Grupa A Klasa .................... Data ................

Imię .................................................................................. Liczba punktów ...... / 16 p.

1 Uczniowie przygotowali tekst dotyczący gąbek o następującej treści: ( ... / 4 p.)

„Gąbki są jednymi z najstarszych zwierząt występujących na Ziemi. Żyją wyłącznie w morzach, pojedynczo
lub w koloniach. Ciało gąbek jest zbudowane z komórek, a niektóre z nich mają charakter totipotencjalny.
Wnętrze ich ciała wypełnia obszerna jama, zwana spongocelem. Odżywiają się organiczną zawiesiną, którą
odfiltrowują z wody. Rozmnażają się bezpłciowo – przez pączkowanie, oraz płciowo – z udziałem gamet,
które powstają w kulistych gonadach. Szkielety gąbek charakteryzują się elastycznością, porowatością i
higroskopijnością i z tego powodu wciąż są wykorzystywane jako gąbki kąpielowe. Wytwarzają też aktywne
biologicznie substancje wykorzystywane w medycynie”.
a) Znajdź dwa błędy w powyższym tekście. Uzasadnij swój wybór.
b) Określ znaczenie gąbek w przyrodzie. Podaj dwa przykłady wpływu tych organizmów na ekosystem.
2 Na podstawie wybranych cech budowy i przebiegu rozwoju zarodkowego królestwo zwierząt podzielono na ( ... / 2 p.)
mniejsze jednostki.
a) Określ kryteria, według których wyodrębniono poniższe grupy zwierząt.
A. beztkankowce i tkankowce
B. dwuwarstwowce i trójwarstwowce
C. pierwouste i wtórouste
D. zwierzęta acelomatyczne, pseudocelomatyczne, celomatyczne
b) Określ, do których spośród wymienionych wyżej grup należą człowiek, ślimak winniczek i tasiemiec
uzbrojony.
3 Królestwo zwierząt to liczna i różnorodna grupa organizmów zasiedlających wiele środowisk. Obejmuje ( ... / 1 p.)
zwierzęta bezkręgowe i kręgowce o różnym stopniu organizacji morfologicznej, anatomicznej i
fizjologicznej. Mimo ogromnej różnorodności form, sposobów rozmnażania i trybu życia wszystkie
organizmy zwierzęce mają pewne wspólne cechy.
Zaznacz cechy wspólne dla wszystkich przedstawicieli królestwa zwierząt.
A. wielokomórkowa budowa D. komórki pozbawione ściany komórkowej
B. dwuboczna symetria ciała E. brak plastydów w komórkach
C. heterotroficzne odżywianie F. rozdzielnopłciowość
4 ( ... / 4 p.)

Na rysunku przedstawiono przekrój

poprzeczny powłoki ciała polipa
parzydełkowca.
a) Wyjaśnij, dlaczego parzydełkowce
określa się mianem zwierząt
dwuwarstwowych.
b) Podaj po jednej funkcji parzydełek i
komórek interstycjalnych.

c) Wyjaśnij, dlaczego komórki gruczołowe znajdują się u parzydełkowców wyłącznie w

endodermie.

LPOHLJDMONOOHO Grupa A | strona 1 z 2

5 Na schemacie przedstawiono przemianę pokoleń chełbi modrej. ( ... / 3 p.)

a) Określ liczbę chromosomów (n, 2n)

przedstawionych stadiów rozwojowych.
1 - .... 2 - .... 3 - .... 4 - ....
5 - .... 6 - .... 7 - .... 8 - ....

b) Oceń prawdziwość stwierdzeń dotyczących cyklu rozwojowego chełbi modrej. Zaznacz P, jeśli
stwierdzenie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest fałszywe.

1. Pokoleniem rozmnażającym się bezpłciowo jest polip. P F

2. Planula to orzęsiona larwa, z której rozwija się polip. P F

3. U chełbi modrej występuje przemiana pokoleń z mejozą postgamiczną. P F

c) Opisz główną różnicę między przemianą pokoleń występującą u chełbii modrej a przemianą pokoleń
występującą u roślin. W odpowiedzi uwzględnij sposób rozmnażania i ploidalność opisywanych
struktur.
6 Parzydełkowce to nisko uorganizowane zwierzęta tkankowe zbudowane z dwóch warstw komórek ( ... / 2 p.)
zarodkowych, które tworzą endodermę i ektodermę i są rozdzielone galaretowatą mezogleą. W obu
warstwach występują liczne, współdziałające ze sobą wyspecjalizowane komórki, m.in. nabłonkowo-
mięśniowe, parzydełkowe, zmysłowe, gruczołowe, interstycjalne. U parzydełkowców wnętrze ciała wypełnia
jama, która w odróżnieniu od gąbek może tworzyć system kanałów umożliwiający zarówno trawienie, jak i
rozprowadzanie pokarmu.
a) Podaj inną cechę różniącą jamę gastralną parzydełkowców od spongocelu gąbek.
b) Określ, które komórki budujące ciało parzydełkowców mogą mieć szkodliwy wpływ na ludzką
skórę. Uzasadnij swoją odpowiedź.

LPOHLJDMONOOHO Grupa A | strona 2 z 2