STĘŻENIE PROCENTOWE

1. Stężenie procentowe określa % substancji rozpuszczonej w 100g roztworu. Wyraża się je

wzorem:

Do wzoru na stężenie procentowe podstawiamy MASY. Masa substancji i masa

rozpuszczalnika składają się na masę roztworu. Warto więc masę rozpuszczalnika nie określać
jako mr (co sugeruje masę roztworu), ale jako mrozp. – żeby się nie pomylić w podstawianiu
do wzoru.

Jeśli więc mamy podane Cp KNO3=15%, oznacza to, że na 100g roztworu przypada 15g soli i
85g rozpuszczalnika.
2. Przykładowe zadania.
1. Oblicz stężenie procentowe roztworu NaCl, które powstało poprzez zmieszanie
26g soli z 300g wody.

2. Oblicz stężenie procentowe roztworu NaOH, który powstał przez rozpuszczenie

80g NaOH w 15g wody.

3. 220 g roztworu H2SO4 zawiera 150g wody. Jakie jest stężenie procentowe tego
roztworu?
4. Oblicz masę kwasu solnego zawartą w 400g 98% kwasu.

5. 100 dm3 amoniaku (warunki normalne) rozpuszczono w 1 dm3 wody. Jakie jest
stężenie procentowe tak otrzymanego roztworu?

6. Oblicz, ile gramów soli potrzeba do otrzymania 300g jej roztworu o stężeniu 10%.

7. Oblicz, ile gram KOH potrzeba, aby przygotować 3 dm3 roztworu 10%. Gęstość
roztworu wynosi 1,115 g/cm3.
 8. Oblicz stężenie procentowe jodu w jodynie otrzymanego w wyniku rozpuszczenia
8g jodu w 72g etanolu. (10%).

9. Oblicz, ile moli wodorotlenku sodu potrzeba do przygotowania 200g roztworu

tego wodorotlenku o Cp=10%.

10. Oblicz stężenie procentowe kwasu solnego powstałego przez rozpuszczenie w

warunkach normalnych 33,6dm3 HCl w 600g wody.

3. Mieszanie roztworów. Zarówno przy stężeniach procentowych, jak i później molowych często
używana jest metoda krzyża. W metodzie tej musimy jednak znać wszystkie stężenia –
roztworów mieszanych i tego uzyskanego. Wówczas podstawiamy te stężenia i uzyskujemy
masę roztworów, które muszą zostać użyte. Jeśli nie posiadamy tej wiedzy trzeba sobie radzić
inaczej – najczęściej wtedy w grę wchodzą proporcje i korzystanie z definicji stężenia
procentowego. WAŻNE  Dla ułatwienia obliczeń można uznać, że woda ma Cp=0%.
1. Zmieszano dwa roztwory kwasu solnego – jeden miał 200g i Cp=2%, a drugi
mr=100g i Cp=6%. Oblicz stężenie procentowe uzyskanego roztworu.
2. Oblicz, w jakim stosunku masowym należy zmieszać 100g roztworu NaBr o
Cp=10% z 50g 3% roztworu, aby otrzymać 200g roztworu o Cp=7%. (Tu idealnie
pasuje metoda krzyża).

3. Oblicz, ile gram wody należy dodać do 150g roztworu soli o stężeniu
procentowym 35%, aby roztwór o Cp=20%.

4. Ile gram HNO3 o Cp=20% trzeba zmieszać z wodą, by otrzymać 200g 10%
roztworu?
 STĘŻENIE MOLOWE
1. Stężenie molowe określa liczbę moli substancji zawartą w 1 dm3 roztworu. Stężenie molowe
można wyliczyć ze wzoru:

Gdzie n to liczba moli substancji rozpuszczonej, a v to objętość całego roztworu. Do wzoru na

stężenie molowe podstawiamy MOLE, więc jeśli w zadaniu mamy podaną masę to należy z
jednej proporcji przeliczyć ją na mole danej substancji.

2. Przykładowe zadania.
1. Oblicz stężenie molowe roztworu o objętości 6dm3, w którym znajduje się 46g
wodorotlenku potasu.

2. Oblicz stężenie molowe roztworu zawierającego 14 moli HNO3 w 16dm3.

3. Oblicz, ile gram NaNO3 znajduje się w 300cm3 roztworu o stężeniu 0,2 mol/dm3.
4. Oblicz masę chlorku amonu, który znajduje się w 750g roztworu o Cm=0,5
mol/dm3. Gęstość tego roztworu jest równa 1,05 g/cm3.

5. Oblicz stężenie molowe 200cm3 roztworu powstałego przez rozpuszczenie 3 g

CH3COOH.

6. Jakie jest stężenie molowe roztworu uzyskanego przez rozpuszczenie 20g

wodorotlenku sodu w 80g wody? Gęstość roztworu = 1,2 g/cm3.

7. Jaka jest objętość amoniaku (warunki normalne), która musiałaby się rozpuścić,
aby uzyskać 300cm3 roztworu o Cm=0,9 mol/dm3.
3. Mieszanie roztworów.
Podobnie jak przy stężeniach procentowych może być tu zastosowana metoda krzyża – z tą
różnicą, że w molowym podstawiamy tu stężenia molowe i otrzymujemy objętości. Jeśli nie
będziemy mieli wszystkich potrzebnych danych będzie trzeba korzystać z definicji stężenia
molowego. WAŻNE! Dla ułatwienia obliczeń można założyć, że woda ma stężenie molowe= 0
mol/dm3.
1. W jakim stosunku objętościowym należy zmieszać roztwór o stężeniu molowym
1,5 mol/dm3 z roztworem o stężeniu 6 mol/dm3, aby otrzymać roztwór o
stężeniu 3,5 mol/dm3.

2. Ile gram wody należy dodać do 3dm3 kwasu siarkowego (VI) o Cm=2 mol/dm3,
aby otrzymać roztwór tego kwasu o Cm=0,2 mol/dm3.
 PRŻELICŻANIE STĘŻEN
1. Do przeliczania stężeń z molowego na procentowe i odwrotnie są skuteczne dwa wzory:

Gdzie Cp to stężenie procentowe, Cm molowe, M to masa molowa danej substancji, d to

gęstość substancji i tu UWAGA  podana w g/dm3.

2. Przykłady zadań na przeliczanie stężeń.

1. Oblicz masę kwasu solnego potrzebną do uzyskania 100g 20% roztworu. Jego gęstość
wynosi 1,2 g/cm3.

2. Oblicz stężenie molowe kwasu siarkowego (VI) o Cp=98% i d=1,84 g/cm3.

3. Oblicz stężenie procentowe 0,5 mol/dm3 roztworu H2O2 o gęstości = 1,11 g/cm3.

4. Stężenie molowe 40% roztworu soli jest równe 6 mol/dm3. Gęstość wynosi 1,275 g/cm3.
Oblicz masę molową tej soli.