Klucz odpowiedzi Rozdział II.

Test 2 Liczba punktów 27

Grupa A

1 uczynienie lenna z dawnego państwa zakonnego zamiast zlikwidowania zagrożenia i Autor: Nowa Era
wcielenia jego ziem do Polski, powstanie silnego państwa Hohenzollernów w miejsce (0–2 p.)
osłabionego państwa zakonnego [wykorzystanie przez Prusy prośby o pomoc wojskową
Zygmunta II Augusta do uzyskania zgody na objęcie lenna przez linię Hohenzollernów z
Brandenburgii, utrata kontroli Polski nad lennem pruskim w poł. XVII w., stanie się
częścią Królestwa Pruskiego w 1701 r., czyli tym samym jednego z krajów, które
dokonały rozbiorów Rzeczypospolitej, utrata części obszaru z dostępem do morza]

Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź

2 a) A Autor: Nowa Era
b) Mazowsze jest polskim lennem. Ten obszar został wcielony do Królestwa Polskiego w (0–2 p.)
1526 r. [Od 1525 r. istniały Prusy Książęce, a na mapie widnieje nazwa „Prusy Zakonne”,
odnosząca się do czasów wcześniejszych, czyli przed ich sekularyzacją. Inflanty należą
do państwa zakonu inflanckiego. Część tych obszarów Polska uzyskała dopiero w 1561 r.,
po złożeniu przez wielkiego mistrza inflanckiego hołdu lennego Zygmuntowi
Augustowi.]

Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź

3 D. Przywilej czerwiński (1422) Autor: Nowa Era
B. Przywilej cerekwicko-nieszawski (1454) (0–3 p.)
C. Przywilej piotrkowski (1496)

Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź

4 niezdecydowana postawa króla Zygmunta I Starego w stosunku do reformacji, Autor: Nowa Era
pozwolenie na praktykowanie wyznań reformowanych wydane przez Zygmunta II (0–3 p.)
Augusta, zróżnicowanie etniczne i wyznaniowe mieszkańców Rzeczypospolitej
sprzyjające tolerancji religijnej [niechęć szlachty do pozostawania pod jurysdykcją sądów
kościelnych, żądanie opodatkowania Kościoła na równi ze szlachtą, brak inkwizycji,
spójna polityka króla Zygmunta II Augusta przeciwdziałająca wojnom religijnym i
konfliktom na tym tle]

Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź

5 A Autor: Nowa Era
(0–1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
6 sejm walny, władca, system monetarny, polityka podatkowa, polityka zagraniczna Autor: Nowa Era
(0–5 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
7 Dokument to pacta conventa. Stanowił indywidualną umowę zawieraną przez szlachtę z Autor: Nowa Era
królem elektem. Obejmowała osobiste obietnice królewskie złożone przed elekcją. (0–2 p.)

Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź

8 A. 1581, B. 1578, C. 1577 Autor: Nowa Era
(0–3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
9 zawieszenie walk na 10 lat, odzyskanie przez Rzeczpospolitą całych Inflant i ziemi Autor: Nowa Era
połockiej, wycofanie się państwa polsko-litewskiego ze zdobytych podczas wojny (0–3 p.)
rosyjskich twierdz

Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź

10 wspieranie włoskich twórców działających w Rzeczypospolitej i finansowanie studiów Autor: Nowa Era
we Włoszech młodym Polakom przez królową Bonę, coraz liczniejsze podróże (0–3 p.)
zagraniczne Polaków i poznawanie nowych idei, mecenat roztaczany nad artystami i
strona 1 z 3
 uczonymi przez rodzinę królewską, Kościół i możnych [bogacenie się szlachty i
miejskich patrycjuszy na handlu i przeznaczanie części dochodów na zamawianie i zakup
dzieł sztuki, upowszechnianie wiedzy zdobytej na zagranicznych uniwersytetach,
zwiększenie dostępności dla poznawania nowych idei poprzez wynalazek druku]

Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź

Grupa B Liczba punktów 27

1 ograniczenie monopolu Gdańska w handlu bałtyckim, ryzyko rewanżu za działania Autor: Nowa Era
kaprów ze strony wrogów króla polskiego w postaci napadów na gdańskie statki (0–2 p.)
handlowe [utrudnianie prowadzenia interesów handlowych przez ataki kaprów na statki
konkurencji, kontrola królewska nad samodzielną polityką gospodarczą Gdańska]

Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź

2 a) D Autor: Nowa Era
b) Rzeczpospolita powstała dopiero na mocy unii lubelskiej z 1569 r. Przed tym (0–2 p.)
wydarzeniem istniały dwa państwa – Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie,
które nie są widoczne na mapie.

Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź

3 A. Przywilej warcki (1423) Autor: Nowa Era
B. Przywilej jedlneńsko-krakowski (1430–1433) (0–3 p.)
D. Konstytucja Nihil novi (1505)

Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź

4 wznoszenie nowych budowli – świątyń protestanckich, nowe przekłady Biblii [zakładanie Autor: Nowa Era
drukarni, powstawanie wielu nowych szkół, np. Akademii Rakowskiej, rozwój nauk (0–3 p.)
humanistycznych dzięki licznym polemikom pomiędzy duchownymi katolickimi a
protestanckimi]

Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź

5 B Autor: Nowa Era
(0–1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
6 armie, skarby państwa, urzędy centralne, język urzędowy, prawo Autor: Nowa Era
(0–5 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
7 Dokumentem tym są Artykuły henrykowskie. Miały być gwarancją trwałości i Autor: Nowa Era
nienaruszalności ustroju Rzeczypospolitej. Stanowiły zbiór najważniejszych zasad (0–2 p.)
ustrojowych.

Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź

8 A. 1582, B. 1584, C. 1577 Autor: Nowa Era
(0–3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
9 uznanie władzy Stefana Batorego przez Gdańsk, nałożenie na Gdańsk kontrybucji do Autor: Nowa Era
zapłacenia, utrzymanie praw ograniczających samorządność miasta (0–3 p.)

Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź

10 wspieranie włoskich twórców działających w Rzeczypospolitej i finansowanie studiów Autor: Nowa Era
we Włoszech młodym Polakom przez królową Bonę, coraz liczniejsze podróże (0–3 p.)
zagraniczne Polaków i poznawanie nowych idei, mecenat roztaczany nad artystami i
uczonymi przez rodzinę królewską, Kościół i możnych [bogacenie się szlachty i
miejskich patrycjuszy na handlu i przeznaczanie części dochodów na zamawianie i zakup

strona 2 z 3
dzieł sztuki, upowszechnianie wiedzy zdobytej na zagranicznych uniwersytetach,
zwiększenie dostępności dla poznawania nowych idei poprzez wynalazek druku]

Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź

strona 3 z 3