tekil Yük (q1) →615+40=655
4. AC4=13.50 ┴ 1.55 → A(AC4)=10.46 → M4=209 →655+209=864 kN/m
5. AC5=14.85 ┴ 1.45 → A(AC5)=10.77 → M5=215 →864+215+60=1139 kN/m
Şekil ölçeği
1 cm = 1 m 5. Tekil Yük (q2) →1139+40=1179
Kuvvet ölçeği
1 cm =100 kN/m 6. AC6=16.30 ┴ 1.30 → A(AC6)=10.60 → M6=212 →1179+212=1391 kN/m

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 8

 28.02.2016

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 9

 28.02.2016

DAYANMA YAPILARI
Dayanma yapıları iki farklı düzeydeki zeminden
oluşan yanal toprak etkisini, istenen bir
güvenlikle karşılayan ve zeminin doğal şev
açısını almasını önleyerek dengeyi koruyan yapı
elemanlarıdır.
Dayanma yapısının türü; istenen yükseklik, inşaat
alanının özellikleri, elde bulunan yapı
malzemeleri, yer altı suyu durumu, dolguda
kullanılacak tercihan kohezyonsuz malzemenin
türü, yerel şartlara uygunluğu ve kullanma
işlevine bağlı olarak belirlenir.

TS7994 - Rijit Yarı Esnek Esnek

• Rijit Dayanma Yapıları
– Ağırlık Tipi Dayanma Yapıları
– Yarı Ağırlık Dayanma Duvarı
– Konsol Duvar
– Eşikli Konsol Duvar
– Payandalı Duvar
– Ters Payandalı Duvar
• Yarı Esnek Dayanma Yapıları
– Kafes Tipi Dayanma Duvarı
• Betonarme Kafes Türü Dayanma Duvarı
• Çelik Kafes Türü Dayanma Duvarı
– Sandık (Gabion) Tipi Dayanma Duvarları
– Kazıklı Perdeler
• Aralıklı Kazıklarla Oluşturulan Perde
• Teğet Kazıklı Perde
• Enjeksiyonlu Teğet Kazıklı Perde
• Bindirmeli Kazıklı Perde
– Diyafram Duvarlar
• Esnek Dayanma Yapıları
– Palplanş Perdeleri
• Gömme Perde (Ankastre Palplanş)
• Bağlı Perde (Ankrajlı Palplanş)
– Zemine Yarı Ankastre Bağlı Perde
– Zemine Tam Ankastre Bağlı Perde
• Donatılı Zemin Dayanma Duvarları
– Körük Tip
– Teleskop Tipi
– Kılavuzlu Tip

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 10

 28.02.2016

Rijit Dayanma Yapıları

• Rijit Dayanma yapıları toprak itkisine: kendi

ağırlığı veya kendi ağırlığı+temel üzerindeki
dolgu ağırlığı ile karşı koyarlar.

Rijit Dayanma Yapıları

2
H
3 PA

1
h PP
S
burun
R
y
PP= 0.5 KP ρ h2 PA= 0.5 Ka ρ H2

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 11

 28.02.2016

Ağırlık Tipi Dayanma Yapıları

Kilit

• Duvar; tuğla, briket, harçlı veya harçsız taş

örgü ve betondan yapılır. Yanal toprak
itkilerini öz ağırlığı ile karşılar.

Yarı Ağırlık Tipi Dayanma Yapıları

• Temel genişliğinin büyük çıkması durumunda
gövde malzemesinden tasarruf için temelin
betonarme yapılması gerektiğinde bu uygulamanın
duvar sırtında da sürdürülmesi ile yapılır.

Donatı

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 12

 28.02.2016

KONSOL DUVAR
• Betonun basınca,donatının çekmeye dayanımlarının
yüksekliği sebebiyle narin, buna karşın 20m’ ye varan
yüksekliklerde yapılabilirler. Ekonomik max. yükseklik
7.5m dolayındadır. Topuk tarafında temel üzerine binen
toprağın etkisi avantaj sağlar.

2
PA
3
1
PP
S
burun
R
y

KONSOL DUVAR
•Direnen kuvvetlerin yeterli
olmaması durumunda toprak
itkisi duvarı öne doğru
kaydırır. Bunu önlemek için
temele diş yapılarak pasif
direncin arttırılması yoluna
gidilir.

BURUN TOPUK EKLEM

H<5m

DİŞ

H >>
SAĞLAM ZEMİNDE

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 13

 28.02.2016

EŞİKLİ KONSOL DUVAR

• Bu duvar türünde ana ilke; konsol-temel birleşimindeki
maksimum momentin bir veya iki eşiğe gelecek düşey
toprak yükünün oluşturduğu ters yöndeki momentlerle
azaltılmasıdır. Duvar sırtına bir veya birkaç sıra tabana
paralel eşik inşaa edilir. Yeri ve sayısına deneme
hesapları ile karar verilir.

EŞİK

PAYANDALI DUVAR
• Yüklerin ve yüksekliğin artması durumunda konsol duvar
yapılması güvenli ve ekonomik olmayabilir. Bu sebeple
payandalı duvar tipine geçilir.Taban ve gövde elemanları
konsol duvarda olduğu gibidir. Bunlara ek olarak duvarın arka
tarafında gövdeyle temeli bağlayan ve böylece sistemin daha
sağlam ve daha çok yük taşır duruma gelmesini sağlayan
kama şeklinde destek elemanları konulur. Bu elemanlara
payanda denilir. Diğer bir işlevi de duvarın uzun eksenindeki
momentleri azaltmaktır. H<8 m ise payanda gerekmez.

Sırt

Duvarın
Ön
Yüzü

Payanda

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 14

 28.02.2016

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 15

 28.02.2016

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 16

 28.02.2016

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 17

 28.02.2016

İlk zemin düzeyi

Beton Kuşak

Perdeden sonra kazı düzeyi

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 18

 28.02.2016

BİNDİRMELİ (kesişen) FORE KAZIK

43 cm
Donatısız Donatılı Donatısız

150 cm 2 1 2 1 2 65 cm

43 cm

55 cm 55 cm 55 cm

KÖPRÜ AYAĞI TEMELİNDE

FORE KAZIK UYGULAMASI

http://site.mynet.com/tosyali_1986/yapi_dunyasi/id3.htm

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 19

 28.02.2016

FORE
KAZIK
İMALİ

Bol (1996)

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 20

 28.02.2016

DİYAFRAM DUVAR KAZICILARI

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 21

 28.02.2016

DİYAFRAM DUVAR KAZICILARI

DİYAFRAM DUVAR UYGULAMASI

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 22

 28.02.2016

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 23

 28.02.2016

• http://www.casefoundation.com/projects/rivereast.aspx#

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 24

 28.02.2016

gömme derinliği

Ankraj Plakası
Çelik Çubuk veya Halat

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 25

 28.02.2016

ankraj
başlığı
ankraj kuyusu
ankraj kılıfı
ankraj çubuğu (demeti)

ankraj gövdesi

Duvar

ANKRAJ DETAYI

Bol (1996)

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 26

 28.02.2016

DONATILI ZEMİN
İri daneli dolgunun içine yerleştirilen çelik veya plastik şeritler, jeogrid veya
jeomembranların ortama kendisinde olmayan çekme dayanımını sağlama
amacına yönelik olarak yapılan esnek dayanma yapıları.

Körük Tip
İlk geliştirilmiş türdür. Ön yüzü metal ya da plastikten yapılır. Metal yüzlü körük duvarda
ondüle saç veya alüminyum parçalar birbirine perçinlenerek donatı şeritleri buraya
bağlanır.

Körük tipte çekme direnci yüksek, suyu geçirmesine karşın ince zemin danelerini tutan
jeotekstil duvar ön yüzü ve donatı elemanı olarak kullanılabilir. Böylece zemin jeotekstil
içinde bohçalanmış olur.

Teleskop Tipi

Önceden imal edilmiş (prefabrike) kaplama elemanları, arkasına bağlanan donatı şeritleriyle
yanındaki elemanlardan bağımsız olarak çalışır. Duvarın hareketi, yüzünde kaplama
elemanlarının yatayda yer değiştirmesi ve eğilmesi biçiminde belirebilir. Paneller C30 betonu
ile dökülür. Tipik boyut 160 cm * 200 cm * 16 cm olan panellerde tek sıra φ8 nervürlü hasır
donatı kullanılır. Ağırlığı 1 ton yüzey alanı 3 m2 civarındadır.

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 27

 28.02.2016

Kılavuzlu Tip

Bu duvar tipinde donatılar duvar yüzü arkasında kalan borulara bağlanır. Bu durumda duvar
yüzünün, yapısal işlevi ortadan kalkmakta, sadece yüzeyi kaplama görevini
gerçekleştirmektedir.

DAYANMA DUVARLARININ DRENAJI

BARBAKANLAR

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 28

 28.02.2016

DAYANMA DUVARLARININ DRENAJI

DAYANMA DUVARLARININ DRENAJI

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 29

 28.02.2016

DAYANMA DUVARLARININ DRENAJI

2. BORULARLA
1. BARBAKANLAR

3. JEOTEKSTİL

Geri Dolgu Tipinin Önemi

Sıvılaşmaya Hassas Olmayan Malzeme
Su seviyesi altında olan ve depremde sıvılaşma riski taşıyan rıhtım ve benzeri dayanma
yapılarının geri dolgusu sıvılaşmaya hassas olmayan malzemelerden oluşturulmalıdır.
Sıvılaşmaya hassas olmayan malzeme granüler yapıda olmalı ve “% 50 sinin tane çapı
D50>10 mm ve % 10 unun tane çapı D10> 1mm den büyük” büyük olmalıdır.

Kohezyonsuz Zeminler
Birleştirilmiş Zemin Sınıflandırma Sistemine göre GW, GP, SW veya SP tipi zeminler geri
dolgu için mükemmel zeminlerdir. Bu tür zeminlerin kullanılması durumunda tasarımda teorik
zemin basınçları aynen kullanılabilir.

Kumlu Killer ve Killi Kumlar

Birleştirilmiş Zemin Sınıflandırma Sistemine göre GC, GM, SC veya SM türü zeminlerin geri
dolguda kullanılması için mutlaka kuru kalmalarının sağlanması gerekir, bu tür zeminler
ıslakken dona hassastır. Yeterli drenaj önlemleri alınması durumunda teorik zemin basınçları
tasarımda kullanılabilir.

Siltler ve Killi Siltler

Birleştirilmiş Zemin Sınıflandırma Sistemine göre CL, MH, ML veya OL tipi zeminler geri
dolguda kullanıldıklarında don ve şişme özelliği gösterirler. Duvar deplasmanları oldukça
artmaktadır, bu nedenle dolguda kullanılmalarından kaçınılmalıdır. Kullanılmalarının zorunlu
olması durumunda dona karşı önlem alınmalı, tasarımda ise yanal zemin basınçları 1.0
alınmalıdır.

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 30

 28.02.2016

KISA SINAV

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 31

 28.02.2016

QUIZ 1

1. c=?? kPa olan kilde teorik olarak h m desteksiz kazı

yapılıp yapılamayacağını ilgili formülü çıkartarak
gösteriniz (ρn=20 kN/m3).

Öğrenci No c h
0 60 5.5
2 65 6.0
4 70 6.5
6 75 7.0
8 80 7.5

2. Elastik ve plastik dengeyi tanımlayarak, kayma direnci

açısı 35 derece olan kumda 5 m derinlik için elastik ve
plastik durumu gösteren gerilme dairelerini çiziniz.

QUIZ 1

ρn=?? kN/m3 olan kilde teorik olarak h m desteksiz kazı yapılabilmesi

için gerekli c (kPa) değerini ilgili formülü çıkartarak bulunuz?

Öğrenci No ρn (kN/m3) h
0 17 5.5
2 17,5 6.0
4 18 6.5
6 18,5 7.0
8 19 7.5

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 32

 28.02.2016

ÖDEV : Aşağıda verilen mevcut dayanma duvarında kayma,

devrilme ve eksantriklik kontrolü yapınız.

2m 2m 4m 8m
30 kPa
1m
60 kN

1m 2m

DOLGU
ρ n = 21
Öğr. No φdolgu cdoğal
φdolgu =tablodan alınız
6.5 m 0 29.5 30
c =0 1 30 29
2 30.5 28

1.5 m 3 31 27
4 31.5 26
8 32 25
3.5 m
6 32.5 24

Doğal Zemin: ρ = 18 kN/m 3 φ = 180 c doğal =tablodan alınız 7 33 23

8 33.5 22
9 34 21

Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 33