ກະຆທຄຘຶກຘາ຋ິກາຌ ຾ຖະ ກິຖາ

ກ຺ຓຘໟາຄ຃ູ
ທິ຋ະງາແຖ຃ູຍາໟ ຌຽກິຌ
ຘ຺ຄົ່ ຽຘີຓກາຌຘຶກຘາຑັຈ຋ະຌາ຾ຌທ຃ິຈຘໟາຄຘັຌ ຋ັຌຘະແໝ ຃຺ຌ
ໄ ຃ທໟາທິແ຅ ຓີ຃ຌ
ຸ ຌະຑາຍຉາຓຓາຈຉະຊາຌ
ຽຆືບ
ໃ ຓ຿ງຄກັຍຑາກຑືຌ
ໄ ຾ຖະ ຘາກ຺ຌ

ຍ຺ຈຖາງຄາຌ຅຺ຍຆັຌ
ໄ ຖະຈັຍ ບະຌຸຎະຖິຌງາຉຕີ
ໜໞທງ : ຉ຺ທຂບຄຂໟບງ
ກາຌ຅ັຈກາຌປຼຌກາຌຘບຌກິຈ຅ະກໍາກາຌນົຌ
ິໄ ກາຄ຾຅ໟຄ, ນ຺ທຂ:ໍ້ ຓັຈຉາ຋ທາງຘຼຄ ຿ຈງຌໍາ
ເຆໟກາຌຘບຌ຾ຍຍຎະຉິຍຈ
ັ ຉ຺ທ຅ິຄ ຘໍາຖັຍຽຈັກ ບະຌຸຍາຌ 2
຋ີ຿ໃ ປຄປຼຌ ບະຌຸຍາຌ ຌາຑຶຄ-຿ຑຌ຋ບຌ, ຽຓືບຄຽຒືບຄ, ຾ຂທຄທຼຄ຅ັຌ,

ຂຼຌ຿ຈງ: ຌາຄ ຅ັຌ຋ີ ຘີນາຌາຓ

ຘາງ຃ູບະຌຸຍາຌ ຖະຍ຺ຍຉຽໍ່ ຌືບ

ໃ ຄ
ຘ຺ກຘຶກຘາ 2022-2023
 ກະຆທຄຘຶກຘາ຋ິກາຌ ຾ຖະ ກິຖາ
ກ຺ຓຘໟາຄ຃ູ
ທິ຋ະງາແຖ຃ູ ຍໟາຌຽກິຌ
ນໟບຄກາຌບະຌຸຍາຌ - ຎະຊ຺ຓຌິງຓ
຺ ກາຌຘຶກຘາ
ຑັຈ຋ະຌາກາຌປຼຌປູໟ ຃ຼຄ຃ູ຅
ໞ ຌ
ັ ງາຍັຌ ຓີ຃ທາຓ຃ິຈຘໟາຄຘັຌຽຎຸຌຽຖີຈຽຆີຈຆູ຾ຌທ຃ິຈ
ປັກບາຆີຍ຾ຑຄຽຈັກ

ຍ຺ຈຖາງຄາຌ຅຺ຍຆັຌ
ໄ ຖະຈັຍ ບະຌຸຎະຖິຌງາຉຕີ
ໜໞທງ : ຉ຺ທຂບຄຂໟບງ
ກາຌ຅ັຈກາຌປຼຌກາຌຘບຌກິຈ຅ະກໍາກາຌນົຌ
ິໄ ກາຄ຾຅ໟຄ, ນ຺ທຂ:ໍ້ ຓັຈຉາ຋ທາງຘຼຄ ຿ຈງຌໍາ
ເຆໟກາຌຘບຌ຾ຍຍຎະຉິຍຈ
ັ ຉ຺ທ຅ິຄ ຘໍາຖັຍຽຈັກ ບະຌຸຍາຌ 2
຋ີ຿ໃ ປຄປຼຌ ບະຌຸຍາຌ ຌາຑຶຄ-຿ຑຌ຋ບຌ, ຽຓືບຄຽຒືບຄ, ຾ຂທຄທຼຄ຅ັຌ,

ຂຼຌ຿ຈງ: ຌາຄ ຅ັຌ຋ີ ຘີນາຌາຓ

຃ູ຋ຎ
ີໃ ກ
ຶ ຘາ: ຎ຋ ຅ັຌຘະໝບຌ ຑບຌ຋ະທ຺ຄ

ຘາງ຃ູບະຌຸຍາຌ ຖະຍ຺ຍຉຽໍ່ ຌືບ

ໃ ຄ
ຘ຺ກຘຶກຘາ 2022-2023
 ຘາ຋າຖະຌະຖັຈ ຎະຆາ຋ິຎະແຉ ຎະຆາຆ຺ຌຖາທ
ຘັຌຉິຑາຍ ຽບກະຖາຈ ຎະຆາ຋ິຎະແຉ ຽບກະຑາຍ ທັຈ຋ະຌະຊາທບຌ
---------------------------
ຽຖກ຋ີ............../ທ຃ກ
ທັຌ຋ີ.................
ທິ຋ະງາແຖ຃ູຍໟາຌຽກິຌ
ເຍປັຍປບຄຎ້ບຄກັຌຍ຺ຈຖາງຄາຌ຅຺ຍຆັໄຌ
ຘາງ຃ູບະຌຸຍາຌ ຖະຍ຺ຍ 4 ຑັກຘິຌ
ໄ ຎີປຼຌ

ກາຌ຅ັຈກາຌປຼຌກາຌຘບຌກິຈ຅ະກໍາກາຌນົິໄຌກາຄ຾຅ໟຄ, ນ຺ທຂໍ້: ຓັຈຉາ຋ທາງຘຼຄ ຿ຈງຌໍາເຆໟກາຌຘບຌ຾ຍຍ

ຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄ ຘໍາຖັຍຽຈັກ ບະຌຸຍາຌ 2

຋ີໃ຿ປຄປຼຌ ບະຌຸຍາຌ ຌາຑຶຄ-຿ຑຌ຋ບຌ, ຽຓືບຄຽຒືບຄ, ຾ຂທຄທຼຄ຅ັຌ,

ຂຼຌ຿ຈງ: ຌາຄ ຅ັຌ຋ີ ຘີນາຌາຓ ຖາງຽຆັຌ....................

຃ູ຋ີໃຎືກຘາ: ຎ຋ ຅ັຌຘະໜບຌ ຑບຌ຋ະທ຺ຄ ຖາງຽຆັຌ....................

ຎະ຋າຌ ຾ຖະ ຃ະຌະກໍາຓະກາຌຎ້ບຄກັຌຍ຺ຈຖາງຄາຌ຅຺ຍຆັໄຌ

1. ບ຅ ຎ຋ ຅ັຌ຋ະຓາຖາ ຘຸ຋ໍາຓະທ຺ຄ ຎະ຋າຌ, ຖາງຽຆັຌ.....................

2. ຆຘ ຓະຌີທັຌ ຑ຺ຓຓະຖິຌ ກໍາຓະກາຌ, ຖາງຽຆັຌ.....................

3. ຎຉ ຘີແຑ ຓີແຆຑ຺ຌ ກໍາຓະກາຌ, ຖາງຽຆັຌ.....................

4. ຎຉ ຋ັຌທາ ຑ຺ຓຓະຽກັຄ ກໍາຓະກາຌ, ຖາງຽຆັຌ.....................

ຍ຺ຈຖາງຄາຌ຅຺ຍຆັໄຌຽນົັໄຓຌີໄແຈໟປັຍກາຌກທຈ຾ກໟ ຾ຖະ ຎ້ບຄກັຌຏໞາຌ຃ະຌະກໍາຓະກາຌດ່າຄຽຎຸຌຽບກະຑາຍ

຅າກ຃ະຌະກໍາຓະກາຌຂບຄທິ຋ະງາແຖ຃ູຍໟາຌຽກິຌເຌ຃ັໄຄທັຌ຋ີ ........................ ຈັົ່ຄຌັໄຌ, ຏູໟບໍາຌທງກາຌ
ທິ຋ະງາແຖ຃ູຍໟາຌຽກິຌ ຅ຶໃຄແຈໟບບກເຍປັຍປບຄຘະຍັຍຌີໄເນໟ຾ກໞຏູໟກໞຼທດ່າຄຊືກຉໟບຄຉາຓຖະຍຼຍກາຌ.

ຏູບ
ໟ າໍ ຌທງກາຌ
 ຍ຺ຈຘະ຾ຈຄ຃ທາຓຂບຍເ຅
ຂໟາຑະຽ຅຺ໄາເຌຌາຓຏູໟຂຼຌຍ຺ຈຖາງຄາຌ຅຺ຍຆັໄຌຂຊືຽຎຸຌກຼຈຘະ຾ຈຄ຃ໍາຂບຍເ຅ ຾ຖະ ປູໟຍຸຌ຃ຸຌຽຎຸຌດ່າຄ
ຘູຄຌໍາ ຎ຋ ຅ັຌຘະໜບຌ ຑບຌ຋ະທ຺ຄ ຋ີໃຽຎຸຌ຃ູ຋ີໃຎຶກຘາ຋ີໃແຈໟເນໟ຃ໍາຆີໄຌໍາ , ຌໍາຑາຂຼຌຍ຺ຈຖາງຄາຌ຅຺ຍຆັໄຌ຃ັໄຄຌີໄ
຾ຖະ ຋ໞາຌງັຄແຈໟຽຘງຘະນົະຽທຖາບັຌຓີ຃ໞາເຌກາຌກທຈ຾ກໟ ຾ຖະ ຎຸຍຎຸຄຽຌືໄບເຌຂບຄຍ຺ຈຂໟາຑະຽ຅຺ໄາ຅຺ຌຽປັຈເນໟຓີ
ຍ຺ຈຖາງຄາຌ຅຺ຍຆັໄຌຂຶໄຌຖາງຄາຌເຌຓືໄຌີໄ.
ຂຘະ຾ຈຄ຃ທາຓຂບຍເ຅ ຾ຖະ ປູໟຍຸຌ຃ຸຌຓາງັຄຎະ຋າຌ, ຑໟບຓຈໟທງ຃ະຌະກໍາຓະກາຌ຋ຸກ຋ໞາຌ຋ີໃເນໟ
຃ທາຓຆໞທງຽນົືບ ຾ຖະ ຾ຌະຌໍາຆີໄ຋ິຈຽງືບຄ຋າຄຓີ຃ທາຓຽຎຸຌນໞທຄຽຎຸຌເງເຌກາຌຂຼຌຍ຺ຈ຅຺ຍຆັໄຌເຌ຃ັໄຄຌີໄຌບກ
ຌັໄຌງັຄຎະກບຍ຃ໍາ຃ິຈຽນັຌເຘໞຍ຺ຈຖາງຄາຌ຅຺ຍຆັໄຌຂບຄຂໟາ ຑະຽ຅຺ໄາ຅຺ຌຽປັຈເນໟຓີ຃ທາຓບຸຈ຺ຓຘ຺ຓຍູຌຂຶໄຌ ບີກຽ຋ືໃບ
ໜຶໃຄຂຂບຍເ຅ຓາງັຄໝູໞຽຑືໃບຌ ຌັກຘຶກຘາໝ຺ຈ຋ຸກ຃຺ຌ຋ີໃເນໟ຃ທາຓປໞທຓຓື ຾ຖະ ຆໞທງຽນົືບກັຌຉະນົບຈຓາເຌ
ກາຌຂຼຌຍ຺ຈຖາງຄາຌ຅຺ຍຆັໄຌເຌ຃ັໄຄຌີໄຘໍາຽຖັຈແຎຈໟທງຈີ.
ຘຸຈ຋ໟາງຌີໄຂໟາຑະຽ຅຺ໄາຂບທງຑບຌແຆເນໟ຾ກໞ຋ຸກໂ຋ໞາຌ຋ີໃແຈໟເນໟ຃ທາຓຆໞທງຽນົືບ ຾ຖະ ຊໞາງ຋ບຈ຃ທາຓປູໟເຌ
຋ຸກໂຈໟາຌເນໟ຾ກໞຂໟາຑະຽ຅຺ໄາຉະນົບຈແຖງະ຋ີໃຏໞາຌຓາຂເນໟ຋ຸກໂ຋ໞາຌ຅຺ົ່ຄຓີຘຸຂະຑາຍ຾ຂຄ຾ປຄ຾ຖະຎະຘ຺ຍຏ຺ຌຘໍາ
ຽຖັຈເຌໜໟາ຋ີໃກາຌຄາຌ຋ຸກຎະກາຌ.
 ຍ຺ຈຘັຄຖທຓນງໍ້
ນ຺ທຂ ໍ້ : ກາຌ຅ັຈກາຌປຼຌກາຌຘບຌກາຌນົິ ໄຌ຾ຍຍນົິໄຌ ຓັຈຉາ຋ທາງຘຼຄ ຿ຈງຌໍາເຆໟທິ຋ີ ຘບຌ຾ຍຍ
ຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄ ຘໍາຖັຍຽຈັກຂັໄຌບະຌຸຍາຌ 2.
຅ຸຈຎະຘ຺ຄ: ຽຑືໃບຘຶກຘາກາຌຘບຌກິຈ຅ະກໍາກາຌນົິໄຌກາຄ຾຅ໟຄເຌຂັໄຌ ບະຌຸຍາຌ 2 ເນໟຈີຂຶໄຌກທໞາຽກ຺ົ່າ, ຽຑືໃບຖາງ
ຄາຌຏ຺ຌ຃ທາຓຘາຓາຈນົິໄຌ຾ຍຍນົິໄຌຓັຈຉາ຋ທາງຘຼຄແຈໟຊືກຉໟບຄ ຾ຖະ ຎບຈແຑ.
ທິ຋ີຈໍາຽຌີຌກາຌຘບຌຽຈັກຓີ຃ທາຓປູໟຘຶກ ບາຖ຺ຓຽຍີກຍາຌຓໞທຌຆືໃຌ ງິໄຓ຾ງໟຓ຾຅ໞທເຘ, ຓີ຃ທາຓ຅ືໃ຅ໍາ, ຓີ
຃ທາຓຘາຓາຈກໟານາຌ, ກໟາຘະ຾ຈຄບບກ, ຓີ຃ທາຓບ຺ຈ຋຺ຌ, ຽຈັກແຈໟປຼຌຉາຓ຃ທາຓຘ຺ຌເ຅, ຃ທາຓຉໟບຄກາຌ
຅າກຘິໃຄເກໟຉ຺ທ ຅າກ຋ັກຘະ຋ີໃຄໞາງແຎຘູໞ຋ັກຘະ຋ີໃງາກຉາຓຖໍາຈັຍ຿ຈງກາຌປຼຌປູໟ຅າກຍຸກ຃຺ຌ ຾ຖະ ກຸໞຓ, ກາຌ
ນົິໄຌກາຌປຼຌປູໟ຾ຓໞຌເນໟຽຈັກຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄ຿ຈງຽຎີຈ຿ບກາຈເນໟຽຈັກແຈໟ຋຺ຈຖບຄຎະຈິຈຘໟາຄດ່າຄຘໟາຄຘັຌ , ຃ິຈ
຾ກໟແຂຍັຌນາ ຾ຖະ ຃຺ໄຌຑ຺ຍຘິໃຄເໜໞໂຈໟທງຉ຺ຌຽບຄ.
ຏ຺ຌແຈໟປັຍຂບຄ຃ູ຾ຓໞຌແຈໟຓີກາຌຑັຈ຋ະຌາກາຌປຼຌກາຌຘບຌຂບຄຉ຺ທຽບຄເນໟຈີຂຶໄຌ ຾ຖະ ຍັຌຖຸຉາຓ
຅ຸຈຎະຘ຺ຄ຋ີໃທາຄແທໟ, ຃ູຽຂ຺ໄາເ຅ກະກຼຓທຼກຓບຍໜາງເນໟຏູໟປຼຌປູໟຽຉັກຌິກກາຌຘບຌຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄ, ປູໟກໍາຌ຺ຈ
຅ຸຈຎະຘ຺ຄກາຌປຼຌປູໟຉາຓ຋ິຈຘະຈີຂບຄ຋ໞາຌ ຘະກິຌຽຌີ ຽຂ຺ໄາເ຅ທໞາກາຌຘບຌຍໍ່຅ໍາຽຎຸຌຉໟບຄບີຄເຘໞຽຌືໄບເຌ
ນົັກຘູຈນົາງຽກີຌແຎ ຘໍາ຃ັຌ຃ູຘບຌຉໟບຄກໍາຽຌືໄບເຌຍ຺ຈປຼຌແຈໟຈີ ຾ຖະ ປູໟບບກ຾ຍຍ຾ຏຌກາຌຘບຌເນໟຍັຌຖຸຏ຺ຌ
ກາຌປຼຌ ຌບກ຅າກຌັໄຌງັຄຽຎຸຌຍ຺ຈປຼຌບັຌຖໍໍ້າ຃ໞາເນໟກັຌກາຌຘບຌຉໍ່ແຎ, ຽຑືໃບຽຎຸຌ຾ຌທ຋າຄເຌກາຌຂຼຌຍ຺ຈ
ຖາງຄາຌ ຾ຖະ ຅ັຈກາຌປຼຌກາຌຘບຌເນໟຈີຂຶໄຌ.
ຏ຺ຌແຈໟປັຍຂບຄຽຈັກກາຌ຅ັຈກາຌປຼຌປູໟເຌ຃ັໄຄຌີໄຽນັຌທໞາຽຈັກຓີ຃ທາຓຘ຺ຌເ຅ ຓີຘໞທຌປໞທຓເຌກາຌປຼຌດ່າຄ
ຉັໄຄໜໟາຏູໟປຼຌແຈໟຽຐິກຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄດ່າຄນົທຄນົາງ ຘ຺ົ່ຄຏ຺ຌເນໟຏູໟປຼຌປູໟຓີຏ຺ຌຘໍາຽຖັຈ຋າຄກາຌປຼຌປູໟ ຾ຖະ ຑຶຈຉິ
ກໍາຉໞາຄໂ ຎ່ຼຌ຾ຎຄເຌ຋າຄ຋ີໃຈີຂຶໄຌ, ຌບກ຅າກຌີໄຏູໟປຼຌປູໟ, ຅ືໃ຅ໍາ, ຽຂ຺ໄາເ຅ຍ຺ຈປຼຌກາຌຘບຌແຈໟຈີຘ຺ົ່ຄຏ຺ຌເນໟຏູໟ
ປຼຌຽກີຈກາຌປຼຌປູໟຽຎຸຌດ່າຄຈີ ຾ຖະ ຓີ຃ທາຓຓໞທຌຆືໃຌເຌກາຌປຼຌກາຌຘບຌຉະນົບຈຽທຖາ.
 ຃ໍາຌໍາ
ຍ຺ຈຖາງຄາຌ຅຺ຍຆັໄຌຘະຍັຍຌີໄ ຂຼຌຂຶໄຌຽຑືໃຶບ຾ຌໞເຘໞ຅ຸຈຎະຘ຺ຄ ຽຑືໃບ ຘຶກຘາ຾ຏຌກາຌ຅ັຈກິຈ຅ະກໍາກາຌ
ປຼຌກາຌຘບຌ ກິຈ຅ະກໍາກາຌນົິໄຌກາຄ຾຅ໟຄ, ນ຺ທຂໍ້: ນົິໄຌ຾ຍຍນົິໄຌຓັຈຉາ຋ທາງຘຼຄ, ຿ຈງເຆໟທິ຋ີຘບຌ຾ຍຍ
ຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄຽຆິໃຄຽໝາະຘ຺ຓກັຍຽຌືໄບເຌຂບຄຍ຺ຈ.
ຍ຺ຈຖາງຄາຌຘະຍັຍຌີໄແຈໟຖທຍຖທຓຽບ຺າ຋ິຈຘະຈີ ຾ຖະ ຽບກະຘາຌ຋ີໃກໞຼທຂບຄ, ທິ຋ີຘບຌ, ໜໞທງກາຌ
ຘບຌກໞຼທກັຍກາຌນົິໄຌ຾ຍຍນົິໄຌຓັຈຉາ຋ທາງຘຼຄ, ຘບຌຉາຓນົັກຘູຈຂບຄກະຆທຄຘຶກຘາ຋ິກາຌ ຾ຖະ ກິຖາທາຄ
ບບກ ຽຆິໃຄແຈໟປັຍກາຌກທຈກາ຅າກບາ຅າຌ ຋ີໃຎຶກຘາ, ຎະ຋າຌ, ຃ະຌະກໍາຓະກາຌກທຈຘບຍ ຾ຖະ ກທຈ຾ກໟ
ຽຎຸຌດ່າຄຈີ.
ຽຊິຄດ່າຄແຈໟກໍ່ຉາຓກາຌຂຼຌຍ຺ຈຖາງຄາຌຘະຍັຍຌີໄ ນົີກຖໟຼຄຂໍ້ຂາຈຉ຺ກຍ຺ ກຑໞບຄຍໍ່ແຈໟຈໟາຌຽຌືໄບເຌຂບຄ
ຍ຺ຈນົາງດ່າຄງັຄຍໍ່ຑຼຄຑ ຾ຖະ ບີກຍັຌນາໜຶໃຄປູຍ຾ຍຍກາຌຽກັຍປທຍປທຓຂໍ້ຓູຌງັຄຍໍ່ນົາກນົາງ ຾ຖະ ຑຼຄຑເຌ
ກາຌຂຼຌຍ຺ຈຖາງຄາຌ຃ັໄຄຌີໄບັຌຽຌືໃບຄຓາ຅າກ ຃ທາຓຘາຓາຈຎະຘ຺ຍກາຌຍໍ່຋ັຌນົາງ.
ຈັົ່ຄຌັໄຌ຅ຶໃ ຄຂ ຃ທາຓປໞທຓຓື ຾ຖະ ເນໟ຃ທຓຉໍາຌິຉິຆ ຺ຓຌໍາຍັຌຈາ຋ໞາຌຌັກປຼຌ,ຌັກຘຶກຘາ, ຃ູບາ຅າຌ
຾ຖະ ຋ໞາຌຏູໟຆ຺ຓ ເຆໟຆໞທງກັຌຽກັຍຂໍ້ຓູຌ຋ີໃຂາຈຉ຺ກຍ຺ກຑໞບຄ຾ຖໟທຘ຺ົ່ຄ຃ໍາຉໍາຌິຉິຆ຺ຓ, ຂໍ້຃ິຈຽນັຌບັຌຓີຖັກຘະຌະ
ຘໟາຄຘັຌຂບຄຍັຌງາກາຈ຋ໞາຌແຎງັຄ຃ະຌະຂຼຌຍ຺ຈຖາງຄາຌ຅຺ຍຆັໄຌຂບຄຂໟາຑະຽ຅຺ໄາຽຑືໃບ຅ະແຈໟຑິ຅າຖະຌາຎຸຍຎຸຄຂໍ້
ຂາຈຉ຺ກຍ຺ກຑໞບຄຂບຄຎຶຓ
ຶ້ ຘະຍັຍຌີໄເນໟຘ຺ຓຍູຌດ່າຄງິໃຄຂຶໄຌ.
 ຘາຖະຍາຌ
ຍ຺ຈ຋ີ 1: ຑາກຘະຽໜີ .................................................................................................. 1
1.1 ຃ທາຓຽຎຸຌຓາ ຾ຖະ ຃ທາຓຘໍາ຃ັຌຂບຄຍັຌນາ຋ີໃ຃຺ໄຌ຃ທໟາ ....................................................... 1
1. ຃ທາຓຽຎຸຌຓາ ......................................................................................................... 1
2. ຃ທາຓຘໍາ຃ັຌ .......................................................................................................... 1
1.2. ຅ຸຈຎະຘ຺ຄຂບຄກາຌຂຼຌຍ຺ຈ ....................................................................................... 2
1.3. ຂບຍຽຂຈຂບຄກາຌຂຼຌຍ຺ຈ ....................................................................................... 2
1. ຂບຍຽຂຈຈໟາຌຽຌືໄບເຌຂບຄຍ຺ຈ ....................................................................................... 2
2. ຂບຍຽຂຈ຋າຄຈໟາຌທິ຋ີຘິຈຘບຌ ..................................................................................... 2
3. ຂບຍຽຂຈຈໟາຌຽທຖາ ................................................................................................... 2
4. ຂບຍຽຂຈຈໟາຌຘະຊາຌ຋ີ .............................................................................................. 2
1.4. ຎະ຿ນງຈ຃າຈທໞາ຅ະແຈໟປັຍ ........................................................................................ 3
ຍ຺ຈ຋ີ 2: ຋ິຈຘະຈີ ຾ຖະ ຽບກະຘາຌບໟາຄບີຄ .......................................................................... 4
2.1. ຽບກະຘາຌ຋ີໃກໞຼທຂໟບຄກັຍຍ຺ຈປຼຌ .............................................................................. 4
2.2. ຋ິຈຘະຈີທິ຋ີຘບຌ ................................................................................................... 4
1.ທິ຋ີຘບຌ຾ຍຍຘາ຋ິຈ .................................................................................................. 4
2. ຂັໄຌຉບຌກາຌຘາ຋ິຈ .................................................................................................. 4
2.3. ຋ິຈຘະຈີກາຌປຼຌປູໟ ................................................................................................ 5
ຍ຺ຈ຋ີ 3: ທິ຋ຈ
ີ າໍ ຽຌີຌກາຌຘບຌ ....................................................................................... 7
3.1. ກາຌຎະຉິຍັຈກາຌຘບຌຉ຺ທ຅ິຄເຌນໟບຄ ........................................................................... 7
3.2.ຍັຌນາ຋ີໃຑ຺ຍຽນັຌ ຾ຖະ ທິ຋ີ຾ກໟແຂ ................................................................................. 8
ຍ຺ຈ຋ີ 4: ຏ຺ຌ຋ີແໃ ຈໟປຍ
ັ ................................................................................................. 9
4.1. ຘ຺ຓ຋ຼຍຖະນທໞາຄ຋ິຈຘະຈີ ຾ຖະ ກາຌຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄ ......................................................... 9
4.2 ຏ຺ຌແຈໟປັຍ຅າກກາຌຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄ .............................................................................. 10
ຍ຺ຈ຋ີ 5: ຘະນົຍ
ຸ ຾ຖະ ຂໟຘະຽໜີ຾ຌະ ................................................................................11
5.1. ຘະນົຸຍຽຌືໄບເຌຂບຄກາຌຂຼຌຍ຺ຈຖາງຄາຌ຿ຈງນງໍ້ ........................................................... 11
5.2.ຂໍ້ຘະຽໜີ ............................................................................................................. 11
 ຍ຺ຈ຋ີ 1
ຑາກຘະຽໜີ
1.1 ຃ທາຓຽຎຸຌຓາ ຾ຖະ ຃ທາຓຘໍາ຃ັຌຂບຄຍັຌນາ຋ີ຃
ໃ ຌ
຺ໄ ຃ທໟາ
1. ຃ທາຓຽຎຸຌຓາ
຿ປຄປຼຌບະຌຸຍາຌຌາຑຶຄ-຿ຑຌ຋ບຌ, ຽຓືບຄຽຒືບຄ, ຾ຂທຄທຼຄ຅ັຌ, ຓີ຃ູ຋ັຄໝ຺ຈ 4 ຃຺ຌ, ຆັໄຌຎະຖິງາຉີ 1 ຃຺ຌ
, ຆັໄຌຘູຄ 1 ຃຺ຌ, ຆັໄຌກາຄ 2 ຃຺ຌ, ຌັກປຼຌ຋ັຄໜ຺ຈ 89 ຃຺ຌ, ງິຄ 50 ນໟບຄ຋ີໃຓາຂຼຌຍ຺ຈຖາງຄາຌ຃ັໄຄຌີໄ຾ຓໞຌ
ນໟບຄບະຌຸຍາຌ 2 ຓີ຅ໍາຌທຌຌັກປຼຌ຋ັຄໝ຺ຈ 12 ຃຺ຌ, ງິຄ 5 ຃຺ຌ.
ຘະຑາຍກາຌ຅ັຈປຼຌກາຌຘບຌຂບຄ຃ູເຌແຖງະຏໞາຌຓາແຈໟຘັຄຽກຈຽນັຌທໞາ : ກາຌຘບຌຂບຄ຃ູ຾ຓໞຌຘບຌແຎ
ຉາຓຎຶຶ້ຓ຾ຏຌ຅ັຈຎະຘ຺ຍກາຌຂບຄກະຆທຄຘຶກຘາ຋ິກາຌ-ກິຖາທາຄບບກ, ຋ັຄໝ຺ຈຓີ 8 ໜໞທງກາຌຘບຌ ຽຈືບຌ
1 ຘບຌ 1 ໜໞທງກາຌຘບຌ, ຓືໄໜຶໃຄຘບຌ 6 ກິຈ຅ະກໍາ: ກາຌຘບຌຉ຺ທ຅ິຄຘັຄຽກຈຽນັຌທໞາ: ກາຌຘບຌຂບຄ຃ູ
ຘໞທຌນົາງງັຄຍໍ່຋ັຌຓຸໞຄຽຌັໄຌເນໟຽຈັກແຈໟປຼຌປູໟດ່າຄຽຉັຓຘັກກາງະຑາຍກາຌປຼຌປູໟຂບຄຽຈັກແຈໟຈີງໟບຌທໞາ: ຃ູຓີ
຃ທາຓຘິໄຌຽ຃ີງກັຍກາຌຘບຌ຾ຍຍຖໟຼຄຈູຽຈັກເນໟດູ່ຖບຈຎບຈແຑ, ຾ຉໞຍໍ່ແຈໟຘບຌ຾ຍຍຆໞທງຑັຈ຋ະຌາກາຌປຼຌປູໟ
຋າຄ 5 ຈໟາຌຂບຄຽຈັກຽຆັົ່ຌ: ຋າຄຈໟາຌປໞາຄກາງ ຾ຖະ ຃ທາຓຎບຈແຑ, ຋າຄຈໟາຌບາຖ຺ຓ-຅ິຈເ຅, ຋າຄຈໟາຌຑາຘາ
, ຋າຄຈໟາຌຘັຄ຃຺ຓ ຾ຖະ ຘະຉິຎຸຌງາ, ຽຆິໃຄຓັຌຘະ຾ຈຄບບກຽທຖາດູ່ເຌນໟບຄປຼຌງັຄຓີຽຈັກຂີໄຈືໄ, ຂີໄແນໟ ຾ຖະ ຽຈັກ
ຂີ ໄ ບາງຍ ໍ່ ກ ໟາ ຘະ຾ຈຄ຃ທາຓຘາຓາຈຎະກບຍຘໞທ ຌເຌກິ ຈ຅ະກໍ າ ກາຌປຼຌກາຌຘບຌ, ບີກ ຍັ ຌນາໜຶ ໃ ຄ ຃ື ກ າຌ
ບະ຋ິຍາງຂບຄ຃ູ຾ຓໞຌງັຄຍ ໍ່຋ັຌກທໟາຄຂທາຄ, ບະ຋ິຍາງງັຄຍ ໍ່ ຖະບຼຈ຅ະ຾຅ໟຄຎາຌເຈ ກາຌຘາ຋ິຈ ຾ຖະ ຌໍາຑາ
ຽຈັກຎະຉິຍັຈຉ຺ ຄ຅ິຄງັຄໜໟບງ, ກາຌຉິຈຉາຓຽຈັກງັຄຍ ໍ່຋຺ົ່ທຽຊິຄ ຽປັຈເນໟຽຈັກຍາຄ຅ໍາຌທຌທ຺ຌ຾ຆທດບກກັຌຍໍ່
ຉັໄຄເ຅ປຼຌເຌຽທຖາ຋ີໃ຃ູຌໍາຑາຽປັຈກິຈ຅ະກໍາ, ຅ຶໃຄຽປັຈເນໟກາຌປຼຌກາຌຘບຌຑ຺ຍຍັຌນາ຃ື : ຽຈັກຍໍ່ຽບ຺າເ຅ເຘໞຉໍ່
ກາຌປຼຌ ຽຈັກຍໍ່ຘາຓາຈນົິໄຌ຾ຍຍນົິໄຌຓັຈຉາ຋ທາງຘຼຄຍໍ່ແຈໟຍາຄ຅ໍາຌທຌ.
2. ຃ທາຓຘໍາ຃ັຌ.
ກິຈ຅ະກໍາກາຌນົິໄຌກາຄ຾຅ໟຄໜາງຽຊິຄກິຈ຅ະກໍາ຋ີໃຽຎີຈ຿ບກາຈເນໟຽຈັກແຈໟຽ຃ືໃບຌແນທ຋ຸກຑາກຘໞທຌຂບຄ
ປໞາຄກາງເຌຘະຊາຌ຋ີໃ຿ຖໞຄ຾຅ໟຄ, ບາກາຈຍຖິຘຸຈ຿ຈງຓີຽຎູຶ້າໜາງເນໟຽຈັກແຈໟຓີ຃ທາຓຽຍີກຍາຌຓໞທຌຆືໃຌ, ປູໟ຅ັກ
ກາຌນົິໄຌຽຎຸຌກຸຓ
ໞ , ເນໟຽຈັກຘາຓາຈຎຸຍຉ຺ທຽຂ຺ໄາກັຍໝູໞຽຑືໃບຌແຈໟ, ປູໟ຅ັກຽ຃຺າຖ຺ຍກະຉິກາ, ປູໟ຅ັ ກປັກຘາ຃ທາຓຎບຈ
ແຑຂບຄຉ຺ຌ ຾ຖະ ໜູໞຽຑືໃບຌ, ກາຌນົິໄຌກາຄ຾຅ໟຄຽຎຸຌໜາກນ຺ທເ຅ຽຍືໄບຄຉ຺ໄຌຂບຄກາຌປຼຌປູໟ, ຽຈັກ຅ະແຈໟປັຍກາຌ
ຑັ ຈ ຋ະຌາ຋າຄຈໟ າ ຌກ຺ ຌ ແກຽຆິ ໃ ຄ ຽຎຸ ຌ ກາຌກຼຓຉ຺ ທ ຋ີ ໃ ຅ ະກໟ າ ທແຎຘູ ໞ ຈ ໟ າ ຌຉໞ າ ຄໂ຿ຈງບາແຘຎະຘ຺ ຍ ກາຌ຅າກ
ກາຌຽ຃ືໃບຌແນທກິຈ຅ະກໍາຉໞາຄໂຽຎຸຌຂ຺ທຉໍ່຾ນໞຄກາຌຑັຈ຋ະຌາຎະຘ຺ຍກາຌ.
( ຘະນທຼຌ ຘີງະທ຺ຄ: 2015 : 99 )
ຽຑືໃບຑັຈ຋ະຌາກາຌຽ຃ືໃບຌແນທຈໟາຌປໞາຄກາງຽຍືໄບຄຉ຺ໄຌຎະຘາຈຘໍາຑັຈຘະນທໞາຄຓື, ຘາງຉາ, ຾ຂຌ ຾ຖະ ຂາ
, ຑັຈ຋ະຌາ຋າຄຈໟາຌຑາຘາເຌກາຌຒຸຄ, ຘັຄຽກຈ, ກາຌຎະຉິຍັຈຉາຓ຃ໍາຘັົ່ຄ, ປູໟຌໍາເຆໟຽທ຺ໄາຂບຍເ຅, ຂ຿຋ຈ ຾ຖະ
ເນໟບະແຑຽຆິໃຄກັຌ ຾ຖະ ກັຌ, ຘ຺ົ່ຄຽຘີຓເນໟຽຈັກຓີ຃ທາຓບ຺ຈ຋຺ຌ, ຃ທາຓປັຍຏິຈຆບຍ, ຘ຺ົ່ຄຽຘີຓເນໟຽຈັກຓີ຃ທາຓ
ໜັໄຌເ຅ເຌຉ຺ຌຽບຄ ຾ຖະ ກໟາຘະ຾ຈຄບບກ, ຓີຌໍໍ້າເ຅ຆໞທງຽນົືໃບຽຆິໃຄກັຌ ຾ຖະ ກັຌ ຎູກຐຸຄເນໟຽຈັກປູໟ຅ັກປັກຘາ
຃ທາຓຎບຈແຑຂບຄຉ຺ຌ ຾ຖະ ຏູໟບືໃຌ.

1
 ຾ຏຌ຅ັຈຎະຘ຺ຍກາຌໜໞ ທງ:ຉ຺ທຂບຄຂໟບງປຼຍປຼຄຂຶໄ ຌຽຑືໃບເນໟຍ ຖິນ າຌກາຌຘຶກຘາຌໍາເຆໟເ ຌກາຌຘໟາ ຄ
຾ຏຌກາຌຘບຌ ຾ຖະ ຽຎຸຌຍໞບຌບໟາຄບິໃຄເຌກາຌ຾ຉໞຄຍ຺ຈຘບຌ, ຽຌືໄບເຌເ຅຃ທາຓ຋ີໃກໍາຌ຺ຈເຌກິຈ຅ະກໍາກາຌນົິໄຌ
຾ຖະ ປຼຌ຾ຉໞຖະທັຌຓີຖັກຘະຌະຍູຖະຌາກາຌ຃ທາຓປູໟ຋າຄຈໟາຌຑາຘາຖາທ, ຃ະຌິຈຘາຈ ຾ຖະ ທິ຋ະງາຘາຈ຋຺ົ່ທ
ແຎ.
ກາຌນົິໄຌຽຎຸຌກິຈ຅ະກໍາ຋ີໃຓີ຃ທາຓຘໍາ຃ັຌຘໍາຖັຍຽຈັກບະຌຸຍາຌຽຑາະກາຌນົິໄຌຽຎຸຌ຾ຍຍ຋ໍາຓະຆາຈຂບຄຽຈັກ
ຽຎຸຌກາຌເນໟ຿ບກາຈຽຈັກແຈໟຘຶກຘາ຅າກ຋ໍາຓະຆາຈປບຍຉ຺ທຎະຘ຺ຍກາຌ຅າກກາຌນົິໄຌ຅ະຌໍາຽຈັກແຎຘູໞກາຌປຼຌ
ປູໟຘິໃຄຉໞາຄໂຽຑືໃບກາຌເຆໟຆີທິຈເຌບາຌາ຃຺ຈ.
ກິຈ຅ະກໍາກາຌນົິໄຌຌີໄຘໟາຄຂຶໄຌຽຑືໃບເນໟຽຈັກແຈໟປັ ຍກາຌຑັຈ຋ະຌາຉາຓຘະຓັຈຊະຑາຍກາຌກຼຓ຃ທາຓຑໟບຓ
຋າຄຈໟາຌປໞາຄກາງ, ຈໟາຌບາຖ຺ຓ-຅ິຈເ຅, ຈໟາຌຘັຄ຃຺ຓ, ຈໟາຌຑາຘາ ຾ຖະ ຘະຉິຎຸຌງາ, ເນໟຽຈັກແຈໟກຼຓ຃ທາຓ
ຑໟບຓ຋ຸກຈໟາຌຉາຓ຃ທາຓຘາຓາຈ຿ຈງຏໞາຌກາຌນົິໄຌ ຾ຖະ ກາຌປຼຌດ່າຄຽຍີກຍາຌຓໞທຌຆືໃຌ, ຽຈັກແຈໟປຼຌຉາຓ
຃ທາຓຘ຺ຌເ຅, ຃ທາຓຉໟບຄກາຌ຅າກຘິໃຄເກໟຉ຺ທ ຅າກ຋ັກຘະ຋ີໃຄໞາງແຎຘູໞ຋ັກຘະ຋ີໃງາກຉາຓຖໍາຈັຍ຿ຈງກາຌປຼຌ
ປູໟ຅າກຍຸກ຃຺ຌ ຾ຖະ ກຸໞຓ, ກາຌນົິໄຌກາຌປຼຌປູໟ຾ຓໞຌເນໟຽຈັກຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄ຿ຈງຽຎີຈ຿ບກາຈເນໟຽຈັກແຈໟ຋຺ຈ
ຖບຄຎະຈິຈຘໟາຄດ່າຄຘໟາຄຘັຌ, ຃ິຈ຾ກໟແຂຍັຌນາ ຾ຖະ ຃຺ໄຌຑ຺ຍຘິໃຄເໜໞໂຈໟທງຉ຺ຌຽບຄ. ( ຾ຘຄຓະຌີ ຘຸຑາ຋ະຖ຺ຍ:
2015 : 1 )
1.2 ຅ຸຈຎະຘ຺ຄຂບຄກາຌຂຼຌຍ຺ຈ.
- ຽຑືໃບຘຶກຘາກາຌຘບຌກິຈ຅ະກໍາກາຌນົິໄຌກາຄ຾຅ໟຄເຌຂັໄຌບະຌຸຍາຌ 2 ເນໟຈີຂຶໄຌກທໞາຽກ຺ົ່າ.
- ຽຑືໃບຖາງຄາຌຏ຺ຌ຃ທາຓຘາຓາຈນົິໄຌ຾ຍຍນົິໄຌຓັຈຉາ຋ທາງຘຼຄແຈໟຊືກຉໟບຄ ຾ຖະ ຎບຈແຑ.
1.3. ຂບຍຽຂຈຂບຄກາຌຂຼຌຍ຺ຈ.
1. ຂບຍຽຂຈຈໟາຌຽຌືໄບເຌຂບຄຍ຺ຈ
ຽຌືໄບເຌ຋ີໃຌໍາຓາຘບຌ຾ຓໞຌ: ໜໞທງ: ຉ຺ທຂບຄຂໟບງ , ກິຈ຅ະກໍາກາຌນົິໄຌກາຄ຾຅ໟຄ , ນ຺ທຂໍ້: ຓັຈຉາ຋ທາງ
ຘຼຄ, ບາ຋ິຈ຋ີ 2 ຓືໄ຋ີ 2 ຂັໄຌບະຌຸຍາຌ 2.
2. ຂບຍຽຂຈ຋າຄຈໟາຌທິ຋ີຘິຈຘບຌ
ທິ຋ີຘບຌ຾ຍຍຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄ.
3. ຂບຍຽຂຈຈໟາຌຽທຖາ
ຘບຌດູ່ຑາກປຼຌ 1 ເຆໟຽທຖາຘບຌ 20 ຌາ຋ີ ຘ຺ກປຼຌ 2022 - 2023
4. ຂບຍຽຂຈຈໟາຌຘະຊາຌ຋ີໃ
຿ປຄປຼຌ ບະຌຸຍາຌ ຌາຑຶຄ-຿ຑຌ຋ບຌ, ຽຓືບຄຽຒືບຄ, ຾ຂທຄທຼຄ຅ັຌ.
1.4. ຎະ຿ນງຈ຃າຈທໞາ຅ະແຈໟປັຍ
- ຃ູ຅ະຓີທິ຋ີຘບຌ຋ີໃ຾຋ຈຽໜາະກັຍຘະຑາຍຂບຄຏູໟປຼຌ.
- ຽຈັກ຅ະຓີ຃ທາຓຘາຓາຈນົິໄຌ຾ຍຍນົິໄຌຓັຈຉາ຋ທາງຘຼຄແຈໟຊືກຉໟບຄ ຾ຖະ ຎບຈແຑ.

2
 ຍ຺ຈ຋ີ 2
຋ິຈຘະຈີ ຾ຖະ ຽບກະຘາຌ຋ີກ
ໃ ໞຼທຂໟບຄ
2.1. ຽຌືບ
ໄ ເຌ຋ີກ
ໃ ຼໞ ທຂໟບຄກັຍຍ຺ຈປຼຌ
ກິຈ຅ະກໍາກາຌນົິໄຌກາຄ຾຅ໟຄ຾ຓໞຌກິຈ຅ະກໍາ຋ີໃ຃ູຽບ຺າຽຌືໄບເຌກາຌນົິໄຌ຾ຍຍ຃ູຎະຈິຈຘໟາຄຂຶໄຌຓາຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄ
ເນໟຓີ຃ທາຓຽຍີກຍາຌຓໞທຌຆືໃຌຽຑືໃບ຃ທາຓ຅ືໃ຅ໍາເນໟຓີ຃ທາຓຘາຓາຈກໟານາຌ, ກໟາຘະ຾ຈຄບບກເຌຽທຖາຎະຉິຍັຈ
ກິຈ຅ະກໍາຉໞາຄໂ.
ກິຈ຅ະກໍາກາຌນົິໄຌກາຄ຾຅ໟຄ຾ຓໞຌໜາກນ຺ທເ຅ນົັກຂບຄກາຌຘບຌຘໍາຖັຍຆັໄຌບະຌຸຍາຌ ຾ຖະ ຓີ຃ທາຓຘໍາ຃ັຌ
ເຌກາຌ຅ັຈກາຌປຼຌກາຌຘບຌຽຆິໃຄຽປັຈເນໟຽຈັກຘາຓາຈປຼຌປູໟຘິໃຄ຋ີໃຄໞາງແຎນາຘິໃຄ຋ີໃງາກ຅າກຘິໃຄ຋ີໃດູ່ເກໟຉ຺ທ
ຽຈັກແຎນາແກຉ຺ທຽຈັກ ຾ຖະ ຽຎຸຌກິຈ຅ະກໍາໜຶໃຄຽຐິກເນໟຽຈັກປູໟຖະຍຼຍ ຾ຖະ ກະຉິກາ, ຽຑືໃບຑັຈ຋ະຌາ຃ທາຓປູໟ
ຑືໄຌຊາຌ຋າຄຈໟາຌກາຌຽ຃ືໃບຌແນທ຿ຈງຏໞາຌກາຌຘາ຋ິຈ ຾ຖະ ກາຌຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄ , ກາຌບະ຋ິຍາງ, ກາຌ
ຘາ຋ິຈ, ກາຌຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄ, ກາຌນົິໄຌກາຌຽ຃ືໃບຌແນທ, ກາຌຽຉັໄຌ, ກາຌ຿ງຌ, ກາຌຖບຈ, ກາຌງໞາຄ, ກາຌ
຾ຖໞຌ ຾ຖະ ບືໃຌໂ ກາຌນົິໄຌກາຄ຾຅ໟຄແຈໟຽທ຺ໄາທໞາ ຽຎຸຌກິຈ຅ະກໍານົັກຂບຄກາຌປຼຌກາຌຘບຌເນໟດູ່ເກໟຉ຺ທຽຈັກ
຾ຖະ ຽຎຸຌກິຈ຅ະກໍາໜຶໃຄ຋ີໃຽປັຈເນໟຽຈັກບະຌຸຍາຌຘາຓາຈປູໟຘິໃ ຄ຋ີໃຽຎຸຌຖະຍຼຍ ຾ຖະ ຃ູກໍ່ຘາຓາຈຘັຄຽກຈແຈໟ຋຺ົ່ທ
ຽຊິຄ ຽທຖາຽຈັກຎະຉິຍັຈກິຈ຅ະກໍາຉໞ າຄໂຽຑືໃບຑັຈ຋ະຌາກາຌ຋ັຄ 5 ຈໟາຌຽຆັົ່ຌ: ຈໟາຌປໞາຄກາງຽປັຈເນໟຽ ຈັກຓີ
ປໞາຄກາງຘ຺ຓຍູຌ, ຾ຂຄ຾ປຄຉາຓແທບາງຸ, ຈໟາຌບາຖ຺ຓຽປັຈເນໟຽຈັກຓີບາຖ຺ຓຽຍີກຍາຌຓໞທຌຆືໃຌງິໄຓ຾ງໟຓ຾຅ໞຓເຘ
, ຈໟາຌຘັຄ຃຺ຓເນໟຽຈັກຓີກາຌຑ຺ທຑັຌກັຍໜູໞຽຑືໃບຌ, ຓີ຃ທາຓຘາຓັກ຃ີຽ ຓືໃບຽປັຈຏິຈຉໟບຄຓີຓາຖະງາຈຂ຿຋ຈໝູໞ ,
ຈໟາຌຘະຉິຎຸຌງາຽປັຈເນໟຽຈັກຓີຑິ ກແນທຓີ຃ທາຓຘະນົາຈປູໟທິ຋ີ຾ກໟແຂຍັຌນາຉໞາຄໂ຋ີໃຽກີຈຂຶໄຌ, ຈໟາຌຑາຘາຽປັຈ
ເນໟຽຈັກກໟານາຌ, ກໟາຽທ຺ໄາ ຾ຖະ ຽທ຺ໄາຆັຈຽ຅ຌຽຆິໃຄຘະ຾ຈຄບບກກໟາຽທ຺ໄາເຌຽທຖາ຃ູຘບຌຽຈັກກໍ່ຘາຓາຈຉບຍແຈໟ.
( ຅ຸຌຖາ ຽຂັຌ຋ບຄ: 2015: 1 )
2.2 ຋ິຈຘະຈີກາຌປຼຌປູໟ
ກາຌຘບຌ຾ຍຍຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄໜາງຽຊິຄ: ທິ຋ີຘບຌ຋ີໃຽຌັໄຌເຘໞເນໟຽຈັກແຈໟຘໍາຏັຈຉ຺ທ຅ິຄກັຍທັຈຊຸເນໟຽຈັກ
຅ັຍຍາງ, ຘັຄຽກຈ, ກາຌຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄບຸຎະກບຌຉໟບຄ຃຺ຍຊໟທຌຽໝາະກັຍຘໍໍ່າບາງຸຽຈັກ, ຈຶຄຈູຈ຃ທາຓຘ຺ຌເ຅ເນໟ
ຽຈັກຓີ຃ທາຓຽຍີກຍາຌຓໞທຌຆືໃຌ.
+ ຂັໄຌຉບຌຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄ.
ຏູໟຘບຌບະ຋ິຍາງ ຾ຖະ ຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄເນໟຽຈັກຽຍິໃຄກໞບຌ, ຏູໟຘບຌຽປັຈຉ຺ທ຅ິຄເນໟຽຈັກຽຍິໃຄກໞບຌ, ຏູໟຘບຌຎະ
ຽຓີຌກາຌຽປັຈຉ຺ທ຅ິຄຂບຄຽຈັກ.
+ ທິ຋ີຘບຌ຿ຈງກາຌຖ຺ຄຓືຎະຉິຍັຈ.
ທິ຋ ີຘ ບຌ຿ຈງກາຌຖ຺ ຄ ຓືຎະຉິ ຍັ ຈຉ຺ ທ຅ິຄ ໜາງຽຊິຄ ທິ ຋ີ຋ ີໃ ເນໟຎະຘ຺ ຍກາຌ຿ຈງກ຺ຄ ກັ ຍຏູ ໟປ ຼຌກາຌຖ຺ ຄ ຓື
ຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄຽຎຸຌກາຌຘບຌ຋ີໃຓຸໟຄເນໟຽກີຈຎະຘ຺ຍກາຌຎະຘາຌຖະນທໞາຄ຋ິຈຘະຈີ ຾ຖະ ຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄ.
ທິ຋ີຘບຌຉ຺ທ຅ິຄເນໟຏູໟປຼຌຖ຺ຄຓືຐຶກຐູຌ ນົື ຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄຖັກຘະຌະຘໍາ຃ັຌກາຌຖ຺ຄຓືຎະຉິຍັຈຈໍາຽຌີຌ ກາຌ
ຑາງນົັຄກາຌ຋຺ຈຖບຄ ຾ຖະ ກາຌຍັຌງາງຽຎຸຌກາຌຐຶກຐູຌ຃ທາຓປູໟ຃ທາຓຽຂ຺ໄາເ຅຅າກ຋ິຈຘະຈີ຋ີໃປຼຌຓາ຿ຈງ
ຽຌັໄຌກາຌຽຐິກ຋ັກຘະ.

3
 + ຂັໄຌຉບຌກາຌຘບຌ
+ ຂັໄຌກະກຼຓກາຌຘບຌ: ຏູໟກໍາຌ຺ຈ຅ຸຈຓຸໟຄໜາງຂບຄກາຌຽຐິກຎະຉິຍັຈຖາງຖະບຼຈຂບຄຂັໄຌຉບຌກາຌກະກຼຓ
ຽຆັົ່ຌ: ບຸຎະກບຌ, ຽ຃ືໃບຄຓື, ຃ູໞຓືກາຌຎະຉິຍັຈ.
+ ຂັໄຌຈໍາຽຌີຌກາຌ: ຏູໟຘບຌເນໟ຃ທາຓປູໟ ຾ຖະ ຋ັກຘະ຋ີໃຽຎຸຌຑືໄຌຊາຌເຌກາຌຎະຉິຍັຈຓບຍໜາງຄາຌ຋ີໃຎະຉິຍັຈ
ຽຎຸຌກຸໞຓ ນົື ຖາງຍຸກ຃຺ຌກໍາຌ຺ຈນ຺ທຂໍ້ກາຌຖາງຄາຌກາຌຍັຌ຋ຶກຏ຺ຌກາຌຎະຉິຍັຈຄາຌຂບຄຏູໟປຼຌ.
+ ຘະນົຸຍ: ຏູໟຘບຌ ຾ຖະ ຏູໟປຼຌຆໞທງກັຌຘະນົຸຍກິຈ຅ະກໍາກາຌຎະຉິຍັຈຄາຌ.
+ ຂັໄຌຎະຽຓີຌ: ຘັຄຽກຈຑຶຈຉິກໍາຂບຄຏູໟປຼຌຽຆັົ່ຌ: ຃ທາຓຘ຺ຌເ຅ກາຌປໞທຓຓື, ຃ທາຓຽຎຸຌຖະຍຼຍ, ກາຌຎະດຸຈ,
ກາຌເຆໟ, ກາຌຽກັຍປັກຘາຽ຃ືໃບຄຓື ຾ຖະ ກາຌກທຈຘບຍຏ຺ຌຄາຌ຃ຸຌຌະຑາຍຂບຄຄາຌ຃ທາຓຖິຽຖີໃຓ຃ທາຓຎາຌິຈ
ຘທງຄາຓ
+ ຅ຸຈຈີ: ຽຎຸຌທິ຋ີຆໞທງຽນົືບເນໟຏູໟປຼຌຽຂ຺ໄາເ຅ທິ຋ີຎະຉິຍັຈແຈໟຈີ, ປັຍຎະຘ຺ຍກາຌ຿ຈງກ຺ຄຏໞາຌ຅າກກາຌຽນັຌກາຌ
ຎະຉິຍັຈດ່າຄຆັຈຽ຅ຌ, ຽຎຸຌທິ຋ີຘບຌ຋ີໃຌໍາເຆໟບຸຎະກບຌ຋ີໃຄໞາງຈາງ ຾ຖະ ເຆໟ຋຺ຈ຾຋ຌກາຌ຋຺ຈຖບຄແຈໟຈີ, ຽຎຸຌ
ທິ຋ີຘບຌເນໟ຃ູຽປ຺າຘາຓາຈຘບຌຏູໟປຼຌແຈໟຆໞທງເນໟຏູໟແຈໟປັຍຎະຘ຺ຍກາຌ຿ຈງກ຺ຄ, ຽນັຌຘິໃຄ຋ີໃປຼຌປູໟຽຎຸັຌດ່າຄຈີເນໟ
ຽກີຈຽຂ຺ໄາເ຅ ຾ຖະ຅຺ຈ຅ໍາຽຌືໄບເຌແຈໟຈີ.
+ ຅ຸຈບໞບຌ: ກາຌຘບຌຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄຽປັຈເນໟຏູໟປຼຌຍໍ່ຘາຓາຈຽຍິໃຄຽນັຌ຅າກກາຌຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄດ່າຄຆັຈຽ຅ຌ,
ຽຈັກຍາຄ຃຺ຌຍໍ່ດາກປໞທຓນົິໄຌກິຈ຅ະກໍາຌໍາ, ກາຌບະ຋ິຍາງຂບຄ຃ູງັຄແທຽປັຈເນໟຽຈັກຍໍ່ຽຂ຺ໄາເ຅ກັຍກິຈ຅ະກໍາ.
(ຎຕາຈີຌັຌ ບຸຎະແຓ ຎີ2540 ນຌໟາ຋ີ 176-177)
2.3 ຋ິຈຘະຈີກາຌປຼຌປູໟ
຋ໞາຌ ຘະກິຌຽຌີ Skinner (190491990) ຾ຓໞຌກາຌປຼຌປູໟຽກີຈ຅າກກາຌກະຉຸໟຌ ຾ຽຖະ ຉບຍຘະໜບຄ
ກາຌປຼຌປູໟ຅ະຽກີຈຂຶໄຌກໍ່ຉໍ່ຽຓືໃ ບ຾ຉໞຖະ຃຺ຌຘາຓາຈ຅ັຈກາຌກັຍຘິໃຄ຾ທຈຖໟບຓ຋ີໃດູ່ບໟບຓຂໟາຄ, ກາຌປຼຌປູໟ຿ຈງ
ຏໞາຌຑຶຈຉິກໍາ ຾ຓໞຌກາຌ຅ັຈກິຈ຅ະກໍາເນໟຽຈັກຎະຉິຍັຈ຿ຈງ຾ຓໞຌ຃ູຽຎຸຌຏູໟກະຉຸກຆຸກງູໟເນໟ຿ບກາຈ຾ກໞຽຈັກແຈໟ
ປຼຌປູໟຈໟທງຉ຺ຌຽບຄ ກາຌ຅ັຈກາຌປຼຌກາຌຘບຌ຅ະ຅ັຈດູ່ເຌປູຍ຾ຍຍເຈກໍ່ ຉາຓ, ຃ູ຅ະຉໟບຄເນໟຽຈັກແຈໟປຼຌປູໟ
຿ຈງຏໞາ ຌ຋ໍ າຓະຆາຈຂບຄຉ຺ທ ຽຈັ ກ, ເນໟ ຽ ຈັ ກຓີ ຘໞ ທຌປໞທ ຓ, ຓີ ຾ ຌທ຃ິ ຈດາກປຼຌຽຑີໃ ຓຂຶ ໄຌ ຘໟ າ ຄເນໟ ຽ ຈັ ກແຈໟ
ຑັຈ຋ະຌາດ່າຄປບຍຈໟາຌ ຿ຈງບີຄເຘໞຽຄືໃບຌແຂ຋ີໃຽປັຈເນໟຽຈັກ຋ຸກ຃຺ຌຓີ຃ທາຓດາກປຼຌ຾ຉໞທໞາ຃ູຉໟບຄຽຎຸຌຏູໟຌໍາຑາ
ຽປັຈ຋ຸກຘິໃຄດ່າຄ຾ຖໟທ຅ຶໃຄເນໟຽຈັກຽປັຈ ຾ຖະ ບີກຍັຌນາໜຶໃຄ຃ູທາຄຽຄືໃບຌແຂກັຍຽຈັກຉໟບຄຎະຉິຍັຈຈໟທງຉ຺ຌຽບຄຆຶໃຄ
຅ະແຈໟຉາຓຽຎູຶ້າໜາງ. ( ທິຖາ ຾ຘຄຘະນທໞາຄ: 2011 : 21 )
຋ໞາຌ ຅ບຌຈິທບີ ແຈໟກໞາທແທໟທໞາ: ກາຌປຼຌປູໟຽກີຈ຅າກຏູໟປຼຌແຈໟຖ຺ຄຓືຎະຉິຍັຈ ຾ຖະ ຽຐິກຐູຌຈໟທງຉ຺ຌຽບຄ
຃ທາຓ຅ະຽຖີຌຄບກຄາຌຂຶໄຌດູ່ກັຍກາຌຽຐິກຐູຌຘະຉິຎຸຌງາຽຆິໃຄຏູໟປຼຌ຅ະແຈໟ຅າກຎະຘ຺ຍກາຌຂບຄຉ຺ຌຽບຄຽຓືໃບຽຈັກ
ແຈໟຽຐິກຐູຌຎຸຌງາຂບຄຉ຺ຌຽບຄ຾ຖໟທຽຈັກ຅ະແຈໟປັຍ຾ຌທ຃ິຈ, ຃ທາຓ຃ິຈເໝໞໂ ຽຆິໃຄ຅ະຽຎຸຌຑືໄຌຊາຌເນໟ຾ກໞກາຌ
ປຼຌຂັໄຌຉໍ່ແຎຽປັຈເນໟຽຂ຺ໄາເ຅຃ທາຓຘໍາຑັຌຖະນທໞາຄ຃ທາຓປູໟ, ຃ທາຓຘາຓາຈຽຑືໃບແຎຎະງຸກເຆໟເນໟຎະກ຺ຈຏ຺ຌ
ຽຎຸຌ຅ິຄ.( ທິຖາ ຾ຘຄຘະນທໞາຄ: 2011: 21)

4
 ຍ຺ຈ຋ີ 3
ທິ຋ຈ
ີ າໍ ຽຌີຌກາຌຘບຌ
3.1. ກາຌຎະຉິຍຈ
ັ ກາຌຘບຌຉ຺ທ຅ິຄເຌນໟບຄ
1. ກາຌກະກຼຓກໞບຌຘບຌ
ກໞບຌຂຶໄຌນໟບຄຘບຌ຃ູແຈໟ຾ຉໞຄຍ຺ຈຘບຌໜໞທງ: ຉ຺ທຂບຄຂໟບງ , ກິຈ຅ະກໍາກາຌນົິໄຌກາຄ຾຅ໟຄ , ນ຺ທຂໍ້: ຓັຈຉາ
຋ທາງຘຼຄ, ບາ຋ິຈ຋ີ 2, ຓືໄ຋ີ 2, ຆັໄຌບະຌຸຍາຌ ຘືໃກາຌຘບຌ຾ຓໞຌກໟບຌນີຌ, ຑໟາ຾ຑ, ກະຎ໋ບຄ , ຅າກຌັໄຌ຃ູແຈໟຌໍາ
ຽບ຺າ຾ຏຌ຋ີໃທາຄແທໟແຎ ຏໞາຌທິຆາກາຌ, ນ຺ທໜໟາ຿ປຄປຼຌ, ກໞບຌຂຶໄຌຘບຌ 24 ຆ຺ົ່ທ຿ຓຄນົັຄ຅າກຌັໄຌກໍ່ຌໍາ຾ຏຌ຋ີໃ
ທາຄແທໟແຎຎະຉິຍັຈກາຌຘບຌຉ຺ທ຅ິຄເຌນໟບຄປຼຌ.
2. ກາຌຎະຉິຍັຈກາຌຘບຌຉ຺ທ຅ິຄ
+ ຂັໄຌຌໍາຽຂ຺ໄາຘູໞຍ຺ຈປຼຌ
຃ູແຈໟຌໍາຽບ຺າ຾ຏຌ຋ີໃທາຄແທໟແຎຎະຉິຍັຈກາຌຘບຌຉ຺ທ຅ິຄເຌນໟບຄປຼຌ ຑາງນົັຄ຋ີໃແຈໟ຅ັຈຉັໄຄນໟບຄ, ກທຈກາ
຅ໍາຌທຌຽຈັກ, ຅ັຈຽຈັກດືຌຽຎຸຌທ຺ຄຓ຺ຌເນໟຊືກຖະຍຼຍ, ຃ູຑາຽຈັກຘໟາຄຍັຌງາກາຈຈໟທງກາຌຽຖ຺ົ່າ຃ໍາ຃ໞບຄ ປັກ
຃ທາຓຘະບາຈ, ຃ໍາຊາຓ຃ືຌຍ຺ຈປຼຌຽກ຺ົ່າເຌກິຈ຅ະກໍາ຋ີໃຏໞາຌຓາ຾ຓໞຌກິຈ຅ະກໍານງັຄ ? ຃ູເນໟຽຈັກ຃຺ໄຌ຃ິຈ຾ຖໟທ
ເນໟຽຈັກບາຘາຘະໜັກຖຸກຂຶໄຌຉບຍ 1-2 ຃ັຌ (ຽຈັກຉບຍທໞາຏໞາຓຓາ຾ຓໞຌປຼຌກິຈ຅ະກໍາທ຺ຄຓ຺ຌ, ຃ູຆ ຺ຓຽຆີງ
ຽຈັກ).
+ ຂັໄຌຈໍາຽຌີຌກາຌຘບຌ
຃ູຘະຽໜີຍ຺ຈປຼຌຓືໄຌີໄຘາທ຃ູ຅ະຑາຑທກນົາຌປຼຌໜໞທງ: ຉ຺ທຂບຄຂໟບງ, ກິຈ຅ະກໍາກາຌນົິໄຌກາຄ຾຅ໟຄ ,
ນ຺ທຂໍ້: ຾ຍຍນົິໄຌຓັຈຉາ຋ທາງຘຼຄ, ຃ູບະ຋ິຍາງ ຾ຖະ ຘາ຋ິຈທິ຋ີນົິໄຌຉ຺ທ຅ິຄເນໟຽຈັກຽຍິໃຄກໞບຌ຿ຈງ຋ີໃ ຃ູຽບ຺າຑໟາ
ຓາຓັຈຉາ຃ູຽບຄ຾ຖໟທ຃ູກໍ່ຽ຃າະແຓໟ, ກະຎ໋ບຄ, ກໟບຌນີຌ 1-2 ຽ຋ືໃບ, ຃ູທາຄກະຉິກາເນໟຽຈັກ ເຌຽທຖານົິໄຌຉໟບຄຓີ
຃ທາຓບ຺ຈ຋຺ຌ, ຽທຖານົິໄຌນໟາຓຍໍ່ເນໟງາຈກັຌນົິໄຌ, ຑທກນົາຌຉໟບຄຉັໄຄເ຅ຽຍິໃຄໜູໞນົິໄຌ, ຽທຖານົິໄຌຽປ຺າຉໟບຄຓີ຃ທາຓ
ຘາຓັກ຃ີກັຌຍໍ່ດບກກັຌເຌຽທຖາ຋ີໃຎະຉິຍັຈກິຈ຅ະກໍາ, ເຌຽທຖາ຋ີໃຑທກນົາຌນົິໄຌຉໟບຄຎະຉິຍັຈຉາຓ຾ຍຍ຋ີໃ຃ູຌໍາ
ຑາຎະຉິຍັຈ, ຊໟາຌາຄເຈ ນົື ຋ໟາທເຈຎະຉິຍັຈກິຈ ຈ຅ະກໍາຏິຈ຾ຓໞຌນົັຄ຋ີໃກິຈ຅ະກໍາຘິໄຌຘຸຈຖ຺ຄ ຅ະແຈໟຽປັຈງໞາຄ຋ໞາ
ຽຎຸຈ ຽຂ຺ໄາຍໞບຌຂບຄຉ຺ຌຽບຄ, ຃ູເນໟຽຈັກ ບາຘາບບກຓາຎະຉິຍັ ຈຌໍາ຃ູ, ນົັຄ຅າກຌັໄຌ ກ ໍ່ຽຈັກບບກຓາຎະຉິຍັຈຉ຺ທ
຅ິຄຌໍາ຃ູ, ຃ູຽບ຺າ຾ຑຏືຌຓັຈຉາຽຈັກ຾ຖໟທເນໟຽຈັກຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄ຿ຈງ຋ີໃ຃ູຽຎຸຌຏູໟຽ຃າະແຓໟ຾ຖໟທເນໟຽຈັກຏູໟ຋ີໃຊືກຓັຈ
ຉາຍບກຘຼຄ຋ີໃຽຈັກແຈໟງິຌ ຾ຉໞຖະຘຼຄ, ຃ູເນໟຽຈັກຎະຉິຍັຈຽ຋ືໃບຖະ຃຺ຌ ຿ຈງ຋ີໃ຃ູຉິຈຉາຓຆໞທງຽນົື ບຽຈັກຏູໟ຋ີໃງັຄ
ຎະຉິຍັຈຍໍ່ແຈໟ, ເນໟຽຈັກຏັຌຎ່ຼຌກັຌນົິໄຌ຅຺ຌ຃຺ຍໜ຺ຈ຋ຸກ຃຺ຌເຌນໟບຄ, ( ຃ູຆ຺ຓຽຆີງຽຈັກ ) ຃ູຊາຓຽຈັກຑທກນົາຌ
຅ືໃແຈໟຍຓ
ໍ່ ືໄຌີໄຘາທ຃ູຑາຑທກນົາຌນົິໄຌນງັຄ? ( ຽຈັກຉບຍຓືໄຌີໄຘາທ຃ູຑາຑທກນົາຌນົິໄຌ຾ຍຍນົິໄຌຓັຈຉາ຋ທາງຘຼຄ,

ນົາຌແຈໟງິຌຓີຘຼຄເຈ຾ຈໞ ? ( ຽຈັກຉບຍ, ຽ຃າະແຓໟ, ກະຎ໋ບຄ, ກໟບຌນີຌ) ຃ູຆ຺ຓຽຆີງຽຈັກ, ຃ູຑາຽຈັກຏໞບຌ຃າງ

ຈໟທງກາຌປໟບຄຽຑຄ: ປໞາຄກາງຂບຄຂໟບງຑໟບຓຈໟທງຎະກບຍ຋ໞາ຋າຄ ( ຃ູຆ຺ຓຽຆີງຽຈັກ )
+ ຂັຌ
ໄ ຘະນົຍ
ຸ ຍ຺ຈປຼຌ
຃ູຊາຓຽຈັກ຃ືຌທໞາ: ຓືໄກີໄ ຌີໄຘາທ຃ູຑາຑທກນົາຌປຼຌນົິໄຌ຾ຍຍນົິໄຌນງັຄ ? ( ຽຈັກຉບຍ: ນົິໄຌ຾ຍຍນົິໄຌຓັຈຉາ

຋ທາງຘຼຄ ), ນ຺ທຂໍ້ນງັຄ?, ຾ຖໟທຑທກນົາຌແຈໟງິຌຘຼຄເຈ຾ຈໞ ( ຽຈັກຉບຍນ຺ທຂໍ້: ຓັຈຉາ຋ທາງຘຼຄ, ຽ຃າະແຓໟ

5
, ກະຎ໋ບຄ, ກໟບຌນີຌ , ຾ຓໞຌ຾ຖໟທຓືໄຌີໄຘາທ຃ູຑາຑທກນົາຌຓາປຼຌນົິໄຌ຾ຍຍນົິໄຌຓັຈຉາ຋ທາງຘຼຄ (຃ູຆ຺ຓຽຆີງ
ຽຈັກ ), ຃ູ຾ຌະຌໍາຽຈັກຓໟຼຌບຸຎະກບຌຆໞທງ຃ູ.
+ ຘຶກຘາບ຺ຍປ຺ຓຽຈັກ
ຽທຖາຑທກນົາຌນົິໄຌ຾ຍຍນົິໄຌກັຍໜູໞຽຑືໃບຌຑທກນົາຌຉໟບຄຓີ຃ທາຓຘາຓັກ຃ີຆໞທງຽນົື ບກັຌ ຾ຖະ ຉັໄຄເ຅ຒຸຄ຃ູ
ບະ຋ິຍາງ ຾ຖະ ຎະຉິຍັຈກິຈ຅ະກໍາ, ຍ ໍ່ຈຶຄກັຌ ນົື ງາຈກັຌເຌຽທຖານົິໄຌນົັຄ ຅າກນົິໄຌ຾ຖໟທຉໟບຄແຎບະຌາແຓ
ປໞ າ ຄກາງເນໟ ຘ ະບາຈ, ຑທກນົ າ ຌຽຓື ໃ ບ ຍໟ າ ຌຉໟ ບ ຄປຼຌໜັ ຄ ຘື ຓາຓື ໄ ບ ື ໃ ຌ ຘາທ຃ູ ຆ ິ ເ ນໟ ຑ ທກນົ າ ຌບບກຓາຽຖ຺ ົ່ າ
ຑະງັຌຆະຌະ ກ-ປ, ຃ູເນໟຽຈັກຂບະຌຸງາຈຑັກຏໞບຌ, ເນໟຽຈັກຑັກຏໞບຌ.
3.2. ຍັຌນາ຋ີໃຑ຺ຍຽນັຌ ຾ຖະ ທິ຋ີ຾ກໟແຂ
+ ຍັຌນາ຋ີໃຑ຺ຍຽນັຌ
ຏໞາຌກາຌປຼຌກາຌຘບຌຉ຺ທ຅ິຄຑ຺ຍ຃ທາຓນງຸໟຄງາກ຃ື: ຽຈັກດບກກັຌ, ຍໍ່ຉັໄຄເ຅ຽຍິໃຄ຃ູເຌຽທຖາຎະຉິຍັຈນົິໄຌ
຾ຍຍນົິໄຌຓັຈຉາ຋ທາງຘຼຄ.
+ ທິ຋ີ຾ກໟແຂ
຅າກຍັຌນາຈັົ່ຄກທໞາ ຃ູຉໟບຄແຈໟຽບ຺າເ຅ເຘໞຉິຈຉາຓເກໟ ຘິຈຉິຈ຾຋ຈກັຍຽຈັກດບກກັຌຓາດືຌເກໟ຃ູ, ຃ູຉໟບຄ
ເຆໟຌ ໍໍ້ າຘຼຄ຅ະ຾຅ໟ ຄ ຆັຈ ຽ຅ຌຽຑື ໃບ ຽຎຸ ຌກາຌຈຶ ຄ ຈູຈ ເນໟຽ ຈັກ ຉັ ໄຄ ເ຅ຒຸ ຄ ຾ຖະ ຎະຉິຍ ັຈ ຉ຺ ທ຅ິຄ ນົາ ງຽ຋ື ໃບ ໂ, ເຆໟ
ບຸຎະກບຌເນໟຓີຂະໜາຈເນງໞຂຶໄຌ຿ຈງຘະຽຑາະ຾ຓໞຌກໟບຌນີຌເນໟເນງໞຽທຖາຽ຃າະຘຼຄ຅ຶໃຄຆັຈຽ຅ຌ.

6
 ຍ຺ຈ຋ີ 4
ຏ຺ຌ຋ີແໃ ຈໟປຍ
ັ
4.1. ຘ຺ຓ຋ຼຍ຋ິຈຘະຈີ ຾ຖະ ກາຌຎະຉິຍຈ
ັ ຉ຺ທ຅ິຄ
ຏໞາຌກາຌ຅ັຈກາຌປຼຌກາຌຘບຌຉ຺ທ຅ິຄ ໜໞທງ: ຉ຺ທຂບຄຂໟບງ, ກິຈ຅ະກໍາກາຌນົິໄຌກາຄ຾຅ໟຄ, ນ຺ທຂໍ້: ນົິໄຌ
຾ຍຍນົິໄ ຌຓັຈຉາ຋ທາງຘຼຄ, ຽຓືໃ ບຘ຺ຓ຋ຼຍຖະນທໞາຄ຋ິຈຘະຈີ ຋ໞາຌຘະກິຌຽຌີ , ຋ໞາຌ ຅ບຌຈິທບີ ຾ຖະ ກາຌ
ຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄ຾ຖໟທຽນັຌທໞາຓັຌຘບຈ຃ໞບຄກັຌ ຓີ຃ທາຓ຾຋ຈຽໝາະກັຍກິຈ຅ະກໍາ຋ີໃ ຽຈັກຘາຓາຈນົິໄຌ຾ຍຍນົິໄຌ
ຓັຈຉາ຋ທາງຘຼຄ, ຽຆິໃຄຘະ຾ຈຄບບກດູ່ຍໞບຌທໞາຽທຖາ຃ູຎະຉິຍັຈຉ຺ທ ຅ິຄເນໟຽຈັກຽຍິໃຄກໞບຌນົາງໂຽ຋ືໃຶບ, ຽຈັກຓີ
຃ທາຓຘາຓາຈເຌກາຌ຃຺ໄຌ ຃ິຈ ຾ຖະ ປູໟ຅ັກຘັຄຽກຈຌບກ຅າກຌັໄຌຘັຄຽກຈຽນັຌທໞາຽຈັກຓີ຃ທາຓກະຉືຖືຖ຺ໄຌ, ຓີ
຃ທາຓຘ຺ຌເ຅ດາກປຼຌ, ດາກຎະຉິຍັຈກິຈ຅ະກໍາຌໍາ຃ູນົາງຂຶໄຌ , ຽຈັກຘາຓາຈຎຸຍຉ຺ທຽຂ຺ໄາກັຍໜູໞຽຑືໃບຌແຈໟ, ປູໟ຅ັກ
ຽ຃຺າຖ຺ຍກະຉິກາ, ປູໟ຅ັກປັກຘາ຃ທາຓຎບຈແຑຂບຄຉ຺ຌ ຾ຖະ ໜູໞຽຑືໃບຌ, ຽຈັກປູໟ຅ັກກາຌຎະຉິຍັຈຉາຓ຃ໍາຘັົ່ຄ, ຽຈັກ
ຓີ຃ ທາຓບ຺ຈ຋຺ຌ, ຽຈັກຓີ຃ ທາຓກໟານາຌກໟາຘະ຾ຈຄບບກເຌຽທຖາຎະຉິຍັຈກິຈ຅ະກໍາ ຋ີໃຘໍາ຃ັຌກາຌຘ຺ຓ ຋ຼຍ
ຖະນທໞາຄ຋ິຈຘະຈີກາຌປຼຌປູໟ , ຽຈັກແຈໟຎະຉິຍັຈຘິໃຄ຋ີໃ຃ູ຾ຌະຌໍາຈໟທງກາຌແຈໟຽນັຌ຾ຖໟ ທຽກີຈຓີກາຌ຃຺ໄຌ຃ິຈ຋າຄ
ຈໟາຌຘະຉິຎຸຌງາ ຾ຖະ ກາຌກະຉຸກຆຸກງູໟ຅າກ຃ູ຋ີໃເນໟ຿ບກາຈ຾ກໞຽຈັກ຋ີໃປຼຌປູໟ ຎະຉິຍັຈຉ຺ຌຽບຄ, ຽຈັກຓີຘໞທຌ
ປໞທຓ, ດາກປຼຌນົາງຂຶໄຌ ຃ູແຈໟຌໍາເຆໟກາຌຘບຌ຋ີໃຽໜາະຘ຺ຓກັຍຽຌືໄບເຌຂບຄຍ຺ຈຘບຌ ຾ຖະ ຽໜະຘ຺ຓກັຍຏູໟປຼຌ
຅ຶໃຄຽປັຈເນໟກາຌປຼຌຘບຌແຈໟປັຍຏ຺ຌຈີຂຶໄຌຽຖືໄບງໂ, ກາຌຘບຌເຌ຃ັໄຄຌີໄ຅ໍາຌທຌຽຈັກຘບຄ຃຺ຌຍໍ່ຉັໄຄເ຅ປຼຌ ຾ຖະ
ຍໍ່ຘາຓາຈນົິໄຌ຾ຍຍນົິໄຌຓັຈຉາ຋ທາງຘຼຄແຈໟ, ຽຑາະທໞາຽຈັກ຅ໍາຌທຌຘບຄ຃຺ຌຌັັໄຌດບກກັຌເຌຽທຖາປຼຌ, ຍໍ່ຉັໄຄເ຅
ຽຍິໃຄ຃ູຎະຉິຍັຈຘາ຋ິຈກາຌນົິໄຌ຾ຍຍນົິໄຌຓັຈຉາ຋ທາຌຘຼຄ, ຘະຌັໄຌ຃ູຉໟບຄຽບ຺າເ຅ເຘໞຽຎີຈ຿ບກາຈເນໟຽຈັກຓີຘໞທຌ
ປໞທຓນົາງກທໞາຽກ຺ົ່າ ຾ຖະ ຃ູ ຉໟບຄຽຌັໄຌຽບ຺າເ຅ເຘໞຉິຈຉາຓຆຸກງູໟຽຈັກ ຾ຖະ ເນໟກາຌຆໞທງຽນົືບຽຈັກດ່ າຄ຋຺ົ່ທຽຊິຄ,
຋ໞາຌ ຘະກິຌຽຌີ ( Skinner 1904-1990) ແຈໟກໞາທແທໟທໞາ: ກາຌປຼຌປູໟຽກີຈ຅າກກາຌກະຉຸໟຌ ຾ຖະ ຉບຍຘະ
ໜບຄກາຌປຼຌປູໟ຅ະຽກີຈຂຶໄຌກໍ່ ຉໍ່ຽຓືໃບ຾ຉໞຖະ຃຺ຌຘາຓາຈ຅ັຈກາຌຘະຑາຍ຾ທຈຖໟບຓບໟບຓຂໟາຄກາຌປຼຌປູໟ຿ຈງ
ຏໞາຌຑຶຈຉິກໍາ຾ຓໞຌ຅ັຈກິຈ຅ະກໍາເນໟຽຈັກປຼຌແຈໟຎະຉິຍັຈ຿ຈງ຃ູຽຎຸຌຏູໟກະຉຸກຆຸກງູໟເນໟ຿ບກາຈ຾ກໟຽຈັກປຼຌແຈໟ
ປຼຌປູໟຈໟທງຉ຺ຌຽບຄ, ຋ໞາຌ ຅ບຌຈິທບີ ແຈໟກໞາທແທໟທໞາ: ກາຌປຼຌປູໟຽກີຈ຅າກຏູໟປຼຌແຈໟຖ຺ຄຓືຎະຉິຍັຈ ຾ຖະ
ຽຐິກຐູຌຈໟທງຉ຺ຌຽບຄ຃ທາຓ຅ະຽຖີຌຄບກຄາຌຂຶໄຌດູ່ກັຍກາຌຽຐິກຐູຌຘະຉິຎຸຌງາຽຆິໃຄຏູໟປຼຌ຅ະແຈໟ຅າກຎະຘ຺ຍກາຌ
ຂບຄຉ຺ຌຽບຄຽຓືໃບຽຈັກແຈໟຽຐິກຐູຌຎຸຌງາຂບຄຉ຺ຌຽບຄ຾ຖໟທຽຈັກ຅ະແຈໟປັຍ຾ຌທ຃ິຈ, ຃ທາຓ຃ິຈເໝໞໂ ຽຆິໃຄ຅ະຽຎຸຌ
ຑືໄຌຊາຌເນໟ຾ກໞກາຌປຼຌຂັໄຌຉໍ່ແຎຽປັຈເນໟຽຂ຺ໄາເ຅຃ທາຓຘໍາຑັຌຖະນທໞາຄ຃ທາຓປູໟ.
4.2 ຏ຺ຌແຈໟປຍ
ັ ຅າກກາຌຎະຉິຍຈ
ັ ຉ຺ທ຅ິຄ
1. ຏ຺ຌແຈໟປຍ
ັ ຂບຄ຃ູ
຃ູ຾ຓໞຌແຈໟຓີກາຌຑັຈ຋ະຌາກາຌປຼຌກາຌຘບຌຂບຄຉ຺ທຽບຄເນໟ ຈີຂຶໄຌ ຾ຖະ ຍັຌຖຸຉາຓ຅ຸຈຎະຘ຺ຄ຋ີໃທາຄແທໟ ,
຃ູຽຂ຺ໄາເ຅ກະກຼຓທຼກຓບຍໜາງເນໟຏູໟປຼຌປູໟຽຉັກຌິກກາຌຘບຌຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄ, ປູໟກໍາຌ຺ຈ຅ຸຈຎະຘ຺ຄ ກາຌປຼຌປູໟ
ຉາຓ຋ິຈຘະຈີຂບຄ຋ໞາຌ ຘະກິຌຽຌີ ຽຂ຺ໄາເ຅ທໞາກາຌຘບຌຍໍ່຅ໍາຽຎຸຌຉໟບຄບີຄເຘໞຽຌືໄບເຌນົັກຘູຈນົາງຽກີຌແຎ ຘໍາ຃ັຌ
຃ູຘບຌຉໟບຄກໍາຽຌືໄບເຌຍ຺ຈປຼຌແຈໟຈີ ຾ຖະ ປູໟບບກ຾ຍຍ຾ຏຌກາຌຘບຌເນໟຍັຌຖຸຏ຺ຌກາຌປຼຌ ຌບກ຅າກຌັໄຌງັຄ
ຽຎຸຌຍ຺ຈປຼຌບັຌຖໍໍ້າ຃ໞາເນໟກັຌກາຌຘບຌຉໍ່ແຎ, ຽຑືໃບຽຎຸຌ຾ຌທ຋າຄເຌກາຌຂຼຌຍ຺ຈຖາງຄາຌ ຾ຖະ ຅ັຈກາຌປຼຌ
ກາຌຘບຌເນໟຈີຂຶໄຌ.

7
2. ຏ຺ຌແຈໟປຍ
ັ ຂບຄຽຈັກ
ກາຌ຅ັຈກາຌປຼຌປູໟເຌ຃ັໄຄຌີໄຽນັຌທໞາຽຈັກຓີ຃ທາຓຘ຺ຌເ຅ ຓີຘໞທຌປໞທຓເຌກາຌປຼຌດ່າຄຉັໄຄໜໟາຏູໟປຼຌແຈໟ
ຽຐິກຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄ ດ່າຄນົທຄນົາງ ຘ຺ົ່ຄ ຏ຺ຌເນໟຏ ູໟປ ຼຌປູໟຓີຏ ຺ຌຘໍາຽຖັຈ຋າຄກາຌປຼຌປູໟ ຾ຖະ ຑຶຈຉິກໍາຉໞາຄໂ
ຎ່ຼຌ຾ຎຄເຌ຋າຄ຋ີໃຈີຂຶໄຌ, ຌບກ຅າກຌີໄຏູໟປຼຌປູໟ, ຅ືໃ຅ໍາ, ຽຂ຺ໄາເ຅ຍ຺ຈປຼຌກາຌຘບຌແຈໟຈີຘ຺ົ່ຄຏ຺ຌເນໟຏູໟປຼຌຽກີຈ
ກາຌປຼຌປູໟຽຎຸຌດ່າຄຈີ ຾ຖະ ຓີ຃ທາຓຓໞທຌຆືໃຌເຌກາຌປຼຌກາຌຘບຌຉະນົບຈຽທຖາ.

8
 ຍ຺ຈ຋ີ 5
ຘະນົຍ
ຸ ຾ຖະ ຂຘ
ໍ້ ະຽໜີ
5.1. ຘະນົຍ
ຸ
຅າກກາຌຘຶກຘາ ກາຌ຅ັຈກິຈ຅ະກໍາກາຌນົິໄຌກາຄ຾຅ໟຄເຌຂັໄຌບະຌຸຍາຌ 2 ເຌ຿ປຄປຼຌບະຌຸຍາຌຌາຑຶຄ -຿ຑຌ
຋ບຌ ຽຆິໃຄຘາຓາຈຘະນົຸຍແຈໟຈັົ່ຄຌີໄ: ກາຌຂຼຌຍ຺ຈຖາງຄາຌເຌ຃ັໄຄຌີໄຽຑືໃບຑັຈ຋ະຌາກາຌປຼຌກາຌຘບຌຈໟ ທງກິຈ
຅ະກໍາກາຌນົິໄຌກາຄ຾຅ໟຄ ເຌຂັໄຌບະຌຸຍາຌ 2 ເຌ຿ປຄປຼຌບະຌຸຍາຌຌາຑຶຄ -຿ຑຌ຋ບຌ ຓີຽຈັກ຋ັຄໜ຺ຈ 12 ຃຺ຌ,
ງິຄ 5 ຃຺ຌ.
ຏໞາຌກາຌຂຼຌຍ຺ຈຖາງຄາຌເຌ຃ັໄຄຌີໄແຈໟຘຶກຘາກິຈ຅ະກໍາກາຌນົິໄຌກາຄ຾຅ໟຄ ເຌຂັໄຌບະຌຸຍາຌ 2 ກາຌຘບຌນົິໄຌ
຾ຍຍນົິໄຌຓັຈຉາ຋ທາງຘຼຄຑ຺ຍທໞາ: ກາຌຘບຌຂບຄ຃ູ຿ຈງຌໍາເຆໟທິ຋ີຘບຌ຾ຍຍຎະຉິຍັຈຉ຺ທ຅ິຄ ກາຌນົິໄຌກາຄ຾຅ໟຄ
ຓັຈຉາ຋ທາງຘຼຄ ຃ູເນໟຽຈັກຓີຘໞທຌປໞທຓເຌກາຌຎະຉິຍັຈກິຈ຅ະກໍາ, ຃ູເນໟກໍາຖັຄເ຅ຽຈັກ຋ຸກ຃ັໄຄນົັຄ຅າກຽຈັກ
ແຈໟປັຍກາຌ຅ັຈຎະຘ຺ຍກາຌ, ກາຌນົິໄຌກາຄ຾຅ໟຄຘະ຾ຈຄເນໟຽນັຌທໞາກາຌຎະຘ຺ຍກາຌນົິໄຌຑັຈ຋ະຌາຑຶຈຉິກໍາຂບຄ
ຽຈັກກໞບຌແທປຼຌແຈໟຘູຄຂຶໄຌ ຽຑາະທໞາຽຈັກຓັກກິຈ຅ະກໍາ຋ີໃຽປັຈເນໟຑທກຽຂ຺າຉືໃຌຽຉັໄຌຽກີຈຓີ຃ທາຓຽຑີຈຽຑີຌ ຾ຖະ
຃ທາຓຽຍີ ກຍາຌຓໞ ທຌຆື ໃຌ ຍ ໍ່ປ ູ ໟຘ ຶກ ຽຍືໃ ບໜໞາ ງຉ ໍ່ ກິ ຈ຅ະກໍ າຽຑາະກາຌນົ ິໄ ຌຓີຖ ະຍຼຍ, ຓີກ ະຉິກ າກາຌນົ ິໄ ຌ຋ີໃ ຍໍ່
ນງຸໟຄງາກຆັຍຆໟບຌຓີກາຌນົິໄຌປໞທຓກັຍໝູໞ ຽຑືໃບຌແຈໟຆໞທງຎະຉິຍັ ຈໜໟາ຋ີໃແຈໟປັຍຓບຍໝາງ, ຓີຖັກຘະຌະກາຌ
ປຼຌປູໟ຾ຍຍຽກີຈ຃ທາຓຓໞທຌຆືໃຌຍໍ່ຓີ຃ທາຓ຃ຼຈຉຶຄ ຽປັຈເນໟຽຈັກຓີ຃ທາຓກະຉືຖືຖ຺ໄຌເຌກາຌຽຂ຺ໄາປໞທຓກິຈ຅ະກໍາ
ຘ຺ົ່ຄຽຘີຓຑັຈ຋ະຌາກາຌເນໟຽຈັກແຈໟຽ຃ືໃບຌແນທ຋ຸກຑາກຘໞທຌຂບຄປໞາຄກາງຽຎຸຌກາຌຑັຈ຋ະຌາກໟາຓຆີໄຌຌໟບງ -
ເນງໞຂບຄຽຈັກເນໟ຾ຂຄ຾ປຄຂຶໄຌ.
 ຂໍ້ຘະຽໜີ
ກາຌຂຼຌຍ຺ຈຖາງຄາຌ຅຺ຍຆັໄຌ຃ັໄຄຌີໄຂໟາຑະຽ຅຺ໄາກໍ່ແຈໟຑ຺ຍຽນັຌຍັຌນານົາງດ່າຄ ຘະຌັໄຌ຅ຶຄຓີ຃ທາຓນງຸໟຄງາກ
ກາຌແຎ຃຺ໄຌ຃ທໟາຽບ຺າຽບກະຘາຌ຋ີໃ຅ະຓາຂຼຌ, ຍາຄ຃ັໄຄກໍ່ຘັຍຘ຺ຌເຌກາຌຂຼຌຍ຺ຈ ຽຑາະຂໟາຑະຽ຅຺ໄາງັຄຂາຈຎະຘ຺ຍ
ກາຌເຌກາຌຂຼຌຍ຺ຈຓີຑຼຄ຾ຉໞ຃ໍາ຃ິຈຽນັຌ຾ຌະຌໍາ຾ຉໞ຃ູ຋ີໃຎຶກຘາຽ຋຺ົ່າຌັໄຌ, ຘະຌັໄຌກາຌຂຼຌຍ຺ຈບາຈຓີຂໍ້ຏິຈຑາຈ
ຽຆິໃຄຎາຘະ຅າກຍໍ່ແຈໟຊໟານາກຌັກຘຶກຘາ ນົື ບາ຅າຌ຋ໞາຌເຈນາກຑ຺ຍຂໍ້ຂາຈຉ຺ກຍ຺ກຑໞບຄຂໍ້ຘະຽໜີຎະກບຍ຃ທາຓ
຃ິຈຽນັຌຽຑືໃບເນໟຍ຺ຈຂບຄຂໟາຑະຽ຅຺ໄາຘ຺ຓຍູຌຂຶໄຌຉືໃຓ.
 ກາຌຂຼຌຍ຺ຈເຌຉໍ່ໜໟາ
ຊໟານາກ຋ໞາຌ຋ີໃຘ຺ຌເ຅ ນົື ຉໟບຄກາຌຽປັຈຍ຺ຈ຅຺ຍຆັໄຌກໞຼທກັຍກາຌນົິໄຌກາຄ຾຅ໟຄ ນົິໄຌ຾ຍຍນົິໄຌຓັ ຈຉາ
຋ທາງຘຼຄ ເຌຂັໄຌບະຌຸຍາຌ 2 ຆບກຂໍ້ຓູຌຽຑີໃຓຽຉີຓຽຑືໃບຑັຈ຋ະຌາຍ຺ຈ຅຺ຍຆັໄຌເນໟຘ຺ຌຍູຌຂຶໄຌກທໞາຽກ຺ົ່າ.

9
 ຽບກະຘາຌບໟາຄບີຄ
1. ຎຶຶ້ຓນົັກກາຌຘບຌບະຌຸຍາຌ ກະຆທຄຘຶກຘາ຋ິກາຌ ຾ຖະ ກິຖາ: 2008: 99 ( ຘະນທຼຌ ຘີງະທັຌຌຸທ຺ຄ
)
2. ຎຶຶ້ຌ຾ຏຌ຅ັຈຎະຘ຺ຍກາຌ ໜໞທງ: ຉ຺ທຂບຄຂໟບງ ຆັໄຌບະຌຸຍາຌຎີ຋ີ 2 ກະຆທຄຘຶກຘາ຋ິກາຌ ຾ຖະ
ກິຖາ ຘະຊາຍັຌ຃຺ໄຌ຃ທໟາທິ຋ະງາຘາຈກາຌຘຶກຘາ ຎີ 2015 ໜໟາ຋ີ 1 ( ຾ຘຄຓະຌີ ຘຸຑາ຋ະຖ຺ຍ )
3. ຎຶຶ້ຓ຃ູໞຓື຃ູ ກິຈ຅ະກໍາກາຌນົິໄຌກາຄ຾຅ໟຄ ຆັໄຌບະຌຸຍາຌຘຶກຘາຎີ຋ີ 2 ກະຆທຄຘຶກຘາ຋ິກາຌ ຾ຖະ ກິຖາ
ຘະຊາຍັຌ຃຺ໄຌ຃ທໟາທິ຋ະງາຘາຈກາຌຘຶກຘາ ຎີ 2015 ໜ໠າ຋ີ 1 ( ຅ຸຌຖາ ຽຂັຌ຋ບຄ )
4. ຎຶຶ້ຓຘາຈກາຌຘບຌ 21 ທິ຋ີ ຎີ2540 ນຌໟາ຋ີ 176-177( ຎຕາຈີຌັຌ ບຸຎະແຓ)
5. ທິຖາ ຾ຘຄຘະນທໞາຄ 2011: 21: ຎຶຶ້ຓ຃ທາຓປູໟກໞຼທກັຍຽຈັກ ຘາງ຃ູບະຌຸຍາຌ

10
 ຘາ຋າຖະຌະຖັຈ ຎະຆາ຋ິຎະແຉ ຎະຆາຆ຺ຌຖາທ
ຘັຌຉິຑາຍ ຽບກະຖາຈ ຎະຆາ຋ິຎະແຉ ຽບກະຑາຍ ທັຈ຋ະຌະຊາທບຌ
ຆີທະຎະນທັຈນງໍ້

I. ຂຓ
ໍ້ ຌ
ູ ຘໞທຌຉ຺ທ:
- ຆືໃ ຾ຖະ ຌາຓຘະກຸຌ : ຌ. ຅ັຌ຋ີ ຘີນາຌາຓ ທັຌ.ຽຈືບຌ.ຎີຽກີຈ 9 ຓັຄກບຌ 1990
- ຽກີຈ຋ີໃຍໟາຌ : ຌາຑຶຄ ຽຓືບຄຽຒືບຄ ຾ຂທຄ ທຼຄ຅ັຌ
- ຽຑຈ : ງິຄ, ຆ຺ຌຽຏ຺ົ່າ : ຖາທຖຸໞຓ, ຘາຘະໜາ : ຑຸຈ ,ຘັຌຆາຈ : ຖາທ, ຘະຊາຌະ : ຾ຉໞຄຄາຌ຾ຖໟທ
- ຋ີດ
ໃ ູ່ຎຸຈ຅ຸຍັຌ : ຍໟາຌ ຌາຑຶຄ , ຽຓືບຄ : ຽຒືບຄ , ຾ຂທຄ : ທຼຄ຅ັຌ
- ຽຂ຺ໄາປຼຌ຋ີໃທິ຋ະງາແຖ຃ູຍໟາຌຽກິຌ ເຌຘ຺ກປຼຌ 2019 ຽຊີຄ 2023 ຽຖກຖະນັຈ ຎະ຅ໍາຉ຺ທ 100074857
ຘາງປຼຌ : ບະຌຸຍາຌຆັໄຌຘູຄ ຖະຍ຺ຍ ຉໍ່ຽຌືໃບຄ
II. ທັຌ, ຽຈືບຌ, ຎີຽຂ຺າໄ ກາຌ຅ັຈຉັຄໄ
- ທັຌ, ຽຈືບຌ, ຎີ ຽຂ຺ໄາກາຌ຅ັຈຉັໄຄ ຆາທໜຸໞຓ : 20 / 4 / 2004
- ທັຌ, ຽຈືບຌ, ຎີຽຂ຺ໄາກາຌ຅ັຈຉັໄຄ ກໍາຓະຍາຌ : 26 / 6 / 2012
- ທັຌ, ຽຈືບຌ, ຎີຽຂ຺ໄາກາຌ຅ັຈຉັໄຄ ຾ຓໞງິຄ : 18 / 5 / 2007
- ທັຌ, ຽຈືບຌ, ຎີຽຂ຺ໄາຑັກຘໍາປບຄ : 24 /2 / 2012
- ທັຌ, ຽຈືບຌ, ຎີຽຂ຺ໄາຑັກຘ຺ຓຍູຌ : 10 / 4 / 2018
III. ຎະນທັຈກາຌຘຶກຘາ
( ເນໟຂຼຌກາຌຘຶກຘາຂບຄຉ຺ຌຽບຄຽຎຸຌ຾ຉໞຖະແຖງະ຿ຈງນງໍ້ຽຆັົ່ຌ: ຎີ ເຈ ນາ ດູ່ເຈ ຽປັຈນງັຄ? ນົື ຅຺ຍນງັຄ? )
- ຎີ 1996 – 2001 ປຼຌດູ່ ຿ປຄປຼຌ ຎະຊ຺ຓ ຘ຺ຓຍູຌ ຌາຑຶຄ-຿ຑຌ຋ບຌ.

- ຎີ 2001 – 2004 ປຼຌດູ່ ຿ປຄປຼຌ ຓັຈ຋ະງ຺ຓ ຉບຌຉ຺ໄຌ ຿ຑຌ຋ບຌ.

- ຎີ 2004- 2008 ປຼຌດູ່ ຿ປຄປຼຌ ຓຘ ຽຓືບຄຽຒືບຄ.
- ຎີ 2010 – 2012 ປຼຌດູ່ ຿ປຄປຼຌ ທິ຋ະງາແຖ ຃ູ ຍໟາຌຽກີຌ.
- ຎີ 2012 -2021 ຽຎຸຌ຃ູຘບຌດູ່຋ີໃ຿ປຄປຼຌ ບະຌຸຍາຌ ຌາຑຶຄ-຿ຑຌ຋ບຌ.
- ຎີ 2021- ຎຸຈ຅ຸຍັຌດູ່ນໟບຄກາຌຘຶກຘາ຋ິກາຌ ຾ຖະ ກິຖາ ຽຓືບຄຽຒືບຄ.
- ຽຍີ຿຋ຉິຈຉໍ່ 020 97255525 020 59917935

຋ີໃທິ຋ະງາແຖ຃ູຍໟາຌຽກິຌ, ທັຌ຋ີ...................
ຽ຅຺ໄາຂບຄຎະນທັຈ
 ຍ຺ຈຘບຌ
ໜໞທງ: ຉ຺ທຂບຄຂໟບງ ບາ຋ິຈ຋ີ 2 ຓື຋
ໄ ີ2
ກິຈ຅ະກໍາກາຌນົຌ
ິໄ ກາຄ຾຅ໟຄ ຽທຖາ: 20-25 ຌາ຋ີ
ນ຺ທຂ:ໍ້ ຾ຍຍນົຌ
ິໄ ຓັຈຉາ຋ທາງຘຼຄ ຆັຌ
ໄ ບະຌຸຍາຌ 2

ຘືກາຌປຼຌ ກາຌທັຈກາຌ
຅ຸຈຎະຘ຺ຄ ຽຌືໄບເຌຉ຺ໄຌຉ ກິຈ຅ະກໍາກາຌປຼຌກາຌຘບຌ ຽທຖາ
ກາຌຘບຌ ຎະຽຓີຌຏ຺ຌ
1.ຂັຌ
ໄ ຌໍາຽຂ຺ໄາຘູໟຍຈ
຺ ປຼຌ 5
- ຃ູ຅ັຈຽຈັກຌັົ່ຄຽຎຸຌຖະຍຼຍ.
- ຃ູ ຾ຖະ ຽຈັກຽ຃຺າຖ຺ຍກັຌ.
-຃ູກທຈກາ຅ໍາຌທຌຽຈັກຈໟທງກາຌຽບີໄຌຆືໃ
ຽຈັກ຾ຉໞຖະ຃຺ຌ.
-຃ູຑາຽຈັກຘໟາຄຍັຌງາກາຈຈໟທງກາຌຽຖ຺ົ່າ
຃ໍາ຃ໞບຄ ປັກຘາ຃ທາຓຘະບາຈ.
+ ຃ູ຋ທຌ຃ືຌຍ຺ຈປຼຌຽກ຺າົ່ : ຆ຺ົ່ທ຿ຓຄ
຾ຖໟທຌີໄຑທກນົາຌນົຌ
ິໄ ກິຈ຅ະກໍານງັຄ ?
- ຽຈັກຉບຍ ( ຆ຺ຓຽຆີງຽຈັກ )
2.ຂັຌ
ໄ ຈໍາຽຌີຌກາຌຘບຌ.
15
-ຽຑືໃບເນໟ -ກາຌນົິໄຌ -຃ູຘະຽໜີຍຈ
຺ ປຼຌຓືໄຌີໄຘາທ຃ູ຅ະຑາຑທກ -ແຓໟ, ກະຎ໋ບຄ, -ຘັຄຽກຈກາຌ
ຽຈັກ ຾ຍຍນົິໄຌຓັຈ ນົາຌປຼຌກິຈ຅ະກໍາກາຌນົຌ
ິໄ ກາຄ຾຅ໟຄ, ກໟບຌນີຌດ່າຄຖະ ຃ທາຓຓໞທຌຆືໃຌ
ຘາຓາຈ ຉາ຋ທາງ ນ຺ທຂໍ້: ຾ຍຍນົິໄຌຓັຈຉາ຋ທາງຘຼຄ. 2 ບັຌ ຾ຖະ ຏໟາ ຾ຖະ ຃ທາຓຎບຈ
ນົິໄຌ຾ຍຍ ຘຼຄ. -຃ູບະ຋ິຍາງ ຾ຖະ ຘາ຋ິຈທິ຋ີນົິໄຌຑທກ ຓັຈຉາ 1 ຏືຌ. ແຑເຌກາຌນົຌ
ິໄ
ນົິໄຌຓັຈຉາ ນົາຌຉໟບຄເ຅ຒຸຄຘຼຄຉໞາຄ຋ີໃ຃ູຽ຃າະແຓໟ, ຾ຍຍນົິໄຌຓັຈຉາ
຋ທາງ ກະຎ໋ບຄ ຋ທາງຘຼຄ.
ຘຼຄປໞທຓ -຃ູຎະຉິຍັຈເນໟຽຈັກຽຍິໃຄ 1-2 ຽ຋ືໃບ
ກັຌກັຍໜູໞ -຃ູທາຄກະຉິກາເນໟຽຈັກຊໟາເຏຎະຉິຍັຈຏິຈ
ຽຑືໃບຌດ່າຄ ຾ຓໞຌ຅ະແຈໟງໞາຄ຋ໞາຽຎຸຈກັຍຍໞບຌຂບຄຉ຺ຌ
ຓໞທຌຆືໃຌ ຽບຄ.
຾ຖະ -຃ູເນໟຽຈັກຉາຄໜໟາຏູໜ
ໟ ຶໃຄບບກຓາ຾ຖໟທ຃ູ
ຎບຈແຑ. ຽບ຺າຏືຌຓັຈຉາ຾ຖໟທ຃ູກໍ່ຽ຃າະແຓໟ຾ຖໟທເນໟ
ຽຈັກຍບກຘຼຄ຋ີໃຽຈັກແຈໟງິຌ.
-ເນໟຽຈັກຎະຉິຍຈ
ັ ຉ຺ທ຅ິຄ຿ຈງ຃ູຉິຈຉາຓ
ຆໞທງຽນົືໃບຽຈັກ.
-ເນໟຽຈັກຏັຌຎ່ຼຌກັຌນົິໄຌ.
-຃ູຊາຓຽຈັກຑທກນົາຌ຅ືໃແຈໟຍໍ່ຘຼຄ຋ີໃຑທກ
 ນົາຌແຈໟງິຌຓີຘຼຄເຈ຾ຈໞ ? ( ຽຈັກຉບຍ
-ຽຐິກກາຌ
)
ຒຸຄ ຾ຖະ
- ຆ຺ຓຽຆີງຽຈັກ. -ກາຌຒຸຄ ຾ຖະ
຅ໍາ຾ຌກ
-຃ູຑາຽຈັກຏໞບຌ຃າງຈໟທງກາຌປໟບຄຽຑຄ: ຃ທາຓຊືກຉໟບຄ
ຘຼຄ
ປໞາຄກາງຂບຄຂໟບງ ເຌກາຌ຅ໍາ຾ຌກ
ຉໞາຄໂ.
3.ຂັຌ
ໄ ຘະນົຍ
ຸ ຘຼຄຉໞາຄໂ
-຃ູຊາຓຽຈັກ຃ືຌທໞາ: ຓືໄກີໄຘາທ຃ູຑາປຼຌ
ນົິໄຌ຾ຍຍນົຌ
ິໄ ນງັຄ?ນ຺ທຂໍ້ນງັຄ?
-ຽຈັກຉບຍ (ຆ຺ຓຽຆີງຽຈັກ )
-຃ູ຾ຌະຌໍາຽຈັກຓໟຼຌບຸຎະກບຌຆໞທງ຃ູ
+ ຘືກຘາບ຺ຍປ຺ຓຽຈັກ
ຽທຖາຑທກນົາຌນົິໄຌ຾ຍຍນົິໄຌກັຍໜູໞ 5
ຽຑືໃບຌຑທກນົາຌຉໟບຄຓີ຃ທາຓຘາຓັກ຃ີ
ຆໞທງຽນົືໃບກັຌ ຾ຖະ ຉັຄໄ ເ຅ຒຸຄ຃ູບະ຋ິຍາງ
຾ຖະ ຎະຉິຍັຈກິຈ຅ະກໍາ, ຍຈ
ໍ່ ຄຶ ກັຌນົືງາຈ
ກັຌເຌຽທຖານົຌ
ິໄ ນົັຄ຅າກນົຌ
ິໄ ຾ຖໟທຉໟບຄແຎ
ບະຌາແຓປໞາຄກາງເນໟຘະບາຈ.
-ຑທກນົາຌຽຓືໃບຍໟາຌຉໟບຄປຼຌໜັຄຘືຓາ
ຓືໄບືໃຌຘາທ຃ູຆິເນໟຑທກນົາຌບບກຓາຽຖ຺ົ່າ
ຑະງັຌຆະຌະ ກ-ປ.
-຃ູເນໟຽຈັກຂບະຌຸງາຈຑັກຏໞບຌ.
-ເນໟຽຈັກຑັກຏໞບຌ.

ຘັຄຽກຈ ຾ຖະ ຍັຌ຋ືກເຘໞຉາຉະຖາຄ

ຖ/ຈ ນ຺ທຂໍ້ກາຌຘັຄຽກຈ ຾ຖະ ຎະຽຓີຌ ຈີ/຃຺ຌ ກາຄ/຃຺ຌ ຎຸຍຎຸຄ/຃຺ຌ/ຆືໃ

1 ຘັຄຽກຈ຃ທາຓຓໞທຌຆືໃຌ ຾ຖະ ຃ທາຓຎບຈແຑ 6 4 2

ເຌກາຌນົິໄຌ຾ຍຍນົຌ
ິໄ ຓັຈຉາ຋ທາງຘຼຄ.
2 ກາຌຒຸຄ ຾ຖະ ຃ທາຓຊືກຉໟບຄເຌກາຌ຅ໍາ 6 4 2
຾ຌກຘຼຄຉໞາຄໂ.

ຽຆັຌນ຺ທໜໟາປ/ປ ທິຆາກາຌປ/ປ ຏູ຾

໠ ຉໞຄຍ຺ຈຘບຌ