10/20/2023

3. DERS
İNSAN VÜCUDU
[ENDUSTRİYEL ERGONOMİ (Alaettin SABANCI, Sarp K.
SÜMER, Sait M. SAY) kitabından hazırlanmıştır.]
ÖĞR. GÖR.
Prof.Dr. DR.
Serol Hocası
Bulkan

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

Haftanın Hedefi

Bu derste öğrencilere insanın fiziksel, fizyolojik ve psikolojik

özellikleri tanıtılacak ve bu özelliklerin ergonomik tasarımla
ilişkisi hakkında bilgiler verilecektir.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

1
 10/20/2023

İNSAN

Herhangi bir elektrik devresinin aşırı akım ve kısa devrelere

karşı korunması için bir devre elemanı olarak sigorta
bulunmaktadır. Devrenin, sistemin tasarlandığı parametrelerin
dışında fazla yüklenmesi halinde, sigorta devreyi keserek,
sistemin zarar görmesini önlemektedir.

Buna benzer şekilde farklı tip makinalarda da birtakım

uygulamalarla güvenlik önlemeleri alınmaktadır.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İNSAN

Fakat, sigortası bulunmayan insan, kısa süreli çalışmalarda, normal

kapasitesinin çok üstünde yüklenebilir. Yüklenme süresi uzadığında
önce yapılan işte uygulama hataları artar, izleyen süreçte ise normal
yükteki gerçekleştirilebilen iş dahi yapılamaz olur.

Bu nedenle insan, lastik bir banda benzetilebilir, elastiktir, ancak

zorlandığında sağlığı bozulur ve tamamen başarısını yitirir.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

2
 10/20/2023

İNSAN

İnsan Özellikleri:

• Fiziksel,

• Fizyolojik ve

• Psikolojik olmak üzere üç bölüm altında incelenebilir.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İnsanın Fiziksel Özellikleri

Bu özellikler, insanın kolayca değişmeyen boyu ve ağırlığı gibi

makina özellikleri ile kıyaslanabilecek özellikleridir.

Bunlardan en önemlileri sırasıyla:

• Geliştirilebilen kuvvet ve güç,

• Yanıtlama süresi,

• Vücut ölçüleri,

• Yaş ve

• İnsan algı organlarının özellikleridir.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

3
 10/20/2023

Kuvvet

İnsanın geliştirdiği kuvvet genel olarak kütlesi ile orantılıdır ve

bu oran kütlesinin % 45-50' si kadardır. İnsanın geliştirebildiği
kuvvet, alınan gıda maddelerine, adalelerin boyut ve
özelliklerine bağlı olarak değişir.

İnsanın geliştirebildiği sürekli güç 0,1 BG dolayındadır. Diğer

deyimle insan gücü 75 Wattlık bir lambanın tükettiği güce
eşdeğerde bir enerji üretebilmektedir.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

Yanıtlama Süresi

İnsana, ortarn ve makinadan gelen uyarıların, algı organı-merkezi sinir

sistemi ve adele arasındaki ulaşım süresi yanıtlama süresidir. Normal
bir insanda bu süre makinaların yanıtlama süresi ile kıyaslanamayacak
kadar uzundur.

Ortalama 1/3 saniye olan bu süre örneğin, traktörün arkaya devrilmekte

olduğunu anlayan bir sürücünün gerekli önlemi alması için yeterli bir
süre değildir. Kuyruk mili gibi daha hızlı çalışan makina parçalarında
bu hız insan yanıtlama hızı ile hiç kıyaslanamaz. İnsanın yanıtlarna
hızı, yorgunluk, ilaç ve alkol alma, zihinsel oyalama ve paniksel
ortamlarda daha da azalır.
© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

4
 10/20/2023

Vücut Ölçüleri

İnsan vücut ölçülerinin uygunluğu, yapılacak işin çeşidine göre değişir.

Bir basketbolcu için istenen nasıl ki uzun boy ise, bir jokey içinde
istenen kısa boylu olma özelliğidir. Ancak, bu iki uç örnek dışında hiçbir
insanın tüm boyutlarıyla bir işe uygunluğu da düşünülemez.

Bu nedenle, makinaların insan boyutlarına uygun ayarlanır olması

istenir. Örneğin, traktör oturaklarının farklı kütle ve boyutlara sahip
sürücülere göre ayarlanır olması istenir. Böylece, farklı antropometrik
ölçülere sahip sürücülerin aynı etkinlikle çalışması sağlanabilir.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

Yaş

• İnsanlık fiziksel işbaşarısı üzerinde yaşın etkisi büyüktür. Fiziksel

olarak insanın iş yeteneği 25-30 yaşlarında maksimum düzeye
ulaşır. Diğer deyimle insan fiziksel olgunluğa bu yaşta ulaşır. Bu
yaştan sonra fiziksel yetenekleri azalmaya başlarken, karar verme ve
deneyimlilik artışı devam eder.

• Bundan dolayı 30 yaş üstündeki bir insanın kaza yaratma olasılığı

daha azdır. Karar verme yeteneği, 55-70 yaşlar arasında, adalesel
güçsüzlük ve yanıtlama süresindeki gelişmeler ile solunum, kalp ve
damar yetersizliklerinden dolayı azalmaya başlar.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

5
 10/20/2023

Yaş

Karar verme yeteneğindeki düşmelerin diğer nedenleri, algı

organlarındaki gerilmeler ile solunum, kalp ve damar yetersizlikleridir.
Nitekim yapılan bazı araştırmalarda kazalara neden olan şahısların
yaşlarına bağlı oransal dağılım aşağıda verilmiştir.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İnsanın AIgı Organlarının Özellikleri

Bir makina ile çalışan işçi, makina ve ortamdan gelen sürekli bir
bilgi akımı altında çalışır. İşçiye gelen değişik bilgi sinyalleri,
insanın farklı sinyallere duyarlı algı organları tarafından alınır.

Görme, işitme, koku alma, tat alma ve dokunma olarak

adlandırılan algılama işlemleri, birer fizyolojik olay veya fiziksel
ve kimyasal enerji dönüşümüdür.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

6
 10/20/2023

İnsanın AIgı Organlarının Özellikleri

Açıklanan bu bilgi alışverişinde yanıtlama hızı, uyarılan algı

organı, uyarının boyutu ve yerine bağlıdır. Değişik algı organları
için yanıtlama süreleri (YS) aşağıda verilmiştir.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İnsanın AIgı Organlarının Özellikleri

Uygun ve hızlı bir algılamanın gerçekleştirilebilmesi için algılanacak

bilgi sinyallerinin:

• Algı organınca algılanabilir olması

• Ortamdaki diğer sinyallerden ayrı olması ve

• Şiddetinin yeterli düzeyde olması gereklidir.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

7
 10/20/2023

İnsanın AIgı Organlarının Özellikleri

Algılanan sinyalin yanıtının hızlandırılması ve uygun karar

çabukluğunun sağlanabilmesi için, uyarı ile yanıt arasında bir ilişki
bulunması istenir.

Direksiyon simidini sağa döndürünce araç tekerleklerinin sağa

dönüşünün sağlanması bu duruma örnek olarak gösterilebilir. Bu
tip mantıksal beklentiler, "Sterotip tepkimeler" olarak adlandırılır.
Sterotipler, bilinç altımıza yerleşmiş olan şartlı reflekslerdir.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

Görme

Görmenin insan-görev sistemi içindeki işlevi büyüktür. Merkezi

sinir sistemine ulaşan bilgilerin çoğu gözden geçer. Bu nedenle
de insanın yerine getirdiği görevlerin çoğu optik denetimle
sağlanmaktadır. Bu fonksiyonlara sahip göz, sadece renk ve ışık
sinyalleri değil aynı zamanda varlıkların yerleşim, doğrultu, hız
ve hareketlerine ait bilgi sinyallerini de algılar.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

8
 10/20/2023

Görme

Elektromanyetik dalgalar halinde, sinirsel nabızlara dönüşen

görme sinyalleri retina üzerine düşer, burada fotosensetif olarak
kotlanır ve ilgili beyin merkezine gönderilir.

Işığın tipi, meydana gelen dalga boyunun spektral bölümü ile

tanımlanır. Görünebilir ışık spektrumu (380-760 nm) için renkler
dalga boyuna göre birbirinden ayrılmaktadır. Görme
sinyallerinin algılanması aynı zamanda cismin hızına, boyutuna,
uzaklılığı ile etrafındaki ortamın parlaklık ve kontrastlığına (zıt
renkliliğine) bağlıdır.
© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

Görme

Görmeye ilişkin algılamada diğer bir etken insanın görme

açısıdır. Bu açı içinde olan cisimler tam olarak algılanabilir. Bu
açı içinde olmayan cisimler görünürse de algılama tam
olmayacaktır. Görme alanı içinde bulunan cisimlerin özellikleri
hızlı bir şekilde algılanabilir. Görme alanı, görme açılarıyla
sınırlıdır. Oturarak bir makinayı denetleyen insanın vücut
konumu, işin görünme durumuna bağlıdır.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

9
 10/20/2023

Görme

Vücut konumunun niteliğinde bazı kayıplar kabul edilerek

görme alanı vücut hareketleri ile büyütülebilir. Ancak, bu işlemin
kullanıcının iş yükünü arttıracağı iş başarısını azaltacağı
unutulmamalıdır.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

Görme

• Tarımsal işlemlerin pek çoğu yeterli güneş ışığı altında yapılır.

• Ancak, sanayide üretim faaliyetleri, binalar içinde doğal veya yapay

aydınlatma ortamlarında gerçekleştirilir. Yapay ışık kaynağı veya
pencereden gelen güneş ışınlarının kullanımında; ışığın yoğunluğu,
kontrastlığı, yansıma, parıldama ve renklilik gibi özellikleri dikkate
alınmalıdır.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

10
 10/20/2023

Görme

Gözün adaptasyon yeteneğinin farklılığından dolayı aydınlatma

standartlarının elde edilmesi oldukça güçtür. Buna rağmen değişik
çalışma koşulları için belirli değerler vardır.

Aydınlatma düzeyi konusunda kaba olarak nitelendirilebilecek bir

hesaplama yöntemine göre, ağır işin yapılması için gerekli aydınlık
şiddeti, o işin yapılabildiği minimum şiddetin 30 kat fazlasıdır.
Belirlenmiş kesin aydınlatma standartları bulunmamaktadır. Bu
nedenle aydınlatma düzeyinin azlığı yerine fazlalığının kullanılması
sonucu oluşacak hata ve yanlışlık tercih edilir. Parlamadan her koşulda
kaçınılmalıdır.
© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

Görme

Yapay aydınlatma tesislerinin kurulmasında dikkate alınması gereken

temel ilkeler aşağıda verilmiştir; .

• Tozlanma ışık kaynaklarının verimini düşürmektedir. Bu nedenle

sistem kurulurken aydınlatma elemanlarının temizliği tasarlama
aşamasında dikkate alınmalıdır.

• Lambaları çalışma düzleminde parlamaya neden olmayacak veya

minimum düzeyde olacak yüksekliklere yerleştirilmelidir.

• Açık renkli tavan ve döşemelerle aydınlatma düzeyinin

yükseltilmesine yardımcı olunmalıdır.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

11
 10/20/2023

İşitme

İnsan ile görev sistemi içinde iletişimi sağlayan en önemli yollardan bir
diğeri, ortam içinde farklı basınç hareketleri ile iletilen sestir.

Sesin algılanması bilindiği gibi işitme olarak adlandırılır. Ses frekans

(Hz), ses basınç düzeyi (dB) ve süresi (s) gibi fiziksel özellikleri ile
tanımlanır.

Kulak, beyine iletilen ses dalgalarını sinirsel sinyallere çeviren algı

organıdır.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İşitme

Dış kulağa gelen ses dalgaları kulak zarının titreşimine neden

olmaktadır.

Kulak zarı orta kulaktaki kemik dizisini hareketlendirmekte, iç

kulaktaki sıvıya geçen ses sinyalleri, sinir sistemi ile beyine
ulaştırılmaktadır. Ses kaynaklarının frekans özellikleri farklılıklar
gösterir. Kulak aynı zamanda, frekans analizi yapan ve ses
periyodizitesini saptayan bir organdır. Bir insan, yaşlılığa bağlı
olarak 20 ile 20.000 Hz arasındaki saf tondaki sesleri algılar.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

12
 10/20/2023

İşitme

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İşitme

Kulak duyarlılığı düşük frekanslarda azdır, frekans değeri

yükseldikçe, örneğin, 2000 Hz' in üstünde en büyük değerine ulaşır.

Kulağın zarara uğrama riski tüm bir spektrum içinde tekdüze

değildir. Ancak, bu durum 3.000 Hz ile 4.000 Hz arasında maksimum
değerine ulaşır. 1-4 kHz arasındaki işitme kayıplarının gürültü
nedeniyle 30-50 yaşlar arasında oluştuğu, daha yüksek frekanslı
işitme kayıplarının ise yaşlanmaya bağlı olarak 50 yaşından sonra
oluştuğu bilinmektedir.
© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

13
 10/20/2023

İşitme

Ses; frekans, basınç düzeyi ve süresine bağlı olarak bazı durumlarda

can sıkıcı ve zararlı etkilere sahiptir. Bu zararlar insan kulağının işitme
yeteneğini tamamen veya geçici olarak zedeleyen şekillerde ortaya
çıkmaktadır.

Dünya Çalışma Örgütü (ILO) tarafından belirlenen değerlere göre 85 dB

uzun süreli çalışmalarda en yüksek sınırdır. 90 dB ise tehlike sınırı
olarak kabul edilmiş değerdir.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İşitme

Bu değerlerin üstündeki gürültü ortamlardaki çalışmalarda

kulağın korunması gereklidir. Deneysel alanda çalışan
psikologlar sesin yapılan iş üzerindeki etkilerini, uzun yıllardan
bu yana incelemektedirler.

Genel olarak gürültünün, yapılan işin hızını azaltmadığı ancak

doğruluk ve duyarlılığını etkilediği bilinmektedir. Genellikle bu
olumsuz etki düşük frekanslara kıyasla yüksek frekanslarda daha
çok belirgin olmaktadır.
© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

14
 10/20/2023

Koku ve Tat Alma

• Çalışma yaşamında insanlar; gaz, duman, toz toksik sıvı gibi makina
ve çevresel kaynaklı maddelere maruz kalabilmektedirler. Tozlu,
kirli ve dumanlı koşullarda çalışma ile zehirli kimyasal ilaçlarla
çalışma, gözü etkileyerek görme yeteneğini azaltmakta, burun ve
boğaz yollarına zarar vermekte ve ölüme kadar varan çok ciddi
sorunlar yaratabilmektedir.

• Bu tip sorunlar kısa süreli olabileceği gibi daha geniş kapsamda

kronik etkiler de oluşturabilmektedir.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

Dokunma

Merkezi sinir sistemine dokunma duyusu ile iletilen uyarılar arasında

insanın yaptığı işe ait çok az bilgi vardır. Ancak, makina kullanıcısının
sağlık ve iş başarısını birinci derecede etkileyen en önemli ergonomik
etkenlerden biri titreşimdir.

Titreşimler de bu duyu organı veya vücuda yayılmış hücrelerle

algılanmaktadır. Bu duyu; dokunma, acı, sıcaklık, basınç, konum ve
hareketle ilgili algılamalar için kullanılan genel bir deyimdir. Dokunma
duyarlılığı vücudun her yerinde aynı değildir.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

15
 10/20/2023

Dokunma

• Açısal titreşim ivmesi, iç kulakta bulunan yarı dairesel kanallar

tarafından algılanır. Doğrusal ivme ise iç kulaktaki tulumcuk (utricle)
ve kesecik (saccle) tarafından algılamr. İnsan 0,5 Hz ile 100 Hz
arasında frekanslara sahip titreşimlere karşı fazla duyarlıdır. Şiddetli
olduğu takdirde 10.000 Hz' e kadar olan titreşimleri de algılayabilir.
Düşük frekanslı, büyük uzammlı titreşimlere karşı duyarlılık
yüksektir. Bu özelliklerdeki titreşimler adale, sinir ve eklemler
arasına yerleşmiş algı organları ile algılamr. Bu organ içindeki
sinirsel sinyaller merkezi sinir sistemine iletilir.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İnsanın Fizyolojik Özellikleri

İnsan vücudu belirli fizyolojik özelliklere sahiptir. Bu özelliklerden en

önemlileri:

• Kas gerilimi,

• Metabolik iş verimi,

• Hastalıklara karşı direnç,

• Uyku ve dinlenme süresi gereksinmeleri şeklinde özetlenebilir.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

16
 10/20/2023

İnsanın Fizyolojik Özellikleri

İnsanın bu özelliklerinin boyutları insandan insana, hatta aynı insanda

gün içinde ve günden güne değişim gösterir. İnsan fizyolojik özellikleri;

• Yorgunluk,

• Alkol ve sigara kullanımı,

• Kimyasal maddelerin bulunduğu ortamda çalışma,

• Hastalık ve

• Ortam koşullarından (titreşim ve gürültü, sıcaklık, rutubet, toz, vb.)

olumsuz etkilenmektedir.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İnsanın Fizyolojik Özellikleri

En önemli fizyolojik özelliklerden olan yorgunluğun nedenleri;

psikolojik veya fiziksel olabilmektedir. Psikolojik yorgunluk, üzüntü ve
moral bozukluğu gibi nedenlerle ortaya çıkan insanın kendini
çalışamayacak durumda hissetmesi durumudur.

Dolayısıyla iş başarısı ve iş güvenliği bu durumdan olumsuz

etkilenmektedir.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

17
 10/20/2023

İnsanın Fizyolojik Özellikleri

Fiziksel yorgunluk ise;

• İşin monotonluğu,

• Uzun süreli çalışma,

• Hastalık ve

• Gıda eksikliği gibi nedenlere dayanır.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İnsanın Fizyolojik Özellikleri

• Fiziksel yorgunluğun adale kasılması ile kramplar gibi tipik

belirtileri vardır.

• Bilindiği gibi iş, adalelerdeki kimyasal enerjinin mekanik enerjiye

dönüşümü ile sağlanır. Bu dönüşümde, kan sirkülasyonu ve
solunum önemli rol oynayan iki etkendir. Solunumla alınan oksijen,
kan ile taşınır, karbondioksit ve diğer kimyasal artıklar olarak
vücuttan dışarı atılır. Bu taşımada görev yapan kalp ve akciğerlerin
kapasitesi aşılınca, oksijen ve besin maddeleri adalelere yeterli
oranda taşınamaz.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

18
 10/20/2023

İnsanın Fizyolojik Özellikleri

Bu durumda, adele ağrıları ve kramplar şeklinde yorgunluk

belirtileri olarak ortaya çıkar. Buna bağlı olarak insan işbaşarısı
düşer, insanın öz denetim yeteneği kaybolur.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İnsanın Fizyolojik Özellikleri

Adele yorgunluğu, insan kapasitesini belirleyen bir çeşit güvenlik

ölçütüdür. Bu ölçüte dikkat edilmeden, sınır değerlere ulaşıldığı halde
çalışmaya devam edilirse; denetim ve dikkat azalarak yanlışlıkların
sayısı artacaktır.

Bu nedenle, adalesel yorgunluk başlayınca yapılan işin başarısı düşer,

buna rağmen iş yapılmaya devam edilerek vücut zorlanırsa, iş
kazalarına uygun ortam hazırlanmış olur.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

19
 10/20/2023

İnsanın Fizyolojik Özellikleri

Sigara ve alkol kullanımının, insan iş başarısı üzerinde olumsuz etkiler

oluşturduğu bilinmektedir. Yapılan çalışmalar, sigaranın insan iş
başarısını % 5-10 oranında azalttığını göstermektedir. Sigara
dumanındaki % 4 oranındaki karbondioksit, kandaki hemoglobin
tarafından tutularak kanın işlevlerini aksatmaktadır. Ayrıca, kandaki
alkol oranı yükseldikçe insan iş başarısının düştüğü bilinen bilimsel bir
gerçektir.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İnsanın Fizyolojik Özellikleri

Günümüz çalışma koşullarında, kimyasal maddelerle etkileşimin

kesilmesi olası değildir.

Üretim ortamlarında çoğunlukla, farklı yapı ve içerikte toz, gaz

varlığı ile sıvı ilaç ve gübre kullanımı zorunludur. Örneğin
kimyasal tarım ilaçları insanın; kan basıncı, sinirsel gerilimi,
denge durumu, refleks süresi ve sonuçta iş başarısı üzerinde
olumsuz etkiye sahiptir.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

20
 10/20/2023

İnsanın Fizyolojik Özellikleri

Kimyasal maddelerin göz, deri ve solunum sisteminde de olumsuz

etkileri vardır. Örneğin, göz bir pülverizatörden çıkan ve rüzgarlarla
taşınan ilaç ve toza karşı çok duyarlıdır. Bu tip etkilerden korunmak için
örneğin tarım makinalarında en uygun önlem kabin kullanımıdır.
Hastalığın tip ve şiddetine göre insan yetenek ve iş başarısının
sınırlanması söz konusudur.

Ancak, her koşulda hastalığın makina kullanımına olumsuz etkileri

vardır. Örneğin soğuk algınlığı, baş ağrısı gibi küçük rahatsızlıklar dahi
refleksleri zayıflatır, dolayısıyla doğru zamanda karar verip uygulama
yeteneğini zayıflatır.
© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İnsanın Psikolojik Özellikleri

• Makina ile çalışan bir insanın sağlık, güvenlik ve iş başarısına,

insanın psikolojik özelliklerin de önemli etkileri vardır.

• Makinadan farklı olarak insan, çalışma periyodu içerisinde

heyecanlanır, duygulanır dolayısıyla iş başarısı üzerinde farklılık
yaratacak psikolojik durumlar içerisinde bulunabilir.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

21
 10/20/2023

İnsanın Psikolojik Özellikleri

İnsanda oluşabilecek psikolojik sorunların nedenleri arasında en

önemlileri;

• Personel uyuşmazlığı (şaşırma, yanılma, unutkanlık),

• Personel üzüntüleri (bazı yakınlara ait üzüntüler),

• Ailevi sorunlar,

• Meslek sorunları,

• Ekonomik zorluklar,

• Güvensizlik olarak sıralanabilir.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İnsanın Psikolojik Özellikleri

Yukarıda sayılan nedenlerle ortaya çıkan psikolojik sorunlar, kişide;

• Kızgınlık, öfke, üzüntü,

• İsteksizlik, ilgisizlik ve

• Tembelliğe neden olabilir.

Olumsuz psikolojik koşullar altında çalışmak zorunda kalan insan

yaptığı işle ilgili davranışlarında normal sınırların dışına çıkar.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

22