Professional Documents
Culture Documents
TİCARET BAKANLIĞI
Moskova Büyükelçiliği Gümrük Müşavirliği
Dışa açılarak büyümeyi gerçekleştirebilmek için, bir plan, strateji ve yeterli dahili kapasiteye
ihtiyaç vardır.
Organik büyüme mi, inorganik büyüme mi?
Güçlü yönetim ve etkili planlama ile iş büyütüldüğünde işletmenin içi ve dışı bilinir. Pazar
yerindeki değişikliklerin avantajlarından faydalanmak için hızlı hareket edilebilir ve vizyonun
gerçekleştiği gözlemlenebilir. Aynı zamanda organik büyüme, işlerin istendiği oranda
büyütülmesine olanak sağlar.
Organik büyümede kaynakların sınırlı olması sebebiyle işlerin büyütülmesi daha zor olacaktır.
Pazar, bir noktadan sonra büyümeye imkan tanımayabilir. Buna ek olarak büyüme ile ilgili
planlar, rekabet yüzünden engellenebilir, beklentileri azaltmaya neden olabilir ve sınırlı
fırsatlar nedeniyle işyerini kapatma ihtimalini düşünmeye neden olabilir. İşin sıfırdan
büyütülmesi sürekli olarak pozitif nakit akışı sağlamayı gerektirir.
İşi inorganik olarak büyütmek ya başka bir şirket ile birleşerek veya başka bir şirket satın
alınarak gerçekleşir. Bu durum, kısa sürede varlıkların, gelirin ve pazar mevcudiyetinin
artmasını sağlar. İki işletmenin değerlerinin birleştirilmesi kredi limitinin kuvvetlenmesine
yardımcı olur. Aynı zamanda inorganik büyüme ile artan personel uzmanlığından da
faydalanmayı olanaklı hale getirir.
Başka bir şirket ile güçlerin birleşmesi yönetim yetilerinin çarpıcı biçimde genişletilmesini
gerektirir. Çalışan sayısının artar. Değişiklikler yapılması gerektiğinde kontrol edilmesi
gereken daha fazla varlık olur. Buna ek olarak büyümenin yönü kontrol edilemeyebilir.
Aslında ikinci işe odaklanmak vizyonun yönetimi ele almasına neden olabilir. Uzmanlık alanı
olunmayan pazar alanlarına girilebilir. Birleşmelerin ve satın almaların birçoğu finansman ve
borçlanma gerektirir. Ancak iki kuruluşun birleşmesi daha geniş müşteri tabanından dolayı
daha iyi nakit akışı ve satış büyümesi sağlar.
Firmanın kurumsal bir dağıtım firması ile çalışması son derece önemlidir. İyi bir distribütör,
eşyayı nihai alıcıya veya perakendeciye teslim etmeli, satışı tamamlamalı, gümrük ve antrepo
işlemleri dahil lojistik desteği sağlamalıdır.
Distribütör kullanmanın alternatifi olarak, Rusya Federasyonunda bir şube veya depo açmak
ciddi avantajları beraberinde getirecektir. Bu sayede operasyonlar üzerinde tam kontrol
imkânı sağlanarak piyasada kalıcı yer edinilebilecektir. Ayrıca şube, depo, mağaza açmak
suretiyle devlet desteklerinden faydalanıp maliyet avantajlarına sahip olunabilecektir.
Bir diğer alternatif olarak inorganik satış opsiyonları seçilebilir. Bir Rus firması ile iş ortaklığı
yaparak, ihracat artırabilir. Böyle bir iş ortaklığı, ürünlerin marka bilinirliliğine de ciddi katkı
sağlayacaktır.
EAC Sertifikasyonu
Ekonomik reformların başlangıcında, 1992 yılında Rusya Federasyonu hükümeti “tüketici
haklarının korunması” üzerine bir yasa kabul etti ve Hükümet, sertifikaya tabi ürünlerin ve
hizmetlerin bir listesini yayınlamakla yükümlü bulundu. 2002 yılı sonuna kadar
“Standartlaştırmaya ilişkin”, “Ürünlerin ve hizmetlerin sertifikalandırılmasına ilişkin”,
“Halkın sağlık ve epidemiyolojik güvenliğine ilişkin”, “Kalite ve kalite standartları” gibi
sürekli düzenlenen ve değiştirilen bir takım yasal ve ikincil düzenlemeler yapıldı. Son olarak,
27.12.2002 tarihli “Teknik Düzenleme” Federal Yasası kabul edildi.
Teknik Düzenleme Yasasının amacı, piyasadaki ticari malların serbest dolaşımı ile
vatandaşların yaşam, sağlık ve mülkiyet güvenliği, çevre güvenliği, hayvan ve bitki korunumu
arasında makul bir denge kurmaktır. Yeni yasanın normatif temelini, zarar riskinin derecesine
göre, farklı ürün grupları için güvenlik sağlayan minimum şartları içeren “Teknik Özellikler”
oluşturacaktır. Başka bir deyişle, devlet, ürünlerin yalnızca güvenliğini garanti edecek ve bu
güvenlik standartları herkes için zorunlu olacaktır. Ulusal standartlar da dahil olmak üzere
diğer tüm standartlar talep üzerine sağlanacaktır.
EAC Belgesine dahil olan ve olmayan ürünler resmi düzenlemelerle belirlenmiştir. EAC
Uygunluk Sertifikası kapsamına girmeyen ürünler için her ülkenin kendi kuruluşlarından o
ülkenin kalite belgesini almak gerekebilir. Rusya’da GOST Sistemi eskiden beri uygulanan
bir sistem olarak geçerliliğini muhafaza etmekte ve buna istinaden çıkarılan belgeler “Rusya
GOST Sertifikası” veya kısaca “Rusya Sertifikası” olarak adlandırılmaktadır.
Türkiye’de doğrudan EAC Belgesi veren bir firma yoktur, EAC Belgesi (EAC Uygunluk
Sertifikası ya EAC Uygunluk Deklarasyonu) ancak Avrasya Gümrük Birliği sınırları
dahilinde devlet tarafından Akredite edilerek yetkilendirilmiş Sertifika Kuruluşlarından
alınabilmektedir. Bu sebeple söz konusu belgeler için üye ülkelerin herhangi birinde resmi
olarak kayıtlı bir "Temsilci Firma" gerekmektedir. Bu temsilci firma, bu ülkelerdeki resmi
şube (INN ve OGRN kaydı olması gerekmektedir.) veya mal satılan müşteri olabilmektedir.
Bu sertifika belli sayıda bir mal için, parti bazında ya da 1, 3, 5 yıllık seri üretim bazında
düzenlenebilmektedir.
EAC Gümrük Birliği Sertifikasyonu için numune testi ve üretim yapılan fabrikaya ziyaret
gereklidir. Bazı durumlarda test yada ziyaret olmadan da belge verilebilmekle birlikte
sertifikasyon süresince yıllık inceleme uygulanabilmektedir.
Verilen tüm belgeler, Gümrük Birliği veri tabanına kayıt edilmekte (Rosakreditasyon) ve tüm
gümrüklerde sertifikanın varlığı ve içeriği herkes tarafından incelenebilmektedir.
Gümrük Birliği teknik düzenlemelere göre uygunluğu doğrulanan tüm EAC Sertifikasına tabi
malların EAC logosu ile etiketlenmiş olması gerekmektedir.
Bu deklarasyon belli sayıda bir mal için, parti bazında ya da 1, 2, 3, 4, 5 yıllık seri üretim
bazında düzenlenebilmektedir.
EAC Uygunluk Deklarasyonu için numune testi ve üretim yapılan fabrikaya ziyaret gerekli
değildir. Ayrıca, sertifikasyon süresince yıllık inceleme söz konusu değildir.
Gümrük Birliği teknik düzenlemelerine göre uygunluğu doğrulanan tüm deklarasyona tabi
malların EAC logosu ile etiketlenmiş olması gerekmektedir.
--- Avrasya Gümrük Birliğinde halen geçerli olan Teknik Düzenlemeler ---
SGR Sertifikası
Rusya Federasyonu pazarına girişte yukarıda bahsi geçen EAC Sertifikası ve EAC
Deklarasyonu dışında aynı şekilde sağlığa uygun ürünler (mendil, kozmetik, çocuk ürünleri
vs.) için kullanılan SGR Sertifikası (Hijyen) adı verilen hijyen belgesi de Avrasya Gümrük
Birliği ülkelerinde geçerlidir.
Daha çok insan vücuduna direk temas eden veya solunum yolu ile de etkileyebilecek ürünler,
giyim, parfüm ve kozmetikler, oyuncaklar ve çocukların kullanabileceği tüm gereçler,
mobilya, temizlik malzemeleri, insanların kullandığı boya ve kimyasal ürünler, ev
kimyasalları, mutfakta kullanılan bazı araç gereçler ve bir takım endüstriyel ürünler, 0-3 yaş
arası çocuk ürünleri, çocuk bezi gibi ürünler için SGR Sertifikası (Hijyen) verilmektedir.
Ürünün üretimi, depolanması, nakliyesi işlemleri dahil insan sağlığına uygunluğunu
kanıtlamak açısından bu belgenin alınması zorunludur.
Yangın Sertifikası
Yangına karşı güvenlik konusunda oldukça hassas olan Rusya Federasyonu'nda bazı ürünlerin
ithalinde yangına dayanımları, yandıkları takdirde çıkardıkları gazların zehirli olup olmadığı,
yangının yayılma hızı, çıkardığı dumanın oranı gibi değerleri gösteren Rusya Yangın
Sertifikası gerekmektedir. Yangın Sertifikası ya da Yangın Deklarasyonu Rusya
Federasyonu’na ihracatta belli bazı ürünlerin yangın güvenlik koşullarına uygun olduğunu
kanıtlayan, gümrük işlemleri ve pazara girişte zorunlu olan bir belgedir.
Yanma ihtimali olan inşaat malzemeleri, yangın sinyal sistemleri ve bu sistemlerde kullanılan
kablolar, yangını önleyen ya da geciktiren malzemeler, malzemeleri yangından korumak için
tasarlanmış yangın dolapları, yangın söndürücüler, binanın elektriğini taşıyan kablolar,
doğalgaz ya da gazla ilgili mekân içerisinde bulunabilecek kombi, kazan gibi ürünler için
Rusya Yangın Sertifikası alınması zorunludur.
ETİKETLEME
Ülkemiz için hedef pazarlardan olan Rusya Federasyonu pazarına girebilmek için
ihracatçılarımızın; pazara giriş ve dağıtım stratejisini belirledikten sonra; öncelikle ürünün
gümrük tarife istatistik pozisyonuna göre; teknik düzenlemeler doğrultusunda gerekli sertifika
ve diğer dokümanları belirlemeleri gerekmektedir. Sonrasında Rusya Federasyonunda
yerleşik akredite bir sertifikasyon kuruluşuna başvuru yapması, test için gerekli numune
hazırlığını yapması ve uygunluk belgesini alması zaruridir.
Rusya Federasyonu pazarına ithal edilecek tüm ürünlerin sınır geçişinden önce Rusya
Standartlarına göre etiketlenmesi yasal bir zorunluluktur. Etiket metni; kullanım kılavuzunda,
ürün kayıt belgelerinde ve taşıma belgelerinde aynı şekilde yer almalıdır. Etiketler, Rusça
veya diğer Avrasya Gümrük Birliği ülkeleri resmi dillerinde bilgileri içermelidir. Söz konusu
etiket bilgilerinde, ürünün adı, amacı, özellikleri, üretici adı, adresi, ithalatçı adı, adresi,
üretim yeri, ürün kullanım şartları, garanti süresi, tabi olduğu teknik düzenleme bilgisi ve
diğer gerekli bilgilerin yer alması gereklidir.
Gerekli olan tüm teknik dokümanlara uygunluk sağlayan ihraç eşyasının “EAC Etiketi”
(Avrasya Uygunluk Etiketi) ile etiketlenmesi gerekir. Söz konusu etiket, birim ürün bazında
doğrudan görülebilecek şekilde konulabileceği gibi paket üzerine de konulabilmektedir. EAC
etiketi zıt renk tabanında tek renk, kolayca görülebilir ve en az 5 mm. boyutunda olmalıdır. E,
A ve C harflerinin aynı boyutta olması gereklidir.
GÜMRÜK İŞLEMLERİ
Avrasya Gümrük Birliğine ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük vergisi ve sair
yükümlülüklerin ödemesi gerekmektedir. Rusya Federasyonu sınır gümrük idaresinde,
ithalatçı, distribütör, nakliye firması veya gümrük müşaviri tarafından gümrük ödemeleri
yapılmalı ve gerekli dokümanlar sağlanmalıdır.
Rus gümrüklerinde gerekli olan belgeler şu şekilde sıralanabilir.
- Eşya kıymetini belirlemeye yarayan belgeler, ( Satıcı tarafından onaylanmış fiyat
listesi, fatura, ihracat beyannamesi örneği)
- Taşıma belgeleri,
- Gerekli uygunluk sertifikaları,
- Menşe belgesi,
- GTİP numarası,
- Gerekli ise lisans ve izinler,
- Sigorta poliçesi (CIP, CIF taşıma şekli ise)
o Gümrük vergileri
Rusya Federasyonunda tarife cetvelinde yer alan eşyanın %85’inin gümrük vergileri ad-
volarem olarak belirlenmiştir. Geri kalan eşya grubunda ise advolarem ve spesifik tarife
oranlarının azami olanının kullanılması şeklinde kombine yöntem kullanılmaktadır.
Rusya Federasyonu’nun DTÖ’ye girdiği 22.08.2012 tarihinden sonra ortalama gümrük tarife
oranı %7,8 olarak uygulamaktadır. Nihai ürünlerde %15, gıda maddelerinde %20 ve tarımsal
ürünlerde nispeten yüksek tarife oranı uygulamaktadır.
Rus Gümrüklerinde en çok dikkat edilen husus, gümrük kıymetinin doğruluğunun tespitidir.
Özellikle bağlı şirkete yapılan taşımalar risk grubu teşkil etmektedir.
o Katma Değer Vergisi
Rusya Federasyonunda ürünlerin büyük bir kısmında uygulanan KDV oranı 2019 yılından
itibaren %20 olmuştur. İthal edilen ürünün Rusya Federasyonuna girişinde, gümrüklenmiş
değer üzerinde KDV hesaplanmaktadır.
o Diğer gümrük ücretleri
Her bir gümrük beyanı için gümrük yetkililerince işlem ücreti alınmaktadır. Ayrıca alkollü
içkiler, tütün, petrol ürünleri, araç gibi ürünler üzerinden eşyanın ithali esnasında özel tüketim
vergisi alınmaktadır.