HIẾU KINH

Tác giả: Khổng Tử

CHƯƠNG THỨ NHẤT
MỞ CÁI GỐC CHO RÕ NGHĨA

Trọng Ni cư, Tăng Tử thị.

Tử viết: Tiên Vương hữu chí đức yếu đạo, dĩ thuận thiên hạ, dân
dụng hòa mục, thượng hạ vô oán, nhữ tri chi hồ?
Tăng Tử tỵ tịch, viết: Sâm bất mẫn, hà túc dĩ trí chi?
Tử viết: Phù, hiếu, đức chí bỗ giã, giáo chi sở do sanh giã.
Phục tọa, ngô ngứ nhữ: Thân thể phát phu, thọ chi phụ mẫu, bất cảm
hủy thương, hiếu chi thủy giả. Lập thân hành đạo, dương ư hậu thế,
hiếu chi chung giã. Phù, hiếu thủy u sự thân, trung ư sự quân, chung
y lập thân.
Đại nhã vân: Vô niệm nhĩ tổ, duật tu quyết đức.
Đức Trọng Ni ở, Tăng Thầy hầu.
Ngài hỏi rằng: Đấng Tiên Vương có tột bậc đức cốt đạo, để thuận
thiên hạ, dân bởi đó hòa thẳm, trên dưới không oán, ngươi biết cái
đó chăng?
Tăng Thầy lánh chiếu, thưa rằng: Sâm này chẳng lanh trí, sao đủ để
biết lẽ đó?
Ngài rằng: Này, nết hiếu, đức của gốc đó, khoa dạy đó cái chỗ bởi
sanh vậy.
Trở lại ngồi, ta bảo ngươi: Mình vóc tóc da, chịu ở cha mẹ, chẳng
dám phá hại, nết hiếu của sự đầu đó. Lập mình làm đạo, nổi tiếng ở
sau đời, nết hiếu của sự chót đó. Này, nết hiếu trước ở thờ đấng thân,
giữa ở thờ Vua, sau ở lập mình.
Thơ Đại nhã rằng: Há không nghĩ mày Tổ Tiên, bèn sửa của mình
đức.
SÁCH GIẢNG ĐẠO HIẾU
CHƯƠNG THỨ NHẤT
 MỞ RA CÁI GỐC
ĐỂ GIẢNG CHO RÕ NGHĨA

Đức Khổng Tử nhằm khi ở rãnh,

Thầy Tăng Sâm ở cạnh tiếp hầu.
Ngài rằng: Đức cả đạo mầu,
Tiên Vương dùng để làm đầu dạy dân.
Gây nên thói hòa thân thiên hạ,
Dưới trên đề cảm hóa bấy nay,
Suy ra trăm nết đều hay,
Cái gì là trước, người rày biết chăng?
Nghe Ngài hỏi, thầy Tăng đứng dậy,
Rằng: Trò đần đã thấy được đâu?
Ngài rằng: Nết Hiếu làm đầu,
Ấy là gốc đức, giáo hầu sanh ra.
Hãy ngồi lại để ta nói nữa:
Từ hình hài đến thửa tóc, da,
Nguyên do chịu của mẹ cha,
Giữ cho trọn vẹn, hiếu là đầu tiên.
Sau chót nữa thân hiền đạo sáng,
Tiếng tăm truyền tỏ rạng ngàn thâu.
Thờ cha mẹ, nết hiếu đầu.
Thờ Vua ở giữa, kế sau dựng mình.
Tìm nghĩa ấy trong Kinh Đại Nhã
Đạo hiếu này giảng đã tỏ tường:
Nếu ngươi nghĩ đến tông đường,
Thì nên sửa lấy đức thường của ngươi.
HIẾU KINH
Tác giả: Khổng Tử
CHƯƠNG THỨ HAI
THIÊN TỬ
Tử viết: Ái thân giả bất cảm ố ư nhân. Kính thân giả bất cảm mạn ư
nhân. Ái kính tận ư sự thân, nhi đức giáo gia ư bá tánh, hình ư tứ hải.
Cái Thiên Tử chi hiếu giã.
Phủ hình vân: Nhất nhân hữu khánh, triệu dân lại chi.
Ngài rằng: Yêu đấng thân là chẳng dám ghét ở người. Kính đấng
thân là chẳng dám khinh ở người. Yêu kính hết ở thờ đấng thân, mà
đức khoa dạy đặt ra tới trăm họ, làm phép tới bốn biển. Đó là côi
Thiên Tử của nết hiếu vậy.
Thiên phủ hình rằng: Một người có phúc, trăm vạn dân nhờ đó.
CHƯƠNG THỨ HAI
NGÔI THIÊN TỬ

Ngài rằng: Yêu cha mẹ, ghét người chẳng dám:

Kính song đường, chẳng dám khinh người.
Thờ thân, yêu, kính trọn mười,
Thì phần đức giáo bủa đời rộng thâm:
Trước trăm họ ướt đầm mưa hóa,
Sau bốn phương theo lả gió nhân.
Đó là đức của Thánh Quân,
Thay Trời trị nước, hiếu thân phải gìn.
Phủ hình đó chép in từ trước:
Phước một người, hưởng được triệu người.
***