You are on page 1of 211

PROJEKT

PROGRAM NAUCZANIA ZAWODU

TECHNIK BUDOWNICTWA
opracowany Ośrodku Rozwoju Edukacji w oparciu o Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 maja 2019 r.
w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz dodatkowych umiejętności zawodowych
w zakresie wybranych zawodów szkolnictwa branżowego

Program przedmiotowy o strukturze spiralnej

SYMBOL CYFROWY ZAWODU 311204

KWALIFIKACJE WYODRĘBNIONE W ZAWODZIE:

BUD.12. Wykonywanie robót murarskich i tynkarskich.

BUD.14. Organizacja i kontrola robót budowlanych oraz sporządzanie kosztorysów.

2019 r.
Spis treści

PLAN NAUCZANIA ZAWODU...................................................................................................................................................................................................................... 3

WSTĘP DO PROGRAMU............................................................................................................................................................................................................................. 4

OPIS ZAWODU........................................................................................................................................................................................................................................................ 4
CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU.................................................................................................................................................................................................................................. 6
ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE........................................................................................................................................................................................................................................ 7

CELE KIERUNKOWE ZAWODU.................................................................................................................................................................................................................... 8

PROGRAMY NAUCZANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH PRZEDMIOTÓW............................................................................................................................................................. 9

KWALIFIKACJA BUD.12. WYKONYWANIE ROBÓT MURARSKICH I TYNKARSKICH....................................................................................................................................................................9


BUDOWNICTWO OGÓLNE.................................................................................................................................................................................................................................. 9
RYSUNEK TECHNICZNY BUDOWLANY............................................................................................................................................................................................................... 22
TECHNOLOGIA ROBÓT MURARSKICH I TYNKARSKICH...................................................................................................................................................................................... 32
ROBOTY MURARSKO-TYNKARSKIE ZAJĘCIA PRAKTYCZNE....................................................................................................................................................................................... 49
JĘZYK OBCY ZAWODOWY – 30 GODZIN............................................................................................................................................................................................................... 84
KWALIFIKACJA BUD.14. ORGANIZACJA I KONTROLA ROBÓT BUDOWLANYCH ORAZ SPORZĄDZANIE KOSZTORYSÓW..................................................................................................................124
KONSTRUKCJE BUDOWLANE................................................................................................................................................................................................................................... 124
ORGANIZACJA I PRZYGOTOWANIE BUDOWY.............................................................................................................................................................................................................. 130
PODSTAWY KOSZTORYSOWANIA OBIEKTÓW I ROBÓT BUDOWLANYCH............................................................................................................................................................................. 143
JĘZYK OBCY ZAWODOWY....................................................................................................................................................................................................................................... 151
ORGANIZACJA I KONTROLA PRODUKCJI BUDOWLANEJ.................................................................................................................................................................................................. 159
KOSZTORYSOWANIE OBIEKTÓW I ROBÓT BUDOWLANYCH............................................................................................................................................................................................. 175
ORGANIZACJA I KONTROLA ROBÓT BUDOWLANYCH ORAZ SPORZĄDZANIE KOSZTORYSÓW -140 GODZIN (4 TYGODNIE)- PRAKTYKA ZAWODOWA............................................................................184

PROJEKT EWALUACJI PROGRAMU NAUCZANIA TECHNIK BUDOWNICTWA............................................................................................................................................. 198


LITERATURA ZALECANA DO ZAWODU.................................................................................................................................................................................................... 207

2
PLAN NAUCZANIA ZAWODU

Nazwa i symbol cyfrowy zawodu: TECHNIK BUDOWNICTWA 311204


Nazwa i symbol kwalifikacji: BUD.12. Wykonywanie robót murarskich i tynkarskich
Nazwa i symbol kwalifikacji: BUD.14. Organizacja i kontrola robót budowlanych oraz sporządzanie kosztorysów
Kształcenie zawodowe Tygodniowy wymiar godzin w klasie Razem
Lp. Nazwa przedmiotu w 5-letnim Uwagi o realizacji*
(Obowiązkowe zajęcia edukacyjne ustalone przez dyrektora) I II III IV V okresie
nauczania

Kwalifikacja: BUD.12. Wykonywanie robót murarskich i tynkarskich

T
1. Rysunek techniczny budowlany
T
2. Budownictwo ogólne
T
3. Technologia robót murarskich i tynkarskich
T
4. Język obcy zawodowy
P
5. Roboty murarsko-tynkarskie -zajęcia praktyczne
Razem liczba godzin w kwalifikacji BUD.12. :

Kwalifikacja: BUD.14. Organizacja i kontrola robót budowlanych oraz sporządzanie kosztorysów

T
1. Konstrukcje budowlane
T
2. Organizacja i przygotowanie budowy

3
T
3. Podstawy kosztorysowania obiektów i robót budowlanych
T
4. Język obcy zawodowy
P
5. Organizacja kontrola produkcji budowlanej
P
6. Kosztorysowanie obiektów i robót budowlanych
Razem liczba godzin w kwalifikacji BUD.14. :

Razem liczba godzin kształcenia w zawodzie:

Praktyka zawodowa Wykonywanie robót murarskich i tynkarskich

Praktyka zawodowa Organizacja i kontrola robót budowlanych


oraz sporządzanie kosztorysów

*Uwagi o realizacji:

T - przedmioty w kształceniu zawodowym teoretycznym


P - przedmioty w kształceniu zawodowym organizowane w formie zajęć praktycznych

W ramach godzin stanowiących różnicę między sumą godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia zawodowego określoną w
ramowym planie nauczania dla danego typu szkoły, a minimalną liczbą godzin kształcenia zawodowego dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie
określoną w podstawie programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego, istnieje możliwość organizowania dodatkowych umiejętności
zawodowych w danym zawodzie lub kwalifikacji rynkowych powiązanych z zawodem, lub przygotowanie do nabycia uprawnień zawodowych lub innych
związanych z nauczanym zawodem – uzgodnionych z pracodawcą, a które podnoszą atrakcyjność tego zawodu na rynku pracy.

Kompetencje personalne i społeczne Nauczyciele wszystkich obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia zawodowego powinni stwarzać

4
uczniom warunki do nabywania kompetencji personalnych i społecznych.

W programie nauczania zawodu muszą być uwzględnione wszystkie efekty kształcenia z zakresu Kompetencji
personalnych i społecznych

Organizacja pracy małych zespołów Nauczyciele wszystkich obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia zawodowego powinni stwarzać
uczniom warunki do nabywania umiejętności w zakresie organizacji pracy małych zespołów.

W programie nauczania zawodu muszą być uwzględnione wszystkie efekty kształcenia z zakresu organizacji pracy
małych zespołów.

5
WSTĘP DO PROGRAMU

Opis zawodu
TECHNIK BUDOWNICTWA 311204
branża budowlana (BUD)
Poziom IV Polskiej Ramy Kwalifikacji, określony dla zawodu, jako kwalifikacji pełnej
Kwalifikacje wyodrębnione w zawodzie:
BUD.01. Wykonywanie robót zbrojarskich i betoniarskich
BUD.08. Montaż konstrukcji budowlanych
BUD.12. Wykonywanie robót murarskich i tynkarskich
Poziom 3 Polskiej Ramy Kwalifikacji, określony dla kwalifikacji BUD.01. lub BUD.08. lub BUD.12. jako kwalifikacji cząstkowej
BUD.14. Organizacja i kontrola robót budowlanych oraz sporządzanie kosztorysów
Poziom IV Polskiej Ramy Kwalifikacji, określony dla kwalifikacji BUD.14. jako kwalifikacji cząstkowej
Tytuł technika budownictwa może zdobyć osoba, kształcąc się w systemie szkolnym w szkole średniej
- od roku szkolnego 2019/2020 w 5-letnim technikum na podbudowie ośmioletniej szkoły podstawowej i w 4-letnim technikum na podbudowie gimnazjum,
potwierdzając w toku nauki kwalifikacje wyodrębnione w zawodzie, przystępując do egzaminów zawodowych prowadzonych przez Okręgowe Komisje
Egzaminacyjne lub Cech Rzemiosł. Możliwe jest również przystąpienie do egzaminu eksternistycznego po spełnieniu określonych wymogów formalnych.
Inną ścieżką kształcenia jest ukończenie szkoły branżowej I stopnia w zawodzie betoniarz zbrojarz, lub monter konstrukcji budowlanych, lub murarz tynkarz
który może kontynuować naukę w szkole branżowej II stopnia i uzyskać tytuł technika budownictwa oraz wykształcenie średnie. W branżowej szkole II stopnia
jest realizowana jedynie druga kwalifikacja cząstkowa wyodrębniona w danym zawodzie nauczanym na poziomie technika.
Osoby, które mają świadectwo maturalne mogą rozwijać się zawodowo, podejmując naukę na wyższych uczelniach na kierunkach i w specjalnościach
związanych z budownictwem.
Kształcenie w zawodzie technik budownictwa może być prowadzone na Kwalifikacyjnych Kursach Zawodowych.
Technika budownictwa 311204 po potwierdzeniu kwalifikacji w zawodzie technik budownictwa w którym wyodrębniono kwalifikacje:
BUD.01. Wykonywanie robót zbrojarskich i betoniarskich
lub BUD.08. Montaż konstrukcji budowlanych
6
lub BUD.12. Wykonywanie robót murarskich i tynkarskich
i kwalifikację BUD.14. Organizacja i kontrola robót budowlanych oraz sporządzanie kosztorysów
będzie potrafił:
- posługiwać się dokumentacją budowy, projektową, specyfikacjami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlanych, normami, i instrukcjami
dotyczącymi zagospodarowania terenu budowy, wykonywania robót ziemnych, robót konstrukcyjno-budowlanych stanu surowego, robót
wykończeniowych oraz robót remontowych i rozbiórkowych obiektów budowlanych,
- dobierać materiały, narzędzia, sprzęt, środki transportu, oraz sposoby do wykonywania robót związanych z zagospodarowaniem terenu budowy, robót
ziemnych, robót konstrukcyjno-budowlanych stanu surowego, robót wykończeniowych, remontowych i rozbiórkowych obiektów budowlanych,
- wykonywać zbrojenie elementów konstrukcji z betonu,
- przygotowywać, układać i zagęszczać mieszankę betonową oraz pielęgnować świeży beton,
- wykonywać murowe konstrukcje budowlane,
- montować i konstrukcje stalowe, żelbetowe i drewniane,
- wykonywać roboty remontowe i rozbiórkowe związane z konstrukcjami budowlanymi,
- sporządzać harmonogramy oraz zapotrzebowanie na materiały, narzędzia i sprzęt do wykonywania robót związanych z zagospodarowaniem terenu
budowy, robót ziemnych, robót konstrukcyjno-budowlanych stanu surowego, robót wykończeniowych, remontowych i rozbiórkowych obiektów
budowlanych,
- koordynować pracę zespołów roboczych oraz kontrolować wykonywanie robót związanych z zagospodarowaniem terenu budowy, robót ziemnych,
robót konstrukcyjno-budowlanych stanu surowego, robót wykończeniowych, remontowych i rozbiórkowych obiektów budowlanych,
- sporządzać plan zagospodarowania terenu budowy, wnioski o pozwolenie na remont, rozbiórkę obiektów budowlanych,
- przestrzegać zasad sporządzania planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, zasad prowadzenia książki obiektu budowlanego,
- wykonywać inwentaryzację obiektów budowlanych przeznaczonych do remontu i rozbiórki,
- sporządzać przedmiary i obmiary robót budowlanych oraz kosztorysy,
- stosować programy komputerowe w zakresie realizacji zadań zawodowych,
a ponadto, w zakresie wykonywanych zadań zawodowych:
- przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii i stosować przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony
środowiska,
- udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia,
- stosować przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej, prawa pracy oraz ochrony danych osobowych,
- posługiwać się językiem obcym oraz korzystać z obcojęzycznych źródeł informacji w zakresie realizacji zadań zawodowych,
- organizować pracę małego zespołu.

7
Charakterystyka programu
Program nauczania zawodu technik budownictwa 311204 uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na technologie
stosowane w budownictwie oraz najnowsze koncepcje nauczania i uczenia się. Program nauczania o strukturze przedmiotowej i spiralnym układzie treści,
gdzie materiał nauczania ułożony został od najprostszych treści po bardziej trudne, umożliwia powrót do treści zrealizowanych na początku edukacji w szkole,
aby je poszerzyć w kolejnym roku nauki w celu kształtowania umiejętności wykonania czynności związanych z realizacją zadań zawodowych. Ponadto taki
układ treści utrwala poznane wcześniej treści i ułatwia zdanie egzaminu zawodowego. Treści korelują ze sobą w ramach przedmiotów i są realizowane w
postaci kształcenia teoretycznego oraz praktycznego.
Program uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadpodstawowej, umieszczonych w
podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym:
 umiejętność zrozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz
aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa,
 umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym,
 umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych
na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych,
 umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi,
 umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji,
 umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się umiejętność pracy zespołowej.
W programie nauczania zawodu technik budownictwa uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów
kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. Dotyczy to przede wszystkim takich
przedmiotów jak: matematyka, fizyka, a także podstawy przedsiębiorczości i edukację dla bezpieczeństwa. Program o strukturze przedmiotowej i spiralnym
układzie treści, w którym materiał nauczania został ułożony od podstawowych po coraz trudniejsze i bardziej szczegółowe zagadnienia. Wykorzystuje treści
zrealizowane w początkowym etapie kształcenia ponadpodstawowego i poszerza w kolejnych latach nauki. Umożliwia nabywanie umiejętności wykonywania
czynności zadań zawodowych. Ponadto spiralny układ treści programu pozwala na ugruntowanie zdobytej wiedzy oraz umiejętności i umożliwia zdanie
egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe. Treści programu są skorelowane w obrębie przedmiotów i realizowane w ramach kształcenia
teoretycznego i praktycznego. Zaleca się współpracę z lokalnymi pracodawcami w ramach kształcenia praktycznego, a zwłaszcza realizacji praktyk
zawodowych.

8
Założenia programowe
Kształcenie w zawodzie technik budownictwa jest oczekiwane przez rynek pracy. Zapotrzebowanie na pracowników w tym zawodzie na terenie Polski
występuje na stałym poziomie, w kilku województwach naszego kraju występują braki pracowników budowlanych. Badania prowadzone przez Barometr
Zawodów przewidują deficyt pracowników chętnych do podjęcia zatrudnienia w zawodach budowlanych na terenie Polski.
Możliwości zatrudnienia technika budownictwa stwarzają przede wszystkim:
- przedsiębiorstwa budowlane prowadzące duże budowy,
- zakłady prefabrykacji konstrukcji żelbetowych, stalowych i drewnianych
- biura projektowo-budowlanym,
- przedsiębiorstwie zajmującym się produkcją i dystrybucją materiałów budowlanych,
- organy administracji państwowej i samorządowej w zakresie budownictwa,
- laboratorium budowlanym,
- administracje budynków,
- firmy zarządzające nieruchomościami.
Absolwenci szkoły mogą również prowadzić własną działalność gospodarczą, otwierać własne firmy budowlane, w których będą zatrudniali innych.

Wykaz przedmiotów z podziałem na kwalifikacje


BUD.12. Wykonywanie robót murarskich i tynkarskich.
przedmioty teoretyczne
Rysunek techniczny budowlany
Budownictwo ogólne
Technologia robót murarskich i tynkarskich
Język obcy zawodowy
zajęcia organizowane w formie zajęć praktycznych oraz praktyka zawodowa
Roboty murarsko-tynkarskie -zajęcia praktyczne
Wykonywanie robót murarskich i tynkarskich.– praktyka zawodowa 4 tygodnie
BUD.14. Organizacja i kontrola robót budowlanych oraz sporządzanie kosztorysów
przedmioty teoretyczne
Konstrukcje budowlane
Organizacja i przygotowanie budowy
9
Podstawy kosztorysowania obiektów i robót budowlanych
Język obcy zawodowy
zajęcia organizowane w formie zajęć praktycznych oraz praktyka zawodowa
Organizacja kontrola produkcji budowlanej
Kosztorysowanie obiektów i robót budowlanych
Organizacja i kontrola robót budowlanych oraz sporządzanie kosztorysów – praktyka zawodowa 4 tygodnie

CELE KIERUNKOWE ZAWODU


- w zakresie kwalifikacji BUD.12. Wykonywanie robót murarskich i tynkarskich:
1. wykonywanie zapraw murarskich, tynkarskich i mieszanek betonowych,.
2. wykonywanie murowanych konstrukcji budowlanych,
3. wykonywanie i naprawa tynków wewnętrznych i zewnętrznych,
4. wykonywanie remontów i rozbiórki murowanych konstrukcji budowlanych;
- w zakresie kwalifikacji BUD.14.Organizacja i kontrola robót budowlanych oraz sporządzanie kosztorysów:
1. organizowanie i kontrolowanie robót związanych z zagospodarowaniem terenu budowy,
2. organizowanie i kontrolowanie robót konstrukcyjno-budowlanych stanu surowego,
3. organizowanie i kontrolowanie budowlanych robót wykończeniowych,
4. organizowanie i kontrolowanie robót związanych z utrzymaniem obiektów budowlanych w pełnej sprawności technicznej,
5. sporządzanie kosztorysów robót budowlanych.

10
PROGRAMY NAUCZANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH PRZEDMIOTÓW

Kwalifikacja BUD.12. Wykonywanie robót murarskich i tynkarskich

BUDOWNICTWO OGÓLNE

Cele ogólne przedmiotu


1. Poznanie obowiązków i uprawnień pracowników oraz pracodawców
2. Poznanie środków ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych
3. Poznanie wiadomości o obiektach budowlanych
4. Nabycie umiejętności rozpoznawania i dobierania materiałów stosowanych do robót budowlanych;
5. Rozwijanie umiejętności skutecznego porozumiewania się.
Cele operacyjne
Uczeń potrafi:
1) nazwać obiekty budowlane i technologie ich wykonania,
2) rozpoznać grunty budowlane i roboty ziemne,
3) rozróżnić instalacje budowlane,
4) rozpoznać elementy zagospodarowania placu budowy,
5) wymienić właściwości materiałów i wyrobów budowlanych,
6) dobrać materiały i wyroby budowlane do określonych robót,
7) rozróżnić materiały stosowane do murowanych konstrukcji budowlanych,
8) rozróżnić materiały do wytworzenia zaczynów, zapraw i mieszanki betonowej,
9) rozróżnić środki transportu w budownictwie,
10) rozróżnić rodzaje rusztowań stosowanych w budownictwie,
11) wymienić środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych,
12) zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania prac zawodowych,
13) udzielić pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia.

11
MATERIAŁ NAUCZANIA Budownictwo ogólne
Uwagi
Wymagania programowe
o realizacji
Dział Tematy jednostek
Liczba godz.
programowy metodycznych Podstawowe Ponadpodstawowe Etap
Uczeń potrafi: Uczeń potrafi: realizacji

12
I. 1. Obowiązki i • wymienić przepisy prawa określające • określić zakres i cel działań ochrony Klasa I
Bezpieczeństwo uprawnienia wymagania w zakresie przeciwpożarowej oraz ochrony
i higiena pracy pracowników oraz bezpieczeństwa i higieny pracy, środowiska w środowisku pracy;
pracodawców ochrony przeciwpożarowej i ochrony
• opisać pojęcia związane z
środowiska;
wypadkami przy pracy i chorobami
• wyjaśnić znaczenie pojęć: zawodowymi;
bezpieczeństwo pracy, higiena pracy,
• wymienić środki prawne możliwe do
ochrona pracy, ergonomia;
zastosowania w przypadku naruszenia
• wymienić instytucje oraz służby przepisów prawa w zakresie
sprawujące nadzór nad warunkami bezpieczeństwa i higieny pracy;
pracy i ochrony środowiska;
• wymienić konsekwencje
• wymienić zadania i uprawnienia nieprzestrzegania obowiązków w
instytucji oraz służb działających w zakresie bezpieczeństwa i higieny
zakresie ochrony pracy i ochrony pracy przez pracownika i pracodawcę;
środowiska;
• wskazać rodzaje świadczeń
• wymienić prawa i obowiązki przysługujących pracownikowi z tytułu
pracodawcy w zakresie wypadku przy pracy;
bezpieczeństwa i higieny pracy;
• wskazać prawa pracownika, który
• wymienić prawa i obowiązki zachorował na chorobę zawodową;
pracownika w zakresie
bezpieczeństwa i higieny pracy;

2. Środki ochrony • wymienić środki ochrony • określić informacje przedstawiane za Klasa I


indywidualnej indywidualnej i zbiorowej stosowane pomocą znaków bezpieczeństwa i
i zbiorowej podczas podczas wykonywania zadań sygnalizowane za pomocą alarmów,
wykonywania zadań zawodowych; które uzupełniają środki ochrony
zawodowych indywidualnej i zbiorowej;
• dobrać środki ochrony indywidualnej
w zależności od rodzaju • stosować się do znaków zakazu,
wykonywanych zadań na stanowisku nakazu, ostrzegawczych,

13
pracy; ewakuacyjnych, ochrony
przeciwpożarowej oraz sygnałów
• użyć środków ochrony indywidualnej
alarmowych, które uzupełniają środki
na stanowisku pracy zgodnie z ich
ochrony indywidualnej i zbiorowej;
przeznaczeniem;

3. Pierwsza pomoc w • opisać podstawowe symptomy • prezentować udzielanie pierwszej Klasa I


nagłych wypadkach wskazujące na stany nagłego pomocy w urazowych stanach nagłego
zagrożenia zdrowotnego; zagrożenia zdrowotnego, np. krwotok,
zmiażdżenie, amputacja, złamanie,
• ocenić sytuację poszkodowanego na
oparzenie;
podstawie analizy objawów
obserwowanych u poszkodowanego; • prezentować udzielanie pierwszej
pomocy w nieurazowych stanach
• zabezpieczyć siebie,
nagłego zagrożenia zdrowotnego, np.
poszkodowanego i miejsce wypadku
omdlenie, zawał, udar;
• ułożyć poszkodowanego w pozycji
• wykonać resuscytację krążeniowo-
bezpiecznej;
oddechową na fantomie zgodnie z
• powiadomić odpowiednie służby; wytycznymi Polskiej Rady Resuscytacji
i Europejskiej Rady Resuscytacji;

II. Ogólne 1. Obiekty budowlane i • rozpoznać rodzaje obiektów • klasyfikować obiekty budowlane; Klasa I
wiadomości o technologie ich budowlanych;
• określić funkcje elementów
obiektach wykonania
• wymienić i rozpoznać podstawowe konstrukcyjnych i niekonstrukcyjnych
budowlanych
elementy budynku; budynku;
• rozróżnić konstrukcyjne i • klasyfikować układy konstrukcyjne
niekonstrukcyjne elementy budynku; budynków;
• rozpoznać technologie wznoszenia • rozróżnić i opisać konstrukcje
konstrukcji budowlanych; obiektów budowlanych;
• rozróżnić etapy wykonania budynku; • określić technologie wykonania
konstrukcji budowlanych;

14
2. Grunty budowlane i • klasyfikować grunty budowlane; • określić cechy gruntu budowlanego Klasa I
roboty ziemne umożliwiające posadowienie na nim
• rozpoznać rodzaje gruntów
budynku;
budowlanych na podstawie ich
właściwości; • określić właściwości gruntów
budowlanych;
• rozróżnić rodzaje wykopów;
• rozróżnić maszyny stosowane w
robotach ziemnych;

3. Instalacje budowlane • wymienić rodzaje instalacji • określić zastosowanie instalacji Klasa I


budowlanych; budowlanych;
• rozpoznać instalacje budowlane; • rozpoznać elementy instalacji
budowlanych i określić ich funkcje;

5. Zagospodarowanie • rozpoznać i wymienić elementy • określić usytuowanie poszczególnych Klasa I


placu budowy. zagospodarowania terenu budowy; elementów zagospodarowania terenu
budowy;
• określić funkcje poszczególnych
elementów zagospodarowania terenu
budowy;

III. Materiały i 1. Właściwości • klasyfikować wyroby budowlane ze • wymienić i rozróżnić właściwości Klasa I
wyroby materiałów i wyrobów względu na ich zastosowanie; fizyczne, mechaniczne i chemiczne
budowlane budowlanych wyrobów budowlanych;
• rozpoznać wyroby budowlane
stosowane w robotach budowlanych; • określić zasady składowania i
przechowywania wyrobów
• dobrać wyroby budowlane w
budowlanych;
zależności od zastosowanej
technologii; • dobrać naturalne materiały kamienne
w zależności od zastosowanej
• rozpoznać naturalne materiały
technologii
kamienne

15
• rozpoznać kruszywa budowlane • dobrać kruszywa budowlane do
zaczynów, zapraw, betonów
• rozpoznać mineralne spoiwa
budowlane • dobrać mineralne spoiwa budowlane
do zaczynów, zapraw, betonów
• rozpoznać wodę do celów
budowlanych • dobrać wodę do celów budowlanych
• rozpoznać wyroby z zaczynów, • dobrać wyroby z zaczynów, zapraw i
zapraw i betonów betonów w zależności od
zastosowanej technologii
• rozpoznać ceramiczne wyroby
budowlane • dobrać ceramiczne wyroby
budowlane w zależności od
• rozpoznać szkło budowlane
zastosowanej technologii
• rozpoznać drewno i materiały
• dobrać szkło budowlane
drewnopochodne
• dobrać drewno i materiały
• rozpoznać metale i budowlane
drewnopochodne do robót
wyroby metalowe
budowlanych
• rozpoznać lepiszcza i wyroby
• dobrać metale i budowlane wyroby
bitumiczne
metalowe do robót budowlanych
• rozpoznać materiały stosowane do
• dobrać lepiszcza i wyroby bitumiczne
izolacji
do robót budowlanych
• rozpoznać wyroby z tworzyw
• dobrać materiały stosowane do
sztucznych
izolacji
• dobrać wyroby z tworzyw sztucznych
do robót budowlanych

2. Zaczyny i zaprawy, • rozpoznać kruszywa budowlane • dobrać kruszywa budowlane do Klasa I


betony zaczynów, zapraw, betonów
• rozpoznać mineralne spoiwa
budowlane • dobrać mineralne spoiwa budowlane

16
• rozpoznać wodę do celów do zaczynów, zapraw, betonów
budowlanych
• dobrać wodę do celów budowlanych
• klasyfikować rodzaje zapraw
• określić zastosowanie zapraw
murarskich i tynkarskich
murarskich (np. tradycyjnych,
wykonywanych na terenie budowy i
klejowych, na żywicach syntetycznych)
przygotowywanych fabrycznie;
i tynkarskich (np. tradycyjnych,
• opisać właściwości zapraw ciepłochronnych, cienkowarstwowych
murarskich i tynkarskich; – klejowych) oraz mieszanek
betonowych w zależności od ich
• rozpoznać właściwości zapraw
składu;
murarskich i tynkarskich, np.
konsystencję, urabialność, • dobrać rodzaj i odpowiednią ilość
mrozoodporność, wytrzymałość na składników zapraw murarskich i
ściskanie; tynkarskich na podstawie proporcji
wagowych i objętościowych oraz na
• rozróżnić składniki zapraw
podstawie receptur i instrukcji
murarskich, tynkarskich;
producentów;
• rozróżnić składniki mieszanek
• dobrać składniki zapraw murarskich i
betonowych;
tynkarskich w zależności od ich
• • rozpoznać właściwości mieszanek przeznaczenia oraz jakości i cech
betonowych, np. konsystencję, technicznych składników;
urabialność;
• dobrać rodzaj i odpowiednią ilość
• opisać właściwości mieszanek składników mieszanki betonowej na
betonowych; podstawie receptury laboratoryjnej i
receptury roboczej;

3. Wyroby budowlane • rozpoznać wyroby z zaczynów, • dobrać wyroby z zaczynów, zapraw i Klasa II
stosowane w zapraw i betonów betonów w zależności od
murowanych zastosowanej technologii
• rozpoznać ceramiczne wyroby
konstrukcjach
budowlane • dobrać ceramiczne wyroby
budowlanych
17
• rozróżnić wyroby budowlane budowlane w zależności od
stosowane w murowanych zastosowanej technologii
konstrukcjach budowlanych;
• dobrać i składować wyroby
• rozróżnić rodzaje wyrobów budowlane do wykonania remontów
budowlanych stosowanych do poszczególnych elementów
remontów murowanych konstrukcji murowanych konstrukcji budowlanych;
budowlanych, określić ich właściwości i
zastosowanie;

4. Izolacje budowlane • rozróżnić izolacje budowlane • klasyfikować izolacje budowlane Klasa II


stosowane w murowanych stosowane w murowanych
konstrukcjach budowlanych ze konstrukcjach budowlanych oraz •
względu na ich usytuowanie i rodzaj określić funkcje poszczególnych
użytego materiału; rodzajów izolacji;
• rozpoznać materiały stosowane do • rozpoznać izolacje budowlane
izolacji stosowane w murowanych
konstrukcjach budowlanych, np.
termiczne, akustyczne,
przeciwwilgociowe, przeciwwodne,
paroszczelne;
• dobrać materiały stosowane do
izolacji

IV. Transport 5. Transport materiałów • wymienić i rozpoznać środki • klasyfikować środki transportu Klasa II
narzędzia i i wyrobów budowlanych transportu wewnętrznego stosowane stosowane w budownictwie;
sprzęt na terenie budowy;
• określić zasady transportu
• wymienić i rozpoznać środki wewnętrznego na terenie budowy;
transportu zewnętrznego stosowane w
budownictwie;
• wymienić urządzenia do transportu

18
pionowego i poziomego;

6. Narzędzia i sprzęt do • rozróżnić narzędzia i sprzęt używany • rozróżnić narzędzia i sprzęt używany Klasa II
robót murarskich i do wykonywania zapraw murarskich, do wykonywania zapraw murarskich,
Klasa II
tynkarskich tynkarskich i mieszanek betonowych; tynkarskich i mieszanek betonowych;
• określić zakres stosowania sprzętu • opisać budowę sprzętu do Klasa II
do wykonywania zapraw murarskich, wykonywania zapraw i mieszanek Klasa II
tynkarskich i mieszanek betonowych; betonowych;
• rozróżnić narzędzia i sprzęt do • klasyfikować narzędzia i sprzęt
wykonywania murowanych konstrukcji używane do wykonania murowanych
budowlanych; konstrukcji budowlanych;
• dobrać narzędzia w zależności od • określić zakres stosowania narzędzi i
zakresu robót związanych z sprzętu do wykonywania murowanych
wykonywaniem murowanych konstrukcji budowlanych;
konstrukcji budowlanych;
• klasyfikować i rozróżnić narzędzia i
• dobrać narzędzia do ręcznego i sprzęt do wykonywania tynków;
mechanicznego wykonywania tynków;
• określić zakres stosowania narzędzi i
• dobrać narzędzia i sprzęt do robót sprzętu do wykonywania tynków;
związanych z naprawą tynków, np.
• określić zakres stosowania narzędzi i
skuwania starych tynków,
sprzętu do wykonywania robót
przygotowania podłoży;
związanych z remontem i rozbiórką
• rozróżnić narzędzia i sprzęt do murowanych konstrukcji budowlanych;
wykonywania robót związanych z
remontem oraz rozbiórką murowanych
konstrukcji budowlanych;
• dobrać narzędzia i sprzęt w
zależności od zakresu robót
związanych z remontem i rozbiórką

19
murowanych konstrukcji budowlanych;

V. Rusztowania 1. Rodzaje rusztowań i • klasyfikować rusztowania stosowane • określić zastosowanie rusztowań w Klasa II
zasady eksploatacji w budownictwie; robotach budowlanych;
• rozpoznać rodzaje rusztowań • określić wymagania bezpieczeństwa i
stosowanych w robotach budowlanych higieny pracy przy wykonywaniu prac
szczególnie niebezpiecznych;
• rozpoznać elementy rusztowań;
• określić środki zabezpieczające
• opisać i stosuje zasady eksploatacji
stosowane przy eksploatacji
rusztowań;
rusztowań;

2. Wytrzymałość • omówić rodzaje sił wewnętrznych • określić i omówić zasady ustalania Klasa II
konstrukcji rusztowań występujących w elementach dopuszczalnych obciążeń użytkowych;
konstrukcji rusztowania;
• wykonać i omówić szkic zabudowy
• omówić zależność nośności rusztowań zawierający rzuty i widoki
elementów rusztowań od czynników (plan montażu);
wewnętrznych (np. geometria,
• wykonać szkic montażowy
wzmocnienia) i zewnętrznych
rusztowania;
(np. obciążenia);

Kompetencje personalne i społeczne • określić zakres umiejętności i • planować drogę rozwoju


kompetencji niezbędnych do zawodowego;
wykonywania zawodu;
• wskazać możliwości podnoszenia
• analizuje własne kompetencje; kompetencji zawodowych, osobistych i
społecznych;
• wyznaczyć własne cele rozwoju
zawodowego; • prowadzić dyskusje;
• identyfikować sygnały werbalne i • udzielić informacji zwrotnej;
niewerbalne;
• opisać techniki rozwiązywania
• stosować aktywne metody słuchania; problemów;

20
• opisać sposób przeciwdziałania • wskazać, na wybranym przykładzie,
problemom w zespole realizującym metody i techniki rozwiązywania
zadania; problemu;
• pracować w zespole, ponosząc • angażować się w realizację
odpowiedzialność za wspólnie wspólnych działań zespołu;
realizowane zadania;
• modyfikować sposób zachowania,
• przestrzegać podziału ról, zadań i uwzględniając stanowisko
odpowiedzialności w zespole; wypracowane wspólnie z innymi
członkami zespołu;

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU Budownictwo ogólne


propozycje metod nauczania
metoda przypadków, metoda tekstu przewodniego, ćwiczenia, metoda projektu edukacyjnego,
środki dydaktyczne do przedmiotu
 zeszyty z tekstem przewodnim, zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, makiety oraz schematy i dokumentacja różnych obiektów i instalacji
budowlanych, modele i rysunki konstrukcji budowlanych i ich elementów,
 plansze i filmy instruktażowe dotyczące robót murarskich i tynkarskich,
 filmy i prezentacje multimedialne przedstawiające: różne rodzaje rusztowań, środków transportu, narzędzi i sprzętu używanego do robót murarskich i
tynkarskich,
 normy, specyfikacje techniczne wykonania i odbioru robót murarskich i tynkarskich,
 przepisy prawne dotyczące obiektów, normy dotyczące obiektów, próbki wyrobów hutniczych i łączeniowych, próbki materiałów budowlanych,
aprobaty techniczne i certyfikaty jakości materiałów budowlanych, katalogi rusztowań,
 filmy i prezentacje multimedialne związane z bezpieczeństwem i higieną pracy środków ochrony indywidualnej i zbiorowej oraz udzielania pierwsze
pomocy w stanach nagłego zagrożenia życia, stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu
warunki realizacji programu przedmiotu
Zajęcia powinny być prowadzone formie klasowo-lekcyjnej, liczba uczniów do 15 osób, z wykorzystaniem zróżnicowanych form organizacyjnych: pracy
w zespole oraz indywidualnej.

21
indywidualizacja
Formy indywidualizacji pracy uczniów powinny uwzględniać:
 dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia,
 dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.
Wskazane jest przeprowadzenie szczegółowej diagnozy potrzeb rozwoju ucznia w kontekście specyfiki przedmiotu nauczania (diagnoza posiadanych
kompetencji i potrzeb rozwoju ucznia powinna być wykonana przez zespół nauczycieli i wychowawców z udziałem pedagoga, psychologa, doradcy
zawodowego, rodziców) oraz ustalenie sposobu pracy z uczniem. Dużą uwagę należy zwrócić na uczniów posiadających trudności z uczeniem się. Niemniej
ważni są uczniowie uzdolnieni i szczególnie zainteresowani zawodem, przedmiotem nauczania.
Każdy uczeń posiadający szczególne potrzeby i możliwości powinien mieć określone właściwe dla siebie tempo i zakres pracy w obszarze przedmiotu
nauczania z zachowaniem realizacji podstawy programowej.
Przykładowe formy indywidualizacji pracy uczniów:
 zastosowanie zindywidualizowanych form pracy z uczniem,
 organizowanie wzajemnego uczenia się w zespołach o zróżnicowanym potencjale intelektualnym bądź w grupach jednorodnych, wykonujących
zadania o odpowiednim poziomie trudności i złożoności,
 zorganizowanie wsparcia przez innych uczestników procesu edukacyjnego, m.in. rodziców, innych nauczycieli, pracowników poradni psychologiczno-
pedagogicznej, specjalistów,
 wykorzystanie technologii informacyjnych i form samokształcenia ucznia do odpowiedniego ukierunkowania jego rozwoju.
 Nauczyciel powinien:
 zainteresować ucznia przedmiotem nauczania i kształceniem w zawodzie,
 motywować ucznia do systematycznego uczenia się,
 dostosowywać stopień trudności planowanych ćwiczeń do możliwości ucznia,
 uwzględniać zainteresowania ucznia,
 zachęcać ucznia do korzystania z różnych źródeł informacji,
 udzielać wskazówek, jak wykonać trudne elementy zadań oraz wspomagać w trakcie ich wykonywania,
 ustalać realne cele dydaktyczne zajęć, umożliwiające osiągnięcie przez uczniów zakładanych efektów kształcenia,
 na bieżąco monitorować i oceniać postępy uczniów,
 kształtować poczucie odpowiedzialności za powierzone materiały i środki dydaktyczne.
PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA

22
Sprawdzanie osiągnięć edukacyjnych ucznia należy dokonać holistycznie przez ocenę: sprawdzianów ustnych i pisemnych, wykonanych ćwiczeń i projektu
edukacyjnego (na ocenę projektu będzie się składać: wartość merytoryczna opracowania, stosowanie słownictwa specjalistycznego oraz przejrzysta struktura
pracy i sposób prezentacji projektu). Oceniając osiągnięcia uczniów, należy zwrócić uwagę na umiejętność logicznego myślenia, dokładność i czas realizacji
ćwiczenia oraz zaangażowanie w jego wykonywanie. W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu przedmiotu należy uwzględnić:
odpowiedzi ustne, wyniki testu pisemnego wielokrotnego wyboru, testu z luką lub rozszerzoną wypowiedzią, ocenę uzyskaną za wykonanie ćwiczeń, ich
poprawność oraz ocenę projektu edukacyjnego.
Kryteria oceniania powinny być czytelnie określone na początku nauki w przedmiocie oraz uszczegółowiane w odniesieniu do bieżących form sprawdzania i
kontroli wiedzy i umiejętności.
PROPONOWANE METODY EWALUACJI PRZEDMIOTU
Ewaluacja przedmiotu powinna odbywać się systematycznie. Nauczyciel za każdym razem, gdy bada osiągnięcia swoich uczniów, dokonuje pośrednio
ewaluacji programu przedmiotu.
Do pozyskania danych od uczniów warto zastosować testy standaryzowane i nie standaryzowane, np.:
 test pisemny dla uczniów - ilu uczniów uzyska wyniki testu pisemnego powyżej 50%
 test praktyczny dla uczniów - ilu uczniów uzyska wynik testu praktycznego powyżej 75%
Wyniki testów osiągnięć uczniów pokazują, które cele kształcenia w pełni zostały zrealizowane, a które tylko częściowo, lub w ogóle nie zostały zrealizowane.
W wypadku osiągnięcia niesatysfakcjonujących wyników trzeba na bieżąco podjąć decyzję o wprowadzeniu zmian, np. dodaniu lub usunięciu pewnych metod/
technik pracy, zwiększeniu liczby godzin, zrezygnowaniu z treści wykraczających poza podstawę, jeżeli takie zostały dodane. Nauczyciel za każdym razem,
gdy bada osiągnięcia swoich uczniów, dokonuje pośrednio ewaluacji programu przedmiotu. Wyniki testów osiągnięć szkolnych pokazują, które cele
programowe zostały zrealizowane w pełni, które częściowo, a które w ogóle nie zostały zrealizowane.

23
RYSUNEK TECHNICZNY BUDOWLANY
Cele ogólne przedmiotu
1. Poznanie zasad sporządzania rysunków technicznych budowlanych;
2. Posługiwanie się dokumentacją techniczną wykonywania robót murarskich i tynkarskich;
3. Nabycie umiejętności korzystania z norm i specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót murarskich i tynkarskich;
4. Sporządzenie przedmiaru i obmiaru robót związanych z wykonywaniem robót murarskich i tynkarskich;
5.Współpraca w zespole podczas wykonywania pomiarów;

Cele operacyjne
Uczeń potrafi:
1) stosować zasady dotyczące sporządzania rysunków technicznych…,
2) rozróżnić rodzaje i elementy składowe dokumentacji technicznej stosowanej w robotach murarskich i tynkarskich,
3) posługiwać się dokumentacją techniczną wykonywania murowanych konstrukcji budowlanych,
4) wykonać przedmiar i obmiar robót związanych wykonywaniem murowanych konstrukcji budowlanych,

MATERIAŁ NAUCZANIA Rysunek techniczny budowlany


Uwagi
Wymagania programowe
o realizacji
Tematy jednostek Liczba
Dział programowy
metodycznych godz. Podstawowe Ponadpodstawowe Etap
realizacji
Uczeń potrafi: Uczeń potrafi:

I. Zasady 1.Normalizacja w rysunku • podać definicje i cechy normy; • wymienić cele normalizacji krajowej; Klasa I
sporządzania technicznym, konstrukcje
• rozpoznać oznaczenie normy • wyjaśnić rodzaje rysunków
rysunków geometryczne, rzuty
międzynarodowej, europejskiej i technicznych;
budowlanych. prostokątne.
krajowej ;
• określić wymiary i formę graficzną
• korzystać ze źródeł informacji arkuszy rysunkowych;
dotyczących norm i procedur oceny
• odczytać tabliczki rysunkowe;

24
zgodności; • wykonać rysunki techniczne stosując
skale rysunkowe;
• wymienić rodzaje norm stosowanych
w rysunku technicznym; • wykreślić podział katów i okręgu;
• przestrzegać norm stosowanych w • wykreślić konstrukcje łuków
rysunku technicznym; i stycznych do okręgu;
• wykreślić figury płaskie w różnych • wykonać rzuty prostokątne figur i brył
skalach; geometrycznych na trzy płaszczyzny;
• wykonać rzuty prostokątne figur
geometrycznych na trzy płaszczyzny;

2. Rysunki wykreślić figury płaskie w izometrii; wykreślić bryły w izometrii; Klasa I


aksonometryczne,
wykreślić figury płaskie w dimetrii wykreślić bryły w dimetrii ukośnej;
przekroje, rozwinięcia
ukośnej;
i kłady brył • wykonać rysunki przekrojów, rozwinięć
• wykonać rysunki przekrojów, i kładów brył geometrycznych:
rozwinięć i kładów prostych brył
geometrycznych: sześcian,
prostopadłościan, walec, stożek,
ostrosłup, ostrosłup ścięty;

3. Wymiarowanie i • zwymiarować rysunki figur płaskich i • zwymiarować rzuty kondygnacji Klasa I


oznaczenia na rysunkach brył
• zwymiarować przekroje budynku
architektoniczno-
• zwymiarować rysunki szczegółów
budowlanych • odczytać rysunki techniczne
elementów budynku
z zastosowaniem stopni uproszczenia
• wykonać rysunki techniczne stosując
• odczytać znaczenie oznaczeń
graficzne oznaczenia na rysunkach
graficznych na rysunkach:
budowlanych, maszynowych;
budowlanych, maszynowych;
• wykonać rysunki techniczne stosując
• stosować zasady wykonywania
stopnie uproszczenia;

25
• rozróżnić rodzaje rysunków rysunków technicznych;
budowlanych;
• wykonać rzuty i przekroje obiektów
• sporządzić szkice i proste rysunki oraz elementów budowlanych;
techniczne ;
• wykonać inwentaryzację
• rozróżnić oznaczenia graficzne
stosowane na rysunkach budowlanych
i stosować je;
• opisać zasady wykonania rysunków
inwentaryzacyjnych;

II. Dokumentacja 1. Dokumentacja • rozpoznać rodzaje dokumentacji • określić zawartość części opisowej Klasa I
budowlana stosowana w budowlanej i wymienić jej elementy; dokumentacji budowlanej;
budownictwie
• rozróżnić rysunki rzutów, przekrojów • określić zawartość części rysunkowej
obiektów i elementów budowlanych; dokumentacji budowlanej;
• rozpoznać elementy projektu
budowlanego
• odczytać informacje zawarte w
projekcie zagospodarowania działki
• odczytać informacje zawarte w
projekcie architektoniczno--
budowlanym
• odczytać informacje zawarte w
rysunkach konstrukcyjnych
• odczytać informacje zawarte w
rysunkach instalacyjnych

2. Dokumentacja • odczytać z dokumentacji projektowej • odczytać i stosować wymagania Klasa I


stosowana do informacje dotyczące wykonywania związane z wykonywaniem zapraw

26
wykonywania zapraw zapraw murarskich, tynkarskich i murarskich, tynkarskich i mieszanek
murarskich, tynkarskich i mieszanek betonowych; betonowych zawarte w specyfikacji
mieszanek betonowych technicznej wykonania i odbioru robót
budowlanych i norm;
• odczytać i stosować zalecenia
dotyczące wykonywania zapraw
murarskich, tynkarskich i mieszanek
betonowych zawarte w instrukcjach i
katalogach;

3. Dokumentacja • odczytać z dokumentacji projektowej • odczytać i stosować wymagania Klasa I


stosowana do wykonania informacje dotyczące wykonywania związane z wykonywaniem
murowanych konstrukcji murowanych konstrukcji budowlanych; murowanych konstrukcji budowlanych
budowlanych zawarte w specyfikacjach technicznych
wykonania i odbioru robót budowlanych
i normach;
• odczytać i stosować zalecenia
dotyczące wykonywania murowanych
konstrukcji budowlanych zawarte w
instrukcjach i katalogach;

4. Dokumentacja • odczytać oraz wykorzystuje informacje • odczytać i stosować wymagania Klasa I


stosowana do wykonania dotyczące wykonania i naprawy tynków związane z wykonaniem i naprawą
wewnętrznych i zewnętrznych zawarte tynków wewnętrznych i zewnętrznych
i naprawy tynków
w dokumentacji projektowej; zawarte w specyfikacji technicznej
wykonania i odbioru robót budowlanych
i normach;
• odczytać i stosować zalecenia
dotyczące wykonania i naprawy tynków
wewnętrznych i zewnętrznych zawarte
w instrukcjach i katalogach;

27
5. Dokumentacja • odczytać z dokumentacji projektowej • odczytać i wykorzystuje informacje Klasa I
stosowana do wykonania informacje dotyczące robót dotyczące wymagań związanych z
robót remontowych i remontowych i rozbiórkowych wykonaniem remontu i rozbiórki
rozbiórkowych murowanych konstrukcji budowlanych; murowanych konstrukcji budowlanych
murowanych konstrukcji zawarte w specyfikacjach technicznych
• stosować wymagania zawarte w
budowlanych wykonania i odbioru robót budowlanych
specyfikacjach technicznych robót
i normach;
remontowych i rozbiórkowych
murowanych konstrukcji budowlanych i • odczytać i stosować zalecenia
normach w celu wykonania remontu i dotyczące wykonania remontów i
rozbiórki; rozbiórki murowanych konstrukcji
budowlanych zawarte w instrukcjach i
katalogach;

III. Przedmiar 1. Przedmiar i obmiar oraz • opisać pojęcie przedmiaru i obmiaru; • określić zasady wykonywania Klasa I
i obmiar robót kalkulacja kosztów robót przedmiaru i obmiaru robót ;
• obliczyć ilość materiałów, narzędzi, Klasa I
murarskich związanych z wykonaniem
sprzętu i robocizny na podstawie •sporządzić przedmiar robót na
zapraw murarskich,
przedmiaru robót; podstawie dokumentacji ;
tynkarskich i mieszanek
betonowych • obliczyć ilość materiałów, narzędzi, • wykonać obmiar robót i ich kosztorys;
sprzętu i robocizny na podstawie
• obliczyć koszty materiałów, robocizny i
przedmiaru robót;
pracy sprzętu potrzebnych do
• obliczyć ilości robót i materiałów wykonania zapraw murarskich,
potrzebnych do wykonania zapraw tynkarskich i mieszanek betonowych;
murarskich, tynkarskich i mieszanek
betonowych;

2. Przedmiar i obmiar oraz • wykonać obmiar robót murarskich • określić zasady wykonywania obmiaru Klasa I
kalkulacja kosztów robót związanych z wykonaniem murowanych robót murarskich;
związanych z wykonaniem konstrukcji budowlanych;
• określić zasady wykonywania
murowanych konstrukcji
• obliczyć ilość robót i materiałów przedmiaru robót murarskich;
budowlanych
potrzebnych do wykonania

28
murowanych konstrukcji budowlanych; • obliczyć koszty materiałów, robocizny i
pracy sprzętu użytych do wykonania
• obliczyć koszty materiałów, pracy,
murowanych konstrukcji budowlanych;
sprzętu potrzebnych do wykonania
murowanych konstrukcji budowlanych;

3. Przedmiar i rozliczenie - stosować zasady sporządzania - określić zasady wykonywania obmiaru Klasa I
robót murarskich obmiaru i rozliczenia robót murarskich robót murarskich
- wykonać obmiar robót murarskich
związanych z wykonaniem murowanych
konstrukcji budowlanych
- obliczyć koszty materiałów, robocizny i
pracy sprzętu użytych do wykonania
murowanych konstrukcji budowlanych

3. Przedmiar i obmiar oraz • obliczyć ilość robót i materiałów • określić zasady wykonywania Klasa I
kalkulacja kosztów robót potrzebnych do wykonania i naprawy przedmiaru i obmiaru robót tynkarskich;
związanych z wykonaniem tynków wewnętrznych i zewnętrznych;
• obliczyć koszty materiałów, robocizny i
i naprawą tynków
• wykonać obmiar robót tynkarskich; pracy sprzętu potrzebnych do
wewnętrznych i
wykonania i naprawy tynków
zewnętrznych
wewnętrznych i zewnętrznych;
• obliczyć koszty materiałów, pracy i
sprzętu użytych do wykonania i
naprawy tynków wewnętrznych i
zewnętrznych;

4) Przedmiar i obmiar oraz • obliczyć ilość i koszty materiałów, • określić zasady wykonywania Klasa I
kalkulacja kosztów robót robocizny i pracy sprzętu potrzebnych przedmiaru robót remontowych i
związanych z wykonaniem do wykonania remontów murowanych rozbiórkowych;
remontów i rozbiórek konstrukcji budowlanych;
• określić zasady wykonania obmiaru
murowanych konstrukcji
• obliczyć ilość robót i koszty robocizny i robót remontowych i rozbiórkowych
budowlanych
29
pracy sprzętu potrzebnych do murowanych konstrukcji budowlanych
wykonania rozbiórki murowanych
• wykonać obmiar robót remontowych i
konstrukcji budowlanych;
rozbiórkowych murowanych konstrukcji
• obliczyć koszty materiałów, robocizny budowlanych;
i pracy sprzętu użytych do wykonania
remontu i rozbiórki murowanych
konstrukcji budowlanych;

5. Programy komputerowe • rozpoznać programy komputerowe • wykorzystać programy komputerowe Klasa I


wspomagające wspomagające wykonywanie zadań wspomagające wykonywanie zadań
wykonywanie zadań zawodowych; zawodowych;
zawodowych.

Kompetencje personalne i społeczne. • określić zakres umiejętności i • planować drogę rozwoju zawodowego;
kompetencji niezbędnych do
• wskazać możliwości podnoszenia
wykonywania zawodu;
kompetencji zawodowych, osobistych i
• analizuje własne kompetencje; społecznych;
• wyznaczyć własne cele rozwoju • prowadzić dyskusje;
zawodowego;
• udzielić informacji zwrotnej;
• identyfikować sygnały werbalne i
• opisać techniki rozwiązywania
niewerbalne;
problemów;
• stosować aktywne metody słuchania;
• wskazać, na wybranym przykładzie,
• opisać sposób przeciwdziałania metody i techniki rozwiązywania
problemom w zespole realizującym problemu;
zadania;
• angażować się w realizację wspólnych
• pracować w zespole, ponosząc działań zespołu;
odpowiedzialność za wspólnie
• modyfikować sposób zachowania,
realizowane zadania;
uwzględniając stanowisko

30
• przestrzegać podziału ról, zadań i wypracowane wspólnie z innymi
odpowiedzialności w zespole;

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU Rysunek techniczny budowlany


propozycje metod nauczania
metoda przypadków, metoda tekstu przewodniego, ćwiczenia, metoda projektu edukacyjnego,
środki dydaktyczne do przedmiotu
 zeszyty z tekstem przewodnim, zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń,
 stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do internetu, z drukarką, ploterem, skanerem oraz projektorem
multimedialnym, tablicą typu flipchart,
 stanowiska rysunkowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia) umożliwiające wykonywanie rysunków odręcznych,
 stanowisko komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia) podłączone do sieci lokalnej z dostępem do internetu, z pakietem programów
biurowych, programami do rysunku technicznego,
 pomoce dydaktyczne do kształtowania wyobraźni przestrzennej,
 normy dotyczące zasad wykonywania rysunków,
 przykładowe dokumentacje projektowe.
 katalogi nakładów rzeczowych, cenniki do kosztorysowania robót budowlanych.
warunki realizacji programu przedmiotu
Zajęcia powinny być prowadzone formie klasowo-lekcyjnej, liczba uczniów do 15 osób, z wykorzystaniem zróżnicowanych form organizacyjnych: pracy
w zespole oraz indywidualnej.
indywidualizacja
Formy indywidualizacji pracy uczniów powinny uwzględniać:
 dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia,
 dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.
Wskazane jest przeprowadzenie szczegółowej diagnozy potrzeb rozwoju ucznia w kontekście specyfiki przedmiotu nauczania (diagnoza posiadanych
kompetencji i potrzeb rozwoju ucznia powinna być wykonana przez zespół nauczycieli i wychowawców z udziałem pedagoga, psychologa, doradcy

31
zawodowego, rodziców) oraz ustalenie sposobu pracy z uczniem. Dużą uwagę należy zwrócić na uczniów posiadających trudności z uczeniem się. Niemniej
ważni są uczniowie uzdolnieni i szczególnie zainteresowani zawodem, przedmiotem nauczania.
Każdy uczeń posiadający szczególne potrzeby i możliwości powinien mieć określone właściwe dla siebie tempo i zakres pracy w obszarze przedmiotu
nauczania z zachowaniem realizacji podstawy programowej.
Przykładowe formy indywidualizacji pracy uczniów:
 zastosowanie zindywidualizowanych form pracy z uczniem,
 organizowanie wzajemnego uczenia się w zespołach o zróżnicowanym potencjale intelektualnym bądź w grupach jednorodnych, wykonujących
zadania o odpowiednim poziomie trudności i złożoności,
 zorganizowanie wsparcia przez innych uczestników procesu edukacyjnego, m.in. rodziców, innych nauczycieli, pracowników poradni psychologiczno-
pedagogicznej, specjalistów,
 wykorzystanie technologii informacyjnych i form samokształcenia ucznia do odpowiedniego ukierunkowania jego rozwoju.
Nauczyciel powinien:
 zainteresować ucznia przedmiotem nauczania i kształceniem w zawodzie,
 motywować ucznia do systematycznego uczenia się,
 dostosowywać stopień trudności planowanych ćwiczeń do możliwości ucznia,
 uwzględniać zainteresowania ucznia,
 zachęcać ucznia do korzystania z różnych źródeł informacji,
 udzielać wskazówek, jak wykonać trudne elementy zadań oraz wspomagać w trakcie ich wykonywania,
 ustalać realne cele dydaktyczne zajęć, umożliwiające osiągnięcie przez uczniów zakładanych efektów kształcenia,
 na bieżąco monitorować i oceniać postępy uczniów,
 kształtować poczucie odpowiedzialności za powierzone materiały i środki dydaktyczne.
PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA
Sprawdzanie osiągnięć edukacyjnych ucznia należy dokonać holistycznie przez ocenę: sprawdzianów ustnych i pisemnych, wykonanych ćwiczeń i projektu
edukacyjnego (na ocenę projektu będzie się składać: wartość merytoryczna opracowania, stosowanie słownictwa specjalistycznego oraz przejrzysta struktura
pracy i sposób prezentacji projektu). Oceniając osiągnięcia uczniów, należy zwrócić uwagę na umiejętność logicznego myślenia, dokładność i czas realizacji
ćwiczenia oraz zaangażowanie w jego wykonywanie. W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu przedmiotu należy uwzględnić:
odpowiedzi ustne, wyniki testu pisemnego wielokrotnego wyboru, testu z luką lub rozszerzoną wypowiedzią, ocenę uzyskaną za wykonanie ćwiczeń, ich
poprawność oraz ocenę projektu edukacyjnego.
Kryteria oceniania powinny być czytelnie określone na początku nauki w przedmiocie oraz uszczegółowiane w odniesieniu do bieżących form sprawdzania i
kontroli wiedzy i umiejętności.
32
PROPONOWANE METODY EWALUACJI PRZEDMIOTU
Ewaluacja przedmiotu powinna odbywać się systematycznie. Nauczyciel za każdym razem, gdy bada osiągnięcia swoich uczniów, dokonuje pośrednio
ewaluacji programu przedmiotu.
Do pozyskania danych od uczniów warto zastosować testy standaryzowane i nie standaryzowane, np.:
 test pisemny dla uczniów - ilu uczniów uzyska wyniki testu pisemnego powyżej 50%
 test praktyczny dla uczniów - ilu uczniów uzyska wynik testu praktycznego powyżej 75%
Wyniki testów osiągnięć uczniów pokazują, które cele kształcenia w pełni zostały zrealizowane, a które tylko częściowo, lub w ogóle nie zostały zrealizowane.
W wypadku osiągnięcia niesatysfakcjonujących wyników trzeba na bieżąco podjąć decyzję o wprowadzeniu zmian, np. dodaniu lub usunięciu pewnych metod/
technik pracy, zwiększeniu liczby godzin, zrezygnowaniu z treści wykraczających poza podstawę, jeżeli takie zostały dodane. Nauczyciel za każdym razem,
gdy bada osiągnięcia swoich uczniów, dokonuje pośrednio ewaluacji programu przedmiotu. Wyniki testów osiągnięć szkolnych pokazują, które cele
programowe zostały zrealizowane w pełni, które częściowo, a które w ogóle nie zostały zrealizowane.

33
TECHNOLOGIA ROBÓT MURARSKICH I TYNKARSKICH

Cele ogólne przedmiotu:


1. Poznanie obowiązków i uprawnień pracowników oraz pracodawców;
2. Poznanie środków ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;
3. Rozpoznawanie narzędzi, elektronarzędzi oraz maszyn stosowanych w robotach murarskich i tynkarskich;
4. Nabycie umiejętności rozpoznawania i dobrania materiałów stosowanych w robotach murarskich i tynkarskich;
5. Rozwijanie umiejętności skutecznego porozumiewania się.
Cele operacyjne
Uczeń potrafi:
1) posługiwać się dokumentacją projektową, specyfikacjami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlanych, normami, katalogami oraz instrukcjami
dotyczącymi wykonania poszczególnych robót,
2) dobierać materiały budowlane, narzędzia, urządzenia i sprzęt do robót murarskich i tynkarskich,
3) posługiwać się narzędziami, urządzeniami i sprzętem stosowanym w robotach murarskich i tynkarskich,
4) przygotowywać zaprawy murarskie i tynkarskie,
5) wykonywać ściany działowe, nośne, słupy i kominy,
6) wykonywać nadproża i sklepienia,
7) osadzać stolarkę i ślusarkę budowlaną,
8) wykonywać tynki zewnętrzne i wewnętrzne,
9) licować wymurowane i otynkowane ściany,
10) przestrzegać zasad magazynowania, składowania i transportu materiałów oraz wyrobów stosowanych w robotach murarskich i tynkarskich,
11) wykonywać przedmiary i obmiary robót oraz pomiary inwentaryzacyjne,
12) weryfikować jakość wykonywanych robót,
13) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska podczas wykonywania zadań
zawodowych,
14) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy,
15) stosować przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej, prawa pracy oraz ochrony danych osobowych,
16) posługiwać się językiem obcym oraz korzystać z obcojęzycznych źródeł informacji.

34
MATERIAŁ NAUCZANIA Technologia robót murarskich i tynkarskich
Uwagi
Wymagania programowe
o realizacji
Liczba
Dział programowy Tematy jednostek metodycznych
godz. Podstawowe Ponadpodstawowe Etap
Uczeń potrafi: Uczeń potrafi: realizacji

I. BHP i ppoż. w 1. Zagrożenia zawodowe - wymienić zagrożenia związane z - opisać skutki oddziaływania Klasa 1
robotach w budownictwie oraz metody ich występowaniem czynników szkodliwych czynników szkodliwych
murarskich i eliminowania i redukcji w środowisku pracy występujących w środowisku pracy
tynkarskich. na organizm człowieka
- wymienić i opisać szkodliwe czynniki
występujące w środowisku pracy - wskazać zagrożenia występujące w
procesie pracy związane z pracami
- rozpoznać rodzaje i stopnie zagrożenia
szczególnie niebezpiecznymi
spowodowane działaniem czynników
szkodliwych w środowisku pracy - opisać objawy typowych chorób
zawodowych występujących
- rozróżnić źródła czynników
szkodliwych występujących w zawodzie
w środowisku pracy - wskazać sposoby przeciwdziałania
zagrożeniom dla zdrowia i życia
pracownika oraz mienia i środowiska
związanym z wykonywaniem zadań
zawodowych

2. Kształtowanie bezpiecznych i - rozpoznać wymagania wynikające z - stosować zasady organizacji Klasa 1


higienicznych warunków pracy ergonomii, przepisów bezpieczeństwa i stanowiska pracy wynikające z
w budownictwie higieny pracy, ochrony ergonomii, przepisów
przeciwpożarowej i ochrony środowiska bezpieczeństwa i higieny pracy,
obowiązujące na stanowisku pracy ochrony przeciwpożarowej i ochrony
środowiska
- opisać zasady bezpieczeństwa i
higieny pracy obowiązujące podczas - dostosować stanowisko pracy do
35
wykonywania zadań zawodowych wymagań określonych w przepisach
bezpieczeństwa i higieny pracy,
- opisać zasady ochrony środowiska
ochrony przeciwpożarowej i ochrony
obowiązujące podczas wykonywania
środowiska
zadań zawodowych
- określić zasady postępowania w
- rozróżnić środki gaśnicze ze względu
przypadku pożaru na terenie budowy
na zakres ich stosowania

II. Zaprawy 1. Prace pomiarowe w - wymienić i rozróżnić przyrządy - wyjaśniać zastosowanie Klasa 1
murarskie i budownictwie. pomiarowe stosowane w robotach poszczególnych przyrządów
tynkarskie oraz budowlanych pomiarowych
mieszanki
2. Właściwości i zastosowanie - formułować definicje i cechy normy - wymienić cele normalizacji krajowej Klasa 1
betonowe.
zapraw murarskich.
- rozpoznać oznaczenie normy - określić zastosowanie zapraw
międzynarodowej, europejskiej i krajowej murarskich (np. tradycyjnych,
klejowych, na żywicach
- korzystać ze źródeł informacji
syntetycznych)
dotyczących norm i procedur oceny
zgodności
- klasyfikować rodzaje zapraw
murarskich na terenie budowy i
przygotowywanych fabrycznie
- opisać właściwości zapraw murarskich
- rozpoznać właściwości zapraw
murarskich, np. konsystencję,
urabialność, mrozoodporność,
wytrzymałość na ściskanie

3. Właściwości i zastosowanie - klasyfikować rodzaje zapraw - określić zastosowanie zapraw Klasa 1


zapraw tynkarskich tynkarskich wykonywanych na terenie tynkarskich (np. tradycyjnych,
budowy i przygotowywanych fabrycznie ciepłochronnych, cienkowarstwowych
klejowych)
36
- opisać właściwości zapraw tynkarskich
- rozpoznać właściwości zapraw
tynkarskich, np. konsystencję,
urabialność, mrozoodporność,
wytrzymałość na ściskanie

4. Właściwości i zastosowanie - opisać właściwości mieszanek - określić zastosowanie mieszanek Klasa 1


mieszanek betonowych betonowych betonowych w zależności od ich
składu
- rozpoznać właściwości mieszanek
betonowych, np. konsystencję,
urabialność

5. Przygotowanie zapraw - dobrać rodzaj i odpowiednią ilość - rozróżnić składniki zapraw Klasa 1
murarskich składników zapraw na podstawie murarskich
proporcji wagowych i objętościowych
oraz na podstawie receptur i instrukcji
producentów
- dobrać składniki zapraw murarskich
w zależności od ich przeznaczenia oraz
jakości i cech technicznych składników

6. Przygotowanie zapraw - dobrać rodzaj i odpowiednią ilość - rozróżnić składniki zapraw Klasa 1
tynkarskich składników tynkarskich na podstawie tynkarskich
proporcji wagowych i objętościowych
oraz na podstawie receptur i instrukcji
producentów
- dobrać składniki zapraw tynkarskich w
zależności od ich przeznaczenia oraz
jakości i cech technicznych składników

37
7. Przygotowanie mieszanek - dobrać rodzaj i odpowiednią ilość - rozróżnić składniki mieszanek Klasa 1
betonowych składników mieszanki betonowej na betonowych
podstawie receptury laboratoryjnej i
receptury roboczej

8. Narzędzia i sprzęt do - rozróżnić narzędzia i sprzęt używany - objaśniać budowę sprzętu do Klasa 1
wykonywania zapraw murarskich, do wykonywania zapraw murarskich wykonywania zapraw i mieszanek
tynkarskich i mieszanek betonowych tynkarskich i mieszanek betonowych betonowych
- określić zakres stosowania sprzętu do
wykonywania zapraw murarskich,
tynkarskich i mieszanek betonowych

9. Technologia wykonania zaprawy - odmierzać składniki zapraw murarskich - opisać zasady wykonywania zapraw Klasa 1
murarskiej. murarskich
- dozować składniki zapraw murarskich
zgodnie z zasadami, na podstawie - określić kolejność dozowania
receptur i instrukcji producentów składników zapraw murarskich
- dozować składniki zapraw murarskich - określić czas mieszania składników
zgodnie z zasadami, na podstawie zapraw murarskich
proporcji wagowych i objętościowych
- ocenić właściwości zaprawy
- mieszać składniki zapraw murarskich murarskiej ,m.in. konsystencję,
zgodnie z zasadami jednorodność oraz urabialność
- rozróżnić i dobrać metody kontroli
jakości wykonanych zapraw murarskich
- stosować kryteria kontroli jakości
wykonanych zapraw murarskich

10. Technologia wykonania zaprawy - odmierzać składniki zapraw tynkarskich - opisać zasady wykonywania zapraw Klasa 1
tynkarskiej tynkarskich
- dozować składniki zapraw tynkarskich
zgodnie z zasadami, na podstawie - określić kolejność dozowania
receptur i instrukcji producentów
38
- dozować składniki zapraw tynkarskich składników zapraw tynkarskich
zgodnie z zasadami, na podstawie
- określić czas mieszania składników
proporcji wagowych i objętościowych
zapraw tynkarskich
- mieszać składniki zapraw tynkarskich
- ocenić właściwości zaprawy
zgodnie z zasadami
tynkarskiej ,m.in. konsystencję,
- rozróżnić i dobrać metody kontroli jednorodność oraz urabialność
jakości wykonanych zapraw tynkarskich
- stosować kryteria kontroli jakości
wykonanych tynkarskich

11. Technologia wykonania - odmierzać składniki mieszanek - opisać zasady wykonywania Klasa 1
mieszanki betonowej betonowych mieszanek betonowych
- dozować składniki mieszanek - określić kolejność dozowania
betonowych zgodnie z zasadami, na składników mieszanek betonowych
podstawie receptur i instrukcji
- określić czas mieszania składników
producentów
mieszanek betonowych
- dozować składniki mieszanek
- ocenić właściwości mieszanek
betonowych zgodnie z zasadami, na
betonowych ,m.in. konsystencję,
podstawie proporcji wagowych i
jednorodność oraz urabialność
objętościowych
- mieszać składniki mieszanek
betonowych zgodnie z zasadami
- rozróżnić i dobrać metody kontroli
jakości wykonanych mieszanek
betonowych
- stosować kryteria kontroli jakości
wykonanych mieszanek betonowych

39
III. Murowane 1. Elementy murowe. - rozróżnić wyroby budowlane - charakteryzować wyroby budowlane Klasa 1 – 4
konstrukcje stosowane w murowanych konstrukcjach stosowane w murowanych godziny
budowlane. budowlanych konstrukcjach budowlanych
- rozróżnić rodzaje ścian ze względu na - określić parametry i funkcje ścian ze
Klasa 2 –
ich konstrukcję, np. ściany jednorodne, względu na ich konstrukcję
11 godzin
warstwowe, szczelinowe
- rozróżnić rodzaje elementów
murowanych budynku, np. ściany
konstrukcyjne, działowe i nadproża

2. Izolacje budowlane. - klasyfikować izolacje budowlane - określić funkcje poszczególnych Klasa 2


stosowane w murowanych konstrukcjach rodzajów izolacji
budowlanych
- rozróżnić izolacje budowlane
stosowane w murowanych konstrukcjach
budowlanych ze względu na ich
usytuowanie i rodzaj użytego materiału
- rozpoznać izolacje pionowe i poziome
stosowane w murowanych konstrukcjach
budowlanych
- rozpoznać izolacje budowlane
stosowane w murowanych konstrukcjach
budowlanych, np. termiczne,
akustyczne, przeciwwilgociowe,
przeciwwodne, paroszczelne

3. Narzędzia i sprzęt do - dobrać narzędzia w zależności od - określić zakres stosowania narzędzi Klasa 3
wykonywania murowanych zakresu robót związanych z i sprzętu do wykonywania
konstrukcji budowlanych. wykonywaniem murowanych konstrukcji murowanych konstrukcji
budowlanych budowlanych

40
4. Zasady wiązania murów. - rozróżnić rodzaje wiązań cegieł w - opisać rodzaje wiązań cegieł w Klasa 2
ścianach, filarach międzyokiennych, ścianach, filarach międzyokiennych,
słupach słupach

5. Konstrukcje murowe. - przygotować wyroby budowlane, np. - określić zasady wykonywania Klasa 2 –
zaprawę murarską, cegły, pustaki, murowanych konstrukcji 32 godziny
bloczki, w odpowiedniej ilości zgodnie z budowlanych, np. ścian działowych,
Klasa 3 –
dokumentacją projektową ścian konstrukcyjnych, ścian
osłonowych, filarów, słupów, 8 godziny
- wyznaczyć położenie elementów
kominów
murowanych konstrukcji budowlanych
na podstawie dokumentacji budowlanej - określić parametry i funkcje ścian ze
względu na ich konstrukcję
- murować zgodnie z zasadami, np.
ściany nośne, ściany działowe, - ocenić zgodność wymiarów i
nadproża, słupy, filary, kominy z różnych położenia wykonanego murowanego
wyrobów budowlanych elementu budowlanego z
dokumentacją projektową
- murować ściany z cegieł, stosując
różne wiązania zgodnie z zasadami - stosować kryteria kontroli jakości
wykonanych robót murarskich
- wykonać spoinowanie ścian zgodnie z
zasadami
- wykonać licowanie ścian zgodnie z
zasadami
- stosować zasady łączenia murowanych
ścian na strzępia
- ocenić zgodność uzyskanej grubości
spoin w wykonanym murowanym
elemencie budowlanym
z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i

41
odbioru robót murarskich
- sprawdzać odchylenie powierzchni i
krawędzi wykonanego murowanego
elementu budowlanego
z uwzględnieniem tolerancji określonej w
specyfikacji technicznej wykonania i
odbioru robót murarskich

6. Roboty pomocnicze podczas - dobrać materiały do wykonania - dobrać materiały do wykonania Klasa 3
murowania konstrukcji budowlanych. określonych robót betoniarsko- hydroizolacji i izolacji termicznych
zbrojarskich na podstawie dokumentacji oraz akustycznych na podstawie
projektowej dokumentacji budowlanej
- ocenić zgodność wymiarów i
położenia wykonanego murowanego
elementu budowlanego z
dokumentacją projektową
- stosować kryteria kontroli jakości
wykonanych robót murarskich

IV. Tynki. 1. Rodzaje tynków. - klasyfikować rodzaje tynków, np. ze - rozróżnić rodzaje tynków zwykłych, Klasa 3
względu na miejsce usytuowania, liczbę szlachetnych, cienkowarstwowych
warstw, rodzaj użytej zaprawy, sposób
wykończenia powierzchni
- określić właściwości tynków
wewnętrznych i zewnętrznych

2. Narzędzia i sprzęt do - klasyfikować i rozróżnić narzędzia i - określić zakres stosowania narzędzi Klasa 3
wykonywania i napraw tynków. sprzęt do wykonywania tynków i sprzętu do wykonywania i napraw
tynków
- dobrać narzędzia do ręcznego i
mechanicznego wykonywania tynków

42
- dobrać narzędzia i sprzęt do robót
związanych z naprawą tynków, np.
skuwania starych tynków, przygotowania
podłoży

3. Podłoża do wykonania tynków. - rozróżnić podłoża do wykonania - opisać sposoby przygotowania Klasa 3
tynków wewnętrznych i zewnętrznych podłoża wykonanego z różnych
wyrobów do tynkowania
- dobrać sposoby przygotowywania
podłoży do wykonania tynków - ocenić zgodność przygotowania
wewnętrznych i zewnętrznych podłoża z wymogami
technologicznymi
- przygotować podłoża wykonane z
różnych wyrobów, np. podłoża
betonowe, podłoża ceramiczne, podłoża
drewniane, podłoża stalowe do
wykonywania tynków zewnętrznych i
wewnętrznych;

4. Technologia wykonania tynków. - przygotować zaprawy tynkarskie - rozróżnić technologie wykonania Klasa 3
zgodnie z instrukcją producenta i tynków wewnętrznych i zewnętrznych
recepturami
- określić zasady wykonywania
- wykonać tynki wewnętrzne i tynków wewnętrznych i zewnętrznych
zewnętrzne na różnych podłożach, np.
- ocenić zgodność wykonania tynku
betonowych, ceramicznych, stalowych,
wewnętrznego i zewnętrznego z
drewnianych
wymaganiami określonymi w
- wykonać tynki cienkowarstwowe specyfikacji technicznej wykonania i
odbioru robót tynkarskich
- wykonać tynki na różnych elementach
budynku, np. ścianach, stropach, - stosować kryteria kontroli jakości
słupach wykonanych robót tynkarskich
- wykonać tynki ręcznie i mechanicznie

43
5. Naprawa tynku. - określić sposoby naprawy tynków - określić zakres i sposoby naprawy Klasa 3
wewnętrznych i zewnętrznych uszkodzonych tynków wewnętrznych
i zewnętrznych w zależności od
- rozpoznać rodzaje uszkodzeń tynków
rodzaju uszkodzeń
wewnętrznych i zewnętrznych
- ocenić zgodność naprawy tynku
- dobrać materiały do wykonania napraw
wewnętrznego i zewnętrznego z
uszkodzonych tynków wewnętrznych i
wymaganiami określonymi w
zewnętrznych
specyfikacji technicznej wykonania i
- wykonać prace związane z naprawą odbioru robót tynkarskich
tynków wewnętrznych i zewnętrznych,
w tym przygotowanie podłoża
- stosować zasady naprawy tynków
wewnętrznych i zewnętrznych

V. Remonty oraz 1. Wyroby budowlane do - dobrać i składować wyroby budowlane - rozróżnić rodzaje wyrobów Klasa 3
rozbiórki wykonywania remontu murowanych do wykonania remontów budowlanych stosowanych do
murowanych konstrukcji budowlanych poszczególnych elementów remontów murowanych konstrukcji
konstrukcji murowanych konstrukcji budowlanych budowlanych, określić ich
budowlanych. właściwości i zastosowanie

2. Narzędzia i sprzęt do - rozróżnić narzędzia i sprzęt do - określić zakres stosowania narzędzi Klasa 3
wykonywania robót związanych z wykonywania robót związanych z i sprzętu do wykonywania robót
remontem oraz rozbiórką remontem oraz rozbiórką murowanych związanych z remontem i rozbiórką
murowanych konstrukcji konstrukcji budowlanych murowanych konstrukcji
budowlanych. budowlanych
- dobrać narzędzia i sprzęt w zależności
od zakresu robót związanych z
remontem i rozbiórką murowanych
konstrukcji budowlanych

3. Roboty murarskie związane z - dobrać sposoby naprawy uszkodzeń -określić sposoby wykonywania Klasa 3
remontami murowanych konstrukcji wzmocnień murowanych konstrukcji
- rozpoznać rodzaje uszkodzeń i
44
budowlanych. sposoby napraw murowanych budowlanych
konstrukcji budowlanych
- ocenić na bieżąco jakość
- stosować zasady wykonywania remontowanych przez siebie
remontowych robót murarskich zgodnie elementów murowanych konstrukcji
z wymaganą technologią budowlanych
- wykonać remonty poszczególnych - ocenić zgodność wykonanego
elementów murowanych konstrukcji remontu elementów murowanych
budowlanych zgodnie z dokumentacją konstrukcji budowlanych z
projektową wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i
- korygować na bieżąco błędy
odbioru robót remontowych oraz z
wykonawcze w trakcie wykonywania
dokumentacją projektową
remontów elementów murowanych
konstrukcji budowlanych - stosować kryteria kontroli jakości
wykonywanych robót remontowych

4. Roboty rozbiórkowe murowanych - określić kolejność i metody - określić sposoby wykonywania Klasa 3
konstrukcji budowlanych. wykonywania poszczególnych robót rozbiórki poszczególnych elementów
rozbiórkowych murowanych konstrukcji murowanych konstrukcji
budowlanych budowlanych
- stosować zasady oraz dobrać sposoby - stosować kryteria kontroli jakości
wykonywania robót rozbiórkowych wykonywanych robót rozbiórkowych
murowanych konstrukcji budowlanych
- wykonać roboty rozbiórkowe
poszczególnych elementów
murowanych konstrukcji budowlanych
zgodnie z dokumentacją projektową
- ocenić na bieżąco jakość
wykonywanych robót rozbiórkowych
murowanych konstrukcji budowlanych

45
Kompetencje personalne i społeczne • stosować zasady kultury osobistej i • wyjaśnić, na czym polega
ogólnie przyjęte normy zachowania w zachowanie etyczne w zawodzie;
środowisku pracy;
• wskazać przykłady zachowań
• respektować zasady dotyczące etycznych w zawodzie;
przestrzegania tajemnicy związanej z
• przyjąć odpowiedzialność za
wykonywanym zawodem i miejscem
powierzone informacje zawodowe;
pracy;
• monitorować realizację
• omówić czynności realizowane w
zaplanowanych działań;
ramach czasu pracy;
• dokonać modyfikacji
• określić czas realizacji zadań;
zaplanowanych działań;
• realizować działania w wyznaczonym
• dokonać samooceny wykonanej
czasie;
pracy;
• przewidzieć skutki podejmowanych
• ocenić podejmowane działania;
działań, w tym skutki prawne;
• przewidzieć konsekwencje
• wskazać świadomość
niewłaściwej eksploatacji maszyn i
odpowiedzialności za wykonywaną
urządzeń w środowisku pracy;
pracę;
• proponować sposoby
• podać przykłady wpływu zmiany na
rozwiązywania problemów
różne sytuacje życia społecznego i
związanych z wykonywaniem zadań
gospodarczego;
zawodowych w nieprzewidywalnych
• wskazać przykłady wprowadzenia warunkach;
zmiany i ocenia skutki jej wprowadzenia;
• przedstawić różne formy zachowań
• rozpoznać źródła stresu podczas asertywnych, jako sposobów
wykonywania zadań zawodowych; radzenia sobie ze stresem;
• wybrać techniki radzenia sobie ze • rozróżnić techniki rozwiązywania
stresem odpowiednio do sytuacji; konfliktów związanych z
• wskazać najczęstsze przyczyny
46
sytuacji stresowych w pracy zawodowej; wykonywaniem zadań zawodowych;
• określić zakres umiejętności i • określić skutki stresu
kompetencji niezbędnych do
• planować drogę rozwoju
wykonywania zawodu;
zawodowego;
• analizuje własne kompetencje;
• wskazać możliwości podnoszenia
• wyznaczyć własne cele rozwoju kompetencji zawodowych, osobistych
zawodowego; i społecznych;
• identyfikować sygnały werbalne i • prowadzić dyskusje;
niewerbalne;
• udzielić informacji zwrotnej;
• stosować aktywne metody słuchania;
• opisać techniki rozwiązywania
• opisać sposób przeciwdziałania problemów;
problemom w zespole realizującym
• wskazać, na wybranym przykładzie,
zadania;
metody i techniki rozwiązywania
• pracować w zespole, ponosząc problemu;
odpowiedzialność za wspólnie
• angażować się w realizację
realizowane zadania;
wspólnych działań zespołu;
• przestrzegać podziału ról, zadań i
• modyfikować sposób zachowania,
odpowiedzialności w zespole;
uwzględniając stanowisko
wypracowane wspólnie z innymi
członkami zespołu;

47
PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU Technologia robót murarskich i tynkarskich
propozycje metod nauczania
metoda przypadków, metoda tekstu przewodniego, ćwiczenia, metoda projektu edukacyjnego,
środki dydaktyczne do przedmiotu
 zeszyty z tekstem przewodnim, zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, makiety oraz schematy i dokumentacja różnych obiektów
 i instalacji budowlanych, modele i rysunki konstrukcji budowlanych i ich elementów, plansze i filmy instruktażowe dotyczące robót murarskich i
tynkarskich,
 filmy i prezentacje multimedialne przedstawiające: różne rodzaje rusztowań, środków transportu, narzędzi i sprzętu używanego do robót murarskich i
tynkarskich, normy, specyfikacje techniczne wykonania i odbioru robót murarskich i tynkarskich,
 przepisy prawne dotyczące obiektów, normy dotyczące obiektów, próbki wyrobów hutniczych i łączeniowych, próbki materiałów budowlanych,
aprobaty techniczne i certyfikaty jakości materiałów budowlanych, katalogi rusztowań,
 filmy i prezentacje multimedialne związane z bezpieczeństwem i higieną pracy środków ochrony indywidualnej i zbiorowej oraz udzielania pierwsze
pomocy w stanach nagłego zagrożenia życia, stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu
warunki realizacji programu przedmiotu
Zajęcia powinny być prowadzone formie klasowo-lekcyjnej, liczba uczniów do 15 osób, z wykorzystaniem zróżnicowanych form organizacyjnych: pracy
w zespole oraz indywidualnej.
indywidualizacja
Formy indywidualizacji pracy uczniów powinny uwzględniać:
 dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia,
 dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.
Wskazane jest przeprowadzenie szczegółowej diagnozy potrzeb rozwoju ucznia w kontekście specyfiki przedmiotu nauczania (diagnoza posiadanych
kompetencji i potrzeb rozwoju ucznia powinna być wykonana przez zespół nauczycieli i wychowawców z udziałem pedagoga, psychologa, doradcy
zawodowego, rodziców) oraz ustalenie sposobu pracy z uczniem. Dużą uwagę należy zwrócić na uczniów posiadających trudności z uczeniem się. Niemniej
ważni są uczniowie uzdolnieni i szczególnie zainteresowani zawodem, przedmiotem nauczania. Każdy uczeń posiadający szczególne potrzeby i możliwości
powinien mieć określone właściwe dla siebie tempo i zakres pracy
w obszarze przedmiotu nauczania z zachowaniem realizacji podstawy programowej.
Przykładowe formy indywidualizacji pracy uczniów:
48
 zastosowanie zindywidualizowanych form pracy z uczniem,
 organizowanie wzajemnego uczenia się w zespołach o zróżnicowanym potencjale intelektualnym bądź w grupach jednorodnych, wykonujących
zadania o odpowiednim poziomie trudności i złożoności,
 zorganizowanie wsparcia przez innych uczestników procesu edukacyjnego, m.in. rodziców, innych nauczycieli, pracowników poradni psychologiczno-
pedagogicznej, specjalistów,
 wykorzystanie technologii informacyjnych i form samokształcenia ucznia do odpowiedniego ukierunkowania jego rozwoju.
Nauczyciel powinien:
 zainteresować ucznia przedmiotem nauczania i kształceniem w zawodzie,
 motywować ucznia do systematycznego uczenia się,
 dostosowywać stopień trudności planowanych ćwiczeń do możliwości ucznia,
 uwzględniać zainteresowania ucznia,
 zachęcać ucznia do korzystania z różnych źródeł informacji,
 udzielać wskazówek, jak wykonać trudne elementy zadań oraz wspomagać w trakcie ich wykonywania,
 ustalać realne cele dydaktyczne zajęć, umożliwiające osiągnięcie przez uczniów zakładanych efektów kształcenia,
 na bieżąco monitorować i oceniać postępy uczniów,
 kształtować poczucie odpowiedzialności za powierzone materiały i środki dydaktyczne.
PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA
Sprawdzanie osiągnięć edukacyjnych ucznia należy dokonać holistycznie przez ocenę: sprawdzianów ustnych i pisemnych, wykonanych ćwiczeń i projektu
edukacyjnego (na ocenę projektu będzie się składać: wartość merytoryczna opracowania, stosowanie słownictwa specjalistycznego oraz przejrzysta struktura
pracy i sposób prezentacji projektu). Oceniając osiągnięcia uczniów, należy zwrócić uwagę na umiejętność logicznego myślenia, dokładność i czas realizacji
ćwiczenia oraz zaangażowanie
w jego wykonywanie. W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu przedmiotu należy uwzględnić: odpowiedzi ustne, wyniki testu
pisemnego wielokrotnego wyboru, testu z luką lub rozszerzoną wypowiedzią, ocenę uzyskaną za wykonanie ćwiczeń, ich poprawność oraz ocenę projektu
edukacyjnego.
Kryteria oceniania powinny być czytelnie określone na początku nauki w przedmiocie oraz uszczegółowiane w odniesieniu do bieżących form sprawdzania i
kontroli wiedzy i umiejętności.
PROPONOWANE METODY EWALUACJI PRZEDMIOTU
Ewaluacja przedmiotu powinna odbywać się systematycznie. Nauczyciel za każdym razem, gdy bada osiągnięcia swoich uczniów, dokonuje pośrednio
ewaluacji programu przedmiotu.

49
Do pozyskania danych od uczniów warto zastosować testy standaryzowane i nie standaryzowane, np.:
 test pisemny dla uczniów - ilu uczniów uzyska wyniki testu pisemnego powyżej 50%
 test praktyczny dla uczniów - ilu uczniów uzyska wynik testu praktycznego powyżej 75%
Wyniki testów osiągnięć uczniów pokazują, które cele kształcenia w pełni zostały zrealizowane, a które tylko częściowo, lub w ogóle nie zostały zrealizowane.
W wypadku osiągnięcia niesatysfakcjonujących wyników trzeba na bieżąco podjąć decyzję o wprowadzeniu zmian, np. dodaniu lub usunięciu pewnych metod/
technik pracy, zwiększeniu liczby godzin, zrezygnowaniu z treści wykraczających poza podstawę, jeżeli takie zostały dodane. Nauczyciel za każdym razem,
gdy bada osiągnięcia swoich uczniów, dokonuje pośrednio ewaluacji programu przedmiotu. Wyniki testów osiągnięć szkolnych pokazują, które cele
programowe zostały zrealizowane w pełni, które częściowo, a które w ogóle nie zostały zrealizowane.

50
ROBOTY MURARSKO-TYNKARSKIE zajęcia praktyczne
Cele ogólne przedmiotu:
1. Poznanie przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy;
2. Pogłębienie i poszerzenie umiejętności teoretycznej nauki zawodu przez praktyczne rozwiązywanie rzeczywistych zadań zawodowych;
3. Poznanie zasad organizacji prac związanych z wykonywaniem zadań zawodowych;
4. Zapoznanie z wyposażeniem technicznym stanowiska pracy oraz technologiami wykonywania zadań zawodowych;
5. Nabycie prawidłowych zachowa potrzebnego w środowisku pracy: praca w zespole, należyty stosunek do pracy i innych pracowników z którymi praca
jest wykonywana;
6. Poznanie zasad etyki zawodowej.
Cele operacyjne
Uczeń potrafi:
1) posługiwać się dokumentacją projektową, specyfikacjami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlanych, normami, katalogami oraz instrukcjami
dotyczącymi wykonania poszczególnych robót,
2) dobrać materiały budowlane, narzędzia, urządzenia i sprzęt do robót murarskich i tynkarskich,
3) posługiwać się narzędziami, urządzeniami i sprzętem stosowanym w robotach murarskich i tynkarskich,
4) przygotowywać zaprawy murarskie i tynkarskie,
5) wykonywać ściany działowe, nośne, słupy i kominy,
6) wykonywać nadproża i sklepienia,
7) osadzać stolarkę i ślusarkę budowlaną,
8) wykonywać tynki zewnętrzne i wewnętrzne,
9) licować wymurowane i otynkowane ściany,
10) przestrzegać zasad magazynowania, składowania i transportu materiałów oraz wyrobów stosowanych w robotach murarskich i tynkarskich,
11) wykonywać przedmiary i obmiary robót oraz pomiary inwentaryzacyjne,
12) weryfikować jakość wykonywanych robót,
13) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska podczas wykonywania zadań
zawodowych,
14) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy,
15) stosować przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej, prawa pracy oraz ochrony danych osobowych,
16) posługiwać się językiem obcym oraz korzystać z obcojęzycznych źródeł informacji.
51
MATERIAŁ NAUCZANIA Roboty murarsko-tynkarskie zajęcia praktyczne
Uwagi o
Wymagania programowe
realizacji
Tematy jednostek Liczba
Dział programowy
metodycznych godz. Podstawowe Ponadpodstawowe Etap
Uczeń potrafi: Uczeń potrafi: realizacji

I. BHP i ppoż. 1. Zagrożenia związane z - wymienić zagrożenia związane - opisać skutki oddziaływania Klasa I
podczas robót występowaniem czynników z występowaniem czynników szkodliwych czynników szkodliwych występujących
murarsko- szkodliwych w środowisku w środowisku pracy; w środowisku pracy na organizm
tynkarskich. pracy. człowieka;
- wymienić i opisać szkodliwe czynniki
występujące w środowisku pracy; - wskazać zagrożenia występujące w
procesie pracy związane z pracami
- rozpoznać rodzaje i stopnie zagrożenia
szczególnie niebezpiecznymi;
spowodowane działaniem czynników
szkodliwych w środowisku pracy; - opisać objawy typowych chorób
zawodowych występujących
- rozróżnić źródła czynników szkodliwych
w zawodzie;
występujących w środowisku pracy;
- wskazać sposoby przeciwdziałania
zagrożeniom dla zdrowia i życia
pracownika oraz mienia i środowiska
związanym z wykonywaniem zadań
zawodowych;

2. Kształtowanie bezpiecznych - identyfikować wymagania wynikające z - stosować zasady organizacji Klasa I


i higienicznych warunków ergonomii, przepisów bezpieczeństwa i stanowiska pracy wynikające z
pracy w budownictwie. higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ergonomii, przepisów bezpieczeństwa i
ochrony środowiska, na stanowiskach pracy; higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej i ochrony
- dobrać wyposażenie i sprzęt w zależności
środowiska;
od rodzaju stanowiska pracy zgodnie z
przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, - dostosować stanowisko pracy do

52
ochrony przeciwpożarowej i ochrony wymagań określonych w przepisach
środowiska; bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej i ochrony
środowiska;
- rozmieścić materiały, narzędzia
i sprzęt zgodnie z wymaganiami
ergonomii, przepisami bezpieczeństwa
i higieny pracy oraz ochrony
przeciwpożarowej na określonym
stanowisku pracy;

3.Środki ochrony - wymienić środki ochrony indywidualnej - określić informacje przedstawiane za Klasa I
indywidualnej i zbiorowej i zbiorowej stosowane podczas wykonywania pomocą znaków bezpieczeństwa
podczas wykonywania zadań zadań zawodowych; i sygnalizowane za pomocą alarmów,
zawodowych. które uzupełniają środki ochrony
- dobrać środki ochrony indywidualnej w
indywidualnej i zbiorowej;
zależności od rodzaju wykonywanych zadań
na stanowisku pracy; - stosować się do znaków zakazu,
nakazu, ostrzegawczych,
- używać środki ochrony indywidualnej na
ewakuacyjnych, ochrony
stanowisku pracy zgodnie z ich
przeciwpożarowej oraz sygnałów
przeznaczeniem;
alarmowych, które uzupełniają środki
ochrony indywidualnej i zbiorowej;

4. Zasady bezpieczeństwa i - opisać zasady bezpieczeństwa i higieny - określić zasady postępowania Klasa I
higieny pracy, ochrony pracy podczas wykonywania zadań w przypadku pożaru na terenie
przeciwpożarowej i ochrony zawodowych; budowy;
środowiska na stanowisku
- opisać zasady ochrony środowiska podczas - stosować zasady i przepisy
pracy.
wykonywania zadań zawodowych; bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej i ochrony
- rozróżnić środki gaśnicze ze względu na
środowiska obowiązujące na terenie
zakres ich stosowania;
budowy;

53
- obsługiwać maszyny i urządzenia na
stanowiskach pracy zgodnie z
zasadami i przepisami bezpieczeństwa
i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej i ochrony
środowiska;

5. Pierwszej pomocy w - opisać podstawowe symptomy wskazujące - prezentować udzielanie pierwszej Klasa I
stanach nagłego zagrożenia na stany nagłego zagrożenia zdrowotnego; pomocy w urazowych stanach nagłego
zdrowotnego. zagrożenia zdrowotnego, np. krwotok,
- ocenić sytuację poszkodowanego na
zmiażdżenie, amputacja, złamanie,
podstawie analizy objawów obserwowanych
oparzenie;
u poszkodowanego;
- prezentować udzielanie pierwszej
- zabezpieczać siebie, poszkodowanego i
pomocy w nieurazowych stanach
miejsce wypadku;
nagłego zagrożenia zdrowotnego, np.
- układać poszkodowanego w pozycji omdlenie, zawał, udar;
bezpiecznej;
- wykonać resuscytację krążeniowo-
- powiadamiać odpowiednie służby; oddechową na fantomie zgodnie z
wytycznymi Polskiej Rady Resuscytacji
i Europejskiej Rady Resuscytacji;

II. Budownictwo 1. Wyroby budowlane. - rozróżnić wyroby budowlane, określić ich - klasyfikować wyroby budowlane ze Klasa I
ogólne. zastosowanie i zasady składowania; względu na ich zastosowanie;
- rozpoznać wyroby budowlane stosowane w - wymienić i rozróżnić właściwości
robotach budowlanych; fizyczne, mechaniczne i chemiczne
wyrobów budowlanych;
- dobrać wyroby budowlane w zależności od
zastosowanej technologii; - określić zasady składowania i
przechowywania wyrobów
- rozpoznać naturalne materiały kamienne;
budowlanych;
- rozpoznać kruszywa budowlane;
- dobrać naturalne materiały kamienne

54
- rozpoznać mineralne spoiwa budowlane; w zależności od zastosowanej
technologii;
- rozpoznać wodę do celów budowlanych;
- dobrać kruszywa budowlane do
- rozpoznać wyroby z zaczynów, zapraw i
zaczynów, zapraw, betonów;
betonów;
- dobrać mineralne spoiwa budowlane
- rozpoznać ceramiczne wyroby budowlane;
do zaczynów, zapraw, betonów;
- rozpoznać materiały stosowane do izolacji;
- dobrać wodę do celów budowlanych;
- rozpoznać wyroby z tworzyw sztucznych;
- dobrać wyroby z zaczynów, zapraw i
betonów w zależności od
zastosowanej technologii;
- dobrać ceramiczne wyroby
budowlane w zależności od
zastosowanej technologii;
- dobrać materiały stosowane do
izolacji;
- dobrać wyroby z tworzyw sztucznych
do robót budowlanych;

2. Instalacje sanitarne - wymienić rodzaje instalacji budowlanych; - określić zastosowanie instalacji Klasa I
budowlanych;
- rozpoznać instalacje budowlane;
- rozpoznać elementy instalacji
budowlanych i określić ich funkcje;

3. Przyrządy pomiarowe. - dobrać przyrządy pomiarowe do określonych - wymienić i rozróżnić przyrządy Klasa I
robót budowlanych; pomiarowe stosowane w robotach
budowlanych;
- wykonać pomiary związane z określonymi
robotami budowlanymi z zastosowaniem - wyjaśniać zastosowanie
odpowiednich przyrządów; poszczególnych przyrządów

55
pomiarowych;

4. Elementy - rozpoznać i wymienić elementy - określić usytuowanie poszczególnych Klasa I


zagospodarowania terenu zagospodarowania terenu budowy elementów zagospodarowania terenu
budowy. budowy
- określić funkcje poszczególnych
elementów zagospodarowania terenu
budowy

5. Środki transportu - wymienić i rozpoznać środki do transportu - klasyfikować środki transportu Klasa I
stosowane w budownictwie. wewnętrznego stosowane na terenie budowy; stosowane w budownictwie;
- wymienić i rozpoznać środki transportu - określić zasady transportu
zewnętrznego stosowane w budownictwie; wewnętrznego na terenie budowy;
- wymienić urządzenia do transportu
pionowego i poziomego;

6. Rusztowania. - rozpoznać elementy rusztowań stosowanych - klasyfikować rusztowania stosowane Klasa I


w budownictwie; w budownictwie;
- opisać i stosować zasady eksploatacji - rozpoznać rodzaje rusztowań
rusztowań; stosowanych w budownictwie;
- omawiać rodzaje sił wewnętrznych - określić zastosowanie rusztowań
występujących w elementach konstrukcji w budownictwie;
rusztowania;
- określić wymagania bezpieczeństwa i
- omawiać zależność nośności elementów higieny pracy przy wykonywaniu prac
rusztowań od czynników wewnętrznych, np. szczególnie niebezpiecznych;
geometria, wzmocnienia, i zewnętrznych, np.
- określić środki zabezpieczające
obciążenia;
stosowane przy eksploatacji
rusztowań;
- określić i omawiać zasady ustalania

56
dopuszczalnych obciążeń użytkowych;
- wykonać i omawiać szkic zabudowy
rusztowań zawierający rzuty i widoki
(plan montażu);
- wykonać szkic montażowy
rusztowania;

7. Programy komputerowe. - wykorzystać programy komputerowe - rozpoznać programy komputerowe Klasa I


wspomagające wykonywanie zadań wspomagające wykonywanie zadań
zawodowych; zawodowych;

8. Normy i procedury. - rozpoznać oznaczenie normy - wymienić cele normalizacji krajowej; Klasa I
międzynarodowej, europejskiej i krajowej;
- podaje definicje i cechy normy;
- korzystać ze źródeł informacji
dotyczących norm i procedur oceny
zgodności;

III. Wykonywanie 1. Właściwości i zastosowanie - klasyfikować rodzaje zapraw murarskich i - określić zastosowanie zapraw Klasa I
zapraw murarskich, zapraw murarskich, tynkarskich wykonywanych na terenie budowy murarskich (np. tradycyjnych,
tynkarskich i tynkarskich oraz mieszanek i przygotowywanych fabrycznie klejowych, na żywicach syntetycznych)
mieszanek betonowych. i tynkarskich (np. tradycyjnych,
- opisać właściwości zapraw murarskich i
betonowych ciepłochronnych, cienkowarstwowych
tynkarskich
– klejowych) oraz mieszanek
oraz mieszanek betonowych betonowych w zależności od ich składu
- rozpoznać właściwości zapraw murarskich i
tynkarskich, np. konsystencję, urabialność,
mrozoodporność, wytrzymałość na ściskanie
- rozpoznać właściwości mieszanek
betonowych, np. konsystencję, urabialność

57
2. Dokumentacja projektową, - odczytać z dokumentacji projektowej - odczytać i stosować wymagania Klasa I
specyfikacja techniczna informacje dotyczące wykonywania zapraw związane z wykonywaniem zapraw
wykonania i odbioru robót murarskich, tynkarskich i mieszanek murarskich, tynkarskich
budowlanych, normy, katalogi betonowych
i mieszanek betonowych zawarte w
oraz instrukcje dotyczące
specyfikacji technicznej wykonania i
wykonywania zapraw
odbioru robót budowlanych
murarskich, tynkarskich i
mieszanek betonowych. i norm
- odczytać i stosować zalecenia
dotyczące wykonywania zapraw
murarskich, tynkarskich i mieszanek
betonowych zawarte w instrukcjach i
katalogach

3. Kalkulacja kosztów robót - obliczyć ilość robót i materiałów potrzebnych - określić zasady sporządzania Klasa I
związanych z wykonaniem do wykonania zapraw murarskich, tynkarskich przedmiaru robót
zapraw murarskich, i mieszanek betonowych
tynkarskich i mieszanek
- obliczyć koszty materiałów, robocizny i pracy
betonowych na podstawie
sprzętu potrzebnych do wykonania zapraw
przedmiaru.
murarskich, tynkarskich i mieszanek
betonowych

4. Skład zapraw murarskich, - rozróżnić składniki zapraw murarskich, - dobrać rodzaj i odpowiednią ilość Klasa I
tynkarskich i mieszanek tynkarskich składników mieszanki betonowej na
betonowych podstawie receptury laboratoryjnej i
i mieszanek betonowych
receptury roboczej
- dobrać rodzaj i odpowiednią ilość składników
- dobrać składniki zapraw murarskich i
zapraw murarskich i tynkarskich na podstawie
tynkarskich w zależności od ich
proporcji wagowych i objętościowych oraz na
przeznaczenia oraz jakości i cech
podstawie receptur i instrukcji producentów
technicznych składników

58
5. Narzędzia i sprzęt do - rozróżnić narzędzia i sprzęt używany do - opisać budowę sprzętu do Klasa I
wykonywania zapraw wykonywania zapraw murarskich, tynkarskich wykonywania zapraw
murarskich, tynkarskich i i mieszanek betonowych
i mieszanek betonowych
mieszanek betonowych
- określić zakres stosowania sprzętu do
wykonywania zapraw murarskich, tynkarskich
i mieszanek betonowych

6. Sporządzanie zapraw - opisać zasady wykonywania zapraw - dozować składniki zapraw Klasa I
murarskich, tynkarskich murarskich, tynkarskich i mieszanek murarskich, tynkarskich, mieszanek
betonowych betonowych zgodnie z zasadami, na
i mieszanek betonowych.
podstawie receptur i instrukcji
- odmierzać składniki zapraw murarskich,
producentów
tynkarskich i mieszanek betonowych
- dozować składniki zapraw
- określić kolejność dozowania składników
murarskich, tynkarskich
zapraw murarskich, tynkarskich i mieszanek
betonowych i mieszanek betonowych zgodnie z
zasadami, na podstawie proporcji
- mieszać składniki zapraw murarskich,
wagowych i objętościowych
tynkarskich i mieszanek betonowych zgodnie
z zasadami - określić czas mieszania składników
zapraw murarskich, tynkarskich i
mieszanek betonowych

7. Ocena jakości zapraw - ocenić właściwości wykonanej przez siebie - rozróżnić i dobrać metody kontroli Klasa I
murarskich, tynkarskich oraz zaprawy murarskiej, tynkarskiej i mieszanki jakości wykonanych zapraw
mieszanek betonowych. betonowej, m.in. konsystencję, jednorodność murarskich, tynkarskich i mieszanek
oraz urabialność betonowych
- stosować kryteria kontroli jakości
wykonanych zapraw murarskich,
tynkarskich i mieszanek betonowych

59
8. Obmiar i rozliczenie robót - sporządzać obmiar robót związanych z - opisać pojęcie obmiaru Klasa I
wykonania zapraw murarskich, wykonaniem zapraw murarskich, tynkarskich i
- określić zasady wykonywania
tynkarskich oraz mieszanek mieszanek betonowych
obmiaru robót
betonowych.
- obliczyć koszty materiałów, robocizny i
sprzętu użytych do wykonania zapraw
murarskich, tynkarskich i mieszanek
betonowych

IV. Murowane 1. Rodzaje murowanych - rozróżnić wyroby budowlane stosowane w - charakteryzować wyroby budowlane Klasa I –
konstrukcje konstrukcji budowlanych. murowanych konstrukcjach budowlanych stosowane w murowanych 4 godziny
budowlane. konstrukcjach budowlanych
- rozróżnić rodzaje wiązań cegieł w ścianach, Klasa II –
filarach międzyokiennych, słupach - opisać rodzaje wiązań cegieł w
20 godzin
ścianach, filarach międzyokiennych,
- rozróżnić rodzaje ścian ze względu na ich
słupach
konstrukcję, np. ściany jednorodne,
warstwowe, szczelinowe - określić parametry i funkcje ścian ze
względu na ich konstrukcję
- rozróżnić rodzaje elementów murowanych
budynku, np. ściany konstrukcyjne, działowe i - ocenić zgodność wymiarów i
nadproża położenia wykonanego murowanego
elementu budowlanego z
dokumentacją projektową
- stosować kryteria kontroli jakości
wykonanych robót murarskich

2. Dokumentacja projektową, - odczytać z dokumentacji projektowej - odczytać i stosować wymagania Klasa II


specyfikacja techniczna informacje dotyczące wykonywania związane z wykonywaniem
wykonania i odbioru robót murowanych konstrukcji budowlanych murowanych konstrukcji budowlanych
budowlanych, normy, katalogi zawarte w specyfikacjach technicznych
oraz instrukcje dotyczące wykonania i odbioru robót
wykonywania murowanych budowlanych i normach
konstrukcji budowlanych.
- odczytać i stosować zalecenia
60
dotyczące wykonywania murowanych
konstrukcji budowlanych zawarte
w instrukcjach i katalogach

3. Przedmiar oraz kalkulacja - obliczyć ilość robót i materiałów potrzebnych - określić zasady sporządzania Klasa II
kosztów robót związanych z do wykonania murowanych konstrukcji przedmiaru robót murarskich
wykonaniem murowanych budowlanych
konstrukcji budowlanych.
- obliczyć koszty materiałów, robocizny i pracy
sprzętu potrzebnych do wykonania
murowanych konstrukcji budowlanych

4. Izolacje budowlane. - rozróżnić izolacje budowlane stosowane w - klasyfikować izolacje budowlane Klasa II
murowanych konstrukcjach budowlanych ze stosowane w murowanych
względu na ich usytuowanie i rodzaj użytego konstrukcjach budowlanych oraz
materiału określić funkcje poszczególnych
rodzajów izolacji
- rozpoznać izolacje pionowe i poziome
stosowane w murowanych konstrukcjach - rozpoznać izolacje budowlane
budowlanych stosowane w murowanych
konstrukcjach budowlanych,
np. termiczne, akustyczne,
przeciwwilgociowe, przeciwwodne,
paroszczelne

5. Narzędzia i sprzęt do - rozróżnić narzędzia i sprzęt do wykonywania - klasyfikować narzędzia i sprzęt Klasa II
wykonywania murowanych murowanych konstrukcji budowlanych używać do wykonania murowanych
konstrukcji budowlanych. konstrukcji budowlanych
- dobrać narzędzia w zależności od zakresu
robót związanych z wykonywaniem - określić zakres stosowania narzędzi
murowanych konstrukcji budowlanych i sprzętu do wykonywania murowanych
konstrukcji budowlanych

61
6. Wykonanie murowanych - przygotować wyroby budowlane, np.: - określić zasady wykonywania Klasa II
konstrukcji budowlanych – zaprawę murarską, cegły, pustaki, bloczki, w murowanych konstrukcji budowlanych,
rodzaje materiałów odpowiedniej ilości zgodnie z dokumentacją np. ścian działowych, ścian
budowlanych oraz zasad projektową; konstrukcyjnych, ścian osłonowych,
wiązania elementów filarów, słupów, kominów
- wyznaczyć położenie elementów
murowych.
murowanych konstrukcji budowlanych na - ocenić zgodność wymiarów i
podstawie dokumentacji budowlanej; położenia wykonanego murowanego
elementu budowlanego z
- murować np.: ściany nośne, ściany
dokumentacją projektową;
działowe, nadproża, słupy, filary , kominy z
różnych wyrobów budowlanych zgodnie z - sprawdzić odchylenie powierzchni i
zasadami; krawędzi wykonanego murowanego
elementu budowlanego z
- murować ściany z cegieł stosując różne
uwzględnieniem tolerancji określonej w
wiązania zgodnie z zasadami;
specyfikacji technicznej wykonania i
- wykonać spoinowanie ścian zgodnie z odbioru robót murarskich;
zasadami;
- wykonać licowanie ścian zgodnie z
zasadami
- stosować zasady łączenia murowanych
ścian na strzępia
- ocenić zgodność uzyskanej grubości spoin w
wykonanym murowanym elemencie
budowlanym z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót murarskich;

7. Wykonywanie murowanych - przygotować wyroby budowlane w - określić wykonanie murowanych Klasa II


konstrukcji budowlanych - odpowiedniej ilości zgodnie z dokumentacją konstrukcji budowlanych;
ściany proste i narożniki z projektową;
- stosować kryteria kontroli jakości
cegieł
62
- wyznaczyć położenie elementów wykonanych robót murarskich;
murowanych konstrukcji budowlanych na
- ocenić zgodność wymiarów i
podstawie dokumentacji budowlanej;
położenia wykonanego murowanego
- murować zgodnie z zasadami; elementu budowlanego z
dokumentacją projektową;
- murować stosując wiązania zgodnie z
zasadami; - sprawdzić odchylenie powierzchni i
krawędzi wykonanego murowanego
- wykonać spoinowanie zgodnie z zasadami;
elementu budowlanego z
- wykonać licowanie ścian zgodnie z uwzględnieniem tolerancji określonej w
zasadami specyfikacji technicznej wykonania i
- stosować zasady łączenia murowanych odbioru robót murarskich;
ścian na strzępia
- ocenić zgodność uzyskanej grubości spoin w
wykonanym murowanym elemencie
budowlanym z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót murarskich;

8. Wykonywanie murowanych - przygotować wyroby budowlane w - określić wykonanie murowanych Klasa II


konstrukcji budowlanych - odpowiedniej ilości zgodnie z dokumentacją konstrukcji budowlanych;
narożniki i łączenia ścian projektową;
- stosować kryteria kontroli jakości
prostopadłych z cegieł
- wyznaczyć położenie elementów wykonanych robót murarskich;
murowanych konstrukcji budowlanych na
- ocenić zgodność wymiarów i
podstawie dokumentacji budowlanej;
położenia wykonanego murowanego
- murować zgodnie z zasadami; elementu budowlanego z
dokumentacją projektową;
- murować stosując wiązania zgodnie z
zasadami; - sprawdzić odchylenie powierzchni i
krawędzi wykonanego murowanego
- wykonać spoinowanie zgodnie z zasadami;
elementu budowlanego z
63
- wykonać licowanie ścian zgodnie z uwzględnieniem tolerancji określonej w
zasadami specyfikacji technicznej wykonania i
odbioru robót murarskich;
- stosować zasady łączenia murowanych
ścian na strzępia
- ocenić zgodność uzyskanej grubości spoin w
wykonanym murowanym elemencie
budowlanym z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót murarskich;

9. Wykonywanie murowanych - przygotować wyroby budowlane w - określić wykonanie murowanych Klasa II


konstrukcji budowlanych - odpowiedniej ilości zgodnie z dokumentacją konstrukcji budowlanych;
kominy (jedno i projektową;
- stosować kryteria kontroli jakości
wielokanałowe)
- wyznaczyć położenie elementów wykonanych robót murarskich;
murowanych konstrukcji budowlanych na
- ocenić zgodność wymiarów i
podstawie dokumentacji budowlanej;
położenia wykonanego murowanego
- murować zgodnie z zasadami; elementu budowlanego z
dokumentacją projektową;
- murować stosując wiązania zgodnie z
zasadami; - sprawdzić odchylenie powierzchni i
krawędzi wykonanego murowanego
- wykonać spoinowanie zgodnie z zasadami;
elementu budowlanego z
- stosować zasady łączenia murowanych uwzględnieniem tolerancji określonej w
ścian na strzępia specyfikacji technicznej wykonania i
- ocenić zgodność uzyskanej grubości spoin w odbioru robót murarskich;
wykonanym murowanym elemencie
budowlanym z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót murarskich;

64
10. Wykonywanie - przygotować wyroby budowlane w - określić wykonanie murowanych Klasa II
murowanych konstrukcji odpowiedniej ilości zgodnie z dokumentacją konstrukcji budowlanych;
budowlanych – wiązania w projektową;
- stosować kryteria kontroli jakości
pilastrach, filarach i słupach
- wyznaczyć położenie elementów wykonanych robót murarskich;
murowanych konstrukcji budowlanych na
- ocenić zgodność wymiarów i
podstawie dokumentacji budowlanej;
położenia wykonanego murowanego
- murować zgodnie z zasadami; elementu budowlanego z
dokumentacją projektową;
- murować stosując wiązania zgodnie z
zasadami; - sprawdzić odchylenie powierzchni i
krawędzi wykonanego murowanego
- wykonać spoinowanie zgodnie z zasadami;
elementu budowlanego z
- stosować zasady łączenia murowanych uwzględnieniem tolerancji określonej w
ścian na strzępia specyfikacji technicznej wykonania i
- ocenić zgodność uzyskanej grubości spoin w odbioru robót murarskich;
wykonanym murowanym elemencie
budowlanym z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót murarskich;

11. Wykonywanie - przygotować wyroby budowlane w - określić wykonanie murowanych Klasa II


murowanych konstrukcji odpowiedniej ilości zgodnie z dokumentacją konstrukcji budowlanych;
budowlanych – wiązania w projektową;
- stosować kryteria kontroli jakości
nadprożach i sklepieniach
- wyznaczyć położenie elementów wykonanych robót murarskich;
murowanych konstrukcji budowlanych na
- ocenić zgodność wymiarów i
podstawie dokumentacji budowlanej;
położenia wykonanego murowanego
- murować zgodnie z zasadami; elementu budowlanego z
dokumentacją projektową;
- murować stosując wiązania zgodnie z
zasadami; - sprawdzić odchylenie powierzchni i
krawędzi wykonanego murowanego
65
- wykonać spoinowanie zgodnie z zasadami; elementu budowlanego z
uwzględnieniem tolerancji określonej w
- stosować zasady łączenia murowanych
specyfikacji technicznej wykonania i
ścian na strzępia
odbioru robót murarskich;
- ocenić zgodność uzyskanej grubości spoin w
wykonanym murowanym elemencie
budowlanym z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót murarskich;

12. Wykonywanie - przygotować wyroby budowlane w - określić wykonanie murowanych Klasa II


murowanych konstrukcji odpowiedniej ilości zgodnie z dokumentacją konstrukcji budowlanych;
budowlanych – stopy projektową;
- stosować kryteria kontroli jakości
murarskie
- wyznaczyć położenie elementów wykonanych robót murarskich;
murowanych konstrukcji budowlanych na
- ocenić zgodność wymiarów i
podstawie dokumentacji budowlanej;
położenia wykonanego murowanego
- murować zgodnie z zasadami; elementu budowlanego z
dokumentacją projektową;
- murować stosując wiązania zgodnie z
zasadami; - sprawdzić odchylenie powierzchni i
krawędzi wykonanego murowanego
- wykonać spoinowanie zgodnie z zasadami;
elementu budowlanego z
- stosować zasady łączenia murowanych uwzględnieniem tolerancji określonej w
ścian na strzępia specyfikacji technicznej wykonania i
- ocenić zgodność uzyskanej grubości spoin w odbioru robót murarskich;
wykonanym murowanym elemencie
budowlanym z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót murarskich;

13. Wykonywanie - przygotować wyroby budowlane w - określić wykonanie murowanych Klasa II


murowanych konstrukcji odpowiedniej ilości zgodnie z dokumentacją
66
budowlanych – gzymsy i projektową; konstrukcji budowlanych;
cokoły
- wyznaczyć położenie elementów - stosować kryteria kontroli jakości
murowanych konstrukcji budowlanych na wykonanych robót murarskich;
podstawie dokumentacji budowlanej;
- ocenić zgodność wymiarów i
- murować zgodnie z zasadami; położenia wykonanego murowanego
elementu budowlanego z
- murować stosując wiązania zgodnie z
dokumentacją projektową;
zasadami;
- sprawdzić odchylenie powierzchni i
- wykonać spoinowanie zgodnie z zasadami;
krawędzi wykonanego murowanego
- stosować zasady łączenia murowanych elementu budowlanego z
ścian na strzępia uwzględnieniem tolerancji określonej w
- ocenić zgodność uzyskanej grubości spoin w specyfikacji technicznej wykonania i
wykonanym murowanym elemencie odbioru robót murarskich;
budowlanym z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót murarskich;

14. Wykonywanie - przygotować wyroby budowlane w - określić wykonanie murowanych Klasa II


murowanych konstrukcji odpowiedniej ilości zgodnie z dokumentacją konstrukcji budowlanych;
budowlanych – murowane projektową;
- stosować kryteria kontroli jakości
ściany działowe
- wyznaczyć położenie elementów wykonanych robót murarskich;
murowanych konstrukcji budowlanych na
- ocenić zgodność wymiarów i
podstawie dokumentacji budowlanej;
położenia wykonanego murowanego
- murować zgodnie z zasadami; elementu budowlanego z
dokumentacją projektową;
- murować stosując wiązania zgodnie z
zasadami; - sprawdzić odchylenie powierzchni i
krawędzi wykonanego murowanego
- wykonać spoinowanie zgodnie z zasadami;
elementu budowlanego z
- wykonać licowanie ścian zgodnie z uwzględnieniem tolerancji określonej w
67
zasadami specyfikacji technicznej wykonania i
odbioru robót murarskich;
- stosować zasady łączenia murowanych
ścian na strzępia
- ocenić zgodność uzyskanej grubości spoin w
wykonanym murowanym elemencie
budowlanym z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót murarskich;

15. Wykonywanie - przygotować wyroby budowlane w - określić wykonanie murowanych Klasa II


murowanych konstrukcji odpowiedniej ilości zgodnie z dokumentacją konstrukcji budowlanych;
budowlanych – mur pruski. projektową;
- stosować kryteria kontroli jakości
- wyznaczyć położenie elementów wykonanych robót murarskich;
murowanych konstrukcji budowlanych na
- ocenić zgodność wymiarów i
podstawie dokumentacji budowlanej;
położenia wykonanego murowanego
- murować zgodnie z zasadami; elementu budowlanego z
dokumentacją projektową;
- murować stosując wiązania zgodnie z
zasadami; - sprawdzić odchylenie powierzchni i
krawędzi wykonanego murowanego
- wykonać spoinowanie zgodnie z zasadami;
elementu budowlanego z
- ocenić zgodność uzyskanej grubości spoin w uwzględnieniem tolerancji określonej w
wykonanym murowanym elemencie specyfikacji technicznej wykonania i
budowlanym z wymaganiami określonymi w odbioru robót murarskich;
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót murarskich;

16. Roboty pomocnicze - dobrać materiały do wykonania hydroizolacji - określić wykonanie robót Klasa II
podczas murowania i izolacji termicznych oraz akustycznych na pomocniczych podczas murowania
konstrukcji budowlanych. podstawie dokumentacji budowlanej; konstrukcji budowlanych;
- dobrać materiały do wykonania określonych - stosować kryteria kontroli jakości
68
robót betoniarsko -zbrojarsko na podstawie wykonanych robót murarskich;
dokumentacji projektowej;
- ocenić zgodność wymiarów i
- stosować zasady wykonywania hydroizolacji położenia wykonanego murowanego
murowanych konstrukcji budowlanych; elementu budowlanego z
dokumentacją projektową;
- stosować zasady wykonywania izolacji
termicznych i akustycznych murowanych - sprawdzić odchylenie powierzchni i
konstrukcji budowlanych; krawędzi wykonanego murowanego
elementu budowlanego z
- stosować zasady wykonywania robót
uwzględnieniem tolerancji określonej w
murarskich;
specyfikacji technicznej wykonania i
- ocenić zgodność uzyskanej grubości spoin w odbioru robót murarskich;
wykonanym murowanym elemencie
budowlanym z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót murarskich;

17. Obmiar i rozliczenie robót - wykonać obmiar robót murarskich - określić zasady wykonywania Klasa II
murarskich. obmiaru robót murarskich
związanych z wykonaniem murowanych
konstrukcji budowlanych;
- obliczyć koszty materiałów, robocizny i pracy
sprzętu użytych do wykonania murowanych
konstrukcji budowlanych

V. Wykonywanie i 1. Rodzaje tynków - rozróżnić rodzaje tynków zwykłych, - klasyfikować rodzaje tynków, np. ze Klasa II
naprawa tynków szlachetnych, cienkowarstwowych, względu na miejsce usytuowania,
wewnętrznych i liczbę warstw, rodzaj użytej zaprawy,
- określić właściwości tynków wewnętrznych
zewnętrznych sposób wykończenia powierzchni
i zewnętrznych

2. Dokumentacja projektowa, - odczytać oraz wykorzystać informacje - odczytać i stosować wymagania Klasa II –
specyfikacja techniczna dotyczące wykonania i naprawy tynków związane z wykonaniem i naprawą 15 godzin

69
wykonania i odbioru robót wewnętrznych i zewnętrznych zawarte w tynków wewnętrznych i zewnętrznych
budowlanych, normy, katalogi dokumentacji projektowej zawarte w specyfikacji technicznej
Kasa III –
oraz instrukcje wykonania i wykonania i odbioru robót
3 godziny
naprawy tynków. budowlanych i normach
- odczytać i stosować zalecenia
dotyczące wykonania
i naprawy tynków wewnętrznych i
zewnętrznych zawarte w instrukcjach i
katalogach

3. Przedmiar oraz kalkulacja - obliczyć ilość robót i materiałów potrzebnych - określić zasady sporządzania Kasa III
kosztów robót związanych z do wykonania i naprawy tynków przedmiaru robót tynkarskich
wykonaniem murowanych wewnętrznych i zewnętrznych
konstrukcji budowlanych.
- obliczyć koszty materiałów, robocizny i pracy
sprzętu potrzebnych do wykonania i naprawy
tynków wewnętrznych i zewnętrznych

4. Narzędzia i sprzęt do - dobrać narzędzia do ręcznego i - klasyfikować i rozróżnić narzędzia i Kasa III
wykonywania murowanych mechanicznego wykonywania tynków sprzęt do wykonywania tynków
konstrukcji budowlanych.
- dobrać narzędzia i sprzęt do robót - określić zakres stosowania narzędzi i
związanych sprzętu do wykonywania tynków
z naprawą tynków, np. skuwania starych
tynków, przygotowania podłoży

5. Przygotowanie podłoża do - dobrać sposoby przygotowywania podłoży - rozróżnić podłoża do wykonania Kasa III
wykonania tynków do wykonania tynków wewnętrznych i tynków wewnętrznych i zewnętrznych
zewnętrznych
- opisać sposoby przygotowania
- przygotować podłoża wykonane z różnych podłoża wykonanego z różnych
wyrobów, np. podłoża betonowe, podłoża wyrobów do tynkowania
ceramiczne, podłoża drewniane, podłoża

70
stalowe do wykonywania tynków
zewnętrznych i wewnętrznych

6. Wyznaczenie powierzchni - przygotować podłoża wykonane z różnych - rozróżnić podłoża do wykonania Kasa III
tynków. wyrobów do wykonywania tynków; tynków;
- wyznaczyć powierzchnie wykonania tynków; - dobrać sposoby przygotowywania
podłoży do wykonania tynków;
- obliczyć ilość materiałów do wykonania
tynków

7. Wykonanie tynków. - wykonać zaprawy tynkarskie; - określić sposoby wykonania zapraw Kasa III
- sprawdzić jakość przygotowanych zapraw - określić zasady wykonywania tynków
tynkarskich; wewnętrznych i zewnętrznych
- wykonać tynki wewnętrzne i zewnętrzne na - stosować kryteria kontroli jakości
różnych podłożach np. betonowych, wykonanych robót tynkarskich
ceramicznych, stalowych, drewnianych, itp.;
- ocenić zgodność przygotowania
- wykonać tynki cienkowarstwowe; podłoża z wymogami technologicznymi
- wykonać tynki na różnych elementach - ocenić zgodność wykonania tynku
budynku np.: ściany, stropy, słupy itp.; wewnętrznego i zewnętrznego z
wymaganiami określonymi w
- wykonać tynki ręcznie i mechanicznie;
specyfikacji technicznej wykonania i
- rozróżnić technologie wykonania tynków odbioru robót tynkarskich
wewnętrznych i zewnętrznych;

8. Wykonywanie tynków - wykonać tynki jednowarstwowe; - ocenić zgodność przygotowania Kasa III
jednowarstwowych podłoża z wymogami technologicznymi
- wykonać tynki jednowarstwowe na różnych
elementach;
- wykonać tynki ręcznie i mechanicznie;
- ocenić zgodność wykonania tynku
wewnętrznego i zewnętrznego z
71
wymaganiami określonymi w specyfikacji
technicznej wykonania i odbioru robót
tynkarskich

9. Wykonywanie tynków dwu- i - wykonać tynki dwu i trójwarstwowe; - ocenić zgodność przygotowania Kasa III
trójwarstwowych podłoża z wymogami technologicznymi
- wykonać tynki cienkowarstwowe;
- wykonać tynki dwu i trójwarstwowe na
różnych elementach budynku;
- wykonać tynki ręcznie i mechanicznie;
- ocenić zgodność wykonania tynku
wewnętrznego i zewnętrznego z
wymaganiami określonymi w specyfikacji
technicznej wykonania i odbioru robót
tynkarskich

10. Wykonywanie tynków - wykonać tynki ozdobne; - stosować kryteria kontroli jakości Kasa III
ozdobnych wykonanych robót tynkarskich
- wykonać tynki ozdobne na różnych
elementach budynku; - ocenić zgodność przygotowania
podłoża z wymogami technologicznymi
- ocenić zgodność wykonania tynku
wewnętrznego z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót tynkarskich

11. Wykonywanie tynków - wykonać tynki cienkowarstwowe; - stosować kryteria kontroli jakości Kasa III
cienkowarstwowych wykonanych robót tynkarskich
- wykonać tynki cienkowarstwowe na różnych
elementach budynku; - ocenić zgodność przygotowania
podłoża z wymogami technologicznymi
- wykonać tynki ręcznie i mechanicznie
- ocenić zgodność wykonania tynku
wewnętrznego z wymaganiami określonymi w
72
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót tynkarskich

12. Wykonywanie tynków - wykonać tynki specjalne na różnych - stosować kryteria kontroli jakości Kasa III
specjalnych podłożach; wykonanych robót tynkarskich
- wykonać tynki specjalne; - ocenić zgodność przygotowania
podłoża z wymogami technologicznymi
- wykonać tynki specjalne na różnych
elementach budynku;
- wykonać tynki specjalne ręcznie i
mechanicznie;
- ocenić zgodność wykonania tynku
wewnętrznego z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót tynkarskich

13. Wykonywanie suchych - wykonać suche tynki na różnych podłożach; - stosować kryteria kontroli jakości Kasa III
tynków wykonanych robót tynkarskich
- wykonać suche tynki;
- ocenić zgodność przygotowania
- wykonać suche tynki na różnych elementach
podłoża z wymogami technologicznymi
budynku;
- ocenić zgodność wykonania tynku
wewnętrznego z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót tynkarskich

14. Naprawa tynków - rozpoznać rodzaje uszkodzeń tynków - określić sposoby naprawy tynków Kasa III
wewnętrznych. wewnętrznych; wewnętrznych;
- określić zakres naprawy uszkodzonych - stosować kryteria kontroli jakości
tynków wewnętrznych; wykonanych naprawy tynków
wewnętrznych
- dobrać sposoby naprawy tynków
73
wewnętrznych w zależności od rodzaju ich - ocenić zgodność przygotowania
uszkodzeń; podłoża z wymogami technologicznymi
- dobrać materiały do wykonania napraw
uszkodzonych tynków wewnętrznych;
- wykonać prace związane z naprawą tynków
wewnętrznych, w tym przygotowanie podłoża;
- stosować zasady naprawy tynków
wewnętrznych;
- ocenić zgodność wykonania tynku
wewnętrznego z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót tynkarskich

15. Naprawa tynków - rozpoznać rodzaje uszkodzeń tynków - określić sposoby naprawy tynków Kasa III
zewnętrznych. zewnętrznych; zewnętrznych
- określić zakres naprawy uszkodzonych - ocenić zgodność przygotowania
tynków zewnętrznych; podłoża z wymogami technologicznymi
- dobrać sposoby naprawy tynków
zewnętrznych w zależności od rodzaju ich
uszkodzeń;
- dobrać materiały do wykonania napraw
uszkodzonych tynków zewnętrznych;
- wykonać prace związane z naprawą tynków
zewnętrznych, w tym przygotowanie podłoża
- stosować kryteria kontroli jakości
wykonanych naprawy tynków zewnętrznych

16. Obmiar i rozliczenie robót - wykonać obmiar robót tynkarskich - określić zasady wykonania obmiaru Kasa III

74
murarskich. - obliczyć koszty materiałów, robocizny i pracy robót tynkarskich
sprzętu użytych do wykonania i naprawy
tynków wewnętrznych i zewnętrznych

VI. Remonty i 1.Posługiwanie się - odczytywać z dokumentacji projektowej - odczytywać ze specyfikacji Kasa III
rozbiórki dokumentacją projektową, informacje dotyczące robót remontowych i technicznych wykonania i odbioru
murowanych specyfikacjami technicznymi rozbiórkowych murowanych konstrukcji robót remontowych i rozbiórkowych
konstrukcji wykonania i odbioru robót budowlanych; murowanych konstrukcji budowlanych i
budowlanych. budowlanych, normami, norm informacje dotyczące wymagań
- wykorzystywać informacje zawarte w
katalogami oraz instrukcjami związanych z wykonaniem remontu i
specyfikacjach technicznych wykonania i
wykonania robót remontowych rozbiórki murowanych konstrukcji
odbioru robót budowlanych i normach w celu
i rozbiórkowych murowanych budowlanych;
wykonania remontów i rozbiórki murowanych
konstrukcji budowlanych
konstrukcji budowlanych; - odczytywać z instrukcji i katalogów
informacje o zaleceniach dotyczących
- stosować wymagania zawarte w
wykonania remontów i rozbiórki
specyfikacjach technicznych robót
murowanych konstrukcji budowlanych;
remontowych i rozbiórkowych murowanych
konstrukcji budowlanych i normach w celu
wykonania remontu i rozbiórki;
- stosować zalecenia zawarte w instrukcjach i
katalogach w celu wykonania remontu i
rozbiórki murowanych konstrukcji
budowlanych;

2. Przedmiar i kalkulacja - obliczyć ilość robót związanych z - określić zasady sporządzania Kasa III
kosztów robót związanych z wykonaniem remontu i rozbiórki elementów przedmiaru robót remontowych i
wykonaniem remontów i murowanych konstrukcji budowlanych; rozbiórkowych;
rozbiórek murowanych
- obliczyć ilość materiałów potrzebnych do
konstrukcji budowlanych
wykonania remontów murowanych konstrukcji
budowlanych;
- obliczyć koszty materiałów, robocizny i pracy

75
sprzętu potrzebnych do wykonania remontów
murowanych konstrukcji budowlanych;
- obliczyć koszty robocizny i pracy sprzętu
potrzebnych do wykonania rozbiórki
murowanych konstrukcji budowlanych;

3. Przygotowanie wyrobów - dobrać wyroby budowlane y do wykonania - rozróżnić rodzaje wyrobów Kasa III
budowlanych do wykonywania remontów poszczególnych elementów budowlanych stosowanych do
remontu murowanych murowanych konstrukcji budowlanych; remontów murowanych konstrukcji
konstrukcji budowlanych budowlanych;
- składować wyroby budowlane przeznaczone
do remontu poszczególnych elementów - określić właściwości wyrobów
murowanych konstrukcji budowlanych; budowlanych stosowanych do
remontów murowanych konstrukcji
budowlanych;
- określić zastosowanie różnych
wyrobów budowlanych stosowanych
do remontów murowanych konstrukcji
budowlanych;

4. Dobór narzędzi i sprzętu do - rozróżnić narzędzia do wykonywania robót - określić zakres stosowanie narzędzi i Kasa III
wykonywania robót związanych z remontem murowanych sprzętu do wykonywania robót
związanych z remontem oraz konstrukcji budowlanych; związanych z remontem murowanych
rozbiórką murowanych konstrukcji budowlanych;
- rozróżnić sprzęt do wykonywania robót
konstrukcji budowlanych
związanych z remontem murowanych - określić stosowanie narzędzi i sprzętu
konstrukcji budowlanych; do wykonywania robót związanych z
rozbiórką murowanych konstrukcji
- rozróżnić narzędzia do wykonywania robót
budowlanych;
związanych z rozbiórką murowanych
konstrukcji budowlanych;
- rozróżnić sprzęt do wykonywania robót
związanych z rozbiórką murowanych
76
konstrukcji budowlanych;
- dobrać narzędzia i sprzęt w zależności od
zakresu robót związanych z remontem
murowanych konstrukcji budowlanych;
- dobrać narzędzia i sprzęt w zależności od
zakresu robót związanych z rozbiórką
murowanych konstrukcji budowlanych;

5.Wykonywanie robót - rozpoznać rodzaje uszkodzeń murowanych - określić sposoby napraw uszkodzeń Kasa III
murarskich związanych z konstrukcji budowlanych; murowanych konstrukcji budowlanych;
remontami murowanych
- dobrać sposoby naprawy uszkodzeń; - określić sposoby wykonywania
konstrukcji budowlanych.
wzmocnień murowanych konstrukcji
- stosować zasady wykonywania
budowlanych;
remontowych robót murarskich zgodnie z
wymaganą technologią; - stosować kryteria kontroli jakości
wykonywanych robót remontowych i
- wykonać remonty poszczególnych
rozbiórkowych
elementów murowanych konstrukcji
budowlanych zgodnie z dokumentacją
projektową;
- ocenić na bieżąco jakość remontowanych
przez siebie elementów murowanych
konstrukcji budowlanych
- korygować na bieżąco błędy wykonawcze w
trakcie wykonywania remontów elementów
murowanych konstrukcji budowlanych

6. Wykonywanie wzmacniania - wykonać wzmocnienia fundamentów; - określić sposób wykonania Kasa III
fundamentów wzmocnienia fundamentów;
- ocenić na bieżąco jakość remontowanych
przez siebie elementów murowanych - stosować kryteria kontroli jakości
konstrukcji budowlanych wykonywanych robót remontowych i
77
- korygować na bieżąco błędy wykonawcze w rozbiórkowych
trakcie wykonywania remontów elementów
murowanych konstrukcji budowlanych

7. Wykonywanie osuszania - wykonać osuszanie ścian; - określić sposób wykonania osuszania Kasa III
ścian, fundamentów i piwnic ścian, fundamentów i piwnic
- wykonać osuszanie fundamentów;
- wykonać osuszanie piwnic;
- stosować kryteria kontroli jakości
wykonywanych robót remontowych i
rozbiórkowych
- ocenić na bieżąco jakość remontowanych
przez siebie elementów murowanych
konstrukcji budowlanych
- korygować na bieżąco błędy wykonawcze w
trakcie wykonywania remontów elementów
murowanych konstrukcji budowlanych

8. Naprawa i wzmacnianie - wykonać naprawę murów; - określić sposób naprawy i wzmocnień Kasa III
murów. murów
- wykonać wzmacnianie murów;
- ocenić na bieżąco jakość
- stosować kryteria kontroli jakości
remontowanych przez siebie
wykonywanych robót remontowych i
elementów murowanych konstrukcji
rozbiórkowych
budowlanych
- korygować na bieżąco błędy wykonawcze w
trakcie wykonywania remontów elementów
murowanych konstrukcji budowlanych

9. Zbrojenie ścian - wykonać naprawę zbrojenia ścian; - określić sposób zbrojenia ścian Kasa III
- ocenić na bieżąco jakość
remontowanych przez siebie
78
elementów murowanych konstrukcji
budowlanych

10. Wzmocnienia murowanych - wykonać naprawę pilastrów; - określić sposób wzmocnienia Kasa III
pilastrów i filarów murowanych pilastrów i filarów;
- wykonać wzmocnienie pilastrów;
- ocenić na bieżąco jakość
- wykonać naprawę filarów;
remontowanych przez siebie
- wykonać wzmocnienie filarów; elementów murowanych konstrukcji
-stosować kryteria kontroli jakości budowlanych ;
wykonywanych robót remontowych i
rozbiórkowych
- korygować na bieżąco błędy wykonawcze w
trakcie wykonywania remontów elementów
murowanych konstrukcji budowlanych

11. Naprawa i wzmacnianie - wykonać naprawę stropów ceramicznych; - określić sposób napraw i wzmocnień Kasa III
stropów ceramicznych stropów ceramicznych;
- wykonać wzmocnienie stropów
ceramicznych; - ocenić na bieżąco jakość
remontowanych przez siebie
- stosować kryteria kontroli jakości
elementów murowanych konstrukcji
wykonywanych robót remontowych i
budowlanych ;
rozbiórkowych
- korygować na bieżąco błędy wykonawcze w
trakcie wykonywania remontów elementów
murowanych konstrukcji budowlanych
- uporządkować stanowisko pracy;

12. Wzmacnianie nadproży. - wykonać wzmocnienie nadproża; - określić sposób wzmocnień Kasa III
nadproży;
- wykonać przemurowanie nadproża;
- ocenić na bieżąco jakość
- stosować kryteria kontroli jakości
79
wykonywanych robót remontowych i remontowanych przez siebie
rozbiórkowych elementów murowanych konstrukcji
budowlanych ;
- korygować na bieżąco błędy wykonawcze w
trakcie wykonywania remontów elementów
murowanych konstrukcji budowlanych

13. Wykonywanie robót - stosować zasady wykonywania robót - określić kolejność wykonywania Kasa III
rozbiórkowych murowanych rozbiórkowych murowanych konstrukcji poszczególnych robót rozbiórkowych
konstrukcji budowlanych budowlanych; murowanych konstrukcji budowlanych;
- dobrać sposoby wykonywania robót - określić metody wykonywania
rozbiórkowych murowanych konstrukcji rozbiórki murowanych konstrukcji
budowlanych; budowlanych;
- wykonać roboty rozbiórkowe - określić sposoby wykonywania
poszczególnych elementów murowanych rozbiórki poszczególnych elementów
konstrukcji budowlanych zgodnie z murowanych konstrukcji budowlanych;
dokumentacją projektową
- ocenić zgodność wykonanego
- ocenić na bieżąco jakość wykonywanych remontu elementów murowanych
robót rozbiórkowych murowanych konstrukcji konstrukcji budowlanych z
budowlanych wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i
odbioru robót remontowych oraz z
dokumentacją projektową

15. Obmiar i rozliczenie robót - wykonać obmiar robót remontowych i - określić zasady wykonania obmiaru Kasa III
remontowych i rozbiórkowych rozbiórkowych murowanych konstrukcji robót remontowych i rozbiórkowych
murowanych konstrukcji budowlanych; murowanych konstrukcji budowlanych;
budowlanych
- obliczyć koszty materiałów, robocizny i pracy
sprzętu użytych do wykonania remontu i
rozbiórki murowanych konstrukcji
budowlanych.

80
Kompetencje personalne i społeczne • stosować zasady kultury osobistej i ogólnie • wyjaśnić, na czym polega
przyjęte normy zachowania w środowisku zachowanie etyczne w zawodzie;
pracy;
• wskazać przykłady zachowań
• respektować zasady dotyczące etycznych w zawodzie;
przestrzegania tajemnicy związanej z
• przyjąć odpowiedzialność za
wykonywanym zawodem i miejscem pracy;
powierzone informacje zawodowe;
• omówić czynności realizowane w ramach
• monitorować realizację
czasu pracy;
zaplanowanych działań;
• określić czas realizacji zadań;
• dokonać modyfikacji zaplanowanych
• realizować działania w wyznaczonym czasie; działań;
• przewidzieć skutki podejmowanych działań, • dokonać samooceny wykonanej
w tym skutki prawne; pracy;
• wskazać świadomość odpowiedzialności za • ocenia podejmowane działania;
wykonywaną pracę;
• przewidzieć konsekwencje
• podać przykłady wpływu zmiany na różne niewłaściwej eksploatacji maszyn i
sytuacje życia społecznego i gospodarczego; urządzeń w środowisku pracy;
• wskazać przykłady wprowadzenia zmiany i • proponować sposoby rozwiązywania
ocenia skutki jej wprowadzenia; problemów związanych z
wykonywaniem zadań zawodowych w
• rozpoznać źródła stresu podczas
nieprzewidywalnych warunkach;
wykonywania zadań zawodowych;
• przedstawić różne formy zachowań
• wybrać techniki radzenia sobie ze stresem
asertywnych, jako sposobów radzenia
odpowiednio do sytuacji;
sobie ze stresem;
• wskazać najczęstsze przyczyny sytuacji
• rozróżnić techniki rozwiązywania
stresowych w pracy zawodowej;
konfliktów związanych z
• określić zakres umiejętności i kompetencji wykonywaniem zadań zawodowych;
niezbędnych do wykonywania zawodu;

81
• analizuje własne kompetencje; • określić skutki stresu
• wyznaczyć własne cele rozwoju • planować drogę rozwoju
zawodowego; zawodowego;
• identyfikować sygnały werbalne i • wskazać możliwości podnoszenia
niewerbalne; kompetencji zawodowych, osobistych i
społecznych;
• stosować aktywne metody słuchania;
• prowadzić dyskusje;
• opisać sposób przeciwdziałania problemom
w zespole realizującym zadania; • udzielić informacji zwrotnej;
• pracować w zespole, ponosząc • opisać techniki rozwiązywania
odpowiedzialność za wspólnie realizowane problemów;
zadania;
• wskazać, na wybranym przykładzie,
• przestrzegać podziału ról, zadań i metody i techniki rozwiązywania
odpowiedzialności w zespole; problemu;
• angażować się w realizację
wspólnych działań zespołu;
• modyfikować sposób zachowania,
uwzględniając stanowisko
wypracowane wspólnie z innymi
członkami zespołu;

Razem: 450

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU Roboty murarsko-tynkarskie zajęcia praktyczne


propozycje metod nauczania
prezentacja, pokaz z instruktażem, ćwiczenia, obserwacje, dyskusja dydaktyczna, metoda projektu, metod dydaktycznych.
W trakcie realizacji programu działu zaleca się wykorzystywanie filmów dydaktycznych oraz prezentacji multimedialnych dotyczących wykonywania robót
murarskich i tynkarskich. Wykonywanie ćwiczeń należy poprzedzić szczegółowym instruktażem.

82
środki dydaktyczne do przedmiotu:
 stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z urządzeniem wielofunkcyjnym, projektorem
multimedialnym oraz wizualizerem.
 stanowiska do wykonywania robót murarskich (jedno stanowisko dla trzech uczniów) wyposażone w betoniarkę, taczkę, mieszadła do zapraw,
narzędzia i sprzęt do zagęszczania mieszanek betonowych oraz inne narzędzia i elektronarzędzia do robót murarskich związanych z wykonywaniem
murowanych konstrukcji budowlanych oraz ich remontami i rozbiórką, przyrządy kontrolno-pomiarowe,
 stanowisko do wykonywania robót tynkarskich (jedno stanowisko dla trzech uczniów) wyposażone w betoniarkę, taczkę, mieszadła do zapraw oraz
inne narzędzia, sprzęt i elektronarzędzia do wykonywania tynków, ich napraw oraz konserwacji, przyrządy kontrolno-pomiarowe,
 środki ochrony indywidualnej, zestaw przepisów prawa dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska,
instrukcje obsługi maszyn i urządzeń, specyfikacje techniczne wykonania i odbioru robót oraz pojemniki do selektywnej zbiórki odpadów.
warunki realizacji programu przedmiotu
Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo w małych zespołach: 2-3 osoby. Grupy powinny liczyć
do 8 osób. W przypadku wykonywania etapu odbioru robót wskazane jest, aby grupy wymieniły się stanowiskami /odbiór robót wykonanych przez inne grupy–
ocena koleżeńska/.
indywidualizacja
Przykładowe formy indywidualizacji pracy uczniów:
 zastosowanie zindywidualizowanych form pracy z uczniem,
 organizowanie wzajemnego uczenia się w zespołach o zróżnicowanym potencjale intelektualnym bądź w grupach jednorodnych, wykonujących
zadania o odpowiednim poziomie trudności i złożoności,
 zorganizowanie wsparcia przez innych uczestników procesu edukacyjnego, m.in. rodziców, innych nauczycieli, pracowników poradni psychologiczno-
pedagogicznej, specjalistów,
 wykorzystanie technologii informacyjnych i form samokształcenia ucznia do odpowiedniego ukierunkowania jego rozwoju.
Nauczyciel powinien:
 zainteresować ucznia przedmiotem nauczania i kształceniem w zawodzie,
 motywować ucznia do systematycznego uczenia się,
 dostosowywać stopień trudności planowanych ćwiczeń do możliwości ucznia,
 uwzględniać zainteresowania ucznia,
 zachęcać ucznia do korzystania z różnych źródeł informacji,
 udzielać wskazówek, jak wykonać trudne elementy zadań oraz wspomagać w trakcie ich wykonywania,
83
 ustalać realne cele dydaktyczne zajęć, umożliwiające osiągnięcie przez uczniów zakładanych efektów kształcenia,
 na bieżąco monitorować i ocenić postępy uczniów,
 kształtować poczucie odpowiedzialności za powierzone materiały i środki dydaktyczne.
PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA
Sprawdzanie efektów kształcenia należy przeprowadzić na podstawie wykonanej przez ucznia pracy, oraz udziału w dyskusji. W ocenie należy uwzględnić
kryteria ogólne:
 - poprawność merytoryczną wykonanego zadania zgodnie z technologią, przepisami bhp i ochrona środowiska,
 - sposób prezentacji wykonanego zadania.
Oceniając osiągnięcia uczniów należy zwrócić uwagę na umiejętność korzystania z dokumentacji technicznej, katalogów, warunków technicznych wykonania i
odbioru robót oraz norm dotyczących robót murarskich i tynkarskich.
Należy też uwzględnić sprawność fizyczną (szczególnie umiejętności pracy ręcznej), która wpływa na jakość efektu końcowego robót murarsko-tynkarskich.
Zaleca się systematyczne ocenianie postępów ucznia oraz bieżące korygowanie wykonywanych ćwiczeń.
PROPONOWANE METODY EWALUACJI PRZEDMIOTU
Nauczyciel zajęć praktycznych (instruktor praktycznej nauki zawodu) za każdym razem, gdy bada osiągnięcia swoich uczniów, dokonuje pośrednio ewaluacji
programu przedmiotu.
Ze względu na charakter zajęć, w procesie oceniania dominować będzie obserwacja czynności wykonywanych przez uczniów w trakcie ćwiczeń oraz ocena
efektów ich pracy. Podczas oceniania należy zwracać szczególną uwagę na:
 - organizację stanowiska pracy do wykonywania określonych zadań zawodowych,
 - dobór środków ochrony indywidualnej,
 - przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska,
 - posługiwanie się dokumentacją, instrukcjami,
 - dobór materiałów zgodnie z dokumentacją,
 - posługiwanie się narzędziami i przyrządami kontrolno-pomiarowymi,
 - jakość wykonania zapraw murarskich, tynkarskich i mieszanek betonowych,
 - jakość wykonania murowanych konstrukcji budowlanych,
 - jakość wykonania i naprawy tynków wewnętrznych i zewnętrznych,
 - jakość wykonania remontów i rozbiórki murowanych konstrukcji budowlanych.
 - wykorzystanie wiedzy i umiejętności podczas realizacji zadań,
 - postawę zawodową, porządek i czystość na stanowisku pracy,
84
 - obsługę, konserwację i zabezpieczanie maszyn i urządzeń oraz wyposażenia po zakończonej pracy.
Wyniki umiejętności uczniów pokazują, które cele kształcenia w pełni zostały zrealizowane, a które tylko częściowo, lub
w ogóle nie zostały zrealizowane. W wypadku osiągnięcia niesatysfakcjonujących wyników trzeba na bieżąco podjąć decyzję o wprowadzeniu zmian, np.
dodaniu lub usunięciu pewnych metod/technik pracy, zwiększeniu liczby godzin, zrezygnowaniu z treści wykraczających poza podstawę, jeżeli takie zostały
dodane. Wyniki umiejętności uczniów pokazują, które cele programowe zostały zrealizowane w pełni, które częściowo, a które w ogóle nie zostały
zrealizowane.

85
JĘZYK OBCY ZAWODOWY – 30 godzin.
Cele ogólne przedmiotu:
1. Nabywanie umiejętności porozumiewania się w języku obcym ukierunkowanym zawodowo.
2. Nabywanie umiejętności korzystania z dokumentacji obcojęzycznej.
Cele operacyjne
Uczeń potrafi:
1) posługiwać się podstawowym zasobem środków językowych w języku obcym nowożytnym umożliwiającym realizację czynności zawodowych,
2) rozumieć proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka obcego nowożytnego, a także proste wypowiedzi pisemne
w języku obcym nowożytnym,
3) samodzielnie tworzyć krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne w języku obcym nowożytnym w zakresie umożliwiającym realizację
zadań zawodowych,
4) uczestniczyć w rozmowie w typowych sytuacjach związanych z realizacją zadań zawodowych – reagować w języku obcym nowożytnym w sposób
zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub w formie prostego tekstu,
5) wykorzystywać strategie służące doskonaleniu własnych umiejętności językowych oraz podnoszące świadomość językową.

MATERIAŁ NAUCZANIA Język obcy zawodowy


Uwagi o
Wymagania programowe
realizacji
Dział Tematy jednostek Liczba Podstawowe Ponadpodstawowe
programowy metodycznych godz. Etap
Uczeń potrafi Uczeń potrafi
realizacji

Język obcy 1. Słownictwo • rozpoznać oraz stosować środki językowe • rozpoznać oraz stosować środki językowe Klasa III
zawodowy zawodowe w języku umożliwiające realizację czynności zawodowych umożliwiające realizację czynności
obcym umożliwiające w zakresie: zawodowych w zakresie:
realizację czynności
a) czynności wykonywanych na stanowisku c) procesów i procedur związanych z realizacją
zawodowych
pracy, w tym związanych z zapewnieniem zadań zawodowych;

86
bezpieczeństwa i higieny pracy; d) formularzy, specyfikacji oraz innych
dokumentów związanych z wykonywaniem
b) narzędzi, maszyn, urządzeń i materiałów
zadań zawodowych;
koniecznych do realizacji czynności zawodowych;
e) świadczonych usług, w tym obsługi klienta;
2. Komunikacja i • rozumieć proste wypowiedzi ustne artykułowane • określić główną myśl wypowiedzi lub tekstu, Klasa III
konwersacja w języku wyraźnie, w standardowej odmianie języka ewentualnie fragmentu wypowiedzi lub tekstu;
obcym nowożytnym, obcego nowożytnego, a także proste wypowiedzi
• znaleźć w wypowiedzi lub tekście określone
w zakresie pisemne w języku obcym nowożytnym,
informacje;
umożliwiającym w zakresie umożliwiającym realizację zadań
realizację zadań zawodowych: • rozpoznać związki między poszczególnymi
zawodowych częściami tekstu;
a) ustne dotyczące czynności zawodowych (np.
rozmowy, wiadomości, komunikaty, instrukcje lub • ułożyć informacje w określonym porządku;
filmy instruktażowe, prezentacje), artykułowane
wyraźnie, w standardowej odmianie języka;
b) rozumieć proste wypowiedzi pisemne
dotyczące czynności zawodowych (np. napisy,
broszury, instrukcje obsługi, przewodniki,
dokumentację zawodową);
3. Wypowiedzi ustne • samodzielnie tworzyć krótkie, proste, spójne i • opisać przedmioty, działania i zjawiska Klasa III
i pisemne w języku logiczne wypowiedzi ustne i pisemne w języku związane z czynnościami zawodowymi;
obcym nowożytnym, obcym nowożytnym, w zakresie umożliwiającym
• przedstawić sposób postępowania w różnych
w zakresie realizację zadań zawodowych:
sytuacjach zawodowych (np. udzielić instrukcji,
umożliwiającym
a) tworzyć krótkie, proste, spójne i logiczne wskazówek, określić zasady);
realizację zadań
wypowiedzi ustne dotyczące czynności
zawodowych • wyrazić i uzasadnić swoje stanowisko;
zawodowych (np. polecenie, komunikat,
instrukcję); • stosować zasady konstruowania tekstów o
różnym charakterze;
b) tworzyć krótkie, proste, spójne i logiczne
wypowiedzi pisemne dotyczące czynności
87
zawodowych (np. komunikat, e-mail, instrukcję, • stosować formalny lub nieformalny styl
wiadomość, CV, list motywacyjny, dokument wypowiedzi adekwatnie do sytuacji;
związany z wykonywanym zawodem – według
wzoru);
4. Komunikacja ustna • uczestniczyć w rozmowie w typowych • rozpocząć, prowadzić i kończy rozmowę; Klasa III
i pisemna w języku sytuacjach związanych z realizacją zadań
• uzyskać i przekazać informacje i wyjaśnienia;
obcym nowożytnym, zawodowych – reaguje w języku obcym
w zakresie nowożytnym w sposób zrozumiały, adekwatnie • wyrazić swoje opinie i uzasadnić je, pyta o
umożliwiającym do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub w formie opinie, zgadza się lub nie zgadza z opiniami
realizację zadań prostego tekstu: innych osób;
zawodowych • prowadzić proste negocjacje związane
a) reaguje ustnie (np. podczas rozmowy z innym
pracownikiem, klientem, kontrahentem, w tym z czynnościami zawodowymi;
rozmowy telefonicznej) w typowych sytuacjach • stosować zwroty i formy grzecznościowe;
związanych z wykonywaniem czynności
zawodowych; • dostosować styl wypowiedzi do sytuacji;

b) reaguje w formie protego tekstu pisanego (np.


wiadomość, formularz, e-mail, dokument
związany z wykonywanym zawodem) w typowych
sytuacjach związanych z wykonywaniem
czynności zawodowych;
5. Prezentacja • zmienić formę przekazu ustnego lub pisemnego • przekazać w języku obcym nowożytnym Klasa III
informacji w języku obcym nowożytnym w typowych informacje zawarte w materiałach wizualnych
zawodowych. sytuacjach związanych z wykonywaniem (np. wykresach, symbolach, piktogramach,
czynności zawodowych; schematach) oraz audiowizualnych (np.
filmach instruktażowych);
• przekazać w języku polskim informacje
sformułowane w języku obcym nowożytnym;
• przekazać w języku obcym nowożytnym
informacje sformułowane w języku polskim lub
88
tym języku obcym nowożytnym;
• przedstawić publicznie w języku obcym
nowożytnym wcześniej opracowany materiał,
np. prezentację;
6. Korzystanie • wykorzystać strategie służące doskonaleniu • korzystać ze słownika dwujęzycznego Klasa III
z obcojęzycznych własnych umiejętności językowych oraz i jednojęzycznego;
źródeł informacji. podnoszące świadomość językową:
• współdziałać z innymi osobami, realizując
a) wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad zadania językowe;
nauką języka obcego nowożytnego;
• korzystać z tekstów w języku obcym
b) współdziałać w grupie nowożytnym, również za pomocą technologii
informacyjno-komunikacyjnych;
c) korzystać ze źródeł informacji w języku obcym
nowożytnym; • identyfikować słowa klucze,
internacjonalizmy;
d) stosować strategie komunikacyjne
i kompensacyjne; • wykorzystać kontekst (tam, gdzie to
możliwe), aby w przybliżeniu określić
znaczenie słowa;
• uprościć (jeżeli to konieczne) wypowiedź,
zastąpić nieznane słowa innymi, wykorzystać
opis, środki niewerbalne;
Kompetencje personalne i społeczne • określić zakres umiejętności i kompetencji • planować drogę rozwoju zawodowego;
niezbędnych do wykonywania zawodu;
• wskazać możliwości podnoszenia
• analizuje własne kompetencje; kompetencji zawodowych, osobistych i
społecznych;
• wyznaczyć własne cele rozwoju zawodowego;
• prowadzić dyskusje;
• identyfikować sygnały werbalne i niewerbalne;
• udzielić informacji zwrotnej;
• stosować aktywne metody słuchania;
• opisać sposób przeciwdziałania problemom w
89
zespole realizującym zadania; • opisać techniki rozwiązywania problemów;
• pracować w zespole, ponosząc • wskazać, na wybranym przykładzie, metody i
odpowiedzialność za wspólnie realizowane techniki rozwiązywania problemu;
zadania;
• angażować się w realizację wspólnych
• przestrzegać podziału ról, zadań i działań zespołu;
odpowiedzialności w zespole;
• modyfikować sposób zachowania,
uwzględniając stanowisko wypracowane
wspólnie z innymi członkami zespołu;

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU Język obcy zawodowy


Przygotowanie do wykonywania zadań zawodowych murarza-tynkarza wymaga od uczącego się: opanowania wiedzy i umiejętności w zakresie
komunikowania się z pracownikami w języku obcym, przygotowania do efektywnego wykorzystania uzyskanych umiejętności w praktyce, rozwoju zdolności
poznawczych (myślenia, pamięci, uwagi i wyobraźni), motywacji wewnętrznej i zewnętrznej do posługiwania się językiem obcym.
Komunikowanie się w języku obcym w zawodzie murarz-tynkarz jest warunkiem rzetelnego wykonywania zadań zawodowych murarza-tynkarza w sytuacji,
gdzie klientem jest osoba nie posługująca się językiem polskim. Prowadzenie symulacyjnych rozmów z klientami w języku obcym, systematyczny trening
podczas zajęć edukacyjnych komunikowania się w języku obcym pozwoli na radzenie sobie uczącego się w rzeczywistych warunkach pracy. W przedmiocie
Komunikowanie się z klientami w języku obcym stosowane metody powinny być dobrane do celów kształcenia. Zadaniem nauczyciela jest przygotowanie
uczniów do pracy w zawodzie murarz-tynkarz w sytuacjach, w których konieczna jest znajomość słownictwa oraz umiejętność swobodnego prowadzenia
rozmowy z klientem w języku obcym. Formy i metody nauczania: metoda ćwiczeń, metoda przypadków (case study), metoda dramy, metody symulacyjne,
Środki dydaktyczne do przedmiotu: zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów,
zasoby internetowe, np. bezpłatne program do nauki języka, biblioteczka wyposażona w czasopisma branżowe, katalogi, słowniki, podręczniki i czasopisma
specjalistyczne w języku obcym zawodowym, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce powiązanej z zawodem. Zajęcia powinny odbywać się w
laboratorium językowym ze stanowiskami dydaktycznymi wyposażonymi w sprzęt audiowizualny. Część zajęć należy prowadzić w pracowni komputerowej z
dostępem do Internetu i poczty elektronicznej.
stanowisko dla nauczyciela wyposażone w komputer stacjonarny z oprogramowaniem biurowym i z dostępem do Internetu, z urządzeniem wielofunkcyjnym;
projektor multimedialny, telewizor, ekran projekcyjny, tablicę szkolną białą suchościeralną, tablicę flipchart, słuchawki z mikrofonem, system do nauczania
języków obcych;
stanowisko dla każdego ucznia wyposażone w komputer stacjonarny z oprogramowaniem biurowym z dostępem do Internetu oraz słuchawki z mikrofonem;
Efektywności procesu kształcenia sprzyjają:
 osiągnięcie celów zawartych w programie,
90
 zaangażowanie i motywacja wewnętrzna uczniów,
 stosowanie przez nauczyciela systematycznie ćwiczeń komunikowania się,
 odpowiednie środowisko dydaktyczno-wychowawczego.
 Nauczyciel odgrywa kluczową rolę w procesie edukacyjnym: jego wiedza zawodowa, umiejętności praktyczne, kompetencje personalne i społeczne,
stosowane metody i środki dydaktyczne pozwalają na osiągniecie zaplanowanych celów edukacyjnych. Nauczyciel może korzystać z nowoczesnych
środków i stosować skuteczne metody kształcenia, m.in. używać filmów, przypadków do analizy programów i aplikacji komputerowych
wspomagających proces kształcenia, a przede wszystkim stosować uczenie przez doświadczenie.
PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA
Nauczyciel, dobierając metodę kształcenia, powinien przede wszystkim odpowiedzieć sobie na następujące pytania: jakie chcę osiągnąć efekty? Jakie
metody będą najbardziej odpowiednie dla danej grupy wiekowej, możliwości percepcyjnych uczących się? Jakie problemy (o jakim stopniu trudności i
złożoności) powinny być przez uczniów rozwiązane? Jak motywować uczniów i zapewnić ich zaangażowanie. Rzetelna odpowiedź na te pytania pozwoli na
trafne dobranie metod, które pozwolą na osiągnięcie zamierzonych efektów. Szczególnie istotne jest indywidualizowanie procesu kształcenia, dobieranie
ćwiczeń o odpowiednim stopniu trudności, motywowanie zewnętrzne do systematycznego wykonywania ćwiczeń i odwagi w prezentowaniu umiejętności. W
przedmiocie powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu asortymentu towarowego,
porozumiewania się w języku obcym z klientami i pracownikami. W celu sprawdzenia osiągnięć edukacyjnych proponuje się zastosować: karty obserwacji
w trakcie wykonywanych ćwiczeń praktycznych, w ocenie należy uwzględnić następujące kryteria merytoryczne oraz ogólne: dokładność wykonanych
czynności, samoocenę, czas wykonania zadania, systematyczność wykonywanych ćwiczeń komunikowania się w języku obcym.
PROPONOWANE METODY EWALUACJI PRZEDMIOTU
Na etapie refleksji powinna nastąpić ewaluacja zarówno efektów działań uczniów, jak i nauczyciela prowadzącego zajęcia edukacyjne. Powinna ona zmierzać
do pozyskania informacji o stopniu osiągnięcia założonych celów edukacyjnych i opierać się na kryteriach przyjętych na początku realizacji zaplanowanych
działań. Nauczyciel może przygotować odpowiedni arkusz ewaluacyjny dla uczniów, może przeprowadzić z uczniami wywiady oraz obserwować
wykonywanie ćwiczeń z wykorzystaniem arkusza obserwacji.

91
PRAKTYKA ZAWODOWA – Wykonywanie robót murarskich i tynkarskich - 140 godzin.
Cele ogólne praktyki zawodowej:
1. Poznanie przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy;
2. Pogłębienie i poszerzenie umiejętności zdobytych przez ucznia w szkole i nabycie nowych umiejętności przez praktyczne rozwiązywanie rzeczywistych
zadań zawodowych;
3. Poznanie zasad organizacji prac związanych z wykonywaniem zadań zawodowych;
4. Zapoznanie z wyposażeniem technicznym stanowiska pracy oraz technologiami wykonywania zadań zawodowych;
5. Poznanie zasad funkcjonowania przedsiębiorstwa oraz jego komórek związanych z realizacją zadań zawodowych,
6. Nabycie prawidłowych zachowa potrzebnego w środowisku pracy: praca w zespole, należyty stosunek do pracy i innych pracowników z którymi praca
jest wykonywana;
7. Poznanie zasad etyki zawodowej.
Cele operacyjne
Uczeń potrafi:
1) posługiwać się dokumentacją projektową, specyfikacjami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlanych, normami, katalogami oraz instrukcjami
dotyczącymi wykonania poszczególnych robót,
2) dobierać materiały budowlane, narzędzia, urządzenia i sprzęt do robót murarskich i tynkarskich,
3) posługiwać się narzędziami, urządzeniami i sprzętem stosowanym w robotach murarskich i tynkarskich,
4) przygotowywać zaprawy murarskie i tynkarskie,
5) wykonywać ściany działowe, nośne, słupy i kominy,
6) wykonywać nadproża i sklepienia,
7) wykonywać tynki zewnętrzne i wewnętrzne,
8) licować wymurowane i otynkowane ściany,
9) przestrzegać zasad magazynowania, składowania i transportu materiałów oraz wyrobów stosowanych w robotach murarskich i tynkarskich,
10) wykonywać przedmiary i obmiary robót oraz pomiary inwentaryzacyjne,
11) weryfikować jakość wykonywanych robót,
12) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska podczas wykonywania zadań
zawodowych,
13) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy,
14) stosować przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej, prawa pracy oraz ochrony danych osobowych.
92
MATERIAŁ NAUCZANIA Praktyka zawodowa – Wykonywanie robót murarskich i tynkarskich
Uwagi o
Wymagania programowe
realizacji
Tematy jednostek Liczba
Dział programowy
metodycznych godz. Podstawowe Ponadpodstawowe Etap
Uczeń potrafi: Uczeń potrafi: realizacji

I. BHP i ppoż. 1. Zagrożenia związane z - wymienić zagrożenia związane - opisać skutki oddziaływania Klasa III
podczas robót występowaniem czynników z występowaniem czynników szkodliwych czynników szkodliwych występujących
murarsko- szkodliwych w środowisku w środowisku pracy; w środowisku pracy na organizm
tynkarskich. pracy. człowieka;
- wymienić i opisać szkodliwe czynniki
występujące w środowisku pracy; - wskazać zagrożenia występujące w
procesie pracy związane z pracami
- rozpoznać rodzaje i stopnie zagrożenia
szczególnie niebezpiecznymi;
spowodowane działaniem czynników
szkodliwych w środowisku pracy; - opisać objawy typowych chorób
zawodowych występujących
- rozróżnić źródła czynników szkodliwych
w zawodzie;
występujących w środowisku pracy;
- wskazać sposoby przeciwdziałania
zagrożeniom dla zdrowia i życia
pracownika oraz mienia i środowiska
związanym z wykonywaniem zadań
zawodowych;

2. Kształtowanie bezpiecznych - identyfikować wymagania wynikające z - stosować zasady organizacji


i higienicznych warunków ergonomii, przepisów bezpieczeństwa i stanowiska pracy wynikające z
pracy w budownictwie. higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ergonomii, przepisów bezpieczeństwa i
ochrony środowiska, na stanowiskach pracy; higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej i ochrony
- dobrać wyposażenie i sprzęt w zależności
środowiska;
od rodzaju stanowiska pracy zgodnie z
przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, - dostosować stanowisko pracy do

93
ochrony przeciwpożarowej i ochrony wymagań określonych w przepisach
środowiska; bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej i ochrony
środowiska;
- rozmieścić materiały, narzędzia
i sprzęt zgodnie z wymaganiami
ergonomii, przepisami bezpieczeństwa
i higieny pracy oraz ochrony
przeciwpożarowej na określonym
stanowisku pracy;

3.Środki ochrony - wymienić środki ochrony indywidualnej - określić informacje przedstawiane za


indywidualnej i zbiorowej i zbiorowej stosowane podczas wykonywania pomocą znaków bezpieczeństwa
podczas wykonywania zadań zadań zawodowych; i sygnalizowane za pomocą alarmów,
zawodowych. które uzupełniają środki ochrony
- dobrać środki ochrony indywidualnej w
indywidualnej i zbiorowej;
zależności od rodzaju wykonywanych zadań
na stanowisku pracy; - stosować się do znaków zakazu,
nakazu, ostrzegawczych,
- używać środki ochrony indywidualnej na
ewakuacyjnych, ochrony
stanowisku pracy zgodnie z ich
przeciwpożarowej oraz sygnałów
przeznaczeniem;
alarmowych, które uzupełniają środki
ochrony indywidualnej i zbiorowej;

4. Zasady bezpieczeństwa i - opisać zasady bezpieczeństwa i higieny - określić zasady postępowania


higieny pracy, ochrony pracy podczas wykonywania zadań w przypadku pożaru na terenie
przeciwpożarowej i ochrony zawodowych; budowy;
środowiska na stanowisku
- opisać zasady ochrony środowiska podczas - stosować zasady i przepisy
pracy.
wykonywania zadań zawodowych; bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej i ochrony
- rozróżnić środki gaśnicze ze względu na
środowiska obowiązujące na terenie
zakres ich stosowania;
budowy;

94
- obsługiwać maszyny i urządzenia na
stanowiskach pracy zgodnie z
zasadami i przepisami bezpieczeństwa
i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej i ochrony
środowiska;

5. Pierwszej pomocy w - opisać podstawowe symptomy wskazujące - prezentować udzielanie pierwszej


stanach nagłego zagrożenia na stany nagłego zagrożenia zdrowotnego; pomocy w urazowych stanach nagłego
zdrowotnego. zagrożenia zdrowotnego, np. krwotok,
- ocenić sytuację poszkodowanego na
zmiażdżenie, amputacja, złamanie,
podstawie analizy objawów obserwowanych
oparzenie;
u poszkodowanego;
- prezentować udzielanie pierwszej
- zabezpieczać siebie, poszkodowanego i
pomocy w nieurazowych stanach
miejsce wypadku;
nagłego zagrożenia zdrowotnego, np.
- układać poszkodowanego w pozycji omdlenie, zawał, udar;
bezpiecznej;
- wykonać resuscytację krążeniowo-
- powiadamiać odpowiednie służby; oddechową na fantomie zgodnie z
wytycznymi Polskiej Rady Resuscytacji
i Europejskiej Rady Resuscytacji;

II. Budownictwo 1. Wyroby budowlane. - rozróżnić wyroby budowlane, określić ich - klasyfikować wyroby budowlane ze
ogólne. zastosowanie i zasady składowania; względu na ich zastosowanie;
- rozpoznać wyroby budowlane stosowane w - wymienić i rozróżnić właściwości
robotach budowlanych; fizyczne, mechaniczne i chemiczne
wyrobów budowlanych;
- dobrać wyroby budowlane w zależności od
zastosowanej technologii; - określić zasady składowania i
przechowywania wyrobów
- rozpoznać naturalne materiały kamienne;
budowlanych;
- rozpoznać kruszywa budowlane;
- dobrać naturalne materiały kamienne

95
- rozpoznać mineralne spoiwa budowlane; w zależności od zastosowanej
technologii;
- rozpoznać wodę do celów budowlanych;
- dobrać kruszywa budowlane do
- rozpoznać wyroby z zaczynów, zapraw i
zaczynów, zapraw, betonów;
betonów;
- dobrać mineralne spoiwa budowlane
- rozpoznać ceramiczne wyroby budowlane;
do zaczynów, zapraw, betonów;
- rozpoznać materiały stosowane do izolacji;
- dobrać wodę do celów budowlanych;
- rozpoznać wyroby z tworzyw sztucznych;
- dobrać wyroby z zaczynów, zapraw i
betonów w zależności od
zastosowanej technologii;
- dobrać ceramiczne wyroby
budowlane w zależności od
zastosowanej technologii;
- dobrać materiały stosowane do
izolacji;
- dobrać wyroby z tworzyw sztucznych
do robót budowlanych;

2. Instalacje sanitarne - wymienić rodzaje instalacji budowlanych; - określić zastosowanie instalacji


budowlanych;
- rozpoznać instalacje budowlane;
- rozpoznać elementy instalacji
budowlanych i określić ich funkcje;

3. Przyrządy pomiarowe. - dobrać przyrządy pomiarowe do określonych - wymienić i rozróżnić przyrządy


robót budowlanych; pomiarowe stosowane w robotach
budowlanych;
- wykonać pomiary związane z określonymi
robotami budowlanymi z zastosowaniem - wyjaśniać zastosowanie
odpowiednich przyrządów; poszczególnych przyrządów

96
pomiarowych;

4. Elementy - rozpoznać i wymienić elementy - określić usytuowanie poszczególnych


zagospodarowania terenu zagospodarowania terenu budowy elementów zagospodarowania terenu
budowy. budowy
- określić funkcje poszczególnych
elementów zagospodarowania terenu
budowy

5. Środki transportu - wymienić i rozpoznać środki do transportu - klasyfikować środki transportu


stosowane w budownictwie. wewnętrznego stosowane na terenie budowy; stosowane w budownictwie;
- wymienić i rozpoznać środki transportu - określić zasady transportu
zewnętrznego stosowane w budownictwie; wewnętrznego na terenie budowy;
- wymienić urządzenia do transportu
pionowego i poziomego;

6. Rusztowania. - rozpoznać elementy rusztowań stosowanych - klasyfikować rusztowania stosowane


w budownictwie; w budownictwie;
- opisać i stosować zasady eksploatacji - rozpoznać rodzaje rusztowań
rusztowań; stosowanych w budownictwie;
- omawiać rodzaje sił wewnętrznych - określić zastosowanie rusztowań
występujących w elementach konstrukcji w budownictwie;
rusztowania;
- określić wymagania bezpieczeństwa i
- omawiać zależność nośności elementów higieny pracy przy wykonywaniu prac
rusztowań od czynników wewnętrznych, np. szczególnie niebezpiecznych;
geometria, wzmocnienia, i zewnętrznych, np.
- określić środki zabezpieczające
obciążenia;
stosowane przy eksploatacji
rusztowań;
- określić i omawiać zasady ustalania

97
dopuszczalnych obciążeń użytkowych;
- wykonać i omawiać szkic zabudowy
rusztowań zawierający rzuty i widoki
(plan montażu);
- wykonać szkic montażowy
rusztowania;

7. Programy komputerowe. - wykorzystać programy komputerowe - rozpoznać programy komputerowe


wspomagające wykonywanie zadań wspomagające wykonywanie zadań
zawodowych; zawodowych;

8. Normy i procedury. - rozpoznać oznaczenie normy - wymienić cele normalizacji krajowej;


międzynarodowej, europejskiej i krajowej;
- podaje definicje i cechy normy;
- korzystać ze źródeł informacji
dotyczących norm i procedur oceny
zgodności;

III. Wykonywanie 1. Właściwości i zastosowanie - klasyfikować rodzaje zapraw murarskich i - określić zastosowanie zapraw
zapraw murarskich, zapraw murarskich, tynkarskich wykonywanych na terenie budowy murarskich (np. tradycyjnych,
tynkarskich i tynkarskich oraz mieszanek i przygotowywanych fabrycznie klejowych, na żywicach syntetycznych)
mieszanek betonowych. i tynkarskich (np. tradycyjnych,
- opisać właściwości zapraw murarskich i
betonowych ciepłochronnych, cienkowarstwowych
tynkarskich
– klejowych) oraz mieszanek
oraz mieszanek betonowych betonowych w zależności od ich składu
- rozpoznać właściwości zapraw murarskich i
tynkarskich, np. konsystencję, urabialność,
mrozoodporność, wytrzymałość na ściskanie
- rozpoznać właściwości mieszanek
betonowych, np. konsystencję, urabialność

98
2. Dokumentacja projektową, - odczytać z dokumentacji projektowej - odczytać i stosować wymagania
specyfikacja techniczna informacje dotyczące wykonywania zapraw związane z wykonywaniem zapraw
wykonania i odbioru robót murarskich, tynkarskich i mieszanek murarskich, tynkarskich
budowlanych, normy, katalogi betonowych;
i mieszanek betonowych zawarte w
oraz instrukcje dotyczące
specyfikacji technicznej wykonania i
wykonywania zapraw
odbioru robót budowlanych
murarskich, tynkarskich i
mieszanek betonowych. i norm
- odczytać i stosować zalecenia
dotyczące wykonywania zapraw
murarskich, tynkarskich i mieszanek
betonowych zawarte w instrukcjach i
katalogach

3. Kalkulacja kosztów robót - obliczyć ilość robót i materiałów potrzebnych - określić zasady sporządzania
związanych z wykonaniem do wykonania zapraw murarskich, tynkarskich przedmiaru robót
zapraw murarskich, i mieszanek betonowych
tynkarskich i mieszanek
- obliczyć koszty materiałów, robocizny i pracy
betonowych na podstawie
sprzętu potrzebnych do wykonania zapraw
przedmiaru.
murarskich, tynkarskich i mieszanek
betonowych

4. Skład zapraw murarskich, - rozróżnić składniki zapraw murarskich, - dobrać rodzaj i odpowiednią ilość
tynkarskich i mieszanek tynkarskich składników mieszanki betonowej na
betonowych podstawie receptury laboratoryjnej i
i mieszanek betonowych
receptury roboczej
- dobrać rodzaj i odpowiednią ilość składników
zapraw murarskich i tynkarskich na podstawie
proporcji wagowych i objętościowych oraz na
podstawie receptur i instrukcji producentów
- dobrać składniki zapraw murarskich i

99
tynkarskich w zależności od ich
przeznaczenia oraz jakości i cech
technicznych składników

5. Narzędzia i sprzęt do - rozróżnić narzędzia i sprzęt używany do - opisać budowę sprzętu do


wykonywania zapraw wykonywania zapraw murarskich, tynkarskich wykonywania zapraw
murarskich, tynkarskich i i mieszanek betonowych
i mieszanek betonowych
mieszanek betonowych
- określić zakres stosowania sprzętu do
wykonywania zapraw murarskich, tynkarskich
i mieszanek betonowych

6. Sporządzanie zapraw - opisać zasady wykonywania zapraw - dozować składniki zapraw


murarskich, tynkarskich murarskich, tynkarskich i mieszanek murarskich, tynkarskich, mieszanek
betonowych betonowych zgodnie z zasadami, na
i mieszanek betonowych.
podstawie receptur i instrukcji
- odmierzać składniki zapraw murarskich,
producentów
tynkarskich i mieszanek betonowych
- dozować składniki zapraw
- określić kolejność dozowania składników
murarskich, tynkarskich
zapraw murarskich, tynkarskich i mieszanek
betonowych i mieszanek betonowych zgodnie z
zasadami, na podstawie proporcji
wagowych i objętościowych
- określić czas mieszania składników
zapraw murarskich, tynkarskich i
mieszanek betonowych
- mieszać składniki zapraw murarskich,
tynkarskich i mieszanek betonowych
zgodnie z zasadami

7. Ocena jakości zapraw - ocenić właściwości wykonanej przez siebie - rozróżnić i dobrać metody kontroli
murarskich, tynkarskich oraz zaprawy murarskiej, tynkarskiej i mieszanki jakości wykonanych zapraw
mieszanek betonowych. betonowej, m.in. konsystencję, jednorodność murarskich, tynkarskich i mieszanek
100
oraz urabialność betonowych
- stosować kryteria kontroli jakości
wykonanych zapraw murarskich,
tynkarskich i mieszanek betonowych

8. Obmiar i rozliczenie robót - sporządzać obmiar robót związanych z - opisać pojęcie obmiaru
wykonania zapraw murarskich, wykonaniem zapraw murarskich, tynkarskich i
- określić zasady wykonywania
tynkarskich oraz mieszanek mieszanek betonowych
obmiaru robót
betonowych.
- obliczyć koszty materiałów, robocizny i
sprzętu użytych do wykonania zapraw
murarskich, tynkarskich i mieszanek
betonowych

IV. Murowane 1. Rodzaje murowanych - rozróżnić wyroby budowlane stosowane w - charakteryzować wyroby budowlane
konstrukcje konstrukcji budowlanych. murowanych konstrukcjach budowlanych stosowane w murowanych
budowlane. konstrukcjach budowlanych
- rozróżnić rodzaje wiązań cegieł w ścianach,
filarach międzyokiennych, słupach - opisać rodzaje wiązań cegieł w
ścianach, filarach międzyokiennych,
- rozróżnić rodzaje ścian ze względu na ich
słupach
konstrukcję, np. ściany jednorodne,
warstwowe, szczelinowe - określić parametry i funkcje ścian ze
względu na ich konstrukcję
- rozróżnić rodzaje elementów murowanych
budynku, np. ściany konstrukcyjne, działowe i - ocenić zgodność wymiarów i
nadproża położenia wykonanego murowanego
elementu budowlanego z
dokumentacją projektową
- stosować kryteria kontroli jakości
wykonanych robót murarskich

2. Dokumentacja projektową, - odczytać z dokumentacji projektowej - odczytać i stosować wymagania


specyfikacja techniczna informacje dotyczące wykonywania związane z wykonywaniem

101
wykonania i odbioru robót murowanych konstrukcji budowlanych murowanych konstrukcji budowlanych
budowlanych, normy, katalogi zawarte w specyfikacjach technicznych
oraz instrukcje dotyczące wykonania i odbioru robót
wykonywania murowanych budowlanych i normach
konstrukcji budowlanych.
- odczytać i stosować zalecenia
dotyczące wykonywania murowanych
konstrukcji budowlanych zawarte
w instrukcjach i katalogach

3. Przedmiar oraz kalkulacja - obliczyć ilość robót i materiałów potrzebnych - określić zasady sporządzania
kosztów robót związanych z do wykonania murowanych konstrukcji przedmiaru robót murarskich
wykonaniem murowanych budowlanych
konstrukcji budowlanych.
- obliczyć koszty materiałów, robocizny i pracy
sprzętu potrzebnych do wykonania
murowanych konstrukcji budowlanych

4. Izolacje budowlane. - rozróżnić izolacje budowlane stosowane w - klasyfikować izolacje budowlane


murowanych konstrukcjach budowlanych ze stosowane w murowanych
względu na ich usytuowanie i rodzaj użytego konstrukcjach budowlanych oraz
materiału określić funkcje poszczególnych
rodzajów izolacji
- rozpoznać izolacje pionowe i poziome
stosowane w murowanych konstrukcjach - rozpoznać izolacje budowlane
budowlanych stosowane w murowanych
konstrukcjach budowlanych,
np. termiczne, akustyczne,
przeciwwilgociowe, przeciwwodne,
paroszczelne

5. Narzędzia i sprzęt do - rozróżnić narzędzia i sprzęt do wykonywania - klasyfikować narzędzia i sprzęt


wykonywania murowanych murowanych konstrukcji budowlanych używać do wykonania murowanych
konstrukcji budowlanych.
102
- dobrać narzędzia w zależności od zakresu konstrukcji budowlanych
robót związanych z wykonywaniem
- określić zakres stosowania narzędzi
murowanych konstrukcji budowlanych
i sprzętu do wykonywania murowanych
konstrukcji budowlanych

6. Wykonanie murowanych - przygotować wyroby budowlane, np.: - określić zasady wykonywania


konstrukcji budowlanych – zaprawę murarską, cegły, pustaki, bloczki, w murowanych konstrukcji budowlanych,
rodzaje materiałów odpowiedniej ilości zgodnie z dokumentacją np. ścian działowych, ścian
budowlanych oraz zasad projektową; konstrukcyjnych, ścian osłonowych,
wiązania elementów filarów, słupów, kominów
- wyznaczyć położenie elementów
murowych.
murowanych konstrukcji budowlanych na - ocenić zgodność wymiarów i
podstawie dokumentacji budowlanej; położenia wykonanego murowanego
elementu budowlanego z
- murować np.: ściany nośne, ściany
dokumentacją projektową;
działowe, nadproża, słupy, filary , kominy z
różnych wyrobów budowlanych zgodnie z - sprawdzić odchylenie powierzchni i
zasadami; krawędzi wykonanego murowanego
elementu budowlanego z
- murować ściany z cegieł stosując różne
uwzględnieniem tolerancji określonej w
wiązania zgodnie z zasadami;
specyfikacji technicznej wykonania i
- wykonać spoinowanie ścian zgodnie z odbioru robót murarskich;
zasadami;
- wykonać licowanie ścian zgodnie z
zasadami
- stosować zasady łączenia murowanych
ścian na strzępia
- ocenić zgodność uzyskanej grubości spoin w
wykonanym murowanym elemencie
budowlanym z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru

103
robót murarskich;

7. Wykonywanie murowanych - przygotować wyroby budowlane w - określić wykonanie murowanych


konstrukcji budowlanych - odpowiedniej ilości zgodnie z dokumentacją konstrukcji budowlanych;
ściany proste i narożniki z projektową;
- stosować kryteria kontroli jakości
cegieł
- wyznaczyć położenie elementów wykonanych robót murarskich;
murowanych konstrukcji budowlanych na
- ocenić zgodność wymiarów i
podstawie dokumentacji budowlanej;
położenia wykonanego murowanego
- murować zgodnie z zasadami; elementu budowlanego z
dokumentacją projektową;
- murować stosując wiązania zgodnie z
zasadami; - sprawdzić odchylenie powierzchni i
krawędzi wykonanego murowanego
- wykonać spoinowanie zgodnie z zasadami;
elementu budowlanego z
- wykonać licowanie ścian zgodnie z uwzględnieniem tolerancji określonej w
zasadami specyfikacji technicznej
- stosować zasady łączenia murowanych
ścian na strzępia
- ocenić zgodność uzyskanej grubości spoin w
wykonanym murowanym elemencie
budowlanym z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót murarskich;
wykonania i odbioru robót murarskich;

8. Wykonywanie murowanych - przygotować wyroby budowlane w - określić wykonanie murowanych


konstrukcji budowlanych - odpowiedniej ilości zgodnie z dokumentacją konstrukcji budowlanych;
narożniki i łączenia ścian projektową;
- stosować kryteria kontroli jakości
prostopadłych z cegieł
- wyznaczyć położenie elementów wykonanych robót murarskich;
murowanych konstrukcji budowlanych na
- ocenić zgodność wymiarów i
104
podstawie dokumentacji budowlanej; położenia wykonanego murowanego
elementu budowlanego z
- murować zgodnie z zasadami;
dokumentacją projektową;
- murować stosując wiązania zgodnie z
- sprawdzić odchylenie powierzchni i
zasadami;
krawędzi wykonanego murowanego
- wykonać spoinowanie zgodnie z zasadami; elementu budowlanego z
- wykonać licowanie ścian zgodnie z uwzględnieniem tolerancji określonej w
zasadami specyfikacji technicznej wykonania i
odbioru robót murarskich;
- stosować zasady łączenia murowanych
ścian na strzępia
- ocenić zgodność uzyskanej grubości spoin w
wykonanym murowanym elemencie
budowlanym z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót murarskich;

9. Wykonywanie murowanych - przygotować wyroby budowlane w - określić wykonanie murowanych


konstrukcji budowlanych - odpowiedniej ilości zgodnie z dokumentacją konstrukcji budowlanych;
kominy (jedno i projektową;
- stosować kryteria kontroli jakości
wielokanałowe)
- wyznaczyć położenie elementów wykonanych robót murarskich;
murowanych konstrukcji budowlanych na
- ocenić zgodność wymiarów i
podstawie dokumentacji budowlanej;
położenia wykonanego murowanego
- murować zgodnie z zasadami; elementu budowlanego z
dokumentacją projektową;
- murować stosując wiązania zgodnie z
zasadami; - sprawdzić odchylenie powierzchni i
krawędzi wykonanego murowanego
- wykonać spoinowanie zgodnie z zasadami;
elementu budowlanego z
- stosować zasady łączenia murowanych uwzględnieniem tolerancji określonej w
ścian na strzępia specyfikacji technicznej wykonania i
105
- ocenić zgodność uzyskanej grubości spoin w odbioru robót murarskich;
wykonanym murowanym elemencie
budowlanym z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót murarskich;

10. Wykonywanie - przygotować wyroby budowlane w - określić wykonanie murowanych


murowanych konstrukcji odpowiedniej ilości zgodnie z dokumentacją konstrukcji budowlanych;
budowlanych – wiązania w projektową;
- stosować kryteria kontroli jakości
pilastrach, filarach i słupach
- wyznaczyć położenie elementów wykonanych robót murarskich;
murowanych konstrukcji budowlanych na
- ocenić zgodność wymiarów i
podstawie dokumentacji budowlanej;
położenia wykonanego murowanego
- murować zgodnie z zasadami; elementu budowlanego z
dokumentacją projektową;
- murować stosując wiązania zgodnie z
zasadami; - sprawdzić odchylenie powierzchni i
krawędzi wykonanego murowanego
- wykonać spoinowanie zgodnie z zasadami;
elementu budowlanego z
- stosować zasady łączenia murowanych uwzględnieniem tolerancji określonej w
ścian na strzępia specyfikacji technicznej wykonania i
- ocenić zgodność uzyskanej grubości spoin w odbioru robót murarskich;
wykonanym murowanym elemencie
budowlanym z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót murarskich;

11. Wykonywanie - przygotować wyroby budowlane w - określić wykonanie murowanych


murowanych konstrukcji odpowiedniej ilości zgodnie z dokumentacją konstrukcji budowlanych;
budowlanych – wiązania w projektową;
- stosować kryteria kontroli jakości
nadprożach i sklepieniach
- wyznaczyć położenie elementów wykonanych robót murarskich;
murowanych konstrukcji budowlanych na
- ocenić zgodność wymiarów i
106
podstawie dokumentacji budowlanej; położenia wykonanego murowanego
elementu budowlanego z
- murować zgodnie z zasadami;
dokumentacją projektową;
- murować stosując wiązania zgodnie z
- sprawdzić odchylenie powierzchni i
zasadami;
krawędzi wykonanego murowanego
- wykonać spoinowanie zgodnie z zasadami; elementu budowlanego z
- stosować zasady łączenia murowanych uwzględnieniem tolerancji określonej w
ścian na strzępia specyfikacji technicznej wykonania i
odbioru robót murarskich;
- ocenić zgodność uzyskanej grubości spoin w
wykonanym murowanym elemencie
budowlanym z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót murarskich;

12. Wykonywanie - przygotować wyroby budowlane w - określić wykonanie murowanych


murowanych konstrukcji odpowiedniej ilości zgodnie z dokumentacją konstrukcji budowlanych;
budowlanych – stopy projektową;
- stosować kryteria kontroli jakości
murarskie
- wyznaczyć położenie elementów wykonanych robót murarskich;
murowanych konstrukcji budowlanych na
- ocenić zgodność wymiarów i
podstawie dokumentacji budowlanej;
położenia wykonanego murowanego
- murować zgodnie z zasadami; elementu budowlanego z
dokumentacją projektową;
- murować stosując wiązania zgodnie z
zasadami; - sprawdzić odchylenie powierzchni i
krawędzi wykonanego murowanego
- wykonać spoinowanie zgodnie z zasadami;
elementu budowlanego z
- stosować zasady łączenia murowanych uwzględnieniem tolerancji określonej w
ścian na strzępia specyfikacji technicznej wykonania i
- ocenić zgodność uzyskanej grubości spoin w odbioru robót murarskich;
wykonanym murowanym elemencie

107
budowlanym z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót murarskich;

13. Wykonywanie - przygotować wyroby budowlane w - określić wykonanie murowanych


murowanych konstrukcji odpowiedniej ilości zgodnie z dokumentacją konstrukcji budowlanych;
budowlanych – gzymsy i projektową;
- stosować kryteria kontroli jakości
cokoły
- wyznaczyć położenie elementów wykonanych robót murarskich;
murowanych konstrukcji budowlanych na
- ocenić zgodność wymiarów i
podstawie dokumentacji budowlanej;
położenia wykonanego murowanego
- murować zgodnie z zasadami; elementu budowlanego z
dokumentacją projektową;
- murować stosując wiązania zgodnie z
zasadami; - sprawdzić odchylenie powierzchni i
krawędzi wykonanego murowanego
- wykonać spoinowanie zgodnie z zasadami;
elementu budowlanego z
- stosować zasady łączenia murowanych uwzględnieniem tolerancji określonej w
ścian na strzępia specyfikacji technicznej wykonania i
- ocenić zgodność uzyskanej grubości spoin w odbioru robót murarskich;
wykonanym murowanym elemencie
budowlanym z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót murarskich;

14. Wykonywanie - przygotować wyroby budowlane w - określić wykonanie murowanych


murowanych konstrukcji odpowiedniej ilości zgodnie z dokumentacją konstrukcji budowlanych;
budowlanych – murowane projektową;
- stosować kryteria kontroli jakości
ściany działowe
- wyznaczyć położenie elementów wykonanych robót murarskich;
murowanych konstrukcji budowlanych na
- ocenić zgodność wymiarów i
podstawie dokumentacji budowlanej;
położenia wykonanego murowanego
elementu budowlanego z
108
- murować zgodnie z zasadami; dokumentacją projektową;
- murować stosując wiązania zgodnie z - sprawdzić odchylenie powierzchni i
zasadami; krawędzi wykonanego murowanego
elementu budowlanego z
- wykonać spoinowanie zgodnie z zasadami;
uwzględnieniem tolerancji określonej w
- wykonać licowanie ścian zgodnie z specyfikacji technicznej wykonania i
zasadami odbioru robót murarskich;
- stosować zasady łączenia murowanych
ścian na strzępia
- ocenić zgodność uzyskanej grubości spoin w
wykonanym murowanym elemencie
budowlanym z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót murarskich;

15. Wykonywanie - przygotować wyroby budowlane w - określić wykonanie murowanych


murowanych konstrukcji odpowiedniej ilości zgodnie z dokumentacją konstrukcji budowlanych;
budowlanych – mur pruski. projektową;
- stosować kryteria kontroli jakości
- wyznaczyć położenie elementów wykonanych robót murarskich;
murowanych konstrukcji budowlanych na
- ocenić zgodność wymiarów i
podstawie dokumentacji budowlanej;
położenia wykonanego murowanego
- murować zgodnie z zasadami; elementu budowlanego z
dokumentacją projektową;
- murować stosując wiązania zgodnie z
zasadami; - sprawdzić odchylenie powierzchni i
krawędzi wykonanego murowanego
- wykonać spoinowanie zgodnie z zasadami;
elementu budowlanego z
- ocenić zgodność uzyskanej grubości spoin w uwzględnieniem tolerancji określonej w
wykonanym murowanym elemencie specyfikacji technicznej wykonania i
budowlanym z wymaganiami określonymi w odbioru robót murarskich;

109
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót murarskich;

16. Roboty pomocnicze - dobrać materiały do wykonania hydroizolacji - określić wykonanie robót
podczas murowania i izolacji termicznych oraz akustycznych na pomocniczych podczas murowania
konstrukcji budowlanych. podstawie dokumentacji budowlanej; konstrukcji budowlanych;
- dobrać materiały do wykonania określonych - stosować kryteria kontroli jakości
robót betoniarsko -zbrojarsko na podstawie wykonanych robót murarskich;
dokumentacji projektowej;
- ocenić zgodność wymiarów i
- stosować zasady wykonywania hydroizolacji położenia wykonanego murowanego
murowanych konstrukcji budowlanych; elementu budowlanego z
dokumentacją projektową;
- stosować zasady wykonywania izolacji
termicznych i akustycznych murowanych - sprawdzić odchylenie powierzchni i
konstrukcji budowlanych; krawędzi wykonanego murowanego
elementu budowlanego z
- stosować zasady wykonywania robót
uwzględnieniem tolerancji określonej w
murarskich;
specyfikacji technicznej wykonania i
- ocenić zgodność uzyskanej grubości spoin w odbioru robót murarskich;
wykonanym murowanym elemencie
budowlanym z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót murarskich;

17. Obmiar i rozliczenie robót - wykonać obmiar robót murarskich - określić zasady wykonywania
murarskich. obmiaru robót murarskich
związanych z wykonaniem murowanych
konstrukcji budowlanych;
- obliczyć koszty materiałów, robocizny i pracy
sprzętu użytych do wykonania murowanych
konstrukcji budowlanych

110
V. Wykonywanie i 1. Rodzaje tynków - rozróżnić rodzaje tynków zwykłych, - klasyfikować rodzaje tynków, np. ze
naprawa tynków szlachetnych, cienkowarstwowych, względu na miejsce usytuowania,
wewnętrznych i liczbę warstw, rodzaj użytej zaprawy,
- określić właściwości tynków wewnętrznych
zewnętrznych sposób wykończenia powierzchni
i zewnętrznych

2. Dokumentacja projektowa, - odczytać oraz wykorzystać informacje - odczytać i stosować wymagania


specyfikacja techniczna dotyczące wykonania i naprawy tynków związane z wykonaniem i naprawą
wykonania i odbioru robót wewnętrznych i zewnętrznych zawarte w tynków wewnętrznych i zewnętrznych
budowlanych, normy, katalogi dokumentacji projektowej zawarte w specyfikacji technicznej
oraz instrukcje wykonania i wykonania i odbioru robót
naprawy tynków. budowlanych i normach
- odczytać i stosować zalecenia
dotyczące wykonania
i naprawy tynków wewnętrznych i
zewnętrznych zawarte w instrukcjach i
katalogach

3. Przedmiar oraz kalkulacja - obliczyć ilość robót i materiałów potrzebnych - określić zasady sporządzania
kosztów robót związanych z do wykonania i naprawy tynków przedmiaru robót tynkarskich
wykonaniem murowanych wewnętrznych i zewnętrznych
konstrukcji budowlanych.
- obliczyć koszty materiałów, robocizny i pracy
sprzętu potrzebnych do wykonania i naprawy
tynków wewnętrznych i zewnętrznych

4. Narzędzia i sprzęt do - dobrać narzędzia do ręcznego i - klasyfikować i rozróżnić narzędzia i


wykonywania murowanych mechanicznego wykonywania tynków sprzęt do wykonywania tynków
konstrukcji budowlanych.
- dobrać narzędzia i sprzęt do robót - określić zakres stosowania narzędzi i
związanych sprzętu do wykonywania tynków
z naprawą tynków, np. skuwania starych

111
tynków, przygotowania podłoży

5. Przygotowanie podłoża do - dobrać sposoby przygotowywania podłoży - rozróżnić podłoża do wykonania


wykonania tynków do wykonania tynków wewnętrznych i tynków wewnętrznych i zewnętrznych
zewnętrznych
- opisać sposoby przygotowania
- przygotować podłoża wykonane z różnych podłoża wykonanego z różnych
wyrobów, np. podłoża betonowe, podłoża wyrobów do tynkowania
ceramiczne, podłoża drewniane, podłoża
stalowe do wykonywania tynków
zewnętrznych i wewnętrznych

6. Wyznaczenie powierzchni - przygotować podłoża wykonane z różnych - rozróżnić podłoża do wykonania


tynków. wyrobów do wykonywania tynków; tynków;
- wyznaczyć powierzchnie wykonania tynków; - dobrać sposoby przygotowywania
podłoży do wykonania tynków;
- obliczyć ilość materiałów do wykonania
tynków

112
7. Wykonanie tynków. - wykonać zaprawy tynkarskie; - określić sposoby wykonania zapraw
- sprawdzić jakość przygotowanych zapraw - określić zasady wykonywania tynków
tynkarskich; wewnętrznych i zewnętrznych
- wykonać tynki wewnętrzne i zewnętrzne na - stosować kryteria kontroli jakości
różnych podłożach np. betonowych, wykonanych robót tynkarskich
ceramicznych, stalowych, drewnianych, itp.;
- ocenić zgodność przygotowania
- wykonać tynki cienkowarstwowe; podłoża z wymogami technologicznymi
- wykonać tynki na różnych elementach - ocenić zgodność wykonania tynku
budynku np.: ściany, stropy, słupy itp.; wewnętrznego i zewnętrznego z
wymaganiami określonymi w
- wykonać tynki ręcznie i mechanicznie;
specyfikacji technicznej wykonania i
- rozróżnić technologie wykonania tynków odbioru robót tynkarskich
wewnętrznych i zewnętrznych;

8. Wykonywanie tynków - wykonać tynki jednowarstwowe; - ocenić zgodność przygotowania


jednowarstwowych podłoża z wymogami technologicznymi
- wykonać tynki jednowarstwowe na różnych
elementach; - ocenić zgodność wykonania tynku
wewnętrznego i zewnętrznego z
- wykonać tynki ręcznie i mechanicznie;
wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i
odbioru robót tynkarskich

9. Wykonywanie tynków dwu- i - wykonać tynki dwu i trójwarstwowe; - ocenić zgodność przygotowania
trójwarstwowych podłoża z wymogami technologicznymi
- wykonać tynki cienkowarstwowe;
- ocenić zgodność wykonania tynku
- wykonać tynki dwu i trójwarstwowe na
wewnętrznego i zewnętrznego z
różnych elementach budynku;
wymaganiami określonymi w
- wykonać tynki ręcznie i mechanicznie; specyfikacji technicznej wykonania i
odbioru robót tynkarskich

113
10. Wykonywanie tynków - wykonać tynki ozdobne; - stosować kryteria kontroli jakości
ozdobnych wykonanych robót tynkarskich
- wykonać tynki ozdobne na różnych
elementach budynku; - ocenić zgodność przygotowania
podłoża z wymogami technologicznymi
- ocenić zgodność wykonania tynku
wewnętrznego z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót tynkarskich

11. Wykonywanie tynków - wykonać tynki cienkowarstwowe; - stosować kryteria kontroli jakości
cienkowarstwowych wykonanych robót tynkarskich
- wykonać tynki cienkowarstwowe na różnych
elementach budynku; - ocenić zgodność przygotowania
podłoża z wymogami technologicznymi
- wykonać tynki ręcznie i mechanicznie
- ocenić zgodność wykonania tynku
wewnętrznego z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót tynkarskich

12. Wykonywanie tynków - wykonać tynki specjalne na różnych - stosować kryteria kontroli jakości
specjalnych podłożach; wykonanych robót tynkarskich
- wykonać tynki specjalne; - ocenić zgodność przygotowania
podłoża z wymogami technologicznymi
- wykonać tynki specjalne na różnych
elementach budynku; - ocenić zgodność wykonania tynku
wewnętrznego z wymaganiami
- wykonać tynki specjalne ręcznie i
określonymi w specyfikacji technicznej
mechanicznie;
wykonania i odbioru robót tynkarskich

13. Wykonywanie suchych - wykonać suche tynki na różnych podłożach; - stosować kryteria kontroli jakości
tynków wykonanych robót tynkarskich
- wykonać suche tynki;
- ocenić zgodność przygotowania
- wykonać suche tynki na różnych elementach
114
budynku; podłoża z wymogami technologicznymi
- ocenić zgodność wykonania tynku
wewnętrznego z wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót tynkarskich

14. Naprawa tynków - rozpoznać rodzaje uszkodzeń tynków - określić sposoby naprawy tynków
wewnętrznych. wewnętrznych; wewnętrznych;
- określić zakres naprawy uszkodzonych - stosować kryteria kontroli jakości
tynków wewnętrznych; wykonanych naprawy tynków
wewnętrznych
- dobrać sposoby naprawy tynków
wewnętrznych w zależności od rodzaju ich - ocenić zgodność przygotowania
uszkodzeń; podłoża z wymogami technologicznymi
- dobrać materiały do wykonania napraw - ocenić zgodność wykonania tynku
uszkodzonych tynków wewnętrznych; wewnętrznego z wymaganiami
określonymi w specyfikacji technicznej
- wykonać prace związane z naprawą tynków
wykonania i odbioru robót tynkarskich
wewnętrznych, w tym przygotowanie podłoża;
- stosować zasady naprawy tynków
wewnętrznych;

15. Naprawa tynków - rozpoznać rodzaje uszkodzeń tynków - określić sposoby naprawy tynków
zewnętrznych. zewnętrznych; zewnętrznych
- określić zakres naprawy uszkodzonych - ocenić zgodność przygotowania
tynków zewnętrznych; podłoża z wymogami technologicznymi
- dobrać sposoby naprawy tynków - stosować kryteria kontroli jakości
zewnętrznych w zależności od rodzaju ich wykonanych naprawy tynków
uszkodzeń; zewnętrznych
- dobrać materiały do wykonania napraw

115
uszkodzonych tynków zewnętrznych;
- wykonać prace związane z naprawą tynków
zewnętrznych, w tym przygotowanie podłoża

16. Obmiar i rozliczenie robót - wykonać obmiar robót tynkarskich - określić zasady wykonania obmiaru
murarskich. robót tynkarskich
- obliczyć koszty materiałów, robocizny i pracy
sprzętu użytych do wykonania i naprawy
tynków wewnętrznych i zewnętrznych

VI. Remonty i 1.Posługiwanie się - odczytywać z dokumentacji projektowej - odczytywać ze specyfikacji


rozbiórki dokumentacją projektową, informacje dotyczące robót remontowych i technicznych wykonania i odbioru
murowanych specyfikacjami technicznymi rozbiórkowych murowanych konstrukcji robót remontowych i rozbiórkowych
konstrukcji wykonania i odbioru robót budowlanych; murowanych konstrukcji budowlanych i
budowlanych. budowlanych, normami, norm informacje dotyczące wymagań
- wykorzystywać informacje zawarte w
katalogami oraz instrukcjami związanych z wykonaniem remontu i
specyfikacjach technicznych wykonania i
wykonania robót remontowych rozbiórki murowanych konstrukcji
odbioru robót budowlanych i normach w celu
i rozbiórkowych murowanych budowlanych;
wykonania remontów i rozbiórki murowanych
konstrukcji budowlanych
konstrukcji budowlanych; - odczytywać z instrukcji i katalogów
informacje o zaleceniach dotyczących
- stosować wymagania zawarte w
wykonania remontów i rozbiórki
specyfikacjach technicznych robót
murowanych konstrukcji budowlanych;
remontowych i rozbiórkowych murowanych
konstrukcji budowlanych i normach w celu - stosować zalecenia zawarte w
wykonania remontu i rozbiórki; instrukcjach i katalogach w celu
wykonania remontu i rozbiórki
murowanych konstrukcji budowlanych;

2. Przedmiar i kalkulacja - obliczyć ilość robót związanych z - określić zasady sporządzania


kosztów robót związanych z wykonaniem remontu i rozbiórki elementów przedmiaru robót remontowych i
wykonaniem remontów i murowanych konstrukcji budowlanych; rozbiórkowych;
rozbiórek murowanych
- obliczyć ilość materiałów potrzebnych do
konstrukcji budowlanych
wykonania remontów murowanych konstrukcji
116
budowlanych;
- obliczyć koszty materiałów, robocizny i pracy
sprzętu potrzebnych do wykonania remontów
murowanych konstrukcji budowlanych;
- obliczyć koszty robocizny i pracy sprzętu
potrzebnych do wykonania rozbiórki
murowanych konstrukcji budowlanych;

3. Przygotowanie wyrobów - dobrać wyroby budowlane y do wykonania - rozróżnić rodzaje wyrobów


budowlanych do wykonywania remontów poszczególnych elementów budowlanych stosowanych do
remontu murowanych murowanych konstrukcji budowlanych; remontów murowanych konstrukcji
konstrukcji budowlanych budowlanych;
- składować wyroby budowlane przeznaczone
do remontu poszczególnych elementów - określić właściwości wyrobów
murowanych konstrukcji budowlanych; budowlanych stosowanych do
remontów murowanych konstrukcji
budowlanych;
- określić zastosowanie różnych
wyrobów budowlanych stosowanych
do remontów murowanych konstrukcji
budowlanych;

4. Dobór narzędzi i sprzętu do - rozróżnić narzędzia do wykonywania robót - określić zakres stosowanie narzędzi i
wykonywania robót związanych z remontem murowanych sprzętu do wykonywania robót
związanych z remontem oraz konstrukcji budowlanych; związanych z remontem murowanych
rozbiórką murowanych konstrukcji budowlanych;
- rozróżnić sprzęt do wykonywania robót
konstrukcji budowlanych
związanych z remontem murowanych - określić stosowanie narzędzi i sprzętu
konstrukcji budowlanych; do wykonywania robót związanych z
rozbiórką murowanych konstrukcji
- rozróżnić narzędzia do wykonywania robót
budowlanych;
związanych z rozbiórką murowanych
konstrukcji budowlanych;
117
- rozróżnić sprzęt do wykonywania robót
związanych z rozbiórką murowanych
konstrukcji budowlanych;
- dobrać narzędzia i sprzęt w zależności od
zakresu robót związanych z remontem
murowanych konstrukcji budowlanych;
- dobrać narzędzia i sprzęt w zależności od
zakresu robót związanych z rozbiórką
murowanych konstrukcji budowlanych;

5.Wykonywanie robót - rozpoznać rodzaje uszkodzeń murowanych - określić sposoby wykonywania


murarskich związanych z konstrukcji budowlanych; wzmocnień murowanych konstrukcji
remontami murowanych budowlanych;
- dobrać sposoby naprawy uszkodzeń;
konstrukcji budowlanych.
- stosować kryteria kontroli jakości
- stosować zasady wykonywania
wykonywanych robót remontowych i
remontowych robót murarskich zgodnie z
rozbiórkowych
wymaganą technologią;
- ocenić na bieżąco jakość
- wykonać remonty poszczególnych
remontowanych przez siebie
elementów murowanych konstrukcji
elementów murowanych konstrukcji
budowlanych zgodnie z dokumentacją
budowlanych
projektową;
- korygować na bieżąco błędy
- określić sposoby napraw uszkodzeń
wykonawcze w trakcie wykonywania
murowanych konstrukcji budowlanych;
remontów elementów murowanych
konstrukcji budowlanych;

6. Wykonywanie wzmacniania - wykonać wzmocnienia fundamentów; - określić sposób wykonania


fundamentów wzmocnienia fundamentów;
- ocenić na bieżąco jakość remontowanych
przez siebie elementów murowanych - stosować kryteria kontroli jakości
konstrukcji budowlanych wykonywanych robót remontowych i

118
- korygować na bieżąco błędy wykonawcze w rozbiórkowych
trakcie wykonywania remontów elementów
murowanych konstrukcji budowlanych

7. Wykonywanie osuszania - wykonać osuszanie ścian; - określić sposób wykonania osuszania


ścian, fundamentów i piwnic ścian, fundamentów i piwnic
- wykonać osuszanie fundamentów;
- ocenić na bieżąco jakość
- wykonać osuszanie piwnic;
remontowanych przez siebie
- stosować kryteria kontroli jakości elementów murowanych konstrukcji
wykonywanych robót remontowych i budowlanych
rozbiórkowych
- korygować na bieżąco błędy wykonawcze w
trakcie wykonywania remontów elementów
murowanych konstrukcji budowlanych

8. Naprawa i wzmacnianie - wykonać naprawę murów; - określić sposób naprawy i wzmocnień


murów. murów
- wykonać wzmacnianie murów;
- ocenić na bieżąco jakość
- stosować kryteria kontroli jakości
remontowanych przez siebie
wykonywanych robót remontowych i
elementów murowanych konstrukcji
rozbiórkowych
budowlanych
- korygować na bieżąco błędy wykonawcze w
trakcie wykonywania remontów elementów
murowanych konstrukcji budowlanych

9. Zbrojenie ścian - wykonać naprawę zbrojenia ścian; - określić sposób zbrojenia ścian
- ocenić na bieżąco jakość
remontowanych przez siebie
elementów murowanych konstrukcji
budowlanych

119
10. Wzmocnienia murowanych - wykonać naprawę pilastrów; - określić sposób wzmocnienia
pilastrów i filarów murowanych pilastrów i filarów;
- wykonać wzmocnienie pilastrów;
- ocenić na bieżąco jakość
- wykonać naprawę filarów;
remontowanych przez siebie
- wykonać wzmocnienie filarów; elementów murowanych konstrukcji
-stosować kryteria kontroli jakości budowlanych ;
wykonywanych robót remontowych i
rozbiórkowych
- korygować na bieżąco błędy wykonawcze w
trakcie wykonywania remontów elementów
murowanych konstrukcji budowlanych

11. Naprawa i wzmacnianie - wykonać naprawę stropów ceramicznych; - określić sposób napraw i wzmocnień
stropów ceramicznych stropów ceramicznych;
- wykonać wzmocnienie stropów
ceramicznych; - ocenić na bieżąco jakość
remontowanych przez siebie
- stosować kryteria kontroli jakości
elementów murowanych konstrukcji
wykonywanych robót remontowych i
budowlanych ;
rozbiórkowych
- korygować na bieżąco błędy wykonawcze w
trakcie wykonywania remontów elementów
murowanych konstrukcji budowlanych
- uporządkować stanowisko pracy;

12. Wzmacnianie nadproży. - wykonać wzmocnienie nadproża; - określić sposób wzmocnień


nadproży;
- wykonać przemurowanie nadproża;
- ocenić na bieżąco jakość
- stosować kryteria kontroli jakości
remontowanych przez siebie
wykonywanych robót remontowych i
elementów murowanych konstrukcji
rozbiórkowych

120
- korygować na bieżąco błędy wykonawcze w budowlanych ;
trakcie wykonywania remontów elementów
murowanych konstrukcji budowlanych

13. Wykonywanie robót - stosować zasady wykonywania robót - określić kolejność wykonywania
rozbiórkowych murowanych rozbiórkowych murowanych konstrukcji poszczególnych robót rozbiórkowych
konstrukcji budowlanych budowlanych; murowanych konstrukcji budowlanych;
- dobrać sposoby wykonywania robót - określić metody wykonywania
rozbiórkowych murowanych konstrukcji rozbiórki murowanych konstrukcji
budowlanych; budowlanych;
- wykonać roboty rozbiórkowe - określić sposoby wykonywania
poszczególnych elementów murowanych rozbiórki poszczególnych elementów
konstrukcji budowlanych zgodnie z murowanych konstrukcji budowlanych;
dokumentacją projektową
- ocenić zgodność wykonanego
- ocenić na bieżąco jakość wykonywanych remontu elementów murowanych
robót rozbiórkowych murowanych konstrukcji konstrukcji budowlanych z
budowlanych wymaganiami określonymi w
specyfikacji technicznej wykonania i
odbioru robót remontowych oraz z
dokumentacją projektową

15. Obmiar i rozliczenie robót - wykonać obmiar robót remontowych i - określić zasady wykonania obmiaru
remontowych i rozbiórkowych rozbiórkowych murowanych konstrukcji robót remontowych i rozbiórkowych
murowanych konstrukcji budowlanych; murowanych konstrukcji budowlanych;
budowlanych
- obliczyć koszty materiałów, robocizny i pracy
sprzętu użytych do wykonania remontu i
rozbiórki murowanych konstrukcji
budowlanych.

Kompetencje personalne i społeczne • wyjaśnić, na czym polega

121
zachowanie etyczne w zawodzie;
• wskazać przykłady zachowań
etycznych w zawodzie;
• przyjąć odpowiedzialność za
powierzone informacje zawodowe;
• monitorować realizację
zaplanowanych działań;
• dokonać modyfikacji zaplanowanych
działań;
• dokonać samooceny wykonanej
pracy;
• ocenia podejmowane działania;
• przewidzieć konsekwencje
niewłaściwej eksploatacji maszyn i
urządzeń w środowisku pracy;
• proponować sposoby rozwiązywania
problemów związanych z
wykonywaniem zadań zawodowych w
nieprzewidywalnych warunkach;
• przedstawić różne formy zachowań
asertywnych, jako sposobów radzenia
sobie ze stresem;
• rozróżnić techniki rozwiązywania
konfliktów związanych z
wykonywaniem zadań zawodowych;
• określić skutki stresu

122
• planować drogę rozwoju
zawodowego;
• wskazać możliwości podnoszenia
kompetencji zawodowych, osobistych i
społecznych;
• prowadzić dyskusje;
• udzielić informacji zwrotnej;
• opisać techniki rozwiązywania
problemów;
• wskazać, na wybranym przykładzie,
metody i techniki rozwiązywania
problemu;
• angażować się w realizację
wspólnych działań zespołu;
• modyfikować sposób zachowania,
uwzględniając stanowisko
wypracowane wspólnie z innymi
członkami zespołu;

Razem:

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU Praktyka zawodowa – Wykonywanie robót murarskich i tynkarskich
propozycje metod nauczania
Wykonywanie ćwiczeń należy poprzedzić szczegółowym instruktażem.
warunki realizacji programu przedmiotu
Miejsce realizacji praktyk zawodowych: przedsiębiorstwa z branży budowlanej oraz inne podmioty stanowiące potencjalne miejsce zatrudnienia absolwentów
szkół prowadzących kształcenie w zawodzie.
123
indywidualizacja
Przykładowe formy indywidualizacji pracy uczniów:
 zastosowanie zindywidualizowanych form pracy z uczniem,
 organizowanie wzajemnego uczenia się w zespołach o zróżnicowanym potencjale intelektualnym bądź w grupach jednorodnych, wykonujących
zadania o odpowiednim poziomie trudności i złożoności,
 zorganizowanie wsparcia przez innych uczestników procesu edukacyjnego, m.in. rodziców, innych nauczycieli, pracowników poradni psychologiczno-
pedagogicznej, specjalistów,
 wykorzystanie technologii informacyjnych i form samokształcenia ucznia do odpowiedniego ukierunkowania jego rozwoju.
Nauczyciel powinien:
 zainteresować ucznia przedmiotem nauczania i kształceniem w zawodzie,
 motywować ucznia do systematycznego uczenia się,
 dostosowywać stopień trudności planowanych ćwiczeń do możliwości ucznia,
 uwzględniać zainteresowania ucznia,
 zachęcać ucznia do korzystania z różnych źródeł informacji,
 udzielać wskazówek, jak wykonać trudne elementy zadań oraz wspomagać w trakcie ich wykonywania,
 ustalać realne cele dydaktyczne zajęć, umożliwiające osiągnięcie przez uczniów zakładanych efektów kształcenia,
 na bieżąco monitorować i oceniać postępy uczniów,
 kształtować poczucie odpowiedzialności za powierzone materiały i środki dydaktyczne.
PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA
Sprawdzanie efektów kształcenia należy przeprowadzić na podstawie wykonanej przez ucznia pracy, oraz udziału w dyskusji. W ocenie należy uwzględnić
kryteria ogólne:
 - poprawność merytoryczną wykonanego zadania zgodnie z technologią, przepisami bhp i ochrona środowiska,
 - sposób prezentacji wykonanego zadania.
Oceniając osiągnięcia uczniów należy zwrócić uwagę na umiejętność korzystania z dokumentacji technicznej, katalogów, warunków technicznych wykonania i
odbioru robót oraz norm dotyczących robót murarskich i tynkarskich.
Należy też uwzględnić sprawność fizyczną (szczególnie umiejętności pracy ręcznej), która wpływa na jakość efektu końcowego robót murarsko-tynkarskich.
Zaleca się systematyczne ocenianie postępów ucznia oraz bieżące korygowanie wykonywanych ćwiczeń.

PROPONOWANE METODY EWALUACJI PRZEDMIOTU


124
Nauczyciel zajęć praktycznych (instruktor praktycznej nauki zawodu) za każdym razem, gdy bada osiągnięcia swoich uczniów, dokonuje pośrednio ewaluacji
programu przedmiotu.
Ze względu na charakter zajęć, w procesie oceniania dominować będzie obserwacja czynności wykonywanych przez uczniów w trakcie ćwiczeń oraz ocena
efektów ich pracy. Podczas oceniania należy zwracać szczególną uwagę na:
 - organizację stanowiska pracy do wykonywania określonych zadań zawodowych,
 - dobór środków ochrony indywidualnej,
 - przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska,
 - posługiwanie się dokumentacją, instrukcjami,
 - dobór materiałów zgodnie z dokumentacją,
 - posługiwanie się narzędziami i przyrządami kontrolno-pomiarowymi,
 - jakość wykonania zapraw murarskich, tynkarskich i mieszanek betonowych,
 - jakość wykonania murowanych konstrukcji budowlanych,
 - jakość wykonania i naprawy tynków wewnętrznych i zewnętrznych,
 - jakość wykonania remontów i rozbiórki murowanych konstrukcji budowlanych.
 - wykorzystanie wiedzy i umiejętności podczas realizacji zadań,
 - postawę zawodową, porządek i czystość na stanowisku pracy,
 - obsługę, konserwację i zabezpieczanie maszyn i urządzeń oraz wyposażenia po zakończonej pracy.
Wyniki umiejętności uczniów pokazują, które cele kształcenia w pełni zostały zrealizowane, a które tylko częściowo, lub
w ogóle nie zostały zrealizowane. W wypadku osiągnięcia niesatysfakcjonujących wyników trzeba na bieżąco podjąć decyzję o wprowadzeniu zmian, np.
dodaniu lub usunięciu pewnych metod/technik pracy, zwiększeniu liczby godzin, zrezygnowaniu z treści wykraczających poza podstawę, jeżeli takie zostały
dodane. Wyniki umiejętności uczniów pokazują, które cele programowe zostały zrealizowane w pełni, które częściowo, a które w ogóle nie zostały
zrealizowane.

125
Kwalifikacja BUD.14. Organizacja i kontrola robót budowlanych oraz sporządzanie kosztorysów

Konstrukcje budowlane
Cele ogólne przedmiotu
1. Poznanie podstawowych pojęć związanych ze statyką konstrukcji i wytrzymałością materiałów;
2. Nabycie umiejętności wyznaczania reakcji podporowych i sił wewnętrznych w układach prętowych;
3. Nabycie umiejętności sporządzania wykresów sił wewnętrznych;
4. Poznanie zasad wymiarowania i projektowania elementów konstrukcji budowlanych;
5. Kształtowanie pracy samodzielnej i odpowiedzialności za rzetelność uzyskanych wyników;
Cele operacyjne
Uczeń potrafi:
1) wymienić podstawowe pojęcia związane ze statyką konstrukcji i wytrzymałością materiałów,
2) analizować pracę elementów konstrukcyjnych na podstawie wykresów sił wewnętrznych,
3) sporządzić zestawienie obciążeń dla wybranych elementów, np. słupa, belki,
4) wykonać wymiarowanie elementów konstrukcyjnych np. belki, słupy ściskane osiowo, uwzględniając rodzaj obciążeń i materiał: drewno, stal, żelbet,
5) wykonać rysunki elementów konstrukcji budowlanych uwzględniając materiał: drewno, stal, żelbet,

MATERIAŁ NAUCZANIA Konstrukcje budowlane


Dział Tematy jednostek Liczba Wymagania programowe Uwagi
programowy metodycznych godz. o realizacji

Podstawowe Ponadpodstawowe Etap realizacji


Uczeń potrafi: Uczeń potrafi:

I. Statyka 1. Podstawy • rozróżnić etapy wykonywania projektu • określić metody wymiarowania Klasa II
konstrukcji projektowania konstrukcji konstrukcyjnego; konstrukcji;

2. Podstawy statyki • rozróżnić podstawowe pojęcia związane • opisać podstawowe pojęcia związane z Klasa II
ze statyką konstrukcji i wytrzymałością wytrzymałością materiałów

126
materiałów;

3. Obciążenia konstrukcji • rozróżnić stany obciążenia: ściskanie, • opisać stany obciążenia: ściskanie, Klasa II
budowlanych rozciąganie, skręcanie, ścinanie; rozciąganie, skręcanie, ścinanie;

4. Układy statyczne • wyznaczyć reakcje podporowe i siły • analizować pracę elementów Klasa II
wewnętrzne, np. belek swobodnie konstrukcyjnych na podstawie wykresów
podpartych, belek wspornikowych; sił wewnętrznych, np. belki
wieloprzęsłowej przegubowej;
• sporządzić wykresy sił wewnętrznych
dla obliczonych sił wewnętrznych;

Liczba godzin na dział

II. Wymiarowanie 1. Podstawy • klasyfikować oddziaływania i obciążenia • obliczyć wartości obciążeń działających Klasa II
elementów wytrzymałości materiałów działające na konstrukcje budowlane, na element konstrukcyjny,
konstrukcji
• określić zestawienie obciążeń dla • sporządzić zestawienie obciążeń dla
budowlanych
wybranych elementów, np. słupa, belki; wybranych elementów, np. słupa, belki;
• rozróżnić wielkości charakteryzujące • obliczyć wielkości charakteryzujące
przekrój elementu konstrukcji przekrój elementu konstrukcji
• rozróżnić naprężenia i odkształcenia w • obliczyć naprężenia i odkształcenia w
elementach konstrukcyjnych, elementach konstrukcyjnych,
• rozróżnić stany graniczne nośności i • sprawdzić stany graniczne nośności i
użytkowalności użytkowalności

2. Wymiarowanie • rozróżnić rodzaje drewna pod względem • dobrać parametry wytrzymałościowe Klasa III
elementów konstrukcji właściwości wytrzymałościowych drewna litego do obliczeń
drewnianej
• rozróżnić parametry wytrzymałościowe • wymiarować elementy konstrukcyjne,
drewna litego np. belki, słupy ściskane osiowo,
uwzględniając rodzaj obciążeń i materiał:
drewno, stal, żelbet;

127
3. Wymiarowanie • rozróżnić rodzaje stali konstrukcyjnych • dobrać rodzaj stali konstrukcyjnej pod Klasa III
elementów konstrukcji względem wytrzymałości, odporności na
• rozróżnić właściwości fizyczne,
stalowej kruche pękanie, klasy jakości stali, składu
mechaniczne, technologiczne i użytkowe
chemicznego
stali konstrukcyjnych
• wymiarować elementy, np. belki, słupy
ściskane osiowo, uwzględniając rodzaj
obciążeń i materiał: drewno, stal, żelbet;

4. Wymiarowanie • rozróżnić właściwości betonu w • wymiarować elementy, np. belki, słupy Klasa III
elementów konstrukcji zależności od klasy betonu ściskane osiowo, uwzględniając rodzaj
żelbetowej obciążeń i materiał: drewno, stal, żelbet;
• rozróżnić właściwości stali zbrojeniowej

5. Wymiarowanie • rozróżnić rodzaje murów i ich • obliczyć nośność muru ściskanego Klasa III
elementów konstrukcji właściwości wytrzymałościowe niezbrojonego;
murowych

liczba godzin na dział

III. Projektowanie 1. Rysunki elementów • wykonać rysunki elementów konstrukcji • stosować program komputerowy do Klasa III
elementów konstrukcji żelbetowych żelbetowej, np. stropy, belki, słupa; wykonywania rysunków konstrukcyjnych;
konstrukcji
2. Rysunki elementów • wykonać rysunki elementów konstrukcji • stosować program komputerowy do Klasa III
budowlanych
konstrukcji stalowych stalowej, np. oparcia belki na wsporniku; wykonywania rysunków konstrukcyjnych;

3. Rysunki elementów • wykonać rysunki elementów konstrukcji • stosować program komputerowy do Klasa III
konstrukcji drewnianych drewnianej, np. fragmentu więźby wykonywania rysunków konstrukcyjnych;
dachowej;

Liczba godzin na dział

Razem Klasa II

Kompetencje • określić zakres umiejętności i • planować drogę rozwoju zawodowego;


personalne kompetencji niezbędnych do
• wskazać możliwości podnoszenia
i społeczne
128
wykonywania zawodu; kompetencji zawodowych, osobistych i
społecznych;
• analizuje własne kompetencje;
• prowadzić dyskusje;
• wyznaczyć własne cele rozwoju
zawodowego; • udzielić informacji zwrotnej;
• identyfikować sygnały werbalne i • opisać techniki rozwiązywania
niewerbalne; problemów;
• stosować aktywne metody słuchania; • wskazać, na wybranym przykładzie,
metody i techniki rozwiązywania
• opisać sposób przeciwdziałania
problemu;
problemom w zespole realizującym
zadania; • angażować się w realizację wspólnych
działań zespołu;
• pracować w zespole, ponosząc
odpowiedzialność za wspólnie • modyfikować sposób zachowania,
realizowane zadania; uwzględniając stanowisko wypracowane
wspólnie z innymi członkami zespołu;
• przestrzegać podziału ról, zadań i
odpowiedzialności w zespole;

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU Konstrukcje budowlane


propozycje metod nauczania
metoda przypadków, metoda tekstu przewodniego, ćwiczenia, metoda projektu edukacyjnego,
środki dydaktyczne do przedmiotu
 zeszyty z tekstem przewodnim, zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń,
 stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do internetu, z drukarką umożliwiającą drukowanie w formacie co
najmniej A3, skanerem, projektorem multimedialnym i wizualizerem, z pakietem programów biurowych, oprogramowaniem umożliwiającym
odtwarzanie plików audiowizualnych i tworzenie prostej grafiki oraz z oprogramowaniem do wykonywania rysunków technicznych, harmonogramów i
kosztorysów budowlanych,
 stanowiska rysunkowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia) umożliwiające wykonywanie rysunków odręcznych,
129
 stanowiska komputerowe dla uczniów (jedno stanowisko dla jednego ucznia) wyposażone w oprogramowanie do wykonywania rysunków
technicznych, harmonogramów i kosztorysów budowlanych,
 modele form i detali architektonicznych, modele rzutni geometrycznych, figury płaskie i przestrzenne, modele konstrukcji, ich elementów i połączeń,
przybory rysunkowe.
 przykładowe dokumentacje projektowe obiektów budowlanych, kosztorysy, harmonogramy budowlane, dokumentacje budowy, normy dotyczące
zasad wykonywania rysunku technicznego, zestaw przepisów prawa budowlanego, projekty budowlane,
 tablice z zakresu mechaniki budowli, tablice do projektowania konstrukcji budowlanych,

 warunki realizacji programu przedmiotu


Zajęcia powinny być prowadzone formie klasowo-lekcyjnej, liczba uczniów do 15 osób, z wykorzystaniem zróżnicowanych form organizacyjnych: pracy
w zespole oraz indywidualnej.
indywidualizacja
Formy indywidualizacji pracy uczniów powinny uwzględniać:
 dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia,
 dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.
Wskazane jest przeprowadzenie szczegółowej diagnozy potrzeb rozwoju ucznia w kontekście specyfiki przedmiotu nauczania (diagnoza posiadanych
kompetencji i potrzeb rozwoju ucznia powinna być wykonana przez zespół nauczycieli i wychowawców z udziałem pedagoga, psychologa, doradcy
zawodowego, rodziców) oraz ustalenie sposobu pracy z uczniem. Dużą uwagę należy zwrócić na uczniów posiadających trudności z uczeniem się. Niemniej
ważni są uczniowie uzdolnieni i szczególnie zainteresowani zawodem, przedmiotem nauczania. Każdy uczeń posiadający szczególne potrzeby i możliwości
powinien mieć określone właściwe dla siebie tempo i zakres pracy w obszarze przedmiotu nauczania z zachowaniem realizacji podstawy programowej.
Przykładowe formy indywidualizacji pracy uczniów:
 zastosowanie zindywidualizowanych form pracy z uczniem,
 organizowanie wzajemnego uczenia się w zespołach o zróżnicowanym potencjale intelektualnym bądź w grupach jednorodnych, wykonujących
zadania o odpowiednim poziomie trudności i złożoności,
 zorganizowanie wsparcia przez innych uczestników procesu edukacyjnego, m.in. rodziców, innych nauczycieli, pracowników poradni psychologiczno-
pedagogicznej, specjalistów,
 wykorzystanie technologii informacyjnych i form samokształcenia ucznia do odpowiedniego ukierunkowania jego rozwoju.
Nauczyciel powinien:
 zainteresować ucznia przedmiotem nauczania i kształceniem w zawodzie,
 motywować ucznia do systematycznego uczenia się,

130
 dostosowywać stopień trudności planowanych ćwiczeń do możliwości ucznia,
 uwzględniać zainteresowania ucznia,
 zachęcać ucznia do korzystania z różnych źródeł informacji,
 udzielać wskazówek, jak wykonać trudne elementy zadań oraz wspomagać w trakcie ich wykonywania,
 ustalać realne cele dydaktyczne zajęć, umożliwiające osiągnięcie przez uczniów zakładanych efektów kształcenia,
 na bieżąco monitorować i oceniać postępy uczniów,
 kształtować poczucie odpowiedzialności za powierzone materiały i środki dydaktyczne.
PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA
Sprawdzanie osiągnięć edukacyjnych ucznia należy dokonać holistycznie przez ocenę: sprawdzianów ustnych i pisemnych, wykonanych ćwiczeń i projektu
edukacyjnego (na ocenę projektu będzie się składać: wartość merytoryczna opracowania, stosowanie słownictwa specjalistycznego oraz przejrzysta struktura
pracy i sposób prezentacji projektu). Oceniając osiągnięcia uczniów, należy zwrócić uwagę na umiejętność logicznego myślenia, dokładność i czas realizacji
ćwiczenia oraz zaangażowanie w jego wykonywanie. W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu przedmiotu należy uwzględnić:
odpowiedzi ustne, wyniki testu pisemnego wielokrotnego wyboru, testu z luką lub rozszerzoną wypowiedzią, ocenę uzyskaną za wykonanie ćwiczeń, ich
poprawność oraz ocenę projektu edukacyjnego. Kryteria oceniania powinny być czytelnie określone na początku nauki w przedmiocie oraz uszczegółowiane
w odniesieniu do bieżących form sprawdzania i kontroli wiedzy i umiejętności.
PROPONOWANE METODY EWALUACJI PRZEDMIOTU
Ewaluacja przedmiotu powinna odbywać się systematycznie. Nauczyciel za każdym razem, gdy bada osiągnięcia swoich uczniów, dokonuje pośrednio
ewaluacji programu przedmiotu.
Do pozyskania danych od uczniów warto zastosować testy standaryzowane i nie standaryzowane, np.:
 test pisemny dla uczniów - ilu uczniów uzyska wyniki testu pisemnego powyżej 50%
 test praktyczny dla uczniów - ilu uczniów uzyska wynik testu praktycznego powyżej 75%
Wyniki testów osiągnięć uczniów pokazują, które cele kształcenia w pełni zostały zrealizowane, a które tylko częściowo, lub w ogóle nie zostały zrealizowane.
W wypadku osiągnięcia niesatysfakcjonujących wyników trzeba na bieżąco podjąć decyzję o wprowadzeniu zmian, np. dodaniu lub usunięciu pewnych metod/
technik pracy, zwiększeniu liczby godzin, zrezygnowaniu z treści wykraczających poza podstawę, jeżeli takie zostały dodane. Nauczyciel za każdym razem,
gdy bada osiągnięcia swoich uczniów, dokonuje pośrednio ewaluacji programu przedmiotu. Wyniki testów osiągnięć szkolnych pokazują, które cele
programowe zostały zrealizowane w pełni, które częściowo, a które w ogóle nie zostały zrealizowane.

131
Organizacja i przygotowanie budowy
Cele ogólne przedmiotu
1. Poznanie zasad opracowania planu zagospodarowania terenu budowy na podstawie założeń projektowych;
2. Poznanie zasad sporządzania planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia;
3. Poznanie zasad tworzenia harmonogramu robót związanych z zagospodarowaniem terenu budowy, robót budowlanych stanu surowego,
budowlanych robót wykończeniowych, robót remontowych obiektów budowlanych;
4. Poznanie zasad inwentaryzacji obiektów budowlanych;
5. Poznanie zasad prowadzenia książki obiektu budowlanego;
6. Poznanie zasad sporządzania wniosków: o pozwolenie na remont obiektów budowlanych, o pozwolenie na rozbiórkę obiektów budowlanych;
7. Nabycie umiejętności panowania przebiegu robót ziemnych, robót związanych z zagospodarowaniem terenu budowy, robót budowlanych stanu
surowego, budowlanych robót wykończeniowych, robót remontowych obiektów budowlanych;
8. Kształtowanie postawy zaangażowania pracy w zespole, ponosząc odpowiedzialność za wspólnie realizowane zadania;
Cele operacyjne
Uczeń potrafi:
1) wymienić dokumentację budowy dotyczącą zagospodarowania terenu budowy oraz wykonywania robót ziemnych, robót budowlanych stanu
surowego, budowlanych robót wykończeniowych, robót remontowych obiektów budowlanych;
2) sporządzić zapotrzebowanie na wyroby budowlane, narzędzia i sprzęt do wykonywania robót związanych z zagospodarowaniem terenu budowy oraz
wykonywania robót ziemnych, robót budowlanych stanu surowego, budowlanych robót wykończeniowych, robót remontowych obiektów budowlanych;
3) opracować plan zagospodarowania terenu budowy na podstawie założeń projektowych
4) opracować fragmenty planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia;
5) zaplanować przebieg robót ziemnych i robót związanych z zagospodarowaniem terenu budowy, robót budowlanych stanu surowego, budowlanych
robót wykończeniowych, robót remontowych obiektów budowlanych;
6) wykonać pomiary inwentaryzacyjne;
7) sporządzić inwentaryzację obiektów;
8) opracować harmonogram robót: remontowych; rozbiórkowych obiektów budowlanych;
9) sporządzić wniosek o pozwolenie na remont obiektów budowlanych;
10) sporządzić wniosek o pozwolenie na rozbiórkę obiektów budowlanych
11) Uzasadnić dobór narzędzi i sprzętu do wykonywania robót związanych z zagospodarowaniem terenu budowy oraz wykonywania robót ziemnych,
robót budowlanych stanu surowego, budowlanych robót wykończeniowych, robót remontowych obiektów budowlanych;
132
MATERIAŁ NAUCZANIA Organizacja i przygotowanie budowy
Dział programowy Tematy jednostek Liczba Wymagania programowe Uwagi
metodycznych godz. o realizacji

Podstawowe Ponadpodstawowe Etap realizacji


Uczeń potrafi: Uczeń potrafi:

B B C D E F

I. 1. Dokumentacja budowy • rozróżnić elementy dokumentacji • odczytać i stosuje specyfikacje Klasa IV


Zagospodarowanie dotycząca budowy oraz specyfikacje techniczne techniczne wykonania i odbioru robót,
terenu budowy, zagospodarowania wykonania i odbioru robót dotyczące normy i instrukcje dotyczące
roboty ziemne terenu budowy oraz zagospodarowania terenu budowy oraz zagospodarowania terenu budowy oraz
wykonywania robót wykonywania robót ziemnych; wykonywania robót ziemnych;
ziemnych
• odczytać informacje z dokumentacji • zagospodarować teren budowy
budowy dotyczące zagospodarowania zgodnie z projektem;
terenu budowy oraz wykonywania robót
ziemnych;

2. Plan • objaśnić zasady zagospodarowania • stosować zasady zagospodarowania Klasa IV


zagospodarowania terenu budowy; terenu budowy;
terenu budowy
• opisać elementy planu • opracować plan zagospodarowania
zagospodarowania terenu budowy; terenu budowy na podstawie założeń
projektowych;

3. Plan bezpieczeństwa • opisać zasady sporządzania planu • dobrać sposoby zabezpieczania Klasa IV
i ochrony zdrowia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia; i oznakowania terenu budowy;
• rozróżnić sposoby zabezpieczania • opracować fragmenty planu
i oznakowania terenu budowy; bezpieczeństwa i ochrony zdrowia;

133
• wyjaśnić zasady współpracy przy
opracowywaniu planu bezpieczeństwa i
ochrony zdrowia;

4.Zapotrzebowanie na • określić wyroby budowlane, środki • dobrać wyroby budowlane, środki


wyroby budowlane, transportu, sprzęt i narzędzia do transportu, sprzęt i narzędzia do
narzędzia i sprzęt wykonywania robót związanych wykonywania robót związanych
do wykonywania robót z zagospodarowaniem terenu budowy z zagospodarowaniem terenu budowy
związanych oraz robót ziemnych; oraz robót ziemnych;
z zagospodarowaniem
• określić cechy techniczne wyrobów
terenu budowy oraz
budowlanych;
robót ziemnych
• opisać środki transportu, sprzęt i
narzędzia;

• opisać zasady sporządzania • sporządzić zapotrzebowanie na Klasa IV


zapotrzebowania na wyroby budowlane, wyroby budowlane, narzędzia i sprzęt
narzędzia i sprzęt do wykonywania do wykonywania tych robót;
robót związanych
z zagospodarowaniem terenu budowy;

5. Harmonogramy robót • opisać zasady organizacji zespołów • wyjaśnić zasady koordynacji pracy
ziemnych i robót roboczych do wykonywania robót zespołów roboczych i koordynuje ich
związanych związanych z zagospodarowaniem pracę;
z zagospodarowaniem terenu budowy i robót ziemnych;
terenu budowy
• dobrać zespoły robocze;

opisać zasady tworzenia • zaplanować przebieg robót ziemnych i Klasa IV


harmonogramu robót związanych robót związanych
z zagospodarowaniem terenu budowy; z zagospodarowaniem terenu budowy;
• ustalić na podstawie danych
projektowych zakres i kolejność robót
ziemnych i robót związanych
134
z zagospodarowaniem terenu budowy;

Liczba godzin na dział

II. Roboty budowlane 1. Dokumentacja budowy • rozróżnić części składowe • odczytać i stosować informacje Klasa IV
stanu surowego dotycząca wykonywania dokumentacji budowy; zawarte w dokumentacji budowlanej;
robót budowlanych stanu
• rozróżnić specyfikacje techniczne • odczytać i stosować specyfikacje
surowego
wykonania i odbioru robót, normy i techniczne wykonania i odbioru robót,
instrukcje dotyczące wykonywania robót normy i instrukcje dotyczące
budowlanych stanu surowego; wykonywania robót budowlanych stanu
surowego;

2. Zapotrzebowanie na • rozpoznać wyroby budowlane do • określić właściwości techniczne


wyroby, środki wykonywania danego zakresu robót wyrobów budowlanych stosowanych do
Klasa IV
transportu, sprzęt i budowlanych stanu surowego; wykonywania robót budowlanych stanu
narzędzia do surowego;
• rozpoznać środki transportu, sprzęt i
wykonywania robót
narzędzia do wykonywania robót • określić wyroby budowlane, środki
budowlanych stanu
budowlanych stanu surowego transportu, sprzęt i narzędzia niezbędne
surowego
do wykonywania robót budowlanych
• rozróżnić wyroby budowlane, środki
stanu surowego;
transportu, sprzęt i narzędzia niezbędne
do wykonywania robót budowlanych • sporządzić zapotrzebowanie na
stanu surowego; wyroby budowlane, narzędzia i sprzęt
do wykonywania robót budowlanych
stanu surowego;

3. Harmonogramy robót • opisać zasady doboru zespołów • dobrać zespoły robocze i koordynuje
budowlanych stanu roboczych do wykonywania robót ich prace;
surowego budowlanych stanu surowego;

• opisać zasady tworzenia • ustalić zakres i kolejność robót Klasa IV


harmonogramu robót budowlanych budowlanych;
stanu surowego;

135
• opracować harmonogram robót;

Liczba godzin na dział

III. Budowlane roboty 1. Dokumentacja budowy • rozróżnić części składowe • stosować dokumentację budowy, Klasa V
wykończeniowe dotycząca wykonywania dokumentacji budowy, specyfikacje specyfikacje techniczne wykonania
budowlanych robót techniczne wykonania i odbioru robót, i odbioru robót, normy i instrukcje
wykończeniowych normy i instrukcje dotyczące dotyczące wykonywania budowlanych
wykonywania budowlanych robót robót wykończeniowych;
wykończeniowych;
• odczytać informacje zawarte w
dokumentacji budowy, specyfikacjach
technicznych wykonania i odbioru robót,
normach i instrukcjach dotyczących
wykonywania budowlanych robót
wykończeniowych;

2. Zapotrzebowanie na • rozpoznać wyroby budowlane, środki • opisać wyroby budowlane, środki


wyroby, narzędzia i transportu, sprzęt i narzędzia do transportu, sprzęt i narzędzia do
sprzęt do wykonywania wykonywania budowlanych robót wykonywania określonych budowlanych
budowlanych robót wykończeniowych; robót wykończeniowych;
wykończeniowych
• opisać zasady sporządzania • opisać elementy zapotrzebowania na Klasa V
zapotrzebowania na wyroby budowlane, wyroby budowlane, narzędzia i sprzęt
narzędzia i sprzęt do wykonywania do wykonywania budowlanych robót
budowlanych robót wykończeniowych; wykończeniowych;

3. Harmonogramy • opisuje zasady doboru zespołów • dobiera zespoły robocze i koordynuje Klasa V
budowlanych robót roboczych do wykonywania ich prace;
wykończeniowych budowlanych robót wykończeniowych;

• opisać zasady tworzenia • ustalić zakres i kolejność robót Klasa V


harmonogramu robót wykończeniowych;
wykończeniowych;
136
• opracować harmonogram robót;

Liczba godzin na dział

IV. Utrzymanie 1. Dokumentacja • rozróżnić części składowe • stosować dokumentację budowy, Klasa V
obiektów budowlanych projektowa dotycząca dokumentacji budowy, specyfikacje specyfikacje techniczne wykonania
wykonywania robót techniczne wykonania i odbioru robót, i odbioru robót, normy i instrukcje
remontowych obiektów normy i instrukcje dotyczące dotyczące wykonywania robót
budowlanych wykonywania robót remontowych remontowych obiektów budowlanych;
obiektów budowlanych;
• odczytać informacje zawarte w
dokumentacji budowy, specyfikacjach
technicznych wykonania i odbioru robót,
normach i instrukcjach dotyczących
wykonywania robót remontowych
obiektów budowlanych;

2. Inwentaryzacja • wyjaśnić zasady inwentaryzacji • sporządzić inwentaryzację obiektów; Klasa V


obiektów budowlanych obiektów budowlanych przeznaczonych
przeznaczonych do do remontu;
remontu
• wykonać pomiary inwentaryzacyjne
obiektów;

3. Książka obiektu • wyjaśnić zasady prowadzenia książki • stosować zasady prowadzenia książki Klasa V
budowlanego obiektu budowlanego; obiektu budowlanego;

4. Wniosek o pozwolenie • wyjaśnić zasady sporządzania • stosować zasady sporządzania Klasa V


na remont obiektów wniosków o pozwolenie na remont wniosków o pozwolenie na remont
budowlanych obiektów budowlanych; obiektów budowlanych;

5. Zapotrzebowanie na • rozpoznać i rozróżnić wyroby • dobrać wyroby budowlane, środki


wyroby, narzędzia i budowlane, środki transportu, sprzęt i transportu, sprzęt i narzędzia do
sprzęt do wykonywania narzędzia do wykonywania remontów wykonywania remontów;

137
remontów obiektów obiektów budowlanych;
budowlanych
• wyjaśnić zasady przygotowania • opisać elementy zapotrzebowania na Klasa V
zapotrzebowania na wyroby budowlane, wyroby budowlane, narzędzia i sprzęt
narzędzia i sprzęt do wykonywania do wykonywania remontów obiektów
remontów obiektów budowlanych; budowlanych;

6. Harmonogramy robót • opisuje zasady doboru zespołów • dobiera zespoły robocze i koordynuje Klasa V
remontowych obiektów roboczych do wykonywania remontów ich prace;
budowlanych obiektów budowlanych;

• opisać zasady sporządzania • opracować harmonogram robót Klasa V


harmonogramu robót remontowych remontowych;
obiektów budowlanych;

Liczba godzin na dział

V. Rozbiórka obiektów 1. Dokumentacja • rozróżnić części składowe • stosować dokumentację projektową Klasa V
budowlanych dotycząca rozbiórki dokumentacji projektowej rozbiórki rozbiórki obiektów budowlanych;
obiektów budowlanych obiektów budowlanych;
• odczytać informacje zawarte w
dokumentacji budowy, specyfikacjach
technicznych wykonania i odbioru robót,
normach i instrukcjach dotyczących
wykonywania rozbiórki obiektów
budowlanych;

2. Inwentaryzacja • wyjaśnić zasady inwentaryzacji • stosować zasady inwentaryzacji; Klasa V


obiektów budowlanych obiektów budowlanych przeznaczonych
• sporządzić inwentaryzację obiektów;
przeznaczonych do do rozbiórki;
rozbiórki
• wykonać pomiary inwentaryzacyjne;

3. Wniosek o pozwolenie • wyjaśnić zasady sporządzania • stosować zasady sporządzania Klasa V


na rozbiórkę obiektów wniosków o pozwolenie na rozbiórkę
138
budowlanych obiektów budowlanych; wniosków;

4. Harmonogramy robót • opisać środki transportu, sprzęt • dostosować i wybiera środki


rozbiórkowych obiektów i narzędzia do wykonywania robót transportu, sprzęt i narzędzia do
budowlanych rozbiórkowych obiektów budowlanych; wykonywania robót;

• opisuje zasady wyboru zespołów • dobiera zespoły robocze i koordynuje Klasa V


roboczych do wykonywania robót ich prace;
rozbiórkowych obiektów budowlanych;

• ustalić zakres robót rozbiórkowych • opracować harmonogram robót Klasa V


obiektów budowlanych; rozbiórkowych obiektów budowlanych;
• opisać zasady sporządzania
harmonogramu robót;

Liczba godzin na dział

Razem

Kompetencje • stosować zasady kultury osobistej i • wyjaśnić, na czym polega zachowanie


personalne i ogólnie przyjęte normy zachowania w etyczne w zawodzie;
społeczne środowisku pracy;
• wskazać przykłady zachowań
• respektować zasady dotyczące etycznych w zawodzie;
przestrzegania tajemnicy związanej
• przyjąć odpowiedzialność za
z wykonywanym zawodem i miejscem
powierzone informacje zawodowe;
pracy;

• omówić czynności realizowane w • monitorować realizację


ramach czasu pracy; zaplanowanych działań;
• określić czas realizacji zadań; • dokonać modyfikacji zaplanowanych
działań;
• realizować działania w wyznaczonym
czasie; • dokonać samooceny wykonanej pracy;

139
• przewidzieć skutki podejmowanych • ocenia podejmowane działania;
działań, w tym skutki prawne;
• przewidzieć konsekwencje
• wskazać świadomość niewłaściwej eksploatacji maszyn i
odpowiedzialności za wykonywaną urządzeń w środowisku pracy;
pracę;

• podać przykłady wpływu zmiany na • proponować sposoby rozwiązywania


różne sytuacje życia społecznego i problemów związanych
gospodarczego; z wykonywaniem zadań zawodowych w
nieprzewidywalnych warunkach;
• wskazać przykłady wprowadzenia
zmiany i ocenia skutki jej
wprowadzenia;

• rozpoznać źródła stresu podczas • przedstawić różne formy zachowań


wykonywania zadań zawodowych; asertywnych, jako sposobów radzenia
sobie ze stresem;
• wybrać techniki radzenia sobie ze
stresem odpowiednio do sytuacji; • rozróżnić techniki rozwiązywania
konfliktów związanych z wykonywaniem
• wskazać najczęstsze przyczyny
zadań zawodowych;
sytuacji stresowych w pracy zawodowej;
• określić skutki stresu

• określić zakres umiejętności i • planować drogę rozwoju zawodowego;


kompetencji niezbędnych do
• wskazać możliwości podnoszenia
wykonywania zawodu;
kompetencji zawodowych, osobistych
• analizuje własne kompetencje; i społecznych;
• wyznaczyć własne cele rozwoju
zawodowego;

• identyfikować sygnały werbalne i • prowadzić dyskusje;


niewerbalne;
• udzielić informacji zwrotnej;

140
• stosować aktywne metody słuchania;

• opisać sposób przeciwdziałania • opisać techniki rozwiązywania


problemom w zespole realizującym problemów;
zadania;
• wskazać, na wybranym przykładzie,
metody i techniki rozwiązywania
problemu;

• pracować w zespole, ponosząc • przebieg robót ziemnych i robót


odpowiedzialność za wspólnie związanych z zagospodarowaniem
realizowane zadania; terenu budowy;
• przestrzegać podziału ról, zadań i • modyfikować sposób zachowania,
odpowiedzialności w zespole; uwzględniając stanowisko wypracowane
wspólnie z innymi członkami zespołu;

Organizacja pracy • określić strukturę grupy • komunikować się ze


małych zespołów współpracownikami
przygotowuje zadania zespołu do
realizacji • wskazać wzorce prawidłowej
współpracy w grupie
• planować realizację zadań
zapobiegających zagrożeniom • przydzielić zadania członkom zespołu
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia zgodnie z harmonogramem
planowanych prac
• oszacować czas potrzebny na
realizację określonego zadania

• ocenić przydatność poszczególnych • rozdzielić zadania według umiejętności


członków zespołu do wykonania i kompetencji członków zespołu
zadania

• ustalić kolejność wykonywania zadań • wydać dyspozycje osobom


zgodnie z harmonogramem prac wykonującym poszczególne zadania
• formułować zasady wzajemnej • monitorować proces wykonywania

141
pomocy zadań
• koordynować realizację zadań • opracować dokumentację dotyczącą
zapobiegających zagrożeniom realizacji zadania według panujących
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia standardów

• kontrolować efekty pracy zespołu • ocenić pracę poszczególnych


członków zespołu pod kątem zgodności
• udzielić wskazówek w celu
z warunkami technicznymi odbioru prac
prawidłowego wykonania
przydzielonych zadań

• proponować rozwiązania techniczne • dokonać analizy rozwiązań


i organizacyjne mające na celu poprawę technicznych i organizacyjnych
warunków i jakości pracy warunków i jakości pracy
• proponować rozwiązania techniczne • dokonać analizy rozwiązań
i organizacyjne mające na celu poprawę technicznych i organizacyjnych
warunków i jakości pracy warunków i jakości pracy
• dokonać analizy rozwiązań
technicznych i organizacyjnych
warunków i jakości pracy

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU Organizacja i przygotowanie budowy


propozycje metod nauczania
metoda przypadków, metoda tekstu przewodniego, ćwiczenia, metoda projektu edukacyjnego,
środki dydaktyczne do przedmiotu
 stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do internetu, z drukarką umożliwiającą drukowanie w formacie co
najmniej A3, skanerem, projektorem multimedialnym i wizualizerem, z pakietem programów biurowych, oprogramowaniem umożliwiającym

142
odtwarzanie plików audiowizualnych i tworzenie prostej grafiki oraz z oprogramowaniem do wykonywania rysunków technicznych, harmonogramów i
kosztorysów budowlanych,
 stanowiska komputerowe dla uczniów (jedno stanowisko dla jednego ucznia) wyposażone w oprogramowanie do wykonywania rysunków
technicznych, harmonogramów i kosztorysów budowlanych,
 przykładowe dokumentacje projektowe obiektów budowlanych, kosztorysy, harmonogramy budowlane, dokumentacje budowy, normy dotyczące
zasad wykonywania rysunku technicznego, zestaw przepisów prawa budowlanego, projekty budowlane,
 modele form i detali architektonicznych, modele rzutni geometrycznych, figury płaskie i przestrzenne, modele konstrukcji, ich elementów i połączeń,
przybory rysunkowe,
 katalogi nakładów rzeczowych, cenniki do kosztorysowania robót budowlanych,
warunki realizacji programu przedmiotu
Zajęcia powinny być prowadzone formie klasowo-lekcyjnej, liczba uczniów do 15 osób, z wykorzystaniem zróżnicowanych form organizacyjnych: pracy
w zespole oraz indywidualnej.
indywidualizacja
Formy indywidualizacji pracy uczniów powinny uwzględniać:
 dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia,
 dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.
Wskazane jest przeprowadzenie szczegółowej diagnozy potrzeb rozwoju ucznia w kontekście specyfiki przedmiotu nauczania (diagnoza posiadanych
kompetencji i potrzeb rozwoju ucznia powinna być wykonana przez zespół nauczycieli i wychowawców z udziałem pedagoga, psychologa, doradcy
zawodowego, rodziców) oraz ustalenie sposobu pracy z uczniem. Dużą uwagę należy zwrócić na uczniów posiadających trudności z uczeniem się. Niemniej
ważni są uczniowie uzdolnieni i szczególnie zainteresowani zawodem, przedmiotem nauczania. Każdy uczeń posiadający szczególne potrzeby i możliwości
powinien mieć określone właściwe dla siebie tempo i zakres pracy w obszarze przedmiotu nauczania z zachowaniem realizacji podstawy programowej.
Przykładowe formy indywidualizacji pracy uczniów:
 zastosowanie zindywidualizowanych form pracy z uczniem,
 organizowanie wzajemnego uczenia się w zespołach o zróżnicowanym potencjale intelektualnym bądź w grupach jednorodnych, wykonujących
zadania o odpowiednim poziomie trudności i złożoności,
 zorganizowanie wsparcia przez innych uczestników procesu edukacyjnego, m.in. rodziców, innych nauczycieli, pracowników poradni psychologiczno-
pedagogicznej, specjalistów,

143
 wykorzystanie technologii informacyjnych i form samokształcenia ucznia do odpowiedniego ukierunkowania jego rozwoju.
Nauczyciel powinien:
 zainteresować ucznia przedmiotem nauczania i kształceniem w zawodzie,
 motywować ucznia do systematycznego uczenia się,
 dostosowywać stopień trudności planowanych ćwiczeń do możliwości ucznia,
 uwzględniać zainteresowania ucznia,
 zachęcać ucznia do korzystania z różnych źródeł informacji,
 udzielać wskazówek, jak wykonać trudne elementy zadań oraz wspomagać w trakcie ich wykonywania,
 ustalać realne cele dydaktyczne zajęć, umożliwiające osiągnięcie przez uczniów zakładanych efektów kształcenia,
 na bieżąco monitorować i oceniać postępy uczniów,
 kształtować poczucie odpowiedzialności za powierzone materiały i środki dydaktyczne.
PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA
Sprawdzanie osiągnięć edukacyjnych ucznia należy dokonać holistycznie przez ocenę: sprawdzianów ustnych i pisemnych, wykonanych ćwiczeń i projektu
edukacyjnego (na ocenę projektu będzie się składać: wartość merytoryczna opracowania, stosowanie słownictwa specjalistycznego oraz przejrzysta struktura
pracy i sposób prezentacji projektu). Oceniając osiągnięcia uczniów, należy zwrócić uwagę na umiejętność logicznego myślenia, dokładność i czas realizacji
ćwiczenia oraz zaangażowanie w jego wykonywanie. W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu przedmiotu należy uwzględnić:
odpowiedzi ustne, wyniki testu pisemnego wielokrotnego wyboru, testu z luką lub rozszerzoną wypowiedzią, ocenę uzyskaną za wykonanie ćwiczeń, ich
poprawność oraz ocenę projektu edukacyjnego. Kryteria oceniania powinny być czytelnie określone na początku nauki w przedmiocie oraz uszczegółowiane
w odniesieniu do bieżących form sprawdzania i kontroli wiedzy i umiejętności.
PROPONOWANE METODY EWALUACJI PRZEDMIOTU
Ewaluacja przedmiotu powinna odbywać się systematycznie. Nauczyciel za każdym razem, gdy bada osiągnięcia swoich uczniów, dokonuje pośrednio
ewaluacji programu przedmiotu.
Do pozyskania danych od uczniów warto zastosować testy standaryzowane i nie standaryzowane, np.:
 test pisemny dla uczniów - ilu uczniów uzyska wyniki testu pisemnego powyżej 50%
 test praktyczny dla uczniów - ilu uczniów uzyska wynik testu praktycznego powyżej 75%
Wyniki testów osiągnięć uczniów pokazują, które cele kształcenia w pełni zostały zrealizowane, a które tylko częściowo, lub w ogóle nie zostały zrealizowane.
W wypadku osiągnięcia niesatysfakcjonujących wyników trzeba na bieżąco podjąć decyzję o wprowadzeniu zmian, np. dodaniu lub usunięciu pewnych metod/
technik pracy, zwiększeniu liczby godzin, zrezygnowaniu z treści wykraczających poza podstawę, jeżeli takie zostały dodane. Nauczyciel za każdym razem,

144
gdy bada osiągnięcia swoich uczniów, dokonuje pośrednio ewaluacji programu przedmiotu. Wyniki testów osiągnięć szkolnych pokazują, które cele
programowe zostały zrealizowane w pełni, które częściowo, a które w ogóle nie zostały zrealizowane.

145
Podstawy kosztorysowania obiektów i robót budowlanych
Cele ogólne przedmiotu
1. Poznanie podstaw sporządzania kosztorysów;
2. Poznanie zasad sporządzania kosztorysów
3. Nabycie umiejętności korzystania dokumentacji projektowej i przetargowej;
4. Nabycie umiejętności pozyskiwania informacji z literatury.
5. Kształtowanie logicznego myślenia podczas wykonywania przedmiarów i obmiarów;
Cele operacyjne
Uczeń potrafi:
1) wymienić dokumentację jaka jest potrzebna do sporządzenia kosztorysu,
2) nazwać elementy składowe kosztorysu,
3) wykonać przedmiar robót budowlanych

MATERIAŁ NAUCZANIA Podstawy kosztorysowania obiektów i robót budowlanych


Dział Tematy jednostek Liczba Wymagania programowe Uwagi
programowy metodycznych godz. o realizacji

Podstawowe Ponadpodstawowe Etap realizacji


Uczeń potrafi: Uczeń potrafi:

I. Podstawy 1. Kosztorysy budowlane • rozróżnia rodzaje kosztorysów; • określić zasady sporządzania Klasa I
sporządzania kosztorysów robót budowlanych;
• opisuje zasady sporządzania
kosztorysów
kosztorysów robót budowlanych • opisuje kosztorysy robót budowlanych;

2. Dokumentacja • rozróżnia części składowe dokumentacji • stosuje dokumentację, specyfikacje


projektowa i przetargowa projektowej, specyfikacji technicznych techniczne wykonania i odbioru robót
wykonania i odbioru robót oraz norm i oraz normy i instrukcje dotyczące
instrukcji dotyczących wykonywania robót wykonywania robót budowlanych;
budowlanych;
146
• odczytać informacje zawarte w
dokumentacji budowy, specyfikacjach
technicznych wykonania i odbioru robót
oraz normach i instrukcjach dotyczących
wykonywania robót budowlanych;

• rozróżnia dokumenty przetargowe; • wyjaśnia sposób tworzenia


dokumentacji przetargowej;
• stosuje dokumenty przetargowe;

3. Katalogi nakładów • opisuje katalogi nakładów rzeczowych • stosuje katalogi nakładów rzeczowych
rzeczowych i publikacje i publikacje cenowe do kosztorysowania i publikacje cenowe do kosztorysowania
cenowe robót budowlanych; robót budowlanych;
• odczytać informacje zawarte w
katalogach nakładów rzeczowych i
publikacjach cenowych do
kosztorysowania robót budowlanych;

• rozróżnia publikacje cenowe dotyczące • stosuje informacje zawarte w


szacowania wartości zamówienia; publikacjach cenowych do szacowania
wartości zamówieni;
• interpretuje informacje zawarte
w publikacjach;

Liczba godzin na dział

II. Sporządzanie 1. Przedmiary robót • ustala zakres robót budowlanych na • oblicza ilość robót budowlanych na
kosztorysów budowlanych podstawie dokumentacji projektowej; podstawie dokumentacji projektowej;
robót
• wyjaśnia pojęcie przedmiaru;
budowlanych
2. Obmiary robót • wyjaśnia pojęcie obmiaru; • oblicza ilość wykonanych robót
budowlanych budowlanych;
• ustala zakres robót budowlanych do

147
obmiaru;

3. Metody • opisuje zasady tworzenia kosztorysów • opracowuje określone kosztorysy robót


kosztorysowania ofertowych, inwestorskich, zamiennych, budowlanych;
dodatkowych i powykonawczych;
• ustala założenia do kosztorysowania
robót budowlanych;

Liczba godzin na dział

Razem

Kompetencje • stosować zasady kultury osobistej i • wyjaśnić, na czym polega zachowanie


personalne i ogólnie przyjęte normy zachowania w etyczne w zawodzie;
społeczne środowisku pracy;
• wskazać przykłady zachowań etycznych
• respektować zasady dotyczące w zawodzie;
przestrzegania tajemnicy związanej
• przyjąć odpowiedzialność za
z wykonywanym zawodem i miejscem
powierzone informacje zawodowe;
pracy;

• omówić czynności realizowane w • monitorować realizację zaplanowanych


ramach czasu pracy; działań;
• określić czas realizacji zadań; • dokonać modyfikacji zaplanowanych
działań;
• realizować działania w wyznaczonym
czasie; • dokonać samooceny wykonanej pracy;

• przewidzieć skutki podejmowanych • ocenić podejmowane działania;


działań, w tym skutki prawne;
• przewidzieć konsekwencje niewłaściwej
• wskazać świadomość eksploatacji maszyn i urządzeń w
odpowiedzialności za wykonywaną środowisku pracy;
pracę;

148
• podać przykłady wpływu zmiany na • proponować sposoby rozwiązywania
różne sytuacje życia społecznego i problemów związanych z wykonywaniem
gospodarczego; zadań zawodowych w
nieprzewidywalnych warunkach;
• wskazać przykłady wprowadzenia
zmiany i ocenić skutki jej wprowadzenia;

• rozpoznać źródła stresu podczas • przedstawić różne formy zachowań


wykonywania zadań zawodowych; asertywnych, jako sposobów radzenia
sobie ze stresem;
• wybrać techniki radzenia sobie ze
stresem odpowiednio do sytuacji; • rozróżnić techniki rozwiązywania
konfliktów związanych z wykonywaniem
• wskazać najczęstsze przyczyny sytuacji
zadań zawodowych;
stresowych w pracy zawodowej;
• określić skutki stresu

• określić zakres umiejętności i • planować drogę rozwoju zawodowego;


kompetencji niezbędnych do
• wskazać możliwości podnoszenia
wykonywania zawodu;
kompetencji zawodowych, osobistych
• analizuje własne kompetencje; i społecznych;
• wyznaczyć własne cele rozwoju
zawodowego;

• identyfikować sygnały werbalne i • prowadzić dyskusje;


niewerbalne;
• udzielić informacji zwrotnej;
• stosować aktywne metody słuchania;

• opisać sposób przeciwdziałania • opisać techniki rozwiązywania


problemom w zespole realizującym problemów;
zadania;
• wskazać, na wybranym przykładzie,
metody i techniki rozwiązywania
problemu;

149
• pracować w zespole, ponosząc • angażować się w realizację wspólnych
odpowiedzialność za wspólnie działań zespołu;
realizowane zadania;
• modyfikować sposób zachowania,
• przestrzegać podziału ról, zadań i uwzględniając stanowisko wypracowane
odpowiedzialności w zespole; wspólnie z innymi członkami zespołu;

Organizacja • określić strukturę grupy • komunikować się ze


pracy małych współpracownikami
przygotowuje zadania zespołu do
zespołów
realizacji • wskazać wzorce prawidłowej
współpracy w grupie
• planować realizację zadań
zapobiegających zagrożeniom • przydzielić zadania członkom zespołu
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia zgodnie z harmonogramem planowanych
prac
• oszacować czas potrzebny na
realizację określonego zadania

• ocenić przydatność poszczególnych • rozdzielić zadania według umiejętności


członków zespołu do wykonania zadania i kompetencji członków zespołu

• ustalić kolejność wykonywania zadań • wydać dyspozycje osobom


zgodnie z harmonogramem prac wykonującym poszczególne zadania
• formułować zasady wzajemnej pomocy • monitorować proces wykonywania
zadań
• koordynować realizację zadań
zapobiegających zagrożeniom • opracować dokumentację dotyczącą
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia realizacji zadania według panujących
standardów

• kontrolować efekty pracy zespołu • ocenić pracę poszczególnych członków


zespołu pod kątem zgodności
• udzielić wskazówek w celu
z warunkami technicznymi odbioru prac
prawidłowego wykonania przydzielonych
zadań

150
• proponować rozwiązania techniczne • dokonać analizy rozwiązań
i organizacyjne mające na celu poprawę technicznych i organizacyjnych warunków
warunków i jakości pracy i jakości pracy
• proponować rozwiązania techniczne • dokonać analizy rozwiązań
i organizacyjne mające na celu poprawę technicznych i organizacyjnych warunków
warunków i jakości pracy i jakości pracy
• dokonać analizy rozwiązań
technicznych i organizacyjnych warunków
i jakości pracy

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU Podstawy kosztorysowania obiektów i robót budowlanych
propozycje metod nauczania
metoda przypadków, metoda tekstu przewodniego, ćwiczenia, metoda projektu edukacyjnego,
środki dydaktyczne do przedmiotu
 stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do internetu, z drukarką umożliwiającą drukowanie w formacie co
najmniej A3, skanerem, projektorem multimedialnym i wizualizerem, z pakietem programów biurowych, oprogramowaniem umożliwiającym
odtwarzanie plików audiowizualnych i tworzenie prostej grafiki oraz z oprogramowaniem do wykonywania rysunków technicznych, harmonogramów i
kosztorysów budowlanych,
 stanowiska komputerowe dla uczniów (jedno stanowisko dla jednego ucznia) wyposażone w oprogramowanie do wykonywania rysunków
technicznych, harmonogramów i kosztorysów budowlanych,
 przykładowe dokumentacje projektowe obiektów budowlanych, kosztorysy, harmonogramy budowlane, dokumentacje budowy, normy dotyczące
zasad wykonywania rysunku technicznego, zestaw przepisów prawa budowlanego, projekty budowlane,
 modele form i detali architektonicznych, modele rzutni geometrycznych, figury płaskie i przestrzenne, modele konstrukcji, ich elementów i połączeń,
przybory rysunkowe,
 katalogi nakładów rzeczowych, cenniki do kosztorysowania robót budowlanych,
warunki realizacji programu przedmiotu

151
Zajęcia powinny być prowadzone formie klasowo-lekcyjnej, liczba uczniów do 15 osób, z wykorzystaniem zróżnicowanych form organizacyjnych: pracy
w zespole oraz indywidualnej.
indywidualizacja
Formy indywidualizacji pracy uczniów powinny uwzględniać:
 dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia,
 dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.
Wskazane jest przeprowadzenie szczegółowej diagnozy potrzeb rozwoju ucznia w kontekście specyfiki przedmiotu nauczania (diagnoza posiadanych
kompetencji i potrzeb rozwoju ucznia powinna być wykonana przez zespół nauczycieli i wychowawców z udziałem pedagoga, psychologa, doradcy
zawodowego, rodziców) oraz ustalenie sposobu pracy z uczniem. Dużą uwagę należy zwrócić na uczniów posiadających trudności z uczeniem się. Niemniej
ważni są uczniowie uzdolnieni i szczególnie zainteresowani zawodem, przedmiotem nauczania. Każdy uczeń posiadający szczególne potrzeby i możliwości
powinien mieć określone właściwe dla siebie tempo i zakres pracy w obszarze przedmiotu nauczania z zachowaniem realizacji podstawy programowej.
Przykładowe formy indywidualizacji pracy uczniów:
 zastosowanie zindywidualizowanych form pracy z uczniem,
 organizowanie wzajemnego uczenia się w zespołach o zróżnicowanym potencjale intelektualnym bądź w grupach jednorodnych, wykonujących
zadania o odpowiednim poziomie trudności i złożoności,
 zorganizowanie wsparcia przez innych uczestników procesu edukacyjnego, m.in. rodziców, innych nauczycieli, pracowników poradni psychologiczno-
pedagogicznej, specjalistów,
 wykorzystanie technologii informacyjnych i form samokształcenia ucznia do odpowiedniego ukierunkowania jego rozwoju.
Nauczyciel powinien:
 zainteresować ucznia przedmiotem nauczania i kształceniem w zawodzie,
 motywować ucznia do systematycznego uczenia się,
 dostosowywać stopień trudności planowanych ćwiczeń do możliwości ucznia,
 uwzględniać zainteresowania ucznia,
 zachęcać ucznia do korzystania z różnych źródeł informacji,
 udzielać wskazówek, jak wykonać trudne elementy zadań oraz wspomagać w trakcie ich wykonywania,
 ustalać realne cele dydaktyczne zajęć, umożliwiające osiągnięcie przez uczniów zakładanych efektów kształcenia,
 na bieżąco monitorować i oceniać postępy uczniów,
 kształtować poczucie odpowiedzialności za powierzone materiały i środki dydaktyczne.
PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA

152
Sprawdzanie osiągnięć edukacyjnych ucznia należy dokonać holistycznie przez ocenę: sprawdzianów ustnych i pisemnych, wykonanych ćwiczeń i projektu
edukacyjnego (na ocenę projektu będzie się składać: wartość merytoryczna opracowania, stosowanie słownictwa specjalistycznego oraz przejrzysta struktura
pracy i sposób prezentacji projektu). Oceniając osiągnięcia uczniów, należy zwrócić uwagę na umiejętność logicznego myślenia, dokładność i czas realizacji
ćwiczenia oraz zaangażowanie w jego wykonywanie. W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu przedmiotu należy uwzględnić:
odpowiedzi ustne, wyniki testu pisemnego wielokrotnego wyboru, testu z luką lub rozszerzoną wypowiedzią, ocenę uzyskaną za wykonanie ćwiczeń, ich
poprawność oraz ocenę projektu edukacyjnego. Kryteria oceniania powinny być czytelnie określone na początku nauki w przedmiocie oraz uszczegółowiane
w odniesieniu do bieżących form sprawdzania i kontroli wiedzy i umiejętności.
PROPONOWANE METODY EWALUACJI PRZEDMIOTU
Ewaluacja przedmiotu powinna odbywać się systematycznie. Nauczyciel za każdym razem, gdy bada osiągnięcia swoich uczniów, dokonuje pośrednio
ewaluacji programu przedmiotu.
Do pozyskania danych od uczniów warto zastosować testy standaryzowane i nie standaryzowane, np.:
 test pisemny dla uczniów - ilu uczniów uzyska wyniki testu pisemnego powyżej 50%
 test praktyczny dla uczniów - ilu uczniów uzyska wynik testu praktycznego powyżej 75%
Wyniki testów osiągnięć uczniów pokazują, które cele kształcenia w pełni zostały zrealizowane, a które tylko częściowo, lub w ogóle nie zostały zrealizowane.
W wypadku osiągnięcia niesatysfakcjonujących wyników trzeba na bieżąco podjąć decyzję o wprowadzeniu zmian, np. dodaniu lub usunięciu pewnych metod/
technik pracy, zwiększeniu liczby godzin, zrezygnowaniu z treści wykraczających poza podstawę, jeżeli takie zostały dodane. Nauczyciel za każdym razem,
gdy bada osiągnięcia swoich uczniów, dokonuje pośrednio ewaluacji programu przedmiotu. Wyniki testów osiągnięć szkolnych pokazują, które cele
programowe zostały zrealizowane w pełni, które częściowo, a które w ogóle nie zostały zrealizowane.

153
Język obcy zawodowy
Cele ogólne przedmiotu
1. Poznanie słownictwa zawodowego w języku obcym umożliwiającym realizację czynności zawodowych;
2. Nabycie umiejętności komunikacji i konwersacj w języku obcym nowożytnym, w zakresie umożliwiającym realizację zadań zawodowych;
3. Rozwijanie umiejętności porozumiewania się i słuchania;
Cele operacyjne
Uczeń potrafi:
1) nazwać czynności zawodowe w języku obcym.,
2) zastosować specjalistyczne słownictwo związane z wykonywaniem zadań zawodowych,
3) prowadzić rozmowy i konwersacje w języku obcym zawodowym,
4) interpretować obcojęzyczne wypowiedzi dotyczących wykonywania typowych czynności zawodowych,
5) korzystać z obcojęzycznych źródeł informacji.

MATERIAŁ NAUCZANIA Język obcy zawodowy


Dział Tematy jednostek Liczba Wymagania programowe Uwagi
programowy metodycznych godz. o realizacji

Podstawowe Ponadpodstawowe Etap realizacji


Uczeń potrafi: Uczeń potrafi:

I. 1. Słownictwo zawodowe • rozpoznać oraz stosować środki • rozpoznać oraz stosować środki Klasa III
w języku obcym językowe umożliwiające realizację językowe umożliwiające realizację
umożliwiające realizację czynności zawodowych w zakresie: czynności zawodowych w zakresie:
czynności zawodowych
a) czynności wykonywanych na c) procesów i procedur związanych z
stanowisku pracy, w tym związanych z realizacją zadań zawodowych;
zapewnieniem bezpieczeństwa i higieny
d) formularzy, specyfikacji oraz innych
pracy;
dokumentów związanych z
b) narzędzi, maszyn, urządzeń i

154
materiałów koniecznych do realizacji wykonywaniem zadań zawodowych;
czynności zawodowych;
e) świadczonych usług, w tym obsługi
klienta;

2. Komunikacja i • rozumieć proste wypowiedzi ustne • określić główną myśl wypowiedzi lub Klasa III
konwersacja w języku artykułowane wyraźnie, w standardowej tekstu, ewentualnie fragmentu
obcym nowożytnym, odmianie języka obcego nowożytnego, wypowiedzi lub tekstu;
w zakresie a także proste wypowiedzi pisemne
• znaleźć w wypowiedzi lub tekście
umożliwiającym w języku obcym nowożytnym, w zakresie
określone informacje;
realizację zadań umożliwiającym realizację zadań
zawodowych zawodowych: • rozpoznać związki między
poszczególnymi częściami tekstu;
a) ustne dotyczące czynności
zawodowych (np. rozmowy, wiadomości, • ułożyć informacje w określonym
komunikaty, instrukcje lub filmy porządku;
instruktażowe, prezentacje), artykułowane
wyraźnie, w standardowej odmianie
języka;
b) rozumieć proste wypowiedzi pisemne
dotyczące czynności zawodowych (np.
napisy, broszury, instrukcje obsługi,
przewodniki, dokumentację zawodową);

3. Wypowiedzi ustne • samodzielnie tworzyć krótkie, proste, • opisać przedmioty, działania i zjawiska Klasa III
i pisemne w języku spójne i logiczne wypowiedzi ustne związane z czynnościami zawodowymi;
obcym nowożytnym, i pisemne w języku obcym nowożytnym,
• przedstawić sposób postępowania w
w zakresie w zakresie umożliwiającym realizację
różnych sytuacjach zawodowych (np.
umożliwiającym zadań zawodowych:
udzielić instrukcji, wskazówek, określić
realizację zadań
a) tworzyć krótkie, proste, spójne i zasady);
zawodowych
logiczne wypowiedzi ustne dotyczące
• wyrazić i uzasadnić swoje stanowisko;
czynności zawodowych (np. polecenie,
155
komunikat, instrukcję); • stosować zasady konstruowania tekstów
o różnym charakterze;
b) tworzyć krótkie, proste, spójne i
logiczne wypowiedzi pisemne dotyczące • stosować formalny lub nieformalny styl
czynności zawodowych (np. komunikat, e- wypowiedzi adekwatnie do sytuacji;
mail, instrukcję, wiadomość, CV, list
motywacyjny, dokument związany z
wykonywanym zawodem – według
wzoru);

4. Komunikacja ustna i • uczestniczyć w rozmowie w typowych • rozpocząć, prowadzić i kończy Klasa III
pisemna w języku obcym sytuacjach związanych z realizacją zadań rozmowę;
nowożytnym, w zakresie zawodowych – reaguje w języku obcym
• uzyskać i przekazać informacje i
umożliwiającym nowożytnym w sposób zrozumiały,
wyjaśnienia;
realizację zadań adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej,
zawodowych ustnie lub w formie prostego tekstu: • wyrazić swoje opinie i uzasadnić je, pyta
o opinie, zgadza się lub nie zgadza z
a) reaguje ustnie (np. podczas rozmowy z
opiniami innych osób;
innym pracownikiem, klientem,
kontrahentem, w tym rozmowy • prowadzić proste negocjacje związane
telefonicznej) w typowych sytuacjach z czynnościami zawodowymi;
związanych z wykonywaniem czynności • stosować zwroty i formy
zawodowych; grzecznościowe;
b) reaguje w formie protego tekstu • dostosować styl wypowiedzi do sytuacji;
pisanego (np. wiadomość, formularz, e-
mail, dokument związany z
wykonywanym zawodem) w typowych
sytuacjach związanych z wykonywaniem
czynności zawodowych;

5. Prezentacja informacji • zmienić formę przekazu ustnego lub • przekazać w języku obcym nowożytnym Klasa III
zawodowych. pisemnego w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach
w typowych sytuacjach związanych z wizualnych (np. wykresach, symbolach,

156
wykonywaniem czynności zawodowych; piktogramach, schematach) oraz
audiowizualnych (np. filmach
instruktażowych);
• przekazać w języku polskim informacje
sformułowane w języku obcym
nowożytnym;
• przekazać w języku obcym nowożytnym
informacje sformułowane w języku
polskim lub tym języku obcym
nowożytnym;
• przedstawić publicznie w języku obcym
nowożytnym wcześniej opracowany
materiał, np. prezentację;

6. Korzystanie • wykorzystuje strategie służące • korzystać ze słownika dwujęzycznego Klasa III


z obcojęzycznych źródeł doskonaleniu własnych umiejętności i jednojęzycznego;
informacji. językowych oraz podnoszące
• współdziałać z innymi osobami,
świadomość językową:
realizując zadania językowe;
a) wykorzystuje techniki samodzielnej
• korzystać z tekstów w języku obcym
pracy nad nauką języka obcego
nowożytnym, również za pomocą
nowożytnego;
technologii informacyjno-
b) współdziałać w grupie komunikacyjnych;
c) korzystać ze źródeł informacji w języku • identyfikować słowa klucze,
obcym nowożytnym; internacjonalizmy;
d) stosować strategie komunikacyjne • wykorzystać kontekst (tam, gdzie to
i kompensacyjne; możliwe), aby w przybliżeniu określić
znaczenie słowa;
• uprościć (jeżeli to konieczne)

157
wypowiedź, zastąpić nieznane słowa
innymi, wykorzystać opis, środki
niewerbalne;

Razem

Kompetencje • określić zakres umiejętności i • planować drogę rozwoju zawodowego;


personalne i kompetencji niezbędnych do
• wskazać możliwości podnoszenia
społeczne wykonywania zawodu;
kompetencji zawodowych, osobistych i
• analizuje własne kompetencje; społecznych;
• wyznaczyć własne cele rozwoju • prowadzić dyskusje;
zawodowego;
• udzielić informacji zwrotnej;
• identyfikować sygnały werbalne i
• opisać techniki rozwiązywania
niewerbalne;
problemów;
• stosować aktywne metody słuchania;
• wskazać, na wybranym przykładzie,
• opisać sposób przeciwdziałania metody i techniki rozwiązywania
problemom w zespole realizującym problemu;
zadania;
• angażować się w realizację wspólnych
• pracować w zespole, ponosząc działań zespołu;
odpowiedzialność za wspólnie
• modyfikować sposób zachowania,
realizowane zadania;
uwzględniając stanowisko wypracowane
• przestrzegać podziału ról, zadań i wspólnie z innymi członkami zespołu;
odpowiedzialności w zespole;

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU Język obcy zawodowy


propozycje metod nauczania

158
metoda ćwiczeń, metoda przypadków (case study), metoda dramy, metody symulacyjne,
środki dydaktyczne do przedmiotu
 zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów, zasoby internetowe, np.
bezpłatne program do nauki języka,
 biblioteczka wyposażona w czasopisma branżowe, katalogi, słowniki, podręczniki i czasopisma specjalistyczne w języku obcym zawodowym.
 filmy i prezentacje multimedialne o tematyce powiązanej z zawodem.
warunki realizacji programu przedmiotu
Zajęcia powinny odbywać się w laboratorium językowym ze stanowiskami dydaktycznymi wyposażonymi w sprzęt audiowizualny. Część zajęć należy
prowadzić w pracowni komputerowej z dostępem do Internetu i poczty elektronicznej.
stanowisko dla nauczyciela wyposażone w komputer stacjonarny z oprogramowaniem biurowym i z dostępem do Internetu, z urządzeniem wielofunkcyjnym;
projektor multimedialny, telewizor, ekran projekcyjny, tablicę szkolną białą suchościeralną, tablicę flipchart, słuchawki z mikrofonem, system do nauczania
języków obcych;
stanowisko dla każdego ucznia wyposażone w komputer stacjonarny z oprogramowaniem biurowym z dostępem do Internetu oraz słuchawki z mikrofonem;
Efektywności procesu kształcenia sprzyjają:
 osiągnięcie celów zawartych w programie,
 zaangażowanie i motywacja wewnętrzna uczniów,
 stosowanie przez nauczyciela systematycznie ćwiczeń komunikowania się,
 odpowiednie środowisko dydaktyczno-wychowawczego.
Nauczyciel odgrywa kluczową rolę w procesie edukacyjnym: jego wiedza zawodowa, umiejętności praktyczne, kompetencje personalne i społeczne,
stosowane metody i środki dydaktyczne pozwalają na osiągniecie zaplanowanych celów edukacyjnych. Nauczyciel może korzystać z nowoczesnych środków
i stosować skuteczne metody kształcenia, m.in. używać filmów, przypadków do analizy programów i aplikacji komputerowych wspomagających proces
kształcenia, a przede wszystkim stosować uczenie przez doświadczenie.
indywidualizacja
Formy indywidualizacji pracy uczniów powinny uwzględniać:
 dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia,
 dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.
Wskazane jest przeprowadzenie szczegółowej diagnozy potrzeb rozwoju ucznia w kontekście specyfiki przedmiotu nauczania (diagnoza posiadanych
kompetencji i potrzeb rozwoju ucznia powinna być wykonana przez zespół nauczycieli i wychowawców z udziałem pedagoga, psychologa, doradcy

159
zawodowego, rodziców) oraz ustalenie sposobu pracy z uczniem. Dużą uwagę należy zwrócić na uczniów posiadających trudności z uczeniem się. Niemniej
ważni są uczniowie uzdolnieni i szczególnie zainteresowani zawodem, przedmiotem nauczania. Każdy uczeń posiadający szczególne potrzeby i możliwości
powinien mieć określone właściwe dla siebie tempo i zakres pracy w obszarze przedmiotu nauczania z zachowaniem realizacji podstawy programowej.
Przykładowe formy indywidualizacji pracy uczniów:
 zastosowanie zindywidualizowanych form pracy z uczniem,
 organizowanie wzajemnego uczenia się w zespołach o zróżnicowanym potencjale intelektualnym bądź w grupach jednorodnych, wykonujących
zadania o odpowiednim poziomie trudności i złożoności,
 zorganizowanie wsparcia przez innych uczestników procesu edukacyjnego, m.in. rodziców, innych nauczycieli, pracowników poradni psychologiczno-
pedagogicznej, specjalistów,
 wykorzystanie technologii informacyjnych i form samokształcenia ucznia do odpowiedniego ukierunkowania jego rozwoju.
Nauczyciel powinien:
 zainteresować ucznia przedmiotem nauczania i kształceniem w zawodzie,
 motywować ucznia do systematycznego uczenia się,
 dostosowywać stopień trudności planowanych ćwiczeń do możliwości ucznia,
 uwzględniać zainteresowania ucznia,
 zachęcać ucznia do korzystania z różnych źródeł informacji,
 udzielać wskazówek, jak wykonać trudne elementy zadań oraz wspomagać w trakcie ich wykonywania,
 ustalać realne cele dydaktyczne zajęć, umożliwiające osiągnięcie przez uczniów zakładanych efektów kształcenia,
 na bieżąco monitorować i oceniać postępy uczniów,
 kształtować poczucie odpowiedzialności za powierzone materiały i środki dydaktyczne.
PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA
Sprawdzanie osiągnięć edukacyjnych ucznia należy dokonać holistycznie przez ocenę: sprawdzianów ustnych i pisemnych, wykonanych ćwiczeń i projektu
edukacyjnego (na ocenę projektu będzie się składać: wartość merytoryczna opracowania, stosowanie słownictwa specjalistycznego oraz przejrzysta struktura
pracy i sposób prezentacji projektu). Oceniając osiągnięcia uczniów, należy zwrócić uwagę na umiejętność logicznego myślenia, dokładność i czas realizacji
ćwiczenia oraz zaangażowanie w jego wykonywanie. W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu przedmiotu należy uwzględnić:
odpowiedzi ustne, wyniki testu pisemnego wielokrotnego wyboru, testu z luką lub rozszerzoną wypowiedzią, ocenę uzyskaną za wykonanie ćwiczeń, ich
poprawność oraz ocenę projektu edukacyjnego. Kryteria oceniania powinny być czytelnie określone na początku nauki w przedmiocie oraz uszczegółowiane
w odniesieniu do bieżących form sprawdzania i kontroli wiedzy i umiejętności.
PROPONOWANE METODY EWALUACJI PRZEDMIOTU

160
Ewaluacja przedmiotu powinna odbywać się systematycznie. Nauczyciel za każdym razem, gdy bada osiągnięcia swoich uczniów, dokonuje pośrednio
ewaluacji programu przedmiotu.
Do pozyskania danych od uczniów warto zastosować testy standaryzowane i nie standaryzowane, np.:
 test pisemny dla uczniów - ilu uczniów uzyska wyniki testu pisemnego powyżej 50%
 test praktyczny dla uczniów - ilu uczniów uzyska wynik testu praktycznego powyżej 75%
Wyniki testów osiągnięć uczniów pokazują, które cele kształcenia w pełni zostały zrealizowane, a które tylko częściowo, lub w ogóle nie zostały zrealizowane.
W wypadku osiągnięcia niesatysfakcjonujących wyników trzeba na bieżąco podjąć decyzję o wprowadzeniu zmian, np. dodaniu lub usunięciu pewnych metod/
technik pracy, zwiększeniu liczby godzin, zrezygnowaniu z treści wykraczających poza podstawę, jeżeli takie zostały dodane. Nauczyciel za każdym razem,
gdy bada osiągnięcia swoich uczniów, dokonuje pośrednio ewaluacji programu przedmiotu. Wyniki testów osiągnięć szkolnych pokazują, które cele
programowe zostały zrealizowane w pełni, które częściowo, a które w ogóle nie zostały zrealizowane.

161
Organizacja i kontrola produkcji budowlanej
Cele ogólne przedmiotu
1. Poznanie przepisów dotyczących kontroli robót związanych z zagospodarowaniem terenu budowy i robót ziemnych, robót budowlanych stanu
surowego, budowlanych robót wykończeniowych, robót remontowych obiektów budowlanych;
2. Poznanie zasad organizacji zespołów roboczych do wykonywania robót związanych z zagospodarowaniem terenu budowy i robót ziemnych, robót
budowlanych stanu surowego, budowlanych robót wykończeniowych, robót remontowych obiektów budowlanych;
3. Poznanie podstawowych zasad realizacji i kontroli robót na obiektach budowlanych;
4. Nabycie umiejętności wykorzystania wiadomości dotyczących technologii wykonania elementów konstrukcyjnych obiektów budowlanych i robót
budowlanych;
5. Nabycie umiejętności wykorzystania wiadomości dotyczących technologii wykonania budowlanych robót wykończeniowych;
6. Kształtowanie jakości wykonania przydzielonych zadań;
Cele operacyjne
Uczeń potrafi:
1) wymienić dokumentację budowy dotyczącą zagospodarowania terenu budowy oraz wykonywania robót ziemnych, robót budowlanych stanu
surowego, budowlanych robót wykończeniowych, robót remontowych obiektów budowlanych,
2) dobrać wyroby budowlane, środki transportu, sprzęt i narzędzia do wykonywania robót związanych z zagospodarowaniem terenu budowy oraz
wykonywania robót ziemnych, robót budowlanych stanu surowego, budowlanych robót wykończeniowych, robót remontowych obiektów budowlanych,
3) sporządzić zapotrzebowanie na wyroby budowlane, narzędzia i sprzęt do wykonywania robót związanych z zagospodarowaniem terenu budowy oraz
wykonywania robót ziemnych, robót budowlanych stanu surowego, budowlanych robót wykończeniowych, robót remontowych obiektów budowlanych,
4) wyjaśnić zasady koordynacji pracy zespołów roboczych i koordynować ich pracę,
5) zaplanować zakres robót remontowych,
6) wyjaśnić przepisy prawa i zasady dotyczące kontroli wykonywania robót budowlanych związanych z zagospodarowaniem terenu budowy oraz
wykonywania robót ziemnych, robót budowlanych stanu surowego, budowlanych robót wykończeniowych, robót remontowych obiektów budowlanych,
7) stosować przepisy prawa i zasady dotyczące kontroli wykonywania robót budowlanych związanych z zagospodarowaniem terenu budowy oraz
wykonywania robót ziemnych, robót budowlanych stanu surowego, budowlanych robót wykończeniowych, robót remontowych obiektów budowlanych,

162
IMATERIAŁ NAUCZANIA Organizacja i kontrola produkcji budowlanej
Dział programowy Tematy jednostek Liczba Wymagania programowe Uwagi
metodycznych godz. o realizacji

Podstawowe Ponadpodstawowe Etap realizacji


Uczeń potrafi: Uczeń potrafi:

I. I. Bezpieczeństwo 1. Ochrona • wyjaśnić zasady bezpieczeństwa i • wyjaśnić zasady bezpieczeństwa i Klasa I


i higiena pracy przeciwpożarowa i higieny pracy oraz przepisy prawa higieny pracy oraz przepisy prawa
ochrona środowiska dotyczące ochrony przeciwpożarowej dotyczące ochrony środowiska

2. Czynniki szkodliwe w • rozróżnić rodzaje czynników • opisać skutki oddziaływania czynników


środowisku pracy szkodliwych występujących w szkodliwych podczas robót
środowisku pracy budowlanych
• opisać czynniki szkodliwe środowiska • opisać sposoby zapobiegania
pracy podczas robót ziemnych i zagrożeniom zdrowia i życia podczas
drogowych wykonywania robót budowlanych
• rozróżnić źródła czynników • opisać objawy typowych chorób
szkodliwych środowiska pracy podczas zawodowych mogących wystąpić na
robót budowlanych stanowiskach pracy

3. Ergonomia i • rozróżnić środki ochrony indywidualnej • określić zagrożenia dla zdrowia i życia
organizacja stanowiska i zbiorowej stosowane podczas pracownika oraz mienia i środowiska
pracy wykonywania zadań zawodowych podczas wykonywania zadań
• rozróżnić środki gaśnicze ze względu zawodowych
na zakres ich stosowania w branży • korzystać ze środków ochrony
budowlanej indywidualnej oraz środków ochrony
• opisać sposoby użycia środków zbiorowej podczas wykonywania zadań
gaśniczych zależnie od rodzaju pożaru zawodowych

4. Pierwsza pomoc w • opisać podstawowe symptomy • prezentować udzielanie pierwszej

163
stanach zagrożenia życia wskazujące na stany nagłego pomocy w urazowych stanach nagłego
i zdrowia zagrożenia zdrowotnego zagrożenia zdrowotnego, np. krwotok,
zmiażdżenie, amputacja, złamanie,
• ocenić sytuację poszkodowanego na
oparzenie
podstawie analizy objawów
obserwowanych u poszkodowanego • prezentować udzielanie pierwszej
pomocy w nieurazowych stanach
• zabezpiecza siebie, poszkodowanego
nagłego zagrożenia zdrowotnego, np.
i miejsce wypadku
omdlenie, zawał, udar
• ułożyć poszkodowanego w pozycji
• wykonać resuscytację krążeniowo-
bezpiecznej
oddechową na fantomie zgodnie z
• powiadomić odpowiednie służby wytycznymi Polskiej Rady Resuscytacji i
Europejskiej Rady Resuscytacji

Liczba godzin na dział

II. 1. Dokumentacja budowy • rozróżnić elementy dokumentacji • zagospodarować teren budowy


Zagospodarowanie dotycząca budowy oraz specyfikacje techniczne zgodnie z projektem;
terenu budowy, zagospodarowania wykonania i odbioru robót dotyczące
• stosować specyfikacje techniczne
roboty ziemne terenu budowy oraz zagospodarowania terenu budowy oraz
wykonania i odbioru robót, normy i
wykonywania robót wykonywania robót ziemnych;
instrukcje dotyczące zagospodarowania
ziemnych
• odczytać informacje z dokumentacji terenu budowy oraz wykonywania robót
budowy dotyczące zagospodarowania ziemnych;
terenu budowy oraz wykonywania robót
ziemnych;
• odczytać specyfikacje techniczne
wykonania i odbioru robót, normy i
instrukcje dotyczące zagospodarowania
terenu budowy oraz wykonywania robót
ziemnych;

2. Obiekty zaplecza • określić podstawowe założenia • określić i wyjaśnić sposoby

164
administracyjno- organizacji placu budowy; wykonywania obiektów zaplecza
socjalnego oraz obiekty administracyjno-socjalnego oraz
• odczytać z dokumentacji projektowej
tymczasowe obiektów tymczasowych;
informacje dotyczące obiektów zaplecza
administracyjno-socjalnego oraz • dobrać sposoby wykonywania tych
obiektów tymczasowych; obiektów do założeń projektu
budowlanego;

3. Robot ziemne oraz • rozróżnić rodzaje budowli ziemnych; • określić sposoby wykonywania robót
zabezpieczania skarp, ziemnych oraz zabezpieczania skarp,
• określić ogólne zasady prowadzenia
wykopów i nasypów wykopów i nasypów;
robót ziemnych oraz zabezpieczania
skarp, wykopów i nasypów; • dostosować sposoby wykonywania
robót ziemnych oraz zabezpieczania
skarp, wykopów i nasypów do rodzaju
robót i warunków wodno-gruntowych;

• określić wyroby budowlane, środki • dobrać wyroby budowlane, środki


transportu, sprzęt i narzędzia do transportu, sprzęt i narzędzia do
wykonywania robót związanych wykonywania robót związanych
z zagospodarowaniem terenu budowy z zagospodarowaniem terenu budowy
oraz robót ziemnych; oraz robót ziemnych;
• określić cechy techniczne wyrobów
budowlanych;
• opisać środki transportu, sprzęt i
narzędzia;

• opisać zasady organizacji zespołów • wyjaśnić zasady koordynacji pracy


roboczych do wykonywania robót zespołów roboczych i koordynować ich
związanych z zagospodarowaniem pracę;
terenu budowy i robót ziemnych;
• dobrać zespoły robocze;

165
• wyjaśnić przepisy dotyczące kontroli • opisać etapy kontroli robót;
robót związanych
• stosować przepisy dotyczące kontroli
z zagospodarowaniem terenu budowy i
robót;
robót ziemnych;

Liczba godzin na dział

III. Roboty budowlane 1. Dokumentacja budowy • rozróżnić części składowe • odczytać i stosować informacje
stanu surowego dotycząca wykonywania dokumentacji budowy; zawarte w dokumentacji budowlanej;
robót budowlanych stanu
• rozróżnić specyfikacje techniczne • odczytać i stosować specyfikacje
surowego
wykonania i odbioru robót, normy i techniczne wykonania i odbioru robót,
instrukcje dotyczące wykonywania robót normy i instrukcje dotyczące
budowlanych stanu surowego; wykonywania robót budowlanych stanu
surowego;

2.Fundamenty • opisać funkcje fundamentów; • wykonać rysunki schematyczne


fundamentów;
• klasyfikuje fundamenty ze względu na:
sposób posadowienia (np.
bezpośrednie, głębokie), kształt (np.
stopa fundamentowa), ławę
fundamentową, materiał;

3. Schody • opisać funkcję schodów; • wykonać rysunki schematyczne


schodów;
• klasyfikować schody ze względu na:
miejsce położenia (np. zewnętrzne,
wewnętrzne), kształt w rzucie poziomym
(np. jednobiegowe, zabiegowe),
materiał (np. żelbetowe, drewniane),
rozwiązanie konstrukcyjne;

4. Stropy • opisać funkcje stropów; • wykonać rysunki schematyczne


stropów;
• klasyfikować stropy ze względu na:
166
rozwiązanie konstrukcyjne (np. belkowy,
płytowy, płytowo-żebrowy), materiał (np.
drewniany, ceramiczny, żelbetowy),
rozwiązanie konstrukcyjne;

5. Technologie • rozpoznać technologie wykonania • opisać technologie wykonania


wykonania elementów elementów konstrukcyjnych obiektów elementów konstrukcyjnych obiektów
konstrukcyjnych budowlanych oraz roboty budowlane budowlanych oraz roboty budowlane
obiektów budowlanych stanu surowego w konstrukcjach:; stanu surowego w konstrukcjach:;
i robót budowlanych
a) murowych a) murowych
b) żelbetowych b) żelbetowych
c) stalowych c) stalowych
d) drewnianych d) drewnianych

• określić rodzaj materiału, z którego • rozróżnić rodzaje połączeń elementów


wykonano element konstrukcyjny; konstrukcyjnych;
• rozpoznać rodzaje połączeń • określić funkcje połączeń elementów
elementów konstrukcyjnych; konstrukcyjnych;

• odczytać z dokumentacji projektowej • opisać i stosować sposoby


zakres i technologię robót betoniarskich, wykonywania tych robót;
zbrojarskich, ciesielskich, murarskich
• opisać zasady dostosowania
i montażowych;
warunków budowy do technologii
• określić i dobrać technologie wykonywania tych robót;
wykonywania tych robót;

• rozpoznać wyroby budowlane do • określić wyroby budowlane, środki


wykonywania danego zakresu robót transportu, sprzęt i narzędzia niezbędne
budowlanych stanu surowego; do wykonywania robót
• rozpoznać środki transportu, sprzęt i • sporządzić zapotrzebowanie na

167
narzędzia do wykonywania robót wyroby budowlane, narzędzia i sprzęt
budowlanych stanu surowego do wykonywania robót budowlanych
stanu surowego;
• rozróżnić wyroby budowlane, środki
transportu, sprzęt i narzędzia niezbędne
do wykonywania robót budowlanych
stanu surowego;
• określić właściwości techniczne
wyrobów budowlanych stosowanych do
wykonywania robót budowlanych stanu
surowego;

• opisać zasady doboru zespołów • dobrać zespoły robocze i koordynuje


roboczych do wykonywania robót ich prace;
budowlanych stanu surowego;

• wyjaśnić przepisy prawa i zasady • stosować przepisy prawa dotyczące


dotyczące kontroli wykonywania robót kontroli;
budowlanych stanu surowego;

Liczba godzin na dział

IV. Budowlane roboty 1. Dokumentacja budowy • rozróżnić części składowe • stosować dokumentację budowy,
wykończeniowe dotycząca wykonywania dokumentacji budowy, specyfikacje specyfikacje techniczne wykonania
budowlanych robót techniczne wykonania i odbioru robót, i odbioru robót, normy i instrukcje
wykończeniowych normy i instrukcje dotyczące dotyczące wykonywania budowlanych
wykonywania budowlanych robót robót wykończeniowych;
wykończeniowych;
• odczytać informacje zawarte w
dokumentacji budowy, specyfikacjach
technicznych wykonania i odbioru robót,
normach i instrukcjach dotyczących
wykonywania budowlanych robót
168
wykończeniowych;

2. Technologie • rozpoznać technologie wykonania • opisać technologie wykonania


wykonania budowlanych budowlanych robót wykończeniowych; budowlanych robót wykończeniowych;
robót wykończeniowych
• opisać sposoby wykonywania robót • dobrać sposoby wykonywania tych
tynkarskich, malarskich, tapeciarskich, robót;
posadzkarskich, okładzinowych
i systemów suchej zabudowy;

• rozpoznać wyroby budowlane, środki • opisać wyroby budowlane, środki


transportu, sprzęt i narzędzia do transportu, sprzęt i narzędzia do
wykonywania budowlanych robót wykonywania określonych budowlanych
wykończeniowych; robót wykończeniowych;

• opisać zasady doboru zespołów • dobrać zespoły robocze i koordynuje


roboczych do wykonywania ich prace;
budowlanych robót wykończeniowych;

• wyjaśnić przepisy prawa dotyczące • opisać zasady kontroli;


kontroli wykonywania budowlanych
robót wykończeniowych;

Liczba godzin na dział

V. Utrzymanie 1. Dokumentacja budowy • rozróżnić części składowe • stosować dokumentację budowy,


obiektów budowlanych dotycząca wykonywania dokumentacji budowy, specyfikacje specyfikacje techniczne wykonania
robót remontowych techniczne wykonania i odbioru robót, i odbioru robót, normy i instrukcje
obiektów budowlanych normy i instrukcje dotyczące dotyczące wykonywania robót
wykonywania robót remontowych remontowych obiektów budowlanych;
obiektów budowlanych;
• odczytać informacje zawarte w
dokumentacji budowy, specyfikacjach
technicznych wykonania i odbioru robót,

169
normach i instrukcjach dotyczących
wykonywania robót remontowych
obiektów budowlanych;

2. Remonty w obiektach • opisać rodzaje robót remontowych • planować zakres robót;


budowlanych w obiektach budowlanych;
• wyjaśnić zasady planowania robót;

• wyjaśnić sposoby wykonywania • dostosować sposoby wykonywania


remontów obiektów budowlanych; remontów obiektów budowlanych do
rodzaju obiektu i zakresu remontu;

• rozpoznać i rozróżnić wyroby • dobrać wyroby budowlane, środki


budowlane, środki transportu, sprzęt i transportu, sprzęt i narzędzia do
narzędzia do wykonywania remontów wykonywania remontów;
obiektów budowlanych;

• opisać zasady doboru zespołów • dobrać zespoły robocze i koordynuje


roboczych do wykonywania remontów ich prace;
obiektów budowlanych;

• wyjaśnić przepisy prawa dotyczące • stosować przepisy prawa dotyczące


kontroli wykonywania robót kontroli;
remontowych obiektów budowlanych;

Liczba godzin na dział

VI. Rozbiórka 1. Dokumentacja budowy • rozróżnić części składowe • stosować dokumentację projektową
obiektów budowlanych dotycząca rozbiórki dokumentacji projektowej rozbiórki rozbiórki obiektów budowlanych;
obiektów budowlanych obiektów budowlanych;
• odczytać informacje zawarte w
dokumentacji budowy, specyfikacjach
technicznych wykonania i odbioru robót,
normach i instrukcjach dotyczących
170
wykonywania rozbiórki obiektów
budowlanych;

2. Rozbiórka obiektów • opisać zasady zabezpieczania • dostosować sposoby zabezpieczania


budowlanych i oznakowania terenu robót i oznakowania terenu robót
rozbiórkowych obiektów budowlanych; rozbiórkowych obiektów budowlanych
do charakteru robót oraz wielkości i
rodzaju obiektu;

• opisać sposoby wykonywania robót • dostosować sposoby wykonywania


rozbiórkowych obiektów budowlanych; robót rozbiórkowych obiektów
budowlanych do rodzaju i wielkości
obiektu oraz do zakresu robót
rozbiórkowych;

• opisać środki transportu, sprzęt • dostosować i wybiera środki


i narzędzia do wykonywania robót transportu, sprzęt i narzędzia do
rozbiórkowych obiektów budowlanych; wykonywania robót;

• opisać zasady wyboru zespołów • dobrać zespoły robocze i koordynuje


roboczych do wykonywania robót ich prace;
rozbiórkowych obiektów budowlanych;

• określić przepisy dotyczące kontroli • stosować przepisy dotyczące kontroli Klasa II


wykonywania robót rozbiórkowych wykonywania robót;
obiektów budowlanych;

• wyjaśnić zasady sporządzania • wymienić elementy rozliczenia Klasa II


rozliczenia wyrobów budowlanych wyrobów budowlanych pochodzących z
pochodzących z rozbiórki obiektów rozbiórki;
budowlanych;

Liczba godzin na dział

171
Kompetencje • stosować zasady kultury osobistej i • wyjaśnić, na czym polega zachowanie
personalne i ogólnie przyjęte normy zachowania w etyczne w zawodzie;
społeczne środowisku pracy;
• wskazać przykłady zachowań
• respektować zasady dotyczące etycznych w zawodzie;
przestrzegania tajemnicy związanej
• przyjąć odpowiedzialność za
z wykonywanym zawodem i miejscem
powierzone informacje zawodowe;
pracy;

• omówić czynności realizowane w • monitorować realizację


ramach czasu pracy; zaplanowanych działań;
• określić czas realizacji zadań; • dokonać modyfikacji zaplanowanych
działań;
• realizować działania w wyznaczonym
czasie; • dokonać samooceny wykonanej pracy;

• przewidzieć skutki podejmowanych • ocenić podejmowane działania;


działań, w tym skutki prawne;
• przewidzieć konsekwencje
• wskazać świadomość niewłaściwej eksploatacji maszyn i
odpowiedzialności za wykonywaną urządzeń w środowisku pracy;
pracę;

• podać przykłady wpływu zmiany na • proponować sposoby rozwiązywania


różne sytuacje życia społecznego i problemów związanych
gospodarczego; z wykonywaniem zadań zawodowych w
nieprzewidywalnych warunkach;
• wskazać przykłady wprowadzenia
zmiany i ocenić skutki jej wprowadzenia;

• rozpoznać źródła stresu podczas • przedstawić różne formy zachowań


wykonywania zadań zawodowych; asertywnych, jako sposobów radzenia
sobie ze stresem;
• wybrać techniki radzenia sobie ze
stresem odpowiednio do sytuacji; • rozróżnić techniki rozwiązywania
konfliktów związanych z wykonywaniem
172
• wskazać najczęstsze przyczyny zadań zawodowych;
sytuacji stresowych w pracy zawodowej;
• określić skutki stresu

• określić zakres umiejętności i • planować drogę rozwoju zawodowego;


kompetencji niezbędnych do
• wskazać możliwości podnoszenia
wykonywania zawodu;
kompetencji zawodowych, osobistych
• analizować własne kompetencje; i społecznych;
• wyznaczyć własne cele rozwoju
zawodowego;

• identyfikować sygnały werbalne i • prowadzić dyskusje;


niewerbalne;
• udzielić informacji zwrotnej;
• stosować aktywne metody słuchania;

• opisać sposób przeciwdziałania • opisać techniki rozwiązywania


problemom w zespole realizującym problemów;
zadania;
• wskazać, na wybranym przykładzie,
metody i techniki rozwiązywania
problemu;

• pracować w zespole, ponosząc • angażować się w realizację wspólnych


odpowiedzialność za wspólnie działań zespołu;
realizowane zadania;
• modyfikować sposób zachowania,
• przestrzegać podziału ról, zadań i uwzględniając stanowisko wypracowane
odpowiedzialności w zespole; wspólnie z innymi członkami zespołu;

Organizacja pracy • określić strukturę grupy • komunikować się ze


małych zespołów współpracownikami
przygotowuje zadania zespołu do
realizacji • wskazać wzorce prawidłowej
współpracy w grupie
• planować realizację zadań

173
zapobiegających zagrożeniom • przydzielić zadania członkom zespołu
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia zgodnie z harmonogramem
planowanych prac
• oszacować czas potrzebny na
realizację określonego zadania

• ocenić przydatność poszczególnych • rozdzielić zadania według umiejętności


członków zespołu do wykonania i kompetencji członków zespołu
zadania

• ustalić kolejność wykonywania zadań • wydać dyspozycje osobom


zgodnie z harmonogramem prac wykonującym poszczególne zadania
• formułować zasady wzajemnej • monitorować proces wykonywania
pomocy zadań
• koordynować realizację zadań • opracować dokumentację dotyczącą
zapobiegających zagrożeniom realizacji zadania według panujących
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia standardów

• kontrolować efekty pracy zespołu • ocenić pracę poszczególnych


członków zespołu pod kątem zgodności
• udzielić wskazówek w celu
z warunkami technicznymi odbioru prac
prawidłowego wykonania
przydzielonych zadań

• proponować rozwiązania techniczne • dokonać analizy rozwiązań


i organizacyjne mające na celu poprawę technicznych i organizacyjnych
warunków i jakości pracy warunków i jakości pracy
• proponować rozwiązania techniczne • dokonać analizy rozwiązań
i organizacyjne mające na celu poprawę technicznych i organizacyjnych
warunków i jakości pracy warunków i jakości pracy
• dokonać analizy rozwiązań
technicznych i organizacyjnych

174
warunków i jakości pracy

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU Organizacja i kontrola produkcji budowlanej


propozycje metod nauczania
metoda przypadków, metoda tekstu przewodniego, ćwiczenia, metoda projektu edukacyjnego,
środki dydaktyczne do przedmiotu
 stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do internetu, z drukarką umożliwiającą drukowanie w formacie co
najmniej A3, skanerem, projektorem multimedialnym i wizualizerem, z pakietem programów biurowych, oprogramowaniem umożliwiającym
odtwarzanie plików audiowizualnych i tworzenie prostej grafiki oraz z oprogramowaniem do wykonywania rysunków technicznych, harmonogramów i
kosztorysów budowlanych,
 stanowiska komputerowe dla uczniów (jedno stanowisko dla jednego ucznia) wyposażone w oprogramowanie do wykonywania rysunków
technicznych, harmonogramów i kosztorysów budowlanych,
 przykładowe dokumentacje projektowe obiektów budowlanych, kosztorysy, harmonogramy budowlane, dokumentacje budowy, normy dotyczące
zasad wykonywania rysunku technicznego, zestaw przepisów prawa budowlanego, projekty budowlane,
 modele form i detali architektonicznych, modele rzutni geometrycznych, figury płaskie i przestrzenne, modele konstrukcji, ich elementów i połączeń,
przybory rysunkowe,
 katalogi nakładów rzeczowych, cenniki do kosztorysowania robót budowlanych,
warunki realizacji programu przedmiotu
Zajęcia powinny być prowadzone formie klasowo-lekcyjnej, liczba uczniów do 15 osób, z wykorzystaniem zróżnicowanych form organizacyjnych: pracy
w zespole oraz indywidualnej.
indywidualizacja
Formy indywidualizacji pracy uczniów powinny uwzględniać:
 dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia,
 dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.
Wskazane jest przeprowadzenie szczegółowej diagnozy potrzeb rozwoju ucznia w kontekście specyfiki przedmiotu nauczania (diagnoza posiadanych
kompetencji i potrzeb rozwoju ucznia powinna być wykonana przez zespół nauczycieli i wychowawców z udziałem pedagoga, psychologa, doradcy
zawodowego, rodziców) oraz ustalenie sposobu pracy z uczniem. Dużą uwagę należy zwrócić na uczniów posiadających trudności z uczeniem się. Niemniej

175
ważni są uczniowie uzdolnieni i szczególnie zainteresowani zawodem, przedmiotem nauczania. Każdy uczeń posiadający szczególne potrzeby i możliwości
powinien mieć określone właściwe dla siebie tempo i zakres pracy w obszarze przedmiotu nauczania z zachowaniem realizacji podstawy programowej.
Przykładowe formy indywidualizacji pracy uczniów:
 zastosowanie zindywidualizowanych form pracy z uczniem,
 organizowanie wzajemnego uczenia się w zespołach o zróżnicowanym potencjale intelektualnym bądź w grupach jednorodnych, wykonujących
zadania o odpowiednim poziomie trudności i złożoności,
 zorganizowanie wsparcia przez innych uczestników procesu edukacyjnego, m.in. rodziców, innych nauczycieli, pracowników poradni psychologiczno-
pedagogicznej, specjalistów,
 wykorzystanie technologii informacyjnych i form samokształcenia ucznia do odpowiedniego ukierunkowania jego rozwoju.
Nauczyciel powinien:
 zainteresować ucznia przedmiotem nauczania i kształceniem w zawodzie,
 motywować ucznia do systematycznego uczenia się,
 dostosowywać stopień trudności planowanych ćwiczeń do możliwości ucznia,
 uwzględniać zainteresowania ucznia,
 zachęcać ucznia do korzystania z różnych źródeł informacji,
 udzielać wskazówek, jak wykonać trudne elementy zadań oraz wspomagać w trakcie ich wykonywania,
 ustalać realne cele dydaktyczne zajęć, umożliwiające osiągnięcie przez uczniów zakładanych efektów kształcenia,
 na bieżąco monitorować i oceniać postępy uczniów,
 kształtować poczucie odpowiedzialności za powierzone materiały i środki dydaktyczne.
PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA
Sprawdzanie osiągnięć edukacyjnych ucznia należy dokonać holistycznie przez ocenę: sprawdzianów ustnych i pisemnych, wykonanych ćwiczeń i projektu
edukacyjnego (na ocenę projektu będzie się składać: wartość merytoryczna opracowania, stosowanie słownictwa specjalistycznego oraz przejrzysta struktura
pracy i sposób prezentacji projektu). Oceniając osiągnięcia uczniów, należy zwrócić uwagę na umiejętność logicznego myślenia, dokładność i czas realizacji
ćwiczenia oraz zaangażowanie w jego wykonywanie. W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu przedmiotu należy uwzględnić:
odpowiedzi ustne, wyniki testu pisemnego wielokrotnego wyboru, testu z luką lub rozszerzoną wypowiedzią, ocenę uzyskaną za wykonanie ćwiczeń, ich
poprawność oraz ocenę projektu edukacyjnego. Kryteria oceniania powinny być czytelnie określone na początku nauki w przedmiocie oraz uszczegółowiane
w odniesieniu do bieżących form sprawdzania i kontroli wiedzy i umiejętności.
PROPONOWANE METODY EWALUACJI PRZEDMIOTU

176
Ewaluacja przedmiotu powinna odbywać się systematycznie. Nauczyciel za każdym razem, gdy bada osiągnięcia swoich uczniów, dokonuje pośrednio
ewaluacji programu przedmiotu.
Do pozyskania danych od uczniów warto zastosować testy standaryzowane i nie standaryzowane, np.:
 test pisemny dla uczniów - ilu uczniów uzyska wyniki testu pisemnego powyżej 50%
 test praktyczny dla uczniów - ilu uczniów uzyska wynik testu praktycznego powyżej 75%
Wyniki testów osiągnięć uczniów pokazują, które cele kształcenia w pełni zostały zrealizowane, a które tylko częściowo, lub w ogóle nie zostały zrealizowane.
W wypadku osiągnięcia niesatysfakcjonujących wyników trzeba na bieżąco podjąć decyzję o wprowadzeniu zmian, np. dodaniu lub usunięciu pewnych metod/
technik pracy, zwiększeniu liczby godzin, zrezygnowaniu z treści wykraczających poza podstawę, jeżeli takie zostały dodane. Nauczyciel za każdym razem,
gdy bada osiągnięcia swoich uczniów, dokonuje pośrednio ewaluacji programu przedmiotu. Wyniki testów osiągnięć szkolnych pokazują, które cele
programowe zostały zrealizowane w pełni, które częściowo, a które w ogóle nie zostały zrealizowane.

177
Kosztorysowanie obiektów i robót budowlanych
Cele ogólne przedmiotu
1. Poznanie podstaw sporządzania kosztorysów;
2. Poznanie zasad sporządzania kosztorysów
3. Nabycie umiejętności korzystania dokumentacji projektowej i przetargowej;
4. Nabycie umiejętności pozyskiwania informacji z literatury.
5. Kształtowanie logicznego myślenia podczas wykonywania przedmiarów i obmiarów;
Cele operacyjne
Uczeń potrafi:
1) wymienić dokumentację jaka jest potrzebna do sporządzenia kosztorysu,
2) nazwać elementy składowe kosztorysu,
3) wykonać przedmiar robót budowlanych,
4) wykonać kosztorys na roboty budowlane: kosztorysy ofertowe, inwestorskie, zamienne, dodatkowe i powykonawcze,
5) uzasadnić dobór materiału i sprzętu oraz wybór technologii wykonania na podstawie dokumentacji,
6) wykonać kosztorysy, wykorzystując programy komputerowe,

MATERIAŁ NAUCZANIA Kosztorysowanie obiektów i robót budowlanych


Dział Tematy jednostek Liczba Wymagania programowe Uwagi
programowy metodycznych godz. o realizacji

Podstawowe Ponadpodstawowe Etap realizacji


Uczeń potrafi: Uczeń potrafi:

I. Podstawy 1. Kosztorysy budowlane • rozróżnić rodzaje kosztorysów; • określić i opisać zasady sporządzania Klasa I
sporządzania kosztorysów robót budowlanych;
• opisać kosztorysy robót budowlanych;
kosztorysów
2. Dokumentacja • rozróżnić części składowe dokumentacji • stosować dokumentację, specyfikacje Klasa IV
projektowa i przetargowa projektowej, specyfikacji technicznych techniczne wykonania i odbioru robót oraz
wykonania i odbioru robót oraz norm i normy i instrukcje dotyczące
178
instrukcji dotyczących wykonywania robót wykonywania robót budowlanych;
budowlanych;
• odczytać informacje zawarte w
dokumentacji budowy, specyfikacjach
technicznych wykonania i odbioru robót
oraz normach i instrukcjach dotyczących
wykonywania robót budowlanych;

• rozróżnić dokumenty przetargowe; • wyjaśnić sposób tworzenia dokumentacji


przetargowej;
• stosować dokumenty przetargowe;

3. Katalogi nakładów • opisać katalogi nakładów rzeczowych • stosować katalogi nakładów rzeczowych Klasa IV
rzeczowych i publikacje i publikacje cenowe do kosztorysowania i publikacje cenowe do kosztorysowania
cenowe robót budowlanych; robót budowlanych;
• odczytać informacje zawarte w
katalogach nakładów rzeczowych i
publikacjach cenowych do
kosztorysowania robót budowlanych;

• rozróżnić publikacje cenowe dotyczące • stosować informacje zawarte w


szacowania wartości zamówienia; publikacjach cenowych do szacowania
wartości zamówieni;
• interpretuje informacje zawarte
w publikacjach;

Liczba godzin na dział

179
II. 1. Przedmiary robót • ustalić zakres robót budowlanych na • ustalić zakres robót budowlanych na Klasa IV
Sporządzanie budowlanych podstawie dokumentacji projektowej; podstawie dokumentacji projektowej;
kosztorysów
• wyjaśnić pojęcie przedmiaru; • wyjaśnić pojęcie przedmiaru;
robót
budowlanych • obliczyć ilość robót budowlanych na • obliczyć ilość robót budowlanych na
podstawie dokumentacji projektowej; podstawie dokumentacji projektowej;

2. Obmiary robót • wyjaśnić pojęcie obmiaru; • wyjaśnić pojęcie obmiaru; Klasa IV


budowlanych
• ustalić zakres robót budowlanych do • ustalić zakres robót budowlanych do
obmiaru; obmiaru;
• obliczyć ilość wykonanych robót • obliczyć ilość wykonanych robót
budowlanych; budowlanych;

3. Metody opisać zasady tworzenia kosztorysów • opisać zasady tworzenia kosztorysów Klasa IV
kosztorysowania ofertowych, inwestorskich, zamiennych, ofertowych, inwestorskich, zamiennych,
dodatkowych i powykonawczych; dodatkowych i powykonawczych;
• ustalić założenia do kosztorysowania • ustalić założenia do kosztorysowania
robót budowlanych; robót budowlanych;
• opracować określone kosztorysy robót • opracować określone kosztorysy robót
budowlanych; budowlanych;

Komputerowe • rozróżnić programy komputerowe • stosować programy komputerowe Klasa IV


wspomaganie wykorzystywane w kosztorysowaniu w podczas opracowywania kosztorysu;
Klasa V
kosztorysowania budownictwie;

• opisać zasady sporządzania • sporządzić zapotrzebowanie na


zapotrzebowania na wyroby budowlane, narzędzia i sprzęt do wykonywania tych
narzędzia i sprzęt do wykonywania robót robót;
związanych z zagospodarowaniem terenu
• opisać etapy kontroli robót;
budowy;
• stosować przepisy dotyczące kontroli

180
robót;

• ustalić na podstawie danych • planować przebieg robót ziemnych i


projektowych zakres i kolejność robót robót związanych z zagospodarowaniem
ziemnych i robót związanych terenu budowy;
z zagospodarowaniem terenu budowy;

• opisać zasady tworzenia harmonogramu • ustalić zakres i kolejność robót


robót budowlanych stanu surowego; budowlanych;

• opisać zasady sporządzania • opisać elementy zapotrzebowania na


zapotrzebowania na wyroby budowlane, wyroby budowlane, narzędzia i sprzęt do
narzędzia i sprzęt do wykonywania wykonywania budowlanych robót
budowlanych robót wykończeniowych; wykończeniowych ;

• opisać zasady tworzenia harmonogramu • ustalić zakres i kolejność robót


robót wykończeniowych; wykończeniowych;

• wyjaśnić zasady przygotowania • opisać elementy zapotrzebowania na


zapotrzebowania na wyroby budowlane, wyroby budowlane, narzędzia i sprzęt do
narzędzia i sprzęt do wykonywania wykonywania remontów obiektów
remontów obiektów budowlanych ; budowlanych;

• ustalić zakres robót rozbiórkowych • opracować harmonogram robót;


obiektów budowlanych;
• opisać zasady sporządzania
harmonogramu robót;

Liczba godzin na dział

Razem

Kompetencje • stosować zasady kultury osobistej i • wyjaśnić, na czym polega zachowanie


personalne i ogólnie przyjęte normy zachowania w etyczne w zawodzie;
• wskazać przykłady zachowań etycznych
181
społeczne środowisku pracy; w zawodzie;
• respektować zasady dotyczące • przyjąć odpowiedzialność za powierzone
przestrzegania tajemnicy związanej informacje zawodowe;
z wykonywanym zawodem i miejscem
pracy;

• omówić czynności realizowane w • monitorować realizację zaplanowanych


ramach czasu pracy; działań;
• określić czas realizacji zadań; • dokonać modyfikacji zaplanowanych
działań;
• realizować działania w wyznaczonym
czasie; • dokonać samooceny wykonanej pracy;

• przewidzieć skutki podejmowanych • ocenić podejmowane działania;


działań, w tym skutki prawne;
• przewidzieć konsekwencje niewłaściwej
• wskazać świadomość odpowiedzialności eksploatacji maszyn i urządzeń w
za wykonywaną pracę; środowisku pracy;

• podać przykłady wpływu zmiany na • proponować sposoby rozwiązywania


różne sytuacje życia społecznego i problemów związanych z wykonywaniem
gospodarczego; zadań zawodowych w
nieprzewidywalnych warunkach;
• wskazać przykłady wprowadzenia
zmiany i ocenic skutki jej wprowadzenia;

• rozpoznać źródła stresu podczas • przedstawić różne formy zachowań


wykonywania zadań zawodowych; asertywnych, jako sposobów radzenia
sobie ze stresem;
• wybrać techniki radzenia sobie ze
stresem odpowiednio do sytuacji; • rozróżnić techniki rozwiązywania
konfliktów związanych z wykonywaniem
• wskazać najczęstsze przyczyny sytuacji
zadań zawodowych;
stresowych w pracy zawodowej;
• określić skutki stresu

182
• określić zakres umiejętności i • planować drogę rozwoju zawodowego;
kompetencji niezbędnych do
• wskazać możliwości podnoszenia
wykonywania zawodu;
kompetencji zawodowych, osobistych
• analizuje własne kompetencje; i społecznych;
• wyznaczyć własne cele rozwoju
zawodowego;

• identyfikować sygnały werbalne i • prowadzić dyskusje;


niewerbalne;
• udzielić informacji zwrotnej;
• stosować aktywne metody słuchania;

• opisać sposób przeciwdziałania • wskazać, na wybranym przykładzie,


problemom w zespole realizującym metody i techniki rozwiązywania
zadania; problemu;
• opisać techniki rozwiązywania
problemów;

• pracować w zespole, ponosząc • angażować się w realizację wspólnych


odpowiedzialność za wspólnie działań zespołu;
realizowane zadania;
• modyfikować sposób zachowania,
• przestrzegać podziału ról, zadań i uwzględniając stanowisko wypracowane
odpowiedzialności w zespole; wspólnie z innymi członkami zespołu;

Organizacja pracy • określić strukturę grupy • komunikować się ze współpracownikami


małych zespołów
przygotowuje zadania zespołu do • wskazać wzorce prawidłowej współpracy
realizacji w grupie
• planować realizację zadań • przydzielić zadania członkom zespołu
zapobiegających zagrożeniom zgodnie z harmonogramem planowanych
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia prac

183
• oszacować czas potrzebny na realizację
określonego zadania

• ocenić przydatność poszczególnych • rozdzielić zadania według umiejętności


członków zespołu do wykonania zadania i kompetencji członków zespołu

• ustalić kolejność wykonywania zadań • wydać dyspozycje osobom


zgodnie z harmonogramem prac wykonującym poszczególne zadania
• formułować zasady wzajemnej pomocy • monitorować proces wykonywania
zadań
• koordynować realizację zadań
zapobiegających zagrożeniom • opracować dokumentację dotyczącą
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia realizacji zadania według panujących
standardów

• kontrolować efekty pracy zespołu • ocenić pracę poszczególnych członków


zespołu pod kątem zgodności
• udzielić wskazówek w celu
z warunkami technicznymi odbioru prac
prawidłowego wykonania przydzielonych
zadań

• proponować rozwiązania techniczne • dokonać analizy rozwiązań technicznych


i organizacyjne mające na celu poprawę i organizacyjnych warunków i jakości
warunków i jakości pracy pracy
• proponować rozwiązania techniczne • dokonać analizy rozwiązań technicznych
i organizacyjne mające na celu poprawę i organizacyjnych warunków i jakości
warunków i jakości pracy pracy
• dokonać analizy rozwiązań technicznych
i organizacyjnych warunków i jakości
pracy

184
PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU Kosztorysowanie obiektów i robót budowlanych
propozycje metod nauczania
metoda przypadków, metoda tekstu przewodniego, ćwiczenia, metoda projektu edukacyjnego,
środki dydaktyczne do przedmiotu
 stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do internetu, z drukarką umożliwiającą drukowanie w formacie co
najmniej A3, skanerem, projektorem multimedialnym i wizualizerem, z pakietem programów biurowych, oprogramowaniem umożliwiającym
odtwarzanie plików audiowizualnych i tworzenie prostej grafiki oraz z oprogramowaniem do wykonywania rysunków technicznych, harmonogramów i
kosztorysów budowlanych,
 stanowiska komputerowe dla uczniów (jedno stanowisko dla jednego ucznia) wyposażone w oprogramowanie do wykonywania rysunków
technicznych, harmonogramów i kosztorysów budowlanych,
 przykładowe dokumentacje projektowe obiektów budowlanych, kosztorysy, harmonogramy budowlane, dokumentacje budowy, normy dotyczące
zasad wykonywania rysunku technicznego, zestaw przepisów prawa budowlanego, projekty budowlane,
 modele form i detali architektonicznych, modele rzutni geometrycznych, figury płaskie i przestrzenne, modele konstrukcji, ich elementów i połączeń,
przybory rysunkowe,
 katalogi nakładów rzeczowych, cenniki do kosztorysowania robót budowlanych,
warunki realizacji programu przedmiotu
Zajęcia powinny być prowadzone formie klasowo-lekcyjnej, liczba uczniów do 15 osób, z wykorzystaniem zróżnicowanych form organizacyjnych: pracy
w zespole oraz indywidualnej.
indywidualizacja
Formy indywidualizacji pracy uczniów powinny uwzględniać:
 dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia,
 dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.
Wskazane jest przeprowadzenie szczegółowej diagnozy potrzeb rozwoju ucznia w kontekście specyfiki przedmiotu nauczania (diagnoza posiadanych
kompetencji i potrzeb rozwoju ucznia powinna być wykonana przez zespół nauczycieli i wychowawców z udziałem pedagoga, psychologa, doradcy
zawodowego, rodziców) oraz ustalenie sposobu pracy z uczniem. Dużą uwagę należy zwrócić na uczniów posiadających trudności z uczeniem się. Niemniej
ważni są uczniowie uzdolnieni i szczególnie zainteresowani zawodem, przedmiotem nauczania. Każdy uczeń posiadający szczególne potrzeby i możliwości
powinien mieć określone właściwe dla siebie tempo i zakres pracy w obszarze przedmiotu nauczania z zachowaniem realizacji podstawy programowej.
Przykładowe formy indywidualizacji pracy uczniów:
185
 zastosowanie zindywidualizowanych form pracy z uczniem,
 organizowanie wzajemnego uczenia się w zespołach o zróżnicowanym potencjale intelektualnym bądź w grupach jednorodnych, wykonujących
zadania o odpowiednim poziomie trudności i złożoności,
 zorganizowanie wsparcia przez innych uczestników procesu edukacyjnego, m.in. rodziców, innych nauczycieli, pracowników poradni psychologiczno-
pedagogicznej, specjalistów,
 wykorzystanie technologii informacyjnych i form samokształcenia ucznia do odpowiedniego ukierunkowania jego rozwoju.
Nauczyciel powinien:
 zainteresować ucznia przedmiotem nauczania i kształceniem w zawodzie,
 motywować ucznia do systematycznego uczenia się,
 dostosowywać stopień trudności planowanych ćwiczeń do możliwości ucznia,
 uwzględniać zainteresowania ucznia,
 zachęcać ucznia do korzystania z różnych źródeł informacji,
 udzielać wskazówek, jak wykonać trudne elementy zadań oraz wspomagać w trakcie ich wykonywania,
 ustalać realne cele dydaktyczne zajęć, umożliwiające osiągnięcie przez uczniów zakładanych efektów kształcenia,
 na bieżąco monitorować i oceniać postępy uczniów,
 kształtować poczucie odpowiedzialności za powierzone materiały i środki dydaktyczne.
PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA
Sprawdzanie osiągnięć edukacyjnych ucznia należy dokonać holistycznie przez ocenę: sprawdzianów ustnych i pisemnych, wykonanych ćwiczeń i projektu
edukacyjnego (na ocenę projektu będzie się składać: wartość merytoryczna opracowania, stosowanie słownictwa specjalistycznego oraz przejrzysta struktura
pracy i sposób prezentacji projektu). Oceniając osiągnięcia uczniów, należy zwrócić uwagę na umiejętność logicznego myślenia, dokładność i czas realizacji
ćwiczenia oraz zaangażowanie w jego wykonywanie. W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu przedmiotu należy uwzględnić:
odpowiedzi ustne, wyniki testu pisemnego wielokrotnego wyboru, testu z luką lub rozszerzoną wypowiedzią, ocenę uzyskaną za wykonanie ćwiczeń, ich
poprawność oraz ocenę projektu edukacyjnego. Kryteria oceniania powinny być czytelnie określone na początku nauki w przedmiocie oraz uszczegółowiane
w odniesieniu do bieżących form sprawdzania i kontroli wiedzy i umiejętności.
PROPONOWANE METODY EWALUACJI PRZEDMIOTU
Ewaluacja przedmiotu powinna odbywać się systematycznie. Nauczyciel za każdym razem, gdy bada osiągnięcia swoich uczniów, dokonuje pośrednio
ewaluacji programu przedmiotu.
Do pozyskania danych od uczniów warto zastosować testy standaryzowane i nie standaryzowane, np.:
 test pisemny dla uczniów - ilu uczniów uzyska wyniki testu pisemnego powyżej 50%
186
 test praktyczny dla uczniów - ilu uczniów uzyska wynik testu praktycznego powyżej 75%
Wyniki testów osiągnięć uczniów pokazują, które cele kształcenia w pełni zostały zrealizowane, a które tylko częściowo, lub w ogóle nie zostały zrealizowane.
W wypadku osiągnięcia niesatysfakcjonujących wyników trzeba na bieżąco podjąć decyzję o wprowadzeniu zmian, np. dodaniu lub usunięciu pewnych metod/
technik pracy, zwiększeniu liczby godzin, zrezygnowaniu z treści wykraczających poza podstawę, jeżeli takie zostały dodane. Nauczyciel za każdym razem,
gdy bada osiągnięcia swoich uczniów, dokonuje pośrednio ewaluacji programu przedmiotu. Wyniki testów osiągnięć szkolnych pokazują, które cele
programowe zostały zrealizowane w pełni, które częściowo, a które w ogóle nie zostały zrealizowane.

187
Organizacja i kontrola robót budowlanych oraz sporządzanie kosztorysów -140 godzin (4 tygodnie)- praktyka zawodowa
Cele ogólne przedmiotu
1. Poznanie przepisów dotyczących kontroli robót związanych z zagospodarowaniem terenu budowy i robót ziemnych, robót budowlanych stanu
surowego, budowlanych robót wykończeniowych, robót remontowych obiektów budowlanych;
2. Poznanie zasad organizacji zespołów roboczych do wykonywania robót związanych z zagospodarowaniem terenu budowy i robót ziemnych, robót
budowlanych stanu surowego, budowlanych robót wykończeniowych, robót remontowych obiektów budowlanych;
3. Poznanie podstawowych zasad realizacji i kontroli robót na obiektach budowlanych;
4. Nabycie umiejętności wykorzystania wiadomości dotyczących technologii wykonania elementów konstrukcyjnych obiektów budowlanych i robót
budowlanych;
5. Nabycie umiejętności wykorzystania wiadomości dotyczących technologii wykonania budowlanych robót wykończeniowych;
6. Nabycie umiejętności korzystania dokumentacji projektowej i przetargowej;
7. Nabycie umiejętności pozyskiwania informacji z literatury.
8. Kształtowanie logicznego myślenia podczas wykonywania przedmiarów i obmiarów;
9. Kształtowanie jakości wykonania przydzielonych zadań;
Cele operacyjne
Uczeń potrafi:
1) wymienić dokumentację budowy dotyczącą zagospodarowania terenu budowy oraz wykonywania robót ziemnych, robót budowlanych stanu
surowego, budowlanych robót wykończeniowych, robót remontowych obiektów budowlanych,
2) dobrać wyroby budowlane, środki transportu, sprzęt i narzędzia do wykonywania robót związanych z zagospodarowaniem terenu budowy oraz
wykonywania robót ziemnych, robót budowlanych stanu surowego, budowlanych robót wykończeniowych, robót remontowych obiektów budowlanych,
3) sporządzić zapotrzebowanie na wyroby budowlane, narzędzia i sprzęt do wykonywania robót związanych z zagospodarowaniem terenu budowy oraz
wykonywania robót ziemnych, robót budowlanych stanu surowego, budowlanych robót wykończeniowych, robót remontowych obiektów budowlanych,
4) wyjaśnić zasady koordynacji pracy zespołów roboczych i koordynować ich pracę,
5) zaplanować zakres robót remontowych,
6) wyjaśnić przepisy prawa i zasady dotyczące kontroli wykonywania robót budowlanych związanych z zagospodarowaniem terenu budowy oraz
wykonywania robót ziemnych, robót budowlanych stanu surowego, budowlanych robót wykończeniowych, robót remontowych obiektów budowlanych,
7) stosować przepisy prawa i zasady dotyczące kontroli wykonywania robót budowlanych związanych z zagospodarowaniem terenu budowy oraz
wykonywania robót ziemnych, robót budowlanych stanu surowego, budowlanych robót wykończeniowych, robót remontowych obiektów budowlanych,
8) wykonać przedmiar robót budowlanych,
188
9) wykonać kosztorys na roboty budowlane: kosztorysy ofertowe, inwestorskie, zamienne, dodatkowe i powykonawcze,
10) uzasadnić dobór materiału i sprzętu oraz wybór technologii wykonania na podstawie dokumentacji,
11) wykonać kosztorysy, wykorzystując programy komputerowe,

MATERIAŁ NAUCZANIA Organizacja i kontrola robót budowlanych oraz sporządzanie kosztorysów praktyka zawodowa
Dział programowy Tematy jednostek Liczba Wymagania programowe Uwagi
metodycznych godz. o realizacji

Podstawowe Ponadpodstawowe Etap realizacji


Uczeń potrafi: Uczeń potrafi:

I. Organizowanie robót 1. Bezpieczeństwo i • wyjaśnić zasady bezpieczeństwa i • wyjaśnić zasady bezpieczeństwa i Klasa IV
związanych higiena pracy higieny pracy oraz przepisy prawa higieny pracy oraz przepisy prawa
z zagospodarowaniem dotyczące ochrony przeciwpożarowej dotyczące ochrony środowiska
terenu oraz
• rozróżnić rodzaje czynników • opisać skutki oddziaływania Klasa IV
wykonywaniem robót
szkodliwych występujących w czynników szkodliwych podczas robót
ziemnych
środowisku pracy budowlanych
• opisać czynniki szkodliwe 5) opisać sposoby zapobiegania
środowiska pracy podczas robót zagrożeniom zdrowia i życia podczas
ziemnych i drogowych wykonywania robót budowlanych
• rozróżnić źródła czynników 6) opisać objawy typowych chorób
szkodliwych środowiska pracy zawodowych mogących wystąpić na
podczas robót budowlanych stanowiskach pracy

• określić zagrożenia dla zdrowia i • korzystać ze środków ochrony Klasa IV


życia pracownika oraz mienia i indywidualnej oraz środków ochrony
środowiska podczas wykonywania zbiorowej podczas wykonywania
zadań zawodowych zadań zawodowych
• rozróżnić środki ochrony • rozróżnić środki gaśnicze ze względu
indywidualnej i zbiorowej stosowane na zakres ich stosowania w branży

189
podczas wykonywania zadań budowlanej
zawodowych
• opisać sposoby użycia środków
gaśniczych zależnie od rodzaju pożaru

• powiadamia odpowiednie służby • prezentować udzielanie pierwszej Klasa IV


pomocy w urazowych stanach nagłego
• opisać podstawowe symptomy
zagrożenia zdrowotnego, np. krwotok,
wskazujące na stany nagłego
zmiażdżenie, amputacja, złamanie,
zagrożenia zdrowotnego
oparzenie
• ocenić sytuację poszkodowanego na
• prezentować udzielanie pierwszej
podstawie analizy objawów
pomocy w nieurazowych stanach
obserwowanych u poszkodowanego
nagłego zagrożenia zdrowotnego, np.
• zabezpieczać siebie, omdlenie, zawał, udar
poszkodowanego i miejsce wypadku
• wykonać resuscytację krążeniowo-
• ułożyć poszkodowanego w pozycji oddechową na fantomie zgodnie z
bezpiecznej wytycznymi Polskiej Rady Resuscytacji
i Europejskiej Rady Resuscytacji

I. Organizowanie robót • rozróżnić elementy dokumentacji • odczytać i stosuje specyfikacje Klasa IV


związanych budowy oraz specyfikacje techniczne techniczne wykonania i odbioru robót,
z zagospodarowaniem wykonania i odbioru robót dotyczące normy i instrukcje dotyczące
terenu oraz zagospodarowania terenu budowy zagospodarowania terenu budowy
wykonywaniem robót oraz wykonywania robót ziemnych; oraz wykonywania robót ziemnych;
ziemnych
• odczytać informacje z dokumentacji • zagospodarować teren budowy
budowy dotyczące zagospodarowania zgodnie z projektem;
terenu budowy oraz wykonywania
robót ziemnych;

• objaśnić i stosować zasady • opracować plan zagospodarowania Klasa IV


zagospodarowania terenu budowy; terenu budowy na podstawie założeń
projektowych;

190
• opisać elementy planu
zagospodarowania terenu budowy;

• opisać zasady sporządzania planu • dobrać sposoby zabezpieczania Klasa IV


bezpieczeństwa i ochrony zdrowia; i oznakowania terenu budowy;
• rozróżnić sposoby zabezpieczania • opracować fragmenty planu
i oznakowania terenu budowy; bezpieczeństwa i ochrony zdrowia;
• wyjaśnić zasady współpracy przy
opracowywaniu planu bezpieczeństwa
i ochrony zdrowia;

• określić podstawowe założenia • określić i wyjaśnić sposoby Klasa IV


organizacji placu budowy; wykonywania obiektów zaplecza
administracyjno-socjalnego oraz
• odczytać z dokumentacji projektowej
obiektów tymczasowych;
informacje dotyczące obiektów
zaplecza administracyjno-socjalnego • dobrać sposoby wykonywania tych
oraz obiektów tymczasowych; obiektów do założeń projektu
budowlanego;

• rozróżnić rodzaje budowli ziemnych; • określić sposoby wykonywania robót Klasa IV


ziemnych oraz zabezpieczania skarp,
• określić ogólne zasady prowadzenia
wykopów i nasypów;
robót ziemnych oraz zabezpieczania
skarp, wykopów i nasypów; • dostosować sposoby wykonywania
robót ziemnych oraz zabezpieczania
skarp, wykopów i nasypów do rodzaju
robót i warunków wodno-gruntowych;

• określić wyroby budowlane, środki • opisać środki transportu, sprzęt i Klasa IV


transportu, sprzęt i narzędzia do narzędzia;
wykonywania robót związanych
• dobrać wyroby budowlane, środki
z zagospodarowaniem terenu budowy
transportu, sprzęt i narzędzia do

191
oraz robót ziemnych; wykonywania robót związanych
z zagospodarowaniem terenu budowy
• określić cechy techniczne wyrobów
oraz robót ziemnych;
budowlanych;

• opisać zasady sporządzania • sporządzić zapotrzebowanie na Klasa IV


zapotrzebowania na wyroby narzędzia i sprzęt do wykonywania
budowlane, narzędzia i sprzęt do tych robót;
wykonywania robót związanych
z zagospodarowaniem terenu
budowy;

• ustalić na podstawie danych • zaplanować przebieg robót ziemnych Klasa IV


projektowych zakres i kolejność robót i robót związanych z
ziemnych i robót związanych zagospodarowaniem terenu budowy;
z zagospodarowaniem terenu
budowy;

• opisać zasady organizacji zespołów • dobrać zespoły robocze; Klasa IV


roboczych do wykonywania robót
• wyjaśnić zasady koordynacji pracy
związanych z zagospodarowaniem
zespołów roboczych i koordynuje ich
terenu budowy i robót ziemnych;
pracę;

• wyjaśnić przepisy dotyczące kontroli • opisać etapy kontroli robót; Klasa IV


robót związanych
• stosować przepisy dotyczące kontroli
z zagospodarowaniem terenu budowy
robót;
i robót ziemnych;

II. Organizowanie robót II. Organizowanie robót • rozróżnić części składowe • odczytać i stosować informacje Klasa IV
budowlanych stanu budowlanych stanu dokumentacji budowy; zawarte w dokumentacji budowlanej;
surowego surowego
• rozróżnić specyfikacje techniczne • odczytać i stosować specyfikacje
wykonania i odbioru robót, normy i techniczne wykonania i odbioru robót,
instrukcje dotyczące wykonywania normy i instrukcje dotyczące

192
robót budowlanych stanu surowego; wykonywania robót budowlanych stanu
surowego;

• rozpoznać technologie wykonania • opisać technologie wykonania Klasa IV


elementów konstrukcyjnych obiektów elementów konstrukcyjnych obiektów
budowlanych oraz roboty budowlane budowlanych oraz roboty budowlane
stanu surowego w konstrukcjach:; stanu surowego w konstrukcjach:;
a) murowych a) murowych
b) żelbetowych b) żelbetowych
c) stalowych c) stalowych
d) drewnianych d) drewnianych

• rozpoznać i rozróżnić rodzaje • określić rodzaj materiału, z którego Klasa IV


połączeń elementów konstrukcyjnych; wykonano element konstrukcyjny;
• określić funkcje połączeń elementów
konstrukcyjnych;

• odczytać z dokumentacji projektowej • określić i dobrać technologie Klasa IV


zakres i technologię robót wykonywania tych robót;
betoniarskich, zbrojarskich,
• opisać i stosować sposoby
ciesielskich, murarskich
wykonywania tych robót;
i montażowych;
• opisać zasady dostosowania
warunków budowy do technologii
wykonywania tych robót;

• rozpoznać wyroby budowlane do • określić i rozróżnić wyroby Klasa IV


wykonywania danego zakresu robót budowlane, środki transportu, sprzęt i
budowlanych stanu surowego; narzędzia niezbędne do wykonywania
robót budowlanych stanu surowego;
• rozpoznać środki transportu, sprzęt i
narzędzia do wykonywania robót
193
budowlanych stanu surowego • określić właściwości techniczne
wyrobów budowlanych stosowanych
do wykonywania robót budowlanych
stanu surowego;

• opisać zasady sporządzania • sporządzić zapotrzebowanie na Klasa IV


zapotrzebowania na wyroby wyroby budowlane, narzędzia i sprzęt
budowlane, narzędzia i sprzęt do do wykonywania robót budowlanych
wykonywania robót budowlanych stanu surowego;
stanu surowego;

• opisać zasady tworzenia • ustalić zakres i kolejność robót Klasa IV


harmonogramu robót budowlanych budowlanych;
stanu surowego;

• opisać zasady doboru zespołów • dobrać zespoły robocze i koordynuje Klasa IV


roboczych do wykonywania robót ich prace;
budowlanych stanu surowego;

• wyjaśnić przepisy prawa i zasady • stosować przepisy prawa dotyczące Klasa IV


dotyczące kontroli wykonywania robót kontroli;
budowlanych stanu surowego;

III. Organizowanie robót III. Organizowanie robót • rozróżnić części składowe • stosować dokumentację budowy, Klasa IV
wykończeniowych wykończeniowych dokumentacji budowy, specyfikacje specyfikacje techniczne wykonania
techniczne wykonania i odbioru robót, i odbioru robót, normy i instrukcje
normy i instrukcje dotyczące dotyczące wykonywania budowlanych
wykonywania budowlanych robót robót wykończeniowych;
wykończeniowych;
• odczytać informacje zawarte w
dokumentacji budowy, specyfikacjach
technicznych wykonania i odbioru
194
robót, normach i instrukcjach
dotyczących wykonywania
budowlanych robót wykończeniowych;

• rozpoznać technologie wykonania • opisać technologie wykonania


budowlanych robót wykończeniowych; budowlanych robót wykończeniowych;

• opisać sposoby wykonywania robót • dobrać sposoby wykonywania tych


tynkarskich, malarskich, tapeciarskich, robót;
posadzkarskich, okładzinowych
i systemów suchej zabudowy;

• rozpoznać wyroby budowlane, środki • opisać wyroby budowlane, środki


transportu, sprzęt i narzędzia do transportu, sprzęt i narzędzia do
wykonywania budowlanych robót wykonywania określonych
wykończeniowych; budowlanych robót wykończeniowych;

• opisać zasady sporządzania • opisać elementy zapotrzebowania na


zapotrzebowania na wyroby wyroby budowlane, narzędzia i sprzęt
budowlane, narzędzia i sprzęt do do wykonywania budowlanych robót
wykonywania budowlanych robót wykończeniowych;
wykończeniowych;

• opisać zasady tworzenia • ustalić zakres i kolejność robót


harmonogramu robót wykończeniowych;
wykończeniowych;

• opisać zasady doboru zespołów • dobrać zespoły robocze i koordynuje


roboczych do wykonywania ich prace;
budowlanych robót wykończeniowych;

• wyjaśnić przepisy prawa dotyczące • stosować przepisy prawa i zasady


kontroli wykonywania budowlanych dotyczące kontroli;
robót wykończeniowych;

195
• opisać zasady kontroli;

IV. Organizowanie IV. Organizowanie robót • rozróżnić części składowe • odczytać informacje zawarte w Klasa IV
robót związanych z związanych z dokumentacji budowy, specyfikacje dokumentacji budowy, specyfikacjach
utrzymaniem obiektów utrzymaniem obiektów techniczne wykonania i odbioru robót, technicznych wykonania i odbioru
budowlanych budowlanych normy i instrukcje dotyczące robót, normach i instrukcjach
wykonywania robót remontowych dotyczących wykonywania robót
obiektów budowlanych; remontowych obiektów budowlanych;
• stosować dokumentację budowy,
specyfikacje techniczne wykonania
i odbioru robót, normy i instrukcje
dotyczące wykonywania robót
remontowych obiektów budowlanych;

• opisać rodzaje robót remontowych • zaplanować zakres robót;


w obiektach budowlanych;
• wyjaśnić zasady planowania robót;

• wyjaśnić zasady inwentaryzacji • sporządzić inwentaryzację obiektów;


obiektów budowlanych
przeznaczonych do remontu;
• wykonać pomiary inwentaryzacyjne
obiektów;

• wyjaśnić zasady prowadzenia • stosować zasady prowadzenia


książki obiektu budowlanego; książki obiektu budowlanego;

• wyjaśnić zasady sporządzania • stosować zasady sporządzania


wniosków o pozwolenie na remont wniosków o pozwolenie na remont
obiektów budowlanych; obiektów budowlanych;

• wyjaśnić sposoby wykonywania • dostosować sposoby wykonywania


remontów obiektów budowlanych; remontów obiektów budowlanych do
196
rodzaju obiektu i zakresu remontu;

• rozpoznać i rozróżnić wyroby • dobrać wyroby budowlane, środki


budowlane, środki transportu, sprzęt i transportu, sprzęt i narzędzia do
narzędzia do wykonywania remontów wykonywania remontów;
obiektów budowlanych;

• wyjaśnić zasady przygotowania • opisać elementy zapotrzebowania na


zapotrzebowania na wyroby wyroby budowlane, narzędzia i sprzęt
budowlane, narzędzia i sprzęt do do wykonywania remontów obiektów
wykonywania remontów obiektów budowlanych;
budowlanych;

• opisać zasady sporządzania • opracować harmonogram robót


harmonogramu robót remontowych remontowych;
obiektów budowlanych;

• opisać zasady doboru zespołów • dobrać zespoły robocze i koordynuje


roboczych do wykonywania remontów ich prace;
obiektów budowlanych;

• wyjaśnić przepisy prawa dotyczące • stosować przepisy prawa dotyczące


kontroli wykonywania robót kontroli;
remontowych obiektów budowlanych;

V. Organizowanie robót V. Organizowanie robót • rozróżnić części składowe • stosować dokumentację projektową Klasa IV
związanych z rozbiórką związanych z rozbiórką dokumentacji projektowej rozbiórki rozbiórki obiektów budowlanych;
obiektów budowlanych obiektów budowlanych obiektów budowlanych;
• odczytać informacje zawarte w
dokumentacji budowy, specyfikacjach
technicznych wykonania i odbioru
robót, normach i instrukcjach
dotyczących wykonywania rozbiórki

197
obiektów budowlanych;

• wyjaśnić zasady inwentaryzacji • stosować zasady inwentaryzacji;


obiektów budowlanych
• sporządzić inwentaryzację obiektów;
przeznaczonych do rozbiórki (kp
• wykonać pomiary inwentaryzacyjne;

• wyjaśnić zasady sporządzania • stosować zasady sporządzania


wniosków o pozwolenie na rozbiórkę wniosków;
obiektów budowlanych;

• opisać zasady zabezpieczania • dostosować sposoby zabezpieczania


i oznakowania terenu robót i oznakowania terenu robót
rozbiórkowych obiektów budowlanych; rozbiórkowych obiektów budowlanych
do charakteru robót oraz wielkości i
rodzaju obiektu;

• opisać sposoby wykonywania robót • dostosować sposoby wykonywania


rozbiórkowych obiektów budowlanych; robót rozbiórkowych obiektów
budowlanych do rodzaju i wielkości
obiektu oraz do zakresu robót
rozbiórkowych;

• opisać środki transportu, sprzęt • dostosować i wybiera środki


i narzędzia do wykonywania robót transportu, sprzęt i narzędzia do
rozbiórkowych obiektów budowlanych; wykonywania robót;

• ustalić zakres robót rozbiórkowych • opracować harmonogram robót;


obiektów budowlanych;
• opisać zasady sporządzania
harmonogramu robót;

• opisać zasady wyboru zespołów • dobrać zespoły robocze i koordynuje


roboczych do wykonywania robót
198
rozbiórkowych obiektów budowlanych; ich prace;

• określić przepisy dotyczące kontroli • stosować przepisy dotyczące kontroli


wykonywania robót rozbiórkowych wykonywania robót;
obiektów budowlanych;

• wyjaśnić zasady sporządzania • wymienić elementy rozliczenia


rozliczenia wyrobów budowlanych wyrobów budowlanych pochodzących
pochodzących z rozbiórki obiektów z rozbiórki;
budowlanych;

VI. Sporządzanie VI. Sporządzanie • rozróżnić rodzaje kosztorysów; • określić i opisać zasady sporządzania Klasa IV
kosztorysów robót kosztorysów robót kosztorysów robót budowlanych;
budowlanych budowlanych
• opisać kosztorysy robót
budowlanych;

• rozróżnić części składowe • stosować dokumentację, specyfikacje


dokumentacji projektowej, specyfikacji techniczne wykonania i odbioru robót
technicznych wykonania i odbioru oraz normy i instrukcje dotyczące
robót oraz norm i instrukcji wykonywania robót budowlanych;
dotyczących wykonywania robót
budowlanych;
• odczytać informacje zawarte w
dokumentacji budowy, specyfikacjach
technicznych wykonania i odbioru
robót oraz normach i instrukcjach
dotyczących wykonywania robót
budowlanych;

• rozróżnić dokumenty przetargowe; • wyjaśnić sposób tworzenia


dokumentacji przetargowej;
• stosować dokumenty przetargowe;

199
• opisać katalogi nakładów • stosować katalogi nakładów
rzeczowych i publikacje cenowe do rzeczowych i publikacje cenowe do
kosztorysowania robót budowlanych; kosztorysowania robót budowlanych;
• odczytać informacje zawarte w
katalogach nakładów rzeczowych i
publikacjach cenowych do
kosztorysowania robót budowlanych;

• ustalić zakres robót budowlanych na • obliczyć ilość robót budowlanych na


podstawie dokumentacji projektowej; podstawie dokumentacji projektowej;
• wyjaśnić pojęcie przedmiaru;

• wyjaśnić pojęcie obmiaru; • obliczyć ilość wykonanych robót


budowlanych;
• ustalić zakres robót budowlanych do
obmiaru;

• opisać zasady tworzenia • opracować określone kosztorysy


kosztorysów ofertowych, robót budowlanych;
inwestorskich, zamiennych,
dodatkowych i powykonawczych;
• ustalić założenia do kosztorysowania
robót budowlanych;

• rozróżnić programy komputerowe • stosować programy komputerowe


wykorzystywane w kosztorysowaniu w podczas opracowywania kosztorysu;
budownictwie;

• rozróżnić publikacje cenowe • stosować informacje zawarte w


dotyczące szacowania wartości publikacjach cenowych do szacowania
zamówienia; wartości zamówieni;
• interpretować informacje zawarte

200
w publikacjach;

201
PROJEKT EWALUACJI PROGRAMU NAUCZANIA TECHNIK BUDOWNICTWA.

Cele ewaluacji
Określenie jakości i skuteczności realizacji programu nauczania zawodu w zakresie:
– osiągania efektów kształcenia,
– doboru oraz zastosowania form, metod i strategii dydaktycznych,
– współpracy z pracodawcami,
– wykorzystania bazy technodydaktycznej.

Faza refleksyjna

Obszar badania Pytania kluczowe Wskaźniki świadczące o Metody, techniki Termin badania
efektywności badania/ narzędzia

Układ materiału nauczania 1. Czy w programie nauczania określono - Program nauczania umożliwia Ankieta Przed
danego przedmiotu przedmioty odrębnie do pierwszej i do przygotowanie do egzaminu ewaluacyjna, analiza rozpoczęciem
drugiej kwalifikacji? potwierdzającego kwalifikacje; dokumentów realizacji
programu
2. Czy program nauczania uwzględnia - Układ programu jest spiralny;
nauczania
spiralną strukturę treści?
- Efekty kształcenia, kluczowe dla
3. Czy efekty kształcenia, kluczowe dla zawodu technik budownictwa są
zawodu zostały podzielone na materiał kształtowane na przedmiotach
nauczania w taki sposób aby były teoretycznych i praktycznych w
kształtowane przez kilka przedmiotów w sposób spiralny, rozszerzając
całym cyklu kształcenia w zakresie danej zakres efektu;
kwalifikacji?
- Analiza dokumentacji ze spotkań
4. Czy wszyscy nauczyciele współpracują zespołu;
przy ustalaniu kolejności realizacji treści
- Analiza dokumentacji ze spotkań
programowych?
z pracodawcami;

202
5. Czy do opracowania programu
nauczania zawodu włączono
przedstawicieli pracodawców

Relacje między 1. Czy program nauczania uwzględnia - Program nauczania ułatwia Analiza podstawy Przed
poszczególnymi podział na przedmioty teoretyczne i zajęcia uczenie się innych przedmiotów programowej, rozpoczęciem
elementami i częściami organizowane w formie zajęć struktury programu realizacji
- Struktura programu nauczania
programu praktycznych? nauczania, analiza programu
wskazuje na przenikanie treści
wymagań nauczania
2. Czy program nauczania uwzględnia programowych pomiędzy
podstawowych i
korelację międzyprzedmiotową? przedmiotami.
ponadpodstawowyc
h programu, ankieta
ewaluacyjna.

Trafność doboru materiału 1. Jaki jest stan wiedzy uczniów z treści - Materiał nauczania, zastosowane Analiza podstawy Przed
nauczania, metod, bazowych dla przedmiotu przed metody i dobór środków programowej, rozpoczęciem
środków dydaktycznych, rozpoczęciem wdrażania programu? dydaktycznych wspomagają struktury programu realizacji
form organizacyjnych ze przygotowanie ucznia do zdania nauczania, analiza programu
względu na przyjęte cele, egzaminu zawodowego celów nauczania, nauczania
wymagań
2. Czy cele nauczania zostały poprawnie podstawowych i
- Zgodność celów nauczania ponadpodstawowyc
sformułowane?
z efektami kształcenia określonymi h programu, metod
w podstawie programowej nauczania, środków
dydaktycznych i
sposobów i
3. Czy cele nauczania odpowiadają - Zgodność celów nauczania warunków realizacji
opisanym treściom programowym? z treściami nauczania programu programu, ankieta
ewaluacyjna

4. Czy dobór metod nauczania pozwoli na - Adekwatność proponowanych


osiągnięcie celu? metod nauczania do realizowanych

203
treści i efektów kształcenia

5. Czy zaproponowane metody umożliwiają - Adekwatność proponowanych


realizację treści? metod nauczania do realizowanych
treści i efektów kształcenia

6. Czy dobór środków dydaktycznych


pozwoli na osiągniecie celu? - Zgodność proponowanych
środków dydaktycznych z
podstawą programową i ich dobór
do realizowanych celów kształcenia
- Dostosowanie programu
nauczania do potrzeb rynku pracy,
aktualność treści programowych z
technologiami stosowanymi w
zawodzie

Stopień trudności 1. Czy program nie jest przeładowany, - Dostosowanie treści programu Analiza podstawy Przed
nauczania trudny? nauczania do poziomu nauczania programowej, rozpoczęciem
oraz ilości godzin przeznaczonych struktury programu realizacji
2. Czy jego realizacja nie powoduje
na realizację programu nauczania, analiza programu
negatywnych skutków ubocznych.
celów nauczania, nauczania
- Program nauczania jest
wymagań
atrakcyjny dla uczniów i rozwija
podstawowych i
jego zainteresowania.
ponadpodstawowyc
h programu, metod
nauczania, środków
dydaktycznych i
sposobów i

204
warunków realizacji
programu, ankieta
ewaluacyjna

Faza kształtująca

Przedmiot badania Pytania kluczowe Wskaźniki Zastosowane Termin badania


metody, techniki
(wynika założonych w (Jakie należy zadać pytania, aby uzyskać Wynika z kryteriów weryfikacji
narzędzia
podstawie programowej i informację czy dany wskaźnik został
realizowanych w programie osiągnięty)
nauczania efektów
kształcenia – dotyczy
kluczowych efektów)

Np. Np. Np. sprawdziany, W trakcie


realizacji działu
Wykonanie zapraw 1. Czy uczeń opisuje zasady wykonywania 1. Opisuje zasady wykonywania kartkówki,
programowego;
murarskich. zapraw murarskich. zapraw murarskich.
ćwiczenia
Po
2. Czy uczeń odmierza składniki zapraw 2. Odmierza składniki zapraw
projekty zrealizowaniu
murarskich. murarskich.
ocenianie bieżące działu
3. Czy uczeń określa kolejność dozowania 3. Określa kolejność dozowania programowego
(odpowiedź ustna)
składników zapraw murarskich. składników zapraw murarskich.
4. Czy uczeń dozuje składniki zapraw 4. Dozuje składniki zapraw
murarskich zgodnie z zasadami, na murarskich zgodnie z zasadami, na
podstawie receptur i instrukcji podstawie receptur i instrukcji
producentów. producentów.
5. Czy uczeń dozuje składniki zapraw 5. Dozuje składniki zapraw
murarskich zgodnie z zasadami, na murarskich zgodnie z zasadami, na
podstawie proporcji wagowych i podstawie proporcji wagowych
objętościowych. i objętościowych.
6 Czy uczeń określa czas mieszania 6 Określa czas mieszania
205
składników zapraw murarskich. składników zapraw murarskich.
7. Czy uczeń miesza składniki zapraw 7. Miesza składniki zapraw
murarskich zgodnie z zasadami. murarskich zgodnie z zasadami.

Np. 1. Czy uczeń określa zasady wykonywania 1. Określa zasady wykonywania sprawdziany, W trakcie
murowanych konstrukcji budowlanych, np. murowanych konstrukcji realizacji działu
Wykonanie murowanych kartkówki,
ścian działowych. budowlanych, np. ścian programowego;
konstrukcji budowlanych.
działowych. ćwiczenia
2. Czy uczeń przygotowuje wyroby Po
budowlane, np. zaprawę murarską, pustaki, 2. Przygotowuje wyroby projekty zrealizowaniu
w odpowiedniej ilości zgodnie budowlane, np. zaprawę murarską, ocenianie bieżące działu
z dokumentacją projektową. pustaki, (odpowiedź ustna) programowego
w odpowiedniej ilości zgodnie
3.Czy uczeń wyznacza położenie
z dokumentacją projektową.
elementów murowanych konstrukcji
budowlanych na podstawie dokumentacji 3.Wyznacza położenie elementów
budowlanej. murowanych konstrukcji
budowlanych na podstawie
4. Czy uczeń muruje zgodnie z zasadami,
dokumentacji budowlanej.
np. ściany działowe z pustaka.
4. Muruje zgodnie z zasadami, np.
5. Czy uczeń muruje ściany z pustaka,
ściany działowe z pustaka.
stosując różne wiązania zgodnie
z zasadami. 5. Muruje ściany z pustaka,
stosując różne wiązania zgodnie
6. Czy uczeń wykonuje spoinowanie ścian
z zasadami.
zgodnie z zasadami
6. Wykonuje spoinowanie ścian
7. Czy uczeń wykonuje licowanie ścian
zgodnie z zasadami
zgodnie z zasadami.
7. Wykonuje licowanie ścian
zgodnie z zasadami.

Dobór wyrobów 1. Czy uczeń rozpoznaje wyroby 1.Rozpoznaje wyroby budowlane sprawdziany, W trakcie
budowlanych, środków budowlane do wykonywania danego do wykonywania danego zakresu realizacji działu

206
transportu, sprzętu i zakresu robót budowlanych stanu robót budowlanych stanu kartkówki, programowego;
narzędzi do wykonywania surowego? surowego.
ćwiczenia Po
robót budowlanych stanu
2.Czy uczeń rozpoznaje środki transportu, 2.Rozpoznaje środki transportu, zrealizowaniu
surowego. projekty
sprzęt i narzędzia do wykonywania robót sprzęt i narzędzia do wykonywania działu
budowlanych stanu surowego? robót budowlanych stanu ocenianie bieżące programowego
surowego. (odpowiedź ustna)
3. Czy uczeń określa i rozróżnia wyroby
budowlane, środki transportu, sprzęt i 3. Określa i rozróżnia wyroby
narzędzia niezbędne do wykonywania budowlane, środki transportu,
robót budowlanych stanu surowego? sprzęt i narzędzia niezbędne do
wykonywania robót budowlanych
4. Czy uczeń określa właściwości
stanu surowego.
techniczne wyrobów budowlanych
stosowanych do wykonywania robót 4. Rozróżnia wyroby budowlane,
budowlanych stanu surowego? środki transportu, sprzęt i
narzędzia niezbędne do
5. Czy uczeń sporządza zapotrzebowanie
wykonywania robót budowlanych
na wyroby budowlane, narzędzia i sprzęt
stanu surowego.
do wykonywania robót budowlanych stanu
surowego ? 5. Określa właściwości techniczne
wyrobów budowlanych
stosowanych do wykonywania
robót budowlanych stanu
surowego.
6. Sporządza zapotrzebowanie na
wyroby budowlane do
wykonywania robót budowlanych
stanu surowego.
7. Sporządza zapotrzebowanie na
narzędzia do wykonywania robót
budowlanych stanu surowego.

207
8. Sporządza zapotrzebowanie na
sprzęt do wykonywania robót
budowlanych stanu surowego.

Sporządzanie przedmiaru 1. Czy uczeń rozróżnia rodzaje 1. Rozróżnia rodzaje kosztorysów. sprawdziany, W trakcie
robót budowlanych. kosztorysów? realizacji działu
2. Określa zasady sporządzania kartkówki,
programowego;
2. Czy uczeń określa i opisuje zasady kosztorysów robót budowlanych.
ćwiczenia Po
sporządzania kosztorysów robót
3. Opisuje zasady sporządzania zrealizowaniu
budowlanych? projekty
kosztorysów robót budowlanych. działu
3. Czy uczeń opisuje kosztorysy robót ocenianie bieżące programowego
4. Opisuje kosztorysy robót
budowlanych? (odpowiedź ustna)
budowlanych.

Sporządzanie planu 1. Czy uczeń objaśnia i stosuje zasady 1. Objaśnia zasady sprawdziany, W trakcie
zagospodarowania terenu zagospodarowania terenu budowy? zagospodarowania terenu budowy. realizacji działu
kartkówki,
budowy. 2. Czy uczeń opisuje elementy planu programowego;
2. Stosuje zasady
zagospodarowania terenu budowy? ćwiczenia
zagospodarowania terenu budowy. Po
3. Czy uczeń opracowuje plan projekty zrealizowaniu
3. Opisuje elementy planu
zagospodarowania terenu budowy na ocenianie bieżące działu
zagospodarowania terenu budowy.
podstawie założeń projektowych? (odpowiedź ustna) programowego
4. Opracowuje plan
zagospodarowania terenu budowy
na podstawie założeń
projektowych.

Faza podsumowująca

Przedmiot badania Pytania kluczowe Wskaźniki Zastosowane Termin badania


metody, techniki
narzędzia

208
Sprawność szkoły Ilu z uczniów, którzy rozpoczęli naukę w 70% uczniów zapisanych w Ankieta Po ukończeniu
szkole, ukończyło ją? pierwszej klasie ukończyło szkołę ewaluacyjna, analiza klasy
dokumentacji, programowej,
Jaka jest liczba poprawek z przedmiotów 10% uczniów zdawało egzamin
wywiad po zakończeniu
zawodowych? poprawkowy
społecznościowy, całego cyklu
Ilu uczniów nie otrzymało promocji do 95% uczniów otrzymało promocję nauczania
kolejnej klasy? do klasy programowo wyższej
Ilu absolwentów kontynuuje naukę w 10% absolwentów kontynuuje
szkole wyższej? naukę na uczelni wyższej
5. Ilu absolwentów uzyskuje kwalifikacje 20% absolwentów uzyskuje
dodatkowe? kwalifikacje dodatkowe
1.Czy wszyscy nauczyciele uczestniczyli w
opracowaniu/modyfikacji programu
Wszyscy nauczyciele współpracują
nauczania
w opracowaniu czy też modyfikacji
2.Czy wszyscy nauczyciele uczestniczą w programu nauczania.
kształtowaniu kompetencji kluczowych

Wszyscy nauczyciele uczestniczą


w kształtowaniu kompetencji
kluczowych.

Uczestnictwo uczniów w 1. Ilu uczniów przystąpiło do olimpiad 5% uczniów przystąpiło do Analiza Czerwiec
olimpiadach zawodowych zawodowych? olimpiady zawodowej dokumentacji (każdy rok
szkolny)
2. Ilu uczniów uzyskało minimum tytuł
laureata?
3. Ilu uczniów uzyskało tytuł finalisty?

Wyniki egzaminów 1. Ilu uczniów zdało egzamin 70% uczniów uzyskało świadectwo Wyniki egzaminów Po zakończeniu
potwierdzających potwierdzających kwalifikacje w zawodzie? potwierdzający kwalifikację w potwierdzających całego cyklu
kwalifikacje w zawodzie kwalifikacje w
209
2. Ilu uczniów potwierdziło wszystkie zawodzie zawodzie kształcenia
kwalifikacje potrzebne do zdobycia
70% uczniów przystępujących do
dyplomu zawodowego?
egzaminu uzyskało dyplom
potwierdzający kwalifikacje w
zawodzie

Współpraca szkoły z 1. Z iloma placówkami współpracuje szkoła Szkoła współpracuje z min. 1 Analiza W całym cyklu
pracodawcami w zakresie kształcenia praktycznego placówką. dokumentacji szkoły. kształcenia.
uczniów?
Uczniowie odbywają praktyki w
2. W ilu zakładach pracy odbywają się min. 10 zakładach pracy.
praktyki uczniowskie?
Szkoła posiada co najmniej 1
3. Czy szkoła zawarła umowy patronackie umowę patronacką.
z firmami z branży gazowniczej?
Sporządzono bazę danych.
4. Czy istnieje baza danych pracodawców
współpracujących ze szkołą?

Wpływ sposobu realizacji 1. Jakie zmiany zaszły w sposobie Uczniowie komunikują się z kulturą Ankiety, techniki Po zakończeniu
programu na kompetencje komunikowania się uczniów? i zasadami etyki. socjometryczne cyklu
personalno-społeczne kształcenia
2. Jak zmieniły się postawy uczniów
uczniów
względem siebie?
Uczniowie potrafią rozwiązywać
3. Czy uczniowie samodzielnie aktualizują konflikty, uczniowie współpracują
swoją wiedzę i planują rozwój zawodowy? w zespole.
Uczniowie aktualizują widzę
i planują swój rozwój.

210
LITERATURA ZALECANA DO ZAWODU.
Technologia budownictwa część 1. Tłumacze: Elżbieta Hejnowicz , Henryk Mazepa , Wydawnictwo REA 2012,
Technologia budownictwa część 2 Tłumacze: Elżbieta Hejnowicz , Henryk Mazepa , Wydawnictwo REA 2012,
Budownictwo ogólne Tom 1. Materiały i wyroby budowlane praca zbiorowa , Wydawnictwo Arkady rok wydania: 2010, dodruk cyfrowy 2014
Budownictwo ogólne Tom 3 Elementy budynków. Podstawy projektowania praca zbiorowa rok wydania: 2011, dodruk cyfrowy 2015
Budownictwo ogólne Tom 4. Konstrukcje budynków praca zbiorowa Wydawnictwo Arkady rok wydania 2009
Nowy poradnik majstra budowlanego praca zbiorowa pod redakcją Janusza Panasa Wydawnictwo Arkady rok wydania: 2012
Materiały do ćwiczeń projektowych z budownictwa ogólnego, Tomasz Gorzelańczyk, Krzysztof Schabowicz, , Wydawnictwo Arkady rok wydania 2009,
Mechanika konstrukcji. Przykłady obliczeń, praca zbiorowa, Wydawnictwo Arkady rok wydania 2004,
Rozbiórki budynków i budowli Anna Rawska-Skotniczny, Wydawnictwo Naukowe PWN rok wydania: 2016
Rusztowania robocze i ochronne użytkowanie – odbiór – nadzór Wydawnictwo Naukowe PWN rok wydania: 2018,
Rysunek techniczny budowlany, Wojciech Skowroński, Elżbieta Miśniakiewicz Wydawnictwo Arkady rok wydania 2019
Rysunek techniczny budowlany; Tadeusz Maj; Wydawnictwo WSIP 2019
Wykonywanie i kontrolowanie robót konstrukcyjno-budowlanych. Część 1, Tadeusz Maj, Mirosława Popek, Mirosław Kozłowski, Wydawnictwo WSIP 2018
Wykonywanie i kontrolowanie robót konstrukcyjno-budowlanych Część 2, Tadeusz Maj Wydawnictwo WSIP 2019
BHP w branży budowlanej; Wanda Bukała, Małgorzata Karbowiak, Wydawnictwo. WSIP 2016
Budownictwo ogólne; Mirosława Popek, Bożena Wapińska, Wydawnictwo WSIP 2019
Konstrukcje budowlane Mirosława Popek, Zbigniew Romik, Wydawnictwo WSIP 2015
Organizacja i kontrola robót budowlanych oraz sporządzanie kosztorysów, część 1 Beata Bisaga, Maria Jolanta Bisaga, Wydawnictwo WSIP 2019
Organizacja i kontrola robót budowlanych oraz sporządzanie kosztorysów, część 2 Beata Bisaga, Maria Jolanta Bisaga, Wydawnictwo WSIP 2019
Organizacja i przygotowanie budowy; Tadeusz Maj; Wydawnictwo WSIP 2018
Pracownia sporządzania kosztorysów i dokumentacji przetargowej, Renata Solonek, Wydawnictwo WSIP 2018
Wykonywanie zapraw murarskich i tynkarskich oraz mieszanek betonowych; Mirosława Popek; wyd. WSIP 2018
Wykonywanie murowanych konstrukcji budowlanych; Mirosława Popek; wyd. WSIP 2018
Wykonywanie tynków; Mirosława Popek; wyd. WSIP 2018
Wykonywanie remontów oraz rozbiórki murowanych konstrukcji budowlanych; Mirosława Popek; wyd. WSIP 2018
211

You might also like