Fil120 Pangkat 4

Republika ng Pilipinas
MINDANAO STATE UNIVERSITY

Kolehiyo ng Agham Panlipunan at Humanidades
DEPARTAMENTO NG FILIPINO
Brgy.Fatima, Lungsod ng Heneral Santos
SAMAHAN NG FILIPINO SA EDUKASYON (SAFE)
FIL 120:
INTRODUKSIYON SA
PAG-AARAL NG WIKA
Samu’t saring Kabatiran sa mga Teoryang Pangwika
Pangunahing Kategorya ng Linggwistika
Applied Linguistics
Isimumite nina:
(Pangkat 4)
Ibañez, Phsykaye
Abdula, Parhana
Ecot, Marygrace
Panido, Aaron Carl
Isinumite kay:
Prof. Angeles Ysmael
INTRODUKSIYON
Sa bawat araw na ating kinakaharap, hindi natin maiiwasan na makipag

ugnayan sa iba’t ibang tao at komunidad. Sa ganitong uri ng pakikipag ugnayan,
isa sa mga pangunahing kailangan nating bigyan ng pansin ay ang wika. Sa
mundo na ating tinatahak, marami mga kaalaman ang nakukuha ng mga tao at
dahil ito sa mga kaninuno nunuan natin na silang nagsaliksik upang sa
henerasyon natin ay matutunan natin kung bakit natin kailangan pag aralan ang
mga bagay bagay. Ang Geolinguistics, Historical Linguistics, at Forensic
Lingguistics ay iilan lamang sa mga naiambag sa ating kasaysayan kaya dahil
dito, nagkaroon tayo ngayon ng mga pagbabasehan ng ating mga gagawin
upang maisakatuparan ang naiiral na batas kahit na sa simpleng linggwistika
lamang, malalaman natin sa pamamagitan nito ang tamang proseso ng klase
klaseng larangan ng linggwistika. Sa presentasyong ito, kami ay magbibigay ng
mga kaalaman tungkol sa ganitong sangay sa linggwistika. Nabubuhay tayo sa
daigdig ng mga salita. Mula sa paggising sa umaga patungo sa pagtulog sa gabi,
malakas o mahina lamang, maski pabulong lamang, tayo ay nagsasalita. Sa
pagsasalita tayo ay gumagamit ng wika. Sa katunayan, ang toeryang pangwika
ay isa sa mga salik na nagsisilbing tulay upang maiparating ang ating mga
saloobin at maiintindihan ng iba. Ngunit sa kabila ng halagang ito, marami pa rin
sa atin ang hindi lubos na naiintindihan ang kahulugan at kahalagahan ng wika
sa ating buhay. Sa araling ito ay matatalakay ang mga kabatiran ng teoryang
pangwika na makakatulong sa atin sa pagtuklas at pag aaral ng wika.
SAMU’T SARING KABATIRAN SA MGA TEORYANG PANGWIKA
PANGUNAHING KATEGORYA NG LINGGWISTIKA
APPLIED LINGUISTICS
A. GEOLINGUISTICS
Kung matatagpuan natin ang ating sarili sa alinmang bahagi ng mundo,

ang pangunahing paraan ng pakikipag-usap natin sa ibang tao ay ang pag-alam
ng kanilang wika o grupong pinagmulan o diyalektong lingg wistiko, na tiyak
(katangian) para sa partikular na lugar o teritoryo. Kung wala tayong wika at
kasanayan sa pakikipag-usap sa ibang tao, talagang imposibleng makamit natin
ang tiyak na intensyon kung ano ang ating gustong ipabatid, pag-unlad o
kakayahang maunawaan ang bawat isa sa atin at ang ibat-ibang kultura sa
buong mundo. Ang pag-aaral sa mga pangunahing kaalaman sa isang partikular
na wika ay maaaring maging daan na mas mapadali at mapasimple ang buhay
sa isang lugar sa mga tuntunin ng trabaho, edukasyon, pakikisalamuha, pang-
araw-araw na komunikasyon o iba pang mga aktibidad. Ang mga pagkakamali sa
pakikipag-usap sa mga tao mula sa iba't ibang bahagi ng mundo ay maaaring
humantong sa hindi pagkakaunawaan.
Tunay ngang mas mahalagang mapalawak natin ang ating kaalaman hindi
lamang sa wika, kundi pati narin sa mga iba’t ibang aspeto ng heyograpikal na
salik na dahilan kung bakit magkakaiba-iba ang ating wikang ginagamit , tono ng
ating mga pananalita at pati narin ang ating lipunang ginagalawan.
Ano nga ba ang Geolinguistics?
Ang salitang Geo ay nagmula sa Griegong salita na nangangahulugang

Daigdig (Earth sa Igles), samanatalang ang Lenguistics o Linggwistika naman ay
nangangahulogang ang siyentipikong pag-aaral ng mga Lengguwahe. Ang
Heolinggwistika (Geoliguistics) ay orihinal na idea o pag aaral bilang isang
akademikong disiplina na kinasasangkutan ng pagsusuri at mga implikasyon ng
heograpikal na lokasyon, distribusyon at istruktura ng mga barayte ng wika sa

loob ng temporal na balangkas, alinman sa paghihiwalay o pakikipag-ugnayan
at/o salungatan sa isa't isa. Ang Geolinguistics ay inilarawan ni Mario Pei bilang
isang sangay ng linggwistika na gagamitin upang magsagawa ng layunin na
pananaliksik sa mga isyung pangwika sa totoong buhay at kung saan ang mga
interdesiplinaryong approach ay magiging katanggap-tanggap. Ayon naman kina
Trudgill & Chambers (1980) ang geolinguistics ay pangunahing nakatuon sa mga
ugnayan sa pagitan ng wika at heograpiya: ang pag-aaral ng wika sa
kontekstong heograpikal nito,o mas partikular, ang pag-aaral ng "mga
heograpikal na pagpapakalat ng mga elemento ng linggwistika".
Ang Heolinggwistika (Geolinguistics) ay ang pag-aaral ng wika kaugnay

ng heograpiya. Ginagamit ang geo linggwistika upang maipakita ang pagkaka-
iba ng mga lugar kung saan ginagamit ang iba't iba barayte ng wika. Ginamit din
ito upang makilala ang uri ng tunog na matatagpuan sa mga wika ng iba't ibang
lugar.
PAGGAMIT NG GEOLINGUISTICS SA PAG-AARAL TUNGKOL SA

EBOLUSYON NG WIKA
NETWORK GRAPHS
Ang Network Graphs ay kumakatawan sa pagkakaugnay ugnay ng mga

wika. Ang wikang mas malapit sa sentro ng graph ng network ay itinuturing na
ang mas unibersal na wika. Ang mga grap ng network ay nagpapakita ng isang
istraktura ng core peripheral kung saan maaaring suriin ng mga mananaliksik
ang pagpapalawig ng mga link sa mga wika na nagpapanumbalik, nagpapalakas
o nagbabago sa mga ugnayang hierarchic. Gumagana din ang mga network
graph bilang isang anyo ng benchmark para sa pagsusuri ng mga resulta ng
cartogram (Petzold, 2010).
CHOROPLETH AT CARTOGRAM
Ang Choropleth at Cartogram ay ginagamit upang 'suriin kung ang

heograpikal at linggwistikong magkakalapit ay nakatulong o nakahadlang sa mga
bersyon ng wika (Petzold, 2011). Ang Choropleth ay gumaganap bilang isang
tagapagpahiwatig upang ipakita ang pag-unlad ng wika sa buong mundo.
Habang ang Cartogram ay nagpapakita ng proporsyonal na laki ng isang rehiyon
sa populasyon ng dataset (Petzold,2011).
Ang paglaganap at paggamit ng iba't ibang mga wika at ang paglitaw ng

maraming mga diyalekto ng wika sa mundo ay bumubuo ng batayan ng pag-
aaral ng Geolinguistics, at ang aplikasyon nito ay malinaw na ipinakita ng
paggawa ng maraming lingwistika (wika) na mapa (Languagemaps) at Atlases
gamit ang GIS (Geographic Information System) at geospatialtechnologies. Ang
pinakanakakaaliw na bahagi ng geolinguistics ay ang paggawa ng mga mapa ng
wika, gayundin ang pagtatanghal ng maraming mga diyalekto ng wika na
kumakalat sa buong mundo, ngunit gayundin ang pagtatanghal ng mga opisyal
na wika at mga paraan ng pagpapalaganap ng ilang mga wika sa ibang mga
kontinente, at ang kanilang koneksyon sa mga kultura at kaugalian ng ilang
grupong etniko. Ang pinakamasalimuot na bahagi ay ang dibisyon ng mga wika
sa mundo, na may kumplikadong linguistic-dialectological classification sa
teritoryo ng ibat-ibang bansa (maraming wika ng ilang mga grupong etniko, tribo
at pamayanan ). Ang aplikasyon ng linguistic na heograpiya (heograpiya ng wika)
ay marami at magkakaibang, kapwa sa heograpikal na agham mismo, at sa iba
pang mga agham at siyentipikong disiplina, ngunit gayundin sa pang-araw-araw
na buhay. Ito ay bahagi ng kultural na heograpiya, ngunit bilang isang
subdisiplina ay may malaking presensya sa: etnogeography, demogeography,
relihiyoso, pampulitika, ekonomiya at rehiyonal na heograpiya, at bahagi ng pag-
aaral nito ay malinaw na ipinahayag sa turismo. Ang pagkakatulad at koneksyon
sa mga programa sa larangan ng: demograpiya, etnolohiya, antropolohiya,

talaangkanan, pilosopiya, sosyolohiya at teolohiya ay napakalinaw. Ang lahat ng
ito ay malinaw na nagpapakita na ang linguistic na heograpiya sa modernong
heograpikal na pananaliksik ay hindi maaaring balewalain o iwasan at ito ay isa
sa mga pundasyon ng heograpikal na agham sa mundo.
B. HISTORICAL LINGUISTICS
Ang Historical Lingguistics na tinatawag ding Diachronic Linguistics, ay

sangay ng linggwistika na may kinalaman sa pag-aaral ng phonological,
grammatical, at semantic na pagbabago, ang muling pagtatayo ng mga naunang
yugto ng mga wika, at ang pagtuklas at aplikasyon ng mga pamamaraan kung
saan maipapakita ang mga genetic relation sa pagitan ng mga wika. Ang
Historical Lingguistics ay nag-ugat sa mga etimolohikong haka-haka ng mga
klasikal at medyebal na panahon, sa paghahambing na pag-aaral ng Griyego at
Latin na binuo noong Renaissance, at sa mga haka-haka ng mga iskolar tungkol
sa wika kung saan nagmula ang iba pang mga wika sa mundo. Noong ika-19 na
siglo lamang, gayunpaman, na mas maraming siyentipikong pamamaraan ng
paghahambing ng wika at sapat na datos sa mga sinaunang Indo-European na
wika ay pinagsama upang maitatag ang mga prinsipyong ginagamit ngayon ng
mga makasaysayang lingguwista. Ang mga teorya ng mga Neogrammarian,
isang pangkat ng mga Aleman na historikal na linguist at klasikal na iskolar na
unang naging prominente noong 1870s, ay lalong naging mahigpit dahil sa
mahigpit na paraan kung saan sila ay bumalangkas ng mga tunog na sulat sa
mga wikang Indo-European. Noong ika-20 siglo, matagumpay na napalawak ng
mga Historical Lingguistics ang aplikasyon ng mga teorya at pamamaraan ng
ika-19 na siglo sa pag-uuri at pag-aaral sa kasaysayan ng mga wikang hindi
Indo-European. Ang historikal na linggwistika, kapag inihambing sa synchronic
linguistics, ang pag-aaral ng isang wika sa isang partikular na punto ng panahon,
ay madalas na tinatawag na diachronic linguistics.
Ang pag-aaral ng pagbabagong pangwika ay tinatawag na historikal at

pahambing na lingguwistika. Tinutukoy ng mga linguist ang mga regular na
pagsusulatan ng tunog gamit ang comparative method sa mga cognates (mga
salitang nabuo mula sa parehong wika ng ninuno) ng mga kaugnay na wika.
Maaari nilang baguhin ang isang naunang protolanguage at nagbibigay-daan ito

sa mga linguist na matukoy ang kasaysayan ng isang pamilya ng wika.
Ang mga wikang nag-evolve mula sa isang karaniwang pinagmulan ay

genetically related. Ang mga wikang ito ay dating mga diyalekto ng parehong
wika. Ang mga naunang anyo ng mga wikang Germanic, tulad ng German,
English, at Swedish ay mga diyalekto ng Proto-Germanic, habang ang mga
naunang anyo ng mga wikang Romansa, tulad ng Espanyol, Pranses, at Italyano
ay mga diyalekto ng Latin. Higit pa rito, ang mga naunang anyo ng Proto-
Germanic at Latin ay dating diyalekto ng Indo-European.
Ang mga pagbabago sa linggwistika tulad ng pagbabago ng tunog ay

matatagpuan sa kasaysayan ng lahat ng mga wika, na pinatutunayan ng mga
regular na pagkakatugma ng tunog na umiiral sa pagitan ng iba't ibang yugto ng
parehong wika, iba't ibang diyalekto, at iba't ibang wika. Ang mga salita,
morpema, at ponema ay maaaring baguhin, idagdag o mawala. Ang kahulugan
ng mga salita ay maaaring lumawak, makitid o lumipat. Ang mga bagong salita
ay maaaring ipasok sa isang wika sa pamamagitan ng paghiram, o sa
pamamagitan ng coinage, blends at acronym. Ang leksikon ay maaari ding lumiit
habang ang mga matatandang salita ay nagiging lipas na.
Ang pagbabago ay nangyayari bilang resulta ng muling pagsasaayos ng

gramatika ng mga tao na nag-aaral ng wika. Ang mga grammar ay tila naging
simple at regular, ngunit ang mga pagpapasimple na ito ay maaaring mabayaran
ng mas kumplikado. Maaaring mangyari ang mga pagbabago sa tunog dahil sa
asimilasyon, isang proseso ng kadalian ng artikulasyon. Ang ilang mga
pagbabago sa gramatika ay mga analogic na pagbabago, mga generalization na
humahantong sa mas regularidad, tulad ng sweep sa halip na swept.
Old English, Middle English, Modern English

Phonological change: Sa pagitan ng 1400 at 1600 CE, naganap ang Great

Vowel Shift. Ang pitong mahabang patinig ng Middle English ay sumailalim sa
mga pagbabago. Ang matataas na patinig [i] at [u] ay naging mga diptonggo na
[aj] at [aw]. Ang mahahabang patinig ay tumaas ang taas ng dila at inilipat
paitaas, at [a] ay nasa harapan. Marami sa mga hindi pagkakatugma ng spelling
ng Ingles ay dahil sa Great Vowel Shift. Sinasalamin pa rin ng aming sistema ng
pagbabaybay ang paraan ng pagbigkas ng mga salita bago naganap ang
paglilipat.
Pagbabago sa morpolohiya: Maraming mga wikang Indo-European ang may

malawak na case ending na namamahala sa pagkakasunud-sunod ng salita,
ngunit hindi na ito makikita sa mga wikang Romansa o Ingles. Bagama't ang mga
panghalip ay nagpapakita pa rin ng bakas ng sistema ng kaso (he vs. him),
gumagamit ang Ingles ng mga pang-ukol upang ipakita ang kaso. Sa halip na
dative case (indirect objects), karaniwang Ingles ang mga salitang to or for. Sa
halip na genitive case, ginagamit ng Ingles ang salita ng o 's pagkatapos ng
isang pangngalan upang ipakita ang pagmamay-ari. Kasama sa iba pang mga
kaso ang nominative (panghalip na paksa), accusative (direktang bagay), at
vocative.
Pagbabago ng syntactic: Dahil sa kakulangan ng sistema ng kaso, ang

pagkakasunud-sunod ng salita ay naging mas mahigpit at mahigpit sa
Modernong Ingles. Ngayon ito ay mahigpit na Paksa - Pandiwa - Object order.
Pagbabago sa orthograpiko: Ang mga kumpol ng katinig ay pinasimple, tulad ng

hlaf na nagiging tinapay at hnecca na nagiging leeg. Gayunpaman, ang ilan sa
mga kumpol na ito ay nakasulat pa rin, ngunit hindi na binibigkas, tulad ng gnaw,
write, at dumb.
Pagbabago sa leksikal: Hiniram ng Lumang Ingles ang mga pangalan ng lugar

mula sa Celtic, hukbo, relihiyon at pang-edukasyon na mga salita mula sa Latin,
at pang-araw-araw na mga salita mula sa Scandinavian. Anggulo at Saxon (mga
diyalektong Aleman) ay bumubuo ng batayan ng phonology, morpolohiya, syntax
at leksikon ng Lumang Ingles. Ang Middle English ay humiram ng maraming
salita mula sa French sa mga lugar ng pamahalaan, batas, relihiyon, panitikan at
edukasyon dahil sa Norman Conquest noong 1066 CE. Ang modernong Ingles
ay humiram ng mga salita mula sa Latin at Griyego dahil sa impluwensya ng mga

klasiko, na may maraming pang-agham na terminolohiya.
C. FORENSIC LINGUISTICS
Noong 1952, isang lalaking nagngangalang Derek Bentley ang nilitis at sa

huli ay hinatulan ng kamatayan para sa pagpatay sa isang pulis. Noong 1993,
nakatanggap si Bently ng posthumous (pagkatapos ng kamatayan) royal pardon,
at na-clear o nalinis ang kanyang pangalan. Bagama't hindi pangkaraniwan ang
mga pardon, kakaiba ang isang ito dahil isa ito sa mga unang pagkakataon sa
kasaysayan na ang forensic linguistic ay responsable para sa pardon. Pinag-
aralan ng linguist na si Malcolm Coulthard ang pag-amin ni Bentley at natagpuan
ang ilang pagkakataon kung saan ang wika sa loob ng liham ay hindi naaayon sa
idiolect ni Bentley (personal na paggamit ng wika). Ito ang nagbunsod sa mga
tagausig na magdesisyon na ang pag-amin ay pinakialaman ng pulisya. Ito ay
isang perpektong halimbawa ng forensic linguistics.
Forensic linguistics: isang sangay ng linggwistika na nagsasangkot ng

aplikasyon ng kaalaman at pamamaraan sa linggwistika sa mga legal at kriminal
na isyu. Bilang isang disiplina, ang forensic linguistics ay nagsasangkot ng
pagsusuri sa pasalita at nakasulat na wika upang maghanap ng ebidensya na
maaaring magamit sa isang legal na kaso.
Ang mga tagausig at abogado ay maaaring gumamit ng forensic

linguistics kapag nag-iipon ng ebidensya upang matulungan silang patunayan
kung sino ang inosente at kung sino ang nagkasala batay sa kakaibang
paggamit ng wika (tulad ng sa kaso ni Derek Bentley); gayunpaman, hindi
lamang ito ang paggamit ng forensic linguistics, ang forensic linguistics ay
sumasaklaw sa tatlong pangunahing lugar ng pag-aaral:
Language used in written law (hal., ang mga semantika sa likod ng nakasulat
na batas ay maaaring makaapekto sa hatol ng isang tao).
The language used in the judicial and forensic process (hal., ang wikang
ginagamit ng pulisya sa pagtatanong, halimbawa, gumamit ba sila ng mga
nangungunang tanong?).
Lingguistic Evidence (hal., paghahambing ng mga istilo ng pagsulat sa

ipinakitang ebidensya sa mga istilo ng pagsulat ng akusado).
Sangay ng Forensic Lingguistics
Language used in the Judicial System - ang sangay na ito ng forensic

linguistics ay may kinalaman sa wikang ginagamit ng mga taong nagtatrabaho sa
loob ng batas, tulad ng mga opisyal ng pulisya, abogado, abogado, abogado,
hukom, pinuno ng gobyerno, atbp. Minsan ang mga tao ay maaaring gumamit ng
wika sa ilang partikular na paraan upang makakuha ng mga sagot sa kanila.
gusto o "linlangin" at lituhin ang iba. Layunin ng mga forensic linguist na ibunyag
ang mga gamit ng wikang ito at magdala ng transparency sa legal na proseso.
Ang ilang mga diskarte sa wika para sa forensic linguist ay maaaring interesado
sa:
Pangunahing mga tanong - Ito ay mga nagmumungkahi na tanong na

humahantong sa kinakapanayam na magbigay ng paunang natukoy na sagot.
Hal., "At gaano mo masasabing galit ang naramdaman mo noon?"
Akomodasyon sa pagsasalita - Ang akomodasyon sa pagsasalita ay isang teorya

na nagmumungkahi na baguhin ng mga tao ang kanilang pananalita upang
maging mas nauugnay sa taong kausap nila. Howard Giles et al. napag-alaman
na ang mga propesyonal na nagtatrabaho sa loob ng batas, tulad ng pulis, ay
nagbabago ng kanilang pananalita upang mas maging katulad ng iba upang
magkaroon ng tiwala.
Paggamit ng sarado o bukas na mga tanong - Tingnan natin ang isang

halimbawa para sa isang ito. Isipin ang isang saksi na tinanong ng isang
abogado sa stand (ibig sabihin, sa harap ng isang hukom). Kung gusto ng
abogado na hindi sinasadyang sabihin ng testigo ang isang bagay na hindi nila
dapat sabihin, maaari silang magtanong ng maraming bukas na tanong para
makapagsalita sila ng marami. Gayunpaman, kung ayaw ng abogado na hindi
sinasadyang masabi ng testigo ang isang bagay, maaari silang magtanong ng
maraming tanong na sarado (halimbawa, mga tanong na maaaring sagutin gamit
ang isang oo o hindi) upang matiyak na kakaunti ang kanilang pag-uusap
hangga't maaari.
Paggamit ng jargon at terminolohiya - Minsan, ang mga propesyonal na

nagtatrabaho sa loob ng batas ay gagamit ng partikular na jargon at
terminolohiya upang sadyang lituhin ang iba.
Linguistic Evidence
Kapag ginamit ang linguistics forensics sa pagsusuri ng ebidensya, ang

grammar, syntax, register, tono at dialectical o idiolectal na elemento ng wika ay
inihahambing sa mga karaniwang pattern ng wika ng akusado/saksi/biktima.
Bago natin tingnan ang uri ng mga forensic na teksto, pagusapan natin ang ilan
sa mga terminong iyon.
Syntax: Ang pagkakaayos ng mga salita at parirala sa isang pangungusap.
Register: Ang istilo at pormalidad ng wika.
Diyalekto: Isang varayti ng wika na maaaring iba sa "standard" na anyo.

Halimbawa, ang isang tao mula sa hilaga ng England ay maaaring gumamit ng
Ingles na bahagyang naiiba kaysa sa isang tao mula sa timog.
Idyolek: Katangi-tanging paggamit ng wika ng isang tao. Binubuo nito ang

diyalektong ginagamit nila, ang kanilang accent, ang kanilang mga pattern ng
pagsasalita, ang kanilang bokabularyo, at higit pa.
Ang mga uri ng forensic text na maaaring suriin ng isang forensics linguist ay
kinabibilangan ng:
● Mga pahayag ng saksi
● Mga pagtatapat
● Pantubos o mga liham ng pagbabanta
● Mga tawag sa telepono sa mga serbisyong pang-emergency
● Mga tala ng pagpapakamatay (Suicidal notes)

● Mga pahayag ng death row
● Mga post at text message sa social media
Ngayun ay tumungo at tingnan natin ngayon ang iba't ibang paraan na ginamit sa
loob ng forensic linguistics.
Comparative Linguistics
Ang comparative linguistics o mas kilala sa forensic stylistics, ay ang

proseso ng paghahambing ng isang teksto sa isa pa at naghahanap ng
pagkakatulad o pagkakaiba sa istilo ng linggwistika. Maaaring kabilang dito ang
mga bagay tulad ng:
● Pagpili ng bokabularyo.
● Paggamit ng ilang idyoma o parirala.
● Pagbaybay, hal., Gumagamit ba ang teksto ng karaniwang British,
American, Australian, atbp. English?
● Paggamit ng balbal.
● Paggamit ng capitalization.
● Istilo ng pagsipi at pagtukoy (naaangkop para sa mga tekstong
akademiko).
● Mga pare-parehong pagkakamali, hal., mga pagkakamali sa spelling o
maling paggamit ng mga kuwit, atbp.
● Format ng petsa. Mayroong iba't ibang paraan upang isulat ang petsa.
Ang lahat ng mga lexical na item na ito, at higit pa, ay maaaring

pagsamahin upang bumuo ng idiolect ng isang tao. Kasama sa comparative
linguistics ang paghahanap ng ebidensya ng idiolect ng isang tao.
Linguistics Dialectology
Kasama sa linguistic dialectology ang pag-aaral ng wika upang maghanap

ng mga dialectal clues, ibig sabihin, kung saan nagmula ang manunulat o kung
saan sila nakatira ngayon. Bilang halimbawa, ang accent ng isang tao o
paggamit ng bokabularyo na partikular sa rehiyon ay maaaring magbigay ng mga
insight sa kung nasaan sila.
Discourse Analysis
Ang pagsusuri sa diskurso ay isang malawak na termino na maaaring

ilapat sa maraming paraan sa maraming disiplina. Sa linguistic forensics, ang
pagsusuri sa diskurso ay maaaring mula sa pagpuna at pagsusuri ng mga
pananda ng diskurso tulad ng maling pagsisimula, pag-utal, backchannel, at mga
filler (hal., umm, uhh, wait...), hanggang sa paghahanap ng mas malawak na
nakatagong kahulugan sa loob ng mga teksto.
Author Profiling
Ang Author profiling ay ang proseso ng pagsusuri sa lahat ng mga lexical

na item na nabanggit sa itaas at pagbuo ng isang kriminal na profile mula sa
ebidensya.
SANGGUNIAN:
Geo-Linguistics | New quantitative methods to study the evolution of languages.

(n.d.).https://blogs.ntu.edu.sg/hg304020144/?
page_id=50&fbclid=IwAR1c2eRdW0QwvHXT8cL7Tj0a4H047qhqH7ger
XwcFKvR_J8xBEZtyPxxHE#:~:text=Geo%2Dlinguistics%20is%20the
%20study,the%20languages%20of%20different%20area
Giles, H., Hajek, C., Barker, V., Lin, M. C., Zhang, Y. B., Hummert, M. L., &
Anderson, M. C. Accommodation and institutional talk:
Communicative dimensions of police—civilian interactions. In
Language, discourse and social psychology. (2007).
Wagner, J. (n.d.). What is Historical Linguistics? - ielanguages.com.
ielanguages.com. https://ielanguages.com/historical-linguistics.html
MGA TANONG PANGKAISIPAN
1
GAWAING INTERAKTIBO
Ang klase ay hahatiin ng taga-ulat sa apat (4) na grupo. Ang bawat

grupo ay kinakailangang kumanta at sumayaw kasabay ng paghahanap ng
partner sa kabilang grupo.Kapag natapos na ang kanta at ang sino mang mag-
aaral na walang napiling partner ay siyang magiging Taya. Ang mag-aaral na
magiging Taya ay bubunot ng numero na may katumbas na pangungusap at
puntos. Kapalit nito ay dapat mahulaan ng kanyang ka grupo kung ano ang
kanyang binigkas na pangungusap. Kapag na unang mahulaan ng ibang
grupo ang kanyang binigkas na pangungusap ay mapunpunta sa ibang grupo
ang kanilang puntos.
GAWAING INTEGRATIBO
Magsaliksik tungkol sa kaugnayan ng Geolinguistics, Historical at

Forensic Linguistics, magbigay ng mga halimbawa at suriin ang kahalagahan
nito sa pagbuo at pag-aaral ng wika.
GAWAING KOLABORATIBO
Hahatiin sa tatlong (3) pangkat o grupo ang klase ng FIL120

(Introduksiyon sa Pag aaral ng Wika) 2nd Year BSED FILIPINO upang isagawa
ang mga sumusunod:
Unang Pangkat
Magsagawa ng pagsasaliksik tungkol sa Geolinguistics at magtala ng
mga mahahalagang detalaye ukol dito.Mula sa pinakamaraming populasyong
gumagamit ng ibat-ibang wika sa Pilipinas hanggang sa pinakamababang
popuasyon ay tukuyin kung bakit nagkakaiba-iba ang wikang ginagamit at kung
paano ito nahahati sa bawat lugar na ginagalawan ng tao.
Ikalawang Pangkat
Magsagawa ng pagtalakay tungkol sa Forensic Linguistics at Historical
Liguistics, magtala mga mahalagang detalye at paghambingin ang dalawa sa
pamamagitan ng paggawa ng Dayagram. Ipakia itoat ipresnta sa klase.
Ikatlong Pangkat
Sa pamamagitan ng isang Dula ay ipakita at ibigay ang pagkakaiba iba
ng wika ng tao sa isang lipunan mula sa ibat-ibang lugar na pinagmulan. Ang
dulang gagawin ay ibabatay mula sa Geolinguistics at Historical Linguistics.
PAGSUSULIT
Pangalan: Puntos:
Taon/Kurso/Pangkat: Petsa:
Aydentipikasyon
Panuto. Tukuyin at Isulat ang tamang sagot.
Ito ay sangay ng forensic law na may kinalaman sa wikang ginagamit ng mga
taong nag tatrabaho sa loob ng batas, tulad ng mga opisyal ng polisya, hukom,
atbp. ( Sagot: Language used in the judicial System)
isang teorya na nagmumungkahi na baguhin ng mga tao ang kanilang

pananalita upang maging mas nauugnay sa taong kausap nila.
(Sagot: Akomodasyon sa pagsasalita)
Ang istilo at poramalidad ng wika (Sagor: Register)
Ito ay pag aaral ng wika upang maghanap ng dialectal clues, ibig sabihin,
kung saan nagmula ang manunulat o kung saan sila nakatira ngayon.
( Sagot: Linguistic Dialectology)
Kumakatawan sa pag kakaugnay ugnay ng mga wika.

(Sagot: Network graphs)
Ayon kina Trudgill & Chambers (1980),ito ay pangunahing nakatuon sa

ugnayan sa pagitan ng wika at heograpiya. ( Sagot: Geolinguistics)
Ginagamit upang suriin kung ang heograpikal at linggwistiko ay nakatutulong

o nakahahadlang sa mga baryasyon ng wika.
( Sagot: Chropreth at cartogram)
Ito ay proseso kung saan pinaghahambing ang isang teksto sa isa pa at

naghahanap ng pagkakatulad o pagkakaiba sa istilo ng linggwistika.
(Sagot: Comparative linguustics)
PAGSUSULIT
Ito ay nag ugat mula sa etimolohikong haka- haka ng mga medyebel at

klasikal na panahon. (Sagot: Historical linguistuics)
isang pangkat ng mga Aleman na historikal na linguist at klasikal na iskolar

na unang naging prominente noong 1870's na kung saan sila ay
bumabalangkas ng mga tunog na sulat sa mga wikang indo-European.
(Sagot: Neogrammarian)
Sagutin ang mga hinihingi na hindi bababa sa tatlong pangungusap.

(5 puntos bawat numero).
Ano ang pagkakaiba ng Wikang ginagamit sa nakasulat na batas at Wikang

ginagamit sa sistemang hudisyal? Ipaliwanag ang iyong sagot.
Ano ang great vowel shift at ibigay ang kahalagahan nito?

Fil120 Pangkat 4

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Fil120 Pangkat 4

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Republika ng Pilipinas

MINDANAO STATE UNIVERSITY

SAMAHAN NG FILIPINO SA EDUKASYON (SAFE)

SAMAHAN NG FILIPINO SA EDUKASYON (SAFE)

Sa bawat araw na ating kinakaharap, hindi natin maiiwasan na makipag

SAMAHAN NG FILIPINO SA EDUKASYON (SAFE)

SAMU’T SARING KABATIRAN SA MGA TEORYANG PANGWIKA

PANGUNAHING KATEGORYA NG LINGGWISTIKA

Kung matatagpuan natin ang ating sarili sa alinmang bahagi ng mundo,

Ano nga ba ang Geolinguistics?

Ang salitang Geo ay nagmula sa Griegong salita na nangangahulugang

SAMAHAN NG FILIPINO SA EDUKASYON (SAFE)

heograpikal na lokasyon, distribusyon at istruktura ng mga barayte ng wika sa

Ang Heolinggwistika (Geolinguistics) ay ang pag-aaral ng wika kaugnay

PAGGAMIT NG GEOLINGUISTICS SA PAG-AARAL TUNGKOL SA

Ang Network Graphs ay kumakatawan sa pagkakaugnay ugnay ng mga

SAMAHAN NG FILIPINO SA EDUKASYON (SAFE)

Ang Choropleth at Cartogram ay ginagamit upang 'suriin kung ang

SAMAHAN NG FILIPINO SA EDUKASYON (SAFE)

Ang paglaganap at paggamit ng iba't ibang mga wika at ang paglitaw ng

SAMAHAN NG FILIPINO SA EDUKASYON (SAFE)

sa mga programa sa larangan ng: demograpiya, etnolohiya, antropolohiya,

Ang Historical Lingguistics na tinatawag ding Diachronic Linguistics, ay

Ang pag-aaral ng pagbabagong pangwika ay tinatawag na historikal at

SAMAHAN NG FILIPINO SA EDUKASYON (SAFE)

Maaari nilang baguhin ang isang naunang protolanguage at nagbibigay-daan ito

Ang mga wikang nag-evolve mula sa isang karaniwang pinagmulan ay

Ang mga pagbabago sa linggwistika tulad ng pagbabago ng tunog ay

Ang pagbabago ay nangyayari bilang resulta ng muling pagsasaayos ng

Old English, Middle English, Modern English

SAMAHAN NG FILIPINO SA EDUKASYON (SAFE)

Phonological change: Sa pagitan ng 1400 at 1600 CE, naganap ang Great

Pagbabago sa morpolohiya: Maraming mga wikang Indo-European ang may

Pagbabago ng syntactic: Dahil sa kakulangan ng sistema ng kaso, ang

Pagbabago sa orthograpiko: Ang mga kumpol ng katinig ay pinasimple, tulad ng

Pagbabago sa leksikal: Hiniram ng Lumang Ingles ang mga pangalan ng lugar

SAMAHAN NG FILIPINO SA EDUKASYON (SAFE)

ay humiram ng mga salita mula sa Latin at Griyego dahil sa impluwensya ng mga

Noong 1952, isang lalaking nagngangalang Derek Bentley ang nilitis at sa

Forensic linguistics: isang sangay ng linggwistika na nagsasangkot ng

Ang mga tagausig at abogado ay maaaring gumamit ng forensic

SAMAHAN NG FILIPINO SA EDUKASYON (SAFE)

Lingguistic Evidence (hal., paghahambing ng mga istilo ng pagsulat sa

Sangay ng Forensic Lingguistics

Language used in the Judicial System - ang sangay na ito ng forensic

Pangunahing mga tanong - Ito ay mga nagmumungkahi na tanong na

Akomodasyon sa pagsasalita - Ang akomodasyon sa pagsasalita ay isang teorya

Paggamit ng sarado o bukas na mga tanong - Tingnan natin ang isang

SAMAHAN NG FILIPINO SA EDUKASYON (SAFE)

Paggamit ng jargon at terminolohiya - Minsan, ang mga propesyonal na

Kapag ginamit ang linguistics forensics sa pagsusuri ng ebidensya, ang

Syntax: Ang pagkakaayos ng mga salita at parirala sa isang pangungusap.

Register: Ang istilo at pormalidad ng wika.

Diyalekto: Isang varayti ng wika na maaaring iba sa "standard" na anyo.

Idyolek: Katangi-tanging paggamit ng wika ng isang tao. Binubuo nito ang

● Mga pahayag ng saksi

● Pantubos o mga liham ng pagbabanta

● Mga tawag sa telepono sa mga serbisyong pang-emergency

● Mga tala ng pagpapakamatay (Suicidal notes)

SAMAHAN NG FILIPINO SA EDUKASYON (SAFE)

● Mga pahayag ng death row

● Mga post at text message sa social media

Ang comparative linguistics o mas kilala sa forensic stylistics, ay ang