İstanbul Teknik Üniversitesi

Şehir ve Bölge Planlama

Şehirsel Tasarım Dersi - 2019-2020 Güz Dönemi

Prof. Dr. Gülden ERKUT

Araş. Gör. Ebru KURT ÖZMAN

YARATICI ENDÜSTRİ SEKTÖRÜNDE FİLM ENDÜSTRİSİ

AMAÇ 9: SANAYİ, YENİLİKÇİLİK VE ALTYAPI

9. Hedef (Dayanıklı altyapı oluşturulma, kapsayıcı ve sürdürülebilir sanayileşmeyi ve

yeniliği teşvik etme)

1.Giriş

Altyapı yatırımı ve yenilik, ekonomik büyüme ve kalkınmanın kritik itici güçleridir. Dünya nüfusunun
yarıdan fazlası kentlerde yaşadığından, toplu taşımacılık ve yenilenebilir enerji her zamankinden daha
çok önem kazanmıştır. Aynı şekilde, yeni endüstriler ve bilgi ve iletişim teknolojilerinin büyümesi de
önemlidir.

Teknolojik ilerleme, yeni iş imkanları yaratma ve enerji verimliliğini artırma gibi ekonomik ve
çevresel sorunlara kalıcı çözümler bulmanın anahtarıdır. Sürdürülebilir endüstrilerin desteklenmesi ve
bilimsel araştırma ve yeniliğe yatırım yapılması, sürdürülebilir kalkınmayı mümkün kılan önemli
yollardır.

Dünyada İnternet erişimine sahip olmayan 4 milyardan fazla insan vardır; ayrıca bunların %90’ı
gelişmekte olan ülkelerdedir. Bilgi ve birikime eşit erişimi sağlamanın yanı sıra yenilik ve girişimciliği
geliştirme açısından, dijital eşitsizliği gidermek kritik önem taşıyor.

1.1Amaç

Konu, Sürdürülebilir Kalkınma için 2030 Gündemi’ nde sürdürülebilir kalkınma amaçlarında
‘Sürdürülebilir, kapsayıcı ve sürdürülebilir ekonomik büyümeyi, tam ve verimli istihdam ve herkes
için insana yakışır iş’ 8. hedefi alt başlığı eylemlerinden “8.3 Üretken faaliyetleri, insana yakışır işi
destekleyen kalkınma odaklı politikaları teşvik edip yaratma, girişimcilik, yaratıcılık ve yenilikçilik ve
resmileştirmeyi teşvik etme ve finansal kaynaklara erişim yoluyla da dahil olmak üzere mikro, küçük
ve orta ölçekli işletmelerin hizmetleri” , yaratıcı sanayi sektörü kapsamında ele alınacaktır.

1.2.Kapsam

Ekonomik için gelişme ve uluslararası rekabet gücü, küresel filme işlevsel entegrasyon film kümeleri
için üretim çok önemli hale geliyor. Uluslararası alanda rekabet edebilmek için pazar, bu
entegrasyonlar film yapımcıları için merkezi hale geliyor. Filmin ikili doğası nedeniyle yaratıcılık gibi
sanatsal ve ekonomik girdilerin birleşimine dayalı üretim ve finans, film endüstrisinin performansları
iki şekilde ölçülebilir, yani sanatsal ve ekonomik başarılar. Ancak ekonomik kalkınma literatüründe
vurgulandığı üzere, küresel entegrasyon, yerel kültür için en önemli başarı faktörlerinden biri olarak
kabul edilmektedir.

Sanatsal ve ekonomik başarılar ve küresel entegrasyon, karşılıklı etkileşime giren üç başarı

kategorisidir ve günümüz küresel film yapım ağlarında film endüstrisinin gelişimini belirler.

1.3. Araştırma Soruları / Hipotezler

Filmdeki küresel entegrasyon ile sanatsal ve ekonomik başarıların karşılıklı etkileşimi endüstrisi
konusu doğrultusunda temel soruları şu şekilde formüle edilmiştir:

“Film endüstrisinin küresel entegrasyonu, sanatsal sektörle ne ölçüde karşılıklı etkileşim içindedir ve
filmlerin ve film şirketlerinin ekonomik başarısı nedir? "

"Küresel film endüstrisinin entegrasyonu, filmin sanatsal ve ekonomik başarısı hususunda şirketler
birbirleriyle karşılıklı etkileşim içinde mi? "

"Film, firma ve organizasyona özgü faktörler ekonomik durumu ne ölçüde etkiler?

“Filmlerin ve film şirketlerinin hem ulusal hem de uluslararası pazarlardaki performansı? "

"İnsan, sosyal ve fiziksel sermaye filmlerin sanatsal performansını ne ölçüde etkiliyor?

“Hem ulusal hem de uluslararası pazarlardaki film şirketleri? "

"Yerel ve küresel ağlar ve farklı üretim biçimleri, film endüstrilerinin küresel entegrasyonu? "

1.4. Yöntem

Bu soruları cevaplamak için, küreselleşme odaklı literatürü inceledikten sonra film endüstrisi,
endüstriyel organizasyon, film, firma süreç ve kritik başarı faktörleri, organizasyona özgü faktörler,
insan, sosyal ve ekonomik sermaye düzeyi ve farklı küresel entegrasyon biçimleri incelenir. Bu
faktörlerle ilgili değişkenler belirlenir ve birbiriyle ilişkilendirilir. Bu değişkenler arasındaki
bağlantıları ortaya çıkardıktan sonra, aralarındaki önemli ilişkilerin varlığı analiz edilir.

2.Konunun Ele Alınması

Filmin ikili doğası nedeniyle yaratıcılık gibi sanatsal ve ekonomik girdilerin birleşimine dayalı üretim
ve finans, film endüstrisinin performansları iki şekilde ölçülebilir, yani sanatsal ve ekonomik başarılar.
Ancak ekonomik kalkınma literatüründe vurgulandığı üzere, küresel entegrasyon, yerel kültür için en
önemli başarı faktörlerinden biri olarak kabul edilmektedir.

Bu bağlamda, küresel entegrasyonun sanatsal ve ekonomik başarılarla karşılıklı etkileşimi bu

araştırmanın merkez noktası olur. Bu nedenle sanatsal ve ekonomik başarı faktörleri bir vaka çalışması
ile deneysel bir yolla film, firma ve organizasyon düzeyinde incelenir.

Vaka çalışması için Türkiye'nin tek film prodüksiyon merkezi olması nedeniyle ayrıca Film
endüstrisinin iç pazardaki göreceli başarısını küresel entegrasyon. bağlamında tartışmak için alan
olarak İstanbul seçildi.

Vaka çalışmasında veriler proje bazlı veritabanlarından toplanabilir. Proje bazlı verilerde gözlemlenen,
sanatsal ve ekonomik açıdan başarılı filmler farklı özellikler ve farklı organizasyon ağları ile
üretilmiştir. Sanatsal ve ekonomik başarılar, belirli projelerde farklı şekillerde bir araya gelir vefarklı
entegrasyon modellerine neden olur.

3. Araştırmanın Taslak Planı

1-Giriş

Girişte konu tanımlanmaya çalışılır. Farklı ülke örnekleri ile film endüstrisinin küreselleşme süreci
izlenir. Küresel film pazarına farklı entegrasyon biçimleri hangi amaçlarla sunulabilir: Türk film
endüstrisinin küresel bağlamda değerlendirilmesi. Farklı film ülkeleri için küresel entegrasyon nasıl
sağlanığına bakılır. Amaç, farklı film kümelerinin nasıl olduğunu öğrenmektir.

2-Film Endüstrisi Ve Entegrasyon Modellerinin Küreselleştirilmesi

Tüm ticari, entegre-parçalanmış, büyük-küçük ölçekli, devlet sübvansiyonlu filmler dahil

uluslararasılaşma ve küreselleşme süreciyle ilgilenir. Bu bölümde yerel film kümelerinin küresel
pazar için film üretme stratejileri bulmaya çalışmak,nişlerini genişletmek ve aynı zamanda dünya
pazarlarında kendileri için istikrarlı nişler oluşturmak için bu entegrasyon sürecinde sektörün
endüstriyel organizasyonunun dinamikleri film pazarı seçildi. Bu stratejilerin geliştirme dinamiklerine
de dikkat edilir ve iç pazarın boyutu, hükümet düzenlemeleri ve endüstriyel-organizasyon yapısı
irdelenir .
Küresel film pazarına altı farklı entegrasyon modeli tanımlanmıştır. Bu modeller endüstriyel
organizasyonların farklı kombinasyonları ile ortaya çıkmaktadır, iç piyasanın büyüklüğü, işgücü
piyasası koşulları, düzenleyici mekanizmalar ve filmler.

3-Türk Film Sektörünün Tarihi Süreci İçinde Küresel Entegrasyon Perspektifi

Türk film endüstrisinin tarihsel süreçte iç yapısı ve dış bağlantıları ile ilgili film endüstrisinin
küreselleşme süreci perspektifleri içinde değerlendirme.

4-Metodoloji

5-Film Sektörünün Başarı Faktörleri: Sanatsal ve Ekonomik Küresel Entegrasyon Derecesi İle Birlikte
Açıklamalar

6-Sonuç

Dünya Film Pazarı ve Entegrasyon Modelleri

Kaynakça: Adapted from Contents Global Strategy Final Report, 2007, p.19
ABD'de 1945'ten beri her yıl yayınlanan yeni uzun metrajlı film sayısı

Küreselleşme Dönemi
Film Endüstrisi için Küresel Entegrasyon Göstergeleri
Film, Firma ve Organizasyon Düzeyinde Başarı Değişkenleri
Ulusal ve Uluslararası Pazarlarda Sanatsal ve Ekonomik Başarılar İçin Organizasyona
Özgü Değişkenler
KAYNAKÇA

 Mıstıkoğlu, F. (2020). Türkiye’de Kültür-Sanat Dünyası İçin Bir Fırsat: UNESCO 2005
Sözleşmesi.) Kent - Çözüm Üreten Kentler. (3):34-36.

 Dursun, Doğan. Dıfferent Forms Of Global Integratıon Of Fılm Industry: The Case Of
Istanbul. Ankara: Mıddle East Technıcal Unıversıty, Natural and Applied Sciences,
Doktora Tezi, 2011.

 sustainabledevelopment.un.org

 https://www.unesco.org.tr

 BM, Birleşmiş Milletler. Dünyamızı Dönüştürmek: Sürdürülebilir Kalkınma için 2030

Gündemi. Birleşmiş Milletler, 2020.

 https://medium.com/@sustainabilityeditepe/t%C3%BCm-d%C3%BCnya-i%C3%A7in-
%C3%B6nemli-bir-ge%C3%A7im-kayna%C4%9F%C4%B1-olan-sanayi-
%C3%A7%C4%B1kan-at%C4%B1klar-ve-%C3%A7evre-kirlili%C4%9Fi-ile-yine-
fc66436427a5