Professional Documents
Culture Documents
01
jd.SIajr
Part 01
sureka wageeshwara
foa Ymd,k úoHdj bf.kSfï wruqKq
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
foa Ymd,k úoHdj bf.kSfï wruqKq
^m%fhdack $ jeo.;alu $ Wmfhda.S;djh&
m%fõYh
foaYmd,k úoHdj iudcSh úoHdjls ^Social Science &' iudch ms<sn| wOHhkh
lrkq ,nk úoHdjls' foaYmdk úoHdfõ mshd " ks¾ud;Djrhdg wkqj"
-weßiafgdag,a-
foaYmd,k úoHdj iïnkaO by; ks¾jpkhka u;ska u tys we;s jeo.;a njh' th
wOHhk lsÍfï m%fhdack Wmfhda.S;dj m%udKh l< yelsh' tfukau ;j ÿrg;a weßiafgdag,a
m%ldY lrkq ,nkafka "
by; wdldrhg foaYmd,k úoHdj iudc úoHdjla jk w;r ñksid foaYmd,k cSúfhl=
fõ' iudch ;=< cSj;a jk foaYmd,k cSúhl= jk ñksid foaYmd,k úoHdj wOHkh lsÍu yryd
w;am;a lr .; yels m%fhdack rdYshls'
lreKq
01' foaYmd,k kHdh " o¾Ykh" Ñka;kh yd u;jdo ms<sn| ñksid i;= oekqu j¾Okhùu'
^N.B -( foaYmd,k úoHdfõ úIh fCIa;%h Tute n,kak'&
kso¾Yk " foajjrï jdoh " iudc úldYk jdoh ' iudc iïuq;s jdoh " ,snr,a jdoh " udlaia
jdoh " *eisiaÜ jdoh " udfjda jdoh " fg%dials jdoh " iagd¾,ska jdoh " leiaf;%da
jdoh " n,jdoh " uelshd fõ,shdkq jdoh jeks foaYmd,k kHdhka iy tajd
W;amdokhg n,mE iudc " wd¾Ól " foaYmd,ksl ;;a;ajhka iy kHdhka
bosßm;a l< od¾Ykslhka iïnkaOfhka wjfndaOh ,nd .ekSug yelsùu'
foaYmd,k o¾Ykh hkq" od¾Ykslhka úiska bosßm;a l< mrudo¾Ykhka h' úúO od¾Ykslhka
úiska ks¾udKh jqjfyd;a fyd|hehs l,amkd lrñka bosßm;a l< ñysmsg ks¾udKh fkdjQ
mrudo¾YS l,ams; ;;a;ajhka foaYmd,k úoHdj ;=< ;sfí' ta wkqj foaYmd,k o¾Ykh hkq
l,ams; " ufkdauQ,sl " is;ska ujd.;a ksYagdjhkah' ta ms<sn| oekqu yd wjfndaOh
,nd.;yelsùu foaYmd,k úoHdj bf.kSfï m%fhdackhls'
01 Sureka Wageeshwara
kso¾Yk " maf,afgdaf.a mrudo¾YS rdcH yd od¾Yksl md,lhd
rEfidaf.a fmdÿ leue;a;
ld,a udlaiaf.a úoHd;aul fldñhqksiaÜ iudch
f;dauia fud¾f.a Wfgdamshdkq fldñhqksiaÜ l%uh
foaYmd,k Ñka;h hkq " foaYmd,k l%uhl l%shdldÍ;ajh iy thska ñksidg jk n,mEu
ms<sn|j ta ta ld,hka ysoS cSj;a jQ foaYdm,k úoHd{hska úiska bosßm;a l< woyia fõ' .%Sl
wjêfha mgka kQ;k wjêh olajd foaYdmd,k Ñka;h fmdaIKh l< od¾Ykslhka
foaYmd,k u;jdo hkq " cSú;h " iudch " wdKavqj jeks ixl,am ms<sn| iuia; iudch úiska
fyda mqoa., lKavdhula úiska fyda foaYdm,k mCI úiska ms<sf.k we;s talSh woyia ud,dj ls'
foaYmd,k kHdh " o¾Ykh " Ñka;kh " u;jdohkag wod, foaYmd,k úoHdj ;=<
y÷kd.; yels mokï .%ka: o wod< fõ' ta wkqj weßiafgdag,af.a —foaYmd,kh˜ " fmaf,afgdaf.a
—iuQydKavqj˜ " uelshdfõ,sf.a —l=udrhd˜ " f;dauia fud¾f.a —Wfgdamshd˜ " fcdakaf,dla f.a
—isú,a wdKavqj ms<sn| m%jdohka folla˜ " fudkafgialHqf.a —kS;sfha idrh˜ wdoS jQ Ydia;%Sh .%ka:
fmkajdosh yelsh'
02' foaYmd,k kHdh " o¾Ykh" Ñka;k yd u;jdo ms<sn| kj oekqu fidhd hdfï wdYdj
j¾Okh ùu'
foaYmd,k úoHdj wOHhkh u.ska foaYmd,k kHdh " o¾Ykh " Ñka;h " u;jdo ms<sn|
udkjhd oekqu ,nd.kS' tys oaú;Sl W;af;ackh njg m;ajkafka tu uq,a wjia:dfõ ,nd.;a
oekqu u.ska kj oekqu fidhd hdu i|yd ñksid fm<öuhs' fï wdldrhg oaú;Sl ;;a;ajfhaoS
foaYmd,k kHdh " o¾Ykh " Ñka; " u;jdo iïnkaO oekqu mq`M,a lr .ekSug ñksid wdYd lrhs'
ta yryd kj kHdhka " kj o¾Ykhka " kj Ñka;khka " kj u;jdohka " kj ;¾l ú;¾l
ixjdohka yd l;sldj;a W;amdo fjhs' th o foaYmd,k úoHdj wOHhkh lsÍfï m%fhdackhls'
kso¾Yk cSùka w;r .egqï we;sjk m%Odk wdYdjka ;=kla weßiafgdag,a úiska fmkajd
fohs' Okh ms<sn| wdYdj " n,h mss<sn| wdYdj " ,sx.sl;ajh ms<sn| wdYdj
02 Sureka Wageeshwara
iduQysl iudch ;=< cSj;a jk iycfhkau /f.k tk w;Dma; lr wdYdjka ;Dma;su;a
lr .ekSug W;aidy oeÍfïoS .egqu ksh; fohls' tu wdYdjka .egqulska f;drj whs;sjdislï "
ksoyi lvùulska f;drj idOdrKj yd iduldój bgqlr .ekSug wod< {dkh foaYmd,k
úoHdj wOHkh lrkafkl=g fjk;a úIhla wOHhkh lrkafkl=g idfmaCIj ,nd.; yelsh'
th foaYmd,k úoHdj wOHhkh lsÍfï m%fhdackhls'
kso¾Yk rdcH kS;shg wjk;ùu " rdcH kS;shg .re lsÍu " rdcHfha kS;sh yd iduhg
ydks fkdjk mßos l%shd lsÍu " rdcHh fjkqfjka bgql< hq;= hq;=lï bgq lsÍu
jeks foa iïnkaOfhka mqoa.,hkag wjfndaOhla iy mqyqKqjla ,nd.; yelsùu'
04' hym;a " mßmQ¾K rdcH ;dka;%slfhl= ùug wod< oekqu yd mqyqKqj ,nd.; yelsùu'
foaYmd,k úoHdj wOHhkh lsÍu yryd hym;a mßmQ¾K rdcH ;dka;%slfhl= úh yelsh'
foaYmd,k úoHdj ;=<oS rdcHh ;dka;%slfhl= úiska oek isáh hq;= foaYmd,k kHdh "
foaYmd,k o¾Ykh " wdKavql%u wdlD;Ska " foaYmd,k wdh;k " foaYmd,k p¾hdjka " wka;¾
cd;sl ixúOdk " wka;¾ cd;sl kS;sh " wka;¾ cd;sl iïnkaO;d " úfoAYSh m%;sm;a;s " wka;¾
cd;sl /`.=ï lrejka " l<dmSh n,j;=ka " f,dal n,j;=ka " wd¾Ól iïndOl " rdcH Wmdh
ud¾. jeks mq`M,a fCIa;%hl úYd, oekqula tla /ia lr.;yelsh' tu ksid foAYmd,k úoHdj
wOHhkh lrkafkl=g hym;a mßmQ¾K rdcH ;dka;%slfhl= njg m;aùug wod< oekqu ,efnhs'
cd;sl foaYmd,kh hkq " iajlSh rdcHfhaa ke;skï ;u rfÜ foaYmd,kh hhs' iajlSh rdcHfha
foaYmd,kh iïnkaOfhka wOHhkh lsÍu cd;sl foaYmd,h bf.kSu fõ' kQ;k cd;sl rdcH
l%uh hgf;a iEu mqrjeisfhl=u l=uk fyda cd;sl rdcHhl idudcslfhl= fõ' tu ksid cd;sl
foaYmd,kh .ek wjfndaOhla ,nd.ekSu jeo.;a fjhs'
kso¾Yk " iajlSh rdcHfha l%shd;aul jk foaYmd,k kHdh " iajlSh rdcHfha wdKavql%uh "
iajlSh rdcHh ;=< l%shd;aul jk foaYmd,k mCI " iajlSh rdcHh úiska ms<s.;a
úfoaY m%;sm;a;s " iajlSh rdcHfha ksfhdack l%u " n,mEï lKavdhï " iajlSh
rdcHfha l%shd;aul jk úl,am foaYmd,k u;jdo " iajlSh rdcHfha l%shd;aul
jk jd¾.sl NdIduh wd.ñl jd¾Ksl l=,uh lreKq foaYmd,khg n,mdk
wdldrh jeks ;;a;ajhka iïnkaOfhka wjfndaOhla ,nd.ekSu i|y foaYmd,k
úoHdj wOHhkh lsÍu u.ska yelsh'
cd;Hhka;r foaYmd,kh hkq " iajlSh rdcHfha foaYmd,kh Tífnys we;s foaYmd,khfõ'
fjk;a wdldrhlska olajkafka kï wfkl=;a rdcHhkaf.a foaYmd,kh wka;¾cd;sl
foaYmd,kh f,i ye|skafõ' w;S;fhaoS fuh rdcH Wmdh ud¾. kñka ye|skaù h' tla cd;shlg
tla rdcHhla hk kHdhd;aul moku u; ks¾udKh ù we;s cd;sl rdcH l%uh hgf;a
cd;Hka;r foaYmd,kh b;d jeo.;a lÓldj;la njg kQ;kh jk úg m;aj ;sfnhs' th tfia
ùug fya;=
foaYmd,k iudchla ;=< l%shdldÍ foaYmd,k cSú;hla .; lsÍu i|yd ñksidg foaYmd,k
oekqula wjYH fõ' ñksid foaYmd,k {dkh úêu;aj yd wjêu;a l%u u.ska ,nd.kS' l%shdldÍ
foaYmd,k cSú;hla .; lsÍu i|yd wjYH jkafka úêu;a foaYmd,k {dkh hs' foaYmd,k
úoHdj wOHhkh lsÍu u.ska tu úêu;a oekqu ,nd.; yelsh' ta wkqj foaYmd,k
iudcdkqfhdackhg wod< oekqu foaYmd,k úoHdj u.ska ,efnhs' tu.ska foaYmd,k iudchla
;=< il%Sh mqrjeisfhl= f,i iajlSh yeisÍï mj;ajd.; yelsh' th foaYmd,k úoHdj wOHhkh
lsÍfï jeo.;aluls " wruqKls " m%fhdackhls " Wmfhda.s;djhls'
07' foaYmd,k l%ufha we;eï ;k;=re oeÍu i|yd wjYH úIh oekqu yd Ys,amSh oekqu ,nd
.; yelsùu'
we;eï ;k;=re " jD;a;Ska oeÍug wjYH úIh oekqu yd Ys,amSh {dkh foaYmd,k úoHdj
wOHhkh u.ska ,nd.;yelsh' fjk;a ´kEu úIhla wOHhkh lrkafkl=g idfmaCIj
foaYmd,k úoHdj wOHhkh lrkafkl=g mßmQ¾K rdcH;dka;%slfhl= " mßmQ¾K kS;S{jrfhl=
" mßmQ¾K foaYmd,{fhl= " mßmQ¾K md,lfhl= " mßmQ¾K isú,a ks,Odßfhl= ùug wjldYh
mj;S'
foaYmd,k úoHdj wOHhkh lsÍu u.ska fjk;a ´kEu úIhla wOHhkh lsÍug idfmaCIj
whs;sjdislï yd hq;=lï iïnkaOfhka wjfndaOhla ,efnhs' whs;sjdislï hkq l=ulao@
whs;sjdislï ys m%fío fudkjdo@ whs;sjdislï N=la;sú|sh hq;af;a flfiao@ whs;sjdislï lvjQ
miq l=ula l< hq;=o@ whs;sjdislï wdrCId lsÍu i|yd f.k we;s l%shdud¾. fudkjdo@
whs;sjdislï yd hq;=lï w;r we;s ne|shdj l=ulao@ wdos jYfhka whs;sjdislï iïnkaOfhka
úYd, wjfndaOhla ,nd.; yelsh' whs;sjdislï yd hq;=lï iïnkaO me;=reKq wjfndaOhla
mej;Su u.ska ;Dma;su;a cSú;hla .; l< yelsh' th foaYmd,k úoHdj wOHhk lsÍfï
m%dfhdackhls'
úúO od¾Ykslhka úiska foaYmd,k úoHdj wOHhk lsÍfï jeo.;alï iïnkaOfhka woyia
bosßm;a lr ;sfí' —foaYmd,k isoaOdka;˜ ^ Political Theorey & lD;sfhaoS wd¾'iS' wd.%djq,a ^ R.C
Agrawal & kï bkaoshdkq Ñka;lhd bosßm;a l< woyi jkafka"
—rdcH yd wdKavqj ms<sn| bf.kSug iud.ï yd wdh;k ms<sn| bf.kSug " ñksidf.a
cd;sl yd cd;Hka;r m%Yak ms<sn| bf.kSug yd rdcHfha w;S; " j¾;udk " wkd.;h
ms<sn| bf.kSug yelsùu'˜
04 Sureka Wageeshwara
ñ ksid foaYmd,kh bf.k .kakd wdldrh
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
ñ ksid foaYmd,kh bf.k .kakd wdldrh
m%fõYh
01 úêu;a l%uh
ye|skaùu
foaYmd,kh Ydia;%Sh úIhla f,i bf.kSu ñka w¾:j;a fõ' fuh úêu;a l%ufha
uQ,slu ,CIKh f,i oelaúh yelsh'
úêu;a l%uh u.ska foaYmd,k oekqu l%udkql+,j ,efnhs' kso¾Yk f,i foaYmd,k
úoHd mdGud,djla ilia lrKq ,nkafka foaYmd,k uQ,sldx. j, isg úldYkh jk
úêu;a l%udkql+, mokulsks' tuksid tu.ska l%udkql+, foaYmd,k {dkhla ,efnhs'
;jÿrg;a foaYmd,k ixl,am jk rdcHh " wdKavqj " úêl%u " kS;sh " ksoyi "
whs;sjdislï " iudkd;au;djh " .egqï " wdKavql%uh " iajdêm;H " n,fnoSu jeks
ixl,amhka ys m%Njh " b;sydih " úldYkh " jeo.;alï " ÿ¾j,;djhka úêu;a
l%udkql+, mokulska wOHhkh lsÍu u.ska l%udkql+, oekqula ysñfõ'
05 Sureka Wageeshwara
3' kHdhd;aul ;;a;ajh iïnkaOj jeä wjOdkhla fhduq lsÍu'
rdcH " wdKavqj " iajdêm;H " n,;, fnoSu " wdKavql%u " ksoyi " whs;sjdislï " hq;=lï
"iudkd;au;djh " kS;sh jeks ixl,am j, kHdhd;aul moku mq`M,aj wOHhkh lsÍu'
úêu;a foaYmd,k {dkh ,nd.;yels uQ,dY% f,i" mdi, " úYaj úoHd, " mdGYd,d "
welvñ oelaúh yelsh' ;jÿrg;a úêu;a oekqu ,efnk uQ,dY f,i foaYmd,k úoHd
úIhg wod< .%ka: o y÷kd.; yelsh' kso¾Yk f,i " foaYmd,kh " iuQydKavqj "
kS;sfha idrh " l=udrhd ' hqO l,dj " m%d.aOkh jeks .%ka:
fuho úêu;a l%ufha ;j;a ,CIKhls' kshñ; ld,rduqjlg wkqj foaYmd,k oekqu
,ndoSu úêu;a l%ufha ,CIKhls' kso¾Yk f,i Wiia fm< foaYmd,k úoHd úIh
ks¾foaYh jir folla ;=< b.ekaùu' úYaj úoHd, ;=< jir ;=kla fyda jir y;rlg
wod,j ilia l< úIh ks¾foaYhla mej;Su'
6' ir, ;ek isg ixlS¾K;ajh lrd fm< .eiekq mdvï l%uh'
wúêu;a l%uh u.ska l%udkql+, foaYmd,k {dkhla " oekqula ysñ fkdfjhs' kshñ;
úIh ks¾foaYhla fkdue;sùu iy kshñ; ld, rduqjla fkdue;s ùu jeks ;;a;ajhka
Bg fya;= f,i y÷kd.;yelsh'
06 Sureka Wageeshwara
3' m%dfhda.sl;ajh iïnkaO jeä wjOdkla fhduq lsÍu'
wúêu;a uQ,dY% u.ska foaYmd,k oekqu ,nd.ekSu wúêu;a l%ufha ;j;a ,CIKhls'
kso¾Yk f,i mjq, " wdKavqj "iudc ixúOdk " foaYmd,k mCI " md,lhska "
foaYmd,k{hska " ckudOH " jeks uQ,dY%hka oelaúh yelsh'
by; mßos úêu;aj yd wúêu;aj ñksiqka foaYmd,k {dkh oekqu /ialr .kS'
mqoa.,hdf.a foaYmd,k yeisÍï " p,khka " .;s.=K " úYajdih " idrO¾u" w.h lsÍï j,g
moku jkafka úêu;aj yd wúêu;aj ,nd.kakd foaYmd,k {dkh hs' ñksidf.a foaYmd,k
oekqu foaYmd,k iudcdkqfhdackh o n,mdhs'
foaYmd,k oekqu jeä yd wvq ñksid
úêu;a yd wúêu;a l%u u.ska ñksid foaYmd,k oekqu ,nd.kS' foaYmd,k {dkh wvq
yd jeä ñksiqka w;r mj;sk fjkialï rdYshls'
2' foaYmd,k iyNd.S;ajh by< uÜgul mej;Su' 2' foaYmd,k iyNd.S;ajh my< uÜgul mej;Su'
3' foaYmd,k f;dr;=re /ialsÍfï wdYdj by< 3' foaYmd,k f;dr;=re /ialsÍfï wdYdj my<
uÜgul mej;Su' uÜgul mej;Su'
4' foaYmd,k idlÉPd j,g iyNd.S jk m%udKh 4' foaYmd,k idlÉPd j,g iyNd.S jk
m%udKh by< uÜgul mej;Su' my< uÜgul mej;Su'
5' foaYmd,k ixúOdkj, jev lghq;= j,g il%Shj 5' foaYmd,k ixúOdkj, jev lghq;= j,g il%Shj
odhlùu' odhl fkdùu'
6' foaYmd,k lreKq iïnkaO wjfndaOh mq`M,aùu' 6' foaYmd,k lreKq iïnkaO wjfndaOh mgqùu'
07 Sureka Wageeshwara
ñksid foaYmd,k oekqu ,nk uQ,dY%
mjq,
mjq, hkq iudcfha m%d:ñl tallh hs' udkjhdf.a foaYmd,k woyia " Ndú;djka " p¾hdjka "
;SrK flfrys mjq, ;=<ska ,efnk oekqu n,mdhs' mjq, ñksid wúêu;a foaYmd,k oekqu"
{dkh ,nd.kakd m%d:ñl uQ,dY%h fõ' mjq, ;=<ska "
wOHdmk wdh;k
wOHdmk wdh;k ñksidg úêu;a foaYmd,k oekqu ,efnk m%Odk flakaøSh uQ,dY%hla f,i
y÷kd.; yelsh' fuu wOHdmk wdh;k ;=<ska Ydia;%Sh mokulska úIhdkqnoaOj foaYmd,k
{dkh /ialr.; yelsh' mdi, " úYaj úoHd, " welvñ wOHdmk wdh;k ksoiqka h' mjq,
;=<ska ,enqKq m%d:ñl foaYmd,k {dkh oaú;Sl ;;ajh ;=< úêu;aj j¾Okh ùu wdrïN
jkafka wOHdmk wdh;k yryd ,nk oekqfuks' wOHdmk wdh;k u.ska wdldr follg
foaYmd,k oekqu ,efí'
foaYmd,k oekqu
08 Sureka Wageeshwara
iudc ixúOdk
ñksidg wúêu;a foaYmd,k oekqu ,efnk jeo.;a uQ,dY%hla f,i iudc ixúOdk oelaúh
yelsh' iudc ixúOdk j,g kso¾Yk
foaYmd,k mCI ñksidg foaYmd,k {dkh ,ndfok uQ,dY%hls " mCI m%;sm;a;s
wkq.ukh lsÍu" mCI kdhlhkaf.a weiqr " /iaùï j,g iyNd.S ùu " ixjdo j,g ijkaoSu
ixjdo lsÍu jeks lreKq u; mqoa.,hdg foaYmd,k oekqula ,efnhs' jD;a;Sh iñ;s ks¾udKh
lr .ekSu" jD;a;Sh l%shd ud¾. j, ksr;ùu " jD;a;Sh iñ;s" rdcH " wdKavqj iu`. we;s lr.kq
,nk .eàï ;=,ska o ñksiqka foaYmd,k oekqula /ialr.kS'
ñ;% ixúOdk u.ska .egqï iu:lrkh " iduQysl;ajh " iyfhda.h jeks foaYmd,ksl
jYfhka jeo.;a ixl,am iïnkaO wjfndaOhla ,nd fohs'
ckudOH
ckudOH hkq ñksid foaYmd,k oekqu ,nd.kakd wúêu;a uQ,dY%hls' ckudOH ñksid oekqu
,nd.kakd fõ.j;au Yla;su;au iy fláu l%shdj,sh fõ' mqj;am;a " i`.rd " .=jkaúÿ,sh "
rEmjdysksh " wka;¾cd,h wdosh ckudOHg wod< kso¾Ykhka h' ckudOH u.ska ld,Sk
foaYmd,k ixisoaëka iïnkaOfhka f;dr;=re iemhSu " ck;dj Bg olajk m%;spdr fmkaùu "
m%;súreoaO u; bosßm;a lsÍu rEmjdysksh u.ska foaYmd,k ixjdo m%pdrKh lsÍu wdosh isÿ
lrhs' tu.ska ñksidg foaYmd,k oekqu ,nd.; yelsh'
wdKavqj
jHjia:dodhlh " úOdhlh " wêlrKh hk ;%súO wxYhka ys l%shdldÍ;ajh foi n,d isàu
u.ska o ñksidg foaYmd,k oekqu /ialr .; yelsh' jHjia:dodhlh kS;s iïmdokh lrk
wdldrh" úOdhlh kS;s l%shd;aul lrk wdldrh wêlrKh úiska hqla;sh mis|,k wdldrh
úu¾IKh u.ska ñksidg foaYmd,k oekqu /ialr.; yels h'
09 Sureka Wageeshwara
foa Ymd,kh hkq l=ulao@
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
foa Ymd,kh hkq l=ulaoehs y÷kd .ekSu'
ye|skaùu
foaYmd,kh hkq iudcuh ixisoaêhls' iudch ;=< mj;sk tla ixia:djla fukau
iudcfha tla me;slvla f,i o w¾: l:kh l< yelsh' iudcuh ixisoaêhla jk foaYmd,kh
iïnkaOfhka fmdÿ " úYaùh " i¾jf,dalS " flakaøSh ye|skaùula " ks¾jpkhla foaYmd,k
úoHdj ;=< wka;¾.; fkdfõ' ieneúkau th .;sl ixl,amhls' tla tla foaYmd,k úoHd
.=rel=, úiska úúO w¾:l:k ta i|yd bosßm;a lr ;sfí' .%Sl hq.fha isg kQ;k hq.fha
j¾;udkh olajd iDcq " flakaøSh ms<s;=rla ,nd fkd.;a ixl,amhla f,i foaYmd,kh
y÷kd.; yelsh' kuq;a foaYdm,kh hkq l=ulaoehs wjfndaOhla ,nd.ekSu i|yd foaYdm,k
úoHd ,sÓl idys;Huh uQ,dY% ;=< we;s uQ,O¾u wOHhkh u.ska yels fõ'
foaYmd,kfha m%Njh
—foaYmd,kh ljod fld;ekloS flfia W;amdo jQfha oehs" m%Njh jqfha oehs ksYaÑ;j
ld, kS¾kh l< fkdyelsh' ñksidf.a jkpdÍ cSú;h ;=< ixúOdkd;aul yd od¾Yksl
;,hlska fkdjqk foaYmd,kh mej;=ks' th m%;CI lsÍu i|yd bosßm;a l< yels Yla;sjka;
;d¾lsl mokula fõ'
- weßiafgdag,a -
ñksid iajNdjfhkau foaYmd,k cSúfhl= neõ weßiafgdag,a ú.%y lrhs' tu ksid ñksid
W;amdo jQfha ljodo@ flosko@ tosku foaYmd,kh W;amdo jQ nj Wml,amkh l< yelsh'
foaYmd,k cSúfhl= jk ñksid iycfhkau foaYmd,k oekqu iys;j WmoS' iycfhkau
foaYmd,k cSúfhl= jk ñksid iycfhkau /f.k tk wdYdjka ;=kla weßiafgdag,a fmkajd
fohs'
• Okh ms<sn| wdYdj
• n,h ms<sn| wdYdj
• ,sx.sl;ajh ms<sn| wdYdj
Wm;skau ñksid —n,h mss<sn| wdYdjlska˜ Wm; ,nkafka kï meyeos,s jkafka ñksid
W;amdo jQ od —foaYmd,kh˜ W;amdo jQ njhs' ta foaYmd,kh yd n,h w;r we;s wúfhdackSh
iïnkaO;djh ksid h' —n,h hï ;eklo t;k foaYmd,kh mj;S' foaYmd,kh hï ;eklo
t;k n,h mj;s hhs'˜ hkqfjka ksh;shla foaYmd,k úoHdj ;=< mj;S'
10 Sureka Wageeshwara
jkpdÍ f.da;%sl m%d:ñl iuc ;=< mjd foaYmd,k ;SrK .; hq;= wdldrhlska úi|d.; hq;=
fmdÿ .eg`M ;snqKs'
kso¾Yk
fujeks iduQysl ;SrK .ekSfï iy tajd l%shd;aul lsÍfï l%shdj,sh ;=< foaYmd,ksl
yevhla b;d meyeos,sj y÷kd.; yels h' ta wkqj foaYdmd,kfha m%Njh udkjhd ñysmsg ìysjQ
wjêh olajd úldYkh jk nj meyeoe,s fjhs'
—foaYmd,k l%uhka uqyqKoS we;s iudc wd¾Ól " foaYmd,ksl " ixialD;sl m%Yak w¾nqO
úi|Su i|yd l=ula l< hq;= o hkak bosßm;a lrkq ,nk úi÷ï j, iy l%shdldrlï j,
we;s fjki ksid foaYdmd,kh W;amdo fõ' ˜
^i& foaYmd,k iudc uqyqK fok foaYdmd,k " wd¾Ól yd iudc .eg¨ úi|Su i|yd
m%;súreoaO lKavdhï úiska bosßm;alrkq ,nk m%;sm;a;suh úi÷ï w;r mj;sk
mriamr;djh
^ii& ;ukaf.a u;h fyda m%;sm;a;sh jvd;a ksjerosh hk úYajdih mokï fldg f.k tu
m%;sm;a;s l%shdjg kexùu i|yd m%;súreoaO foaYdmd,{hska rdcH n,h w,a,d .ekSug
;r`. jeoSu'
foaYmd,kh hkq l=ulaoehs y÷kd .ekSug WmldÍ jk ks¾jpk
1' foaYmd,kh hkq " —foaYmd,ksl jYfhka ixúOdkh jQ ñksia iudchla ;=< n, wr.,h l%shdjg
kexfjk m%dfhda.sl l%shdud¾.hla fõ' ˜
3' —foaYmd,k n,h i|yd m%;súreoaO lKavdhï w;r mj;sk wr.,h hs'
n,wr.,h cd;sl uÜgñka fukau cd;Hka;r uÜgñka o l%shd;aul fjhs' cd;sl uÜgu
;=< foaYmd,k mCI yd foaYmd,{hska m%Odk /`.=ï lrejka jk w;r cd;Hka;r ;,h
;=< n, wr.fha m%Odk /`.=ïlrejd jkafka iajdêm;s rdcHhka h'
11 Sureka Wageeshwara
4' —foaYmd,kh hkq úúO;ajh ;=<ska mek k.sk m%;súfrdaO;djhka u; yg .kakd n,
wr.,h fõ'˜
5' —foaYmd,kh jQ l,S m%;súreoaO ;;a;ajhka w;r .eàu ;=,ska mekk.sk fohla jk w;r
m%;HCI uQ,sl idOl mokï lr.;a l,djla fõ'˜
foaYh md,kh lsÍu foaYmd,kh hehs m,ù we;s u;h foaYmd,kh iïnkaOfhka m<ù
we;s m%udKd;aul ks¾jpkhla fkdfõ' ñka Tífnys foaYmd,khg wod< fndfyda
lreKq y÷kd.; yelsh' fjk;a wdldrhlska olajkjd kï fuh foaYmd,kh
wiïmQ¾K f,i w¾:l;kh lsÍuls'
foaYmd,kh biau;= jkafka mqoa., wka;¾ l%shdldrlï u.ska h' n,h u; mokïù isÿ
lrkq ,nk mqoa., wka;¾ l%shdldrlï j,ska foaYmd,kh m%ldYhg m;a fjhs' tu ksid
foaYmd,kh iudcSh l%shdldrlula f,i o y÷kd.; yelsh'
foaYmd,kh hkq lKavdhï j, iduqysl ;SrK .ekSfï l%shdj,sh hs' b;d l=vd
m%udKfha isg b;d úYd, lKavdhï olajd fuh jHdma; fjhs' ksoiqka f,i mjqf,a isg
cd;Hka;r m%cdjla olajd úisÍ hdu fmkajd osh yelsh' foaYmd,k ;SrK úúO
ud¾.j,ska úoydmEug yelsh' tajd kï "
by; wdldrhg foaYmd,kh iïnkaofhka m<ù we;s idys;Huh fmdÿ újrKhka u.ska
foaYm,kh hkq l=ulaoehs hï lsis wjfndaOhla ,nd.; yelsh' foaYmd,kh hkq l=ulaoehs
y÷kajd.ekSug Ndú;d l< yels od¾Yksl ks¾jpkhka o fõ'
od¾Yksl ks¾jpk
1' —foaYmd,k hkq iduQysl udkj l%shdldrlï ixúOdkh lsÍfï l%fudamdh hs˜
-f,daika-
12 Sureka Wageeshwara
2' —foaYmd,kh hkq mqoa., yd mqoa., lKavdhï w;f¾ we;sjk n, wr.,hhs'˜
-kslf,dhs uelshdfõ,s-
foaYmd,kh hkq n,wr.,h hs' n, wr.,hl jeo.;a idOl lsysmhls' fjk;a wdldrhlska
olajkafka kï foaYmd,kfhaoS jeo.;a idOl lsysmhls'
3' —uelaia fjn¾˜ kï iudc úoHd{hd foaYm,kh w¾:l;kh lrkq ,nkafka fufia h'
—n,h fnod.ekSu iy tys iajrEmh ;SrKh lsÍu i|yd flfrk wr.,h foaYmd,kh
hs'˜ -yer,aâ ,eiafj,a-
fï wdldrhg foaYmd,kh iy n,h w;r b;d ióm iïnkaO;djhla y÷kd.; yelsh' n,h
iïnkaO wdYdj " n,h oeÍu iïnkaO wdYdj foaYmd,kh f,i ú.%y l< yelsh
5' —.%s,a l%siaܘ keu;s úpdrlhd foaYmd,k ú.%y lrkq ,nk wdldrh
-.%s,a l%siaÜ-
.%s,a l%siaÜ f.a fuu ks¾jpkh ;rula me;sreKq iSudjla ;=< jHdma; fjhs' wdKavqfõ m%dfhda.sl
l%shdldÍ;ajh foaYmd,kh f,i .%s,a l%siaÜ w¾:l;kh lrkq ,nhs'
by; mßos od¾Ykslhka úiska foaYmd,kh iïnkaO úúO w¾:l;k bosßm;a lrhs' tajd
wOHkh u.skao idudcSh ixisoaêhla jk foaYmd,kh hkq l=ulaoehs ;j ÿrg;a y÷kd.;
yelsh'
13 Sureka Wageeshwara
” —foaYmd,kh˜ iïnkaOfhka mq`M,a wjfndaOhla ,nd.ekSu i|yd foaYmd,kh id¾j
uÜgulska yd CIqø uÜgulska ú.%y l< hq;=h'
id¾j ;,fha foaYmd,kh hkqfjka ú.%y lrkq ,nkafka rdcHfha ;SrK .ekSu
l%shdj,sh jgd isÿjk ish¨u l%shdj,Ska h'
Wod - kS;s iïmdokh lsÍu " kS;s l%shd;aul lsÍu " kS;s úksYaph lsÍu'
id¾j ;,fha foaYmd,kh ;=< wêldÍ n,h" iajdêm;H n,h flakaøSh idOlhla f,i
y÷kd.; yelsh'
CIqø ;,fha foaYmd,kh ;=< ú.%y lrkq ,nkafka n,h u; mokï jQ ´kEu udkj
iïnkaO;djhla foaYmd,k iïnkaO;djhla jk njhs' foaYmd,k iajrEmh .;a mqoa.,
iïnkaO;djhl n,h " wêldßh fyda n,fha rEmldhka mj;S' n,fha rEmldhka f,i "
^ n,mEï lsÍu" m%pkav;ajh " n,y;aldrh " md,kh " wjk;Ndjh" hg;a ùu &
fuu iudcuh idOl b;d iDcqj foaYmd,k i|yd " foaYmd,kfha yevh " uqyqKqjr
;SrKh lsÍu i|yd n,mdhs'
14 Sureka Wageeshwara
” ñksidf.a foaYmd,kh bf.k .kq ,nk uQ,dY% " ;eka " ia:dk " tacka;jreka o
foaYmd,kh hkq l=ulaoehs f;areï .ekSu i|yd jeo.;a h'
15 Sureka Wageeshwara
foa Ymd,kh úoHdj y÷kd.ekSu
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
foa Ymd,k úoHdj y÷kd .ekSu'
² foaYmd,k úoHdj hkq "
—rdcH " wdKavqj yd ck;dj hk uQ,sl tall ;=k w;r mj;akd iïnkaO;djhkaf.a
iajrEmh iy ck;djf.a fmdÿ hym; j¾Okh lsÍu Wfoid jvd;au WÑ; jkafka
l=uk rdcH l%uh o @ l=uk wdKavq l%uho@ iy l=uk foaYmdk yd wd¾Ól u;jdohka
o@ wdosh ms<sn|j úoHd;aaulj wOHkh lrkakd jQ úIh fõ'˜
—foaYmd,k l%u " tajdfha l%shdldÍ;ajh " ta flfrys mokï ù we;s foaYmd,k yd
wd¾Ól u;jdo iy wjidk jYfhka foaYmd,k l%ufha l%shdldÍ;ajh ;=<ska ck;djg
jk n,mEu úoHd;aulj wOHkh lrkakd jQ úIh fõ'˜
² foaYmd,k úoHdfõ wdrïNh " úldYkh yd ta ta hq.hkays idlÉPd l< lreKq olajkak'
16 Sureka Wageeshwara
foa Ymd,kh yd foaYmd,k úoHdj
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
foa Ymd,kh iy foaYmd,k úoHdj
foaYmd,kh hkq foaYmd,k jYfhka ixúOdkh jQ ñksiq iudchla ;=< foaYmd,k n,
wr.,h l%shdjg kexfjk m%fhda.sl l%shdoduh f,i ye|skaúh yel' fï iïnkaOfhka jeo.;a
jkafka foaYmd,k n, wr.,h iu`. iDcqju iïnkaO jk foaYmd,{hskaf.a iy foaYmd,k
mCIj, l%shdldrlïh' foaYmd,k l%uhka uqyqKoS ;sfnk foaYmd,k " wd¾Ól yd iudc m%Yak
úi|Su i|yd l=ula l< hq;= o hkak iïnkaOfhka foaYmd,k mCI iy foaYmd,{hska bosßm;a
lrk úi÷ï iy l%shdldrlï w;r mj;sk fjki fya;= fldg f.khs foaYmd,kh mek
k.skafka' fï wkqj foaYmd,kh .ek l:d lsÍfïoS jeo.;a jkafka foaYmd,k l%u uqyqKoS we;s
m%Yak iy .eg`M " foaYmd,kh mCI yd foaYmd,{hska bosßm;a lrk m%;sm;a;suh úi÷ï " tajd
w;r mj;sk fjkialï iy n, wr.,h ;=<ska tajd l%shdjg kexùug orK W;aidyhl hkdoS
lreKq h' foaYmd,kfha moku jkafka fuu lreKqh'
foaYmd,k úoHdj hkq foaYmd,k jYfhka ixúOdkh jQ ñksia iudchla ;=< ñksiqkaf.a
fmdÿ hym; f.dvke.Su yd j¾Okh lsÍu Wfoid l=ula flfia l< hq;= o hkak úoHd;aul
wOHhkh lrkakd jQ úIh f,i y÷kajd osh yel' fjk;a wdldrhlg lshkjd kï foaYmd,k
úoHdj jQ l,S rdcH " wdKavqj iy ck;dj hk uQ,sl tall ;=k w;r mj;akd
iïnkaO;djhkaf.a iajrEmh iy ck;djf.a fmdÿ hym; j¾Okh lsÍu Wfoid jvd;au WÑ;
jkafka l=uk rdcH l%uhla o " l=uk wdKavq l%uhla o iy l=uk foaYmd,ksl yd wd¾Ól
u;jdohla o hkak ms<Sn|j úoHd;aul wOHhkh lrkakd jQ úIh f,i y÷kajd osh yelsh' fï
wkqj foaymd,k úoHdj .ek l:d lsÍfïoS jeo.;a jkafka foaYmd,{hska " Tjqka ksfhdackh
lrk foaYmd,ksl mCI " tajdfha m%;sm;a;s iy l%shdldrlï fkdj foaYmd,k od¾Ykslhka "
foaYmd,k úoHd{hska iy fuu igyfka uq,ska olajd we;s lreKq ms<sn| j Tjqka bosßm;a lr
we;s foaYmd,k u;jdo yd kHdhka h'
1' foaYmd,k iudch uqyqK fok foaYmd,k" wd¾Ól yd iudc .eg`M úi|Su i|yd
m%;súreoaO lKavdhï úiska bosßm;a lrk m%;sm;a;suh úi÷ï w;r mj;sk mriamr;djka
2' ;ukaf.a u;h fyda m%;sm;a;sh jvd;a ksjeros h hk úYajdih mokï fldgf.k tu
m%;sm;a;sh l%shdjg kexùu i|yd m%;súreoaO foaYmd,k{hska rdcH n,h w,a,d .ekSug ;r.
jeoSu'
fï wkqj fmkS hk foh jkafka foaYmd,kh hkq úúO;aj ;=<ska mek k.sk
m%;súfrdaO;djka u; yg .kakd n, wr.,h jk njhs' fuhska tla fohla meyeos,s fõ' ta jQ l,S
m%;súreoaO u;jdo iy foaYmd,k l%shdldrlï fkdue;s ;ekl ienE foaYmd,khla mej;sh
fkdyels njhs' foaYmd,kh jQ l,S m%;súreoaO ;;a;ajhka w;r .eàu ;=<ska mek k.sk fohla
jk w;r m%;HCIuQ,sl idOl mokï lr.;a l,djla fõ' foaYmd,k iudchla ;=< n, wr.,h
lrkakd jQ wdldrh iy m%;súreoaO lKavdhï w;r n,h fnodyod .kakd wdldrh ms<sônq
lrkafka foaYmd,kh u`.sks'
óg by;ska oelajQ mßos foaYmd,k úoHdj hkq foaYmd,k l%u" tajdfha l%shdldÍ;ajh' ta
flfrys mokï ù we;s foaYmd,k yd wd¾Ól u;jdo iy wjidk jYfhka foaYmd,k l%ufha
l%shdldÍ;ajh ;=<ska ck;djg jk n,mEu úoHd;aulj wOHhkh lrkakd jQ úIhh fõ'
foaYmd,k úoHdj wjqreÿ ;=kaodylg wdikak ld,hla uq`M,af,a wkql%ufhka úldYkh jQ
fohla jk w;r tu úldYk l%shdodu ;=< ld,Skj cSj;a jQ foaYmd,k Ñka;lhska" od¾Ykslhska
yd úfYaI{hska úiska iuld,Skj mej;s foaYmd,k l%u yd foaYmd,k ixisoaëka wrNhd
bosßm;a l< mq`M,a woyia iïNdrhlska th iukaú; fõ' tu woyia my; oelafjk wdldrhg
fldgia y;rlg fnosh yel'
foaYmd,k úoHdfõ wOHhk fCIa;%h foi n,k úg fmkS hk foh jkafka ld,h;a
iu. thg wka;r.; jk úIh lreKq m%idrKh ù we;s wdldrhhs' wdrïNl wjia:dfõ rdcH
iy wdKavqj ms<sn| muKla yeoEÍug iSud jQ foaYmd,k úoHdj fï jk úg rdcH iy wdKavqjg
wu;rj foaYmd,k n,h" m%;sm;a;s iïmdokh yd l<uKdlrKh" .egqï wOHhkh yd
l<uKdlrKh" wka;¾cd;sl foaYmd,kh" foaYmd,k l%shdoduh ydiïnkaO uQ,sldx. hkdoS
w;sYh mq`M,a úIh fCIa;%hla lrd úysoS ;sfnk wdldrh oelsh yels fõ'
18 Sureka Wageeshwara
fuhska fmkS hkafka ld,Skj isÿjk foaYmd,k ixisoaëka iu. tlaj fmdaIKh fjñka iy
m%idrKh fjñka foaYmd,k úoHdj bosßhg .uka lrk wdldrhhs' foaYmd,k úoHdj wOHhkh
lsÍfï l%ufõ o iïnkaOfhka o tu ;;a;ajh thdldrfhkau oelsh yel'
foaYmd,k úoHdj wdY%s;j oelsh yels u;fNaod;aul lreKla jkafka th úoHdjla f,i
ie,lsh yels o@ ke;s o@ hkakh' iuyrekaf.a u;h jkafka foaYmd,k úoHdj úoHd;aul
mokula u; yoEßh yelsh hkakh' kuq;a iuyre fï u;h ms<s.kafka ke;'
19 Sureka Wageeshwara