MICHALICKI ZESPÓŁ SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH W MIEJSCU PIASTOWYM

Kierunek: TECHNIK TECHNOLOGII CHEMICZNEJ

Klasa: V TCP
Prowadzący ćwiczenie: MGR ANNA KĘDZIOR - SOKOŁOWSKA
MGR JOANNA PÓŁCHŁOPEK
Rok szkolny: 2023/2024 Grupa: II

PRACOWNIA KONTROLI LABORATORYJNEJ

SPRAWOZDANIE

NUMER I TEMAT ĆWICZENIA LABORATORYJNEGO

ĆWICZENIE NR 1
TEMAT: ALKACYMERIA
SPORZĄDZANIE I NASTAWIANIE MIANA ROZTWORU KWASU SOLNEGO O
MOL
STĘŻENIU OK. 0,1
L

WYKONAWCY ĆWICZEŃ
NAZWISKO IMIĘ
SZKÓŁKA PATRYK
WOJNAR WIKTORIA
SZUL GABRIEL
MIKRUT ŁUKASZ

1
INFORMACJE WSTĘPNE:

Nastawianie miana – określenie normalności lub molowości roztworu miareczkującego.

Miano roztworu nastawia się na substancje podstawowe (miano bezwzględne) lub na inny
roztwór mianowany. Miano określa liczbę gramów substancji rozpuszczonej w 1 ml

roztworu. Miano to stosunek masy substancji oznaczanej (miareczkowanej) w gramach do

objętości titranta w mililitrach potrzebnej do zmiareczkowania tej masy w określonych
warunkach.

CEL ĆWICZENIA:

Celem ćwiczenia jest sporządzenie roztworu kwasu solnego o zamierzonym stężeniu około
mol
0,1 poprzez rozcieńczenie stężonego HCl. Dodatkowo ćwiczenie obejmuje
l
przygotowanie roztworu substancji wzorcowej (Na2CO3) oraz określenie dokładnego stężenia
przygotowanego roztworu kwasu solnego poprzez zmiareczkowanie tego roztworu substancją
wzorcową. Proces ten ma na celu doskonalenie umiejętności praktycznych z zakresu
alkacymetrii oraz precyzyjnego pomiaru i przygotowania roztworów chemicznych.

TABELA WSTĘPNA:

SPRZĘT I SZKŁO ODCZYNNIKI SPRZĘT OCHRONNY

LABORATORYJNE
pipeta stężony roztwór HCl Fartuch ochronny
waga analityczna woda destylowana Okulary ochronne
butelka węglan sodu Na2CO3 Rękawice ochronne
statyw Oranż metylowy
łapy Octan sodu CH3COONa
mufy Kwas octowy CH3COOH
Kolby stożkowe
Erlenmayera
łyżeczka

2
CZYNNOŚCI:

Przygotowanie roztworu HCl

1. Odmierzyć 8,6 ml stężonego kwasu solnego (HCl) o gęstości 1,1771g/cm³ za pomocą

pipety.**
2. Rozcieńczyć odmierzoną ilość HCl wodą destylowaną do objętości 1000 ml w kolbie
miarowej.
3. Dokładnie wymieszać roztwór, a następnie przenieść do butelki.

** Obliczenia:

ms 1=ms2

ms C p∗mr
C p= ∗100 % → ms=
mr 100 %

n C ∗m
C m= ms =n∗M s → ms=C m∗v∗M s p r =C m∗v∗M s mr =d r∗V stęż
v 100 %
C m∗M s∗v∗100 %
V stęż =
C p∗d r

podstawiamy dane :

0.1 mol g
∗36.46 ∗1d m3∗100 %
dm
3
mol 3
V stęż = =0.00860401 d m
g
36 %∗11771
d m3

Stąd do przygotowania roztworu HCl odmierzamy 8.6ml stężonego HCl i rozcieńczamy w

1dm3 wody destylowanej.

Przygotowanie roztworu Na2CO3

3
1. Zważyć na wadze analitycznej odpowiednią ilość węglanu sodu (Na 2CO3) i przenieść
ją ilościowo do kolby miarowej o pojemności 100 ml.
2. Uzupełnić kolbę miarową wodą destylowaną do kreski i dobrze wymieszać roztwór.
3. Obliczyć Masę Na2CO3.

Miareczkowanie

1. Przygotowanie próbek: wziąć trzy kolby stożkowe Erlenmeyera, do każdej kolby

odpipetować 20 ml roztworu węglanu sodu.
2. Dodać do każdej kolby wlać 40 ml wody destylowanej.
3. Dodać do każdej kolby dwie krople oranżu metylowego.
4. Miareczkować kwasem solnym każdą z kolb. Miareczkowanie kontynuować do
zmiany koloru na cebulkowy (między żółtym a czerwonym)**

** do kontrolowania punktu końcowego miareczkowania można przygotować bufor

porównawczy: 1.3ml CH3COONa i 2.8ml CH3COOH + 2 krople oranżu metylowego,
uzupełnić wodą destylowaną do 100ml.

WYNIKI

a) Przygotowanie roztworu Na2CO3- substancji wzorcowej

Masę odważki obliczono według wzoru:

1
m Na 2 CO3= ∗0.8∗V max∗C HCl∗M Na 2CO 3∗W
2

V max =25 ml=0.025 l

3
C HCl =0.1 mol/ dm

M Na 2CO 3=105.989 g/mol

W −współmierność kolby z pipetą−wyznaczona w poprzednim sprawozdaniu wynosi 10.13

Podstawiając wartości do wzoru:

1
m Na 2 CO3= ∗0.8∗0.025∗0.1∗105.989∗10.13=1.074 g
2

Wniosek: masa naważki Na2CO3 wynosiła 1.074 g.

4
 b) Miareczkowanie

Miareczkowanie przeprowadzono 3 razy. Wyniki przestawiono w tabeli:

Nr Objętość titranta Średnia objętość

pomiaru HCl [ml] titranta [ml]
1 32.6 31.9
2 32.0
3 31.1

Podczas miareczkowania zachodzi reakcja:

Na2CO3 + 2 HCl 2 NaCl + H2CO3  2 NaCl + H2O + CO2

Węglan sodu i kwas solny są ze sobą w relacji 1mol Na2CO3 : 2 mol HCl

Stąd stężenie kwasu solnego obliczamy ze wzoru:

2∗m Na2 CO3

C HCl =
V HCl∗W ∗M Na2 CO 3

V HCl=średnia objętość titranta=31.9 ml=0.0319 l

M Na 2CO 3=105.989 g/mol

W =10.13

mNa 2 CO3=1.074 g

2∗1.074 3
C HCl = =0.0627 mol /dm
0.0319∗10.13∗105.989

WNIOSKI:

Miareczkowanie jest kluczową techniką w chemii analitycznej umożliwiającą

dokładne określenie stężenia nieznanego roztworu. Użycie oranżu metylowego jako
wskaźnika pozwoliło na wizualne stwierdzenie punktu równowagi reakcji. Wyznaczone
stężenie kwasu solnego (0,0627 mol/dm³) jest niższe od spodziewanego (ok. 0,1 mol/l), co
może świadczyć o niedokładnościach w procesie przygotowania roztworu, błędach
pomiarowych, lub charakterystyce samych reagentów (np. stopień czystości Na 2CO3). W

5
doświadczeniu wykorzystano reakcję między Na2CO3 a HCl, która jest reakcją
stechiometryczną.