Moc jonowa roztworów.

Własności koligatywne

1. Ile wynosi siła jonowa roztworu zawierającego w 1 dm3 0,01 mola NaCl i 0,02 mola MgCl2?
Odp: 0,07 mol/dm3
2. Ile gramów MgCl2 znajduje się w 250 cm3 roztworu, jeżeli siła jonowa roztworu wynosi
0,02 mol/dm3?
Odp: 1,59∙10-1 g
3. Ile wynosi siła jonowa roztworu zawierającego 0,002 mola NaCl i 0,001 mola NaNO 3 w 200 cm3
roztworu?
Odp: 0,015 mol/dm3
4. Ile wynosi siła jonowa roztworu kwasu octowego o stężeniu 0,1 mol/ dm 3, jeżeli stopień dysocjacji
α = 1,28%?
Odp: 1,28∙10-3 mol/dm3
5. Ile wynosi siła jonowa roztworu zawierającego w 500 m dm 3 0,025 mola KH2PO4 oraz 0,025 mola
Na2HPO4?
Odp: 0,2 mol/dm3
6. Jakie jest stężenie molowe roztworu K 2CrO4, jeżeli aktywność jonów K+ wynosi 5,7∙10-4 mol/L,
a współczynnik aktywności fK+ = 0,968?
Odp: 2,94∙10-4 mol/ dm3
7. Jak zmienia się aktywność jonów Na +, jeżeli do 500 cm3 roztworu NaCl o stężeniu 0,01 mol/ dm 3
doda się 300 cm3 wody?
Odp: a1 = 0,009 mol/dm3; a2 = 5,71∙10-3 mol/dm3
8. Jak zmienią się współczynniki aktywności jonów OH -, jeżeli 0,1-molowy roztwór NaOH o objętości
0,5 dm3 rozcieńczy się dwukrotnie wodą?
Odp.: f1 = 0,76; f2 = 0,81
9. W roztworze NaCl współczynnik aktywności jonów Na + wynosi 0,82. Jak zmieni się fNa+, jeżeli
roztwór zostanie czterokrotnie rozcieńczony wodą?
Odp: f2 = 0,91
10. Roztwór wodny zawierający 70,0 g hemoglobiny w 1 dm 3, w temperaturze 4oC ma ciśnienie
osmotyczne równe 2305,15 Pa. Obliczyć przybliżoną masę molową hemoglobiny.
Odp: 70 000 g/mol
11. Roztwór wodny zawierający 3,0 g albuminy w 0,1 dm 3, w temperaturze 25oC, ma ciśnienie
osmotyczne 1420 Pa. Jaka jest średnia masa molowa tego białka?
Odp: 52 350 g/mol
12. Ciśnienie osmotyczne wodnego roztworu glukozy, w temperaturze 20 oC, wynosi 5,06 · 1013,25
hPa. Obliczyć stężenie molowe glukozy.
Odp: 0,21 mol/ dm3
13. Jakie powinno być stężenie fizjologicznego roztworu NaCl, w którym nie będzie zachodzić hemoliza
krwinek? Czy krwinki zhemolizują w roztworze sporządzonym przez rozpuszczenie 0,20 g NaCl
w 50 cm3 wody?
Odp: tak
14. Stopień dysocjacji elektrolitycznej kwasu octowego w roztworze o stężeniu 0,1 mol/dm 3 wynosi
0,0135. Obliczyć ciśnienie osmotyczne tego roztworu w temperaturze 25oC.
Odp.: 2512,46 hPa, (2,48 atm) (0,251 MPa)
15. Stopień dysocjacji elektrolitycznej kwasu fluorowodorowego w roztworze o stężeniu 1 mol/dm 3
wynosi 2,48%. Jakie jest ciśnienie osmotyczne tego roztworu w temperaturze 25oC.
Odp.: 25 404,77 hPa, (25,07 atm) ) (2,54 MPa)
16. Osmolarność roztworu NaCl wynosi 0,2 Osm/dm3. Określ toniczność tego roztworu względem: a)
0,28 Osm/dm3 KCl; b) 0,15 mol/dm3 glukozy; c) 0,2 Osm/dm3 kwasu octowego; d) 0,4 Osm/dm3
albuminy; e) surowicy krwi.
Odp: a) hipotoniczny; b) hipertoniczny; c) izotoniczny; d) hipotoniczny; e) hipotoniczny
17. W 200 cm3 roztworu znajduje się 15 g białka o masie molowej 42 000 g/mol. Temperatura roztworu
wynosi 29°C. Oblicz ciśnienie osmotyczne tego roztworu oraz podaj stężenie FeCl 3 izotoniczne z
tym roztworem.
Odp:0,475 hPa; 4,73∙10-8 mol/dm3
18. Oblicz aktywność jonu Fe3+ w roztworze o stężeniu 0,05mol/dm3 FeCl3.
Odp:1,28∙10-3 mol/dm3
19. Siła jonowa czystego roztworu AlCl3 wynosi 0,0012 mol/dm3 Obliczyć stężenie molowe AlCl3.
Odp:2,00∙10-3 mol/dm3
20. Jak zmieni się siła jonowa roztworu siarczanu(VI) wapnia, jeżeli roztwór zawierający 13,61 mg tej
soli w 1 dm3 rozcieńczy się dwukrotnie?
Odp: zmaleje dwukrotnie
21. Stopień dysocjacji elektrolitycznej kwasu fluorowodorowego w roztworze o stężeniu 1 mol/ dm3
wynosi 2,48%. Jakie jest ciśnienie osmotyczne tego roztworu w temperaturze 25oC.
Odp: 2,54 MPa
22. Oblicz, jakie ciśnienie osmotyczne w warunkach normalnych wykazują wobec wody następujące
roztwory:
a) zawierający w 100 cm3 18 g glukozy (M = 180 g/mol)
b) zawierający l mol CaCl2 w l dm3
Odp. a) 2,269 MPa; b) 6,81 MPa
23. Oblicz ciśnienie osmotyczne roztworu zawierającego 0,4 g NaCl w 50 cm 3 roztworu w temperaturze
10°C.
Odp. 643 kPa
24. Ile hektopaskali wynosi ciśnienie osmotyczne 0,05-molowego roztworu CaCl 2 względem wody
w temperaturze 27oC?
Odp. 3,74 MPa
25. Ile gramów Na3PO4 należy dodać do 1 dm3 wody, by w temperaturze t = 27 oC ciśnienie osmotyczne
było dwukrotnie większe od ciśnienia atmosferycznego? (Przyjąć, że patm = 1013 hPa)
Odp. 3,33 g
26. Jaka jest masa molowa substancji dysocjującej na dwa jony, jeśli wiadomo, że w temperaturze t =
23oC jej roztwór zawierający 2 g w objętości 0,8 dm 3 wykazuje ciśnienie osmotyczne względem
wody równe π = 2102,36 hPa?
Odp. 58,5 g/mol
27. Obliczyć masę molową nieznanego związku, jeżeli jego 3% roztwór wykazuje ciśnienie osmotyczne
wobec wody równe 5065 hPa w temperaturze 20°C.
Odp. 150 g/mol
28. Oblicz masę molową sacharozy, jeżeli 4 g sacharozy w 100 cm 3 roztworu wywiera ciśnienie
osmotyczne 290 kPa w temperaturze 25°C.
Odp. M = 342 g/mol
29. Na ile jonów rozpada się sól w czasie dysocjacji, jeśli wiadomo, że jej masa molowa wynosi
M = 106 g/mol a roztwór o objętości 0,8 dm 3, zawierający 5 g tej soli wywiera względem wody
ciśnienie osmotyczne równe π = 416 kPa w temperaturze 10oC?
Odp. i = 3
30. Do jakiej temperatury należy podgrzać roztwór o objętości 750 cm 3, zawierający 5 g mocznika
(M = 60 g/mol), by wykazywał ciśnienie osmotyczne względem wody π = 0,326 MPa?
 Odp. Do t = 80oC
31. Ile gramów NaCl należy dodać do l dm 3 0,05-molowego roztworu glukozy, aby był on
izoosmotyczny z roztworem fizjologicznym soli kuchennej w temperaturze pokojowej (20°C)?
Odp. 7,61 g NaCl
32. Roztwór, którego ciśnienie osmotyczne wobec wody wynosi 16 000 hPa, zawiera w l dm 3 10 g
mocznika (M = 60 g/mol), 20 g kwasu HA o masie molowej 80 g/mol (α <<1) oraz nieznaną ilość
glukozy (M = 180 g/mol). Oblicz stężenie glukozy, jeżeli ciśnienie osmotyczne zmierzono
w temperaturze 25°C.
Odp. 0,23 mol/dm3
33. Roztwór zawierający glukozę i sacharozę ma ciśnienie osmotyczne 15 195 hPa wobec wody. Po
dodaniu do tego roztworu niewielkiej ilości enzymu inwertazy ciśnienie wzrosło do 19753,5 hPa.
Ile % glukozy i sacharozy zawierał ten roztwór na początku w temperaturze 20°C?
Odp. 30% sacharozy, 70% glukozy
34. Roztwór fizjologiczny NaCl powinien być izotoniczny z osoczem krwi. Oblicz stężenie NaCl
wyrażone w procentach masowo-objętościowych w tym roztworze, jeżeli ciśnienie osmotyczne
osocza krwi przy normalnej temperaturze ciała 36,6°C wynosi 680 kPa. Współczynnik aktywności
jonów wynosi f = 0,85. Porównać obliczenia przeprowadzone:
a. z uwzględnieniem współczynnika aktywności f
b. bez uwzględniania współczynnika aktywności.
Odp. a) 0,9 % (w/v); b) 0,8 % (w/v)
35. Ciśnienie osmotyczne 0,1-molowego roztworu KCl w temperaturze 18°C wynosi 442 kPa. Obliczyć
współczynnik aktywności jonów w tym roztworze.
Odp. 0,93
36. Oblicz siłę jonową roztworu siarczanu potasu o stężeniu 0,156 mol/dm3.
Odp: 0,468 mol/dm3
37. Jaka jest aktywność jonów potasowych w 1 litrze roztworu zawierającym 0,101 g saletry potasowej
oraz 0,085g saletry sodowej?
Odp: 9,52∙10-4 mol/dm3
38. 0,2 mL 38% roztworu kwasu solnego (d = 1,19 g/cm 3) rozcieńczono wodą do 500 mL, a następnie
dodano 100 cm3 roztworu NaCl o stężeniu 0,01 mol/dm3. Jaka jest aktywność jonów Cl- w tym
roztworze?
Odp: 5,80∙10-3 mol/dm3
39. Do 500 cm3 roztworu HNO3 o stężeniu 0,005 dm3 dodano 100 mL roztworu NaCl o stężeniu
0,01 mol/dm3. Jak zmieniła się aktywność jonów wodorowych?
Odp: a1 = 4,63∙10-3 mol/dm3; a2 = 4,33∙10-3 mol/dm3
40. Przygotowano po 200 cm3 roztworów. Jeden zawiera 50 cm3 roztworu glukozy o stężeniu 0,5
mol/dm3 i 150 cm3 wody, a drugi 20 cm3 roztworu gliceryny o stężeniu 1,25 mol/dm 3 i 180 cm3
wody. Czy są to roztwory izotoniczne? Uzasadnić odpowiedź.
Odp. tak
41. 100 g glukozy o wzorze C6H12O6 rozpuszczono w wodzie i otrzymano 1,0 dm3 roztworu. Ile wynosi
ciśnienie osmotyczne tego roztworu w temperaturze 27 oC? (przyjąć, ze gęstość roztworu
d = 1,0 g/cm3)
Odp. 12500 Pa
42. 7 dm3 roztworu zawiera 24,4 g nieelektrolitu. Ciśnienie osmotyczne tego roztworu w temperaturze
0oC wynosi 1320 hPa. Obliczyć masę molową związku.
Odp. 60 g/mol
43. Ciśnienie osmotyczne roztworu glukozy w temperaturze 0 oC wynosi 4540 hPa. Jakie jest stężenie
molowe tego roztworu? Ile gramów glukozy zawiera 1 dm3 tego roztworu?
 Odp. 0,2 mol/dm3; 36 g
44. W 1 dm3 roztworu jest 34,2 g sacharozy (C 12H22O11). Ile gramów mocznika C=O(NH 2)2 należy
odważyć aby przygotować roztwór izotoniczny względem roztworu sacharozy?
Odp. 1,5g
45. W 8 dm3 roztworu znajduje się 1 mol bromku potasu. Ciśnienie osmotyczne tego roztworu
w temperaturze 0oC wynosi 5630 hPa. Jaki jest stopień dysocjacji soli?
Odp. 98,4%
46. Ciśnienie osmotyczne roztworu siarczanu(VI) żelaza(II) o stężeniu 0,05 mol/dm 3 w temperaturze 0oC
wynosi 1720 hPa. Jaki jest stopień dysocjacji tej soli?
Odp. 51,6%
47. Obliczyć wartość ciśnienia osmotycznego następujących roztworów w temp 0oC;
a) Wodorotlenku potasu o stężeniu 0,1 mol/dm3 i stopniu dysocjacji α = 89%
b) Siarczanu(VI) sodu o stężeniu 0,05 mol/dm3 i stopniu dysocjacji α = 69%
c) Siarczanu(VI) glinu zawierającego 8 g w 25 g wody i stopniu dysocjacji α = 39%
48. Roztwór zawierający 3,0 mole sacharozy w 1 dm 3 jest izotoniczny z roztworem azotanu(V) potasu
o stężeniu 1,8 mol/dm3. Obliczyć stopień dysocjacji soli.
Odp. 63%
49. 40 cm3 roztworu zawierającego 0,2 substancji rozpuszczonej, w temperaturze 27,3 oC wykazuje
ciśnienie osmotyczne 1215 hPa. Jaka jest masa molowa tego nieelektrolitu?
Odp. 103 g/mol
50. Roztwór glukozy o stężeniu 0,5 mol/dm 3 jest izotoniczny względem roztworu mocznika CO(NH 2)2.
Jakie jest stężenie roztworu mocznika wyrażone w [g/dm3]?
Odp. 30 g/dm3
51. Obliczyć siłę jonową 0,200-molowego roztworu KNO3.
Odp: 0,200
52. Zmieszano 50,0 cm3 0,200-molowego CaCl2 z 150,0 cm3 0,300-molowego KCl. Obliczyć siłę
jonową tego roztworu.
Odp: 0,375
53. W 250 cm3 roztworu KAl(SO4)2 znajduje się 0,0800 mola tego związku. Obliczyć siłę jonową tego
roztworu.
Odp: 2,88
54. Obliczyć siłę jonową dla hipotetycznego związku jonowego A5BB3 o stężeniu 0,0100 mol/dm3.
Odp: 0,6
55. Siła jonowa roztworu chloranu(VII) magnezu wynosi 0,180 mol/dm3. Jakie jest stężenie Mg(ClO4)2
w tym roztworze?
Odp: 0,06
56. W roztworze zawierającym identyczne stężenia molowe CaCl 2 i KCl siła jonowa wynosi
0,600 mol/dm3. Jakie jest stężenie jonów chlorkowych w tym roztworze?
Odp:
57. Zmieszano 20,0 cm3 0,500 mol/dm3 roztworu NH4Cl i 80,0 cm3 0,100 mol/dm3 roztworu KOH.
Obliczyć siłę jonową tego roztworu pomijając udział pochodzący od dysocjacji słabego elektrolitu.
Odp: 0,100
58. W wyniku zmieszania 50,0 cm3 0,180 mol/dm3 K3PO4 oraz 50,0 cm3 0,0900 mol/dm3 H2SO4
otrzymano roztwór buforowy. Obliczyć siłę jonową tego roztworu pomijając udziały pochodzące od
dysocjacji słabych elektrolitów.
Odp: 0,128