Scribd Logo
Upload

Welcome to Scribd!

  • Media.i.Ludzie - Byron Reeves.2007

    Uploaded by

    agnieszkauchman74112
    25 views129 pages

    Original Title

    Media.i.Ludzie.Byron Reeves.2007

    Copyright

    © © All Rights Reserved

    Available Formats

    PDF or read online from Scribd

    Did you find this document useful?

    Is this content inappropriate?

    Report this Document

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as PDF or read online from Scribd
    Flag for inappropriate content
    25 views129 pages

    Media.i.Ludzie - Byron Reeves.2007

    Uploaded by

    agnieszkauchman74112

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as PDF or read online from Scribd
    Flag for inappropriate content
    of 129
    noSé, Ze nasza praca wplynela po ezeSci na ksztalt ich produk tow. Wiele rozmow, ktdre odbylismy, znalazto odbicie w tej ksigzce, a Karen Fries, Dan Ling i Barry Linnett zastuguja na ‘oddzielng wzmianke. Ich kreatywnos i talenty techniczne oraz centuzjastyczne podejscie do mo2liwosei zastosowania wyni ow badari w praktyce sq niezwykle, Nauczylismy sig od nich niezmiernic duzo. BR. CN. WSTEP Rozdzial 1 UTOZSAMIANIE PRZEKAZU MEDIALNEGO Z RZECZYWISTOSCIA Na ekranie widoczna jest torba popcornu, lezaca na stole. Wypadto z niej mndstwo ziaren. Dorosty ogladajacy to razem z dzieckiem w wieku przedszkolnym zadaje pytanie dotyezace tego obrazu: co sig stanie z popcornem, jesli podniose telewi zor i obréce go do géry nogami? Wiele dzieci odpowiada, 2¢ z torby wysypie sig reszta popcornu, Biad ten, chociaz interesujacy, nie stanowi specjalnego za skoczenia. Dzieci czesto traktuja telewizjg jak rzeczywistose. Wkrétce bed bardziej dojrzate i na tyle madre, eby wiedzieé. jak sig sprawy maja naprawde. Poczatkujacy uzytkownik komputera, podekscytowany fak: tem posiadania nowego urzadzenia, siada, by wyprébowaé nowy program. Kiedy rozpoczyna sig aplikacja, animowany piesek na ekranie pozdrawia uzytkownika z uSmiechem i ser- decenym ,,dzieh dobry”, nastepnie zaS pyta: Co chcialbys dzisiaj robic?” Kiedy pojawia sig pies, uzytkownik uSmiecha sig i odpowiada mu: ,,Dzien dobry.” Ten usmiech takze nie stanowi wielkiego zaskoczenia, Komputerowi nowicjusze lubiq byé traktowani w_sposob szczegélny. Natomiast doswiadczeni uzytkownicy nie potrze- buja tego, nic reaguja te# na towarzyskie subtelnosci z ekranu, —X""—e——— W trakcie telewizyjnej debaty kandydat6w na prezydentéw publicanosé zebrana w studio zadawata im pytania. Jeden z nich, zanim zaczal odpowiadaé, opuscit swoje miejsce na podium i zaczal iSé w kierunku osoby, kt6ra zadala pytanie W telewizorze wygladato to tak, jakby kandydat zmnicjszat codleglosé pomigdzy soba a kazdym z ogladajacych go w domu widz6w. Wielu z nich zareagowalo pozytywnie na jego wypo- ‘wiedzi nie 2 powodu ich tresci, lecz dlatego ze sprawiat wraze- nic, iz fizycznie zbliza sig do widzow. Dziwne? Nie bardzo. Skupieni na zadaniu, jakim byto Sle- dzenie debaty, widzowie mogli zapomnicé, ze obraz na ekranie nie jest rzeczywist osoba. Gdyby pomysleli o tym przez cchwile, raczej nie zareagowaliby na pozome wejscie kandydata w ich przestrzef osobista, Zespot badawezy laboratorium prowadzacego badania nad sztuczna inteligencja demonstrowal nowego robota grupic spe- jalistow komputerowych. Opisali oni jednonoga podskakuja- cq maszyng obdarzona pamigcia, kt6ra potrafita skupié na cayms uwage, umiata uczyé sig wykonywania nowych pole- efi, reagowala na kary i nagrody, a nawet posiadata osobo- ‘wos, Nikt podczas tego spotkania nie zwrécit uwagi na to, 2e specjalisci owi do opisania mozliwosci zbioru drutow, siliko- ‘nu, mechanicznych zlaczy i kodu komputerowego uzywali slownictwa z dziedziny psychologii cztowieka. Jezyk wzywany do opisywania robota tez nie stanowi za- skoczenia. Badacze sadzili, ze wykorzystali metafore ludz- kiego umystu jako uzyteczne narzedzie do analizy inteligent- nych systemow. Zdaje sig, Ze nikt na zebraniu nie sadzit, i2 robot jest rzeezywista, osoba i posiada ludzkie przymioty — po prostu uznano, 2¢ wygodnie jest méwié o robocie tak jak © cztowieku. 14 NA CZYM POLEGA ROZNICA MIEDZY MEDIAMI A RZECZYWISTOSCIA? Powy”sze przyklady pokazuja, Ze istnieja dobre powody po temu, aby ludzie mylili media z rzeczywistscia, Dzieci robig to dlatego, Ze sa mode, a nowicjusze dlatego, iz nie maja wystar- czajacego doswiadezenia. Ludzie wykonujacy trudne zadania moga byé zdezorientowani, poniewaz sq zbyt pochtonigci pra- a, by zwracaé uwage na réznice, inteligentni ludzie natomiast moga to robié celowo, poniewaz uwazajq takie traktowanie medi6w za wygodna metafore. Przypadki te maja jednak jedna ceche wspétina, Wszystkie one sugeruja, Ze mylenie Swiata medialnego z rzeczywistoscia wystepuje rzadko i nickonsek- wentnic i maze zostaé skorygowane przez wiek, wyksztalcenie lub rozum. Zebralismy wiele dowod6w, ktGre pokazuja, Ze wniosek ten nic jest stuszny. Utozsamianie przekazu medialnego z rzeczy- Wistoscia nie jest ani rzadko spotykane, ani nicrozsadne. Wy- stepuje powszechnie, tatwo je wywolat, nie zalezy od wy- szukanego spr7etu, nie znika pod wplywem refleksj. Zjawisko Uutozsamiania praekazu medialnego z reczywistoscia (media equation) odnosi sig do kazdego, pracjawia sig cz¢sto i w duze} mierze konsekwentnie. 1 to jest zaskakujgce Koncepeja utozsamiania przekazu medialnego z rzeczywis- toScig powstala jako wynik projektu badawezego, ktéry na- awalismy ,,Spoteczne reakeje na technologie Komunikacyjne”. Krotko mowigc, stwierdziligmy, #e interakeje ludzi 2 kom- Puterami, telewizja oraz nowymi mediami sq z zasady spoleczne i naturalne, tak jak interakcje w rzeczywis- tym 2yciu. Kluczowym okresteniem jest tu okreSlenie ,2 2asa- dy”. Kazdy oczckuje, 2e media beda przestrzegaé szerokiego zakresu praw spotecznych i fizycznych. Wszystkie te zasady wywodza sig ze Swiata interakeji migdzyludzkich i badaf nad tym, jakie sq ludzkie interakeje z rzeczywistoscia, Lecz wszys- tkie W réwnym stopniu stosuja sig do mediow. 15 BADANIE ZJAWISKA UTOZSAMIANIA MEDIOW 2 RZECZYWISTOSCLA Rozwadmy nastepujacy przyklad, wzorcowy dla nasze} pracy nna temat zjawiska utozsamiania mediow z rzeczywistoscia. Gayby kaady z nas zatelefonowat do ciebie, Zeby spytac, jak podoba ci sig ta ksiqzka, prawdopodobnie zachowalbys sig uprzejmie i powiedzial, 2e jest niezta. Gdyby jednak zadzwonit ktos inny, ocena moglaby byé surowsza. Jest to prayklad proste spodecz ne] zasady: ludzie sq uprzejmi w stosunku do tych, ktorzy zadaja pytania dotyezace siebie samych, Ta sama zasada stosuje sig do mediw. Pytani 0 oceng dziatania kom putera, ludzic udzielaja bardzie| pozytyw ych odpowiedsi na temat jego funkejonowania, jesli urzadze~ nie zada pytanie dotyczace siebie, ni2 wtedy gdy 0 to samo zapyta inny Komputer. TakZe w stosunku do komputerow Iudzie sa uprzejmi Taka sama analogia, jak pomigdzy mediami a rzeczywistos- cig, wystepuje w w przypadku obrazéw filmowych. W realnyim. wiecie ruch przyciaga uwage, szczegdlnie jesli to, co sig porusza, zbliéa sig do nas. To prosta, naturalna zasada. Wy- stepowanie ruchu przesadza o tym, na czym koncentruje sig uwaga i co 2 doSwiadczenia zostaje ostatecznie zapamigtane. Uwadamy, ze zasada ta stosuje sig rowniez do mediow Ruch na obrazie filmowym, a szczegdlnie ruch, kt6ry wydaje sig skierowany w strong patrzqcego, symuluje obszar odpowie- dzialny za fizycana aktywnosé w mérgu, tak jakby poruszajace sig obiekty byly naprawde w poblizu. Takée postrzeganie obrazéw jest doswiadczeniem naturalnym Dowodow na zjawisko utozsamiania mediOw z rzeczywis toicig dostarczylo trzydziesci szeS badai, podezas ktorych odtworzono szereg spolecznych sytuacji, lecz zamiast rzeczy- wistych ludzi i miejsc uzyto mediéw. Bralismy pod uwage wszystko: od schlebiajgeych uzytkownikowi interfejs6w do osobowosci postaci wystepujacych w kreskowkach, od méwia- 16 cych komputerow do filméw na temat teatrzykow domowyeh, od obrazw raucanych w twarz widzowi do twarzy pokrywaja- eych Sciang, od obraz6w 0 wysokie} rozdzielezosei do domo wego wideo piatej generacji, od kwestionariuszy, w ktorych pyta sig ludzi, co mySla, do pomiaru fal mézgowych, ktdre mowia nam to, czego ludzie nie potrafiliby opisaé. Whioski z reakeji we wszystkich tych badaniach doprowa- dzily nas do sformutowania koncepeji utozsamiania mediow z reeczywistoscig: media stanowig ekwiwalent rzeczywistosci Nic byt to jednak punkt wyjscia naszej pracy INTUICIA A ZASADA ZROWNYWANIA MEDIOW Zjawiska utogsamiania mediow z rzeczywistoscia nie przyj- muje sig intuieyjnie. Sprzeciwia sie ona bowiem wyobraze niom na temat mediGw, kt6re wydaja sig znacznic bardzic} cocaywiste. A najbardzie} oezywiste jest to, Ze media sq na = rz¢dziami, sprzetem technicznym, nie zas uczestnikami aycia spotecenego. Wydaje sig, Ze, podobnie jak w wypadku wszystkich innych narzedzi, media stuza ludziom po prostu do wykonywania pewnych zadaf, uzyskiwania informacji lub do zabawy. A stosunki pomigdzy ludémi a narzedziami nie maja ccharakleru spotecznego. Podobnie jest z obrazami: Na poz.6r obrazy sq zaledwie symbolami reprezentujacymi ludzi i miejsca, ktorych faktyez: nie nie ma przed odbiorca. Ludzie na poz6r podchodza do medigw obojetnie i skupiaja sig na nie przystawalno~ Sci obrazu do realnego Swiata, Wydaje sig, jakoby kazdy sqdzil, 2e media $4 czym$ szczeg6lnym; kazdy ma r6wnied ulubione teorie, osobiste doswiadczenia, historyjki i zarzuty zwigzane z mediami, ktOre podbudowuja poglad, 2 media sq czyms wyjatkowym, Kiedy rozpoczynaligmy badania, i my podziclalismy wiele 2 tych pogladow. Sadzilismy, ze ludzie mogy od, czasu do czasu mylié media z eczywistosei, ale blad ten nie jest staly i, co najwadmiejsze, jest do naprawienia, Podobnie jak wielu uczestnikéw naszego badania, sKlanialismy sig do tego, by uuznaé, Ze rezultaty sq dziwne, ale nie dotycza nas osobiscie. Ja wiem, Ze komputery nie majg uczué. | jaz pewnoscia zdaje sobie sprawe z rOznicy pomigdzy zyciem na ekranie a przed- miotem rzeczywistym, W tej chwili uwazamy jednak, Ze intuicja nas zawiodla, to a6 prowadzi do drugiego waznego wniosku: reakeje ludzi na media maja charakter spoleczny i naturalny, nawet jesli towa- rzyszy im poczucie, a nie jest to zbyt rozsadne, i nawetjesli nie sadza, aby tego rodzaju reakeje mogly charakteryzowae ich samych. Ten wniosek jest, x definicji, sprzecany 2 intuicja i znacznie komplikuje badania. icy naszych ekspery ment6w nie byli Swiadomi, Ze traktuja media analogicznie Jo racezywistych Iudzi i miejsc. Z tego wegledu proby spraw- dzenia shusrnosci teorii utozsamiania mediéw z rzeczywisto cig nie moga polegaé jedynie na rozmawianiu z ludémi, wy- sluchiwaniu tego, co maja do powiedzenia, lub zadawaniv pylat w trakcie badania. Spoteczne, naturalne reakeje na media nie sq Swiadome i, w konsekweneji, ludzie nie sq w stanie potwierdzi¢ omawianego zjawiska, nawetjeSli cheieliby w tym Pomde. Oznacza to, Ze opis naszych badaf obejmuje takée proby rozwigzania problemu, jak obserwowae to, czego sami ludzie nie potrafig opisa. Isinieje pokuse, aby koncepcjg utozsamiania mediGw z ree ezywistoseia obwarowaé wieloma zastrzezeniami, lecz niczb¢-

    You might also like