Κολλέγιο Αθηνών

Άλγεβρα Α΄ Λυκείου 2022-23

• Διάταξη πραγματικών αριθμών
• Απόλυτη τιμή πραγματικού αριθμού
2. Διάταξη πραγματικών αριθμών

2.1 Για κάθε ,  ℝ να αποδείξετε(prove) ότι:

α.  2 + 9  6 β.  2 + 42  4 ( )
γ. 2  2 + 2  ( + )
2

δ. 2 + 2 + 2  2( + ) ε.  2 + 5  4 στ. 2 2 + 2  −1
Πότε ισχύουν οι ισότητες στα ερωτήματα α,β,γ.δ;

2.2 Nα αποδείξετε(prove) ότι: 2 + 2 − 2 + 1  0 . Πότε ισχύει η ισότητα;

2.3 Nα αποδείξετε(prove) ότι:

α.
(2 − 3)2   2 + 2 β.  3 + 3  ( + ) , με α, β ≥ 0
13

2.4 Αν  +  = 2 , να αποδείξετε(prove) ότι: α.   1 β. 2 + 2  2

Πότε ισχύει η ισότητα σε κάθε περίπτωση;

2.5 Αν   0, β  0 και  +  = 4 , να αποδείξετε(prove) ότι:

α.   4 β.  2 + 2  8 γ. 3 + 3  16
Πότε ισχύει η ισότητα σε κάθε περίπτωση;

 
2.6 Αν 0     , να αποδείξετε(prove) ότι : 
1+  1+ 

2.7 Αν   1   , να αποδείξετε(prove) ότι:  +   1 + 

2.8 Αν   −1 , να αποδείξετε(prove):  3 + 1   2 + 

2.9 Αν    , να αποδείξετε(prove) ότι :  3 −  2  3 −  2

2.10 Να συγκρίνετε τους αριθμούς  =  2 −  3 και  =  2 + 3 2 , με α>0

2.11 Να υπολογίσετε(solve) τις τιμές των πραγματικών αριθμών x , y σε κάθε μια

από τις παρακάτω περιπτώσεις:
α. (x − 2) + (y + 1) = 0 β. x 2 + y 2 − 2x + 4y + 5  0
2 2

2.12 Αν 3  x  7 και − 5  y  −2 , να βρείτε την ελάχιστη και τη μέγιστη τιμή των

παρακάτω παραστάσεων:
α. 3x − 2y − 7 β. x 2 − y 2 γ. x  y x
δ.
y

2
2.15 Δίνονται οι παραστάσεις: Κ = 2α 2 + β 2 + 9 και Λ = 2α(3 − β) όπου α, β∈ ℝ .
( ) (
α. Να αποδείξετε(prove) ότι : K − Λ = α 2 + 2αβ + β 2 + α 2 − 6α + 9 )
β. Να αποδείξετε(prove) ότι: K  Λ , για κάθε τιμή των α, β.
γ. Για ποιες τιμές των α και β ισχύει η ισότητα Κ=Λ; Να αιτιολογήσετε (justify)
την απάντησή σας

3
3. Απόλυτη τιμή πραγματικού αριθμού

3.1 Να γράψετε τις παρακάτω παραστάσεις χωρίς απόλυτες τιμές.

α. π − 3 β.  − 4

γ. 3 −  + 4 −  δ. 2− 3 − 3− 2

3.2 Να γράψετε χωρίς απόλυτες τιμές τις παρακάτω παραστάσεις:

α. 4 x 2 − 4 x + 1 x2
β. −1
x2 +1
γ. |x 2 + 4x + 5| − |x 2 + 4x + 4|

3.3 Να γράψετε χωρίς απόλυτη τιμή , για τις διάφορες τιμές του πραγματικού αριθμού
x που κάθε φορά δίνονται, τις παρακάτω παραστάσεις:
α. x − 1 + x − 6 , αν 2  x  5

β. x + 2 + x + 1 , αν x  −2

γ. 4 − x − 2 , αν x  2

3.4 Nα υπολογίσετε (solve) την τιμή του   ℝ για την οποίο ισχύει:
α2 − 4 + α + 2 = 0

3.5 Αν ισχύει 5x − 2y + 3x + 6 = 2x + 4 , να υπολογίσετε (solve) τις τιμές των

πραγματικών x , y

3.6 Αν 1  x  2 , να αποδείξετε(prove) ότι η παράσταση  = x − 1 − 2 3 − x + 3 2 − x ,

είναι ανεξάρτητη του x

3.7 Α. Να λύσετε την ανίσωση |x + 4| ≥ 3

B. Αν α ≥ −1, να γράψετε την παράσταση Α = ||α + 4| − 3| χωρίς απόλυτες τιμές.
Να αιτιολογήσετε το συλλογισμό σας.

3.8 Nα αποδείξετε(prove) ότι :

α. α + β  2  αβ
2 2

β. αβ + αβ  α β + α β , για κάθε ,   ℝ
3
γ. x + 1  x2 + x , για κάθε x  ℝ
Πότε ισχύει το «=» στα ερωτήματα α) – γ) ;

4
3.9 Να απλοποιήσετε την παρακάτω παραστάση :
x +1 x2 − x
Α= − ,
x2 − 1 x2 − 2 x + 1

3.10 Αν ισχύει − 1  x  y  1 , να υπολογίσετε (solve) την τιμή της παράστασης:

Π = − x − 1 + 3 y − x + 2x − 3y + 5

3.11 Δίνεται η παράσταση: Α = |x − 1|+|y − 3|, με x, y πραγματικούς αριθμούς, για

τους οποίους ισχύει: 1 < x < 4 και 2 < y < 3. Nα αποδείξετε(prove) ότι:
α. Α = x – y + 2
β. 0 < Α < 4

3.12 Δίνεται η παράσταση Α = |3x − 6| + 2, όπου x είναι πραγματικός αριθμός.

α. Να αποδείξετε(prove) ότι
i) για κάθε x ≥ 2 , A = 3x − 4
ii) για κάθε x < 2 , A = 8 − 3x
β. Αν για τον x ισχύει ότι x ≥ 2 να αποδείξετε ότι:
9x 2 − 16
= 3x + 4
|3x − 6| + 2

x 2 − 4x + 4
3.13 Nα αποδείξετε(prove) ότι 3x − 6 + 12x − 24 − 15 = 0 για κάθε
x −2
x  ℝ − {2}

3.14 Για τον πραγματικό αριθμό x ισχύει d(2x,3)=3-2x

3
α. Nα αποδείξετε(prove)ότι x 
2
3
β. Αν x  , να αποδείξετε(prove)ότι η παράσταση K = 2 x − 3 − 2 3 − x είναι
2
ανεξάρτητη του x.

3.15 Αν για τον πραγματικό αριθμό x ισχύει |2x − 1| < 1, τότε

α. Nα αποδείξετε(prove) ότι 0<x<1
β. Να διατάξετε από τον μικρότερο προς το μεγαλύτερο τους αριθμούς 1, x, x 2 .
Να αιτολογήσετε την απάντησή σας.

3.16 Α. Να βρείτε για ποιες τιμές του y ισχύει |y − 3| < 1

Αν x,y είναι τα μήκη των πλευρών ενός ορθογωνίου παραλληλογράμμου με 1<x<3
και 2<y<4 τότε
Β. να αποδείξετε(prove) ότι 6<Π<14 , όπου Π είναι η περίμετρος του ορθογωνίου
Γ. να βρείτε τα όρια μεταξύ των οποίων περιέχεται η τιμή του εμβαδού Ε του
ορθογωνίου.

5
 3.17 Δίνονται τα σημεία Α, Β και Μ που παριστάνουν στον άξονα των πραγματικών
αριθμών τους αριθμούς -2, 7 και x αντίστοιχα, με -2 < x < 7 .
α. Να διατυπώσετε τη γεωμετρική ερμηνεία των παραστάσεων
i) x+2 ii) x − 7
β. Με τη βοήθεια του άξονα να δώσετε τη γεωμετρική ερμηνεία του αθροίσματος:
x+2 + x−7
γ. Να βρείτε την τιμή της παράστασης A = x + 2 + x − 7 γεωμετρικά
δ. Να επιβεβαιώσετε (verify) αλγεβρικά το προηγούμενο αποτέλεσμα.

α β
3.18 α. Αν α, βϵℝ-{0}, να αποδείξετε(prove) ότι: |β| + |α| ≥ 2 (1)
β. Πότε ισχύει η ισότητα στην (1); Να αιτιολογήσετε (justify) την απάντησή σας.

3.19 Δίνεται ένας πραγματικός x που ικανοποιεί τη σχέση d(x, 5) ≤ 9

A. Να αποδώσετε την παραπάνω σχέση λεκτικά.
Β. Με χρήση του άξονα των πραγματικών αριθμών , να παραστήσετε σε μορφή
διαστήματος το σύνολο των δυνατών τιμών του x.
Γ. Να γράψετε με το σύμβολο της απόλυτης τιμής και να επιβεβαιώσετε (verify) με
αλγεβρικό τρόπο το συμπέρασμα του ερωτήματος Β.
Δ. Να χρησιμοποιήσετε το συμπέρασμα του ερωτήματος Γ. για να δείξετε ότι
|x + 4| + |x − 14| = 18

3.20 Α. Να βρείτε τους πραγματικούς αριθμούς x, για τους οποίους ισχύει |x − 4| < 2
B. Θεωρούμε τον πραγματικό αριθμό x που η απόστασή του από το 4 στον άξονα
των πραγματικών αριθμών είναι μικρότερη του 2
i. Nα αποδείξετε(prove)ότι η απόσταση του τριπλάσιου του αριθμού από το 4
είναι μεγαλύτερη του 2 και μικρότερη του 14.
ii. Να βρείτε μεταξύ ποιων ορίων περιέχεται η τιμή της απόστασης του 3x από το
19
3.21 Αν x − 2  0.1 και y − 4  0.2 , να εκτιμήσετε(estimate) την τιμή της περιμέτρου
των παρακάτω σχημάτων:

6
Command terms Description

Justify Give valid reasons or evidence to support an answer or conclusion

Να στηρίξετε την απάντησή σας παραθέτοντας τον συλλογισμό σας
Nα δικαιολογήσετε

Prove Use a sequence of logical steps to obtain the required result in a formal way

Να αποδείξετε Χρησιμοποιώντας λογικό βηματισμό να καταλήξετε στο ζητούμενο

State Give a value without explanation or calculation

Να δώσετε μια απάντηση χωρίς αιτιολόγηση ή υπολογισμούς
Να βρείτε/αναφέρετε

Solve Obtain the answer(s) using algebraic and/or numerical methods

Να παρουσιάσετε την απάντησή σας χρησιμοποιώντας αλγεβρικές και/ή
Να λύσετε,
αριθμητικές διαδικασίες.
Να υπολογίσετε

Suggest Propose a solution, hypothesis or other possible answer.

Να προτείνετε Να υποδείξετε μία λύση, μία υπόθεση ή μια άλλη πιθανή απάντηση.
Use Apply knowledge or rules to put theory into practice.

Να χρησιμοποιήσετε Να εφαρμόσετε γνώσεις ή κανόνες για να εντάξετε τη θεωρία στην πράξη.

7
 3.22 Να συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα όπως δείχνει η πρώτη γραμμή του.

Το παρόν ασκησιολόγιο περιέχει επιπλέον επιλεγμένες ασκήσεις από το σχολικό βιβλίo και την
τράπεζα θεμάτων.