Professional Documents
Culture Documents
The right of Sanai Burak Turna to be identified as the Author of the Work has been asserted
by him in accordance with the Copyright, Designs, and Patents Act 1988.
The moral rights of the author is asserted. All rights reserved. Apart from any use permitted
under UK copyright law no part of this publication maybe reproduced, stored in a retrievial
system or transmitted, in any form or by any means without the prior written permission of
the publisher, nor be otherwise circulated in any form of binding or cover other than that in
which it is published and without a similar condition being imposed on the subsequent
purchaser.
This article, published in digital format written in Turkish language and intended for
Turkish-reading audience all over the world.
A CIP Catalogue record for this e-book is available from the British Library
© Sanai Burak Turna is the publisher and the author of this e-book. Robotto
Publishing is UK trading name. He uses ©Burak Turna as his writer (pen)
name. All rights reserved.
Sayfa Sayısı: 2
Ülke: Yugoslavya/Bulgaristan
1949 yılının Mart ayında, Ankara, Türkiye'de, Yugoslav delegelerle Vanca Mihailov
başkanlığında bir IMRO delegeasyonu arasında resmi görüşmeler yapıldı. Mihailov,
Yugoslav delegelerden, Yugoslavya'nın tüm diplomatik gücünü ve çalışmalarını bağımsız bir
Makedonya'nın kurulmasına doğru yönlendireceklerine dair yazılı bir anlaşma talebind
ebulundu ve bu yazılı anlaşmayı aldı. Yugoslav hükümeti bu yeni kurulacak devletin
uluslarası imtiyazları alması için her türlü çabayı göstermeyi kabul etti ve Yunanistan,
Bulgaristan ve Yugoslavya'da kamuoyunu bu planın yanında yer almak üzere etkileyeceğini
de bildirdi. Dahası, Yugoslav hükümeti bu anlaşmanın imzalanmasının ardından 2 yıl
süreyle IMRO'ya para yardımında bulunacağını da taahhüt etti.
Mihailov, bunun karşılığında, IMRO adına, tüm Yugoslavya karşıtı eylemlerini
durduracaklarını ve Bulgaristan'daki Makedonlar arasında bağımsızlık konusunu ajite
edeceğini bildirdi. IMRO ayrıca Bulgaristan ve Yunanistan'daki makedonların Yugoslavya'ya
sempati duymalarını sağlayacağına söz verdi.
Anlaşmada önemli bir nokta da, Makedon devleti demokratik bir devlet olacak ve ne
Komunist ne de Anti-Komunist olacak.
Bunun yanında Yugoslavya ile karşılıklı bir savunma anlaşması imzalanacak. Ancak bu
anlaşma Yugoslavya Makedonya'nın içişlerine karışma yönünde hareket ettiği anda sona
erecek. Buna ilaveten IMRO'nun Romanya, Bulgaristan, Yunanistan ve Arnavutluk'taki
istihbarat servisleri Yugoslavya'nın kontrolüne verilecek. Silahlı bir çatışma olması
durumunda Makedon direniş örgütleri Yugoslav kuvvetleriyle beraber operasyon
gerçekleştirecek.
Yugoslav delegasyonu, Makedon devletinin Balkan Federasyonu konusunda olumlu görüş
bildirmesi maddesini anlaşmaya eklemek istedi ancak IMRO bu mevzuda kendisini
bağlamayı reddetti. Bu noktanın halli ileri bir tarihe ertelendi.
Yorum: Kaynağımızın yorumu bu anlaşmaya taraf olan her iki tarafın da tam manasıyla iyi
niyetli olmadığı yönünde. Yugoslavya IMRO'nun kontrolünü almak isterken IMRO en
azından geçici bir süre de olsa, Tito-Cominform arasında ayrılık varken bağımsız
Makedonya için destek sağlamaya çalışıyor.
Yorum: 1946'nın ilk yarısında Mihailov'un Bulgar güvenlik güçleriyle girdiği bir çatışmada
öldüğü bilgisi gelmişti. Sonraki 2 yılda Mihailov ve IMRO hakkında çok az duyum alındı.
Bunlardan biri, Mihailov'un takma isimle Avusturya'da bir yerde saklandığıydı. 1948 sonu,
1949 başlarında Yugoslavya'dan sınırdışı edilenler arasındaki kaynaklar Mihailov'un
İtalya'ya girdiğini ve Roma'da yaşadığını bildirdiler. Ancak bu aynı dönemde Mihailov'un
Arjantin Buenos Aires'te yıllarca kaldığı, yakın zaman önce Yugoslavya içindeki Cominform
taraftarlarınca kendisine yaklaşılarak, IMRO'nun Tito'ya karşı harekete geçmesi durumunda
bağımsız bir Makedonya'yı destekleyecekleri sözü verildiği rapor edildi.
Kaynak:
https://www.cia.gov/library/readingroom/docs/CIA-RDP82-
00457R002900040009-1.pdf