HUONG DAN DO AN

MÔN HOC

IGUYÊN
cueu

NHA XU A T BAN XAY D U N G

 CH ÂU N GQ C AN

H l/ O N G D Â N D Ô Á N M Ô N H O C

N Ê N V À MÓNG
(Tài ban)

NHÀ XUÁT BÂN XÂY Dl/NG

H À N Ô I- 2 0 1 3
 LÖI NÓ I D Â U

Do án N ên M óng là m on hoc trong chúdng trinh dào tao dai hoc càc
ngành X ày diing còng trinh. N goài ra, trong luán vän tot nghiêp p h â n
N en M óng thúitng chiem tú 20% den 70°7o d u n g Itídng tiiy liia chon cúa
Tháy hiidng dán. Vi váy, chúng tói có g ä n g tóm ta t trong quyén sách
nhó náy các diêu cân thiet tói thiêu cho công viéc thiet ké nen m óng m ot
còng trinh.

N goài p h á n tóm tát các kien th ú c cd bán cúa m on Cd hoc d a t cân cho
p h â n th iet ke nên m óng công trinh, ch ú n g tói giái thiêu p h iid n g cách
tín h toán nên cùa m óng nòng uà m óng coc tú detn g iá n den p h ú c tap.

T rong p h á n thiet ke nen có dé cap den các ph iú tn g p h á p g ià co nen k h i

d a t tú nhiên kh ó n g d u kh á n ä n g g á n h d à tái cúa m ó n g công trinh.

C hún g tói ván m ong m uon k h i thiet k e d ó á n nen m óng ngúcti sin h vién
can hiêu rô m ot cách cân cd các ly th u yet dú(Jc van d u n g trong tinh
toán. Do m y , chúng tôi cüng giài thiêu k h á kÿ các p h â n cân bán cùa ly
thuyet nen m óng công trinh.

Dù. sao kien thúc cá n h á n luán h ü u h a n , m ong dúóc s ú lúdng th ú kh i

có n h ú n g sai sót trong quyén sách n à y vá hét súc vui m ú n g tiep th u tát
cá các chi d á n cúa q uy vi tién boi, q u y dóng nghiép vá q u y dóc g iá .

Dia chi liên hé: Bô m on Dia cd N ên móng, Khoa K ÿ th u â t X ây dùng,

Tritdng Dai hoc Bách khoa, so 268 L y Thildng Kiêt, Q10. TP. Hô C hi Minh.

Tac già
CHÂU NGOC AN
cnan@hcmut.edu.vn

3
 CHÜtlNG . ,
CAC PHLTOTNG PHAP TINH TOAN

NÊN MÓNG CÔNG TRINH

1.1. DO AN NËN MONG VÀ DO AN T Ò T N G H IÈP CHUYÊN DÊ NÊN MONO,

CHO NGÀNH XÂY DUNG

• Dô an Nên móng nhàm giûp sinh viên câc ngành Xây dimg tâp duot sir dung câc kiên
thiic co dât, nên móng, bé long dé thiet ké nên móng cho mot công trinh eu the. Công
viêe tinh toân cho do an gôm thông kê so lieu dia chat cua hô so dia chat khu vire xây
dung. dâc biêt là câc chi tiêu chông cât cua dât phài tinh theo phirong phâp binh
phucmg cire tiëu dé tìm pham vi dao dông cùa già tri góc ma sât và lue dinh theo xâc
suât yêu câu cùa tiêu chuân thiê't ké, tir diéu kiên dia chat eu thé tinh toân mot
phucmg ân móng nông trên nên tu nhiên hoâc nên già co và phucmg an móng eoe.
Khôi dâu tir móng don trên nên tu nhiên, nê'u không thôa màn ehuyén sang móng
bàng và tiê'p tue móng bè. Khi nên tu nhiên không dâp trng duçrc câc yêu câu kÿ thuât
ehuyén sang tinh toân già co nên cho câc giâi phâp móng nông hoâc tr'nh toân móng
eoe che tao sàn và néu vàn không thóa màn ehuyén sang eoe nhoi hoàc eoe barrette.

• Vói dô ân tôt nghiep dòi hôi tinh it nhat hai phuong ân, eó the là móng bàng, móng
bè trên nên già cô hoàc móng bè trên nên eoe nhó, móng eoe hoâc tinh toân hê tuòng
tâng hâm làm viêe dông theri vói hê móng công trinh. Mûc dô phân tich dây dii h an
dô ân mon hoc Nên móng.

• Tien hành so sânh câc phirong ân dâ tinh thôa diêu kiên kÿ thuât, càn tinh giâ thành
dê’ chon phucmg ân toi uu. Có thè’ so sânh theo câc tiêu chi vàt lieu hoâc theo giâ
thành néu cô diêu kiên cô thé tinh du toân cho timg phucmg ân.

Kê't quà tinh toân duac thé hiên lên bân vè kÿ thuât mot each dây dii sao cho nguài tho
và cân bô kÿ thuât công trucmg cô thé tiê'n hành thi công duoc.

1.2. CÂC PHÜONG PHÂP TÎNH NÊN MÓNG

Cô nliiéu phucmg phâp tinh toân nên móng công trinh nhung tini trung có hai nhóm co ban:

5
CHUONG 1 - CÁC PHLfONG PHÁP TÍNH TOÁN NÉN MÓNG CÔNG TRINH

• Nhóm 1: Tính toán ón dinh dát nén nhàm chong truçrt hoâc lát cóng trinh. Trong các
quy pham thirong duac goi là tính toán ón dinh cua nén hoác tính theo các trang thái
giói han ón dinh.
• Nhóm 2: Han che do lún và dac biét là do lún lech cüa các móng nhàm dám báo su
làm viéc binh thucmg cúa cóng trinh xáy dung (tránh phát sinh nói lue trong khung).
Trong các quy pham thucmg duac goi là tính toán giói han dò lún, dó lún lech cúa nén
hoác tính theo các trang thái giói han six dung cua cóng trinh.
Trong dó có thé chia các phucmg pháp tính hiên hành thánh:
1.2.1. Tính (oán nén theo trang thái úng suát cho phép
Truóc thâp nién 70, háu hét các quy pham tính toán nén móng cóng trinh xáy dung déu
theo phucmg pháp trang thái úng suát cho phép. Phuang pháp này dua tren viéc tính toán
súc chiù tai cuc han cüa dát nén theo cóng thúc Terzaghi hoäc các hiéu chinh sau dó.
Giai doan này, háu hét déu tính theo phucmg pháp tóng úng suát và các dac trung chong
cát cúa thí nghiém cát truc tiép hoàc súc chong cát khóng thoát nuóc cu suy tú thí
nghiém nén mot truc. Súc chiù tai cho phép (pa) duac dinh nghla bàng vói súc chiù tài
cuc han (pull) chia cho hê so an toàn FS, duac lay tú 2 den 3.
. P ul, 0,5N yBY+ qNq+C N c
a FS FS
Ap lue dáy móng p phái nhó hcm súc chiù tai cho phép. Néu áp lue dáy móng duac tính
vói tó hap ca bàn các tài thí hê so an toàn duac chon là FS = 3. Néu áp lue dáy móng
duac tính vói tó hap dac biét các tài thí hê so an toàn duac chon là FS = 2.
Sau thâp niên 70, súc chju tài duac tính toán rò ràng hcm.
Vói nén dát dinh thoát nuóc chárn, tính theo súc chiù tái túc thcfi (short term), lúe vúa
mói xáy xong cóng trinh dó lún mói bát dáu, vói dâc trung chong cát khóng thoát nuóc
c„ và (p„, và súc chiù tâi sau khi cóng trinh lún ón dinh (long term) duac tính vói dac
trung chong cát có thoát nuóc c ’ và <p\
Vói nén cát thí chi tính súc chiù tái có thoát nuóc vói c ’ và cp\ vi nén cát lún xong khi
cóng trinh hoán tát. Các dác trung c u ; <pu và c ’ ; <p’ có duac tú thí nghiém nén ba truc
trong diéu kien có két-khóng thoát nuóc (CU) và có két-thoát nuóc (CD). Vói thí nghiém
cát truc tiép, chúng ta chi có chi tiéu chong cát trung gian giúa thoát nuóc và khóng
thoát nuóc, ngoai tru loai máy cát truc tiê'p thé hê gán dáy có do duçtc áp lue nuóc 16
róng trong máu dát khi cát.
1.2.2. Tính toán nén theo trang thái giói han ve cuòng dó chiù tái (trang thái I)
Theo QPXD 45-78, vói dát nén bien dang nhó nhu là dát cúng hoâc là dá, cüng nhu các
cóng trinh chju chù yê'u là tái ngang thí dó lún cúa nén khóng giù vai trò quyê't dinh su

6
 CHLfONG 1 - CÁC PHUONG PHÁP TÍNH TOAN NËN MÓNG CÔNG TRI NH

on dinh cùa công trình mà chinh sir truot ngang cùa móng hoäc sir phá vö kê't cäu nën
dâ't sê dàfi den hu hai công trình. Vói các loai công trình này, chúng ta thucmg sir dung
phucmg pháp tính toân nên theo giói han vê cuòng dô hay con ducrc goi là trang thài giói
han thú nhât. Mât khác loai dâ't có hê so thâm bé, nén dât chiù tâi chua kip lün dâ bi
truçrt cüng phài kiëm tra diëu kiên ben.

Nôi dung phucmg pháp góm khô'ng che khà nâng truot, lât cùa móng và không cho nên
bi phá hoai cât.
lue chông truçrt _ moment chông truot
lue gây truot moment gây truot
moment chô'ng lât
moment gây lât

h o âcp "< = ii!L

k FS

Trong dô: k, là hê so an toàn chô'ng truçrt;

k, là hê sô an toàn chô'ng lât;
k và FS là hé sô' an toàn cho phép;
quh và psh là sire chiù tài eue han cùa nên dât.

Các hê sô' an toàn k hoâc FS cho phép tùy vào quy dinh cùa các quy pham xây dung và
theo loai công trình.

Cùng khâi niêm này, tiêu chuân ACI cùa Mÿ và tiêu chuân Châu Au cüng kiëm tra nën
theo các trang thái giói han ôn dinh, nhirng vói nhiëu hê sô' riêng phân cho các loai tâi và
chi tiêu chiù tâi cùa dât nên.

Trong nhûng nam gàn dây, xuâ't hiên phucmg pháp tính toán nén móng dua vào lÿ thuyê't
co hoc dât tói han, vói phucmg pháp phân tù hCfu han. Phucmg pháp này cho phép phân
tich trucmg úng suât và bien dang trong nén dâ't duói các tác dông cùa công trình, tir dô
có thë dira vào tiêu chuán giói han trugt cùa Mohr-Coulomb hoâc Tresca xác dinh bien
dang truçrt hay chuyën vi eue han cùa nën dâ't dë an dinh mire dô an toàn cùa nên dâ't. Cô
thë kë dê'n phân mém Plaxis, Geo-Slope, Sage - Crisp...... cô thë sù dung hô trçr cho thiê't
kë nén móng.

1.2.3. Tính toán nén theo trang thái giói han vé bien dang (trang thái II)

Xuát phát tu trang thái giói han các diêu kiên sù dung và su ón dinh kê't câ'u cùa công
trình, phucmg pháp tính toán nën móng theo trang thái giói han theo diëu kiên bien dang
con goi là trang thái giói han thú 2. không che dô lún cùa móng và dô lún léch cùa các

7
CHUONG 1 - CÁC PHLfONG PHÁP TiNH TOÁN NÉN MÓNG CÓNG TRINH

móng khóng dugc vugt quá các giá trj giói han. Co só cúa phucmg pháp dua irén su phát
trien vüng bien dang déo Irong nén dú nhó dé nén dát con tuán theo quy luát dan hói. Tú
dáy sú dung các két quá ly thuyét Boussinesq va dác trung nén cúa dát dé tính dó lún
cúa móng riéng lé hoác dó lún có xét dé'n ánh huóng cúa các móng lán can, suy dó lún
léch giüa các móng hoác góc xoay cúa mót móng.

Vi váy diéu kién cán cúa phuong pháp la khóng ché' áp luc dáy móng dé nén dát con
lám viéc trong giai doan “dan hói” theo quan diém cúa phuong pháp phát trién vüng
bien dang déo cúa Florich.

- Vói móng chiu tái dúng dúng tám:

p < R IC = m(Aby + Bhy + De) theo QPXD 45-70

p < R„ = M ^ - ( A b y n + BhyJ, + Dc„ - y j ,h 0) theo QPXD 45-78

k tc
- Vói móng chiu tái dúng léch tám, ngoái diéu kién trén con cán có:
Pmin ^ 0.
khi các móng dé lát diéu kién náy tro thánh pmln / plridx > 0.25
va p,„„ < R1' hoác RM
Va diéu kién dú la dó lún tính dugc, phái thóa các diéu kién sau:
s ¿ s fh
AS < ASth

Trong dó: S va la dó lún va dó lún giói han;

AS va ASfll la dó lún léch va dó lún léch giói han;
i va ish la góc xoay va góc xoay giói han.

1.3. THÓNG KÉ SO L1ÉU DIA CHAT

Muc dích viéc thóng ké so liéu thí nghiém nhám tím giá tri có tính dai dién vói mót dó
tin cay nhát djnh cho mót don nguyén dát nén, cüng nhu phán chia hgp ly các dern
nguyén dia chát dua theo hé so bién dóng cúa túng so hang trong táp hgp thóng ké.

1.3.1. Các giá tri binh quán so liéu thí nghiém

1.3.1.1. Giá tri binh quán so hoc

Mót táp hgp A,, A2, A „ .... A„, la nhüng giá trj két quá các thí nghiém riéng lé các máu
dát dugc láy tú mót don nguyén dát nén. Giá trj tr ung binh so hgc cúa mót dác trung:

8
 CHUCSNG 1 - CÄC PHLfONG PHÄP TilMH TOÄN N^N MÖNG CÖNG TRINH

A=^ - (1-1)
n

1.3.1.2. Giä tri binh quän gia quyen

Khi cäc so lieu thi nghiem co quyen änh huong khäc nhau, giä tri binh quän gia quyen
cö dang sau:
T W,A, + W2A 2 + ...+ W,A, I W .A , (12)
W ,+ W 2 + ...+ W; X W,

1.3.2. Phän chia cäc lop dia chät cöng trinh

Möt Idp dia chat cöng trinh duoc xäc dinh bäng quan sät su thay doi mäu, hat dö trong
quä trinh khoan khao sät hoäc tren täp hcfp cäc giä tri däc trirngco - ly(tCr thi nghiem
trong phong vä hien trirang) cüa löp dät do.

Ducrc goi lä möt löp dia chät cöng trinh khi täp höp cäc giä tri däc trirng cö - ly cua nö
phai cö he so bien dong v du nhö, v cö dang sau:

v = = 100% (1.3)
A
_
Trong dö giä tri trung binh cüa möt däc trung : A = ---- . (1.4)

|Z (A —A)2
vä dö lech toän phucmg trung binh : ct = J ------'■
-------- , (1.5)
V n -1

Vöi A, lä giä tri rieng cüa däc trung tu möt thi nghiem rieng;

n - so län thi nghiem.

Bang 1.1. He so bien dong v

Theo QPXD 45-78

Däc trung cüa dä't He so bien döng v
Ty trong hat 0,01
Trong lucrng rieng 0,05
Dö äm tu nhien 0,15
Giöi han Atterberg 0,15
Module bien dang 0,30
Chi tieu stre chöng cät 0,30
Cuöng dö nen mpt truc 0,40

9
CHITONG 1 - CAC PHUONG PHAP TiNH TOAN NEN M6NG CONG TRINH

1.3.3. Dac (rung tieu chuan

Gia tri lieu chuan cua tit ca cac dac trimg cua dat la gia tri trung binh cong cua cac ket
qua thf nghiem rieng le A , (trir lire dinh don vi c va goc ma sat trong ip).

Dac trung chong cdt lieu chuan

THI' NGHIEM CAT TRUC TIEP

Cac gia tri tieu chuan cua luc drnh dcrn vi va goc ma sat trong dirge thuc hien theo
phuong phap binh phucmg cue tieu cua quan he tuyen trnh cua ung suat phap a, va ling
suat chong cat circ han T; cua cac thi nghiem cat tircrng ung, t = a x tgtp + c

Luc dinh don vi tieu chuin c'Lva goc ma sat trong tieu chuan (plc dugc xac dinh theo cac
cong thtic sau:
n
I x .I a f - I a .I x A ( 1.6 )
¡=i ¡=| j=i

tgcp,c = - n X t iO .- X x .Ia , (1.7)

i=l i=l i=l

V C fl A = nXcr, - (1.8)
¡=1 \i=l

IIm h ¡.I .Gia tri dac trung chong cat lieu chuan theo
phuong pliap binh phucmg citc tieu cua cac ket qua tlti nghiem cdt true tiep

1.3.4. Dac trung tinh toan

Nham muc dich nang cao do an toan cho on dinh cua nen chiu tai, mot so tinh toan on
dinh cua nen dugc tien hanh voi cac dac trung tinh toan. O miic do dcm gian (nhu trong
QPXD 45-70), dac trung tinh toan dugc xac dinh bang cach nhan dac trung tieu chuain
voi he so d6ng nhat k:

10
 CHLfONG 1 - CÁC PHUCING PHÁP TÍNH TOÁN NÉN MÓNG CÔNG TRÌNH

Vói (1.9)

A" = kAlc (1.10)

Trong QPXD 45-78, các däc trimg tính toán cita dát duoc xác dinh theo cóng thiíc sau:

A=— ( I l 1)
kd

Trong dó: A“ - già tri däc trirng dang xem xét;

kj - he so an toán vé dát.

kj = 1 vói các däc trimg cüa dát ngoai trir lire dính, góc ma sát trong, trong luong dern vi
và cuòng dò chiù nén mót truc túc thoi có he so an toán dát duoc xác djnh nhu sau:

vói chi so dô chính xác p duoc xác dinh nhu sau:

vói lire dính c và hê sô' ma sát tgep.

tacó: P = ta v (113)

dé tính toán v, các già tri dò lêch toàn phucrng trung bình có dang nhu sau:

trong dó: a
V n —2 i=i

vói trong luçmg riêng y và cuòrng dò chju nén mót truc Rc:

(1.14)

Trong dó: ta - he so phu thuòc vào xác suât tin cây a.

- khi tính nén theo bien dang thi a = 0,85.

- khi tính nén theo cucfng dô thi a = 0,95.

11
CHUONG 1 - CÁC PHLfONG PHÁP TÍNH TOÁN NÉN MÓNG CÓNG TRINH

Báng 1.2 Hé so la
So bác tu do Hé só' tu úng vói xác suát tin cáy a báng
(n-1) vói R, y
0,85 0,90 0,95 0.98 0,99
(n-2) vói c va cp
2 1.34 1.89 2.92 4.87 6.96
3 1.25 1.64 2.35 3.45 4.54
4 1.19 1.53 2.13 3.02 3.75
5 1.16 1.48 2.01 2.74 3.36
6 1.13 1.44 1.94 2.63 3.14
7 1.12 1.41 1.90 2.54 3.00
8 1.11 1.40 1.86 2.49 2.90
9 1.10 1.38 1.83 2.44 2.82
10 1.10 1.37 1.81 2.40 2.76
11 1.09 1.36 1.80 2.36 2.72
12 1.08 1.36 1.78 2.33 2.68
13 1.08 1.35 1.77 2.30 2.65
14 1.08 1.34 1.76 2.28 2.62
15 1.07 1.34 1.75 2.27 2.60
16 1.07 1.34 1.75 2.26 2.58
17 1.07 1.33 1.74 2.25 2.57
18 1.07 1.33 1.73 2.24 2.55
19 1.07 1.33 1.73 2.23 2.54
20 1.06 1.32 1.72 2.22 2.53
25 1.06 1.32 1.71 2.19 2.49
30 1.05 1.31 1.70 2.17 2.46
40 1.05 1.30 1.68 2.14 2.42
60 1.05 1.30 1.67 2.12 2.39

Trong tính toán thirc té có thé su dung phép tính LINEST trong chirong trinh phán mém
EXCEL, ghi két quá úng suát cát cuc dai t ma> váo cót 1 các úng suát pháp o tuong úng
váo cót 2. Sau dó chon mót báng góm 2 háng nám cót, dánh váo lénh = linest (vi trí dáy
so Tmax, dáy so 0,1,1) xong án cúng lúe “Shift+Ctrl”+ Enter

THÍ NGHIÉM NÉN BA TRUC

Thay vi ve các vóng Mohr úng suát lúe máu truot, ta chon giá tri cao nhát cúa vóng Mohr
khi truot ( a n, a ,) các diém náy có toa dó [ t = ( l / 2 )(0 n - a¡) va a = ( l / 2 )(0 ,, + o,)] lán
lu'grt la bán kính va tám vóng Mohr, các diém náy nám tren duóng t = 0 tg a + a
 CHLfONG 1 - CÁC PHL/ONG PHÁP TiNH TOÁN NÉN MÓNG CÔNG TRI NH

alc và góc a 'c direte tính toán tir tâp hçrp cùa các diëm t = ( l / 2 ) ( a , r - ct3) và a = ( l/2 )(c rlf + a,)
giong nhu clc và (pll;

Sau dó tính clL và <plctheo công thùc sau:

sincp = tg a
a
va c = -------
coscp

Thi du 1.1

Ta thông kê kët quà cüa 6 thi nghiêm cát truc tiëp (Bàng 1.3):

Trong dó ö dòng thú nhät trong ô két quà ta có tg(p = 0,631 = 32,25° ô thú hai là
c = 0,136 kg/cm2, vi thú nguyên cùa ûng suât trong phép tính là kg/cm2.

Dòng thú hai ta có a lg<p = 0,014 và a c = 0,031 kg/cm2

Tir dây ta dé dàng suy ra các hê sô' bien doi dâc trirng v = a /A 'c
vc = 0,031/0,136 = 0,228 < 0,3
và v,g¥ = 0,014/0,656 = 0,02 < 0 ,3
Tính già tri c„ và tgcp,,, tir xàc suât tin cây a = 0,85 và so bâc tu do n -2 = 18-2 = 16 ta
suy ra hê sô' ta = 1,07 và chi sô' dô chính xàc p = vta, ta suy ra duçfc:
pc = vcta = 0,228 x l,0 7 = 0,244
P,BH> = v,Bipta = 0,02 X 1,07 = 0,02
Sau cùng ta có:
c„ = 0,136(1 ± 0,224)= [0,106 ^ 0,166]
tgcpM= 0,631 ( 1± 0,02)= [0,618 - 0,643]

13
CHLfONG 1 - CÁC PHLfONG PHÁP TÍNH TOAN NÉN MÓNG CÔNG TRÌNH

Bang 1.3. Trang tính tren Excel

T (kg/cm’) CT(kg/cm2)
0.75 1
0.74 1 0.630833 0.136111
0.73 1 0.014416 0.031143
0.75 1 0.991713 0.049939
0.77 1 1914.817 16
0.76 1 4.775408 0.039903
1.38 2
1.4 2
1.4 2
1.45 2
1.47 2 '
1.49 2
1.95 3
1.95 3
2 3
2.08 3
2.09 3
2 3

Tinh già tri c, và tgip,, tir xác suât tin cây a = 0,95 và so bâc tu do n -2 = 18-2 = 16 ta
suy ra duçrc hç so tu = 1,75 và chi so dô chính xác p = vt„:

pc = vtt„ = 0,228 X 1,75 = 0,399

ptJ.,p = vlf<pt„ = 0.02 X 1.75 = 0.035

San cùng ta cô:

c, = 0.136(1 ± 0.399) = (0.082 -î- 0.19]

tgcp, = 0.631(1 ± 0,035) = (0,609 0,653]

Ta nhân tháy các già tri tính toan cùa lire dính dem vi c và hç sô ma sát tgcp cô mot khoàn
già tri, ma tùy vào phép tính cu thé la chon già tri bé nhât hoàe 1cm nhât nhàin tàng tinli

14
 CHirONG 1 - CÁC PHIÍONG PHÁP TÍNH TOÁN NÉN MÓNG CÔNG TRINH

an toan cúa cóng trinh. Thí du khi xác dinh siíc chiù tài cùa nën dût ta chon càc già tri
bé, côn khi tính àp lue dût bi dông ta chon lue dinh lóti nhat va góc ma sát lôn nhat.

1.4. CÁC DLÍ LIEU DE TÍNH NÊN MONO

Các loai tài trong

Tai trong tac dung lên móng và truyën lén nén d it thuenig duoc phân chia thành:

Tài trong thuông xuyen là tài trong tac dông lien tue khi thi công và suôt qua trinh sir
dung công trinh nhu trong luong ban thàn, àp lue dàt, àp lue nuôc. ...

Tài trong tam thôi

a- Tài trong tam thôi ngán han chi xuat hiên trong tirng giai doan khi thi công hoàc trong
quà trinh su dung nhu : tài trong gió, tài trong do sóng. ...
b- Tài trong tam thôi dài ban tac dông trong mot thôi gian tirong dôi dài khi thi công
hoàc trong quà trinh sir dung công trinh nhu: trong luong càc dung cu và thiët bi tlnh,
tài tac dông lên mai công trinh, ...
c- Tài trong dâc biçt xuat hiçn trong nhüng truông hop tliât dàc biçt nhu tài do dông dût,
do sâp dô mot bô phân công trinh, . .

Mat khàc, tài cô thé xeni nhu tù trong (dead load) là càc loai tài cô dinh và hoat tài (live
load) là các tài cô thé dich chuyén.

1.5. TO HOP TÀI TRONC

Khi tính toán nén mông phài tien hành vói các tô hop. bât loi nhat cho bien dang cùa
công trinh và ôn dinh cùa toàn nën, cô thé xày ra.

Các tô hop can lini ÿ:

a- To hop chinh. gôm tài trong thuông xuyên, tài trong tam thôi dài han, và mot tài
trong tam thôi ngán han (tài ngán han này cô ành huông nhiëu dën truong ling suât
trong nén thuông duoc chon là tài trong giô).

b- Tô hop phu. gôm tài trong thuông xuyên, tài trong tam thôi dài han, và it nhat là hai
tài trong tam thôi ngán han.
c- Tô hop dâc biçt, gôm tài trong thuông xuyên. tài trong tam thôi dài han. mot sô tài
trong tam thôi ngàn han và mot tài trong dâc biçt (thuông duoc chon là tài dông dàt
trong vùng cô dông dàt).

Ngoài ra tài trong côn duçic phân thành tài tiêu chuàii và tài tính toán.

15
CHLTONG 1 - CÁC PHLTONG PHÁP TÍNH TOAN NÉN MÓNG CÓNG TRINH

Tai trong tiéu chuán la tái trong má có thé kiém soát duoc giá tri cua nó trong diéu
kién thi cóng hoác sü dung cóng trinh binh thuóng.

Dó sai léch (lón hoác bé) cüa tái trong vé phía bát Icíi cho cóng trinh so vói tái tiéu
chuán, do bien dóng cüa tái hoác thay dói diéu kién su dung cóng trinh, duoc xét den
báng hé so vital tái n.

Tái trong tính toán duoc drnh nghla la tái trong tiéu chuán nhán vói hé so vuot tái n.
Hé so vuot tái tu 1,1 den 1,4 tüy theo loai tái trong.
Khi tính toán nén theo trang thái giói han bien dang ducrc tién hánh vói tó hop chính các
tái trong tiéu chuán.
Khi tính toán nén theo trang thái giói han cuóng dó duoc thirc hién vói tó hcrp phu, tó
hop dác biét các tái trong tính toán.
Khi tính toán nén theo úng suát cho phép duoc thuc hién vói tó hop phu, tó hop dác biét
các tái trong tính toán va các hé so an toán thích hop.
Theo phán tính toán dia ky thát cüa Tiéu chuán Cháu Au (Eurocode 7), phán biét hai
trang thái giói han:
- Trang thái giói han sü dung: (ELS - états limites de Service) la trang thái giói han má
néu vucrt qua thi các tính náng sü dung cóng trinh khóng dáp úng duoc nhu dir trü. Các
trang thái náy có do bién dang hoác chuyén vi quá mire có thé gay ra nhüng hu hóng
các bó phán cóng trinh va lám cho các máy móc van hánh khóng an toán; hoác gáy ra
su rung dóng gáy khó chiu cho nguói sü dung cóng trinh.
- Trang thái giói han tó'i háu: (ELU - états limites ultimes) la nhirng trang thái gán vói su
mát ón dinh, hoác các dang gáy dó timg bó phán hay cá cóng trinh gáy ra nguy hiém
cho con nguói xung quanh cóng trinh. Vói nén móng các trang thái giói han tói háu vé
khá náng gánh dó cüa nén dát, su lát dó cóng trinh, su trircrt cüa móng, sírc chóng dó
cüa vát liéu lám móng, dó lún vuot quá giói han chuyén vi.
- Các loai tác dóng theo tiéu chuán cháu Áu:
• Các tác dóng thuóng xuyén G: trong lumig móng va các phán lién quan trén móng
nhu trong lUOTig cóng trinh va các thiét bi thuóng xuyén; các luc do co ngót, do tir
bién; luc do trong liróng dát va áp luc dát.

• Các tác dóng do nuóc Fwchü yéu la luc dáy Archiméde cho các bái toán tính úng suát
hüu hiéu: luc thüy dóng do các dóng cháy.

• Các tác dóng thay dói Q (khóng thuóng xuyén) nhu các luc tái xe, luc tháng, trong
luong vát chúa tam thói; tái do ánh huóng thói tiét nhu mua, gió,..

16
________________ CHUONG 1 - CÁC PHirONG PHÁP TÍNH TOÁN NÈN MÓNG CÔNG TRINH

• Tác dông dác biét FAvói các cóng trinh cáu diiòiig có th¿ là va cham tàu, xe váo cóng
trinh, dông dai, vói các cóng trinh xáy dung dân dung nhu gió xoáy, va chain, hóa
hoan. dông dat. ..

Các tác dông này gôp lai thành các to hop : to hop co ban. to hop dàc biêt, to hop trang
thái giói han toi hâu cho các tính toán theo trang thái tói han tói háu. Các tó hop thuóng
xuyén, tó hop theo nám tái dáo. tó hop hiëm xáy ra cho các tính toán theo trang thái giói
han sir dung.

Trong quy pham xáy dirng cúa Mÿ (ACI code) lai sú dung các tó hop tái, cho tính toán
cho trang thái giói han tói háu, tuong dói don gián nhu sau:

U - 1,4D + 1,7L, vói D là tTnh tái và L là hoat tái.

Khi có xem xét ánh huóng cúa gió tó hcrp tái có dang:

U = 0,75( 1,4D + 1,7L + 1,7 W ), vói W là lue gió.

Khi khóng có tính tái xuát hién thi tó hop tái có dang:

U = 0,9D + 1,3W

17
 CHÜÜNG
TOM TAT CQ HOC DAT

2
Tinh toân nên mong gôm hai phàn: tinh on dinh nën và kët câu mông. Phân tinh toân
nên dôi hoi phâi thông thao lÿ thuyê't Co hoc dâi. Trong chuong này câc van dê co ban
cùa Co hoc dâi duçrc ôn tâp gom: ling suât trong nên dât; bien dang nën vàsure chiu tài
cùa nën, câc công thüc và câc bâng tra co bàn duçrc lièt kê dé cô thé thuân tien tra cûu.

2.1. TINH ÜNG SUÂT TRONG NÊN DÂT

2.1.1. Tinh ling suat trong dât nën do trong luong bàn thàn

2.1.1.1. Khi không cô dông nuâc chüy trong dât

Vi du 2.1.

Tinh câc trng suât tai diém M à dô sâu 6m, nê'u mue nuâc ngâm sâu hcrn mât dât 2m.

Ung suât thàng dûng à diém M:

ct2= SyjZj = 18kN/m’x2m +20kN/m’x4m = 1 1 6 kN/m:

Ap lue nuâc u à diém M:

Chon trong luong don vi thé tich cùa nuâc yw = 9,81 kN /m ’.

uM = 9,81kN/m’x4m = 39.24 kN/m2

Ung suât hùu hiêu thàng dûng à diém M:

ct’,m = or, —uM= 116 kN/m2 - 39,24 kN/m2 = 76,76 kN/m2

18
 CHLfONG 2 - T6M t At CO HOC DAT

v ... ., . .
He so ap luc ngang K„ = 1 - sin<p’ hoac K„ = ------, trong bai nay gia thiet K( = 0.5
1- v
ling suat huu hieu nam ngang d diCm M:
c t \ m = K0ct’,m = 0.5x76,76 kN /nr = 38.38 kN/m2
Ung suat nam ngang 0 diem M:

- CT\m + UM - 38.38 + 39.24 = 77,62 kN /nr

Tt 18kN/m 3

|
k
"C7 Muc nude ngam Ik 1 b
\ y= 20kN/m3

oz Uz ®z Ox a*

Lifn v. Tir dinh de eo ban cua Terzaghi: “tai mot diem trong nen dat bao hoa ung suat
long bang tong ling suat huu hieu va ap lire nuoc 16 r6ng”.

ct = a’ +u

Trong thue te can thiet phai do ap lire nude 16 r6ng. u, khi khao sat dia chat hoac suot
qua trinh ap lire nude 16 r6ng thay d6i, moi co the tinh dugc ling suat huu hieu.

2.1.1.2. K hi co ddng nude chay trong dat

Terzaghi luon nhiic den ba ke thu cua dat do la nude, nude va nude. Nen trong tinh toan
mong nong tdng ham, tudng chdn. .. hai ben mong co do chenh lech cot ap nude tiic la
co dong tham ngang trong dat nen dudi day mong. Can phai xet anh hudng cua do chenh
coi ap nude theo so do sau:

Ung suat do trong lucpfng ban than khi co anh hudng do chenh lech cot nude (co dong
nude tham trong nen dat), thuong duoe xet trong trudng hop on dinh truot phan ngSm.

Trong trudng hop nay sue chong cat dat nen d day mong dugc tinh nhu sau:
S = (P - U)tgcp + cb
Vdi (p la goc ma sat, c la luc dinh, b la be rong day mong. P tong lire dung tac dong len
day mong. U la tong ap luc nude tac dong len day mong do chenh lech cot ap nude trudc
va sau tudng.

19
CHLfONG 2 - TÓM TÀT CO HOC DAT

MNN

MNN
_s _
pilrm
p
1 1 JlllUl
lllllu
I lì n h 2.1. He lire lén cóng Irìnli klii có chénh le d i cól mure

2.1.2. Tinh ling suàt lai lap (rung dal tren mal dàt bài toàn boussincsq

Khi có lue tàp trung Q thàng dung tàc dóng ó màt

dàt gay càc ung suàt a,; o r; ctg; t„ tai diém có toa dò
là r và z so vói góc toa dò O, diém dàt lire Q.

3Q
[2.1|
27TZ
1+

Trong thuc té tinh toàn a z duoc dùng rat phó bién và

I lì n h 2.2. B ili loan Boussinesq
duoc viét duói dang:
1
a, = [2.2]
2.71

1+

Tri so cùa k phu thuóc vào —và có thè suy tir bang he so k.
z

Néu có nhièu lue tàp trung tàc dung có thè àp dung phuemg phàp cóng tàc dung:

° / = ; r X k,Q, [2.3]
Z j= |

1- 2v
[2.4]
2n
( r 2 + z2 )2 r2 + z 2 + z ( r 2 + z2 )

20
 CHl/ONG 2 - TÓM TAT CO HOC BÁT

a» = - — ( l - 2 v ) [2.5]
271
( r 2 + z2) 2 r 2 + z 2 + z (r2 + z 2) 2

3Q
[ 2 .6 ]
5
271

Néu tái tác dòng là P trong hé toa dò (x, y, z)

3P£_
2 ti R 5
3 P fz x 2 l-2 v R2- R .z - z 2 x (2R + z)
a , = ----
2 ti R 3 R 3(R + z) R 3(R + z ) 2

3 P zy l-2 v R 2 - R .z - z 2 y 2(2R + z)
CT, = -----+
y 2 7t R 5 R 3(R + z ) R 3(R + z)2

3-P y z
2.71 R 5
3.p x.z2
2.71 R 5

3-P x.y.z 1 -2 .V x.y(2.R + z)

[2.7]
Txy 2.7t R5 3 R 3(R + z ) 2

Tóng so ùng suât :

P ,, . z
0 = a, + c, +a, =- ( l + v) — [ 2 .8 ]
71 R

"huyéji vi theo chiéu các truc z, x, y lân luçft là:

P(l + v)
-j- + 2(1 —v) —
2.7I.E R3 R

P(l + v)
2.7I.E R (R + z)

P(l + v) y
^ | - ( l - 2 . v ) ------------ [2.9]
2.7t.E R3 R (R + z)

Frong dó: v - he so Poisson;

R = sj:x 2 + y2 + z 2 .

21
CHLfQNG 2 - T6M TAT CO HOC SAT

|{;ing 2.1. Bang gia Iri he so k tinh ling suat phap (hang difng tai lap Irung

r//. k r/z k r/z k r/z k

0 0.477465 0.58 0.23126 1.16 0.0566639 1.74 0.014666
0.02 0.476988 0.6 0.221357 1.18 0.0539333 1.76 0.014048
0.04 0.47556 0.62 0.211732 1.2 0.0513413 1.78 0.013459
0.06 0.473195 0.64 0.202396 1.22 0.048881 1 1.8 0.012898
0.08 0.46991 0.66 0.193356 1.24 0.0465461 1.82 0.012364
0.1 0.465734 0.68 0.184619 1.26 0.0443301 1.84 0.011854
0.12 0.4607 0.7 0.176188 1.28 0.042227 1.86 0.01 1368
0.14 0.454849 0.72 0.168064 1.3 0.040231 1.88 0.010905
0.16 0.448225 0.74 0.160249 1.32 0.0383367 1.9 0.010464
0.18 0.440881 0.76 0.152739 1.34 0.0365388 1.92 0.010043
0.2 0.432871 0.78 0.145531 1.36 0.0348323 1.94 0.009641
0.22 0.424252 0.8 0.138622 1.38 0.0332124 1.96 0.009257
0.24' 0.415086 0.82 0.132005 1.4 0.0316747 1.98 0.008891
0.26 0.405434 0.84 0.125675 1.42 0.0302148 2 0.008541
0.28 0.395359 0.86 0.119624 1.44 0.0288286 2.1 0.007014
0.3 0.384924 0.88 0.113845 1.46 0.0275122 2.2 0.005793
0.32 0.374191 0.9 0.108329 1.48 0.026262 2.3 0.004812
0.34 0.36322 0.92 0.103069 1.5 0.0250745 2.4 0.004019
0.36 0.352071 0.94 0.098055 1.52 0.0239464 2.5 0.003374
0.38 0.340798 0.96 0.093279 1.54 0.0228745 2.6 0.002846
0.4 0.329455 0.98 0.088732 1.56 0.0218558 2.7 0.002413
0.42 0.318093 1 0.084405 1.58 0.0208876 2.8 0.002055
0.44 0.306757 1.02 0.080288 1.6 0.0199672 2.9 0.001758
0.46 0.29549 1.04 0.076374 1.62 0.019092 3 0.00151
0.48 0.284332 1.06 0.072654 1.64 0.0182597 3.5 0.000747
0.5 0.273317 1.08 0.069119 1.66 0.017468 4 0.000401
0.52 0.262476 1.1 0.06576 1.68 0.0167148 4.5 0.000229
0.54 0.251838 1.12 0.06257 1.7 0.0159981 5 0.000139
0.56 0.241426 1.14 0.05954 1.72 0.0153159 >5 0

Vi du 2 2 : Cho mot lire tljiing dung Q = 600KN tac dung tren mat dat.
1. Tinh ling suat crztai cac diem A(x = 0, y = 0, z = 2), B(x = -1 , y = 0, z = 2), C(x= -2 ,
y = 0. z = 2)
Lffi gidi:
1. T a c o :

Tai A: — = ^ = 0 => tra bang k. = 0,4775

z 2

Tai B: — = — — — = 0,5 => tra bang kB= 0.2733

22
________________________________________________ CHLfONG 2 - TÓM TÂT CO HOC OAT

Tai C : — = ^ ^ — = 1 => tra bang kc = O.OS4-4

z 2

Tri so ürng suat: Tai A: ct/A = 0 , 4 7 7 5 ^ - = 72kN /m 2

Tai B: o /B = 0 , 2 7 3 3 ^ = 41 k N /m 2

Tai C: ct/C = 0 , 0 8 4 4 ^ = 1 3 k N /m 2

Ilinh 2.3. Daug thay dai itng suât <x ben tiling dut nén ilo lue tap tning

C hù y: Ung suât tai a ie diè'm lân cân diem dût life O kliông xâc din lì ditac.

2.1.3. Diràng lue hay lue duàng th in g

Ung suat do ành huòng cùa lue dang duòng thàng nhu: duòng rày; tuòng chiù lue trong
nén dat duoc suy tir bài toàn Boussinesq có thè tinh tir câc còng thtte sau:
CHLfONG 2 - TÓM TÀT CO HOC DAT

2.p X .z

2.p x.z2
[2 IO]

//inA 2.4. Duàng lire tac dông

2.1.4. Tai phân bo deu trên dien tich bâng

Tù kët quà tính úng suât dë dàng suy ra các úng suât trong dât nén duói tài bang cuong
dô P, co bë rông b.
2.P.dx 2.P.dx 3n
da, = .cos ß
* ( x 2 + z2) "-r

a z = — I cos2 ß.dß = — j ( l + 2.cosß).dß

n P2 71 02
P
a , = ~ ß, + ^ s in 2 ß , - ( ± ) ß , -^ -sin (± 2 ß 2)
n

ßi - ^ sin2ßi ~ (± )P 2 - ^ sin (±2ß2)

Tzx =txz = T = — (cos2ß2 -c o s2 ß ,

2.n
Tri so ß, lay vói däu dirong khi diëm M näm ngoài pham vi hai difcmg thäng di qua hai
mép cúa tái trong.

24
 CHL/ONG 2 - TÓM TÄT CO HOC DAT

Trifòng hop don giàn nhà't là dói vói càc diém nàm trèn duöng thäng Oz di qua tàm lai
trong. Vi tính dói xùng cho nèn: ß, = ß2 = ß

a z =CT, = —(2ß + sin 2ß)

7t

a x = a 3 = —(2ß - sin 2ß)

71

= t X2 = t = — (c o s 2 ß 2 - cos2ß, ) = 0 [2.11]

i*
Hình 2.5. Tài pliàn bodéti li en móng bang

Bang càc tri so — phàn bó déu hình bàng

P P P

x/b

z/b 0 0,25 0,5

o jp GJP T-JP c jp CT,/P T„/p o jp a*/p

0 1 1 0 1 1 0 0.5 0.5 0.32
0.1 0.9968 0.7519 0 0.9882 0.6852 0.0383 0.4998 0.4368 0.3152
0.25 0.9595 0.4502 0 0.9022 0.3929 0.1273 0.4969 0.3471 0.2996
0.35 0.9103 0.3121 0 0.8310 0.2859 0.1538 0.4921 0.2936 0.2836
0.5 0.8183 0.1817 0 0.7347 0.1862 0.1567 0.4797 0.2251 .0.2546
0.75 0.6682 0.0805 0 0.6071 0.0978 0.1273 0.4480 0.1424 0.2037
1 0.5498 0.0405 0 0.5105 0.0551 0.0959 0.4092 0.0908 0.1592
1.25 0.4618 0.0227 0 0.4365 0.0332 0.0720 0.3700 0.0595 0.1242
1.5 0.3958 0.0138 0 0.3791 0.0212 0.0551 0.3341 0.0403 0.0979
1.75 0.3453 0.0090 0 0.3339 0.0142 0.0430 0.3024 0.0281 0.0784
2 0.3058 0.0062 0 0.2976 0.0100 0.0343 0.2749 0.0203 0.0637
3 0.2084 0.0019 0 0.2057 0.0032 0.0165 0.1979 0.0069 0.0318
4 0.1575 0.0008 0 0.1563 0.0014 0.0096 0.1529 0.0031 0.0187
5 0.1265 0.0004 0 0.1259 0.0007 0.0062 0.1240 0.0016 0.0122
6 0.1056 0.0002 0 0.1053 0.0004 0.0043 0.1042 0.0010 0.0086

25
CHLfONG 2 - TÓM TÄT CO HOC DAT

Bang 2.2. Bang tính úng suát duúi tai bang phán bo dcu

x/b

z/b 1 1,5 2

a,/p °*/p *JP a,/p °»/p x«/p a,/p o jp 'J v

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0.1 0.0016 0.0923 0.0114 0.0002 0.0378 0.0026 0.0001 0.0211 0.0011
0.25 0.0199 0.1961 0.0588 0.0029 0.0896 0.0156 0.0008 0.0514 0.0064
0.35 0.0438 0.2347 0.0952 0.0073 0.1184 0.0286 0.0022 0.0698 0.0122
0.5 0.0878 0.2563 0.1404 0.0186 0.1509 0.0514 0.0060 0.0937 0.0232
0.75 0.1564 0.2409 0.1811 0.0469 0.1772 0.0883 0.0172 0.1220 0.0449
1 0.2048 0.2048 0.1910 0.0795 0.1783 0.1153 0.0333 0.1362 0.0661
1.25 0.2344 0.1678 0.1850 0.1097 0.1656 0.1304 0.0519 0.1390 0.0834
1.5 0.2500 0.1355 0.1719 0.1343 0.1473 0.1361 0.0706 0.1342 0.0955
1.75 0.2563 0.1089 0.1563 0.1528 0.1279 0.1353 0.0876 0.1251 0.1027
2 0.2563 0.0878 0.1404 0.1656 0.1097 0.1304 0.1021 0.1139 0.1058
3 0.2299 0.0393 0.0893 0.1798 0.0577 0.0986 0.1342 0.0706 0.0955
4 0.1961 0.0199 0.0588 0.1680 0.0317 0.0707 0.1388 0.0425 0.0753
5 0.1676 0.0111 0.0408 0.1509 0.0186 0.0514 0.1321 0.0264 0.0580
6 0.1451 0.0068 0.0296 0.1345 0.0117 0.0385 0.1220 0.0172 0.0449

2.1.5. Tái trong phán bo hinh tam giác tren móng bang

Trong thuc té tai trong tác dung phán bo tren nén dát theo nhüng quy luát khác nhau.
Trong dó quy luát phán bo theo hinh tam giác là khá phó bien nhtf tài trong do mái döc
talus cùa duòng hay dê dàp.

2.P dr
d a, =-
[ ( x - r ) 2 + Z2]

2.P V z3.r.dr
= —r J;
Ti.b J|
° [ ( x - r ) 2 + z 2]

Pi X sin 2 8 )
[ 2. 12]
2 J
Hinh 2.6. Tài pliàn bô him giác li en móng häng

26
 CHLTONG 2 - TÓM TÁT CO HOC DAT

Tai phän bö dang hinh thang.

Tai phän bö hinh thang rat thucmg gäp trong

ngänh "cäu ducmg”. ngänh “thüy lgi” khi tinh
toan các cöng trinh dä't dáp.

Úrig suät phäp thäng düng do tai hinh thang

nhu trong hinh 2.7:
a+bV , b
------ (“ i + « 2 — «2
a I a
Hinh 2.7. Tái liiiili häng cltiti tái liinli thang
hoäc c 7 = — ( a , + a , ) + —a ,
a

hay lä a z = — [a (a , + a 2) + b a , 1
a7i

Ung suät phäp näm ngang

2(a + b) 2 z , Rf
------a , + 2 a , + s i n a 2 - s i n 2 a 2 ln -^y
In a a R2

Trong dó: R 2 = z + b

R f = z2 + (a + b)2

Ung suät tiep t„ :

P[, z
=- 1— a ,

2.1.6. Tái phán bó den tren dien tich chü nhät

Tai trong phán b ó d é u p tren dien tich hinh c h ü nhät:

Ung suät tháng dúng a z cíia các diém trong löng dä’t näm tren truc tháng düng di qua
góc dién chiu tái:

~ /y w

áf,

Hinh 2.8. Tái p plián bó dé¡t tren dién tich cliii nliát bxl.

21
CHLfONG 2 - TÓM TÀT CO HOC DAT

Ùhg suàt thàng dùng a z cua diém nàm trén truc thàng dùng di qua tàm dièn chiù tài, 0
dò sàu z:

b'- 3.p.d£,.dr| z3
J i:
-b, -l| 2.71 52
[ ( x - ^ ) 2 + ( y - r i ) 2 + z 2J

2p b,l, b,l,z (bf + + 2 z 2)

=> o , = arctg - = k ()P [2.13]
( b f + z 2)( f + z 2)^/bf + lf + z 2

Trong dó : /, = -

Ùhg suàt thàng diing a , do tài phàn bò dèu trén dièn chiù tài chu nhàt, doc truc thàng
dùng ben duói diém góc dièn chiù tài.
l2 , ,2 . „2,3/2 .bi2 +, ,2
2blz(bz + 12 + z1)>u li +, 2-.2
zi | i 2b/z(b2 + / 2 + z2)l/2
4 ji z2(b2 + /2 + z 2) + b2/ 2 b2 + / 2 + z 2 z2(b 2 + / 2 + z 2) _ b 2/ 2 = k p [2.14]

hoàc:

2mnVim + n +1 2m nV m 2 + n 2 +1
+ tan = lp [2.15]
4 tt m 2 + n 2 + m2n2 +1

b , 1
voi m = —va n = —
z z

Cung có thè tinh càc thành phàn ùng suàt khàc:

/b Ibz
arctg--------
zR 3 R2^

Ib
arctg-------- [2.16]
zR 3

b bz2
^xz = 7 -
271 R 2 R fR 3

T P ’ / lz2
yz 271 R, R 2R 3

X = J L 1+ Z
xy 271 r 3 r,

28
 CHLfONG 2 - t 6M t At CO HOC OAT

Trong do: R ^ = \u + z 2

R 2 = \lb 2 + z 2

R 3 = \] l2 + b2 + z 2

Bang 2.3. Gia tri k„

lib
z/b Bai toan
1 1,5 2 3 4 5 10 15 20 phing
0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
0.2 0.960 0.973 0.976 0.977 0.977 0.977 0.977 0.977 0.977 0.977
0.4 0.800 0.854 0.870 0.878 0.880 0.881 0.881 0.881 0.881 0.881
0.6 0.606 0.694 0.727 0.748 0.753 0.754 0.755 0.755 0.755 0.755
0.8 0.449 0.546 0.593 0.627 0.636 0.639 0.642 0.642 0.642 0.642
1 0.336 0.428 0.481 0.525 0.540 0.545 0.549 0.550 0.550 0.550
1.2 0.257 0.339 0.392 0.443 0.462 0.470 0.477 0.477 0.477 0.477
1.4 0.201 0.272 0.322 0.377 0.400 0.410 0.419 0.420 0.420 0.420
1.6 0.160 0.221 0.267 0.322 0.348 0.360 0.373 0.374 0.374 0.374
1.8 0.131 0.183 0.224 0.278 0.305 0.319 0.335 0.336 0.337 0.337
2 0.108 0.153 0.190 0.241 0.269 0.285 0.303 0.305 0.306 0.306
2.2 0.091 0.130 0.163 0.211 0.239 0.255 0.277 0.279 0.280 0.280
2.4 0.077 0.111 0.141 0.185 0.213 0.230 0.254 0.257 0.258 0.258
2.6 0.067 0.096 0.123 0.164 0.191 0.208 0.235 0.238 0.239 0.239
2.8 0.058 0.084 0.108 0.146 0.172 0.189 0.217 0.221 0.222 0.223
3 0.051 0.074 0.095 0.130 0.155 0.172 0.202 0.207 0.208 0.208
3.2 0.045 0.066 0.085 0.117 0.141 0.158 0.189 0.194 0.195 0.196
3.4 0.040 0.059 0.076 0.105 0.128 0.145 0.177 0.182 0.184 0.184
3.6 0.036 0.053 0.068 0.096 0.117 0.133 0.166 0.172 0.174 0.174
3.8 0.032 0.047 0.062 0.087 0.107 0.123 0.156 0.163 0.165 0.165
4 0.029 0.043 0.056 0.079 0.098 0.113 0.147 0.154 0.156 0.157
4.2 0.026 0.039 0.051 0.073 0.091 0.105 0.139 0.147 0.149 0.150
4.4 0.024 0.036 0.047 0.067 0.084 0.098 0.131 0.140 0.142 0.143
4.6 0.022 0.033 0.043 0.062 0.078 0.091 0.124 0.133 0.136 0.137
4.8 0.020 0.030 0.040 0.057 0.072 0.085 0.118 0.127 0.130 0.131
5 0.019 0.028 0.037 0.053 0.067 0.079 0.112 0.121 0.124 0.126
5.2 0.017 0.026 0.034 0.049 0.063 0.074 0.106 0.116 0.119 0.121

29
CHUONG 2 - TÓM TÀT CO HOC BAT

Bang 2.4. Bang tinli kB

//b
z/b
1 1.2 1,4 1,6 1.8 2 2.5 3. 3,5 4 5 10
0 0.25 0.25 0.25 0.25 0.25 0.25 0.25 0.25 0.25 0.25 0.25 0.25
0.2 0.249 0.249 0.249 0.249 0.249 0.249 0.249 0.249 0.249 0.249 0.249 0.249
0.4 0.240 0.242 0.243 0.243 0.244 0.244 0.244 0.244 0.244 0.244 0.244 0.244
0.6 0.223 0.228 0.230 0 232 0.232 0.233 0.234 0.234 0.234 0.234 0.234 0.234
0.8 0.200 0.207 0.212 0.215 0.216 0.218 0.219 0.220 0.220 0.220 0.220 0.220
1 0.175 0.185 0.191 0.195 0.198 0.200 0.202 0.203 0.204 0.204 0.204 0.205
1.2 0.152 0.163 0.171 0.176 0.179 0.182 0.185 0.187 0.188 0.188 0.189 0.189
1.4 0.131 0.142 0.151 0.157 0.161 0.164 0.169 0.171 0.172 0.173 0.174 0.174
1.6 0.112 0.124 0.133 0.140 0.145 0.148 0.154 0.157 0.158 0.159 0.160 0.160
1.8 0.097 0.108 0.117 0.124 0.129 0.133 0.140 0.143 0.145 0.146 0.147 0.148
2 0.084 0.095 0.103 0.110 0.116 0.120 0.127 0.131 0.134 0.135 0.136 0.137
2.2 0.073 0.083 0.092 0.098 0.104 0.108 0.116 0.121 0.123 0.125 0.126 0.128
2.4 0.064 0.073 0.081 0.088 0.093 0.098 0.106 0.111 0.114 0.116 0.118 0.119
2.6 0.057 0.065 0.072 0.079 0.084 0.089 0.097 0.102 0.105 0.107 0.110 0.112
2.8 0.050 0.058 0.065 0.071 0.076 0.080 0.089 0.094 0.098 0.100 0.102 0.105
3 0.045 0.052 0.058 0.064 0.069 0.073 0.081 0.087 0.091 0.093 0.096 0.099
3.2 0.040 0.047 0.053 0.058 0.063 0.067 0.075 0.081 0.084 0.087 0.090 0.093
3.4 0.036 0.042 0.048 0.053 0.057 0.061 0.069 0.075 0.079 0.081 0.085 0.088
3.6 0.033 0.038 0.043 0.048 0.052 0.056 0.064 0.069 0.073 0.076 0.080 0.084
3.8 0.030 0.035 0.040 0.044 0.048 0.052 0.059 0.065 0.069 0.072 0.075 0.080
4 0.027 0.032 0.036 0.040 0.044 0.048 0.055 0.060 0.064 0.067 0.071 0.076
4.2 0.025 0.029 0.033 0.037 0.041 0.044 0.051 0.056 0.060 0 063 0.067 0.072
4.4 0.023 0.027 0.031 0.034 0.038 0.041 0.047 0.053 0.057 0.060 0.064 0.069
4.6 0.021 0.025 0.028 0.032 0.035 0.038 0.044 0.049 0.053 0.056 0.061 0.066
4.8 0.019 0.023 0.026 0.029 0.032 0.035 0.041 0.046 0.050 0.053 0.058 0.064
5 0.018 0.021 0.024 0.027 0.030 0.033 0.039 0.043 0.047 0.050 0.055 0.061
6 0.013 0.015 0.017 0.020 0.022 0.024 0.028 0.033 0.036 0.039 0.043 0.051
7 0.009 0.011 0.013 0.015 0.016 0.018 0.022 0.025 0.028 0.031 0.035 0.043
8 0.007 0.009 0.010 0.011 0.013 0.014 0.017 0.020 0.022 0.025 0.028 0.037
9 0.006 0.007 0.008 0.009 0.010 0.011 0.014 0.016 0.018 0.020 0.024 0.032
10 0.005 0.006 0.007 0.007 0.008 0.009 0.011 0.013 0.015 0.017 0.020 0.028
11 0.004 0.005 0.005 0.006 0.007 0.008 0.009 0.011 0.013 0.014 0.017 0.025
12 0.003 0.004 0.005 0.005 0.006 0.006 0.008 0.009 0.011 0.012 0.014 0.022

TOÂN DO ÂNH HUÔNG CÜA NEWMARK

Khi có mot dién chiù tài bât kÿ: chû L, chù thàp, .. hoàc xét ành huóng lân nhau cùa cac
móng gàn nhau. Newmark (1942) dà dé nghi sir dung mot toan do cho ta phucmg ticn
tinh gân düng tich phàn cùa iing suât dung tai mot diém do dién chiù tài bat kÿ có tài
phàn bó déu. Toàn do duçrc chia thành nhiéu ó, mói ô bicu thi lucrng ùng suàt vói cùng ti

30
 CHlfONG 2 - TÓM TÁT CO HOC BÂT

lê nhir nhau. Binh do diên dât tâi duoc vè lên biéu dó vói ti lé dà dût truóc, sau dô dât
diém cân xác dinh úng suât duói nó vào tâm biéu dó. Dém so ó ducrcbao phú bòi diên
chiù tai. Cuoi cùng tính duoc úng suât theo công thûc:
ctz = (so ô duoc bao phù) INq

Ô dây IN la thira so tí lé cúa toân dô, nghîa là già tri ânh hiròng cùa mot ô vói tai trpng
don vi phân bò dëu q. Các toân dò cô thé duoc xây dung vói câc già tri khâc nhau cùa
thìra sô ânh huong và cho các thành phân úng suât khâc nhau.

Dé vè toân do Newm ark dôi vói úng suât thàng dùng a, dâ duoc giái dé cô duoc
nghiêm duong:

—= [(1 - I y 213 - l]l/2. Trong dó I = — là hê sô kích thuôc cùa mot diên tròn chiù tài
z q
trong phân bô dëu q. diên này cho hê so úng suât dàc trung 1^. Bàng cách thay các già tri
1 vào dáng thúc trên së nhân duôc các già tri — và chúng duoc sù dung dé vè mot loat
z
các hình tròn dóng tâm. Các hình tròn này sau dó duoc chia nhò ra bàng các duòng
thàng qua tâm dé có so ô mong muón.

V i du 2.3. Xây dimg toán dó ành huòng Newmark dói vói úng suât pháp tháng dúng có
già tri ánh huóng 0,002 cho mot ô.

Giái: Vói già tri ành huóng là 0,002 tóng so ó sé bàng 500. Cho nhóm nhùng vành
khuyèn chinh, mói vành góm có 40 ô, vói các vành khuyên ô phia trong và ó phia ngoài
mòi vành góm 20 ô. Cho già tri ti lê z = 40mm (doan thàng chuàn dài 40mm).

Nhùng tính toán dà duoc làp thành bàng (xem bàng 2.5).

Dé tính úng suât do tâi cùa móng gây ra tai giùa lóp dât mòt cách nhanh chóng, nguöi
ta nhân thây ràng úng suât lan truyën trong nèn dât bòi mot góc a hop vói phuang tháng
dúng cüng cho úng suât gán vói các lòi giái suy tú lÿ thuyê't dán hói.

31
CHlfONG 2 - TÓM TÀT CO HOC BAT

Bang 2.5. Bang tính kích thuác càc vòng tròn bieu do Newmark

Bán kính hình tròn

Hình Só ó trong Toàn bò
- = [ d - i qr 2/3- i ] l/2 a(mm) (vói ti le
tròn só: vòng tròn hình tròn Iq z
z = 40mm)
1 20 0,04 0,166 6,6
2 40 0,08 0,239 9,6
3 80 0,16 0,351 14,0
4 120 0,24 0,448 17,9
5 160 0,32 0,542 21,7
6 200 0,40 0,637 25,5
7 240 0,48 0,739 29,6
8 280 0,56 0,854 34,2
9 320 0,64 0,988 39,5
IO 360 0,72 1,156 46,2
11 400 0,80 1,387 55,5
12 440 0,88 1,764 70,6
13 460 0,92 2,094 83,8
14 480 0,96 2,748 110,0

Ung suât a , ó dáy tháp lan tôa duçrc tính nhu sau:
Q
[2.17]
(b + 2ztga)(l + 2ztga)

Dcfn giàn han tháp lan tòa có dp doc 2:1 úng suât a , à dáy tháp
lan tôa cô dang:

Q [2.18]
z (b + z)(l + z)

2.1.7. Tài phân bo dcu tiét diçn tròn bán kính r

a = j 2|_3( p p d p d (p) z3
2.71
[^p2 + b 2 + z 2 -2,b.p.cos(pJ

Nê'u xét cho các diêm nàm trèn duòng tháng dúmg di qua tàm
O (diém A) thì:

32
 CHl/ONG 2 - TÒM TÀT CO HOC DAT

3
1 2
: K ■P [2.19]
, (R i2
1+
UJ .

Già tri k,r phu thuóc vào — tra ó bang sau

Hàng 2.6. Uàng tinh klr

R R R
7. klr z z X,r

0.2 0.05713397 2.8 0.9619529 5.4 0.99396256

0.4 0.19958906 3 0.96837722 5.6 0.99456766

0.6 0.3694905 3.2 0.97346308 5.8 0.99509507

0.8 0.52386048 3.4 0.97753453 6 0.99555678

1 0.64644661 3.6 0.9808278 6.5 0.99648423

1.2 0.73762934 3.8 0.98351727 7 0.9971157

1.4 0.80363575 4 0.9857332 7.5 0.99769146

1.6 0.85112389 4.2 0.98757401 8 0.99809177

1.8 0.88546157 4.4 0.98911488 9 0.99865327

2 0.91055728 4.6 0.99041382 10 0.99901481

2.2 0.92914333 4.8 0.99151605 15 0.99970567

2.4 0.94310423 5 0.99245707 20 0.99987547

2.6 0.95373981 5.2 0.99326507 30 0.99996302

2.1.8. Tai trong phan ho tam giác trcn dièn chCr nhat

o j j 3 P-^d^.dn___________ _____________

00 2'" b [ ( x - ç )2 + ( y - î i )2 + z2] %

Trong nhûng hop tài phàn bo hình tam giàc

hay hình thang (tuyén tinh) nhu hình dirói, ta
có thè tính ùng suât a, trong nén dät ben
duói góc A hay C nhu sau:

33
CHl/ONG 2 - TÔM TÂT CO HOC DAT

Truong hop I, tâi thay doi tuyen tinh mot phuong voi âp lire cire dai là q,„ tong âp lire sè
dât à diém O, cô toa dô x = b/6 và y = 0 nê'u gôc toa dô là tâm diên ch|u tâi. Üng suât a,
trong nén dât bên dircri gôc A (âp lue bâng không):

27TD R, 2r .
r b^-D 12201

Ühg suât a, trong nên dât bên dirt'n gôc B (âp lire Ion nhâ't)

„ _ q«ir " z b . _ bl
---- + —sin [2.211
2itb R, 1
[ (b 2l2 + R qZ2) 2
Trucmg hffp 2, tai thay d6i tuyen tinh theo hai phucmg voi ap luc cuc dai la qn, tai C, hai
ap luc trung binh q ’„ 6 D va B, long ap luc se dat a diem O, co toa do x = —va

y = —, neu goc toa do la tarn dien chiu tai.

Ung suit a , trong nen dat ben duoi goc A (ap luc bang khong):

1 z z3 4T_b z z3
a , =. <io — [ 2 .2 2 ]
471 b 1 l Rb RfRDJ
l Ri RfoJ
Ûng suât a , trong nên dâ't bên duôi gôc C (âp lue lôn nhât):

zR d z ZRr bl
cr, = S» + 2 sin [2.23]
4 71 ~r T ~ r7
(b 2l2 + RqZ2) 2 J j
Trong dô:
RÜ = b2 + z 2
R 2 = / 2 + z.2
2 , ,2

34
 CHl/ONG 2 - TÓM TÄT CO HOC DAT

2.1.9. Tai trgng nam ngang

a) Life lap tning Q nam ngang tac dung Iren mat dd't: ung suit tai mot diem M b it ky
duoc tinh:
_ 3Q _ ,
[2 .2 4 ]
2 7 iR

b) Tài Hong nàm ngang plian bo den: üng suat a , tai nhùng diém nàm dtfói diém góc
a , = ±k„.p„ ; a lA = + k„.p„ ; ct,c = - kn.p„ [2.25]
/ z
k., - hè sò phu thuóc vao — ; — ;
' b b

b - canh song song vói chiéu tàc dung cùa tài trong:

/ - canh thàng góc vói chiéu tàc dung cua tài trong.

e) Tài Hong Idilli bang, pitali bó dèli nàm ngang:

Uiig suät a , tai nhùng diém nàm duói diém góc

a , = k ’ n -P n : w * = k "„-P „ : = k " ’ „.p „ [2 .2 6 ]

35
CHL/ONG 2 - TÓM TAT CO HOC DAT

X z
k ’ k"„ ; k”’„ - càc he so phu thuóc vao —; —;
" b b ». ►

Chiéu tàc dung cùa tài trong pn là chièu àm so vói chiéu cùa ______ t ________
true ox. -*■ —*•

2.2. BIEN DANG DAT NËN VÀ DÔ LÚN

Dô lùn cùa nën mông công trinh gôm ba thành phân:

S = S, + St + S„

Trong dó: S,: dô lùn tûc thôi do tinh dàn hôi cùa nên dit;

Sc: dô lùn cô kët cùa vùng nên truc tiêp gánh dô mông;

Ss: dô lùn thû cap do dàc tinh tù bien cùa dât nên.

Dô lùn cùa mông chinh là chuyën vi dùng cùa mât pháng dáy mông, và chuyén vi này sè
bàng vói dô co cùa lóp dât chiù nén chi khi mât pháng ó dáy lóp dât chiù nén không cô
chuyén vi dùng hoâc chuyën vi düfng rät bé cô thé bô qua. Có rät nhiêu phuong pháp uóc
luçmg tông dô lùn cùa mông, hay chi rièng do co kët thäm.

2.2.1. Dò lùn có két cùa nén dät theo phirong pháp tóng phán tó vói duòng quan hó c - a '

Dói vói nhùng móng kich thuóc nhò hon 10m dât trên dât nên biën dang trung bình và
lón. dé tinh lùn cùa móng có thé áp dung phuong pháp công lùn tímg lóp. cùng thuòng
duoc goi vói tên là phuong pháp tong phân to.

Noi dung cùa phucmg pháp bao gôm:

- Ap lire dáy móng dù nhô dé không gây vùng biën dang déo quà Ion trong nën, diëu này
dôi hôi diëu kiên:

p'c < R'c = R„

- Tính áp lire gây lùn:

P8i = o ’si = P - y’Dr

- Vè hai duòng ùng suât pháp tháng dùng a ’gl(/l do áp lue gây lùn và o ’hl/) do trong luçmg
bàn thân theo dô sâu z.

- Xàc dinh chiëu dây vùng nén lùn thôa mân diëu kiên:

* o ’sl(/l < 0,2 a ’hl(/l, dói vói dât nën cô module biën dang E > 5 MPa

* a ’sll/l < 0,1 o ’hl(/), dôi vói dât nën cô module biën dang E < 5 MPa
 CHITONG 2 - TÔM TÂT CO HOC PAT

- Chia vùng nén lün thành nhiêu lôp mông goi là lôp phân to, môi lôp phân to cô bê dây
nhô hem 0,4 bê rông möng. Nëu vùng nén lün gôm nhiéu lcrp dât khâc nhau, mat phân
chia câc lcrp dât phài là mât phân chia câc lôp phân tô. Vë phucmg phâp tinh gân düng,
theo J. McPhail và P. Hellen cân chia hem 50 lôp phân tô môi dat duçrc dô chinh xâc
cao, diéu này chî phù hop khi sù dung câc chucmg tr'tnh tinh (phân mém) dé tinh lün.

- Tù ducmg do trong luçmg bàn thân. tinh üng suât này à giûa lôp phân tô dât thü i.
Pi, = tù" üng suât này ta suy ra hê sô rông e,, cûa phân to dât à trang thâi ban dâu,
khi chua gânh chiu công trinh, nhô vào ducmg cong (e-p) cûng chinh là ducmg (e-o ’)
cùa thi nghiêm nén ép không no hông hay thi nghiêm nén co kët.

- Tù duông üng suât phâp thâng *)"1

düng 0 ’s|(il do âp lue gây lün tinh
tông üng suât pj, i= a N(il + cr/(1) tâc
dông tai giùa lôp phân tô thü i là Vùng
không cô
nên lün
tông cùa üng suât do trong luçmg sét day nô’i y khi co
sêt day
bàn thân và üng suât do tài công
ndi
trinh, tù tông üng suât này và
aj,cô sét
ducmg cong nén ép (e-p) sê suy
day noi
ra hê sô rông e2l cùa phân tô dât
thü i. Hinh 2.9. Sa do linli lùn theo plucenig plicip long pliân to

Chinh vi viêc sü dung kët quà cüa bài toân Boussinesq dé tinh câc üng suât do tài ngoài
gây ra trong nén nên cân phâi kiëm tra âp lue nên sao cho nên eôn làm viêc nhu “vât liéu
dàn hôi".
Àp dung công thüc tinh dô co hay bien dang düng cüa lôp thü i:

S; = -e i: - Ç a u [2.27]
1 + e 11

- Dô lün cùa mong là tong câc dô bien dang dürng cüa câc phân to:

s = Zs, = S - [2.28]
i=i i=i

Hoâc tinh theo hê sô nén lün tucmg dôi a,, và module bien dang E, công thüc tinh lün
trén sè cô thêm hai dang sau:

■li e 2 i P 2i P li
s =2>i = I ' h, = i > 0lA p ,h , [2.29]
■+ e „ P 2. “ Pi,

n n R
S = X si = X ^ LAp,h, [2.30]
¡=1 ¡=1 fci

37
CHlfONG 2 - TÓM TÀT CO HOC DAT

Néu nèn dóng nhàt và cliap nhàn già thiè't càc hè so nén tucmg doi a,„ , hè so (3, và
module bién dang E, khóng dói theo chiéu sàu. Hai cóng Ihùc dò lun trén sè có dang:

S = Z s , = a 0X A p,h, [2.31]
¡=1 i=l

và S= £ s ,4 Ì A p ,h , [2.32]
¡=i L ì=i

2.2.2. Dò lun tinh thco duòng quan hè: e - Ioga’

Tùy theo loai dàt và lich sù chiù tài cùa nó, vj tri dói dò dóc cùa ducmg co két e-loga’,
duoc goi là “Vùng chuyén tiép” có thè dièn ra trong doan già tài nhó cho hàu hét càc
loai dàt, ngoai trù dàt silt và dàt che bi it nhay càm vói su thay dói ufng suat. Trén duòng
e - Ioga’, phàn tuyén tinh nàm truóc “vùng chuyén tiép” duoc goi là duòng nén lai và
phàn tuyén tinh sau “vùng chuyén tiép” là duòng nén nguyèn thùy. Ung suàt ung vói vi
tri giao diém cùa duòng nén lai và duòng nén nguyèn thùy duoc goi là ùng suàt tién
c ó két a ’p .

Ilinh 2.10. Xacdinh ùng suat coke! truóc a],

Có nhiéu càch xac dinh ùng suàt tién có két a ’p, nhung thóng dung nhàt là phucmg phàp
Casagrande (1936), phucmg phàp này góm càc buóc nhu hình càch mót:

1/ Chon diém A có bàn kinh chinh khuc bé nhàt trén duòng cong có két e-loga’.

2/ Vé duòng tiép tuyén vói diém A.

3/ Vè duòng song song vói true hoành tù A.

4/ Vè duòng phàn giàc cùa góc hpp bòi hai duòng cùa buóc 2 và 3.
5/ Kéo dài phàn tuyén tinh cùa duòng nén nguyèn thùy. giao diém cùa duòng này và
duòng phàn giàc xàc dinh diém có ùng suàt tién có két a ’ .

38
 CHL/ONG 2 - t 6 m TAT CO HOC OAT

Hoac theo each hai. noi dai hai phan tuyen tinh cua duong cong e-logo’, giao diem cua
hai duong nay chinh la ling suat tien co ket o ’p. Theo Tieu chuain ky thuat cong trinh
giao thong 22TCN 262-2000 ap dung tif thang 6 nam 2000. giua hai gia tri til hai cach
xac dinh tren chon gia tri Ion de tinh toan.

Ty so tien co ket (overconsolidation ratio) dupe dinh nghla nhu ty so cua irng suat tien
co ket CT’r va ling suat do trong luong ban than cac lop dat ben tren hien huu tac dong
ct’v„ nhu sau:

O C R = -^ - [2.33]
o ’™

OCR = 1 : dat co ket thudng (ky hieu la NC: normally consolidation).

OCR > 1 : dat co ket truoc, (ky hieu la OC : overconsolidation).
OCR < 1: dat kern co ket hoac chua dat du qua trinh co ketdo trong luorng cac lop ben
tren, nhu caclerp train tich mdi hoac cac loai dat moi dap dam nen khong ky hay cac 16p
dat dap bang phucrng phap xang thoi.

R it nhieu thuc nghiem cho thay duarng nen lai song song voi ditong n o cung co do doc
dupe djnh nghla la chi so nen lai hoac chi so no C, hoac Cr, difin ta dac trung dan h6i
dupe xac dinh theo cong thtic:

C r = - TAer- _ = - K 2 - e rlj _ [234)

A (logc) lo g a 2 - loga.

Do doc cua ditdng nen nguyen thuy dupe dinh nghia la chi so nen C , bao g6m ea dac
tinh dan hoi va deo cua dat nen co dang sau .

Cc = ~Ae ------- ------------- [2.35]

AlogCT log<J2 -lo g C |
Do lun cua mong do co ket cua lop dat dinh dupe tinh nhu sau:
Voi dat co ket thuong Sc = H0 l o g [2. 36]
l + e0 p„
Voi dat co ket co ket truoc nang co ap luc tac dong giua Idp dat la p„ + Ap < a p thi do
lun la bien dang dan hoi cua nen co dang:
S ^ -^ H o lo g ^ P 12.37]
1 + e0 p0
Voi dat co ket co ket truoc nhe co p„ < crp < pu + Ap

=> Sc = - ^ - H 0 lo g ^ - + - ^ H ()l0g B o l ^ E [2.38]

l + e0 p„ 1+ e() ap

Trong do: p„ - ap luc do trong luong ban than 6 giua lop set;

39
CHUONG 2 - TÓM TAT CO HOC OÁT

Ap - úng suât thâng dúng già täng do tâi trong công trình gây ra ó giúa lóp dât sét;
a p - úng suât co kët truóc;

e„ - hê so róng ban dâu cúa lóp sét (úng vói thöi diém truóc khi xây công trình);
Cc - chi so nén;

Cr - chi so nò;

Hn - bé day lóp dât sét ban dâu truóc khi xây công trình.
e

e, - - i'
i'
i ' „
\ Bitìngnén i ' Buong nen
\nguyén thùy ¡ j^nguyên thùy

Duàng n é n f'-l^
nén lai ! 1
1 i
J __ i_
a, a 2 Ioga

Hình 2.11. Düc linli nén lai và nén ngtiyén thùy

Tinh dò lún theo duóng e - logp (hay e - Ioga) có thé tinh theo phuang phap tóng phàn
to, tuemg tu nhu phucrng phap dua theo duemg e - p.

S = X 7 ^ L- H i lo g
Pm + ¿Pi [2.39]
I + e. Poi
Lini y: Công thúc này chi nén áp dung khi các úng suât giúa các lóp khi dà có tài gây lún
> úng suât cö két truóc.

2.2.3. Lÿ thuyét bán khóng gian dàn hòi

Tú lÿ thuyét dàn hôi tuyén tinh, biéu thúc chuyén vi dúng tai M có toa do (x,y,z) duói
tác dung cúa tâi tâp trung P tai góc O.

P(1 + v) “ z-
,2 2(1- v )
(x.y.z) ■ [2.40]
2 tiE Tí
RJ R

néu M ó mât dât. thì z = 0, và chuyén vi dúng có dang:

P(l + v) r 2(i - v )i P ( l - v 2) P
( X,y,0) [2.41]
2nE R 7t ER TtCR

Vày dô bién dang dúng cúa lóp dát day z là hièu so hai chuyén vi cúa mât z = 0 và z = z, dô
bien dang này sè bàng vói dò lún cùa móng neu chuyén vi dúng tai z = z là w, ,= 0, hay:

40
 CHLfONG 2 - TÒM TÄT CO HOC DAT

S = w„.y. „ , - \ V y.„

Và do lùn cùa móng trên nùa không gian bien dang tuyê'n tính:

S = w , , y,„

Duói diên chû nhât chiù tai phán bô dèu p, chuyên vi dúrng tai M(x,y,z) có dang:
p (s > r|)d Ç d r)
[2 .4 2 ]
Mx.y. Z) = ^ íí
710 F V(x- ^ ) 2 + (y - n )2

Và thông thuông dô lún dàn hôi dúói diên chiù tài trôn và chû nhât trên nën ban không
gian bien dang tuyê'n tinh sau khi giài tich phân trên sè cô dang:

p b a (l - V )
[2 .4 3 ]

Nhung lòi giài dà dupe thirc hiên và dupe sir dung dai trà gôm:

• dô lún lón nhát tai tâm cùa móng mém chiù tai phân bô dëu vói a [na<.Vói móng vuông
và móng chû nhât không cúng tuyêt doi (mëm) hê so a m„ phu thuôc tÿ lê hinh dang,
dupe xàc dinh theo công thùc sau:

+m +m + m +1
Ln Ä . + mLn [2 .4 4 ]
VT \l 1 + 1

' dô lún tai góc cùa móng mëm chiù tài phân bô dëu dupe tinh vói a c hoâc a g có già tri
bàng ^ üisï- .

• dô lún trung binh cùa diên chiù tài dupe tinh vói a mhoâc a lb.

• dp lún cùa móng cúng tuyêt doi chiù tài dúng dùng tâm dúpe tinh vói a a,n51 hoâc <xr.

• E là module bien dang dàn hôi tinh tu thi nghiêm nên ba truc không thoàt nuóc thì S là
dp lún cùa nën tucmg úng vói bien dang túc thòi. E là module tong biên dang E cùa thi
nghiêm nën co kët hoâc thi nghiêm nên ba truc có thoàt nuóc, thi dô lún S là dô lún
cùa nën tucmg úng vói cà bien dang do có kët và bien dang túc thòi. Module bien dang
cùa dát cùng con dupe xác dinh tir thi nghiêm bàn nën hiên trucmg, thi nghiêm nën ép
ngang trong hô khoan hoâc suy tir thi nghiêm xuyên dông chuân SPT hoâc thi nghiêm
xuyên tînh CPT.

41
CHLfONG 2 - TÓM TAT CO HOC OÁT

Bang 2.7. Già tri a, tính lún theo phuang pháp bàn khòng gian dàn hói
m = 1/b a m„ am “ u.nsi

1 1.12 0.95 0.88

1.5 1.36 1.15 1.08
2 1.53 1.30 1.22
3 1.78 1.53 1.44
4 1.96 1.70 1.61
5 2.10 1.83 1.72
6 2.22 1.96 1.82
7 2.32 2.04 1.91
8 2.40 2.12 1.98
9 2.48 2.19 2.05
10 2.54 2.25 2.12
100 4.01 3.69
Móng tròn 1 0.85 0.79

Theo Braja M. Das däc trirng bien dang cüa mot so dat thông dung trong bang duói day:

Bang 2.8. Bang giá tr¡ u«c Iiron g module bien dang và hç so Poisson eúa dát

Loai dät Module bien dang E(Mpa) Hê so Poisson

Càt ròi 10.35-24.15 0.20 - 0.40
Cát chat trung b'inh 17.25-27.60 0.25 - 0.40
Cat chat 34.50-55.20 0.30 - 0.45
Cát lân dit bôt 1.035- 17.25 0.20 - 0.40
Cát soi 6 9 .0 0 - 172.50 0.15-0.35
Set mêm 2.07-5.18 0.2 0 -0 .5 0
Sét déo trung binh 5.18-10.35 0.20 - 0.50
Sét cúng 10.35-24.15 0.20 - 0.50

Mot vài tucmg quan thirc nghiêm cüa Mitchell và Gardner (1975) và Schurtmann (1970)
nhu sau:
E (kPa) = 766 N [2.45]
vói N là chi so cüa thi nghiêm SPT:
Và E = 2qc [2.46]
qc là suc kháng müi cüa thi nghiêm CPT
 CHirONG 2 - TÓM TÀT CO HOC DAT

Vói dai sét co két thuóng NC, module bien dang có thé suy tir lue dinh cùa thi nghiêm
nén ba truc không thoât nuoc theo công thùc sau:
E = 250cu dén 500cu
Tuong tu vói dâ't sét co két truôc là E = 750cu dén 1000cu [2.47]

Vói cu là lue dinh don vi không thoát nuôc

Trong Quy pham Xây dung Viêt Nam 45-78 cûng cho các tuong quan bàng 2.9:

Bang 2.9. Già trj m odule bien dang theo su t killing müi xuyên tînh
Loai dát Tri sô' module bién dang E
Cát 3qt
Á sét và sét 7qt

Mât khâc, trong Quy pham Xây dimg Viêt Nam TCXD 45-78 huông dàn sir dung
module biên dang suy tù module Ek cûa thi nghiêm nén co két (nén không nò hông)
trong phông ting vói câ'p tài tù 100 kPa dén 200kPa, nhân vói hê so diëu chinh mk.

Bang 2.10. Già trj hê sô hiéu chinh mk

Tri sô' cùa hè sô' mk khi hê sô' rông e bàng

Loai dât
0,45 0,55 0,65 0,75 0,85 0,95 1,05
Á cát 4 4 3,5 3 2
A sét 5 5 4,5 4 3 2,5 2
Sét 6 6 5,5 5,5 4.5

Các giá trj trong bàng 2.10 chi duoc sù dung cho các loai dât dinh cô dô sët

I, = B < 0,75. tùc là tù dât déo cúng tro lên cûng.

Chu y: Dôi vói dâ't cát và dât dèo mém dê'n mêm thi không sù dung hê so hiêu chinh mk cho
module bien dang tînh tù thi nghiêm nén trong phông.

2.2.4. Tînh lún theo phuorng phàp lap dàn hoi

Phuomg phàp lóp dàn hoi duçfc sù dung dê’ tînh dô lún trung bình cùa móng bè (bé
rông hoâc duàng kính lón han 10m) hoâc truong hçrp dât nén cô su hiên diên cùa mot
tàng cùng (module biê'n dang E > lOOMPa) bên duói lóp dát bien dang, ngay câ bài toán
bán không gian mà module bien dang cùa dât nén E > lOMpa, theo công thùc:

S = p b M ¿ k| ~ k |-' [2.48]
. =1 E.

43
CHLfONG 2 - TÓM TÀT CO HOC DAT

-b----- -j

Theo SNIP 2.02.01-83 (tiêu chuán thiet kê'cùa Lien Xô cû), thay hê so M bâng hai hê so
kc và kir dé tinh hâu hê't các loai móng có kích thiróc khác nhau:

[2.49]

trong dó:

b : bé róng cúa móng hoäc ducfng kính móng trón;

p : áp lue trung binh dáy móng, áp lue này phài nhò hon RL dê dàm bâo nën con
làm viêe dàn hoi;
M : hê so diêu chînh eho các móng eó bë rông lón hon 15m, khi chiêu rông móng
nhò hon 10m, hê so M trong bâng 2.12 phài duçre nhân vói 1,5;
kc ; hê so diêu ehinh do ành hucmg dô sâu;
km : hê so eh! ành htrong bé rông móng và dò cúng d it nën;
k; và kj_i : hê so hình dang móng và dò sâu lóp thú i trong chiêu dáy H (bang2.11);
Ej : module biê'n dang cúa lóp i;
n : so luemg lóp khác nhau vé tính nén lún trong pham vi H.

Bâng 2.11. Già tri k tính lún theo phuung pháp lóp dàn hói
Hê s6 k dô’i vói các móng
m - 2z/b
hoâc Hình chu nhât có tÿ stí các canh: n = 1/b bàng Móng
Hình tròn,
m = z/r bâng
bán kính r 1 1,4 1,8 2,4 3,2 5 n > 10
0,0 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000
0,4 0,090 0,100 0,100 0,100 0,100 0.100 0,100 0,104
0,8 0,179 0,200 0,200 0,200 0,200 0,200 0,200 0,208
1,2 0,266 0,299 0,300 0,300 0,300 0,300 0,300 0,311

44
 CHUONG 2 - TÓM TÁT CO HOC DAT

Báng 2.11 (tiép thco)

Hé só' k dói vói các móng
m - 2z/b
Hmh chír nhát có ty so các canh: n = 1/b báng Móng
hoac Hmh iron, báng
m = z/r bán kính r 1 1,4 1.8 2,4 3,2 5 n > 10
1.6 0.348 0,380 0,394 0,397 0,397 0,397 0,397 0,412
2,0 0.411 0,446 0,472 0,482 0,486 0,486 0,486 0,511
2,4 0.461 0,499 0,538 0,556 0,565 0,567 0,567 0,605
2,8 0.501 0.542 0,592 0,618 0,635 0,640 0,640 0,687
3.2 0,532 0,577 0,637 0,671 0,696 0,707 0,709 0,763
3,6 0,558 0,606 0,676 0,7 0,760 0,7 0,772 0,831
4,0 0,579 0,630 0,708 0,756 0,796 0,820 0,830 0,892
4,4 0,596 0,650 0,735 0,789 0,837 0,867 0,888 0,949
4,8 0,611 0.668 0,759 0,819 0.873 0,908 0,932 0,001
5,2 0,624 0,683 0,780 0,884 0.904 0,948 0,977 1,050
5,6 0,635 0,697 0,798 0,867 0,933 0,981 0,018 1,095
6,0 0,645 0,708 0,814 0,887 0,958 1,011 1,056 1,138
6,4 0,653 0,719 0,828 0,904 0,980 1,031 1,090 1,178
6,8 0,661 0,728 0,841 0,920 1,000 1,065 1,122 1,215
7,2 0,668 0,736 0,852 0,935 1,019 1,088 1,152 1,251
7,6 0,674 0,744 0,863 0,948 1,036 1,109 1,180 1,285
8,0 0,679 0,751 0,872 0,960 1,051 1,128 1,205 1,316
8,4 0,684 0,757 0,881 0,970 1,065 1,146 1,229 1,347
8.8 0,689 0,762 0,888 0,980 1,078 1,162 1,251 1,376
9,2 0,693 0,768 0,896 0,989 1,089 1,178 1,272 1,404
9,6 0,697 0,772 0,902 0,998 1,100 1,192 1,291 1,431
10,0 0,700 0,777 0,908 1,005 1,110 1,205 1,309 1,456
11,0 0,705 0,786 0,922 1,022 1,132 1,233 1,349 1,506
12,0 0.710 0,794 0,933 1,037 1,151 1,257 1,384 1,550

Báng 2.12. Giá tri M tính lún thco phuong pháp lóp dan hói

Ty só 2H/b hoác H/r Hé só' M

[ 0 - 0.5 ] 1.0
[ 0.5 - 1 ] 0,95
[ 1 -2 ] 0,90
[2 -3 ] 0,80
[3- 5] 0,75

45
CHLfONG 2 - TÒM TAT CO HOC DAT

Báng 2.13. Già tri kmtính lún thco phirang pháp top dàn hói
Hê s6 kmkhi bé ròng móng b là
Module biên dang E (MPa)
b < 10m 10m < b < 15m b > 15m
< 10 1 1 1
> 10 1 1.35 1.5

Bang 2.14. Già tri kc tính lún theo phirung pháp láp dàn hói

Tÿ sô' 2H/b hoâc H/r Hê so kc

[0-0.5] 1.5
[0 .5 -1 ] 1.4
[1 -2 ] 1.3
[2 - 3 ] 1.2
[3 - 5 ] 1.1
>5 1.0

XÁC DINH CHIEU DAY TÍNH TOÁN Hlt

Cliiéu day nén lún H„ trong phucmg pháp lóp bien dang dàn hói luyen tính duoc xác
dinh nhu sau:

I ■Hu duac láy tú cót dáy móng den mái cüa láp dát có module bien dang E > lOOMPa.

2. Móng có chiéu ròng hoàc duòng kính lón hon 10m thi láy den mái lóp dát
E > lOMPa, be dáy H„ duoc tính theo cóng thúc:
H„ = H„+ t X b [2.50]

Trong dó H,, vá t duoc chon nhu sau:

- nên là dát sét H„ = 9m và t = 0,15

- nên là dát cát H,, = 6m vá t = 0,1

b là bé róng hoác duòng kính móng

Khi móng có chiéu ròng hoàc duòng kính lön han 10m, dát có module bién dang
E > lOMPa, thi chiéu dáy H„ phái duac nhán vói hê so k,,.

Bang 2.15. Già tri hé so hiéu chinh àp lue kp khi tính lún theo phuong pháp kip dàn hói
p(kPa) kr
100 0,8
500 1,2

46
 CHUONG 2 - TÓM TÁT CO HOC PÁT

Các giá tri p trung gian có thé nói suy kp

Néu nén góm nhiéu lóp set vá cát xen lán
Giá thiét ráng nén loan la dát sét theo cóng thúc (2.50) có chiéu sáu tính toán H la:
H = Hs= (9 + 0,15b)kp = 1,5HC [2.51]

Vá néu nén toán lá cát thi chiéu sáu tính toán H:

H = Hc= (6 + 0 ,lb )k p [252]

a) Néu nhu trong pham vi tú Hc dén Hs chi toán lá dát cát thi chiéu sáu lóp nénlún H se
có dang:

H = Hc + ^ I h ® [2.53]

b) trong pham vi tír Hc dén Hs chi toán lá dát sét thi:

H = H c + ^ - X h sE| [2.54]

trong dó £ h “sj tóng chiéu dáy các lóp sét tu dáy móng dén chiéu sáu Hc

c) Con nhu trong pham vi tír Hc dén Hs vira có dát cát vá vira có dát sétthi chiéu sáu lóp
nén lún H se có dang:

H = HC + ^ X +^ X [2.55]
k
^ h " tóng các chiéu dáy lóp sét trong pham vi tú Hc dén H = Hc + -^ - £ h ®

Chiéu dáy Htl tính duac phái cóng thém vói bé dáy lóp dát có E < lOMPa nám duói
H„ néu nó khóng lón hern 5m. Néu lón han 5m thi viéc tính dó lún nén thuc hién theo sa
dó bán khóng gian bién dang tuyén tính hay báng phucmg pháp cóng lún timg lóp

DÓ LÚN Ó TÁM, CANH VÁ GÓC MÓNG

Có thé tính dó lún ó mót so v¡ trí duói dáy móng theo cóng thúc sau:

S=^ k [2.56]
E
trong dó:
p vá b nhu trong cóng thúc bán khóng gian dán hói, hé so k có y nghía nhu sau:
k(l hé so dé tính lún tai tám.
k| hé so dé tính lún tai giúa canh dái móng chú nhát hoüc bién móng trón.
k9 hé so dé tính lún tai giúa canh ngán móng chú nhát.
k3 hé so dé tính lún tai góc móng chú nhát.

47
CHUONG 2 - TÓM TÀT CO HOC OÁT

càc hè so k phu thuôc vào n = l/b tÿ so hai canh móng chû nhàt và m = 2H/b tÿ so giCra
chiéu sàu nén lún tính toán và nùa bé ròng b.

kr he so dé tính lún tai mot diém duói dáy móng trón cách tâm mót khoàng R, phu thuôc
H/r và R/r, (r là bán kính cùa móng trón).

Báng 2.16. Già tri k0, k], k2, kj tính lún theo phiwng pháp l<rp dan hói
, 2H n= 1 n =1,5 n=2
m -------
b ti k, ^2 k, k,, k, k; k, k<i k. k; k,
0.2 0,090 0,045 0,045 0,024 0.091 0,046 0,045 0,024 0.091 0,046 0,045 0,023
0.5 0,233 0,115 0.115 0,056 0.229 0,113 0.115 0,056 ,0229 0.112 0.114 0,056

1 0,462 0.233 0.233 0,116 0.469 0,235 0.231 0.115 0,466 0.233 0,231 0.115

2 0,701 0.398 0,398 0,233 0,769 0,443 0,404 0.235 0,796 0,461 0,403 0,233
3 0,802 0.485 0.485 0,305 0,911 0,565 0,508 0.323 0.969 0,610 0.514 0,328

5 0,888 0.565 0,565 0,380 1,036 0,682 0,617 0.426 1.130 0,761 0.641 0,448

7 0,925 0.601 0,601 0,416 1,092 0.736 0,669 0,478 1,204 0,832 0,708 0,512
10 0,954 0,630 0,630 0,444 1,135 0,779 0,712 0,518 1,260 0.888 0,762 0,565

n=3 n=5 n = 10
m,= —
2H
b k, k. k, k,, k, k; k, k„ k, k: k,
k.,
0,2 0,092 0,047 0,046 0,023 0,092 0.047 0.046 0,024 0,092 0.047 0,046 0.024
0,5 0,229 0.112 0,115 0,056 0,230 0,114 0.115 0,057 ,0231 0.114 0,115 0.057
1 0,463 0.229 0.231 0,114 0,461 0.229 0,231 0,114 0,463 0.230 0,232 0.115
2 0.808 0,469 0,400 0,231 0,802 0.464 0,400 0,231 0,799 0.461 0,400 0.231
3 1,016 0,649 0.514 0,328 1,029 0,658 0,511 0.326 1.023 0,651 0.511 0.326
5 1.235 0,852 0,658 0,462 1,305 0,916 0,658 0.463 1.316 0,926 0.656 0.460
7 1.340 0,954 0.742 0,545 0,459 1.065 0.756 0.558 1.511 1.116 0,752 0,558
10 1.423 1,036 0,815 0,617 1,588 1.193 0.352 0.652 1.706 1.306 0,858 0,659

Báng 2.17. Già tri kr tính lún theo phtrong pháp láp dan hói
R
H Giá trj kr khi tÿ só p = — báng
m ’= — r

0 0,25 0,5 0,75 1 1.25 1.5 2 2.5 3 4 5

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0,2 0.12 1,12 0.12 0,12 0.05 0

0,5 0.24 0,24 0.23 0,22 0.11 0.01 0

0,75 0,35 0,35 0,34 0,29 0.16 0.03 0.01

48
 CHl/ONG 2 - TÓM TÀT CO HOC DAT

Iiang 2.17 (tiép Iheo)

R

•o
— bang

c_
Già tri k

II
H
m ’= — r
r
0 0.25 0.5 0.75 1 1.25 1.5 2 2.5 3 4 5
1.0 0.45 0.44 0.42 0.35 0.21 0.07 0.02 0
1.5 0.58 0.57 0.53 0.45 0.28 0.13 0.07 0.02 0
2 0.65 0.64 0.60 0.52 0.34 0.17 0.10 0.04 0.01 0
3 0.74 0.73 0.68 0.59 0.41 0.23 0.16 0.08 0.04 0.02 0
5 0.81 0.79 0.74 0.66 0.47 0,30 0.22 0.13 0.09 0.06 0.02 0.01
7 0.84 0.82 0.77 0.69 0.50 0.33 0.24 0.15 0.11 0.08 0.04 0.02
10 0.85 0.83 0.79 0.71 0.52 0.35 0.27 0.18 0.13 0.10 0.06 0.04

00 0.91 0.89 0,84 0.76 0.58 0.40 0.32 0.23 0.18 0.15 0.11 0.09

2.2.5. t)ó nghièng ciia móng rièng le

Dò nghièng cita móng riêng lé duoc xàc dinh theo phuemg pháp lóp bién dang tuyén
tinh direte (ính loán nhu sau:
Khi lèch tàm iheo phuemg canh dai /, dò nghièng i, diroc tinh nhu sau:

Bang 2.18. Hè so k, de tinh dò nghièng Iheo phirong canh dai

Lèch tàm theo Già tri k, tirong óng vói 2HA)
nhinmg canh dai / 1/b
0,5 1 1.5 2 3 4 5 00
1 0,28 0,41 0,46 0,48 0,50 0,50 0,50 0,50

e, ‘ 1,2 0,29 0,44 0,51 0,54 0,57 0,57 0,57 0,57

1.5 0,31 0,48 0,57 0,62 0,66 0,68 0,68 0,68
* 2 0,32 0,52 0,64 0,72 0,78 0,81 0,82 0,82
3 0,33 0,56 0,73 0.83 0,95 1,01 1,04 1,17
5 0,34 0,60 0,80 0,94 1.12 1.24 1,31 1.42
10 0,35 0,63 0,85 1.04 1.31 1.45 1.56 2.00

Khi lèch tàm theo phuUng canh ngan b, dò nghièng ih dùde tinh nhif sau:
CHUONG 2 - TÓM TÀT CO HOC OÄT

Bang 2.19. He so kh de tinh dò nghicng theo phirung canh ngàn

Lêch tâm theo Già tri kb tuang ûng vói 2H/b
phircmg canh ngän b l/b
0,5 1 1,5 2 3 4 5 OO
, 1 0,28 0,41 0,46 0,48 0,50 0,50 0,50 0,50
: 1,2 0,24 0,35 0,39 0,41 0,42 0,43 0,43 0,43
1.5 0,19 0,28 0,32 0,34 0,35 0,36 0,36 0,36
A ...; 2 0,15 0,22 0,25 0,27 0,28 0,28 0.28 0,28
3 0,10 0,15 0,17 0,18 0,19 0,2 0,2 0,2
5 0,06 0,09 0,1 0,11 0,12 0,12 0,12 0,12
10 0,03 0,05 0,05 0,06 0,06 0.06 0,06 0,07

Dò nghièng cùa móng tròn và móng da giàc

1—V Ne
— k r —— [2.59]
Ek„, r3

Bang 2.20. He so kr de tinh dò nghiéng cùa móng tròn

trong dò: F - dièn tích dày móng có dang dà cho.

Trong càc còng thùc tinh góc xoay trên, chiëu dày tính toán H duoc tính toán Iheo càc
còng thùc (1.23 den 1.28) tùy diéu kiên d it nên tircmg úng.

2.2.6. Dò lùn ture thòi do tính dàn hói cùa nén dát, S,
Dò lùn lire thòi duoc tính vói module bien dang cùa thi nghiêm nén ba truc không thoàt
nuóc vói còng thúc dò lún theo bán không gian dàn hói:
p b a (l - V 2)

Dô lún túc thòi do phình trói ngang cùa dà't yé'u duói tài nén duòng thuòng duoc uóc luong
dira theo do lùn có kët Sc. Theo Tièu chuan kÿ thuát còng trình giao thông 22TCN 262-2000.
S, = (m - 1) Sc

Vói m = 1,1 den 1,4. Neu có phán áp hoâc vài dia kÿ thuât thi m = 1,1.

50
 CHLTONG 2 - TÒM TÀT CO HOC DAT

2.2.7. Dò lùn thco thòi gian cùa nèn dal

Bài toan tinh lu n theo thòi gian là nhàm tìm quan hê giüa tÿ so co kët U% và nhàn tò thòi
gian Tv. vói càc dinh nghìa sau:

U= [2.61]
S ,..

T. = ^ 4 [2-62]
H

Vói Cv là hé so co kët có dang nhu sau:

Cv = l_ + e ,JL = _ k _ [263]
^ Yn a<)Yn

Trong dó: a : he so nén cùa dàt nën;

ao : he so nén tucmg dói cùa dàt nën;
k : hé so thàm cùa dal nén;
yn : trong lirçmg rièng cùa niróc;

S, : dò lùn ò thòi diém t;

S, = co : dò lùn ein dinh hay là tòng dò lùn do co két thàm.
H : bé day thoàt niróc, neu chi thoàt niróc mat trên thì Hlay bàng cà bé day
lóp tinh lùn; H lay bàng nùa lóp bé dày lóp tinh lùn néu nuóc có thè thoàt
cà hai bien trên và duói. Chinh diëu này dòi hói phài lót lóp càt dày it
nhàt 10cm duói dày móng dé tao bièn thoàt nuóc.
Lai giài cùa Terzaghi cho càc truóng hop biên khác nhau:
TH 1
a) àp lue nuóc ló róng thäng dir häng so theo chiéu sàu, hai bièn thoàtnuóc.
u, = U| ò moi dò sàu trong khu vue nén lùn.
b) àp lue nuóc ló róng thäng du giàm tuyén tinh theo chiéu sàu, hai bien thoàt nuóc:
,, ( H - z ) '
U; = U, + Il , -
H
TH2 àp lue nuóc ló róng thäng du là nùa duòng sin theo chiéu sàu, hai bien thoàt nuóc:
sin(n z )
u, = u , ---------- .
2 4H
TH3 àp lue nuóc ló róng thäng du là duòng sin thco chiéu sàu, hai bièn thoàt nuóc
s in ( 7 t z )
U: = u , ---------- .
2H

51
CHIÍONG 2 - TÓM TÄT CO HOC DAT

ui ( TH1) . u, . u 'i (TH2) ( T H 3)

—

a/ ?H
■ K L
2H

U2
t
?H

l l i n h 2.13. Dang cúc dieu kiên bien áp lue infác lô rñng lliâng d ir do la i gäy hin

Bang 2.21. Các già tri U và Tv

Tv U%
U% Tv
THI TH2 TH3 THI TU 2 TH3
0 0 0 0 0,004 7,35 6,49 0,98
5 0,0017 0,0021 0,0208 0,008 10,38 8,52 1,95
IO 0,0077 0,0114 0,0427 0,012 12,48 10,49 2,92
15 0,0177 0,0238 0,0659 0,020 15,98 13,67 4,81
20 0,0314 0,0403 0,0904 0,028 18,89 16,38 6,67
25 0,0491 0,0608 0,117 0,036 21,41 18,76 8,50
30 0,0707 0,0845 0,145 0,048 24,64 21,96 11,17
35 0,0962 0,112 0,175 0,060 27,64 24,81 13,76
40 0,126 0,143 0.207 0,072 30,28 27,43 16,28
45 0,159 0,177 0,242 0,083 32,33 29,67 18,52
50 0,196 0,215 0,281 0,1 35,62 32,88 21,87
55 0,238 0,257 0,324 0,125 39,80 36,54 26,54
60 0,286 0,304 0,371 0,150 43,70 41,12 30,93
65 0,342 0,358 0,425 0,175 47,18 44,73 35,07
70 0,403 0.421 0,488 0,2 50,41 48,09 38,95
75 0,477 0,494 0,562 0,25 56,22 54,17 46,03
80 0,567 0,586 0,652 0,3 61,32 59,50 52,30
85 0,684 0,700 0,769 0,35 65,82 64,21 57,83
90 0,848 0,862 0,933 0,4 69.73 68,36 62,73
95 1,129 1.163 1,214 0,5 76,40 76.28 70,88
100 OC OC OC 0.6 81,56 80,69 77,25
0,7 85,59 84.91 82,22
0,8 88,74 88,21 86,11
0,9 91,19 90,79 89,15
1 93,13 92,80 91,52
2 99,42

52
 CHUONG 2 - TÔM TÂT CO HOC DAT

V i du 2.4

Mot mông bàng rông 2m, chiéu sâu dàt mông là 1,5m chiu mot âp lue gây lün à dây
mông là p8, = 150 kN/m2. Mue nuôc ngâm à ngang mât dây mông, trong luçmg riêng cûa
lop nên sét y = 18kN/m' (trên mue nuôc ngàm) và = 20kN /m \ Ldtp sét bên duôi mông
dây 4m và nâm trên lôp cât thô rât chât.

Hê sô thâm cua lerp sét là lx l0 " 9m/s và module bién dang ûng voi câp tài p=100kN/m2
dën 200kN/m2 là E = 2M N/m2. Tinh dô lün on dinh và vào theri diëm t = 1 thâng cüa lôp
sét trên?
Loi gidi
Néu chon truc Oz thâng düng huông xuông cô gôc tai dây mông:
z = Om => ct, = 150kN/m2
z = 1m => ct, = 0,818 x 150kN/m2= 122,7 kN/m2
z = 2m => a, = 0,55 x 150kN/m2= 82,5 kN/m2

z = 3m => ct, = 0,396 x 150kN/m2= 59,4kN/m2

z = 4m => ct,. = 0,306 x 150kN/m2= 45,9 kN/m2

Dô lün on dinh cüa lerp sét Sc = S1=00 = —X a zi

E
p(KPa)
0 20 40 60 80 100 120 140 160

Hînh 2.14. Biê’u dô ûng suât tinh lün a. và bien dô ûng suât gàn düng.

S,. = x lm x (150/2 + 122,7 + 82,5 + 59,4 + 45,9/2) = 0,145m = 145mm

2000

Sau mot thâng t = 2,592x106 s

Hè sô" nén tucmg dô’i a,, = (5/E = 0,8/2000 = 0,0004 m2/kN

53
CHLTONG 2 - TÔM TAT CO HOC DAT

k v _ k vE0 _ 1x 10 9(m / s) x 2MN / m 2 _

Hê so cö kê't C. = 2,5x 10 m /s
~V aoYw ßYw 0,8x1 xlO _2M N /m 3

Tv = (Cvt)/ H2
= (2,5xl0-7x2,592xl06) /22 = 0,162
tai giüa ldp dät a, = 82,5 kN/m2
trong sa dô gän düng THB thi a , = 97,95 kN/m2
dô chênh lêch là 15,45 kN/m2
150 150

Tÿ sd co kê't U% cüa biëu dö A cö thé suy duoc, mot câch gân düng, tù su phô'i hcrp biêu
dö THI và TH3.

Diên tich biêu dô B = 97,95 x2H

2H
Diên tich biéu dö C = f 1 5 ,4 5 s in ^ -d z = (2/rt)xl5,45x2H = 9,84x2H
o 2H
Diên tich biëu do A = Diên tich biëu do B - Diên tich biêu dô C = 88,1 lx2H

Suy ra : U A = 97’95U b ~ 9 ’ 8 4 U c = 1 J1 U B-0 ,1 1 U C

A 88,11

Tv = 0,162 =>U B = 45.37%

Uc = 32,92%

Nên UA= 1,11UB- 0,11U, = 1,11 x45,37 - 0,11 x32,92 = 46,74%

Vây sau mot thâng dô lün lôp sét là Sl=lh = 0,4674 x 145mm = 67,8mm

Cô thé sü dung câc phucmg phâp sau:

Theo so tay thiê't kê' nên mông NAVFAC DM7 luu y vê viêc tinh toân nhip dô lün cüa
nën thoât nuôc kém:

54
 CHLTONG 2 - T6M TAT CO HOC DAT

• Nhip do lun do co ket so cap chu yeu do thoat nude Id rdng thang du theo ly thuyet co
ket. tir he so co ket Cv tinh do lun tai thdi di£m t sau dat tai thong qua nhan to thefi
gian Tv co the sir dung bi6u do tuong quan trong hinh 2.15, can luu y cac anh hudng:
- Vdi ap lire ngoai phan bo khong doi theo chieu sau hay thay doi tuyen tinh theo chieu
sau co th6 sir dung tuong quan trong hinh 2.15 hay toan dd hinh 2.15.
- Ly thuyet co ket thong dung hien nay khong xet den sir thoat nude lo rdng thang du
theo phuong ngang ra ngoai khu vuc chiu tai. Mat khae he so co ket Cv giam theo do
xao tron cua “mfiu nguyen dang” . Ngoai trir cac cong trudng co kiem soat - do dac tot
ap lire nude 16 rdng khi thoat nude Id rdng thang du, cac udc luong nhip do lun do co
ket deu khac vdi thuc te.
- Neu thdi gian thi cong dang ke so vdi thoi gian co ket phai xet nhip do lun trong qua
trinh nay.
- Khi co hai ldp dat nen lun trong nen co dac diem khac nhau phai xet den dac tinh nay
trong khi tinh lun theo thdi gian.

• Nhip do lun do nen thu cap duoc tinh toan theo sau lun do co ket so cap.

TTT 2H
t l t t t
a = u,/u2

11
2 Dien thoat nuoc ^ ^¡gn
o : = u2

Phan phoi ap li/c khi chi/a co ket

H in h 2.15. Toan d o tinh T. va V %

55
CHUONG 2 - TÖM TÄT CO HOC OÄT

2.2.8. Dp lün do nen thü cäp cüa nen dal

Loai dp lün do bien dang thü cäp cüa dät ncn,

sau quä trinh phän tän nuöc lö röng thäng du
(co ket sa cäp), duöi mpt üng suät hüu hieu
khöng döi, thuong dupc ky hieu lä Ss.

O cäp täi tü p, = a bl (<1 giüa löp dät dang tinh

lün) den p2 = p, + Ap = p, + a z (a z üng suät do
täi ngoäi gäy ra ö giüa löp dät dang tinh lün),
dp lün do hien tupng nen thü cäp dua väo
doan tuyen tinh ben duöi cüa ducmg cong Hinh 2.4. Sa do xäc dinh lie so Ca
e - logt, a cäp täi tü p, den p2 cüa thi nghicm nen co ket mäu dät. Cöng thüc tinh dp lün
näy cö dang :
C„
So = - -H 0 (A logt) [2.64]
1 + e,

Trong dö ep lä he so röng tuong üng vöi diem däu cüa doan tuyen tinh duöi tren duöng
cong e - logt, suy tü duöng Ah - logt.

Ca : chi so nen thü cäp dupc dinh nghta böi Raymond vä Wahls (1976) cüng Mesri vä
Choi (1977), dua tren phän nen thü cäp cüa duöng cong e - logp nhu sau :
^ Ae
[2.65]
A logt

V i du 2.5

Mpt löp dät set m im cö ket thuöng (NC) bäo höa nuöc däy 20m, cö he so röng tu nhien
e0 = 2,855. Löp set näy, duöi cäp täi tü p, = o b, = 40kN/m2 (ö giüa löp dät set) den p2 =
Pi + Ap = p, + ctz = 80kN/m2, thöi gian lün do cö ket lä 25 näm. Tinh dp lün do nen thü
cäp tü näm thü 25 den näm thü 50.

Ket quä thi nghiem cö ket p cäp täi : 40kN/m2 - 80kN/m2 cö so doc ban däu cüa döng hö
do dö lün lä 12,7mm, so doc lün ö trong bang.

Lai giai

Tü bieu dö thi nghiem, chi so nen thü cäp dupc tinh nhu sau:

Ca = (Ae) / Alogt = (2,32 - 2,301)/ log(4290/1800) = 0,051

Dp lün do nen thü cäp (khöng phu thupc cäp täi mä chi phu thupc thöi gian) trong vöng
25 näm : tü näm thü 25 den näm thü 50 lä:

56
 CHtrONG 2 - TÓM TÂT CO HOC DAT

Ss = - ^ a - H 0 (A lo g t) = x l o g ^ = 0,092m
l + ep 1 + 2,372 25

Mat khác, dò lún do co két so cap khi tái tàng tir 40kN/m2 dén 80kN/m2

s c = ^ ^ - h = (2,631 -2 ,3 7 2 )/(l + 2,631) x 20m =l,426m

1 + e.

Vày dò lún tóng cóng sau 50 näm là S = Sc + Ss = 1,426 + 0,092 = l,518m

Báng két quà thi nghièm ò cap täi tù 40kPa dén 80kPa

So doc dóng hó lún (mm) Thcri gian thi nghièm (phüt) Hè só róng e

11,224 0 2,631

11,151 0,1 2,620

11,123 0,25 2,616

11,082 0,5 2,609

11,019 1 2,600

10,942 1,8 2,588

10,859 3 2,576

10,711 6 2,553

10,566 10 2,531

10,401 16 2,506

10,180 30 2,473

9,919 60 2,433

9,769 100 2,410

9,614 180 2,387

9,489 300 2,368

9,373 520 2,350

9,223 1350 2,327

9,172 1800 2,320

9,116 2850 2,311

9,053 4290 2,301

57
CHUONG 2 - TÓM TÁT CO HOC DAT

e-logt

log(t)

Báng 2.22. Các biéu thúc tính Ctt

Biéu thúc thuc nghiém dé tính Ca Loai dít thích hop Tác già

Ca = 0.032Q Mesri và Gollewski (1977)

C„ = (0,06 den 0,07)Q. Bìin vá sét híru co Mesri (1986)
Ca = (0,015 den 0,03)Cc Sét làn cát Mesri ( 1990)
C„ = 0,00168 + 0,00033Ip Nakase (1988)
C„ = 0,000 lwN DM 7

2.3. VAN DÉ SÚC CHIÙ TÁI CÙA NÈN

Súc chin tai ti'fc thdi vói các dác triíng chóng cat khóng thoát nuóc cu va <pu va si'fc chin
tai san khi dá lún ón dinh vói các dác tnfng chóng cát có thoát nifóc c ' va <p’.

2.3.1. Phuong pháp tính dirá tren miíc dó phát trien ciia vúng bien dang dco trong nen

Cóng thúfe cüa Fröhlich p0 = y.Df (a ) +H (a - 1) [2.66]

Úng vói nén dat khóng xuát hièn vúng bien dang déo, Zmax= 0

P -y D f | cotgep-—+ cp | -
7ty V

hoäc có thè vié't dixói dang:

71
trong dó a =- +1
cot gcp - -cp

58
 CHLfONG 2 - TÓM TÁT CO HOC OAT

Trong công thürc này, bè rông b cüa móng không ành huông lên siic chiù tài.

<(> 10" 20" 30" 35" 40" 45"

a 1,74 3,06 5,59 7,71 10,85 15,64

Vói mot móng dàt trên mât dàt (Df = 0) nën dàt không dinh c = 0, nên (H = c.cotgtp =
0), công thurc cüa Fröhlich cho sire chiù tài dàn hoi cùa nën bàng 0. Dieu này dông nghla
vói dàt roi khi cô tài tàc dông trên mat lâp tûc sê xuàt hiên vùng bien dang dèo.

Vói mot móng dàt trên mat (Df = 0) nën dàt dinh rông ((p = 0), công thurc cùa Fröhlich
cho sue chju tài cùa nên cô dang:
71C X C O t gCp
p0 = H (a -1 ) = lim [2.67]
cot gcp - 1 --(p
(p—
>0

Công thùc duoc stir dung trong càc quy pliatn xày dung 45-78 cùa Viét Nam

Khi tính toán sue chiù tài cùa nên theo trang thái giói han vê bien dang, de dô lùn cùa
móng có sai so nhò, nën dàt phài con hoat dông nhu vàt lieu bien dang dàn hôi, vi càch
xàc dinh càc ûng suât trong tinh lùn dêu dua vào lÿ thuyët Boussinesq (là lÿ thuyët dât
nën tàng trên co só lÿ thuyët dàn hói tuyën tinh cùa Hookes). Stic chju tài cùa nën duoc
chon tumi g ûng vói vùng bien dang déo phàt triën tù dày móng den dô sâu Zmax= b/4.
Nói càch khàc, vói hai vêt nhò biê'n dang dëo này, nën có thé con duoc xem nhu là bàn
không gian bien dang tuyën tinh.

y - + yDf + c c°tg<p | + yDf [2.b8]

cotgtp + (p -

R = P/ir <= b/4= AbÏ2 + BDfïl +Dc [2.69]

Bàng 2.23. Già tr| hé so sue chiù (ài A B D

Càc hê so A, B, D phu thuôc gôc ma sát trong cp c ù a nèn theo bàng sau:
0,257t D Ttcotgtp
B -1 i 71
9 71 71 71
COtg<p + ( p - - cot gcp + (p - - cot g(p + <p- -

0 0 1 3.1416
2 0.0290 1.1159 3.3196
4 0.0614 1.2454 3.5100
6 0.0976 1.3903 3.7139
8 0.1382 1.5527 3.9326

59
CHLfONG 2 - TÓM TÁT CO HOC DAT

0,25rt D 71cot gip

B -l 1 "
<p cot gip + (p ——
cot g<p + cp - — cot gip + (p —“

10 0.1837 1.7349 4.1677

12 0.2349 1.9397 4.4208
14 0.2926 2.1703 4.6940
16 0.3577 2.4307 4.9894
18 0.4313 2.7252 5.3095
20 0.5148 3.0591 5.6572
22 0.6097 3.4386 6.0358
24 0.7178 3.8713 6.4491
26 0.8415 4.3661 6.9016
28 0.9834 4.9338 7.3983
30 1.1468 5.5872 7.9453
32 1.3356 6.3424 8.5497
34 1.5547 7.2188 9.2198
36 1.8101 8.2403 9.9654
38 2.1092 9.4367 10.7985
40 2.4614 10.8455 1 1.7334
42 2.8785 12.5138 12.7874

Trong dò: y¡ - trong lucmg don vi thè tich cùa dat tù day móng tró lên màt dat;

y2 - trong lucmg don vi thè tich cùa dat tir dày móng tró xuóng;

Df - chiëu sâu chòn móng, dói khi dirgc kÿ hiêu là h;

c : lire dinh dem vi cùa dàt dày móng trò xuóng.

Trong QPXD 45-70, cóng thùc này duoc giói thièu duói dang sire chiù tài tièu chuàn cùa
dat nèn có dang:
Rlc = m(Aby2 + BDfy, +Dc) [2.70]

Càc dàc trimg dat nèn trong R'L là càc dàc trirng tièu chuän góm yK, clL và <pK. Trong
QPXD 45-78, sire chiù tài tièu chuàn duoc xét thèm diéu kién làm vièc dóng thóigiùa
nen và cóng trình và duoc goi là siic chiù tái tính toán theo trang thái gióihan thú hai Rn
cùa dat nèn.

R „ = - IÄ ( A b y ll + BDfy’II+Dcll) [2.71]
k lc

60
 CHUONG 2 - TÓM TÁT CO HOC DAT

Trong dó:
m he so diéu kién lám viéc: m = 0,6 khi nén la cát bót dirói mire nuóc ngám, m = 0,8 khi
nén la cál min duói muc nuóc ngám, m =1 vói các truóng hop khác. m, va m2 lán lugt la
he so diéu kién lam viéc cüa nén dát va he so diéu kién lám viéc cúa cóng trinh tác dóng
qua lai vói nén dát. duoc chon theo báng sau:
kIChé so dó tin cay klc = 1 khi các dac trung tính toán láy truc tiép tír các thí nghiém

k,c =1,1 khi các dac trung tính toán láy truc tiép tu các báng thóng ké.

Báng 2.24. Giá tri các hé so dicu kién lám viéc

m2

L oa i dát m, T y le k íc h thuóc có n g trin h L/H

> 4 < 1,5

D át h ó n lón láp d á y cát 1,4 1,2 1,4

C ác loai cát (trír c á t m in va cát b ui)

C át m in
+ K h ó vá ít ám 1,2 1,1 1,3
+ Bao h ó a nuóc 1,1 1.1 1,3
C át bui
+ K h ó vá ít ám 1.2 1,1 1,2
+ B ao h o a nuóc 1,1 1,0 1,2
D át h ó n lón láp d á y sét
C ác loai c ó d ó sét B > 0,5 1,1 1,0 1,0

** L la chiéu dái cóng trinh. ** H la chiéu cao cóng trinh

Các dác trung dát nén trong RMla các dac trung tính toán theo trang thái giói han thú hai
góm Y||, cMva q>„.

Vi du 2.6

Có mót móng nóng dang vuóng canh

b = l,lm , chiéu sáu chón móng la Df = lm.
Cát; y = 18kN/m
Tính súc chiu tái tiéu chuán R1" theo QPXD
45-70, khi nén dupc cáu tao nhu hính bén.
Cho biét nén dát trong khu vuc xáy dung Cát; y = 20kN/m3
Góc ma sát cp = 30“ ; c = 0
khóng có muc nuóc ngám xuát hién.

l.ói giái
Súc chiu tái tiéu chuán
Rk= m[Aby2 + BDfy, +Dcl
m = 1; <p = 30" —> A = 1.15: B = 5,59; D = 7,95

61
CHUCING 2 - TÓM TÁT CO HOC DAT

DfYi = l m x l 8kN /m ' = 18kN/m2

Trong luOTig rièng cùa dat nèn duói dày móng y2 = 20kN/m’
R'c= 1(1,15 x 1,1 x 20 + 5,59 x 18)= 126kN/m2

2.3.2. Phuong pháp tính dua trcn già thuyét càn bàng giói han diem

Prandtl là nguói dàu tièn quan sát truc tiép hình dang càc màt truot dat nèn ben duói mò
hình móng và dà dua ra hình dang giài tich cùa càc màt truot dày móng góm càc doan
thàng nói vói nhau bòi doan cong spirale. Vói mót so già thuyét don giàn bài toan, àp
lue cuc han dày móng qu dupc Prandtl giói thiéu góm hai thành phàn: do lue dinh cNc và
do phu tài hóng q,,Ntr

qu = q 0Nq + cN t

N q = t g 2^ + Y je x p ( 7rtgcp); Ne = (Nq - l)cotg<p

Bl

r = r0e (Atgcp

H ình 2.16. Ho ma! truot trong néri càn bàng giói luin

Mòt trong nhùng già thuyét cùa Prandtl là xeni nhu dàt nèn khóng có trong luong nèn
khóng có ma sàt trong khu vuc truot. Do dó, cóng thùc sue chiù tài dàt nèn cùa Prandtl
chi có hai thành phàn.

Sau dó, Terzaghi, Buisman, Caquot, Sokolovski, Meyerhof, Hansen và nhièu tàc già dà bó
sung thành phàn ma sàt vào cóng thùe sue chiù tài cùa dàt nèn. Cóng thiic tóng quàt có dang:

Pu =q„ = — N r + cN c + 9N 4 [2.72]

[2.73]

62
 CHirONG 2 - TÓM TÀT CO HOC DAT

N c = c o tg (p [N q - l ] [2.74]

' Kp ' tgcp [2.75]

N v =
y 2 l^ c o s 2 <p

Trong dó Kp he so àp lue bi dông cüa dâ't lên mât nghiêng cüa nêm truot
Trong phân chiing minh trên, siic chiù tài cüa dât nén gôm ba thành phân:
yb ,
- Thành phân ma sát duói dáy móng ~ N y , trong dó y là trong luçng riêng cua dàt tic

dáy móng trô xuóng liet phân nén.

- Thành phân phu tài hông qN q vói q = yD, là àp lue tâc dông bên hông móng ó cao
tr'mh dáy móng và y cùa thành plián này là trong Itfçfng riêng cita dût tir dáy móng
trô lên mat dàt.

- Thành phân lue dinh cNc veri lue dinh c duçrc chon là cüa lerp dal ngay duói dáy móng.

Terzaghi dë nghi chi sir dung biëu dó dê xác dinh các hê so sire chiù tái Ny, Nq và Nt
trong hinh 2.18 cho dät chät hay cúng. Dói vói dát it chát hay déo mëm, nén thay các
thóng so chóng cát bàng
c*= (2/3) c
và tg<p* = (2/3) tgcp [2.76]

H inh 2.17. Già tliuyét mât trifçrt cùa Terzaghi

63
CHITONG 2 - TÓM TÀTCO HOC DAT

Hình 2.18. Biéu do càc Ite so site chiù lai Nc; Nq và N r cùaTerzaghi

CQng có cùng két qua tinh nhu trèn cho dàt it chàt néu sir dung càc dàc trtfng chóng
càt c và tgip cùng vói biéu do NJ., Nq và N'y.

n; , n ; , n;

0 10 20 30 <P

Ihnh 2.19. Bieu do cac lie so sue cliiu tai N ’c; N 'q va N 'r cua Terzaghi

Ghi chu: cac he s6' sue chiu tai N’c; N’q va N’y chinh la N c; N q va N y

Theo Terzaghi. sue chiu tai tren dat chat (general shear) co dang:
Móng bang: pu = qu = 0,5ybNy + cNc + qNq [2.77]

Móng vuóng : pu = qu = 0,4ybNy + l,3cNc + qNq [2.78]

Móng tròn : pu = q u = 0,3ybNy + l,3cN c + qNq [2.79]

vói b là duóng kinh móng.

Sue chju tài trén d it it chàt hay mèm (local shear) có dang:

Móng bang: pu = q u = 0,5ybN* + cNc + qNq [2.80]

Móng vuóng : pu s q u = 0,4ybN* + l,3cN* + qN* [2.81]

Móng tròn : pu = q u = 0,3ybN* + l,3cN* + qN* [2.82]

64
 CHlfONG 2 - TÓM TÀT CO HOC BÀT

Tuy nhien, hau het cac nha ca hoc dat ngay nay deu thifa nhan rang sir dung cac cong
thiic cua Terzaghi cho dat mem rat bat lpi, nhu Meryerhof da chi ro rang cac cong thiic
nay chi xet phu tai hong q, ma khong xet den den hoat dong cua doan mat trupt ben tren
mat day mong.

2.3.3. Cong thiic sure chiu tai co xet den anh huang cua dang mong, chieu sau chon
mong va dp nghieng cua tai tac dong

Phuong phap nay dupe M eyerhof khoi xuong, vao nhung nam dau cua thap ky 60, trong
cac nghien ciru cua nhi 6u tac gia khac nhu: De Beer, Vesic, Hansen, Hanna,... xet den
anh huong:

• hinh dang mong len mat trupt nhu hinh 2 .20 .

• do chon s&u cua mong.

• do nghieng cua mong.

H in h 2.20. Dang m at IrUcrt trong cóng thife cùa M eyerhof

Và cóng thiic stic chiù tài dàt nèn duói móng nòng có dang sau:
qu = cNcFcsFcdFcl + qN , F ,sF 4dFq, + 0,5y bNTFysFwFTI [2.83]
Cac he sò' ành huòng cùa hình dang móng Fa , Fqs, F n dupc De Beer dè nghi (1970) dua
trèn phàn tich rat nhièu két quà do dac càc móng thuc, có dang nhu sau:

:1 + ìk [2.84]
N,

=1 + tg cp [2.85]

I - 0 ,4 | y [ 2 .86 ]

Càc hè so ành hucmg cùa dò sàu chòn móng dupc Hansen dè nghi (1970)
có dang:
Dr
Fcd = 1 + 0,4 —- cho móng có D /b < 1 [2.87]

65
CHl/ONG 2 - TÓM TÁT CO HOC DAT

Các hé so ánh huóng cüa dó nhiéng cüa tai tác dóng lén móng Fd, Fq¡, Fyí duoc
Meyerhof va Hanna dé nghi nám (1963) va (1981) nhu sau:

[2.91]

[2.92]

Các hé so Nc, Nq, Ny do Vesic hiéu chinh (1973) các giá tri má Terzaghi dirá ra truóc dó.
Diém khác nhau giüa hai mó hlnh chúng minh cúa Vesic va Terzaghi la góc nghiéng cúa
ném nén chat duói dáy móng, theo Terzaghi góc nghiéng náy a = <p, con theo Vesic
nluín xét tú thirc nghiém cho ráng a = 45°+ cp/2
Theo Vesic các hé so súc chiu tai có dang

[2.93]

Nc= (Nq -l)cotgip [2.94]

Ny= 2(Nq + l)tg(p [2.95]
Vi du 2.7

Có mpt móng nóng dang vuóng duói cót chiu tong tái 150kN vói góc nghiéng la 20" so vói
phuang thang dúng, chiéu sau chón móng la Dr = lm . Tính bé róng cüa móng vói hé so an
toan FS = 3, khi nén dát la cát có trong lupng riéng tu nhién la y = 18kN/m\ góc ma sát
(p = 30", luc dính c = 0. Nén dát trong khu vuc xáy dung khóng có mire nuóc ngám.

L m g iá i

Vói luc dính c = 0, cóng thúc súc chiu tái cuc han có dang:
q. = qNq FHSFqdFq, + 0,5y bNy FysFwF,
Ta có:
q = yD, = 1 8 x 1 = 18kN/m2

66
 CHLfONG 2 - TÓM TÀT CO HOC DAT

cp =30" Nq = 18,4 và Ny = 22,4

Fqs = l + f y j tg c p = 1 + 0 ,5 7 7 = 1,577

Fys = 1 —0 ,4 | —] = 1 —0,4 = 0,6 , vi là móng vuòng b/1 = 1

Già sur bè ròng móng lón hon chiéu sàu chón móng :
2 D,
F d = 1 + 2tgcp(l - sin <p) —L cho móng có D,/b < 1
H b
( 0,289) ( 1) , 0,202
= 1 + --------- = 1 + --------------
b b

pON2 ' — 2
“ ì =0,605
Fc,=Fq,=
90° 90 ;
FYi= i , - f i T = i i - ^ T = o , n
<pj V 30

Vày

Mu = qNq FqsFqdFqj + 0,5y bNYFYsFwFy,

= 18x 18,4x 1,577( 1+0,202/b) x0,605 + 0 ,5x 18xbx22,4x0,6x 1x0,11
= 316+63,8/b+13,3b

Nhir vày siic chiù tài cho phép qa

qa = (qu/FS) = qu/3 = 105,33 + 21,26/b + 4,43b

Do vày qa xF = qa x b 2 = 150 kN -> q a = 150/b2

105,33 + 21,26/b + 4,4 3 b = 150/b2

Giài phucrng trình trèn bàng phép tinh dung dàn, ta có ducrc b = l,lm

Hoàc siic chiù tài cho phép cita dàt nèn:

qa = qu/3 = 105,33 + 21,26/b + 4,4 3 b = 105,33 + 21,26/1,1 + 4,43 x 1,1 = 130kN/m2

Dang thuòng ductc sù dung do Terzaghi và Peck hièu chinh cóng thuc trén tir rat nhièu
quan sàt thuc nghièm là:

p u = q u = 5 ,7 c i l - 0 , 3 ^ ì + yDf [2.96]
 W O N G 2 - TÓM TÁT CO HOC OÁT

Bang 2.22. Già tri các hç so sue chiù tai cùa Vesic (1973)

<p N, Nc Nt 9 Nc N, Ny
0 1 5.14 0.00 24 9.60 19.32 9.44
1 1.09 5.38 0.07 25 10.66 20.72 10.88

2 1.20 5.63 0.15 26 11.85 22.25 12.54

3 1.31 5.90 0.24 27 13.20 23.94 14.47
4 1.43 6.19 0.34 28 14.72 25.80 16.72
5 1.57 6.49 0.45 29 16.44 27.86 19.34
6 1.72 6.81 0.57 30 18.40 30.14 22.40
7 1.88 7.16 0.71 31 20.63 32.67 25.99
8 2.06 7.53 0.86 32 23.18 35.49 30.21
9 2.25 7.92 1.03 33 26.09 38.64 35.19
10 2.47 8.34 1.22 34 29.44 42.16 41.06
11 2.71 8.80 1.44 35 33.30 46.12 48.03
12 2.97 9.28 1.69 36 37.75 50.59 56.31
13 3.26 9.81 1.97 37 42.92 55.63 66.19
14 3.59 10.37 2.29 38 48.93 61.35 78.02
15 3.94 10.98 2.65 39 55.96 67.87 92.25
16 4.34 11.63 3.06 40 64.20 75.31 109.41
17 4.77 12.34 3.53 41 73.90 83.86 130.21
18 5.26 13.10 4.07 42 85.37 93.71 155.54
19 5.80 13.93 4.68 43 99.01 105.11 186.53
20 6.40 14.83 5.39 44 115.31 118.37 224.63
21 7.07 15.81 6.20 45 134.87 133.87 271.75
22 7.82 16.88 7.13 46 158.50 152.10 330.34
23 8.66 18.05 8.20 47 187.21 173.64 403.65

Cing thúc tóng quát có dang p u = q u = y Ny + cNc + qN q [2.97]

Ctng thúc tren góm ba thành phàn:

• 1,5 ybNy là thành phân chô'ng trucrt cûa khoi nên nàm ngay sát duói dáy móng.
• cNc là thành phân lue dinh cua lóp dât duói dáy móng.
• t)Nq hay yDf là thành phân phu tài hông.
 CHLfONG 2 - TÓM TAT CO HOC SÁ

Hang 2.23. (íiá tri các he so súc chju tai ciia Tcrzaghi, Meyerhof, Hansen

Terzaghi Meyerhof Hansen

M
>(dó) N. N„ N, N, N, N, N, Nr
0 5.7 1.0 0 5,1 1,0 0 5.1 1.0 0

2 6.3 1,22 0,18 5.63 1,2 0,01 5.63 1,2 0,01

4 6,97 1,49 0,39 6,19 1,43 0,04 6,19 1.43 0,03

6 7,73 1,81 0,63 6.81 1.72 0.11 6,81 1.72 0,11

8 8.6 2,21 0,96 7,53 2,06 0.21 7,53 2,06 0,22

10 9.6 2,69 1.35 8.34 2,47 0,37 8,34 2,47 0,39

12 10,76 3,29 1.84 9,28 2,97 0.60 9,28 2.87 0,63
14 12,11 4,02 2,44 10,37 3,59 0.92 10,37 3,59 0,97
16 13,68 4,92 3,19 11,63 4,34 1.37 11,63 4,34 1,43
18 15,52 6,04 4,13 13,10 5.26 2.00 13,10 5,26 2,08
20 17,69 7,44 5,34 14,83 6,40 2.87 14,83 6,40 2,95
22 20,27 9,19 6,89 16,88 7,82 4,07 16,88 7,82 4,13
24 23,36 11.40 8,90 19,32 9,60 5,72 19,32 9,60 5,75
26 27,09 14,21 11,53 22,25 11,85 8,00 22,25 11,85 7.94
28 31,61 17,81 15,03 25.80 14,72 11,19 25,80 14,72 10,94
30 37,16 22,46 19,75 30,14 18,40 15.67 30.14 18,40 15,07
32 44,04 28,52 26,20 35,49 23.18 22.02 35,49 23,18 20,79
34 52,64 36,50 35,23 42,16 29,44 31,15 42.16 29,44 28,77
36 63,53 47,16 48,11 50,59 37,75 44,43 50,59 37,75 40,05

2.3.4. Änh h in n ig ciia muc nirúc ngäm lén súc chiu tai sau khi có thoát niróc

Sau khi dát tai möt thói gian ngán, tüy theo tính thám cúa dát. áp luc nuóc ló róng tháíg
du (do dät tái) Au phán tan giám dán vä úng suát húu hiéu sé gia táng ct’z mót luofg
tuong úng.

Tú thói diém má nuóc ló róng thang du thoát ra lioán toan khói nén dát, tuong úng vói >>/
két thúc cúa có két thám so cáp cüng có nghla thóng thucmg lä dat do lún ón dinh. Tii'h
trang áp luc nuóc ló róng sé tró lai tinh trang truóc khi dát tái. Lúe náy úng xú cúa dát
nén tuong úng vói phucmg pháp thí nghiém cát có thoát nuóc - có có két (CD), va két qjá
cúa thí nghiém lá góc ma sát ip’ hay (pcd va luc dính c’ hay ecd cúa duóng s = cx’tg ip’ + c ’
trén lié truc úng suát húu hiéu. Do váy, khi tính toán súc chiu tái cúa dát nén ta sú dui'g
góc ma sát húu hiéu tp’ luc dính c’ va trong luong rieng dáy nói y’.

o9
CHirONG 2 - TÓM TAT CO HOC DAT

Do vây. khi tinh sire chiù tài cúa dát nën phái hët súc chú ÿ den vi tri mire niróc ngäm.
Däc biêt là su dao dông cùa mue nuôc ngâm theo mùa hoâc do thüy triêu, së kéo theo su
thay dôi sure chiù tài cùa dàt nën.

D.
Af,V;V (TrUÖng h<tp [)

- -------------------- -V------- MNN (Trifcïng htíp II)

Ilin h 2.5. Alili lufâiig mue nuâc ngâm lén site cliiit tài

Trirùng hap I: Mire nuôc ngâm (MNN) nàm cao hon mât dây móng. súc chiù tài cúa
dàt nën duói dày móng se duac tinh nhu sau:
Rk = m[Aby2 + BD^, + De]

Vói D,y, = D,y, + D2y’| và y ’2 cho thành phàn ma sàt ben duói dày móng Aby’2.

Vi du 2.8

Có mot móng nông dang vuông canh b = l.lm , chiëu sâu chón móng là D, = lm. Tinh
Stic chiù tài tièu chuan Rk theo QPXD 45-70, khi nën duac càu tao nhu hình ben. Muc
nuóc ngâm trong khu vue xây dung nàm sâu hon mât dát 0,4m.

D¡=0,4m y = 1 8 k N /m ’
D| = 1m
DJ =0,6m Ysat = 20kN/m’

L a ig iá i C át y,„ = 21kN/m’

Siíc chiù tài tiêu chuán:

R,,;= m[Aby2 + BD^, + De]

Vói m = 1; cp =30" —» A = 1,15; B = 5,59; D = 7,95

D,y, = D ,y ,+ D 2y’, = 0,4m X 18kN/m’+ 0,6m x (20 - 10)kN/nr = 13,2kN/m2

Trong luong riéng dày nói cúa dát nën duói dáy móng y ’2 = (20-10)kN/nr

Rk = 1[1,15 X 1,1m X (20 - 10)kN/m' + 5,59 x 13,2kN/m2)

= 86,4kN/m 2

70
 CHUONG 2 - T6M TAT CO HOC OAT

T ru o n g hup II : Muc nude ngam (MNN) nam trong khoang til mat day mong xuong
ben dudi day mong mot do sau btg(45" + <p/2) = kb, siic chiu tai cua dat n 6n dudi day
mong se duac tinh nhtf sau:

Rk = m[Aby, + BD,y, + Dc]

Vni D,y, khong xet luc day noi vi nam tren muc nu 6c ngam va y2cho thanh phan ma sat
ben duoi day mong A by2, vefi y2 = y ’2 + (d/kb)[y 2 - y \]

ys„2 = 21kN/m'1

Giai

Ru = m [A by2+ BDry, +Dc]

m = 1 vi nen khong phai la cat bui hoac cat min

D j, = lm x 18kN/m’= 18kN/m2

kb = tg(45"+ 30"/2)b = l,7 3 2 x l,lm = 1,9m

y 2 = y ’2 + (d/kb)[y 2 - y’2] = (21-10) + (0,5/1.9)[ 19-11] = 13,lkN /m ’

<p=30" -> A = l,1 5 ; B = 5,59; D = 7,95

R,L= 1,15 x 1,1 x 13.1 + 5,5 9 x 18 = 117,2kN/m2

Khi muc nude ngam nam sau hon mat day mong kb, thi khong tinh anh huong day noi
len cac gia tri trong lucrng rieng cua dat nen trong sue chiu tai.

Ro rang la muc nude ngam dang len pham vi n6n dat, sue chiu tai cua ndn giam dang ke.
Tir 126kN/m2 ->117,2kN/m2 -> 86,4kN/m 2 trong ba thi du tren.

2.3.5. Sure chiu tai rong cho phcp

(net allowable bearing capacity)

Xet dieu kien can bang tdi han cua mat day mong
CHITÖNG 2 - TÓM TAT CO HOC OAT

Neu ta xem già tri (yh - y)h là rat bé so vói càc già tri khàc và có thè bó qua. Ta có the
suy ra, sire chiù tài ròng cùa neri dàt qn . già tri này so sành vói luemg già tang ap lire dày
móng do tài cóng trình truyèn vào dàt. không ké trong luòng móng và dàt trèn móng:

q" = ^ ( " Y Ny + c’Nc+y'D|[ NH_1]) = 7 12981

llinh 2.22. Sentó cip lire l äng dày móna

Vi du 2.9

Mot móng bàng canh 2m, chiéu sàu dày móng là 2m, trong luctng rièng cùa dàt nén trèn
mire nuóc ngàm là 20kN/m’. trong lircrng rièng bào hòa cùa dàt nén diiói mire nuóc
ngàm là 21kN/m’. mire nuóc ngàm ó dò sàu ngang mat day móng. Các dâc trung chóng
càt theo thi nghièm càt chàm cp’ = 30" và c ’ = 0. Tinh sue chiù tài ciré han ròng và sire
chiù tài tièu chuàn ròng cùa dût nén ?

G idi
Tir <puu = 30" => Nq =18,40 ; Ny = 22,40 ; Nc = 30,14
y 'b
Qui,<„«>= — N y + e 'N c + q '(N q - l )

qu = 0,5 X 2 X 11 X 22,4 + 20 X 2 X ( 18,4-1 ) = 246,4 + 696 = 942,4 KPa.

Neu he so an toàn FS = 3

Sue chiù tài cho phép ròng cita dàt nén se là:

Mii(ncl) = 4ull(nct) ! 3 = 3 1 4 K P a

Tinh sue chiù tài tiéu chuàn ròng

Tù (puu = 0 => A = 1,15 : B = 5,59 ; D = 7,95
Cóng thùc sire chiù tài tièu chuàn ròng tró thành:
R 'c= m[ Aby’, + (B - 1)Dry’, +Dc’]

Rk = 1,15 X 2mx I lkN /m !+ (5,59-1) x 2m x 20kN/ms =25,3 + 183,6 = 208.9 KPa

2.3.6. Sue chiù tài tinh theo ly thuyét dàn hói

Tir cóng thúc tính lùn theo ly thuyét dàn hói, ta có thè suy ra sire chiù tài cùa dàt nén
theo dò lùn cho triróc.

72
 CHL/ONG 2 - TÓM TÀT CO HOC DAT

[2.99]

Trong dó a là hç so phu thuóc hình dang móng.

và m = b /1

V i du 2.10

Mot móng bang canh 2m. Càc dàc trung bien dang : = 8 MPa he so Poisson p,, = 0,3.
Tinh sire chiù tài cho phép ùng vói dò lùn s = 0,04m

L oi giai

Vói móng bang a = 2.55 và sue chiù tài ùng vói do lùn 0.04m
E^ 8000x0,04
q = -------- =------- = -------------------------------- = 69 KPa
a b ( l - p s2)a 2 x ( l - 0 , 3 2)x 2 ,5 5

2.3.7. Sire chiù lai ròng theo càc thi nghièm hién truòng

A . Theo th i nghièm xuyèn dòng chudn SPT

Thi nghièm xuyèn dòng chuàn SPT dupe tien hành vói toc dò nhanh tuemg ùng vói
phuong phàp thi nghièm càt nhanh khóng thoàt nuóc. Do vày, ket quà SPT dièn tà dùng
ung xù cita dàt ròi. con vói dàt dinh nó dién tà diing dude ùng xù ture thói và khóng dièn
tà tot ùng xù làu dài cùa dàt dinh. Tuy vày, theo ly thuyè't co hoc dàt tói han và thuc
nghièm chùng tó ràng vói dàt dinh co ket thiremg (NC) thi sùc chiù tài tire thói sè bé hon
siic chiù tài làu dài, vi trong quà trình chiù tài he so róng cùa càc loai dàt ròi và co ket
thuòng sè giàm, dóng nghla càc dàc trung chóng càt tàng lèn.

Nàm 1956, Meyerhof de nghi cóng thùc thuc nghièm uóc lucmg sue chiù tài ùng vói dò
lùn s = 2,54 cm:
b < 1,22m => qa(ncl) (kN/m2) = 11,98 N [ 2 . 100]

b > 1.22m => qa(rKt) (kN/m2) = 7.9</n i 1] [ 2 . 101]

Vói N là so bua cùa thi nghièm SPT và b là bé róng móng tinh bàng m.

Dén nàm 1977. Bowles dé nghi mot công thùc hièu chinh có dang nhu sau:

b < 1.22m => qa(ncI) (kN/m2) = 19.16 NF(I [2. 102]

73
CHLTONG 2 - TÓM TÀT CO HOC DAT

( 3,28b +1
b > 1,22m => qa(net) (kN/m ) = 11,98 N ’
[ 3 ,28b 1) FdFdiV—25,4
~ lJ [2-1031

Irong dó: S là dò lùn tinh bàng mm.

Và he so ành huóng dò sàu chón móng Fd = 1 + 0,33(Df /b) < 1,33

V id u 2.11

Mót móng bàng canh 2m dàt trèn nèn dàt càt có két qua thi nghièm xuyén dòng (SPT)
trong pham vi lìr day móng dén dò sàu 3b. N = 10; dò sàu chòn móng Df =2m. Tinh sue
chiù tài ròng cho phép ùng vói dò lùn s = 25,4mm

Lai gidi

Theo Bowles, ta có khi S = 25,4mm và b > l,22m

, i ;x h -t- i
• qa(nel) (kN/m2) = 11,98 N
3,28B

Trong truong hop bài toàn Fd =1,33

Sùc chiù tài ròng qa(nel) tinh duce là:

qa(nc|)(kN/m2) =11,98x101 — -8 X 2 + 1 ) x |,3 3 = 211,6 KPa

V 3 ,2 8 x 2 )

B. Theo th i nghièm xuyèn tinh CPT

Tuong tu vói thi nghièm SPT, thi nghièm CPT cùng thuòng duoc thuc hién vói vàn toc nhanh.
nèn dièn tà tòt ùng xù cùa dàt ròi thoàt nuóe tòt và ùng xù tùc thòi cùa dàt dinh. Tù két quà
thi nghièm non xuyèn tinh, lue khàng mùi qc trong \òing nèn ben duói dày móng. Meyerhof
dè nghi cóng thùc thuc nghièm uóc luong sue chiù tài ùng vói dò lùn s = 2,54 cm:

b < 1,22m => qa(nel) = [2.104]

= [2.105,

V id u 2.12

Mót móng bàng canh b = 2m dàt trèn nèn dàt càt có két quà thi nghièm xuyèn tinh
(CPT) trong pham vi tù dày móng dén dò sàu 3b. qL. = IM Pa, dò sàu chòn móng
D( = 2m. Tinh sùc chiù tài ròng cho phép ùng vói dò lùn S = 25,4mm

L ai gidi

Khi S = 25,4mm và b > 1,22m

74
 CHLfONG 2 - TÓM TÁT CO HOC DAT

^ 'ìa(nct) ~

Sùc chiù tài ròng qa(ncI) tinh duac là:

2
= 53 KPa

C. Theo th i nghiém bàli nén hién triiùng

Thi nghiém bàn nén hién truòng thuòng duac tién hành vói loai tròn có duòng kinh tir
150mm dén 722mm, hoàc loai bàn nén vuóng canh 305mm. Ho thi nghiém phài có kich
thuóc gap it nhàt là 4 làn kich thuóc cùa bàn nén và chiéu sàu cùa ho tòt nhàt là bàng vói
chiéu sàu dàt móng Df. Thi nghiém duoc tién hành dén khi nén sup do hoàc dén dò lùn
nhiéu hcrn dò lùn cho phép thuòng dùng. Sùc chiù tài giói han cùa bàn nén qu(b) duoc chon
ùng vói àp lue tucrng ùng vói khi nén bi phà hoai hoàc ùng vói dò lùn cuc han cho phép.

Vói dàt sét, sùc chiù tài tue thòi cùa nén khóng phu thuòc vào bé ròng cùa móng, nhu ta
dà thày trong càc phàn phàn tich trén. Do dó sùc chiù tài tue thói cùa mot móng nòng trén
nén dàt sét co két thuòng có thé suy trirc tiép tù két quà cùa thi nghiém nén nhu sau:

4 u(m ) 4u(b)

Trong dó:
qu(m): sue chiù tài cuc han cùa móng;
qu(b): sue chiù tài cuc han cùa bàn nén.
Sue chiù tài cùa mòt móng nòng trén nén dát càt có thè duoc uóc luong theo cóng thùc
sau, tù tinh chat nó phu thuòc vào kich thuóc cùa móng:

4u(m ) 4u<b) , [2.106]

bb

Vói: bm là bé ròng móng;

bh là bé ròng bàn nén.

Mât khàc, ta cùng có thè tinh toàn sue chiù tài cùa móng nòng theo két quà cùa bàn nén
càn cù trén dò lùn dir dinh, vói cùng mòt àp lue tàc dòng q0. Lùc này dò lùn cùa móng
có thè tinh toàn nhu sau:

Vói dàt dinh Sm = Sh [2.107]

[2.108]

75
CHlfONG 2 - TÔM TÄT CO HOC DAT

Vi du 2.13.

Kê't quà thi nghiêm bàn nén hiên truông, cô kich thuôc 0,305mmx0,305mm trên nén càt,
duçfc ghi nhân nhii sau:

q(KPa) 0 100 200 300 400 500 600 700

S(mm) 0 3,1 5,2 9,5 12 19,5 28 60

Tinh kich thuôc mot mông nông vuông, gành mot tâi 3MN vôi dô lün cho phép là 2,5cm.

Gidi

Phucmg phâp thuèng sir dung là phép tinh dûng dân trên co sô tinh dô lün cüa mông
nông tù dô lün cüa bàn nén. Kê't quà tinh trong bàng sau:

Dô lün Sh tirang ûng Dô lün S„cùa

Bê rông mông q<. = Qt, / b2m
Qn (kN) cüa bàn nén do q„ mông do qn
b„, (m) (kPa) (mm) (mm)
3000 4 187,5 4,5 15,53
3000 3,5 244,9 6,8 23
3000 3,4 259,52 7,2 24,25

Nhu vây, cô thé chon mot mông vuông canh 3,4mx3,4m sê co dô lün là 24,25mm.

76
 CHÜÖNG
THIET KE MÓNG NÔNG
3
Móng nöng là móng có dò chôn sâu vào dât không lán, nên có thé bô qua hê lue ma
sát giûa dât và dién tich xung quanh cüa móng.

Mât nén CT

H"
à?

,i !

H in h 3.1. S a do eau tao và hé ngoai lue lác dông lên móng nông

Hê ngoai lue: lue dùng N; lue ngang Hx; Hy và moment My; Mx tàc dông lên móng sê
duoc móng tiê'p nhân và truyën vào nén dat, àp lue dày móng thucmg duoc tinh toàn theo
già thuyê’t phân tuyê'n tinh và cucmg dô lón hay bé tùy kích thuóc dày móng.

Nén dat có thé là dat tu nhiên hoâc dâ't duçfc già cuòng nê'u chüng không dù khâ näng
chiù tâi hoàc bien dang lón.

M Ó N G N Ô N G C H IU T Â I D Ú N G

3.1. ÁP LUC DÁY MÓNG HAY PHÀN LUC NÊN

T âi düng tâm

Móng mém (móng uô'n duoc) tùy vào dô cùng cua nén cô dang phân lue nên phân bo
dêu nhu hinh 3.2.a và 3.2.b.

77
CHL/ONG 3 - THIÉT KÉ MÓNG NÔNG

Móng cúng không uón duoc se có dang phàn lue nén tàc dóng nhu hình 3.2.c và 3.2.d.

Già thuyé't don giàn hóa phàn lue nén nhu hình 3.2.e dà duoc Taylor giri ÿ tir nhüng näm 1948.

Trong già thuyé't don giàn này àp lue dày móng p bang vói phàn lue dàt nén q duoc tinh
theo eòng thùc sau:
N+Q
p = q = —— --U
F
Vói: N là tài tàc dóng ó chàn cót hoàc dày còng trình:
Q là trong lucmg móng và dàt trén móng;
u là àp lue nuóc ó dày móng.
T hi du 3.1.

Mot móng vuóng ròng 2m chòn sàu 2m, muc nuóc ngám cao hcfn dày móng 0,5m. Tài
trong chàn cót 600 kN. Tinh phàn lue dàt nén hay àp lue dày móng, dâ't trén móng có
y = 18 kN/m1.

Cidi

Vi chua bié't bé dày móng nén có hai càch tinh: 1/ tinh trong lucmg móng và dàt trén
móng theo trong luçrng riéng trung bình giùa bé tòng và dàt trén móng; 2/ tinh trong
lucmg móng và dat trén móng theo trong lucmg riéng bé tòng, sai sô' thêm vê an toàn.

Theo khuynh huóng 1 vói trong luong riéng trung bình giùa bé tòng và dàt là 22kPa.
N+Q N
p=q=— - u = — + y,bD f - u [3.1]

p= + 22 x 2 - lOx 0,5 = 189 kPa

2x2

Theo khuynh huóng 2, khi bié't bé dày móng tính Q là trong luong móng và dàt dàp trén móng,
né'u móng dày 0,5m.
N+Q N
P = q = — ------ u = — + ybD f - u [3.2]
r r

p = - ^ - + 2 4 x 0 , 5 + 18x1,5 = 184 kPa

2x2

Sai so giùa hai càch tinh là rat bé.

Thi du 3.2.

Mòt móng bé có kich thuóe 50m x70m xl,8m chòn sàu 8,7m, muc nuóc ngám cao hern
dày móng 3,7m. Tóng tài trong càc chàn cót 805 MN. Tinh phàn lue dàt nén hay àp lue

78
 CHL/ONG 3 - THIÉT KE MÓNG NÓNG

dày móng. So sành vói àp lire do trong lucmg bàn than gày ra tai cao trình dày móng
truóc khi xày cóng trình. Biet ràng trong lucmg riéng cùa dàt nén trén và duói muc nuóc
ngàm là 19kN /m \ trong luong riéng cùa bé tòng là 24kN/m\

Cidi:
h =l,8m là bé dày móng
N+Q N
P = q = — ----- u = — + ybh - u
r r

= 805000 + 24 x i 8 - 1 0 x 3,7 = 236,2 kPa

50x70
Ùng suàt do trong luong bàn thàn truóc khi xày còng trình là:
1 9 x 8 ,7 - 10x3,7= 128,3 kPa

Àp lue ròng ò màt dày móng là:

2 3 6 ,2 - 128,3= 107,9 kPa.

'TTT
a) T T T T n m T T T T T f'
b)

IL H . :W
c) dì

e)
Hình 3.2. C à c d a n g phàn lire nén
A- TÀI LÈCH TÀM

Khi tài tàc dóng lèch tàm móng vói móng cùng ùng suàt dày móng duoc già thuyét nhu sau:

- phàn bó tuyén tinh dang hình thang hoàc tam giàc néu nén con làm vièc nhu vàt liéu
dàn hói.

79
CHUONG 3 - THIÉT KE MÓNG NÒNG

- phàn bò déu khi dal nèn dà chuyén sang hoat dóng trong mién déo

Hinh 3.3. Càc dang phàn lue néri do lèdi tàm bé

B- MÓNG CHIÙ TÀI LÈCH TÀM HOÀC MOMENT MÒT PHUÓNG

Dò lèch tàm e cua móng nòng chiù tài dung N lèch tàm e, hoàc moment M:
Ne, M
[3.3]
N+Q N +Q

N tài dùng ; e, dò lèch tàm cùa tài dùng ; Q trong lirang móng và dà't trén móng;

Nèu dò lèch tàm theo phuong canh b, và u là àp lire nuóc tai dò sàu dày móng.

Àp lue dày móng cue dai pm„ và cure tiéu pmin bàng vói phàn lire dàt nèn tuemg ùng dirne
tinh theo còng thurc sau:

Pmax ^N + Q u ìil3 ì [3.4]

F
N+Q
Pm in — ! - » in - - [3.5]

Pmin = o khi e = b/6

pmin> 0 khi e < b/6

T h i du 3.3.

Mòt móng vuòng canh 2m ehòn sàu l,5m. Tài trong chàn còt N = 600 kN và
M = 60 kN.m. Tinh phàn lire dà't nèn hay àp lue dày móng trong hai triróng hop khòng
có mire nuóc ngàm hièn dièn và mire nuóc ngàm cao hon dày móng dày móng lm .

Gidi

Trudng hop khóng có mite nuóc ngàm

Trong lircmg móng và dà't trèn móng Q = 2m x2m xl,5m x22 kN /m 1= 132 kN

80
 CHirONG 3 - THIÉT KÉ' MÓNG NÒNG

Dò lèch tàm e = ——— = ----- —------= 0,082m

N + Q 600 + 132

p =183 kPa

P n „ „ = i^ -u ìil-? ì= 1 3 8 k P a
b

Trtfóng luyp mite nuóc ngàm cao han màt dày móng Im.

Trong lircmg móng và dat trèn móng Q = 2m x2m xl,5m x22 kN /m 1= 132 kN

Lue dày nói cùa nuóc lèn móng U= uxF = 2m x2m xlm xl0 kN /m 1 = 40 kN

Dò lèch tàm e = ----- —------------------- = -—---- = 0,087m

N + Q -U 600 + 1 3 2 -4 0

N + Q -U 600 + 1 3 2 -4 0
p = ------ -------= -------------------- = 173
F 2x2

N + Q - U Y U 6Q Ì 6 0 0 + m _- 4 0 W + 6 x 0^ , 218kPa
F A b ) \ 2x2 ) \ 2

N * Q - u ¥ | _ ^ , f 6 0 0 ^ - 40j ^ , _ 6 x ^ 0 8 7 j _ | 28kpt

Dè dàng nhàn thay u = —

C- MÓNG CHIÙ TÀI LÈCH TÀM HOÀC MOMEN HAI PHUÓNG

Khi móng có dò lèch tàm theo hai phucrng dò lèch tàm làn lucft là eh và e,

Àp lue dày móng có thè tinh theo còng thùc sau:

N+Q ..V , ^ 6eb . 6 e t

Pn-x.™» = | — U || | [3.6]

Diéu kièn pmmS 0 khi:

> o ^ É 5 b + É £ i< i (3.7]

T h i du 3.4.

Có 4 silo chùa nòng sàn dat trèn mòt móng bè nhu hình ben. Trong luong bàn thàn cùa
mòi silo là 29MN và khi chùa dày hàng dat trong lucmg 110MN. Trong luong cùa móng
CHl/ÖNG 3 - THIÊT KÉ MÓNG NÔNG

bè là 60MN, có kích thiróc là 50mx50m. Môi silo dirçc vô hàng dôc lâp. Kiéin tra lai kich
thiróc móng dê àp lire dáy móng không bao già bi äm do tai các silo không dóng dëu.

Giái
Trifdng hap 1: lêch tâm mot phirong, khi 2 silo mot bên dây hàng con hai silo trô'ng.
Tái tàc dông lên móng bè
Tài düng: N = 4x29MN + 2 x 110MN = 336 MN
Moment: 2x 11 OMNx 12m = 2640 MN-m

Dp lêch tâm:

82
 CHUCING 3 - THIET KE MONG NÖNG

M 2640MN - m
e = -------- = ----------------------- = 6,67m
N + Q 336MN + 60MN

Kiem tra dieu kien lech täm möt phuong de! äp lire däy möng cuc tieu con duong.
U CA
e = 6,67m < —= — = 8,33m Thoa
6 6
Tntt'mg hap 2: lech täm hai pliuong, khi 1 silo day häng cön ba silo trong.

Tai täc döng len möng be

Tai düng: N = 4x29MN + lx l 10MN = 226 MN

Moment: Mh = M, = 110M Nxl2m = 1320 MN-m

Do lech täm:
M„ 1320MN - m
eh
cb =
= e,
ci =
“ ” ......— —— = 4,62m
N+Q 226MN + 60MN
6 eh 6 e, 6 x 4 ,6 2 m 6 x 4 ,62m , „
— 2- + — - = --------------------------------------------------------------------------------- + ------- = 1,11 >
b I 50m 50m

De dam bao dieu kien pmi„ = 0, trong bäi toän näy möng be can cö canh la:
„ 6e, „ 6 x 4,62m , , , ,
2 — L= 2 ------ ------ = 1 => 1= b = 55,4m
1 l(m)

D- MONG CHIU TAI LECH TÄM LÖN

Lech täm möt pliuong

Khi dö lech täm möt phuong Ion e > 1/6 se gäy äp luc däy möng cuc tieu bi am

Pm,„ < 0

Ilin h 3.5. D ang phan life nen la i lech tarn Icm

83
CHLfONG 3 - THIET KE MÓNG NÔNG

Mot phàn móng bi nhàc khôi mât dât dáy móng. Có thé tính toán nén chiù áp lue dât
phân bó tuyê'n tính tarn giác nhu hình a hoác phân bô dèu trong pham vi chiëu dài tinh
dói I* = I - 2e.

T hi du 3.5.

Mot móng rông b = 2m, / = dài 3m. Tâi N tháng dùng có cuòng dó 600KN dâtlêch tâm
theo phuong canh dài e, = 0.7m. Phân tich àp lue dáy móng?

Gidi

Tai dúng có cuòng dò 600KN dât lêch tâm theo phucfng canh dài 0,7m > (1/6) = 3/6= 0,5m,
nên àp lue eue tiëu bi âm và có già tri là:
600kN 6 x 0 , 7m
Pmin = -4 0 k N /m
2m x3m 3m

Ap lue dáy móng eue dai có già tri :

600kN 6 X 0 , 7m
1+ = 240kN / m
2m X3m 3m

Àp lue trung bình trong khu vue dáy móng con chiù nén :
N N 600kN
130kN/m’
b x l* b x (l-2 e ) 2 m x ( 3 m -0 ,7 m )

/* là chiéu dài tính dói (có àp lue nén)

Lêch tâm hai phuong vói dò lêch tâm lón

Khi móng chiù tài lêch tâm lón do hai moment M„, M hoae do lêch tâm hình hoc. Mót
phàn dien tich móng khóng con tiê'p xùc vói dàt nhu hình sau.

ih - t h- t t
— 1
1 N 1 1 1 1 r > r
r2
. t

_► — —
«

. . » . a
1

X
• 8x 1 \
i 1 i •
i 1 i
A -K
' /i '
i' 1
1 'i ' 9'
I 2 I
1 -X '
I 3 I I 4 I
\ / \ / \ / \ /

Hình 3.6. Klui vue có phàn ¡líe nén duái dáy móng klii lai lêch tâm lón then liai phumig

1/ Tính toán áp lue nén phân bo dêu trong pham vi nên bi nén.

84
 CHUÖNG 3 -T H IE T KE MÓNG NÔNG

Có tù dinh nghïa thöng tliuöng. dp lêch tâm là:

Mv
= ----- [3.8]
* N
Mi [3.9]
Cy N

• dang dien tich tiep xúc giùa móng và nên là tam giác nhu liinh 3.6.1.
b / ex 1 ev i
[3.10]
x 6 y 6 b 6 / 6

dal p là àp lue nén phán bó déu duoc tính theo cóng thúc sau:
2N
p = -------- [3.11]
b * x /*

vói b* = 3b| 0,5 |= 1 ,5 b - 3ex [3.12]

/* = 31^0,5 — p j = 1,51- 3 e , [3.13]

>dang dien tích tiep xúc giüa móng và nén là hinh thang nhu hinh 3.6.2.

- 2 e*
l
[3.14]
b / / 6 b
1+ 6 C—
/
vói diéu kiên trên và dât p là àp lue nén phán bo déu duói dién tích hinh thang duele tính
theo cóng thúc sau:
2N
[3.15]
/x (b * + b*2)

trong dó:

b 1- 2 - 1+ 6 —
1
b, = - [3.16]
1 + 12

b 1- 2 ”- 1- 6 ° y
b
b 2 =- [3.17]
1 + 12

85
CHLfONG 3 - THIET KÉ MÓNG NÔNG

. dang dièn tich tiép xùc giùa móng và nën là hình thang nhu hình 3.6.3.

3 — I 1 - 2 -x
e* I ìA - b^ ^ ^ b [3.18]
b i b b i 1+ 6 ex
b
vói dieu kiên trên và dät p là àp lire nën phàn bô' dèu duói dièn tich hình thang duoc tinh
theo cóng thùc sau:
2N
[3.19]
b x (/*+ /*)

trong dó

/|!- 2ÿ r +6b [3.20]

1+ 12

,1 ,- 4
[3.21]
1+ 12

• dang dièn tich tiép xùc giùa móng và nèn là hình ngù giàc.

Néu càc diéu kiên ràng buôc vë lèch tàm khòng thòa màn ba truòng hçrp trên, diên tich
tiép xùc giùa móng và nën có dang ngù giàc nhir hình 3.6.4.

Vói

b — (31-2Ç )
b* = — ^ ~ [3.22]
2 ,r e , b
2,

3.2. THIÊT KÉ NÊN DUÖI MÓNG NÒNO

Theo tièu chuàn thiét ké nén và cóng trình 45-78 huóng dàn có hai càch tinh toàn nén
nhà và cóng trình:

3.2.1. Tinh ncn theo bién dang cho móng chju tài dùng tàm

Theo quy pham xày dung 45-78. mot móng nòng chiù tài dùng dùng tàm duoc tinh theo
trang thài giói han vë biê'n dang cho nën d it (không phài là dàt yêu hoâc dà khòng bién
dang), có thé chia công viêc tinh toàn nën này làm 2 buôc nhu sau:

86
 CHUONG 3 - THIET KE MÓNG NÔNG

Bifâc /. Kiém tra ling suât day móng dû nhó dé nèn con ûng xù nhir “vàt lièu dàn hói”

p'c < R 'C = m( Abylc + BDfy* + Dclc) theo QPXD 45-70 [3.23]

hoàc plc < R „ = ^ ^ - ( A b y , , + BDfyJ, + Dc„ ) theo QPXD 45-78 [3.24]

K
Trong dó: plc: àp lire tièu chuàn ò day móng;

R"": sire chiù tài tièu chuàn cùa dàt nén;

RM: siic chiù tài tinh toàn theo trang thài giói han II cùa dàt nèn;

yk: trong lùong dom vi tièu chuàn cùa dàt nèn tu dày móng tró xuóng;

y*: trong lùong don vi tièu chuàn cùa dàt nén tù dày móng tró lèn;

D,: chiéu sàu chón móng;

(p'u: góc ma sài trong tièu chuàn cùa dàt nén;

clL: lue dinh don vi tièu chuàn cùa dàt nén;

yM: trong lirong don vi tièu chuàn cùa dàt nén tù dày móng tró xuóng;

yM*: trong luong don vi tièu chuàn cùa dàt nén tù dày móng tró lèn;

Dr: chiéu sàu chón móng;

cpM; góc m a sàt trong tièu chuàn cùa dàt nén;

cn: lire dinh don vj tièu chuàn cùa dàt nén;

A, B, D: càc he so sùc chiù tài.

Càc phiremg phàp tinh nén theo trang thài giói han cuòng do chiù tài dèu dira vào ùng
suàt cho phép qa duoc suy tù sùc chiù tài cùc han qull này.

q a = ^ - . vói p u„ = q ui, = y N T+ cN c + q N q [3.25]

Sùc chiù tài cho phép qa có thé suy tù cóng thùc tinh lün cùa ly thuyét bàn khóng gian
dàn hói tuyén tinh, phuong thùc tinh toàn này cùng co só vói thiet kè' theo trang thài giói
han vé bién dang.

pa = ------ — duoc suy t£r còng thl}c: s = ~v ) [3.26 ]

bamaxO-V ) E
Do dó. sùc chiù tài tièu chuàn Rlc cùa dàt nén duoc tinh vói càc già tri bé cùa clc, (plc và
yw, hoàc R,i cùa dàt nén duoc tinh vói càc già tri bé cùa cM, ipMvà y„ duoc thóng kè càc
chi tièu riêng cùa mot don nguyèn dia chàt theo phuong phàp bình phuong ciré tièu vói

87
CHLfONG 3 - THIÊT KË MÓNG NÔNG

xác suât tin cây a = 0,85. Nëu các chi tiêu riêng chô'ng cát c, cpcó duoc tú thí nghiém cát
truc tié'p, thí nghiêm này không kiém tra duoc áp lue nuóc lo róng trong quá trinh cát va
c, <p duge vê trong mât tóng úng suât nên thành phân ma sát duói dáy móng 1/2 byN.,
nén tính vói trong luong riêng bao hóa.

Neu tính súc chiù tài váo giai doan túrc thói (short term) ngay khi hoàn tat công trình,
nën dât chua kjp thoát nuóc lô rông thang du, duoc tính vói các già tri c„„, <puu cùa
phuong pháp cát nhanh không cö ké't, vói phuong pháp này trong luong don vi thè tich
cita dàt nën là y không xét lue day nói Archimède lèn các hat.

Trù dàt cát, súc chiù tài tiêu chuán Rk duoc tính vói trong luong don vi dày nói cita nën
cát, y’, vi hê so thâm cùa cát rat lón nên ngay khi hoàn tat công trình áp lue nuóc ló ròng
thàng du Au (do tài cùa cóng trình gày ra), phàn tàn hàu hét. Thóng thuòng vói dàt cát.
ket quá các thí nghiêm cát nhanh trên máy cát truc tiep có ké't quá gán gióng vói thí
nghiém có ké't - thoát nuóc trên máy nén ba truc.

Buác 2: Kiém tra biën dang cùa nën hoäc dó lún ó tám móng, S„. dú nhó dé không can
tró viéc sir dung bình thucmg cùa nhà và công trình, hoäc tránh giáin tính bën vüng láu
dài cùa công trình. Dàc biêt dò lún lêch giúa các móng hoäc góc xoay, i, cùa mot móng
cüng pliai dii nhó dé không gay ra nói lue phu nguy hiém cho ké't eau công trình.

S„ < Sel, và i < iB„ [3.27]

Cóng viéc tính toán lún cúa nén duoc dira trên ca só cùa bài toán Boussinesq (co só là
bài toán dàn hói) dé xác dinh vùng bien dang lún duói dáy móng, nên dieu kién p“ < R“
là diëu kién can cho buóc tính toán này. Tính toán dó lún ciia nén dát có thé tiê'n hanh
vói phuong pháp tóng phàn tó và áp dung các dang công thúc sau:

S = ¿ s ; = ¿ ^ ^ h , ; S = t a 01Ap,h, ; S = ¿ - ^ A p , h , , [3.28]
I 1 1 + e li 1 1 t-o i

vói ß [3.29]
■-M,
Ba công thúc trén duoc tính toán vói duòng cong e -p cüa thí nghiém nén có ké't

Hoäc tính do lún theo duòng e - logp (hay e - loga)

S = ¿ - ^ - H , l o g Píl' +APl [3.30]

¡=1 1 + e 0i Poi

Vói phuong pháp toán tính theo trang thái giói han vé cuòng dó khóng cán kiém tra
buóc tính toán dó lún này.

88
 CHUONG 3 - THIËT KE MÓNG NÔNG

Pi

Vùng
nén lún
khi có
xét day
noi

3.2.2. Tinh ncn theo bien dang cho móng chiù tai tháng dúng Içch tám

Tuong tu nhir móng chiù tai dúng dúng tám, móng nóng chiù tai tháng dúng lêch tàm
càn mot so diëu kiên sau:

Bifác /. Dé nën con hoat dông dàn hôi cân cô:

plc < R tc = m(ABy + B D fy* + Dclc) ~ R„ = (ABy„ + BDry„ + D c „ )

pL x < l,2 R ‘c = l,2m (A By + BD fy* + Dc'c) * 1,2R„ = M - ( A B y „ + B D ^ , + Dcn )

p “ „ > 0 hoâc vói mot so công trình cô câu chay > 0,25 [3.31]
Pma»
Bitôc 2. Các diëu kiên biên dang gicri han:
- S,,

[3.32]
Vói góc xoay iy hay i, theo phucmg y (truc dài cúa móng) và góc xoay ix hay ih phuang x
(truc ngán cúa móng) duoc xác dinh theo phuomg pháp táng phán tó vói công thúfc:
A SV
[3.33]
bx

Hoác diíüc xác dinh theo phuang pháp lóp bien dang tuyen tính:
1- p 2 N e„
[3.34]

89
CHLfONG 3 - THIET KÉ MÓNG NÔNG

3.2.3. Tinh nén theo khà nàng chiù tài (ture là theo nhóm trang thái giói han thú nhàt) khi:

• Có tài trong ngang dàng ké truyén lên nén nhu tuòng chàn, còng trình chiù lue xò
ngang, có tài dóng dàt.

• Móng hoàc toàn cóng trình dàt ò bò doc hoàc lóp dàt có dò nghièng lón.

• Nên là sét dèo mém và mèm (dò set > 0,5) no nuóc có he so có két Cv < lO’ cnr/nàm ,
vi thoàt nuóc chàrn nén phài xét den su xuàt hièn cita trang thài khòng òn dinh do àp
lue nuóc ló ròng thäng du gày bòi tài ngoài làm giàm khà nàng chóng càt cita dàt. Nèn
dàt loai này chua kip lùn có thè’ dà bi trugt.

• Nèn là dà là loai nèn bién dang nhò.

Muc dich tinh toàn nèn theo khà nàng chiù tài là dàm bao dp bèn cita nén. cùng nhu
khòng cho móng bi trugt hay làt.
Vièc tinh toàn nén theo trang thài giói han thú nhàt xuàt phàt tir diéu kièn:

[3.35]

Trong dó: N là tài trong tinh toàn tàc dòng lén nén;

tt> là khà nàng chiù tài cita nén;

klc là he so dò tin cày khòng duoc chon nhò hon 1,2 tùy tinh chàt còng trình.

Stic chiù tài cùa toàn nén duói móng chiù tài léch tàm nhó và lón, duge xàc dinh cho càc
truòng hop khác nhau nhu sau:
o Nén là dà:

O = Rdá X b*x l* [3.36]

o Nén là dal có:

+ Chiéu sàu chón móng khòng lón hem bé ròng móng, tài tàc dòng nghièng mòt góc S
so vói truc düng, móng chù nhàt có chiéu dài lón hon 3 làn chiéu ròng:

= b*x l*x [yDf +(7r + 1 - 25 + cosS)cu] [3.37]

+ Vói móng chù nhàt chiéu dài nhò hon 3 làn chiéu ròng

O = b*x /*x [yDf +(5,7 - 0,28 ( (l*/b*) - 1 ) )cu] [3.38]

Móng chiù tài thàng dùng:

O = b*x l*x [yDf + 5,14cu] [3.39]

90
________________________________________________CHUONG 3 - THIET Kg M6NG NONG

Trong do

b* la chieu rong mong tinh doi khi co do lech tarn theo phuong chieu rong la eh, dupe
tinh theo cong thuc:
b* = b - 2eb [3.401
/* la chieu dai mong tinh doi khi co do lech tarn theo phucmg chieu dai la e,, dupe tinh
theo cong thuc:
/* = / - 2e, [3.41]
y la trong lupng rieng cua dat nen tir day mong tro len mat dat;
D, la chiSu sau chon mong;
e„ la sue chong cat khong thoat nude.

Kha nang chong cat cua dat n 6n khong phai la da va dat set mdm thoat nudt cham, ehiu
tai ngang hoac chiu tai diing lech tam ldn se dupe tinh theo cong thuc:
s = atg<p, + c,
cp, va c, la goc ma sat tinh toan va lire dinh tinh toan co dupe titthong ke tap hpp cac so
lieu thi nghiem cat cac mSu rieng le cua mot lop dia chathoacmot don nguyen dia chat
vdi xae suat tin cay a = 0,95.
Kha nang chiu tai cua nen dat dupe xac dinh tren c p s p ly thuyet can bang gicri han hoac
theo nghiem giai tich cua Prandtl, Terzaghi, Sokolovski, Meyerhoff,... hoac theo phuong
phap do giai - giai tich, nhu phucmg phap mat trupt tru tron hoac phuong phap mat trupt
phan manh cua Fellenius hoac Bishop.

I lin h 3.8. Q uail lie d p life ditng va ngang eita tlii nghiem ban ken hien tnrcrng

Khi mong chu yeu chiu tai ngang H se phai thoa man dieu kien:
T
H < —— voi Tu„ la kha nang chiu tai ngang cuc han cua nen va co the co duoe tir thi
FS
nghiem ban keo hien truong hoac tir thanh phan nam ngang cua sure chiu tai gidi han tac
dong xien trong thi nghiem ban nen.
CHl/ÖNG 3 - THIET KE MÓNG NÔNG

Theo tièu chuán thiet ké nên móng cúa Pháp 1990 (DTU). kiém tra diéu kién on dinh
nén dat, khi pm¡„ > 0 hay eB< B/6 , theo diéu kién nhu sau:
= 3 P.„ax + Pn

vói q,, súc chiù tai cho phép cúa dat nén.
, ________B________:

Hinh 3.9. Plichi life lien lai lêch lâm e nhò

Khi dò lêch tám lón có pmlll <
3 4
P = T P m a x ^ % => Pmax ^ “ l a
4 3
Néu không ké tài gió, diéu kièn on dinh là:
0 hay eB> B/6 , diéu kièn óndinh nén nhu sau:
.
t r 0 n 8 t 0 h(?P tal C0 ke den tr(?ng è 10'

p<q>

Vói truòng hop lêch tàm lón, nén dát có vùng bién dang déo lón, M eyerhoff xem phán
lue nén phàn bó déu và áp lire trung binh p duoc tính toán nhu sau:
B* = 2 (B /2 -e ) = B - 2 e
N
P =
L (B -2 e )

92
 CHLfÖNG 3 - THIET KÉ' MÓNG NÔNG

3.3. THIÊT KÉ NÈN DUÓI MÓNG BÄNG VA MÓNG BÈ

Tuong tu nhu móng dem nén dirói móng bang cùng duoc tínhtoán theo haibuóc:

Buóc 1: nén con hoat dòng dàn hói nhu diéu kièn 3.31 và 3.32;

Buóc 2: Càc bién dang phài nhò hon bién dang gioì han nhu diéu kièn 3.33 và 3.34.

Móng bè cùng duoc kiém tra theo hai buóc trèn nhung tinh liin vói lÿ thuyét bàn khòng
gian dàn hói hoàc lóp dàn hói.

3.4. I HIÉT KÉ KÉT CÁU MÓNG

3.4.1. Tính kct càu móng nóng chiù tai düng düng tám

• Tính bé dây móng h

Bé dáy móng h duoc chon sao cho móng khóng bi chán cót xuyèn thùng qua. Néu móng
dü dáy, thuc nghiém cho tháy móng bi choc thüng theo hình thàp eut mât dình là chân
cót hoäc dáy cóng trình, góc lan toa ùng suàt nén a là góc cùng cûa vât lieu làm móng.
Góc cùng cüa bètóng là 45°, cùa gach là 40 dén 42°. Néu nhu móng bj xuyèn thùng tù
dáy móng theo thàp xuyèn mà mât nghièng cùa thàp hcrp vói mât ngang mót góc 45°,
nhu trong hình trèn ta có lue gày xuyèn thùng bàng vói àp luedáy móng p" nhàn vói
phàn dièn tich dáy móng nàm ngoài thàp xuyèn.

Pu = p" uup.uyc„ = [b2- (bt+2h)2].p" [3.42]

Lue chóng xuyèn thùng bàng vói tich so' cùa sue chóng kéo bètóng và dièn tich xung
quanh cùa “thàp xuyèn tính toán”.

Pcx =3/4 [Rk . S<unsMlinhtli, lhjp>tyín| # 0,75.Rk[4(bt+h,,)h<,] [3.43]

Vói chièu dây làm vièc h,, = h - ab , trong dó ah là lóp bé tòng bào ve thép dày móng,
Rk sùc chóng càt cùa bè tóng móng

Thàp xuyèn tính toán duoc chon gàn dùng bàng dièn tich xung quanh cùa khói làp
phuong canh bc + h„ và dày h,,.

Khi chon móng du day dé thàp xuyèn phù trùm dày móng, theo diéu kièn :

bc+2h„ tg a > b [3.44]

Móng sè thòa diéu kièn móng cùng tuyèt dói và có thé xày bàng gach dinh hoäc dà khói.

• Tính cót thép trong móng

Xem mât 1-1 sàt chân cót nhu là mât ngàm (tham khào chon vi tri mât ngàm trong hình
3.13a), moment tàc dóng lèn màt này là:

93
CHLTONG 3 - THIET KE MÓNG NÔNG

M,., = p". (1/2 )(b - bt)b(b - bt)/4 = p". b(b - b J 2/8 [3.45]

Dien tich côt thép cân thiê't, duçfc xác dinh theo công thúrc gán düng sau:
M. , M, ,
Fa = ----- ^ — [3.46]
Ra y h„ 0,9 R a h 0

llinh 3.11. S(ï ció xác dinli bé dày mong

Hinh 3.12. Vi tri niât ngàtn de tinli monten non trong nwng bé tông:
a) Côt bê tông; b) Côt gach hoùc dû xây; c) Côt thép

94
 CHLfONG 3 - THIÉT KE MÓNG NÒNG

0,5(b-bc)

Bètóng dà 4/6 màc 50-100 day 100, g i i vai

tró nhu cót pha dày

Càt iót day 100-200, gii? vai tró bièn thoàt

nuóc khi nén dàt bào hóa bi bién dang
. Ih.°.. . ]h

Hình 3.13. So do linli cól thép nani’ móng

Cò't thép cùa phuong con lai diroc tinh và bo tri tucmg tir.
3.4.2. Tinh két càu móng nóng ch|u tài dùng Icch tàm
• Tinh bé dày móng h, tài lèch tàm mòt phircmg
Trong triròng hop móng dòc làp chiù tài dùng lèch tàm, nhir trong hình 3.14 cho thày có
mòt màt cùa thàp xuyèn có khà nàng bi xuyèn thùng truóc tièn và tù dày mói lan dàn
sang càc màt con lai. Nèn càn tinh toàn vói mot màt bi xuyèn bàt lai nhàt thay vi tinh
cho cà thàp xuyèn thùng.
i
U .

r -----------------------
i s
1 \ ✓
/
i

' bc
i n ::::
1 ' s Ì
k . ___________ _>

1
H ình 3.14. Mài xuyèn thùng nguy /ùc'ni cùa móng chili tài lèch tàm

95
CHLTONG 3 - THIÊ'T KÊ' MÓNG NÔNG

Pxt = [0,5(b + bc + 2h0) x 0,5(b - {bc + 2h0) ] x 0,5 x [pmax + pl ] [3.47]

Lire chông xuyên cùng chi xét ûng vói mot mat cùa thàp xuyên quy iróc.

Pcx = 3/4 [Rk . Smô, ma, Wn cùa lhâp xuy¿n] # 0,75. Rk [(bc + hQ)hn] [3.48]

• Tinh cô't thép

H inh 3.15. Sa do tinh moment non trong móng

Cô't thép trong móng dôc lâp chiù tài lêch tâm duçrc tinh gân giô'ng nhu móng chiù tài
dung tâm nhung vói các phàn lue dáy móng không dông dêu tai các góc A, B, C, D. Thí
du phàn lue nén có già tri nhu sau:

Pmax(A) = 340kPa, p(Dl= 236 kPa, p,B,= 185 kPa

Pmintc) = 81 kPa , p(D.,= 209 kPa, p(A.,= 313 kPa
Xem mât I-I là mât canh côt song song vói AD nhu là mat ngàm, moment tâc dông lén
mât này là :

M„ = pmnx b, x (by - b J/2 x(by - bt)/4 + pm,x(lhl x by x (by - bc)/2 x (by - b.) x2/3

= 222 x bxx (by- b,)/2 x(by- bc)/4 + (288 - 222) x b yx (by - bc)/2 x (by- b j x 2/3

=222x 2 x (2 - 0,3)/2 x(2 - 0,3)/4 +[ (288 - 222) x 2 x(2 - 0,3)/2]/2 x (2 - 0,3)

x2/6 = 160,4 + 31,79= 192,2 kN.m

Tir già tri moment này ta tinh luçmg cô't thép cân thiét theo công thiîc gân düng sau:

M, M, 0 ,1922MN.m
F, = - -x 104cm 2 = 18,5cm2
Ra y h0 0,9 Ra h 0 0 ,9 x 2 1 0 M P a x 0 ,5 5 m

Chon 10 <}>16 <[>16 a 190

Tucrng tir ta tinh côt thép cho phuemg II-I1

96
 CHLfONG 3 - THIET KE MÓNG NÓNG

3.4.3. Móng chán vjt

Khi có tai léch tám quá lón tác dóng nhu móng chán vjt áp lire dáy móng khóng tuyén
tính ma thay dói dan sang dang yén ngira. rói chuyén dán sang dang parabol khóng dói
xúng, áp luc dáy móng giám dán vé khóng rói ám ó bien áp luc bé.

Loai móng náy thucmg gap vói nhüng nhá xáy chen. Trong truótng hop náy, áp luc dáy
móng phái tính toán có ké den su lám viéc dóng thói giüa móng cót - dá kiéng hoác vói
két cáu bén tren. Thuc váy, theo hinh 3.16, néu xem xét chán cót AB cao h dát tren mót
móng ky hiéu CD có canh lán luot la a va b nhu hinh ve. Dáu A cúa cót nói váo dá
kiéng, chi có chuyén vj dúng do dó lún cúa móng, diéu náy chí thóa man duoc khi tai A
lá tira don theo phuong ngang.

Cót tiép nhán tai Q va truyén xuóng móng. Giá sir phán luc nén có dang tuyén tính, tóng
phán lire nén dát cách truc cót mót khoáng cách lá e. Phán lire H theo phuong ngang
phát sinh tai dáu cót A duoc can báng vói luc ma sát giCra dát nén va dáy móng, theo
diéu kién can báng theo phucrng ngang.

Phuong trinh cán báng xoay quanh diém B có dang:

Hh = Qe

Phucrng trinh cán báng xoay náy có hai án so, H va e.

Dé giái bái toán cán có phuong trinh phu theo bién dang, vi cót
ngám cúng váo móng nén góc xoay cüa cót báng vói góc xoay
cúa móng. Dé xác dinh duoc góc xoay cúa móng, giá thuyét nén
tuán theo ly thuyét dán hói tuyén tính Winkler. Dó lún tai hai
bién móng C va D lán luot lá:

w c = 3 c va w D = ^ .
c k D k
trong dó k lá hé so nén.

Góc xoay cúa móng lá 0S w c ~ w d _ qc - q p

b kb
Nhimg móng có dang chü nhát kích thuóc a x b có tái tháng dúng
tác dóng léch tám e nén:

qc = 1+
6( l - e ) T
axb
\

Q 6(1-
qD = a x b S o ció phán life nén
lén m óng chán vit

97
CHlfONG 3 - THIÉT KÉ MÓNG NÓNG

1 2 Q ( /- e )
Nhu thé: qc - q D =
ab 2
12Q (/ —e)
Va
kab

Mát khác, góc xoay chán cót 0 M do moment

tai B (M b = Qe = Hh), có dang:

9 _ M Bh _ Qeh
B 3EI 3EI

Trong dó: E module dan hói bé tóng va I

moment quán tính cót.
Vi 9. = 6 »
Nén
1 2 Q ( /- e ) _ Qeh
kab ~ 3EI
Tir dó suy ra

1+ -
36E1
Tir e tính diroc suy ra qc va qD bói các bieu
thúc bén tren:

Cüng nhu luc H có dang: H = Qe/h

Néu mót trong các luc tren bi ám, phái tính thém va he can báng trong lucfng móng va
dát tren móng dé khír các luc ám dó, hoác kiém tra diéu kién ón dinh nén trong muc
móng léch tam lón.

Thuc té, cót ngam ó A thay vi tira dcm. Có thé thuc hién các phép tính tren vói chiéu cao
tucrng ducmg cua chán cót láy báng 3/4 chiéu cao thuc cüa chán cót. Trong moi truong
hop, cót phái ducrc tính toán dé chiu duoc moment uón do luc H.

Thóng thucmg, áp dung ly thuyét náy se cho áp luc nén lén dát nhó han khi khóng xét su
lám viéc dóng thói cüa doan chán cót. Nhung dé có thé áp dung dupc ly thuyét náy liru y
các lien két dáu chán cót phái dú süc tiép nhán luc H.

T h í du 3.6: Mót tái tháng düng Ntt = Q = 1000 kN cüa mót chán cót vuóng 0.3mx0,3m,
tác dóng lén diém giQa canh bién móng vuóng 2 m x 2 m, nén dát lá cát chát có hé so nén
kfl j = 150 MN/m3, chiéu cao tur tam dá kiéng den dáy móng h = 2m. Tính luc ngang H
tác dóng trong dá kiéng va luorng thép cán thiét?

98
 CHLTONG 3 - THIÉT K¿ MÓNG NÔNG

Lei giái

Tính he so nén duói dáy móng k:

k = k „ ,| B + 0’3 N
1 = 1 5 o Í2 + ° ,3 1 = 33MN / m 2
2B 2x 2

I
= 0,96m
kab3h
1+
36EI

Tính lire H = Qe/h = 1000 x 0,96/1,5 = 640 kN

Luong cót thép cán thié't trong dà kiéng Fa = 22 cm 2

3.4.4. Tính két cáu móng bang duói tuòng

Móng bang duói tuòng là bài toán pháng nén duoc tính toán vói mot mét dài, mât khác.
móng khóng bi xuyên vá uón doc theo phuong cùa tuòng, nén be dày và cót thép chi
duoc tính toán vói phuong ngang cùa tuòng.

• Tính bé dáy móng h

Tính toán xuyên thùng mot ben tuòng

Luc gây xuyên thùng PM= p" .S,,^, xllyin

Luc chô'ng xuyên

P. x 3 /4 [R k . Smrt( Lúa [ij¿pxuyini

ho

b, b

ho

1m dài

H in h 3 .1 7 . S o d ò tính xuyên tilling

Diéu kiên dé tuòng khóng xuyên thùng móng là:

P . > P.,

99
CHLfONG 3 • THIÉT KÉ MÓNG NÔNG

• Tính cot thép trong móng

Xem mat I-I, ó chân tuöng, nhir là mât ngàm, moment tâc dông lèn mât này là :

M„ = p"[(b - b,)/2]( 1m)(b - b,)/4 = 0,125p" (b - b,)2

Diên tich côt thép cân thiét :

F M |' . M i-»
a R a i h(l ~ 0,9 R a h„

Phuong II-II chi cân thép eau tao.

Hinh 3.18. Thép Irong m ong häng âicâi lifàng

Trong truông hçrp tinh móng tuòng tuyêt dô'i cúng. Diéu kién dé cho trong bàn thân
móng không có úng suât càng là thàp xuên thùng phâi phù trùm dáy móng.

3.4.5. Tính két eau móng bang dum các côt

Hinh 3.19. M óng häng ducri c á c cól

100
 CHLfONG 3 - THIÉT KÉ' MÓNG NÓNG

Nói luc trong móng do phán luc dát nén duge tính toan theo hai phucmg pháp:

1. Hoác theo giá thuyét phán lire nén phán bó tuyén tính, nói luc trong móng báng duge
tính gióng nhir ser do dám nén thucmg duge goi lá phirorng pháp tính náy la tính nhu
“dám lát ngugc”

Tóng luc tính toán tác dóng lén móng lá EN" = n IN U

Chúng ta có thé giái nói luc trong móng vói phán lite dát nén da xét dén trong lugng dát
trén móng hoac vói phán luc róng p1K1,

(A) N (B mN (C) mN (D )N

Lm Lm

Luc cát V trong móng duge xác dinh theo quan hé sau: V = J p dx

Lltc cát
’ V(kN)

Moment uón trong móng duge xác dinh theo quan hé co bán sau: M = J V dx

Moment M (kN-m)

101
CHL/ONG 3 - THIÉT KE MÓNG NÖNG

Tir biéu do lue càt và moment uò'n, tinh toàn bé day móng hoàc tinh toàn cót dai chóng
càt hò tra cho bé tóng, và tinh cò't thép doc truc móng bang, theo phuong ngang có't thép
duoc tinh nhir móng bang dirói tuòng.

Hình 3.21. Strdn dàt thép Hong móng bang dtfài càc còl

2. Hoàc theo càc mó hình nèn gan vói ung xir thirc cùa nèn dàt: nèn dàn hói cuc bó
Winkler; nèn dàn hói tóng quàt; nèn dàn hói-déo; ... Hièn nay, phirong phäp dam trèn
nèn dàn hói cuc bó thucmg duoc sù dung ò khà nhièu nuóc.

Sa do nèn winkler, dàt nèn duoc tuong dóng vói mót he vó so càc lò xo dàn hói tuyé'n
tinh, häng so dàn hói cùa he càc lò xo duoc goi là he so phcìn lue nén, k.

Hình 3.23. Mó hình nén Winkler

102
 CHUONG 3 - THIÊT KÊ' MÓNG NÔNG

Mô hinh nên W inkler Q = k x Al hoâc a = k x Al

Hê sô nén k = — = — — — , dan vi cüa hê sô nên k là kN/m1. Hê sô' nên dupe xâc dinh
S S, —S 2

tir thi nghiëm bàn nén hiên truông tiét diên trôn hoâc vuôngcô kich thuôc tù 0,3m dén
1m, thâm chi Ion hdn khi cân khâo sât dâctinh dàt chonhùng công trinh quan trong.

Trên công trucmg nguài ta cô thé tién hành thi nghiëm bàn nén vuông kich thuôc
0,3mx0,3m và công thûc chuyén doi hê sô' nén k cùa mot mông vuông kich thuôc
B(m)xB(m) tù két quà thi nghiëm bàn nén trên c 6 dang nhu sau:

- - i , f B + 0 ,3 Ÿ
- tren nen cat : k = k 0 3 —— — | [3.49]
2B
0,3
■trên nén sét : k = k 0 3 [3.50]
B
Dô'i vói mông chü nhât kich thuôc B (m) x L (m), hé sô' nén dupe chuyén doi tù mông
vuông cô cùng àp lue tâc dông trên hai mông sè cô dang nhu sau:

k(BxB) I [ + ~
L
[3.51]
1,5
tir công thûc tinh hê sô' nên duôi mông chû nhât tù mông vuông chùng ta nhân thây hê
sô nén cùa dat duôi mông bâng là k = (2/3)k,BXBI
Hê sô' nên k,, , cùa mot sô' loai dâ't càt và sét nhu bang sau:
Loai dâ't Trang thaï k,,, (MN/m')
Rcri 8-25
Cát khô
Chat TB 25-125
hoâc âm
Chat 125-375
Rcri 10-15
Cát bào
Chat TB 35-40
hôa
Chat 130-150
Déo (qü =100 - 200Kpa) 12-25
Sét Dèo cùng (qu = 200 - 400Kpa) 25 -50
Cùng (q„ > 400Kpa) >50
Vói q„ là siic chiù nén mot truc cùa dâ't nén

Doi vói dam dài, Vesic dé nghi mot công thûc gân dûng xâc dinh hê sô nén, nhu sau:

k ’ = Bk = 0,65 'J —1—-------^ - r - [3.52]

’7 E f If B(1 - v )

103
CHUCING 3 - THIET KE MÖNG NÖNG

Ef : module Young cüa vät lieu möng:

Ip = (1/12)B,h 2 : moment quän tinh cüa tiet dien ngang cüa däm;
Es : module Young cüa dät nen:
v : he so Poisson.

Scott (1981) de nghi mot cöng thüc tucmg quan xäc dinh kn , tu ket qua xuyen döng SPT
cho dat cat.
k,.,(M N /m ')= 1.8N [3.53]
Möt cöng thüc gän düng xäc dinh he so nen k thuömg duoc sir dung cö dang nhu sau:

k = ■■ [3.54]
B(1 - v )
He phucmg trinh co bän cho däm tren n 6n winkler
EJ yIJ, = p ( x ) - q ( x )
EJ y14’ + k* x y(x) = p(x)
trong dö: p(x) lä äp lire len möng a tiet dien x;
q(x) lä phän luc cüa dät n 6n 0 tiet dien x.
vä theo dinh nghla he so n 6n, ta cö: q(x) = k* x y ( x ) , vöi k* = kB(kN/m2)
Trong truemg hop täi täp trung thi p(x) = 0 vä phucmg trinh vi phän true vöng cö dang:
E Iy (4’ + k* x y(x) = 0
I k*
Chia hai ve cho EJ vä dät a = ? ----- ( 1/m)
\ 4E1
Phucmg trinh vi phän co bän cüa möng bäng tren nen dän hoi tra thänh:
y,4*(x) + 4 a 4y(x) = 0

Nghiem töng quät lä:

y(x) = eax(C| cos a x + C 2s in a x ) + e'’“x(C 3 c o s a x + C 4 sin a x) [3.55]

Tir he so däc trung a nhieu täc giä vä nhieu quy pham thiet ke de nghj phän loai möng
bäng theo dö cüng nhu bäng sau:
al Loai däm möng Ghi chü
< n/4 Däm möng ngän Cö thS tinh toän vori giä thiet möng
cüng tuyet döi vä phän luc n£n phän
bo ddu hoac hinh thang
Jl/4 +71 Däm möng däi höu han
> it Däm möng däi vö han

104
 CHlfONG 3 - THIÉT KÉ MÓNG NÒNG

DÀM MÓNG DAI VO HAN

Phuong trình true vòng có dang là :

y = C, e "'cos a x + C4 e axsinax

C, và C4 duoe xàc dinh theo càc diéu kièn dàt tài cùa bài toàn

Dàm dai vò han chiù làc dóng cùa tài P tàp trung tai gòe true toa dò O

± 1 ______ ________
. x

Trong truòng hop tài tàp trung P dàt tai góc true toa dò. tai góc O, x = 0 có:

• góc xoay trièt tièu 8 = y ’= 0 => C, = C4 = C

• lue càt Q = - E Iy’” = - P/2 => C = P/8a ’EI

Phuong trình true vòng cùa dàm dài vó han chiù tài tàp trung :
1i rP — (IX/ • \ Pa a
y = --------r e (c o sa x + s in a x ) = ----- Aiax.
y EI 8a 2k * (ax)

Tù q(x) = k*y(x) và k*/EI = 4 a J

pa pa
=> phàn lue dàt nèn : q(x) = 4a'*EI =>q(x) = - ^ - e ux (cosax + sin ax ) = A (1

J __ P 1 P r,
Phuong trình góc xoay: 8 = y 1= -e s tn a x = ~ — — 2^-B,( u x )
EI 4 a 2 EI 4a
Phuong trình moment:

M = -E ly ”= ( e ax (ax)
[3.56]
4a
P e -ax c o sa x = — D, [3.57]
Phuong trình lue càt : Q = -E ly " — (a x )

Trong dó càc hè só' có dang :

Aiax)= e”axcos a x + e~“xsin ax; B,ax)= e~“xsin ax
C(ax)= e “'eos a x - e“axsin a x ; D,ax)= e '“xcosax [3.58]

Moment M0 tàp trung tai góc true toa dò ()

£
y
105
CHlföNG 3 - THIÉT KÉ MÓNG NÔNG

Trong trucmg hçfp tài tâp trung M dât tai gô'c truc toa dô, tai gô'c O, x = 0 cô:
Tai gô'c O, x = 0 cô dô vông y = 0 => C, = 0 => y = C4 e_a*sinax

Và M = M,/2 => - E Iy” = M,/2 => - E Iy ” x=ll = E I 2C 4a 2= M,/2 => C 4 =

4 4 a 2EI
Do vây phucmg trinh truc vông cüa dâm dài vô han chiù moment M„ tâp trung tai gô'c O
M0 _
co dang: y = - ^ r - B (ax)
4 a El
Phàn lue nén: q(x) = a M 0B(ux)
M«
l'h iron g trinh moment : M= LD„
2
aM „
Phucmg trinh lue cât :

Các hè sô A(aï)= e^ 'eo s ax + e lusm ax; B,ax)= e "'sin a ; C(ttxl= e "'cos a x - e““xsin ax;

Bien dò các hê so A iaxlBiaxl Ciaxl D,axltinh móng bang

Bang già tr¡ các hàm A(ax) B(ax) C(ax) và D(ax)

(a x ) A (a x ) B (ax ) C (ax ) D (a x ) (a x ) A (a x ) B (a x ) C (a x ) D (a x )

0 1 0 1 1 3.5 -0.0389 -0.0106 -0.0177 -0.0283

0.1 0.990 7 0.0903 0.8100 0.9003 3.6 -0.0366 -0.0121 -0.0124 -0.0245

0.2 0.9651 0.1627 0.6398 0.8024 3.7 -0.0341 -0.0131 -0.0079 -0.0210

106
 CHlfONG 3 - THIIzT KÉ MÓNG NÔNG

(a x ) A (a x ) B (a x ) C (a x ) D (a x ) (a x ) A (a x ) B (ax) C (a x ) D (a x )

0.3 0.9267 0 .2 1 8 9 0.4 8 8 8 0.7 0 7 7 3.8 -0.0314 -0.0137 -0.0040 -0.0177

0.4 0.8784 0 .2 6 1 0 0 .3 5 6 4 0.6 1 7 4 3.9 -0.0286 -0.0139 -0.0008 -0.0147

0.5 0.8231 0.2 9 0 8 0.2415 0.5 3 2 3 4 -0.0258 -0.0139 0.0019 -0.0120

0.6 0.7628 0 .3 0 9 9 0.1431 0 .4 5 3 0 4.1 -0.0231 -0.0136 0.0040 -0.0095

0.7 0.6997 0 .3 1 9 9 0.0 5 9 9 0.3798 4.2 -0.0204 -0.0131 0.0057 -0.0074

0.8 0.6354 0.3 2 2 3 -0.0093 0.3131 4.3 -0.0179 -0.0124 0.0070 -0.0054

0.9 0.5712 0.3 1 8 5 -0.0657 0.2 5 2 7 4.4 -0.0155 -0.0117 0.0079 -0.0038

1 0.5083 0 .3 0 9 6 -0.1108 0.1988 4.5 -0.0132 -0.0109 0.0085 -0.0023

1.1 0.4476 0.2 9 6 7 -0.1457 0.1 5 1 0 4.6 -0.0111 -0.0100 0.0089 -0.0011

1.2 0.389 9 0.2 8 0 7 -0.1716 0.1091 4.7 -0.0092 -0.0091 0.0090 -0.0001

1.3 0.3355 0.2 6 2 6 -0.1897 0.0 7 2 9 4.8 -0.0075 -0.0082 0.0089 0.0007

1.4 0.284 9 0 .2 4 3 0 -0.2011 0.0 4 1 9 4.9 -0.0059 -0.0073 0.0087 0.0014

1.5 0.238 4 0.2 2 2 6 -0.2068 0.0158 5 -0.0045 -0.0065 0.0084 0.0019

1.6 0.1959 0.2018 -0.2077 -0.0059 5.1 -0.0033 -0.0056 0.0079 0.0023

1.7 0.1576 0.1812 -0.2047 -0.0235 5.2 -0.0023 -0.0049 0.0075 0.0026

1.8 0.1234 0 .1 6 1 0 -0.1985 -0.0376 5.3 -0.0014 -0.0042 0.0069 0.0028

1.9 0.0932 0.1 4 1 5 -0.1899 -0.0484 5.4 -0.0006 -0.0035 0.0064 0.0029

2 0.0667 0.1231 -0.1794 -0.0563 5.5 0.0000 -0.0029 0.0058 0.0029

2.1 0.0439 0.1 0 5 7 -0.1675 -0.0618 5.6 0.0005 -0.0023 0.0052 0.0029

2.2 0.0244 0 .0 8 9 6 -0.1548 -0.0652 5.7 0.0010 -0.0018 0.0046 0.0028

2.3 0.0080 0.0748 -0.1416 -0.0668 5.8 0.0013 -0.0014 0.0041 0.0027

2.4 -0.0056 0.0 6 1 3 -0.1282 -0.0669 5.9 0.0015 -0.0010 0.0036 0.0025

2.5 -0.0166 0.0491 -0.1149 -0.0658 6 0.0017 -0.0007 0.0031 0.0024

2.6 -0.0254 0.0 3 8 3 -0.1019 -0.0636 6.1 0.0018 -0.0004 0.0026 0.0022

2.7 -0.0320 0.0 2 8 7 -0.0895 -0.0608 6.2 0.0019 -0.0002 0.0022 0.0020

2.8 -0.0369 0.0 2 0 4 -0.0777 -0.0573 6.3 0.0019 0.0000 0.0018 0.0018

2.9 -0.0403 0.0132 -0.0666 -0.0534 6.4 0.0018 0.0002 0.0015 0.0017

3 -0.0423 0 .0 0 7 0 -0.0563 -0.0493 6.5 0.0018 0.0003 0.0011 0.0015

3.1 -0.0431 0 .0 0 1 9 -0.0469 -0.0450 6.6 0.0017 0.0004 0.0009 0.0013

3.2 -0.0431 -0.0024 -0.0383 -0.0407 6.7 0.0016 0.0005 0.0006 0.0011

3.3 -0.0422 -0.0058 -0.0306 -0.0364 6.8 0.0015 0.0006 0.0004 0 .0010

3.4 -0.0408 -0.0085 -0.0237 -0.0323 6.9 0.0014 0.0006 0.0002 0.0008

7 0.0013 0.0006 0.0001 0.0007

107
CHITONG 3 - THIÊT KÊ MÔNG NÔNG

TA1 PHÂN BÔ DÊU TRONG MOT DOAN DAM DÀI VÔ HAN

Kët quà dô vông y, moment M, lue cât Q tai mot diëm cùa dam dài vô han chiu tài trong
phàn bô dêu dài hûu han trên dam mong cô thé tinh toân theo câc công thiic nêu trong
bâng bên duâi.
Diêm C duôi tài
Dô vông : y c = ^ ( 2 - D(aa) - D(ab))
111111111 11111111111M111
A C B
Moment : Mr =
4a2
* b*l
Luc cât : Vt = _E_(C , - C , k>)
4a <aa) (“ •>)'
Diêm C bên trài tài Dô vông : yc = — (D(aa) - D(ub))
A P B C
mi ! m u ! m u ! mi
X
Moment: Mc = - - ^ ( B (ua) + B([lb))
4a"
‘ b *
a
— a -» Luc cât : Q. = _E_îc _r \
4 '.'- ( a a ) (ab ) /

Diém C bên phài tài Dô vông : yc = _ - Z _ ( D(aa) - D (obc|)

C A P B
___ ,1111il n iil 111j........... Moment : Mc = —^-y(B(aa) - B(nb|)
4a

Luc cât : Q, = J l - f r _ r- , \
4a ' (aa) (a b )/

Sa do tinh mong bâng dài vô lian ldi phàn bo dêu huit han

DAM MÔNG DÀI BAN VÔ HAN

Vâi dàm dài bân vô han chiu tài tâp trung cô the sir dung câc công thüc sau:
Dâu dam tu do, tài tâp trung P, dâu dâm Dô vông : - 2 P“ r,

y k* (ax)
Moment :
a
Luc cât : Vc.- - P l^(ax)
f

Dâu dâm tu do. Moment tâp trung M, dâu Dô vông : y = - 2 M'a

dâm k . C(a , 1
/ — M, Moment : M = M lA(ax)
JA o

Luc cât : Qc= -2 M ,a B (ux)

/

108
 CHLfONG 3 - THlfeT Kg M6NG NONG

Dau dim tir do, tai P, dat gin dSu dim

a P
Moment:
P ( C ( a x ) + 2 [:,( a x ) ) C ( a , )
M = ---
4a “ 2(C,„X) + D(ax,)D (ux) + Ca(a_x)
y
Luc cat:
P (C(ax) + ^^(axl)^(ax)

^ —(^"(ax) ^(ax) ) A(ax) —^a(a-x)

So do linli dam ban vo hart Iren nen Winkler, tai lap trung

Tai Irons bu

Trong tinh toan chung ta tlnrong gap trucmg hcrp lire khong dat 0 dau mut trai, va vi dau
mut nay khong co noi lire nen ta phai dat he tai g 6m lire dung P" va moment M" tac dong
ten di6m nay de sao cho tai canh mong trai khong co M va Q, he tai nay duoc goi la tai bu.

Dau dam tu do, noi lire M", va Q", xuat hien do cac tai dat ben phai dau dam.

De khir noi lire du nay, ta dat vao dau mut trai hai lire M" va P1’va xem nhu dam dai vo han
Duoi tac dung cua he tai nay noi luc M° 2 va Q " 2 tai dau mut trai se la:
M "2 = P ,/4 a + M,/2 [3.62]
Q", = —P,/2 - a M (l/2 [3.63]
Noi lire du tai dau mut dam triet tieu khi:
M", + M "2 = M", + P ,/4 a + M„/2 = 0 -» M" = -4 M", - 2 Q ",/a [3.64]
Q", + Q " 2 = Q", - P,/2 - u M (/2 = 0 -► P" = 4aM", +4 Q", [3.65]

3.5. TINH Ki)T CAU MONO BE THEO PHlTONG PHAP PHAN LlTC n £ n PHAN
BO TUY^N TINH

Phuong phap nay gom cac buoc sau:

1/ Sau khi co cac lire cot tir khung truyen xuong : Q,, Q,, Q,. Q4, ..., Qn. Thu chon mong
be co kich thuoc LxB (hinh 3.24). Xac dinh tong hop lire cac cot:

Q = Q ,+ Q :+ Q .+ .. + Q„

109
CHUONG 3 - THIËT KË MÓNG NÔNG

Hình 3.24. Móng bè ditài cól

2/ Xàc djnh ap lue day móng lai câc diém A, B, C, D.......bàng phuong trình sau:
M yx M .y
p AF I„
[3.66]
I.
Trong dó: F = BL
Ix= (1/12)BL 3 moment quàn tinh quanh true x ;
Iy= ( 1/12)B'L moment quan tinh quanh truc y ;
Mx= Qex moment cûa câc lire chàn cót quanh true x ;
My= Qey moment cùa câc lire chàn cót quanh truc y.
ex và ey là dò lèch tàm theo phuemg x và phuemg y cùa tóng hop lue càc lire cót, duçrc xàc
dinh theo toa dò x, y cùa càc cót.
Q |X , + Q 2x 2 + ... + Q „xn B
Q 2
p QiYi +Q;y2 + - + Q„y„ L [3.67]
y Q 2
3/ So sânh câc ap lire này vói sue chiù tài cho phép cùa dât nén, khi tinh theo irng suât
cho phép, hoàc vói Rlc khi tinh theo trang thài giói han bién dang.
4/ Tinh dò lùn tai tàm móng hoàc dò lùn trung bình cùa móng, so vói dò lùn cho phép Sfh.
5/ Chia bè thành nhiéu dày theo phuong x và phuemg y. Tinh két càu tìmg day vói hai già
thuyét : hoàc phàn lue nén là phàn bò déu hoàc phàn lue nén phàn bò dang hình thang.
6/ Vè biéu do lue càt và moment cho mòi dày.
7/ Tir biéu dó lire càt tinh bè dày hoàc chon bé dày bè và kiém tra diéu kièn chòng càt.

8/ Tir biéu dó moment, chon già tri ciré dai và ciré tiéu dé tinh còt thép càn thiét.

110
 CHUONG 3 - THlgT KE MÖNG NÖNG

3.6. TiN H K ^ T CAU MÖNG BE TREN n £ n WINKLER

Möng be tren n 6n W inkler, dua tren ly thuyet bän vä vo chiu täc döng cüa phän lue nän.
Län lugt ta tinh täc döng cüa möt ehän cöt len khu virc bän xung quanh chän cöt tren,
sau dö ta düng nguyen ly chong chäp de xäc dinh bieu dö moment, luc cät, phän luc vä
dö vöng vä dg vong cüa bän. Phucmg phäp tinh gom cäc buöc sau:

Buöc 1: Chgn thü be däy h cüa bän.

Buöc 2 : Xäc dinh dö cüng chong uön R cüa bän theo cöng thüc sau:
c u3
[3.68]
1 2 ( l - v 2F )

EF module Young cüa vät lieu möng;

Vphe so Poisson cüa vät lieu läm möng.
Buöc 3: Tinh bän kinh vüng änh huerng dö cüng :

[3.69]

Vüng änh huerng cüa möt cöt cö the trong khoäng tu 3 den 4 L’.

Buöc 4: Xäc dinh giä tri moment, trong he toa dö cuc, cüa möt diem do täi düng trong
cöt gäy ra, theo cöng thüc sau:
0 - v f )A 2
M, = moment tie'p tuyen ; [3.70]
r
L'
( l - v F)A 2
M„ = MOMENT X UYßN TÄM = ----- v FA, [3.71]
R 4 r
L’
Trong dö: r lä khoäng cäch tir chän cöt den diem dang khäo;
P luc chän cöt;
A,, A 2 cäc he so phu thuöc ty so r/L’.
Trong he toa dg Decartes, xyz. Ta cö:
M, = M ,sin2a + M rcos2a [3.72]
M = M, cos2a + Mrsin2a [3.73]

Biröc 5 : Tinh luc cät (Q) cho möi dem vj chieu röng cüa be do luc düng chän cöt gäy ra:

Q = ----------- A , [3.74]
4L' 3

111
CHU0NG 3 - THIÉ'T KË MÓNG NÔNG

A, là hê sô phu thuôc tÿ so r/L’

Biróc 6 : Chuyên vi dúng
PL2
AH = ----- tai chân côt [3.75]
8R
PL2
AH = -----A 4diêm cách côt mot khoàng r [3.76]
4R
A 4 là hê so phu thuôc tÿ sô r/L’

Biíóc 7: Dàt tài trong bù Ö các biên cûa tùng dây cùa bè sao cho thôa man các diêu kiên
biên cùa bè.

I lin h 3.25. C á c he so lililí inólig bè H ìn h 3 .2 6 . Tlii cóng m óiig bè

112
 CHÜdNG

THIÉT KE MÓNG COC

4
Khi các loai móng nông không thoâ mân nhûng cliéu kiên kÿ thuât gânh dd công trinh.
phuong àn móng eoe dupe phân tích tính toan nhàm truyën tài trong công trinh xuô'ng
các lop dût sâu hon.

4.1. DINH NGHÏA COC

Coc là nhûng tiianh tiê't diên tròll hoàc vuông kich thiróc tir nàm hoàc bày cm cho coc
tram, tre den hàng met cho coc nhoi, chiêu dài tir vài mét den hon tram mét. dirpc dira
vào nén dât dé truyën tài trong công trinh bên xuông dât nën xung quanh eoe và ó bèn
duôi müi coc.

Khi tÿ lç L/B > 5 cô thé dupe xem là eoe, vói L là chiëu sâu coc cám vào dat và B là
canh coc.

Coc ma sàt Coc xiên

Hinh 4.1. Mo! so dang coc Hong nén iltïl

4.2. PHÂN LOAI COC

4.2.1. T heo vât liçu

Theo vât lieu, chung ta có thé phân chia coc thành: coc gô, coc thép. coc bê tông, coc
phôi hop giùa các vât lieu trên.

113
CHL/ONG 4 - THIET KÉ MÓNG COC

a) Coc gó: gó lám coc thuang duac sur dung la: thóng. trám, tre va phái duac thuang
xuyén nám dirói muc nuóc ngám tránh móc, muc, mói, mot ...

Mót so yéu cáu ky thuát cho mót cay coc gó nhir nó phái dú tiroi. dó ám khóng nhó han
20 %, dó thon khóng lón han 1%, khóng duac cong vénh hai chiéu va dó cong phái nhó
han 1%.

Trong mót só' truang hap can thiét, coc gó thóng duac ngám tám nhira duóng va thuóc
chóng mói mot dé có thé sú dung tren muc nuóc ngám, coc tru chóng d a các tru cáu,
móng nhá tren víing dát có muc nuóc ngám sáu, loai náy có tuói tho dat dén ba. bón
muai nám.

b) Coc bé tóng: Coc bé tóng cót thép góm hai loai co bán: epe che tao sán va coc nhói
(dó bé tóng tai chó váo nhüng hó' khoan hoác hó dáo) coc che tao sán duefe ha báng búa
dóng, hoác ép báng các kích thúy luc, hay lia báng xói nuóc - két hap búa rung, dói khi
khoan mói truóc rói dóng. Coc nhói có nhiéu phuang pháp thuc hién: khoan hoác dáo
don gián trong dát sét déo, hoác phái giü ón dinh thánh václi báng óng chóng hay su
dung dung dich huyén phü bentonite khi gáp dát rai.

c) Coc bé tóng lien che

Coc be tóng ché tao sán tai cóng truang hoác

á nhüng nhá máy. Chúng có tiét dién ngang
dang vuóng canh d = 20cm dén 40cm, dái tu
4 dén 8 m cho các coc lia váo dát báng các
máy ép (nhu các coc Mega) va có thé dái tir
8m dén 20m cho loai ha báng búa dóng coc.
DT nhién, chiéu dái coc con phu thuóc váo
nhiéu yéu tó' khác nhu: diéu kién va phuang
tién van chuyén tir nai sán xuát dén cóng
truang, ...

Ngoái ra coc cüng có thé có dang tiét dién

trón, tam giác, luc giác có cáu tao dác hoác
róng ruót. dói khi coc cüng duac lám báng
bé tóng úng suát truóc.
Loai coc bé tóng úng suát truóc thuang la
coc óng róng ruót có kích thuóc tir 0 ,8m dén
vái mét duang kính, thuang duac sú dung
cho các cóng trinh cáu, bén cáng. llinh 4.2. Coc bé tóng vú các tliiéi bi luí coc

I 14
 CHUONG 4 - THIET KE M6NG COC

T h e p dai

Hinh 4.3. Chi tiet cpc be long

B&ucqc

\
M oi h a n
HOp n6'i cpc
/
/ /
\
,4----
Chi tigt m it c il A-A
c _l__ / Dat hop noi cpc vao dau

1 doan cpc dudi trade khi lap

A— N oi cpc doan cpc tren vao va han noi
7

Hinh 4.4. Chi tiet mui cpc va noi cpc

Coc be tong che tao sin thircmg dirac bo tri 4 hoac 8 thanh thep doc chiu uon, thep dai
chong cat do cau vSn chuyen hoac cau lap dung, cac vi thep 4>6 lirdi o vuong 50x50 a
dau cpc de chong vo be tong khi bi ep mat manh, khu vuc bo tri loai vi nay a hai dau
doan cpc noi mot khoang bang canh B, thanh thep gia cuctng a mui cpc de’ chiu dung lire
khang xuyen khi qua cac ldp dat ciing, (xem chi tiet hinh 4.3 va 4.4).

d) Coc nh oi

Cpc nhoi la loai cpc dupe due be tong tai ch 6 vao 16 tro'ng dupe dao hoac khoan trong
long dat, tiet dien ngang la tron, hinh chunhat, hoac dang chu thap, chu H, chu L ;.... De

115
CHirONG 4 - THIET KE MÓNG COC

ón dinh thành vách các 16 trong này trong nén dät dé b¡ sat lo, có thé sù dung ong vách
hoàc sir dung bùn khoan bentonite, dòi hôi nhiéu diëu kiên kÿ thuât gát gao trong suôt
qua trinh thuc hiên. Côt thép trong eoe nhoi hoàc coc barrette nhàm chiù moment do tài
ngang hoâc chiù tài nén cùng vói bê tông, chûng ta phài tính toân cân thân chiéu dài cân
thiët cùa cô't thép này,

Coc nhoi on dinh thành vách bàng ong chô'ng do Franki khôi xuông, nên con có tén là
coc Franki, óng vách dupe ha bàng cách dóng truc tiép lên nüt bé tông bit dàu ong
(hinh 4.5); loai coc ong vách dupe dua xuong sau luôi khoan và loai coc ha ong vách
bàng các tia nuóc àp lue cao. Viêc thu hói óng vách rät khó khàn và cân các máy móc
thiët bi chuyên dung làm giâm ma sát giùa dâ't và mât ngoài ong trong suôt th cri gian ong
nàm trong dâ't. Chinh diëu này han chë kich thuôc cùa coc loai này.

Lire kéo óng thành

1] f T2Ì 3' I 4] I I I I 5| 6j 7l

Hinh 4.5. Coc nliôi có ong thành kië'u coc Franki

Khi thi công coc nhoi và coc barrette trong các loai dât dinh, eoe chi di qua trong dát
dinh déo cao dën cúng, thành vách hô khoan có thé tu ón dinh không cân chong dò bàng
óng vách (hinh 4.6).
 CHLTONG 4 - THIET KE MÓNG COC

Hinh 4.6. Klioan coc nhôi trong dut diiili

Coc nhói và coc barrette on dinh thành vâch bàng bùn khoan

Câc buóc co ban trong qua trình thi công eoe nhôi ón dinh thành vâch bàng bùn
khoan goni:

1/ C h u an bj tuòng dân hoâc óng dàn ngan dinh

vi eoe và trành là mièng ho trong qua trình dào ,2m - 2m
hoàc khoan. Chuan bj day dù luong bùn khoan
trong càc silo hoâc câc ho chùa. Tuòng dàn bàng „ , ._ _ .
Hinh 4.7. Tucrng dan
bê tòng cót thép bao quanh mièng ló khoan có
kich thuóc trong lón hon dung cu khoan vài cm de ludi khoan hoâc gàu dào lèn xuòng
dè dàng.

Bùn khoan nhàm on dinh thành vâch ló trong trong qua trình tao ló trong trong lòng dàt
cho deh kèt thùc giai doan do bê tòng.

Bùn khoan thuòng gom nuóc và d it sét

bentonite, dòi khi phài thèm phu già.
Cung có khi phài thèm bôt thuy tinh hoâc
seri ngàn nhu bà mia hoâc ram ra, de tàng
trong luong rièng và tàng khà nàng chiù
kéo cùa bùn. Trong truòng hop dâc biêt,
bentonite có the duac thay bàng câc chat
biopolymères. Nhüng dâc trung vât lÿ ca
Ihnh 4.8. Haut dông bini bentonite bân cùa bùn khoan góm có:

- Khôi luçfng riêng tù 1,01 dën 1,05T/m 3 (ngoai trù truòng hop cân có dung dich bùn
nàng nhu khi thêm bôt thùy tinh).

117
CHl/ONG 4 - THIÉT KE MÓNG COC

- Dò nhàt Marsh phài Ion hon 35 giây và dô pH > 7.

- Dô chùa cât phài bàng hoàc nhô hem 5%.

- Dp loc nuôc phài nhô hem 30 m '1

- Dô bâm thành phài nhô hem 2mm.

Dp loc nuôc và dô bâm thành dupe thuc hiên vói dung cu Baroid trong 30 phùt duôi âp
lue 7 bars.

2/ T ao lô tro n g long d ât bàng luôi khoan thuàng hay bàng gâu dào. Trong suôt quâ
trinh tao lô, dung dich bentonite trung lô khoan hoàc dào phài luôn luôn cao han mat
nifóc ngâm it nhâtlà1,5m. Diéu này nhàm dàm bâo bùn luôn cô khuynh huàng thâ'm
vào trong dât qua thành vâch hô khoan. N hô dô mà thành vâch dupe giù on dinh
tôt hon.

uàng dân Trong quâ trinh khoan hoàc dào, bùn sê nâng dan
lên do nhüng hat min trong dât lân vào, diêu này
dân dën giàm dp nhôt cùa bùn khoan nên nguài ta
— MNN
phài rây lai khi thu hôi bùn. Dé tâng dô nhôt cùa
bùn khoan nguài ta thêm vào mot sô phu gia nhu:
Bùn khoan bicarbonate de soude, alginates, CMC, amidon,...

Khi cân giàm dô nhôt cùa bùn khoan ta cô thé hôa

vào bùn câc phu gia nhu: tanins, polyphosphates
llin h 4.9. Ho khoan day bùn klioan hoàc lignosulfonates.

31 T hay bùn

Sau khi hoàn tât vièc tao lô. phài thay bùn Bùn mâi ri Bùn cü
à,
khoan dat câc yêu câu kÿ thuât nghiêm ngât V MNN
^7
nhàm trânh bùn bâm vào câc thanh thép ngân
trô bê tông bâm chat vào câc thanh thép trong
quâ trinh dô bê tông, cûng nhu trânh lupng cât Bùn cü

min nhiéu trong bùn sè trôn lân vào bê tông.

Thông thuàng nguài ta thâ mot mây bom
May bom
xuông tân dây hô dào dé bom bùn khoan dang
khâ nàng sau quâ trinh dào ra khôi hô’ dào. Ih n h 4.10. Thay bùn mâi ilïuig yêu câu
Trong khi bom bùn tù dây hô, dông thài xà bùn khoan moi nhe hon l,05T /m ’ vào miêng
hô dào luôn giù mue bùn cao hon MNN. cho dén khi toàn bô bùn trong hô khoan hoàn
toàn là bùn moi.

118
 CHLfONG 4 - THIET KÉ MÔNG COC

4/ D al long thép cân thiet vào ho khoan, dinh vj that cân thân khi cô câc cao trinh thép
nôi cho câc tâng hâm khi co barrette cùng nàm chung vcfi tuàng rânh (parois). Xung
quanh long thép cô treo câc miëng bê tông (hay bânh xe bê tông) dây 3.5 cm dën 5cm
hoâc câc vât tuong dircrng dé tao lôp bê tông bào vê long thép. Sau dô, dût ong do bê
tông. dupe nôi tù câc doan ong, môi doan cô chiéu dài tù 0.5m dên 3m. Ducmg kinh ong
dô bê tông thay doi tù 6 cm dën 30 cm.

Dâu duôi cùa ong dô bê tông phâi câch dây hô khoan it nhât là 20cm nhàm cho mé bê
tông dâu tiên thoât ra khôi ô'ng dé dàng. (xem chi tiët trong hinh 4.11).

Vôi lông thép ngân và nhe nên nghi dën câch neo dé trânh bi dây nôi khi dô bê tông,
hoâc bi chim vào bê tông tuoi khi thâo câc diém tua dé riit ong chô'ng ngân à miêng hô
khoan sau khi hoàn tât công tâc dô bê tông.

Hinh 4.11. Dût long thép và ô'ng tld hé tông

5/ Dô bé tông là giai doan quan trong nhât cho chat lupng cùa coc nhôi.

Trucrc tiên phâi chuân bi cho viêc câch ly bê tông và bùn khoan dang dây âp trong ong
dô bê tông. Cô thé dât trên mât bùn trong ô'ng do bê tông, mot lôp dây nhüng hat môp
nhe hoâc mot miëng nhua mông hay mot quà bông nhua cô ducmg kinh vùa vân nhô hon
ong dô bê tông vài cm. Phâi dô thât nhanh mé 6m 1 hoâc 12m3 bê tông dâu tiên, trong tô'i
da 2 phüt, sao cho bê tông chûa dây trong ô'ng và khi ra khôi ô'ng sê phù nhanh dâu ong
dô bê tông, dé cho bê tông luôn luôn chày vào trong bê tông bên duôi bùn. Nëu không
thi bê tông sè hôa vào bùn và nhu thê công tâc dô bê tông thât bai.

Trong quâ trinh dô bê tông, dé bê tông luân chuyën dé dàng ta phâi thâo bot ong dô
bê tông à dâu trên, sao cho dâu duôi cùa ô'ng dô bê tông ngâp trong bê tông không nhô
bon 2 m.

119
CHOONG 4 - THIET KE MÓNG COC

llinh 4.12. Do be long diitri him

llinh 4.13. Theo dôi qua llinh do be long

Sau môi mé bê tông phài do dô dàng bê tông trong hô dào, vè ducmg thé tich bê tông
thuc té dang do vào ho và so vói ducmg lÿ thuyët, nëu hai ducmg này gap nhau dóng
nghïa vói thành vàch dà bi sup, thi công coc nhoi bi that bai, phài ngùng do bê tông và
dào lai.

Yêu câu tinh chat cùa bê tông do trong ong do bê tông góm:

- Mac bê tông phài lón hcrn 300.

- Tÿ le (nuóc/ciment) phài nhô hem 0,6.

Dô sut không nhô hon 14cm. thuông là 18cm, vi bê tông coc nhoi là bê tông tu lèn. Cân
sir dung càc loai phu già hoa déo và chàm dông cho bê tông dé trành ket ong.

120
 CHlfONG 4 - THIET KE MÓNG COC

Hình 4.14. Coc iiliói xiên

Hình 4.15. Gùu duo barrette vù Hydrofraise tu liàiili

Hinh 4.16. Ludi khoan m à rông dày

121
CHLfONG 4 - THIET KÉ MÓNG COC

Coc nhôi có thé mo rông dáy hoäc xiên dupc thi cóng vói thiët bi chuyên dung (hînh
4.14 và 4.16).

4.2.2. Cpc thép

Coc thép rat dát tién thuong dupe sir dung trong nhùng diëu kiên không thé thay thé
bàng eoe bê tông.

Hînh 4.17. Cue dang coc thép và búa rung

Cpc thép thuông dupe dùng trong các sita chüa cap bách hoäc các cóng trínii bén cáng
hoäc ón dinh bö. Trong truòng hop này, dó là dang cpc bàn thép. Các dang khác là dang
I, dang +, hoäc H, hoäc cpc óng thép.

4.3. l’HÂN LOAI COC THEO DÀC TÍNH CHIÙ LUC

Coc chiù müi khi phän lón tài trong dupe truyën qua mui cpcvào lóp dât cûng à müi
eoe. Coc chiù mui con dupe gpi là coc chóng.
Cpc ma sát khi cpc khóng tua dê'n lóp dät cûng. tài trong dupe phän bo phán lón qua lue
ma sät dät xung quanh coc và mot phän nhô qua müi cpc. Cpc ma sät con dupc gpi là
coc treo.

Ngoài ra, coc con dupc phän loai theo kich thuóc nhu: coc nhô có canh < 25cm và coc
khi có canh > 25 cm

Cûng con có khuynh huóng phän chia cpc thành: Coc có do chói khi ha coc bàng phucrng
phàp dóng hoäc ép; eoe khóng có dò chói khi ha coc trongho khoan rànli dào hoäc cocnhôi.

4.3.1. Sue chiù tai dpc truc cúa coc theo vât lieu

Cpc làm viêc nhu mot thanh chiù nén dùng tàm, lêch tâm hoäc chiù kéo (khi coc bi nhô)
và suc chiù tài cùa eoe theo vât lieu có thé dupc tinh theo công thùc sau:

122
_______________________ __________________________ CHLfONG 4 - THIÉT KE MÓNG COC

OvL=cpAp R vl (4.1)

vói Qvi : súc chiù tái cùa eoe theo vât lieu;
Ap : dien tich tiet dién ngang cùa eoe;
Rvl : cuóng dó chiù nén tính toán cùa vât lieu làm eoe;
tp : he so ành huóng bòi dò mành cùa eoe.

Coc làm vièc trong nèn dàt chiù tàc dông cùa àp lue nén cùa dàtxung quanh nên thòng
thuóng ta không xét dén ành huóng cùa uón doc. Ngoai trù càc truóng hop dâcbièt nhu
eoe qua mành hoàc do tàc dông cùa su rung dông gày ra su triét tièu àp lue xung quanh
hay eoe di qua lóp dàt bùn loàng. Ành huóng cùa dò mành phài duoc xét dén trong sire
chiù tái cùa eoe theo vât lieu.

Bang 4.1. Sue chiù nén cùa vat liéu làm eoe

Vât liêu Rvi (MPa) Ghi chù

Gó thóng 10
Gó tràm 4 - 4 .5
Thép Theo giói han chày cùa thép
210 (thép loai CI)
270 (thép loai CII)
340 (thép loai CIV)
500 (thép loai CIV)
Bé tóng Theo màc bê tóng (*)
9 (màc 200)
11 (màc 250)
13 (màc 300)

• Vói eoe bê tóng col thép, sue chiù tài eire han cùa eoe theo vât liêu xácdinh theo công
thùc thanh chiù nén có xét dén uón doc. Su uón doc dupc xét nhu tinh mot ept trong
tính toán bê tóng.

Qa = tP(RnAp + RaAal) (4.2)

Vói: Ra: sùc chiù kéo hay nén cho phép cùa thép;
Rn: sùc chiù nén cho phép cùa bê tóng;

cp: he so xét dén ành huóng cùa uón doc phu thupc dò mành và theo thuc nghiém lay nhu sau:
<p= 1,028 - 0.0000288X2 - 0.0016X. (4.3)
ip = 1,028 - 0,0003456Xd2 - 0.00554>.d (4.4)
CHUONG 4 - THIET KE MÖNG COC

Hoäc cp tra theo bang sau:

Bang 4.2. He so do mänh <p

X = IJr < 14 21 28 35 42 48 55 62 69 76 83 90 97 104

K=\,Jd <4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30

<P 1 .98 .96 .93 .90 .87 .84 .81 .78 .74 .70 .65 .60 .55

Trong dö r : bän kinh cüa coc trön hoäc canh coc vuöng;
d : be röng cüa tie't dien chü nhät.
Chieu däi tinh toän cüa coc
/„=>'/ (4.5)
trong do / lä chieu däi thuc cüa doan coc khi bät däu döng coc väo dät tinh tü däu coc
den diem ngäm trong dät (coc thucmg bi gäy khi dang döng hoäc ep cö doan coc tu do
tren mät dät cön nhieu). hoäc / duac chon lä chieu däy lop dät yeu cö coc di ngang qua
vä v lä he sö' phu thuöc lien ket cüa hai däu coc läy theo hinh sau:

Bang 4.3. He sö v phu thuöc licn kct

'/ // /// . '/ / / / .

777/y
t
V = 0,5
däu coc ngäm trong däi vä
‘ d äu co c ngäm tro n g däi vä d äu coc ngäm trong däi vä
m üi coc näm trong däit m im .
m ü i co c tua len d ät cüng m ü i coc ngäm trong dä
hoäc da

Hoäc neu xet den su hien dien cüa dät bün loäng xung quanh coc, M. Jacobson de nghi
änh huang uön doc nhu sau:

Bang 4.4. He sö (p theo Jacobson

a. = L /r 50 70 85 105 120 140

<P 1 0.8 0,588 0,41 0,31 0 ,23

Vöi L lä chieu däi coc, r lä bän kinh hoäc canh coc.

Chüng ta cüng cö th£ sü dung cöng thüc tinh süc chiu täi cüa coc theo vät lieu theo töng
ket cäc kinh nghiem xäy düng ä möt sö quöc gia dupc giöi thieu trong Quy pham Xäy
duiig Viet Nam 21 -86, nhu sau:

Qvi = km Rgh (4.6)

124
 CHUONG 4 - THIÉT Kg MÔNG COC

Trong d6: k = 0,7 là hê so döng nhàt;

m = 1 là hê sô dieu kiên làm viêc;
Rsh = suc chju tài giôi han cùa vât lieu làm coc.
Vôi coc bê tông côt thép:
Qvl = km(R„F„ + RnFb) (4.7)
càc kÿ hiêu giông nhu câc công thiic trén.
Suc chiu kéo câng cùa coc bè tông côt thép theo vât liéu khi coc làm viêc chiu nhô:

Qnh.vL = kmRaFa (4.8)

Mât khàc, coc chê' tao sân bi uôn trong quà trinh vân chuyén và câu dung coc nên càn
luong côt thép chông uôn. chông cât trong quà trinh này. Han nüa, khi dông hoâc ép ha
coc, phàn dàu và müi coc bi ép mât và xung dông nên cân thêm hê thép dai dây dàc han
nhu hinh 4.3 và 4.4.

Tir kê't quà moment eue dai do câu coc cô thé dé dàng tinh sô luong thép cân thiê't, chu ÿ
q là trong luçmg coc theo chiéu dài dan vi cân xét dén hê sô dông tù 1,2 dê'n2 tùy theo
diëu kiên phucmg tien vân chuyê’n và cung duàng vân chuyén cô tinh trang tôt hay xâu.

Sa dô tinh coc câu vân chuyén nhu hinh 4.23.

Sa dô 2 moc eau

Sa dô dL/ngcoc

Sa dô 3 môc eau

0.153L f 0.347L f 0.347L tö-153L

I ZI
M max= 0,0117qL2
Sa dô 4 môc eau
0.104L t 0.292L 10.208L t 0.292L 1104L
I • I
Mmax = 0.0054qL2
Sa do 5 môc eau

0.092L fo.2Q8L |0.200L |0.200L fp 2Q8L to.Q92L

. 0.0042qL2

Hinh 4.18. Sa cio tinh vân chuyén coc 2, 3, 4, 5 m oc câu

CHUONG 4 - THIET KÊ MÓNG COC

SUC e m ù TAI THEO VÂT LIÊU CUA COC NHÔI

Do coc nliôi duac thi công do bê tông tai chô vào các ho khoan, ho dào sân sau khi dâ
dât luçmg cot thép cân thiet vào ho khoan. Viêc kiém soàt diëu kién chàt luçmg bê tông
khô khan, nên sùc chiù tài cùa coc nhoi không thé tinh nhu coc chë tao sàn mà cô
khuynh huông giàm nhu công thûc sau:
Qv,.= RuAb+RanAa (4.9)
Trong do:
I" Rtl cucmg dô tinh toàn cùa bê tông coc nhoi;

Ru = khi do bê tông ducri nucfc hoâc duôi bùn, nhung không 1cm Inni 6MPa;

Ru = — khi dô bê tông trong ho khoan khô, nhung không lón han 7MPa:
4
R: màc thiët kê cùa bê tông;
Ah - diên tich tiê't diên ngang cùa bê tông trong coc;
Aa - diên tich tiét diên ngang cùa cot thép trong coc;
Ran - cuàng dô tinh toàn cho phép cùa cot thép;

f < 28mm, Ran = y j nhung không lón hem 220 MPa.

4.3.2. Siíre chiù tài doc truc cùa coc theo dat nèn
Suc chiù tài eue han cùa coc Qu gôm tóng súc chong cât eue han giöa dât và vât lieu làm
coc à mât bên cùa eoe Qs cùng vói sue gành dô eue han cùa dat à mûi coc Qp:

Q u = Qs + Qp (4.10)
L
Qs = u |T sdz v à Q p = Apqp (4.11)

Hoâc Qu = As fs + Ap qp (vói As: diên tich xung quanh coc tiëp xùc vài dât)
Sùc chiù tài cho phép cùa coc:

Qa = ^ hoâc Q = — (4.12)
a FSs FSp 3 FS

Vói FS. FSp , FSs lân luçrt là hê sô an toàn chung, an toàncho mûi và thân coc.thuàng
duac chon tù 2 dén 3, tùy theo loai to hop tài trong.

Sa dô trong hinh 4.19 diên tà càc thành phân chiù tài cùacoc theo dât nën do chiù mui
và ma sât xung quanh.

126
 CHLfONG 4 - THIÉT KÉ MÔNG COC

z*
Uni h 4.19. Sa do câc lue cùa dât nie dông trâ lai coc

Suc ch|u tâi cùa coc theo dât nên cô thé duçrc du doân theo câc phuang phâp chinh sau:

• theo chï tiêu CO hoc cùa dât nén: chî tiêu chô'ng càt và trong luçmg riêng côn goi là
phucrng phâp tlnh,
• theo chï tiêu trang thâi côn goi là phucrng phâp thô'ng kê,
• theo thi nghiêm nén tlnh coc tai hiên trucmg,
• theo thi nghiêm dông cho câc loai coc ha vào dât bâng bùa dông.

4.4. TÎNH S tic CHIU TÀI CÜA COC THEO CHI TIÊU CO HOC CÜA DAT NÈN
HAY LÀ PHLfONG PHÂP TÎNH HOC

A. SÜC CHIU TÂI CÙA DÂT Ô MÜI COC QF

4.4.1. Phuang phâp Terzaghi

Phuang phâp co diê’n nhât uôc luçmg sùc chiu müi do Terzaghi và Peck dé nghi su dung
câc công thùc bân thuc nghiêm, duoc phât triën trên ca sà câc công thùc sùc chiu tâi cùa
mông nông, vôi sa do truçrt cùa dât ducri müi coc tuang tu nhu sa do truçrt cùa dât duôi
mông nông.
Q p =7iRp(l,3cN c + y D fNq + 0 ,6 y R pN y) cho coc trôn bân kinh Rp (4.13)
Qp = Bp(l,3cN c + y D fN q + 0,4yB pN Y) cho coc vuông canh Bp (4.14)
Terzaghi dé nghi sù dung ngay câc hê sô' sùc chiu tài Nc , Nq , Nr , duoc thiê't lâp cho
mông nông tiê't diên trôn hoâc vuông co dang:
p,2(3jt/4-<p/2)tg<p e 2(3lt/4-ip/2)tg(p
Nc = cotg(p • Nu ; N =- 1 tgep (4.15)
Y 2 cos2 (p
2cos2i K + <? 2 COS 2 |Î n +
<P
4 2

Kp hê sô âp lue bi dông cùa dât tâc dông lên mât nghiêng cùa nêm nén chât duôi
dây mông.

127
CHLfONG 4 - THIÉT KÉ MÓNG COC

B ans 4.5. Báng các hç so súc chiù tai Ne, Nq, Ny cùa Tcrzaghi

<p [Nq] [Nc] [Ny] <P [Nq] [Nel [Ny]

0 1 5.7 0 27 15.896 29.236 13.15
1 1.105 5.997 0.08 28 17.808 31.612 15.03
2 1.220 6.300 0.18 29 19.981 34.242 17.21
3 1.347 6.624 0.28 30 22.456 37.162 19.75
4 1.487 6.968 0.39 31 25.282 40.411 22.71
5 1.642 7.337 0.51 32 28.517 44.036 26.20
6 1.812 7.730 0.65 33 32.230 48.090 30.33
7 2.001 8.151 0.80 34 36.504 52.637 35.23
8 2.209 8.602 0.96 35 41.440 57.754 41.08
9 2.439 9.086 1.15 36 47.156 63.528 48.11
IO 2.694 9.605 1.35 37 53.799 70.067 56.62
II 2.975 10.163 1.58 38 61.546 77.495 67.00
12 3.288 10.763 1.84 39 70.614 85.966 79.77
13 3.634 11.410 2.12 40 81.271 95.663 95.61
14 4.019 12.108 2.44 41 93.846 106.807 115.47
15 4.446 12.861 2.79 42 108.750 119.669 140.65
16 4.922 13.676 3.19 43 126.498 134.580 173.00
17 5.451 14.559 3.63 44 147.736 151.950 215.16
18 6.042 15.517 4.13 45 173.285 172.285 271.07
19 6.701 16.558 4.70 46 204.191 196.219 346.66
20 7.439 17.690 5.34 47 241.800 224.549 451.28
21 8.264 18.925 6.07 48 287.855 258.285 600.15
22 9.190 20.272 6.89 49 344.636 298.718 819.31
23 10.231 21.746 7.83 50 415.146 347.509 1155.97
24 11.401 23.361 8.90
25 12.720 25.135 10.12
26 14.210 27.085 11.53

Thông thuàng thi thành phân 0.4BpyNYvà 0,6RpyNy duçfc bô qua do nó khâ bé so vói hai
thành phân con lai, viêc bó qua này bù cho trong luong eoe khóng xét vào cóng thùc uóc
luemg sue chiù tai. Sau dó, nhiéu tàc già dà dua ra các già thuyét dang trucrt cùa dàt duói
mui eoe chi phát trien xung quanh mùi eoe. Nhàm muc dich tinh toán dúng súc chiù tài
cùa dát duói dày móng sàu. vói nhùng hièu chinh các hê so súc chiù tài bòi ành huóng
dò sàu và hình dang cùa móng sàu.

128
 CHITONG 4 - THIET KË MÓNG COC

Thi du nliu Caquot - Kirésel giói thiêu hai công thúc xác dinh già tri cue han cúa liai hé
so súc chiù tai nhu sau:

(4.16)

Dû vây, sû t chiù tai eue han theo các công thúc tính toan van tang tuyén tính theo chiéu
sau cúa mui coc.

Trong khi dó, trong mót lóp dát, thuc nghiém chúng tó ràng súc chiù müi cúa dát ó mui
eoe chi tàng den mót dò sâu nhät dinh rói không doi nûa kê tù dô sàu toi han kÿ hiéu là
Dc hay L. hoâc Zc. Hiên tuong này rô nhât là trong dàt cát.

Nhiéu nghiên cúu vé súc chiù tài cúa eoe cúng elio thày ràng tính sue chiù tái cúa eoe
theo các thí nghiém kháo sát dia chat tai hiên truòng elio ket quà gàn vói thuc té làm
vièc cùa eoe han nhu: thi nghiém xuyén tlnh, xuyén dóng, nén ép ngang.

Háu het các nghiên cúu thuc nghiêm hoat dông cúa nén eoe, ó mûi eoe pham vi ánh
huóng ngang khoáng báng ba lán duemg kính cúa eoe và pham vi nén cúa mui coc
khoáng 2D duói mûi eoe và 4D trên mûi eoe.

llình 4.20. Mô liìnli vùng phá lioai nên clifái nuli coc thí nghiém bài Mansch
trên mô hìnli Taylor - Schnecbeh

Nên müi cçc

Ilinh 4.21. Nén dát m u i g c/uanh ere à giui doan chili tái cite han

129
CHUUNG 4 - THIET KE MONG COC

Theo De Beer, mat truot cua dat nen khu vuc dudi mui coc co dang nhu hinh ve va:

D coscp 14 2
2 . ( 71 (p
sin — —
U 2
, D in ( p 'l
(4.17)
>T t8i 4+l J expltrUgcp)
1. Phuong phap M eyerhof

Nhu tren da phan tieh, sue chiu tai cua nen dat dudi mui coc se Idn lion cach tinh cua
Terzaghi xem nhu la mong nong do anh hucmg cua do sau dat mong. Co rat nhieu tac
gia nghien cuu anh hucmg nay va dieu chinh cac he so siic chiu tai cua nen Nc. Nq va Ny.

Doi voi sue chiu tai dcrn vi dien tieh cua phan dat ruim dudi day cacmong sau va mong coc.
eong thuc co xet tai hinh dang va chieu sau chon mong thucmg duoc difin ta dudi dang:

qu = qP = cNc +q'Nq (4.18)

Sue chiu tai cuc han dat nen a mui coc co the viet duoi dang:

Q u = A Pqp = A p (cNc + q ’N4 ) (4.19)

Phuong phap MEYERHOF xac dinh cac he so NC;N . Siic chiu tai d mui coc trong dat
nen, dac biet la cat, gia tang theo chigu sau coc chon trong ldp cat chiu tai va dat cuc dai
khi ty so L,,/D = (L,yD)cr

L = Lb

H in h 4.22. Sn do clion chieu iltii coc Ilgam r ao d a l L „

Vdi Lh la chieu sau coc cam trong dat tot va D la eanh coc a do sau mui coc.
Do vay. Lh < L khi coc xuyen qua ldp yeu va ngam vao dat cling.
Lb= L khi coc trong nen dong nhat.

Khi L|/D > (L,y D)cr thi coc that su ngam vao dat cung tuong ducmg dieu kien.

130
 CHUONG 4 -TH IE TK E MÓNGCOC

Dc/ D > 5 dà nêu ó dinh nghïa móng sâu.

Meyrerhof dé nghi xàc dinh sire chiù lái mui eoe nhu sau:

1/ Xàc dinh góc ma sàt cùa càt, <p.

2/ Xàc dinh tÿ so (Lh/D).

3/ Xàc dinh (L,7D)ir tù biéu do (hình 4.23).

4/ Xàc dinh già tri gàn dung cùa N q và N ’c tù biéu do (hình 4.23).

5/ Tinh Qp theo còng thùrc 4.22 và 4.23 vói N qvà N’t xàc dinh ó buóc 4.

Già tri giói han lón nhà't cùa qu truòng hop nën càt duçrc tínli theo dàng thùc sau:
Qu (kN/m2) = 50Nq tgip (4.20)

16

«1
4
0

20

10
8
6
4
e
_p
2 ~

1
10 20 30 40 45

Góc npi ma sàt cùa d a t ( > )

Hình 4.23. Biéu dò xàc dinh càc Ite so site chili idi dui neu diteti nuli eoe

Tlii du a : L = 15m. D = 0,46m. cp = 35° \'à c = 0.

Tù (p = 35° tra biéu do ta dirne (L^D),.,. = 10 « L/D =15/0.46 = 32,6. Nèn càc he so
Nq , N c có duoc tù (L,yD)tr = 10 lan luçrt là 140 và 180.

Thi du b : Kich thuóc eoe gióng nhu tlii du a. nhung dût nën có lue dinh c =600 kPavà
ip = 0 . Tù <p = 0 và L/D = 15/0.46 = 32.6, la có duoc N \= 9 và N ’q = I
CHUCING 4 - THIÉT KÉ MÓNG COC

Thí du c: Kích thuóc coc gióng nhu thí du a, nhimg dát nén có luc dính c = 100 kPa va (p = 20°.
Tú <p = 20° Ira biéu do ta duoc (L |/D )cr = 4,1, (tren dircmg nét dúrt cho sét).
Va L/D =15/0,46 = 32,6, ta có:
N’c= tír 7 den 14, chon báng 10 ; va N ’q = 20 den 32, chon 26.

Meyerhof cüng dé nghi, trén ca só tong két rát nhiéu thuc nghiém. súc chiu mui cúa coc
trong nén cát dóng nhát duoc xác dinh theo két quá xuyén dóng chuan (SPT).
q (kN/m2) = 40N(L/D) < 400N (4.21)

N giá tri trung binh cüa thí nghiém SPT trong pham vi 10D bén trén va 5D bén duói müi coc.

Vói truóng hop coc di xuyén qua lóp dát yéu vao lóp cát chiu luc, q p duge xác dinh theo
biéu thúc sau:

[<ll(c) _<ll(y ) ] L b
(4.22)
q p = q " y) -------- ÍÓD-------- q "c)
vói q,(y, = súc chiu müi giói han cúa lóp dát yé'u.
q l(c)= súc chiu müi giói han cúa lóp cát chát.
Lb= chiéu dái coc xuyén trong cát chát.

Hinh 4.24. Giá tri giái han cita lirc chiu mui ciíc han </r

Vói nén la dát sét bao hóa, súc chiu tai dát nén a müi coc có thé uóc lugng theo cóng
thúc sau:
QP = N c cuAp= 9cuAp (4.23)

Tóm tát cách tính súc chiu tai dát nén duói müi coc theo Meyerhof. Các thóng só chóng
cát c va <p chon trong tính toán tuemg úng vói trang thái úng suát húu hiéu, va qp theo
cóng thúc qp = eN c + q 'N M lán lucrt theo các buóc sau:

132
 CHUCING 4 - THIET KE MÓNG COC

1/ tir (p suy ra (Lb/D)^ bòi biéu dô (trong hinh 4.28).

2/ Tinh (Lj/D).

( L b/D) . . .
3/ Neu Lf/D > ------ — —chon các già tri toi da Ncvà Nq tucmg úng trong biéu dò

(trong hinh 4.28).

-j L h / D
N = N , c(Lb /D=0) (4.24)
J [0 ,5 (L h /D ) cr

-i Lb /D
N q - N q(Lb /D=0) + ^q(max) ^ q ( L b /D =0)
(4.25)
J [0 .5 (L h /D ) cr

T h i du M C 2

Mot eoe vuông, canh b = 305 mm, dài 12m. dupc dóng vào trong lóp cát dóng nhat có
c = 0, <p = 35° , yd = 16,8 kN/m3, già tri xuyèn dòng tiéu ehuán SPT cúa lóp dát gán
pham vi mùi coc Nsn = 16.

Tính súrc chju mui cúa dát duói müi coc Q p

L á i g id i :

Theo Myerhof, vi nén dông nhat nén Lb = L

TCr <p = 35° => biéu d o => (Lb/D ) cr = (L / D)cr = 10

Vói L/D = Lb / D = 39,34 > (Lb / D)cr > N*q * 120

Q p = Apq ’N*p = 0,093 x 201,6 x 120 = 2247,4 kN

Mât khác, q, = 50 x N*q x tgcp = 50 x 120 x tg 35°= 4201,25 kN/m2

Qp = Ap q, = 0,093 x 4201,25 = 390.3 kN < 2247.4 kN

Váy chon Qp = 390 kN

Uóc lupng súc chiù müi cúa coc theo Nsm-.

Qp = Apqp = Ap x 40 N (L/D) = 0.093 x40 x 16x39.34 =2339 kN

= Ap x 400N = 0,093 x 400 x 16 = 595 kN

Váy chon Qp = 595kN cho cáeh tính theo Nsn

133
CHUONG 4 - THlgT KE MÖNG COC

4.5. SÜC CHIU MÜICÜA DAT 0 MÜI COC Q P THEO THI NGHIEM HIEN TRl/ÖNG

A/ Tu ket quä (hi nghicm xuycn tinh CPT, siic chiu tai don v| dien lieh ciia dät nen
ducri müi coc qp vä süfc chiu müi coc theo dät nen Qp dugc tinh theo cäc cöng thüc sau:

QP = APqP vä qP =M « (4 .2 6 )
Trong dö kc lä he so sirc chiu tai cho trong bang 4.6;
qCL. lä süc khdng müi tuong duong.

Bang 4.6. Giä trj kc

Loai dät Coc cö dp chöi Coc khöng cö dp chöi
A
Set vä böt B 0,40 0,55
C
A
Cät vä söi san B 0,15 0,50
C
A 0,20

OÖ
o *rf/■'.
Da phän
B 0,30
Bang 4.7. Xep hang loai dat theo AFNOR (Phäp)
Xep hang loai dät TN nen ep ngang p, CPT
(MPa) q, (MPa)
Set; böt A Set mem; böt m6m <0,7 < 3,0
B Set vä böt deo eung 1,2 den 2,0 3 den 6
C Set vä böt deo ciing den rän >2,5 >6
Cät; söi san A Röi <0,5 <5
B Chat trung b'inh 1 din 2 8 den 15
C Chat >2,5 >20
Da phän A Mim <0,7 <5
B Phong höa 1 den 2,5 >5
C Chat >3

Bang 4.8. Giä trj kp

Loai dal Coc cö dp chöi Coc khöng cö dp chöi
Set vä böt A 1.1 1.4
B 1,2 1.5
C 1,3 1.6
Cät vä söi san A 1 4.2
B 1.1 3,7
C 1.2 3.2
Da phän A l.l 1.6
B 1.4 2.2
C 1.8 2.6

134
 CHUÖNG 4 - THIET KE MÓNG COC

Có rät nhiëu phucmg pháp dé nghi tính toán sue chiù tái dät nën duói mui eoe, vói dät
nën là eat hoäc set elio nën tóng quát ó giai doan nuóc ló ròng thàng du. do dóng eoe, dà
thoàt het. Nén viéc uóc luong sire chiù tái eoe theo nën dal qua là mot dièu rät khó, và
diëu pliài tliùcoc tînli là tâ't yëu.
0 0 Góc ma sàt
2 5 ___ 30 30° 40° 45‘ 50°

Hi uh 4.25. So salili già tri N„ t ini cúc lúe giù

Olii cliú: B là canh eoe và D là chiëu sàu chón eoe.

4.6 THÀNH PHAN CHIÙ TÄI DO MA SÁT XUNG QUANH COC Qs

Thành plian Qs có thè xàc dinh bàng càdì tich pliàn lue ehóng eàt don vj fs cùa dat-coc
trèn toàn bò mât tiëp xúc cita eoe và dät, lue ehóng càt này eho bòi biéu thùc quen thuòc
cùa Coulomb:
fK= ca+ a|, tg(pa = ca + Ks a'v tgcpa (4.27)

vói e.,: lue barn dinh giùa eoe và dàt;

cpn: góc ma sät giùa eoe và dät;
a], : ùng suât pliâp tuyën hùu hièu tai mât ben cùa eoe.
Tinh theo còng thùc sau: = K^a'v = Ks y’z.

Trong dò Ks là lié so àp lue ngang, hé so này rät khó xàc dinh chinli xàc. Có nhiëu
khuynli liuóng rät kliâc nhau trong viéc uóc luong già I n hé so àp lue ngang:

135
CHITONG 4 - THIET KÉ' MÓNG COC

Kliiiynli liifáng 21 Hé so Ks chon theo áp luc ngang cúa dat d trang Ihái tlnh K0, he so
näy dä dupe Jaky (hong ké tu ral nhiéu (hi nghiém thirc (rén các loai dal.
K0 = 1- sincp’ (4.29)
Vói so lirpng coc khóng nhiéu (rong móng coc vä các coc khoan nhói, dat nén la loai dat
co két thudng, hé so áp luc ngang dupe chon dé tính toán la: Ks = K(l = 1- sincp’.

Vói coc dät trong nén dät cd két truóc, hé so áp lúe ngang dupe chon dé tính toán theo
Jaky có dang nhu sau:
Ks = K(l = (l-s in c p a )%/OCR (4.30)

Vói OCR la he so có két truóc

Khuynh liitóng 3/ Khi dóng hoäc ép coc väo nén dát, thé tích coc chiém ló róng cúa dat
vä dät dän dat gán dén trang thái can báng bi dóng diéu näy có nghía la hé so áp luc dat
Ks tién dän dén giá tri hé so áp luc bi dóng Kp. Vä Boules dé nghi hé so Ks la trung binh
cóng cúa áp luc ó trang thái tính K0, hé so áp luc dät ó trang thái cän báng chu dóng Ka,
vä hé so áp luc dat ó trang thái cän báng bi dóng Kp.
K + F K, + K
K = —-----— ---- p- (431)
2 + Fw
trong dó F„, lä hé so chon tir 1 tró lén.
Thuc té do dac, hé so Ks thay dói theo chiéu säu, theo bién dang thé tích vädp chät cúa
dät xung quanh coc.O däu coc Ks gán báng hé so áp lue bi dóng Kp cúa Rankine. Ö müi
coc Ks gán báng hé so áp luc ngang d trang thái tlnh. K0.

Trong tính toán thuc té cd thé läy theo báng sau theo [B.M.Das, 1984]:

Báng 4.9. Giá tri Ks (theo B.J. Das)

Coc khoan nhói
K s = K 0 = l - sincp’

Coc dóng hoäc ép có thé tích chiém chó nhó (coc thép)
Ks = K0 (giói han duói)
Ks= 1.4 K,, (giói han trén)

Coc dóng hoäc ép có thé tích chiém chó lón

Ks = K„ (giói han duói)
Ks= 1.8 K() (giói han trén)

Truóng Cäu dudng Paris (ENPC) giói thiéu két quá nghién cúu cúa Broms vé hé so áp
luc ngang Ks vä góc ngoai ma sát cúa dät cát nhu trong báng sau:

136
 CHUONG 4 - THIET KE MÔNG COC

Bang4.10. Giä tr| Ks Theo ENPC

K, Ks
Loai coc <Pa (cat chat trung binh) (eat chat )
Coc thép 20" 0,5 1
Coc bê töng 3/4cp 1 2
Coc nhôi 3/4cp 0,5 0,5
Coc gô 2/3<p 1.5 4

Ngoai ra co the k6 den cac phirang phap sau:

PHUDNG PHAP a

Tomlinson d£ nghi them vao thanh phan lire dinh mol he so a , trong cong thuc xae dinh
lire ma sat xung quanh giCra coc va dat.

f, = a c a+ CT'h ,g<Pa = a c a + Ks < tg(pa

Theo Vien dau hoa Hoa Ky (API) he so hieu ehinh a dupe xae dinh nhir sau:

Bang 4.11. Gia tri a (theo API)

Luc chô'ng càt không thoât nuöc cu (kPa) Hê s6 a

<25 1
25-75 1 -0 ,5
(câc giâ trj trung gian nôi suy)
>75 0,5

Hê so a cüng eô thé tham khào câc két quà nghiên ciiu cùa Tomlinson, nhu sau:

Loai dâ't L/D Hê sô a

1/ Cât chat hoâc sét cüng <20 1,25
>20 cu < 75 : a =1,25
c„ = 75 - 180 : a = 1,25-0,4
2/ Sét mêm, silt và dâ't dinh cüng 8 -2 0 0,4
>20 cu = 0 - 25 : a =1,25 - 0,7
c„ > 25 : a = 0,7
3 /Sét 8 -2 0 0,4
cu = 0 - 3 0 : a =1,25- 1
cu = 30 - 80 : a = 1
cu = 8 0 - 130 : a = 1 -0,4
cu > 130 : a = 0,4

137
CHI/ONG 4 - T H liT M6NG COC

p h u On g p h Ap p

Phuang phap nay duac Burland gpi ra tir nam 1973 tren cac gia thuyet sau:

Lire dinh cua dat giam den 0, trong qua trinh dong coc, do dal bi pha va ket cau va do ap
lire nude 16 r6ng quanh coc tang nhanh ung suat liiru hieu cua dat tac dong len mat dung
cua coc sau khi ap lire nude 16 r6ng thang du phan Ian het it nhat phai bing ung suat nay 6
trang thai tlnh, ap lire nuoc 16 r6ng thang du xual hien do the tich coc Ian chiem va dat
xung quanh bi nen, nhung he so tham cua dat be nen can phai co thai gian de nuoc thoat di.

Ung suat chong cat cua dat quanh coc trong qua trinh chiu tai chi lien quan den vung dat
mong xung quanh coc, vung nay tuy thuoc dang coc va tinh thoat nuoc cua dat giua hai
thai diem dong va chat tai len coc.

Va cong thiic xac dinh lire ma sat dat va coc co dang:

fs = Ksa'v tg(pa

dat P = K s tg(pa (4.32)

ta duac: fv= p a 'v

Vi a'v la ung suat do trong luong ban than nen khi co ling suat phu them do tai ngoai dat
tren mat dat ta co the hieu chinh: fs = P( o'v + ct' ).

Theo phuang phap nay gia tri P dao dong trong khoang tir 0,25 den 0,4 neu ta su dung
K, = K0.

Mot so nghien ciiu khac, cua Bhushan (1982), bo sung each xac dinh p nhu sau:

P = Kstg<pa = 0,18 + 0,0065Dr hoac Ks = 0,5 + 0,008 Dr (4.33)

trong do Dr la do chat tuang doi cua cat.

?.
PHUONG p h a p x

Focht va Vijavergiya de nghj mot lie so X de

hieu chinh lire ma sat xung quanh giua coc
va dat set.

fs = X ( a'v + 2cu)

Trong do : X, bie'n doi theo chieu sau dong

coc. duac suy tir bieu d6 sau: thanh plian chiu
tai do ma sat xung quanh coc Qs theo thi
nghiem hien truang. lltnh 4.26. Bieu do xuc dinli gia Irj hi’ so A

138
 CHl/ONG 4 - THIET KÉ MÓNG COC

1/ Tir két qua thi nghicm xuycn tình C PT có thè tinh diroc thành phän chiù tài do ma
sät xung quanh eoe Qs theo bièu thùc sau:

Q, = AsSfsi
Già tri lue ma sät dem vi fsi eùa lerp dät thür i duge xàc dinh theo biéu thurc sau:

fs, = n n n K ; q 1 (4.34)

vói qcl sue khäng mùi trung bình CPT eùa lóp dät thü i;

ß và qsm.lx duge suy tir bang 4.12.

Bang 4.12. Càc già tri ß và q smax

Dät Sét; bót Cat; san sòi Da phän

Coc A B C A B C A B
nhói ß 75(1) 200 200 200 125 80
q,m<<(kPa) 15 40 80(1) 40 80(1) 120 40 120
Nhói ß 100 100(2) 100(2) 250 250 300 125 100
có q~m»«(kPa) 15 40 60(2) 40 80(2) 40 120 40 80
väch
thép ß 120 150 300 300 300 (3)
q,m„(kPa) 15 40 80 120
Bé ß 75 150 150 150 (3)
tòng 15 80 80 120

Glii dui: ( 1) có vét däy ho khoan và tao rành;

(2) ho khoan khó và ó'ng vàch khóng ngoàn ngoèo;

(3) vói dà phän ma sät vói mót so' loai eoe rät bé, càn có khäo sät riéng.

Thi du: Nèn dät nhu hình ve. tình siic chiù tài eùa eoe bé tòng (sue chiù nén cho phép
Rh = 5000 kPa), tiet dién tròn.

Càu I : Tình sire chiù tài tue thòi eùa dät nén, khi eoe có duóng kinh 0,6m. dài 10m.

Sùc chiù mùi duge tình vói Nt. = 9

Ma sät tình theo Broms:

Trong set fs = ßcu vói ß = 0,35.

Trong cat fs = 0 ,5 y 'h t g f ^ J - j

139
CHUONG 4 - THIÉT KÉ MÓNG COC

Sét rà't ciing y = 20kN/m3

c„ = 500 kPa; ipu = 0°

Sùc chiù mùi Qp = 7iR2(q + 9cu) = 0.28274( 17 x 7 + 20 x 3 + 9 x 120) = 356 kN

Sue chiù ma sàt Qs = 7iD(fS| x /, + fs2 x /2 + fs3 x /3) = 1,885(17 x1,5 x 0,4142 x 3 +
(17 x 3 + 2 x 7)0,4142 x 4 + 0,35 x 120 x 3) = 1,885(15,84 + 53,84 + 126] = 369 kN

Ung suàt dàu eoe theo sue chiù tài cho phép eùa eoe:

qN = (356/3) + (369/2)]/0,28274 = 1072 kPa

Càii 2: Tuong tu càu 1 vói eoe có duòng kinh 0,4m, dài 10m.

Qp = 7TR2(q + 9cu) = 0,1257(17 x 7 + 2 0 x 3 + 9 x 120) = 158 kN

Qs = JtDlfs, x /, + fs2 x / ,+ fs3 x /3) = 1,2567(17 x 1,5 x 0.4142 x 3 + [17 x 3 + 2 x 7]

0.4142 x 4 + 42 x 3) = 1.2567[ 15.84 + 53.84 + 126] = 246 kN.

Ung suàt dàu eoe theo sue chiù tài cho phép eùa eoe:

q N = ( 158/3) + (246/2)]/0.1257 = 1398 kPa

Càu 3: Tuang tu càu 1 vói eoe có duòng kinh 0,4m, dài I8m.
Qp = 7tR2(q + 9cu) = 0.1257( 17 x 7 + 20 x 11 + 9 x 120)= 178 kN

Qs = 7iD(fS|X /, + fs, x /2+fs3 x /3) = 1,2567(17 x 1,5 x 0,4142 x 3+ [17 x 3 + 2 x 7]

0.4142 x 4 + 42 x 11)= 1,2567[ 15.84 + 53,84 + 462] = 668 kN

Ung suàt dàu eoe theo sùc chiù tài cho phép eùa eoe:
qN = (178/3) + (668/2)]/0,1257 = 3129 kPa
Càu 4: Tuong tu càu 1 vói eoe có duóng kinh 0,4m, dài 20m.

Qp = nR“(q + 9c„) = 0 .1257( 17 x 7 + 20 x 13 + 9 x 500) = 613 kN

Qs = 7tD(fs, x /, + fs2 x / ,+ f<3 x /3) = 1.2567(17 x 1,5 x 0.4142 x 3+ [17 x3 + 2 x 7]

0.4142 x 4 + 42 x 13) = 1,2567(15,84 + 53,84 + 546) = 774 kN

140
 CHITONG 4 - THIÉT KÉ MÓNG COC

Úng suát dáu coc theo súc chiu tai cho phép cüa coc:
q N = (613/3)+(774/2)]/0,1257 = 4704 kPa

GHI CHÚ DÁC BIÉT

Ty le thánh phán ma sát va chiu müi trong súc

chiu tai cúa coc theo dát nén tüy thuóc váo súc
chóng cát cúa dát nén, nhung trong diéu kién tóng
quát, dac biét ró vói coc nhói, mót chuyén vi ó
múc 8 mm thi thanh phán ma sát xung quanh coc
da dugc huy dóng hoán toan. Trong khi dó, phái
cán chuyén vi 10% duóng kính coc cho coc dóng
va 30% ducmg kính coc cho coc nhói thi thanh
phán chiu müi cúa dát nén mói phát trien hoán
toan. Trong hinh 4.27 dién tá két quá thi nghiém
các thanh phán ma sát va chiu müi trong súc chiu
tai cúa coc theo dát nén. Dé dáng nhán tháy
w(mm)
thanh phán ma sát da huy dóng hoán toan ó dó
Hinh 4.27. Các tliánli phán
lún 15 mm. trong khi dó thanh phán chju müi chi
chiu tái cúa coc
dat cuc dai úng vói chuyén vi dúng la 120 mm.
Néu chon súc chiu tai cúa coc la 2800 kN úng vói dó lún 15mm thi thánh phán ma sát
da dugc huy dóng hoán toán (1200kN) con thánh phán chiu müi chi mói phát huy
khoáng 44% (1600 kN).

Nhung tú láu, háu hét các cóng thúc súc chiu tai cüa coc iheo dat nén déu cóng hai thánh
phán ma sát cuc han va thánh phán chiu müi cuc han lai thánh súc chiu tai cuc han cúa
coc theo dát nén Qu, viéc cóng hai giá trj cuc han lai khóng thue hgp ly do váy có
khuynh huóng diéu chinh sai so náy báng cách su dung hai he so an toán FSp vá FSs
khác nhau.

Súc chju tai tír bien hay súc chiu tái giói han dan hói Qc dugc dinh nghla mót cách
quy uóc tucmg úng vói diém cuói cúng cúa giai doan tuyén tinh tren duóng tái - dó lún
cúa thi nghiém nén tinh ege. Trong chiéu huóng thánh phán ma sát phát trién nhanh hon
thánh phán chiu müi. mót cách hgp ly he so an toán cho ma sát (FSs) dugc chon nhó hon
he so an toán cho thánh phán chiu müi (FSp)

Vói cgc khóng có dó chói ^ c = ~^" + j ^5 (4.35)

Vói coc có dó chói Q = ^ - +— =^ - (4.36)

1,5 1,5 1,5

141
CHU0NG 4 - THIÉT KË MÓNG COC

Sue chiu lài tù bien hay siic chiu tài giôi han dàn hôi Qc dupe su dung ó mot so nuôe Tây Au.

Si/c chiu tài cho phép Q a

Théo khuynh huông này sùc chiu tài cho phép duçrc suy tù sùe chiu tài tù bien nhu sau:

Vôi to hçrp tài ca ban Qa < 0,7 Qc

Vôi to hop tài dâc biçt Qa < 0,9 Qc (4.37)

M A SÁ T ÂM

Trucrng hçrp càc coc xuyên qua lôp dât mêm

câm vào lôp dat eùng và lôp dat inërn dang A<
diên tien lùn do co kët boi lôp gia tài trên mât
hay do ha mue nuôc ngàm .... mà dô lùn càc c
ldp dat lón hon dô lùn cùa càc coc thi phân
lôp dat yéu cô chuyën vi dùng nhiëu hodi E
chuyén vi dùng cùa thân coc bên canh và càc Ma sàt düdng

lóp ben trên nô sê gày ra lue ma sát àm. Ngay

câ truông hop coc chï nâm trong lôp dat yéu không tua mùi vào dat eùng. côn goi là coc
treo, eùng cô thé bi tac dông bdi ma sàt âm duoi tàc dông cùa tài phân bô trên mât dât
hoâc do các tàc dông gây ra biën dang dât nën nhu ha mue nuôc ngâm (lùn). hoâc dâng
mue nuôc ngâm (nô), ...
Luc ma sât âm cô khuynh huông kéo coc di xuông trong khi coc chiu nén. Luc ma sàt
âm này tÿ lê vôi âp lue ngang cùa dât tâc dông lên coc và toc dô lùn cô kët cùa dât. hiên
tuçmg ma sât âm sê kët thûc khi dô lùn co kët cham dût. lúe bây giô ma sât cùa dat và
coc sê trô thành ma sàt duong.
Lue ma sât âm không chi tâc dông lên mât bên cùa coc mà côn tâc dông lên mât bên cùa
dài coc, hoâc mât bên cùa mô câu hay mât tuông chàn cô tua lên coc.
Khi tâc dông câc tài lên công trinh sê gây dô lùn cùa coc và giàm dô die h chuyën tuong
doi giûa dât và coc (dông nghïa giàm ma sât âm), it nhât ô phân trên và nhiêu hon à
doan duoi. nhu vây nhüng tâc dông ma sât âm cô nhiêu à khu vue gân dâu coc. Trong
thuc té tinh toân, nhùng tâc dông cùa hoat tài ngân han chi dupe xem xét khi nô gây ra
dupe su giàm ma sàt âm.
Xem xét mot cây coc dài L dông xuyên qua lôp dât dàp, dây hd, rôi lôp dât vëu dày H.
câm sâu vào lôp dât chiu lue. Duôi tâc dông lôp dât dâp. lôp dât yéu bi lùn do cô kêt
trong mot theri gian dài (cô thé vài nâm dën thàm chi vài chuc nâm tùy theo lié sô thâm
cùa lôp yê’u). Mât AB sê di xuông dën A ’B’; CD sè di xuông dën C’D’: câ liai dp chuyén
dich này lón hôn dô lùn cùa coc duoi tàc dông cùa công trinh. Mât EF cô eùng dp

142
 CHLfONG 4 - THIET KE MÓNG COC

chuyén dich dúrng vói eoe duoc goi là mài Irung tinh. Tir mât EF Irò lèndàt xung quanh
se kéo eoe xuóng bàng lue ma sàt àm. Ben duói mài EF dàt chong lai su di xuóng cùa
eoe bang lue ma sàt ducmg.

Tiéu chuan Chûu Au dua lue ma sàt àm vào tài thuòng xuyèn.

Nguyen Iv tinh ma sàt àm eue dai.

Tai dò sàu z, lue ma sàt àm dem v¡ duoc tinh bòi biéu thure:

fn = a ’h tg<P;i + ca = Kct\ tg<pa + ca

Tòng lue ma sàt âm lèn eoe:
hd +li

Q ms a = L1 Í (K-CMg<pa + C a ) d z
0
Trong dieu kien eliti han hoàc chong càt trong dieu kién thoát niràc:

f n = CT’ h 'g<P’ a = K ° \
hd +h
và Q m sa= u f (K a vtg<p;)dz (4.38)
o

vói u là chu vi tiét dien ngang cùa eoe; h(, bè dày lòp dàt dàp. h là bè dày vùng eó ma sàt
àm hay vùng nèn dàt yèu eó chuyèn vi dùng lón bon dò lùn cùa eoe.

Bè dày có vùng ma sài àm

Be day h trong còng thùc tinh ma sàt àm thuòng khòng phài là toàn bó lòp dàt yèu mà là
vùng nèn có dò lùn lón hctn dò lùn cùa eoe.

Già tri cùa Ktgip.,

Tiéu ehuàn thièt kè còng trình dàn dung cùa Phàp, nàm 1993. de nghi già tri Ktg(p.( nhu sau:

Bang 4.13. Bang già tri Ktgcpa de tinh ma sàt àm

Loai eoe
Loai dàt Coc nhói có Coc nhói khóng
óng vàeh óng vach Coc ép, dóng

Bùn hùu co 0.1 0,15 0,20

Set :ém 0.1 0.15 0,20
Cháe dèn cirng 0.15 0.20 0.30
R.il ròi 0.35
Cài
Ròi 0,45
sói
Chàl 1.00

143
CHITONG 4 - THIET KE MÔNG COC

Dé giàm ma sât âm, cô thé quét lèn mât bèn coc mot lôp nhua bitum, trong trucmg îpp
này, Ktgip., dupe clion 1cm nhât là bàng 0,05.

4.7. TÎNH SÛC CHIU TÂI CÜA COC THEO CHÏ TIÊU TRANG THAI CÜA DAT
NÊN (côn goi là phuomg phâp thông kè)

Nhàm mue dich tinh toân sa bô suc chiu tài coc theo câc két quâ thông kê câc chi iêu
dâc trung vât lÿ cüa dât nén cho câc tién du ân, cô thé sù dung phucmg phâp rât don pàn
it chinh xâc và không cân nhiéu thi nghiêm ca hoc phûc tap, dô là phuong phâp thon^ kê
côn cô tên là phucmg phâp tinh sûre chiu tài coc theo chi tiêu vât lÿ cüa dât nên.

4.7.1. Sùc chiu lieu chuàn cùa coc chông

(khi nén dât co E0 > 50 MPa = 500 kg/cm2) dupe xâc dinh theo công thûc sau:

Qtc ~

trong dô qp duoc xâc dinh nhu sau:

• qp = 20Mpa = 2000 T/m 2 dât nén coc tua là dâ, dât hat lôm và sét ciing;

9 pu
— +1,5 I voi q p', cucmg dô chiu nén trung blnh cüa dâ o trang thâi no nuoc;
* q p = i rd Vd 3
• kd = 1,4 ; h3 : dô sâu chôn coc trong dâ ; d 3: duông kinh ngàm trong dâ;

• q = —^ vâi coc ong chông lên dâ.

kd

4.7.2. Suc chiu ticu chuàn cüa epe ma sàt

(coc dông cô canh coc tir 250mm dén 800mm)

Suc chiu nén

Q.c = m RqPA
Ip' ‘p
p + u Z m rfsi/i <4 3 9 >
¡=1
trong dô mR và mf là câc hê sô diéu kiên làm viêc cùa dât o mui coc và à mât bên cüa coc.

- Câc giâ tri cùa fs cùa cât chat tâng thêm 30% khi xâc dinh fs nên chia câc lôp dât mông
hem 2m.

• Sùc chiu nhô cùa coc:

Qic = m u Z m rfsi'i ( 4 -4 0 >

144
 CHL/ÖNG 4 - THIÉT KE MÒNG COC

m là he so diéu kién làm vièc chju nhó, vói eoe ha vào dàt < 4m lày hé so m = 0,6.

vói eoe ha vào dal > 4m he so m = 0.8.

Bang 4.14. He so inK và mf

Hé so diéu kién làm vièc cùa eoe

Phuang phàp ha eoe
Duói mùi eoe mK Ö mài ben eoe m,
1/ 1la eoe dàc và eoe ròng có bii dàu, bàng 1 1
biia hai bua diesel
2/ Rung và ép epe vào:
a/ Dai eàl chàl vira:
-1 lai ihò và hat vira 1,2 1
- 1lai min 1,1 1
- 1lai bui 1 1
b/ Dai set có dp sèi I, = 0,5
- A eàl 0,9 0,9
- A sei 0,8 0,9
- Set 0,7 0,9
c/ Dàt set có dò sèt I, < 0 1 1

Càc hè so mKvà m, cùa dai có dò sèi trong khoàng tir [0 + 5] có dupc bàng phép nói suy

Bang 4.15. Sire chiù tài don vi dien lid i cùa dàt ù mùi epe, q p
Sùc chiù tài don vi dièn tich cùa dàt à mùi eoe, q„ .T/m2
Cùa dàt càt chàt vira có hat là
(Dò sàu cùa
Sói Thò Thò vira Min Bui
iinùi eoe, m
Cùa dàt set vói chi so dò set 1
0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6
3 750 660(400) 300 310(200) 200(120) 110 60
4 830 680(510) 380 320(250) 210(160) 125 70
5 880 700(620) 400 340(280) 220(200) 130 80
7 970 730(690) 430 370 (330) 240(220) 140 85
10 1050 770(730) 500 400(350) 260(240) 150 90
15 1170 820(750) 560 440(400) 290 165 100
20 1260 850 620 480(450) 320 180 110
25 1340 900 680 520 350 195 120
30 1420 950 740 550 380 210 130
35 1500 1000 800 600 410 225 140

145
CHITONG 4 - TH IET KÊ MÓNGCOC

Các già tri trong ngoàc cho dat set.

Lue ma sàt don vi giira dal và mal xung quanli eoe fs eó dircrc tù bang 4. 16.

Bang 4.16. Lue ma sàt ben ciia eoe fs

Ma sàt ben cùa eoe. f, , T/m;
Cita eat chat vira
Dò sàu Thò
ìg bìuh cùa \à Min Bui
fp dat, m vira
Cùa dat set có dò set I, là
0.2 0,3 0.4 0,5 0.6 0,7 0,8 0.9 1
1 3.5 2,3 1.5 1.2 0,5 0.4 0,4 0,3 0,2
2 4,2 3 2.1 1,7 1.2 0,7 0.5 0,4 0,4
3 4,8 3,5 2.5 2 1.4 0,8 0,7 0,6 0,5
4 5,3 3.8 2,7 2,2 1.6 0,9 0,8 0.7 0,5
5 5,6 4 2,9 2,4 1.7 1 0,8 0.7 0,6
ii 5,8 4.2 3,1 2,5 1.8 1 0,8 0,7 0,6
8 6.2 4,4 3,3 2,6 1.9 1 0,8 0,7 0,6
IO 6,5 4,6 3.4 2,7 1.9 1 0,8 0,7 0,6
15 7.2 5.1 3.8 2,8 2 1,1 1 0.8 0,7 0,6
20 7.9 5,6 4,1 3 2 1,2 ! 0.8 0.7 0,6
25 8.6 6,1 4,4 3,2 2 ! 1,2 0,8 0.7 0,6
30 9.3 6.6 ! 4.7 3,4 ! 2.1 ' 1,2 0.9 0.8 0,7
35 10 7 5 3,6 2.2 1,3 : 0,9 0,8 0,7

• Trong phirong pliàp này. sire chiù tài doc truc cùa eoe nhoi có thè dircrc ucrc lucrng theo
cóng tliúe:

Q ,c = m 'H R ÌlpA p + u X m r f , , ! (4.41)

Hè so diéu kièn làm vièc m

Bang 4.17. Hé so dieu kiçn làm vièc ni

Loai dai m
Dat set có dò bào hòa S > 0,85 0,80
Các trircrng h«p kliàc I

Hê sòdieu kièn làm vièc cùa dat dtrói mùi eoe m,.

146
 CHL/ONG 4 - THIÉT KE MÓNG COC

Bang 4.18. He so diéu kièn làm vice dal ó mùi epe mK

Phirong phàp thi cóng eoe m,(

Cpc có day ino róng bàng nò min 1,3
Coc có day mò róng bàng phuong phàp dò bè tóng diari niróc 0.9
Càc triròng hpp khàe !

Uè so diéu kièn làm vice cùa dàt ó mal bèn eoe mt

Bang 4.19. He so diéu kièn làm vice dàt à mài bèn cùa epe nif

m.
Loai \ à phirong phàp ha cpc
Càt À càt À sét Sét
1/ Cpc ché tao bàng phuang phàp dóng óng ihép có 0.8 0.8 0,8 0.7
bit mùi rói dò bè tóng dóng thói rùt óng thép
2/ Cpc nhói có tàc dóng rung khi dò bè tóng 0.9 0,9 0,9 0,9
3/ Cpc nhói khi dò bè tóng có:
a/ có óng chòng 0.7 0,7 0,7 0.6
b/dirai bùn bentonite
4/ Cpc khoan phun vói àp lire 2-4 atm 0,9 0,8 0,8 0,8

q p. T/m 2, cuòng dò chiù tài cùa dàt duói mùi eoe nhói và eoe òng dupc tinh nhu sau:
dal sói làn càt và càt qp dupc tinh iheo eòng thùc:

q p = 0 ,7 5 p |y jd pA(k’ + ay ,L B " j eho eoe nhói và eoe óng lày nhàn dàt.

q p = P^yidpA" + cxyiLB” j eho eoe óng con giù ngu\èn nhàn dàt.

Trong dó:
yi - trong lupng rièng dàt duciti mùi eoe có ké dén day nói khi dàt nàm duói mire
nuóe ngàm:

Y| - trong lirong rièng dàt nàm trèn mùi eoe có kè dén day nói khi dàt nàm duói mire
niróc ngàm.
Càc he so a , p, A°k và B°k.

Bang 4.20. Càc hé so a , p, A°k và B°k

Càc hé so A'V , Góc ma sài trong cùa dal nén <p, có già tri là
B'V . a và P 23" 25" 27" 29" 31" 33" 35" 37" 39"
A'V 9,5 12,6 17.3 24.4 34.6 48,6 71,3 108 163
B". 18,6 24.8 32.8 45.5 64 87,6 127 185 260

147
CHUONG 4 • THIET KE MONG COC

I$;ing 4.21 (tiep theo)

Cac he so A"k . Goc ma sal trong cua dat n<5n p, co gia tri la
Ii"k , a va [i 23" 25" 27" 29" 31" 33" 35" 37" 39"
a khi 4 0.78 0.79 0.8 0,82 0,84 0.85 0.85 0.86 0.87
L/dp 5 0.75 0.76 0.77 0,79 0,81 0.82 0.83 0.84 0.85
7,5 0.68 0.7 0.7 0.74 0.76 0,78 0.8 0.82 0.84
10 0.62 0,65 0.67 0,7 0.73 0.75 0.77 0.79 0.81
12.5 0.58 0.64 0,63 0.67 0.7 0.73 0.75 0.7 0.80
15 0,55 0,58 0,61 0,65 0.68 0,71 0,73 0.76 0.79
17.5 0,51 0,55 0.58 0.62 0.66 0,69 0,72 0.75 0.78
20 0,49 0,53 0.57 0.61 0.65 0.68 0.72 0.75 0.78
22.5 0.46 0.51 0.55 0.6 0.64 0.67 0.71 0.74 0,77
> 25 0.44 0.49 0.54 0.59 0.63 0.67 0.7 0.74 0.77
(i khi < 0,8m 0,31 0.31 0.29 0.27 0,26 0,25 0.24 0.23 0.23
dp < 0.4m 0.25 0.24 0,23 0,22 0,21 0,20 0.19 0.18 0.17
V(Vi dat set, qp dupe chon Ihco hang .sau:

Itaup 4.22 « iu Iri sue chin mui q

j C'liicu sau qP • T/nr. ling vcii do sot I,
mui coc.m 0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6
3 85 75 65 50 10 30 25
5 1(K) 85 75 65 50 40 35
| 7 115 100 85 75 60 50 45
10 135 120 105 95 80 70 60
12 155 140 125 110 95 80 70
15 180 165 150 130 100 100 80
18 210 190 170 150 130 115 95
20 230 240 190 165 145 125 105
30 330 300 260 230 200
40 450 400 350 300 250

4.8. I INH SI (' CHIl' TAI CUA COC THEO CONG THI C D O N « COC

Trong qua Irinh dong coc. neu la quail sat nang lupng cho hoi mot nhat hua E = Wh. vdi
W la trong luong ph;in va dap cua hua va h la chieu cao roi. theo nguyen Iv can hang
nang lupng E sc hang voi sue chiu tai cuc han cua coc nhan vai do xuycn cua coc vao
dat. e. do chinh nhat hua ay. Op xuycn c dupe dinh nghla nhu la dp choi cua coc. Tuv
nhicn. khong phai tat ca nang luong do nhat hua dong danh cho coc xuvcn \ao dat inii

148
 CHLTONG 4 - THIÉT KE MÓNG COC

con mat mát do do này cùa búa, dàn hôi cùa coc. dàn hôi cùa dát quanh coc, phât nhiêt,
... Wellington dâ dira ra công thúc xác dinh súc chiù tài cùa eoe rat sóm, ngày nay vân
côn diroc sù dung ó các niróc Bâc Mÿ duói tên Engineering News, eô dang:
WH kE
Qu (4.42)
ef + c er + c

Trong dó: W: trong luçmg phân roi cùa búa ;

H: chiëu cao roi cùa búa;
ef: dô chôi cùa búa, dô xuyèn cùa coc vào dát do mot nhát búa sau khi dé coc
nghi nhàm trânh hiên tuçmg chô'i già;
c: hâng so xét dén nâng luçmg thât thoât, = 2,54 cm vói búa roi, = 2,54 mm
vói búa hoi và búa diesel;
E: nàng luong búa; k he so nàng lucrng búa.
Còng thúc trên duçfc tinh vói hê so an toàn FS = 6.

Mot so tinh nàng búa dóng eoe

Bang 4.22. Tinh nâng các loai búa

Nàng lirpng, So nhát trong Trong lirçmg phân va dâp,
Hiéu búa Loai
EkN-m môt phût W, (kN)
K Kl 50 379,7 45-60 147,2
M MB70 191,2-86 38-60 70,5
K K-60 143,3 42-60 58,7
K K-45 123,5 39-60 44
M M-43 113,9-51,3 40-60 42,1
K K-35 96 39-60 34,3
MKT DE70B 85,4-57 40-50 31,1
K K-25 68,8 39-60 24,5
V N-46 44,1 50-60 17,6
L 520 35,7 80-84 22,6
M M-14S 35,3-16,1 42-60 13,2
V N-33 33,4 50-60 13,3
L 440 24,7 86-90 17,8
MKT DE20 24,4-16,3 40-50 8.9
MKT DE-10 11,9 40-50 4,9
L 180 11 80-95 7 ,_

K- Kobe Diesel; L - Link, Belt. Cedar Rapids. Iowa: M - Mitsubishi International

Corporation: MKT - McKienan-Terry, New Jersey; V - Vulcan Iron Works, Florida

149
CHUONG 4 - THIET KE MONG COC

Ngay nay co rat nhieu cong thiic dong de tinh siic chiu tai cua coc. Mot vai cong thuc
thucrng dirpc nhac den la Danish, Janbu, Guercevanov:

* CONG THUC DANISH, dupe sii dung voi FS = 3 den 6

kE
Qu = - (4.43)
kEL
e, +
2 A p E p

* CONG THUC JANBU, ducrc sir dung vdi FS = 4 den 5

Q„ = — ■

Ku = Cd (l+ J l + X / C j )

Cd = 0,75 + 0,15(WCAV)
kEL
A. — ■ (4.44)
A„E„e

: CONG THLC HILLEY, dupe sir dung voi FS > 3

kE W + e^W.
Q„ = (4.45)
1/ \ w + w
cr + 2 (ci + c 2 + c3)

e he so hoi phuc co gia tri nhu sau:

* Coc co dau bit thep, e = 0,55;
Coc thep co dem dau coc bang g6 mdm, e = 0,4;
Coc be tong cot thep co dem dau coc bang g6, e = 0,25;
c, bien dang dan hoi cua dau coc, dem dau coc va coc dan, neu co, m;
c2 bien dang dan hoi cua coc, m;
Q L , .. ....................
c2 = ------- va c, bien dang dan hoi cua dat nen cua coc, thucmg duoc lay bang 0,005m.
ApEp

CONG THUC GUERCEVANOV

Do choi thuc te e, > 2mm

nA„M n 4E Wn + e (Wc + WcJ) t

Vu
Q = ------- — (4.46)
,lApcr w „ + Wc + Wcd

Do choi thuc te ef < 2mm

150
 CHUONG 4 - THIÉT KE MÔNG COC

1 2er + c 1l + 8E (ef +c
Qu = . ¡ L L ^ L J ^ l T TW
T ^ Q0 -11 (4-47)
20 e r + c V (2 ef + c )2 W +W c

n : hç sd lây bâng 150 Tf/m 2;

Wcil : trong luçrng coc dân, Tf;

W n : trong luçrng cùa cà bùa, Tf;

e : hç so hôi phuc, khi dông coc bê tông cot thép cd dùng mû dçm. lây c 2 = 0,2;

c : dô choi dàn hoi cùa coc, m.

0 : hç sd xâc dinh thco công thùc:

Ü o_ + £Jl W
V-ë(H - h) (4.48)
A„ A, W + W,

n„ , nh : hê sd chuyen tù sire chô'ng cât ddng sang sûc chong cât tïnh cùa dât à mùi coc
và dât xung quanh coc. n„ = 0,0025s.m/Tf, nh = 0,25 s.m/Tf.

h: chiéu cao nây dâu tien cùa bùa. m; g: gia toc trong trirong 9.81 m/s2.

Câc kÿ hiçu khâc giong nhu phân gicri thiêu trong phân md dâu.

Bâng 4.23. Giâ tri hé sô M

Loai dit à müi coc M

1/ Soi san cô lâp cât 1.3

2/ Cât thô vira chat trung bînh và â sét ciing 1,2
3/ Cât min chat trung binh 1,1
4/ Cât bui chat trung bînh 1
5/ A sét dèo, â sét và sét ciing 0,9
6/ A sét và sét nira ciing 0,8
7/ Â sét và sét khô 0,7

Sire chiu tâi cho phép cùa coc:

k() = 1, khi chon Qu là giâ tri bé nhât trong câc giâ tri thù.

klc dupe chon nhu tinh toân coc theo chi tiêu vât lÿ dât nén.

151
CHUONG 4 - THIÊT KE MÓNG COC

4.9. S ire CHIU TAI CÜA COC THEO THÍ NGHIÊM NÉN TÌNH

Thí nghiém nén coc tlnh, doc truc hoâc tháng góc vói truc. là phucmg pháp dáng tin cay
nhát trong viéc xác dinh súc chiù tài doc truc cúa coc hoàc sire chiù tài ngang cùa eoe.
Thí nghiêm này cho phép kiém nghiêm lai câc phirong pháp tính toan súc chiù tai khâc
cho coc và dé chon già tri chiù tài chính xác cúa eoe.

Phucmg pháp thí nghiém là tàng tài timg cap lén eoe thù và do dò lùn ón dinh tirong ùng,
cho tói lúe dat già tri cuc han cúa tài tac dông. Tù duòng quan he tài - dò lùn có thè suy
ra sue chiù tài eue han Qu, súc chju tài tù bién Qc và sùe chiù tài cho phép Qa cùa eoe.

Thí nghiêm thù eoe góm:

• Càc bò phàn tao diém tua nhu dói trong hoàc neo vào eàc eoe xung quanh eoe thù.

• Bò phàn tao lue nén nhu kich và càc tam cùng

làm diém tua.

• Càc thiét bi do lue tàe dông và chuyén vi.

Ngoài ra cùng có thè làp dût (dàn chat) càc
dàu dò vào mat bên xung quanh doc thàn eoe
thù dé biét tình trang ùng suàt - bién dang
quanh eoe.

Dé trành ành huóng lèn kè't quà súc chiù tài cùa
eoe bòi hièn tuong xùc bién cho dat thoàt nuóc
kém và hièn tuong chùn ùng suàt cho dat thoàt A-, doi trong. B'. chuyen vi ke do lùn:
nuóc nhanh. Thòi gian cho eoe nghì càn thiét, C: bé chuàn: D: eoe thir: E: kich:

dé kè't cau dat xung quanh eoe và duói mùi eoe F: bàn ciing; G: gòi da.
Ilinh 4.28. Sudò chi tiët du idi lililí cnc
ón dinh, tù 7 ngày dén 60 ngày tùy loai dat nén.

LÔ TRÌNH GIÀ TÀI THÍ NGHIÈM NÉN TÏNH COC

Dé thuân lai cho viéc thí nghiêm, truóc tiên phài chon sùc chiù cue han Q„ dúng nhät
trong càc phuong phàp tình, so vói sùc chiù tài cue han thuc té. Thòng thuóng là súc
chiù tài theo két quà khào sàt hièn truóng nhu CPT hay nén ép ngang cùa Ménard.

Theo AFNOR có hai loai thí nghiçm nén tình:

T h í nghiém ltfpng già nhàm muc dich dat dén su phà hoai cùa dat nén dò eoe. Thí
nghiêm lupng già duoc tiê'n hành hai chu kÿ dàt tài:

- Chu kÿ 1, già tài làm 5 cap dé tài dat dén 0,5 Qmax e. mói cap tài trong thòi gian 1 giò.
Sau dó dò tài mòt cap trong 5 phùt.

152
 CHLfONG 4 - THIÊT KÉ MÔNG COC

Vôi 1,3 Q u = Q max e S Qv| tiê'p theo là chu kÿ 2 gôm tâng tài 5 cap môi câ'p 30 phüt và 5
cap môi câp 1 giô, nhâm dat dê'n Qmax ké tiê'p là dô tài 4 cap. môi câ'p 5 phüt.

Coc làm thi nghiêm lupng giâ không sü dung lai

T hi nghiêm kiéra soât nhâm mue dich kiëm chüng suc chiu tài cùa coc theo dât nën và bào
dàm üng xù coc gong nhu du kiê'n. Thi nghiêm kiëm soât dupe tien hành mot chu kÿ dât tài:

Hinh 4.29. Câc buâc gia tài trong tlii nghiêm nén tmh coc (hrçmg giâ Q J

Oia tài làm 8 cap dé tài dat dèn 0,8 Q Vl- môi cap
tài trong thôi gian 1 giô. Sau dô dô tài 3 cap, môi Thi nghiêm kiémIra

cap 5 phüt. Coc thi nghiêm kiëm soât duoc su 60 min

dung dé gânh dô công trînh.

Trong cà hai thi nghiêm dëu ghi nhân chuyën vi

di xuông cùa dâu coc theo theri gian à tàt cà moi
câp tài.

KHAI THÂC KÉT QUÂ THI NGHIÊM NÉN

TÏNH COC
01 l
Trong thi nghiçm lirons giâ kët quà dupe vë
Hinh 4.J0. Câc buâc gia tcii trong thi
thành 3 duông sau: ngliiçm nên tinh coc (kiêm Ira)
• Ducmg Q - s (tài - dô lün dâu coc ô cuôi môi câp tài trong tich lüy).
• Ducmg s - logt (dô lün dâu coc o môi câp tài trong - logarit thôi gian).

153
CHLfONG 4 - THIET KÉ MÓNG COC

• Duòng v - Q (Vàn toc chuyén vi dàu eoe - tài).

Phàn tich cac duòng này có dupc:
1/ Sùe chiù tài tir bién Qc tuong ùng vói giao diém cùa hai doan thäng (hình 4.32). M;U
khäc ta eùng có the xäc dinh theo dinh nghla cùa Qc trèn duòng cong cùa hình Q - s
2/ Sire chiù tài cuc han Qu tuong ùng vói duòng tièm can düng cùa duòng Q - s, neu
truòng herp duòng tièm can này khòng rò, Qu duoc chon ùng vói dò lun dàu eoe là
(s = B/IO) vói B là duòng kinh hoac canh eoe.
St(mm)

2-
4 x XX
6-
3
10-

12
14-

16
~(Q,)o = 1500 kN
20 30 40 50 60
! (min)
O (kN )

Hình 4.31. Duöng Q - s và s - logt llii ngliièin ncn lìnli eoe

v(mm/h)

@ Q (kN)
Ilình 4.32. Dicàng v - Q llii nghiém nén tìnli eoe
Theo tièu chuàn Viét Nam, vói mòi càp tài trong ghi lai so doc cac thiet bi do: sò' dàu
tién ngay khi dàt tài; 4 so tiép theo cir 15 phùt mot làn: 2 so ghi sau dó 30 pliùt 1 làn và
tiép theo cù 60 phut 1 làn cho den khi tät lün.
Quy uóc tat lùn:
- khòng quà O.lmm sau 1 giò quan sät lùn cuoi cùng, khi mùi eoe dàt trong cat hoäc set
déo dén cùng.

- khòng quà 0 ,Imm sau 2 giò quan sät lùn cuòi cùng. khi mùi eoe dät trong sét déo mém
dén lóng... vói còng trình càu. thòi gian quan sät lùn cuòi cùng giàm phàn nùa.

154
 CHUONG 4 - THIÉT KÉ' MÓNG COC

Càn phài tàng tài trong nén dén khi dò lun dat it nhat 40 mm, trìr truòng hop mùi eoe dàt
trong dat hòn lón, cat chat và sét cirng.

Càc truòng hap khàc càn dat dén sùc chiù tài cuc han hoàc it nhàt phài lón hon 1,5 dèn 2
lai :rong tinh toàn tàc dóng lèn eoe.

Sau khi dat tài lón nhàt. tién hành dò tài mòi càp lón gap dòi giai doan chàt tài. Ghi chép
chuyén vi dùng mòi càp dò tài 15 phut. Càp khóng tài quan sàt và ghi chép 30 phut khi
mùi eoe là càt và 30 phùt khi dàt ó mùi eoe là sét.

Có 2 khuynh huóng khai thàc két quà thi nghièm nén tinh:

- hoàc tòng dò lùn S, tài Q;

- hoàc dò lùn that (ròng) cùa eoe S = (S, - Sc) - tài Q

So luong eoe càn thù ducrc chi dinh theo mùc dò quan trong còng trình và khòng nhò
hon 3 eoe.

Ilình 4.33. Sodo chon site chiù tài an toàn elio eoe llieó fili nghièm nén tìnli (TCVN)

Theo dé nghi cùa tièu chuàn TCXD 205:1998, sùc chiù tài thàng dùng cho phép Qa cùa
eoe tù thi nghièm nén tinh duoc xàc djnh theo còng thùc:

ktc: hé só' an toàn thuòng duoc lày bàng 1,2.

Qlc: sùc chiù tài tièu chuàn xàc dinh tù thi nghièm nén tinh theo còng thùc:

Qu là sùc chiù tài cuc han nèn chon già tri nhò: hoàc là già tri tài gày ra dò lùn tàng lién
tue hoàc là tài ùng vói dò lùn A = ^Sfh, trong dó: Sph là dò lùn giói han cùa trong tièu
chuàn thiét ké nén; % là he so chuyén dòi tù dò lùn tue thòi sang dò lùn làu dài cùa eoe,

155
CHLTONG 4 - THIET KE MÔNG COC

thông thuong chon ç = 0.1 ; khi co so liêu tong ket t£r thi nghiêm nén tînh coc và quan
tràc lùn co thé chon E, = 0,2. Nhu vây, vôi câc công trinh dân dung A = 8 mm.

m là hê sô dieu kiên làm viêc duçrc chon nhu sau:

m = 1 cho coc chiu nén dûng và nén ngang;

m = 0,8 cho coc chiu nhô cô chiéu dài trong dat 1cm hon 4m;

m = 0,6 cho coc chiu nhô cô chiéu dài trong dat nhô hon 4m;

kd hê so an toàn cùa dat lay bàng 1.

Trong tiêu chuân này cûng giôi thiêu mot so phucmg phâp xâc dinh sire chiu tài giôi han
cùa coc tù két quà nén tînh coc:

* Phuong phâp Canadian foundation engineering 1985:

Sire chiu tài giôi han Qu tucmg ûng vôi giao diém cùa duông S-Q (thi nghiêm nén tînh)
. ' _ d QLp
va duong b = — h-------.
30 AEp

Trong dô: Q là tài tac dông lên coc. T;

L chiéu dài coc, m;

A diên tieh tiê’t diên ngang cùa coc, m2;

Ep module dàn hôi cùa vât liêu làm coc, T/m2;

S và d tînh bàng m.

* Phuong phâp Davisson: Süc chiu tài giôi han Qu tucmg üng vôi giao diém cùa duông

S-Q (thi nghiêm nén tînh) và duông S = ^ p + 0,0038.

120 AEp

* Mot so quy pham khâc dé nghi chon süc chiu tài giôi han cùa coc üng vôi dô lùn bàng
10% canh hoàc duông kinh coc.

* Sùc chiu tài nén cho phép Q , duoc xâc dinh theo công thùc: Q a = ——.
FS

FS là hê sô an toàn lôn hon 2. Thông thuông chon là 3.

T hi du:

Thî nghiêm nén tînh mot coc trôn duông kinh 30 cm, dài 12m cô két quà ghi trong bàng sau:

156
 CHl/ONG 4 - THIET KÉ MÒNG COC

Lue nén (kN) 0 500 1.000 { 1.500 2.000 2.500

Dò lini khi làng lài (eml 0 0.85 1.65 I 2,55 3.8 6
Dò lini khi dò lai (cm) 4.0 4.6 5.2 ; 5.5 5.8 6

Xàc dinli sue chili lai elio phép cùa eoe?

Q (kN) • S (cm)
Q (kN )

0 500 1000 1500 2000 2500 3000

I.òì nidi:
Lire nén (kN) 0 500 1.000 1.500 2.000 2.500
Dò lini tòng còng (cm) 0 0.85 1,65 2.55 3,80 6.00
Dò nit (cm ) 0 0,60 1,20 1.50 1,80 2.00
Dò lùn ròng (cm) 0 0.25 0,45 1.05 2,00 4,00

Sire chiù lai eho phép dirpe xàc dinli theo véu càu cùa tùng quy pham:

1/ Tiii trong tuang ùng vói chuyén vi dau eoe là 8mm là Qu = 1300 kN
Tài elio phép: Q , = 1300/1.4 = 910 kN
2/ Tài trong tircmg ùng vói dò lini tong cùa dau eoe hàng 10r/r hé ròng eoe là Qu = 17(K) kN.
Tài elio phép Q„ = 1700/2 = 850 kN
Tlii du trèn dupe giài theo tièu chuàn IS ( An Dò) nliu sau:
l/ Q tl = 2/3 lài ùng vói dò lùn tóng I2mm

= (2/3) 750 = 500 kN

2/ Q, = 2/3 tài ùng vói dò lùn ròng 6inin.

= (2/3) 1125 = 750 kN

157
CHLTONG 4 - THIET KE MONG COC

3/ Qa = 1/2 tai ling vdi do lun tong bing 10% be rong coc.

= (1/2) 1700 = 850 kN

Gia tri siic chiu tai cho phep cua coc la 500 kN.

Nhu vay cho thay til mot thi nghiem nen tlnh coc siic chiu tai cho phep Qa tuy theo tieu
chuan cua Quy pham

T hi du: Mot coc be tong cot thep tiet (lien tron duong ktnh 30 cm, dai 15m co ket qua
thi nghiem nen coc tlnh nhu sau:

Lire 50 100 150 200 250

Do lun t6ng (in./mm) 0.2/5 0.45/1 1.4 0.76/19 1.25/32 2.8/71
Do no do tai (in./mm) 0.19/4.8 0.34/8.6 0.44/11 0.53/14 0.6/15
Do lun rong (in./mm) 0.01/0.2 0.11/2.8 0.32/8 0.72/18 2.2/56
Do lun cho phep (in./mm) 0.5/13 0.75/19 0.75/19 0.75/19 0.75/19

Xac djnh sue chiu tai cho phep theo tieu chuan nha a cua mot so tieu bang My: lay bang
1/2 sue chiu tai coc co do lun rong nho hem 0,75 in va toe do lun 0,01 in./tan.

Loi nidi

Theo tieu chuan tren va ket qua nen tlnh, sue chiu tai cho phep cua coc la:
Qa = 200T/2 = 100T

T hi du: Cung so lieu thi nghiem tren nhung theo tieu chuan cua tieu bang khac cua My:
“siic chiu tai cho phep cua coc dupe lay nho hem 1/2 cap tai gay ra do lun rong nho hem
1/2 in va toe do lun rong nho hon 0,01 in/tan”

Loi nidi

Theo tieu chuan tren cap tai co do lun rong nho hon 0,5 in la 150 tan

Siic chiu tai cho phep la Qa = 1/2 150 tan = 75 tan.

Mot so tieu bang a My cung xac dinh sue chiu tai ling vdi diem gay cua duong cong tai
Q va do lun S cua thi nghiem nen tlnh coc (siic chiu tai tir bien Qc)

T h i du: Ket qua thi nghiem nen tlnh coc nhu sau:

Tai (kN) 250 500 750 1000 1250 1500 1750 2000
Do lun
2,7 5,8 9,3 12,5 16,2 20 44 80
(mm)

158
__________________________________________________ CHUONG 4 - THIET KE MÓNG COC

X;ic dinh sùc chiù lai elio phép cùa eoe theo lieu ehuàn xày dung cùa lieu bang North
Carolina:’'sûe chiù lai elio phép cùa eoe theo tlii ngliiêm nén tïnh duge lay bàng 1/2 già
tri tài tuang ùng vói diém giao cùa hai phiìn thing cùa duòng tài Q - dp lùn S".

lo ad-settlem ent

load (kN) Qc = 1600 kN

0 500 1000 1500 2000 2500

Lui l’idi:
Tù liình ve có Qc = 1600 kN
Nèn Qa = 1/2x1600 = 800 kN.

<ihi e h n : T lii ngliiéiii ncn tinli e o e d o n , lu y cùng ligi/yen lue illuni g có khà iihicii c à d ì xàc dinh
\ifc chili tiii eliti /;//e/j. D o d ò , khi tinli to à li e o e /ìlitii hàm .sài </uy phatn và liéu cim ali x à y dirng
elio iigàiili và có n g trìnli

4.10.THIÉT KÉ MÓNG COC

B ang 4.23. T ra n g (hai dal Ihco Ns n

Dal càt (tin cày) Dàt sét (khòng tin cày làm)
N (Sin-) N(SPT)
<2 rât mém
0 +4 rat rcri 2+4 mém
4+10 ròi 4+8 déo
chat TB cirng
O

8 + 15
o

30 + 50 chat 15 + 30 rat cùng

> 5& rat chàt > 30 ràn

159
C H irO N G 4 - THIÉT KË M Ó N G C O C

Mót móng eoe goni các eoe eùng chiù lue chung và dai eoe. là bò pliàn lièn ket eàc eoe
lai thànli inòt nhóm de eùng gành dò mot bò phàn còng trình hoàc cà cóng trình.
Truóc tien càn phàn tieh dieu kièn dia chat de tìm lóp dàt de có thè tua mùi eoe.
Cò the can eú vào két qua tlii nghiêm S1T de chon lóp dàt chiù mùi eoe. cà dàt set làn
cát có NS|»i tù 15 dòn 30 có thè tira mùi eoe diroc.

De dànli già trang thài cùa dàt cat càn cù vào “dò chàt tuong dòi" Dr,

cm a x —c min

D,(Cf) 0 - 15 15 - 35 35 - 65 65 - 85 85 • 100
Trang thài Rät iài Riti Chat (rung bình Chat Rät chat

Khòng thè dóng hoàc ép eoe vào dàt cát rät cliàt eò N > 50 hoàc set rán N > 30. neu cän
dira eoe qua Inai dàt này pliai khoan mòi. Vói cát chat ( N = 30 den 50) hoàc set rät eùng
(N = 15 den 30) dóng hoàc ép eùng khò khàn. néu dàt mùi eoe trong lóp này rät tòt và
càn càni eoe vào dày khòng it lion 3 lán duòng kinh, néu cän dóng hoàc ép eoe qua lóp
này pliài khoan moi. Vùng nén chàtyèu

Trong quà trình dóng hoàc ép eoe. néu vùng

nén chàt inalili dat dòn trang thài rat chàt hoàc rät
Vùng nén chàt manh
eùng, eoe se khòng qua dirpc cän phài khoan mòi,
kich tliuóc diròng kinh lo khoan moi phài nhó hon
eoe. sao elio sau dóng eoe dàt xung quanh eoe vira
dat trang thài rat chat. D, = 0,85.

Thi du nén có thi nghiém xuyén dóng nhu hình

ò trang sau, mùi eoe tòt nhät sàu hon 42m.

Tùy két càu cóng trình chon dò cao dàt dai eoe. Néu có tàng ham. nèn két hop sàn häm
vói dài. dùng nèn càu tao dài quà sàu và tách refi sàn häm, bàt hop ly so do làm vice dai
và sàn hàm. Mât khác. thi cóng rät khó. Dòi khi dirai dài eoe chi có mot eoe. lùc này cän
tao dài lón hon còt mot väi tac dé có dò eùng lón hon còl (nhàm pliù hop già tliiét cliàn
ept ngàm vào dài) và là noi dät thép còt truóc khi dò bè tòng còt.

Tinh toán mot móng eoe góm các buóc sau:

Chon loai eoe, kich tliuóc eoe. xàc dinh sùc chiù tài cùa eoe. tinh so lupng epe và bò tri
các epe trong móng.

Kiém tra tài trong tàc dóng lcn càc epe trong móng. phài nhó hon khà nàng gành dò elio
pliép cùa eoe có xét dén ành huóng nhóm. khi tinh theo giói han vé ciróng dò.

160
 CHLTONG 4 - THlg'T KE M 6 N G COC

Kicim tra nen dat dudi mong coc, tinh toan do lun cua mong khoi quy uoe cho ca nhom
coc cung lun vao dat khi tinh toan theo gidi han ve bien dang.

Tinh toan ket cau dai coc.

Depth (m)
(Oo sau) 20 30 40 50

X4 , I1

I
\
3 i
1
1
1
161
i
\
\
20 li
22 | /
24 ■ /
(
26|■
28 i

301 i
32 P 's
34 |
7
36 ■
<‘
38* \
40

42
44
46 /
48
N Value (SPT)
50
Tri so chuy tieu chua’n N

4.10.1. Tinh so coc va bo tri coc

Loai va kich thiroc coc thufmg duoc lira chon theo dac diem dia chat nai xay dimg, cac
loai coc dang hien hiiu tren thi trircrng trong khu vuc cung nhir cac philcmg tien thi cong
ha coc, va mot so dieu kien khac nhu : hinh dang va kich thirdc day cong trinh, gia thanh
loai coc.......
Sau khi lira chon duoc kich thirdc coc, sue chiu tai cua mot coc duoc tinh theo cac
phucrng phap va cac cong thiic khac nhau, gia tri nho nhat tinh duoc se duoc chon de dua
vao tinh so bo mong coc. Sue chiu tai cua coc se dupe hieu chinh sau khi tien hanh thi
nghiem nen tinh tai hien truong. Thi nghiem nen tinh nay phai tien hanh dung theo quy
pham hien hanh cua khu vuc hoac quoc gia ma cong trinh toa lac.

161
CHLfONG 4 - THIÉT KE M Ó N G C O C

4.10.2. Tinh so lirpng cpc

So lupng eoe co thé dupe uôc lupng theo công lliûc sau :
N
n=k — (4.49)
Qa
vói n: so eoe trong móng:
N: tài trong thâng dûng;
Qa: suc chiù tài tinh toân cûa mot eoe;

k: hê so xét dê'n ành huong cüa moment tâc dông lên móng eoe. lây tir 1 dén 1,5.

4.10.3. Bô tri cpc

Câc eoe có thè dupe bó tri theo mang luôi tam giâc déu hoâc ô vuông. khoàng câch câc
eoe. à cao trinh dây dài không dupe nhô hon 1,5 lân duông kinh hay canh eoe và ó mât
phâng mûi eoe không dupe nhô hon 3 lân duông kinh hay canh eoe. Khi khoàng câch
eoe lón hofn 6d ành huông lân nhau cûa câc eoe có thé bó qua. Do dó. khoàng câch trong
mpt móng cpc thóng thucmg có thé dupc bó tri tir 3d dén 6d.

Hiéu ùng nhóm lên stic chiù tài cüa cpc, do su ành huóng lân nhau cüa câc cpc trong
nhóm nên süc chiù tài cùa cpc trong nhóm sè khâc vói cpc don.

Công thüc hiêu üng nhóm r| thucmg dupc sù dung trong tinh toân móng cpc cùa
Converse-Labarre có dang sau :

(n, - l ) n 2 -t-(n2 - l ) n .
r| = 1 - 0 (4.50)
90 n ,n 2

trong dó n t : so hàng cpc trong nhóm cpc;

n2 : so cpc trong mpt hàng;

0 (deg) = arctg— (4.51)

s
vói s: khoàng câch hai coc tinh tù tàm;

d: duòng kinh hoàc canh cpc.

4.10.4. Kiém tra tài tronfi tac dpng lén cac cpc trong móng

Theo phuomg thàng dùng

Khi móng coc chiù lue lêch tâm, tài tâc dpng lèn mói cpc trong nhóm không déu nhau
và dupc xàc djnh theo công thüc sau:

162
 C H l/O N G 4 - THIÉ-T KÉ MÓNG COC

IN M x M y
P(x.y) - + — + - ----- -
(4.52)
,,2
n Ix ? ly ?

trong dó XN: tóng tài trong thing dùng tàc dòng lai day dai eoe:
n: so luong eoe trong móng;
Mx: moment cùa tài ngoài quanh true x di qua trong tàm cùa e ie tiet dièn eoe
tai dày dai;
Mv: moment cùa tài ngoài quanh true y di qua trong tàm cùa càc tiet dièn eoe
tai dày dài;
X. y: toa dò eoe can xàe dinh tài tàc dung trong toa true x. y ó dày dài;
Xj, y,: toa dò eoe thù i trong toa true x, y ó dày dài.

-T N

AV
M, = Ne,
M, = Ne.
---- ® D
□ O
Q-O-l-O-
□ ù :□

llình 4.34. Móng eoe eliiii tàc dnng moment luti phinnig

Diéu kièn ky thuàt càn thiet

CAN BANG TAI NGANG TAC DONG

Khi móng eoe chiù tài ngang, vói móng eoe dài cùng ta có thè phàn chia tài ngang lèn vi
tri càc dàu eoe, diéu này dän den già tri moment tàc dóng lèn nhóm eoe se tàng thèm
mót luang tircmg ùng \ó i vièe dói lue ngang tù vi tri chàn còt xuóng màt ngang dày dài,
AM = Hh nhu trong hình 4.35.
Càc lue ngang này phài nhó hon lue ngang cho phép [Hn„] cho bòi quy pham xày
dung thuàng có dupc bàng vièc thò'ng kè kèt quà càc còng trình dà xày dung trèn móng

163
C H l/O N G 4 -T H IE T K g MONG COC

coc. Co scf cua phuong phap nay la vdi lire ngang cho phep ling vc'ri chuyen vi ngang cua
dau coc 1cm, va ban than coc chiu mot img suat keo be.
H

Hoac tir lire ngang H/n tac dong o dau coc tien hanh tinh toan chuyen vi ngang.
moment va lire cat doc theo chieu dai coc theo ly thuyet dan h6i cue bo Winkler.
Chuyen vi ngang Ion nhat phai nho hon chuyen vi ngang khong che boi dieu kien ky
thuat cua cong trinh xay dung. Cot thep trong coc dupe tinh tir gia tri biiu do moment
doc chi6u sau cua coc. Dong thori phai kieim tra dieu kien lam viec cua dat nen xung
quanh coc, theo huong dan trong phan tinh coc chiu tai ngang.

4.10.5. T inh lun mot coc rieng le

Do lun s cua mot coc lam viec rieng le gom do co cua vat lieu lam coc s,. do bien dang
nen cua dat nen dudi mui coc s2, do chuyen vj dung hoac phucmg doc true coc cua dat
nen xung quanh coc do ma sat giua dat va mat ben coc sv
s= S| + s2 + S j

Do luns, do bien dang co cua than coc duoc tinh nhu mot thanh vua chiu nen boi luc
Qap o hai dau va luc Q ls ma sat xung quanh coc theo cong thiic sau:

(Qap + 4 Q us)L
s' = AC ~ (4.53)
AE
Trong do A: dien tich tiet dien ngang than coc:
E: module dan hoi vat lieu lam coc;
L: chieu dai coc;
£: he so phu thuoc vao hinh dang phan bo lire ma sat fs giua coc va dat doc
than coc. Neu fs phan bo’ deu hoac dang parabole theo chieu sau thi 4 = 0,5:
neu fs phan bo tuyen tinh theo chieu sau thi £ = 0.67.

164
 CHUONG 4 -T H IË T K E MÔNG COC

Dô lùn s, do bien dang nén cùa dât nén dirai mùi coc duac tinh theo lÿ thuyét nên dàn
héi nhu công thùc sau:

-(l-v * )a (4.54)

Qar
trône dé: q„, = —— : an lue lên dât nên à mùi coc;
Ap
Q : phân tâi tâc dông lên mùi coc hoâc sùc chiu tài an toàn cùa dât à duôi mùi coc;

E0. v0: module bien dang và hé sô Poisson cùa dât nên duôi mùi coc;

D: direrng kinh hoâc canh coc;

a: hê sô phu thuôc hinh dang tiê't diên ngang mùi coc trong phircmg phâp tinh
lùn theo nên dàn hôi.

Do lùn s3 do chuyên dich theo phuong dùng cùa dât boi lire ma sât dât và mât bên cùa
coc cô thê duge tinh theo công thùc sau:

( ï ) t (l- vi)l- < 4 -5 5 >

trong dô:

Qas: phân tâi tâc dông lên mât bên coc hoâc sùc chiu tâi an toàn cùa ma sât dât và coc;

u: chu vi tiê't diên ngang coc.

Is hê sô ành huông, Vesic dé nghi công thùc tinh nhu sau:

Is = 2 + 0,35 J - t (4.56)

4.10.6. Tin h lün m ông coc

Dô lùn cùa mot mông coc cô thé duçrc dai diên bâng dô lùn cùa mông quy uôc bao trùm
cà nhôm coc duôi mông. Mông quy uôc duac xâc dinh bâng câch vè mot duông thâng tù
mép ngoài cùa coc ngoài cùng. tai cao dô dây dài, hçfp vôi mât thân coc mot gôc ành
huông a vôi:

a = <p,b /4;
V ip /
trong dô: <plh =

165
CHLTONG 4 - THIET KÉ MÓNG COC

llin h 4.36. Dana móna khoi quy iMe

Chúng ta cùng có thé xác dinh kích thuóc móng khói quy uóc theo cách, tir dô sáu 2/3
chiéu dai eoe ta vè mot duóng tháng hop vói mat dúng cùa eoe ngoài cùng mot góc 30",
duóng này càt mat phäng mûi eoe cho kích thuóc dáy móng khói quy uóc.

llin h 4.37. Dana móna khoi quy uóc elio plicp xét dò hin lòp dai Irona \'ùna có eoe

Sau khi xác dinh móng khói quy uóc ta tinh trong luemg eoe và dat trong móng khói
quy uóc.

Kiém tra diéu kién tóng àp lue dúng tai vi tri dáy móng phài nhó hon sue chiù tài cho
phép cùa dát nén tai vi tri này.

Sau dó tính toán áp lire gay lún ó dáy móng khói quy uóc và tính lún cúa móng khói này
theo phuang pháp t <ng phán tó hoác bát ky phuong pháp tính lún nao.

Do lún cúa móng coc cúng phái nhó hon dp lún giói han S h dé dám báo cóng náng sú
dung cúa cóng trình má nó gánh dò. Cúng nhir phái dám báo dp lún léch giüa các móng
nhám tránh pliát sinh nói lue trong két cau cóng trinh.

166
 CHirONG 4 - THIET KÉ' MÓNG COC

4.10.7. T inli kct can dai eue

N' N’

15c dày diti

Nhäm dám bào dai eoe chi có ùng suât nén, vói càc nhóm ít hon 16 eoe. ta có thé chon
be day làm viêc cùa dai eoe, h0, thòa màn diéu kiên sau:

b - 2bm < (bc +h0)

trong do:
b: bë rông dài coc;
bm: khoàng cách tir mép coc ngoài cùng dén bien dài coc:
bc: bé rông chân côt;
Hoâc lue gây xuyén thüng do chân côt phài nhô han lue chông xuyên dài coc:

N - nP < 0,75(bL.+ h„) 4 x h(l x Rk (4.57)

nP tông tai lên câc coc nàm trong dáy mông khôi quy troc.
Khi dài coc quà lôn (bè trên coc), lire gây xuyên thùng cô thé lày bàng lue chân côt.
N < 0,75(bc + hn) 4 x h,, x R k (4.58)
Côn khi dàicoc tien mothàng coc. tinh két eau dài nhu sa do dam.

• C o l th e p Ii oiiî; di'ii

Xét mât ngàm di qua chân côt, moment do câc coc nâm bên phài mât ngàm cùa hinh
trên 4.38. cô thé viét, cho truàng hçrp rieng này, duôi dang:

M = 3 Pmaxd
CHLfONG 4 - TH IET KÉ MÓNG COC

Diên tich cô't thép cân thiê't duoc tinh tir moment M, mot cách gân düng nhu sau:

F = ---- ------ (4.59)

0,9R ah o
Tucmg tir. chúng ta cûng tinh dùoc cô't thép cho mât ngàm con lai.
Chu ÿ: Khi dài eoe trên mòt hàng coc, tinh ket eau dài nhu sa do dam.
4.10.8. Tóng quât vé eoe chiù tai ngang
Các công trình chiù tài ngang làn nhu tuóng chán dät, bén càng. mó và tra cau.nhà cao
tàng, ... duoc xày dung trong vùng nén dat yéu thuóng duoc sir dung eoe dé gành dò vira
tai dùng làn tài ngang.

De gành dò tài trong ngang có thè

sir dung eoe dóng xièn, hay sù dung
ngay eoe dùng kich thuóc lón.

Xàc dinh moment và chuyén vi

ngang doc theo truc cüa mot eoe
thäng dùng chiù tàc dóng mòt
moment M0 và lue ngang H0 tai
cao trình mât dàt dà duoc nhiéu
tàc già nghièn cùu. Cùng nhu ón
djnh cua nén dal xung quanh eoe
này dà duoc Terzaghi dé càp tói
trong các bài bào và giào trình
cua òng trong nhùng nàm 1950.
COC XIÊN
Khi có tài ngang lón mà eoe dóng dùng không dù stfe chiù tài ngang. có thè dóng eoe
xièn. Dò xièn cua eoe giùp cho eoe tàng khà nàng chò'ng dò các ngoai lue xièn. Khi tài
ngang dói chiéu do gió, do lue tháng xe, do àp lue nuóc chày trong vùng có ành huóng
thùy triéu,... có thè dóng eoe xièn hai chiéu. dò xièn cùa eoe có thè dat dén 20° hoäc
hon tùy khà nâng cùa thiét bj ha eoe.

Sùc chiù tài cuc han cùa eoe xièn có thé tinh theo cóng thùc quen thuóc nhu sau:
Qu = q PA p + fsAs

Trong dó fs là lue ma sàt giùa dat và eoe ó dò sàu z có dang:

f„ = a ’„ tgcp,, + c ’a (4.60)
a ’n là ùng suât pháp thàng góc vói mat eoe ó dò sàu z. Tai dò sàu này, ta nhàn thà'y
ellipse ùng suát có truc dài là ùng suàt chinh dai: ct’v và truc ngàn là ùng suàt chinh tiéu

168
 CHLfONG 4 - T H IET KË MÓNG COC

<r’h, nên <r’h < a ’n bât châ'p dô xiên cùa coc là bao nhiêu. Do vây dé don gián tính toân
và thién vé an toàn. cô thé sir dung công thúíc tinh nhu coc tháng dúng.

fs = « ’h tg<P., + C’a < fs = CT’n *g<Pa + C’a

T trong tu cùng cô thé sù dung công thúc tính súc chiù tai dan vi cùa dàt nên ö müi eoe
q pcúa eoe tháng dúng dé tính cho coc xiên.

c o r d ú n g c h iù t á i n g a n g v à m o m e n t

A / m í NGHIÊM

Coc dúng chiù tái trong ngang yê'u hon eoe xiên, nhimg trong thuc té thi công dâc biêt vói
công trình xây dung dân dung khó có diëu kiên làm coc nghiêng vi dién tich và diêu kiên
thi công không cho phép. Mât khâc, tÿ so giûa tái dúng và tái ngang cùa loai công trinh này
không lón. nên coc tháng dúng thuóng duoc chon vira chiù tái dúng lân tái ngang.

Hinh 4.40. Thü eoe chiù tái ngang và két quà vùng phú lioai coc

Trong hinh 4.40 mó tá thi nghiém eoe chiù tái ngang có do dac can thán vói các dáu do
úng suât - bién dang doc mât bên coc. Kê't qua cho thâÿ eoe chiù tái ngang bi phà hoai
doc mot doan coc (ngàm truçft) khâ gân vói mât dâ't, diêu này cho thay coc dúng chiù tái
ngang có moment uôn eue dai nàm gân dâu coc và phân dat gánh dô tâi ngang chu yê'u
là do lôp dat trên mât. Nên khi tính toán eoe chiù tái ngang cân chú ÿ truóe tiên các lóp
dâ't trên mât, neu chúng quá yê'u thi phái nghî dê'n thay nên hoâc chuyén sang coc xiên.

B/ TÍNH COC CHIÙ TÂI NGANG THEO BROMS

Sa dô làm v içc eoe chiù tái ngang

Broms giói thiéu mot cách tóm tat các truóng hop eoe chiù tái ngang dóng trong dát dính
(hinh 4.41) và trong dát rói (hinh 4.42). Theo Broms có 5 truóng hcrp eoe chiù tái ngang
cho mót loai dát nén gom:

169
CH JO N G 4 - THIET KE MÖNG COC

W i l l i 4 .4 1 . S o d o tilth c o c chin teil ageing trong ihn set

1. Coc ngän - däu coc tu do (müi coc tu do)

2. Coc däi - däu coc tu do (cö khöp deo)
3. Coc rät ngän - däu coc ngäm
4. Coc ngän - däu coc ngäm (müi coc tu do)
5. Coc däi - däu coc ngäm (cö khöp deo)
Cäc truemg hop däu coc tu do, moment uön cue dai gäy thö cäng trong thän coc pln'a äp
luc dät nen chü döng.
Truemg hop coc rät ngän - däu coc ngäm cö moment uön cuc dai tai däu coc gäy thö
cäng trong thän coc phia äp luc dät nen bi döng.
Truemg hop coc ngän vä däi - däu coc ngäm cö giä tri moment ve hai huöng gän
tuetng duemg.
Cäc truerng herp coc chiu täi ngang döng trong nen cät cö däc diem moment gän giöng
nhu ndn set. nhung äp luc dät len coc thay döi theo chieu säu.

170
 C H l/O N G 4 - THIET KÉ MÓNG COC

• T ro n g nén set

a) Sue chiù lai ngaiig cuc Itati truàng hop

dàu eoe tu do

• Coc ngàn (nhu trong hình a - truòng hap

dàu eoe tir do cua hình 4.43):
2,25dg cu
=- (4.61)
(e + l,5d + 0 ,5f)

trong dó
9c„d

và L = 1,5d + f +g
Neu Mvjckl < 2,25dg2cu thì eoe eó diém khóp
déo \'à là eoe dai a) Ty chiéu sàu eoe L/d

Coc dai (nhir trong hình b - truàng herp dàu W nh -/.-/.ì. Meli dó tinti lìu tlieo Ud
eoe tu do cùa hình 4.44) n oni’ ‘ì“ì dinli

171
CHLfONG 4 - THIET KÉ MÓNG COC

H„ =- (4.62)
(e + l,5d + 0,5f)
b) Sue chin tdi ngang cue ban truàng hop dati eoe ngàm
Kiém tra néu Myidd> HU(0,5L +0,75d) thì
là eoe ngàn. Néu MyicW> 2,25cudg thì là
eoe dai vira, néu khóng là eoe dài.
Tài ngang cue han duge tinh theo càc
còng thùe sau:
• Coe ngàn - dàu ngàm:
H„ = 9cud ( L - l,5 d )
• Coe dài vira - dàu ngàm:
2,25cudg- + M ylcld
l,5d + 0,5 f
■Coe dài - dàu ngàm:
2M yield
H (4.63)
1.5d + 0,5f Ilinh 4.44. Bìètt d ò nitli M
•Trong non càt

a) Sue chili tdi ngang cue han truàng hffp ddu eoe tu do
0,5vdK L?
Coe ngàn H ------------ -

M yield
Coe dài =-
e + 0,67 f
H„
trong dó f = 0,82 (4.64)
YdKn
V

I/ình 4.45. Biéu do ti uh Hu

theo L /d trong d o t riti

172
 CHUCING 4 - THIÉT KE MÓNG COC

1000

Hu

100 ___ eT

—d
-s 10 - 'f t k -
/ /
/ dàu tu do
W
/ 8.16 32
0.10 1,0 10 100 1000 10 000
Moment nhuong
M,«»/KpYdl
Hình 4.46. Bien dà Unii M

Kiém tra néu Myjc|d > ydKpL3 thì là eoe ngàn. Néu khóng thì là eoe dài vira hoàc là
eoe dài.
Và néu Myidd > moment tai dò sàu f, thì là eoe dài vira, néu khòng là eoe dài.
»Coc ngàn - dàu ngàm: Hu = 1,5ydK L
M yield
• Coc dài vira - dàu ngàm: H u = 0,5ydKpL -t---- jj-

2M yield
• Coe dài - dàu ngàm: Hu = - (4.65)
e + 0,67f

b ) S ir e c h i ù t d i n g a n g c ita e o e t r o n g T ié u c h u a n x d y d u n g V i é t N a m

Xàc dinh moment và chuyén vi ngang doe theo true cita mòt eoe thàng dùng chiù tàc
dóng mòt moment M0 và lue ngang H0 tai cao trình mat dàt dà dupc nhiéu tàc già nghièn
cùu. Cùng nhu dn dinh cùa nén dàt xung quanh eoe này dà dupc Terzaghi dé càp tói
trong càc bài bào và giào trình cùa óng trong nhùng nàm 1950.

Hày xem xét mòt eoe có chièu dài L, chiù he tài nhu hình sau:

173
CHÜONG 4 - THIÉT KE MÒNG COC

Khi linh toàn eoe chiù tài ngang, dai xung quanh eoe dupc xeni nhu mói truemg dàn hói
tuyèii tinli dupc mó phóng bang mó hình nén Winkler.

a y = Czv y => C y = — (kN / ni ) (4.66)

l’huong trình truc uón cùa eoe có dang:

EbI ~ J + Gy = 0 (4.67)
dz

Vói he so nén theo phuong ngang, Czy = K0z. tliay doi tuyén tinh theo chiéu sàu.
Trong dó K0 là he so nén quy uóe hay he so ty le, có thii nguyén là T/m4.

Bang 3.26. G ià tri hè so nén K

H è so Kn (T /m ’’)
L oai d al q u an h eoe
C oc d ó n g C oc nhói

Set, á set déo ch ày , I, =] 0,75 - 1] 65 - 250 50 - 200

Set, á sét dèo m ém , I, = ] 0,5 - 0 ,75] 2 0 0 - 500 20 0 - 400

Á sét dèo, 1L= [0 - 1]

C it bui, e = [ 0 , 6 - 0 , 8 ]
S^t, á sét déo và n ù a c ù n g , IL = [0 - 0,5] 5 0 0 - 800 4 00 - 6 00
Á set eting, I, < 0
C U nhò, e = [0 ,6 - 0 ,7 5 ]
C it hat trung , e = [0 ,5 5 - 0,7]

Set, á sét cùn g , IL < 0 8 0 0 - 1300 6 0 0 - 1000

C t t h a t thó, e = [0,55 - 0,7]

Tir lòfi giài cùa phucfng trình trèn ta suy ra càc dai lupng can thiét: àp lue tinh toàn, crz
r *)
( T/m'), moment uón Mz (Tm), lue càt Qz (T), trong càc tiét dièn cùa eoe nhu sau:

K Vo
a , = -----z, y0A, — — b , + 2
a bd o LJEc bk!‘ “¿
c ,E J

2 r- . . „ . „ „ H
M , = «bdEbtyoAj - a bdEbIv|r0B3 + M (IC, + —D,
“ bd

Q, = «bdEhly()A4 - ahdEb''l'»B4 + a w M„C4 + H„D4 (4.68)

trong dó: zc chiéu sàu tinh dói, zc = a Mz;
/c chiéu dài eoe trong dàt tinh dói, /c= a bd/

174
 C H lfö N G 4 - TH IET KE MÓNG C OC

hê so bien dang a bl| = 5 ■ (4.6,9)

bc chiëu rông quy uoc cùa coc. Theo TCXD 205: 1998, khi d > 0,8m Uhi
bc = d + lm va khi d < 0,8 m thi l\= 1.5d + 0.5m.
Các chuyên vi SHH , SMM , ôMn , SMM cùa coc à cao trinh mat dâ't, do các các ùng lue dion
vi dàt cao trinh này.

S
uhh -—_________
i ' mi!__ A

a hdEb'

(4.70)

N M

N
H ,1,S’..........
An hv
A FI < >
5„„
l„ ,Vo./
$MH S,
V° / 5“ v K-~l_
/A /?% \ //K\ --j^ /A /A /WS
t y .... / V. / V
/ / !
1 1 1 / /
/ / /
1 / 1
\ \ \
▼ V V
Ilinh 4.47. Sa dé lúe dông cùa moment và lùi ngang lén coc

A(l, B0, Q |. D(l. tra trong bàng G2 cùa TCXD 205

Moment uon và lue cát cùa coc tai cao trinh mat dàt:
H0 = H
M0 = M + H/0
Chuyën vi ngang y0 và góc xoay >|/0, tai cao trinh mât dàt.
y0 = H05|m + M08hm
'Ko = H()ôM|| + M0ômm

Chuvén vi cùa coc à cao trinh dàt lue hoàc dav dài:

H/,] , m /,?
A „ = y (1 + W o + (4.71)
3EhI 2E„I

175
CHUONG 4 - THI¿T KE MÓNG COC

Góc xoay cùa eoe ó cao trình dät lire hoäc dáy dai

H/n
H/p2 M/„
H' = V „ + ^ iT + T rT <4 7 2 >
2Ebl

ÔN DINH NÊN QUANH COC

Dieu kiên ón dinh nén dät xung quanh eoe khi có áp lire ngang do eoe tác dông có
d.tng sau:

< ^ n in 2 --------(^x'SVi +ÇC|)

COSCPi ' ’

trong do:
a ’v: úng suât hCru hiêu theo phucmg tháng dùng tai dô sâu z;
y,: trong luçmg don vi thé tích tính toân cùa dât;
e,, <p,: lue dinh va góc ma sât trong tính toân cùa dât;
4: he so bâng 0.6 cho eoe nhói và eoe ong: häng 0.3 elio các eoe con lai;
il,: he so häng 1 cho moi truóng hop trùcóng trình chán dât. chän nuóc lay bâng 0,7;
r|2: hç so xét dën tÿ le ành huông cùa phân tài trong thuông xuyên trong tông tài.
+ M,
n 2 = — ------ -- (4-73)
nM p + M v

Mp moment do tài thuông xuyên.

Mv moment do tài tam thôi.
n lay bâng 2.5 trù các truông hop sau.
1/ móng bang il = 4
2/ công trình quan trong:
• /c <2.5 lay n = 4
• /L.> 2.5 lay il = 2,5
Khi /c < 2,5 : eoe ngán hay eoe cúng, ón dinh nén theo phuong ngang duoc kiém tra tai
hai dò sâu z = L và z = L/3.
Khi /c > 5 Coc dài hay eoe chiù uón. ón dinh nén theo phuong ngang duoc kiém tra tai
0,85
do sàu z = —— .
“ hd
T h i du

Tinli moment uón M doc theo eoe và chuyén dich ngang cùa eoe ó cao trình mât dät và
cao trình lue ngang H tác dóng cùa mot eoe bètóng cót thép, trón róng. Coc có duóng

176
 CHLfONG 4 - THIÉT KÉ MÓNG COC

kinh trong d, = 0,4m, duòng kinh ngoài d = 0.6m Chiéu dai eoe chòn trong dät, / = 8m,
cao trình lue ngang tàc dòng, /0 = 2m. Module dàn hói cùa bêtông Eb = 2.8 IO6 T/m .
Lue ngang H = 4,15 T. Nén dät là cät hat trung dò chàt trung bình.

L o i g id i

Moment quàn tinh tiet dién ngang cùa eoe:

1, » ( _d.4 - d ? ) = 3L14 ( 0 . ^ - 0 , 4 4) = |0 - 3 m4
64 64

Dò cùng tiet dién ngang cùa eoe:

EhI = 2 ,8 .IO6 X 5.1.10 - Tm2 = 14.28.10 3 Tm2

Chiéu ròng quy uóc bc cùa eoe:

bc = 1,5d + 0,5 = 1.4 m

(Theo TCXD 205, khi d > 0,8m thì bc = d + lm và khi d < 0,8 m thì bc = l,5d + 0,5m)

Nén dät là cät hat trung dò chat trung bình có he so tÿ le K = 650T/m4

He so bién dang:

(Kb 650x1,4
a h,, = 5 — = 5 ----------- - = 0.576 m
bd V EbI 14,28.10

Chiéu tinh dòi cùa phàn eoe trong dät

/e = a j = 0,576 X 8m = 4,6
Càc chuyén vi SllH , ôHM , ôMH , òMM cùa eoe ó cao trình mät dät, do các ùng lue don vi
dät cao trình này.

J __ a = ________L
SHH = —;-----------------------------------------------------------------A() = ----------r-----------
nn c bIT w
a bdE n c-7/:3 x
° 0,5763 w i14,28.IO3
a io in->

1 1 ------ ------------ 4 „ - |
— — ---------B „ = -------- --------------- 5-1,621=3.457.10 4 T
a'*bdCb
bdEbI 0,576 xl4,28.10

1 - — _______ 4 ^ 1 - 1
S MM = --------- C0 = ----------------------------r l , 7 5 1= 2,140.IO'4 r ' m
a bdE bI 0,576x14,28. IO3

Moment uòn và lue càt cùa eoe tai cao trình mät dät:

H0 = H = 4,15 T

M0 = M + H/0 = 4,15 x 2 = 8,3 Tm

Chuyén vi ngang y0 và góc xoay v|/0, tai cao trình mät dät.

177
CHUCÍNG 4 - TH IET KË MÓNG COC

y0 = H0S| i , i + M 0S,|M = (4,15x9,085.10 4 + 8.3x3.457.10 4)m = 67.10 4m = 0,67cm

V);n= H,,Smm + = (4.15x3,457.10 4 + 8,3x2,14.10'4)rad = 32.11.10 '4rad = 0,18 dò

Chuyén vi cùa coc à cao trình dät lire ngang H:

4,15 X 23
A„ = y 0 + V n / o + — - + — - = 0 ,0 0 6 7 + 32,01.10 4 x 2 + :0,014m
3 x 1 4 ,2 8 .103

Âp lire tính toan, a r (T/m2), moment uô’n Mz (Tm), lire cât Qz (T), Hong các tiet dièn cùa
coc diroc tính theo các công thiic sau:

K
°,. = -----Zc y 0A , - ^ B l +
“ bd «h,,

~ a bdEh'y(|Aî «bdEblVoBj + M„C, + D,

“ bd

Q / = “ bd^blycAj _ a bl|E bIi|/0B 4 + a bdM0C4 + H0D4

My (T/m)
6

trong do zc chiëu sáu tính dói. zc = a bllz

Các già tri A i. A3. A4. Bh B,. B4. C,. C-,. C4, D,. D3, D4 tra trong bang G3 cira TCXD 205

Bang tính moment lion Mv doc thàn epe

z Zc A, B, C, D. M,
0 0 0 0 1 0 8.3
0.174 0.1 0 0 1 0.1 9.015
0.347 0.2 -0.001 0.000 1.000 0.200 9.701
0.521 0.3 -0.004 -0.001 1.000 0.300 10.334
0.694 0.4 -0.011 -0.002 1.000 0.400 10.895

178
 C H I/P N G 4 - T H IET K¿ MÓNG COC

z ¿L A, B, C, D, My
0.868 0.5 -0.021 -0.005 0.999 0.500 11.369
1.042 0.6 -0.036 -0.01 1 0.998 0.600 11.744
1.215 0.7 -0.057 -0.020 0.996 0.699 12.013
1.389 0.8 -0.085 -0.034 0.992 0.799 12.172
1.563 0.9 -0.121 -0.055 0.985 0.897 12.221
1.736 1 -0.167 -0.083 0.975 0.994 12.160
1.910 1.1 -0.222 -0.122 0.960 1.090 11.993
2.083 1.2 -0.287 -0.173 0.938 1.183 11.727
2.257 1.3 -0.365 -0.238 0.907 1.273 11.367
2.431 1.4 -0.455 -0.319 0.866 1.358 10.924
2.604 1.5 -0.559 -0.420 0.811 1.437 10.404
2.778 1.6 -0.676 -0.543 0.739 1.507 9.820
2.951 1.7 -0.808 -0.691 0.646 1.566 9.180
3.125 1.8 -0.956 -0.867 0.530 1.612 8.494
3.299 1.9 -1.118 -1.074 0.385 1.640 7.775
3.472 2 -1.295 -1.314 0.207 1.646 7.030
3.646 2.1 -1.487 -1.590 -0.010 1.627 6.271
3.819 2.2 -1.693 -1.906 -0.271 1.575 5.506
3.993 2.3 -1.912 -2.263 -0.582 1.486 4.746
4.167 2.4 -2.141 -2.663 -0.949 1.352 3.997
4.340 2.5 -2.379 -3.109 -1.379 1.165 3.270
4.514 2.6 -2.621 -3.600 -1.877 0.917 2.571
4.688 2.7 -2.865 -4.137 -2.452 0.598 1.909
4.861 2.8 -3.103 -4.718 -3.108 0.197 1.290
5.035 2.9 -3.331 -5.340 -3.852 -0.295 0.722
5.208 3 -3.540 -6.000 -4.688 -0.891 0.213
5.382 3.1 -3.722 -6.690 -5.621 -1.603 -0.230
5.556 3.2 -3.864 -7.403 -6.653 -2.443 -0.599
5.729 3.3 -3.955 -8.127 -7.785 -3.424 -0.886
5.903 3.4 -3.979 -8.847 -9.016 -4.557 -1.082
6.076 3.5 -3.919 -9.544 -10.340 -5.854 -1.177
6.250 3.6 -3.757 -10.196 -11.751 -7.325 -1.162
6.424 3.7 -3.471 -10.776 -13.235 -8.979 -1.024
6.597 3.8 -3.036 -11.252 -14.774 -10.821 -0.752
6.771 3.9 -2.427 -11.585 -16.346 -12.854 -0.334
6.944 4 -1.614 -11.731 -17.919 -15.075 0.246

179
CHUONG 4 - T H IÉT KÉ MÓNG COC

Biéu do m om ent cùa eoe chili tài ngang

z A.- a4 b4 C4 d4 Q,(T)
0.000 0 0 0 0 1 4.150
0.174 0.1 -0.005 0.000 0 1 4.064
0.347 0.2 -0.020 -0.003 0.000 1.000 3.824
0.521 0.3 -0.045 -0.009 -0.001 1.000 3.458
0.694 0.4 -0.080 -0.021 -0.003 1.000 2.994
0.868 0.5 -0.125 -0.042 -0.008 0.999 2.455
1.042 0.6 -0.180 -0.072 -0.016 0.997 1.863
1.215 0.7 -0.245 -0.114 -0.030 0.994 1.238
1.389 0.8 -0.320 -0.171 -0.051 0.989 0.600
1.563 0.9 -0.404 -0.243 -0.082 0.980 -0.037
1.736 1 -0.499 -0.333 -0.125 0.967 -0.658
1.910 1.1 -0.603 -0.443 -0.183 0.946 -1.252
2.083 1.2 -0.716 -0.575 -0.259 0.917 -1.809
2.257 1.3 -0.838 -0.730 -0.356 0.876 -2.321
2.431 1.4 -0.967 -0.910 -0.479 0.821 -2.782
2.604 1.5 -1.105 -1.116 -0.630 0.747 -3.189
2.778 1.6 -1.248 -1.350 -0.815 0.652 -3.538
2.951 1.7 -1.396 -1.613 -1.036 0.529 -3.828
3.125 1.8 -1.547 -1.906 -1.299 0.374 -4.059
3.299 1.9 -1.699 -2.227 -1.608 0.181 -4.230
3.472 2 -1.848 -2.578 -1.966 -0.057 -4.345
3.646 2.1 -1.992 -2.956 -2.379 -0.345 -4.403
3.819 2.2 -2.125 -3.360 -2.849 -0.692 -4.409
3.993 2.3 -2.243 -3.785 -3.379 -1.104 -4.363
4.167 2.4 -2.339 -4.228 -3.973 -1.592 -4.268
4.340 2.5 -2.407 -4.683 -4.632 -2.161 -4.128
4.514 2.6 -2.437 -5.140 -5.355 -2.821 -3.943
4.688 2.7 -2.420 -5.591 -6.143 -3.580 -3.714
4.861 2.8 -2.346 -6.023 -6.990 -4.445 -3.444
5.035 2.9 -2.200 -6.420 -7.892 -5.423 -3.131
5.208 3 -1.969 -6.765 -8.840 -6.520 -2.775
5.382 3.1 -1.638 -7.034 -9.822 -7.739 -2.376
5.556 3.2 -1.187 -7.204 -10.822 -9.082 -1.930
5.729 3.3 -0.599 -7.243 -11.819 -10.549 -1.435

180
 CH JO N G 4 - T H IE T KÉ M ÓNG COC

z z. a4 d4 Q,(T)

n
P
5.903 3.4 0.147 -7.118 -12.787 -12.133 -0.887
6.076 3.5 1.074 -6.789 -13.692 -13.826 -0.282
6.250 3.6 2.205 -6.212 -14.496 -15.613 0.385
6.424 3.7 3.563 -5.338 -15.151 -17.472 1.119
6.597 3.8 5.173 -4. Ill -15.601 -19.374 1.926
6.771 3.9 7.059 -2.473 -15.779 -21.279 2.810
6.944 4 9.244 -0.358 -15.610 -23.140 3.775
QIV) (T)
Q(T)
■5 000 -4,000 -3 000 -2.000 -1 000 0.000 1.000 2.000 3.000 4.000 5.000

Báng tinh lue cát Q(/.| doc thân coc

Báng tính ûng suât ctv theo phuong ngang cüa mât bên cùa coc

z zc A, B, c, D, CTy(Z)
0.000 0 1 0 0 0 0
0.174 0.1 1 0.1 0.005 0 0.694
0.347 0.2 1 0.2 0.020 0.001 1.268
0.521 0.3 1 0.3 0.045 0.004 1.728
0.694 0.4 1 0.4 0.080 0.011 2.084
0.868 0.5 1 0.5 0.125 0.021 2.341
1.042 0.6 0.999 0.6 0.180 0.036 2.509
1.215 0.7 0.999 0.7 0.245 0.057 2.597

18I
CH JO N G 4 - TH IÊT KË MÓNG COC

z zc A, B, c, D, o y(z)
1.389 0.8 0.997 0.799 0.320 0.085 2.614
1.563 0.9 0.995 0.899 0.405 0.121 2.568
1.736 1 0.992 0.997 0.499 0.167 2.468
1.910 1.1 0.987 1.095 0.604 0.222 2.323
2.083 1.2 0.979 1.192 0.718 0.288 2.141
2.257 1.3 0.969 1.287 0.841 0.365 1.930
2.431 1.4 0.955 1.379 0.974 0.456 1.697
2.604 1.5 0.937 1.468 1.115 0.560 1.449
2.778 1.6 0.913 1.553 1.264 0.678 1.191
2.951 1.7 0.882 1.633 1.421 0.812 0.929
3.125 1.8 0.843 1.706 1.584 0.961 0.668
3.299 1.9 0.795 1.770 1.752 1.126 0.411
3.472 2 0.735 1.823 1.924 1.308 0.161
3.646 2.1 0.662 1.863 2.098 1.506 -0.080
3.819 2.2 0.575 1.887 2.272 1.720 -0.309
3.993 2.3 0.470 1.892 2.443 1.950 -0.527
4.167 2.4 0.347 1.874 2.609 2.195 -0.733
4.340 2.5 0.202 1.830 2.765 2.454 -0.926
4.514 2.6 0.033 1.755 2.907 2.724 -1.109
4.688 2.7 -0.162 1.643 3.030 3.003 -1.281
4.861 2.8 -0.385 1.490 3.128 3.288 -1.444
5.035 2.9 -0.640 1.290 3.196 3.574 -1.599
5.208 3 -0.928 1.037 3.225 3.858 -1.748
5.382 3.1 -1.251 0.723 3.207 4.133 -1.892
5.556 3.2 -1.612 0.343 3.132 4.392 -2.032
5.729 3.3 -2.011 -0.112 2.991 4.626 -2.169
5.903 3.4 -2.450 -0.648 2.772 4.826 -2.304
6.076 3.5 -2.928 -1.272 2.463 4.980 -2.435
6.250 3.6 -3.445 -1.991 2.050 5.075 -2.563
6.424 3.7 -4.000 -2.813 1.520 5.097 -2.684

182
 CHLfONG 4 - THIÉT KÉ' MÓNG COC

z zc A, B, c, D, a y(z)
6.597 3.8 -4.590 -3.742 0.857 5.029 -2.796
6.771 3.9 -5.210 -4.784 0.047 4.853 -2.895
6.944 4 -5.854 -5.941 -0.927 4.548 -2.975
7.118 4.1 -6.514 -7.216 -2.080 4.092 -3.030
7.292 4.2 -7.179 -8.607 -3.428 3.461 -3.051

a v (T/m"2)

■ .
-4
-----------3----------------------
- 2 - 1 0
------M U 1 2 3

>

------------------------------------- 8MQC
Biéu dá áp lue iigaiig cria eoe chili (di iigaiig

Coc tira lën dit Coc tira lên dá Coc ngàm trong dá
u
A„ B,, Q, Am Q, A„ B„ C,,
0,5 72,004 192,026 576,243 48,006 96,037 192,291 0,042 0,125 0,500
0,6 50,007 111.149 278.069 33,344 55,609 92,942 0,072 0,180 0,600
0,7 36,745 70,023 150,278 24,507 35,059 50,387 0,114 0,244 0,699
0,8 28,140 46,943 88,279 18,775 23.533 29,763 0,170 0,319 0,798
0,9 22.240 33,008 55,307 14,851 16,582 18,814 0,241 0.402 0,896
1.0 18,030 24,106 36,486 12,049 12,149 12,582 0,329 0.494 0,992
1.1 14.916 18,160 25,123 9,983 9,196 8,836 0,434 0,593 1,086
1,2 12,552 14,041 17.944 8,418 7,159 6,485 0,556 0,698 1,176
1,3 10,717 11,103 13,235 7,208 5,713 4.957 0,695 0,807 1.262
1,4 9,266 8.954 10,050 6,257 4,664 3,937 0,849 0,918 1,342

183
C H lfÖ N G 4 - THIET KE MÒNG COC

Coc tua lên dät Coc tua lên dà Coc ngàm trong dà
u
A„ B,, Ç, A„ IS,, Q, A,, B, c,,
1,5 8,101 7,349 7,838 5,498 3,889 3,240 1,014 1,020 1,415
1,6 7,151 6.129 6,268 4.887 3,308 2,758 1,186 1.434 1,480
1.7 6,375 5,189 5,133 4,391 2,868 2,419 1,361 1,232 1,535
1,8 5,730 4,456 4,299 3,985 2,533 2,181 1,532 1,321 1,581
1,9 5,190 3,878 3,679 3,653 2,277 2,012 1,693 1,397 1,617
2,0 4,737 3,418 3,213 3,381 2,081 1,891 1,841 1,460 1,644
2,2 4.032 2,756 2,591 2,977 1,819 1,758 2,080 1,545 1,675
2,4 3,526 2,327 2,227 2,743 1,673 1,701 2,210 1.586 1,685
2,6 3.163 2,048 2,013 2,548 1,600 1,687 2,330 1,596 1,687
2,8 2.905 1,869 1.889 2,453 1,572 1,693 2,371 1,593 1,687
3,0 2.727 1,758 1,818 2,406 1,568 1.707 2,385 1,586 1,691
3,5 2.502 1,641 1,757 2,394 1,597 1,739 2,389 1,584 1,711
>4 2.441 1,621 1,751 2.419 1.618 1,750 2,401 1,600 1,732

G ià tri các hç so A0,150, C0 Iíáng (¡2 - TCXD205-1998

A, B, c, D, a2 B, C, D:
0 1 0 0 0 0 1 0 0
0.1 1 0.1 0.005 0 0 1 0.1 0.005
0.2 1 0.2 0.020 0.001 0 1 0.2 0.02
0.3 1 0.3 0.045 0.004 0.000 1.000 0.300 0.045
0.4 1 0.4 0.080 0.011 -0.001 1.000 0.400 0.080
0.5 1 0.5 0.125 0.021 -0.003 0.999 0.500 0.125
0.6 0.999 0.6 0.180 0.036 -0.005 0.999 0.600 0.180
0.7 0.999 0.7 0.245 0.057 -0.010 0.997 0.700 0.245
0.8 0.997 0.799 0.320 0.085 -0.017 0.995 0.799 0.320
0.9 0.995 0.899 0.405 0.121 -0.027 0.990 0.898 0.405
1 0.992 0.997 0.499 0.167 -0.042 0.983 0.996 0.499
1.1 0.987 1.095 0.604 0.222 -0.061 0.973 1.093 0.603
1.2 0.979 1.192 0.718 0.288 -0.086 0.959 1.188 0.717
1.3 0.969 1.287 0.841 0.365 -0.119 0.938 1.280 0.840
1.4 0.955 1.379 0.974 0.456 -0.160 0.910 1.369 0.972
1.5 0.937 1.468 1.115 0.560 -0.210 0.874 1.453 1.111
1.6 0.913 1.553 1.264 0.678 -0.272 0.826 1.530 1.259

184
 CHLfONG 4 - TH IÊT KÊ' MÒNG COC

zt A, B, c, D, A, B; Q D,
1.7 0.882 1.633 1.421 0.812 -0.346 0.764 1.600 1.412
1.8 0.843 1.706 1.584 0.961 -0.434 0.686 1.659 1.571
1.9 0.795 1.770 1.752 1.126 -0.538 0.590 1.705 1.734
2 0.735 1.823 1.924 1.308 -0.658 0.471 1.735 1.898
2.1 0.662 1.863 2.098 1.506 -0.797 0.326 1.745 2.062
2.2 0.575 1.887 2.272 1.720 -0.956 0.151 1.731 2.222
2.3 0.470 1.892 2.443 1.950 -1.136 -0.057 1.689 2.375
2.4 0.347 1.874 2.609 2.195 -1.339 -0.303 1.613 2.516
2.5 0.202 1.830 2.765 2.454 -1.565 -0.591 1.497 2.641
2.6 0.033 1.755 2.907 2.724 -1.815 -0.926 1.335 2.743
2.7 -0.162 1.643 3.030 3.003 -2.089 -1.312 1.119 2.815
2.8 -0.385 1.490 3.128 3.288 -2.388 -1.755 0.842 2.849
2.9 -0.640 1.290 3.196 3.574 -2.709 -2.257 0.495 2.836
3 -0.928 1.037 3.225 3.858 -3.053 -2.824 0.068 2.764
3.1 -1.251 0.723 3.207 4.133 -3.417 -3.458 -0.446 2.621
3.2 -1.612 0.343 3.132 4.392 -3.796 -4.163 -1.059 2.392
3.3 -2.011 -0.112 2.991 4.626 -4.188 -4.939 -1.780 2.062
3.4 -2.450 -0.648 2.772 4.826 -4.585 -5.788 -2.619 1.610
3.5 -2.928 -1.272 2.463 4.980 -4.981 -6.708 -3.586 1.016
3.6 -3.445 -1.991 2.050 5.075 -5.365 -7.695 -4.690 0.257
3.7 -4.000 -2.813 1.520 5.097 -5.728 -8.745 -5.939 -0.696
3.8 -4.590 -3.742 0.857 5.029 -6.055 -9.847 -7.339 -1.871
3.9 -5.210 -4.784 0.047 4.853 -6.329 -10.990 -8.895 -3.302
4 -5.854 -5.941 -0.927 4.548 -6.533 -12.158 -10.608 -5.028
4.1 -6.514 -7.216 -2.080 4.092 -6.644 -13.329 -12.478 -7.089
4.2 -7.179 -8.607 -3.428 3.461 -6.638 -14.476 -14.496 -9.533

Bang già tri các hé so A i, B i, C i, Di (báng G3 - TCXD205-1998)

zt A, B, c, D, Aj b4 C4 D,
0 0 0 1 0 0 0 0 1
0.1 0 0 1 0.1 -0.005 0.000 0 1
0.2 -0.001 0.000 1.000 0.200 -0.020 -0.003 0.000 1.000
0.3 -0.004 -0.001 1.000 0.300 -0.045 -0.009 -0.001 1.000

185
CHUONG 4 - THIÉT KÉ MÓNG COC

Z L. A, B, c, D, A„ Bj C4 d4
0.4 - 0 .0 1 1 -0.002 1.000 0.400 -0.080 -0.021 -0.003 1 .0 0 0

0.5 -0.021 -0.005 0.999 0.500 -0.125 -0.042 -0.008 0.999

0.6 -0.036 - 0 .0 1 1 0.998 0.600 -0.180 -0.072 -0.016 0.997
0.7 -0.057 -0.020 0.996 0.699 -0.245 -0.114 -0.030 0.994
0.8 -0.085 -0.034 0.992 0.799 -0.320 -0.171 -0.051 0.989
0.9 -0.121 -0.055 0.985 0.897 -0.404 -0.243 -0.082 0.980
1 -0.167 -0.083 0.975 0.994 -0.499 -0.333 -0.125 0.967
1.1 -0.222 -0.122 0.960 1.090 -0.603 -0.443 -0.183 0.946
1.2 -0.287 -0.173 0.938 1.183 -0.716 -0.575 -0.259 0.917
1.3 -0.365 -0.238 0.907 1.273 -0.838 -0.730 -0.356 0.876
1.4 -0.455 -0.319 0.866 1.358 -0.967 -0.910 -0.479 0.821
1.5 -0.559 -0.420 0.811 1.437 -1.105 -1.116 -0.630 0.747
1.6 -0.676 -0.543 0.739 1.507 -1.248 -1.350 -0.815 0.652
1.7 -0.808 -0.691 0.646 1.566 -1.396 -1.613 -1.036 0.529
1.8 -0.956 -0.867 0.530 1.612 -1.547 -1.906 -1.299 0.374
1.9 -1.118 -1.074 0.385 1.640 -1.699 -2.227 -1.608 0.181
2 -1.295 -1.314 0.207 1.646 -1.848 -2.578 -1.966 -0.057
2.1 -1.487 -1.590 -0.010 1.627 -1.992 -2.956 -2.379 -0.345
2.2 -1.693 -1.906 -0.271 1.575 -2.125 -3.360 -2.849 -0.692
2.3 -1.912 -2.263 -0.582 1.486 -2.243 -3.785 -3.379 -1.104
2.4 -2.141 -2.663 -0.949 1.352 -2.339 -4.228 -3.973 -1.592
2.5 -2.379 -3.109 -1.379 1.165 -2.407 -4.683 -4.632 -2.161
2.6 -2.621 -3.600 -1.877 0.917 -2.437 -5.140 -5.355 -2.821
2.7 -2.865 -4.137 -2.452 0.598 -2.420 -5.591 -6.143 -3.580
2.8 -3.103 -4.718 -3.108 0.197 -2.346 -6.023 -6.990 -4.445
2.9 -3.331 -5.340 -3.852 -0.295 -2.200 -6.420 -7.892 -5.423
3 -3.540 -6.000 -4.688 -0.891 -1.969 -6.765 -8.840 -6.520
3.1 -3.722 -6.690 -5.621 -1.603 -1.638 -7.034 -9.822 -7.739
3.2 -3.864 -7.403 -6.653 -2.443 -1.187 -7.204 -10.822 -9.082
3.3 -3.955 -8.127 -7.785 -3.424 -0.599 -7.243 -11.819 -10.549
3.4 -3.979 -8.847 -9.016 -4.557 0.147 -7.118 -12.787 -12.133

186
 CHLfONG 4 - TH IËT KÉ' M ÓNG COC

Ze A, B, C, D, a4 b4 c4 d4

3.5 -3.919 -9.544 -10.340 -5.854 1.074 -6.789 -13.692 -13.826

3.6 -3.757 -10.196 -11.751 -7.325 2.205 -6.212 -14.496 -15.613
3.7 -3.471 -10.776 -13.235 -8.979 3.563 -5.338 -15.151 -17.472
3.8 -3.036 -11.252 -14.774 -10.821 5.173 -4.111 -15.601 -19.374
3.9 -2.427 -11.585 -16.346 -12.854 7.059 -2.473 -15.779 -21.279
4 -1.614 -11.731 -17.919 -15.075 9.244 -0.358 -15.610 -23.140
4.1 -0.567 -11.638 -19.454 -17.478 11.749 2.304 -15.007 -24.895
4.2 0.747 -11.249 -20.902 -20.048 14.591 5.584 -13.870 -26.468

Mot so lòfi giâi khác dira trên hê so T là nghich dào cùa a M:

Và xëp loai eoe chiù tài ngang theo T nhir sau:

L > 5T là coc dài
L < 2T là coc cúng
Tai dò sâu z có:
Qr.T3 r, M0T 2
Chuyên vi ngang cua coc y(z) = A y —1-— + By---------
Ebl

G ôcxoay 6(z) = A 0 + B0

, . A Q(, B M0
Ap lire ngang cua dât lên coc a y(z) = —^ h — ^—
-

Luc cát V (z) = A VQU+

Moment My(z) = AmQ0 T + BmM0 (4.74)

Bang già tri A¡ và B¡ de tính toán cho eoe dai L/T > 5
*5
N

A, A0 Am Av Ap B, B„ B. Bp
«i

0 2.435 -1.623 0.000 1.000 -0.000 1.623 -1.750 1.000 0.000 0.000
0.1 2.273 -1.618 0.100 0.989 -0.227 1.453 -1.650 1.000 -0.007 -0.145
0.2 2.112 -1.603 0.198 0.956 -0.422 1.293 -1.550 0.999 -0.028 -0.259

0.3 1.952 -1.578 0.291 0.906 -0.586 1.143 -1.450 0.994 -0.058 -0.343
0.4 1.796 -1.545 0.379 0.840 -0.718 1.003 -1.351 0.987 -0.095 -0.401
0.5 1.644 -1.503 0.459 0.764 -0.822 0.873 -1.253 0.976 -0.137 -0.436

187
CHLTÖNG 4 - TH IET KË MÓNG COC

B,> B„, B, Br
N

*5 A, A„ Am A, B,
II

\
0.6 1.496 -1.454 0.532 0.677 -0.897 0.752 -1.156 0.960 -0.181 -0.451

0.7 1.353 -1.397 0.595 0.585 -0.947 0.642 -1.061 0.939 -0.226 -0.449

0.8 1.216 -1.335 0.649 0.489 -0.973 0.540 -0.968 0.914 -0.270 -0.432

0.9 1.086 -1.268 0.693 0.392 -0.977 0.448 -0.878 0.885 -0.312 -0.403

1.0 0.962 -1.197 0.727 0.295 -0.962 0.364 -0.792 0.852 -0.350 -0.364

1.2 0.738 -1.047 0.767 0.109 -0.885 0.223 -0.629 0.775 -0.414 -0.268

1.4 0.544 -0.893 0.772 -0.056 -0.761 0.112 -0.482 0.688 -0.456 -0.157

1.6 0.381 -0.741 0.746 -0.193 -0.609 0.029 -0.354 0.594 -0.477 -0.047

1.8 0.247 -0.596 0.696 -0.298 -0.445 -0.030 -0.245 0.498 -0.476 0.054

2.0 0.142 -0.464 0.628 -0.371 -0.283 -0.070 -0.155 0.404 -0.456 0.140

3.0 -0.075 -0.040 0.225 -0.349 0.226 -0.089 0.057 0.059 -0.213 0.368

4.0 -0.050 0.052 0 .0 0 0 -0.106 0.201 -0.028 0.049 -0.042 0.017 0.112
5.0 -0.009 0.025 0.015 0.046 0 .0 0 0 -0 .0 1 1 -0.026 0.029 -0.002
0.033

*ñ 2
^ 3

5
Hê so Av và By theo già tri L/T = 7

K,
0,2 0,4 0,6 0,8 1,0 1,2

Hê so Am và Bm theo già tri L/T = Zmax

188
 CHUONG 4 - THIÉT KE MÓNG COC

T h i du

Tinh moment uön M doc theo eoe và ehuyén dich ngang cùa eoe 0 cao trinh mât dâ't và cao
trình lire ngang H tàc dòng cùa mot eoe bètòng cót thép. Coc có diròng kinh d = 0,8m

Chiéu dai eoe chòn trong dät, / = 10m, cao trình lue ngang tàc dòng, /0 = 2m. Module
dàn hói cùa bètòng Eb = 2.8 IO6 T/m 2. Lue ngang H = 4,15 T. Nén dät là cät hat trung dò
chàt trung bình.

Lòri giai

Moment quàn tinh tiet dien ngang cùa eoe:

, nd4 3,14x 0,84 „ -2 4

1 = ----- = —-------- -— = 2 x 1 0 m
64 64

Dò cùng tiet dién ngang cùa eoe:

EbI = 2,8. IO6 X 2 X 10 2 Tm 2 = 5.6 x 104 Tm 2

Chiéu ròng quy iróc bc cùa eoe:

bc = d + 1m = 1,8 m

(Theo TCXD 205, khi d > 0,8m thì bc = d + lm và khi d < 0,8 m thì bc = l,5d + 0,5m)

Nén dät là càt hat trung dò chät trung bình có he so tÿ le K = 650T/m4

He so bién dang :

K b. 650x1,8 „ -i ^ ,
«bd = 5 — = 5 —— — = 0,461 m => T = l / a h
\ Ebl \ 5 ,6 x 1 0

Chiéu tinh dói cùa phàn eoe trong dät :

le = a bd/ = //T = 0,461 x 10m = 4,61

Trong dó ze chiéu sàu tinh dói, zc = a Mz = z/T

Ap lue ngang cùa dät lên eoe a y(z) = ApQ0 ¡T + BpM0 /T2

Lue càt V(z) = AVQ0 + BVM0 [T

Moment M(z) = AmQ0 T + BmM0

Bang tinh moment uón M v doc than eoe

Ze Am My(Z) z (m)
0 0 1 8.3 0
0.1 0.1 1 8.48343 0.237

189
CHLfONG 4 - THIET KË MÓNG COC

Ze Am Bm My(Z) z (m)
0.2 0.198 0.999 8.654891 0.474
0.3 0.291 0.994 8.783981 0.711
0.4 0.379 0.987 8.8873 0.948
0.5 0.459 0.976 8.942744 1.185
0.6 0.532 0.96 8.943848 1.422
0.7 0.595 0.939 8.885109 1.659
0.8 0.649 0.914 8.776661 1.896
0.9 0.693 0.885 8.61667 2.133
1 0.727 0.852 8.405136 2.370
1.2 0.767 0.775 7.839408 2.844

1.4 0.772 0.688 7.12648 3.318

1.6 0.746 0.594 6.298588 3.791

1.8 0.696 0.498 5.410073 4.265

2 0.628 0.404 4.50514 4.739
3 0.225 0.059 0.902418 7.109
4 0 -0.042 -0.3486 9.479

5 -0.033 -0.026 -0.27633 11.848

My (T.m)

190
 CHUONG 4 - THIÉT KÉ MÓNG COC

B ang tinh lire càt V (/.) dpc Ihàn eoe

zt Av Bv Vy(z) z

0 1 0 4.15 0

0.1 0.989 -0.007 3.966672 0.236967

0.2 0.956 -0.028 3.416689 0.473934

0.3 0.906 -0.058 2.619142 0.7109

0.4 0.84 -0.095 1.617517 0.947867
0.5 0.764 -0.137 0.47605 1.184834

0.6 0.677 -0.181 -0.7504 1.421801

0.7 0.585 -0.226 -2.01727 1.658768
0.8 0.489 -0.27 -3.28108 1.895735
0.9 0.392 -0.312 -4.50969 2.132701
1 0.295 -0.35 -5.65964 2.369668
1.2 0.109 -0.414 -7.6903 2.843602
1.4 -0.056 -0.456 -9.20112 3.317536
1.6 -0.193 -0.477 -10.1827 3.791469
1.8 -0.298 -0.476 -10.5988 4.265403
2 -0.371 -0.456 -10.5084 4.739336
3 -0.349 -0.213 -5.63769 7.109005
4 -0.106 0.017 -0.10554 9.478673
5 0.015 0.029 0.632629 11.84834

Biéu ciò lue eùt eùu eoe c h ili td i ngang

191
CHUÖNG 4 - THIÉT KÊ MÓNG COC

Báng tính úng suât a y theo phuong ngang cúa mât ben cúa eoe

Ze A„ B„ a,(z) (z)
0 0 0 0 0
0.1 -0.227 -0.145 -0.61187 0.236967
0.2 -0.422 -0.259 -1.12188 0.473934
0.3 -0.586 -0.343 -1.53325 0.7109
0.4 -0.718 -0.401 -1.85015 0.947867
0.5 -0.822 -0.436 -2.08402 1.184834
0.6 -0.897 -0.451 -2.23754 1.421801
0.7 -0.947 -0.449 -2.32215 1.658768
0.8 -0.973 -0.432 -2.34255 1.895735
0.9 -0.977 -0.403 -2.30669 2.132701
1 -0.962 -0.364 -2.22278 2.369668
1.2 -0.885 -0.268 -1.94603 2.843602
1.4 -0.761 -0.157 -1.5648 3.317536
1.6 -0.609 -0.047 -1.13601 3.791469
1.8 -0.445 0.054 -0.69951 4.265403
2 -0.283 0.14 -0.28868 4.739336
3 0.226 0.268 0.791924 7.109005
4 0.201 0.112 0.517558 9.478673
5 0.046 -0.002 0.077604 11.84834

Hiínt ció ú p lue ngang cita e o e chili la i ngang

192
 CHtfdNG
GIA CO NËN
5
Theo Peck, có thé kiém tra dât trong ho dào bàng tay de hiéu trang thái dát dính nhu sau:

Sire c h iu nén m ot truc, q

Set N h â n d a n g ta i công trirông
(k N /n r )

R at m êm An c à n à m ta y v ào d â t d é dàng <25

M ém An c à n g ó n c à i v ào d ât dé dàng 25 - 50

D èo An c á n g ó n c à i v ào dát càn có lue 5 0 - 100

Cúng An m a n h n g ó n c à i làm lôm d it 1 0 0 -2 0 0

R át cúng An m a n h b à n g m ó n g ngón cài dé dàu 2 0 0 - 40 0

R ân K h ó d é d à u trê n dâ't bàn g cách àn >400

m a n h n g ó n cài

Cüng có thê càn cú váo két qua thí nghiêm SPT dé dánh giá dât yëu. dâc biét quan trong
dói vói dát cát, vi rát khó láy duçrc màu nguyén dang dé time hién các thí nghiêm cât,
nén trong phông.

Dâ't c a t (tin c ày ) D ât sét (k h ô n g tin c ây làm )

N (SPT) N(SPT)

<2 R ât m em

0+4 R ât rcri 2+ 4 M êm

4+10 Roi 4+8 D èo

10 + 30 C h at TB 8 + 15 C úng

30 + 50 C h at 15 + 30 R át cúng

>50 R ât ch at >30 R ân

Khi dât nén tu nhiên không du khà nàng gánh dô công trinh cán phài gia cô nén nhàm
thay dói tinh chat ca hoc và vât lÿ cùa dât yëu bàng các bien phap:

- Thay thé lóp dât xâ'u bàng loai dât tôt tao các dçm chiu lue.

193
CHUONG 5 - G IA C Ô NEN

- Giàm thé tich lô rông: dam chât bàng ta roi; xe lu; gia tài trirôc bàng dât dâp cô hoâc
không cô hùt chân không, c6 thé kê't hop vôi câc thiët bi thâm dùng; rung dông hoâc
dông ong tao lô rông roi dira vât lieu roi xuô'ng thay thé thành câc coc vât lieu roi; ...

- Tâng lire dinh giùa câc hat: trôn dât vôi xi mâng, vôi trong lôp trên mât; hoâc trôn sâu
dê tao thành coc hôn hçrp dât - vôi, dât - ximâng; phut ciment hoâc vûa xi mâng cao âp
vào nén dât à tâng nông hay sâu; ...

- Dira vào trong dât nhùng vât lieu chiu kéo tôt hon dê tâng cirông khâ nâng chiu kéo cùa
dât von rât bé. Câc vât lieu dira vào dât gôm thanh kim loai, thanh gô, vâi, soi, luôi
thircmg duçfc goi là vât lieu dia kÿ thuât.

Khi lira chon phuong ân xù lÿ nén phâi xét dën môi triràng,diêukiên kÿ thuât,nguôn
vât lieu tai chô, chi phi công trînh, tiën dô thi c ô n g ,...

5.1. DÊM VÂT LIEU ROI (DÂ - CÂT)

Khi nén là dât sét mêm hoâc cât rôi co siic chiu tâi bé và biën dang Ion không du khà
nâng gânh dô tâi trong công trinh, vùng biën dang déo duôi dây mông phât trién sâu hon
25% bé rông mông hoâc rông hon 50% bé rông dây công trinh vôi mông công trinh dât
dâp, cân phâi thay lôp dât yëu â'y bàng vât lieu rôi (dâ, soi, cât) cô hoâc không trôn thêm
vât lieu gia cirông nhu xi mâng, vôi nhâm dàm bâo khà nâng làm viêc cùa nén và công
trinh. Lôp dât thay thé diroc goi là dêm vât lieu rôi.

Ung suât nén tai dây dêm vât lieu rôi gôm ùng suât dotrong luong bàn thân dât bên trên
truôc khi cô công trinh là a bl và ùng suât phu thêm do công trinh gây ra a r Ung suât này
phâi nhô hon suc chiu tài cùa nén dât tai cùng dô sâu [cô thé sù dung sùc chiu tài tiêu
chuân RlL (theo quy pham xây dimg 45-70) hoâc sue chiu tâi tinh toân theo phucrng phâp
trang thâi giôi han vë biën dang RM(theo quy pham xây dirng 45-78), hay sùc chiu tài
cho phép Ra theo câc tiêu chuân tinh toân khâc].

194
 CHLfONG 5 - GIÀ CÓ NEN

Tai day lóp dèm vàt lièu rèi, tóng àp lue do trong luong bàn thàn dàt nèn và tài ngoài
phài nhó hon khà nàng chiù tài cùa dàt nèn tu nhién tai dò sàu này.

Theo QPXD 45-70

CTbl + cjz < Rll:z = m(AbzYlc + B(h+z)ytc* + DclL )

Hoàc theo QPXD 45-78

a bl+ wz < Rliz =(m lm2/klc)(AbzY|l + B(h+z)y„* + DcM)

a z = koCTgi vói ko : he so phàn bò' ling suàt theo chièu sàu phu thuòc 1/b và z/b

(hoàc 2z/b)
bz : bé ròng móng tinh dói quy uóc

b2 = ^ F z + a 2 - a (5.1)

vói a=— (5.2)

2
trong dó: / và b là chièu dài và chièu ròng cùa móng thiét ké;
m - he so dièu kièn làm vièc cùa dàt nèn;
m, - he so dièu kièn làm vièc cùa dàt nèn;
m2 - he so dièu kièn làm vièc cùa còng trình trong tàc dung qua lai vói nèn.

Càc hè so sire chiù tài A, B, D tham khào trong chuong truóc.

Bè ròng day dèm vàt lièu rói, duoc xàc dinh theo già thuyè't góc truyèn ùng suàt nèn
trong nèn dàt là 30°, se là:
bj = b + 2h tg30° (5.3)
Khi nèn thóa màn dièu kièn àp lue sè tién hành tinh lùn vói dò lùn cùa dèm vàt lièu reti
và dò lùn cùa dàt yé'u con lai trung vùng nèn lùn ben duói lóp dém.

Dó lùn nèn góm cùa dèm và dàt yé'u phài nhó hon già tri giói han:
Sj + Sdy< S eh (5.4)

Nguyèn ly tinh toàn dèm vàt lièu rói cùng thuóng duoc sù dung de kiém tra nèn dàt duói
day móng có nhièu lóp. Khi duói lóp dàt cùng true tièp gành dó móng có xuàt hièn lóp
dàt yéu hon. Vièc kièm tra khà nàng gành dó lóp dàt cùng tuemg tu nhu lóp dèm vàt lièu
nghla là sue chiù tài dàt nèn theo duoc tinh vói càc dàc trung chó'ng càt cùa lóp cùng và
sue chiù tài cùa lóp yè'u bèn duói duoc tinh vói càc dàc trung chóng càt cùa lóp yé'u dó.

Dém vàt lièu rói thuóng duoc sù dung kèt hop vói vài dia ky thuàt khi dàt dém trèn dàt
yeu nhàm han chè' su chìm làng hat vào trong dàt yéu. Phucmg phàp dèm vàt lièu rói
thuóng duoc sù dung cho nèn duóng, nèn kho. nèn càc còng trình có tài trong khòng lón.

195
CHUdNG 5 - GIA CÔNËN

5.2. COC VÀT LIÊU R()I (DA - CAT)

5.2.1. Khâi niêm chung

Coc vât lieu rài xuât phât tù côt da Ballast là loai coc eau tao bâng dâ rài dât trong dât
tham gia cùng dât nën chô'ng do tài trong công trinh, dà goi là coc, nên ban thân coc vât
lieu roi phài dông nhat, tiët diên lien tue theo chiêu sâu, suc chiu tài cua vât lieu phài lôn
hon dât nên nhiêu lân. Vât lieu lâm coc không thê hôa lân vào dât (chim dân vào dât
yëu). Do dé, không phài loai dât yëu bât kÿ nào cûng c6 thé sir dung coc vât lieu rài.

Coc vât lieu rài duoc sir dung dé gia cuàng câc loai dât yëu không dû khâ nâng gânh dô
công trinh hoâc cô dô lùn quâ lôn khi chiu tài. Kich thuôc coc cô thé thay doi tù 0,3m
dën lm thâm chi Ion hon. Câc phucmg phâp tao coc rài trong nën yëu, nhàm giâm thiëu
âp lue lên nën dât yëu và tâng khâ nâng chiu tài cùa hôn hop dât - coc vât lieu rài.

5.2.2. Nhûrng phuang phâp thi công coc vât lieu rài

Cô nhiëu phuong phâp khâc nhau dé tao coc vât lieu rài:

Phuang phâp nén chât bâng tâc dông rung

Phuong phâp nén chat bâng tâc dông rung duçrc sù dung dé làm chat dât rài bâng mot bô
phân rung dông; bô phân này chim vào dât nhà trong luong bân thân cùng vài châ'n dông
rung cô hoâc không cô su hô tro cùa tia nuôc. Sau khi dat tôi chiëu sâu dinh truôc, bô
phân rung dông duoc rùt lên tù tù và dông thài chô trong duçrc lâp dây lai bâng vât lieu
rài nhu: cât, soi, san, dâ ba lât hoâc dâ dâm.

Phuang phâp thay the bâng rung dông

Phuang phâp thay thé bâng rung dông duçrc sù dung dé câi tao câc loai dât dinh cô hern
18% trong luçmg hat lot qua sàng sô 200 [sàng cô mâc luôi bâng 0,074mm], tùc là dât
cât tro lên. Thiët bi sù dung giông nhu phuong phâp nén chat bâng tâc dông rung. Bô
phân rung dông duçrc nhân chim vào trong dât duôi tâc dung cùa trong lue bân thân công
vài su hô trçr cùa tia nuôc hoâc khi phun cô tâc dung dôi rùa cho dën dat chiëu sâu du
dinh. Trong phucmg phâp này dât xung quanh lô rông không bi nén chat do thiët bi rung,
mà chi nhà tia nuôc hînh thành lô rông.

Trong quâ trinh uôt, lô duoc tao thành trong dât nhà bô phân rung dông tôi chiëu sâu du
dinh nhà tia nuôc âp lue. Khi bô phân rung dông duoc rùt lên, no tao ra mot lô rông cô
duàng kinh khâ lôn. Lô rông duoc lâp dây tùng phân bâng vât lieu rài và duçrc dâm chât
boi mây rung hoat dông bâng diên hoâc thùy lue à gân dây cuôi cùa bô phân rung dông.
Quâ trinh uôt phù hçrp vài nën dât cô mue nuôc ngâm à cao. Su khâc nhau chù yëu giüa

196
 CHLfONG 5 - GIA CO NEN

Uinh 5.2. Nguyen ly va cdc bifirc ilii ci'mg cnc veil ' rr

Ilinh 5.3. Dung roc chi

qua trinh kho va not la sir khong phun nuac trong giai cloan tao 16 r6ng ban (Mu. Trong
qua trinh kho, 16 r6ng vSn duy tri duoc rong khi rut bo phan rung dong len, doi hoi dat
xu ly co do ben cat khong thoat nude loll hon 40kN/m" va muc nuac ngatn tuong
doi sau. hoac phai thay the ngay trong qua trinh rut bo phan rung len.

197
CHLfONG 5 - G IA C O N ^N

G h i c h it: Dai trong vimg I illicit hcfp clio phrfcmg phap rung dong nen d ia l
Vimg 2 chi lliic li hop clio phiicrng phap lliav the
Vimg 3 cd liai pliucnig pliap den kliong kinlt te
Hinh 5.4. Loai dat co the dp dung pliucrng phap net! chat
being rung dong vd tliay the do rung dong

5.2.3. Nhurng mdi q uan he co ban

Vimg dat chiu anh hircmg xung quanh coc vat lieu rofi duoc coi gan dung bang dien tich
hinh tron tuefng due mg. Doi voi cac coc vat lieu rdi bo tri theo so d6 tarn giac deu, vong
tron tuong ducrng co ducmg kinh hieu qua la:
D = 1.05.S (5.5)

Theo so do hinh vuong:

D = 1.13.S (5.6)

Trong do: S - khoang cach giifa cac coc vat lieu roi. So do tarn giac deu cho do chat cua
vimg dat bao quanh coc tot nhat. Tru dat h6n hop co ducmg kinh Dc gom dat chiu anh
huong xung quanh va mot coc vat lieu roi duoc coi la mot don nguyen.

Hinh 5.5. Dan nguyen coc - vimg dat dull liudng vd phdn pltoi ling sudt

198
 CHLföNG 5 - GIÀ CO NËN

Hình 5.5 minh hoa yê'u to diên tich thay thé cûng nhu ling suât tâp trung trên eoe vât liêu
lèi. Tÿ diên tich thay thè' là tÿ sô' giCra diên tich cùa coc vât lieu ròi vói diên tich toàn bô
tru dât tuong duong trong pham vi mot don nguyên và duoc thé hiên nhu sau:
As
(5.7)
As + Ac

trong dö: As - dien tich ngang cüa coc vät lieu röi;

Ac - dien tich ngang cüa dät yeu xung quanh coc.

Ty le dien tich thay the cüng cö the bieu thi bäng diröng kinh D vä khoang cäch S cüa
coc vät lieu röi nhu sau:

(5.8)

trong dó: C r häng so phu thuöc dang bó tri coc vât liêu röi. Neu bö tri hinh vuöng thi
trong mói don nguyên canh S có mot eoe duóng kinh D nên:

theo dang tarn giâc dëu, trong môi don nguyên canli S có mót mia eoe duóng kinh D nên:

(5.9)

2 2

Khi dät hón herp chiù tài, nhiëu nghiên cùu dà chi ra ràng su’ tâp trung ùng suât xuâ't hiên
trên eoe vât liêu rói së kèm theo giàm img suât trong dâ't sét mém ó xung quanh. Diëu
này có thé giài thich là khi chät tài, dò lün cùa eoe vât liêu rói và dâ't ó xung quanh xäp
xi nhau do dò cùng cùa móng. Su phàn bó ùng suät thäng düng trong pham vi mót don
nguyên (góm eoe và dät xung quanh) duoc biëu thi bâng hê so tâp trung ùng suât n. Do
lón he so tâp trung ùng suât n phu thuóc vào: quan lié giùa dò cùng cùa eoe vât liêu röi
vói dâ't xung quanh và theo ti lé diên tich thay thè, già tri n duçrc xàc dinh tù thi nghiém
hiên truóng. Theo tóng ket cùa Barksdal và Bachus (1983), hê so tâp trung ùng suât n
bièn dói trong khoàng tù 2 dè'n 5. Trong khi dó, Aboshi (1979) và Bergado (1987) nhàn
duoc già tri cao hon, bàng 9. Hê so tâp trung ùng suât cao mà Bergado (1987) nhàn
duoc. có thè là do dò cùng cao cùa täm phäng sù düng khi chat tài. Ung suât trung bình
ct trên diên tich mot don nguyên tuong ùng vói tÿ diçn tich thay thè dà cho av. duoc biéu
thi nhu sau:

199
CHU0NG 5 - GIA CÓ NÉN

a(A s + Ac) = crsAs + ocAl = ctsA s + ctl (A-A j

ct„A, ctcA c . .
CT= 7----------------^ + 7— .= o vas + a ( 1 - a )
(A s + As) (A , + At )
o = o sa^ + a c(l - av) (5.10)

vôi hê so tâp trung ûng suât n = —

°c

Trong do: cts - ûng suât trên coc vât lieu roi;

ctc - ûng suât trên dát yéu xung quanh.

Chia cà hai v é c h o a c ta cô duoc: — = — as + ( l - a s) = na^ + 1 - as

oc a c

De dàng suy ra quan hê ûng suât trung binh và ûng suâttac dông lên coc và trên dat
xung quanh coctheo câc biéu thirc sau:

° =MC° (5.11)
[l + (n - l)asJ
na
= Hsa (5.12)
[l+ (n -l)a j

Trong do: và |ic - tÿ sô ûng suât trên coc và trên dat sét yéu so vôi ûng suât trung binh
trên diên tich mot don nguyên.

Thi du 5.1. Mot tài phân bô déu p = 100 kN/m2 tâc dông lên mât lôp sét yéu cô gia cô
hê coc vât lieu rôi, duông kinh coc D = 0,4m, bô tri câch déu S = 1,6m theo lirai ô
vuông. Tinh âp lire phân bô lên coc và lên dat nën? néu hé sô tâp trung ûng suât là n = 7.

U n gidi:

Tÿ le diên tich thay thé:

057

Ap lire tâc dông lên coc vât liêu rcri:

na 7 x 100
= 521.6 kN/m
' [ l + ( n - l ) a s] [ l + ( 7 - 1 ) 0 ,0 5 7 ]

Ap lue tac dông lên dat yéu xung quanh hê coc:

a 100
= 74.5 kN/m-
c [ l + ( n - l) a „ ] [ l + ( 7 - 1 ) 0 .0 5 7 ]

200
 CHUONG 5 - GIA CÓ NEN

Vói hé coc ron duge bó trí nhir tren, áp luc lén dát yéu giám d u n e 25%.

5.2.4. Co che pliá hoai coc vát licu ríri

Trong thuc té, coc vát liéu rói thuóng duge xáy dtrng xuyén qua toan bó Icrp dát sét yéu
nám trén día táng rán chác (gióng nhií coc chóng). Cflng có thé lám nhCmg coc má müi
cúa chúng chi trong pham vi lóp sét yéu (gióng nhu coc treo). Các coc vát liéu rói có thé
bi phá hoai riéng timg coc hoác cá nhóm. Co ché phá hoai dói vói mót coc dcm duoc
minh hoa trén hinh 5.6 . Có các dang phá hoai sau:

a) Phinh ra bén, khi dát nén yéu xung quanh coc có hé so róng khá lón;

b) Cát qua coc, khi dát nén xung quanh có thé han ché khá náng phinh ngang cüa coc;

c) Truca coc, khi dát nén xung quanh có thé han ché khá náng phinh ngang cúa coc va
vát liéu coc chiu luc tót hcm khóng có khá náng bi cát.

(2-3)0

Coc vát liéu rói ngán - phá hoai cát

'/ / / / / , t¡
Coc vát liéu rói dái - phá hoai phinh ra t
hai bén
t
Coc vát liéu rói ngán - phá hoai truot

Hinh 5.6. Ca ché phá hoai coc roi

5.2.5. Khá náng chiu tai giúi han cúa coc don rieng hiét

Dói vói coc vát liéu rói don riéng biét, co ché phá hoai phinh ra bén la dé xáy ra nhát.
líng suát khóng cho nó hóng giü coc thuóng duge xác dinh dua váo súc kháng bi dóng
giói han má dát xung quanh coc có thé phát huy khi coc phinh ra phía ngoái. Háu hét
các phuong pháp dtr tính khá náng chiu tai giói han cúa coc dcm duoc phát trien dirá váo
mó trinh phá hoai dá néu ó trén. Báng bén duói láp ra các phircmg pháp du tính khá náng
chiu luc giói han tuerng úng vói các mó hinh phá hoai sau: phinh ra hai bén, cát qua dáu
coc, trucrt coc nhu Aboshi va Suematsu (1985) dá trinh báy.

201
CHL/ONG 5 - GIA CO NEN

Bang 5.1. Cac cong thurc tinh sure chiu tai cua coc vat lieu roi
M6 hinh pha hoai Cong thifc tinh stfc chju tai gk'fi han cua coc
Phinh ra ben / . ^ [77— \l+sincp,.
q u|I= ( Yczkpc+ 2c0^ ) i + sin ^
Greenwood
1970
Vesic 1972
Cu„= (F dC<1+ FHQ(1) ‘ +Sin^
' M+sin(pc
Hughes 1974 , , 1+ sin tpd
4ui. = ( ct,,, +4c„)
1+ sin(pt.
Madhav 1979 1 + sin(pc / . J w f [, ( w V
4ui. = . . 4 c „ + a r0 + k0qs + 1 q,
1 + sin (ps ^b j vb j

Bj cat
qui, =c„N t + iy B N r + Yt DfNq
Vitkar 1978
Wong 1975 qul, = 2Ac(Kpdq„ + 2C„ ) + (1 / Kac X3d,K|)dy(J(1 - 3d, / 2L)

Barkslade va Muii = (1 / 2)YjBtgV + 2C"tg2v + 2( 1- a)C„tgi*/

Bachus 1983
45o + ,g - ' (K atg<Pj
2
Tr licit T = (1 —a)C„ + (yt Z + )atgq>t cos2 G
Aboshi 1979 n
Ml- =
1+ (n - l)a

5.2.6. Kha nang chju tai gidri han cua nhom coc vat lieu roi

Phirong phap chung dir tinh kha nang chiu tai gidri han cua nhom coc vat lieu rcri deu cho
rang goc ma sat trong cua dat dinh xung quanh coc va lire dinh trong coc vat lieu roi la
khong dang ke. Hon nira, cucmg do cua coc vat lieu roi va cua dat dinh deu ducrc phat
huy dSy du. Nhom coc cung xem nhu duoc chat tai boi mong ciing. Kha nang chiu tai
gidri han theo Barsdale vaBachus (1983), neu xem ling xua't gioi han qU|t valing suit
ngang a 3 la ling suat chinh cung la ap luc bi dong cua dat nen len mat ben cua nem can
bang, hinh 5.8, thi dieu kien can bang cua nem la:
quii=CT3,g2P + 2ctbtgP (5.13)

V6i: a 3 = y cDl + I i ^ + 2cu (5.14)

(5 = 45 + ^ (5.15)

202
 CHLfONG 5 - GIÀ CÓ NEN

Góc ma sát trung binh cùa hôn hç»p dät-cpc:

<Ptb = t 8 V sM gV s) (5.16)

Lire dinh trung binh cua hôn hop dâ't-coc:

c,b=(l - a j cu (5.17)
trong dó: yc - trong luçmg riêng bâo hòa hoâc trong luçmg riéng âm cùa dat dinh;

B- chiéu ròng móng;

ß -góc nghièng cùa mât truot;
cu -dô bèn cát không thoát nuôc trong pham vi dat dinh không cô cô't;
(ps góc ma sát trong cùa vât lieu roi;
cpIb -góc ma sát trong cùa dat hôn hop;

clb-luc dinh cua dat hôn hop trên bê mât truot.

Phucmg phàp giài quyê't à trên chua xét den sir phâ hoai do phinh ra cùa tùng coc don.
Chinh vi vày phucmg phàp chi áp dung cho nhùng loai dât dinh rán chác cô cuàng dô
không thoát nuóc lón hon 30-40 kN/m2. Tuy nhiên, phucmg phàp này tien loi dé xác
dinh gân dùng các hiêu quá tuemg dói den các biê'n so thiè't kê' khà nàng chiù tái giói
han, cháng han nhu: duóng kính vá khoáng cách coc, su täng cuóng do cát do có kê't vá
góc ma sát trong.

I'h í du 5.2

Mot móng bäng róng 2m chôn sâu 1,5m trong mot lóp sét yê'u có già co hê coc cát, cát
làm eoe có góc ma sát cp = 35°, duóng kính eoe D = 0,4m, bô tri cách dêu S = 1,6m theo
luói ô vuông. Dât nên yéu cô khoi luçmg riêng p = LôT/m3, sùc chông cát không thoát
nuóc cu = 30 kN /m 2. Thi nghiêm hiên truóng cho hê sô tâp trung ùng suât là n = 7. Tinh
sùc chju tài eue han cùa dât nên có gia có coc cát.

Ldi giài:

Tÿ lê diên tich thay thé

Áp lue bi dông tâc dông lên mât bien:

na

(ptb = tg 1(jasastgcps ) = tg ‘(5.216 x 0,057 x tg35°) = 11,76°

203
CHUONG 5 - GIÀ CO NÊN

R = 4 5 + 1 ü l = 50,88°
2

cIb =( 1-as) cu = (1-0,057)30 = 28,29 kN/m2

CTj = ycDf + ^ ^ + 2cu = 16xl,5+(16x2xtg50,88°)/2 + 2x30 = 103,674 kN/m2

qull = a 3tg2ß + 2c,btgß = 103,674xtg250,88°+2x28,29xtg50,88°= 227.11 kN/m2

trong triròng hap khòng có eoe cát theo công thúc cúa Terzaghi là:

qu|t = cNc + ysa, D, = 5,7x30 + 1,5x16= 195 kN/m2

Nhir vày, khi có già ciróng eoe cát nhu trong thi nghiêm trèn, sùc chiù tài cùa dàt nén già
tàng 16,47%.

I lìn h 5.7. C a c h e lliam già chili lai cita eoe vài lièu vài

5.3. DO LÚN CÜA HÔN HOP DAT - COC VÀT LIÊU RÒI

Các phirong pháp tính lùn cùa móng dàt trèn ncn hón hop dàt - eoe vât lièu rói nhir là
nén tirong dirong dóng nhà't có tÿ lê giàm dó lùn R nhir sau:

204
 CHl/ONG 5 - GIÀ CO NËN

R=— (5.18)
So
Trong dó: S, - dò lùn cùa nén hôn hop dat- eoe vài lieu refi;
S0 - dò lún eúa nén dát ehua eài tao.

Phuong phàp Công thùc Tác già

Phirong phâp cân S, = mv (pta)H Aboshi 1979
bâng

! + ( n —1) aN

Phircrng phâp
Priebe 1976 1 . 2 +f( M
—= i +a
R ( k J t F(n,a) ‘

f(n.a) =í lV I 0"
l - H - 2 p 2 J[ 1

Phucmg phâp CT Van Impe và de

tuàng vât lieu rói s, = r h ( Beer, 1983
- Í - 6 ÍE
R = f(a ,

S
Tÿ le giàm dò lùn R = —

S, do lùn cùa hòn hop dät va he eoe.

Sj, dó lùn cùa dat chira già co.

T h i du 5.3

Mot tài phàn bó déu p = 100 kN/m2 tàe dông lên mät lóp sét yéu có già co he eoe vàt
lièu rói, duòng kinh eoe D = 0,4m, bó tri cách déu S = l,6m theo luói ó vuóng. Thi
nghièm hién truòng cho hé so tâp trung ùng suât là n = 7. Dò lùn cùa lóp nén sét yéu sau
già có là bao nhiêu? néu lóp sét yéu dày 20m có module bién dang E = 1600kN/m2.

Uri giài

Tv le dién tich thay thè:

“- - i ^ ( f T - a 906f ê Î “ 0 057
Áp lire tác dông lên dät yê'u xung quanh hê coc.

205
CHUONG 5 - GIÀ CO NÊN

HcCT = r — — ^ -------- =r = 0,745x100 kN/m2

c [l + (n —l)as ] c [ l + ( 7 - 1)0.057]

Do IÚ11 khi không có già cö:

S. = —a H
1 E

S = (0,8/1600)x 100x20= Im

Dò lún sau già có:

S , = ¿ ( n ccr)H (5.19)
c

S = (0,8/1600)x0,745x 100x20= 0,745m

5.4. CGC DAT VÓI - COC DAT XI MÀNG

Vói dal yéu là bùn sét và bùn á sét có dò thâm kém hem 10'6 cm/s khà nâng ùng dung
eoe vât lieu rôi không hiêu quà vi dât không nén chat duoc trong qua trình thi cóng vi
niróe trong lô rông cùa bùn rat khó thoát di dê lô rông có thè giâm nhó lai. Mât khác, vât
lieu rói có thè bi chìm dàn trong bùn nên không giù direrc hình dang eoe sau khi thi
còng. Trong truóng hçrp này càc nghièn cùu cùa Thuy Dién, Phàp, Y, Nhàt, Thai Lan,
Mÿ, .. cho thâ'y eoe dát trón vói hoâc dât trón xi mäng rät hùu hiêu trong viéc già tàng
sùc chiù tài và giàm dò lùn cùa nên dât.

T rçn déu và
darri chàt

Hi/óng xoay
müi khoan
H uóng d i
vàt li$u

Hình 5.8. Quy trình tao eoe dát trón vói vói hoâc xi mäng

206
 CHLfONG 5 - GIÀ CO NÉN

Hình 5.9. Càc dang ludi khoan trón dal vài vói - Xi màng

Phuong phap hình Ihành eoe trón dàt vói vói song hoàc vói xi màng nhò vào thiet bi
khoan góm hai hoàc ba luói khoan quay nguge chièu nhau trón déu dàt vói càc vàt lièu
két dinh nhir vói, hoàc xi màng pozuland hay xi màng portland. Buóc dàu, khi càc luói
khoan di xuóng dàt bi khoan có chiéu huóng di lèn và két càu dàt bi phà vó cho dén dò
sàu thiet ké; buóc thii hai là phun vàt lièu lièn két qua ruót càn khoan ròng dén phàn dày
ho khoan và bàt dàu trón déu; buóc thur ba là trón déu timg khoàng eoe nhàt dinh 0,5m
dén lm ; buóc 4 là tàc dóng dàm chàt phàn dà trón. Qua trình ninh két hón hop dàt-vói
hoàc dàt-xi màng se phàt nhiét mót phàn nuóc xung quanh bi hut vào do qua trình thùy
qua, mót phàn khàc bi bóc hai do nhiét. Hièn tuang này làm dàt xung quanh eoe tàng dò
bén han triróc.

Sau thói gian ninh két dày du. khói dàt duge trón vói
vàt lièu lièn két hình thành mót cày eoe mót thàn hai
ba thàn tùy theo loai luói trón nhuhình 5.10.

Coc dàt trón vói - xi màng là loai eoe mèm có dò cìrng

tàng lèn tir vài ba chuc làn dén 100 làn so vói dàt tu
nhièn. Tuy nhièn. hón hgp dàt vói - xi màng sé dat tòt
nhàt chi vói mót hàm lirang tói thuàn cùa chàt két
dinh. Do vày, phài tién hành hét sire thàn trong nhiéu
thi nghièm trong phòng dé xàc dinh hàm lugng tói uu
dó nhàm huóng dàn cho hièn truemg. Hlnh 5 l0 - D“"* coc dà'' ~.
vói và xi filling sau t/uri gian ninh kéì

207
CHLfONG 5 - GIA CÓ NEN

Vói dát yéu Nhá Bé-Cán Gió (Tp Hó Chí Minh) có thánh phán hat: 24,4% cát min;
53,6% hat bót (silt); 20% hat sét; he so róng e = 2,75; Ty trong hat 2,52; luc dính khóng
thoát niróc cu = 5 kN/m2; do pH cúa nuóc trong dát la 6,02 dupc tién hánh lám thí
nghiém trón dát vói vói va xi máng rát nhiéu ty lé khác nhau cho tháy hám lirpng hón
hpp chát két dính tói iru khoáng 9,5% so vói trong lupng khó. Két luán náy phú hpp vói
các két luán nhiéu nhá khoa hoc khác, cháng han két luán cüa D.T Bergado (vói dát sét
yéu BangKok ty lé vói tói iru la 5% - 10% so vói trong lupng khó cüa dát), két luán cúa
Bó món Cáu duóng Triróng dai Hoc Xáy Dung Ha Npi: vói dát sét düng trong xáy dung
mát duóng la 12% - 14%, két luán cüa Bengt B Broms: Dói vói bün sét dó ám
100 - 200%, hám lupng vói sóng tói uu la 10 - 12%...

Vói bün sét yéu Nhá Bé-Cán Gió, ban dáu có dó ám 109%, hám lupng hüu cor 22,2%, dó
pH = 6,02, sau khi gia có 4,5% vói + 4,5% xi máng thi súc chiu nén có nó hóng (mót
truc) qu = 186 kPa - táng lén khoáng 20 lán, sau 28 ngáy duóng hó. Bien dang tucrng dói
khoáng 1.8%, mó dun bien dang 10 MPa. Hiéu quá cüa viéc gia có la ró rét. Chúng tói
cüng da tién hánh nhiéu máu thí nghiém vói dó pH khác nhau va nhán tháy dó pH có
ánh huóng dén hiéu quá cúa viéc gia có. Dó pH giám se lám giám dó bén cúa dát gia có.
Bün sét yéu ban dáu có dó pH = 6,18 dupc sáy khó báng gió ó nhiét dó 60°C, trón déu
theo ty lé 1 kg dát khó + 108g vói + 108g cement. Sau dó trón thém 800ml dung dich
H ,S 04 loáng có nóng dó khác nhau. Loai dát ché b¡ náy sé có dó ám lá 80%, hám lupng
chát két dính sü dung lá 6% vói + 6% cement so vói trong lupng ám cúa dát. Sau khi
duóng hó 3 tuán, cuóng dó nén nó hóng cúa máu giám tír 326 kPa úng vói pH = 6,18 dén
201 kPa úng vói pH = 4,29, chénh léch 1,6 lán. Khoáng chénh léch náy sé con gia táng
theo thói gian duóng hó máu. Tuy váy, súc chiu nén có nó hóng (mót truc) qu cúa máu
ché bi có dó pH tháp nhimg cüng con lón dáng ké so vói súc chiu nén có nó hóng (mót
truc) ban dáu qu » 10 kPa cüa bün sét yéu có dó ám 80%.

Két quá nghién cúu (nám 2000) cho tháy khá náng úng dung các loai coc dát - xi máng-
vói trón sáu có thé úng dung trong các vüng dát bün yéu có hé so thám bé khóng úng
dung dupc các loai coc vát liéu rói nhu coc cát, coc dá. Xét theo khía canh khá náng
chju tai cúa vát liéu hón hpp dát - xi máng-vói.
Vé phuong dién tính toán có thé sú dung nguyén ly tính coc ma sát có súc chiu tai theo
vát liéu bé hoác tính theo nguyén ly coc vát liéu rói theo phuong pháp thay thé.
Pham vi úng dung loai coc náy (hinh 5.11);
- Chóng trupt các mái dóc, suón dóc, bó sóng, suón núi hay bi sat ló.
- Chóng trupt chán nén duóng dáp cao.
- Ón dinh nén duóng quá yéu.

208
 CHITONG 5 -G IÀ CO NÊN

- Nen kho, nen xucmg trong khu vuc yeu khi chiu tai se bi oan lun Ion rat kho sua chiia.
- Chong lun ducfng vao cau trong khu vuc neu yeu den qua yeu.
- Chong lun khu vuc cum dan cu trong viing dat yeu bi ngap lu dinh ky nhu a dong
bang song Ciru Long.
- Nen cac cong trinh nhe trong vung dat yeu.

Chông trixot chân dudng

1111 m I
< , ..iBBrlìI» iiiiSwiSiJSia».
Nên dudng yeu

------ _ _ _ _ ------------ , ------------------------------------- N h àkho

I . I . I va công trinh nhe

11 mil 5.11. Câc trudng liap ling dung coc dât trôn vôi - xi màng liiêu qua

S.5.C .IA TÂ I TRUÓC

Dô lûn cùa công trinh do bien dang nén cô két cùa nên dât là sét yëu hoâc cât roi thucmg
gây ra nhùng hu hông nén mông và công trinh. Dé giâm nguy cô này nguùi ta thuàng âp
dung bien phâp gia tài trên nên dàt dé tao dô ltintrirôc roi dô tài di và xây công trinh.

Dôi vói nên câtrói do cô tinh thàm nirôc manh hoâc dât xôp trên mire nuôc ngàm, nên
dô lün duói tài già truóc dién ra nhanh chông trong vông vài tuân lé hoâc nhiëu nhât là
vài thâng. Trong khi dô, nén sét yëu thâ'm nuôc kém nên thài gian lün do co két duói tâc
dông cùa gia tài cô thé kéo dài dën vài nâm thâm chi vài chuc nàm. Trong truông hop
này, dê’ rüt ngân thôi gian cô két, câc thiet bi thoât nuôc thâng dùng nhanh thuông duoc
sù dung kém theo nhu: giêng cât, rânh cât, bâc thâm, coc bân nhua, ...

Gia tdi truâc

Gia tài thuông dupe dùng trong kÿ thuât nén mông là nhâm làm cho nên dât yëu lùn
truóc, dât nën sè giâm dô rông tucrng ùng vói tài gia tâng trên mât dât, sùc chiu dung sê

209
C H l/O N G 5 - GIA CO NÈN

gia lang. Van de cùa bài toàn là chon gia lai sao cho phù hop vói àp lire cóng trình tàc
dóng lèn nèn trong tuemg lai và dir doàn càc bièn phàp thi cóng thich hop.

Vói dàt rói và dàt yéu khóng bào hóa niróc thói gian dal dó lùn ón dinh se ngàn.

Vói dàt nèn yéu là dàt loai sét bào hóa nuóc thì thói gian lùn se phu thuóc vào toc dó co
két thàm.

Phuong trình vi phàn co két thàm theo phuemg thàng dùng:

5u
-c 02u
a w&2
k z(l + e)
Dàt (5.20)
a vYw

có tén là he so co két

Hình 5.12. Sa dà pliàii tàn àp lire nuóc là róng then thói gian do co két

Và nhàn tó thói gian Tvi Çv* (5.21)

H2

Vi qua trình có két dièn ra theo su phàn tàn nuóc ló róng thàng du, nén dò có két.
2H 2H
| u(z,t)dz J u(z,t)dz
M lv
Uz = -o ^ - = ] \-
w'r —m (2H )A P
j Apdz

ta nhàn thày Uz=f(Tvz), (Casagrande, 1938) và Taylor, 1948) dua ra mót lói giài gàn
dùng có dang:

Khi Uz < 60% : T = * ÌM (5.22)

vz 4 ^ 100 J

Khi Uz > 60% : Tz = 1,781 - 0,9331og(100 - Uz) (5.23)

21)
 CHLrONG 5 - GIÀ CÓ NÉEN

Uv 0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 0.95 0.99

Tv 0 .008 .031 .071 .126 .197 .283 .403 .567 .848 1.13 1.78

Tildi gian thäm se dat häng chuc näm neu lóp sét qua day và he so thäm bé hon
IO 6cm/s.

5.6. GIÀ TÁI TRUÓC KÊT HOP THIÉT BI THOÁT NUÓC THEO PHl/ONG DÚNG
(Giëng càt; Bac Thäm)

Dé rút ngàn thoi gian lún, các thiet bi thoàt nuóc thuóng duoc sir dung nhu : giëng cat.
rành cát, bäc thäm ,... Luc näy, quá trình thoát nuóc do áp lue nuóc ló róng thàng du se
chù yeu huóng vé các thiët bi thäm và phän nhó vân thäm theo phucmg dúng, phuong
trinh co bán diên tá hiên tuçmg co kët này là phuong trình vi phän co kët thäm ba chiëu
có dang:

du ö 2u ö-u ö 'u
+ C,,., — —+ C., — —
dt v* dx dy d z2

Già tài triréic

Lóp thoát niróc tòt
■V

Thiét b¡ ttioát
naôc thàng dúmg

Hình 5.13. Già lai truite và gìéhg càt

So dó già tài truóc phói hop các thiët b¡ thoát nuóc tuong úng vói hê toa dò tru và
phuong trinh tren tró thành:

du 1 Su a 2u
-= c v +C
dl d t2 r dt vz dz2

góm hai thành phán:

ôa2 u 1 <3u
— =c phän thäm xuyên täm.
a dx2 r dx

du ô u . ..
— = C v/ — - phan tham thang dung
cH d i'

Loi giái cúa Carillo (1942) chodò c ó kët tóng hop U/r cúa thäm dúng Uz vä thäm ngang Ur
Uz r = 1 - (1 - Ur)(l - U,) (5.24)

211
ChLfONG 5 - GIÀ CO NËN

U ; - dò co kët theo phuong dûng;

U, - dò co kët Iheo phucmg xuyên tâm vê câc thiët bi thoât nuôc;

Ap

Uinh 5.14. Sa do gia ldi Iruâc ket liçrp lliiet bi lliâm dimg là giéng cul

Barron (1948) giài tim Ur , vói 2 diëu kiên bien:

- Biën dang dûng tu do (không dëu) và ûng suât tâc dông dëu, không cô hiêu ûng vòm
trong lôp dât gia tài, và biën dang càt gây ra boi lün lêch không gây phân phói lai gia tài
trong dât nën trong suôt quâ trinh cô kët. Trong già thuyët này xem viêc làp dât bac
thâm không làm dâc trung cûa dât nën và hê so thâ'm cùa thiët bi thàm cao dû de bò qua
siic khâng thâm cûa thiët bj thàm.

- Biën dang dûng dông dëu tue là lün dëu, ûng suât tuefng ûng không dëu. Baron xét ânh
huông vùng dât bi xâo trôn xung quanh thiët bi thàm khi làp dât, cô hê so thâm giàm ks,
và cho là hiêu ûng vòm phân phói lai âp lue nhàm làm biën dang dûng dông dëu lai câc
dô sâu z bât châ'p khoàng câch xuyên tâm p, do vày không cô lün lêch. diëu này dà
duçfc kiém chûng tai hiên truông. Mât khâc. trong bài toân này Baron cüng xem xét ành
huông cùa sûc khâng giëng trong quâ trình co kët nhu trong thirc tê'câc thiët bi thàm dëu
cô gioi han vân chuyên nuôc lô rông.

Già sù tai hai biên thoât nuôc z = 0 và z = 21, hinh 5.15, dô cô kët tai dô sâu z do thoât
nuôc xuyên tâm Ur2 = 1 - (urz/u0) cô duçrc bòi tuefng quan

212
 CHUONG 5 - GIÀ CÓ NÉN

Í 8Cvrt exp[ß(z-21)] + exp(-ßz)"jl

u r¿ = 1- exp < (5.25)
1 vD 2 l + exp(-2ßl)

3 d‘
trong dó: v = ln ---- 1----- T
D2 - d 2 4 4D

í d2 l Í d2 l
8k, 1——y 2 nkr 1 - s,
1 D2 J I V 1)
d » k .v 1 vQw

q w- k w7t-^- là khá náng thoá! ntfóc cùa thiet bi thárn.

H inh 5.15. Sa do thoál nuóc “gia tái+gieng cút"

Mót lòri giâi cùa Kjellman rà't gàn vóti Barron duoc Hansbo phát trien và cóng bo nàm
1981 có dang:

SCyrt 8T^
U ra = 1 -e x p = 1 - exp (5.26)
)iD2

trong dó:

+ — In
k. D2 - d 2 4D 2

k r 7 tz (21 —z )
kr(d2 ~dfv) f | d; + d f,

M D " O 4D 4W

213
CHIÍONG 5 - GIÀ CÓ NEN

loai bò càc dai lirgng nhò bâc cao cüa thiet bi thám:

f—D + -k^ l,n ' d , ' 3 k r7tz(21-z)

(5.27)
Id s . ks d .,

Hinh 5.16. So sánli dô co kê't xuyén tám Ur theo D/d„ diati hai dieu kiên mât dal bien dang
dêu và ht do (khôiig cô liiéit lûtg vòm Hong dût dâp) - theo Barron

Dô cô kê't trung bình Ur av cùa cà lóp dâ't cô diroc bàng cách thay già tri cùa ).i bàng:
|2
(5.28)
'd j ks ( d j 4 3qw

Su hièn diên cùa co kê't theo phucmg dùng trong bài toán có thé sù dung kê't qua lòi giài
Terzaghi näm 1925, theo dó dò co kê't trung bình theo phucmg thàng dùng Uvav, khi
Uv av < 50%, duoc tinh theo biéu thùc:

Uv.„v=2. (5.29)

trong dó 2h là chièu dày lóp dàt thoàt nuóc 2 bièn.

Dò có kê't tháng dùng dat duçrc trong bài toán này thuòng nhò hon 50%.

Nhu vày dò có kê't trung bình tóng có thè dién tà theo:

1 _ 2 /C vt 8C,t
= 1- exp (5.30)
1

214
 CHLfONG 5 - GIA CÓ NÉN

Mal khác, các phircnig trinh co két bén trén déu dirá tren giá thuyét la hé so co két theo
phuong ngang Cr khóng thay dói trong suót quá trinh co két. Shiffman da xét dén su
giám Cr theo quá trinh co két dua trén tucmg quan tuyén tính hé so thám va áp luc nuóc
ló róng tháng du. Dói vói mót tai háng so, hé so thám thay dói va chí có thoát nuóc
xuyén tám, lói giái có dugc cho thiét bi thám ly tuóng (khóng có kháng thám, khóng có
nhiém bán) có dang:

U =1- (5.31)
k f + k0 exp
f 8Tf )
-1
,
l v >

trong dó: kf = giá tri cuói cüa kr;

kg = giá trj dáu cua kr.

T =£* (5.32)
1 D2

cf = M (5.33)
yvi

3 d¿
-ln (5.34)
V /
- r ^ (v id ‘ = < u

Diéu kién bién bién dang dúng dóng déu náy dugc su dung dé thiét ké thuc té, dé
thuán lien tính toán dó có' kél do nuóc thám xuyén tám Ur, tié'n hánh láp các báng quan
hé Ur va Tvr, trong diéu kién ly tuóng, dát nén xung quanh các thiét bi thoát nuóc khóng
bi xáo trón va thiét bi thoát nuóc khóng có súc cán thám, khóng xét su thay dói hé so
thám k trong quá trinh có két.

tr r = 1i - e x pí ----- H
U (5.35)
l v

n2 3n2 ■ D
trong do: v = —i------------------- L n (n )-— ; voi n = -
4n

:S r ! (5.36)
D2

c vr=- (5.37)
mvyw m vy„

215
CHL/ONG 5 - GIÀ CO NËN

Bien ein quai: lié Ur và Tr

G ià tri Ur theo T r

Ur
Tr

O
n = 5 il = 10 n =15 n = 20 n = 25 n = 30 n = 35

c
II
0 0 0 0 0 0 0 0 0

0.01 0 .0 8 1 9 0 .0 4 9 4 0 ,0 3 9 8 0 ,0 3 4 9 0 ,0 3 1 8 0 ,0 2 9 7 0,0281 0 ,0 2 6 8

0,02 0,1571 0 ,0 9 6 4 0 ,0 7 8 0 0 ,0 6 8 5 0 ,0 6 2 6 0 ,0 5 8 5 0 ,0 5 5 4 0 ,0 5 2 9

0,03 0,2261 0,1411 0 ,1 1 4 6 0 ,1 0 1 0 0 ,0 9 2 4 0 ,0 8 6 4 0 ,0 8 1 9 0 ,0 7 8 4

0,04 0 ,2 8 9 4 0,1 8 3 5 0 ,1 4 9 8 0 ,1 3 2 4 0 ,1 2 1 3 0 ,1 1 3 5 0 ,1 0 7 7 0,1031

0,05 0 ,3 4 7 6 0 ,2 2 3 9 0 ,1 8 3 7 0 ,1 6 2 6 0 ,1 4 9 3 0 ,1 3 9 8 0 ,1 3 2 7 0 ,1 2 7 2
0,06 0 ,4 0 1 0 0,2 6 2 2 0,2161 0 ,1 9 1 8 0 ,1 7 6 3 0 ,1 6 5 4 0,1571 0 ,1 5 0 6
0,07 0,4501 0 ,2 9 8 7 0 ,2 4 7 3 0 ,2 2 0 0 0 ,2 0 2 5 0,1 9 01 0 ,1 8 0 8 0 ,1 7 3 4
0,08 0,4951 0,3 3 3 3 0 ,2 7 7 2 0 ,2 4 7 2 0 ,2 2 7 9 0 ,2 1 4 2 0 ,2 0 3 8 0 ,1 9 5 5
0,09 0 ,5 3 6 4 0 ,3 6 6 3 0 ,3 0 6 0 0 ,2 7 3 5 0 ,2 5 2 5 0 ,2 3 7 5 0,2261 0,2171
0,1 0 ,5 7 4 4 0 ,3 9 7 6 0 ,3 3 3 6 0 ,2 9 8 8 0 ,2 7 6 2 0,2601 0 ,2 4 7 9 0,2381
0,2 0 ,8 1 8 9 0,6371 0 ,5 5 5 9 0 ,5 0 8 3 0 ,4 7 6 2 0 ,4 5 2 6 0 .4 3 4 3 0 ,4 1 9 6
0,3 0 ,9 2 2 9 0 .7 8 1 4 0 ,7 0 4 0 0 ,6 5 5 2 0 ,6 2 0 9 0 ,5 9 5 0 0 .5 7 4 5 0 ,5 5 7 8
0 ,4 0,9 6 7 2 0,8 6 8 3 0 ,8 0 2 8 0 ,7 5 8 2 0 ,7 2 5 6 0 ,7 0 0 4 0 ,6 8 0 0 0,6631
0,5 0 .9 8 6 0 0 ,9 2 0 7 0 ,8 6 8 6 0 ,8 3 0 5 0 .8 0 1 4 0 ,7 7 8 3 0 .7 5 9 3 0 ,7 4 3 3
0,6 0,9941 0,9 5 2 2 0 ,9 1 2 4 0,8811 0 .8 5 6 3 0 ,8 3 6 0 0 ,8 1 9 0 0 ,8 0 4 4
0,7 0,9 9 7 5 0,9712 0 ,9 4 1 6 0 ,9 1 6 6 0 ,8 9 6 0 0 .8 7 8 6 0 ,8 6 3 8 0 .8 5 1 0
0,8 0 ,9 9 8 9 0 ,9 8 2 7 0,9611 0 ,9 4 1 5 0 ,9 2 4 7 0 ,9 1 0 2 0 ,8 9 7 6 0 ,8865
0.9 0 ,9 9 9 5 0 .9 8 9 6 0,9741 0 ,9 5 9 0 0 ,9 4 5 5 0 ,9 3 3 6 0 ,9 2 3 0 0 ,9 1 3 5
1 0 ,9 9 9 8 0,9 9 3 7 0 ,9 8 2 7 0 ,9 7 1 3 0 ,9 6 0 6 0 ,9 5 0 9 0.9421 0,9341

216
 CHlfONG 5 - GIÀ CO NËN

Báng già tri T vr theo Ur

Tv,
ur
n =5 IO 15 20 25 30 40 50 60 80 100
5 0.006 0,010 0,013 0.014 0,016 0,017 0.019 0,020 0,021 0,023 0,025
IO 0,012 0,021 0,026 0.030 0,032 0,035 0.039 0,042 0,044 0,048 0,051
15 0.019 0,032 0,040 0,046 0,050 0,054 0,060 0,064 0,068 0.074 0,079
20 0,026 0,044 0,055 0,063 0,069 0,074 0,082 0,088 0,092 0,101 0,107
25 0,034 0,057 0,071 0,081 0,089 0,096 0,106 0,114 0,120 0,131 0,139
30 0,042 0,070 0,088 0,101 0,110 0,118 0,131 0,141 0,149 0,162 0,172
35 0.050 0,085 0,106 0,121 0,133 0,143 0,158 0,170 0,180 0,196 0,208
40 0,060 0,101 0,125 0,144 0,158 0,170 0,188 0,202 0,214 0,232 0,246
45 0.070 0.118 0.147 0,169 0,185 0,198 0.220 0,236 0.250 0,291 0,288
50 0.081 0,137 0,170 0,195 0,214 0,230 0,255 0,274 0,290 0,315 0,334
55 0,094 0,157 0,197 0,225 0,247 0,265 0,294 0,316 0,334 0,363 0,385
60 0,107 0,180 0,226 0,258 0,283 0,304 0,337 0,362 0,383 0,416 0,441

65 0,123 0,207 0,259 0,296 0,325 0,348 0,386 0,415 0,439 0,477 0,506

70 0,137 0,231 0,289 0,330 0,362 0,389 0,431 0,463 0,490 0.532 0,564

75 0,162 0.273 0,342 0,391 0,429 0,460 0,510 0,548 0,579 0,629 0.668

80 0,188 0,317 0,397 0,453 0,498 0,534 0,592 0,636 0,673 0,730 0,775

85 0,222 0,373 0,467 0,534 0,587 0,629 0,697 0,750 0,793 0,861 0,914

90 0,270 0,270 0,567 0,649 0,712 0,764 0,847 0,911 0,963 1,046 1,110

95 0,351 0,590 0,738 0,844 0,926 0,994 1,102 1,185 1,253 1.360 1,444
99 0,539 0,907 1,135 1,298 1,423 1,528 1,693 1,821 1,925 2,091 2,219

T h i du 5.4

Nguòi ta dáp mót lóp cát déu kín kháp tao mot áp lue nén truóc Ap = 115kPa lèn tren lóp
sét dày 20m có càc dàc trung sau:

p0 = 210 kPa; Hc = 6m; Cc = 0,28; en = 0,9; Cv = 0,36 m2/thàng

Nén là dàt sét co két thuóng (NC):

a) Tinh tòng dò lùn do co két so càp
b) Tinh dò lùn do cò' két sa cap sau 9 thàng
c) Tinh dò lùn do co két sa cap sau 9 thàng khi có bó tri giéng càt bàn kinh r = 0. lm,
càch khoàng d = 3m và Cv = Cvr.
CHl/ONG 5 - GIÀ CONEN

Lòi giài
a) Tong dò lún do co ket so cap

Po + AP(p) 0.28 2 1 0 + 115

S ( p i = 7 ~ £— H c l o 8 6 log
I +e, Po 1 + 0.9 210

= 0,1677m = 167,7 m

b) Vói Cv = 0,36 mVthàng; H = 3m (thoát nuóc theo hai bien); t = 9 thàng.

C vt (0 ,36)(9) ^ 0 ,0 ^ 0 ,,,,,
Tv = ——= ------ -----= 0,36 => U., = 67% = S./S => S, = 112,4 mm
H2 32

c)
,n ltjT c vrt (0,36X9) - - ,
il = d/2r = 3/0.2 = 15 => Tr = = -------- -— =0,36
D; (3)z

I n = 15
• U =77%
[ T r = 0 , 3 6 j

Vày theo Carillo:

Uvr = 1 - (1 —Uv )(1 —Ur ) = 1 —(1 —0,67X1 - 0,77) = 0,924 = 92.4%

St = 92,4% S = 92,4% x 167,7 min = 155 mm

BAC THAM

Näm 1979, Hansbo cài lien lói giài cùa Barron dé sù dung cho các thiët bi thoát nuóc
che tao sSn nhu: bac thârn. bân nhua thâ'm,... phucmg huóng cái tien là nhàm xét dën
mire dô xào trôn cüa dâ't xung quanh thiët bi thoát nuóc thäng dúng và siíc cán cúa thâ'm
cùa nó. Biëu thùc cài tien dò co kët theo phuong ngang có dang:
8T„.
1-e x p - (5.38)
C „t
Tvr = (5.39)
DÌ
_V úng dát
bi xáo trôn
khoàng càdì giùa các thiët bi thoát nuóc Dc
Vùng d it
thuóng duac xác lap nhu sau:
Nguyên dang

Dc = 1,13 S (so do hinh vuóng);

Dc =1,05 S (so do lúnh tam giác déu).

218
 CHUONG 5 - GIÀ CÓNEN

S là khoàng cách giua các thiet bi thoát nuóc.

F = F(n) + Fs + Fr
Vói F(n) biê’u thi hiéu qua do khoáng cách các thiet bi thoát nuóc
Fs biéu thi hiéu quá xáo trón cüa dát xung quanh các thiet
bi thoát nuóc
F, biéu thi hiéu qua súc cán thám cúa các thiet bi thoát nuóc.

F(n) = L n ( - ^ ) “ (5.40)
d,„ 4
" Yr A ■ ( A \
h -1 Ln —^ (5.41)
F =
l dw j

dw là duóng kính tircrng duong cüa thiet bi thoát nuóc

Nàm 1979, Hansbo dé nghi biéu thúc tính:
2(a + b)
d =- (5.42) Hinh 5.17. Mât loai bac thám

vói a là bé róng và b là bë dày cüa thiët b¡ thoát nuóc.

Hansbo sau nhiéu nghién cúu thirc té da dé nghi biéu thúc tính duóng kính tuong ducmg
nhu sau:
(a + b)
d ^= - (5.43)

d s duóng kính cúa dói bi xáo trón kët cau;

ks he so thá'm theo phuong ngang cüa dát trong dói bi xáo trón kët cáu.

Fr = j i Z ( L - Z ) — (5.44)

Z - khoáng cách tú mât dát dën chô kët thúc thoát nuóc;
Qw - khà nàng thoát nuóc khi gradient thúy lue bàng 1.
Già tai truóc thuóng duçrc kët hop vói các loai thiët bi thoát nuóc dé rút ngán duge thói
gian có kët thám cüa sét yëu. Sau khi dát nén dà nén chát duói tác dóng cúa gia tai van
dé con lai là tính toán súc chju dung cüa dát nén và dò lún con sót lai cho cóng trinh.

Có hai khuynh huóng ró rét trong quá trinh gia tái. Mot là gia tâi mot lán kët hop vói bê
phán áp giù ón dinh bó dàt gia tài.

Hai là dat gia tài làm nhiéu giai doan, mói giai doan phài chó cho sue chiù cúa nén dát
tâng lên thich hçp vói tài cán dáp lên màt lóp dàt yëu.

219
CHl/ONG 5 - GIA CÓ NÉN

Hinh 5.18. Cäm bäc tliam váo neu sei yeu

Khuynh huóng 1 thuöng dugc sú dung cho nhüng cöng trinh cän nhanh chóng hoän
thänh vä diéu kién róng räi cüa cöng truöng.

Khuynh huóng 2, dugc sú dung trong nhüng diéu kién ngugc lai.

5.7. GIA TAI T R l/Ö C BÄNG PHIÍONG PHÁP HÚT CHAN KHÖNG

Trong quá trinh gia täi truóc, có hai van dé khó khan phát sinh:

- Do dät yéu nén khu vire chán khói dát dáp gia tái hay bi trugt, dän den hoäc phái su
dung phán áp choán rät nhiéu dién tích, hoäc phái gia tái tímg cäp tön rät nhiéu thai gian.

- Chi phí van chuyén dát dáp lám gia tái, sau dó lai phái van chuyén di phán cön du. hon
nüa giá thänh mua vät liéu gia tái cüng rät lón.

Mót phuong pháp có thé khác phuc các nhupc diém tren la phucfng pháp gia tái bäng hút
chán khóng.

Nguyén ly hoat dóng cüa phucmg pháp gia tái truóc báng hút chän khóng lä néu cách ly
dugc mät dät vói lóp khóng khí bén trén vä hút chän khóng khu vuc có láp, trong khu
vuc näy áp luc trong ló róng góm áp luc khí vä áp luc nuóc sé ha thá'p. úng suät húu hiéu
gia täng mót lugng tuemg úng gáy bién dang co khói dät, mät dät lún xuóng. Nhin góc
canh khác, toan khu vuc bi ha áp luc ló róng chiu mót áp luc nén bäng vói trong luong
cót khóng khí tucmg úng vói ty le hút chän khóng, néu nhu hút chän khóng dugc 80% thi
áp luc nén tuong úng vói 80% trgng lugng cót khóng khí túc lá khoáng 80kPa.

Vi do áp luc khí trong ló róng giám gióng nhau theo mgi phuong nén trong khói dät bi
hút chän khóng, khóng xuát hién úng suät léch nén khóng có hién tugng trugt ó khu vuc
bién chiu tái.

220
 CHL/ONG 5 - GIA CÔ NÉN

B o m h ü t c h â n không

B a c thâm
x

n- . . . . ôngohuacôduclônhô . , , ..
R a n h m M c xun g qu an h * o * w a c ng.ng L<Sp c é t d â p
ch J a dây nu'ûc hoàc Lûp thâm nuoc
du ng dich

Thiéi bi thoal ni/ôc dùng

(bac thâm, giéng cât)

llinh 5.19. Nguyén ly gia tâi truâc phuong phâp bang hüt chân không

Diëm lçri thé thû hai là khi tât mây hüt chân không, âp lue nén së bien mât, không ton
ehi phi don dep vât lieu gia tâi nhu phucmg phâp gia tâi truyên thô'ng.

Bât lçri cûa phucmg phâp hüt chân không là luong nuôc tù khu vue xung quanh sê thâm
vào vùng cô âp lue lô rông thâp, diëu này dân dën luçmg nuôc bom sè lôn hem nhiêu lân
dô giâm lô rông khu vue cân nén chât. Dé khâc phuc hiên tuçmg này cô thé làm mot
tuông bao xung quanh khu vue cân gia tài truôc vôi vât lieu kiëm tra dô thâm.

Nëu gia tài truôc bâng câch chât tâi thông thuômg, lô trinh üng suât tai mot diëm trong
nén dât yëu di tù A dën B theo lô trinh không thoât nuôc. Roi hiên tuong cô kët thâm
giài tôa âp lue nuôc lô rông thàng du, lô trinh ùng suât theo doan BC, diëm cuô'i cùa lô
trînh BC sè trùng vôi diëm D, là lô trinh AD, lô trinh thoât nuôc tuong ùng do gia tài
trên mât. Nëu luçmg gia tâi lôn, B sè cham duông giôi han và diëm khâo sât tuong ùng së
bi phâ hoai déo.

221
CHL/ONG 5 - G IA CÔ NÉN

Trong khi dô, nê'u gia tài bàng hùt chân không.
không xuât hiên ùng suât lêch nên dô lêch ûng suât q
luôn luôn bàng không, lô trinh ûng suât tuong ûng sê
là doan thàng AE. Mât khâc, do ûng suât hûli hiêu
tàng dêu theo moi phuctng nên dàt nên sè co lai theo
moi phuong, hê sô rông cùa dàt giàm nhiëu hon,
hiêu quà cùa gia tài cao hon.
Trong hinh 5.20 cô truc tung diên tà ûng suât lêch
q ’= q = a ( - ct3, truc hoành diên tà lîng suât trung

binh p ’ và p a l +CT2 +CJ3 CT1 + 2CTj côn duoc

3 3
goi là ûng suât thüy tlnh hay ûng suât câu.

Ducmg CSL là ducmg trang thâi toi han. trong mât

(p,q) ducmg CSL suy tù dieu kiên cân bàng phâ hoai
déo cùa Mohr-Coulomb, cö dang:
q = Mp
6sin<p' Hinh 5.20. Câc lo Hinh ling suai
trong dô M =- (5.224) ifng gia ldi tntôc
3 -s in c p 1
C6n ducmg CSL trong mât (v, Lnp hay e-Lnp) là lô trînh trang thâi bien dang tôi han
tucmg ûng vôi lô trînh CSL trong mât (p,q). Liai y, d é d é dàng cam nhân cluing lâi pliai
cham dén sai sol klii sir dung phép cliiê'u dan giàn tic truc p cùa mât (p ,q ) lên truc Lnp
Irên mal (v-Lnp).
Kÿ hiêu v là thé tich riêng cùa dàt duoc dinh nghia v = 1+ e.
Vê lô trînh cô thoât nuôc AD do gia tài truyên thông bàng câch chat tài trên mât, sê cô
công thûc tong quât là.
ct', a'
Neu goi hê so âp lire ngang là Kq, tûc là K 0 = —f- = —

a ' l + 2CT,3
Tù dinh nghia : q ’= q = a ’, - a P =- "P u

3(1 - K t>)
Dé dàng suy ra: q ' = ; p' là lô trinh ûng suât tuong ûng vôi thi nghiêm nên cô
;+ 2Kn
két trong hôp nên cûng.

S.8. NiiUYÊN LŸ CO BÀN DAT CÔ CÖT

Dàt cô cô't là dua vât lieu chiu kêo (câc thanh kim loai, tâm kim loai hoàc câc thanh vât
lieu chiu kéo tôt, hay là bàng câc tâm vâi dia kÿ thuât, ...) vào dât dé khâc phuc nhuoc

222
 CHUONG 5 - GIÀ CO NÊN

diém co bàn vón có cüa dàt là không chiù

kéo dupc. Dàt có cót cùng là mòt phucmg
phàp già circrng dàt nhàm: hoàc giàm bién
dang duói tài không dói hoàc tàng khà
nàng chiù tài vói bién dang lón trong
trtlóng hop càc còng trình không nhay lün.
Càc vât lieu già cuòng có thè chiù kéo,
chiù nén hoàc chiù uón-càt tùy theo càch
chon lira.

Pltân loai vài lieu già cKcfng:

Hinh 5.21. Dai có col
- Loai già cuòng kich thuóc nhó tinh theo
tÿ lê cùa hat: ón dinh dàt nén bàng nhùng chàtlien két, nhùng spi nhó. nhùng seri dia
kÿ thuàt nhó. nhCfng vài dia kÿ thuât kich thuóc nhô, ...

- Loai già cuòng kich thuóc lón tinh theo tÿ lê cùa khói dàt: coc nhô; thanh. dây hoàc
tàm vât lieu dia kÿ thuàt, nhùng vi cùng, nhùng hôp cùng, ...

Thuàt ngü “sgi-fibre” dûng dé chi phân tù co bàn cùa càu truc dêt. ta phân biêt hai loai chi
ngân (tù 50 dén 150 mm) và chi dài. Thuàt ngü “chi-fil” dé chi tâp hçrp soi xoàn vói nhau.

Trong xây dimg, vât lieu duçrc su dung làm soi thuông nhàt là nhùng vât lieu tóng hçrp
(polymères: polyester, polyoléfine nhu polypropylène hoàc polyéthylène, ràt it dùng
polyamide vi nó rat nhay niróc), spi thùy tinh hay spi thép.

Khài nièm “ d a t có cót” do kÿ su Phàp Vidal dé ra nàm 1966.

Nàm 1975, Binquet và Lee dà tien hành nhiéu thi nghiêm xàc dinh khà nàng chiù tài cùa
mot móng bàng bè rông B dàt trèn nèn dàt có và không có thanh già cuóng nhu sau:

Truóng hpp có thanh già cuóng dupe chôn sàu hon 2/3 B, và lùc tài dat già tri giói han
Qgh. mât truçrt xuàt hién trong nén dàt và tiép xùc vói mât trên lóp thanh già cuòng tuong
tu nhu nén dàt có lóp dat cùng.

223
CHLföNG 5 - GIÀ CÖ NËN

Hình 5.23. Hìnli d ang thaiih g ià cuàng có khuynh liifóng b j be' g a y lai
vi I li c ó ini g su a i c à t zelo la i cù a m ón g bang

Truóng herp có thanh già cuóng duoc chôn sâu d < 2/3B, mât truot có khuynh huóng bé
cong thanh già cuóng và dóng thói có khuynh huóng kéo thanh già cuóng tuót khói khói
dat ón dinh (ben ngoài vùng càn bàng truot ó hai ben móng). Hình dang cùa thanh già
cuóng bi bè cong và bi kéo cäng truóc khi dût có dang nhu trong hình 5.23B. Khi có
nhiéu hem 4 lóp già cuóng và lóp dâu tién dat nóng hon 2/3B, càc lóp tàng cuóng nàm
gán dày móng bi bè gay ó vi tri tuemg ùng vói ùng suât cát xxz eue dai. Mât truot trong
I

Hình 5.24. Hình dang m ât Irucrt Hong nén có thanh già citòng và vi tr i Ihauti có tlie b j b è gay

B a*

1 1 W X .

____ ^ ^ 'n 't e *~ " - .

Thanh già ciidng f* A

Vùng 1 A Vùng II

---- ---------------------- _
A
z

Hình 5.25. Vi tri ùng suât cât eue dai pliân cliia nén tliành liai vùng khác liliali

224
 CHLfONG 5 - GIÀ CÓ NÊN

nên, không con lien tue và chia nén làm ba mién nhu thuông duoc thâ'y trong các thi
nghiêm mô hình móng nông, mà chia làm hai miën: mién I và miên II. Trong mién I
ngay duói dáy móng bi lùn xuô'ng và làm cong các thanh gia ciröng, trong mién II dât bi
day ra bên ngoài và trôi lén bên trên. Các diém A ’, A ” , A ’” ., nàm trên bien cùa hai
miên I và II, duoc xác dinh tai vi tri mà úng suât tiép tuyén eue dai T(max)xz do tài cùa
móng bâng tâc dông.

NGUYÊN LŸ TÍNH TOÁN

Trong hinh 5.26, mô tà nén dâ't không cô thanh già cuàng gánh do mot móng bang chiù
mot àp lue dáy móng q0. Xét mot lóp phân to' dât dày AH, bê rông là Xn úng vói vi tri
úng suât cát eue dai xzx(max) tính tú truc tâm móng và nàm ó dô sâu z ké tú dáy móng, do
dói xúng ta chi càn xét phân núa móng.
Diéu kién càn bâng cùa phân tô' cho chúng ta biëu thúc:
F , - F2 - S, = 0 [A]
F, và F2 là lue phàp tuyén thâng dúng tâc dông lên phân tô' dât; S, là lue chô'ng cát trên
mât bien cùa phân tô dât.
CO

f
1 p* i 0,
i 1 Jjjj

-p ,

È * "

Hinh 5.26. Phân to dât klido sát duâi móng bang không có thanh gia cuàng

Trong hinh 5.27, mô tà cùng mot phân tô' dâ't dâ kháo sát trong hinh 5.26 nhung vói nên
dâ't có mot lóp thanh gia cuông (N = 1) gánh dò môt móng bang chiù mót áp lue dáy
móng qR. Các lue tác dông lén lóp phân to dâ't có thanh già cuóng là F3 và F4 là lue pháp
tuyén thâng dúng, Sj là lue chô'ng cát trên mât biên cùa phân tô' dâ't và T(N=, ( lue chiù kéo
cùa lóp thanh gia cuông theo phuong thâng dúng theo già thuyê't 1 cùa Binquet và Lee.

Trong truàng hop này dieu kiên cân bàng có thè viê't duói dang sau:
Fj - F, - S, - T(N=I) = 0 [B]

225
CHUONG 5 - GIA CO NÊN

Neu mät duöi cùa hai phân tô dâ't trên cô cùng chuyën vi dûng (lün) thi:
F2 = F4 [C]

, R

t t r ______
_^.s(qR)

( f. Î v „
2 * x, *

Hinh 5.27. Pliân todât khào sâl duâi mông bang cô llianli gia ciràiig
Chüng ta cô thé dê dàng suy ra tir công thiic tinh chuyën vi dûng (dô lün) cùa phirong
phâp bân không gian dàn hôi S = w = [ {Bq( 1 - v 2)a )/E]
Tû [A]; [B] và [C], ta cô thé suy ra lue chiu kéo cùa lôp thanh gia cuông:

T(n=d = F 3 _ F| _ S, + S,
Trong do câc lue thâng dûng và lue cât tinh theo câc công thûc sau:
xo
F, = J a ( q 0 )dx
0
x0
F3 = J a ( q R)dx

s i = Tx2 (qo)AH
s 2 = Txz ( q R)AH
Vôi câc giâ tri cùa a(q0); a (q R); T„(q0); x zx(qR) dupe tinh toân theo loi giài cùa Boussinesq:

% z _| 2bz(x2 - z 2 - b 2)
(q0) =- tan - - ta n
x- b x+b (x 2 + z 2 - b 2)2 + 4 b 2z2

-1 z 2bz(x2 - z2 - b 2)
0 (<1r) = — tan - tan
71 x- b x+ b (x + z - b ) + 4b z

4bq„X 0z
T.«(qo)
n [Xq + z2 - b2 )2 + 4 b 2z2 ]

4 b q RX0z
TxZ(qi<> = -
7t[X„ + z - b ) + 4b z ]

trong dô b = B/2 nùa bë rông mông.

226
 C H U O N G 5 - G IÀ C Ó N É N

Thay câc üng suât phâp và tiê'p vào câc lue thâng dûng và lire càt, tich phân và rut gon.
theo Das (1983), ta cô duçrc:

F i = A,q„B
F3= A, q KB

S, = A 2q0 AH

S2 = A ,q RAH; A, và A , = f(z/B)

Sau cùng, T(N=n, lue chiù kéo trong lóp thanh già cuòng cô dang:

T(n=d = A, q R B - A| q0 B - A 2 q R AH +A 2 q„ AH
= A, B (qR - q0) - A2 AH (qR - qn)

= q 0 \ 3 * ~ 1 (A ,B -A ,A H ) (5.45)

T(N=n, lue chiù kéo trong chi mot lôp thanh già cuòmg, nëu cô N lóp thanh già cuông dât
câch dêu nhau, vói già thiet là lue chiù kéo phân phôï dông dêu cho câc lóp:

(N=l )
T(n >- 3 b - - 1 |( A , B - A 2AH)] (5.46)
N = N lq° 4o
T(N) cô thû nguyên là kN/m dài cùa mông.
Hç sô an toàn chong dut cüa thanh già cuòng
G) t n f„
FS,(B ) (5.47)
‘ (N )

vói co - chiêu rông cüa m ot thanh;

t - chiêu dày cùa thanh;
n - sô thanh trong mot don vi chiêu dài cüa móng bâng;
fy - sire ehong giât dût cùa vât lieu thanh già cuông.
goi o)n là mât dò phüng LDR:

tf„
FS(B, ~ (LDR) (5.48)
‘ (N )

Hé sô an toàn chông tuôt cùa thanh già cuông.

Lue giù thanh già cuông trong khô'i dât do lue ma sât giUa dât và thanh ò chiêu sâu z.
F,j = 2 tan ip a [lue phâp tuyên]

= 2 tan (p., [( LD R )]< J a ( q R )dx + (LD R)(y)(Ln - X0 )(z+ D, ) (5.49)

227
CHLfONG 5 -G IÀ CO NÊN

Trong dó: y - trong luçfng don vi cùa dat dàp trong pham vi có già cuòng;

Df - chiëu sàu dàt móng;

(pa - góc ma sàt giùa thanh già cuòng và dat.

z/B

Hình 5.28. Hình DCC 8/ Càc he so tiuh toan A¡, A¡, A¡

Già tri X = L0 thuòng diroc già thiet là khoàng cách mà ò dó a (qR) = 0 ,lq R. L0 là mót
hàm theo dò sàu z, cho bòi bièu dó trong hình 5.29:

ziB
Hình 5.29. Bieu dó xàc dinli L0 tlieo z và B

228
 CHLTONG 5 - GIÀ CO NÉN

Fu = 2tancpa(L D R )[A 1Bq0 i ü + y(L() —X0 )(z + D f )] (5.50)

% )
F.,
Vây hé so an toàn chô'ng tuôt cùa thanh gia cuòng là: FS(P)= - ^ - (5.51)
"F(Ni
5.9. VÀI DIA KŸ THUÂT

5.9.1. Vài dia kÿ th u àt

Vi gia cuòng nên bang câc thanh kim loai hay bi ri va nëu sir dung thép không ri giâ
thành sè rät cao, nên tir câc näm cuoi cüa thâp ky 70, vài vi (lucri) dia kÿ thuât dà thay
th éd ân thanh kim loai trong khä näng gia cuòng nén móng còng trình.
Vài dia kÿ thuât là tên chung cho câc sàn phàm dùng de gia cuòng dâ't. Nguyèn täc tinh
toàn vài dia kÿ thuât tucrng tu nhu tinh toàn thanh gia ciròng dàt. Vài dia kÿ thuât thuòng
duoc che tao tù câc phu phàm dàu hòa nhu là polyester, polyethylene, polypropylene,
dôi khi vài dia kÿ thuât cüng duçrc làm tù soi thùy tinh, nhung không nên che tao tù câc
chat lieu hüu co tu nhiên vi chüng dé dàng bi hùy hoai trong môi trucmg nuôc.
Thông thuòng vài dia kÿ thuât duoc sü dung dè gia cô nên duòng hoâc công trinh dàt
dâp. Trong nên duòng vài dia kÿ thuât duoc trài thâm lên mât lóp dâ't nên mêm và dàt
dâp duoc dât truc tiêp lên vài và tien hành dam chat.

Sù dung vài dia kÿ thuât là mot phucmg huông moi trong kÿ thuât nên móng. Tuy nhiên,
kët qua nghiên cûu trong lânli vue này con chua nhiêu. Tuy vây, viêc sù dung vài dia kÿ
thuât lan tràn nhanh chông.

Vài dia kÿ thuât cô ihë dan, dêt hoâc không dèi và eô ihc chia làm bon loai chinh nhu sau:
- Loai vai D K T thâm nuâc tot dâm bâo sir phân tân nuôc lô rông thàng du trong quâ
trinh cô két. dóng thòi chiù cât tôt.

- Loai vai D K T loc de dât giûa hai lóp dât hat thô và hat min. chi cho nuôc thoât qua và
giù lai câc hat dàt min.

- Loai vài D K T p hâ n câch dùng dé phân chia hoàn toàn hai lóp vât lieu, loai này duoc
sù dung trong câc truông hçrp cân thiét thi du dùng vài loai này dé thay lóp bê tông lót
dây móng, hay duoc sù dung trong phucmg phâp hüt chân không.

- Loai vài D KT gia cuong dât loai này cô süc chiù kéo rat tôt nhàm tàng cuông khâ
nâng chiù tâi cùa dàt nên.

5.9.2. K hâi meni co bàn vé vai Irò vài dia kv thuàt

Dà tù làu con nguói dà biet trón rcrm, ra và câc loai soi và dàt sét dé tàng cuòng süc chiù
dung nhàm xây nhà hoâc dâp dâp ngàn nuóc và làm duòng xà. Nhung mài dén thâp kÿ

229
CHITONG 5 - GIA CO NÉN

70 ciia thé kÿ 20, mai that sir cô nhüng thi nghiêm kiëm chûng va lÿ thuyët tinh tcan kÿ
thuât dât cô col.

5.9.3. Càc dang âp dung vài d |a kÿ th u àt

Gia cô nén và talus công trinh dâp nhu duông, dê, dâp, san lap trên dât yêu cô và không
cô két hçrp bac thâm.

Hinh 5.30. Cet cliehoal dông càa vài dia kÿ tluiâi Hong gia làng cliông trimt mai dô'c

Mô hinh 1: Gia cô mai dô'c khô'i dât dâp trên nén cûng bàng nhiêu lôp vâi dia kÿ thuàt,
hinh 5.30.

Già sù mât tiuçrt cô thé xày ra tâm O bân kinh R di qua chân mai doc. Khi khôi dàt dâp
không cô gia cuông, hê sô an toàn chô'ng truot duçrc tinh là tv sô' moment chô'ng truçrt và
moment gây truot dôi vôi tâm O cüa mât truot theo công thûc:

FS = i i i ü ,5.52)
WD
trong dô: su - sû t chông cât không thoât nirôc cüa dât loai sét;
L - chiëu dài cung truçrt;
R - bân kinh cung truot;
W - trong luçrng khôi truçrt;
D - cânh tay dôn cûa trong luçmg khôi truçrt dën tâm cung truçrt.

Khi cô gia cuông câc lôp vài dia kÿ thuât. (câc lôp vài dia kÿ thuât duoc gia cuông theo
phucrng nàm ngang vi trong truông hçrp mai dô'c khô'i dât cô phixcmg dân no theo phuong
ngang). mât truçrt chi cô thé xày ra khi phâi cât dût hoâc kéo tuôt (ra khôi khô'i dât truçrt
hoâc khôi dât ôn dinh) câc lôp vâi chân ngang nô.

230
 CHITONG 5 - GIA CÔ NEN

Dé vài không bi tuôt khôi hai khôi dât hai bên mât truot diêu kiên can là chiêu dài cüa vâi
trong hai khôi này, L,,, phài dû dé tông lue ma sât dât lên vài bâng vôi lue kéo dût vài.
T = 2 tL0 = 2L0x (a ’tg<|)’+c’)
trong dô: T - lue kéo dut vâi kN/m;
ct’ - ûng suât hûu hiêu tâc dông lèn hai mât vâi;
<p’ - gôc ma sât giûa dât và vài;
c ’ - lue dinh giùa dât và vâi, vôi dât cât lue dinh này bâng không.

Luc bây giô lie sô an toàn chô'ng truçrt sè cô dang:

SULR +T, Y,
FS = (5.53)
WD

Trong dô: T, - lue câng cüa lôp vài thü i, thuông duçrc lây bâng 1/2 lue kéo dût;

Y, - cânh tay don cüa lue câng này hay khoàng câch tù lôp vâi dén tâm cung truçrt.

Trong truông hçrp dât dâp là dâ't cât thoât nuôc tôt, hé sô an toàn chông truçrt sè duçrc tien
hành tinh toàn theo phuong phâp phân mânh tông quât nhu trong hinh vë sau vôi công
thûc cùa Bishop, hinh 5.31.

(5.54)
£ W sin a

mu = c o>sa(l
sa (l + i8£^!ifL.)
F
CHLfONG 5 - GIA CONEN

Mö hinh 2 : Gia cö nen khöi dal däp truc tiep Iren dät yeu bäng väi dia ky thuät.
Loai väi su dung trong truöng hop näy cö tinh näng chiu keo tot, thäm nuöc vä ngän
cäch khöng cho cäl chim väo dät yeu nhii hinh 5.32.
M^t düöng

Trong so dö näy luc cäng cüa väi dia ky thuät giüp cho äp lue cät phän bö döng deu len
n6n yeu vä giüp täng hieu quä cöng däm löp nen cät. Läu däi löp väi näy ngän cän
khöng cho khöi nen cät dat trang thäi deo trugt nhö väo lue chen bö xung quanh len löp
cät cüa väi. Mät khäc vöi tinh thäm tot cüa väi DKT löp neu dät yeu cö ket dö däng vä
neu cän täng nhanh thöri gian cö ket cö the ket hgp vöi bäc thäm.

Tinh toän an toän truert cho mö hinh näy tuemg tu nhu mö hinh möt vöi möt löp väi. Khi
cän thiet cö the täng them cäc löp chiu luc.

Möt ghi chü quan trong: Nhö väo khä näng chiu cäng tot nen väi DKT giüp chuyen möt
phän luc düng sang phuong ngang läm giäm dö lün cüa cöng trinh möt cäch däng kö.

Mö hinh 3: Tuöng väi DKT, hinh 5.33, lä möt tuöng chän ducrc cäu tao bäng väi DKT
göm N löp väi dät cäch khoäng theo phucrng düng lä Sv, nen cö chieu cao tuöng lä:
H = NSV

Dät däp sau tuöng lä cät (göc ma sät (p vä c = 0) äp luc chü döng ö dö säu z lä:

°a = Ka Y z
Luc täc döng len löp väi DKT o dö säu z lä:
T = K, y z Sv
O chän tuöng B
Tmax= K , y H S v

Luc cäng cuc dai lä co so de xäc dinh loai väi DKT cän thiet khi da chon Sv hoäc vöi
möt loai väi cö luc chiu keo düt lä Tr thi khoäng cäch Svse duge xäc dinh theo cöng thüc

Tmax = K., y H Sv < T /FS Sv < ----- ^ ----- (5.55)

(FS)yK, H
 CH lföN G 5 - GIÀ CÓNÉN

Trong thuc te tinh toàn Sv duçfc chon bàng 0.2m - 0,4m theo dieu kiên dàm chût tai công
truòng.

Chiêu dai Lc duoc xâc dinh theo diéu kiên vài phài duoc ngàm chàt vào khöi dàt 6n dinh
theo công thúc cúa hê so an toàn chông tuôt
2Lcyztgcp' = 2L ctg(p' 36)
FSp =■
yzKaSv KaSv

Hoâc
L (FSp)K„Sv
2tg(p '
Chièu dài phù bi L(l dugc tinh theo diêu kiên cân bàng lire
FS 2Lso ï!S5;- (5 57)
Gas v
Vói a., tính ó dô sâu z:
a v tính ó dô sâu z - Sv.
Chièu dài Lrtrong huih5.33 duoc tính dé dàng theo khoâng càch tù mât tuóng dén mât truot.

Tai dô sâu z : Lr= ----- — (5.58)

tg(45°+ ^ )

Tông chiêu dài cúa 1 lóp vài DKT: L = Le + Lr + L0 + 2SVhoâc bàng hai lân Lc

Hinh 5.33. Tuàng vài diu kÿ liutài

233
CHLfONG 5 - GIA CO NEN

Mât khâc, cung pliai tinli on dinh cùa nén

tuong; on dinli truçrt; on dinh lât cùa tuông
nhir tinli toân tliông thuông.

Dé cô thé chon lira phuong phâp gia co nén

mot câch hûu hiêu, can phài tinh toân
nhiêu phuong an, chii y uu tien cho câc vât
lieu dia phucmg cung nhu khà nâng thi
công trong kliu vue mà công trînh toa lac.
Sau cùng xét dën giâ thành và câc yêu eau
kÿ thuât dâc biêt, thi du nhu tnuôn cho nén
giàm lün mà không muô'n dàp bù lün thi llinh 5.34. Titàng vth chu kÿ tliuiil
nên clion giài pliâp coc dât trôn vôi-xi
mâng hon là gia tài truôc vcri câc tliiët bi I lât nuôc thâng düng, vi coc dàt trôn vôi -
xi mâng cô khà nâng chia sê tài vôi dàt yëu il làm giàm dô lün cua toàn nén dâ gia cô.

234
 TÀI LIÊU T H A M KHÀO

1 T e r z a g h i .Theorical Soil Mechanics. John Willey, 1 9 4 3

2 TAYLOR. Fundamentals o f soil Mechanics. John Willey, 1948
3 T e r z a g h i - P e c k . Mécanique des sols appliquées aux travaux publics et au
bâtiment. Dunod, 1957
4 C a q u o t - KERISEL. Traité de Mécanique des sol.s. Gauthiers-Villards, 1966
5 P e c k - H a n s o n - T h o r n b u r n . Foundation Engineering. John Willey, 1957
& I974
6 B r o m s . Precast Pilling Practice. Thomas Telford - London, 1981
I SANGLERAT. The penetrometer and soil exploitation. Elsevier, 1972
8 D as. Principles o f Foundation Engineering. PWS-Kent_Boston, 1984
9 S c h l o s s e r . Eléments de Mécanique des sols. P. Ponts et Chaussées, 1988
10 HOLTZ-KOVACS. Introduction à la Géotechnique. Polytechnique Montréal
Canada, 199!
II BERGADO-CHAI. Improvement techniques o f soft Ground in subsiding and
lowland environment. AIT, 1992
12 ATKINSON. An introduction to the Mechanics o f Soils and Foundations. John
Willey, 1993
13 W h it l o w . Basic Soil Mechanics. McGraw-Hill, 1995
14 B o w l e s . Foundation Analysis and Design. McGraw-Hill, 1996

15 P h i l i p p o n n a t - H u b e r t . Fondations et Ouvrages en terre. E y ro lle s, 2000

16 CODUTO. Foundation Design Principles and Practices. Prentice Hall, New

Jersey, 2001
17 P h i l i p p o n n a t - H u b e r t . Fondations et Ouvrages en terre. Eyrolles, 2000

18 QUY PHAM XÂY DUNG 4 5 -7 8 . Clii dan tliiet kê'mông nông. 1998
19 TCVN 1 9 5 -1 9 9 7 . Chi dan thiet kê'mông coc nhôi. 1997
20 TCVN 2 0 5 -1 9 9 8 . C hidân thiet kê'mông coc. 1998
32 Dm.7 .0 2 . Design Manual o f Naval Facilities Engineering. 1986
33 D.T.U. 13.2. Fondations profondes pour le bdtimen.t AFNOR, 1992

235
 MUC LUC
Trang

Lai iw i dan 3
Chtrong 1. Cäc phuong phäp tinh toän nen möng cöng trinh
1.1. Do än nen möng vä dö an tot nghiep chuyen de n6n möng cho ngänh xäy dung 5
1.2. Cäc phucmg phäp tinh nen möng 5
1.3. Thöng ke sö' lieu dia chät 8
1.4. Cäc dir lieu de tinh n6n möng 15
1.5. Tö hop täi trong 15
Clurong 2. Tom tät ca hoc dät

2.1. Tinh üng suä't trong nen dät 18

2.2. Bien dang dät nen vä dp lün 36
2.3. Van de süc chiu täi ciia nen 58
Clurang 3. Thiet ke möng nöng
3.1. Äp lue däy möng hay phän lire n£n 77
3.2. Thiet ke nen duöi möng nöng 86
3.3. Thiet ke nen duöi möng bäng vä möng be 93
3.4. Thiet k ek et cäu mong 93
3.5. Tinh ket cäu möng be theo phuong phäp phän liren<5n phän bo tuyen tinh 109
3.6. Tinh ket cäu möng be tren nen WINKLER 111
Chuong 4. Thiet ke möng coc
4.1. Dinh nghla coc 113
4.2. Phän loai coc 113
4.3. Phän loai coc theo däc tinh chiu lue 122
4.4. Tinh Stic chiu täi cüa coc theo chi tieu ca hoc ctia dät n6n hay
lä phucmg phäp tinh hoc 127
4.5. Stic chiu müi cüa dät ö müi coc Qp theo thi nghiem hien truöng 134
4.6. TTiänh phän chiu täi do ma sät xung quanh coc Qs 135
4.7. Tinh stre chju täi cüa coc theo chi tieu trang thäi cüa dät n6n (cön goi
lä phuang phäp thöng ke) 144

237
 MUC LUC
Tran g

Loi nài däu 3

Chiromg 1. Câc phiftmg phâp tinh toän nen mông cong trinh

1.1. Do an nén mông và dô an tot nghiêp chuyên de nên mông cho ngành xây dung 5
1.2. Câc phuong phâp tinh nén mông 5
1.3. Thô'ng kë so lieu dia chat 8
1.4. Câc dû lieu dé tinh nén mông 15
1.5. To hçrp tài trong 15
Chuong 2. Töm tât co hoc dât

2.1. Tinh ùng suât trong nên dät 18

2.2. Bien dang dât nên và dô lün 36
2.3. Vâ'n dé Stic c h ju tà i c ü a nên 58

Chirong 3. Thièt kè mông nông

3.1. Àp lue dây mông hay phàn lue nên 77
3.2. Thiê't kê' nén duôi mông nông 86
3.3. Thiê't kê' nên duôi mông bâng và mông bè 93
3.4. Thiê't kê'kê't câ'u mông 93
3.5. Tinh kê't câ'u mông bè theo phuong phâp phàn luenén phân bô' tuyê'n tinh 109
3.6. Tinh kê't câu mông bè trên nên WINKLER 111
Chuong 4. Thiëf ké mông coc
4.1. Dinh nghla coc 113
4.2. Phân loai coc 113
4.3. Phân loai coc theo dâc tinh chiu lue 122
4.4. Tinh sûre chiu tài cùa coc theo chî tiêu co hoc cüa dât nén hay
là phuong phâp tinh hoc 127
4.5. Suc chiu müi cùa dâ't à mui coc Qp theo thi nghiêm hiên truông 134
4.6. Thành phân chiu tâi do ma sât xung quanh cç>c Qs 135
4.7. Tinh siic chiu tâi cüa coc theo chî tiêu trang thâi cùa dâ't nén (côn goi
là phuong phâp thông kê) 144

237
 4.8. Tính súc chiù tái cüa eoe theo cóng thúc dóng coc 148
4.9. Súc chiù lai cúa coc Iheo thí nghiém nén tính 152
4.10. Thiét ké móng eoe 159
Chuong 5. Già co nén
5.1. Dêm vât lieu refi (Dà - Cát) 194
5.2. Coc vât lièu re» (Dà - Cát) 196
5.3. Dò lún cúa hôn hop dät - Coc vât lieu refi 204
5.4. Coc dät vói - eoe dät xi mäng 206
5.5. Già tài truóc 209
5.6. Già tài truóc két hop thiét bi thoat nuóc theo phucrng dùng 211
5.7. Già tài truóc bàng phuong pháp hùt chàn khóng 220
5.8. Nguyén ly co bàn dät có cót 222
5.9. Vài dia kÿ thuât 229
Tài lieu tham khào 235

238
Hl/CiNG DAN DO A n MON HOC
NEN VA MONG
(Tai ban)

Chin trdcli nhiem \iid t ban :

T R IN H XUAN SON

Bien nip : NGUYEN THI BINH

Che bcin : PHAM HONG LE
Sira ban in : NGUYEN THI BINH
Trinh bay bia : NGUYEN NGOC DUNG
In 5 00 c u o n khó 19 x 27 cm tai Xucnig in Nlià xuat bàn X ây du n g . Giâ'y c h a p n h â n däng kÿ kê'hoach
xuat ban so 3 6 -2 0 1 3 /C X B /9 9 0 -15 8/X D ngày 05-01 - 2013. Q uyét dinh xuat bail so 2 1 9 -2 0 1 3/Q D X B
ngày 18-9-2013. In x o n g n ô p kru ch iëu th an g 9 -2 0 1 3 .