Professional Documents
Culture Documents
Orjin 7. Matematik
Orjin 7. Matematik
89
Konu Kavrama Testi - 1 ................................................................... 90
Konu Kavrama Testi - 2 ................................................................... 92
ÜNİTE 1 TAM SAYILARLA İŞLEMLER Beceri Temelli Orjin Sorular - 4....................................................... 94
Rasyonel Sayılarla Çarpma İşlemi .................................................. 96
Tam Sayılar ile Toplama İşlemi ......................................................... 6 Rasyonel Sayılarla Çarpma İşleminin Özellikleri ............................. 96
Etkinlik ............................................................................................... 6 Etkinlik ............................................................................................. 96
Toplama İşleminin Sayı Doğrusunda Gösterimi .............................. 12 Rasyonel Sayılarla Bölme İşlemi ..................................................... 99
Toplama Sayılarla Çıkarma İşlemi................................................... 13
Etkinlik ............................................................................................. 99
Etkinlik ............................................................................................. 14
Konu Kavrama Testi - 1 ................................................................. 100
Tam Sayılarla Toplama İşleminin Özellikleri.................................... 17
Konu Kavrama Testi - 2 ................................................................. 102
Etkinlik ............................................................................................. 17
Beceri Temelli Orjin Sorular - 5..................................................... 104
Konu Kavrama Testi - 1 ................................................................... 20
Rasyonel Sayıların Karesi ve Küpü ............................................... 106
Konu Kavrama Testi - 2 ................................................................... 22
Etkinlik ........................................................................................... 106
Beceri Temelli Orjin Sorular - 1....................................................... 24
Konu Kavrama Testi - 1 ................................................................. 107
Tam Sayılar ile Çarpma İşlemi ........................................................ 26
Beceri Temelli Orjin Sorular - 6..................................................... 109
Etkinlik ............................................................................................. 28
Tam Sayılar ile Çarpma İşleminin Özellikleri ................................... 31 Rasyonel Sayılarda Çok Adımlı İşlemler ........................................110
Tam Sayılarda Bölme İşlemi............................................................ 31 Etkinlik ........................................................................................... 110
Etkinlik ............................................................................................. 32 Konu Kavrama Testi - 1 ..................................................................112
Konu Kavrama Testi - 1 ................................................................... 35 Rasyonel Sayılarla İşlem Yapmayı Gerektiren Problemler .............114
Konu Kavrama Testi - 2 ................................................................... 37 Etkinlik ........................................................................................... 114
Beceri Temelli Orjin Sorular - 2....................................................... 39 Konu Kavrama Testi - 1 ..................................................................117
Beceri Temelli Orjin Sorular - 3....................................................... 41 Konu Kavrama Testi - 2 ..................................................................119
Tam Sayıların Kuvveti ..................................................................... 43 Beceri Temelli Orjin Sorular - 7..................................................... 121
Etkinlik ............................................................................................. 43 Beceri Temelli Orjin Sorular - 8..................................................... 123
Konu Kavrama Testi - 1 ................................................................... 47
Beceri Temelli Orjin Sorular - 4....................................................... 49
Beceri Temelli Orjin Sorular - 5....................................................... 50 ÜNİTE 3 CEBİRSEL İFADELER
Tam Sayılarla İşlem Yapmayı Gerektiren Problemler ..................... 52
Etkinlik ............................................................................................. 52 Cebirsel İfadelerle Toplama İşlemi................................................. 126
Konu Kavrama Testi - 1 ................................................................... 53 Etkinlik ........................................................................................... 127
Konu Kavrama Testi - 2 ................................................................... 55 Cebirsel İfadelerle Çıkarma İşlemi................................................. 129
Beceri Temelli Orjin Sorular - 6....................................................... 57 Etkinlik ........................................................................................... 129
Konu Kavrama Testi - 1 ................................................................. 131
Beceri Temelli Orjin Sorular - 1..................................................... 133
ÜNİTE 2 RASYONEL SAYILAR Bir Doğal Sayı ile Bir Cebirsel İfadenin Çarpılması ....................... 135
Etkinlik ........................................................................................... 135
Rasyonel Sayıların Sayı Doğrusunda Gösterimi ............................. 60
Konu Kavrama Testi - 1 ................................................................. 137
Etkinlik ............................................................................................. 61
Beceri Temelli Orjin Sorular - 2..................................................... 139
Konu Kavrama Testi - 1 ................................................................... 62
Sayı ve Şekil Örüntüsü .................................................................. 141
Konu Kavrama Testi - 2 ................................................................... 64
Etkinlik ........................................................................................... 141
Beceri Temelli Orjin Sorular - 1....................................................... 66
Konu Kavrama Testi - 1 ................................................................. 143
Rasyonel Sayıların Ondalık Gösterimi............................................. 67
Beceri Temelli Orjin Sorular - 3..................................................... 145
Etkinlik ............................................................................................. 67
Birinci Dereceden Bir Bilinmeyenli Denklemler ............................. 147
Etkinlik ............................................................................................. 69
Etkinlik ........................................................................................... 148
Konu Kavrama Testi - 1 ................................................................... 70
Konu Kavrama Testi - 2 ................................................................... 72 Birinci Dereceden Bir Bilinmeyenli Denklemlerin Çözümü ............ 150
Beceri Temelli Orjin Sorular - 2....................................................... 74 Etkinlik ........................................................................................... 150
Rasyonel Sayıları Karşılaştırma ve Sıralama .................................. 75 Konu Kavrama Testi - 1 ................................................................. 152
Etkinlik ............................................................................................. 76 Beceri Temelli Orjin Sorular - 4..................................................... 154
Konu Kavrama Testi - 1 ................................................................... 80 Birinci Dereceden Bir Bilinmeyenli Denklem
Konu Kavrama Testi - 2 ................................................................... 82 Kurma ve Çözme ........................................................................... 156
Beceri Temelli Orjin Sorular - 3....................................................... 84 Etkinlik ........................................................................................... 156
Rasyonel Sayılarla Toplama ve Çıkarma İşlemi .............................. 86 Konu Kavrama Testi - 1 ................................................................. 159
Etkinlik ............................................................................................. 86 Konu Kavrama Testi - 2 ................................................................. 161
Rasyonel Sayılarla Toplama İşleminin Özellikleri ............................ 89 Beceri Temelli Orjin Sorular - 5..................................................... 164
3
ÜNİTE 1
ünİte 1 TAMTAM
TAM SAYILARLA
SAYILARLA
SAYILARLA İŞLEMLER
İŞLEMLER
İŞLEMLER
ÖRNEK
(+8) + (+14) = +22
+8 ve +14 aynı işaretli tam sayılar oldukları için sayıların mutlak değerleri toplanır
ve toplamın işareti pozitif olur.
Etkinlik
1. Aşağıdaki toplama işlemlerini yapınız.
a. (+14) + (+10) =
b. (+8) + (+6) =
c. (+12) + (+10) =
d. (+20) + (+2) =
e. (+8) + (+9) =
f. (+9) + (+3) =
g. (+15) + (+15) =
a. (–10) + (–8) =
b. (–4) + (–12) =
c. (–5) + (–6) =
d. (–7) + (–9) =
e. (–8) + (–12) =
f. (–9) + (–3) =
g. (–15) + (–15) =
6
TAM SAYILARLA İŞLEMLER ünİte 1
ÖRNEK
(+10) + (–4) = +6
+10 ve –4 farklı işaretli tam sayılar oldukları için,
• | + 10| > |–4|
• 10 – 4 = + 6
mutlak değeri büyük olan toplanandan mutlak değeri küçük olan toplanan çıkarılır,
sonucun işareti pozitif olur.
(–10) + (+4) = –6
–10 ve +4 farklı işaretli tam sayılar oldukları için,
• | – 10| > |+4|
• 10 – 4 = – 6
mutlak değeri büyük olan toplanandan mutlak değeri küçük olan toplanan çıkarılır,
sonucun işareti negatif olur.
Etkinlik
3. Aşağıdaki toplama işlemlerini yapınız.
7
ünİte 1 TAM SAYILARLA İŞLEMLER
10.
Giriş
(+
3) 2)
(– +
) + (+
(+5 9)
)
(–
5
(+
(–
3)
4)
3)
+
)+
1 (–
(–
+
18
5
)+
(–
(–
)
+8
9)
(
Yukarıda verilen görselde giriş bölmesinde bulunan tavşan, yolları kullanarak dört çıkışın birinden çıkacaktır.
Tavşan, yol ayrımlarında her defasında yol üzerindeki yazılı işlemlerden sonucu küçük olan işlemin bulunduğu yoldan de-
vam edecektir.
Buna göre tavşan hangi çıkıştan çıkar?
A) 1. çıkış B) 2. çıkış C) 3. çıkış D) 4. çıkış
11.
A B C D
10
TAM SAYILARLA İŞLEMLER ünİte 1
Eylül üzerinde negatif tam sayı yazan bir top ile pozitif Buna göre buzdolabının içindeki sıcaklık kaç dakika
tam sayı yazan bir başka topu aldığında sepette kalan sonra (–4)°C olur?
topların üzerinde yazan tam sayıların toplamı negatif tam
sayı olmaktadır.
Buna göre Eylül’ün aldığı topların üzerinde yazan sa-
yıların toplamı kaçtır?
15.
11
ünİte 1 TAM SAYILARLA İŞLEMLER
b) Birleşme Özelliği
[(–2) + (–5)] + (+10) = +3
(–2) + [(–5) + (+10)] = +3
Sayılar ikişerli olarak gruplandırılıp toplandığında dahi sonuç aynı çıktığı için birleşme
özelliği vardır.
c) Etkisiz Eleman
Herhangi bir tam sayı ile sıfırın toplamı kendisine eşittir. Yani sıfır, toplama işleminin so-
nucuna etkisi olmadığı için toplama işleminin etkisiz elemanıdır.
(–7) + 0 = –7
0 + (–7) = –7
d) Ters Eleman
Bir tam sayı ile toplamı sıfıra eşit olan sayıya o tam sayının toplamaya göre tersi denir.
(–3) + (+3) = 0
–3’ün toplamaya göre tersi +3’tür.
+5’in toplamaya göre tersi –5’tir.
Etkinlik
1. Aşağıdaki işlemlerde kutucuğa karşılık gelen tam sayıları bularak tam sayılarda
toplama işleminin hangi özelliği olduğunu yazınız.
17
ünİte 1 KONU KAVRAMA TESTİ — 1
9. 11. –8 –11
–4 –3 –2 –1 0 +1 +2 +3 +4 +5 –
10.
12.
Simetri aynası
21
ünİte 1 BECERİ TEMELLİ ORJİN SORULAR — 1
Uç nokta
Uç nokta
25 m
18 m
Zemin
Kök Kök
2m
4m
Kök ucu
Verilenlere göre ağaçların uç noktalarının ve kök ucu noktalarının deniz seviyesine göre konumlarını belirten tam
sayıların toplamı kaçtır?
5.
Sol Sağ
-7 0
Bir tahta parçasına sayı doğrusu çizilmiştir. Bu tahtanın üzerinde bulunan bir çekirge, (–7) noktasındadır. Bu çekirge 5 birim
sağa, 3 birim sola, 5 birim sağa, 3 birim sola ... olacak şekilde belirli bir kurala göre zıplamaktadır.
Çekirgenin (+8) noktasında bulunan bir yeme ulaşabilmesi için en az kaç kere zıplaması gerekir?
A) 7 B) 9 C) 11 D) 13
25
ünİte 1 TAM SAYILARLA İŞLEMLER
8. Aşağıda verilen işlemlerin sonuçlarını bulunuz. 9. Aşağıda üzerlerinde tam sayıların olduğu kartlar ile çarp-
ma işlemleri modellenmiştir.
a. (–8) + (–3) · (–2) =
-3 X +4 = A
A X -2 = B
c. (–10) · (+3) – (+13) =
–8 –5
+6
g. (–10) · (–4) – 3 · 2 =
h. (–4) · (–6) – (–5) · (–2) = Ali herhangi farklı iki topu seçerek üzerindeki tam sayıları
çarptığında sonucu A olarak buluyor.
Buna göre A’nın en büyük ve en küçük değerleri top-
ı. [(–2) – (–3) · (–1)] – (–4) = lamı kaçtır?
–2 (–2) . (+3) = –6
ORJİN BİLGİ
İşlem önceliği
1. Üslü ifadeler +4 (+4) . (–3) = –12
2. Parantez
3. Çarpma - bölme Buna göre +3 + işleminin so-
–4
4. Toplama - çıkarma
nucu kaçtir?
30
TAM SAYILARLA İŞLEMLER ünİte 1
b) Birleşme özelliği
Üç tam sayı ile çarpma işlemi yapılırken yan yana iki tam sayının önce çarpılması sonucu
değiştirmez.
(–2) · (–3) · (+5) işleminde
(–2)[(–3).(+5)] [(–2).(–3)](+5)
(–2).(-15) (+6).(+5)
1442443 1442443
= +30 +30
c) Etkisiz Eleman
Herhangi bir tam sayının 1 (bir) ile çarpımı kendisine eşit olduğundan “1” etkisiz eleman-
dır.
(–12) · 1 = 1 · (–12)
d) Yutan Eleman
Herhangi bir tam sayının 0 (sıfır) ile çarpımı sıfır olduğundan “0” yutan elemandır.
e) Dağılma özelliği
Çarpma işleminin toplama ve çıkarma işlemi üzerine dağılma özelliği vardır.
(–2).[(+10)+(–7)] = [(–2).(+10)]+[(–2).(–7)]
ÖRNEK
(–12) : (+4) işleminin sonucunu modelleyerek bulurken 12 sayısını pullarla mo-
delleyip dört gruba ayırırız. Her grupta kaç tane pul olduğunu belirlediğimizde işle-
min sonucunu bulmuş oluruz.
31
ünİte 1 TAM SAYILARLA İŞLEMLER
6. G –3 M +2
9.
• –2 1 3
–4 a
–3 b
4 –4
4 d c
Yukarıda verilen bölme işlemleri soldan sağa doğru yapı-
larak sonuçları alttaki kutulara yazılmıştır.
Buna göre G - M işleminin sonucu kaçtır? c.d
Yukarıdaki çarpma tablosuna göre işleminin
a.b
sonucu kaçtır?
7.
(–2) · (–2) · (–2) · (–2) = A
Ayşe
10. Ali, numarası 8 olan bowling topunu attığında üzerinde
tam sayılar yazılı olan lobutlara vurarak lobutların devril-
mesini istemektedir.
(–4) – (–2) : (–2) · (–2) = B
Demir
Yukarıdaki iki arkadaşın çözmeye çalıştığı soruların so- 8
nuçları A ve B’dir.
–5
+4
A
Buna göre B kaçtır? –3
+2
–1
Ali atışını yaptığında biri negatif, biri pozitif sayı yazılı iki
labutu devirmiştir.
Ali’nin puanı, attığı topun numarası ile devirdiği lobutlar
üzerindeki sayıların tek tek çarpımının toplamlarına eşit-
8. –3 +2
tir.
Örneğin; +4 ile -1 olan labutları devirir ise puanı
34
ünİte 1 KONU KAVRAMA TESTİ — 1
1. (–12) · (+4) işleminin sonucu kaçtır? 5. (–13) · 0 = 0 (–7) · (–3) = (–3) · (–7)
A) 48 B) 24 C) –24 D) –48
(–12) · [(–7) · 5] = [(–12) · (–7)] · 5
6.
+ + + + + +
+ + + + + +
+ + + + + +
+ + + + + +
A) (+2).(+4) B) (–3).(–4)
C) (+4).(+3) D) (–4).(–2)
3. (–6) · (–5) işleminin sonucu kaçtır?
A) –30 B) 30 C) 11 D) –11
7.
-6 -5 -4 -3 -2 -1 0 +1 +2 +3 +4
35
ünİte 1 KONU KAVRAMA TESTİ — 2
1. 4.
(–6) · (–3) – (–7) · (+2) (–42) : (+7)
2.
17 – 1) · (17 –2) · (17 – 3) ... (17 – 20) · (17 – 21
5.
(–18) : (–6)
Yukarıda 17’den sırayla 1, 2, 3, ... , 21’e kadar olan sayı-
lar çıkarılıyor ve çıkan sonuçlar çarpılıyor.
işleminin sonucu kaçtır?
Buna göre işlemin sonucu aşağıdakilerden hangisine
A) 3 B) –3 C) –9 D) 9
eşittir?
A) 0 B) 1 C) –1 D) 1245
37
ünİte 1 KONU KAVRAMA TESTİ — 2
8.
-7 A B C D E 11
9.
–24
A B
38
ünİte 1 BECERİ TEMELLİ ORJİN SORULAR — 2
3. Eren +4 –3 +2 ?
Sol Sağ
Eren, yere tam sayılar arası uzaklığın 1’er metre olduğu bir sayı doğrusu çiziyor.
• Eren yere çizdiği sayı doğrusu üzerindeki bir noktada kâğıtlarda yazılan tam sayıların mutlak değerlerinin metre cinsin-
den karşılığı kadar hareket ediyor.
• Kâğıtlarda yazılı olan tam sayı negatif olduğunda sol tarafa, pozitif olduğunda ise sağ tarafa doğru hareket ediyor.
Eren dört kâğıt üzerinde yazan tam sayılar ile kurala uygun bir şekilde hareket ediyor.
Eren’in ilk konumu ile son konumu arasındaki mesafe 5 metre olduğuna göre son kart üzerinde yazan tam sayının
alabileceği değerlerin çarpımı kaçtır?
4. 3 cm 5 cm
–4 0 12 A B
Şekil - 1 Şekil - 2
Yukarıda Şekil - 1’de sayı doğrusu üzerinde verilen demir çubuğun kenarlarından 3 cm ve 5 cm’lik parçalar kesilerek çıka-
rılıyor. Kalan parça Şekil - 2’deki gibi sayı doğrusu üzerine yerleştiriliyor.
A) 0 B) 8 C) 20 D) 33
40
ünİte 1 BECERİ TEMELLİ ORJİN SORULAR — 3
1.
-4 -3 2 5
Yukarıda üzerinde birer tam sayı yazan dört kırmızı kart ile bu tam sayıların toplama işlemine göre terslerinin yazıldığı ters
çevrilmiş 4 mavi kart verilmiştir.
Mavi ve kırmızı kartlardan birbirinin toplama işlemine göre tersi olmayan iki kart çekiliyor ve kartların üzerinde yazan tam
sayılar çarpılıyor.
Buna göre bulunan sonucun alabileceği en büyük değer, en küçük değerinden kaç fazladır?
A) 8 B) 16 C) 32 D) 48
2.
Aynı noktada yan yana duran iki kişi zıt yönlere doğru görseldeki gibi hareket etmektedir.
1. kişi : Her defasında 3 adım ileri 4 adım geri
2. kişi : Her defasında 2 adım ileri, 5 adım geri adım atmaktadır.
Bu iki kişiden 1.si toplam 23 adım, 2.si toplam 17 adım attığında aralarındaki mesafe kaç adım olacaktır? (Her iki
kişinin de adım büyüklükleri eşittir.)
A) 6 B) 5 C) 4 D) 3
3. 1444444244444443 A
6m
Zemn (0)
Emre 6 metre uzunluğundaki demir çubuğu şekildeki gibi yere dik konumda ve bir kısmı toprağın içerisinde kalacak şekilde
yerleştirmiştir.
Demir çubuğun çakıldığı zemin sıfır noktası kabul edilirse demir çubuğun uç noktaları (A, B)’nin konumlarına tam sayılar
karşılık gelmektedir.
41
TAM SAYILARLA İŞLEMLER ünİte 1
Not:
Her tam sayının 1. kuvveti kendisidir.
(–7)1 = –7 (+3)1 = +3
Sıfır hariç her tam sayının 0. kuvveti 1’dir.
(–17)0 = +1 (+7)0 = +1
Negatif tam sayıların kuvvetleri alınırken dikkat edilmelidir. Eğer kuvvet parantezin üssü
ise kuvvet hem işaret hem de sayının kuvvetidir.
(–7)2 = (–7) · (–7) = +49
(–2)3 = (–2) · (–2).(–2) = –8
Sayının kuvveti ise kuvvet sadece sayının kuvvetidir işarete etki etmez.
(–72) = –7 · 7 = –49
–54 = –5 · 5 · 5 · 5 = –625
Bilinmeyenli ifadelerin kuvveti her zaman parantez kuvvetidir.
a = –4 ise a2 demek (–4)2 demektir.
Etkinlik
1. Aşağıdaki tabloda istenilenleri yazınız.
Üslü Sayı Tekrarlı Çarpım Sonuç
(–1)3
(+4)2
(–5)2
(–3)3
(8)2
(–1)6
g. –1·1·1·1·1·1=
43
TAM SAYILARLA İŞLEMLER ünİte 1
a. 70 = d. = 3 e. = 2 k. = 1 f. = 0
d. (–999)0 = bd "
ck "
Pozitif olanlar
de "
b. 102 – (–8)2 =
c. (–6)2 + (–5)3 =
2 b –3 –4
5 c
2 1
1 d
45