CHAPTER 1

BÁO CHÍ
NEWSPAPER ARTICLES

2
Unit 1. English-Vietnamese Translation
PART A: Text for translation

Oklahoma tornado: The storm was a monster - even for Tornado Alley
Residents of Moore are used to severe weather patterns – but the strength of Monday’s twister left
them shocked and awed.

The people of Moore know a twister when they see one. On 3 May 1999, an EF-5 storm tore through
the Oklahoma suburb, killing 36 people and injuring 583. So when a dark, spinning cloud appeared in
the skies to the southwest on Monday afternoon, they were prepared - or so they thought. The
tornado touched down at 2.46pm.

Lando Hite, an exercise rider and caretaker at the Celestial Acres horse training facility, had been
readying to weather a regular storm when he realised what was coming. His experience of living in
Oklahoma's “Tornado Alley”, he said, had likely saved his life: when the wind seemed to die down
suddenly, he knew danger was imminent, and took refuge in a stable.

“I jumped into one of the [horse] stalls and they collapsed on top of me,” Hite, still shirtless and caked
in mud, told local news station KFOR later. “It was unbearably loud. You could see stuff flying
everywhere, just like in the movie Twister.”

While the storm wreaked havoc on Celestial Acres, across town in the Warren Theatre's IMAX
auditorium, 25-year-old James Dock was sitting down to watch Star Trek: Into Darkness. As the movie
began, its noisy sound effects were joined by the sound of something heavy bouncing off the roof of
the cinema. “I thought it was hail,” Dock told the Los Angeles Times. Just before 3pm, the manager
came into the theatre and asked patrons to retreat to the hallway for shelter.

3
By that time, the tornado had crossed the nearby Newcastle neighbourhood, and been upgraded to
a category EF-4 storm, with wind speeds of 200mph or more. Elderly Moore resident Barbara Garcia
was sitting on a stool in her bathroom, hugging her dog as the twister struck. The lights went out,
and she felt the stool rise up off the floor. When she came to, she was covered in debris, lying beside
an upturned stove in the rubble of her home. “I hollered for my little dog, and he didn't answer,” she
said.

Ben Holcomb, 28, lives 15 miles from Moore and has been a storm-chaser for six years. He followed
the tornado from beginning to end. “As soon as it formed, it was obvious that it would be a monster,”
he told The Independent. “I could tell by how fast it developed, how intense it looked - and the fact
that it was heading right into a very heavily populated area. I love chasing storms, I love the power
of nature, but I don't look forward to the destruction that comes with it. This is absolutely the worst
tornado I've ever seen, by far.”

As the twister bore down on Briarwood Elementary School, pupils took cover under stairs, desks and
bathroom sinks. Teachers shielded the children; one lay on top of her own son to protect him from
falling debris. The wind peeled the walls and roof from the building but, remarkably, no one was
killed. Plaza Towers Elementary, struck minutes later, was not so lucky. Though some older pupils
had been evacuated to a nearby church, those from kindergarten to third grade were still huddled in
the building as it succumbed to the storm. Trapped in the basement as the water pipes burst, seven
children were found drowned beneath the rubble of the school on Monday evening.

The tornado passed over the Warren Theatre at 3.25pm, and dissipated not long afterwards. When
the moviegoers emerged from the cinema, said Dock, “Mud and debris were covering everything.
The marquee of the theatre had been torn off of the front, and there was broken glass everywhere.”
A bowling alley had been completely destroyed, he said, “the medical centre looked torn in half, and
there was a car sticking out of it.”

By Tuesday morning, the death toll was estimated at 24, with further fatalities feared. More than
140 people had been injured. There was a glimmer of hope for Barbara Garcia, who found her dog
in the rubble during an on-camera interview with CBS News, apparently uninjured. “Well I got God
to answer one prayer to let me be OK,” said an emotional Garcia, “but he answered both of them
because this was my second prayer.”

Source: https://www.independent.co.uk/news/world/americas/oklahoma-tornado-the-
storm-was-a-monster-even-for-tornado-alley-8626094.html

4
PART B: Language Focus
Task 1: Read the above text for translation, match the words/phrases in bold to their meanings,
and then find the Vietnamese equivalents for those words/phrases.
English words/phrases Meanings Vietnamese equivalents
1. tornado a. chaos

2. facility b. a small sign that something may

improve or turn out for the best in
the end.
3. havoc c. number of people dead

4. hail d. a strong, dangerous wind that

forms itself into an upside-down
spinning cone and is able to
destroy buildings as it moves
across the ground
5. shelter e. people killed

6. debris/rubble f. broken stone and bricks

7. storm-chaser g. center

8. death toll h. small, hard balls of ice that fall

from the sky like rain
9. fatalities i. protection from bad weather,
danger, or attack
10. glimmer of hope j. a person who follows extreme
weather events such as violent
storms in order to experience,
photograph, or study them

Task 2: To avoid making their writing sound repetitive, journalists use synonyms for the subjects
of their texts. Can you find four words in the article that mean “tornado’?
1. …………………..
2. ……………………
3. ……………………
4. ……………………

Task 3: Match the words in column A with a word in column B to form meaningful phrases, and
find the Vietnamese equivalents for the collocations (based on the context in the text in Part A).
A B Vietnamese equivalents
1 severe a regular storm
2 took in mud
3 caked cover
4 wreaked weather patterns
5 took refuge

5
 6 to weather loud
7 unbearably havoc

PART C: Translation Focus

Task 1: Dealing with different journalistic styles

No two newspapers report events in the same way. Newspapers are written to appeal to a certain
readership. Journalists tailor articles towards different genders, ages, levels of education and political
views.
Depending on the context, the writer’s intention, and target readership of the translation, a
translator will decide on a suitable strategy to translate the culture-specific words. It is worth
knowing the general readership of a newspaper before translating articles, as it often affects the
content and style.
Read the following article from The Daily Express which is also about the Oklahoma tornado and
compare its style with the article in Part A, which is from The Independent by looking at differences
in length, factual content, emotional content and emotive language. What age, gender, and number
of people do you think read The Independent and The Daily Express? Justify your answers with
examples from the articles.

Mile-wide tornado hits Oklahoma

A monstrous tornado up to a mile wide roared through the Oklahoma City suburbs, flattening entire
neighbourhoods with winds up to 200mph, setting buildings on fire and landing a direct blow on a
school.

The storm laid waste to scores of buildings in Moore, south of the city. Street after street of the
community lay in ruins, with heaps of debris piled up where homes used to be. Cars and lorries were
left crumpled on the roadside.

The National Weather Service issued an initial finding that the tornado was an EF-4 on the enhanced
Fujita scale, the second most-powerful type of twister.

In video of the storm, the dark funnel cloud could be seen marching slowly across the green
landscape. As it churned through the community, the twister scattered shards of wood, pieces of
insulation, awnings, shingles and glass all over the streets.

Volunteers and first responders raced to search the debris for survivors.

At Plaza Towers Elementary School, the storm tore off the roof, knocked down walls and turned the
playground into a mass of twisted plastic and metal. Several children were pulled alive from the
rubble. Rescue workers passed the survivors down a human chain to a triage centre in the car park.

6
James Rushing, who lives opposite, heard reports of the approaching tornado and, thinking he would
be safer there, ran to the school, where his five-year-old foster son Aiden is a pupil. "About two
minutes after I got there, the school started coming apart," he said.

The pupils were placed in the restroom.

Police captain. Dexter Nelson said downed power lines and open gas lines posed a risk in the
aftermath of the system.

The same suburb was hit hard by a tornado in 1999. That storm had the distinction of producing the
highest winds recorded near the earth's surface - 302mph.

Source: https://www.express.co.uk/news/world/401291/Mile-wide-tornado-hits-Oklahoma

Task 3: In your groups, translate the text in Part A into Vietnamese. Then compare your translation
with the other groups’ translations.

PART D: Homework
Task 1: Edit your translation of the text in Part A
Task 2: Translate the Daily Express article into Vietnamese, paying attention to the visual and
emotionally strong verbs.

7
Unit 2. Vietnamese-English Translation
PART A: Text for translation
Một thập kỷ đáng báo động về môi trường
TTCT - Giai đoạn 2010-2019 khép lại bằng việc Từ điển Oxford chọn “climate emergency” - “tình
trạng khẩn cấp về khí hậu” - là từ của năm 2019, thể hiện mối quan tâm của con người đến biến
đổi khí hậu. Thập kỷ vừa qua là quãng thời gian con người vừa thích nghi với những hệ quả của
biến đổi khí hậu, vừa vụng về tìm cách bảo vệ tương lai trước khủng hoảng khí hậu ngày càng tồi
tệ hơn.

Nạn cháy rừng và mực nước biển dâng cao là những nét chính của tình hình khí hậu, môi trường
thập kỷ 2010. Ảnh: inthesetimes.com

Theo dữ liệu được Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) công bố đầu tháng 12-2019, thập kỷ 2010 là
thập kỷ nóng nhất của Trái đất kể từ khi dữ liệu nhiệt độ bắt đầu được thu thập vào thế kỷ 19. Kể từ
những năm 1980, nhiệt độ trung bình của thập kỷ sau luôn cao hơn thập kỷ trước.
WMO cũng nhận thấy rằng 5 năm gần nhất tính từ hiện tại là quãng thời gian nóng nhất từng được
ghi nhận. Kể từ đầu năm nay, nhiệt độ toàn cầu đã cao hơn 1,10C so với thời kỳ tiền công nghiệp,
biến 2019 thành năm nóng thứ 3 trong lịch sử.
Mức độ nóng lên như vậy là rất đáng chú ý vì theo Thỏa thuận khí hậu Paris 2015, các quốc gia cam
kết giữ nhiệt độ toàn cầu không tăng quá 20C và nỗ lực giới hạn mức tăng ở mức 1,50C tính đến năm
2030.
Báo cáo của WMO cho thấy nhiều điểm nóng trên thế giới đã tăng quá 20C.
8
Điều đáng chú ý của năm nay chính là hiện tượng El Nino ở vùng biển nhiệt đới Thái Bình Dương
không hoạt động mạnh mẽ như giai đoạn 2015-2016. Thông thường, những năm nóng nhất thập kỷ
sẽ đi kèm với sự hoạt động của El Nino, nhưng năm 2019 thì không. Điều này cho thấy biến đổi khí
hậu (do con người gây ra) là yếu tố làm gia tăng nhiệt độ toàn cầu.
Những con số đáng báo động
WMO ghi nhận khí thải nhà kính do con người tạo ra từ hoạt động đốt nhiên liệu hóa thạch, xây
dựng cơ sở hạ tầng, hoạt động nông nghiệp và vận tải hàng hóa là một trong những nguyên nhân
chính gây ra hiện tượng nóng lên toàn cầu.
Đại dương, nơi hấp thụ 90% lượng nhiệt từ khí nhà kính, đang nóng lên từng ngày. Năm 2012, diện
tích lớp băng ở Bắc Cực đã giảm xuống chỉ còn 3,39 triệu km2 - mức thấp nhất từng được ghi nhận,
theo The Washington Post.
Ước tính, mỗi ngày đảo Greenland mất đi 11 tỉ tấn băng tan trôi ra đại dương, tương đương thể tích
của 4,4 triệu bể bơi chuẩn Olympic. Bên cạnh đó, nồng độ axit trong các đại dương cũng cao hơn
25% so với 150 năm trước, đe dọa môi trường sống không chỉ của sinh vật biển mà còn của con
người.
Băng tan gây ra nước biển dâng. Mực nước biển đã liên tục tăng trong suốt thập kỷ 2010, với tốc độ
3mm/năm theo nghiên cứu công bố năm 2018 trên tập san PNAS của Viện hàn lâm Khoa học quốc
gia Hoa Kỳ, khiến hàng tỉ người sống ven biển sẽ chịu cảnh ngập lụt hoặc di dời và các quốc gia sẽ
tiêu tốn rất nhiều tiền để khắc phục hậu quả.
Biến đổi khí hậu - Ô nhiễm nhựa
Các nhà khoa học đã liên kết hiện tượng nóng lên toàn cầu với tần suất xuất hiện ngày càng dày đặc
hơn của các hiện tượng thời tiết cực đoan. Trước đây, rất khó để quy kết biến đổi khí hậu là nguyên
nhân của các cơn bão.
Các tiến bộ khoa học trong thập kỷ vừa qua đã cho thấy câu trả lời. Chẳng hạn, đã có nghiên cứu chỉ
ra rằng lượng mưa trong cơn bão Harvey đổ bộ vào nước Mỹ năm 2017 đã tăng thêm ít nhất 15%
do biến đổi khí hậu mà con người gây ra.
Trong khi nhiều nơi ngập lụt, các nơi khác lại gặp hạn hán và cháy rừng. Bang California, Mỹ đã phải
hứng chịu cơn hạn hán nghiêm trọng kéo dài 7 năm, từ 27-12-2011 tới ngày 5-3-2019. Tệ hơn, nghiên
cứu năm 2014 chỉ ra rằng mức độ nghiêm trọng của hạn hán tại California vào thời điểm đó tệ hơn
20% do biến đổi khí hậu.
Những trận cháy rừng kinh hoàng ở quốc gia phương Tây và trên thế giới vào cuối thập kỷ này cũng
đã nâng cao nhận thức về mối liên hệ giữa biến đổi khí hậu và các yếu tố gây cháy rừng như hạn hán
và nạn phá rừng.
Trong những năm qua, sự quan tâm của công chúng đối với biến đổi khí hậu đã gia tăng nhanh chóng.
Theo một cuộc khảo sát của Đại học Yale vào năm 2010, có 59% người trưởng thành ở Mỹ tin rằng
hiện tượng nóng lên toàn cầu đang diễn ra. Năm nay, con số này là 67%. Năm 2009, chỉ có 31% người
cho rằng biến đổi khí hậu sẽ tác động xấu đến họ, đến nay số người tin vào điều đó đã là 42%.
Ý thức đã nâng cao tuy nhiên vẫn còn đó nhiều bất đồng về bước hành động và chi tiêu bao nhiêu.
Chẳng hạn, Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Obama đã tham gia Thỏa thuận khí hậu Paris (COP25) nhằm
hạn chế phát thải nhà kính.
Nhưng chưa đầy một năm sau đó, Tổng thống Donald Trump tuyên bố rút khỏi COP25, và thậm chí
còn bày tỏ hoài nghi trước nguyên nhân và tác động của biến đổi khí hậu.

9
Một vấn nạn môi trường không kém phần nghiêm trọng và được nhắc đến liên tục trong thập kỷ vừa
qua là ô nhiễm nhựa trên các đại dương. Nhựa mất từ 450-1.000 năm để phân hủy, có nghĩa là mảnh
nhựa đầu tiên được tạo ra vẫn còn tồn tại cho tới tận ngày nay.
Và ước tính, mỗi năm có khoảng 300 triệu tấn rác thải nhựa đổ vào các đại dương trên thế giới từ
các vùng ven biển. Số nhựa khổng lồ đó đã gây hại nghiêm trọng cho các sinh vật biển và môi trường
biển, khiến những bờ biển tràn ngập nhựa, những sinh vật biển mắc kẹt trong nhựa và chết vì ăn phải
bao bì, túi nilông, rác thải nhựa.
Ô nhiễm nhựa mang lại một nguy cơ khác chính là hạt vi nhựa (mảnh nhựa hoặc hạt có kích thước
dưới 5mm). Các loại hạt này được sử dụng trong rất nhiều loại sản phẩm dùng hằng ngày như sữa
rửa mặt, sữa tắm, một số mỹ phẩm (son, mascara, sơn móng tay...), kem đánh răng.
Và vì có kích thước nhỏ, chúng dễ dàng lọt qua hệ thống xử lý nước thải rồi tiến thẳng ra biển, nơi
chúng tồn tại dai dẳng hàng trăm năm không bị phân hủy. Nghiên cứu chỉ ra rằng sinh vật biển không
thể phân biệt giữa thức ăn và hạt vi nhựa. Chúng ăn vào hoặc hấp thụ hạt vi nhựa qua da, điều này
gián tiếp ảnh hưởng đến sức khỏe con người.
Hành động thiết thực
Nếu có một sự thay đổi tích cực nhất trong thập kỷ qua về vấn đề môi trường, thì đó chính là sự thay
đổi nhận thức về các vấn đề môi trường.
Trong nửa cuối thập kỷ, chúng ta chứng kiến phong trào tẩy chay mạnh mẽ đồ nhựa dùng một lần
trên phạm vi thế giới và ngay ở Việt Nam. Người người nhà nhà chuyển từ ống hút nhựa sang ống
hút giấy, gạo; dùng túi vải đi chợ thay túi nilông. Ở mức độ lớn hơn, nhiều chính phủ đã ban hành
luật cấm dùng đồ nhựa và quy chế tái chế rác thải nhựa.
Ở lĩnh vực năng lượng, liên tiếp các vụ kiện nhắm vào các công ty nhiên liệu hóa thạch, buộc họ phải
chịu trách nhiệm về việc làm nóng hành tinh và che đậy bằng chứng. Bên cạnh đó, thế giới chứng
kiến cuộc đua sử dụng năng lượng tái tạo, từ sự phổ biến của những tấm pin năng lượng mặt trời,
những tuốc bin gió đến những chiếc xe điện đang chạy trên đường với giá thành ngày một dễ chịu
hơn.
Các nhà khoa học cũng nhập cuộc tạo ra thịt làm từ thực vật, hay còn gọi là thịt giả, nhằm thay thế
thịt động vật trong tương lai. Ngoài lý do sức khỏe, ngành chăn nuôi tạo ra thịt động vật cũng tiêu
tốn một lượng nước sạch không hề nhỏ và tạo ra hàng tấn khí thải gây hiệu ứng nhà kính.
Các sản phẩm thịt giả như hamburger nhân thịt giả, xúc xích heo giả, thịt gà giả nhận được sự đón
nhận nồng nhiệt từ người tiêu dùng Mỹ, không chỉ bởi có lợi cho môi trường mà chúng còn thực sự
rất ngon, mùi vị không khác gì thịt thật.■
Source: https://cuoituan.tuoitre.vn/tin/20191228/mot-thap-ky-dang-bao-dong-ve-
moi-truong/1550307.html

PART B: Language Focus

Task 1: Read the above text for translation and find the Vietnamese equivalents for the
words/phrases in bold.
Vietnamese words/phrases English equivalents
1 quãng thời gian nóng nhất từng được ghi
nhận
2 thời kỳ tiền công nghiệp
3 điểm nóng

10
 4 do con người gây ra
5 khí thải nhà kính
6 hoạt động đốt nhiên liệu hóa thạch
7 hiện tượng nóng lên toàn cầu
8 nồng độ axit
9 môi trường sống
10 sinh vật biển
11 tập san
12 di dời
13 khắc phục hậu quả
14 hiện tượng thời tiết cực đoan
15 lượng mưa
16 hạt vi nhựa
17 hệ thống xử lý nước thải
18 ống hút
19 ngành chăn nuôi

Task 2: Analyse the structures of the following sentences taken from the above text for translation,
then suggest appropriate structures to translate them.
a. Giai đoạn 2010-2019 khép lại bằng việc Từ điển Oxford chọn “climate emergency” - “tình trạng
khẩn cấp về khí hậu” - là từ của năm 2019, thể hiện mối quan tâm của con người đến biến đổi khí
hậu.
b. Bên cạnh đó, nồng độ axit trong các đại dương cũng cao hơn 25% so với 150 năm trước, đe dọa
môi trường sống không chỉ của sinh vật biển mà còn của con người.
c. Mực nước biển đã liên tục tăng trong suốt thập kỷ 2010, với tốc độ 3mm/năm theo nghiên cứu
công bố năm 2018 trên tập san PNAS của Viện hàn lâm Khoa học quốc gia Hoa Kỳ, khiến hàng tỉ người
sống ven biển sẽ chịu cảnh ngập lụt hoặc di dời và các quốc gia sẽ tiêu tốn rất nhiều tiền để khắc phục
hậu quả.

PART C: Translation Focus

Compound adjectives

Look back at the following examples from the Texts for translation:
a very heavily populated area = khu vực dân cư đông đúc
khí thải nhà kính do con người tạo ra = man-made greenhouse gas emissions
A compound adjective is an adjective that contains two or more words. Generally, we put a hyphen
between the words when we want them to act as a single adjective before a noun.
There are a number of ways compound adjectives are formed.
11
Task 1: Make similar hyphenated adjectives to express the following ideas:
1 a car that runs on batteries
2 a building that has twelve stories
3 a buy who is five years old
4 a report that is thirty pages long
5 students in high spirits
6 children who behave well
7 a monster with green eyes
8 a man who has short hair
9 a lady with a kind heart
10 an app that saves time
11 a dessert that makes your mouth water
12 a woman who has a strong will
13 traffic that moves slowly
14 a man who looks good
15 medicine that lasts a long time
16 a person who has an open mind
17 a room that has bright lights
18 a documentary that provokes thinking
19 a museum that is famous throughout the
world
20 cookies that are free from fat
21 products made from soya beans

Task 2: Translate the following adjectives into English, paying attention to the underlined
phrases

1. Hiện tượng suy giảm đa dạng sinh học do con người gây ra bắt đầu diễn ra sớm hơn nhiều so với
những gì các nhà nghiên cứu từng khẳng định.

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

12
……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

2. Ăn nhiều protein từ thực vật có thể cắt giảm đáng kể lượng khí thải nhà kính mà bạn tạo ra.

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

3. Hai mối quan tâm lớn nhất bao gồm biến đổi khí hậu và axit hóa đại dương đều chủ yếu phát
sinh từ việc con người sử dụng nhiên liệu hóa thạch dựa trên các bon - dầu, khí đốt tự nhiên và
than đá. Những nhiên liệu này giải phóng ô-xít carbon vào khí quyển khi bị đốt cháy. Nồng độ ô xít
các bon tăng cao chính một loại “khí nhà kính” giữ nhiệt khiến hành tinh nóng lên và làm thay đổi
khí hậu Trái đất.

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

4. Xe chạy bằng pin ngày càng trở nên phổ biến có thể giúp giảm lượng khí thải nhà kính, nhưng
những chiếc xe này không phải hoàn toàn thân thiện với Trái đất.

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

5. Một bộ phận thiểu số của dân số sinh sống ở những vùng xa xôi hẻo lánh, dân cư thưa thớt như
vùng cao nguyên và hải đảo.

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

6. Thực phẩm làm từ đậu nành là một lựa chọn phổ biến cho những ai muốn cắt giảm hoặc loại bỏ
thịt khỏi chế độ ăn của mình.

……………………………………………………………………………………………………………………………

13
……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

7. Trong bối cảnh giảm thiểu tác hại của thiên tai, công nghệ có thể được áp dụng để góp phần giảm
thiểu mất mát và thiệt hại do thiên tai thông qua việc xác định các khu vực dễ bị thiên tai, cứu
người, giảm thiểu thiệt hại kinh tế và các hoạt động hỗ trợ khác trong quá trình giảm thiểu và phục
hồi sau thảm họa.

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

8. Đề cập đến biến đổi khí hậu và biến động kinh tế, ông kết luận, "Đông Nam Á không còn là khu
vực bị chia cắt và bị chiến tranh tàn phá như những năm 1960 và 1970 nữa."

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………………………………

Part D: Homework
Task 1. Complete your translation of the text in Part A.
Task 2. Find 10 example sentences containing compound adjectives and translate them into
Vietnamese.

14
Unit 3. English-Vietnamese translation
Part A: Text for translation
Your bedroom on Mars will look a lot different

Before you sign up for any mission to Mars, be prepared to say goodbye to the concept of the
bedroom as you know it.

On Mars, as in outer space generally, it would be an unimaginable luxury to have a big bed with a
thick mattress and a heavy comforter. Given the exorbitant cost of sending things to Mars and the
constraints of the cramped habitats we’re likely to build there, we’ll need a whole new set of design
principles for furniture and interior spaces on the red planet.

Ikea on Mars

With this challenge in mind, a team of designers from IKEA gathered recently in the Utah desert to
spend three days in a mock Mars habitat thinking about designing furniture for a space mission (or
a “tiny home” here on Earth).

Inside the two-story, 10-metre-wide cylinder, one the designers, Robert Janson, said he and his
teammates “quickly realized the necessity of privacy.” They also realized that the furniture we’re all
familiar with tends to be bigger than necessary. “We had these bunk beds that were taking up lots of
space the whole day, and the only time we really used them was for sleeping,” Janson explained.

“Every object has to have multiple functions — otherwise we just can’t afford it,” said Constance
Adams, a Houston-based space architect who served as an advisor to the team. So Janson and the
others started to think about how to incorporate beds into the walls like pull-down cots, for example,
and how they could use smaller features, like virtual windows showing lifelike video views, to break
up the monotony of the environment.

15
Function comes first

IKEA isn’t alone in imagining what Martian design could look like. Inspired in part by estimates that
sending cargo to Mars will cost more than € 2240 a pound (not even half a kilogram), Renens,
Switzerland-based designer Thomas Missé came up with super-thin, stackable, carbon-fiber “Mars
chairs.”

Another designer, London-based Christine Lew, created a collection of products like a spacesuit you
can shower in and a vacuum-suction bathrobe. These weren’t intended to be commercial products
but rather “speculative” objects to get people to think about overlooked comforts of everyday life
during long-term space exploration, Lew told the architecture and design magazine Dezeen.

For its part, NASA has asked architecture firms to think about what buildings could look like on Mars.
Some of the ideas — submitted to the space agency as part of its 3D-Printed Habitat Challenge —
look like luxury cabins. The first-place winner in the design phase of the challenge, the Mars Ice
House, was a four-story igloo-like habitat with a spiral staircase, a mix of private and communal
spaces, and rooms with curved walls to create an illusion of more space.

Of course, these concepts won’t come to fruition unless the tools and materials required for their
construction meet the strict engineering requirements for space travel.

“It starts and ends with the rocket science,” Adams said. “It has to be light enough and strong enough
to be transported off Earth.”

What’re more, most of the tools and furnishing you pack will need to be useful under the conditions
of both zero-gravity in space and Martian gravity (which is about one-third of Earth’s gravity). The
spaceship itself might need to be convertible into habitat walls, tables, chairs, and so on. And each
of those items would likely also serve multiple functions.

Material world

If function is one key to designing furniture and habitats on Mars, materials are another. The plastics
and synthetic materials found in furniture and other products here on Earth sometimes give off gases
that could be dangerous in closed environments, Adams said. She thinks natural materials like wool,
wood, and leather might be the best materials for interior furnishings.

To promote positive feelings on Mars, designers will look for ways to help astronauts feel an
emotional bond with the furniture and décor inside their habitat. Philipp Süssman, another member
of the IKEA team, said people tend to feel more connected to objects they build or assemble
themselves.

Good design could also help ease the interpersonal conflict that might arise on Mars.

“King Arthur’s roundtable is a very smart piece of furniture for a group of knights,” Adams said. “You
have to design the common spaces so there’s an equality of positions.” And, she added, given the
high sound levels that might exist in a Mars habitat filed with whirring fans and other machinery,
facing one another at meals and other gatherings might make things easier by facilitating lip-reading.

Ultimately, Mars-focused designs could go a long way toward making daily life more comfortable in
the harsh Martian environment. And the same design ideas that would work on Mars might also help

16
us create better living spaces here on Earth — especially as we face our own ever-growing
environmental challenges.

As Adams contemplated this avenue of research, she was reminded of the words of Bill Anders, the
Apollo 8 astronaut who took the famous Earthrise photo: “We came all this way to explore the moon,
and the most important thing is that we discovered the Earth.”

Source: https://www.euronews.com/2017/11/06/your-bedroom-on-
mars-will-look-a-lot-different

Part B: Language Focus:

Task 1: Read the above text for translation and find the Vietnamese equivalents for the
words/phrases in bold.

English words/phrases Vietnamese equivalents

1 Exorbitant cost
2 A mock Mars habitat
3 Cylinder
4 Pull-down cots
5 Monotony
6 Stackable
7 Vacuum-suction bathrobe
8 Speculative objects
9 Mars Ice House
10 Igloo-like
11 Come to fruition
12 Synthetic materials
13 Interpersonal conflict
14 Whirring fans

15 Avenue of research

Task 2: Analyze the structures of the following sentences taken from the above text for translation,
then suggest appropriate structures to translate them.

a. Given the exorbitant cost of sending things to Mars and the constraints of the cramped habitats
we’re likely to build there, we’ll need a whole new set of design principles for furniture and interior
spaces on the red planet.

………………………………………………………………………………………………………………..

17
………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

b. The first-place winner in the design phase of the challenge, the Mars Ice House, was a four-story
igloo-like habitat with a spiral staircase, a mix of private and communal spaces, and rooms with
curved walls to create an illusion of more space.

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

c. And, she added, given the high sound levels that might exist in a Mars habitat filed with whirring
fans and other machinery, facing one another at meals and other gatherings might make things easier
by facilitating lip-reading.

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

PART C: Translation Focus

English idioms

Look back at the following example from the Text for translation:

Ultimately, Mars-focused designs could go a long way toward making daily life more comfortable in
the harsh Martian environment.

An idiom is a group of words that portray a meaning that cannot be guessed from knowing the
meaning of the individual words. Generally, there are two typical ways to translate idioms:

Strategy 1: Translate the individual words. This is the method commonly used by non-professionals
and in machine translation. The translator or machine looks at the meaning of the individual words
and searches for equivalent words in the target language.

Strategy 2: Understand the meaning of the phrase or sentence (or even paragraph in certain cases)
and come up with a phrase or sentence that expresses the same meaning in the target language. This
is the method applied by professional translators and it is what allows professional translators to
create texts that sound like they have been written in the target language, rather than as translations.

Task 1: Translate these English idioms into Vietnamese. Try to think of the equivalent
Vietnamese idioms where possible:
1 A blessing in disguise
2 A drop in the ocean
3 A piece of cake
4 Actions speak louder than words
18
 5 It’s a small world
6 Over the moon
7 Jumping the gun
8 Get up on the wrong side of the bed
9 Put all your eggs in one basket
10 Bite your tongue
11 Back to the drawing board
12 Between a rock and a hard place

Task 2: Translate the following sentences into Vietnamese, paying attention to the underlined
idioms:
a. She was ready to throw in the towel, but remembered her goal and kept going.

………………………………………………………………………………………………………………..

b. The bottom line is, I don’t have enough money.

………………………………………………………………………………………………………………..

c. You are going for a job interview? Break a leg!

………………………………………………………………………………………………………………..

d. I love that comedian! He always cracks me up!

………………………………………………………………………………………………………………..

e. He flared up as soon as he saw his rival.

………………………………………………………………………………………………………………..

f. Try to keep up good relations with your boss. You don’t want to bite the hand that feeds you.

………………………………………………………………………………………………………………..

Part D: Homework
Task 1. Complete your translation of the text in Part A.
Task 2. Find 10 example sentences containing idioms and translate them into Vietnamese.

19
Unit 4. Vietnamese-English translation
Part A: Text for translation
Lão nông xứ Tuyên sáng chế máy móc làm vườn “4 trong 1”

Thoạt nhìn, nhiều người sẽ lầm tưởng ông chỉ là một lão nông chỉ quen tay cày, tay cuốc, dầm mưa
dãi nắng trên đồng... Ít ai biết ông lại là người đã sáng chế ra hàng chục chiếc máy nông nghiệp
phục vụ bà con nông dân. Ông là “nhà sáng chế chân đất” Nguyễn Văn Hoàn (ở thôn Tiền Phong,
xã Phú Lâm, Yên Sơn, Tuyên Quang).

Không chỉ giỏi chế tạo ra hàng chục loại máy nông nghiệp, ông Nguyễn Văn Hoàn còn là chủ của 2ha
chè, 3ha rừng và cây ăn quả. Mỗi năm ông có thu nhập hàng trăm triệu đồng từ làm vườn.

Hàng chục sáng chế ra đời

Ngôi nhà của ông Hoàn nằm ở cuối thôn Tiền Phong, bao quanh là những đồi chè xanh mướt, kéo
dài tận chân núi. Ông Hoàn kể, sau khi công ty chè giải thể, ông quyết định nhận 12ha chè để phục
hồi, cải tạo. Những ngày đầu, gia đình ông gặp rất nhiều khó khăn khi tiền vốn không có, đất đai thì
cằn cỗi, cây chè sau khai thác nhiều năm đã bị “suy dinh dưỡng”, sụt giảm năng suất.

“Gắn bó với cây chè nhiều năm, tôi nhận thấy việc sản xuất chè gặp rất nhiều khó khăn, nhất là
trong việc diệt trừ sâu bệnh cho chè. Cây chè là cây có nhiều sâu bệnh nên việc phun thuốc cho chè
vừa ảnh hưởng tới sức khỏe người chăm sóc, mà chất lượng chè cũng kém” – ông Hoàn nói.

Ông Hoàn chia sẻ phóng viên Báo NTNN, thời điểm năm 2010, gia đình ông và bà con trong xã chuyển
đổi sản xuất chè đại trà sang làm chè sạch, đặc sản.

20
Để sản xuất ra những sản phẩm chè sạch, đòi hỏi người nông dân tuyệt đối không sử dụng các loại
thuốc bảo vệ thực vật, toàn bộ khâu chăm sóc, thu hái phải làm thủ công. Trong đó, việc bắt sâu hại
trên cây chè bằng tay là công việc tốn nhiều thời gian và công sức nhất nhưng hiệu quả không cao.

Xuất phát từ suy nghĩ đó, để việc chăm sóc chè của gia đình được giảm gánh nặng, cũng như tăng
năng suất cho chè, dù chưa từng học qua lớp đào tạo về chế tạo cơ khí nhưng qua quá trình lao động
sản xuất, ông Hoàn đã mày mò chế tạo thành công chiếc máy hút sâu chè vào năm 2010.

Nói về chiếc máy đầu tiên này, ông Hoàn vui vẻ cho hay: “Cũng nhiều lần thất bại lắm. Tôi đem ra thử
đi thử lại, chẳng những không hút được sâu mà còn nát hết cả búp chè. Không chịu từ bỏ, với kiên
trì của mình, tôi đã tìm tòi, học hỏi, cuối cùng sản phẩm máy hút sâu chè cũng ra đời”.

Theo đó, chiếc máy này không chỉ hút được các loại sâu hại như rầy xanh, bọ xít muỗi, sâu ăn lá…
trên cây chè mà còn có thể áp dụng trong canh tác rau sạch. Thấy được hiệu quả của chiếc máy hút
sâu do ông Hoàn chế tạo, nhiều người trong tỉnh Tuyên Quang và các tỉnh khác đã tìm đến đặt mua.

Ngoài chế tạo thành công máy hút sâu, ông Hoàn còn chế tạo, cải tiến nhiều loại máy móc nông
nghiệp khác để phục vụ sản xuất của gia đình.Trong đó đáng chú ý nhất là máy gieo hạt tích hợp “4
trong 1”: Gieo hạt, đánh rạch, lấp rạch và bón phân. Với việc cải tiến, sáng chế ra hàng chục máy móc
phục vụ nông nghiệp, người dân ở xã Phú Lâm thường gọi ông là “nhà sáng chế chân đất”, hay “kỹ
sư nông dân”.

Làm giàu từ mô hình trang trại tổng hợp

Trong căn nhà nhỏ trên đỉnh đồi chè, có một góc nhỏ ngổn ngang sắt thép, que hàn điện, ống
nhựa, động cơ xe máy… Ông Hoàn vui vẻ cho biết: “Đây là không gian để tôi cho ra đời những dụng
cụ chẳng giống ai. Ấy thế mà lại hiệu quả lắm!”.
Không chỉ say mê, sáng tạo trong chế tạo, cải tiến máy móc, ông Hoàn còn được biết đến là nông
dân sản xuất, kinh doanh giỏi của tỉnh. Hiện, gia đình ông trồng hơn 2ha chè, 6ha keo, mía và cây ăn
quả như cam, bưởi trên đất đồi… cho thu nhập trên 400 triệu đồng/năm.

Ông Hoàn chia sẻ, những sáng chế của ông đều xuất phát để phục vụ làm nông nghiệp của gia đình.
Tuy nhiên sau khi thấy chúng có hiệu quả cao nên nhiều người dân biết đến và đặt hàng máy nông
nghiệp do ông cải tiến, sáng tạo.

“Ngày trước gia đình tôi thường có 20 lao động làm việc. Nhưng từ khi tôi sáng chế, cải tiến nhiều
máy móc thì hiện chỉ còn vài lao động, mọi việc đều đã được máy móc thay thế” – ông Hoàn nói.

Đầu năm 2018, ông đã khiến nhiều người “mắt tròn mắt dẹt” khi lắp đặt hệ thống tưới nước tự động
trên 3ha chè với chi phí lắp đặt khoảng 50 triệu đồng/ha. Hệ thống giàn tưới được ông Hoàn đặt
dưới đất với các vòi phun nước khắp đồi chè để đảm bảo cây chè nào cũng được tưới đều. Hiện tại,
năng suất chè của gia đình ông đạt trung bình 25 tấn/ha/năm. Từ mô hình trang trại tổng hợp, ông
Nguyễn Văn Hoàn đã có thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm.

Source: https://agrinews.vn/lao-nong-xu-tuyen-sang-che-may-moc-lam-vuon-
4-trong-1/

21
Part B: Language Focus:
Task 1: Read the above text for translation and find the English equivalents for the words/phrases
in bold.

Vietnamese words/phrases English equivalents

1 Tay cày, tay cuốc
2 Dầm mưa dãi nắng
3 Giải thể
4 Đất đai cằn cỗi
5 Diệt trừ sâu bệnh
6 Sản xuất chè đại trà
7 Búp chè

8 Canh tác râu sạch

9 Máy hút sâu chè
10 Rầy xanh
11 Bọ xít
12 Đánh rạch, lấp rạch
13 Mô hình trang trại tổng hợp
14 Que hàn điện
15 Ống nhựa
16 Hệ thống dàn tưới

Task 2: Analyze the structures of the following sentences taken from the above text for translation,
then suggest appropriate structures to translate them.

a. Cây chè là cây có nhiều sâu bệnh nên việc phun thuốc cho chè vừa ảnh hưởng tới sức khỏe người
chăm sóc, mà chất lượng chè cũng kém.

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

b. Những ngày đầu, gia đình ông gặp rất nhiều khó khăn khi tiền vốn không có, đất đai thì cằn cỗi,
cây chè sau khai thác nhiều năm đã bị “suy dinh dưỡng”, sụt giảm năng suất.

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

22
………………………………………………………………………………………………………………..

c. Trong căn nhà nhỏ trên đỉnh đồi chè, có một góc nhỏ ngổn ngang sắt thép, que hàn điện, ống nhựa,
động cơ xe máy.

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

d. Xuất phát từ suy nghĩ đó, để việc chăm sóc chè của gia đình được giảm gánh nặng, cũng như tăng
năng suất cho chè, dù chưa từng học qua lớp đào tạo về chế tạo cơ khí nhưng qua quá trình lao động
sản xuất, ông Hoàn đã mày mò chế tạo thành công chiếc máy hút sâu chè vào năm 2010.

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

PART C: Translation Focus

Word for word translation
Look back at the following example from the Text for translation:
Với việc cải tiến, sáng chế ra hàng chục máy móc phục vụ nông nghiệp, người dân ở xã Phú Lâm
thường gọi ông là “nhà sáng chế chân đất”.

Regarding the term in bold, should you apply the word-for-word technique or should you think about
the figurative meaning to translate it?

When it comes to translation, people often criticize the word-for-word technique as it

could create “silly” and/or difficult-to-understand TL sentences. However, sometimes,
with similar linguistic structures between both languages, this technique can be
significantly effective and convenient.
For example:
SL: That is the girl (whom) I met ten years ago.
TL: Đó là cô bé (mà) tôi gặp cách đây mười năm.

Translate these following paragraphs into English, consider if you could apply the word-for-word
translation where possible:

a. Cảm giác không thoải mái thường thấy ngay từ đầu khi “khoảng cách giao tiếp” bị vi phạm. Những
người phương Đông, người Bắc Âu, người Đức hầu hết đều coi khoảng cách một mét là khoảng cách
không thể xâm phạm được đối với người lạ khi nói chuyện với mình, nhưng đối với bạn thân và họ
hàng thì người ta lại chấp nhận một khoảng cách hẹp hơn, khoảng nửa mét.

23
………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

b. Những thay đổi rõ ràng nhất về thể lực mà con người phải chịu đựng trong tình trạng không trọng
lượng thực ra không có hại gì, và trong một số trường hợp nó lại làm cho người ta thú vị nữa. Máu
và các chất lỏng khác không còn chảy xuống chân do sức hút của trái đất nữa, nên nó tích tụ lại ở
phía trên của cơ thể tạo ra cái đôi khi chúng ta gọi là “mặt béo”, cũng như hội chứng “chân gà” vì hai
chân bé đi.

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

Part D: Homework
Task 1. Complete your translation of the text in Part A.
Task 2. Find 5 example sentences and try to apply word-for-word translation to translate them
into English.

24