Professional Documents
Culture Documents
Edebi̇ Akimlar
Edebi̇ Akimlar
-19.yy’da parnisizme tepki 20.yy’da Fransada ortaya -1.Dünya Savaşı’nın Dadaizmden kopan -İzlenimcilik demek r. DIŞAVURUMCULUK Descartes’in
olarak doğdu. çıkmış r. ge rdiği yıkımlara tepki şairlerin 1924’te -Fransız resminde 20.yy’da doğmuştur. ‘Düşünüyorum , öyleyse
-Nesneler birer -İtalyan şair 1909’da olarak doğmuştur. Fransa’da başla ğı başlamış , edebiya a Almanya’da varım.’Görüşlerine ‘Var
semboldür , doğa ile insan Marine bildirisini -Romanyalı TRİSTAN akımdır. da etkili olmuştur. doğmuştur. olduğum için
arasında bağ kurar. yayınladı.Buna göre; TZARA öncülüğünde -Sana n gerçek -Anlam kapalıdır. Amacı:İnsanın iç düşünüyorum.’
-Anlam kapalıdır -Geçmişin tüm değerleri Zürih’te ortaya çıkar. kaynağının bilinç al -Hayale , soyut dünyasını tüm Tezinden yola çıkan bir
-Şiirin yorumu okuyucuya (sanat alanında) terk -En güçlü dönemini olduğunu savunurlar. be mlemelere dayanan çıplaklığıyla ve sanat anlayışıdır.
kalmılş r. edilmeli , yaşamın hızına 1920’li yıllarda Fransada -FREUD’un Psikanaliz bir şiir anlayışı hakimdir. ayrın larıyla -VAROLUŞÇULUK
-Sözcüklerin anlamlarından uygun anla m yolları yaşar. yönteminden yola -Dış dünyadan alınan anlatmak r. Adlı felsefe akımının
çok ahengi önemlidir. bulunmalıdır. -Düzene karşı düzensizliği çıkmışlardır. görüntü şairin ruh -Bunu yaparken edebiyata yansımasıdır.
-Uzaklara , hayali ülkelere _Sana n her dalına , ağırbaşlılığa karşı alayı ; -Bilinç al için ipnoz süzgeçinden geç kten korkunç dekorlarla -2.Dünya Savaşı sonrası
özlem duyulmuştur. dinamizm ge rilmeldir. kurala karşı kuralsızlığı ; yolunu denerler. sonra anla lır. örülü olayları işler. Fransız yazar ve
-Serbest şiir biçimleri tercih -Enerji , a lganlık , tehlike anlama karşı anlamsızlığı -Gerçek sanat eserinin --Sembolizme benzeyen -EMPRESYONİZMe düşünür 1.Paul Sortre
edilmiş. , çalışmanın kutsallığı savunur. rastlan ve otoma zmin bu akımın şiirle resim tepki olarak doğan bu tara ndan başlamış r.
-Sone , terza-rima gibi savunulmalıdır. -Aklın i as e ğine sonucu ortaya çık ğını ilgisinden kaynaklandığı akımda ; dış dünyanın
mensur şiir türleri -Şiirde geleneğe bağlı inanılır. kanıtlamak isterler. görülmektedir. izlenimleri yerine iç
kullanılmış r. herşey a lmalı , özgür şiir -Ahlak , aile , yurt , sanat , -İç akışı engellediği için dünyadaki ça şmalar
-Sanat , sanat içindir ilkesi biçimleri bulunmalı. tarih.. gibi kavramların yazıya ait kuralları öne çıkar lacak r.
benimsenmiş r. -Duygunun yerine , önemi yoktur. önemsemezler.
-Dil , sembol ve mecazlarla çalışanı , hareket -Geleneğe , este k -Dünyaya ve topluma
yüklüdür. halindekini anlatma esas kurallara , yerleşik dile mizahi açıdan bakarlar.
-İnsanı etkileyen gizemli alınmış r. karşı çıkarlar. -Üslüpta özen den
ortamlar ve renkler -Fütüristler söz dizimine , -Sözcüklerin anlamlarını uzak rlar.
kullanılır. noktalamaya ve anla m sap rırlar. -Kapalılığı tercih ederler.
kurallarına uymazlar.
*Charles Baydelaire *Marine *Tristan Tzara *Andre Breton *Rimbaou *Ka a *J.P Sartre
*Stephane Mallarme *Mayakovski *Eduard *Verlaine *Oneil *Faulkner
*Paul Verlaine *Aragon *Hopkins *Loyce *Neiche
*Arthur Rimbaud *Lorca *Rilke *Eliot
*Henry Micler
*Cenap Şahabe n *Nazım Hikmet Ran *Cemal Süreya
*Ahmet Hasim *İlhan Berk
*Ahmet Muhip *Turgut Uyar
Dıranas *Edip Cansever
ti
ti
tı
fı
tı
fk
tı
tı
tı
tı
tı
fl
tı
tı
tti
tı
tı
tı
tı
tı
tı
tti
tı
tı
tti
ti
tı
ti
ti
ttı
tı
ti
ti
tı
ti
tt
tı
tti
ti
tı
tı
KLASİSİZM ROMANTİZM REALİZM NATURALİZM PARNASİZM
*17.YY ‘ da Fransada ortaya çık . *19.YY ‘ da Klasizme tepki olarak *19.YY ‘ da Fransada Roman zme *Realizmin bir devamıdır.Aşırı *Realizm’in şiire uygulanışıdır.
*BOİLAU ( Buaola ) Bu akımın doğmuştur. tepki olarak doğdu. gerçekçilik r.
kurallarını belirlemiş r. *VİCTOR HUGO Bu akımın kurallarını *Gustawe Floubert’in Mademe *Emile Zola öncüsüdür. *Roman zme tepki olarak doğmuştur.
*Deskartesin rasyonalizm ( Akılcılık ) belirlemiş r.(Cromvel adlı eseriyle ) Bowery eseri Roman zm karşısında *Taine ‘ nin Determinizm Felsefesinin *”Sanat sanat içindir”anlayışı hakimdir.
felsefesi bu akımın temelini oluşturur. *Klasik edebiya n kurallarını yok başarı kazanmış r. ( 1856 ) edebiyata yansımasıdır.
*Eski Yunan ve La n edebiya örnek saymışlardır. *Auguste Comte ‘ un “ Pozi vizm *Belli koşullar , belli sonuçlar doğurur. *Şiiri belli düşünceler için bir araç
alınmış r. *Yunan ve La n edebiya yerine “ Felsefesini esas almışlardır. *Olaylar ve kişiler bilim adamı olarak görmez;şiir bir araç r.
*Akıl ve sağduyu egemendir. Çağdaş edebiya örnek almışlardır. ( Gözlemcilik ) yaklaşımı ile ele alınır.
*İşlenen konu gerçeğin benzeridir. *Bu akımda Ulusallık öne çıkar. *Gözlem önemlidir. *Çevre ve insan be mlemelerine *İç dünyaya değil dış dünyaya ;özne
*Doğa insanın iç dünyasıdır ve buna *Hayal , duygu ve sezgiye önem verilir. *Konu gerçek yaşamdan alınır. geniş yer verir. değil ,nesnelliğe önem verir
saygı ile yaklaşılır. *Sanatçı yapıtlarında kendini gizleme *Tasvire önem verilir. *İnsan çevre ve ortamın ürünüdür ,
*Şair kendi kişiliğini gizler
*Üslup yapmacıktan uzak r , söyleyiş gereği duymaz. *Yazar eserde kendi kişiliğini gizler. düşüncesi hakimdir.
önemlidir. *Sanat toplum içindir anlayışı ile eser *Olaylar nesnel bir anla mla ele *Duygu ve düşünceler çevreyle ,
*Yunan ve La n kültüründen izler taşır.
*Kişiler olağanüstü ve seçkin kişilerdir. verilmiş r. alınır. ortamla , soyaçekimle belirlenir ,
*Sanatçı kendi kişiliğini gizler. *Doğa be mlemelerine ve doğa *Üslup açık ve yalındır. görüşünden hareket edilir. *Şiire gizemli bir hava verir.
*Konu değil , konunun işlenişi sevgisine geniş yer verilir. *Eserde sonucu belirleyen yazar değil
önemlidir.Toplumu değil bireyi eğitmeyi *Din duygusu ve ölüm teması işlenir. *Stendhal koşullardır. *B.ç.m mükemmelliği önemlidir.
amaçlar. *Tiyatroda klasik trayedya ve *Balzac *Sanatçı kendi kişiliğini gizler.
Trayedyada : RACİNE CORNİELLE komedya yerine bu akımda DRAM *Gustave Floubert *Toplumsal sorunlar önemsizdir.
Komedyada : MOLİERE türü ortaya çıkmış r. *Proust
Eleş ri ve Mektupta : BOLİAU *J.J. Rousso *Geothe *Goneurt Kardeşler *Uzak ve yabancı ülkelerin
Fabl Alanında : LA FONTAİNE *Chatubirand *Byron *Thomas Mann efsanelerinden yararlanır
Felsefede : DESCARİES PASCAL *Şiir ( Lirik ) ve Roman : A . Musset *Stefan zweig
Anıda : SAİNT - SİMON *Roman : George Sand *France Ka a *Gau er *Francois Coppe
Romanda : LA FAYETTE *Felse Şiir : Alfred de Vigniy *Gogol *J . London *Dostoyevski
Portrede : LA BRUYERE *Lamar ne *Schiller *Tourgenyev *V . Singlaire *Jose Maria De Heredi
*Shelley *Puskin *Tolstoy *Çehov *Gorki *Emile Zola
*E . Hamingvay *J . Stainback *Mavpassant
*E . Coldwel *Solohov
* ŞİNASİ * NAMIK KEMAL *HALİT ZİYA UŞAKLIGİL *NABİZADE NAZIM *TEVFİK FİKRET
* AHMET VEFİK PAŞA * AHMET MİTHAT EFENDİ *MEHMET RAUF *HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR *YAHYA KEMAL BEYATLI
* DİREKTÖR ALİ BEY * ABDÜLHAK HAMİT TARHAN *ÖMER SEYFETTİN
*KEMAL TAHİR
ti
ti
fi
tı
ti
ti
ti
ti
ti
ti
fk
ti
ti
tı
tı
tı
ti
tı
ti
ti
ti
tı
tı
tı
tı
ti
tı
ti
tı