You are on page 1of 3

KHOI DONG GIO HOC, MOT HOAI OONG ODAN THONG

or NANG CAD HllO. uoA THONG nOAY...HOC HOA HOC muoHCPHDIHONG


o PGS. TS. LE VAN NAM - TRAN TH! TUYETHONG*

at huy tlnh tich eve, tll gioc, chu oQng, song MQt 56 vi dv v~ hOQt oQng khai oQng trong
QOva gay hung thu cho hoc sinh (HS) trong dQY hoc hoo hQe
QCtQP dang la mQt trong nhOng rnuc tieu 1J Sli d'lng rna hinh, hi~n htc;Ingth.,c II
c16imai phU'OTlgphdp dQYhQc (PPDH)quan trQng mau thuon voi /ciln thcJci/d bilt. Coch thi6t k6:
hien nay. Yeu cau nay phai OU'Q'cti6n hanh 0 teit - GV chuan b] kTtronh anh, mo hinh, ... (chuan b,
co' coc giai doon cue quo trinh dQY hoc. MQt twac khi len lop); - GV neu vein o~, HS tra lai,
trong coc y6u t6 tQOnen thanh cong cho ti6t hoc coc HS khac b6 sung; - GV hocn thi~n cau tra loi
10hOQtoQng khoi oQng, la hOQtoQng oau tien va oat vein o~ voo bai mol.
khoi ngu6n hung thu cho ca thay va tro trOOckhi S& dyng hinh thuc nay c6 l1UOi~m la: - Ki~m
bl10Cvao bai hQc maL V~ mQt tam I. hQc, hung tro, oanh gia va cung c6 ki6n thuc cO cua HS;
tho 10tac nhan quan trQng dan 06n Sll tv giac; - Gay sll to mo, thac mac cho HS, kkh thkh 51!
hling thu va tll giac IQi la hoi y6u t6 tam II oam tim hi~u ki6n thtlc moi; - Giup HS cach nha ki6n
boo 51!hinh thanh va phat tri~n tinh tich cllC, OQc thuc qua hi~n tl1qng thllC t6, hinh anh mQt cach
IQPsong tQo trong hQc tQP, V~ mQt I. IUQn dQY de dang; - Hinh thanh va phat tri~n kha nang
hQc,oay la bl10C thu ba trong ceiu truc cua bai phon ooan, suy IUQno~ giai thich hi~n tvqng cho
len lap (neu vein o~ nghien cuu va chuan b, ti6p HS, gay hung thu cho HS vao ti6t hQc moL
thu ki6n thuc, kTnang moi). MQc dau vQY, hOQt Tren co sO nghien CtlUva thllC t6 dQYhQc hoa
c1Qngkhoi oQng nay chl1a oU'Q'chOOngdan trong hQctQicac ti6t hQCtrong cac kh6i lap, theo chuong
cac tai Ii~u I. IUQn dQY hQc cOng nhl1 trong cac trinh va SGK Hoa hQe (co ban - CB; nang coo -
50chgiao vien (GV). D~ giup cho hOQtoQng nay NC) 0 trl1ang THPT, chung toi theiy dQng bai ap
c1l1qcthuQn Iqi han, bai vi6t giai thi~u mQt 56 dyng vai hinh thuc nay khong nhi~u nhvng n6u
hinhthuc Illa chQn, cac booc ti6n hanh khoi oQng ap dyng t6t thi 06 la mQt cach cfQt bi~t gay Sll
trong dQYhQc hoa hQCrna chung toi oa thllC hi~n chu y tim hi~u ki6n thtle mai cho HS, chang hQn
c6 hi~u qua 0 trl1ang ph6 thong. nhl1: - Cac ti6t hQc c61. thuy6t mai, cac hQcthuy6t
V~ hinh thu-c khai dQng trong gio dQY hQc hoa hQc hi~n OQi, hoQc cac hi~n tU'Q'ngkhong th~
h06 hoe dung cae ki6n thtlC eo ban oa Ol1qc hQc o~ giai
C6 ~hi~u hinh thuc hOQtoQng khoi oQng trong thkh rna can c6 ki6n thtlC rQng va coo han; - Cac
dQYhQc, vi~c Illa chQn hinh thuc nao phv thuQc ti6t hQc v~ cae cheit rna ceiu tQo c6 phan gi6ng
veooQc thu eua tlrng bQ mon, kh6i lap, 06i t\.rqng 10Qicheit trOOe 060a hQc nhvng cOng c6 phan
HS, aQc oi~m nQi dung ki6n thuc cua bai hQC,va khac nen c6 tinh cheit hoC hQc khac (thl1ang la
dQcbi~t 10 ki6n thuc cO nao lien quon 06n nQi cac hqp cheit hou co). Cv th~ 0 cac kh6i lop va
dung ki6n thuc maL Tren co sO 06, GV Illo chQn chuyen ban nhl1 sou (xem bang 1J.
hinhthuc khoi oQng nhl1 th6 nao o~ g6p phan oQt Bang 1
hi~uqua coo trong gia giang la tuy thuQc vao kT Lap eo
Cae ti,jt thd ap dl,mg
nang dQY hQc cuo GV. Trong dQY hQChoC hQC0 10 NC 3,6,28, 30,36,40,41,72, ...
truOngph6 thong, mQt56 hinh thuc khoi oQng cho
CB 3, 7,29, 30, 55,...
bai giang thOOnggQP la: - Sli dyng mo hinh, hi~n
11 NC 4, 1~ 18,22,42,43,61,62,75 .....
fvQnghoC hQCthllc t6 mau thuan vai ki6n thuc oa
CB 12,17,14,51,58, ...
biet; - Dlla tren ceiu tQOnguyen tli, phan tli; - Sli
12 NC 10,11,23, ...
dyng th. nghi~m (TN); - Dung SO 06 bi~u dien m6i
CB 8,9,17, ...
quan h~ giOa cac cheit; - Sv dyng cau hOi, bai
t(lp; - Dung hinh anh ung dyng; ... * TruongB~i hqc Vinh

_T,_p_C_hi_G_i_aO_d_~_c_s_6_2_5_8__ (_ki_2_._3_/2_0_1_1) ~
Vi dv 1:Ti6t 30. SI! lai hoa coc obiion nguyen - GV trinh chi6uhinh anh, sa d6, cau tc;JO
nguyenhi
tv (Hoc hoc 10 - NC) trong dia CD len ban cho HSquan sOt va yeu cau:
- GV trinh chi6u hinh anh v~ Su lai hoc cdc + HS 1: «Di~n cdc s6 li~u voo 0 tr6ng trong
obltcn nguyen hi cho HSquan satva yeu c5u coc bang 2".
em: «Giai thich SI! hinh thanh cac cCJpelectron Bang 2
lien k§t giCia cac nguyen tv trong phon tv metan 160 170 180 35Cl 37Cl
{CHi Cac lien k§t (LK) ao co gi6ng nhau khong?" £)$cdi~m 8 8 8 17 17
(HS: C: (He) 2s12p3 S6 P

H : 1s1
rn nmr } 1LK~-s,3 LKAs-p
C~c LKkhong
S6 e
S6 n

rn rnrnrn
~ ~ ~ ~ ~
giong nhau S6 kh6i

- 1 HS tra lai, cdc HS con lc;Jib6 sung, danh + HS 2: «Nhc;mxet v~ s6 p, s6 n, s6 kh6; cuo
gia. GV hocn thi~n, cho di6m; - GV chi6u ma cdc hqt nhon nguyen tV cua cung mgt nguyen t6
hinh d~>ngphon hi CH4 cho HSnhQnxet 4 LKC-H oxi, cua cung mgt nguyen t6 clo".
c6 gi6ng nhau khang (hinh 1)? Tv d6 dQtveind~ + Cac HS khac nghien cuu b6 sung, GV hoOn
bai moi: «Thl!c nghi~m cho biit 4 LK C-H trong thi~n, cho di6m. GV dQtvein d~: «Ba nguyen tv
phan tV CH gi6ng h~t nhau co g6c LK /0 10'/)28'. oxi tren atlqc 99i 10 a6ng vi cua nguyen t6 oxi.
Dt giai thich atJqc twang hqp tren va cac troong Vc;iya6ng vi 10gi? Nguyen tV kh6; 10gi va nguyen
hqp tl!01lgtl!ch(mg ta cdn phai nghien cvu thuyit tV kh6i cua mgt nguyen t6 co nhi~u a6ng vi nhlf
lai hoa cua nho hoa h9CMTSlay-to va Pau-/;nh". oxi atJqc tinh nhtl thi noo, ch(mg ta nghien cvu
2) Dung cau hOi, boi mai at tim cau tra 10;".
boi tgp: Cach thi6t 3} Sti cJVng TN. Cach thi6t k6: - Trvoc khi len
k6: - GV chuein bi lop GV chuan bi kiTN thl.!chOQc00; - Phatcho
be i tq p, cau hd i moi ban mQtphi6u ghi phvong phap ti6n hanh
dvai hinh thl1c tv TN va cac yeu c5u HS quan sat, giai thfch hi~n
lua n hoclc tra ~ tvqng; - GV ti6n hanh TN (mQts6 TN dan gian
nghi~m (c·huein bi c6 th6 gQi HS ti6n hanh, cac TN dQChc;Jiva kh6
twoc khi len lap); c6 th6 trinh chi6u trong dia CD TN hOQcTN 00);
- GV dQt cau hOi, ra - HS trinh bay k6t qua quan sat, HS khac bci
bai tQPcho HS; - HS sung; - GV b6 sung hoan thi~n va dQt vein d~
hoan thanh bai tQP,HSkhac b6 sung; - GV hoon vao bai moL Sli dyng TN c6 vu di6m: ki6m tro,
thien cau tra lai va dot veind€ vao bai moi dva danh gia ki6n thuc cCicua HS,cung c6 ki6n thuc
va~ bai lam cua HS. . . dO hQc,lam dOvvng chac cho vi~c ti6p thu ki6n
lJu aitm: - Ki6m tra, danh gia ki6n thuc cCi thl1c moi; gay Sl.!chu y cho HS, kfch thfch moi
cua HS thuc day vi~c hQctQPcua cac em. Cling lien h~ voi ki6n thuc cCi,gay hung thu cho HS
c6 cac ki6n thuc dO hoc hooc neu len dllOC sv vao ti6t hQc moi; giup HS cach nho ki6n thuc
gi6ng va dQ sou khac ·nhau·cua cung mQt ki6~ qua hi~n tvqng TN; hinh thanh va phat tri6n kha
thuc nhvng 6 cac ceiphQckhac nhau d6 kfchthich nong quan sat, nhQnxet va giai thich hi~n tvqng
tfnh to mo, ham hQchoi cua HS; - Cho HS theiy TN - mQttrong cac yeu c5u hang d5u mang tinh
dvqc m6i quan h~ giva cheitnay vai cheitkhac, dQCthu cua PPDHHoa hQc;giam tai mQts6 TN
giva ki6n thuc nay vai ki6n thuc khac, giva bai chl1ng minh cua bai hQc trong cac hOc;JtdQng
hQcnay vai bai hQckhac. Tv d6, giup cac em c6 ti6p theo.
cach nhin logic trong khi hQc, tim ra cach hQc Dc;Jngbai c6 th6 sli dyng TN d6 kh6i dQng
dan gian va hi~u qua nheit;- Hinh thanh va phat gia hQcthvang 10: ~ Cac ti6t dc;Jyc6 TN rna HS
tri~n kha nong phon tfch t6ng hqp cho HS dO dvqC hQca lop dvai, ceipdvai hay a cac bq
Mdu boi ap dvng: - Teitco cac ti6t dc;Jyc6 th6 man khac (VQtIf; Sinh hQc,... ); - HOQccac TN c6
ap dyng hinh thuc khoi dQng nay; - DQcbi~t 10 th6 dung cac ki6n thuc If thuy6t cOd6 suy dOan,
cac ti6t hQcc6 ki6n thuc lien quan chQtche vai giai thich hi~n tvqng; - Cac ti6t hQcv~ cac chat
ki6n thuc cOdO hoc. cu th6.
Vi dv 2: Ti6t 5: D6ng vi. Nguyen tv kh6; va . Trang chvang trinh va SGK Hoa hQca trvong
nguyen tv kh6; trung binh (Hoo hQc 10 - NC): . THPTc6 th6 ap dyng hinh thuc nay (xem bang 3):

~ ~T'~P~C~h~iG~i~a~O~dU~.C~S6~2~5~8~(k~i2~-3~/

-
***
Khoi dQng gia h9Cv6i cdc hinh th(rc neu tren
3,6,48,49,50,51,54,57,58,59,63,64, cho theiyHS h(rng thu h9CtQPhan, yeu thkh h9C
79 81 ... tQP bQ rnon va k6t qua h9C tQP mon Hoe h9C
dllqc nang len ro r~t. HOQtdQngkhoi dQngthanh
cong ~hong nhang too h(rng thu cho HS ti6p tyc
chi6m ITnhki6n th(rc cue co ti6t h9Crna con giom
toi dllqc mQts6 hoot dQng khac trong thai gian
ti6p theo cue ti6t hoc do nhu lam TN ch(rng minh,
dlla ra mo hinh ch(rng minh, gi6i thi~u cdc hinh
onh (rng dyng,,,. Nhll vQY,khoi dQnggia h9C10
hoot dQng khong th~ thi6u dllqc trong trong coc
bai len lap nol chungva rnon Hoe hoc noi rieng.D
Vi du 3: Ti6t 54. Lvu huynh dioxit - Lvu huynh Tal lieu tham khao
trioxit (Hoa hoc 10 - CB). , I. BOGD-DT. BOSGKHoahQcl6'p 10, 11, 12 (chuong
- GV chucinbi TN {xem hinh 2}, ong nghi~m, trinh chuAn va nang cao).
n...
oachelthoQctrinh chi6u I?n IVQtcacT,N(vi 50~, 2. Nguyen Cuong. PhU'O'llgphap d~y hQc hoa hQc cY
H 5 co tfnh d9C nen GV con trinh chieu TN gO): tnrong pM thOng va ~i hQC.NXB Giao dflC, H. 2007.
Ongnghi~m1:H 0 (co ch(ra mciuquy tim); 9ng 3. Nguyen Thj Siiu - Le Van Nam. PhU'O'llgphap giang
nghi~m2: dung J,ch Br210ang(mau vang); Ong d~y hoa hQc- Giang d~y nhling nQidung quan trQng
nghi~m3: dung d,ch H2S(~hong maul {/vu y: clla chU'O'Dgtrinh va sach giao khoa hoa hQc pM
Niu tiin hcmh TN c5n c"huon bi san dung d/ch thOng. NXB Khoa hQc va ki thu~t, H. 2007.
ki~m ad khli 502 dv}.
Van
. dung
. day
. hoc
. ...
(Tidp theo trang 53)
Sau khi HS hoen thanh PHT,GV cho mQtvai
lIOnGt.4m
dd NaOH 1oAng.. _. _.•.• H20, quytim HS len bong trinh bay k6t quo di~n PHTcac em
c::J
khac gop y ki6n, r6i chinh slia va chfnh xac hoa
Hinh2 dap an.
Nhll vQY,trong qua trinh DH bai «Quy IUQt
phan Ii dQcIQp"(Sinh hQc 12) GV co th~ t6 ch(rc
£)i~uch~ 502 trong phong TN
cho HSd9CSGK, tro lai cau hOi,di~n PHT,quan
sattranh va trao d6i nhom d~ gianh leiyki6n th(rc
,Tran thai Milu sik Tfnh tan dSO KK. . tv nhang trang SGKva phlJOTlgti~n h9c tQP.Day
1 2 3 la nhang hOQtdQng dQc trllng cua DHKP- mQt
hinh th(rc DH nham phat huy tinh tich CllC,dQc
IQP,chu dQngva sang tQocua HS trong h9CtQP
K~tluanv~ tfnh chill
cOngnhll trong cUQcs6ng hang ngay.D
, - GV ti6n hanh TN: L6n Illat suc khi so vao
cac6ngnghi~m: 1; 2; 3 (m6i c{ng i-2 phut) (l,oQc Tai Ii~u tham khao
trinhchi6uTN) va yeu c6u HS«Quan sat cac TN I. Trtm Ba Hoanh. "HQc bAng ho~t dOng kham ph a"..
r~i di~n thong tin vao phi6u"; 1 HS tro lai, cac T~p chi ThOng tin Khoa hQc giao dflC, s6 103, 2004.
HS con IQi nghien c(ru b6 sung, danh gia. GV 2. Nguyen Thanh D~t (t6ng chu bien) - Ph~m Van
hoanthi~n, cho di~m. L~p (chu bien) - D~ng Huu Lanh - Mai Sy Tuan. Sinh
- GV dat veind~ bai m6i: «Cac TN tren da th~ hQc 12. NXB Giao dflC, H. 2008.
hi~ncac ti~h chat cua IlJUhuynh dioxit, cac tinh 3. Alan Colburn. Inquyry primer. Science scope
cheltdo 10gi va tQi sao, nhiing phon (rng hoa journal, 3/2000 .
•hQcnao co th~ ch(rng minh cac tinh cheitdo?Ti6t 4. Peter Westwood. What teachers need to know about
hQchom nay sa giup cac em co lai gioi dap teaching method, ACER press (Australian council of
nhlingveind~ neu tren". educational Research press). 2008.

y__T'_P_Ch_i_G_ia_' O_d..,;IJ_C_s_6_2_5_8__ (k_i_2_-_3_/2_O_I1...' •

You might also like