Alkohole i fenole – karta pracy Biomedica

Zadanie 1.
Poniżej przedstawiono wzory półstrukturalne wybranych alkoholi:

a) podaj nazwy alkoholi:

A. ……………………………………………………..
B. ……………………………………………………..
C. ……………………………………………………..
D. ………………………………………………………
b) określ rzędowość alkoholi:
A. ……………………………………………………..
B. ……………………………………………………..
C. ……………………………………………………..
D. ………………………………………………………

Zadanie 2.
Celem przedstawionego doświadczenia jest odróżnienie alkoholu etylowego od glicerolu:

a) wskaż nr probówek, które wykorzystasz do odróżnienia etanolu od glicerolu:

……………………………………………………………………………………………………………………………..

b) jakie zmiany zaobserwujesz w wybranych probówkach?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………..
c) jaka cecha glicerolu lub etanolu odpowiada za wynik doświadczenia, który pozwolił
jednoznacznie odróżnić te związki?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………
d) wskaż związek, który daje takie same obserwacje jak glicerol w tym doświadczeniu:
A. heksano-1,2-diol
B. heksano-1,2,3-triol
C. aldehyd octowy
D. prawidłowe są odpowiedzi A i B
E. prawidłowe są odpowiedzi A, B i C.

Zadanie 3.
W celu odróżnienia alkoholi o różnej rządowości jest stosowana w chemii organicznej tzw. Próba
Lucasa, czyli reakcja zastosowaniem roztworu chlorku cynku w stężonym kwasie
chlorowodorowym (odczynnik Lucasa)

Określ rzędowość dwóch nieznanych alkoholi umieszczonych w probówkach. Zawartość probówki

nr 1 po paru minutach zmętniała, natomiast zawartość próbówki 2 nie uległa zmianie.
alkohol X…………………………………………
alkohol Y ……………………………………………

Zapisz schemat reakcji z odczynnikiem Lucasa wybranego najprostszego ( o możliwie najmniejszej

ilości atomów węgla) alkoholi o tej samej rzędowości co alkohol X lub zaznacz, że reakcja nie
zachodzi:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 4.
Poniżej przedstawiono wzory 3 alkoholi:
Wypełnij tabelę, wpisując literę P, jeżeli zdanie jest prawdziwe, lub literę F – jeżeli jest fałszywe
Zdanie P/F
1. Alkohole o podanych w informacji wzorach są homologami, ponieważ różnią się
ułożeniem atomów węgla w łańcuchu węglowym.
2. Alkohol, którego wzór oznaczono numerem II, jest alkoholem drugorzędowym.
3. Stopień utlenienia atomu węgla połączonego z grupą –OH w cząsteczce związku I wynosi
I, w cząsteczce związku II wynosi 0, a w cząsteczce w związku III jest równy –I.

Zadanie 5. CKE
Propan- 2-ol i jego pochodne ulegają przemianom wg schematu:

a) podaj wzór półstrukturalny związku III i nazwę systematyczną związku IV:

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
b) Oznacz typ reakcji ( addycja, eliminacja, substytucja) dla reakcji nr 1 i 5
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
c) napisz w formie cząsteczkowej równanie reakcji oznaczonej nr 5. Zastosuj wzory półstrukturalne
(grupowe):
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 6.

Napisz równania reakcji przedstawionych na schemacie:

etanol → eten →1,2-dichloroetan →etano-1,2 –diol → glikolan potasu

1. …………………………………………………………………………………………………………..

2. ………………………………………………………………………………………………………….

3. ………………………………………………………………………………………………………….

4. ………………………………………………………………………………………………………….
Zadanie 7.
Mając do dyspozycji :
etyn, chlor, kwas chlorowodorowy, woda, wodorotlenek sodu zapisz schemat reakcji prowadzący
do otrzymania fenolu:

Zadanie 8.
Przeprowadzono doświadczenie zgodnie ze schematem:

a) podaj nr probówki, w której potwierdzono obecność fenolu: ………………………………..

b) Zapisz obserwacje i wnioski do wybranego doświadczenia:

obserwacje:………………………………………………………………………………………………………………………………….
Wnioski :………………………………………………………………………………………………………………………………………

c) zapisz równanie reakcji w probówce nr 5:

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

czy uniwersalny papierek wskaźnikowy zbliżony do wylotu probówki zmienił barwę? Odpowiedź
uzasadnij.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Zadanie 9.
Grupa hydroksylowa obecna w pierścieniu aromatycznycm uaktywnia pierścień aromatyczny prze
co substytucja elektrofilowa nie wymaga katalizatorów, co więcej podstawniki wchodzą we
wszystkie możliwe pozycje orto i para w jednym produkcie.

Napisz reakcje fenolu z bromem i stężonym kwasem azotowym(V). Podaj nazwy produktów.
Zadanie 10.
Przeprowadzono doświadczenie:

Zapisz równanie chemiczne dla każdego z przedstawionych doświadczeń lub napisz, że reakcja nie
zachodzi.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Zadanie 11.
Badano rozpuszczalność alkoholi w wodzie. Do 3 probówek zawierający wodę wprowadzono trzy
rodzaje alkoholów:

1. etanol
2. butan-1-ol
3. propano -1,2,3-triol

Napisz obserwację do każdej z probówek:

1. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

3. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Jaka jest zależność pomiędzy długością łańcucha węglowego a rozpuszczalnością alkoholu
monohydroksylowego:
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Jaki typ wiązania tworzy się pomiędzy cząsteczkami wody i alkoholu:

…………………………………………………………………………………………………………